Tesco Magazyn nr 27

Z KUPONEM ZNIŻKOWYM

MAGAZYN ZA 1 GR!

nr 27 | zima 2017

e n l ó p Ws e l i w ch CENA REGULARNA 4,99 zł (w tym 8% VAT)

www.tescomagazyn.pl

WYDAWCA  Tesco (Polska) Sp. z o.o. ul. Kapelanka 56, 30-347 Kraków tel. +48 (12) 25 52 100, fax +48 (12) 25 52 391 e-mail: redakcja@tescomagazyn.pl REDAKTOR NACZELNA  Monika Kraus REALIZACJA PROJEKTU  SKIVAK, www.skivak.pl, tel. +48 61 625 61 15 REDAKTOR PROWADZĄCA  Iga Wojciechowska ZESPÓŁ REDAKCYJNY  Małgorzata Woźniak, Agnieszka Dyniakowska, Marta Kaźmierczak, Aleksandra Andrzejak KOREKTA  Anna Nalikowska, Angelika Górska PROJEKT GRAFICZNY I SKŁAD  Agata Szulc EDYCJA ZDJĘĆ  Paweł Chlebowski, Agata Szulc REKLAMA  Monika Kraus, Małgorzata Kulig-Dymacz, Monika Ostrowska, reklama@tescomagazyn.pl DRUK I OPRAWA  LSC Communications Europe Sp. z o.o Redakcja nie zwraca niezamówionych materiałów oraz zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania nadesłanych tekstów. Za treść reklam redakcja nie odpowiada. Rozpowszechnianie redakcyjnych materiałów bez zgody wydawcy jest zabronione. Produkty prezentowane w „Tesco Magazynie” nie stanowią oferty handlowej w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego i mają charakter wyłącznie informacyjny. Cena i dostępność produktów w sieci Tesco może się różnić w zależności od sklepu. Oferty promocyjne obowiązują na warunkach w nich wskazanych, w szczególności dotyczących trwania promocji lub do wyczerpania asortymentu. Produkty z ceną podaną bez gwiazdki nie są dostępne w sieci Tesco. „Tesco Magazyn” nie zastępuje porady lekarskiej, stanowi jedynie źródło informacji.

W przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Zdjęcia użyte w magazynie: Shutterstock.com, F&F, stocksy.com, stockfood.pl

rzed nami wyjątkowe dni – magiczny czas Bożego Narodzenia, najbardziej rodzinnego ze świąt, któremu na całym świecie towarzyszy niepowtarzalna atmosfera wypełniona ciepłem i miłością. Kapryśna, zimowa aura przestaje nam dokuczać i z zakasanymi rękawami rozpoczynamy przygotowania, starając się, by wszystko było perfekcyjne i sprawiło przyjemność nie tylko nam, ale i naszym najbliższym.

Jak co roku o tej porze oddajemy do Waszych rąk specjalne wydanie „Tesco Magazynu”, w którym znajdziecie: potrawy przygotowane według autorskich przepisów Mateusza Gesslera, podpowiedzi, jak skompletować zawsze trafione zestawy prezentowe, i porady, w jaki sposób przygotować się na wielkie wyjście. W chwilach błogiego relaksu przeczytajcie wywiad z Mateuszem, felieton Anny Dereszowskiej, a snując plany na nowy rok, poznajcie polskich przedsiębiorców, którym udało się przekuć pasję w sposób na życie.

Już dziś w imieniu całej Redakcji życzę Wam pięknych, rodzinnych i magicznych świąt. Podzielcie się z nami na Instagramie tą wielką radością, Waszymi planami i marzeniami na 2018 rok – bo te nazwane z pewnością łatwiej będzie zrealizować!

Nakład i sprzedaż kwartalnika „Tesco Magazyn” są weryfikowane przez Związek Kontroli Dystrybucji Prasy (numer rejestru: 1116).

od redakcji

3 Termin obowiązywania magazynu: od 27.11.2017 do 04.03.2018 r. / * Ceny z 8.11.2017 r.

Produkty z ceną z gwiazdką są dostępne w sieci Tesco do wyczerpania zapasów.

SPIS TREŚCI Zdrowie i uroda 52

Sekret młodej skóry

54

Treningowa zima

Kuchnia i smaki 62

Tea time

64

Małe co nieco Podkreśl dekoracjami wyjątkową atmosferę świąt

Wywiad 10

„Od tego, co jemy, ważniejsze jest to, z kim jemy” - Mateusz Gessler

68

Nowy rok to nowa szansa na znalezienie miłości

Pełnia smaku

72

Ryby nie tylko od święta

88

Dom i podróże 94

Kuchnia na medal

Ten straszny smog

96

Utrzymaj poziom

Święta

106

14

Uwaga, goście

24

Miasto miłości i zabawy

34

Kultura i relaks

Moda i trendy

To lubimy, czyli… połączenie pasji i biznesu

Świąteczny butik

110

Biel, złoto czy srebro?

od redakcji

4

Święta bez granic

114

44

116

Na dzień i na wieczór

Siła twojego umysłu

46

Wielkie wyjście

126

Nie ma świąt bez piernika!

Horoskop

NASI EKSPERCI

Małgorzata Ohme

Bogumił Głuszkowski

Monika Gomułka

Psycholog dziecięcy i rodzinny, psychoterapeutka. Założycielka magazynu dla kobiet www.ohme.pl.

Mama Klary i Jurka. str. 116

Trener przygotowania fizycznego i sportowiec, wielokrotny mistrz Polski w triathlonie, Ironman, założyciel klubu sportowego CITYZEN_. str. 54

Ekspertka portalu randkowego sympatia.pl, autorka i redaktorka tekstów. str. 118

Justyna Adamczyk

Mikołaj Kozieł

Magda Reszela

Redaktor naczelna polskiej edycji Żółtego Przewodnika Gault&Millau. str. 88

Dyrektor Rozwoju Sprzedaży B2B w LINK 4 odpowiedzialny za ofertę ubezpieczeń w Tesco. str. 108

Miłośniczka dobrej kuchni, twórczyni bloga „Słone Słodkim Przeplatane”, gdzie gości każdego prostą kuchnią w dobrym stylu w oprawie apetycznych zdjęć. str. 60

PARTNERZY WYDANIA od redakcji

5

Dziękujemy, że jesteście z nami! @TESCO_MAGAZYN Obserwuj nasz profil na Instagramie.

Zamieść zdjęcie z naszym magazynem i pamiętaj o hasztagu #tescomagazyn.

FACEBOOK.COM/ TESCOMAGAZYN Polub nasz fanpage na portalu Facebook.

POKAŻ NAM SWOJE ŚWIĄTECZNE #GOODVIBES! Na Instagramie polub tesco_magazyn, następnie na swoim profilu zamieść zdjęcie, na którym pokażesz nam świąteczne #goodvibes inspirowane „Tesco Magazynem”.

@tesco_magazyn Czy rozpoznajecie ten charakterystyczny dla Nowego Jorku punkt?

Do wygrania jest 5 kart podarunkowych Tesco na kwotę 300 zł każda.

Zdjęcia oznacz hasztagami #goodvibes #inspiracjeTM i #tescomagazyn.

IJ SPEŁZENNIA

MArtaRpodarunkowa ka

@sobikjustyna #goodday #inspiracjeTM #tescomagazyn #26wydanieTM #jesien2017

reklama

SPEŁNIJ

IA MARZENkowa karta podarun

Swieta pelne radosci Zestawy prezentowe pomysl na niespodzianke

Aksamit cena: 59,99 zł

Szyfon

cena: 59,99 zł

Satyna

cena: 64,99 zł

Maly Slodziak cena: 19,99 zł

Karty podarunkowe dajesz radosc dajesz wybor • Możesz doładować kartę dowolną kwotą od 20 zł do 2000 zł w trakcie rocznej ważności karty • Nie poniesiesz żadnych dodatkowych kosztów i oszczędzisz swój czas. Zamówienie jest naprawdę proste! bony@tesco.pl

Bony towarowe i zywieniowe Tesco • Realizacja bonów w ponad 400 sklepach, 71 punktach gastronomicznych i 29 stacjach paliw • Wygodne, standardowe nominały 5 zł, 10 zł, 20 zł, 50 zł, 100 zł • Istnieje możliwość zamówienia bonów żywieniowych w dowolnych nominałach • Ważność bonów towarowych i żywieniowych Tesco do 31.12.2027r. bony@tesco.pl

KONKURSY Regulaminy konkursów znajdziesz na www.tescomagazyn.pl.

Konkursy trwają od 28 listopada 2017 r. do 26 stycznia 2018 r.

5 NAGRÓD Każda nagroda składa się z: • zestawu meblowego Ankara, • 3 butelek oleju rzepakowego Rapso 0,75 l, • firmowych gadżetów Rapso (czapeczka, torba, fartuszek, rękawica kuchenna).

Wyślij SMS z hasłem RAPSO pod numer 71700 (koszt: 1,23 zł z VAT) i dokończ zdanie: „ŚWIĘTA MAJĄ DLA MNIE SMAK…”.

konkursy

8

5 NAGRÓD Każda nagroda to zestaw garnków KNORR. Wyślij SMS z hasłem KNORR pod numer 71700 (koszt: 1,23 zł z VAT) i dokończ zdanie: „W ŚWIĄTECZNEJ KUCHNI NIE MOŻE ZABRAKNĄĆ…”.

10 NAGRÓD

30 NAGRÓD

Każda nagroda to karta podarunkowa o wartości 200 zł na zakupy w sklepach sieci Decathlon.

Każda nagroda składa się z: • 1 puszki NESCAFÉ Azera Espresso, • 1 puszki NESCAFÉ Azera Americano, • filiżanki NESCAFÉ.

Wyślij SMS z hasłem NAL pod numer 71700 (koszt: 1,23 zł z VAT) i dokończ zdanie: „MOJĄ NAJWIĘKSZĄ MOTYWACJĄ JEST…”.

Wyślij SMS z hasłem AZERA pod numer 71700 (koszt: 1,23 zł z VAT) i dokończ zdanie: „NESCAFÉ AZERA PASUJE DO MNIE, PONIEWAŻ JESTEM…”.

KONKURSY Regulaminy konkursów znajdziesz na www.tescomagazyn.pl.

Konkursy trwają od 28 listopada 2017 r. do 26 stycznia 2018 r.

24 NAGRODY 9 NAGRÓD I STOPNIA • 3 wyciskarki do cytrusów, 3 czajniki elektryczne, 3 blendery ręczne 15 NAGRÓD II STOPNIA • kuferki z przyprawami

NAGRODA GŁÓWNA

Wyślij SMS z hasłem PRYMAT pod numer 71700 (koszt: 1,23 zł z VAT) i odpowiedz na pytanie: „JAKA PRZYPRAWA NADAJE WYJĄTKOWY SMAK TWOIM ŚWIĘTOM I DLACZEGO?”.

Robot kuchenny BOSCH

5 NAGRÓD DODATKOWYCH Zestawy do wypieków

5 NAGRÓD Każdy zestaw składa się z patelni do jaj premium oraz gadżetów Farmio.

Kup dowolne jaja Farmio i zachowaj paragon.

Wyślij SMS pod numer 71700 (koszt: 1,23 zł z VAT) z hasłem FARMIO i podaj numer paragonu, a następnie dokończ zdanie: „WYBIERAM JAJA FARMIO, BO…”.

9 konkursy

Wyślij SMS z hasłem BIELMAR pod numer 71700 (koszt: 1,23 zł z VAT) i dokończ zdanie: „W ŚWIĄTECZNYCH WYPIEKACH NAJWAŻNIEJSZE JEST…”.

wywiad

10

Od tego, co jemy, ważniejsze jest to, z kim jemy WYBITNY SZEF KUCHNI, KRYTYK KULINARNY, PREZENTER TELEWIZYJNY, A OD NIEDAWNA DOBRA DUSZA POMAGAJĄCA DZIECIOM W SPEŁNIANIU ICH MARZEŃ. SAM NAZYWA SIEBIE WIELKIM MARZYCIELEM, JEST PROPAGATOREM KUCHNI POLSKIEJ, NIEZWYKLE OPTYMISTYCZNYM, POGODNYM I ENERGETYCZNYM CZŁOWIEKIEM. O SILE MARZEŃ, CIĘŻKIEJ PRACY I RODZINNYCH ŚWIĘTACH ROZMAWIAMY Z MATEUSZEM GESSLEREM.

Ciężko wybrać – niektóre marzenia „są kosmiczne”, ale niektóre urzekają i chwytają za serce. Najtrudniejsze było wybranie tych, które miały zostać zrealizowane.

Czy któreś z tych marzeń szczególnie zapadły ci w pamięć?

Dużo, dużo różnych! Niektóre były emocjonalne, inne zabawne, niektóre były naprawdę fajne. Bardzo dobrze wspominam na przykład marzenie z udziałem gościa specjalnego, Łukasza Kubota, bo przy okazji miałem też taką możliwość, by zagrać z nim w tenisa. Zrealizowaliśmy wiele bezcennych niespodzianek.

Byłeś znany jako restaurator, teraz jesteś gospodarzem programu, w którym spełniasz dziecięce marzenia. Jaka jest twoja rola w „Drzewie marzeń” – starasz się inspirować, pokazywać, że warto spełniać marzenia?

Tak, myślę, że jestem po trochu wszystkim – od starszego brata poprzez przyjaciela aż po „naciskacza”. To jest program oparty głównie na pomysłach innych, ja jestem tylko klucznikiem i gospodarzem tego programu, tłumaczę, pomagam w realizowaniu bezcennych niespodzianek. To jest zupełnie inna rola niż bycie krytykiem kulinarnym, ale podobało mi się to i miałem fajny kontakt z dzieciakami.

Skąd ta zmiana? Nie jest to powiązane z tym, co wcześniej robiłeś.

Na to pytanie lepiej odpowie Edward Miszczak, który wybrał mnie do tego programu. Jestem mu za to bardzo wdzięczny, to on uwierzył w moje możliwości.

Jak to będzie odebrane przez telewidzów? Nie wiem, mam nadzieję, że dobrze.

Czy uważasz, że marzenia mogą kształtować przyszłość człowieka?

Z pewnością mogą zmienić jego przyszłość. Mogą mu uświadomić wiele spraw.

Nasz program pokaże też, jak dobrymi ludźmi jesteśmy.To program, który pokazuje, że dzieci myślą o dorosłych, że wiedzą i wyobrażają sobie o wiele więcej, niż nam się wydaje.

Jesteś marzycielem, który dąży do realizacji swoich marzeń?

Tak, mam trzydzieści siedem lat i nadal jestem wielkim marzycielem. Mam nadzieję, że to nigdy się nie zmieni.

Nie zdobywa się mistrzostwa bez treningu, nie jesteś tym, kim chcesz być, jeśli nie dążysz do spełniania swoich marzeń.

11 wywiad

W twoim nowym programie pojawiły się setki, a może i tysiące marzeń, często bardzo wzruszających. Miałeś okazję poznać je wszystkie, jakie wrażenia?

Czym się różnią marzenia małego Mateusza od Mateusza, który ma trzydzieści siedem lat?

Nigdy nie miałem marzeń dotyczących kwestii materialnych. Są za to marzenia – cele do realizacji, a ja mam jeszcze dużo do zrealizowania.

Z pewnością dla niektórych osób marzeniem jest bycie restauratorem, osiągnięcie tego, co ty. Masz jakieś rady dla nich, wskazówki?

Już będąc dzieckiem, marzyłem o tym i zawsze dążyłem do tego, żeby zbudować takie gastronomiczne „empire”. Dziś mam kilka restauracji, za którymi stoi wiele lat ciężkiej pracy i skupienia się na dążeniu do jednego celu. Nie zdobywa się mistrzostwa bez treningu, nie jesteś tym, kim chcesz być, jeśli nie dążysz do spełniania swoich marzeń. Ja wiedziałem, jakie mam cele, wiedziałem, że będzie mnie to kosztowało dużo czasu, zdrowia i ciężkiej pracy. Tego, co mam, nie dostałem za darmo, ale było warto swej ceny. Mam w sobie pokorę, zaczynałem od najniższego szczebla i dążyłem do tego, co mam teraz, ciężką pracą i uczciwością. Moja rada dla innych: bądźcie uczciwi, nie bądźcie pazerni, myślcie zawsze do przodu, a nie na krótką metę.

W wielu wcześniejszych wywiadach mówiłeś i podkreślałeś to, że Polacy powinni stawiać bardziej na polską kuchnię.

Według mnie człowiek powinien jeść tam, gdzie się urodził, bo genetycznie jest to dla niego najzdrowsze. Uważam też, że Polska ma niesamowite produkty i niesamowitą możliwość produkcyjną, jeszcze nie na dużą skalę. Mamy bardzo dobre warzywa, wspaniałe jabłka, wspaniałe mięsa, nasz nabiał jest jednym z najlepszych na świecie. Sądzę, że powinniśmy cenić rzeczy, które mamy tutaj, takie jak kasza jaglana, rokitnik, dereń, grzyby. Jesteśmy przecież otoczeni pięknymi lasami i trzeba czerpać z tego inspirację.

Z czym łączyć polską kuchnię, aby nieco ją urozmaicić?

spędzamy. Musisz wiedzieć, że jeżeli jesteś na co dzień w gastronomii – a zajmują się tym także mój brat i moja mama – to, co jesz na Boże Narodzenie, nie jest najważniejsze.

Najważniejsze jest to, z kim jesz, i towarzyszące temu emocje rodzinne.

Masz jakąś ulubioną, typowo polską potrawę wigilijną?

Pierogi z kapustą i grzybami, barszcz czerwony, taki pieprzny. To zawsze jem w wigilię.

Jeśli chodzi o twoje tempo życia, czy w święta masz wolne od obowiązków? Święta to czas dla rodziny, tylko i wyłącznie.

Czego życzysz z okazji świąt Bożego Narodzenia czytelnikom „Tesco Magazynu”?

Wszystkiego najlepszego, skupcie się na swojej rodzinie i potrzebach innych. To jest czas na wybaczenie, na uśmiech, a przede wszystkim na to, by zaznać trochę pokrzepienia od życia.

Polska kuchnia tego nie potrzebuje, bo jest ciekawa. Mamy dużo różnych przepisów, różnych szkół tradycyjnych, każdy region ma swoje dania i powinniśmy je odkrywać, a nie negować. Jest taki stereotyp, że kuchnia polska to kapusta, ziemniaki i wieprzowina. Wcale tak nie jest. Uważam, że polska kuchnia nie jest nudna. Zamiast patrzeć na to, co jest obok, zastanówmy się, co mamy u siebie, bo to jest najbardziej cenne.

W wielu wywiadach mówiłeś, że twojego syna również ciągnie do kuchni, że wykazuje kulinarny talent. Czy uczeń przerośnie mistrza?

Widzisz w swoim synu, Franku, następcę?

Nie, bo nie agituję, by syn został szefem kuchni. Z dziećmi jest tak, że dajemy im wiele możliwości, ale najważniejsze, żeby nie pchać ich gdzieś na siłę, niech same wybierają. Jeśli mój syn wybierze gotowanie, to będę zadowolony, a jeśli pójdzie inną drogą, to też będę zadowolony.

wywiad

12

Własne restauracje, programy telewizyjne, pisanie książek kucharskich - czy przy tym natłoku zajęć masz jeszcze czas, aby wrócić do domu i ugotować obiad dla rodziny?

Tak, bo już nie pracuję na co dzień non stop w swoich restauracjach – jestem tam codziennie, ale już nie po szesnaście godzin na dobę jak kiedyś. Nauczyłem się bilansować swój czas, dbam o to, żeby się pokazać, ugotować i szybko jechać do siebie do domu, do bliskich.

Czy masz jakiś swój „comfort food”, które gotujesz, gdy masz zły dzień, czujesz się gorzej?

Nie mam. Wszystko zależy od nastawienia i tego, co mam w lodówce.

Jak wyglądają święta Bożego Narodzenia w twoim domu?

Pół na pół – pół francuskie, pół polskie, w zależności od tego, gdzie je

Mateusz Gessler Szef kuchni trzech restauracji w Warszawie - Warszawa Wschodnia, Ćma oraz Warszawski Sen. Jest też autorem książek kucharskich: „Moja Kuchnia polska” oraz „Smaki dzieciństwa”. Szerokiej publiczności dał się poznać za sprawą programu „MasterChef Junior”, od września tego roku jest gospodarzem „Drzewa marzeń” w TVN. Wychowywał się we Francji, do Polski wrócił z powodu miłości.

Prywatnie jest kochającym mężem, tatą Franka.

Przep isi k d a ł k o z

Świąteczne gwiazdki z lukrem

Mąkę przesiej do miski z proszkiem do pieczenia oraz solą. W drugiej misce zmiksuj miękkie masło z cukrem na puszystą masę. Cały czas miksując, dodaj jajko i ekstrakt z wanilii. Następnie dodaj suche składniki i zagnieć gładkie ciasto. Owiń je folią spożywczą i wstaw na 2-3 godziny do lodówki, a schłodzone podziel na trzy części. Powierzchnię, na której będzie wałkowane ciasto, oprósz nieco mąką i rozwałkuj pierwszą cześć ciasta na grubość 6 mm.

Wycinaj gwiazdki i układaj na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Wstaw do lodówki na 15 minut. W ten sam sposób przygotuj ciasteczka z kolejnych części ciasta.

Piecz je przez 12 minut w temperaturze 180˚C. Białko ubijaj mikserem przez 30 sekund, dodaj przesiany cukier puder.

Wszystko ubijaj razem jeszcze około kwadransa – lukier powinien być gładki i lśniący. Otrzymaną masę przełóż do papierowego rożka i dekoruj nią ostudzone ciasteczka, ozdabiając je na przykład srebrnymi perełkami. Odstaw do zastygnięcia.

reklama

• 500 g mąki pszennej • łyżeczka proszku do pieczenia • pół łyżeczki soli • 220 g masła • 200 g cukru • jajko • 2 łyżeczki ekstraktu z wanilii DEKORACJA: • białko • 250 g cukru pudru • srebrne perełki cukrowe

1

4

7

6

8 2 5 3

święta

14

DLA SMAKOSZY 1 Filiżanka F&F Home 2 Kawa Nescafé Azera 3 Trufle szampańskie Tesco Finest 4 Herbata Ceylon Tesco Finest 5 Kosz prezentowy Tesco 6 Książka kucharska „Szkoła gotowania Marka Łebkowskiego”, wyd. Publicat 7 Czekolada Tesco Finest 8 Praliny Lindt Lindor mleczne 200 g

2 3

1

4

ZIMOWY NIEZBĘDNIK 1 reklama

Belgijskie czekoladki Tesco Finest 2 Świeca zapachowa F&F Home 3 Dzbanek F&F Home 4 Czapka F&F

3 1

2 6

4

5

święta

16 7

DLA URODY 1 Maska do włosów Oblepikha Siberica 2 Szampon Oblepikha Siberica 3 Zestaw Nivea Men 4 Zestaw (maszynka i pianka) do golenia Gillette 5 Szczoteczka soniczna Oral-B 6 Zestaw Playboy Queen of the Game 7 Zestaw prezentowy Old Spice

Durablade Trymowanie, Golenie & Stylizowanie różnej długości zarostu

Zestaw prezentowy PrecisionCut Maksymalna precyzja strzyżenia z Power Bankiem VARTA w prezencie

Zestaw prezentowy do włosów (Suszarka Pro-Air Shine + Prostownica Ceramic Slim 220) 4 x ochronna powłoka: gładka, ceramiczna & antystatyczna

Zestaw prezentowy Pro-Ceramic Titanum Powłoka Advanced Titanum Ceramic gwarantuje lepsze efekty stylizacji

Profesjonalna gama produktów Silk - Suszarka, Lokówka stożkowa, Prostownica Gładkie i pięknie błyszczące włosy

remington.pl

3 2 1

4

6

7

8

5

9

q

święta

20

DLA MALUCHA

1 Żel do mycia ciała Tesco Loves Baby 2 Biblioteka maluszka. Zgadywanki 3 Poduszka F&F Home 4 Bluza F&F 5 Zestaw naklejek Bardzo Wesołe Święta 6 Mój Laptop Carousel 7 Szczoteczka soniczna Oral-B z motywem Star Wars 8 Szczoteczka soniczna Oral-B z motywem Elsa 9 Zestaw LEGO® City q Interaktywny pluszak Puchatek TM Toys

Biel,

święta

24

Umiar i kolor

Planując świąteczne dekoracje warto przestrzegać dwóch zasad: unikać przesady w liczbie ozdób i wybrać jeden, dominujący kolor. W innym wypadku bardzo łatwo o przesyt, chaos i stylistyczny bałagan.

Bombki,

choć najczęściej są zawieszane na choince, mogą stać się samodzielną dekoracją – wystarczy odpowiednio je wyeksponować lub stworzyć z ich udziałem ciekawą kompozycję.

Świeczki

umieszczone w świeczniku, lampionie lub małej latarence sprawią, że dom stanie się ciepły i przytulny. Nawet prosta zastawa w ich blasku będzie przepięknie wyglądać.

święta

25

Wokół stołu

święta

26

Odpowiednie dekoracje na bożonarodzeniowym stole i odświętna zastawa także tworzą gwiazdkową atmosferę i dodają świątecznym dniom wyjątkowości i podniosłości. Biała zastawa jest niezwykle elegancka, a jej połączenie z elementami naturalnymi, np. szyszkami czy choinkowymi gałązkami, to prosty, ale niezwykle efektowny sposób na ozdobienie stołu.

Ozdoba

BOŻEGO NARODZENIA Poinsecja, której botaniczna nazwa to wilczomlecz piękny, pochodzi z Ameryki Południowej. Jej największą ozdobą są przylistki – najczęściej w odcieniach czerwieni, ale też pomarańczowe, różowe, łososiowe bądź białe. Wraz z małymi żółtymi kwiatami w centrum tworzą kwiatostan w kształcie gwiazdy, stąd jej popularna nazwa – gwiazda betlejemska. Dobrze pielęgnowana poinsecja może być ozdobą przez wiele tygodni, a nawet doczekać wiosny!

Pamiętajmy, że jest ona rośliną trującą – szczególnie niebezpieczny jest jej mleczny sok wypływający z tkanek po ich skaleczeniu.

Gwiazda betlejemska to roślina ciepłolubna – źle znosi mróz i niską temperaturę, dlatego nie należy jej kupować np. na targu. W czasie transportu warto ją zabezpieczyć przed chłodem i wiatrem oraz szczelnie owinąć papierem.

W pomieszczeniach należy ustawić poinsecję w miejscu ciepłym i jasnym, ale nie bezpośrednio nasłonecznionym. Najlepiej podlewać ją raz na dwa dni, a gdy powietrze w mieszkaniu jest suche i mało wilgotne, warto rozpylać wokół niej mgiełkę z wody lub stosować nawilżacz powietrza.

Według legendy w XVI w. w Meksyku pewna biedna dziewczyna zamiast kwiatów złożyła przy ołtarzu przypadkiem zebrane polne rośliny, które potem zakwitły w pięknym czerwonym kolorze.

Była to właśnie poinsecja, której przylistki miały symbolizować gwiazdę betlejemską, a intensywna czerwień krew Chrystusa.

27 święta

GWIAZDA BETLEJEMSKA, CZYLI POINSECJA, TO ROŚLINA, KTÓRA KAŻDEMU KOJARZY SIĘ Z BOŻYM NARODZENIEM. NIE POTRZEBUJE ŻADNYCH DODATKÓW – JUŻ SAMA W SOBIE, POSTAWIONA W SALONIE, STANOWI PIĘKNĄ OZDOBĘ I WPROWADZA ŚWIĄTECZNY NASTRÓJ. JAK O NIĄ ZADBAĆ, BY CIESZYŁA OKO PRZEZ DŁUŻSZY CZAS?

Wigilijne Kiszona kapusta

jedzona podczas wieczerzy wigilijnej ma chronić od złego, zapewniać siłę i witalność. Zazwyczaj towarzyszą jej grzyby lub groch, jest składnikiem bigosu, farszu do pierogów lub krokietów.

Grzyby w świątecznych po-

trawach mają przynieść szczęście oraz dostatek, podobno dzięki nim możliwe jest nawiązywanie kontaktów ze światem zmarłych! Chyba nikt nie wyobraża sobie wigilijnego menu bez grzybów – dodajemy je do pierogów, krokietów, sosu i zupy.

Cytrusy są dostępne w skle-

pach przez cały rok, ale pomarańcze czy mandarynki najlepiej smakują zimą. Są też źródłem wielu witamin

ŚWIĘTA BOŻEGO NARODZENIA TO CZAS RODZINNYCH SPOTKAŃ, KOLĘDOWANIA, PACHNĄCEJ CHOINKI I ODWIEDZIN ŚWIĘTEGO MIKOŁAJA. ALE RÓWNIE WAŻNE JAK TOWARZYSZĄCA NAM ATMOSFERA SĄ ŚWIĄTECZNE MENU I SMAKI, BEZ KTÓRYCH NIE WYOBRAŻAMY SOBIE TYCH DNI.

i składników mineralnych oraz błonnika, a świeże owoce idealnie dopełniają nie tylko smak deserów, ale także świątecznych dań mięsnych.

Miód jest uważany za substancję magiczną o niesamowitych właściwościach – ma chronić przed złem, zapewniać radość i dostatek. To symbol obfitości, szczęścia i miłości, a spożywany w wigilię zapewnia przychylność sił nadprzyrodzonych, pomyślność i długie życie.

Cynamon to niezwykle aroma-

tyczna przyprawa – nadaje wspaniały smak potrawom, a w dodatku rozgrzewa i poprawia krążenie – jest więc niezbędny w zimowej kuchni! Bez udziału cynamonu nie może się udać

świąteczny piernik – to jeden ze składników przyprawy korzennej.

Mak powinnien się znaleźć

w przynajmniej jednej wigilijnej potrawie – ma to zapewnić pomyślność, bogactwo, a także potomstwo. Mak jest składnikiem wielu świątecznych pyszności, takich jak kutia, kluski z makiem czy tradycyjny makowiec.

Orzechy

symbolizują tajemnicę, pieniądze i płodność. Wierzono, że włoskie oznaczają mądrość, laskowe są źródłem płodności, pojednania i cierpliwości, a migdały symbolizują nowe życie i nadzieję. Nie bez powodu tak chętnie dodajemy je do świątecznych ciast i deserów.

Wanilia

święta

28

od wieków ceniona jest za przyjemny aromat oraz niepowtarzalny, słodki smak. Dodaje energii, opóźnia procesy starzenia, poprawia krążenie oraz łagodzi niestrawność. Warto wybierać tę w laskach lub kupować cukier z dodatkiem jej naturalnych ziaren.

promocja

Co ma do świąt?

JAK GŁOSI JEDNA Z NIEZLICZONYCH TEORII NA TEMAT ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA, PO DWUDNIOWYM BIESIADOWANIU CZŁOWIEK SKŁADA SIĘ W SIEDEMDZIESIĘCIU PROCENTACH Z PIERNIKA. CIASTO KORZENNE WYPRZEDZIŁO W TEJ KONKURENCJI OSŁAWIONY SERNIK I LEGENDĘ POLSKIEJ KUCHNI – MAKOWIEC, BY ZAJĄĆ POZYCJĘ LIDERA. PIERNICZKI CZEKAJĄ NA NAS WSZĘDZIE – POUKRYWANE W OZDOBIONYCH SŁOIKACH, SCHOWANE W PREZENTOWYCH TORBACH, ZERKAJĄ Z CHOINKI I PATERY, NA KTÓREJ DUMNIE PRĘŻĄ SWOJE KSZTAŁTY. DLACZEGO SIĘGAMY PO NIE W ŚWIĘTA?

J

eśli choć raz robiliśmy zakusy na domowe pierniczki, wiemy, że ich przygotowanie wymaga czasu i cierpliwości. Według niektórych receptur czas leżakowania po wypieczeniu to czasem nawet kilka tygodni.

Zbyt wczesne skuszenie się na „kamienne ciastko” może poskutkować wizytą u dentysty. Wszystko za sprawą miodu, który ma działanie konserwujące, dlatego wypiek jest początkowo twardy. Dopiero zamknięty w szczelnym pojemniku zaczyna mięknąć. W tym miejscu warto także rozwiązać jedną z tajemnic dzieciństwa – przypomnienia babci lub mamy o tym, by nie sięgać po nie za wcześnie, były uzasadnione.

Piernik piernikowi nierówny

święta

30

Piernik z prostego ciasta przeistoczył się w prawdziwe dzieło sztuki cukierniczej. W ruch poszły specjalnie wykonane foremki. W XIV w. na dworach serwowano korzenne tarcze herbowe i miniaturowe wizerunki rycerzy. Dziś radują podniebienie lukrowane serca, gwiazdki z nadzieniem z marcepanu, a „Pan Ciastek” kumpluje się ze Shrekiem i każdym dzieckiem. Korzenne specjały wieszamy na choince, obdarowujemy nimi bliskich, a ich aromat wprowadza nas w klimat rodzinnych świąt. Wszak Boże Narodzenie pachnie grzybami i piernikiem. Może warto przejrzeć babcine przepisy i wznowić tradycję?

Historia piernika

Historie na temat powstania piernika są dość zagadkowe. Jedna z nich głosi, że ojczyzną pierników są Niderlandy. To w Holandii znajdowały się największe porty

Zeskanuj zdjęcie i zobacz jeszcze więcej świątecznych smakołyków (instrukcja na s. 6)

średniowiecznej Europy. Właśnie tam z Bliskiego Wschodu przywożono wonne przyprawy. Cynamon, goździki czy gałka muszkatołowa były wówczas bardzo drogie.

Do końca nie wiadomo, kto wpadł na pomysł połączenia przypraw w jednym wypieku, jednak to jemu należą się szczere gratulacje! Dzisiaj doskonałym rozwiązaniem jest przyprawa do piernika, ciast i deserów, która stanowi wyjątkowo aromatyczną mieszankę o charakterystycznym korzennym smaku.

W grodzie Kraka

W Polsce piernik początkowo nazywano miodownikiem, ze względu na słodki dodatek do korzennej masy. Potem przyjęto nazwę piernik, od staropolskiego przymiotnika „pierny”, który mówił o pieprznym i intensywnym smaku domowego wypieku.

Zgodnie

zna świątecznym tradycją stole nie może zabraknąć dania z makiem

Spotkajmy się..

przy świątecznym stole!

Strudel makowy

Składniki: • 1 kg mąki pszennej do ciast drożdżowych • 90 g miękkiego masła • 15 g drożdży • 5 żółtek • 120 g drobnego cukru do wypieków

• • • •

250 ml mleka 1 puszka masy makowej 5 g Cynamonu mielonego Prymat 5 g Gałki muszkatołowej mielonej Prymat • 5 g Goździków całych Prymat

Przygotowanie: Mleko podgrzać z drożdżami i cukrem. Zasypać ¼ ilości mąki i delikatnie zamieszać. Do czasu aż ciasto wyrośnie, mieszać jeszcze kilkakrotnie. Gdy ciasto zacznie pęcznieć, dodać kolejno żółtka, miękkie masło i pozostałą część mąki. Wyrabiać ciasto do momentu, aż będzie odchodzić od ręki i będzie zbite.

Odstawić w ciepłe miejsce. Masę makową wymieszać z cynamonem, gałką muszkatołową i zmielonymi lub utartymi w moździerzu goździkami. Ciasto rozwałkować na dwa placki, na środek każdego wyłożyć i rozsmarować masę makową.

Placki zrolować i przełożyć na blachę do pieczenia. Gotowe strudle piec przez 50 minut w temperaturze 180°C. Gdy ostygną, można wedle uznania, polać je lukrem i posypać obficie skórką pomarańczową.

Święta

bez granic

CHOĆ NAJWAŻNIEJSZE JEST TO, Z KIM ZASIADAMY PRZY ŚWIĄTECZNYM STOLE, TO RÓWNIEŻ USTAWIONE NA NIM POTRAWY MAJĄ ZNACZENIE – SĄ NOŚNIKAMI TRADYCJI, BUDUJĄ WSPOMNIENIA I DAJĄ NIEMAŁĄ PRZYJEMNOŚĆ. SPECJALNIE DLA NASZYCH CZYTELNIKÓW MATEUSZ GESSLER W SWOJEJ RESTAURACJI „WARSZAWSKI SEN” WYCZAROWAŁ PRAWDZIWĄ KULINARNA UCZTĘ I ZDRADZIŁ NAM KILKA SWOICH ULUBIONYCH PRZEPISÓW.

ny

Foto: Magda Klimczak

święta

34

• 250 g zielonej soczewicy • 150 g marchwi • 200 g cukinii • 2 ząbki czosnku • średnia cebula • cytryna • łyżeczka papryki słodkiej • pół łyżeczki mielonego kuminu • pół łyżeczki mielonego pieprzu ziołowego • 2 łyżki zmielonego siemienia lnianego • 2 łyżki otrąb pszennych • kilka gałązek tymianku • sól

e t z s a P

w y rz a tw

Soczewicę ugotuj do miękkości w osolonej wodzie, przecedź i zmiel na gładką masę. Cukinię i obraną marchew zetrzyj na tarce. Wrzuć na patelnię i duś do miękkości z czosnkiem i posiekaną cebulą.

Do podduszonych warzyw dodaj zmieloną soczewicę, sok z cytryny, posiekany tymianek oraz przyprawy.

Schłodź powstałą masę, następnie dodaj siemię lniane, otręby i dokładnie wyrób. Piecz w temperaturze 190˚C przez godzinę.

Zeskanuj zdjęcie i zachwyć swoich świątecznych gości nowym przepisem (instrukcja na s. 6)

ŚWIĘTA ZE SMAKIEM

Sandacz z czarną soczewicą • 800 g filetów z sandacza • 300 ml mleka • szklanka czarnej soczewicy MARYNATA: • pół pęczka posiekanej kolendry • 100 ml oliwy z oliwek • łyżeczka soli • 2 łyżki posiekanej natki pietruszki • łyżka zielonego pieprzu • łyżeczka majeranku

święta

36

Soczewicę przesyp do garnka, zalej zimną wodą i odstaw na noc. Filety dokładnie oczyść i umieść w naczyniu z mlekiem na dwie godziny. Po tym czasie rybę osusz papierowym ręcznikiem i pokrój na pięciocentymetrowe kawałki. Wszystkie składniki marynaty wymieszaj i przelej do żaroodpornego naczynia. Połóż na niej filety i wstaw na godzinę do lodówki, by ryba nabrała smaku. Po tym czasie włóż naczynie do nagrzanego piekarnika i piecz 10-20 minut w temperaturze 175˚C. Namoczoną soczewicę odcedź, dodaj do gotującej się wody.

Gotuj 30-45 minut do czasu, aż będzie miękka. Posól dopiero pod koniec gotowania.

• 600 g combra z królika bez kości • pęczek świeżego tymianku • 100 ml białego wina • 40 g masła klarowanego • 200 ml śmietanki 30% • łyżeczka pieprzu czerwonego ziarnistego • 2 pory (białe części) • biały pieprz i sól

Królika oczyść z błon i osusz papierowym ręcznikiem.

Na patelni rozgrzej masło. Obsmaż mięso ze wszystkich stron na złoty kolor. Dodaj pokrojony w talarki i lekko posolony por, odrobinę pieprzu, soli i część wina. Smaż ok. 2 minut, aż wino się zredukuje, i dodaj jego drugą część, tymianek oraz podgrzaną śmietankę. Mięso duś bez przykrycia, aż sos będzie gęsty. Przełóż królika do naczynia żaroodpornego, posyp czerwonym pieprzem i wstaw na 6 minut do nagrzanego do 180˚C piekarnika.

Delikatne mięso królika w połączeniu ze śmietanowym sosem to prawdziwa poezja smaku!

święta

Kró li w so k dus zo ny s ie tym ianko w ym

37

• 200 g gorzkiej czekolady • 3 jaja • 200 g cukru • 100 g daktyli • 50 g mąki • 200 ml wody • 100 g masła • szczypta soli

Daktyle wrzuć do garnka, zalej wodą i zagotuj, odstaw do ostygnięcia. Czekoladę połam i podgrzej w kąpieli wodnej (umieszczając miskę nad garnkiem z gotującą się wodą). Kiedy czekolada zacznie się rozpuszczać, dodaj cukier i masło. Delikatnie wymieszaj i zdejmij z kąpieli wodnej. Oddzielone od żółtek białka ubij ze szczyptą soli na sztywną masę. Do naczynia z czekoladą dodaj żółtka, po czym wszystko delikatnie wymieszaj z pianą z białek. Daktyle zblenduj, a następnie wraz z mąką dodaj do masy i ponownie wymieszaj. Kokilki wysmaruj lekko masłem i wypełnij masą.

Przełóż do nagrzanego do 200˚C piekarnika i piecz ok. 8 minut.

Od słodkich świąt dzieli cię jeden krok – daj się skusić i zeskanuj zdjęcie (instrukcja na s. 6)

święta

38

cze

t y e l Sufdo w a l o k

Wygodnie i elegancko ZBLIŻA SIĘ CZAS PEŁEN UROCZYSTYCH OKAZJI, PODCZAS KTÓRYCH WARTO POZWOLIĆ SOBIE NA DOZĘ ELEGANCJI. W NOWEJ KOLEKCJI F&F ZNAJDZIECIE SZYKOWNE SUKIENKI, KTÓRE DODADZĄ TWEJ GARDEROBIE KARNAWAŁOWEGO PAZURA. DO TEGO KONIECZNIE MODNE BOTKI NA OBCASIE I PROMIENNY UŚMIECH! ODPOWIEDNI DOBÓR DODATKÓW SPRAWI, ŻE KREACJA BĘDZIE DOSKONALE PASOWAŁA ZARÓWNO NA UROCZYSTĄ WIECZERZĘ WIGILIJNĄ, JAK I SZALONĄ ZABAWĘ SYLWESTROWĄ.

Sukienka 79,99 zł* Buty 109,99 zł*

moda i trendy

40

Świąteczna swoboda PO UROCZYSTEJ WIECZERZY POSTAW NA WYGODĘ.

NIECH ŚWIĄTECZNE SPOTKANIA TOWARZYSKIE W GRONIE ZNAJOMYCH I PRZYJACIÓŁ BĘDĄ CZASEM LUZU I SWOBODY – TAKŻE W UBIORZE. T-SHIRT Z INTERESUJĄCYM NADRUKIEM I DŻINSY TO SPRAWDZONY I ZAWSZE MODNY ZESTAW. CIEPŁA, PUCHOWA KURTKA SPRAWI, ŻE NISKA TEMPERATURA NIE BĘDZIE PRZESZKODĄ DLA ZIMOWYCH SPACERÓW I RELAKSU NA ŚWIEŻYM POWIETRZU.

moda i trendy

42

Kurtka 199,99 zł* T-shirt 29,99 zł* Dżinsy 99,99 zł*

Zeskanuj zdjęcie i przeczytaj, jak zapobiegać podrażnieniom po goleniu (instrukcja na s. 6)

N AW I L ŻA P R ZE D I P O KO N TAKC I E Z O S T R ZAM I

CHRONI PRZED PODRAŻNIENIAMI

NA DZIEŃ...

DO GRY POWRACAJĄ MIĘKKIE SWETRY, CIEPŁE KURTKI I GOLFY. NA SZCZĘŚCIE NIE MUSISZ WYBIERAĆ, CZY UBRAĆ SIĘ CIEPŁO CZY MODNIE I ELEGANCKO, BO Z ODPOWIEDNIĄ GARDEROBĄ JEDNO NIE WYKLUCZA DRUGIEGO! Postaw na obszerny sweter z golfem lub szalonymi centkami.

1

2

3

6 5

moda i trendy

44 4

I NA WIECZÓR reklama

8 Zimą nie rezygnuj z kobiecego atrybutu, czyli sukienki!

7

w

q 9

45 moda i trendy

1 Sweter damski, 44,99 zł* 2 Sweter, 98,99 zł* 3 Płaszcz, 229 zł* 4 Buty 109,99 zł* 5 Rękawiczki 49,99 zł* 6 Sweter, 59,99 zł* 7 Sukienka, 79,99 zł* 8 Sukienka, 69,99 zł* 9 Top, 39,99 zł* q Top, 39,99 zł* w Spodnie, 69,99 zł*

moda i trendy

Na wielkie

46

BAL SYLWESTROWY I ZABAWA KARNAWAŁOWA TO SPECJALNE OKAZJE, PODCZAS KTÓRYCH CHCEMY WYGLĄDAĆ WYJĄTKOWO I OLŚNIEWAJĄCO. DO TAKICH WIELKICH WYJŚĆ WARTO SIĘ PRZYGOTOWAĆ DUŻO WCZEŚNIEJ I STARANNIE ZAPLANOWAĆ KAŻDY DETAL – WÓWCZAS NIE GROŻĄ NAM ŻADNE WPADKI.

DWA TYGODNIE WCZEŚNIEJ

TYDZIEŃ WCZEŚNIEJ

→ Dzień dobry, panie fryzjerze!

→ Wizyta u kosmetyczki

Zrób próbną fryzurę i sprawdź, jak prezentuje się z kreacją – masz kilka dni na sprawdzenie różnych wariantów.

Aby utrzymać efekt wizyty u specjalistki, dzień lub dwa dni przed wyjściem zaaplikuj sobie sprawdzoną maseczkę odżywczą lub nawilżającą.

Jeśli zamierzasz zaszaleć i zaskoczyć wszystkich nową fryzurą, nie czekaj na ostatnią chwilę – włosy potrzebują czasu, by przyzwyczaić się do nowego kształtu czy długości. Ty także – będziesz mogła sprawdzić, jak twoje nowe uczesanie reaguje w różnych sytuacjach i dobrać odpowiednie kosmetyki do stylizacji i pielęgnacji włosów.

→ Białe zęby

Czas pomyśleć o… zębach – zadbane są równie ważnym elementem naszego wyglądu jak modna kreacja, makijaż i fryzura. Wcale nie musisz się umawiać na specjalistyczne kuracje, bo odpowiednio dobrana pasta lub dostępne w sklepach specjalne paski wybielające w dwa tygodnie zapewnią ci biały i zniewalający uśmiech.

W dzień imprezy wyklucz z menu wszystkie barwiące produkty, takie jak czerwone wino, buraki czy jagody.

To ostatni moment na szczególne zadbanie o swoją skórę i ratujące ją kuracje, maseczki lub delikatne zabiegi. Pamiętaj, żeby nie eksperymentować z nowinkami na dzień przed imprezą i nie drażnić skóry peelingiem – inni mają na ciebie patrzeć z zachwytem, a nie ciekawością!

→ Depilacja

Jeśli korzystasz z depilacji woskiem w salonie kosmetycznym, pamiętaj, by wcześniej zarezerwować termin w kalendarzu. Jeśli twoja skóra ma się pięknie prezentować, potrzebuje czasu, by się zregenerować.

Po zabiegu depilacji nawilżaj ciało, zastosuj kosmetyki zawierające substancje łagodzące, takie jak alantoina, d-panthenol czy wyciąg z rumianku.

reklama

Ogranicz spożycie cukrów i myj zęby dwa razy dziennie pastą z fluorkiem dla skutecznej ochrony jamy ustnej

DZIEŃ WCZEŚNIEJ

GODZINĘ PRZED

→ Dobranoc!

→ Makijaż

Przed wielkim balem zadbaj o sen! Wyśpij się, odpocznij, nie zarywaj nocy – sen jest najlepszym lekarstwem i najlepszym kosmetykiem!

Osiem godzin snu to wcale nie mit! Pozwól sobie także na popołudniową drzemkę przed imprezą, bo przecież będziesz potrzebować energii!

→ Cud manicure

Pomaluj paznokcie – dobierz lakier do swojej kreacji lub z pomocą profesjonalistów zaszalej z kształtami i wzorkami. Pamiętaj, że po manicurze nie ma mowy o gruntownym sprzątaniu, zmywaniu czy remontach – oszczędzaj paznokcie na wielkie wyjście.

A może manicure hybrydowy? Jest znacznie trwalszy od zwykłego lakieru do paznokci, niemal niezniszczalny!

Podstawą jest nawilżenie skóry kremem. Gdy kosmetyk się wchłonie, nałóż bazę, która wygładzi skórę i wydłuży trwałość makijażu. Wykonuj make-up dokładnie i bez pośpiechu, wówczas efekt będzie zniewalający. Nie bój się podkreślić mocniej oczu czy nadać ustom intensywnie czerwoną barwę.

Jeśli chcesz przedłużyć trwałość makijażu, zaopatrz się w utrwalacze w spreju, tzw. fixery, którymi spryskuje się gotowy make-up. Miej też przy sobie bibułki matujące, którymi usuniesz nadmiar sebum i potu.

→ Lśnij i błyszcz

Szalona impreza to czas, gdy możesz wszystkich olśnić – dosłownie i w przenośni. Nałóż na ciało balsam lub olejek z błyszczącym drobinkami, które sprawią, że będziesz wyglądać świeżo i promiennie.

Możesz też kupić specjalne olejki lub kule do kąpieli z brokatem – błyszczące drobinki delikatnie pokryją twoje ciało już podczas kąpieli.

TUŻ PRZED WYJŚCIEM → Poczuj miętę

To takie proste, ale właśnie o najprostszych rzeczach najczęściej zapominamy! Zadbaj o świeżość oddechu i wyszczotkuj zęby przed wyjściem.

Włóż do torebki gumę do żucia – dyskretnie odświeżysz oddech w trakcie zabawy.

→ Fryzura utrwalona

Spryskaj lakierem wcześniej ułożone włosy albo użyj specjalnego żelu lub pianki. Dzięki temu żadne szaleństwa i tańce nie zniszczą twej fryzury.

W tym sezonie nadal modne są romantyczne upięcia, nieregularne sploty, a także koki na czubku głowy.

→ Uwódź zapachem

moda i trendy

48

Do wieczorowego stroju dobierz odpowiednie perfumy. Zapach na bal powinien być dość mocny i trwały. Wybierz perfumy o bogatych, ciepłych aromatach, kwiatowo-orientalne, korzenne, z dodatkiem piżma. Tuż przed wyjściem spryskaj się tam, gdzie pod delikatną skórą pulsuje krew – skrop nadgarstki, obojczyki, skórę pod kolanami, między piersiami i za uszami.

Możesz też spryskać perfumami wilgotne jeszcze włosy – dzięki temu zapach utrzyma się na dłużej.

ZIMOWE MIESIĄCE TO CZAS SZCZEGÓLNIE TRUDNY I WYMAGAJĄCY POD WZGLĘDEM PIELĘGNACJI, ALE JEDNOCZEŚNIE PEŁEN OKAZJI DO MAKIJAŻOWYCH SZALEŃSTW. BOŻE NARODZENIE, SYLWESTER I ZABAWY KARNAWAŁOWE MOTYWUJĄ NAS DO TEGO, BY NIE ZAPADAĆ W SEN ZIMOWY ORAZ NA PRZEKÓR AURZE I PANUJĄCEMU DOOKOŁA SPOWOLNIENIU POKAZAĆ, ŻE MAMY W SOBIE MNÓSTWO ENERGII I NIE POZOSTAJEMY W TYLE Z NAJNOWSZYMI TRENDAMI.

SIŁA

pielęgnacji OCZYwiste piękno Tej zimy możesz przymknąć na pewne sprawy oko, puszczać je zalotnie do ukochanego lub mrużyć pod wpływem zimowego słońca – najważniejsze jednak, by twoje spojrzenie było odpowiednio podkreślone!

zdrowie i uroda

50

CO JEST MODNE W TYM SEZONIE? • Strobing oczu – strobing polega na konturowaniu twarzy za pomocą światła.

Teraz jednak czas się skupić na oczach – jasny cień do powiek i rozświetlacz już nie wystarczą! Warto pokryć wewnętrzny kącik oka lśniącymi cieniami, które pięknie się mienią. Taki makijaż znakomicie odmładza i odświeża spojrzenie.

• Złoto i srebro – do gry wchodzą metaliczne odcienie! Połyskujące złoto i srebro będą w tym sezonie najlepszym towarzystwem dla czarnej kreski. Na powiece, brwiach, a nawet pod oczami - błyszcz i lśnij!

• Niebieski rządzi – tej zimy na powiekach powinny się pojawić różne odcienie niebieskiego. Dla towarzystwa można dodać żółty, pomarańczowy, zielony lub podkreślić oko czarną kreską.

Cynamonowy peeling do ust Peeling twarzy i ciała to dla ciebie oczywistość, ale czy wiesz, że usta także potrzebują takiej pielęgnacji? Zanim nałożysz na nie szminkę, zadbaj o ich perfekcyjny wygląd – oto przepis na niezawodny cynamonowy peeling do ust: • łyżka oleju kokosowego • łyżka brązowego cukru • łyżeczka cynamonu Składniki połącz, nałóż na usta i rozprowadź delikatnie, kolistymi ruchami.

Następnie spłucz resztki peelingu ciepłą wodą. Przechowuj go w zamkniętym szczelnie pojemniku i powtarzaj zabieg kilka razy w tygodniu.

MĘSKA SPRAWA Chociaż maseczki do twarzy to głównie kobieca sprawa, coraz bardziej popularne stają się one także wśród mężczyzn.

Odpowiednio dobrana maseczka to kosmetyk niezbędny w codziennej pielęgnacji - głęboko nawilża skórę, oczyszcza ją, usuwa nadmiar łoju, minimalizuje objawy trądziku, a także ożywia zmęczoną i poszarzałą cerę. Wyjątkową popularnością cieszy się ostatnio maseczka węglowa, czyli zawierająca węgiel aktywny o właściwościach bakteriobójczych, a także usuwających nadmiar sebum. Oprócz tego aktywny węgiel wyrównuje koloryt skóry i oczyszcza pory. Możemy znaleźć go nie tylko w maseczkach, ale też w wielu innych kosmetykach, np. mydłach, żelach pod prysznic czy peelingach do ciała.

Jak stosować maseczkę?

1. Równomiernie rozprowadź ją na umytej i oczyszczonej twarzy, omijaj okolicę oczu.

2. Pozostaw maseczkę na skórze przez 10-15 minut.

3. Następnie spłucz letnią wodą i ciesz się zniewalającymi efektami.

Ten domowy zabieg najlepiej wykonywać regularnie, raz w tygodniu – wówczas cera pozostanie odpowiednio oczyszczona.

Maseczka węglowa to hit ostatnich miesięcy! reklama

PODKŁAD PEEL-OFF To może być przełom w pielęgnacji i makijażu – podkład, który usuniesz niczym maseczkę peel-off!

Ten przezroczysty krem-żel po nałożeniu na twarz staje się naszą drugą skórą i bez obaw możesz na niego aplikować róż, bronzer czy rozświetlacz, a potem ściągnąć wszystko jednym ruchem. Na razie dostępny jest w zagranicznych drogeriach, ale miejcie oczy szeroko otwarte!

Czy wiesz, że…

W kuchni znajdziesz kilka produktów, które sprawią, że twoje brwi będą gęste i wyraźne: • JAJKA – żółtko ubij, tak by uzyskać kremową konsystencję, a następnie nałóż wacikiem na brwi i pozostaw na 15-20 minut. Stosuj tę kurację dwa razy w tygodniu.

• MLEKO – przez kilka minut pocieraj delikatnie brwi wacikiem zanurzonym w mleku, pozostaw na noc i zmyj następnego ranka.

CZAS NA MISTRZOWSKĄ PIELĘGNACJĘ – oto produkty do ciała spod znaku Ligi Mistrzów UEFA. Intensywne, pobudzające i odświeżające, o zmysłowym zapachu, sprawią, że przy każdym użyciu poczujesz przypływ adrenaliny i euforię znaną z piłkarskich boisk. To produkty dla pewnych siebie i charyzmatycznych mężczyzn, którzy nie boją się dążyć do mistrzostwa.

51 zdrowie i uroda

• OLIWA Z OLIWEK – dzięki oliwie brwi staną się mocniejsze, a nawet odrobinę się przyciemnią! Możesz codziennie masować brwi ciepłą oliwą – wystarczy kilka minut. Dobrym pomysłem jest też maseczka: wymieszaj oliwę z miodem i na pół godziny pozostaw na brwiach. Po tym czasie zmyj mieszankę ciepłą wodą.

Sekret pięknej i młodej skóry

OLEJE DOBREJ JAKOŚCI, ZAWIERAJĄCE WIELE NIENASYCONYCH I NASYCONYCH KWASÓW TŁUSZCZOWYCH, TO NIE TYLKO ISTOTNY SKŁADNIK ZDROWEJ DIETY – OKAZUJE SIĘ BOWIEM, ŻE MAJĄ DOBROCZYNNY WPŁYW TAKŻE NA NASZĄ SKÓRĘ.

zdrowie i uroda

52

Oleje wykorzystywane były od wieków nie tylko w kuchni, ale także w pielęgnacji. Ten naturalny produkt, bogaty w witaminy (m.in. E, nazywaną witaminą młodości) doskonale regeneruje naskórek, odbudowuje jego warstwę lipidową, wygładza i spłyca zmarszczki. Może też pomóc w walce z rozstępami, przywraca właściwy koloryt szarej i zmęczonej skórze, zmniejsza przebarwienia, nadaje jej blask oraz zdrowy i promienny wygląd. Dzięki połączeniu olejowania z masażem skóra ujędrnia się i uelastycznia, a zabieg staje się ukojeniem nie tylko dla ciała, ale i duszy.

Olejuj śmiało ciało

Olejowanie ciała jest bardzo proste – to nic innego jak nakładanie i wmasowywanie w ciało oleju. Wykorzystywany do zabiegu olej powinien być w stu procentach naturalny, bez sztucznych dodatków i konserwantów. Najlepiej wybierać oleje pochodzące z upraw ekologicznych, tłoczone na zimno i nierafinowane. Jeśli olej ma też certyfikat, który potwierdza jego wysoką jakość i daje nam gwarancję dobrego źródła pochodzenia, tym lepiej! Im bardziej naturalny i mniej wzbogacony chemicznie olej, tym mniejsze ryzyko podrażnień skóry i ewentualnych reakcji alergicznych.

Kiedy i jak olejować ciało?

Najlepiej olejować ciało po kąpieli i smarować rozgrzaną, lekko wilgotną jeszcze skórę. Zabieg należy wykonywać od stóp ku górze, w kierunku serca, więcej uwagi poświęcając tym partiom ciała, które są szczególnie suche. Cały zabieg powinien trwać około kwadransa. Możemy też dolać odrobinę oleju bezpośrednio do wanny – wówczas już podczas kąpieli będzie wnikał w skórę, a my w ten sposób zaoszczędzimy nieco czasu. Dobrze jest zaplanować olejowanie co najmniej 1–2 razy w tygodniu, a dla lepszego efektu relaksacyjnego można dodać kilka kropli olejku eterycznego.

Olej migdałowy

– jest doskonały dla skóry delikatnej i wrażliwej; bogaty w witaminy, sole mineralne, kwasy linolowy i oleinowy.

Olej sezamowy

– idealny dla skóry tłustej; reguluje pracę gruczołów łojowych, a zawarte w nim przeciwutleniacze zwalczają wolne rodniki odpowiedzialne za starzenie się skóry oraz nowotwory.

Olej jojoba – dobry dla cery trądzikowej, chroni skórę przed czynnikami zewnętrznymi, wzmacnia jej odporność.

– zwany jest eliksirem młodości, ma właściwości ujędrniające i wygładzające, dlatego jest odpowiedni dla skóry dojrzałej.

Olej kokosowy

– pokocha go skóra sucha, podrażniona i wrażliwa.

Olej z awokado

53

– zbawienny dla skóry dojrzałej, uelastycznia ją, nawilża i łagodzi podrażnienia.

Olej z kocanki

– doskonały na pękające naczynka, działa obkurczająco, niweluje zaczerwienienia i zasinienia.

zdrowie i uroda

Olej arganowy

Treningowa ZIMOWE TRENOWANIE

Bogumił Głuszkowski

Trener przygotowania fizycznego i sportowiec, wielokrotny mistrz Polski w triathlonie, Ironman, założyciel klubu sportowego CITYZEN_.

TRIATHLON PORYWA TŁUMY! ZAWODY, W POLSCE ORGANIZOWANE GŁÓWNIE OD MAJA DO SIERPNIA, PRZYCIĄGAJĄ TYSIĄCE OSÓB, A LISTY STARTOWE NAJWIĘKSZYCH IMPREZ PĘKAJĄ W SZWACH. JAK TO MOŻLIWE, SKORO W NASZYM NIEPRZEWIDYWALNYM KLIMACIE NIEŁATWO O REGULARNE TRENINGI PRZEZ CAŁY ROK? DOWIEDZ SIĘ, W JAKI SPOSÓB TRENUJĄ TRIATHLONIŚCI, A BYĆ MOŻE ZNAJDZIESZ INSPIRACJĘ DO KONTYNUOWANIA ULUBIONYCH AKTYWNOŚCI W ZIMOWE DNI.

zdrowie i uroda

54

Triathlon to wyjątkowa dyscyplina o wszechstronnym oddziaływaniu na nasz organizm – trzy jego składowe: pływanie, kolarstwo i bieganie należą przy tym do najbardziej popularnych sportów, na poziomie amatorskim dostępnych dla każdego zdrowego miłośnika aktywnego stylu życia. Nie wymagają specjalnego ekwipunku, a uprawiać je można niemal wszędzie.

Szczególnie ochoczo trenujemy podczas wakacji, gdy pogoda sprzyja przebywaniu na świeżym powietrzu. Co jednak, gdy dni stają się coraz krótsze, a pogoda za oknem zniechęca do ruchu?

Zawodowcy, wspierani przez sponsorów, po krótkim okresie roztrenowania przenoszą treningi do ciepłych krajów – Teneryfa czy Sierra Nevada w Hiszpanii to miejsca kuszące nie tylko pięknymi widokami, zróżnicowanym ukształtowaniem terenu oraz optymalnymi warunkami do wykonania treningu, ale także wspaniale rozwiniętą infrastrukturą, tworzoną z myślą o osobach kochających ruch w każdym jego wydaniu. Większo-

ści z nas nie jest jednak dany komfort całorocznego ćwiczenia pod lazurowym niebem, a przecież nie chcemy osiadać na laurach. Na szczęście kapryśny klimat nie

jest w stanie zgasić zapału tych, którzy ćwiczą świadomie, dzieląc rok na kolejne treningowe etapy. Zimowe miesiące to najlepszy czas na leczenie kontuzji, określanie kolejnych celów, świadome trenowanie i doskonalenie techniki. Jak to robią triathloniści?

ZA CO KOCHAMY TRI

Uwielbiam triathlon za to, że trenując, przeżywam wiele magicznych chwil, jak te, gdy tuż po wschodzie słońca staję przed gładką taflą wody na brzegu jeziora. Triathlon to także jazda na rowerze, a więc wiatr muskający policzki, urzekające widoki, oraz bieganie, podczas którego zdarzają się rozmaite niespodziewane sytuacje. Nie byłoby jednak takich momentów, gdybym nie poświęcał co najmniej siedmiu-dziewięciu miesięcy w roku na treningi w zamkniętych przestrzeniach: na basenie, rowerach stacjonarnych lub ruchomej bieżni. Usłyszę zapewne głosy, że ćwiczenie pod dachem nijak ma się do tego, co daje nam aktywność na zewnątrz – w pewnym stopniu jest to prawda, jednak należy pamiętać, że zamknięta przestrzeń

pozwala na trening w niemal laboratoryjnych warunkach.

ĆWICZENIA W POMIESZCZENIACH MAJĄ INNY CHARAKTER, ALE PRZYNOSZĄ KORZYŚCI: → świadomym sportowcom umożliwiają doskonalenie techniki, → osobom, które po prostu chcą się ruszać, dają szansę na podtrzymanie formy, → pozwalają wiosną, bez obaw o kondycję czy zdrowie, wrócić w plener.

zdrowie i uroda

55

BASEN ZIMĄ?

Każdy rozumie, że pływanie w basenie to w zasadzie konieczność. W naszym kapryśnym klimacie trudno wykonywać treningi wyłącznie na tzw. wodach otwartych, ale są i tacy, którym powtarzalne „odbijanie się od ściany” po prostu nie odpowiada. W moim przekonaniu jednak trening zimą to przede wszystkim

sposób na ćwiczenie w komfortowych warunkach, jeśli chodzi o temperaturę wody (w basenie ma 27-28°C).

Można wtedy skupić się na technicznym aspekcie pływania, by pływać szybciej i bardziej wydajnie, ale też na pracy poszczególnych partii mięśniowych, rozwijając czucie – świadomość możliwości własnego ciała.

INDOOR CYCLING

Jeśli chodzi o kolarstwo, to mając do wyboru jazdę outdoor i na rowerze stacjonarnym, wybrałbym to pierwsze. Rower stacjonarny daje jednak sposob-

ność wykonania treningu ściśle według założeń – nie zatrzyma nas nagła zmiana pogody, a trening możemy zrealizować o każdej porze. Pod okiem profesjonalnego trenera wyeliminujesz w trakcie takich zajęć wszelkie niedociągnięcia, głównie w zakresie pozycji, którą można zmieniać w dowolnym momencie.

Zamknięta przestrzeń i jazda na rowerze stacjonarnym to także szansa skorzystania z trenażera, a więc również z możliwości synchronizacji rytmu, pracy serca i generowanej mocy, w celu zwiększenia naszej efektywności. Na trenażerze można też pokonać trasę wybranych zawodów dzięki symulatorom i komputerom.

Jeśli więc mamy w planach trzy- lub sześcioletni rozwój, nie wolno pomijać treningów typu indoor cycling.

ZIMOWE WYBIEGANIE

O bieganiu na dworze w mroźne dni napisano już wiele tekstów. Gdy nadchodzi zima, warto jednak wejść

podkręcać intensywność. Ważne jest także, by mając

w planach starty w nowym sezonie, poświęcić uwagę treningom budującym siłę, uelastyczniającym oraz uwielbianym przez wielu dyscyplinom uzupełniającym, takim jak piłka ręczna, nożna czy koszykówka, squash albo tenis. Zimą nie

zwalniajmy tempa!

na stacjonarną bieżnię. Urządzenie to jest niezastąpione, zwłaszcza w obliczu konieczności bardzo

zdrowie i uroda

56

precyzyjnego określenia czasu treningu i uniezależnienia go od warunków zewnętrznych, szczególnie pogody. Bieżnia jest też doskonała w treningach łączonych, gdy bieg poprzedza jazdę na rowerze lub w charakterze standardowej „zakładki” następuje tuż po jednostce siłowej (każdy, kto ma na swym koncie choć jeden triathlon, wie, że takie podejście jest co najmniej słuszne).

Gdy tylko pogoda jest odpowiednia, należy biegać i jeździć w otwartej przestrzeni. Pamiętajmy jednak, że zimą są to akcenty o charakterze „dotleniającym”.

Szczególnie w pierwszych miesiącach tzw. cyklu przygotowawczego najlepiej się skupić na samej

przyjemności z przebywania na dworze, zamiast

Naturalna, niegazowana woda mineralna Cisowianka. Naturalnie niskosodowa – odpowiednia przy diecie ubogiej w sód. Butelkowana u źródła w jednym z najnowocześniejszych zakładów butelkujących na świecie, z zastosowaniem rozwiązań umożliwiających zachowanie jej pierwotnych, naturalnych właściwości. Średnia mineralizacja i subtelny smak sprawiają, że jest to idealna woda dla całej rodziny.

promocja

Zrób to

!

IDEALNY CZAS NA WPROWADZENIE ZMIAN W NASZE ŻYCIE? DLA WIELU JEST TO POCZĄTEK NOWEGO ROKU. CZASAMI JEDNAK ODKŁADAMY REALIZACJĘ NASZYCH MARZEŃ I DĄŻEŃ NA NIEOKREŚLONE PÓŹNIEJ, KTÓRE – NIESTETY – CZĘSTO NIGDY NIE NADCHODZI. JAK SIĘ OKAZUJE, CO CZWARTA OSOBA ŁAMIE POSTANOWIENIA NOWOROCZNE JUŻ W PIERWSZYM TYGODNIU, A DWIE TRZECIE Z NAS W CIĄGU NASTĘPNYCH MIESIĘCY. O wiele łatwiej i skuteczniej wprowadzić i utrzymać zmiany, gdy jesteśmy zrelaksowani, zadowoleni i wypoczęci. Musimy też znaleźć w sobie odpowiednią motywację – najlepiej taką, która opiera się na naszych wartościach. Kluczowa jest też walka z naszymi nawykami i pokonanie utartych schematów rządzących naszym życiem.

Zacznę, ale…

Aż 71% Polaków odkłada swoje plany i dążenia na „później”. Aż 40% badanych za główny powód podaje brak czasu – duże zaangażowanie w sprawy zawodowe i życie rodzinne są priorytetem dla wielu z nas, a najbardziej odczuwają to ludzie między 30. a 59. rokiem życia. Innym powodem jest brak wystarczających środków finansowych – to opinia 37% ankietowanych.

Szczególnie dotyczy to osób po 60. roku życia, emerytów i rencistów – pieniądze wydają oni na bardziej priorytetowe sprawy, jak codzienna egzystencja, rachunki, kredyty.

Dlaczego odkładamy realizację naszych celów?

• brak czasu • brak pieniędzy • nieumiejętność startu i planowania realizacji • brak wiary w powodzenie naszych działań

zdrowie i uroda

58

Około 17% osób badanych nie potrafi zaplanować realizacji swoich celów i planów, co niekiedy wynika z braku pieniędzy i czasu – wychodzimy wówczas z założenia, że niepotrzebne są nam plany, skoro nie możemy ich zrealizować. Są też tacy ludzie, którzy żyją dniem dzisiejszym, bez dogłębnej refleksji, co jest dla nich w życiu cenne i co chcieliby osiągnąć, nie mają planów i wyznaczonych celów. Z kolei dla 14% przeszkodą są cechy osobiste i brak wiary w powodzenie

– na drodze do sukcesu stoją lenistwo, nieśmiałość, nieumiejętność planowania i realizowania dążeń. Wielu z nas wskazuje także na brak wsparcia w bliskich osobach lub brak współtowarzysza w realizacji planów.

Cel – start!

Z przeprowadzonego wśród Polaków badania Wśród celów i dążeń odkładanych wynika, że przede wszystkim zależy nam na po„na później” znajdują prawie naszego zdrowia i kondycji – może to być się przede wszystkim: podyktowane pragnieniem tego, by spożytkować • podróże energię dla naszej rodziny i dzieci. To dobra, silna • zaległe remonty motywacja, która opiera się na naszych priory• czas dla siebie tetowych wartościach, dzięki czemu może dłużej – wypoczynek i relaks się utrzymać i pozwoli nam wytrwać w postano• umówienie wizyty wieniach. Ważny jest także odpowiednio ułożony u lekarza plan działania oraz stosowanie metody małych • odwiedziny rodziny kroków zamiast narzucania sobie wielkich celów lub znajomych już na starcie. Dobrze jest też powiedzieć innym o chęci wprowadzenia w nasze życie zmian – publiczne wyznanie zmobilizuje nas i poprawi naszą konsekwencję. Pamiętajmy, że na wszystko potrzeba czasu, a wprowadzenie prostych zmian zajmuje nam co najmniej miesiąc. Nie należy więc zniechęcać się zbyt szybko, za to warto się uzbroić w cierpliwość – wówczas mamy szansę na sukces.

Zeskanuj zdjęcie i przenieś się w czasie (instrukcja na s. 6)

Magda Reszela

Miłośniczka dobrej kuchni, twórczyni bloga „Słone Słodkim Przeplatane”

POLĘDWICZKA w cytrusowo-miodowej marynacie, zapiekana w plastrach wędzonego boczku • 500 g polędwiczki wieprzowej • 10 plastrów wędzonego, surowego boczku (lub szynki parmeńskiej) • 2 twarde gruszki MARYNATA: • pół szklanki płynnego miodu • sok i skórka otarta z jednej pomarańczy • 3 czubate łyżeczki musztardy ziarnistej • płaska łyżeczka soli • duża ilość świeżo zmielonego czarnego pieprzu • łyżeczka posiekanego, świeżego tymianku • łyżeczka posiekanego, świeżego rozmarynu

Owocowa

kuchnia i smaki

60

CYTRUSY MOGĄ BYĆ SKŁADNIKIEM WYKORZYSTYWANYM NIE TYLKO W DESERACH, ALE RÓWNIEŻ W WYTRAWNYCH DANIACH. PODKREŚLAJĄ ICH SMAK, A PRZY TYM SĄ BOGATYM ŹRÓDŁEM PRZECIWUTLENIACZY. SWOJĄ UNIWERSALNOŚĆ ZAWDZIĘCZAJĄ DOSKONAŁEJ RÓWNOWADZE POMIĘDZY INTENSYWNĄ SŁODYCZĄ A KWAŚNOŚCIĄ.

Cytrusy możemy wykorzystywać na surowo w sałatkach, deserach czy koktajlach, jednak to podpiekanie wydobywa z nich skoncentrowany smak i sprawia, że są idealnym dodatkiem do mięs. Z kolei kiszenie nadaje im niepowtarzalny, wręcz nieporównywalny do niczego smak, a dania zyskują orientalną nutę.

Kiszone cytrusy są nie tylko ciekawym produktem w kuchni, ale za sprawą fermentacji także źródłem wartościowych dla organizmu składników, witamin i żywych kultur bakterii. Zachęcam was do eksperymentowania, nie bójcie się nowych połączeń i sposobów obróbki – cytrusy odwdzięczą się wam wyjątkowym smakiem i dodadzą waszym daniom wigoru!

Polędwiczkę umyj, osusz i oczyść z włókien. Wszystkie składniki marynaty dokładnie wymieszaj i zalej nią polędwiczkę. Mięso wstaw do lodówki na 30 minut, aby przeszło marynatą. Gruszki obierz, pozbaw gniazd nasiennych i pokrój w ósemki – dla ciekawszego efektu jedną gruszkę możesz pozostawić nieobraną, będzie się ładnie prezentować na półmisku. Po 30 minutach wyjmij polędwiczkę z marynaty i zawiń ją w plastry boczku (marynaty nie wylewaj).

Piekarnik rozgrzej do 200˚C. Polędwiczkę obsmaż z każdej strony na złoto na rozgrzanej patelni (zajmie to ok. 15 minut).

Następnie dolej do nich marynatę, dodaj pokrojone gruszki i wstaw do piekarnika na 15 minut. Podczas pieczenia możesz podlać polędwiczkę i gruszki marynatą, by zapobiec ich wysuszeniu. Jeżeli nie dysponujesz patelnią, która nadaje się do pieczenia w piekarniku, po obsmażeniu mięsa przełóż je do żaroodpornego naczynia i dalej postępuj, jak podano w przepisie. Polędwiczka za sprawą boczku oraz odpowiedniego czasu pieczenia jest soczysta i rozpływa się ustach.

Tea

time Goździki i pomarańcza – brzmi jak pyszny sposób na mróz i ziąb.

kuchnia i smaki

62

KIEDY TEMPERATURA ZA OKNEM GWAŁTOWNIE SPADA, A WŁADANIE NAD ŚWIATEM PRZEJMUJE ZIMA, KUBEK GORĄCEJ HERBATY JEST JAK NAJLEPSZE LEKARSTWO. TEN AROMATYCZNY NAPÓJ, KOJARZONY CZĘSTO Z BRYTYJSKIM ZWYCZAJEM FIVE O’CLOCK, MA NIE TYLKO WŁAŚCIWOŚCI ZDROWOTNE I POBUDZAJĄCE, ALE MOŻE BYĆ TEŻ ZNAKOMITYM REMEDIUM NA STRES, POŚPIECH I ZABIEGANIE. Gorąca herbata, wygodny fotel, ciepły koc – brzmi jak przepis na idealne zimowe popołudnie, prawda? Wielu z nas właśnie w ten sposób rozgrzewa się w mroźne dni. Popołudniowa herbata to zwyczaj, który został zapoczątkowany w Anglii i kultywowany jest także dzisiaj – przeciętny Anglik spożywa nawet około dwóch kilogramów herbaty rocznie!

Cytryna – najczęściej gości w naszych naparach.

Mleko Imbir i cynamon – w zimne dni rozgrzeją jak nic innego!

Tradycja five o’clock

Tradycja angielskiego podwieczorku o piątej po południu pojawiła się za sprawą księżnej Anny Bedford.

Księżna, nie mogąc się doczekać wieczerzy, miała w zwyczaju właśnie w okolicach godziny 17.00 prosić służbę o herbatę i małą przekąskę. Niegdyś bowiem jadano na angielskim dworze sycący posiłek w południe, a następny dopiero późnym wieczorem. Gdy zwyczaj księżnej Anny przestał być tajemnicą, uznano go za świetny pomysł i dobry pretekst do spotkań towarzyskich i popołudniowej przerwy. Podwieczorki odbywały się w salonach z niskimi stolikami, sofami oraz krzesłami i z tego względu popołudniowa herbatę nazywano także low tea (ang. reklama

– jak w angielskim five o'clock: tradycyjnie herbata z odrobiną mleka.

low - niski). Oprócz naparu podawano ciasta, drobne kanapeczki z ogórkiem i szynką (podobno były ulubionymi księżnej), bułeczki ze słodką śmietanką i dżemem oraz owoce. Spotkania five o’clock były przede wszystkim domeną kobiet – idealną okazją do plotkowania i zaimponowania przyjaciółkom jakością podawanej herbaty i drogą porcelaną. Niekiedy były też pretekstem do romansów – podczas gdy inni relaksowali się i delektowali smakiem herbaty, śmiały kawaler z łatwością mógł zakraść się niepostrzeżenie do pokoju ukochanej młodej damy.

Herbaciana celebracja

Dzisiaj tradycja five o’clock nadal jest żywa, choć niekoniecznie musi się ona odbywać o godzinie 17.00 i z zachowaniem wszystkich dawnych zasad.

Współcześnie bardziej popularne są wyjścia do kawiarenek, herbaciarni czy restauracji, nikt też nie przykłada aż takiej wagi do podawania naparu w czajnikach i porcelanowych filiżankach – wszak liczy się dobrej jakości herbata, a nie jej opakowanie! Taka herbaciana celebracja to doskonała okazja do przerwy, oderwania się od obowiązków i chwili wytchnienia, a niektórzy twierdzą nawet, że nie istnieje żaden na tyle poważny problem, by nie dało się go rozwiązać filiżanką dobrej herbaty. Można powiedzieć, że nieustająca popularność naparu i powszechne do niego zamiłowanie potwierdzają tę tezę.

Małe W BOŻE NARODZENIE KALORIE NIE ISTNIEJĄ, NA SŁODYCZE PATRZYMY ŁASKAWSZYM OKIEM, A CAŁY ŚWIAT ZARZĄDZA OGÓLNĄ DYSPENSĘ ORAZ KULINARNE ROZLUŹNIENIE. W TYM ROKU OPRÓCZ TRADYCYJNYCH CIAST POSTAW NA STOLE TAKŻE SŁODKOŚCI W MINIFORMACIE – BO MAŁE JEST PIĘKNE, A NASZE ŚWIĄTECZNE MAŁE CO NIECO JEST NA DODATEK NIEZWYKLE KUSZĄCE I PRZEPYSZNE.

kuchnia i smaki

64

Korzenne muffiny SUCHE SKŁADNIKI: • 2 szklanki mąki • pół szklanki brązowego cukru • łyżeczka proszku do pieczenia • 2 łyżki przyprawy do piernika MOKRE SKŁADNIKI: • jajko • 0,75 szklanki mleka • 0,25 szklanki oleju DODATKOWO: • 3 łyżki konfitury pomarańczowej • 2 łyżki posiekanych orzechów W jednej misce wymieszaj suche składniki, w drugiej mokre. Dodaj mokre do suchych i krótko mieszaj, aż wszystkie się połączą. Dodaj konfiturę i orzechy, zamieszaj jeszcze kilka razy. Masę przełóż do foremek do 3/4 ich wysokości. Piecz ok. 25 minut w 180°C. Upieczone udekoruj lukrem lub kremem i orzechami.

Świąteczne eklery z masą mascarpone CIASTO: • 125 ml wody • 125 ml mleka • 100 g masła • 200 g mąki pszennej • 4 jajka • szczypta soli KREM: • 250 g serka mascarpone • 200 g śmietanki kremówki • 3 łyżki cukru pudru • 2 łyżeczki cukru waniliowego Do garnka wlej mleko i wodę, dodaj masło oraz szczyptę soli. Doprowadź wszystko do wrzenia, by masło się rozpuściło. Wsyp mąkę i energicznie zamieszaj, podgrzewaj jeszcze przez minutę, ciągle mieszając, aż masa zacznie odchodzić od ścianek garnka. Następnie przełóż ją do miski i ostudź. Dodawaj pojedynczo jajka i miksuj ciasto na wysokich obrotach do uzyskania jednolitej konsystencji. Włóż ciasto do rękawa i na blasze wyłożonej papierem do pieczenia wyciskaj podłużne ciastka. Piecz w 180°C ok. 20 minut na złoty kolor. Ostudzone przekrój ostrym nożem na pół. Przygotuj nadzienie: kremówkę ubij z cukrem na sztywno, dodaj mascarpone i dokładnie wymieszaj. Nałóż szprycą na połówkę eklera i przykryj drugą. Udekoruj cukrem pudrem lub roztopioną czekoladą.

Domowe wegańskie trufle • szklanka suszonych daktyli • pół szklanki suszonej żurawiny • 50 g płatków owsianych • szklanka zmielonych orzechów • łyżka kakao • wiórki kokosowe do obtoczenia Daktyle zalej wrzątkiem i odstaw na kwadrans.

Orzechy i płatki owsiane zmiel w młynku. Namoczone daktyle i żurawinę dokładnie zmiskuj, dodaj kakao oraz zmielone płatki i orzechy. Zblenduj na gładką masę. Uformuj z niej kulki i obtaczaj je w wiórkach kokosowych, schłodź przed podaniem. Trufle możesz przechowywać kilka dni w zamkniętym pojemniku w lodówce. reklama

DOMOWE TRUFLE to dobry pomysł na prezent!

promocja

Podróż z kawą

Zeskanuj zdjęcie i wejdź do świata Nescafé Azera (instrukcja na s. 6)

JAKA JEST PIERWSZA MYŚL, GDY OTWIERAMY OCZY? GORĄCA MAŁA CZARNA, OCZYWIŚCIE! GDY ZMĘCZENI WRACAMY PO PRACY DO DOMU, ZBAWIENNA JEST CHWILA BŁOGIEGO RELAKSU Z FILIŻANKĄ KAWY. A GDY SPOTYKAMY SIĘ Z PRZYJACIÓŁMI, CZYŻ PRZY KAWIE NIE ROZMAWIA SIĘ NAM O WIELE PRZYJEMNIEJ? GORĄCA, AROMATYCZNA, SMACZNA, WYJĄTKOWA I ODPOWIADAJĄCA INDYWIDUALNYM POTRZEBOM I PREFERENCJOM – TWOJA KAWA.

Ilu ludzi, tyle upodobań – jedni wolą delikatny i łagodny smak małej czarnej, którym można się powoli i niespieszne delektować, inni mocne uderzenie, które szybko pobudza i stawia na nogi. Na szczęście różnorodność kaw NESCAFÉ AZERA sprawia, że każdy znajdzie wariant idealnie dopasowany do swoich potrzeb. W serii wysokiej jakości kaw rozpuszczalnych, stworzonych przez baristów NESCAFÉ, znajdziemy: ESPRESSO – czyli kwintesencję klasycznej małej czarnej, intensywnej i aromatycznej z aksamitną, delikatną pianką i o wyraźnym smaku;

kuchnia i smaki

66

Mocna wanilia

Imbirowa pokusa

• 2 łyżeczki NESCAFÉ AZERA Espresso Intenso • 100 ml wody • 100 ml mleka sojowego waniliowego • pół laski wanilii • bita śmietana • kostka czekolady

• 2 łyżeczki NESCAFÉ AZERA Espresso • kawałek korzenia imbiru • szczypta mielonego imbiru • 250 ml wody • 2 łyżeczki miodu • bita śmietana

Kawę zalej gorącą wodą. Laskę wanilii przekrój na pół, wydrąż ziarna, dodaj do mleka i podgrzej. Gorące mleko dolej do kawy, udekoruj bitą śmietaną i startą czekoladą.

Imbir obierz, pokrój na kawałki i zagotuj go w rondelku z wodą. Zalej kawę, posłodź miodem. Udekoruj bitą śmietaną i mielonym imbirem.

AMERICANO – idealną propozycję dla miłośników delikatnej i dużej kawy o bogatym aromacie i pełnym kawowym smaku; ESPRESSO INTENSO – stworzone dla osób, które cenią kawy mocne i z charakterem, intensywne w smaku i aromacie; ESPRESSO DECAF – bezkofeinowa, ale z pełnią smaku i aromatu kawy oraz aksamitną, kremową pianką.

Pełnia smaku NA CO DZIEŃ ODMAWIAMY SOBIE WIELU RZECZY, OGRANICZAMY SIĘ, JEMY NIEUWAŻNIE I W POŚPIECHU. W OSTATNICH DNIACH ROKU ZRÓB SOBIE DYSPENSĘ I POZWÓL NA NIECO WIĘCEJ! CIESZ SIĘ FANTASTYCZNYM SMAKIEM KAŻDEGO POSIŁKU – ZASŁUGUJESZ PRZECIEŻ NA TĘ PRZYJEMNOŚĆ!

Grzanki z awokado • awokado • 2 jajka • 2 kromki żytniego chleba • pieprz i sól • odrobina oliwy z oliwek • 2 łyżki octu W rondelku zagotuj wodę z dodatkiem octu. Jajko ostrożnie wbij do miseczki, tak by żółtko się nie rozlało.

Gotującą się wodę zamieszaj łyżką i utwórz wir, delikatnie umieść w nim jajko. Gotuj je ok. 4 minut, po czym ostrożnie wyjmij łyżką cedzakową i osusz na papierowym ręczniku. Powtórz to samo z drugim jajkiem. Nałóż jajka na pieczywo, dodaj awokado pokrojone w plastry.

Przed podaniem oprósz grzanki solą i pieprzem.

kuchnia i smaki

68

Rogaliki z masą orzechową CIASTO: • 500 g mąki pszennej • 40 g drożdży • 250 ml śmietanki 18% • jajko • 2 żółtka • 100 g cukru • cukier waniliowy • 80 g roztopionego masła • skórka cytrynowa • szczypta soli MASA: • 250 g orzechów włoskich • 100 g cukru pudru • łyżka cukru waniliowego • 2 białka Drożdże rozetrzyj z cukrem, wymieszaj z mąką i dodaj resztę składników.

Dokładnie wyrób ciasto, przykryj czystą ściereczką i odstaw na mniej więcej godzinę do wyrośnięcia. Orzechy zmiel i dokładnie wymieszaj z cukrem, cukrem waniliowym i ubitymi na pianę białkami.

Po wyrośnięciu ciasto rozwałkuj na grubość ok. 5 mm, pokrój w pasy o szerokości 10 cm, a następnie na trójkąty. Na środku trójkąta rozsmaruj masę i zwijaj od podstawy w kierunku wierzchołka, tworząc rogalik. Rogaliki ułóż w odstępach na blasze wyłożonej papierem do pieczenia, przykryj i zostaw na mniej więcej pół godziny do wyrośnięcia. Przed włożeniem do piekarnika posmaruj roztrzepanym jajkiem, piecz w temp. 180˚C. przez 20-25 minut. Upieczone posyp cukrem pudrem lub udekoruj lukrem.

Krem z batatów • 400 g batatów • cebula • pół litra bulionu lub wody • łyżka oliwy • ząbek czosnku • kawałek selera korzeniowego • szczypta kurkumy • szczypta imbiru • sól i pieprz

69 kuchnia i smaki

Bataty umyj, obierz i wrzuć do garnka wraz z kawałkiem selera, zalej bulionem lub wodą, dodaj przyprawy i gotuj pod przykryciem 20 minut. Na rozgrzanej oliwie podduś pokrojoną cebulę i wyciśnięty przez praskę czosnek, dodaj do zupy wraz z imbirem i gotuj jeszcze chwilę. Zmiksuj wszystko na gładko, dopraw do smaku. Podawaj z zieleniną, pestkami dyni lub słonecznika bądź płatkami migdałów.

kuchnia i smaki

70

Makaron z prosciutto i groszkiem

• tusza z kurczaka • 2 kolby kukurydzy • 2 cytryny • pół łyżeczki słodkiej papryki • pół łyżeczki czosnku granulowanego • sól i pieprz • oliwa z oliwek

• 300 g makaronu • 250 ml śmietanki 12% • 250 g zielonego groszku • 2 łyżki oliwy • 2 ząbki czosnku • 8 plastrów szynki prosciutto • parmezan lub grana padano

Kurczaka dokładnie umyj, oczyść i natrzyj solą.

Włóż do miski i polej sokiem z cytryn i oliwą.

Wstaw mięso na 12 godzin do lodówki. Po tym czasie umieść kurczaka w naczyniu żaroodpornym i piecz w 200°C pod przykryciem przez mniej więcej 40 minut. Kolby kukurydzy podziel na części, posyp solą, papryką, czosnkiem, dodaj oliwę i wymieszaj. Zdejmij pokrywę z naczynia z kurczakiem, włóż do niego kukurydzę i piecz jeszcze 30-35 minut w 190°C.

Makaron ugotuj zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Na patelni rozgrzej oliwę, dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek, groszek, po paru minutach wlej śmietankę i gotuj na średnim ogniu, aż groszek zmięknie. Dołóż pokrojoną szynkę i dopraw do smaku. Dodaj do sosu makaron i wymieszaj - jeśli jest za gęsty, możesz dolać kilka łyżek wody z gotowania makaronu. Wyłóż na talerze, posyp tartym parmezanem lub grana padano.

reklama

Cytrynowy kurczak z kukurydzą

dor s z 1

pstrąg

2

Ryby nie tylko od święta

zyk tuń c3

4

ś ledz ie

kuchnia i smaki

72

5

ło so ś

RYBY, CIĄGLE JESZCZE NIEDOCENIANE, GOSZCZĄ NA POLSKICH STOŁACH PRZEDE WSZYSTKIM W DNI POSTNE. TRADYCYJNIE JADAMY JE W PIĄTKI I PODCZAS WIGILIJNEJ WIECZERZY. PRZYWOŁUJĄ TEŻ WSPOMNIENIE WAKACYJNYCH DNI, BO W NADMORSKICH KURORTACH LUB NAD JEZIORAMI PYSZNE ŚWIEŻE RYBY SĄ NIEMAL NA WYCIĄGNIĘCIE RĘKI. PORA WPROWADZIĆ JE TAKŻE DO NASZEGO CODZIENNEGO MENU.

Warto zaufać lekarzom i dietetykom, którzy przekonują, że ryby są bardzo zdrowe, bogate w bezcenne dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu składniki, a ich obecność w naszym jadłospisie wspomaga odporność, zmniejsza zapadalność na choroby układu krążenia, miażdżycę i nowotwory. Zaleca się, by spożywać je nawet trzy razy w tygodniu.

1

DORSZ

Ma delikatne, jasne, delikatne i zwarte mięso, dlatego znajduje szerokie zastosowanie w kuchni, najlepiej jednak gotować go na parze lub piec. Ze względu na niskie zanieczyszczenie rtęcią może być spożywany przez dzieci i kobiety w ciąży. Zaleca się go w diecie osób z dną moczanową i dbających o linię. Warto wiedzieć, że dorsz bałtycki to gatunek zagrożony wyginięciem.

2

PSTRĄG

Spośród ryb słodkowodnych pstrąg zawiera najwięcej kwasów omega-3 przy niewielkiej zawartości tłuszczu. Jego mięso jest bladoróżowe i delikatne, ale pstrąg łososiowy może stanowić „wizualną” alternatywę dla łososia (łososiowy kolor zawdzięcza obecnym w paszy karotenoidom),

nie zastąpi go jednak pod względem odżywczym. Pstrąg gotowany, przygotowywany na parze, pieczony w folii z dodatkiem ziół albo wędzony to prawdziwy przysmak! Żyje tylko w czystej wodzie, dlatego ma niewiele zanieczyszczeń. Jest zalecany w diecie redukcyjnej i niskotłuszczowej (w zależności od odmiany ma 97-160 kcal).

3

TUŃCZYK

Znany przede wszystkim w wersji konserwowej, ma delikatne, chude mięso, które wspaniale się sprawdza w formie filetów lub steków i jako składnik sushi lub carpaccio. Tuńczyk biały jest mniej zanieczyszczony metalami ciężkimi niż jego czerwona odmiana (najczęściej obecna w puszkach). Ze względu na dużą zawartość witaminy D powinien gościć w naszej diecie w mniej słonecznych miesiącach, ponieważ 100 g tuńczyka zaspokaja niemal w połowie dzienne zapotrzebowanie na witaminy z grupy B. Powinny go unikać kobiety w ciąży, karmiące i dzieci. Histamina, obecna zwłaszcza w ciemnych odmianach tuńczyka, może wywoływać reakcje alergiczne.

4

ŚLEDŹ

Oprócz doskonale znanej nam formy śledzia w oleju ryba ta doskonale sprawdzi się również smażona lub pieczona. Młode śledzie, tzw. matiesy (lub matiasy) są najdelikatniejsze w smaku i najtłustsze. Świeży gatunek tej

ryby – pieczony, duszony lub gotowany na parze – powinien gościć w diecie dzieci i seniorów oraz osób cierpiących na choroby układu krążenia i anemię. Aby pozbyć się charakterystycznego zapachu śledzia, przed obróbką namocz go przez godzinę w mleku.

5

ŁOSOŚ

To ryba najczęściej zamawiana w restauracjach – uchodzi za zdrowy rarytas i pięknie się prezentuje na talerzu. W naszej diecie powinny gościć przede wszystkim dzikie gatunki – łosoś pacyficzny i atlantycki. Dużo mówi się o obecności toksyn w mięsie łososia hodowlanego – w tym kontekście lepiej zdecydować się na łososia norweskiego, gdyż łosoś bałtycki (biały) zawiera ich najwięcej. Doskonale sprawdza się w każdej niemal odsłonie kulinarnej, również podawany na surowo. To jedna z najtłustszych ryb (ok. 200 kcal na 100 g ryby).

6

KARP

Najbardziej cenione odmiany to karp królewski i zatorski, zarejestrowany przez Komisję Europejską jako produkt regionalny. To ryba średniotłusta (100 g surowej ryby ma ok. 110 kcal), o licznych wartościach odżywczych (uwarunkowanych jednak rodzajem paszy, jaką był karmiony). Kupując karpia, należy zapytać o wiek ryby – optymalny cykl hodowlany trwa trzy lata.

73 kuchnia i smaki

Ze względu na dużą zawartość łatwo przyswajalnego białka (6-19 g na 100 g mięsa) ryby są doskonałą alternatywą dla innego mięsa. Tłuste ryby morskie i słodkowodne są szczególnie bogate w cenne kwasy omega-3, które wspomagają układ krążenia i wzmacniają serce, poprawiają kondycję skóry, włosów, paznokci, mają też działanie przeciwzapalne. Jod, selen, witaminy: A, D, E, z grupy B, fosfor, wapń i magnez to kolejne punkty na liście składników umożliwiających prawidłowe funkcjonowanie organizmu, a dostarczane z dietą bogatą w ryby.

→ WYBIERAMY RYBĘ!

Świeżość ryby rozpoznajemy po skrzelach (powinny mieć ładny kolor i być sprężyste) oraz oczach (nie mogą być mętne). Choć oprawianie ryb wydaje się niełatwą sztuką, warto spróbować własnoręcznie wyfiletowanej ryby, by w pełni czerpać z tego dobrodziejstwa Matki Natury.

→ FILETUJEMY!

kuchnia i smaki

74

1. Ostrym, elastycznym nożem obetnij płetwy.

Trzymając rybę za ogon, zeskrob łuski.

2. Dokładnie umyj rybę.

3. Delikatnie rozetnij brzuch ryby od ogona do głowy.

4. Dłonią lub łyżką usuń wnętrzności (wyciągając je w stronę ogona) i wypłucz rybę od środka.

5. Ułóż rybę grzbietem do siebie i natnij ją za skrzelami, po skosie, do wysokości kręgosłupa, a następnie odwróć nóż ostrzem w stronę ogona i przetnij rybę wzdłuż kręgosłupa, aż do ogona.

6. Odetnij resztki płetw i pozostałe na mięsie ości z jamy brzusznej oraz głowę.

7. Odkrój brzuszki, wyjmij kręgosłup wraz z ośćmi i ogonem.

8. Filety rozłóż skórą do dołu. Prowadząc nóż pod niedużym kątem, odcinaj skórę, zaczynając od ogona.

→ A CO DALEJ? GOTOWANIE – można ugotować rybę w całości (grzbietem do góry na małym ogniu), – w dzwonkach lub filety. Ryby morskie zyskują na smaku dzięki gotowaniu w intensywnych wywarach warzywnych z dodatkiem ziół, octu winnego lub soku z cytryny (wystarczy łyżeczka octu na litr wody).

SMAŻENIE – rybę można smażyć w panierce lub bez niej. Istotne jest, by dobrze rozgrzać tłuszcz na patelni – wówczas ryba wchłonie go znacznie mniej. Najlepiej posolić mięso dopiero bezpośrednio przed smażeniem – jeśli zrobimy to wcześniej, może stać się zbyt suche.

GRILLOWANIE – poza dużymi rybami o zwartym mięsie (np. tuńczyk, sum) większość ryb grillujemy w postaci wypatroszonej, ale ze skórą, głową i ogonem. Wybierajmy świeżą rybę, głęboko mrożona niestety nie sprawdzi się na grillu.

PIECZENIE – do pieczenia można wybrać filety lub całą rybę, a piekarnik nagrzać do 200-250°C – białko na powierzchni szybko zetnie się i nie dojdzie do wyciekania soków. Ciekawym pomysłem jest ryba faszerowana świeżymi ziołami, pieczarkami lub szpinakiem. Pieczona ryba doskonale współgra z sosami, np. czosnkowym, ostrym pomidorowym lub z ziołowym masłem.

Tradycyjne Unique tastes smaki, oryginalne of original receptury recipes

Produkty , czyli co?

NASZA ŚWIADOMOŚĆ ŻYWIENIOWA Z ROKU NA ROK JEST CORAZ WIĘKSZA, A NA SKLEPOWYCH PÓŁKACH POJAWIA SIĘ CORAZ SZERSZA OFERTA PRODUKTÓW EKOLOGICZNYCH, ORGANICZNYCH LUB OZNACZONYCH JAKO BIO. JAK ROZPOZNAĆ, CZY „BIO” JEST BIO I NA CO ZWRACAĆ UWAGĘ?

Tekst: Agnieszka Dyniakowska

Po zachwycie daniami fix, zupkami, do przygotowania których wystarczy kubek gorącej wody, i fast foodami, przyszedł czas na świadome wybory, zadawanie pytań i dbałość o to, co trafia na nasze talerze. Nie bez znaczenia są też kwestie ekologii i troski o dobro planety. Chcemy jeść mądrzej, zdrowiej, lepiej i w zgodzie z Matką Naturą, nawet jeśli będziemy musieli za to zapłacić nieco więcej.

CZYTAJ ETYKIETY

Zgodnie z regulacjami obowiązującymi w Unii Europejskiej określenia: ekologiczny, organiczny i bio (biologiczny) dotyczą produktów, które powstają na bazie surowców rolnictwa ekologicznego w kontrolowanych, certyfikowanych zakładach i przetwórniach. Muszą posiadać certyfikat i być oznaczone unijnym logo żywności ekologicznej, tzw. ekoliściem. Zgodnie z prawem określenia „ekologiczny”, „organiczny”, „bio” są zastrzeżone jedynie dla produktów spełniających wymogi ustalone w regulacjach wspólnotowych. Naszą uwagę powinniśmy zwracać na szczegółowy skład oraz odpowiednie oznaczenia i certyfikaty.

kuchnia i smaki

76

ZIELONY LISTEK – EUROLIŚĆ

Na opakowaniu każdego paczkowanego produktu ekologicznego w Unii Europejskiej musi być zielony listek z dwunastoma gwiazdkami, który zawiera dwa wyraźne przesłania: Natura i Europa. Jeśli producent żywności chce na etykiecie umieścić napis bio lub eko, musi się postarać o specjalny certyfikat. Zanim firma go otrzyma, jej produkcja i stosowane standardy są sprawdzane, a po otrzymaniu zgody raz w roku jest przeprowadzana kontrola.

POZNAJ DOBRĄ ŻYWNOŚĆ

Od 2004 roku w ramach programu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi przyznawany jest symbol ekologiczny Poznaj Dobrą Żywność. Ma on na celu promowanie artykułów rolno-spożywczych, które spełnią wymagania programu, zostaną poddane ocenie Głównego Inspektora Jakości Handlowej oraz otrzymają pozytywną rekomendację Kolegium Naukowego ds. jakości produktów żywnościowych programu. Wymagania stawiane producentom żywności dotyczą m.in. zawartości soli, braku dodatku mięsa oddzielanego mechanicznie albo ograniczenia obecności izomerów trans kwasów tłuszczowych.

ROLNICTWO EKOLOGICZNE

Polskie Stowarzyszenie Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi przyznaje oznaczenie Ekoland gospodarstwom, które użytkują działki w sposób służący zachowaniu bioróżnorodności, nie stosują wypalania traw, planują wypas zwierząt tak, aby nie zagrażał on ptakom łąkowym i cennym gatunkom dzikiej roślinności, a także chronią glebę i wodę. Gospodarstwa ekologiczne posługujące się znakiem Ekolandu nie mogą też produkować żywności modyfikowanej genetycznie (GMO). Innymi oznaczeniami dla rolnictwa ekologicznego są Znak certyfikowanego rolnictwa ekologicznego – nadawany przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. oraz znak Rolnictwo ekologiczne.

WEGE I WEGAN

FAIR W STOSUNKU DO LUDZI I NATURY

Ekologiczna produkcja żywności to nie tylko dobry skład gotowych produktów, ale też dbanie o naturę i dobro środowiska oraz standardy zatrudnienia i troska o pracowników. Jeśli chcemy mieć pewność, że dana firma przestrzega zasad fair, powinniśmy szukać oznaczenia Fairtrade. To międzynarodowy znak ekologiczny przyznawany przez organizacje zrzeszone w Fairtrade Labeling Organizations International (FLO) i oznacza, że producent respektuje standardy Międzynarodowej Organizacji Pracy. Rainforest Alliance Certified jest natomiast znakiem ekologicznym przyznawanym przez Ministerstwo Rolnictwa w Stanach Zjednoczonych, ale produkty z tym certyfikatem znajdziemy w sklepach na całym świecie. Dotyczy żywności uprawianej w sposób przyjazny dla środowiska i ludzi, w odpowiednich, godziwych warunkach.

BIO, ECO, ORGANIC TO PRODUKTY: • do wyrobu których użyto co najmniej 95 % składników naturalnych, np. niemodyfikowanych genetycznie; • bez sztucznych nawozów; • bez chemicznych środków ochrony roślin.

EKO, BIO, ORGANIC – CZY OZNACZAJĄ TO SAMO Różne określenia na ten sam sposób produkcji są wynikiem odmienności zwyczajów i języków w Unii Europejskiej.

BIO czy biologiczny pochodzi przede wszystkim z krajów niemieckojęzycznych oraz Francji. Kraje anglojęzyczne używają natomiast określenia organic.

Najlepiej zapamiętać, że EKO = BIO = = ORGANIC. Zeskanuj reklamę i przeczytaj więcej o eko żywności (instrukcja na s. 6)

reklama

Także produkty wegetariańskie i wegańskie mają specjalne oznaczenia.

V Lebel jest znanym na całym świecie znakiem żywności wegetariańskiej, mogą się także starać o niego restauracje. Zanim jednak zostanie przyznany, muszą zostać ujawnione wszystkie składniki produktu, przeprowadza się kontrolę produkcji, a każda późniejsza zmiana musi być odnotowana przez odpowiednią organizację wegetariańską. Kolejnym ważnym symbolem jest V dla Wegetarian i Wegan – znak ekologiczny przyznawany od 2011 roku przez Fundację Międzynarodowy Ruch na Rzecz Zwierząt Viva! Otrzymać go mogą produkty w 100% roślinne i niezawierające żadnych składników pochodzenia zwierzęcego (w tym z uboju), a także nietestowane na zwierzętach.

W świecie CORAZ WIĘCEJ OSÓB DECYDUJE SIĘ NA WYKLUCZENIE ZE SWOJEJ DIETY MIĘSA. MOŻNA NAWET MÓWIĆ O WEGEREWOLUCJI, KTÓRA OPANOWAŁA SFERĘ KULINARNĄ.

ROŚLINNE JEDZENIE NIE TYLKO ZDOBYWA SERCA, ALE TAKŻE PODNIEBIENIA, BO OKAZUJE SIĘ, ŻE MIĘSO WCALE NIE JEST W KUCHNI NIEZBĘDNE – I BEZ NIEGO MOŻNA PRZYGOTOWAĆ DANIA TAK PYSZNE, ŻE ZACHWYCĄ SIĘ NIMI NAJWIĘKSI MIŁOŚNICY STEKÓW I BURGERÓW.

kuchnia i smaki

78

Zapiekane bataty z fetą i orzechami • 4 bataty • 200 g fety • 6 suszonych pomidorów • pół żółtej papryki • 2 garści roszponki lub rukoli • łyżka oliwy z oliwek • garść orzechów włoskich Bataty umyj, lekko natnij (ale nie dziel na dwie osobne połowy) i włóż do nagrzanego do 200°C piekarnika. Piecz ok. godziny, aż będą miękkie. Wyjmij i odstaw, by nieco ostygły.

W tym czasie pokrój fetę, suszone pomidory i paprykę, dodaj do sałaty wraz z oliwą, dopraw i wymieszaj. Nakładaj sałatkę do batatów, na wierzchu ułóż orzechy włoskie.

Zeskanuj zdjęcie i poznaj sekret najlepszej oliwy (instrukcja na s. 6)

Sałatka z tofu i sosem z orzeszków • 100 g miksu sałat • 150 g tofu • 4 rzodkiewki • pół zielonego ogórka • szalotka • sól i pieprz • szczypta czerwonej papryki • łyżka sosu sojowego • kilka liści sałaty rzymskiej (do podania) SOS: • 4 łyżki oliwy z oliwek • łyżka sosu sojowego • łyżeczka masła orzechowego • łyżeczka miodu • łyżka soku z limonki • 2 łyżki posiekanych orzeszków ziemnych Tofu pokrój w kostkę, dodaj przyprawy i sos sojowy, zamieszaj, odstaw na kwadrans. Podsmaż na patelni na złoty kolor. Rzodkiewkę i ogórka pokrój na plasterki, cebulę w piórka i razem z tofu dodaj do miksu sałat. Wszystkie składniki sosu dokładnie wymieszaj i dodaj do sałaty. Sałatkę podawaj na liściach sałaty rzymskiej.

Czy wiesz, że…

Na rynku dostępna jest także oliwa z oliwek wytłaczana z pierwszych owoców zebranych w nowym roku. Dzięki temu jest ona niezwykle aromatyczna i smaczna, a przy tym bardzo zdrowa. Smak oliwy z nowych zbiorów jest bardzo intensywny, ponieważ owoce zrywane są z drzewa dokładnie w chwili osiągnięcia dojrzałości. reklama

Pomidorowe curry z kalafiora • kalafior podzielony na różyczki • łyżka oleju • czerwona cebula • 2 ząbki czosnku • pół łyżeczki kolendry • łyżeczka mielonego kuminu • pół łyżeczki kurkumy • pół łyżeczki chili • 3 goździki • pół łyżeczki gorczycy • łyżeczka przyprawy garam masala • puszka krojonych pomidorów • szczypta cukru • sól • jogurt naturalny i natka pietruszki do podania Różyczki kalafiora wrzuć do posolonej, gotującej się wody i gotuj ok. 3 minut, odcedź. Cebulę pokrój w kostkę, czosnek posiekaj. Gorczycę, kolendrę i goździki rozetrzyj w moździerzu. Zeszklij cebulę, dodaj czosnek i wszystkie przyprawy poza cukrem i solą. Smaż, ciągle mieszając, 1-2 minuty, a następnie dodaj pomidory oraz cukier i duś przez kilka minut. Całość dopraw solą, dodaj kalafior i delikatnie zamieszaj, gotuj jeszcze przez chwilę, by kalafior był ciepły. Podawaj z kleksem z jogurtu i natką pietruszki.

Rosti z burakami • 600 g ziemniaków • duża cebula • jajko • 2 łyżki oliwy • sól i pieprz • jogurt grecki • 2 ugotowane lub upieczone buraki • świeży koperek

kuchnia i smaki

80

Ziemniaki obierz i zetrzyj na tarce o grubych oczkach, posól, odstaw na chwilę i odciśnij z nadmiaru wody.

Dodaj cebulę startą na małych oczkach, jajko, oliwę, świeżo zmielony pieprz i dokładnie wymieszaj.

Nakładaj po łyżce ziemniaków do wgłębień formy na muffiny wysmarowanej olejem. Wstaw do nagrzanego do 200°C piekarnika i piecz ok.

25 minut, na złoty kolor. Upieczone wyjmij z formy, na każdy nałóż łyżkę jogurtu, kosteczki pokrojonego buraka oraz posiekany koperek i od razu podawaj.

Szlakiem drogocennych

PERSPEKTYWA WAKACJI WYDAJE SIĘ ODLEGŁA, ALE MOŻEMY POCZUĆ JEJ ATMOSFERĘ W KUCHNI I UDAĆ SIĘ W PODRÓŻ DO NAJBARDZIEJ ODLEGŁYCH ZAKĄTKÓW ŚWIATA…

W STRONĘ PACYFIKU

W STRONĘ MEKSYKU I AMERYKI ŚRODKOWEJ

W ŚRÓDZIEMNOMORSKIM KLIMACIE

Filipiny, Indonezja oraz Sri Lanka to kraje, w których szczególną popularnością cieszy się kokos, a przede wszystkim powstały na jego bazie olej kokosowy. Pozyskuje się go z miąższu orzechów palmy kokosowej. Najbardziej pożądany jest ten tłoczony na zimno, a więc nierafinowany.

Charakteryzuje się on dużą trwałością oraz stosunkowo wysoką temperaturą spalania.

Awokado, pierwotnie uprawiane w rejonie Meksyku i Ameryki Środkowej, stanowi doskonałe źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych, w szczególności omega-9 oraz omega-6, których nasze ciało nie jest w stanie samodzielnie wyprodukować.

Awokado zawiera wapń i fosfor oraz potas, który wspiera prawidłową pracę układu nerwowego, mięśni i utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi. Znajdziemy w nim także witaminy, m.in. z grupy B – niacynę, kwas pantotenowy i witaminę B6.

Zastępowanie tłuszczów nasyconych tłuszczami nienasyconymi pomaga utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu we krwi. To dlatego powinniśmy włączyć do naszej codziennej diety takie produkty jak olej powstały na bazie orzechów włoskich, który stanowi doskonałe źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6. Obfituje on także w witaminy z grupy B.

Olej z awokado tłoczy się z miąższu owocu. Nierafinowany ma ciemnozielony kolor i lekko orzechowy smak, sprawdzi się jako składnik sosów i dressingów do sałatek, dodatek do mięsnych i rybnych marynat, a także do smarowania pieczywa. Rafinowany olej z awokado ma jaśniejszą barwę i nadaje się także do smażenia.

We Francji, kuchni włoskiej i chińskiej jest często wykorzystywany, w Polsce zyskuje dopiero popularność, dlatego jest dość drogi. Charakteryzuje się wyjątkowym orzechowym smakiem i aromatem, świetnie sprawdza się jako dodatek do sałatek, dressingów, naleśników czy deserów. Powinien być spożywany na zimno.

olej kokosowy olej z awokado olej z orzechów włoskich

kuchnia i smaki

82

Olej kokosowy to jeden z najbardziej popularnych olejów egzotycznych w naszym kraju. W krajach basenu Oceanu Spokojnego znajduje uniwersalne zastosowanie w kuchni, a także – ze względu na właściwości oraz wyjątkowy, tropikalny zapach – często używa się go w kosmetyce. Olej kokosowy jest źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych, dlatego w codziennej diecie powinien być spożywany z umiarem.

R AMA Z OLEJE M z awokado i nutą limonki

R AMA Z OLEJE M KOKOSOWY M

R AMA Z MASŁE M

R AMA Z OLEJE M z orzechów włoskich

promocja

JESZCZE KILKA LAT TEMU CIESZYŁY SIĘ ZŁĄ SŁAWĄ I OSKARŻANO JE M.IN. O NIEKORZYSTNY WPŁYW NA POZIOM CHOLESTEROLU. NA SZCZĘŚCIE DZISIAJ DOBRZE JUŻ WIEMY, JAK CENNE SĄ DLA NAS I NASZEGO ZDROWIA. JAK WYBRAĆ TE NAJLEPSZE I NA CO ZWRACAĆ UWAGĘ PRZY ICH ZAKUPIE?

„Trójki”, czyli chów klatkowy

Jajka oznaczone cyfrą 3 pochodzą z chowu klatkowego, który nadal dominuje z uwagi na niskie koszty. Klatki, w których mieszkają zwierzęta, muszą spełniać wymogi dotyczące dobrostanu kur stawiane hodowcom przez UE. Kury nie mają możliwości swobodnego poruszania się.

„Dwójki”, czyli chów ściółkowy

JAJKA

bez tajemnic

Każde jajko, które trafia do sprzedaży, oznaczone jest specjalnym ciągiem znaków, wspólnym dla całej Unii Europejskiej. Można z niego odczytać informacje dotyczące wielkości jajek, sposobu chowu kur, kraju pochodzenia czy producencie. Można, ale trzeba najpierw wiedzieć, co oznaczają dane cyfry i litery!

Jajo czy jajko?

• S – jajka małe, poniżej 53 g • M – jajka średnie, 53-63 g • L – jajka duże, 63-73 g • XL – jajka bardzo duże, powyżej 73 g

kuchnia i smaki

84

Co jeszcze odczytamy z oznaczenia na jajkach?

• YY – symbol kraju pochodzenia jajek (np. PL dla Polski).

• AABBCCDD – weterynaryjny numer identyfikacyjny, który wskazuje producenta: AA – kod województwa BB – kod powiatu CC – kod zakresu działalności DD – kod firmy

Jajka z cyfrą 2 pochodzą od kur niosek, trzymanych w zamkniętej hali, w której mogą się poruszać. Wielkie powierzchnie wyłożone są słomą, wyposażone w grzędy i automatyczne karmniki.

„Jedynki”, czyli wolny wybieg

Chów wolnowybiegowy (cyfra 1 na początku) oznacza, że kury mogą opuszczać swój kurnik, mają do dyspozycji grzędy i karmione są paszą. Dzięki temu są zdrowsze, a jakość ich życia jest znacznie wyższa.

„Zerówki”, czyli chów ekologiczny

Jajka z cyfrą 0 pochodzą od niosek żyjących wolno i karmionych trawą oraz ekologiczną, certyfikowaną karmą bez dodatków chemicznych. Ich jajka zawierają najwięcej witamin i są najbardziej wartościowe dla człowieka. Do oznaczenia jaj cyfrą 0 i używania przedrostka „eko-” producent potrzebuje specjalnego certyfikatu ekologicznego nadawanego przez jedną z dziesięciu jednostek certyfikujących. Aby go otrzymać, musi spełniać odpowiednie normy dotyczące gospodarstwa i warunków chowu kur, m.in. zwierzętom nie wolno podawać takich substancji, jak chemioterapeutyki czy hormony wzrostu.

Pasza ma znaczenie

Nie tylko warunki zamieszkania kur, ale także pasza, którą są karmione zwierzęta, ma wpływ na jakość znoszonych jajek. Podczas zakupów warto zwrócić uwagę na informacje dotyczące sposobu żywienia zwierząt i zdecydować się na jajka, które pochodzą od kur karmionych paszą wolną od GMO (czyli żywności genetycznie modyfikowanej) oraz bez dodatku antybiotyków – w końcu im bardziej naturalne produkty, tym lepiej dla nas.

9

Prosto z kuchni W ŚWIECIE KUCHNI I KULINARIÓW NIEUSTANNIE COŚ SIĘ DZIEJE. NOWE PRODUKTY, NOWE POMYSŁY NA GOTOWANIE, ZASKAKUJĄCE POŁĄCZENIA I INNOWACYJNE METODY. CZASAMI AŻ TRUDNO ZA WSZYSTKIM NADĄŻYĆ I NIE ZOSTAĆ W TYLE! O CZYM POWINNIŚMY WIEDZIEĆ?

JABŁKOWE RÓŻYCZKI

BROŃ NA PRZEZIĘBIENIE!

Wystarczy opakowanie ciasta francuskiego i jabłka pokrojone w cienkie plasterki, by stworzyć oryginalny deser.

Zima to czas wzmożonych zachorowań, infekcji i przeziębień, dlatego przygotuj tzw. antygrypinę, czyli mieszankę, która skutecznie poprawia odporność. Jej składniki to:

Ciasto podziel na paseczki, ułóż na nich plastry jabłka i zwiń każdy pasek w rulonik. Powstałe różyczki ułóż w foremkach lub ustaw na blasze wyłożonej papierem i piecz w 180˚C, aż nabiorą złotego koloru.

Podawaj posypane cukrem pudrem – pychota!

• ząbek czosnku • mała cytryna • grejpfrut • łyżka miodu • pół litra wody Czosnek posiekaj, grejpfruta i cytrynę obierz ze skórki i drobno pokrój. Wszystko zmiksuj, dodaj miód i zalej wodą – zimną lub lekko ciepłą, ale nie gorącą. Miksturę możesz wypić od razu.

DAKTYLOWY KARMEL

Jeśli szukacie czegoś pysznego, zdrowego i wegańskiego jednocześnie, mamy rozwiązanie – daktylowy słony karmel przygotujecie szybko i możecie użyć go do ciast, porannej owsianki, jako krem na kanapki lub po prostu – wyjadać łyżeczką!

SKŁADNIKI: • 20 suszonych daktyli zalanych na kwadrans wrzątkiem • 4 łyżki masła orzechowego • pół łyżeczki soli • 3 łyżki mleka roślinnego Wszystkie składniki dokładnie zmiksuj w blenderze, ewentualnie dodaj wodę z daktyli dla uzyskania odpowiedniej konsystencji.

kuchnia i smaki

86 Dodaj do daktylowego karmelu odrobinę przyprawy piernikowej, a zyskasz jego świąteczną wersję!

Zeskanuj zdjęcie i wstrząśnij zimą z Actimelem (instrukcja na s. 6)

NA MEDAL JAK SMAKUJE KUCHNIA NA NAJWYŻSZYM POZIOMIE? JAK TRAFIĆ DO NAJLEPSZEJ RESTAURACJI I CZEGO MOŻNA SIĘ PO NIEJ SPODZIEWAĆ? CZY „GWIAZDKI” I „CZAPKI” SĄ MIARODAJNE? ŚWIATOWE NAGRODY, TAKIE JAK WYRÓŻNIENIA MICHELIN CZY GAULT&MILLAU, TO SYMBOL PRESTIŻU, POTWIERDZENIE NAJWYŻSZYCH STANDARDÓW I GWARANCJA NIEZAPOMNIANYCH DOZNAŃ KULINARNYCH. Tekst: Sylwia M. Kupczyk

Dwa najbardziej znane wyróżnienia gastronomiczne są szczytem marzeń największych restauratorów. Gdy na początku XX w. słynni dziś bracia Michelin zaczęli dodawać do sprzedawanych opon przewodnik po francuskich restauracjach, nie mogli się spodziewać, że nie tylko okażą się mistrzami marketingu, wytyczając ścieżkę, którą przez kolejne dekady będą podążać najbardziej wyrafinowani smakosze, dyktując kulinarne trendy i ustanawiając najwyższe standardy. Od 1965 r. światowa gastronomia jest poddawana jeszcze jednej prestiżowej selekcji – rozpoczęto bowiem rywalizację o rekomendację w tzw. Żółtym Przewodniku Gault&Millau.

Michelin: „Main Cities of Europe” (Czerwony Przewodnik)

kuchnia i smaki

88

Najstarszy przewodnik gastronomiczny na świecie opisuje 2332 restauracje z dwudziestu krajów Europy. W 2017 r. pojawiły się w nim 53 polskie lokale. Oceniane są jednak tylko restauracje w wybranych miastach – w Polsce są to Warszawa i Kraków; właściciele restauracji z innych miast nie mają na razie szans na rekomendację. Aby trafić do przewodnika, trzeba spełnić najwyższe standardy i sprostać oczekiwaniom inspektorów, którzy anonimowo i bez zapowiedzi pojawiają się w lokalu. Zamieszczenie opisu restauracji w książce nie jest odpłatne, stanowi natomiast dużą nobilitację i doskonałą formę reklamy.

W ramach wyróżnienia można otrzymać: • Gwiazdki – za walory smakowe; • Sztućce Michelin – oznaczenie określa poziom i jakość wystroju, jakość obsługi i atmosferę lokalu; • nagrodę Bib Gourmand – za stosunek jakości do ceny, wygląd potraw i ofertę win.

Według przewodnika Michelin te polskie restauracje zasługują na uznanie: Z jedną gwiazdką → ATELIER AMARO, Warszawa, ul. Agrykola 1 Inspektorzy Michelin docenili wysoce oryginalną kuchnię na bazie starannie dobranych składników oraz menu składające się z autorskich dań zwanych „Momentami”. → SENSES, Warszawa, ul. Bielańska 12 Restauracja łączy tradycję i nowoczesność, można tu doświadczyć innowacyjnej, kreatywnej i czasem artystycznej kuchni opartej na klasycznych, polskich smakach.

Wyróżnienie Bib Gourmand (najlepszy stosunek jakości do ceny) → KIELISZKI NA PRÓŻNEJ, Warszawa, ul. Próżna 12 220 pozycji w karcie win, w tym produkty niewielkich wytwórni i nowoczesne interpretacje klasycznych dań kuchni polskiej – tym zachwyca warszawski lokal. → ZAZIE, Kraków, ul. Józefa 34 Urocze i przyjemne bistro, w którym można skosztować wysokiej jakości dań rodem z Francji, od tart i zapiekanek aż po pieczoną kaczkę i boeuf bourguignon.

Gault&Millau: „Żółty przewodnik”

Ta zamknięta w żółtej oprawie lista najlepszych restauracji ukazuje się obecnie w 20 krajach, również w Polsce, gdzie rekomenduje się blisko 600 lokali. Skrupulatnie wyszkoleni anonimowi inspektorzy Gault&Millau zjadają każdego roku dziesiątki tysięcy dań w kilkunastu tysiącach restauracji, posługując się niemal stupunktową siatką oceny, a pod uwagę biorą przede wszystkim poziom jedzenia, serwisu, atmosfery miejsca, a także stosunek ceny do jakości. Ich uczciwość i obiektywność są wpisane w kodeks etyczny, a liczne szkolenia i weryfikacje dają pewność ich najwyższych kompetencji.

System ocen Gault&Millau: • Opiera się na punktach i czapkach. Restauracje, które znalazły się w żółtej książce, otrzymały co najmniej 10 na 20 możliwych punktów.

• Po przekroczeniu granicy punktowej lokale dodatkowo mogą otrzymać od jednej do pięciu czapek – im więcej czapek, tym lepsza ocena profesjonalistów z Gault&Millau.

KONKURS! Rozwiąż krzyżówkę na str. 128 i wygraj najnowszy przewodnik!

Justyna Adamczyk

redaktor naczelna polskiej edycji Żółtego Przewodnika Gault&Millau

W chaosie informacyjnym trudno o rzetelną, miarodajną i bezstronną informację. Najbardziej wiarygodnym jej źródłem są przewodniki oparte na międzynarodowych standardach, dają bowiem gwarancję jakości i bezinteresowności ocen i pewność wysokiego poziomu wybranej restauracji. A jak wybrać z natłoku reklam, banerów, blogów i postów? Jak sprawdzić, czy zaplanowana, romantyczna kolacja będzie naprawdę wyjątkowa lub czy służbowy lunch olśni szefa? Kulinarni eksperci wydają pieniądze, inwestują czas i… niekiedy ryzykują własnym zdrowiem, by inni mogli uniknąć kulinarnego rozczarowania, a zakup przewodnika jest tańszy niż nieudana wizyta w restauracji.

Polska kultura kulinarna zasługuje na promowanie zarówno wśród samych Polaków, jak i w świecie. Mamy niezwykle bogate korzenie i możemy je z dumą prezentować. Żółty Przewodnik jest także narzędziem do promowania i ośmielania szefów kuchni, a co za tym idzie – podnosi jakość naszych restauracji. Pojawienie się cztery lata temu Żółtego Przewodnika Gault&Millau znacząco przyspieszyło kulinarny boom w naszym kraju. W tegorocznej edycji z dumą opisujemy prawie sześćset restauracji z całego kraju! Poziom naszych restauracji jest coraz wyższy, a wiele z nich śmiało staje w szranki z europejską czołówką. Wystarczy spojrzeć na ich noty i pamiętać, że według takich samych kryteriów oceniamy na całym świecie.

Zapraszamy do restauracji rekomendowanych w Żółtym Przewodniku Gault&Millau. Jesteście tego warci!

reklama

Nie ma W PIĄTEK WIECZOREM ZADZWONIŁA DO MNIE M. ZAMIAST TRADYCYJNEGO „CZEŚĆ, KOTEŃKO” USŁYSZAŁAM „ROZWODZĘ SIĘ”. I CISZA. ZAMUROWAŁO MNIE. PO DRUGIEJ STRONIE SŁYSZAŁAM TYLKO ECHO TEGO WYZNANIA, A W MOJEJ GŁOWIE POJAWIŁO SIĘ PODSUMOWANIE: M., PRZEPIĘKNA I ZADBANA CZTERDZIESTOPIĘCIOLATKA Z DWÓJKĄ NASTOLETNICH DZIECI, Z DWUDZIESTOLETNIM MAŁŻEŃSKIM STAŻEM, ZE STABILNĄ FIRMĄ, SZCZĘŚLIWA ŻONA WSPANIAŁEGO MĘŻA.

Zdjęcie: Daniel Duniak

dom i podróże

90

„Halo, Anka, jesteś tam?” – głos M. wyrwał mnie z dalszych rozmyślań. „Je-, jestem” – wydukałam tylko. „No tak – kontynuowała M. – bo widzisz, ja już z nim nie wytrzymam. Zniosłam wszystko: jego wypady z kolegami na paintball, kiedy Zuzia ząbkowała, siedzenie po nocach nad Call of Duty, a ostatnio wszystkie sezony Gry o tron, nie wspominając już o takich drobiazgach, jak niewstawianie kubków do zmywarki, wrzucanie niedopałków do puszek po piwie czy wkładanie pustych pudełek po mleku do lodówki. Zaakceptowaliśmy nasze słabości, ale to jest ponad moje siły!”. Głos M. wyraźnie się załamał. Uznałam, że to najwyższy czas podtrzymać rozmowę, a że akurat się odblokowałam, zaczęłam dopytywać: „M., ale co się stało? Zdradził cię? Ma drugą rodzinę? Do waszego domu zapukała jego nieślubna córka, o której nigdy nie powiedział?”. Zaczynałam się rozkręcać, ale M. zgasiła mnie szybko: „No co ty, żartujesz sobie? To nie brazylijska telenowela, tylko poważna sprawa. P. jest chory i dłużej tego nie zniosę”.

Oj – pomyślałam tylko. No tak, chory facet to koniec świata. Katar zwala go z nóg, przy temperaturze 38°C każe więc wzywać pogotowie, a gdy jest 38,5°C, zaczyna spisywać testament. Ale co się stało tym razem?

Tymczasem M. kontynuowała: „Dwa tygodnie temu P. miał zabieg. No, wiesz, choroba zawodowa programistów i kierowców. Siedzenie w samochodzie i przed komputerem, zero ruchu, a że geny dobre, brak nadwagi, to uważał, że nie musi. No i się doigrał, i dostał żylaków, wiesz gdzie. Już mu jakiś czas temu mówiłam, że powinien w końcu coś z tym zrobić, więc poszedł na zabieg. Laserem, bo tak jest lepiej i rekonwalescencja szybsza. Tyle że siedzi w domu od dziesięciu dni, a ja jestem coraz bardziej pewna, że wycięli mu przy okazji coś z mózgu i z serca. To, że w domu nie robi nic, co należy do jego obowiązków – ogarnęłam. Do tego, że codziennie, kiedy wracam z pracy, dostaję SMS-a z listą zakupów w aptece – przywykłam. Twierdzi, że nie ma siły pomagać Frankowi w fizyce, więc na Librusie pojawiła się już pierwsza jedynka – nic to, poprawi, gdy P. poczuje się lepiej. Paroma innymi kwestiami też się zajęłam, ale czy ty wiesz, co on wymyślił ostatnio?

Siedziałam rano przy laptopie, bo poprawiałam zestawienie kwartalne dla Francuzów. Tak, wiem, że to moja wspólniczka powinna to robić, ale ona akurat miała w tym czasie zaplanowany wyjazd z nowym narzeczonym. Kryzys wieku średniego dopada też kobiety (M. zaśmiała się nerwowo). No więc, wracając do meritum – byłam w szlafroku, z mokrymi włosami, popijałam pyszne cappuccino, robota szła mi jak z płatka. Siódma rano to jednak godzina, kiedy najlepiej funkcjonuję. P. palił na tarasie, wiesz, że w domu mu nie pozwalam. Zgadnij, o co mnie poprosił, kiedy skończył! Żebym poszła i kupiła mu fajki, bo mu się skończyły! Najpierw tylko na niego spojrzałam i zapytałam, czy widzi, że dopiero co wyszłam spod prysznica. A on na to, że przecież jest ciepło… Jakie ciepło – ja mu na to. Jest koniec września, siódma rano, co prawda świeci słońce, ale to już jednak jesień! To on mi wyjeżdża, że jest przecież po operacji, że nie mam nad nim litości, że jest taki chory. I wiesz,

co zrobił? Ubrał się i sam poszedł po te fajki. I jeszcze tak stękał, kiedy wychodził z mieszkania, żeby mi na złość zrobić. Ale się nie dałam. Zaparłam się, że tym razem nie pójdę”.

M. zamilkła. Nie miała siły dalej mówić. Powiedziała, że wieczorem zadzwoni z domu, gdy będzie miała chwilę. Pomyślałam: „O nie, musisz się wziąć w garść, dziewczyno”.

Wskoczyłam do auta, pojechałam do niej do biura i wyciągnęłam ją na kawę. M. rozpłakała się. Przytuliłam ją i powiedziałam: „Pamiętaj, ty nic nie musisz. A już na pewno nie musisz być superżoną, supermamą, supersynową, superwspólniczką, superprzyjaciółką, supersąsiadką. Masz prawo być zmęczona, poirytowana, zła, masz prawo krzyknąć, wkurzyć się nawet. A już na pewno masz prawo powiedzieć: NIE! Nie zrobię tego, nie zgadzam się, nie chcę, nie umiem, nie mogę. M. otarła łzy. Popatrzyła na mnie i wypaliła tylko: „I wzajemnie”. Widząc moją minę, wybuchnęła śmiechem, a ja zrozumiałam.

No tak… przyganiał kocioł garnkowi.

Jakiś miesiąc temu M. mówiła mi to samo. Roześmiałam się i ja. A która z was, miłe czytelniczki, też się teraz uśmiechnęła?

PS Małżeństwo M. i P. przetrwało.

Prawdopodobnie dzięki temu, że P. wrócił do pracy cztery dni po naszej rozmowie.

Anna Dereszowska Aktorka filmowa i teatralna, wokalistka oraz pasjonatka podróży. Absolwentka warszawskiej Akademii Teatralnej.

Niedawno można było ją oglądać w programie „Twoja twarz brzmi znajomo”. Kobieta silna, pracowita i utalentowana. Prywatnie szczęśliwa mama Leny i Maksa.

91 dom i podróże

Nigdy z ust M. czy jej męża P. nie usłyszałam nawet słowa o rozstaniu, separacji, a nie daj Boże rozwodzie. Oboje wyznawali zasadę, że należą do tego pokolenia, które głosiło, że kiedy coś się psuje, to należy to naprawić, a nie wyrzucać na śmietnik. To do nich udawały się pielgrzymki znajomych, sąsiadów, przyjaciół z zapytaniem „Jak to się robi?”, a oni z uśmiechem odpowiadali, że nie są wyrocznią, że kto wie, może na emeryturze się rozwiodą.

Ale po drugie do tej emerytury jeszcze trochę im brakowało. Aż tu nagle taka niespodzianka!

Zeskanuj reklamę i poznaj koci świat! (instrukcja na s. 6)

Ten straszny

SMOG CO WDYCHAMY WRAZ Z ZANIECZYSZCZONYM POWIETRZEM? • PYŁ ZAWIESZONY PM10 I PM2,5 – niekorzystnie wpływa na płuca, podnosi ciśnienie krwi, zwęża naczynia krwionośne i drogi oddechowe, zwiększa ryzyko zawału serca i udaru mózgu, zaburza rozwój płodu, może powodować też nowotwory.

• LOTNE ZANIECZYSZCZENIA ORGANICZNE (WWA), np. benzen – zwiększają ryzyko nowotworów (szczególnie płuc), mogą drażnić skórę i oczy.

• OZON (O3) – uszkadza płuca, powoduje kaszel i bóle w klatce piersiowej.

• DWUTLENEK SIARKI (SO2) – zwęża drogi oddechowe, a szczególnie niebezpieczny jest u osób chorych na astmę i małych dzieci.

• TLENKI AZOTU – działają podobnie jak ozon i dwutlenek siarki, ponadto powodują zaburzenia rozwoju u dzieci.

dom i podróże

94

• TLENEK WĘGLA (CO) – wywołuje niedotlenienie serca, mózgu i innych narządów, podwyższa ryzyko zawału serca i udaru mózgu.

• OŁÓW (Pb) – uszkadza m.in. mózg, nerwy, kości, układ krwiotwórczy i odpornościowy, nerki i narządy rozrodcze.

SMOG NIE JEST DLA NAS POJĘCIEM NOWYM, JEDNAK JESZCZE KILKA LAT TEMU PRZYPISYWALIŚMY TO ZJAWISKO JEDYNIE WIELKIM AGLOMERACJOM. TYMCZASEM NAWET W MAŁYCH MIEJSCOWOŚCIACH NORMY ZANIECZYSZCZEŃ SĄ PRZEKRACZANE KILKAKROTNIE, A POWIETRZE ZAWIERA WIELE SZKODLIWYCH SUBSTANCJI.

Przyjaciele smogu

Zjawisku smogu sprzyjają takie warunki atmosferyczne, jak duża wilgotność, mgły i braku wiatru. Także wyż działa na rzecz jego rozwoju na naszą niekorzyść, kieruje bowiem powietrze do dołu i zatrzymuje zanieczyszczenia nad miastem.

Powietrze z zanieczyszczeniami z łatwością osiada i jest przez nas wdychane.

Często smog możemy zauważyć i wyczuć, a bardziej szczegółowych informacji dostarczają nam komunikaty dotyczące jakości powietrza w danym dniu.

Szkodliwe powietrze

Choć nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, jakim powietrzem oddychamy, nasz organizm i nasze zdrowie z pewnością odczuje negatywne konsekwencje obecności smogu. Wdychanie zanieczyszczonego powietrza może bowiem wywoływać bóle głowy i rozkojarzenie, ataki astmy, nieżyty oskrzeli i płuc, podrażniać oczy. Lekarze ostrzegają też przed negatywnym wpływem smogu wdychanego przez kobietę w ciąży na masę i stan zdrowia płodu – dzieci rodzą się mniejsze i słabsze, są bardziej narażone na zaburzenia rozwojowe.

NEGATYWNE SKUTKI SMOGU: • bóle głowy • dekoncentracja i rozkojarzenie • spadek kondycji intelektualnej • ataki astmy • nawracające infekcje • nieżyty oskrzeli i płuc • podrażnione, piekące oczy • częstsze zadyszki i trudności z oddechem

Walka z zanieczyszczeniami

W ostatnich latach jakość powietrza w wielu miastach w Polsce była jedną z najniższych w Europie – nazywano nas nawet europejską stolicą smogu. Choć świadomość problemu zanieczyszczeń w atmosferze jest coraz większa, wciąż nie wymyślono idealnych rozwiązań i metod na poprawę sytuacji. Wiele osób chroni się przed wdychaniem szkodliwych substancji za pomocą masek lub filtrów, monitoruje jakość powietrza, korzystając ze stron internetowych i aplikacji zainstalowanych w telefonach. W walkę włączają się także instytucje państwowe i władze miejskie, poszukują możliwości ograniczenia emisji szkodliwych substancji i zabezpieczenia przed efektami wdychania zatrutego powietrza, nawołują do słuchania komunikatów i działań we własnym zakresie.

Jak bronić się przed smogiem?

• Ogranicz korzystanie z samochodu – bez wątpienia spaliny z aut przyczyniają się do złej jakości powietrza. Wybierz komunikację miejską lub rower.

• Jeśli jakość powietrza jest niska, ogranicz aktywność fizyczną na świeżym powietrzu lub zrezygnuj z niej.

• Unikaj spacerów przy ruchliwych ulicach, w pobliżu fabryk, kopalń, wielkich kominów.

• Jeżeli palisz w piecu, zadbaj o jakość opału – wrzucając tam śmieci, sam przyczyniasz się do zatruwania powietrza.

• Zaopatrz się w specjalne maseczki przeciwpyłowe, jeśli nie możesz ograniczyć przebywania na dworze w okresie nasilenia się zjawiska.

• Pij dużo wody – woda pomoże ci w usunięciu z organizmu nagromadzonych toksyn i szkodliwych substancji.

Skąd brać informacje o jakości powietrza?

• Dane o stanie i jakości powietrza w Polsce publikuje Główny Inspektorat Ochrony Środowiska – to on utrzymuje sieć stacji monitorujących skład powietrza, zbiera, analizuje i publikuje uzyskane przez nie dane.

• Aplikacja „Jakość powietrza w Polsce”.

Program został stworzony na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.

• Aplikacja „Zanieczyszczenie powietrza” – pozwala na wybranie nie tylko miast, ale też konkretnych stacji pomiarowych, dzięki czemu wiemy, jak prezentuje się ogólna jakość powietrza w naszej okolicy.

95 dom i podróże

Sam wyraz smog to połączenie dwóch, pochodzących z angielskiego słów – smoke (dym) i fog (mgła). W jego skład wchodzą szkodliwe związki chemiczne, takie jak tlenek azotu oraz tlenki siarki, a także pochodzące zwykle ze spalania węgla, drewna lub biomasy cząstki stałe – PM10. To skrót od nazwy cząstek stałych unoszących się w powietrzu o rozmiarze poniżej 10 mikrometrów. Smog może różnić się swoim składem ze względu na miejsce występowania – np. londyński zawiera zazwyczaj tlenek siarki i sadzę, a ten unoszący się nad Los Angeles węglowodory.

Utrzymaj GDY SZUKAMY SCHRONIENIA W DOMU PRZED NIEPRZYJEMNYM CHŁODEM, OCHOCZO WŁĄCZAMY KALORYFERY. JEST NAM MIŁO, PRZYJEMNIE, CIEPŁO I SUCHO – NAWET AŻ ZA SUCHO! JAK SOBIE PORADZIĆ Z NADMIERNIE WYSUSZONYM POWIETRZEM I JEGO NISKĄ WILGOTNOŚCIĄ?

Gdy pomieszczenia są intensywnie ogrzewane i przez dłuższy czas utrzymuje się w nich ciepłe i suche powietrze, możemy zacząć odczuwać niekorzystne skutki tej sytuacji.

Naturalne jest zjawisko parowania wody w wysokiej temperaturze – i to nie tylko tej w zawieszanych na kaloryferach pojemnikach! Przy zbyt niskiej wilgotności powietrza nasz organizm zaczyna bowiem się bronić przed ubytkami wody i pobiera ją ze skóry i błon śluzowych, co może mieć dla nas fatalne skutki.

Jak dbać o odpowiednią wilgotność powietrza?

Optymalna wilgotność w sypialni powinna wynosić od 40 do 60 procent. Warto o nią zadbać, szczególnie w przypadku najmłodszych członków rodziny – dzieci są bardziej podatne na wirusy i potencjalne alergeny.

Zadbaj więc o odpowiednie nawilżenie powietrza. Możesz osiągnąć ten poziom:

dom i podróże

96

• stosując nawilżacze powietrza – te tradycyjne, zakładane na kaloryfery lub w postaci specjalistycznych urządzeń; ważne jest, by do nawilżania używać nie zwykłej wody z kranu, ale wód bogatych w makro- i mikroelementy; • ustawiając w domu rośliny doniczkowe – w naturalny sposób wyparowują część pobranej wody;

szczególnie warte polecenia są bluszcze, paprocie, a także fikus; • wietrząc często pomieszczenia – przynajmniej przez 15 minut, kilka razy dziennie, także zimą!

Jak rośliny poprawiają wilgotność powietrza?

Im w pomieszczeniu cieplej i bardziej sucho, tym więcej pary wodnej wydalanej jest przez kwiaty, co skutkuje zwiększeniem poziomu wilgotności. Na szczególną uwagę zasługują zwłaszcza rośliny o gęstym ulistnieniu, obficie rosnące, które potrzebują dużo wody – będą ją później intensywnie odparowywać przez łodygi i liście. Kwiaty znakomicie dopełniają wnętrza, a ich widok i towarzystwo wpływa na nas relaksująco i kojąco.

SKUTKI ZBYT SUCHEGO POWIETRZA: → piekąca i swędząca skóra, która z czasem pęka, powodując infekcje; → wyschnięte śluzówki nosa i gardła – łatwiej o infekcje układu oddechowego, zakażenia grzybicze lub bakteryjne; → suchość w gardle, kaszel i trudności z oddychaniem; → dolegliwości alergiczne – przebywając w ciepłych i suchych pomieszczeniach, wdychamy więcej zanieczyszczeń znajdujących się w kurzu; → bóle głowy i poczucie zmęczenia – suche powietrze utrudnia KORZYSTNY pobieranie tlenu przez organizm DLA NAS POZIOM i dostarczanie go do układu WILGOTNOŚCI TO krwionośnego; → zaczerwienione oczy i popękane usta; → przy wilgotności powietrza poniżej 40%, ustają ruchy rzęsek i do płuc przedostaje się więcej zanieczyszczeń.

około 50-60%

promocja

Przyjemna atmosfera i świeże powietrze • powietrze w mieszkaniu jest 5-10 razy bardziej zanieczyszczone niż powietrze na zewnątrz; • naukowo udowodniono, że żywe zielone rośliny doniczkowe oraz regularne wietrzenie pomieszczeń zapewniają zdrowszy klimat w domu; • wszystkie rośliny przyczyniają się do systematycznego oczyszczania powietrza, ale rośliny certyfikowane Air So Pure® czynią to lepiej.

Rośliny doniczkowe Air So Pure® zapewniają wiekszą produktywność w oczyszczaniu powietrza, obniżają poziom CO2, zwiększają wilgotność powietrza i neutralizują szkodliwe gazy, pochłaniając je i prowadząc do ich rozkładu.

Dla nas – ludzi, ważne jest to, aby utrzymać wysoką jakość powietrza, zwłaszcza zimą. Mieszkania są wtedy intensywnie ogrzewane, przez co powietrze w domu staje się suche. Zielone rośliny, zwłaszcza rośliny Air So Pure®, pomagają osiągnąć prawidłowy poziom świeżego i odpowiednio nawilżonego powietrza.

97 dom i podróże

ZIELONE ROŚLINY POMAGAJĄ OSIAGNĄĆ WYSOKĄ JAKOŚĆ ŚWIEŻEGO POWIETRZA W DOMU, ALE CZY WIESZ, ŻE:

Czujesz WĘCH TO JEDEN Z NAJWAŻNIEJSZYCH, A JEDNOCZEŚNIE NAJMNIEJ DOCENIANYCH ZMYSŁÓW. TO WŁAŚNIE DZIĘKI NIEMU JESTEŚ W STANIE PRZYWOŁAĆ PRZYJEMNE WSPOMNIENIA LUB W PEŁNI DELEKTOWAĆ SIĘ SMAKIEM. WYSTARCZY, ŻE SPRÓBUJESZ WYPIĆ FILIŻANKĘ AROMATYCZNEJ KAWY, MAJĄC ZATKANY NOS, A PRZEKONASZ SIĘ, ILE MIŁYCH WRAŻEŃ CIĘ OMINIE.

dom i podróże

98

U człowieka narząd węchu zlokalizowany jest w górnej części jamy nosowej. Tworzy go nabłonek węchowy złożony z milionów czułych komórek receptorowych, z których każda zakończona jest dwiema wypustkami – pierwsza łączy się z jamą nosową, druga prowadzi do mózgu. Substancje wonne mają natomiast wspólną cechę – są lotne. Dzięki temu cząsteczki zapachu unoszą się w powietrzu, które transportuje je do nosa, by ten mógł z kolei przekazać sygnał o aromacie do mózgu. Impuls wędruje do niego trzema różnymi ścieżkami. Na początku trafia do ośrodka pamięci – hipokampu, w którym zostaje sklasyfikowany jako znany lub nowy, wyczuwalny po raz pierwszy. Równocześnie pobudzane jest ciało migdałowate, odpowiedzialne za magazynowanie emocji. Stamtąd trafia już do kory oczodołowo-czołowej, w której – na podstawie wszystkich dostępnych informacji – zostaje finalnie skategoryzowany jako przyjemny lub nieprzyjemny.

ZAPACH WSPOMNIEŃ

Dane o preferencjach zapachowych przechowywane są w pamięci długotrwałej i mają związek z pamięcią emocjonalną. Wynika to w dużej mierze z anatomii ludzkiego mózgu, w którym układ węchowy sąsiaduje z układem limbicznym i hipokampem, czyli strukturami zaangażowanymi w emocje i ich lokowanie w pamięci.

To dlatego znajome aromaty przywołują wspomnienia, a z nimi konkretne słowa, obrazy i uczucia. Nie wierzysz?

Zrób mały test: przypomnij sobie woń, która wypełniała twój dom rodzinny w czasie świąt. Co czujesz?

OTACZAJ SIĘ PIĘKNYMI ZAPACHAMI!

CO MOŻESZ ZROBIĆ,

BY OTACZAĆ SIĘ PRZYJEMNYM ZAPACHEM? Wykorzystaj naturalne źródła aromatu. Świeże kwiaty albo nakłuta goździkami pomarańcza otulą pomieszczenia przyjemną wonią.

2.

Skorzystaj z gotowych odświeżaczy powietrza.

Na rynku dostępnych jest wiele wonnych rozwiązań pozwalających na dopasowanie zapachu do nastroju oraz pory roku.

3.

Włóż woreczki z suszonymi ziołami do szaf.

Garderoba wypełni się kojącym aromatem, który poczujesz, ilekroć ją otworzysz.

4.

Skrapiaj worek odkurzacza olejkiem eterycznym.

Po sprzątaniu w mieszkaniu będzie się unosiła delikatna woń ulubionego olejku.

5.

Regularnie wietrz mieszkanie. Wpuszczaj świeże powietrze przynajmniej na kilka minut, zależnie od pory roku, najlepiej kilka razy w ciągu dnia.

Przyjemny zapach roztaczający się w mieszkaniu sprawia, że staje się ono miejscem, w którym chętnie przebywasz i do którego równie chętnie wracasz. Charakterystyczny aromat na trwałe zapada też w pamięć.

NOS NA… JĘZYKU

Co ciekawe, nos człowieka wyczuwa nie tylko zapachy, ale i… smaki. Znajdujące się na języku kubki smakowe są w stanie wykryć tylko pięć podstawowych smaków – pozostałe są różnicowane właśnie przez receptory węchu. Oznacza to, że większość tego, co uważasz za smak, jest w rzeczywistości zapachem!

Brzmi niewiarygodnie? Przypomnij sobie zatem, co się dzieje, gdy masz katar lub zatkany nos. Nie tylko masz kłopoty z rozróżnianiem aromatów, ale też tracisz smak.

NOS NOSOWI NIERÓWNY

Samo odczuwanie i rozróżnianie aromatów jest wrodzoną zdolnością ludzkiego organizmu. I mimo że węch wykształca się w pełni dopiero w dzieciństwie, to już u noworodka jest na tyle silny, by pomóc zlokalizować matczyny sutek jedynie po zapachu mleka. Wrażliwość na woń nie jest jednak cechą stałą, zmienia się wraz z nastrojem, porą dnia i stanem zdrowia. Jest też sprawą osobniczą – zapach, który ty uwielbiasz, dla innych może być nie do zniesienia (benzyna czy lakier do paznokci mają chyba tyle samo zwolenników, co przeciwników). Kluczowy jest też wiek – z upływem lat zmniejsza się bowiem liczba komórek odpowiedzialnych za odbiór wrażeń zarówno węchowych, jak i smakowych.

CEBULA CZY JABŁKO? SPRAWDŹ, CZY MASZ NOSA!

Obierz cebulę i jabłko.

Pokrój na jednakowe kawałki i nadziej na wykałaczki. Zjedz po kawałku cebuli i jabłka, a następnie opisz ich smak. Wykonaj doświadczenie ponownie, ale tym razem z zatkanym nosem. Czujesz różnicę?

99 dom i podróże

1.

promocja

pielęgnacji białych tkanin BEZ WĄTPIENIA KOLOREM ZIMY JEST BIEL – TO BARWA PŁATKÓW ŚNIEGU, BRODY ŚWIĘTEGO MIKOŁAJA CZY OBRUSU, KTÓRYM PRZYKRYWAMY ŚWIĄTECZNY STÓŁ. NIE ZAWSZE JEDNAK UDAJE NAM SIĘ ZACHOWAĆ JĄ NA DŁUŻEJ I UNIKNĄĆ ZSZARZENIA TKANIN LUB UTRATY ICH ŚWIEŻOŚCI.

SEGREGOWANIE Najczęściej popełnianym przez nas błędem jest pranie białych tkanin razem z kolorowymi – to najszybsza droga do tego, by jasne ubrania zyskały nagle nowy kolor. Przed wrzuceniem ubrań do pralki należy posegregować je ze względu na kolory, materiał, z jakich zostały wykonane (delikatne tkaniny wymagają innego trybu prania), a także temperaturę, jaką producent podaje na metce. Nie bez znaczenia jest też ich rodzaj – ubrania nie powinny być prane razem z obrusami, pościelą i ręcznikami.

WYWABIANIE PLAM

dom i podróże

100

Plamami najlepiej zająć się od razu – pozostawienie na kilka dni tłustych lub trudnych do usunięcia kleksów (np. z kawy, wina czy owocowych soków) sprawia, że ich wywabienie staje się jeszcze trudniejsze lub nawet całkiem niemożliwe. Nie należy też intensywnie trzeć brudnych miejsc, gdyż łatwo wtedy o przetarcia tkaniny, odbarwienia i uszkodzenie jej struktury. Najlepiej w takich przypadkach sprawdzą się odplamiacz, specjalne mydełko do plam lub produkty naturalne, takie jak woda utleniona lub sok z cytryny.

ODPOWIEDNIE SUSZENIE Białe tkaniny wymagają także odpowiedniego suszenia. Suszarki bębnowe, zbyt duże nasłonecznienie lub bezpośrednia bliskość grzejnika mogą powodować odbarwienia i zażółcenia materiałów. Najlepiej suszyć je w miejscach ciepłych, ale zacienionych, i kierować się wskazówkami na metce.

NAMACZANIE Pielęgnację białych tkanin można zacząć już przed praniem!

Warto namoczyć białe ubrania w letniej wodzie i dodać odrobinę proszku do pieczenia lub sody oczyszczonej. Dzięki temu będą wyglądać niezwykle świeżo i czysto.

POMOC PRZY PRANIU Podczas prania białych tkanin warto do pralki dodać ocet – dzięki temu zmiękczymy wodę i nieco wybielimy prane materiały. Skutecznym sposobem jest też stosowanie specjalnych chusteczek aktywnie wybielających, które przywracają blask białym tkaninom, zapobiegają ich szarzeniu i zażółceniu.

promocja

Pożegnanie WYGRYZIONE DZIURY W UBRANIACH, LARWY ZNALEZIONE W KASZY LUB RYŻU ORAZ WYLATUJĄCE Z NASZYCH SZAF I SZAFEK CIEMNOBRĄZOWE ĆMY TO ZNAK, ŻE MAMY NIECHCIANYCH WSPÓŁLOKATORÓW – MOLE. MOGĄ POJAWIĆ SIĘ NAWET W CZYSTYM I ZADBANYM DOMU, A POZBYCIE SIĘ ICH NIE JEST ŁATWE – CHYBA ŻE ZNAMY NA TO SPRAWDZONE SPOSOBY!

Na pewno każdy z nas nie raz zetknął się z molem. Te latające szkodniki swoim wyglądem przypominają ćmy, są niezwykle zwrotne i trudno je złapać. Niestety, nie mamy większego wpływu na obecność tych owadów w mieszkaniu – mogą wlecieć do nas przez otwarte okno, przylecieć od sąsiada lub nieświadomie możemy przynieść je do domu z zakupami.

RODZINA MOLI

dom i podróże

102

Za niszczenie naszych ubrań odpowiedzialny jest przede wszystkim mól futrzany (zwany także kożusznikiem) i mól włosienniczek (ubraniowy). Kiedyś sądzono, że mole zainteresowane są wyłącznie materiałami pochodzenia naturalnego, jednak szybko przystosowały się do zmian naszej garderoby i nie gardzą już nawet ubraniami z dodatkiem sztucznych włókien. Do rodziny moli należą też np. mole blade, żyjące w piwnicach, mól gołębniczak, którego larwy spotykane są w gniazdach ptaków, oraz mól ziarniak, który pomieszkuje w produktach spożywczych.

DO WIDZENIA!

Najważniejszą zasadą w walce z molami ubraniowymi jest zachowanie czystości w szafie – pomoże w tym jej regularne wietrzenie, strzepywanie ubrań i układanie ich tak, by zostawała między nimi wolna przestrzeń.

Nie należy także wkładać do szaf odzieży nieświeżej, ponieważ mole lgną do tkanin przepoconych i z resztkami naszej skóry. Warto umieścić w garderobie torebki, woreczki, olejki, a także specjalne zawieszki papierowe lub żelowe, które swoim zapachem odstraszają mole.

W WALCE Z MOLAMI POMOGĄ: • lawenda • cedr • cytryna i trawa cytrynowa • mięta • szałwia • rozmaryn KUCHENNE REWOLUCJE

Także w kuchennych szafkach mogą się zalęgnąć mole. Dostępne są pułapki monitorujące obecność moli spożywczych, które zawierają feromon wabiący osobniki męskie. Pozwala to na wczesne wykrycie obecności i ocenę natężenia występowania moli w naszej kuchni. Jak się ich pozbyć?

Istnieje wiele sprawdzonych domowych sposobów, które w połączeniu ze specjalistycznymi preparatami będą najskuteczniejszą bronią w walce z owadami. Mole spożywcze lubują się w sypkich i suchych produktach spożywczych, takich jak mąka, kasza, ryż. Dorosłe owady składają jaja na opakowaniach, a larwy przegryzają folię i przeciskają się nawet przez najmniejszą szczelinę. Jeśli w żywności zauważymy obecność moli, wszystkie produkty należy natychmiast wyrzucić, a profilaktycznie dobrze jest się pozbyć także i tych, z którymi miały styczność.

Kolejnym etapem jest dokładne umycie szafek – nie zaniedbujmy żadnych zakamarków, rogów i załamań, to właśnie tam lubią ukrywać się larwy!

Do czyszczenia najlepiej użyć wody z octem (roztwór w proporcji 1:1), można też dodać odrobinę olejku

Zjedzenie larwy mola cytrynowego lub goździkowego. Warto włożyć do spożywczego nie jest szafki aromat waniliowy – zapach ten odstrasza groźne dla zdrowia, mole owady – i zaopatrzyć się w specjalne lepy, które nie roznoszą żadnych chorób dyskretnie zawieszone w kuchni, będą przyciągać i nie wywołują dolegliwości swoim zapachem dorosłe, latające osobniki. układu pokarmowego. Żywność najlepiej przechowywać w szklanych słoZ pewnością jednak nie jach i pojemnikach, a do środka można włożyć liść jest to przyjemne. laurowy lub ziele angielskie, które odstraszą owady. reklama

UWAGA, GOŚCIE, czyli ekspresowe sprzątanie

WIZYTY GOŚCI NALEŻĄ DO PRZYJEMNYCH WYDARZEŃ. WIELU Z NAS CHĘTNIE PODEJMUJE PRZYJACIÓŁ I RODZINĘ W SWOICH CZTERECH ŚCIANACH. CZASAMI JEDNAK WIEŚĆ O NIESPODZIEWANEJ WIZYCIE ZAMIAST RADOŚCI WYWOŁUJE W NAS POPŁOCH, ZWŁASZCZA JEŚLI STAN NASZEGO MIESZKANIA JEST DALEKI OD IDEAŁU.

Telefon od znajomych z wiadomością „będziemy u ciebie za pół godziny” albo spontaniczna decyzja krewnych o „szybkiej popołudniowej kawie” często jest sygnałem do krytycznego spojrzenia na porządek w naszym domu. Najczęściej twój bałagan wcale nie jest tak wielki, jak ci się wydaje – to raczej rozgardiasz wynikający z normalnego funkcjonowania i rozluźnienia.

dom i podróże

106

Twoimi sprzymierzeńcami w walce z bałaganem będzie kilka niezbędnych rzeczy: ściereczki i ręczniki papierowe, pięknie pachnący płyn – zapach na wejściu ma ogromny wpływ na pierwsze wrażenie – a także spokój i dobry plan. Zamiast nerwowo biegać po mieszkaniu i chaotycznie przechodzić od jednej pracy do drugiej, weź głęboki oddech i zastosuj poniższe wskazówki – spokojnie, ze wszystkim zdążysz, a goście będą pod wrażeniem.

DO SPRZĄTANIA WYKORZYSTAJ RĘCZNIKI PAPIEROWE. Są uniwersalne, higieniczne i wielozadaniowe. Możesz nimi nie tylko wytrzeć wszystkie powierzchnie, ale też zastosować je w awaryjnej sytuacji: użyj ręcznika jako jednorazowego filtru do kawy bądź owiń butelkę mokrym ręcznikiem i włóż do zamrażarki na 10 minut – dzięki temu napój błyskawicznie się schłodzi.

Dobra rada GDY MASZ DWIE GODZINY • umyj podłogę; • schowaj niepotrzebne kosmetyki do szafek w łazience; • usuń wszystko, co niepotrzebne, z kuchennych blatów i umyj je; • wypoleruj kuchenkę; • postaw na stole świeże kwiaty lub inne ozdoby.

Warto mieć w pogotowiu przekąski, które można podać naszym niespodziewanym gościom – ciastka lub wafelki do kawy, krakersy, orzeszki lub inne słone przekąski, które nie wymagają specjalnych przygotowań, a pozwolą nam wywiązać się z obowiązków gospodarza. Jeśli mamy więcej czasu, w zaledwie kwadrans możemy przygotować małe przyjęcie – deskę serów, warzywa pokrojone w słupki i podane z hummusem lub fantazyjne koreczki. reklama

GDY MASZ GODZINĘ • wyczyść toaletę i kabinę prysznicową lub wannę; • zetrzyj kurze ze wszystkich powierzchni i wypoleruj meble; • pościel łóżko; • zmień obrus na stole; • odkurz lub zamieć podłogę; vwyrzuć śmieci, upewnij się, że nie czuć ich zapachu; • pozmywaj brudne naczynia; • wypoleruj lustra; • usuń wszystkie niepotrzebne rzeczy z korytarza; • wytrzyj kurz z widocznych miejsc, telewizora, mebli; • zbierz gazety, książki, ubrania, kubki i talerze leżące w pokoju dziennym i odłóż je na miejsce; • powieś świeży ręcznik do rąk; • uporządkuj stół lub stolik kawowy.

WIELKA LOTERIA

WEŹ UDZIAŁ!

CODZIENNIE DO WYGRANIA: 0 ZŁ 1 x 100UPY W

NA ZAK

STAW 10 x ZE UKTÓW PROD

GDY MASZ PÓŁ GODZINY • otwórz okno i wpuść świeże powietrze do mieszkania; • popraw poduszki na kanapie, wygładź narzutę, schowaj niepotrzebne koce; • nakryj do stołu.

1. KUP DOWOLNY PRODUKT KIWI® I ZACHOWAJ PARAGON. 2. ZAREJESTRUJ PARAGON PRZEZ WWW.LOTERIAKIWI.PL LUB SMS* (WYŚLIJ NR PARAGONU I DATĘ ZAKUPU „NR PARAGONU.DD-MM” NA NR 4804)

3. WYGRYWAJ NAGRODY!

ZGŁOSZENIA DO LOTERII MOŻNA PRZESYŁAĆ OD 02.10.2017 DO 17.12.2017 R. SZCZEGÓŁY I REGULAMIN LOTERII NA WWW.LOTERIAKIWI.PL. ZACHOWAJ PARAGON. * KOSZT SMS-A ZGODNY Z CENNIKIEM OPERATORA.

promocja

JAK SPAĆ SPOKOJNIE

NA URLOPIE?

Mikołaj Kozieł

Dyrektor Rozwoju Sprzedaży B2B w LINK4 odpowiedzialny za ofertę ubezpieczeń w Tesco

JEŻELI WYJEŻDŻASZ NA ZIMOWY URLOP, NIE SKUPIAJ SIĘ TYLKO NA SPRZĘCIE, KTÓRY MUSISZ ZE SOBĄ ZABRAĆ – ZADBAJ RÓWNIEŻ O SWOJE BEZPIECZEŃSTWO I ZDROWIE, WYKUPUJĄC ODPOWIEDNIE UBEZPIECZENIE. Wyobraź sobie trzy sytuacje, które dzieją się w jednym czasie.

1.

Wybierasz się do Livigno we Włoszech, by nacieszyć się zimą, pozjeżdżać na desce, nartach. Ze względu na bardzo niską temperaturę w nocy akumulator w twoim samochodzie rozładował się, więc na stok musiałeś dotrzeć pieszo.

2.

Będąc na stoku, przez przypadek wjeżdżasz w innego narciarza, który zostaje ciężko ranny, doznał

uszkodzenia barku. Na domiar złego, sam doznajesz kontuzji stawu kolanowego i musisz zostać przetransportowany do szpitala.

3.

W tym samym czasie dostajesz telefon od sąsiada z informacją, o włamaniu do twojego mieszkania.

Teraz wyobraź sobie, jakie koszty musiałbyś ponieść, jeśli nie posiadasz ubezpieczenia. Wyżej wymienione wypadki losowe mogą cię niespodziewanie zaskoczyć, a koszty, jakie będziesz musiał ponieść, z pewnością przekroczą domowy budżet. Dlatego pamiętaj, aby zabezpieczyć siebie i swoją rodzinę.

CO MOŻESZ ZYSKAĆ, UBEZPIECZAJĄC SIĘ?

Wybierając ubezpieczenie kosztów leczenia i assistance, możesz być pewien, że koszty związane z ratowaniem twojego życia i zdrowia zostaną pokryte przez twojego ubezpieczyciela.

Dodatkowo, gdy masz ubezpieczenie OC, z twojej polisy zostaną zwrócone koszty poniesione przez poszkodowaną przez ciebie osobę trzecią.

Korzystając z ubezpieczenia mieszkania czy domu, możesz być pewny, że twoja nieruchomość jest ubezpieczona w razie wystąpienia m.in. pożaru, przepięcia, kradzieży oraz w wielu innych sytuacjach. Możesz spokojnie jechać na urlop i nie myśleć o zdarzeniach losowych, które mogą ci się przytrafić, a na które nie masz wpływu.

Pamiętaj również o ubezpieczeniu swojego samochodu. Jeśli wykupiłeś Auto Assistance, nie musisz się martwić rozładowanym akumulatorem czy zamarzniętymi zamkami (fachowiec pomoże bezpłatnie w takich sytuacjach) ani tym, że jesteś poza granicami swojego kraju. W razie wypadku lub kradzieży pojazdu możesz w ramach ubezpieczenia otrzymać także samochód zastępczy na 4 dni.

TE I INNE UBEZPIECZENIA MOŻESZ KUPIĆ BEZ WYCHODZENIA Z DOMU NA TESCO.PL/FINANSE reklama

5

NURTUJĄCYCH PYTAŃ NA TEMAT

RECYKLINGU

NIKOGO NIE TRZEBA JUŻ PRZEKONYWAĆ, ŻE RECYKLING JEST NIE TYLKO ISTOTNĄ KWESTIĄ, ALE WRĘCZ NIEZBĘDNĄ DLA DOBRA NAS I NASZEJ PLANETY – ILOŚĆ PRODUKOWANYCH PRZEZ NAS ODPADÓW JEST NAPRAWDĘ SPORA. CHOĆ WIEMY, ŻE TRZEBA ŚMIECI SEGREGOWAĆ, NIE ZAWSZE DO KOŃCA WIEMY, JAK ROBIĆ TO PRAWIDŁOWO, I NURTUJĄ NAS ROZMAITE PYTANIA. CZAS ZATEM ROZWIAĆ NIEKTÓRE WĄTPLIWOŚCI I UZYSKAĆ POTRZEBNE NAM ODPOWIEDZI.

Ilość zużywanych przez nas torebek i woreczków jest ogromna – szacuje się, że w Polsce każdy nas zużywa rocznie 250-300 toreb foliowych różnego rodzaju! Na wyprodukowanie popularnej jednorazówki potrzebujemy zaledwie paru sekund, za to jej rozkład w środowisku naturalnym trwa od 100 do nawet 400 lat!

Najlepiej nie bierzmy ich w sklepach i korzystajmy z toreb wielokrotnego użytku, a jeśli chcemy wyrzucić zużyte reklamówki i woreczki foliowe, wrzucajmy je do pojemników na plastik.

5

CZY POTŁUCZONE TALERZE I KUBKI NALEŻY WRZUCAĆ DO POJEMNIKÓW NA SZKŁO?

Niestety, potłuczone talerze, kubki, naczynia żaroodporne mają inną temperaturę topnienia niż szklane opakowania, np. butelki czy słoiki, i nie da się ich odzyskać. Jeśli stłucze nam się jakaś część zastawy, należy wyrzucić ją do pojemnika na odpady zmieszane.

GDZIE WYRZUCAĆ ZUŻYTE ŻARÓWKI?

W 2015 w Polsce na jednego mieszkańca przypadło ponad

280

KG ODPADÓW

Średnia waga śmieci przypadających na jednego mieszkańca Unii Europejskiej była większa i wyniosła około

475 KG CO ROBIĆ Z NIEPOTRZEBNYMI LUB PRZETERMINOWANYMI LEKAMI? Lekarstwa zawierają związki chemiczne i zalicza się je do odpadów niebezpiecznych. Niepotrzebne lub przeterminowane można oddać w specjalnie wyznaczonych punktach w aptekach, a także w punkcie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych.

4

2

Zwykłe żarówki starego typu można wrzucać do pojemników na odpady zmieszane, natomiast miejsce świetlówek i żarówek energooszczędnych jest w specjalnych pudełkach, które można znaleźć w szkołach, urzędach, marketach lub sklepach ze sprzętem RTV i AGD.

CZY PARAGONY TO MAKULATURA? Paragon to przecież papier, więc powinien trafić do pojemnika na makulaturę, nieprawdaż? Wydaje się proste, ale w rzeczywistości jest inaczej – paragony są bowiem często woskowane, więc powinny trafić do odpadów zmieszanych. Do pojemnika z makulaturą nie wrzucamy także zatłuszczonego i brudnego papieru, lakierowanego lub foliowanego papieru z folderów reklamowych, tapet, worków po nawozach oraz cemencie i innych materiałach budowlanych, papieru faksowego.

109 dom i podróże

1

GDZIE WYRZUCAĆ POPULARNE „JEDNORAZÓWKI” I FOLIOWE WORECZKI?

Wenecja

MIASTO MIŁOŚCI I ZABAWY

dom i podróże

110

NIE MA CHYBA OSOBY, KTÓRA NIE SŁYSZAŁABY O WENECJI – TO JEDNO Z NAJPOPULARNIEJSZYCH MIEJSC, KTÓRE PRZYCHODZI NAM NA MYŚL W KONTEKŚCIE ROMANTYZMU, MIŁOŚCI I WIELKICH PORYWÓW SERCA. ALE NIE TYLKO Z POWODÓW UCZUCIOWYCH WARTO WYBRAĆ SIĘ DO TEGO WŁOSKIEGO MIASTA, BO WENECJA ZACHWYCA TAKŻE ARCHITEKTURĄ, SZTUKĄ, BOGATĄ HISTORIĄ I JEDYNĄ W SWOIM RODZAJU ATMOSFERĄ.

ZGUB SIĘ W WENECJI

Wiele osób, które odwiedziły Wenecję, uważa, że najlepsze, co można zrobić, to… zgubić się w mieście! A jest ku temu sporo okazji, bo Wenecja pełna jest małych, urokliwych uliczek i romantycznych zakątków. I choć na mapie coś może być położone bardzo blisko, w rzeczywistości dotarcie do tego miejsca może być utrudnione – wszystko z powodu kanałów i mostów.

Najwygodniej jest poruszać się po weneckich ulicach pieszo (obowiązkowo z mapą w ręku!) lub skorzystać z komunikacji wodnej – mały rejs po tamtejszych kanałach to punkt obowiązkowy każdej wycieczki! W obrębie miasta można skorzystać z tramwajów wodnych, tzw. vaporetto, a koszt jednego przejazdu to ok. 7,5 euro. Na przejażdżkę słynną gondolą musimy przygotować znacznie więcej pieniędzy – władze miejskie ustaliły stałą stawkę dla wszystkich gondoli, wynoszącą około 80 euro za niespełna godziną przejażdżkę. Cena ta jest niezależna od

Gondole używane są jedynie w Wenecji!

Początkowo służyły do transportu zakupionych towarów do różnych części miasta i na terraferma, czyli stały ląd, ale dziś są główną atrakcją turystyczną i nieodłącznym elementem romantycznych wycieczek. W XVI wieku po weneckich kanałach pływało około 10 tysięcy gondoli, obecnie ich liczba wynosi około 600. Gondolierzy muszą też przestrzegać rozporządzenia, które dyktuje wygląd pojazdów – wszystkie są czarne, mają około 10 m długości, 1,5 m szerokości i ważą około 350 kg. Wiosło, którym pracuje gondolier, ma długość aż 4 metrów!

I choć ta ciężka praca zazwyczaj wykonywana jest przez mężczyzn, to w 2010 roku pozwolenie na jej wykonywanie uzyskała pierwsza kobieta gondolierka.

liczby pasażerów (maksymalnie może ich być sześcioro).

MIASTO ŚW. MARKA

Zgodnie z legendą podczas podróży morskiej do Rzymu św. Marek zatrzymał się na weneckiej lagunie i ujrzał anioła, który słowami: Pax tibi, Marce evangelista meus, ujawnił mu miejsce pochowania. Ewangelista stał się później patronem miasta, w herbie Wenecji widnieje jego symbol, skrzydlaty lew trzymający otwartą księgę. Na placu Świętego Marka od zawsze odbywają się najważniejsze wydarzenia i tutaj też gromadzi się najwięcej turystów. Na samym środku placu stoi mierząca niemal 99 m Campanile, czyli dzwonnica, która jest udostępniona do zwiedzania przez turystów i stanowi jeden z lepszych punktów widokowych. Przy placu stoi zachwycająca, pięknie zdobiona bazylika Świętego Marka, która została zbudowana dla pochowania jego relikwii.

Wejścia do świątyni strzegą wykonane z brązu repliki posągów czterech koni – Rumaków Lizypa. Oryginały, wykonane w czasach starożytnych, znajdują się w muzeum bazyliki. Wstęp do świątyni jest darmowy, jednak z pewnością będziemy musieli poczekać w długiej kolejce. W jej wnętrzu znajdują się także płatne części – skarbiec, Złoty Ołtarz oraz muzeum – a bilety do nich to koszt od 2 do 5 euro.

111 dom i podróże

Wenecja została założona w V wieku przez plemię Wenetów, przez ponad tysiąc lat była stolicą niezależnej Republiki Weneckiej. W latach 726–1797 uważano ją za jedną z morskich i handlowych potęg Morza Śródziemnego, miała niebagatelny wpływ na rozwój kultury, nauki oraz przemysłu w Europie. Pamiątkami po okresie największego rozkwitu Republiki (XIII-XVI wiek) są liczne zabytki miasta i wspaniała architektura, która zachwyca swoim przepychem, bogactwem i formą, a także czyni Wenecję miejscem niepowtarzalnym i wyjątkowym. Miasto położone jest na wyspach Morza Adriatyckiego i podzielone zostało na sześć dzielnic, z których część znajduje się na stałym lądzie, a część na wyspach. Weneckie zabytki oraz niepowtarzalny zespół urbanistyczny kanałów i mostów to powody, dla których miasto zostało wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Corocznie do tej zbudowanej na wodzie miejscowości przybywa nawet dwadzieścia milionów zwiedzających, a turystyka jest główną gałęzią gospodarki i stanowi podstawę dochodów jego mieszkańców.

WENECKI KARNAWAŁ

Wenecja to także jeden z najbardziej znanych karnawałów na świecie – co roku tysiące turystów przybywają tutaj, by stać się częścią karnawałowego szaleństwa i radosnej zabawy.

Znakiem rozpoznawczym są oczywiście specyficzne, weneckie maski, które w tym okresie noszą zarówno mieszkańcy, jak i turyści. Dawniej noszenie masek było możliwe tylko w określonym czasie – od 26 grudnia do środy popielcowej – w innym okresie ich zakładanie było zabronione przez prawo. Każdego roku program karnawałowej zabawy bogaty jest w parady, bale, koncerty, opery i przedstawienia na ustawionych w różnych częściach miast scenach i ich obrębie. Największa scena znajduje się w sercu Wenecji, czyli na placu Świętego Marka. W czasie karnawałowej zabawy z pewnością spotkamy na weneckich ulicach osoby przebrane w strój bauta – czarna peleryna z kapturem wraz z trójkątnym kapeluszem i białą maską to jego znak rozpoznawczy. Punktem obowiązkowym dla wielu turystów jest Wielki Bal Maskowy w zabytkowych salach pałacu Pisani Moretta, a także wielki pokaz sztucznych ogni na zakończenie karnawału i przejazd gondolą, ozdabianą wówczas lampionami.

Wenecja w liczbach 6 dzielnic 118 wysp 127 placów 177 kanałów 324 mosty łączące kanały

dom i podróże

112

415 km2 powierzchni, w tym 157 km2 wód Ponad 20 mln turystów rocznie

FESTIWAL FILMOWY

Co roku w Wenecji, na przełomie sierpnia i września, odbywa się także słynny festiwal filmowy. To jedna z najstarszych imprez filmowych na świecie, która przyciąga gwiazdy wielkiego ekranu z całego świata. Festiwal powstał w 1932 r. dzięki hrabiemu Giuseppe Volpi di Misurata i odbywał się na pobliskiej wyspie Lido di Venezia. Nagrodą za najlepszy film jest statuetka Złotego Lwa, a najlepszy aktor i aktorka otrzymują Puchar Volpiego.

WENECKIE SMAKI

Wenecka kuchnia to ogromna różnorodność i połączenie wpływów morskich z lądowymi. Popularnym daniem jest risi e bisi, czyli ryż z groszkiem, a także pasta e fagioli – makaron z fasolą. Miłośnicy owoców morza i ryb będą zachwyceni smakiem sarde in saor – sardynek marynowanych w typowym weneckim sosie saor, antipasti di frutti di mare – przysmaku z ugotowanych krewetek, krabów, maleńkich ośmiornic i kałamarnic, podlanych oliwą i sokiem z cytryny, a także baccalá – solonego i suszonego dorsza przyrządzonego z mlekiem i ziołami lub parmezanem i pietruszką.

Fani deserów także nie będą zawiedzeni – podawane na gorąco fritelle di zucca, czyli pączki z dyni, torta nicoletta, placek z chleba, mleka i przypraw czy najlepsze lody, które można znaleźć w gelaterie czyli lodziarniach na Zattere za kościołem Salute, będą prawdziwą rozkoszą dla podniebienia!

WENECKIE „MUST SEE” • plac Świętego Marka • bazylika Świętego Marka • Campanile di San Marco – dzwonnica św. Marka • pałac Ca’ d’Oro, obecnie muzeum Galleria Giorgio Franchetti • Canale Grande • Palazzo Grassi • kościół Santa Maria della Salute • Palazzo Ducale – pałac Dożów • Ponte dei Sospiri) – Most Westchnień • Gallerie dell’Accademia – galeria sztuki

WENECKIE „MUST DO” • rejs po weneckich kanałach • błądzenie w labiryncie urokliwych uliczek • kawa w Caffè Florian - najstarszej kawiarni we Włoszech, która działa od 1720 r.

• zakup ozdobnego szkła z Murano • karnawałowa zabawa w weneckim stylu

to lubimy, czyli...

POŁĄCZENIE PASJI I BIZNESU PODOBNO JEŚLI BĘDZIEMY ZAWODOWO ZAJMOWAĆ SIĘ TYM, CO JEST NASZYM ZAINTERESOWANIEM I SPRAWIA NAM PRZYJEMNOŚĆ, POŁĄCZYMY SWOJĄ PASJĘ Z BIZNESEM, NIE PRZEPRACUJEMY ANI JEDNEGO DNIA W ŻYCIU. Tekst: Agnieszka Dyniakowska

Small biznes – wielka sprawa

Często początki własnej firmy bywają trudne – potrzebne są ogromne samozaparcie, determinacja, wytrwałość i wiara w powodzenie. Przydadzą się też odrobina wsparcia bliskich, łut szczęścia, cierpliwość i mocne nerwy.

W zamian można zyskać coś wyjątkowego – wolność tworzenia, swobodę działania i satysfakcję z sukcesów. Bo prędzej czy później przyjdą – pod warunkiem że mamy dobry pomysł i gotowi jesteśmy go realizować mimo wszystko.

SZYJEMY SUKIENKI – życie uszyte na miarę

Marta Stąpor, właścicielka firmy Szyjemy Sukienki, także ma za sobą doświadczenia w korporacji.

Pięć lat temu podjęła decyzję o tym, że zmienia kierunek i zaczyna nową przygodę – przygodę z szyciem. Pasję krawiecką wyniosła z domu – krawcem był jej dziadek Czesław, a igła, nitka i stary Łucznik były u niej w domu od zawsze w ruchu. Początkowo szyła sama, w domu, projektowała, wykrawała, była też swoją pierwszą modelką. Dziś tworzy firmę, która wciąż się rozwija, ma swój lokal w centrum Warszawy, a zespół liczy dziesięć osób. Tworzą wspólnie sukienki ślubne, ale także do noszenia na co dzień i wieczorowe.

Zdjęcie: Szyjemy Sukienki

kultura i relaks

114

MINISTERSTWO DOBREGO MYDŁA – siostrzany biznes

Zdjęcie: Ministerstwo Dobrego Mydła

Jedna firma, dwie siostry. Anna – z zawodu dziennikarka i fotografka – oraz Urszula – studentka architektury.

Zaczęło się od robienia mydła w domu, na własny użytek, potem było obdarowywanie nim przyjaciół i znajomych, aż w końcu przyszedł czas, by pasję zamienić w pracę.

U źródeł Ministerstwa Dobrego Mydła leży pragnienie naturalnej pielęgnacji i ekologicznych składników. Dziś w swojej ofercie firma ma nie tylko pachnące kostki do mycia, ale także kule kąpielowe, peelingi, masła do ciała, produkty wegańskie, dla kobiet w ciąży lub bez aromatów. Kupić je można na okolicznościowych targach i bazarach lub w stacjonarnym sklepie w Warszawie.

LUKS POMADA

Lidia Kłosowska niegdyś zajmowała się marketingiem i komunikacją, a dziś dodatkowo zawodowo… wekuje! Gdy w dzieciństwie spędzała wakacje w ogrodzie i sadzie babci, nawet nie przypuszczała, że kiedyś właśnie przetwory staną się jej pasją. Nazwa firmy wywodzi się z warszawskiej gwary, a zamknięte w słoikach konfitury i czatni (pikantne przetwory owocowe lub warzywne z przyprawami, odpowiednie do mięs czy serów) są w stu procentach naturalne i ręcznie wykonane. Oryginalne, babcine receptury poddane zostały małym zmianom i nabrały nieco nowoczesnego i egzotycznego charakteru. Przetwory wyróżniają się też designerskimi i gustownymi słoikami – cieszą nie tylko podniebienie, ale i oko!

Zdjęcie: Luks Pomada

– z miłości do weków

MANUFAKTURA CZEKOLADY Tomasz Sienkiewicz i Krzysztof Stypułkowski porzucili swoją pracę w korporacji, by zająć się wyrobem czekolady. Dwaj informatycy postanowili, że będą robić coś zupełnie innego, wyjątkowego i dla prawdziwych smakoszy. Z podręcznikami technologicznymi w ręku oraz metodą prób i błędów uczyli się produkowania czekolady i ulepszali jej recepturę. Cel był jeden: zaskoczyć ludzi smakiem, który zmienia się w zależności od pochodzenia ziarna. Ghana, Kolumbia, Dominikana - to tylko kilka stron świata, z których ziarna są głównym składnikiem tabliczek. Dbałość o jakość wyrobu doceniono w międzynarodowych konkursach dla producentów czekolad.

Odbicie ich pasji i radość tworzenia można dostrzec i poczuć w każdym słodkim kawałku.

115 kultura i relaks

Zdjęcie: Manufaktura Czekolady

– słodko i naturalnie

SIŁA

Twojego umysłu Małgorzata Ohme

Psycholog dziecięcy i rodzinny, psychoterapeuta. Założycielka magazynu dla kobiet www.ohme.pl.

Mama Klary i Jurka.

WSZYSTKO ZACZYNA SIĘ OD POJEDYNCZEJ MYŚLI I PODOBNO TO, CO W NASZEJ GŁOWIE, TO TAKŻE W ŻYCIORYSIE. CHOĆ BYWA, ŻE WYPIERAMY NIEKTÓRE MYŚLI, UCIEKAMY OD NICH LUB IGNORUJEMY JE, ODPOWIEDNIE NASTAWIENIE MOŻE ZDZIAŁAĆ CUDA. NIC CI SIĘ NIE UDAJE? MYŚLISZ, ŻE JESTEŚ STWORZONY DO PORAŻKI? ZŁĄ PASSĘ MOŻNA ODWRÓCIĆ ZA POMOCĄ POZYTYWNEGO MYŚLENIA!

kultura i relaks

116

Przestań się martwić, głowa do góry, myśl pozytywnie – powiedzieć jest o wiele łatwiej, niż tego dokonać! Negatywne myślenie i czarnowidztwo bardzo szybko wchodzą nam w nawyk, a wielokrotnie powtarzane głośno niepochlebne myśli w końcu przyjmujemy za fakt i oczywistość.

Czujemy się zniechęceni, przygnębieni, zalęknieni i smutni, a im silniej to odczuwamy, tym więcej negatywnych myśli pojawia się w naszej głowie – wpadamy w błędne koło negatywizmu! Na szczęście można się z niego uwolnić i za pomocą odpowiednich ćwiczeń i technik zmienić swój sposób myślenia na pozytywny.

SZEŚĆ KROKÓW

Zmień nastawienie: błąd, porażka → wniosek, lekcja na przyszłość

DO POZYTYWNEGO MYŚLENIA

1.

NIE UCIEKAJ od swoich myśli

nie wiem, nie potrafię → nauczę się, dowiem się

Jeśli wydaje ci się, że wystarczy udawać, że pewne myśli nie istnieją, unikać ich i tłumić je głęboko, jesteś w błędzie – to taktyka dobra jedynie na chwilę, a jej efekty są niestety krótkotrwałe. Prędzej czy później przyjdzie nam się zmierzyć z naszymi myślami, dlatego nie warto odwlekać nieuniknionego – zamiast powstrzymywać myśli, zauważmy je, przyjrzyjmy się im uważnie i rozpoznajmy te, które są dla nas niekorzystne, destrukcyjne. Świadomość ich istnienia to pierwszy krok, który pomoże nam w zmianie.

udało się → zrobiłem to, dokonałam tego problem → wyzwanie

2.

Spójrz na siebie ŻYCZLIWIE

Czy często mówisz, że nic ci się nie udaje, masz pecha, jesteś stworzony do porażki? Przestań powtarzać te zdania, a zamiast nich spójrz na siebie obiektywnie i skup się na dowodach. Może wcale nie jest tak źle, jak ci się wydaje, i jedynie wpadłeś w nieprawidłowy schematy myślenia o samym sobie? Nie oczekuj, że będziesz idealny w każdym calu, nie rozważaj każdego potknięcia jako życiowej porażki i wielkiego błędu. Traktuj siebie jak najlepszego przyjaciela lub ukochaną osobę – dla nich zazwyczaj mamy więcej życzliwości i cierpliwości niż dla samych siebie.

3.

Praktykuj WDZIĘCZNOŚĆ

Zacznij dostrzegać i doceniać wszystko, co dobre w twoim życiu – a jest tego o wiele więcej, niż myślisz! Koncentruj się na tym, co masz, zamiast na tym, czego ci brakuje – może to być praca, ukochane osoby, umiejętności, piękne krajobrazy dookoła, dach nad głową, niespodziewana życzliwość ze strony drugiej osoby. Ciesz się z dużych i małych rzeczy, sporządź listę i staraj się każdego dnia dopisywać do niej kolejne punkty. Będziesz zaskoczony, jak wiele dobrego masz dookoła.

4.

Nie zakładaj PORAŻKI I NIEPOWODZENIA

Jeśli zaczynasz coś robić z myślą, że i tak nic z tego nie będzie i się nie uda, to nic dziwnego, że taki jest właśnie efekt końcowy. Zadziałało tutaj samospełniające się proroctwo, czyli zjawisko polegające na tym, iż nasze oczekiwania dotyczące pewnych działań lub zachowań wpływają na nie w taki sposób, że zostają ostatecznie spełnione. Jeśli więc zakładasz, że pani w urzędzie będzie niemiła, i pod wpływem tych myśli zachowujesz się wobec niej sztywno i szorstko, twoja postawa oddziałuje na jej zachowanie i rzeczywiście może wówczas wydać się nieprzyjemna.

5.

Wizualizuj swoje SUKCESY I SZCZĘŚCIE

6.

Otaczaj się POZYTYWNYMI LUDZMI

Trudno zmienić myślenie na bardziej pozytywne, jeśli w naszym otoczeniu są osoby, które ciągną nas w dół, krytykują i wytykają nieustannie błędy. Postaraj się porozmawiać z nimi wprost i powiedzieć im o swoich odczuciach – czasami otwarte wyrażenie własnych emocji może uświadomić im pewne kwestie i wpłynąć na poprawę waszych relacji. Jeśli jednak to nic nie da, może warto wyeliminować takich toksycznych znajomych lub chociaż ograniczyć z nimi kontakt? W końcu pozytywni ludzie dookoła i odpowiednie wsparcie to podstawa twojego sukcesu i szczęścia osobistego.

117 kultura i relaks

Twórz w myślach pozytywne obrazy siebie, swojej przyszłości, sukcesów, które cię czekają i pomyślnych realizacji założonych celów. Zrelaksuj się, nie myśl o żadnych trudnościach i problemach – dzięki temu poczujesz się przyjemnie, a twoje samopoczucie znacznie się poprawi. Grunt to pozytywne nastawienie! Możesz też stosować afirmację, czyli powtarzanie pozytywnych stwierdzeń na swój temat tak długo, aż nie zaczniesz identyfikować się z ich treścią.

NOWY ROK, NOWA MIŁOŚĆ

kultura i relaks

118

Tekst: Monika Gomułka

I chociaż według niektórych już samo podjęcie decyzji o wprowadzeniu w życie zmian w kwestiach uczuciowych stanowi połowę sukcesu, szybko może się okazać, że... to nie wystarczy. Co zatem powinniśmy zrobić, aby sprawy sercowe zaczęły się układać pomyślnie w kolejnym roku?

Zamknij poprzedni rozdział

Każdy z nas ma na swoim koncie pewne doświadczenia. Jedni nie mają za sobą wielu poważnych związków, inni wręcz przeciwnie – byli już w kilku długoletnich relacjach. Niektórzy mają za sobą związki, które, mimo rozpadu, niosły ze sobą również przyjemne wspomnienia, inni, niestety, kojarzą związek dwojga osób ze smutkiem, a często nawet z cierpieniem.

Aby otworzyć się na nową miłość, powinniśmy więc zdać sobie sprawę z tego, w jakim momencie się znajdujemy. Czy jesteśmy w stanie nagle zacząć dzielić życie z drugą osobą, skoro do tej pory długo byliśmy sami? Czy jesteśmy w stanie otworzyć się na nową osobę, jeśli ta poprzednia nie traktowała nas z szacunkiem? Kiedy już odpowiemy sobie na te pytania, powinniśmy zadać sobie kolejne, a zarazem najważniejsze – czy rozprawiliśmy się już z przeszłością i jesteśmy gotowi na nowe? Jeśli tak, możemy przejść do kolejnego etapu przygotowań do wejścia w nowy, lepszy związek.

Uwierz w siebie

Niektórzy uważają, że odcięcie się od przeszłości i skoncentrowanie się na realizacji swoich marzeń i pragnień to prosta droga do sukcesu. Otóż niekoniecznie – zmiany w naszym życiu nie nastąpią, jeśli na drodze do lepszego życia zapomnimy o sobie samych. Nie bez przyczyny mówi się przecież o tym, że nikt nas nie pokocha, jeśli najpierw to my nie pokochamy siebie.

Aby tworzenie związku było dla nas pozytywnym wyzwaniem, musimy robić to ze świadomością, że mamy coś do zaoferowania drugiej stronie. Niestety, wiele osób w ogóle nie bierze tej kwestii pod uwagę i koncentruje się na znalezieniu kogoś, kto je pokocha i uszczęśliwi, niezależnie od tego, jaki stosunek mają do samych siebie. Takie podejście stawia nas w niekorzystnej pozycji już na starcie. Dlaczego? Bo w razie ewentualnego niepowodzenia będziemy obwiniać samych siebie o to, że się nie udało. Jeśli natomiast podejdziemy do nowego związku z dobrym nastawieniem, jeśli będziemy pewni siebie i świadomi tego, ile jesteśmy warci, nie tylko przyciągniemy do siebie pozytywne osoby, ale też stworzymy z nimi trwały i szczęśliwy związek.

Zdefiniuj swoje oczekiwania

Wielu osobom wydaje się, że kiedy spotkają na swojej drodze właściwą osobę, zrozumieją to w ułamku sekundy. Takie podejście jest wynikiem romantycznego myślenia, które, niestety, nie tylko utrudnia otworzenie się na nowy związek, ale również, jeśli w niego wejdziemy, może doprowadzić do jego zakończenia. Cóż, nawet jeśli sprawy uczuciowe zawsze kojarzyły nam się z romantycznymi uniesieniami, jeśli zawsze marzyliśmy o związku, którego przebieg przypominałby scenariusz najpiękniejszego filmu o miłości, powinniśmy wreszcie spojrzeć na tę kwestię bardziej przyziemnie. Zamiast ciągle tkwić w świecie wyobrażeń, zastanówmy się raczej nad tym, co dla nas

jest najważniejsze w związku, w jakich sprawach bylibyśmy w stanie pójść na kompromis, a w jakich byłoby to niemożliwe, czego najbardziej obawiamy się w relacji z drugą osobą oraz co jest powodem tych obaw. Dzięki określeniu własnych oczekiwań będziemy nie tylko bardziej świadomie wchodzić w nowe związki, ale również nie zostaniemy w relacjach, które nie zapowiadają się przyszłościowo.

Wyjdź do ludzi

Wśród osób, które chciałyby poznać kogoś, z kim mogłyby spędzić resztę życia, są również takie, które twierdzą, że miłości nie trzeba szukać, bo... prędzej czy później znajdzie się sama.

Jeśli wyznajemy zasadę, że pewnego dnia do naszych drzwi zapuka rycerz na białym rumaku, przestańmy się wreszcie łudzić. Niestety, z takim podejściem nic się nie zmieni. Minie kolejny rok, a my wciąż będziemy czekać. Aby w nadchodzącym roku pojawił się u naszego boku ktoś, z kim chcielibyśmy stworzyć szczęśliwy związek, musimy pozwolić mu się odnaleźć. Gdzie? W pubie, podczas spaceru, na imprezie u znajomych czy w portalu randkowym. Możliwości jest wiele, trzeba tylko chcieć.

Pamiętaj, nic na siłę

Najgorsze, co może nam towarzyszyć podczas poszukiwania nowej miłości, to... presja. Niestety, zazwyczaj im dłużej jednak jesteśmy sami, tym większą presję wywiera nasze najbliższe otoczenie, a to blokuje nas w drodze do zmian. Jeśli więc od jakiegoś czasu rodzina i znajomi nie dają nam spokoju i wciąż powtarzają, że powinniśmy się wreszcie ustatkować, postarajmy się nie brać ich słów do siebie. Pamiętajmy, że pośpiech i zniecierpliwienie nie są dobrymi doradcami. Wywierając na sobie presję, możemy nieświadomie przyciągać osoby, z którymi nie chcielibyśmy tworzyć związku. Zaufajmy zatem sobie samym i dajmy sobie czas na to, aby życie przyniosło nam jedno z najlepszych możliwych rozwiązań.

Jeśli zamiast szukać ukochanej osoby na siłę, odpowiednio się do tego przygotujemy, istnieje duża szansa na to, że nowy rok przyniesie nam właśnie prawdziwą miłość.

119 kultura i relaks

NADCHODZĄCY NOWY ROK TO CZAS, KIEDY WIERZYMY, ŻE MOŻEMY ZMIENIĆ SWOJE ŻYCIE NA LEPSZE. JEDNI Z NAS MARZĄ O CIEKAWSZEJ I LEPIEJ PŁATNEJ PRACY, INNI O IDEALNEJ FIGURZE, A JESZCZE INNI O... NOWEJ MIŁOŚCI.

promocja

CISOWIANKA ponownie z UNICEF W STYCZNIU 2016 R. MARKA CISOWIANKA ROZPOCZĘŁA WSPÓŁPRACĘ Z UNICEF POLSKA W RAMACH PROGRAMÓW WODNYCH PROWADZONYCH PRZEZ ORGANIZACJĘ W KRAJACH ROZWIJAJĄCYCH SIĘ.

Do czerwca 2016 r. w sklepach w całej Polsce dostępne były butelki wody Cisowianka oznaczone logo UNICEF. Część przychodu z ich sprzedaży została przekazana na rzecz programów UNICEF zapewniających dostęp do czystej wody pitnej. Zebrana kwota wystarczyła na instalację 107 pomp wodnych w najbiedniejszych regionach świata. Oznacza to, że dzięki współpracy Cisowianki z UNICEF czysta woda mogła dotrzeć do kilkudziesięciu tysięcy dzieci.

Na świecie wciąż około 660 mln ludzi nie ma dostępu do czystej wody pitnej. UNICEF, działając w ponad stu krajach świata, buduje i udoskonala źródła wody pitnej oraz sanitariaty w szkołach i lokalnych społecznościach. Potrzeba pomocy najbiedniejszym rejonom świata, gdzie brak dostępu do sprawdzonych źródeł wody pitnej powoduje zagrożenia zdrowia i życia tysięcy dzieci, jest tak duża, że Cisowianka i UNICEF zdecydowały się kontynuować współpracę na rzecz programów wodnych. reklama

Do niegazowanej Cisowianki w butelkach 1,5 i 0,5 litra, na których widniało logo UNICEF, dołączy stworzona z myślą o dzieciach MOJA PIERWSZA CISOWIANKA. Dzięki temu również najmłodsi konsumenci, z pomocą rodziców, będą mogli włączyć się w pomaganie potrzebującym.

W tym roku Cisowianka wesprze akcję edukacyjną UNICEF Polska mającą na celu uświadomienie, jak trudna jest sytuacja wodna w niektórych rejonach świata i jakie zagrożenia niesie brak dostępu do czystej wody pitnej.

Współpraca z UNICEF jest kontynuacją działalności charytatywnej Cisowianki.

Od 2008 r. marka wspierała Polską Akcję Humanitarną w budowaniu studni w Sudanie. Wspólnymi działaniami z UNICEF marka chce pomóc w uzyskiwaniu dostępu do wody w innych rejonach Afryki i Świata. Ważny dla nas jest też fakt, iż w centrum działań UNICEF są dzieci najbardziej narażone na cierpienia, u podłoża których leży brak dostępu do pitnej wody.

Po więcej informacji na temat działań charytatywnych zapraszamy na stronę www.cisowianka.pl/unicef.

6

promocja

książek na zimową noc

1

SKARBIEC PEŁEN BAŚNI Najpiękniejsze baśnie Andersena, Perraulta i braci Grimm, dobrze znane od lat, w przepięknym wydaniu, idealnym na prezent. Na dobranoc, w chwili popołudniowego odpoczynku lub w każdej innej, gdy mamy ochotę na przyjemne opowieści – nasz „Skarbiec baśni” będzie niezastąpionym towarzyszem małego czytelnika.

4

2 KTO MNIE PRZYTULI?

3 NADCHODZĄ RADOSNE ŚWIĘTA.

PIESEK NA MEDAL Historie piesków i kotów z Przytuliska – schroniska dla zwierząt – to ciepłe, wzruszające książeczki o zwierzakach, które najbardziej na świecie pragną znaleźć prawdziwy dom i kochającą rodzinę. Ta lektura uczy dzieci empatii, troski i buduje pozytywne nastawienie do zwierząt.

PONAD 1000 NAKLEJEK Ogromna liczba naklejek zapewni dobrą zabawę przez całe święta, a nawet dłużej! Dzieci mogą uzupełniać nimi ilustracje w książce albo wyczarować piękne tematyczne kompozycje własnego pomysłu. To fantastyczna zabawa i trening kreatywności.

5 WYPYCHANKI. SZOPKA

PAJĄK PATRYK Boicie się pająków? Poznajcie zatem Patryka – bohatera interaktywnej książeczki dla najmłodszych czytelników, który sprawi, że zmienicie zdanie. Jest przyjazny, sympatyczny i… mięciutki – możecie go nawet połaskotać!

BOŻONARODZENIOWA „Wypychanki” to seria książeczek z gotowymi kartonowymi elementami do wyjęcia. Bez użycia nożyczek i kleju można z nich złożyć różne przedmioty i postaci oraz zbudować własną, trójwymiarową bożonarodzeniową szopkę.

Dobra zabawa dla całej rodziny!

6

123 kultura i relaks

BAŁWANEK W książeczce znajdziecie ćwiczenia i zabawy na długie zimowe wieczory, a dodatkową atrakcją będą naklejki, które każde dziecko pokocha. Kolorowanki i łamigłówki nie tylko sprawiają dzieciom radość, ale też rozwijają ich zdolności motoryczne i logiczne myślenie.

promocja

POMYSŁ NA PREZENT

Bohaterowie znani i kochani „ZŁOTA BIBLIOTECZKA” TO SERIA WYDAWNICTWA EGMONT PRZEZNACZONA DLA CIEKAWSKICH MALUCHÓW DOPIERO ROZPOCZYNAJĄCYCH SWOJĄ PRZYGODĘ Z CZYTANIEM.

UZUPEŁNIAJ KOLEKCJĘ O KOLEJNE PIĘKNIE ZŁOCONE ETUI Z KSIĄŻKAMI I CZYTAJ RAZEM Z DZIECKIEM O ZASKAKUJĄCYCH PRZYGODACH BAJKOWYCH BOHATERÓW!

kultura i relaks

124

Do tej pory w kolekcji ukazało się sześć kasetek pełnych książeczek o ulubieńcach najmłodszych – Zygzaku McQueenie, psotnicy Maszy czy pełnym nieposkromionej radości Olafie. Każda kasetka zawiera zestaw pięciu bądź sześciu bogato ilustrowanych książeczek z pięknie złoconymi grzbietami. To idealne pomysły na gwiazdkowe prezenty, a przy tym spełnienie marzeń wszystkich dzieci, które chciałyby stworzyć swoją pierwszą małą biblioteczkę. Książeczki w tej kolekcji opowiadają o bohaterach dobrze dzieciom znanych i przez nie kochanych. „Kraina lodu” zawiera między innymi historię inspirowaną świątecznym filmem „Kraina lodu. Przygoda Olafa” (premiera telewizyjna filmu już w grudniu). Z kolei wśród perypetii Maszy z zestawu „Złota biblioteczka. Masza i Niedźwiedź” znajdziemy próby otwarcia domowego salonu piękności, polowanie na mola i inne wesołe przygody tej kreatywnej i bardzo psotliwej dziewczynki.

SĄ ZABAWKI, KTÓRE MAJĄ MOC TWORZENIA ŚWIĄTECZNEJ MAGII Rozpal wyobraźnię swoich dzieci.

Zobacz, jakie przygody na nie czekają!

Horoskop

kultura i relaks

126

BARAN 21 III–19 IV

BYK 20 IV–22 V

BLIŹNIĘTA 23 V–21 VI

Ten rok to idealny czas na zmiany, więc nie zmarnuj takiej szansy!

Wszystkie czarne chmury, które od dłuższego czasu wisiały nad twoją głową, rozwieją się i po dawnych problemach nie będzie śladu.

W 2018 roku los będzie ci sprzyjał i sprzyjał, hojnie cię obdarowując.

Zdziwisz się, jak wiele dobrego może się wydarzyć przy odrobinie twojej pracy!

Szczęśliwy dzień: 16 IX

Tkwienie w związku bez przyszłości nie ma najmniejszego sensu, czas wyraźnie powiedzieć, czego chcesz, i wprowadzić zmiany. Zamiast rozpamiętywać to, co już nie wróci, i tracić tylko czas, rozejrzyj się za inną miłością, otwórz na nową relację – tylko wtedy poczujesz pełnię szczęścia.

W sprawach zawodowych otworzą się przed tobą nowe perspektywy – porzuć strach i idź za głosem intuicji.

Szczęśliwy dzień: 21 XI

Praca jest ważna, ale nie najważniejsza, najwyższy czas na zwolnienie obrotów! W nowym roku postaw na relacje z rodziną i ukochanym – nie możesz kosztem zawodowych obowiązków ciągle zaniedbywać swojego partnera. Zadbaj o rodzinę i nie dopuść do niepotrzebnych zgrzytów, wyznacz wyraźne granice – odczujesz wyraźną poprawę relacji, a także własnego zdrowia i humoru!

Szczęśliwy dzień: 4 II

RAK 22 VI–22 VII

LEW 23 VII–23 VIII

PANNA 24 VIII–22 IX

Zamiast oglądać się na innych i porównywać się z nimi, po prostu bądź sobą. Dzięki temu poczujesz się lepiej, zyskasz pewność siebie, a to sprawi, że otworzysz się na nowe znajomości – okazji do ich zawarcia w nowym roku będzie całkiem sporo. Wszystko wskazuje na to, że samotne Raki wkrótce poczują motyle w brzuchu, a te w związkach umocnią się w swoim uczuciu.

Szczęśliwy dzień: 30 X

W 2018 roku postaw na więcej ruchu – karnet na siłownię będzie strzałem w dziesiątkę i szybko dostrzeżesz efekty swojej pracy. Nie tylko ty – wokół ciebie nagle pojawi się kilku kandydatów do twojego serca i poczujesz się wyjątkowo szczęśliwa. Podejmuj ryzyko i próbuj nowości – w tym roku gwiazdy patrzą przychylnie na twoje działania. Uważaj jedynie, by w wirze wydarzeń nikogo nie urazić brakiem czasu lub zaniedbaniem.

Szczęśliwy dzień: 29 IV

Prowadzenie bogatego życia towarzyskiego sprawi, że zaczną cierpieć na tym najbliżsi, a także… domowy budżet! Zamień kilka weekendowych wyjść i imprez na czas spędzony w domowym zaciszu, a nie tylko zaoszczędzisz, ale też poprawisz rodzinne relacji i zacieśnisz więzi, które ostatnio zostały nieco nadszarpnięte. W pracy rozwiniesz skrzydła, pod warunkiem że wykażesz choć odrobinę chęci.

Szczęśliwy dzień: 11 III

rok

WAGA 23 IX–22 X

SKORPION 23 X–21 XI

STRZELEC 22 XI–21 XII

Chociaż nie lubisz zmian, to musisz pogodzić się z tym, że wszystko ma swój kres, a w 2018 roku pożegnasz kilka spraw. Nie rozpaczaj jednak, lecz z nadzieją patrz w przyszłość. Otwórz się na nowe, bo inaczej ominie cię wiele przyjemności – a kilka czeka na ciebie, zwłaszcza w drugiej połowie roku.

Szczęśliwy dzień: 26 XII

Możesz być z siebie dumna, bo w 2017 roku wiele udało ci się osiągnąć w ciągu minionych miesięcy, ale nie spoczywaj na laurach. Przeświadczenie, że masz dobrą passę, może uśpić twoją czujność i być źródłem kłopotów w nowym roku – nie lekceważ zdrowotnych dolegliwości, pozwól sobie na odpoczynek. Przeanalizuj priorytety – może warto pomyśleć o potomstwie?

Szczęśliwy dzień: 3 VI

Nadchodzące miesiące będą bardzo pracowite, ale efekty przyniosą ci wiele radości. Zmiany, jakich dokonasz, będą trafne i przyczynią się do pozytywnych wydarzeń w twoim życiu. Nowa praca, kupno samochodu? Wszystkie marzenia w tym roku mają szansę stać się rzeczywistością – musisz wykazać tylko minimum aktywności i gotowości do pracy!

Szczęśliwy dzień: 27 V

KOZIOROŻEC 22 XII–19 I

WODNIK 20 I–18 II

RYBY 19 II–20 III

Nareszcie uda ci się pozamykać wszystkie sprawy spędzające sen z powiek i z ulgą będziesz patrzeć w przyszłość. Wycieczka we dwoje i kilka dni wolnego od pracy to idealne rozwiązanie, żeby odpocząć i złapać wiatr w żagle. Warto też lepiej zaplanować dietę i wprowadzić potraktować zdrowie jako priorytet lub zacząć regularnie ćwiczyć. Nie pożałujesz i szybko zobaczysz poprawę!

Szczęśliwy dzień: 18 VIII

Ciągłe podejrzenia i pretensje mogą skutecznie ostudzić temperaturę w związku. Zamiast rozbierać wszystko na czynniki pierwsze i doszukiwać się złych znaków, uwierz partnerowi i zaufaj mu. Samotny? Czas zabrać się za poszukiwania, a nie siedzieć w domu – korzystaj z wydarzeń kulturalnych i zaproszeń znajomych. W pracy czeka cię awans, co oznacza więcej obowiązków, ale i większy dochód.

Szczęśliwy dzień: 9 IX

Różnica wieku czy odległość wydają ci się przeszkodami stojącymi na drodze do zbudowania trwałego związku. Niepotrzebnie! Już niedługo przekonasz się, że z pozoru przelotny romans ma szansę przerodzić się w coś poważniejszego. Przejdź na zdrową dietę, a poprawi się kondycja twojej skóry. Jesienią zaplanuj urlop – wyjazd w październiku będzie niezwykle udany.

Szczęśliwy dzień: 22 I

127 kultura i relaks

na

KONKURS 10 NAGRÓD przewodniki Gault&Millau ROZWIĄŻ KRZYŻÓWKĘ, a hasło wyślij na adres tescomagazyn@skivak.pl.

Konkurs trwa od 28 listopada 2017 roku do 26 stycznia 2018 roku.

Zamach stanu

Wręczany na podium

Czterokołowy powóz

Ślad na śniegu

Czarne ptaszysko

Powierzchnia stołu

18 Widowisko teatralne

Dźwiga Zmienna Umowa na u kameo pracę dworcu leona

11

3

2

Samochód terenowy

9

Dzienny ze sprzedaży

Psia noga Przed oczami telewidza

5

Szybowy wyciąg

Wielka Głos flota kobiecy wojenna

kultura i relaks

Przerabiana w rafinerii

Zbiór, żniwo

Wczesna pora dnia

Porozumienie

Pracownik szpitala

Bodziec

8

Greta, legenda kina

17

4

5

6

7

4

16 Gramocząsteczka

19

Kation lub anion

Odpłacenie Rycerz

Ofiara wypadku

3

Niewzruszona podstawa

Pokrywa skrzyni

List bez podpisu

2

15

Newerly, pisarz

Płynie przez Lizbonę

Biała przyprawa

Materiał opałowy Herb szlachecki Bar

Fiodor Szalapin

13

6 Ciężki pierwiastek

12

Chodak lub trzewik

Między Europą a Azją

1

Wulkan na Sycylii

Ptak łowny

Cicho, delikatnie w muzyce

128

7

14

Regresja ewolucyjna

Zwana też sklejką Rotor

Pisak trasera Stan gotowości do akcji Stopień w dżudo Komar lub motyl

Odrobina szczęścia

Chwast z rzepami

Potężne drzewo liściaste

Zgiełk, zamieszanie

Porażenie słoneczne Model Poloneza 10 Połączenie Rechoróżnych Praktyka elemen- cze w sądowa stawie tów

Ostrze do golenia

Bucha z kotła

8

9

Pląs na parkiecie

1

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

Zamรณw na:

TESCO.PL