ราชาศัพท์
เฉลิมพระเกียรติในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๗ รอบ ๕ ธันวาคม ๒๕๕๔
พระราชวโรกาส ใช้แก่ สมเด็จพระบรมราชินีนาถ สมเด็จพระบรมราชินี สมเด็จ พระบรมราชชนก สมเด็จพระบรมราชชนนี สมเด็จพระยุพราช สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยาม มกุฎราชกุมาร สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มีข้อจำกัดใช้ได้เพียง ๒ กรณี คือ ขอพระราชทานพระบรมราชวโรกาสเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท หรือขอพระราชทานพระ ราชวโรกาสเข้าเฝ้าทูลละอองพระบาท กับพระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้เข้าเฝ้าทูลละออง ธุลีพระบาท หรือ พระราชทานพระราชวโรกาสให้เข้าเฝ้าทูลละอองพระบาท ในกรณี อื่ น ๆ หรื อ เนื้ อ ความอื่ น ๆ ให้ ใช้ โอกาส ไม่ ใช้ ว่ า ในพระราชวโรกาสที่ เ สด็ จ พระราชดำเนินมาถึงที่นี้..... แต่ต้องใช้ว่า “ในโอกาสที่เสด็จพระราชดำเนินมาถึงที่นี้” หรือไม่ใช้ว่า ในพระบรมราชวโรกาสนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระราชทานพระบรมราโชวาทแก่ผู้เข้าเฝ้า ทู ล ละอองธุ ลี พ ระบาท แต่ ต้ อ งใช้ ว่ า “ในโอกาสนี้ พ ระบาทสมเด็ จ พระเจ้ า อยู่ หั ว พระราชทาน พระบรมราโชวาทแก่ผู้เข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท”
๗. พระมหากรุณาธิคุณ พระมหากรุณา
พระมหากรุณาธิคุณ แปลว่า พระคุณอันยิ่งที่มีความกรุณาใหญ่หลวง ความหมาย สำคัญอยู่ที่คำ พระคุณ พระมหากรุณา แปลว่า พระกรุณาใหญ่หลวง ความหมายสำคัญอยู่ที่คำ พระกรุณา ดังนั้น เมื่อใดต้องการจะพูดถึง พระคุณ ก็ใช้ พระมหากรุณาธิคุณ เมื่อใดต้องการ จะพูดถึงพระกรุณา ก็ใช้ พระมหากรุณา ข้อสังเกตนี้ ขอให้นึกเทียบคำอื่นด้วย เช่น พระเกียรติ กั บ พระเกี ย รติ คุ ณ เป็ นต้ น ถ้ า นึ ก ถึ ง ความหมายของคำให้ ได้ ก่ อ นก็ จ ะไม่ ใช้ ผิ ด อี ก อย่ า งหนึ่ ง พระคุณ เป็น คุณสมบัติในตัวบุคคล เราจะเอาไปให้หรือไปขอจากท่านไม่ได้ ส่วน พระกรุณา หรือ ความกรุณาจึงควรขอท่านได้
๘. พระบรมราชูปถัมภ์ พระบรมราชานุเคราะห์
คำว่า พระบรมราชูปถัมภ์ มีความหมายว่า พระราชทานช่วยเหลือเกื้อกูล ดังนั้น ถ้าใช้กับสมาคม สโมสร หรือกิจกรรมบางอย่างที่ทรงช่วยเหลือเกื้อกูล หรือช่วยค้ำจุน เช่น “ทรง พระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้รับสมาคมนิสิตเก่าจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยไว้ในพระบรมราชูปถัมภ์” อย่างนี้ถูกต้อง คำว่า พระบรมราชานุเคราะห์ หมายถึง พระราชทานเอื้อเฟื้อช่วยเหลือ จึงทรง พระเมตตา ทรงพระกรุณา เช่น ทรงช่วยในการรักษาพยาบาลราษฎรในชนบทคนหนึ่ง ก็ใช้ว่า “พระราชทานพระบรมราชานุเคราะห์ในการรักษาพยาบาลแก่นาย.....” 294 14. up 274-308-7 Sep.indd 294
9/7/12 9:13:24 PM