Håndbok for kollektivreiser i Finnmark/ Giehtagirji Finnmárkku kollektiivajohtolahkii

HÅNDBOK FOR KOLLEKTIVREISER I FINNMARK GIEHTAGIRJI FINNMÁRKKU KOLLEKTIIVAJOHTOLAHKII

Regler og billettering Mai 2022

Foto: Sunniva T. Gaski/TFFK

Njuolggadusat ja bileahttagávppašeapmi Miessemánnu 2022

GIEHTAGIRJI FINNMÁRKKU ALMMOLAŠ SÁHTTOFÁLALDAGAID BIRRA Munnje, johtalushoavdan lea dehálaš ahte Finnmárkkus galgá leat álki mátkkoštit. Mis lea stuora fylka, ja muhtumin šaddá mátkkošteapmi váttis – guhkes gaskkaid, dálkkiid ja siivvuid geažil. Ja dat ii galgga leat nu váttis áddet mo almmolaš sáhttofálaldagaid sáhttá geavahit. Mu mielas lea dehálaš ahte min mátkeplánareaidu, bileahttavuogádat ja muđui eará čovdosat leat áddehahtti ja dárkilat nu ahte buohkat daid sáhttet geavahit.

Giehtagirjji ulbmil lea ollašuhttit min višuvnna ahte buohkat galget beassat geavahit almmolaš sáhttofálaldagaid ja mátkkoštit oadjebasvuođas. Almmolaš sáhttofálaldagaid mihtilmasvuohta galgá čielgasepmosit boahtit oidnosii johtolatbálvalusbarggus ja gaskaneas árvvusatnimis, juoga mii gáibit buori gulahallama mátkkošteaddji ja bussevuoddji/fanasbargi gaskka. Mátkkošteaddji ii galgga dárbbašit ohcat buotlágan mátkedieđuid, ja guđe fitnodat doaimmaha iešguđet sáhttofálaldagaid, hattiid jna. – dat lea bussevuoddji/fanasbargi ovddasvástádus. Sii geat hálddašit mátkegálvvu Snelandia, galget gulahallat njuolga mátkkošteddjiiguin. Dat ahte bargit dovdet oadjebasvuođa barggus, ahte sis lea máhttu ja dáhttu addit buriid bálvalusaid mátkkošteddjiide, lea mielde loktemin mátkkošteddjiid vásihusárvvu ja bargiid bargobeaivvi.

Mátkkošteaddji mátkevásáhus álgá dábálaččat iđđes basadanlanjas, gos son bátnegusta njálmmis dárkkista boahtá go busse dahje fanas rivttes áigái.

Ja mátki ii noga ovdal go lea joavdan mátkkoštanrádjái. Snelandia ovddasvástádus lea fuolahit ahte mátkkošteapmi šaddá nu buorre go vejolaš.

Mun sávan, ahte giehtagirji álkidahttá johtima ja addá buriid mátkevásáhusaid buot mátkkošteddjiide, bussevuddjiide, fanasbargiide, fievrofitnodagaide ja midjiide fylkkasuohkana johtolathálddahusas. Čáhcesuolu, miessemánu 2.b.2022

Per Bjørn Holm-Varsi Divišuvdnadirektevra Johtalus

2

HÅNDBOK FOR KOLLEKTIVREISER I FINNMARK Som samferdselssjef er jeg opptatt av at det skal være enkelt å reise i Finnmark.

Vi har et stort fylke, som det tidvis kan være utfordrende å reise i – som følge av distanser, vær og føre. Å forstå hvordan man reiser kollektivt burde derfor være den minste utfordringen. Jeg er opptatt av at vår reiseplanlegger, billettsystemer og rutiner for øvrig må være enkle å forstå, formidle og bruke.

Denne håndboken er derfor et hjelpemiddel som skal støtte opp om vår visjon for en tilgjengelig og forutsigbar kollektivtrafikk, som oppleves brukervennlig og trygg for våre reisende. Kollektivtrafikken skal være preget av service og gjensidig vennlighet, noe som fordrer god kommunikasjon mellom kunde og sjåfør/båtmannskap. Den reisende skal ikke behøve å sette seg inn i alle korrespondansemuligheter, hvem som opererer de ulike rutene, priser osv – det er sjåførens og båtmannskapets oppgave. Det er de som forvalter reiseproduktet Snelandia og er vårt ansikt utad mot publikum. At de er trygg på sin jobb, sine kunnskaper og har et vennlig, serviceinnstilt forhold til de reisende, er viktig for kundens reiseopplevelse og sjåførenes/mannskapets egen arbeidsdag.

Kundens reiseopplevelse starter gjerne på badet hjemme om morgenen, hvor de med tannbørsten i munnen sjekker om buss eller båt er i rute. Og den ender ikke før man har kommet fram til endestopp. Snelandias oppgave er å gjøre hele reisen så god som mulig.

Jeg håper at håndboken bidrar til å gjøre reiseopplevelsen enklere og bedre for de reisende, sjåførene, båtmannskap, operatørene og oss i fylkeskommunens samferdselsadministrasjon.

Vadsø, 2. mai 2022

Per Bjørn Holm-Varsi Divisjonsdirektør Samferdsel

3

INNHOLDSFORTEGNELSE – SISDOALLU 1.

Grunnlag og virkeområde Ulbmil ja doaibmaguovlu

7

2.

Sjåførens/mannskapets betjening av kunder Bussevuoddji/fanasbargi oktavuohta mátkkošteddjiiguin

8

3.

Kunden Mátkkošteaddji 3.1 Opptreden – Láhtten 3.2 Kundens ansvar for gyldig billett – Mátkkošteaddji

geatnegasvuohta fuolahit ahte sus lea gustovaš bileahtta 3.3 Ansvarsregler – Ovddasvástádusnjuolggadusat

10

26

26

10

27 27

10 10

27 28

4.

Kundegrupper 11 Mátkkoštanjoavkkut 28 4.1 Barn – Mánát 11 28 4.2 Ungdom – Nuorat 11 28 4.3 Student – Studeanttat 11 28 4.4 Voksen – Rávisolbmot 11 28 4.5 Militær – Militearabálvaleaddjit 11 28 4.6 Honnør – Honnør-vuoigatvuođalaččat 11 29 4.7 Ledsager – Mielčuovvu 12 29 4.8 Grupper – Joavkkut 12 29 4.9 Hund – Beatnagat 12 29 4.10 Pasient – Divššohas 12 30 4.11 Barnevogn/rullestol/rullator – Mánávovdna/juvlastuollu/ 13 30 vázzinjorri 5.

4

Billettyper 13 Bileahttašlájat 31 5.1 Mobillett – Mobileahtta (Mobillett) 13 31 5.2 Finnmarkskortet – Finnmárku-koarta 14 32 5.3 Papirbillett – Báberbileahtta 15 34 5.4 Frikort – Friddjakoarta 15 34 5.5 Andre typer – Eará bileahttašlájat 15 34

6.

Skoleskyss 16 Skuvlasáhttu 35

7.

Overgangsbestemmelser ved bytte av buss eller Flexx 18 Njuolggadusat go molssut busse dahje Flexx-fievrru 7.1 Overgang enkeltbillett – Fievrru molsut eaŋkilbileahtain 18 7.2 Overgang periodebillett – Fievrru molsut áigodatbileahtain 18

8.

Kundehenvendelser 19 Geavaheaddjibálvalus 36

9.

Billettkontroll og reklamasjon 19 Bileahttadárkkisteapmi ja buhtadusgáibádus 9.1 Kontroll – Dárkkisteapmi 19 9.2 Reklamasjon på billetter – Bileahtaid buhtadusgáibádus 20

37 37 37

10. Prisregulativ 20 Hadderegulatiiva

38

11. Legitimasjon 20 Persovdnaduođaštus 11.1 Gyldig legitimasjon for alder – Gustovaš persovdna duođaštus ahkeduođaštussan 20 11.2 Skoleskyssbevis – Skuvlasáhttoduođaštus 20 11.3 Studentlegitimasjon – Studeantaduođaštus 20 11.4 Ledsagerbevis – Mielčuovvuduođaštus 21 11.5 Ledsager til døvblinde – Bealjehis-čalmmehisolbmuid 21 mielčuovvu 11.6 Vernepliktsbok – Bálvalusgeatnegasvuođa duođaštus 21 11.7 Legitimasjon fra NAV – NAV duođaštus 21 11.8 Legitimasjon fra Norges Blindeforbund – Duođaštus 21

Norgga čalmmehemiidlihtus

36 36 36

38 38 38 38 39 39 39 39 39

5

12. Håndbagasje 22 Giehtagálvvut

40

13. Reisegods 22 Gálvofievrrideapmi

40

14. Hittegods 22 Gávdnongálvvut

40

15. Klager og ansvar 23 Váidagat ja ovddasvástádus 42 15.1 Operatørens ansvar ved forsinkelser og innstillinger 23 – Fievrofitnodaga ovddasvástádus maŋŋonemiid ja 42

bissehemiid geažil 15.2 Klager/erstatning – Váidagat/buhtadusat 23 42

6

16. Reiseinformasjon 23 Mátkedieđut

42

17. Reisegaranti 23 Mátkedáhkádus

43

Notater 45 Notáhtat

45

1. GRUNNLAG OG VIRKEOMRÅDE NORSK

Håndbok for kollektivreiser gjelder for: • Alle som befinner seg på transportmidler som kjøres under merkenavnet Snelandia, på vegne av fylkeskommunen • Alle som befinner seg på tilhørende terminaler, holdeplasser eller anløpskaier • Ved en reise kjøpes det en billett – dette er å regne som en transportavtale med operatøren som kjører den aktuelle ruten. Denne håndboka inngår som en del av transportavtalen Håndbokas regler er i tråd med gjeldende transportforskrifter.

Håndboka gjelder ikke: • For ruter kjørt i regi av kommersielle selskaper som ikke kommer inn under Snelandia.

7

2. SJÅFØRENS/MANNSKAPETS BETJENING AV KUNDER Sjåførene og båtmannskapet er kollektivtrafikkens og Snelandias «førstelinje» i møte med kundene. Det er derfor meget viktig at disse er hyggelige og opptrer korrekt når det gjelder språk og oppførsel. Sjåføren og mannskapet skal kunne gi god og korrekt veiledning når dette er nødvendig.

Sjåføren og mannskapet skal påse at: • bistå kunden ved kjøp av billett på mobil, nett eller på annen måte ved behov • kunden får korrekt informasjon om priser, billetter og rabatter • kunder med rabattbilletter (honnør, ungdom etc.) viser gyldig bevis for rettigheten • det blir informert om at setebelte i buss skal benyttes • kunden kommer på plass før reisen starter • kunden kommer trygt ut av bussen/båten ved reisens slutt • kunden får beskjed dersom det oppstår avvik i reisen – enten i egen rute eller korrespondanse

8

9

Foto: Sunniva T. Gaski/TFFK

NORSK

3. KUNDEN 3.1 Opptreden

• Kunden skal til enhver tid kunne vise fram gyldig billett og bevis på eventuell moderasjon under reisen • Kunden plikter å ta hensyn til andre reisende og innrette seg etter vanlige sikkerhetsregler • Setebelte og annet sikringsutstyr skal benyttes ved bussreiser.

Dette gjelder også ved sjøreiser, der dette finnes • Under fart er det ikke tillatt å samtale med, eller på annen måte forstyrre bussjåføren • Nytelse av alkoholholdige drikkevarer eller andre rusmidler er forbudt • Sjåføren/mannskapet kan nekte å ta med reisende som er synlig påvirket av rusmidler, eller som på annen måte antas å kunne bli til ulempe eller ubehag for de øvrige reisende • Kunder som opptrer usømmelig, eller på annen måte sjenerer de øvrige reisende, kan vises bort

3.2 Kundens ansvar for gyldig billett

• Billett skal valideres i optisk leser ved ombordstigning, dersom det ikke foreligger annen avtale • Framvisning av forhåndskjøpt billett ved ombordstigning • Den reisende må selv kontrollere at billetten er gyldig for reisen.

Eventuell reklamasjon foretas til utsalgssted • Får en reisende ikke løst billett til rett tid, skal dette gis tilkjenne ovenfor sjåfør/mannskap så snart som mulig og før reisen starter • Billett skal oppbevares under hele reisen sammen med eventuelt moderasjonsbevis

3.3 Ansvarsregler

Skade som den reisende påfører transportmidlet eller innretninger på buss, fartøy eller holdeplass kan kreves erstattet.

10

4. KUNDEGRUPPER/BILLETTKATEGORIER NORSK

Vi har følgende billettkategorier og rabatter på buss, Flexx-ruter og hurtigbåt.

For å få rabatt, må du ha med godkjent legitimasjon eller bevis, se punktet Legitimasjon.

4.1 Barn 0–5 år

Omfatter barn til og med fem år.

4.2 Barn og ungdom 6–17 år

Omfatter barn fra og med seks år til ungdom til og med 17 år.

4.3 Ungdom 16–19 år

Omfatter ungdom fra og med 16 år til og med 19 år. Denne kundegruppen har ikke generelle rabatter utover de øvrige kategoriene som også omfatter dette alderssegmentet, bortsett fra at de kan benytte seg av 30-dagersbilletten «Snelandia 16–19».

4.3 Ung voksen 18–29 år

Omfatter alle unge voksne fra og med 18 til og med 29 år. Vi gir ikke egne rabatter for studenter, elever, lærlinger m.m., da disse normalt vil falle innenfor dette alderssegmentet.

4.4

Voksen

Omfatter alle fra 30 år til og med 66 år.

11

4.5

Vernepliktige

4.6

Honnør

4.7

Ledsager

Omfatter militærpersonell i førstegangstjeneste som reiser i uniform som kan legitimere seg med vernepliktsbok/tjenestebevis. Det gis ingen rabatt for Forsvarets ansatte, vervede soldater, HV-soldater eller personell i repetisjonstjeneste.

• Fra og med 67 år, uføretrygdede, blinde eller døvblinde • Førtidspensjonerte under 67 år har ikke rett på honnørrabatt

• Reiser gratis sammen med den som har krav på ledsager.

Ledsagerbevis med bilde er eneste gyldige legitimasjon.

Den som ledsages betaler billett etter ordinære rabattordninger.

4.8 Spesialgruppe barn og ungdom

Grupper på minimum 10 personer gis 60 % rabatt. Dette gjelder skoler, barnehager og frivillige organisasjoner / idrettslag for barn og unge. I byer kan det være tidsbegrensninger på grunn av kapasitet i morgen og ettermiddag.

4.9 Hund og kjæledyr • •

•

•

12

Det er gratis å ta med hund eller andre kjæledyr.

Hunder skal holdes i bånd under transporten, og plasseres slik at de ikke sjenerer andre. De skal ikke sitte i setet.

På sjøreiser skal hund ikke være i passasjersalongen, men være i bur i lasterom eller på dekk.

Av hensyn til reisende med allergier kan hunder (og andre pelsdyr) bli avvist av sjåfør/mannskap. Dyr som er aggressive og til sjenanse for andre, kan bli satt av under transport.

4.10 Barnevogn, rullestol og gåstol

NORSK

• Det er gratis å ta med barnevogn, rullestol, gåstol/rullator.

• Det er en forutsetning at det er plass og at det er mulig å sikre disse under transport. Sjåfør/mannskap kan anvise hvordan dette skal gjøres.

4.11 Sykkel og spark •

•

For større personlige transportmidler som sykkel og spark, innløses det egen billett på buss.

Det kan være begrenset plass. Sykler, sparker, kjelker e.l. vil ikke bli prioritert i perioder med høyt belegg.

5.5

Andre typer

Ski, kjelke e.l.:

Gratis dersom det er plass i bagasjerom.

Håndbagasje:

Gratis inntil 20 kg. Ut over 20 kg tas med mot betaling.

Se punkt om reisegods.

Reisegods:

Sendes som pakke og følger buss- eller båtoperatørens pristabell for gods. Ta kontakt med aktuelt selskap for informasjon. Korrekt utfylt fraktbrev skal følge.

13

5. BILLETTYPER Vi anbefaler alle å kjøpe billett på forhånd, som gjør at det blir kortere stans ved holdeplasser og økt sikkerhet for sjåfør, mannskap og passasjerer.

Forhåndskjøpt billett vil alltid gi like billig eller billigere billett sammenlignet med kjøp om bord.

Du kan også betale enkeltbilletter om bord med betalingskort eller kontanter.

Periodebilletter kan kun kjøpes i Snelandia Mobillett.

5.1 Snelandia Mobillett

Appen Snelandia Mobillett er den primære metoden for å kjøpe billetter på forhånd. Appen tilbyr en rekke ulike betalingsløsninger: via Mobilkonto (som fylles opp på forhånd), direktebetaling via bankkort, direktebetaling via Vipps, eller betaling over telefonregning.

Snelandia Mobillett lastes ned i App Store for iPhone og Google Play for Android.

Du kan kjøpe alle billettprodukter i Snelandia Mobillett. For å kjøpe billett, må du ha tilgang til internett. Manglende nett-tilgang gir ikke grunnlag for reklamasjon, passasjerer må i så fall løse billett om bord til gjeldende vilkår og pris for billetter kjøpt om bord.

Billett kjøpt i Mobillett har begrenset varighet og gyldighetsperioden starter i det øyeblikket du kjøper billetten. Kjøp billett noen minutter før avgang, slik at du er sikret at billetten er gyldig hele reisen. Du må kunne framvise gyldig billett gjennom hele reisen.

Mobilletten benyttes også som skyssbevis for elever som har rett på fri skoleskyss i grunnskole og videregående skole.

Mobilkonto er en forhåndsbetalt konto som kan brukes som betalingsmetode i Mobilletten. Det er mulig å knytte flere brukere til samme Mobilkonto, slik at for eksempel barn kan betale sine reiser ved å belaste hovedbrukeren.

Dersom det foreligger mangel ved reiseproduktet, må kunden innen rimelig tid stille krav om reklamasjon og/eller refusjon. Se punktet om Refusjon.

14

5.2 SMS

NORSK

Det er mulig å kjøpe enkeltbillett fullpris/voksen på SMS ved å sende koden REISE1 (bytt ut tallet med antall soner, maks 8) til 2470. Pris og varighet er det samme som enkeltbillett kjøpt i Snelandia Mobillett.

5.3 Papirbillett kjøpt om bord

Du kan betale med kort eller kontant for å kjøpe enkeltbilletter om bord hos sjåfør eller mannskap. Billetten må oppbevares til reisens slutt og må kunne framvises ved kontroll.

5.4 Frikort for ansatte i transportselskapet

Ansatte i transportselskapet kan reise fritt til/fra jobb, så lenge de er i uniform.

Ordningen administreres av det enkelte busselskap eller rederi.

5.5 AutoPASS for ferge

Fergetrafikken i Finnmark reguleres av nasjonale AutoPASS-regulativet for ferge.

Du betaler kun for kjøretøy. Passasjerer, gående, syklister e.l. reiser gratis. Ved å ha brikke og inngå forskuddsavtale kan bilførere oppnå opptil 50 % rabatt som privatkunde eller 40 % som bedriftskunde.

For øvrige vilkår, se informasjon om AutoPASS på Snelandias nettsider.

15

6. SKOLESKYSS Elever med rett til fri skoleskyss skal ha mottatt egen brosjyre om dette på skolen ved skolestart.

• Alle elever med skyssrett registrerer sitt skyssbehov på https://skoleskyss.snelandia.no/ • Vedtak om skoleskyss sendes til eleven via altinn.no • Eleven kan velge å benytte mobillett eller Finnmarkskortet som skyssbevis • Alle elever som har skyssrett skal ha skyssbevis – uavhengig om de reiser med buss, hurtigbåt, taxi eller ferje • Skyssbevis/billett er gyldig mellom hjemmeholdeplass og skolen – inkluderer også eventuelle overganger underveis • Mobillett utstedes hver morgen i skoleåret, med gyldig billett for reise til og fra skolen • Skolebillettene er gyldig mellom kl. 6:00 og 18:00. Eleven kan fritt benytte hvilken buss han/hun vil i dette tidsrommet på reise til eller fra skolen • Skolebillettene er ikke gyldige i helg, ferier eller andre skolefridager • Elever som vil reise annen strekning enn mellom hjem og skole, løser ordinær billett Midlertidig skyssbevis: Dersom en elev har mistet eller skadet sitt skyssbevis, brukes elevens vedtaksbrev som skyssbevis inntil eleven har skaffet seg nytt.

16

17

Foto: Sunniva T. Gaski/TFFK

NORSK

7. OVERGANGSBESTEMMELSER VED BYTTE AV BUSS ELLER FLEXX 7.1

•

•

•

Overgang enkeltbillett

Bytte fra en buss eller Flexx til en annen regnes som overgang når transportmidlene inngår i en reisekjede Bytte av buss/Flexx må normalt skje innen en time etter ankomst første buss/Flexx. Det er fri overgang ved videre reise innenfor billettens gyldighetsområde. Dersom reisen av årsaker som ikke skyldes den reisende ikke kan gjennomføres innen gyldig overgangstid, aksepteres også overgang etter dette – dog innen samme driftsdøgn Det skal om mulig selges billett helt frem til bestemmelsesstedet.

Det er ikke overgangsbilletter mellom buss–hurtigbåt, buss–ferje, ferje–ferje, ferje–hurtigbåt, Flexx–ferje eller Flexx-hurtigbåt.

7.2

Overgang periodebillett

Ved bruk av periodebillett gjelder følgende regler: • Periodebilletten er gyldig på alle ruter innenfor sonene som ligger i aktuell periodebillett • Periodebilletten gjelder uavhengig av overgang innenfor gyldighetsområdet • Ved overgang til annen buss/Flexx valideres periodebilletten på nytt ved ombordstigning

18

8. KUNDEHENVENDELSER NORSK

Snelandia kundesenter Kundesenteret besvarer henvendelser på telefon, e-post og chat (via snelandia.no) som omhandler: • Billettyper og -priser • Skoleskyss • Bestillinger til Flexx-ruter • Klager og avvik – videreformidles til aktuell operatør • Savnet eller mistet bagasje – videreformidles til aktuell operatør Kundesenterets åpningstider er • Mandag – fredag 08:00 – 21:00 • Lørdag – søndag 10:00 – 16:00 Ruteopplysningen 177 Ruteopplysningen besvarer henvendelser på telefon, e-post og chat (via snelandia.no) som omhandler: • Rutetider • Avvik i ruteavgangene Ruteopplysningen er tilgjengelig på telefon 177 hele døgnet – hele året.

19

9. BILLETTKONTROLL OG REKLAMASJON •

•

Mobillett, billettkort eller papirbillett skal være tilgjengelig under hele reisen, og skal uoppfordret forevises ved kontroll.

Kunden er selv ansvarlig for å ha gyldig billett og legitimasjon om bord på reisen

9.1

Kontroll

Kontroll kan foretas av kontrollør, sjåfør, båtmannskap eller annen bemyndiget person. Disse har rett til: • når som helst å få seg forevist mobillett, kort, papirbillett og/eller moderasjonsbevis for rabattert billett • å vise kunden bort fra transportmiddelet • å kreve at kunden betaler ordinær billett ved åpenbart forsøk på misbruk av rabattordninger. Alternativt kan vedkommende kunde bli bedt om å forlate bussen (unntatt skoleelever i grunnskolen og personer under 16 år) • kontrollør kan ilegge gebyr til reisende som ikke kan legge fram gyldig billett eller legitimasjon. Dersom en kunde er uenig i kontrollgebyret, kan dette bare omgjøres av aktuell bussoperatør eller rederi. Eventuelle klager over ilagt kontrollgebyr må rettes skriftlig til aktuelt selskap innen 8 dager etter reisen.

9.2 Reklamasjon på billetter

All reklamasjon på billetter må rettes skriftlig så snart som mulig til salgssted.

For Snelandia Mobillett sendes e-post til post@snelandia.no. Ved kjøp av papirbilletter tas reklamasjon umiddelbart opp med sjåfør.

For refusjon av verdi på Mobilkonto, må kunden vise legitimasjon for å bekrefte at vedkommende er rettmessig eier. Gyldige årsaker til refusjon er sykdom, dødsfall, flytting eller endring i reisemønster i jobb. Forholdene skal dokumenteres. Kunden kan også benytte seg av angreretten ved kjøp/påfylling av Mobilkonto. Produktet må ikke være påbegynt og refusjonskravet må stilles innen 14 dager etter at produktet er gjort.

20

10. PRISREGULATIV NORSK

I Finnmark gjelder sonebasert takst for reiser. Gjeldende soneregulativ finnes på www.snelandia.no og ved henvendelse til ruteopplysningen 177.

Det er for tiden ikke noen prisavtale for grensekryssende trafikk mot Russland, Finland eller Troms, med unntak av spesialproduktet Sommerbilletten, som gir fri reise i hele Troms og Finnmark. Ved reise ut av fylket må det løses ny billett.

11. LEGITIMASJON 11.1 Gyldig legitimasjon for alder • Førerkort • Pass • Bankkort med bilde

11.2 Skoleskyssbevis

• Gyldig billett i Snelandia Mobillett eller plastkortet «Snelandia Skole» • Besøkselever i Finnmark har annet skyssbevis med bilde, signert av Finnmark fylkeskommune ved samferdselssjefen

11.4 Ledsagerbevis •

•

•

Ledsagerbevis utstedt av kommune til funksjonshemmet som har behov for bistand Den funksjonshemmede velger selv hvem han/hun vil ha som ledsager fra gang til gang Funksjonshemmede med ledsager gis ikke fortrinnsrett framfor andre passasjerer

Ledsagerbeviset skal inneholde: • Bilde • Navn og adresse på kortinnehaver • Stempel og signatur fra kommunen • Gyldighetsperiode Misbruk av ordningen meldes til aktuell bussoperatør.

21

22

11.5 Ledsager til døvblinde

NORSK

Døvblinde har rett til å ha med seg en person gratis mot framvisning av tilleggslegitimasjon fra Statens sentralteam for døvblinde, utstedt av Skådalen kompetansesenter.

11.6 Vernepliktsbok

Vernepliktsbok eller tjenestebevis for militærrabatt.

11.7 Legitimasjon fra Nav

For personer under 67 år som har uføretrygd.

11.8 Legitimasjon fra Norges Blindeforbund Gyldig moderasjonsbevis for blinde.

12. HÅNDBAGASJE •

•

Reisende kan fritt ta med lett håndterlige gjenstander med samlet vekt inntil 20 kg for hver billett. Bagasjen må anbringes slik at den ikke sjener er de reisende eller hindrer på- og avstigning. Det anbefales å merke bagasjen med navn og telefonnummer.

Selskapene er ikke ansvarlig for tap av, eller skade på gjenstander som tas med fraktfritt, med mindre det kan påvises forsett eller grov uaktsomhet fra selskapet eller sjåførens side.

13. REISEGODS Her inngår brev, pakker og annet gods som kan sendes med buss eller fartøy.

Ved forsendelsen gjelder buss- eller båtselskapets eget regulativ – kontakt aktuelt selskap for priser og betingelser.

23

14. HITTEGODS • Alle etterlatte saker i buss eller fartøy skal selskapet snarest mulig registrere via selskapets driftsoperative enhet • Uidentifisert bagasje kan settes av omgående • Innkommet hittegods oppbevares i 1 måned. Dersom gjenglemte gjenstander i løpet av denne tiden ikke blir etterspurt, blir de avhendet • Verdisaker blir registrert og overlevert politi eller lensmannskontor omgående Kunder som etterlyser sin bagasje eller andre gjenstander etter reise, kontakter Snelandia kundesenter via e-post (post@snelandia.no), som videreformidler henvendelsen til aktuell operatør.

15. KLAGER OG ANSVAR 15.1 Operatørens ansvar ved forsinkelser og innstillinger •

• •

•

Transportøren skal informere om ruteavvik så snart de er kjent for selskapet. Dette gjøres gjennom ruteopplysningen 177, veimeldingssentralen 175 (gjelder ferjer), via web snelandia.no og direkte til kundene via SMS-varsling (påmeldingstjeneste). Informasjonen skal inneholde hvordan kundene skal forholde seg.

Ruteavvik er innstillinger, samt forsinkelser, over 15 minutter.

Forsinkelser som allerede foreligger når transportavtalen inngås (ved kjøp av billett), anses som akseptert av kunden.

Innstilles eller avbrytes en rute underveis, skal transportør ut fra forutsetningene i det aktuelle tilfellet sørge for viderebefordring innen rimelig tid, i henhold til aktuell reisegarantiordning (se eget kapittel).

Snelandia og dens operatører er ikke ansvarlig for tap eller skade som påføres som følge av innstilte eller forsinkede avganger, der ruteoperatør ikke er skyld i ruteavviket. Kundene henstilles til å ha en reiseforsikring som dekker dette.

15.2 Klager/erstatning

Reisende som vil levere en klage eller kreve erstatning for skader som skyldes transportør/ ruteselskap, må henvende seg skriftlig til administrasjonen i vedkommende selskap. Alternativt kan epost sendes post@snelandia.no som vil videreformidle henvendelsen til aktuelt selskap.

24

16. REISEINFORMASJON NORSK

All informasjon om rutetilbudet som går under merkenavnet Snelandia finner du på www.snelandia.no.

17. REISEGARANTI I Snelandias rutenett i Finnmark har fylkeskommunen på reiser med buss og hurtigbåt innført følgende reisegaranti utarbeidet av NHO Transport i samarbeid med Kollektivtransportforeningen: Reisegarantien forplikter oss til å gjøre vårt beste for at du kommer frem i rett tid. Dersom du klager, skal vi gjøre vårt ytterste for å lære av våre feil slik at de ikke skjer igjen. Dersom det allikevel skulle oppstå forsinkelser eller svikt i kollektivtilbudet, vil vi: • Gi deg best mulig informasjon om hva som skjer • Så tidlig som mulig gi deg informasjon om alternative transporter/reiseveier • I den grad det er praktisk mulig, sette opp alternativ transport Om alternativ transport ikke kan tilbys, vil vi refundere dine dokumenterte utlegg til drosje og/eller egen bil eller annen alternativ transport – dersom du blir mer enn: • 20 minutter forsinket på reiser under 1 time med inntil 500 kroner • 40 minutter forsinket på reiser mellom 1 og 3 timer med inntil 750 kroner • 60 minutter forsinket på reiser over 3 timer med inntil 1.000 kroner På reiser over 3 timer, hvor forsinkelsen medfører at du ikke når bestemmelsesstedet før dagen etter, vil du få dekket faktiske kostnader til overnatting. Dette må være klarert på forhånd av det selskapet du skal bruke eller bruker når reisen blir avlyst eller forsinket.

For at du skal kunne gjøre ditt krav gjeldende må du fylle ut og sende oss et reisegarantiskjema eller en skriftlig henvendelse senest 1 måned etter hendelsen. Vi vil besvare din henvendelse så raskt som mulig og senest 4 uker fra vi har mottatt den.

25

Når gjelder garantien?

Hovedregelen er at reisegarantien alltid gjelder. Dersom avviket er forhåndsannonsert, eller du vet eller burde vite at avviket ikke ligger hos transportøren, kan vi ikke tilby refusjon. Reisegarantien gjelder ikke dersom forsinkelsen eller innstillingen skyldes forhold utenfor transportørens kontroll, slik som ekstraordinære værforhold eller naturbegivenheter, uforutsette problemer med kjøreveien og andre trafikale forhold, offentlige påbud og forbud, streik og lockout etc. Den omfatter heller ikke følgeskader av forsinkelsen, f.eks. at du ikke rekker tannlegetime, forretningsavtale eller en flyavgang.

Det er busselskapene og båtrederiene som forvalter reisegarantien.

Dersom du har spørsmål eller krav som omfattes av reisegarantien, rettes henvendelsene til aktuelt selskap.

26

GIEHTAGIRJI FINNMÁRKKU KOLLEKTIIVAJOHTOLAHKII Njuolggadusat ja bileahttagávppašeapmi Miessemánnu 2022

27

1. ULBMIL JA DOAIBMAGUOVLU Giehtagirji almmolaš sáhttofálaldagaid birra lea sin várás:

• Geat geavahit mearkagálvvu Snelandia sáhttofálaldagaid, maid Finnmárkku fylkkagielda ovddasvástida • Geat geavahit dasa gulli terminálaid, bissánanbáikkiid dahje káijaid • Geat ostet bileahta dihto mátkái – Ja nu dahket sáhttoduođaštusa ovddasvástideaddji fievrredanfitnodagain.

Giehtagirji lea oassi sáhttošiehtadusas Giehtagirjji njuolggadusat čuvvot gustovaš fievrredanláhkaásahusaid.

Giehtagirji ii gusto:

• Sáhttofálaldagaide maid eará fievrredanfitnodagat go Snelandia doaimmahit.

2. BUSSEVUODDJI/FANASBARGI OKTAVUOHTA MÁTKKOŠTEDDJIIGUIN Snelandia bussevuoddjit ja fanasbargit leat vuosttašlinjábargit geaigun mátkkošteaddjit deaivvadit buot ovddimusat. Danne lea ge hirbmat dehálaš ahte bargit leat ustitlaččat, láhttejit albma láhkai ja hálddašit gielalaš hástalusaid. Bussevuoddjit ja fanasbargit galget čájehit veahkkáivuođa ja addit rivttes bagadallama dárbbu mielde.

Bussevuoddji ja fanasbargi galgá fuolahit ahte:

• mátkkošteaddji oažžu veahki oastit bileahta mátketelefovnna bokte, neahtas dahje eará láhkai jos lea dárbu • mátkkošteaddji oažžu rivttes dieđuid hattiid, bileahtaid ja vuoládusaid birra • mátkkošteaddjit geat ožžot hálbbeduvvon bileahta (honnør, nuorat jna.) galget čájehit dohkálaš duođaštusa • biilaboagán geavahuvvo busses • mátkkošteaddji lea gávdnan čohkkánsaji ovdal go busse/fanas vuolgá • mátkkošteaddji guođđá busse/fatnasa oadjebasat bisánanbáikkis

28

SÁMEGILLII

• mátkkošteaddji oažžu dieđu jos šaddet rievdadeamit mátkki oktavuođas – jos dat guoská fivrui mainna lea johtimin dahje fivrui maid mátkki vuolde šaddá lonuhit

3. MÁTKKOŠTEADDJI 3.1 Gáibádusat ja láhtten • Mátkkošteaddji galgá álo go gáibiduvvo čájehit dohkálaš bileahta ja duođaštusa jos sus lea vuoigatvuohta hálbbeduvvon bilehttii • Mátkkošteaddji geatnegasvuohta lea vuhtiiváldit eará mátkkošteddjiid, ja čuovvut dábálaš sihkkarvuođanjuolggadusaid • Biilaboagán ja eará sihkkarvuođarusttegat galget geavahuvvot bussemátkkis. Gusto maiddái fatnasiidda, jos doppe gávdnojit dakkárat • Vuojedettiin ii leat lohpi ságastallat bussevuddjiin, dahje eará láhkai muosehuhttit su • Lea lobiheapme juhkat alkohola dahje geavahit eará mirkkuid • Bussevuoddji/fanasbargi sáhttá gieldit váldimis mielde gárrenolbmuid, dahje jos mátkkošteaddji láhtte unohasat dahje váivvida earáid • Mátkkošteaddjit geat láhttejit unohasat, dahje muosehuhttet eará mátkkošteddjiid, sáhttet biddjot eret busses/fatnasis.

3.2 Mátkkošteaddji galgá fuolahit ahte sus lea dohkálaš bileahtta • Bileahtta dárkkistuvvo optihkalaš lohkkis busses/fatnasis, jos ii leat eará šiehtadus • Mátkkošteaddji galgá ieš dárkkistit lea go sus dohkálaš bileahtta.

Vejolaš bileahttamolsun galgá dahkkot doppe gos bileahtta lea ostojuvvon • Jos mátkkošteaddji ii beasa oastit bileahta rivttes áigái, de galgá bussevuoddji/fanasbargi oažžut dieđu dan birra nu johtilit go vejolaš, ja ovdal go busse/fanas vuolgá • Bileahtta galgá vurkejuvvot olles mátkki oktan dárbbašlaš duođaštusaiguin

29

3.3 Ovddasvástádusnjuolggadusat Jos mátkkošteaddji man ge láhkai billista/vahágahttá busse/fatnasa dahje ráhkkanusaid busses, fatnasis dahje bisánanbáikkis, de sáhttá buhtadus gáibiduvvot.

4. MÁTKKOŠTANJOAVKKUT Min Snelandia bussiin, Flexx-sáhtuin ja leaktofatnasiin leat čuovvovaš bileahttašlájat ja bileahttavuoládusat. Eaktun oažžut vuoládusa lea, ahte mátkkošteaddjis lea dohkálaš dahje duođaštus, geahča čuoggá Legitimašuvdna.

4.1 Mánát 0 – 5 jagi Mánát gaskal 0 ja 5 jagi.

4.2 Mánát ja nuorat gaskal 6-17 jagi Mánát ja nuorat 6 jagi rájes dassái go devdet 17 jagi.

4.3 Nuorat 16 – 19 jagi Nuorat 16 jagi rájes dassái go devdet 19 jagi. Dán mátkkoštanjovkui ii addo eará vuoládus go ahkejovkui mearriduvvon vuoládus, ja sii sáhttet maid geavahit 30-beaivásašbileahta «Snelandia 16-19».

4.4 Nuorra ollesolbmot 18 – 29 jagi Nuorra ollesolbmot 18 jagi rájes dassái go devdet 29 jagi. Mis eai leat eará vuoládusat studeanttaide, ohppiide, oahpahalliide jna., dan geažil go sii dábálaččat gullet dán ahkejovkui.

4.5 Ollesolbmot 30 jagi rájes dassái go devdet 66 jagi.

30

SÁMEGILLII

4.6 Vearjogeatnegasat Sii, geat vuosttašgeardde leat vearjogeatnegasbálvalusas ja mátkkoštit uniforpmain, ja sáhttet čájehit militeara ID-koartta/vearjogeatnegasduođaštusa. Vuoládus ii addo Suodjalusa bargiide, ámmátsoalddáhiidda, HV-soalddáhiidda dahje sidjiide geat leat geardduhanbálvalusas.

4.7 Honnør-vuoigatvuođalaččat • Sii, geat leat deavdán 67 jagi, bargonávccaheamit, čalmmeheamit dahje bealjeheamit/čalmmeheamit • Ovdaláiggepensionisttain, geat eai leat deavdán 67 jagi ii leat vuoigatvuohta oažžut honnør-vuoládusa 4.8 Mieđušteaddji Mielčuovvu mátkkošta nuvttá go mieđušta su gii dárbbaša mielčuovvu.

Son gii dárbbaša mielčuovvu máksá dábálaš bileahta.

4.9 Mánáid- ja nuoraidjoavkkut Jos joavkkus leat eanet go 10 olbmo, de addojuvvo 60 % vuoládus.

Skuvllat, mánáidgárddit ja eaktodáhtolaš organisašuvnnat/valáštallansearvvit mánáid ja nuoraid várás ožžot namuhuvvon vuoládusa. Gávpogiin sáhttá vuoládus áigeráddjejuvvon jos ollugat mátkkoštit oktanaga iđđedis ja veaigin.

4.10 Beatnagat ja biebmoeallit • Beatnaga dahje eará biebmoelliid ovddas ii dárbbaš oastit bileahta.

• Mátkkoštettiin galgá beana leat báttis, ja dasa galgá gávdnat dakkár saji gos ii vuorjja earáid. Beana ii galgga goarjadit stuolus • Fanasmátkkiin ii oaččo beana leat doppe gos olbmot čohkkájit, ja galgá fievrriduvvot ritta siste ja biddjot gálvolatnjii, biilalatnjii dahje eará heivvolaš sadjái

31

• Bussevuoddji/fanasbargi sáhttá gieldit váldimis mielde beatnagiid (ja eará guolgaelliid) jos mátkkošteddjiin lea allergiija. Bahás beatnagat dahje beatnagat mat ráfehuhttet mátkkošteddjiid sáhttet biddjot eret busses/fatnasis 4.11 Mánávovdna, juvlastuollu ja vázzinjorri • Mánávovnna, juvlastuolu dahje vázzinjori ovddas ii dárbbaš oastit bileahta • Daid lea vejolaš váldit mielde jos lea sadji ja jos daid sáhttá sihkkarastit.

Bussevuoddji/fanasbargi mearrida saji daidda 4.12 Sihkkel ja spárka • Fertet oastit bussebileahta stuorit gálvvuid ovddas, nu go sihkkelja spárkabileahta • Sadji sáhttá ráddjejuvvon. Sihkkel, spárka, gielká jna. eai váldojuvvo mielde jos busses leat ollu mátkkošteaddjit 4.13 Eará gálvvut Sabehat, gielká ja sullasaččat: Nuvttá jos lea sadji gálvolanjas.

Giehtagálvu: Nuvttá jos gálvu ii deatte eanet go 20 kg.

Losit gálvvu ovddas gáibiduvvo máksu. Geahča čuoggá gálvofievrredeapmi.

Mátkegálvu: Sáddejuvvo páhkkan ja dan ovddas ferte máksit sáddengoluid busse- ja fanasfitnodagaid haddetabealla mielde.

Riekta devdojuvvon fievrrádusbábir galgá sáddejuvvot mielde.

32

5. BILEAHTTAŠLÁJAT SÁMEGILLII

Mii ávžžuhat buohkaid oastit bileahta ovddalgihtii, mii mielddisbuktá ahte vuordináigi bisánanbáikkiin oaniduvvo ja bussevuoddji, bargiid ja mátkkošteddjiid sihkkarvuohta nannejuvvo. Bileahtta maid ovddalgihtii oastát lea seamma hálbi dahje hálbbit go bileahtta maid oastát go boađát bussii/fatnasii.

Don sáhtát maid oastit eaŋkilbileahta busses/fatnasis máksinkoarttain dahje ruđain. Áigodatbileahta gal fidne oastit dušše Snelandia Mobillett áppas.

5.1 Snelandia Mobillett Snelandia Mobillett áppas lea álki oastit bileahta ovddalgihtii. Áppas gávdnojit iešguđetlágan máksinčovdosat: (Mátkekonto) Mobilkonto (kontoi ferte bidjat ruđa ovddalgihtii), njuolgamáksu báŋkokoartta dahje Vipps bokte, dahje sirdit bileahttasupmi mátketelefovdnarehkegii.

Jos dus lea iPhone de sáhtát viežžat áppa «Snelandia Mobillett» AppStore:s dahje Google Play:s jos dus lea Android telefovdna.

Snelandia Mobillett áppas sáhtát oastit buotlágan bileahtaid. Dus ferte leat interneahtta telefovnnas vai beasat oastit bileahta. Váilevaš interneahtta ii leat ágga váidalit, buohkat fertejit oastit bileahta go bohtet bussii/fatnasii gustovaš njuolggadusaid ja bileahttahattiid mielde.

Mobillett bileahtas lea ráddjejuvvon gustonáigi ja doaibmagoahtá dallánaga go bileahta oasttát. Danne galggat bileahta oastit ovdalaš go manat bussii/fatnasii, amas bileahta gustonáigi ii noga ovdal go mátkki lea loahpahuvvon. Bileahtta galgá čájehuvvot jos gáibiduvvo.

Vuođđoskuvla- ja joatkkaskuvlaoahppit, geain lea vuoigatvuohta nuvttá skuvlasáhttui, sáhttet Mobileahta geavahit sáhttoduođaštussan.

33

Mobilkonto dahje Mátkekonto áppa geavahuvvo máksit Mobillett bileahta.

Kontoi ferte ovddalgihtii bidjat ruđa. Mátkekonto sáhttet máŋggas geavahit, ovdamearkka dihte sáhttet mánát oastit bileahta dien máksinvuogádaga bokte.

Jos sáhttofálaldagain leat váilevašvuođat, de sáhttá mátkkošteaddji govttolaš áiggis gáibidit bileahta buhtaduvvot dahje máksojuvvot ruovttoluotta.

5.2 SMS Dál lea vejolaš oastit ollesbileahta dahje ollesolbmuid eaŋkilbileahta SMS bokte go sáddet koda REISE1 (molsso logu sonaid ektui, eanemusat 8) 2470 nummirii. Haddi ja gustonáigi lea seamma go eaŋkilbileahtas maid oasttát Snelandia Mobillett áppas.

5.3 Báberbileahta maid oasttát busses/fatnasis Don sáhtát máksit koarttain dahje ruđain go oasttát eaŋkilbileahta busses dahje fatnasis. Don galggat bileahta vurket dassái go mátkki lea loahpahuvvon, ja dat galgá čájehuvvot bileahttadárkkisteamis.

5.4 Fievrredanfitnodatbargiid friddjakoarta Fievrridanfitnodatbargit sáhttet nuvttá mátkkoštit bargui/ruoktot, jos sis lea uniforbma badjelis. Bussefitnodagat ja skiipafitnodagat hálddašit ortnega.

5.5 AutoPASS fearggaide

Finnmárkku feargajohtolat čuovvu nationála AutoPASS-máksinvuogi mii gusto fearggaide. Don mávssát dušše biilla ovddas. Sii, geat leat biilla mielde, mátkkoštit sihkkeliin dahje sullasaš fievrruin eai dárbbaš oastit bileahta.

Biilavuoddji sáhttá oažžut eanemusat 50% vuoládusa ja fitnodat fas 40% vuoládusa jos lea AutoPASS-mearka ja dahkan ovdamáksošiehtadusa.

Eará eavttut, geahča Auto-PASS dieđuid Snelandia neahttabáikkis.

34

35 SÁMEGILLII

6. SKUVLASÁHTTU Oahppit geain lea vuoigatvuohta nuvttá skuvlasáhttui ožžot sierra gihppaga skuvlasáhttu birra go álget skuvlii.

• Buot oahppit geain lea sáhttovuoigatvuohta registrerejit sáhttodárbbu dáppe: www.snelandia.no/Skoleskyss • Mearrádus skuvlasáhttu birra sáddejuvvo oahppái www.altinn.no bokte • Oahppi beassá válljet geavahago mobileahta dahje Finnmárku-koartta skuvlasáhttoduođaštussan • Buot ohppiin, geain lea sáhttovuoigatvuohta galgá leat sáhttoduođaštus – beroškeahttá das johtet go bussiin, leaktofatnasiin, droššiin dahje fearggain • Sáhttoduođaštus/bileahtta gusto gaskal ruovttubáikki bisánansaji ja skuvlla – maiddái jos sáhtu ferte lonuhit • Mobileahtta registrerejuvvo juohke iđit miehtá skuvlajagi, ja dainna beassá mátkkoštit skuvlii ja ruoktot • Skuvlabileahtta gusto gaskal dii. 06:00 ja 18:00. Oahppi vállje ieš mainna bussiin háliida johtit skuvlii/ruoktot dien áigodagas • Skuvlabileahtta ii gusto vahkkoloahpaid, luomus dahje eará friddjabeivviin • Oahppit geat háliidit mátkkoštit eará báikái go skuvlii/ruoktot, fertejit oastit dábálaš bileahta Gaskaboddosaš sáhttoduođaštus:

Jos oahppi láhppá dahje bilidahttá iežas sáhttoduođaštusa, de sáhttá son geavahit mearrádusreivve sáhttoduođaštussan, dassái go oažžu ođđa sáhttoduođaštusa.

36

7. NJUOLGGADUSAT GO BUSSE DAHJE FLEXX-SÁHTU ŠATTAT LONUHIT SÁMEGILLII

7.1 Eaŋkilbileahtta • Jos busse dahje Flexx-sáhtu šattat lonuhit, de rehkenastojuvvo dat sirdašupmin jos sáhttu gullá seamma sáhttogollosii • Busse/Flexx-sáhttu galgá dábálaččat lonuhit diimmu siste maŋŋil go vuosttas busse/Flexx-sáhttu lea boahtán bisánanbáikái. Viidáset mátkki ovddas ii dárbbaš oastit ođđa bileahta, jos bileahtta lea dohkálaš. Jos mátki ii sáhte čađahuvvot mearriduvvon áiggis ja mátkkošteaddji ii leat dasa sivalaš, de lea vejolaš lonuhit sáhtu ja joatkit mátkki – muhto eaktuduvvo ahte mátki čađahuvvo seamma doaibmajándoris • Bileahta galgá leat vejolaš oastit gitta mátkkoštanrádjái • Dat ii leat vejolaš oastit oktasašbileahta jos mátkkis ferte johtit bussiin-leaktofatnasiin, bussiin-fearggain, fearggain-fearggain, fearggain-leaktofatnasiin, Flexx-sáhtuin -fearggain dahje Flexxsáhtuin-leaktofatnasiin 7.2 Áigodatbileahtta

Áigodatbileahttanjuolggadusat:

• Áigodatbileahtta gusto olles mátkái go jođát áigodatbileahttasonaid siskkobealde • Áigodatbileahtta gusto jos vel fertet ge lonuhit sáhtu • Jos fertet lonuhit busse/Flexx-sáhtu, de galgá áigodatbileahtta dárkkistuvvot ođđasit go boađát bussii/fatnasii

37

8. GEAVAHEADDJIBÁLVALUS Snelandia geavaheaddjibálvalus

Geavaheaddjibálvalus sáhttá veahkehit telefovnna, e-poastta ja chat (www.snelandia.no) bokte čuovvovaš áššiin: • Bileahttašlájat ja -hattit • Skuvlasáhttu • Flexx-sáhttodiŋgon • Moaitámušat ja rievdadeamit – dieđihuvvo vástideaddji sáhttofitnodahkii • Láhppongálvvut – dieđihuvvo vástideaddji sáhttofitnodahkii Geavaheaddjibálvalusa rahpanáiggit: • Vuossárga – Bearjadat 08:00 – 21:00 • Lávvardat – Sotnabeaivi 10:00 – 16:00 Ruvttobálvalus 177 Ruvttobálvalus sáhttá veahkehit telefovnna, e-poastta ja chat (www.snelandia.no) bokte čuovvovaš áššiin: • Ruvttoáiggit • Rievdadeamit ja maŋŋoneamit Ruvttobálvalus, telefovdna 177 lea rabas birra jándora – jagi miehtá.

9. BILEAHTTADÁRKKISTEAPMI JA BUHTADUSGÁIBÁDUS • Mobileahtta, bileahttakoarta dahje báberbileahtta galgá leat mielde olles mátkki, ja galgá čájehuvvot bileahttadárkkisteamis • Mátkkošteaddji ovddasvástádussii gullá dárkkistit bileahta fámolašvuođa ja ahte sus lea persovdnaduođaštus mielde

38

SÁMEGILLII

9.1 Dárkkisteapmi Dárkkisteami čađahit dárkkisteaddjit, bussevuoddjit, fanasfievrrideaddjit dahje eará bálvvát geat leat ožžon válddi dan dahkat. Sis lea vuoigatvuohta: • goas ihkinassii gáibidit čájehit mobileahta, koartta, báberbileahta ja/dahje gustovaš duođaštusa hálbbeduvvon bilehttii • bidjat mátkkošteaddji fievrrus eret • gáibidit mátkkošteaddji máksit dábálaš bileahta jos geahččala boastut geavahit vuoládusortnegiid. Vejolaččat sáhttá mátkkošteaddji ávžžuhuvvot mannat eret busses (earret vuođđoskuvlaoahppit ja vuollel 16-jahkásaččat) • dárkkisteaddji sáhttá gáibidit mátkkošteaddji máksit divada jos ii sáhte čájehit gustovaš bileahta dahje persovdnaduođaštusa. Jos mátkkošteaddji ii mieđit dárkkistandivadii, de sáhttá vástideaddji bussefitnodat dahje skiipafitnodat dan ođđasit meannudit. Vejolaš váidda dárkkistandivada birra galgá 8 beaivvi siste čálalaččat ovddiduvvot vástideaddji bussefitnodahkii 9.2 Bileahtaid buhtadusgáibádus Bileahtaid buhtadusgáibádus galgá nu johtilit go vejolaš ovddiduvvot bileahttavuovdinbáikái čálalaččat. Snelandia Mobilleahtta-buhtadusgáibádus galgá sáddejuvvot e-poastta bokte čuovvovaš čujuhussii; post@snelandia.no. Báberbileahta buhtadusgáibádus ovddiduvvo njuolga bussevuoddjái.

Jos bileahtta lea máksojuvvon Mátkekontos, de ferte mátkkošteaddji čájehit legitimašuvnna mii duođašta ahte son lea kontoeaiggát. Mátkkošteaddjis lea vuoigatvuohta buhtadussii buozalmasvuođa, jápmima dahje fárrema geažil, ja jos mátkki rievdaduvvo barggu geažil.

Gáibádussivva galgá vuođuštuvvot. Mátkkošteaddji sáhttá maid geavahit gáhtanvuoigatvuođa jos Mátkekonto geavahuvvo. Mátki ii galgga álggahuvvon ja buhtadusgáibádus galgá ovddiduvvot maŋimusat 14 beaivvi maŋŋil go bileahtta lea ostojuvvon.

39

10. HADDEREGULATIIVA Finnmárkkus leat hattit avádagaid (sonaid) mielde. Gustovaš avádatregulatiiva gávdno dáppe www.snelandia.no ja daid oaččut maid jos válddát oktavuođa ruktobálvalusain 177.

Dál eai leat makkárge haddešiehtadusat rádjerasttildeaddji fitnodagaiguin mat doaimmahit johtolaga Ruššii, Supmii dahje ránnjáfylkii Romsii, earret erenoamáš bussefálaldat Geassebileahtta, mainna beassá mátkkoštit miehta Romssa ja Finnmárkku. Ferte oastit dábálaš bileahta jos áigu mátkkoštit eará fylkkas.

11. LEGITIMAŠUVDNA 11.1 Dohkálaš legitimašuvdna ahkeduođaštussan • Vuodjinkoarta • Pássa • Báŋkokoarta mas lea govva 11.2 Skuvlasáhttoduođaštus • Gustovaš Snelandia mobilleahtta dahje plástakoarta «Snelandia skole» • Guosseoahppit Finnmárkkus ožžot sierra sáhttoduođaštusa mas lea govva ja Finnmárkku fylkkagieldda johtolathoavdda vuolláičála 11.3 Mielčuovvuduođaštus • Mieđušteaddjiduođaštus maid gielddat addet sidjiide geain leat doaibmahehttejumit ja mátkkošteddjiide galgá • Doaibmahehttejuvvon olmmoš mearrida ieš gean son váldá mielde mieđušteaddjin go vuolgá mátkkoštit • Doaibmahehttejuvvon olbmos, geas lea mieđušteaddji ii leat ovdavuoigatvuohta eará mátkkošteddjiid ektui

40

SÁMEGILLII

Mieđušteaddjiduođaštusas galgá: • Govva • Koartaeaiggáda namma ja čujuhus • Gieldda steampal ja vuolláičála • Gustonáigodat Ortnega boasttugeavaheapmi dieđihuvvo vástideaddji bussefitnodahkii.

11.4 Bealjehis-čalmmehisolbmuid mieđušteaddji Bealjehis-čalmmehisolbmuin lea vuoigatvuohta váldit mielde olbmo gean ovddas ii dárbbaš máksit bileahta, jos sáhttá čájehit dohkálaš legitimašuvnna dieđuid vuođul maid Stáhta guovddášsearvi bealjehis-čalmmehis olbmuid várás lea čohkken, ja Skådalen gealboguovddáža bealis dohkkehuvvon (Gč. johtočálus N-6/88, beaiváduvvon suoidnemánu 1.b.1988).

11.5 Vearjogeatnegasduođaštus Militeara vearjogeatnegasduođaštus dahje militeara bargoduođaštus gáibiduvvo oažžut militearavuoládusa.

11.6 NAV duođaštus Gusto vuollel 67 ahkásaččaide geat ožžot bargonávccahisvuođaoaju.

11.7 Norgga čalmmehemiidlihtu duođaštus Gustojeaddji vuoládusduođaštus čalmmehemiid várás.

41

12. GIEHTAGÁLVVUT • Mátkkošteaddji sáhttá iežas bileahta olis váldit mielde giehtagálvvu mii ii deatte eanet go 20 kg. Gálvu galgá vurkejuvvot dainna lágiin ahte ii heađuš mátkkošteddjiid ja ii leat geange ovddas. Mii ávžžuhat gálvui čállit nama ja telefovdnanummira • Fievrredanfitnodagat eai vástit láhppon dahje billistuvvon gálvvu eaige dávviriid jos gálvofievrrideapmi ii leat máksojuvvon, earret jos lea duođaštahtti ahte fitnodat dahje bussevuoddji mieleavttus dahje váruhisvuođas lea billistan gálvvu/dávviriid

13. GÁLVOFIEVRREDEAPMI Dasa gullet reivvet, páhkat ja eará gálvvut mat sáddejuvvojit bussiin dahje fatnasiin. Sáddengolut rehkenastojuvvojit busse- ja fanasfitnodagaid iežaset hadderegulatiivva vuođul – váldde oktavuođa guoskevaš fitnodagain gulaskuddat hattiid ja eavttuid.

14. GÁVDNONGÁLVVUT • Snelandia registrere buot gálvvuid mat gávdnojit busses dahje fatnasis iežas doaibmaovttadahkii • Dovdameahttun gálvvut galget čorgejuvvot ja lágiduvvot rádjui seammás • Gávdnongálvvut vurkejuvvojit 1 mánu. Jos oktage ii viečča daid dien áigodagas, de dat bálkestuvvojit • Árvodávvirat registrerejuvvojit ja lágiduvvojit seammás politiijai dahje leansmánnekantuvrii Mátkkošteaddjit geat leat guođđán iežaset gálvvuid dahje eará dávviriid bussii/fatnasii, sáhttet váldit oktavuođa Snelandia geavaheaddjibálvalusain e-poastta bokte: post@snelandia.no, ja ášši sáddejuvvo viidáseappot ovddasvástideaddji sáhttofitnodahkii.

42

43

Foto: Sunniva T. Gaski/TFFK

SÁMEGILLII

15. VÁIDAGAT JA OVDDASVÁSTÁDUS 15.1 Fievrredeaddji ovddasvástádus maŋŋonemiid ja bissehemiid geažil • Fievrredeaddji galgá dieđihit ruvttorievdademiid dakkaviđe go oažžu dieđu dan birra. Dat dahkko ruvttobálvalusa 177 dahje geaidnojohtolatguovddáš 175 bokte (gusto fearggaide), www.snelandia.no bokte dahje sáhttá maid sáddet SMS-dieđu njuolga mátkkošteaddjái (dieđihanbálvalus). Dieđu bokte galget mátkkošteaddjit oažžut rávvagiid ja Mátkkošteddjiide galgá dárkilit čilgejuvvot maid sii berrejit dahkat viidáseappot • Mátkkoštanrievdadeamit leat bisseheamit ja maŋŋoneamit guhkit go 15 minuhta • Jos mátkkošteaddji diehtá maŋŋoneami birra go dahká sáhttošiehtadusa (oastá bileahta), de lea son dohkkehan maŋŋoneami • Jos sáhttofálaldat bissehuvvo dahje heaittihuvvo gaskan mátkki, de galgá fievrredeaddji govttolaš áiggis fuolahit ođđa sáhtu viidáset mátkái, gustovaš mátkedáhkádusortnega vuođul (geahča sierra kapihttala) Snelandia ja dasa gullevaš fievrredanfitnodagat eai vástit massimiid dahje vahágiid maid šattat gillát maŋŋonemiid ja bissehemiid geažil, jos fievrredeaddji ii leat dasa sivalaš. Mii ávžžuhat mátkkošteddjiid háhkat mátkedáhkádusa mii buhtte vuorddekeahtes dáhpáhusaid.

15.2 Váidagat/buhtadusat Mátkkošteaddjit, geat háliidit ovddidit váidaga dahje gáibidit buhtadusa fievrredeaddji/sáhttofitnodaga dagahan vahágiid ovddas, galget sáddet dan čálalaččat ovddasvástideaddji fitnodahkii. Molssaeaktu lea sáddet e-poastta post@snelandia.no bokte, mii doaimmaha ášši ovddasvástideaddji fitnodahkii.

16. MÁTKEDIEĐUT Eanet dieđuid mearkagálvvu Snelandia sáhttofálaldagaid birra gávnnat dáppe: www.snelandia.no.

44

17. MÁTKEDÁHKÁDUS SÁMEGILLII

Finnmárkku fylkkagielda lea dohkkehan mátkedáhkádusa maid NHO Transport ovttas Kollektiivafievrridanservviin leat ráhkadan, ja dat gusto bussiide ja leaktofatnasiidda: Mátkedáhkádus geatnegahttá min bargat dan buoremusa vai bussemátkkošteaddjit jovdet ruoktot rivttes áigái. Jos sáddet váidaga, de áigut bargat buot maid sáhttit vai oahppat iežamet boasttuvuođain eastadan dihte seammalágan dáhpáhusaid. Jos almmolaš sáhttofálaldat dattege maŋŋona dahje bissehuvvo sávakeahtes dáhpáhusaid geažil, de áigut: • Addit dutnje vuđolaš dieđuid dáhpáhusas • Nu árrat go vejolaš addit dieđuid molssaevttolaš sáhttofálaldagaid/ mátkkoštanvejolašvuođaid birra • Fállat eará sáhtu jos dat geavatlaččat lea vejolaš Jos eat sáhte fállat molssaevttolaš sáhtu, de buhtadat duođaštuvvon droššegoluid ja/dahje jos šattat geavahit iežat biilla dahje earálágan sáhtu – čuovvovaččat: • Eanemusat 500,- kr jos maŋŋoneapmi lea 20 minuhta 1 diibmosaš mátkkis • Eanemusat 750,- kr jos maŋŋoneapmi lea 40 minuhta 1-3 diibmosaš mátkkis • Eanemusat 1.000,- kr jos maŋŋoneapmi lea 60 minuhta badjel 3 diibmosaš mátkkis Badjel 3 diibmosaš mátkkis buhtaduvvojit duohta idjadangolut, jos maŋŋoneapmi váikkuha dasa ahte it joavdda mátkkoštanrádjái ovdal beaivvi maŋŋil. Dat galgá ovddalgihtii šiehtaduvvon mátkefitnodagain maid geavahat mátkki olis.

Jos du gáibádus galgá vuhtiiváldojuvvot, de fertet deavdit ja sáddet mátkedáhkádusskovi dahje čálalaš gáibádusa maŋimusat 1 mánu dáhpáhusa maŋŋil. Mii vástidat du gáibádussii nu johtilit go vejolaš ja maŋimusat 4 vahku siste gáibádusa vuostáiváldima maŋŋil.

45

Goas gusto dáhkádus?

Váldonjuolggadussan galgá leat dat ahte dáhkádus gusto álo. Jos rievdadeamit leat ovddalgihtii almmuhuvvon, dahje don dieđát, dahje berret diehtit ahte fievrredeaddji lea sivaheapmi rievdadeapmái, de eat fála dáhkádusa. Mátkedáhkádus ii gusto jos fievrredeaddji ii leat sivalaš maŋŋoneapmái dahje bisseheapmái, omd. erenoamáš dálkkiid dahje luondduroasuid dihte, dahje jos šaddet vuorddekeahtes geaidnováttisvuođat ja eará johtolatváttisvuođat, dahje almmolaš gohččumat ja gildosat, bargoheaitta ja lockout jna. Mátkedáhkádus maid ii buhtat vahátváikkuhusaid maŋŋonemiid geažil, ovdamearkka dihte jos it jovssa bátnedoaktárdiimmu, gávpešiehtadallamiid dahje girdi.

Bussefitnodagat ja skiipafitnodagat hálddašit mátkedáhkádusortnega.

Jos dus ležžet gažaldagat dahje gáibádusat mat gusket mátkedáhkádussii, de galggat váldit oktavuođa ovddasvástideaddji fievrredanfitnodagain.

46

SÁMEGILLII

Notater / Notáhtat

47

Notater / Notáhtat

48

49 SÁMEGILLII

Fylkeshuset, N-9800 Vadsø Fylkkaviessu, N-9800 Čáhcesuolu Telefon: 177 - Epost: post@snelandia.no Telefovdna: 177 - E-boasta: post@snelandia.no

Foto sidene 1, 9, 17, 27 og 43: Sunniva T. Gaski/TFFK

202022 ž THE PITCH

Troms og Finnmark fylkeskommune Romssa ja Finnmárkku fylkkagielda