S78E03-jun08jul08

78e jaargang, nr 3, juni / juli 2008

de belgische diamantnijverheid Periodieke uitgave van het Syndikaat der Belgische Diamantnijverheid Periodical Publication of the Syndicate of the Belgian Diamond Industry

editoriaal

Verantwoordelijke uitgever Responsable editor Eduard Denckens Schupstraat 9/11 2018 Antwerpen

Redactie en Publiciteit Editorial Office and Publicity Secretariaat SBD Hoveniersstraat 22, 2018 Antwerpen Tel. : 03/233.11.29 - Fax : 03/227.46.30 e-mail: sbd@sbd.be

Realisatie Transintech Benedenstraat 91, 2880 Bornem Tel: 03/830.23.12 e-mail: transintech@skynet.be

Redactiecomité Editorial Board Eduard Denckens, Jos Heiremans, Linda Vancauwenberghe, Alfons Van Genechten, Yvan Verbraeck

Jaarabonnement Yearly subscription € 25 Voor de teksten zijn uitsluitend hun auteurs verantwoordelijk. Nadruk van teksten toegelaten mits uitdrukkelijke bronvermelding.

Drukkerij Ignace Wils NV, 2890 Sint-Amands

Het 33e Congres van de World Federation of Diamond Bourses (WFDB) en van de International Diamond Manufacturers Association (IDMA) werd op schitterende manier in Shanghai ontvangen. Meteen hebben de deelnemers ook de gelegenheid gekregen zich rekenschap te geven van het feit dat Shanghai zich in de loop van de voorbije tien jaar tot een wereldcentrum ontwikkeld heeft en dat de Chinese nijverheid op een superkorte tijd quasi onvoorstelbare prestaties geleverd heeft die een enorme perfectie bereiken. Wat de diamantindustrie betreft bedoel ik met perfectie dat het verbazing wekt dat de Chinezen binnen een zo korte tijdspanne er in geslaagd zijn een onberispelijk slijpsel voort te brengen. Naar wij ter plekke konden vernemen zal die industrie, die vooral op zaaggoederen wordt uitgebouwd, binnen korte tijd zo’n 25.000 mensen tewerkstellen. Met de realiteit dat er zich heel belangrijke Belgische diamantbedrijven in China gevestigd hebben zullen we in de toekomst moeten leren leven en wij kunnen er dan ook niet omheen vast te stellen dat de oude Antwerpse ivoren torenmentaliteit aldus al lang doorbroken is en dat Antwerpse of in de Scheldestad gevestigde bedrijven voor expansie via buitenlandse vestigingen gekozen hebben. Dat is begrijpelijk omdat zij inzien dat de geest uit de fles is en niemand die er nog opnieuw in krijgt. Heel terecht stelde trouwens uittredend WFDBvoorzitter Ernest Blom dat, wie 20 jaar geleden had durven beweren dat er ooit een diamantcongres in China zou plaatsvinden en dat het land tot een van de grootste diamantmarkten zou uitgroeien, als een

fantast die alle banden met de realiteit verloren had was uitgelachen geworden. Vandaag, in 2008, worden wij geconfronteerd met een land dat 1,3 miljard inwoners telt, waarvan het BBP de 7 triljoen Amerikaanse dollar overtreft, hetzij 10 keer meer dan dat van 1978 en waarvan de officiële diamantinvoer verleden jaar met 110 percent steeg tot 440 miljoen dollar.

Het is waarschijnlijk de eerste keer dat wij op deze bladzijde over een diamantindustrie schrijven die met succes naar het buitenland is gegaan en om vele redenen ook vastbesloten is daar te blijven. Geen wonder, indien men weet dat China op dit ogenblik de tweede economische macht na de Verenigde Staten is en zich op diamantgebied volop aan het ontwikkelen is als een van de grootste consumenten- en productiecentra.

Maar die expansiekansen mogen absoluut geen

reden vormen om het belang van Antwerpen als werelddiamantcentrum te onderschatten. In deze context vinden wij de denigrerende uitlating over Antwerpen vanwege de nieuw verkozen voorzitter van de Wereldfederatie van de Diamantbeurzen (WFDB) totaal ongepast. In een interview met ‘Rough and Polished’ antwoordde hij het volgende op de vraag of de Israelische slijpers vaardiger zijn: “… Undoubtedly they are, since here they are cutting expensive stones of large sizes, so their workmanship should be higher.

Higher than in Belgium?

I am not sure there is such production turnover there and if there is any production there at all.”

Eduard Denckens voorzitter SBD

editorial

Le 33e Congrès de la World Federation of Diamond Bourses (WFDB) et de l’International Diamond Manufacturers Association (IDMA) a été très brillamment accueilli à Shanghai.

Les participants ont eu parallèlement l’opportunité de se rendre compte du fait qu’au cours des dix dernières années, Shanghai est devenu un centre mondial et que l’industrie chinoise est parvenue en très peu de temps à fournir des prestations incroyables qui atteignent une perfection extraordinaire. En ce qui concerne l’industrie diamantaire, je veux dire avec ‘perfection’ qu’il est surprenant qu’en si peu de temps, les Chinois soient parvenus à un travail de taille impeccable.

D’après ce que nous avons pu apprendre sur place, l’industrie, qui est surtout développée sur les marchandises sciées, occupera d’ici peu environ 25.000 personnes. Nous devrons nous habituer à la réalité que des entreprises diamantaires belges très importantes se sont établies en Chine et nous ne pouvons dès lors que constater que la vieille mentalité anversoise de tour d’ivoire est bel et bien sapée et que des entreprises anversoises ou établies dans la cité scaldienne ont choisi de grandir par l’intermédiaire de sièges à l’étranger. C’est compréhensible parce qu’elles se rendent compte que le diable est sorti de la boîte et qu’il n’y rentrera plus. Le président sortant de la WFDB Ernest Blom a dit très justement que celui qui aurait osé affirmer il y a vingt ans qu’un congrès diamantaire se tiendrait un jour en Chine, et que ce pays deviendrait un jour un des plus importants marchés diamantaires aurait été qualifié de fantasque, ayant perdu tout sens des réalités. Aujourd’hui, en 20008, nous sommes

2

confrontés à un pays de 1,3 milliard d’habitants, dont le produit intérieur brut dépasse les sept trillions d’USD, soit dix fois plus que celui de 1978, et dont les importations de diamant officielles ont augmenté l’an dernier de 110% pour atteindre 440 millions d’USD. C’est sans doute la première fois que nous écrivons dans ces pages qu’une industrie diamantaire s’est expatriée avec succès, et qu’elle est bien décidée, pour plusieurs raisons, d’y rester. Ce n’est pas étonnant quand on sait que la Chine est actuellement la deuxième puissance économique après les Etats-Unis et qu’elle est en train de devenir un des plus grands centres de consommation et de production du diamant.

Mais ces opportunités d’expansion ne peuvent en aucun cas devenir une raison pour sous-estimer l’importance d’Anvers en tant que centre mondial du diamant. A ce propos, nous estimons que les déclarations dénigrantes concernant Anvers de la part du nouveau président élu de la fédération mondiale des bourses diamantaires (WFDB) sont tout-à-fait déplacées.

Dans une interview avec ‘Rough and Polished’, il a répondu de la manière suivante à la question de savoir si les tailleurs israéliens étaient plus habiles: “Undoubtedly they are, since here they are cutting expensive stones of large sizes, so their workmanship should be higher.

Higher than in Belgium?

I am not sure there is such production turnover there and if there is any production there at all.”

Eduard Denckens Président SBD

editorial

The 33rd Congress of the World Federation of Diamond Bourses (WFDB) and of the International Diamond Manufacturers Association (IDMA) has been marvelously welcomed in Shangai. For the participants this has been at the same time an occasion to realize the fact that Shangai has developed within the past ten years into a World centre and that the Chinese industry has reached unimaginable results within a supershort period showing an enormous perfection.

As far as the diamond industry is concerned I mean with perfection that it came as a surprise that within such a short span of time the Chinese arrived at such a perfect way of polishing. As far as we were told on the spot, the industry that is especially built on sawn, will occupy within the shortest possible period some 25.000 workers. We will have to learn to live in the future with the reality that some very important Belgian diamond Enterprises have settled in China and we can only but ascertain that the old Antwerp ivory tower mentaliteit has alreeds been a long time been breached and that Antwerp Enterprises or Enterprises settled in Antwerp have chosen for expansion via foreign branches. This is understandable because they understand that the dragon is out of the bottle and nobody will be able to put him back in it. Outgoing WFDB-president, Ernest Blom, indeed richtlijn emphasized that he who twenty years ago had dared to say that at a certain moment a diamond congress would take place in China and that the country would develop into one of the biggest diamond Markets would have been laughed at as a fantast having lost all bends with reality.

Today, in the year 2008, we are confronted with a country with a population of 1,3billion people, the BBP exceeding 7 trillion American dollars, i.e. 10 times more than that of 1978 and of which the diamond import has risen last year with 110 % to 440 million dollars.

It is probably the first time that we are writing on these pages about a diamond industry which has been succesfully gone abroad and seems to have many reasons to decide to remain there. Not surprising if one knows that for the moment being China is the seconde economic power after the United States abd that the country is developing itself in the diamond field into one of the greatest consumer and production centres.

But these chances for expansion may absoluutheid not be considered as a reason to underestimate the importante of Antwerp as World diamond centre. In the latter context, we can only but condemn the denigrating words about Antwerp by the newly elected president of the World Federation of Diamond Bourses in an interview answered as Follows on a question to know if the Israelian cutters are the most skilful. He said: “Undoubtedly they are, since here they are cutting expensive stones of large sizes, so, their workmanship should be higher”.

Question: “Higher than in Belgium?” His answer: “I am not sure there is such a production turnover there and if there is any production at all.”

Eduard Denckens President SBD

33rd World Diamond Congress in Shanghai China irresistibly exciting for diamond business The 33rd World Diamond Congress has opened in Shanghai with the election of Avi Paz, president of the Israel Diamond Exchange, as the new president of the World Federation of Diamond Bourses. He succeeds Ernest Blom, president of the Diamond Dealers Club of South Africa, who was elected by the WFDB General Assembly to serve as WFDB vice president.

Blom also was appointed as an honorary life president of the federation.

The World Diamond Congress, which is the biennial gathering of the general assemblies of both the WFDB and the International Diamond Manufacturers Association, opened in joint session with a ceremony hosted by the two organisers of the congress, the Shanghai Diamond Exchange and the CCJP

Diamond Manufacturers Association. The guest of honour was Tang Dengjia, Shanghai’s vice mayor, who welcomed the participants and described the rapidly growing diamond industry in his city.

Diamantaire of the Year Award The opening ceremony was also marked by the first-ever Diamantaire of the Year award, which is an initiative of the WFDB General Assembly. The award was given posthumously to Moshe Schnitzer, a former WFDB president, who passed away in August 2007. “We were very much aware that the first recipient of the Diamantaire of the Year award would set the

3

E.Tdsffo

Difdl!gps!obuvsbm!boe! opu!IQIU.dpmpvs.foibodfe!ejbnpoet Dpmpvs;!E!up!K Qpmjtife!ejbnpoet;!1/3du!up!21du Cbuufsz!ps!Nbjot!Qpxfsfe!

Qpdlfu!tj{f;!5!Y!6!Y!26!dn

>H: 7djm[hf ;gk_fc[dj HVaZh D[ÒXZ =dkZc^ZghhigVVi '' 7: '%&- 6cilZgeZc! 7Za\^jb iZa/ (' % ( ''' %* ** [Vm/ (' % ( ''' %* *.

Zfj^ebZci5]gY#WZ hVaZh5XdbY^Vb#Xdb

lll#XdbY^Vb#Xdb lll#]gY#WZ 4

Resigning WFDB President Ernest Blom welcoming the participants at the opening of the 33rd World Diamond Congress in Shanghai, China benchmark for all those who followed, and consequently we pledged to set our sights as high as possible. It is for this reason that we decided the ‘Diamantaire of the Year 2008’ will be presented posthumously, to an individual who was taken from us nine months ago, but whose legacy will continue for many years to come.”

The WFDB General Assembly accepted as members three new diamond exchanges – the Diamond Dealers Club of Australia, the Istanbul Gold and Diamond Exchange and the Panama Diamond Exchange. In his final report as WFDB president, Blom spoke of the significance of the decision: “All three organisations are located in countries that are not yet serve by a diamond exchange, and all three serve regions with excellent potential. The Australian bourse will be located in an affluent market that reaches beyond the country into the markets of New Zealand and the South Pacific. The Turkish bourse is situated in heartland on one of the world’s most rapidly growing consumer markets that is expanding its tastes from gold into diamond-set jewellery. The Panama bourse sits at the gateway to an entire continent that is not yet served by a single, local diamond bourse, and which recently was mentioned by De Beers Managing Director Gareth Penny as a diamond market of the future.”

potential to grow is staggering, because in per capita terms it is still considered a lower to middle-income country. In other words, for many of you this may be your first visit to China, but it is unlikely to be your last.

From the perspective of the diamond business, China is irresistibly exciting, because it represents both a major consumer market and a production centre. The Diamond Administration of China reported at the beginning of this year that the total volume of official diamond imports and exports at the Shanghai Diamond Exchange in 2007 reached $1 billion, a 53.4 percent increase over 2006. Official diamond imports skyrocketed by 110 percent to $440 million from 2006 with polished diamonds accounting for 98.9 percent of the trade.

The increase in reported imports and exports was to no small degree a result of changes in the Chinese tax code, for it came after importers of manufactured diamonds were granted a VAT rebate that cut their tax rate to less than 4 percent from 17 percent. The 17 VAT rate for imported rough diamonds was abolished completely. I use the terms ‘official’ and ‘reported’ most deliberately, because of course it assumed that the true value of the diamond trade in China is considerably higher than what is registered by the authorities. I would urge that the Chinese government emulate the approach taken by its counterparts in most of the world’s other major diamond centres, and abolish all duties and VAT on loose diamonds. Not only would this enable to its industry to operate on an even playing field with the other diamond centres, but it would enhance transparency, thereby increasing the government’s ability to maximise its revenues at the consumer level.

Potential growth in supply of rough considerably below projected growth in demand Right now, we appear to be facing a situation in which the potential growth in supply of rough diamonds is considerably below the projected growth in demand for polished diamonds.

You do not have to be an economist to understand that when demand exceeds supply, prices will rise –possibly exponentially.

China today second only to the United States In his speech at the opening session Ernest Blom, President WFDB emphasized that “Just 20 years ago, if anyone had suggested that a World Diamond Congress would take place in the Peoples Republic of China, and that the country would be on the cusp of becoming one of the world’s great diamond markets, the person would at best have been dismissed as a fantasist with a very loose grip on reality.

But here we stand in the year 2008, in a country with a population that is larger than 1.3 billion and a GDP that exceeds 7 trillion US dollars. That is more than 10 times its size in 1978, when the Chinese government embarked on its now famous programme of economic reform.

Measuring the economy on a purchasing power parity basis, China today is second only to the United States, and its

View at the audience during the opening session of the World Diamond Congress

5

At the ceremony of exchanging presents between the participants beside the Chinese delegates IDMA President Jeffrey Fischer and WFDB President Ernest Blom took part Many of you will say that getting more for our polished diamonds is a good thing, and I would not disagree. The question is how much of a price rise will the consumer be prepared to absorb before he turns his attention to other luxury products? And then there is matter of who will be buying our diamonds. Will we be targeting only the very upper echelons of the consumer market because they have the finances, while overlooking the mid and lower ends of the market because they have been priced out? These are both situations that we have to avoid.

Right now, as I speak, we are witnessing very rapid rises in the prices of basic consumer goods, in part brought on by the growth of economies such as China’s. The increased spending power of mainly Asian consumers have pushed the cost of commodities like oil, wheat and rice to record heights – and these, I would note, are all not products that consumers can choose not to buy. That clearly is not the case with diamond jewellery. There consumers do have a choice.

diamonds with other gemstones so as to protect price points.

We do not want consumers at the lower end of the market to turn away from diamonds, but if they are able to maintain total gem content in their jewellery by joining diamonds and other gems, they remain part of the diamond tradition and one day may trade upwards to an all-diamond item.

Another option is the one provided to us by treated diamonds and synthetics. This, of course, is a controversial issue, but it need not be on condition that consumers know exactly what they are buying, and that a clear qualitative differentiation is made between all natural diamonds and those that are manmade or artificially treated.

Our end goal must to increase and then satisfy consumer demand. We can do that by planning our steps together will all the stakeholders in the pipeline, from the mining houses all the way through to the jewellery retailers. And, most important, we must maintain strict trading standards to ensure that the integrity of our products and of our industry are unquestioned at all times. It is here that instruments, like the WFDB Mark, the world federation’s quality seal, will play a critical role.”

Direct relationships with diamond producing countries crucial The newly elected WFDB President Avi Paz stressed the fact that “In the 21st century, it is crucial that we have direct and ongoing relationship with the governments of the diamond producing countries. This will strengthen our industry and will also enable us to implement, in the best possible way, the WFDB mark from the mine to the final jewel in the jewellery shop. About a year ago we have launched our mark and there

So what are our options?

The most obvious, but the one that is most difficult to achieve – overnight, of course – is find more rough diamonds. Here clearly, as members of the diamond trade and manufacturing communities, we are not masters of our destiny. We are dependent upon our colleagues in the mining sector to come up with the goods. We know they are trying; we can only urge them to try harder.

There are, though, other strategies in which we can play a more active role, and also have a positive impact on the outcome.

One is to increase the volume of diamonds being made available for jewellery production. This to a great degree is a marketing challenge, for it involves introducing diamonds that previously may have not been in the mix. It is a strategy that can be likened to that of De Beers in the 1980s, when it adjusted its gem-quality categories to absorb the coloured stones it was receiving from the Argyle mine.

Another is to communicate with jewellers how best to combine

6

Sergei Vibornov from Alrosa adressing the audience during the World Diamond Congress in Shanghai

Board of the International Diamond Manufacturers Association Jeffrey Fischer Diamond Manufacturers and Importers Association of America , Honorary-President, USA Tel. 00-1-212-8691990 – Fax 00-1-212-3549775 Moti Ganz The Israel Diamond Manufacturers Association Ltd., President, Israel Tel. 00-972-3-5752483 - Fax.00-972-3-5750417

The newly elected IDMA President Moti Ganz, CIBJO President Gaetano Cavalieri and newly elected WFDB President Avi Paz shaking hands at the end of the Shanghai congress under the sympathizing eyes of WFDB Treasurer Dieter Hahn

is still plenty of work to be done in order to make sure it becomes a known and desired quality mark.

We have to make sure that all the countries that deal with diamonds cooperate with us and act accordingly. Our reputation is the biggest assets we have and we must make sure no one will harm it. It is in our hands and it is in our interest that the diamond industry is 100% pure and and 100% clear.

We have to make sure the WFDB will continue to hold a central and decisive position in the worldwide diamond industry and we have to make sure we continue to hold an important position in the economy worldwide.

I am a great believer in cooperation and I believe the fact that we are all united into a federation gives us enormous power.

We have to use this power wisely.

I think it is very important that the countries that produce rough will benefit from the fact that they have natural resources. We should all be thankful to these countries and I believe it is important that we make sure the economies of these countries will prosper. We have a moral obligation and as the president of the WFDB I will act in firmness in order to make sure our contribution will be effective.

Ronnie Vanderlinden Diamond Manufacturers and Importers Association of America, Secretary-General, USA Tel. 00-1-212-5758145 - Fax 00-1-212-5758187 Stéphane Fischler Syndikaat der Belgische Diamantnijverheid, Treasurer, Belgium Tel. 00-32.3-2324660 - Fax 00-32-3-2332974 Eduard Denckens Syndikaat der Belgische Diamantnijverheid, VicePresident, Belgium Tel. 00-32-3-2331129 - Fax 00-32-3-2274630 Maxim Shkadov The Russian Diamond Manufacturers Association, Vice-President, Russia Tel. 00-7-4812-450550 - Fax 00-7-4812-610087 Vasant Mehta The Mumbai Diamond Merchants’ Association, VicePresident, India Tel. 00-91-22-223679185 - Fax 00-91-22-223808752 Archie Luhlabo Master Diamond Cutters Association of South Africa, Vice-President, South Africa Tel. 00-27-11-3341930 - Fax 00-27-11-3341933

IDMA elects new President…

The International Diamond Manufacturers Association (IDMA), the representative body of the world's diamond manufacturers, has elected Moti Ganz, president of the Israel Diamond Manufacturers Association (IsDMA), as its new president, and Ronnie Vanderlinden, as its new Secretary General. Vanderlinden succeeds Stephane Fischler, who served in that capacity for the past 10 years. The members appointed outgoing IDMA president, Jeffrey Fischer, Honorary President.

Speaking after his election, Ganz said he is excited for the opportunity to represent the interests of the IDMA's international membership during a time of increased globalization and the challenges to the diamond industry at large.

Welcomes Armenia and Botswana as members…

IDMA also voted to accept two new members – Armenia and Botswana. The organization has also received a membership application from Namibia.

Announces diamond marketing and promotion campaign During its meeting, IDMA announced the launch of the ‘Global

7

Newly elected IDMA Treasurer Stéphane Fischler during one of the working sessions diamond marketing and promotion campaign’. The initiative is intended to raise awareness of the need for effective advertising and promotion of polished diamonds and diamond jewellery, to drive increased consumer demand. In September 2008 in Mumbai, IDMA will convene a meeting of industry stakeholders, for the purpose of establishing a platform that will coordinate industry-wide advertising and promotion of diamond jewellery on a global scale.

The IDMA meeting reconfirmed its commitment and support for the diamond Development Initiative.

IDMA reconfirmed it commitment to remain involved in the Council for Responsible Jewelry Practices, (CRJP).

New IDC Rules for grading diamonds In his concluding statement to the 33rd World Diamond Congress, Avi Paz, WFDB President said among others that “An important achievement of the 33rd World Diamond Congress was the acceptance by the executive committees of both the WFDB and IDMA of a revised set of IDC Rules for Grading Diamonds, which was prepared by the International Diamond Council (IDC), which is a joint committee of IDMA and the WFDB concerned with diamond grading standards and nomenclature. The new set of rules, which is the results of many hundreds of hours of dedicated effort by the members of the council, includes a range of amendments and adjustments to IDC’s respected rule book, which were instituted to meet changes that have taken place over the years brought about by new technologies and changing market conditions.

Of particular significance was the decision by IDC to broaden the range of descriptors that can be used for gem-quality diamonds that have been created in laboratory or factory, and to date have been referred to as ‘synthetic’. According to the new IDC rules, such diamonds can be described as: ‘synthetic’, ‘laboratory-grown’, ‘laboratory-created’, or ‘man-made’, and the descriptor must always be followed by the word ‘diamond’ or ‘diamonds’. Under no circumstances can the term ‘cultured’ be used to describe gem-quality synthetic diamonds. As I told the members of the WFDB and IDMA during a joint session at the congress, I do not have a problem with synthetic diamond, in the same way that I do not have a problem with fake leather.

8

Newly elected WFDB President Avi Paz holding the concluding statement at the 2008 World Diamond Congress But just the consumer buying a sofa needs to be made aware that its covering is not actually leather, the consumer also must be informed that a diamond is synthetic and not natural. Any terminology that serves to confuse or deceive the consumer about the real identity of the diamonds should be outlawed.

Also of great significance was that, following the approval of the IDC Rules for Grading Diamonds, a joint statement was issued by the WFDB, IDMA and CIBJO presidents, in which CIBJO noted that it recognises and respects the revised IDC Rules.

This is a particularly significant development because it underscores the close cooperation that takes place on an ongoing basis between the major representative organisations in the diamond and jewellery industries. The ability of these bodies to speak with a single voice on issues that concern our constituents is a major asset and one that we should continue to nurture.

At the 33rd World Diamond Congress I was honoured to be elected as President of the WFDB, and it is my privilege to following in the footsteps of so worthy a group of predecessors, the most recent being Ernie Blom, who I am pleased will continue to serve alongside as me as Vice President. We also recognised Ernie as a Lifetime Honorary President of the WFDB, and in that respect he joins two other former presidents of our organisation, Eli Izhakoff and Shmuel Schnitzer. The other office holders who were elected were Michael Vaughan as Secretary General, Dieter Hahn as Treasurer General, and Freddy Hager as Deputy Treasurer General. The other members of the incoming Board of Directors are Anoop Mehta, David Marcus, Jacob Banda, Julien Drijbooms and Sergey Oulin.

The next Presidents Meeting will take place in Antwerp, Belgium, in 2009, and the 34th World Diamond Congress will be held in Moscow, Russia in 2010.

Technisch Nieuws Ontzwarten van gelaserde diamantoppervlakken Guy Van Goethem – WTOCD

Bij het bewerken van diamant met een laser blijft er steeds een zwarte laag achter op de bewerkte steen.

Deze laag is hinderlijk bij het beoordelen van het inwendige of de kleur van de gelaserde steen. Bij het slijpen met potcontact kan grafiet, dat elektrisch geleidend is, voor storingen zorgen. Een veilige en eenvoudige manier om dit laserzwart te verwijderen is dus zeer wenselijk.

Thermisch ontzwarten Thermisch ontzwarten is het opwarmen van de steen tot ¹700 °C in een zuurstofrijke omgeving zodat het zwart verbrandt. Dit kan in een oven gebeuren. Het gevaar is echter dat, bij het verwarmen van de steen, niet alleen het zwart verbrandt, maar ook het oppervlak van de diamant gaat verbranden. Spanningen in de steen en gletsen kunnen bij opwarming zelfs tot breuk leiden.

deeltjes slaan in op het oppervlak waardoor dit gereinigd wordt. Microstralen berust dus op hetzelfde werkingsprincipe als zandstralen. Enkel het pistool en de korrelgrootte van het straalmiddel zijn verschillend. Deze methode werkt snel en het resultaat benadert dat van deep-boilen. Zwarting in lasergraveringen is met deze methode meestal moeilijker te verwijderen. Microstralen kan snel uitgevoerd worden tijdens het productieproces maar vraagt wel manuele handelingen, wat voor grote partijen nadelig is. Indien de methode correct gebruikt wordt is ze zowel veilig voor de steen als voor de gebruiker.

Om het resultaat te demonstreren werd een gelaserde steen voor de helft afgedekt en gemicrostraald (figuur 1). Het is duidelijk dat het grafiet links volledig verdwenen is en dat het inwendige van de steen waarneembaar is.

Afkoken en deep-boilen Deze methode werkt goed en houdt weinig risico in voor de steen. Beide methodes verwijderen het meeste laserzwart. Deep-boilen geeft algemeen een beter resultaat dan afkoken. Het ontzwarten kan in partij gebeuren. Het nadeel is echter het veiligheidsrisico voor de gebruiker door het gebruik van zuren. Deze methode is ook geen oplossing die onmiddellijk kan uitgevoerd worden tijdens het productieproces.

Microstralen Bij microstralen wordt een luchtstroom met kleine abrasieve deeltjes op een oppervlak gericht. De

figuur 1: gelaserde diamant waarbij de linkse helft gemicrostraald werd Indien we de elektrische weerstand aan het 9

oppervlak meten is deze na het microstralen van Âą1 kOhm toegenomen tot meer dan 50 MOhm. De elektrische geleidbaarheid is dus sterk afgenomen (vergelijkbaar met afkoken of deep-boilen).

Storingen bij slijpen met potcontact zijn dus verholpen.

Net als deep-boilen biedt microstralen geen oplossing voor de beoordeling van de kleur van gelaserde stenen. Testen wijzen uit dat enkel slijpen een goede beoordeling van kleur mogelijk maakt.

Op geslepen oppervlakken dient men er wel rekening mee te houden dat het straalmiddel kan aankitten zoals links op figuur 2 te zien is. De aangekitte materie is mechanisch of chemisch verwijderbaar.

figuur 2: aankitten van straalmiddel op een geslepen facet (links)

Het straalmiddel Het gebruik van een straalmiddel met de juiste korrelgrootte is van groot belang om 2 redenen. De eerste reden is de veiligheid van de steen. Een grote korrel heeft plaatselijk een grotere impact en kan tot beschadigingen leiden. De tweede reden is de kwaliteit van het ontzwarten. Grotere korrels kunnen minder makkelijk in de microstructuur van het gelaserd oppervlak doordringen en zullen daar bijgevolg moeilijker grafiet verwijderen.

Korrelgroottes tussen de 50 en 100 micrometer geven goede resultaten.

De keuze van het straalmiddel zelf is ook van 10

figuur 3: aluminiumoxide (40x)

figuur 4: glasparel (40x) belang. Van de door ons geteste straalmiddelen was het resultaat met glasparel en aluminiumoxide het beste. Zoals op figuur 3 en 4 te zien is, is aluminiumoxide veel hoekiger van vorm. Hierdoor wordt bijvoorbeeld Typex (dikwijls gebruikt als initiator bij laserbewerken van diamant) makkelijker verwijderd door aluminiumoxide.

Glasparel is goedkoper dan aluminiumoxide maar het aankitten van het straalmiddel op geslepen oppervlakken is bij het gebruik van glasparel meer uitgesproken. Om deze redenen gaat onze voorkeur uit naar aluminiumoxide.

Het straalmiddel zou kunnen gerecupereerd worden maar dit is niet aan te raden i.v.m. de levensduur van het pistool en de verhoogde kans op beschadigingen.

Het straalmedium

Veiligheid voor de steen

Perslucht op 4.5 tot 7.5 bar geeft goede resultaten.

Hoe hoger de druk, hoe makkelijker het ontzwarten, maar ook hoe groter de kans op aankitten. Om verstopping van het pistool te vermijden is het aan te raden de perslucht te ontvochtigen.

Bij de gebruikte parameters (druk, straalmiddel) en het gebruikte materiaal (pistool) werden tot hiertoe geen beschadigingen vastgesteld tijdens de testen.

Persoonlijke veiligheid Bij microstralen is het zo dat zachte elastische materialen de impact van de korrels dempen.

Rubber of tape kan zeer efficiĂŤnt als afscherming tegen microstralen gebruikt worden. Rubberen handschoenen bieden afdoende bescherming bij de gebruikte druk en korrelgrootte. Bescherming van ogen en luchtwegen is noodzakelijk. De meest praktische oplossing is het gebruik van een kleine zandstraalcabine met stofafzuiging.

Omgeving.

Aangezien het straalmiddel zeer fijn abrasief stof kan genereren is het af te raden de straalcabine te plaatsen in de omgeving van meet- en bewerkingstoestellen met precisiemechaniek of optiek zoals laserbewerkingstoestellen.

Het gebruikte materiaal Om dit principe toe te passen is perslucht noodzakelijk (compressor met ontvochtiger) met voldoende druk en debiet, een voor de toepassing geschikt microstraalpistool en een zandstraalcabine met stofafzuiging. De meeste zandstraalcabines zijn echter ergonomisch niet aangepast voor kleine objecten en zijn eveneens volumineus. WTOCD ontwikkelde een prototype van een zandstraalcabine zonder deze tekortkomingen.

Informatie over het gebruikte materiaal en de testen kan steeds bekomen worden via de Technologische Adviseerdienst van WTOCD.

Guy Van Goethem, Technologisch Adviseur, Tel +32 (0)3 491 95 26 g.van.goethem@wtocd.be WTOCD, Plaslaar 50, 2500 Lier, Tel +32 (0)3 488 06 09 www.wtocd.be

J. PIRE & P. HUET Are together for a better service Each 45 years of experience Jean Pire Paul Huet Round stones All models of very good –3 x Ex fancy stones and all kind of repairs

Hoveniersstraat 11 1st Floor 0496/506964

0494/364828

figuur 5: zandstraalcabine WTOCD 11

Sociaal Nieuws

Innovatiepremie Bedrijven kunnen ook in 2008 een innovatiepremie geven aan een werknemer die een idee heeft voor een nieuw product, dienst of aanpassingen in fabricatieprocessen of werkomgeving en die een meerwaarde betekent voor het bedrijf.

Deze innovatiepremie wordt vrijgesteld van fiscale en sociale lasten.

Enkel werknemers die door een arbeidsovereenkomst verbonden zijn met die onderneming, komen in aanmerking. Bedrijven die deze innovatiepremie willen uitreiken, moeten de werknemers voorafgaandelijk informeren over de criteria en toekenningsprocedure.

Om voor de premie in aanmerking te komen, moet het idee aan volgende voorwaarden voldoen: - de nieuwigheid moet een daadwerkelijke meerwaarde betekenen voor de normale activiteiten van het bedrijf; - de innovatie mag niet het voorwerp uitmaken van een voorafgaande offerteaanvraag; - de innovatie moet door de werkgever worden ingevoerd.

De premie zelf moet voldoen aan volgende voorwaarden: - de premie mag niet toegekend worden ter vervanging van het loon; - de premie mag enkel toegekend worden aan werknemers die via een arbeidsovereenkomst gebonden zijn aan de werkgever die de premie toekent; - de totale som van de gedurende één kalenderjaar uitgekeerde premies bedraagt gezamenlijk niet meer dan 1% van het geheel van de loonmassa van de onderneming; - de premie is van toepassing op maximaal 10% van het aantal werknemers voor ondernemingen met meer dan 30 personen en maximum 3 bij minder werknemers; - per innovatie mogen niet meer dan 10 werknemers van de premie genieten; - het bedrag van de premies uitbetaald per werknemer mag per kalenderjaar niet meer bedragen dan een maandloon.

Meer informatie vindt u via http://economie.fgov.be/innovatiepremie

Lonen De Belgische inflatie bedraagt 5,21% op jaarbasis.

De spilindex van de diamantnijverheid die vastgelegd is op 108,34 punten, werd opnieuw overschreden. Het is al de 2de keer in vier maanden dat dit gebeurt.

Dat betekent dat de brutolonen van de diamantbranches vanaf 5 mei verhoogd werden met 2% 12

(minimum 2% op de lonen van de grofbranche).

De bruto minimumlonen van de drie beroepscategorieën diamant zijn sedert 5/5/2008: - grofbranche (+21 j): € 83,85/dag - kleinbranche: € 77,64/dag - zagersbranche: € 78,30/dag

Loonkost 1 arbeider per volle week

Zagen

Grofbranche

Kleinbranche

BRUTOLOON

391,5

417,9

388,2

RSZ werknemer Bedrijfsvoorheffing (1) Maaltijdcheques wn Werkbonus

-55,26 -57,7 -5,45 20,67

-58,99 -65,63 -5,45 15,1

-54,8 -53,9 -5,45 20,05

Netto

293,76

302,93

294,1

Werkgeverskosten A. RSZ werkgever (2) B. Diverse (4%) C. Vervangingsinkomen nl. RVK + Ru (27,74%%)(4) Totale werkgeverskosten

138,26 15,66

147,59 16,72

137,1 15,53

108,61 262,52

15,93 280,24

107,69 260,32

Totale loonkost

654,02

698,14

648,52

46,2

-41

-45,81

-169,48

-189,22

-168,05

Vermindering RSZ Structurele vermindering Restitutie Sociaal Plan (5)

(1)Bedrijfsvoorheffing: tarief voor alleenstaanden - De Vlaamse forfaitaire belastingvermindering die vanaf 1/1/08 wordt toegestaan is onmiddellijk doorgerekend in de BV. Deze bedraagt € 12,50 per maand, en wordt toegekend wanneer de brutolonen per jaar minimum € 6.940 en maximum € 24.810 bedragen.

- De aanvullende vermindering van de BV, de zogenaamde jobkorting is in één keer verrekend in mei 2008 via de bedrijfsvoorheffing. Voor de klein-, grof- en zagersbranche bedraagt deze € 52,44 (voor een bruto-inkomen per maand tussen € 1.425,01 en € 2.955,00) (2) RSZ werkgever 32,70% voor werkgevers met minder dan 10 werknemers; voor werkgevers met meer dan 10 werknemers is dit 1,69% meer (dus 34,39%), op lonen aan 108% (3) Diverse: o.a. verzekering tegen arbeidsongevallen (1,06%); interbedrijfsgeneeskundige dienst; sociaal secretariaat 0,76%; bijdrage sluiting ondernemingen € 28,76 en € 57,51 per arbeider per jaar met minder en met meer dan 20 arbeiders; verlofkaarten, aanwezigheidsregisters (4) Vervangingsinkomen 27,74%: Bijdrage Rijksverlofkas 24,32% en RSZ op rustdagen 0,89876%, op lonen aan 110% (5) Vanaf 1/1/2007 is het sociaal plan in werking.

De maximum toekenning is per ondermening € 50.000/1 jaar en € 150.000/3 jaar.

Dit is 35,32% RSZ (+10 werknemers is dit 37,14%) + 19,77% RVD = 55,09% minus de structurele vermindering (code 3000) en de doelgroepverminderingen (codes 3100-3101)

Bedienden - PC226 (Bedienden uit de internationale handel, het vervoer en logistiek) Indexatie op 1 mei 2008 met 1,4%. CAO Verhoging met 25 euro.

- PC324 (Diamant) Technische bedienden zijn bedienden die tewerkgesteld zijn aan het bewerken van diamant.

Indexatie 1 mei 2008 met 2%.

Erratum pagina 13

- PC218: (Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor de bedienden) Eén indexering per jaar, nl. op 1 januari

Sociale uitkeringen Indexatie op 1 mei 2008. Een volledige lijst hiervan kan u bekomen op het bureel van SBD.

Gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen: - Basisbedrag: € 1.335,78 - Bedrag + 21,5 jaar en 6 maanden anciënniteit € 1.371,88 - Bedrag + 22 jaar en 12 maanden anciënniteit € 1.387,92

Herinneringen aan Expo 58 De unieke tentoonstelling van de Nielenaar François Van Kerckhoven, gewijd aan de ‘Expo 58’, vormde voor het SBDblad een unieke gelegenheid om deze gebeurtenis van 50 jaar geleden , en in het bijzonder de rol die de diamant daarbij gespeeld heeft, in herinnering te brengen.

In de loop van die tijdspanne heeft François Van Kerckhoven meer dan 12.000 Expo-objecten bijeengebracht en die werden in het kader van de jubileumviering in het Amerikaans Theater, het toenmalige Amerikaans Paviljoen op de Heizel, een van de grote architectonische overblijfselen van die Expo, op een prachtige manier tentoongesteld.

Bij onze zoektocht naar overblijfselen van het ‘Diamantpaviljoen’ op die Wereldtentoonstelling stootten we onmiddellijk op een toonkast met daarin wat er nog overgebleven is van wat indertijd tentoongesteld werd door R. Goldmuntz.

Een oud-werknemer van R. Goldmuntz, die de herinneringsstukken gekregen had schonk ze, na een televisie-

Hans Wins en verzamelaar François Van Kerckhoven bij een van de toonkasten met herinneringsstukken uit het toenmalige Diamantpaviljoen en die deel uitmaakten van wat indertijd tentoongesteld werd door Romi Goldmuntz uitzending gewijd aan voornoemde collectie van de grootste Expo 58-verzamelaar, aan François Van Kerckhoven, die aldus zijn verzameling vanuit de diamantsector opgewaardeerd zag.

Een eigen diamantpaviljoen

De toonkast met een deel van de overgebleven herinneringsstukken van Romi Goldmuntz

14

Op dit ogenblik zijn er nog weinig mensen actief, die toen aan de Expo deelgenomen hebben. Een speurtocht in oude jaargangen van het SBD-blad leverde ons echter als resultaat dat op vrijdag 25 april 1958 de plechtige inwijding plaatsvond van het Diamantpaviljoen, dat eigenlijk het resultaat was van de een jaar voordien speciaal met het oog op de komende wereldtentoonstelling opgerichte vereniging ‘Diamantexpo’.

En het desbetreffende artikel vertelt ons verder dat “de uitgenodigden in het paviljoen verwelkomd werden door de leden van het Comité, samengesteld als volgt: Ere-vicegouverneur-generaal van Kongo, Moeller de Laddersous, voorzitter van de groep: de heer Romi Goldmuntz,

DTC-stand

Detail van de toonkast met de tentoongestelde stukken

ondervoorzitters: de heren Ch. Van Antwerpen, M. Ginsburg en L. Breugelmans, secretarissen: de heren J. Joris en J. D’Ans en penningmeester de h. E. Severy.

Onder de genodigden bevonden zich vanwege de Forminière de heren Van Gersdaele, Lescornez, J. Koeckx (van de Bécéka), Regnier; de heer Beelaerts vanwege Diamand Boart alsook de heer Sneyers, vertegenwoordiger van de onderneming die het paviljoen heeft gebouwd, terwijl de Diamond Trading Company vertegenwoordigd was door de heren R.A. Cahen, uitvoerend directeur; J.V. Stark, directeur-secretaris; D.H. Turner, directeur voor de verkoop; J. Morpugo, Bastiaensen en M.A. Grantham. Talrijke bestuursleden van diamantorganisaties en vakbonden benevens vooraanstaanden uit handel en nijverheid woonden eveneens de plechtigheid bij.”

Volgens dezelfde bron “bracht de heer Moens de Fernig, commissaris-generaal van de tentoonstelling een bezoek aan de verschillende stands waarna de heer Moeller de Laddersous het woord voerde en uitleg verschafte over de werking van de groep der diamantnijverheid en de geschiedenis maakte van het diamant. De heer Rotti, die daarna het woord voerde, legde de nadruk op het belang van het diamantbedrijf op nationaal gebied. Aan de hand van cijfers bewijst spreker dat het artikel diamant de voornaamste bron van inkomsten in dollars voor ons land is aangezien 24 percent van de totale Belgische uitvoer naar de Verenigde Staten voortkomt uit diamanttransacties.

Na deze spreekbeurt achtte men het paviljoen als open verklaard.

Om te besluiten nog enkele woorden over het paviljoen zelf, dat zeker als een der mooiste van gans de tentoonstelling mag beschouwd worden. Het beslaat een oppervlakte van 900 vierkante meter en bevat werkelijk alles wat ook maar met het diamantbedrijf kan in betrekking staan, tot zelfs een atelier in werkingwaar men kan zien zagen, kloven, snijden, verstellen en slijpen. Alles hier in detail gaan uitdiepen zou werkelijk een onbegonnen taak zijn, temeer daar wij er van overtuigd zijn dat geen enkel persoon die de Wereldtentoonstelling bezoekt, het diamantpaviljoen zal voorbijgaan, het paviljoen dat aantoont dat Antwerpen nog steeds aan de top staat van alle diamantcentra ter wereld, en waarop wij fier mogen zijn”.

Vergeten we ook niet te vermelden dat de Diamond Trading Company Limited zelf een stand op de Wereldtentoonstelling had, waarover ze in een persmededeling zei “dat het de eerste maal is dat ruwe diamanten vertoond werden zoals ze hier nu te zien zijn. De cilinders waarop de stenen liggen werden vervaardigd uit verschillende materialen zoals harde uitheemse houtsoorten,fijne witte beeldhouwmarmer, roestvrij staal. Het geraamte van de uitstalkast is van staal, weegt ongeveer 5,5 ton en rust op een laag van speciaal versterkt beton. Het glas, bestaande uit zes secties, werd om reden van de nodige veiligheid, uit geplet triplex vervaardigd.

De uitstalling van de Diamond Trading Company werd verwezenlijkt naar het werk van een Engels tekenaar, de heer Ronald Sandiford MSIA.” En tenslotte ook nog melding maken van het feit dat de Kongolese diamantontginningsmaatschappijen op Expo 58 aanwezig waren in: a) de Belgische sectie, waar vier toonkasten het historisch aspect van et diamant, het helingsproces, de bijzonderste aanwendingen (industrieel en sier) en de bijzonderste aanwendingen in de industrie, samengevat worden. b) de sectie van Belgisch Kongo: in het mijnpaviljoen waar de bezoekers zich rekenschap kunnen geven van de overwegende rol die de mijnnijverheid speelt, onder meer in de economische en sociale expansie van Belgisch Kongo.

De speciaal voor Expo 58 ontworpen ‘ster’ van de firma Westland Diamant NV – G. Wins en Zonen (verzameling Hans Wins)

15

World Council of Jain Academies zetelt in Wilrijkse FVG

De Faculteit voor Vergelijkende Godsdienstwetenschappen (FVG) in Wilrijk is de eer te beurt gevallen de zetel te worden van de World Council of Jain Academies (WCJA). Bij die gelegenheid werd door professor Nathubai Shah, secretaris-generaal van de WCJA en door mevrouw Kathleen Van Brempt, Vlaams minister van Gelijke Kansen, Mobiliteit en Sociale Economie, aan de ingang van het faculteitsgebouw een herinneringsplaquette onthuld.

Toeval is dit zeker niet maar enerzijds het resultaat van de jarenlange inspanningen van de FVG om haar aanbod aan cursussen zo rijk en verscheiden mogelijk te houden en anderzijds van de niet aflatende belangstelling van de meer dan 1.400 leden tellende jaingemeenschap voor de stad Antwerpen, waar een heel groot aantal van haar leden in de diamantsector actief zijn.

Komt daarbij dat de jaingemeenschap met dit initiatief vooruit wou grijpen op de voor komend voorjaar geplande opening van de eerste jaintempel

op het Europese vasteland (naast die in het Britse Londen de enige in Europa), die in Wilrijk zijn voltooiing nadert. En tenslotte ligt het voor de hand dat de World Council of Jain Academies met deze inhuldiging zijn steun aan de cursussen Jainism aan de Faculteit voor Vergelijkende Godsdienstwetenschappen niet alleen bevestigt maar ook nog opvoert. Hiermee wordt trouwens ook de internationale uitstraling van de Faculteit nog in belangrijke mate verstevigd. Deze cursussen zullen gedoceerd worden door Chris De Lauwer, docente jainisme en Indische taal.

De talrijke genodigden, leden van de raad van bestuur en professoren en studenten van de FVG alsook vele vrienden van de Faculteit werden verwelkomd door haar grondlegger-rector Chris Vonck. Die beklemtoonde in zijn openingswoord de rol die de Faculteit in Antwerpen en BelgiĂŤ wil spelen bij het bevorderen van het wederzijds begrip tussen de aanhangers van heel uiteenlopende religies, iets wat in onze hedendaagse multiculturele

Tijdens de inhuldigingsplechtigheid van de herdenkingsplaquette van de WCJA in de FVG werd het woord gevoerd door achtereenvolgens rector Chris Vonck van de FVG, Vlaams minister Kathleen Van Brempt van Gelijke Kansen, Mobiliteit en Sociale Economie en professor Nathubai Shah, secretaris-generaal van de WCJA

16

belangstelling voor het welzijn van dieren en voor de instandhouding van het leefmilieu, een rust uitstralende religie gericht op zelfbevrijding.

Een steeds diverser wordende samenleving

Professor Nathubai Shah verwelkomt minister Van Brempt onder het toeziend oog van rector Chris Vonck en docent Jan De Zutter

maatschappij des te belangrijker is, maar ook en niet het minst, op het wetenschappelijk werk dat zij in het kader van de studie van die religies levert.

Na een korte religieuze jainplechtigheid, bestaande uit het aansteken van wierook op een miniatuurjainaltaar en het zingen van enkele passende gebeden voerde professor Nathubai Shah het woord en wees er op dat na Groot-Brittannië en de Verenigde Staten nu België, en meer bepaald Antwerpen, door de World Council of Jain Academies werd uitgekozen om een toonaangevende rol in het netwerk van jainverbindingen te spelen. En ook hij verheugde zich reeds op de naderende ingebruikname van een prachtige jaintempel, annex een cultureel centrum, in Wilrijk.

Als een van de oudste religies ter wereld noemde hij het jainisme een religie van geweldloosheid en eerbied voor alle leven, van gelijkheid en van grote

Het talrijk opgekomen publiek luisterde met aandacht naar de toespraken

Vlaams minister Kathleen Van Bremt van Gelijke Kansen, Mobiliteit en Sociale Economie wees er van haar kant op dat “we vandaag in Europa leven in een steeds diverser wordende samenleving als gevolg van de grote migratiestromen, die vanaf de jaren ‘60 van de vorige eeuw op gang zijn gekomen.

In Vlaanderen is vandaag één op tien inwoners van vreemde origine. Maar in de grote steden lopen die cijfers op. In Antwerpen gaat het over een op drie inwoners, in het Brusselse gewest over de helft van de inwoners. Al die nieuwkomers hebben ook vreemde gebruiken met zich meegebracht, waaronder religieuze praktijken waarvan de doorsnee Vlaming nog nooit heeft gehoord. Een recente levensbeschouwelijke peiling heeft in de Britse hoofdstad maar liefst 170 religies geïdentificeerd. In werkelijkheid zijn het er wellicht meer. Bij ons bestaan dergelijke genuanceerde peilingen niet, maar er is geen reden om aan te nemen dat de situatie in Brussel of Antwerpen ander is dan die in Londen.

We moeten er geen doekjes om winden: het samenleven van mensen met heel verschillende culturele en religieuze achtergronden is niet eenvoudig. Het debat over de interculturele, pluralistische samenleving is volop aan de gang.

Op de eerste rij eresenator Karel Poma en Hilda Craeybeckx, medewerkster Unicef en medestichtster van het ‘Fonds Craeybeckx, Grootjans, Detiège’, beide lid van de raad van bestuur van de FVG

17

kleurrijke waaier aan religieuze inzichten. De Faculteit is in het Vlaamse academische landschap een unieke plek van ontmoeting in verschil. Zelfs op Europees niveau zijn er weinig voorbeelden te vinden van deze aanpak. Het kan dan ook geen toeval zijn dat net deze Faculteit vorig jaar de wieg vormde voor de Pantheonprijs voor actief pluralisme en levensbeschouwelijke diversiteit.

De grootste jaintempel buiten India

Onlangs nog organiseerde het GO!, het onderwijs van de Vlaamse gemeenschap, een interessant congres over actief pluralisme en levensbeschouwelijke diversiteit op school. Ook in deze stad wordt op een ambitieuze manier werk gemaakt van de nieuwe pluralistische samenleving, ondermeer met het project Cordoba. En deze instelling, de Faculteit Vergelijkende Godsdienstwetenschappen, timmert al 25 jaar aan een weg die leidt naar meer verdraagzaamheid en pluralisme.

Hier doceren professoren vanuit hun eigen levensbeschouwelijke overtuiging zowel grote als kleine wereldgodsdiensten en levensbeschouwingen in een geest van wederzijds respect. christenen en vrijzinnigen, joden en moslims, boeddhisten en hindoes - en dan noem ik er maar een paar - leren hier over elkaars gebruiken en gewoonten en informeren de studenten over de

Vandaag wordt in Antwerpen gebouwd aan de grootste jaintempel buiten India, een prachtig gebouw in witte graniet met aanpalend cultureel centrum, dat wellicht tegen het einde van het jaar klaar zal zijn. Er leven naar schatting zo’n 1500 jains in ons land, waarvan de meerderheid in Antwerpen, waar ze ondermeer actief zijn in de diamantsector.

Ik moet eerlijk bekennen dat ik weinig wist over de jaingemeenschap. Misschien is dat niet zo verwonderlijk, omdat er wereldwijd slechts vier miljoen jains zijn, en ze - zelfs in het land waar het jainisme ontstond, India - maar 1 procent van de bevolking uitmaken. Ik heb begrepen dat het Jainisme zich in de zesde eeuw vC, ongeveer gelijktijdig met het boeddhisme, afsplitste van de hindoetradities in India. Ik moet opletten wat ik in deze geleerde omgeving zeg, maar het hindoeïsme kent geen echte religieuze eenheid, en kan eerder omschreven worden als een kleurrijke mozaïek van religieuze praktijken. Dat in tegenstelling tot het jainisme en het boeddhisme die uitgroeiden tot

Minister Van Brempt tijdens haar toespraak

In het aandachtig luisterend publiek zowel docenten als studenten als vertegenwoordigers van de jaingemeenschap

Mevrouw Shah en professor Nathubai Shah met tussen hen in enkele leden van de Antwerpse jaingemeenschap

18

De herinneringsplaquette werd gezamenlijk door minister Kathleen Van Brempt en professor Nathubai Shah van de WCJA onthuld

gestructureerde levensbeschouwingen met een duidelijke leer. Het boeddhisme heeft zich inmiddels al comformtabel in ons land genesteld en heeft inmiddels een aanvraag tot erkenning ingediend, iets wat ik overigens van harte steun.

Het jainisme is in ons land minder goed bekend.

Wie zich informeert over het jainisme botst bovendien op een heleboel cliché-beelden. De oprichting van een leerstoel jainisme aan deze faculteit kan alvast bijdragen tot een beter begrip van het jainisme en van de jaingemeenschap in ons land. Een kernbegrip in het jainisme, namelijk Ahimsa, is in het westen wel bekend, hoewel niet onder die naam. Letterlijk verwijst het naar het gebod om niet te doden, maar het heeft een aantal gevolgen die onze cultuur hebben beïnvloed. Eén er van is het vegetarisme, dat vandaag in WestEuropa volledig is ingeburgerd. In ons land is ongeveer 2 procent van de bevolking volledig vegetariër, maar die aantallen lopen op als er mensen worden bijgerekend die regelmatig kiezen

De plechtigheid werd afgesloten door professor Shah en rector Vonck

voor vegetarische maaltijden. Dan gaat het al snel om één op tien inwoners. Een grote supermarktketen rekende uit dat 7 procent van de Belgen wekelijks een vegetarisch product koopt.

Het principe van Ahimsa kennen alle Westerlingen ook uit de leer van Mahatma Ghandi, die zich voor zijn geweldloze actie liet inspireren door het jainisme. Ook voorbeeldfiguren zoals Albert Schweitzer en Martin Luther King lieten zich inspireren door de geweldloosheid van het jainisme.

De leerstoel die met de steun van de World Council of Jain Academies (WCJA) wordt ingericht is een belangrijke bijdrage aan de academische studie van het jainisme in ons land, en biedt studenten met heel verschillende achtergronden de kans om gedurende vier jaar kennis te maken met een religie die in Europa nog te weinig bekend is. De leerstoel draagt ook bij tot de ontwikkeling van een rijke

Na de plechtigheid was er tijdens de receptie nog volop gelegenheid tot bijpraten: hier Hilda Craeybeckx in gesprek met decaan Lydia Bonte

19

Groepsfoto met minister van Brempt, rector, bestuursleden en docenten van de FVG, samen met de familie Shah en vertegenwoordigers van de jaingemeenschap Minister Van Brempt ontving tot slot bloemen en een herinneringsboek uit handen van Chris de Lauwer, docente jainisme aan de FVG

pluralistische samenleving, die pas echt pluralistisch kan zijn, als ze er in slaagt om op een objectieve manier kennis te nemen van de verschillende levensbeschouwelijke tradities. Ik wil dan ook de secretaris-generaal van de World Council of Jain Academies (WCJA), professor dr.

Nathubai Shah, de Antwerpse jaingemeenschap, de rector en het academisch personeel van de Faculteit van harte danken voor deze verrijking van het Antwerpse levensbeschouwelijke landschap.”

Faculteit voor Vergelijkende Godsdienstwetenschappen Op 13 maart 1980 staken in Antwerpen meerdere religieus geïnteresseerden de koppen bijeen. Uit hun brainstorming bleek de noodzaak aan een instelling die zich met een grondige vergelijkende studie van religies en wereldbeschouwingen zou bezig houden. Reeds op 30 april van dat jaar werd overgegaan tot de oprichting van de internationale vereniging Faculteit voor Vergelijkende Godsdienstwetenschappen, waarvan de stichting en de statuten bij KB van 20 juni 1980 en 17.02.1989 erkend werden.

Artikel 2 van deze statuten luidt: “De vereniging heeft tot voorwerp: het op internationaal niveau inrichten van de vergelijkende studie der godsdienstwetenschappen en van het wetenschappelijk onderzoek op het vlak van de religies en van de wereldbeschouwingen. De tegenwoordige en toekomende leden verklaren plechtig dat de Faculteit voor Vergelijkende Godsdienstwetenschappen aan geen enkel leerstelsel onderworpen is. De meest absolute verdraagzaamheid zal voorgaan bij de betrekkingen tussen de leden en de bij de opzet betrokkenen.”

20

Naast talloze regelmatige leerlingen telt de Faculteit ook heel veel ‘vrije leerlingen’, quasi steeds volwassenen en vooral gepensioneerden, die hun vrije tijd zinvol willen vullen met de wetenschappelijke bestudering van één of andere godsdienst of levensbeschouwelijke stroming en daar de ideale plaats vinden om dat ernstig, op regelmatige basis en begeleid door specialisten te doen. Dikwijls gaat het om mensen, die in hun jeugd de gelegenheid niet gekregen hebben zich aan dergelijke studies te wijden en die na hun arbeidscarrière in de Faculteit eindelijk de mogelijkheid vinden om hun jeugddromen of -ambities in vervulling te laten gaan. Anderen vinden hier de gelegenheid om hun geestelijke zoektocht een veel grotere diepgang te geven of aspecten van religies of wereldbeschouwelijke systemen te leren kennen, waarmee ze hun leven geworsteld hebben. Kortom, de Faculteit, die met tal van buitenlandse universiteiten samenwerkingsakkoorden afgesloten heeft en ook een overeenkomst met de Vrije Universiteit van Brussel gesloten heeft, kan tot doctorsgraden verlenen en kan er tevens prat op gaan vele buitenlandse studenten aan te trekken. Normaliter leidt de eerste cyclus van ten minste 180 studiepunten (3 academiejaren) tot de graad van Bachelor. De ruggengraat van de studies bestaat uit bahaï, boeddhisme, christendom, hindoeïsme, humanistiek, islam, jainisme, judaisme, sikhisme en Nieuwe Religieuze Bewegingen (NRB). Een tweede cyclus van tenminste 60 studiepunten wordt afgerond met de graad van Master.

In het kader van haar wetenschappelijk werk publiceert zij een jaarboek onder de titel ‘Acta Comparanda’, waarin niet alleen eigen lesgevers maar ook autoriteiten van Belgische en buitenlandse instellingen bijdragen op een heel hoog niveau publiceren en de meest recente publicaties uit de vele in de Faculteit gedoceerde leergangen recenseren, zodat dit een fantastisch instrument is om op de hoogte te blijven van wat er in de wereld van de vergelijkende godsdienstwetenschappen aan nieuwe boeken verschijnt. (Y.V.) Voor meer inlichtingen (contactname, inschrijving, informatie over de avondlezingen of over de publicaties): www.AntwerpFVG.org

Afscheid van provinciegouverneur Paulus en welkom aan gouverneur Cathy Berx

Na 15 ‘passionante jaren’ zoals hij ze zelf in zijn laatste rede tijdens de zitting van de provincieraad van 17 april 2008 noemde, heeft Camille Paulus als provinciegouverneur afscheid genomen van de gouw, waar het voor hem zovele jaren goed werken, wonen en leven is geweest. Wie, zoals wij, de gelegenheid gehad heeft provinciegouverneur Camille Paulus van nabij bezig te zien met de verdediging van de belangen van die gouw die hem zo zeer aan het hart lag, weet dat die met hem een groot verdediger van niet alleen zijn economische en industriële maar ook en niet het minst culturele belangen verliest.

Natuurlijk wordt hij vervangen en wij verwelkomen dan hier meteen ook zijn opvolgster, Cathy Berx, van wie wij hopen dat haar betrekkingen met de diamanthandel en -nijverheid even goed zullen zijn als die van haar voorganger.

Als even onvoorziene als welverdiende bekroning van zijn carrière mocht gouverneur Camille Paulus net na zijn officiële afscheidsviering in de Arenbergschouwburg een eredoctoraat van de Universiteit Antwerpen in ontvangst nemen. Een mooiere afronding van zijn levenswerk had hij zich beslist niet kunnen dromen. Vooral niet omdat het universitaire onderwijs in Antwerpen hem altijd bijzonder nauw aan het hart gelegen heeft en hij niets onverlet gelaten heeft om het in de hand te werken en te promoten, wetende dat alleen via kennis deze maatschappij vooruitgang kan boeken.

Heel terecht wees spreker in zijn inleiding er op hoe jammer het is dat het reeds jaren geleden aangekondigde debat ten gronde over de rol van de provincieraden en provinciegouverneurs nog steeds niet plaatsgevonden heeft. Zijn argumentatie, dat een heleboel taken die de gemeentelijke mogelijkheden overschrijden en die teveel werk van de regionale en nationale regeringsniveaus zouden vragen derhalve op ideale manier op provinciaal niveau uitgevoerd kunnen worden houdt, volgens ons, nog altijd honderd procent steek. Bedenken we maar even hoe een verdwijning van de provinciale hotel- of toerismeopleiding het educatieve aanbod in dit land verschrikkelijk zou verarmen en thans juist op dat niveau een ideale uitstraling vindt.

Spreker wees ook op de bijdrage die de provincie geleverd heeft tot de grote politiehervorming en stelde met voldoening vast, terugkijkend op de voorbije jaren, dat “ondanks een aantal pijnpunten in enkele politiezones, voornamelijk op capaciteitsvlak, de politiehervorming in de meeste gevallen geleid heeft tot een professioneler en effectiever politieoptreden. Meer zelfs, het besef is gegroeid dat alle overheidsniveaus in het veiligheidsbeleid een waardevolle inbreng kunnen hebben, dus ook de provincie.”

Vijftien jaar WODCA Een belangrijk kapittel van zijn afscheidsrede wijdde gouver-

neur Paulus aan de door hem vijftien jaar voordien op gang getrokken WODCA-actie. Er kan geen twijfel over bestaan dat die heel wat mensenlevens gered heeft, waarvoor de gouverneur dank van de hele bevolking verdient.

Veel aandacht besteedde hij ook aan het waterbeleid in de provincie en stelde in dat verband ondermeer dat “er vandaag een ruimtelijk infrastructuurplan en een geïntegreerd waterbeleid bestaat waarin, waterlopen niet meer rechtgetrokken en ingebuisd worden maar hermeanderd zodat het besef groeit dat we sommige stukken land beter teruggeven aan de natuur.”

Vanuit zijn bekommerdheid om jonge mensen verwees hij ook naar de “steun aan structurele initiatieven om beginnende kunstenaars een forum te bieden” maar ook naar de vele kansen die aan kwetsbare jongeren geboden worden, onder andere via de Centra voor Deeltijds Onderwijs en het Antwerpse Centrum voor Begaafdheidsonderzoek.

En een van de hoofdbrokken van zijn afscheidsrede werd natuurlijk gevormd door de industrieel-economische problemen van de provincie Antwerpen, in het bijzonder de Scheldeverdieping en de mobiliteit en vanzelfsprekend manieren om nieuwe bedrijventerreinen te ontwikkelen om nieuwe investeerders en bijkomende jobs aan te trekken.

Wat ons van deze gouverneur, die 15 jaar lang de Antwerpse diamantsector met verve verdedigd heeft, meest van al verwondert is dat hij daar in zijn afscheidsrede geen woord aan besteed heeft. Moeten we dit als een slecht voorteken beschouwen (want een vergetelheid lijkt ons uitgesloten). We hopen alleen maar dat zijn opvolgster, de nieuwe gouverneur mevrouw Cathy Berx, van bij haar eerste ambtsdaden de diamanthandel en de diamantindustrie duidelijk een ereplaats in het provinci-

21

22

Eredoctor Camille Paulus in gesprek met Solange Verguts, zijn jarenlange secretaresse en toeverlaat aal beleid zal laten toekomen. De sector in het algemeen en het Syndikaat der Belgische Diamantnijverheid in het bijzonder drukt hierbij trouwens de hoop uit snel met haar kennis te mogen maken en aldus de gelegenheid te krijgen haar van het belang van deze sector voor de stad, de provincie en het land te mogen overtuigen. (Y.V.)

Eredoctoraat voor algemene verdiensten Bekroning en tevens hoogtepunt van zijn 15-jaige carrière vormde voor ere-gouverneur Camille Paulus de inontvangstname van een eredoctoraat van de Universiteit Antwerpen in de grote zaal Rector De Somer. In de quasi nokvolle aula hadden zich ook nog vijf andere kandidaat-eredoctores verzameld, met name: prof.dr. Richard P. Bagozzi (University of Michigan, Ann Arbor VS), prof.dr. John Fiske (University of Wisconsin, Madison VS), prof.dr. Frits Pieter van Oostrom (Universiteit Utrecht, NL), prof.dr. Renu Virmani (George Washington University, Washington DC VS) en de grote Israëlische schrijver, essayist en journalist Amos Oz. Zowel Camille Paulus als Amos Oz kregen hun eredoctoraat ‘voor Algemene Verdiensten’ toegekend.

Prof.dr. Francis Van Loon, rector van de UA, hield persoonlijk de laudatio, waarin hij uiteenzette waarom de Universiteit Antwerpen gemeend had de gewezen gouverneur van de provincie Antwerpen deze eer te moeten aandoen. Hij wees er op hoe Camille Paulus bij zijn aantreden in 1993 tegen de kritiek had moeten vechten, die toen op het gouverneurschap in het algemeen als voorbijgestreefd werd geuit, en hoe de toen jonge gouverneur die kritiek de grond had weten in te boren door

Ook minister van Staat en eregouverneur Andries Kinsbergen was een opgemerkte aanwezige bij de uitreiking van de eredoctoraten aan de UA zijn rol als civil servant, als grand commis de l'état, in de volle betekenis van die woorden uit te spelen. Daarbij had de gouverneur zich onverdroten ingezet voor wat hij zijn hele carrière door ‘de meest geïndustrialiseerde provincie van het land’ heeft kunnen noemen, die hij met de inzet van al zijn krachten ook altijd de ‘nummer één’ heeft doen blijven. Een belangrijke rol speelde daarbij de uitbouw door Camille Paulus van de internationale betrekkingen van Antwerpen met landen als China, die zich in volle economische expansie bevinden.

Daarnaast loofde rector Van Loon ook de inzet van de gouverneur voor de veiligheid en vooral dan die van de jongeren, en hij roemde in die context in het bijzonder de oprichting van een gespecialiseerd centrum voor de behandeling van jongeren die bij ongevallen gewond geraakt zijn.

Vanzelfsprekend kon spreker er niet omheen te benadrukken dat Camille Paulus vóór zijn gouverneurschap de ondervoorzitter van de UA was geweest en het is via die UA dat hij ook steeds contact met de jongeren en hun verzuchtingen heeft gehouden. Zonder te vergeten dat de gewezen gouverneur ook voorzitter van het Instituut voor Tropische Geneeskunde was, dat de strijd tegen Aids tot een van zijn grote opgaven heeft gemaakt.

Aan ere-gouverneur Camille Paulus en aan de Israëlische schrijver Amos Oz viel de eer te beurt.in naam van alle nieuwe eredoctores een dankrede uit te spreken.

Amos Oz: “Fanaticism is a bad gene in the human race and it potentially threatens everyone of us” “Some people are telling in these days that the main clash of our times is the clash of civilizations, the clash between the Islam and the West. I disagree. I think that the main clash of our times is not between Islam and the West but the clash between fanaticism and the rest of us. The majority of the Moslems are not fanatics and the

majority of the fanatics are not necessarily Moslems.

Fanaticism is older than the Islam, older than Christianity, older than Judaism, older than any faith, ideology or conviction in the world. In fact, I maintain that fanaticism is a bad gene in the human race and it potentially threatens everyone of us.

23

the entire population to swallow my humour capsules, as to immune them to fanaticism, I may qualify one day not for a Noble prize in literature but in medicine. But than, look at me what I am doing!

Trying to persuade all other people to swallow my humour capsules to change them for their own good because I love them and I want to change their souls…

The other antidote to fanaticism is the ability to imagine the other, imagine the other which, by the way, novels, literature is a great educator. Imaging the other makes us more sensitive to the essential pluralism of th human race, to the fact that we have the equal right to be different from one another and that is, in my view, the grain of the idea of equality: the equal right to be different, not to be the same.

And I believe that imagining the other turns each of us into a better being, a better scholar and even a better lover. But it is a lot too early to discuss the subject of better loving. Thank you.”

Gouverneur Cathy Berx I think the origin of fanaticism lies in the uncompromising, obsessive urge to change other people for their own good, for their own sake.

Of cause, I am not suggesting that everyone of us is interested to change the next person but when the urge to change one becomes an obsession, that is where we confront fanaticism.

The fanatic is a great altruist. He is more interested in you than he is interested in himself. He is always out to change you, to save your soul, to cure you of your smoking habits or your voting habits or your thinking habits for your own good. He loves you. He is always falling on your neck. In case you prove unredeemable, rather than falling on your neck, he will be at your throat, which is topographical the same thing.

I believe that one of the most powerful antidotes to fanaticism is a sense of humour. I have never seen a fanatic with a sense of humour, nor have I seen a person with a sense of humour becoming a fanatic, unless he or she lost their sense of humour.

Humour is the ability to see ourselves as others see us, the ability to laugh at ourselves from time to time. It is a powerful antidote. If I could only compress a sense of humour into capsules and persuade

Cathy Berx werd de opvolgster van Camille Paulus als gouverneur van de provincie Antwerpen. Tot 1 mei jongstleden was zij ondervoorzitster van de CD&V. Zij werd in 1969 geboren en behaalde een doctoraat in de Rechten aan de Universiteit Antwerpen, een diploma Franse taal aan de universiteit van Tours en een diploma Duitse taal aan de universiteit van Wenen. In 1993 en 1994 was zij assistente aan de Universiteit Antwerpen en vanaf 2000 professor aan dezelfde instelling. Zij zetelde in de Antwerpse gemeenteraad en sinds 2004 ook in het Vlaams Parlement. Zij is gehuwd en moeder van twee kinderen.

Het SBD wenst mevrouw Berx een rijke en vruchtbare carrière en hoopt dat zij zich, net als haar voorganger, met hart en ziel voor de Antwerps-Kempense diamantsector zal inzetten. Het SBD ziet alvast uit naar een ontmoeting met haar.

Brusselse ‘grote synagoge’ werd Europese hoofdsynagoge Tijdens een indrukwekkende plechtigheid heeft José Manuel Barroso, voorzitter van de Europese Commissie, de Brusselse ‘Grote Synagoge’ in de Regenstschapsstraat uitgeroepen tot Hoofdsynagoge van Europa. Dit gebeurde in aanwezigheid van Raymond Cahen, voorzitter van de Israëlitische Gemeenschap van Brussel; van Albert Guigui, opperrabbijn van Brussel, die bij deze gelegenheid een gebed voor de Europese Unie en haar gezagsdragers uitsprak; van Sir Jonathan Sacks, opperrabbijn van het Verenigd Koninkrijk en adjunct-voorzitter van de Conferentie van Europese Rabbijnen en van professor Julien Klener, voorzitter van het Centraal Israëlitisch Consistorie van België. De plechtigheid werd opgeluisterd door de voorzangers Benjamin Muller (Antwerpen), Bernard Job (Brussel), Joseph

24

Muller (Manchester) en Israël Muller (Brussel) en het koor o.l.v. dr. A. Deutsch, met aan het Schijvenorgel Jan Moeyaert. Onder de aanwezigen in de nokvolle synagoge bemerkten we ondermeer kardinaal Danneels, tal van Belgische politici en Europarlementariërs en vertegenwoordigers van de Antwerpse diamantwereld, onder wie o.a. Michael Vaughan, secretarisgeneraal van de World Federation of Diamond Bourses alsook Nathan Ramet (voorzitter van en motor achter het Joods Museum voor Deportatie en Verzet in de Dossinkazerne in Mechelen), Leo Steigrad, Eli Ringer, Rudolphe Frey.

De plechtigheid opende met psalm 124 ‘Seou shearim’ (laat uw hoofden worden opgeheven, O deuren), gevolgd door een korte toespraak door Raymond Cahen, voorzitter van de

Europees commissievoorzitter Jose Manuel Barroso, wordt verwelkomd door Sir Jonathan Sacks, de opperrabbijn van GrootBrittannië en het Gemenebest en opperrabbijn Albert Guigui van Brussel bij het begin van de plechtigheid in de Brusselse synagoge aan de Regentschapsstraat Israëlitische Gemeenschap van Brussel, die de talloze genodigden welkom heette en zijn diepe vreugde over deze heuglijke gebeurtenis uitsprak.

Volgde dan de in het kader van de Europese eenheid heel toepasselijke psalm 133 ‘Hoe goed en aangenaam is het stilstaan bij de broeders in eenheid’ en het uithalen van de torah onder het zingen van ‘Vajehi binsoah Ha'Aron’ (Wanneer de Ark vertrok, zei Mozes op, Eeuwige!). Voorzanger Benjamin Muller bracht vervolgens op indrukwekkende manier het ‘El malei ra'ahamim’, het gebed ter nagedachtenis van de zes miljoen slachtoffers van de sjoa.

Albert Guigui, opperrabijn van Brussel, richtte zich met de volgende woorden tot José Manuel Barroso, voorzitter van de Europese Commissie: “Mes premiers mots je voudrais les adresser à Monsieur José Manuel Barroso, Président de la Commission européenne. Je voudrais vous dire, Monsieur le Président, merci pour votre aide et votre soutien constants.

Merci pour votre écoute attentive. Je n’oublierai jamais notre première rencontre. Vous veniez de prendre vos fonctions. Et dès le début, vous avez accueilli de façon chaleureuse une délégation de la Conférence des Rabbins européens en essayant de nous expliquer le prix que vous accordiez à cette rencontre.

Merci d’avoir accepté que notre Synagogue puisse porter le titre de ‘La Grande Synagogue de l’Europe’.

Dans quelques minutes, nous allons réciter deux prières.

La première Yzkor, nous convie à nous souvenir des six millions de nos frères exterminés durant la Shoah. S’il y avait un message juif européen au monde, en tant que juif, je dirais que ce message de l’Europe devrait être un message de mémoire prospective, à savoir de dire, ‘plus jamais cela’. C'està-dire, plus jamais de racisme, plus jamais d’antisémitisme.

Parce que l’Europe s’est perdue dans cette horreur là, je dirai et je ne cesserai de répéter: plus jamais cela.

Europa moet boodschap van integratie maar niet van assimilatie uitdragen La seconde prière sera dédiée à l’Europe. Elle nous convie à

De talrijke aanwezigen luisteren naar een gebed, uitgesproken door de voorzanger, tijdens de inhuldiging van de Brusselse hoofdsynagoge tot hoofdsynagoge van Europa

nous souvenir de la nature des communautés religieuses ou ethniques dans une société multiculturelle. Les plus belles paroles à ce sujet furent exprimées par 1e prophète Jérémie il y a 2700 ans. Jérémie définissait à tout jamais ce que signifiait d’appartenir à une minorité religieuse dans une société qui n'était pas la sienne. «Travaillez pour elle. Contribuez à son développement. Considérez son bien-être comme le vôtre,» expliquait-il.

S’il y avait un message juif européen au monde, en tant que juif, je dirais que ce message de l’Europe devrait être un message d’intégration et non d’assimilation.

Jadis l’Europe assimilait. Elle mettait des conditions à l’accueil de celui qui est différent. Il fallait que l’autre change. Pour le juif, qu’il coupe ses papillotes, qu’il abandonne sa lévite.

Aujourd’hui l’Europe a compris qu’il faudrait faire un effort pour accueillir, en d’autres termes accomplir une démarche d’intégration. Elle a choisi de créer des espaces, notamment culturels, qui permettent à l’autre de vivre avec son frère en humanité sans avoir à renier ce qui le définit : ses pratiques religieuses, sa langue spécifique de communication interne, ses règles alimentaires.

Aujourd’hui, l’Europe est le lieu d’un puzzle, d’un puzzle où, toutes les pièces différentes sont indispensables mais où aucune ne suffit à définir l’identité de ce qui se construit.

Eh bien, le judaïsme qui connaît cette expérience de longue date se reconnaît très fort dans la construction européenne.

Pourquoi? Mais parce que transcendant justement les différences, demeure chez les juifs le sentiment profond d’une communauté de destin. Notion dont l’Europe est en train, me semble t-il, de prendre conscience.

L'Europe. Cette Europe qui se construit. A quoi doit-elle ressembler? A un tableau de maître. Ce qui fait la beauté du tableau c'est l'harmonie des couleurs. Ce qui fera la beauté de notre Europe, c'est notre diversité et notre pluralité. A chacun d'entre nous d'enrichir le patrimoine européen par son apport spirituel, intellectuel et folklorique et religieux.

Mes chers frères, mes chères soeurs!

En ce jour historique, je formule le voeu ardent que notre

25

synagogue devenue la Grande Synagogue de l’Europe puisse être un phare du judaïsme européen, une vitrine porteuse de notre histoire et de nos valeurs plusieurs fois millénaires.

Puisse-t-elle être comme le souligne le prophète Isaïe: «Car ma maison est une maison de prière pour toutes les nations.»

Blijk van waardering voor Europa Na het binnenhalen van de thora onder het zingen van ‘Ki leka'h tov’ (want goed onderricht heb ik jullie gegeven, verlaat dus mijn thora niet) was het woord aan Sir Jonathan Sacks, opperrabbijn van het Verenigd Koninkrijk en adjunctvoorzitter van de Conferentie van Europese rabbijnen. Hij beklemtoonde dat “We value Europe deeply and we count your presence here as a sign that you – the leaders and representatives of Europe -- value its Jewish communities and the contribution they have made, and continue to make, to European life.

Today we formally rename and consecrate the great synagogue of Brussels, as the great synagogue of Europe -- and I want to explain the significance of this act.

51 years ago, in 1957, one of my distinguished predecessors, the late chief Rabbi Sir Israel Brodie, brought together the Jewish spiritual leaders of Europe, to form the conference of European rabbis, which has remained active in rebuilding and strengthening Jewish life ever since.

They came together in a momentous act of faith, just as did the nations of Europe when they created the European Union.

They sought a Europe that would transcend the wars and narrow nationalisms of the past. It was an act of faith and hope after two world wars had claimed so many millions of lives.

So too the rabbis of Europe made their own commitment of faith -- that after the Holocaust, there was still a future for Jews in Europe, that there could be a Europe cleansed of the virus of antisemitism, and other forms of ethnic and religious hate.

That was their belief then, and it is our belief today.

We think today of what the Jews of Europe gave to its civilisation in modern times. In physics, Einstein. In philosophy, thinkers from Henri Bergson to Isaiah Berlin. In sociology, Emil Durkheim. In anthropology, Levi-Strauss. In psychology, Freud and Adler. In music, Mahler and Schoenberg. In literature, Proust and Kafka. 39% of Nobel prizes in economics. 47% of world chess champions. Jews were among the makers of the modern European mind.

And not only Jews, but Judaism itself. It was in the 17th century, after the great Wars of religion that had devastated the continent, great thinkers turned to the Hebrew Bible and found there the moral architecture of a free society -- thinkers like Thomas Hobbes, John Milton and John Locke. It was there in the book of books that they rediscovered the principles of the dignity of the individual, the sanctity of human life, the vision of a society founded on righteousness and justice, lovingkindness and compassion, liberty and the rule of law. Without this twin contribution, of Jews and Judaism, Europe today would be a very different place.

Heropbouw naar de toekomst kijkend But there is a third contribution, not less significant. After the

26

Holocaust, Jews could so easily have said, there is no place for us here. It yet as they did not. They fought against despair.

They resolved not to be held captive by the trauma of the past.

Instead, they turned to the future, determined to rebuild at least a fragment of what had been destroyed. And that, the faith of which the conference of European rabbis is the living symbol, may yet be the greatest single gift of Jews and Judaism to the Europe of today -- the principled defeat of tragedy in the name of hope.

All that was yesterday. What of today and tomorrow?

It is no coincidence that this synagogue, like so many synagogues, is set in the midst of the city.in Hebrew, we call this betoch ha-ir. And it is a phrase that comes from the Bible, from the 18th chapter of the book of Genesis.

It was there that the founder of Judaism, and the inspiration of both Christianity and Islam, Abraham, made his famous prayer on behalf of the cities of the plain. In some of the most powerful language to be found anywhere in the religious literature of humankind, he prayed to God to forgive the people. Perhaps he said, there are 50 righteous people in the midst of the city. Or even 40 or 30 or 20 or 10.

One of our most famous biblical commentators, Rabbi Samson Raphael Hirsch, asked the obvious question. Why did Abraham speak of righteous people in the midst of the city? What did it matter where they were? His answer, eloquent in its simplicity, was that there is a difference between someone who is simply righteous, and one who is righteous in the midst of the city.

One who is righteous in his private life saves himself. But one who is righteous in the midst of the city, contributing to its public life, its culture, its academies, its economy, its arts and sciences, does more than save himself. He lifts those around him as well.

That is the way of Abraham, the way Jews have always tried to live: to be true to our faith and at the same time be a blessing to others regardless of their faith.

To give, to serve, to help those in need, to be not just righteous but righteous in the midst of the city, as this synagogue is in the midst of Brussels and thus of Europe as a whole.

And that is what we have tried to do. We seek integration without assimilation.

And that surely is the challenge of the future, of a Europe of many faiths, many cultures, many nations and languages. The Europe des patries, the family of European nations, is surely all about integration without assimilation. And to this too we seek to contribute.

Dank aan allen De plechtige dienst werd voortgezet met het dagelijkse gebed ‘Adon Olam’ (Heer van de wereld… onbereikbaar zijn in zijn grootsheid, G-d is met mij, ik heb geen vrees), waarna José Manuel Barroso, voorzitter van de Europese Commissie de aanwezigen als volgt toesprak: «Je félicite la Communauté israélite de Bruxelles et la Conférence des rabbins européens d'avoir pris l'initiative de conférer à cette synagogue le statut de Grande Synagogue de l'Europe. Je voudrais féliciter également tous ceux qui ont contribué à la réalisation de cette belle cérémonie et les remercier pour leur accueil chaleureux.

L’originalité de cette initiative – je crois qu'aucun autre temple n'a ce statut – traduit sans doute le lien singulier que le peuple juif et l’Europe ont entretenu au long des siècles.

L’histoire et la culture de l'Europe doivent beaucoup au rôle que les juifs y ont joué depuis toujours. Porteurs d’idées, de traditions, de valeurs, de langues et de techniques, ils s'en sont faits les médiateurs. Ils aussi été des acteurs à part entière des révolutions intellectuelles, scientifiques et artistiques qui ont marqué notre histoire et celle de l’humanité, sans oublier la vie économique, sociale et politique.

Depuis l’époque romaine, la diaspora juive vivant dans notre continent contribue à façonner l'histoire européenne en accompagnant ses vicissitudes. Les juifs ibériques, les ‘marranos’ par exemple, qui sont venus s’installer aux Pays-Bas et en Flandre ont naturellement marqué de leur présence ces régions d'Europe où ils ont trouvé refuge contre les oppressions. Sans jamais perdre leur identité, ils ont participé à la vie, au développement et même au rayonnement de leur nouvelle terre d'adoption. Ils y ont apporté la richesse de ce qu'ils sont et se sont enrichis des cultures des sociétés d'accueil.

Les juifs ont créé des liens et se sont construit des racines aux quatre coins de l'Europe. La diaspora juive est en quelque sorte une préfiguration de l’Europe d’aujourd’hui, ‘unie dans la diversité’. Européens avant la lettre, les juifs ont joué un rôle essentiel dans la construction européenne.

Par-delà les souffrances subies et la shoah, qui a touché l’extrême de l’inhumain, la ‘Prière pour l’Europe’ que nous avons écoutée tout à l’heure résonne comme un hymne à un héritage commun et universel. J’y vois aussi un très beau signe de confiance dans l'Europe comme projet de paix, de liberté et de justice, pour le bien des Européens et pour celui de l’humanité.

De Joodse erfenis L'aspiration à l’universel est profondément ancrée dans la culture européenne, qui le doit à plusieurs courants de la pensée philosophique, politique et religieuse de notre continent, dont l’héritage du judaïsme. Ce socle culturel nous a portés à considérer l’humanité comme un tout. C’est le sens du verset du prophète Malachie qui est inscrit au-dessus des portes d’entrée de cette synagogue: «N’avons-nous pas tous un même père ? Un seul Dieu ne nous a-t-il pas créés?».

Considérer l'humanité comme un tout, c'est accorder une valeur centrale à la justice, au respect et à la défense des droits de l’homme. À l’ère de la mondialisation, dans nos sociétés multiculturelles où nous devons veiller à l'intégration harmonieuse de populations toujours plus diverses, il est plus nécessaire que jamais de promouvoir les droits de tous les hommes et nos valeurs européennes de justice, de respect de la diversité et d'ouverture.

Il faut aussi établir un vrai dialogue interculturel.

L’Europe, qui a offert à ses peuples un projet de vie commune dans la réconciliation, la justice et la reconnaissance de la diversité, a une crédibilité toute particulière à prôner ce dialogue. C'est en s'appuyant sur le droit, autour de valeurs communes, que l'Europe a choisi l'union et gagné la paix. Son projet même est fondé sur le respect des droits de l’homme et

des libertés fondamentales, de la démocratie, de l’État de droit et de la liberté de religion, qui comprend aussi le droit de ne pas croire. L'Europe, forte de sa tradition d'ouverture, a aussi su faire de la solidarité - entre nous Européens et avec le reste du monde - un principe moteur qui lui donne sans doute une longueur d'avance.

Parce qu'elle est une communauté de valeurs, l'Europe peut jeter des ponts avec les autres régions et les autres cultures du monde.

Le monde, et la paix du monde, ont plus que jamais besoin du dialogue interculturel. L'Europe et ses institutions y contribuent, comme vous le savez.

Les acteurs de la société civile doivent eux aussi participer très activement à cet indispensable dialogue. Les traditions religieuses de l'Europe y ont naturellement toute leur place.

C'est pourquoi j'en appelle à tous pour que nous travaillions à un monde de dialogue, d'ouverture et de valeurs. Il en va d'une certaine idée de la solidarité. Il en va aussi d'une certaine idée de l'humanité.

Ani rotzeh lehodot shuv lakehilla hayehudit be Brussel ulveydat rabanei Europa al hayuzmah hayafah hazot ule’achel lechol hakehilot hayehudiot be Europa – Chag Shavuot Sameach.

(I wish to again express my thanks to the Jewish Community of Brussels and to the Conference of European Rabbis for this beautiful initiative and to wish all the Jewish communities of Europe - a joyous festival of Shavuot.)

Europese hymne Tot slot riep José Manuel Barroso de hoofdsynagoge van Brussel uit tot hoofdsynagoge van Europa en werd onder het spelen van de Europese hymne een gedenkplaat onthuld. Afrondend dankte professor Julien Klener, voorzitter van het Centraal Israëlitisch Consistorie van België de Europese Commissie voor dit initiatief dat alleen maar tot de eenheid van Europa in het algemeen en tot de samenhorigheid van het Europese jodendom in het bijzonder kan bijdragen.

27

Personalia Huwelijk Leslie Verhaere en Karolin Van Loon Leslie Verhaere, van de firma De Hantsetters-Verhaere, is op 24 mei gehuwd met Karolin Van Loon. SBD wenst het jonge koppel van harte proficiat met deze blijde gebeurtenis en wenst hen een lang en harmonisch huwelijksleven toe.

Huwelijk Paul Van der Steen en Natacha Beeckman Paul Van der Steen trad op 7 juni jl. in het huwelijk met Natacha Beeckman. SBD houdt eraan bij die gelegenheid haar jarenlange lid en bestuurslid van harte geluk te wensen en hem en zijn kersverse echtgenote een lang en harmonisch huwelijksleven toe te wensen.

Huwelijk Pinches Ollech en Chumie Goldberg Op 12 juni jl. vond het huwelijk plaats van Pinches Ollech, zoon van ons bestuurslid Wolf Ollech met Chumie Goldberg.

SBD wenst het jonge koppel en de ouders van harte mazel tov met deze heuglijke gebeurtenis.

SBD was vertegenwoordigd April 2008 01.04 03.04 08.04 10.04 11.04 15.04 17.04 22.04 23.04 29.04 -

Fonds voor de Diamantnijverheid Rijksverlofkas voor de Diamantnijverheid HRD-RVD-SBD: eigendomsverdeling Overlegvergadering VDAB – Diamantsector Bureel SBD Officiële opening Diamond Divas Vernissage tentoonstelling Diamantmuseum Brugge ICD, Beheerscomité II VBO – Inauguratie nieuwe voorzitter Thomas Leysen VBO-CSA ICD, Beheerscomité I RVD Bestendig Comité AWDC RVD

Mei 2008 06.05 - Raad van Bestuur Rijksverlofkas voor de Diamantnijverheid 08.05 - VBO Commissie KMO 12.05/16.05 - WFDB-IDMA Wereldcongres Diamant te Shangai 22.05 - Raad van Bestuur AWDC 23.05 - Comité Veiligheid HRD 27.05 - RVD 29.05 - Bureel SBD

BVBA DIAMANTZAGERIJ

MAURICE HELSEN

DENCKENS Eduard

Diamond Sawing Factory

Marking and sawing all sizes, small goods, melees, goods from 1 ct to 10 ct and up

KEULEMANSSTRAAT 6 - 2270 HERENTHOUT tel. +32(0)14 51 36 69 • +32(0)14 50 04 01 fax: +32(0)14 50 11 92 gsm 0477 52 72 38 • gsm 0475 62 87 88

28

Dennenlaan 2 2243 Zandhoven Tel. 03.484.30.32