MAKE &
PROCESS
MAGAZINE
Magazine for executives & decision makers
DEC – JAN
ISSUE
2017 158
LOGISTICS & MANUFACTURING GC Europe: “The secret is our corporate culture”
FINANCE & LEGAL Risicobeheer : het COSO-model
HUMAN RESOURCES Werkbaar en wendbaar werk
GENERAL MANAGEMENT Vitaliserend leiderschap
SALES & MARKETING What about the pricing?
ICT Business Process Management
FACILITY MANAGEMENT De Facility Manager en recyclage
Mark Eyskens, minister van staat
“De automatisering zal meer flexibiliteit in de hand werken”
« L’automatisation sera propice à la flexibilité » EDITORIAL PARTNERS
When mass production can meet individual demands. Even Karla’s. That’s Ingenuity for life. Until now, production processes were either fast or flexible. Intelligent machines have changed that. For a cosmetics company this means being able to produce an entire range of shampoos using a single assembly line. It means being able to bring their products onto shelves in half the time. It also means being able to react efficiently to even the most individual customer demands. This matters because it is a competitive edge for the manufacturer. And it ultimately makes real what matters by opening up many new possibilities for everyone. And that’s Ingenuity for life.
www.siemens.be/industrie
38% van de businessmodellen zal relevantie verliezen Blijf weg uit deze statistiek!
Innovatie, focus op de klant en wendbaarheid van het bedrijfsmodel spelen een centrale rol in succesvolle transformaties. KPMG helpt jou om jouw strategische en financiële objectieven in de juiste richting te sturen. Start jouw bedrijfstransformatie op: smartalwayswins.be Advisory - Tax - Accountancy - Audit
© 2016 KPMG Support Services, een Belgisch Economisch Samenwerkingsverband (“ESV/GIE”) en lid van het KPMG netwerk van zelfstandige ondernemingen die verbonden zijn met KPMG International Cooperative (“KPMG International”), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden. Gedrukt in België.
WILT U HET JUISTE DOELPUBLIEK BEREIKEN
Contacteer ons! Tel: 03 889 52 59 e-mail: sylvie.scherrens@cxonet.be
EN UW BUSINESS
DOEN GROEIEN? PUBLICATIEDATA DEC 2016 - JAN 2017
Magazine Print 30 november 2016
31 januari 2017
Editie 158 159 - 1 159 - 2 159 - 3 159 - 4 160
CxO Weekend 17 december 2016 31 december 2016 14 januari 2017 28 januari 2017
LEADERSHIP FORUM 2016 HU
MA
NR
ESO
URC E
S
G E NE R A
L MA
N AG
EM
EN
T
C FA
IC T
IL I
T IE
S
M A R K E T IN G
F IN A N C E & L
ES &
EG A L
SAL
L O GI
AN STICS & M UFACTURING
DEC-JAN 2017
9-10 DECEMBER 2016 - BRUSSELS PROGRAM RUNNING FROM AUGUST 2016 UNTIL JANUARY 2017
TRANSFORMATION IN THE DIGITAL AGE WWW.CXONET.BE
E M O N O ÉC
E L B I X FLE
E L B A FI
RAPIDE
AUGMENTEZ VOTRE PRODUCTIVITÉ! La nouvelle gamme d’imprimantes laser monochromes de Brother a été spécialement conçue pour des environnements d’impression compétitifs, où vitesse et volume sont des facteurs décisifs. Les imprimantes laser monochromes peuvent imprimer jusqu’à 50 pages par minute en noir et blanc et peuvent être équipées de plusieurs bacs à papier. Elles sont extrêmement fiables et possèdent 3 ans de garantie*. Question consommation, vous
n’aurez aucun souci à vous faire car ces appareils sont dotés d’un mode d’impression économique. Ajoutez à cela le Service de Gestion des Impressions (MPS) et, en tant qu’entreprise, vous n’aurez par ailleurs plus besoin de vous tracasser pour les consommables, le service et les frais d’impression pour une période de 3 à 5 ans. Déjà disponible à partir de €235 TVAC
*
Après enregistrement sur www.brother.be
w w w. b r o t h e r. b e
7
EDITORIAAL / EDITORIAL
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
UITGEVER / ÉDITEUR & DIRECTEUR
Dirk Vermant
WAAROM LEIDERSCHAP FAALT?
QUAND LE LEADERSHIP TOMBE EN PANNE
Reeds twee jaar geleden, tempus fugit, leverde het Leuven Center for Collaborative Management (LCM), een initiatief van KU Leuven, zijn eerste doctoraat af. Deze kwam van de hand van Dr. Tijs Besieux die in nauwe samenwerking met BNP Paribas Fortis het volgende onderzocht: «Hoe faciliteert een leidinggevende het functioneren van het team?» Het effect op prestatie-indactoren zoals financiële impact of klanttevredenheid kon duidelijk worden aangetoond.
Comme le temps passe : il y a deux ans déjà, le Leuven Center for Collaborative Management (LCM, une initiative de la KU Leuven) décernait son premier doctorat. Celui du Dr. Tijs Besieux qui, en étroite collaboration avec BNP Paribas Fortis, a consacré ses recherches au thème : « Comment un dirigeant facilite-t-il le fonctionnement de l’équipe ? », mettant clairement en évidence l’effet sur les indicateurs de performance comme l’impact financier ou la satisfaction.
In een van de vorige edities van CxO Magazine gaf Jaap Boonstra, hoogleraar verbonden aan de economische universiteit van Wenen aan: «Wie top-down anderen probeert te veranderen, creëert zijn eigen weerstand.» Dit brengt ons naadloos bij het actuele thema: dienend leiderschap.
Jaap Boonstra, professeur associé à l’université économique de Vienne, nous confiait dans une édition précédente de CxO Magazine : « Si l’on tente de changer autrui par le haut, top-down, on crée sa propre résistance. » Ce qui nous amène tout naturellement au thème actuel : le leadership au service de l’équipe.
John Heller (voormalige CEO van Argenta) nam dienend leiderschap als kapstok toen hij enkele jaren geleden de bedrijfscultuur bij Argenta tranformeerde. Door resoluut te kiezen voor een transparant en geïnformeerd beleid begeleidde hij het bedrijf om flexibel om te gaan met de natuurlijke stroom van continue verandering. Argenta haalde in 2013 een nettowinst van 157 miljoen euro, een stijging van 43% ten opzichte van het vorige boekjaar.
John Heller (ancien CEO d’Argenta) a pris appui sur le servant leadership quand il a transformé la culture d’entreprise d’Argenta voici quelques années. En optant résolument pour une politique transparente et informée, il a amené l’entreprise à se montrer flexible face au flux naturel de changement continu. Argenta a réalisé en 2013 un bénéfice net de 157 millions d’euros, une hausse de 43% par rapport à l’exercice précédent.
Tot slot verwijs ik graag naar een speech van Marc Eyskens, minister van staat en te gast op het CxO Leadership Forum, voor de Koninklijke Vlaamse Academie. Hij pleitte voor de symbiose tussen IQ en EQ. Hij verwees naar Professor Richard Florida, de auteur van het beroemde boek ‘The rise of the creative class’. Leiders vandaag dienen te beantwoorden aan zijn ‘model T’. Hierin brengt hij drie T-woorden: Talent, Technologie enTolerance samen. De bekwaamheid om respect op te brengen voor de andersheid en de diversiteit van menselijk denken en zijn. Wil u zelf iets aan deze inzichten toevoegen, mail me dan dirk. vermant@cxonet.be Ik wens u alvast leerrijk leesplezier toe.
Je voudrais enfin évoquer une intervention de Marc Eyskens. Le ministre d’État, invité du CxO Leadership Forum pour l’Académie royale flamande, y a plaidé pour la symbiose entre QI et QE. Il a fait référence au professeur Richard Florida, auteur du célèbre ‘The rise of the creative class’. Les leaders d’aujourd’hui doivent répondre à son ‘modèle T’, dans lequel il réunit trois mots en T : Talent, Technologie et Tolérance. La capacité de respecter l’altérité et la diversité de l’humanité dans sa pensée et son être. Curieux de recevoir vos réflexions sur ces sujets à dirk.vermant@ cxonet.be, je vous souhaite une lecture enrichissante.
ADVERTEERDERSLIJST Siemens P.2-29 - KPMG P.3 - Brother P.4 - Bevital P.17 - Hifluence P.18 - Sirrus P.19 - Descartes P.20 - Still P.22 - Agoria P.23-27+35 - B&R P.24 -28 - Regus P.25 - ING P.32 Van Der Valk Hotel P.34 - Brunel P.36 - Uwe P.37 - Acerta P.38 - Stepstone P.41 - Flanders Synergy P.43 - SOS Kinderdorpen P.48 - Cimcil P.50 - Facilicom P.51 - Cooler Media P.53 - Trends Top P.55 - Ticka P.56 - CXO P.60 - Atlantae P.62 - Ssanyong P.62 - Opel P.66 - Engie P.68
DEC-JAN 2017
WWW.CXONET.BE
8
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
RAAD DER WIJZEN CONSEIL DES SAGES BOARD OF THE WISE The Board of the Wise is a group of entrepreneurs, general managers and directors of SME’s, multinationals and non-profit organisations who decided to join the CxO community. In both CxO Magazine Print and CxO Magazine Digital the members of the Board of the Wise are sharing their knowledge and inspiring vision through interviews and articles. ERELID RECENT TOEGETREDEN LID
BESTUURDERS COMMUNITIES
Eddy Bruyninckx Afgevaardigd bestuurder Havenbedrijf Antwerpen
Antoon De Proft CEO Septentrio
Prof. dr. Marc De Vos Directeur Itinera Institute
Mark Eyskens Minister van Staat
Dirk Fransaer
Afgevaardigd bestuurder Vito
Marion Debruyne
Decaan Vlerick Business School
Ingrid Lieten
Vlaams parlementslid
Paul Matthyssens
Decaan Antwerp Management School
Claire Tillekaerts
Gedelegeerd Bestuurder Flanders Investment & Trade
Frank Van Massenhove Directeur FOD Sociale Zekerheid
Bruno van Pottelsberghe Dean Solvay Brussels School
BESTUURDERS GROTE ONDERNEMINGEN
Roger Kesteloot
Directeur Generaal De Lijn
Paul Lembrechts CEO VRT
Fons Leroy
Gedelegeerd Bestuurder VDAB
Luc Van den Brande Voorzitter Raad van Bestuur VRT
Eric Verrept
Administrateurgeneraal Vlaamse Gemeenschapscommissie
ONDERNEMERS KMO’S
Paul Cools Lawyer & partner Laon
WWW.CXONET.BE
Gabriël Fehervari President Worldlinx
Eddy Helsen CEO ViCre
Nicolas Saverys
Gedelegeerd bestuurder Exmar
Marleen Smekens
Managing partner Mentorprise
DEC-JAN 2017
9
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
RECENT TOEGETREDEN LID
ALGEMENE DIRECTIE GROTE ONDERNEMINGEN
Kris Cloots
Marc De Baere
Managing director Robert Half België en Luxemburg
Frédérique Bruggeman
Country manager ISS
Managing Director Panasonic Energy Belgium NV
Luc Opdebeeck
Jan Ronsse
Jean-Paul Van Avermaet
Country Manager, Hewlett-Packerd Belgium
Country Leader Oracle
Managing director G4S Belgium & Luxemburg
Jean-François Guerrier
Luc Hellemans
Walter Van den Bossche
Alain Vandenbrande
Managing director Fujitsu Technology Solutions
CEO Eandis
CEO Arcadis
CEO Facilicom Services Group
Eric Ignoul
CEO Harvest Group
Danny VandeVyver
Managing director Unify Belgium & Luxemburg
Ludo Langen
Peter Lauwers
Koen Van Gerven
Dirk Van Roy
Site manager DSV Solutions
CEO Bpost
Head of KPMG Advisory
CEO Artexis Easyfairs
Ronnie Leten President & CEO Atlas Copco
Hedwig Maes President EMEA Rockwell Automation
Piet Eddy Van Swygenhoven Vandendriessche Generl Manager Parker Hannifin
CEO Deloitte Belgium
Tom Meeus CEO Federale Verzekering
Jan Vercammen
CEO Egemin Automation
Chris Wuytens
Managing Director Acerta Consult
ALGEMENE DIRECTIE COMMUNITIES
Cathy Berx
Gouverneur Provincie Antwerpen
Bernard Caprasse Gouverneur Provincie Luxemburg
Lodewijk De Witte
Gouverneur Provincie Vlaams-Brabant
Marc Lambotte CEO Agoria
Herman Reynders
Gouverneur Provincie Limburg
Koen Valgaeren
Algemeen directeur Vlaams Instituut voor Mobiliteit
Mieke Van Gramberen CEO Flanders Synergy
Katharina Müllen
Voorzitter ALIVE Dialogue
Karel Vinck
Coordinator at the EU Commission
Olivier Willocx Gedelegeerd bestuurder BECI
ALGEMENE DIRECTIE KMO’S
Luc Bertrand Gedelegeerd Bestuurder Ackermans & van Haaren
Sandra Schuerewegen CEO Brunel Consultants
Eddy Bonne
Anja Cappelle
Managing Partner Romulus NV
Algemeen directeur The Reference
Johan Sneyers
Geert Stienen
Algemeen directeur Val-I-Pac
CEO Agidens International
Rudi Deruytter CEO DATEX-CKV-Goffin Kredieten
Gonzales Stubbe
CEO Groep S
Viv Hermans CEO Arminios International
Paul Van de Perre
CEO Caesar Real Estate Fund
Jan Heiremans Managing director StepStone
Pascale Van Damme
General manager Dell
Fabienne Verbeek
Isabelle Hoebrechts
Wim Hoeckman
Gedelegeerd Bestuurder Group NDLE Automation
Managing Director Institute of Neuro-Cognitivism
CEO Victor Buyck Steel Construction
Patrick Van Lijsebetten
Hans Verrijcken
Luc Van den Bossche
CEO Atlantae
Chairman Coteng nv
Voorzitter Raad van Bestuur Optima Global Estate
Erwin Jansen
Managing Director Ryhove
Willy Van Overschée
Marc Van Rompaey
Walter Vermeeren
Peter Willems
CEO CIMCIL
Managing Director Altair Global Holding
DEC-JAN 2017
Peter Leyman
Managing Director, These Days
CEO Aquantis
CEO Smart Carriers
WWW.CXONET.BE
10
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
CxO EXPERT GROUPS SALES & MARKETING
ICT
© Jos Verhoogen
LOGISTICS & MANUFACTURING
Robert Boute Ass. Prof. of Operations Management Vlerick Business School
Suzy Costers VP Belgium PICS
Jos Marinus President VIB
Alex Van Breedam
Mike Callens
Vice President Sourcing Atlas Copco Airpower nv Oilfree Air Division
Nik Delmeire
Erik Chabot
Business Unit Manager Logistics Honda Europe
Liesbet De Munck
Nationaal voorzitter O.T.M.
D emand Planning
Luc Peeters
Marc Slegers
Supply Chain Director Nutricia-Milupa Belgium
Nico Vandaele
Prof. KU Leuven en Universiteit Antwerpen
Paul Vermeylen Commercial Manager Marsh
Prof. dr. KU Leuven
Coordinator WEZ AB-Inbev
VP Telenet Procurement & Supply Chain
Dirk Vermeiren Logistic Manager RKW Hyplast nv
Nathalie Arteel
Marketing Manager Siemens
Dirk Hendrickx
Dirk Momont
Vice President EMEA Barco
Véronique Fauconnier
Business Development Director Nova Relocation
Steve Muylle
Sr. Sales Director Western Europe Oracle Belgium
Professor of Marketing Partner of Vlerick Business School
Directeur du Marketing de la Mobilité durable TEC
Marketing manager KIA Motors Belgium
Johan Vanden Bergh
Johan Van Den Broeck
Patrick Van der Avert
Peter Van Eycken
Arnold Van Garsse
Anne Van Gils
Ward Van Rijckeghem
Stéphane Thiery
Sales Director BeLux Manager Corporate Unify Communications & Communications Marketing Belux Atradius Credit Insurance
Marketing manager Gosselin Group
Geert Verbelen
Director Marketing & Program Office, DHL Parcel Belgium
WWW.CXONET.BE
Jurgen De Wever
Commercieel directeur Arteel Recognition Solutions
Marketing & Communications Manager Global
Annick Verhalle
Director Marketing & Strategy Benelux TNT Express
Peter Bal
CIO Wabco Vehicle Control Systems
Geert Christiaens
Manager IT Services and Business Processes Tiense Suikerraffinaderij
Frank De Saer CIO Eandis
Steven Vansnick
CIO Tom Tom Group
Catherine Hellebaut
Prof. dr. Steven De Haes Director Knowledge & Research AMS
Christophe Huygens
Professor KU Leuven
Christiaan Peeters
Christiaan Polet
Wim Schollaert
Kalman Tiboldi
Freddy Van den Wyngaert
Stijn Viaene
IT Manager, Arteco - Total België
Sales manager Ricoh Belgium
CIO TVH - Thermote & Vanhalst
Jan Vroemans
Erwin Verstraelen
Marketing manager Jaguar Land Rover Belux
Christiaan De Backer
Jan Buys
IT Manager Accor Hotels Belgium
Regional Business Service, ERP & IT Leader Benelux 3M Benelux
Exec VP Commercial bij VYNOVA
Marketing & Sales Manager Bulo Office Furniture
Chris Borremans
General manager European IT Komatsu Europe
Departementshoofd ICT UZ Gent
CIO Agfa-Gevaert Group
ICT Manager Gates Europe
Ass. Prof. of Management Information Systems Partner of Vlerick Business School
CIO Aveve
DEC-JAN 2017
11
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
RECENT TOEGETREDEN LID
FACILITY MANAGEMENT
Erik Aerts
Exploitatie verantwoordelijke Decathlon Benelux
Steve Calmein Facility manager Johnson Controls
Sébastien Berlanger
Facilities manager Coca-Cola Enterprises Belgium
Theo Casteels Facility Manager Atlas Copco
Jeroen Boon
Erik Boone
Facilities-ProjectsRisks Floré Group
CFO Gosselin Group
Stephane De Klerck
Guy De Roover
Geert Mertens
Matthew Fite
Building Infrastructure Manager The Brussels Airport Company
HUMAN RESOURCES
FINANCE & LEGAL
CFO Esselte
Kris Coppens Finance Director Bosal Benelux
Sylvain dal Vecchio
Finance Director Belgium & Luxemburg Fujitsu Technology Solutions
Patrick Descamps
Rudi De Winter
Robert Hoeckx
Filips Hostyn
CFO EOC Belgium
CFO Van Laere
Prof. dr. Peggy De Prins Docent en academisch verantwoordelijke HRM AMS
Walter Engels HR Manager Aveve
Sabine Gekiere Frank Geets Administrateurgeneraal Agentschap voor Facilitair Management
Mieke Loncke Directeur IFMA
Facility, Property & Technical Manager, PMV
CFO Randstad België & Luxemburg
CFO Newell Rubbermate
CFO Waterleau
Ann Troch
Koen Van Haelst
Directeur facilitaire diensten Provinciebestuur Antwerpen
Luc Janssens
Financieel directeur Aveve
Johan Lambrecht
hoogleraar KU Leuven, Campus Brussel
Directeur Financieren Aquafin
Regine Slagmulder
Ass. Prof. of Accounting & Control Partner of Vlerick Business School
HR manager DHL Global Forwarding (Belgium)
Frank Heuts
Sonia Frey
Directeur personeelsbeleid De Lijn
Denise Laros
General Manager Human Resources Komatsu
HR Manager, The Cotton Group
Patrick Muylle
Kristian Vandenhoudt
Marc Van Hoecke
HR Manager Atlas Copco
HR Counsel KPMG
Paul Lievens CFO Ondernemingen Jan De Nul
Pascale Van Hoecke
Geert Van Hootegem Hoogleraar KULeuven
HR Director KPMG
Linda Verdonck
Ann Verhoeven
Vicky Welvaert
Personeelsdir. Gem. Havenbedrijf A’pen
Johan Maes
Raymond Evens
Koen Dewettinck
Ass. Prof. of HRM Director part-time MBA programme Vlerick Business School
HR Dept. Director McDonalds’ Belgium
Directeur personeel en organisatie Campina Belgium
Facility Manager JACOBS DOUWE EGBERTS BE
Ann De Ryck
HR Director Generali Belgium
Wouter Van Linden
Marc Van Gastel
Head of Department Invest FIT
Director Human Resources Ricoh Belgium
Corporate HR Manager Egemin
HR Director Asco Industries
Joris Verweij
Financial Director Alken-Maes
Anneleen Wouters
HR Director Caterpillar Belgium
DEC-JAN 2017
WWW.CXONET.BE
12
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Magazine for executives & decision makers BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
LEADERSHIP FORUM 2016
LEADERSHIP FORUM 2016
14 . . . . . . CXO LINK – Digital transformation (3) Boost in fusies en overnames
16 . . . . . . Cover artikel: Mark Eyskens Te gast op het CxO Leadership Forum
15
18 . . . . . . Case Study Groep Denkens kijkt naar de toekomst
LOGISTICS & MANUFACTURING
21 . . . . . . Expert Group Logistics & Manufacturing Thema artikel: Excellence in manufacturing GC Europe: “The secret is our corporate culture”
24 . . . . . . Case Study De slimme fabriek op zijn best
26 . . . . . . Make and Process en Wallonie Bienvenue dans l’usine virtuelle de GeonX
30
30 . . . . . . Column Het menselijk aspect in het digitale tijdperk
FINANCE & LEGAL
33 . . . . . . Expert Group Finance & Legal: Thema artikel: Risk Management (4) Risicobeheer: het COSO-model
34
HUMAN RESOURCES
36 . . . . . . Bedrijfsprofiel: Projectsourcing die voor oplossingen gaat 38 . . . . . . CXO LINK – Werkbaar en wendbaar werk Wat zijn de mogelijkheden?
39 . . . . . . Expert Group Human Resources Thema artikel: Werkbaar en wendbaar werk Belgische werknemer voorstander van loopbaansparen
42 . . . . . . Een continu proces van vallen en opstaan Bezin eer je begint
43 WWW.CXONET.BE
34 . . . . . . Waarom relocatie in handen van specialisten leggen ?
DEC-JAN 2017
13
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
GENERAL MANAGEMENT 44 . . . . . . Op de boekenplank 46 . . . . . . Reeks: Vitaliserend leiderschap (9) Voor meer goesting & synergie in teams
44
SALES & MARKETING
49 . . . . . . Expert Group Sales & Marketing Thema artikel: Brand Activation Niet iedereen stapt mee in de digitale transformatie
52 . . . . . . What about the price?
50
54 . . . . . . Reeks (18): Identity & Branding Hoe profileren?
ICT
56 . . . . . . Bi-Monthly Headlines 57 . . . . . . E xpert Group ICT Thema artikel: Business Process Management (BPM) BPM als kern van businesstransformatie?
58
FACILITY MANAGEMENT
61 . . . . . . Expert Group Facility Management Thema-artikel: Waste Management Optimale recyclage: de facility manager kan de dans leiden
63-65 . . Autonieuws KIA Niro Mercedes, de nieuwe E-Klasse
63 DEC-JAN 2017
WWW.CXONET.BE
14
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
BOOST
REEKS OVER DIGITAL TRANSFORMATION (3): M&A TRANSFORMATION
LINK CxO LINK biedt bedrijven, federaties en overheids organisaties toegang tot de CxO Community. KPMG is verant woordelijk voor de inhoud van deze reeks.
IN DEZE REEKS: 1. Regulatory Transformation 2. Enterprise Transformation 3. M&A TRANSFORMATION 4. Data Transformation 5. Business Model Transformation 6. Operating Model Transformation 7. Finance Transformation/ Cost accounting 8. HR Transformation 9. Supply Chain Transformation 10. Customer Transformation 11. Digital Transformation 12. Conclusions
WWW.CXONET.BE
IN FUSIES EN OVERNAMES Uit de ‘M&A Predictor’ van KPMG blijkt dat het aantal fusies en overnames (M&A) de laatste zes maanden sterk gestegen is. Er zijn meer deals en zeker ook ‘grote deals’. “The corporates are back, is een meer dan terecht statement,” zegt Yann Dekeyser, partner bij KPMG Deal Advisory en megatrends watcher.
Er is veel beweging op de M&A markt. Vooral grote bedrijven gaan op overnamejacht. Ook het M&Ateam van KPMG in België heeft recentelijk een aantal grote projecten begeleid, zoals de overname van Bridon door Bekaert, de overname van Securelink door Investcorp en de overname van AMP & Press Shop door bpost. “Volgens onze cijfers en inzichten zal deze overnameen fusietendens ook de komende tijd aanhouden,” aldus Yann Dekeyser, partner bij KPMG Deal Advisory. Hij onderscheidt drie grote oorzaken van deze toename van fusies en overnames.
VERANDERENDE WERELD
altijd in de buurt is?Nog een andere trend is de zorg om onze planeet wat bijvoorbeeld leidt tot schonere auto’s, tot milieubewust bouwen en milieubewust aankopen. Er is de technologische vooruitgang met de opkomst van nieuwe technologieën zoals het 3D Printing en de drones. Er wordt een doorbraak verwacht van artificial intelligence en het inzetten van robots en chatmedia in call centers. Er is ook, en vooral, de opkomst van de sharing economy waarbij de toegang tot middelen en voorwerpen (‘experience’) belangrijker wordt dan het bezitten ervan. Vooral jongere mensen consumeren anders, ze willen eerder gebruiken en delen dan aankopen. Deze sharing economy leidt tot andere economische modellen en een andere manier van business doen. Er is tot slot het toenemend gevoel van onveiligheid wat voor een boost zorgt in de beveiligingswereld.”
Yann Dekeyser: “De eerste driver is dat de wereld enorm aan het veranderen is. We zien bijvoorbeeld een grote demografische ontwikkeling. Er zijn steeds meer ouderen, meer ‘big spender’ gepensioneerden en meer eenoudergezinnen. Dit heeft een weerslag op het consumenten- “Al deze transformaties hebben gedrag.” nood aan een snelle aanpassing van het bedrijfsleven. Deze veran“Een andere trend zijn de verwach- deringen gebeuren zo snel dat een tingen van de consument. Door de onderneming niet altijd de tijd heeft digitalisering willen consumenten om zich aan te passen, vandaar de steeds sneller bediend worden. Hoe toename van M&A,” zegt Yann lang kunnen we nog wachten op een Dekeyser. “Zeker de technologische taxi, als je weet dat een Uber-wagen vooruitgang eist vaak nieuwe inves-
M&A WOORDENBOEK Dit KPMG boek heeft als doel klaarheid te scheppen in het kluwen van M&A vaktermen. Het richt zich tot iedereen die interesse heeft in fusies en overnames, of zich meester wil maken over het ‘M&A’-vakjargon. Enkele voorbeelden: • NDA (Non Disclosure Agreement): geheimhoudingsverklaring. In deze overeenkomst bevestigen partijen dat ze de informatie die uitgewisseld wordt in het kader van overnamegesprekken, niet zullen misbruiken. In een NDA staan vaak ook andere bepalingen, zoals de overeenkomst tot het niet afwerven van personeel tijdens de onderhandelingen. • Warranties: waarborgen of algemene waarborgen. De verkoper geeft niet enkel verklaringen, maar waarborgt ook dat deze juist zijn. Deze waarborgen kunnen gelimiteerd worden in de tijd en tot een bepaald bedrag. • Tax due diligence: het onderzoek naar de historische en toekomstige fiscale situatie en risico’s van de vennootschap(pen), dit zowel op het vlak van directe als indirecte belastingen.
DEC-JAN 2017
15
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
LEADERSHIP FORUM 2016
teringen. En nieuwe technologieën vragen om schaalvergroting want schaalgrootte is nodig om investeringen te dragen.”
GELDOVERSCHOT “Ten tweede is er een gigantisch overschot aan geld om overnames te doen bij private equity fondsen. Deze beleggingstak is heel populair, nu alle traditionele veilige investeringen haast niets meer opleveren. Ze zijn bereid veel geld te geven voor mooie solide bedrijven waar geen ‘hoek af’ is, met een goed management, een duidelijke marktstrategie en financiën die op orde staan. Wat we ook merken: zodra er wel een hoek af is, worden investeerders heel voorzichtig. We leven nu eenmaal nog altijd in een ‘more insecure’ wereld. Jonge immature bedrijven die technologisch wel hoogstaand zijn, maar nog geen stabiele cashflow hebben, kunnen dan weer interessant zijn voor wie geïnteresseerd is in M&A vanuit het oogpunt van R&D, zie punt 3.”
Yann Dekeyser, partner bij KPMG Deal Advisory: “De veranderingen gebeuren zo snel dat een onderneming niet altijd de tijd heeft om zich aan te passen, vandaar de toename van M&A.”
M&A ALS AANVULLING VAN R&D “M&A wordt meer en meer een vervanging van R&D. Als je snel wilt veranderen, is een fusie of overname een zeer goede optie. Vergelijk het met de aankoop van een woning. Je kunt altijd beter zelf iets bouwen dan iets aankopen, maar kopen gaat sneller. Veel bedrijven houden een deel van hun R&D budget achter de hand om kleine technologische bedrijven te kopen. Een voorbeeld is de strategische participatie van Agfa in mphRx (My Personal Health Record Express Inc). Dit is een portaal voor geïntegreerde zorg waarbij de patiënt centraal staat en wordt gebruikt door zorginstellingen. In die zin is M&A een aanvulling op traditionele M&A.”
DEC-JAN 2017
TRENDWATCHER DIGITALE TRANSFORMATIE Yann Dekeyser publiceert als megatrend watcher een LinkedIn blog over actuele digitale transformaties, gebaseerd op het KPMG innovation lab in New York. Een greep uit de trends: 1. Tijdens de de Alibaba’s Singles’ Day haalde dit e-commerce bedrijf op slechts 5 minuten tijd 1 miljard dollar aan bestellingen binnen. 2. Welke beroepen zijn het best beschermd tegen disruptieve technologieën? Volgens een studie in ‘The Harvard Business review’ zullen robotten in versneld tempo de beroepen van dokters, advocaten en accountants vervangen. 3. Hoe gaan zelfrijdende auto’s om met ‘leven en dood’ keuzes? Het MIT (het Massachusetts Institute of Technology) ontwikkelde een game waarin getoond wordt voor welke verscheurende keuzes een zelfrijdende auto kan worden geplaatst.
WWW.CXONET.BE
16
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
COVERVERHAAL
MARK EYSKENS TE GAST OP HET CXO LEADERSHIP FORUM
Hoog bezoek op het CxO Leadership Forum. Minister van staat Mark Eyskens geeft zijn visie op de digitale toekomst en de effecten van de digitalisering op de economische en politieke wereld. Met ‘Veelal. Een theorie van alles’ levert hij een ambitieus boek af. Een ideeënroman op de grens tussen wetenschap en verbeelding.
WELKE BELANGRIJKE TECHNOLOGISCHE VERANDERING ZIET U IN DE SAMENLEVING?
Arn Borstlap
Mark Eyskens (ME): “Het gaat niet om één verandering, er is een permanente tsunami van omwentelingen in alle mogelijke domeinen. Dat heeft tot gevolg dat de 2 grote socio-economische ideologieën die de 19de en 20ste eeuw hebben beheerst - het collectivistisch communisme en socialisme enerzijds en het privékapitalisme anderzijds - op sterven na dood zijn of grote existentiële problemen hebben.”
LEGT U DAT EENS UIT
EXECUTIVE SUMMARY Vlot, meertalig en met humor. Minister van staat en ex-premier Mark Eyskens blijft een charismatische autoriteit. Met zijn boek ‘Veelal. Een theorie van alles ’ geeft hij een visie op de digitale toekomst. Op 9 en 10 december is hij te gast op het CxO Leadership Forum. content@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
ME: “Door de verdere informatisering en digitalisering vindt er ten eerste een decollectivisering plaats. Karl Marx wilde de productiefactoren nationaliseren, collectiviseren, volkseigen maken. Dit recept is nu niet meer van toepassing omdat de belangrijkste productiefactoren immaterieel zijn geworden. De echte rijkdom wordt nu gecreëerd door informatienetwerken, creativiteit en innovatie. Dat zie je in de hele wereld. Ook in China heeft men toegegeven dat het communisme niet meer werkt.” Ten tweede is er een proces van deprivatisering. Het kapitalisme steunt op privé eigendom. Maar is
dit vandaag nog mogelijk? Kijk naar de pharmaceutische sector, het beschermen van intellectuele eigendom is nagenoeg onmogelijk geworden door juridische achterpoortjes en schendingen zoals de namaak van producten. Bovendien leven we in een globaliserende wereld waar de multinationals domineren. Er ontstaat een ‘economic Jurassic Park’ waar grote bedrijven elkaar de das om willen doen. Dit leidt tot oligopolistische mededinging wat sterk afwijkt van de concurrentiele economie die we kennen uit de handboeken economie. Deze multinationals hebben grote financiële behoeften en de financiële instellingen moeten zware risico’s nemen. Dit gaf aanleiding tot een financiële crisis en een heel onstabiel systeem. Er is een latente crisissituatie. Deze globalisering gaat ook gepaard met ferme discussies en zelfs sentimentele reacties, kijk naar het Waalse verzet tegen SITA. We hebben dus behoefte aan onafhankelijke scheidsrechters die rode en gele kaarten uitdelen, een soort van World Governance.”
WAT IS KENMERKEND AAN DE HUIDIGE ECONOMIE? ME: “De huidige markteconomie is onderhevig aan disruptie. De tussenpersonen verdwijnen en kleine
winkels en organisaties doen hun intrede. Er is sprake van ‘uberisering’, deeleconomie en nieuwe economie. Denk aan het 3D printen: binnen 10 jaar zullen courante gebruiksvoorwerpen thuis worden geprint. Ik zie daar een probleem voor de verwerkende nijverheid.”
WAT IS DE PLAATS VAN DE MENS IN DEZE TSUNAMI VAN OMWENTELINGEN? ME: “ Er ontstaat door de waterval van wetenschappelijke evoluties een nieuw menstype dat een combinatie is van machine en mens. Volgens Darwin wordt de mens beïnvloed door zijn omgeving en de omstandigheden. Nu ontstaat er een scheiding in dat evolutiemechanisme. De mens is door de biogenetica, de biotechnologie, de informatica en de artificiële intelligentie in staat om zijn eigen evolutie zowel fysiologisch als mentaal te bepalen. Een andere revolutie zie ik in de ontdekking van wat ik noem ‘de laatste Terra Incognita’, het laatste onbekende continent. Dat zijn onze hersenen. Wetenschappers ontdekken nu welke hersendelen onze gevoelens en gedragingen sturen, zodat we deze op termijn kunnen beïnvloeden door bijvoorbeeld medicatie of manipulatie. Een moordenaar zullen we dus niet meer straffen
DEC-JAN 2017
17
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
LEADERSHIP FORUM 2016
door hem in de gevangenis te zetten, maar door een wijziging in zijn hersenen aan te brengen en hem als een Pater Damiaan door het leven te laten gaan.”
HOE STAAT U TEGENOVER FLEXIBEL WERK, EEN ACTUELE DISCUSSIE? ME: “De verdergaande automatisering zal meer flexibiliteit in de hand werken. De ene week zullen we 50 uur werken, de volgende misschien 10 uur, om dan weer een maand in het buitenland te werken. We zullen flexibeler worden, ook geografisch, en we worden steeds meer multitaskers. Een gevolg zal de afkalving van de loonarbeid zijn. Werknemers zullen minder in dienstverband werken. Iedereen zelfstandig. Maar dat zal ook een extra druk op de mens hebben.”
OOK DE HERVORMING VAN HET FISCAAL SYSTEEM LIGT OP DE TAFEL VAN DE REGERING ME: “We hebben nood aan een grondige hervorming van ons fiscaal systeem. Inspiratie daarvoor kunnen we vinden in de fiscale modellen van de Scandinavische landen, onder meer in de ‘dual income taxation’ formule. Ik pleit ervoor om dit dossier uit de politieke guerrilla te halen. We moeten een soort van fiscale commissaris aanduiden, een koninklijk commissaris die zich omringt met de beste fiscale experten van het land. Op een jaar tijd moeten ze een coherente fiscale hervorming uitwerken.”
WE KUNNEN BIJZONDER VEEL INFORMATIE RAADPLEGEN, MAAR WORDEN WE OOK SLIMMER? ME: “Ik haal graag de wet van de afnemende relatieve kennis erbij. Enerzijds is er het ‘gekende’. Deze volgt een lineaire curve en wordt uitgezet op een tijdsas. Mijn kleinkinderen weten bijvoorbeeld veel meer dan wat ik wist op hun leeftijd.
DEC-JAN 2017
Mark Eyskens, minister van staat, is voormalig eerste minister, minister van Buitenlandse Zaken, Financiën, Economische zaken en Ontwikkelingssamenwerking. Hij is emeritus professor aan de KU Leuven. (foto: Bart Vercammen)
Anderzijds is er het ‘kenbare’ : wat we zouden moeten kennen, neemt exponentieel toe want er is kolossaal veel informatie. De gap tussen deze beide curves wordt alsmaar groter. De absolute kennis neemt
toe, de relatieve kennis neemt af. Dus de grootste geleerden kenden vroeger ongeveer de helft van wat in hun tijd kenbaar was. De geleerden van vandaag kennen maar 1 procent van het kenbare.”
Vital People
Make Vital Organizations Katharina Mullen
Corporate Vitality Trainer & Mentor +32 484 493 371 Katharina.Mullen@BeVital.eu
WWW.CXONET.BE
18
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
CASE STUDY: DIGITALE TRANSFORMATIE MET DE STEUN VAN HIFLUENCE
LEADERSHIP FORUM 2016
GROEP DENKENS
KIJKT NAAR DE TOEKOMST Een paperless verzekeringskantoor, dat klinkt futuristisch. In Borgerhout geeft Groep Denkens als sinds 2005 het goede voorbeeld. Om hun bedrijf de toekomst in te tillen, contacteerde Groep Denkens Hifluence. “We moeten als verzekeringsmakelaar nadenken over de evolutie van ons vak.” Alles gebeurt digitaal bij Groep Denkens: het opmaken van contracten, het afsluiten van de polissen, het beheer van de klantendossiers. ‘Toen we er meer dan tien jaar geleden mee startten, was dat een hele aanpassing maar onze klanten plukken er allang de vruchten van. Zij beschikken over een persoonlijk elektronisch dossier dat ze te allen tijde kunnen raadplegen’, vertelt Wim Denkens, oprichter en zaakvoerder van het bedrijf. Groep Denkens is een familiebedrijf waar pater familias Wim het roer in handen heeft en dochter Caroline klaarstaat om de opvolging te verzekeren. ‘Ons beroep is bedreigd, steeds meer mensen schrappen de middle man en gaan ervan uit dat ze via het internet zelf hun verzekeringen kunnen beheren. Een makelaar kan enkel overleven als hij een meerwaarde biedt, als hij echt een verschil maakt en oplossingen biedt’, vertelt Wim.
betekent om die toe te passen in contact met de klant. Het is heel zinvol om over zulke dingen samen eens diepgaand van gedachten te wisselen.’ Uit de workshop en daaropvolgende gesprekken vloeide een nieuw logo en huisstijl voort, die op hun beurt de basis vormden voor de nieuwe website. Een communicatie-expert friste de klantcommunicatie op en Caroline volgde een intensieve opleiding Facebook.
BINNEN 24 UUR
VERHAAL KLOPT
Dat doet Groep Denkens door een ongeëvenaarde service te bieden. Dat klinkt als een marketingterm maar het team is écht kort op de bal. ‘Stuur ons een bericht, ook in het weekend, en je hebt gegarandeerd binnen 24 uur een antwoord’, verzekert Caroline. ‘Wij zijn zelf ook een kmo, wij begrijpen hoe belangrijk het is om snel geholpen te worden. Wij werken hard aan die vertrouwensrelatie.’
Via Facebook brengt Caroline verzekeringsnieuws op een heldere en praktische manier. ‘Zodat mensen er ook echt wat aan hebben. Als het bijvoorbeeld stormde, zullen wij een update maken die mensen uitlegt wat ze kunnen doen bij schade. Of we stellen de mensen van ons kantoor voor zodat onze klanten een gezicht op hen kunnen plakken.’
Als een van de eerste paperless verzekeringskantoren van België heeft Groep Denkens de blik op de toekomst gericht. Onder begeleiding van Nick Van Langendonck van Hifluence boog Groep Denkens zich over de identiteit van het bedrijf met de focus op de noden van de klant, nu én later.
WORKSHOP MET HET TEAM ’Het was tijd om een frisse wind door onze marketing te laten waaien’, vertelt Wim. ‘In een workshop met het hele team zochten we naar de waarden en normen van ons bedrijf en wat het
WWW.CXONET.BE
Met resultaat, want de pagina groeide tot meer dan 300 fans en de beste berichten worden door duizenden mensen gelezen. ‘Ik dacht dat het veel tijd zou kosten maar het gaat efficiënt het is part of the job geworden.’
DE DAAD BIJ HET WOORD “Groep Denkens voegt de daad bij het woord, zo zie ik dat,” zegt Nick Van Langendonck van Hifluence. Veel bedrijven praten over digitalisering en vergaderen eindeloos over hoe ze de digitale revolutie moeten overleven. Maar Groep Denkens pakt de zaken ook écht aan, stap voor stap. Ze gààn ervoor.”
DEC-JAN 2017
ANGLR
Find the unexpected. Anglr is the 1st to turn Text Data into insights, automatically.
Anglr turns text data into insights in an automated way Voice of the customer: analizing customer communications from call center transcripts, inquiries, e-mail, chat
Turn text data into actionable insights Automated routing and classification of requests for help in customer service and technical support
Scan large amounts of text Intelligent (re)search and exploration of Big Text Data: patents, claims, research papers
www.anglr.ai
Uniting the
People & Technology that move the world
Descartes is a global
leader in B2B supply chain solutions
Descartes improves supply chain
We offer solutions for:
productivity, performance and
} Route Planning & Mobile
security across 50+ industry verticals.
} Transportation Management
Our SaaS-solutions deliver value
} Customs Compliance
for a broad range of organizations
} Messaging & EDI Outsourcing
whether they operate globally or
} Forwarder & Broker
locally, work across air, ocean and
Enterprise Systems
ground transportation.
descartes.com | info@descartes.com | +32 3 800 06 00
LOGISTICS & MANUFACTURING
EXCELLENCE IN MANUFACTURING
GC EUROPE: “ THE SECRET IS OUR CORPORATE CULTURE”
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
LOGISTICS & MANUFACTURING PAGINA 21
GC Europe: “The secret is our corporate culture” PAGINA 24
De slimme fabriek op zijn best
GC Europe has been known for more than 95 years among dental professionals for consistently high product quality, ease of handling and the highest standard of customer service. At the GC Europe headquarters in Leuven, they produce, fill, package and deliver products which are distributed by dealers across the EMEA region.
PAGINA 26
Bienvenue dans l’usine virtuelle de GeonX PAGINA 30
Het menselijk aspect in het digitale tijdperk
LEES VERDER OP PAGINA 22
PAGINA 31
Multimedia
CXO EXPERT GROUP LOGISTICS & MANUFACTURING
Robert Boute
Mike Callens
Erik Chabot
Ass. Prof. of Operations Management Vlerick Business School
Vice President Sourcing Atlas Copco Airpower nv Oilfree Air Division
Business Unit Manager Logistics Honda Europe
Luc Peeters
Marc Slegers
Alex Van Breedam
Supply Chain Director Nutricia-Milupa Belgium
VP Telenet Procurement & Supply Chain
Prof. KU Leuven en Universiteit Antwerpen
Suzy Costers
Nik Delmeire
VP Belgium PICS
Nationaal voorzitter O.T.M.
Nico Vandaele
Dirk Vermeiren
Prof. dr. KU Leuven
Logistic Manager RKW Hyplast nv
Liesbet De Munck D emand Planning
Coordinator WEZ AB-Inbev
Paul Vermeylen Commercial Manager Marsh
Jos Marinus President VIB
22
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
EXCELLENCE IN MANUFACTURING
CxO Redactie
GC Europe is a high performing organisation recognised as prize winner of the EFQM Excellence Award 2016. This interview was published in the EFQM Recognition Book.
YOU WON THE PRIZE FOR LEADING WITH VISION, INSPIRATION AND INTEGRITY; HOW DO YOU FEEL ABOUT WINNING THIS PRIZE? GC Europe: “A tiny laboratory set up in Tokyo, Japan, 95 years ago, became a world’s leading dental company, which contributes to people’s oral health all over the world. The passionate devotion and strenuous efforts over the past 95 years lead to this successful growth. It is our belief that the secret of our success lies in our corporate culture – a culture that links people to the company’s system and allows everyone to grow and prosper together.
Winning the Leading with Vision, Inspiration and Integrity Prize in the year we are celebrating our 95th anniversary means a lot to all associates of GC Europe because it is the proof that GC/GCE leaders have always been shaping the future and have been role models in TQM realisation.”
WHAT HAS BEEN THE MAYOR BENEFIT FOR YOUR ORGANISATION USING THE EFQM EXCELLENCE MODEL? GC Europe: “From the start in 1972, GC Europe has shown continuous growth, consistently faster than the average growth of the dental market. However, we have also always been aware that a number of our strengths’ have not been visible enough. The EFQM Excellence Model has helped us to actively implement further improvements
identified in various assessments and has helped us to dig out our unique strengths and make them visible to ourselves and to the outside world. We believe that the EEA Prize will help us in being seen as a role model for other companies and organisations and will have a significant impact on GC Europe’s reputation and brand in the world of dental professionals and as such support further growth.”
IF YOU HAD TO START AGAIN WITH THE EFQM MODEL, WHAT WOULD YOU DO DIFFERENTLY? GC Europe: “Since we have embarked on the EFQM journey for Business Excellence in 2005, we have achieved a number of important recognitions. Since the beginning we perform annual assessments in alignment with the EFQM Model, alternating between self-assess-
Volle kracht vooruit! STILL verhoogt efficiency met Li-ion technologie www.still-zero-emission.com
first in intralogistics
WWW.CXONET.BE
DEC-JAN 2017
23
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
LOGISTICS & MANUFACTURING
GC Europe Belgium was prize winner of the EFQM Excellence Award 2016. In the picture: Michele Puttini, President of GC Europe.
ments and assessments by EFQM assessors. This approach has helped us in systematically reviewing all processes, starting with the critical ones. Step-by-step we redesigned them using an assessment and design tool that combines EFQM and re-engineering elements. Our overall performance and the fact that we constantly keep out-performing the market mean that we are on the right track.”
the markets for fibre-reinforced products and digital dentistry. In the near future products and treatment concept for an aging society based on the principles of MI will be introduced. With regards to future business scenarios we will need to create the answers to deal with practices that are combining
purchasing power, to deal with the growing impact of corporate dentistry and to react to major mergers of our competitors.”
More information about EFQM and the EFQM Excellence Model: www.efqm.com
EXECUTIVE SUMMARY
WHAT DOES THE FUTURE LOOK LIKE FOR GC EUROPE? GC Europe: “Historically, GC’s strength has been based on certain traditional material for dentists and technicians. In more recent time, GC Europe has gained an excellent reputation for its composites and ceramics. With the Minimum Intervention concept, GC has entered the market for diagnosis, prevention and restorative treatments with a strong focus on the replacement of amalgam. Through recent M&A’s, GC started to operate in
‘No progress without ambition.’
www.agoria.be/ambition
87x62,5-business_cards-EXTRA.indd 1 DEC-JAN 2017
Alfons Goos Managing Director ABB
Between 2006 and 2014 GC Europe improved its market position in the relevant markets from no. 5 to no. 2, by growing faster than the overall dental market. The organisation was recognised as prize winner of the EFQM Excellence Award 2016. content@cxonet.be
16/11/16 15:26 WWW.CXONET.BE
24
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
CASE STUDY
CxO Redactie
DE SLIMME OP ZIJN
FABRIEK BEST Industrie 4.0 is bij de productiefaciliteiten van B&R, specialist in industriële automatisering, al een tijd werkelijkheid. De slimme fabriek in het Oostenrijkse Eggelsberg is sinds 2006 aangesloten op het netwerk en wordt continue geüpgraded. Recentelijk heeft B&R de productie van haar industriële PC’s geoptimaliseerd. Met behulp van een online configuratietool kunnen klanten van B&R hun computers zelf samenstellen. Na verificatie of de samengestelde configuratie haalbaar is, genereert het ERP-systeem automatisch een onderdelenlijst met een uniek serienummer.
moet feilloos werken”, vertelt B&R’s general manager, Peter Gucher.
VOLLEDIGE TRACEERBAARHEID
“Functioneel testen is niet iets wat wij hebben uitgevonden,” zegt Gucher, “maar de volledige traceerbaarheid die wij voor elk product hebben, is vrij uniek.” Elke stap in de productie, elke test en elk component kan worden 250 MILJARD MOGELIJKHEDEN getraceerd. Zelfs jaren later is het mogelijk om op basis “Wiskundig gezien heeft de klant meer dan 250 mil- van het serienummer de resultaten van elke functionele jard verschillende hardware configuraties om uit te test die ooit is uitgevoerd terug te vinden. kiezen”, zegt Gerald Haas, Head of Global Industrial Management. Dat is nog zonder rekening te houden “Dit geeft onze klanten een extra zekerheid”, legt met alle softwareopties. Meestal worden er enkele tien- Gucher uit. Op haar website biedt B&R een service tallen configuraties besteld door de klant. “Doordat we portal, waarin klanten technische gegevens kunnen zo flexibel zijn, zijn afnameaantallen niet relevant”, zegt terugvinden. In deze portal kunnen ze ook ordergereHaas. “We kunnen een eenmalige configuratie net zo lateerde informatie vinden door het serienummer van efficiënt produceren als een partij van 1.000 stuks.” hun product in te voeren. Hierbij moet gedacht worden aan versie-informatie, leveringsdatum, de garantiestaHOMOGEEN NETWERK tus en nog veel meer. “We besparen onze klanten op “Het speciale aan onze oplossing is dat we geen ver- deze manier een hoop tijd en moeite”, voegt Gucher toe. zameling van subnetwerken gebruiken die allemaal verschillende maten van efficiëntie hebben,” zegt REAL-TIME DYNAMIEK Haas. “Wij hebben één homogeen netwerk dat gelijk Communicatie in onze slimme fabriek werkt in alle is voor elke machine en elk gebouwautomatiserings- richtingen. “Onze X20 modules zijn hier een goed component, evenals het ERP-systeem.” Dat geeft het voorbeeld van”, zegt Haas. Momenteel worden er ERP-systeem de mogelijkheid om de geautomatiseerde 200 verschillende modules geproduceerd op verschilopslag te beheersen. Het ERP-systeem sorteert de pro- lende lijnen. Wanneer een module het volautomatische ducten in het magazijn volledig automatisch en naar assemblagestation bereikt, wordt er real-time door SAP eigen inzicht. bepaald welke tests nodig zijn. Een fractie van een seconde later wordt de opdracht uitgevoerd. Indien een Elke PC wordt tijdens de productie continue getest. Ze R&D-ingenieur in SAP aangeeft dat een module een worden gecontroleerd op correcte montage en worden bepaalde certificering heeft ontvangen en die module onderworpen aan zowel functionele test als stresstests. arriveert seconden later in het assemblagestation, dan Pas nadat alle tests succesvol zijn afgerond, wordt de zal meteen het juiste certificaat worden afgedrukt op computer door het ERP-systeem vrijgegeven voor ver- de behuizing. “Dat is de slimme fabriek op zijn best”, zending. “Elk product dat onze klanten ontvangen zegt Haas.
WWW.CXONET.BE
DEC-JAN 2017
26
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
MAKE AND PROCESS EN WALLONIE
BIENVENUE DANS
L’USINE VIRTUELLE DE Jean-Luc Manise
EXECUTIVE SUMMARY
Cet éditeur de logiciels de modélisation et simulation de fabrication industrielle a fait de la fabrication additive, lisez l’impression 3D, un axe majeur de développement. L’objectif ? Proposer une usine virtuelle qui doit permettre aux usines de gérer leur chaîne de fabrication dans un environnement virtuel. La start-up basée à Gosselies a été co-fondée par Laurent D’Alvise et Michel Delanaye. Docteur en sciences appliquées de l’Université de Liège, Michel Delanaye a été assistant de recherche, Département Aérodynamique à l’ulg. Durant 2 ans, de 1997 à 1999 il a effectué un post-doctorat à la NASA Ames Research Center (EtatsUnis). Il y a effectué des recherches dans la simulation numérique de l’aérodynamique d’un avion de transport subsonique. A son retour, il sera directeur technique et chef de produit au sein de Numeca, une PME bruxelloise active dans le développement de logiciels scientifiques CFD. Deux ans plus tard, en 2002, il devient directeur général de Cenaero, le centre de recherche wallon en technologies de simulation pour l’aéronautique. En 2012, il quitte le Cenaero pour fonder GeonX avec Laurent D’Alvise. Ingénieur à la Polytech de Mons, Laurent a réalisé sa thèse de doctorat en simulation numérique d’un procédé de soudage pour RollsRoyce. Il a ensuite effectué un postdoctorat en Suisse, en simulation d’usinage pour Charmilles. Il dirigera ensuite l’équipe de fabrication virtuelle de Cenaero.
Le soudage est une des techniques d’assemblage les plus utilisées dans les secteurs de l’aéronautique, de l’automobile et de la construction navale. Un des principaux enjeux industriels est de limiter les déformations et contraintes résiduelles provoquées par le soudage. Le recours à un outil de simulation permet de représenter l’influence des paramètres opératoires sur la forme que prend une pièce, sur l’état de contraintes résiduelles ou encore les risques d’apparition d’un défaut lors de sa fabrication. Et ce dans un environnement virtuel, éventuellement NAISSANCE DE MORFEO partagé entre le C’est là que sera développé Morfeo bureau d’études et l’atelier. ((Manufacturing Oriented Finite Element tOol), un logiciel expert en content@cxonet.be simulation des procédés (soudage,
WWW.CXONET.BE
GEONX
Laurent D’Alvise, co-fondateur GeonX: «La fabrication virtuelle permet de prévoir, optimiser et contrôler une chaîne de fabrication, depuis la conception jusqu’à la construction.»
usinage, traitement thermique) dès 2003. Laurent D’Alville : «De fil en aiguille, on a très vite travaillé avec la SNECMA (Société Nationale d’Etude et de Construction de Moteurs d’Aviation), aujourd’hui devenue Safran Aircraft Engines. Motoriste de premier plan, Safran Aircraft Engines conçoit, développe, produit et commercialise, seul ou en coopération, des moteurs pour avions civils et militaires, pour lanceurs spatiaux et satellites. Safran équipe l’ensemble des avions de chasse français comme le Rafale avec son moteur M88 ou le mirage 2000 avec son moteur M33.»
MOTORISATION DES AIRBUS ET BOEING ET DE LA FUSÉE ARIANE Avec General Electric, Safran a créé la coentreprise CFM International qui motorise les avions Airbus et Boeing. La société réalise également les étages principaux de la fusée Ariane. De nombreux projets menés au sein d’Airbus font appel à la production additive pour produire des prototypes ainsi que des composants de production. Elle permet de réaliser des pièces potentiellement plus légères et moins coûteuses, tout en étant conformes aux standards de l’industrie en matière de technologies, de performance, de
DEC-JAN 2017
27
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
sécurité et de coût. Avec cette entreprise de premier plan, le Canaero passera très vite le stade des développements industriels. Au début, l’objectif était en effet de développer ce moteur pour nos besoins internes. Très rapidement, il s’est avéré que nos partenaires industriels voulaient acquérir notre solution, ce qui a changé notre façon d’appréhender le développement de Morfeo. »
USINE VIRTUELLE Après 9 année passée au Canaero, L au rent D’A lv i l le et M ichel Delanaye décident de créer GeonX pour travailler au développement d’une solution globale de simulation industrielle, Virfac (Virtual Factory), dont le moteur sera le logiciel de calcul d’éléments fini Morfeo. Laurent D’Alvise : « VirFac est un écosystème logiciel en osmose avec les problématiques industrielles. Il permet à nos clients de séparer un modèle numérique de manière aisée et rapide et d’avoir le résultat du calcul dans un temps très court. Ces calculs assez longs et complexes demandaient jusqu’alors plusieurs jours pour obtenir des résultats exploitables. On passe désormais à quelques heures, voire une heure. L’autre plus value du système, c’est que VirFac va décrire comment la pièce usinée et soudée va se comporter durant sa fabrication. Et ce même avant de lancer la fabrication de l’usine. Ces calculs permettent d’estimer un certain nombre d’hors-tolérances géométriques (utile lorsque l’on soude), des problèmes d’effort internes anormaux qui pourraient endommager les pièces. Ils permettent aussi de se représenter l’évolution de la pièce quand elle sera mise en service, voire de calculer sa durée de vie. »
DES OUTILS DE SIMULATION POUR LA FABRICATION NAVALE
JSQL, éditeur du logiciel de soudage Jweld, afin de travailler ensemble sur le développement de Virfac, que JSQL commercialise sur le territoire nippon. Pour ce faire, cinq développeurs japonais travaillent en parallèle à de nouveaux développements, à Tokyo et à Osaka. Cette alliance a permis à GeonX depuis 2014, de présenter ses outils de simulation sur le terrain de la fabrication navale. « Leurs moteurs nous permettent d’atteindre des tailles beaucoup plus grandes en soudure. 15 % du chiffre d’affaires de GeonX se réalise dans ce secteur. 70 % concerne l’aéronautique, le solde se concentrant sur le marché automobile et l’énergie.
SIMULATION-PROCÉDÉ-MACHINE L’entreprise collabore également avec Beam Machines, une entreprise française spécialisée dans la fabrication de machines de 3D Manufacturing. C’est ainsi qu’un juillet dernier, les deux sociétés ont conclu une alliance stratégique pour proposer une offre intégrée «Simulation-Procédé-Machine”
LOGISTICS & MANUFACTURING
en intégration la solution Virfac dans les outils de conception de BeAM. Emeric d’Arcimoles, président de Beam : “Nous maîtrisions déjà l’ensemble du process : la qualification des pièces, la réalisation de prototypes et la fabrication des machines. Maintenant, la modélisation permettra de simuler la fabrication de pièces sans machine et sans poudre.»
SIMULATION DE LA FABRICATION 3D: VIRFAC AM En parallèle, GeonX continue de faire évoluer sa solution. En juin dernier, elle a lancé Virfac AM qui permet de simuler des produits issus de la fabrication 3D. Virfac AM permet de prévoir, avant toute production, le niveau de déformation ou les niveaux de contraintes, ce en fonction des conditions opératoires. La société travaille enfin sur un nouveau moteur basé sur des éléments finis spectraux et destiné à fonctionner sur processeurs graphiques afin d’accélérer considérablement les calculs de fabrication additive.
‘En concrétisant son ambition par une série d’actions concrètes, on finit par réaliser ses rêves !’ www.agoria.be/ambition
Grégory Reichling CEO Citius Engineering
Depuis deux ans environ, GeonX a noué une alliance stratégique avec 87x62,5-business_cards-EXTRA.indd 2 DEC-JAN 2017
16/11/16 15:26 WWW.CXONET.BE
More drive. ACOPOS P3. www.br-automation.com/ACOPOSP3
More speed 3-axis servo drive with 50 Âľs sampling time
More intelligence Safe Motion up to SIL3 / PL e / Cat.4
More precision Virtual sensors for more precise control
More power Highest power density in its class
29
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
LOGISTICS & MANUFACTURING
ADVERTORIAL
MACHINES DIE KOSTENEFFICIËNT ÉN OP MAAT PRODUCEREN? DE DIGITALISERING BRENGT RAAD. Vragen uw klanten productiemachines die zowel snel en efficiënt als op maat en flexibel werken? En dat tegen een aanvaardbare kostprijs? Vroeger was deze combinatie een onhaalbare kaart. Vandaag kunt u hen wel verder helpen, dankzij de digitalisering. EÉN MACHINE, MEERDERE PRODUCTEN
Dat fabrikanten uiterst strenge eisen stellen aan hun machines, hoeft niet te verwonderen. Ze willen hun producten alsmaar sneller op de markt brengen, maar ook steeds vaker op maat fabriceren. En dat zonder meer tijd, energie en resources te verbruiken. De oplossing? Doorgedreven computersturing, van de productiemachines zelf én hun bouw.
DE DIGITALE TWEELING ALS SLEUTEL TOT DIGITALISERING Steeds meer machines worden vandaag samen met een digitale tweelingbroer of -zus gebouwd. Een verregaande computersimulatie van de ‘echte’ installatie, waarmee constructeurs digitaal het design, de inbedrijfsstelling, de aansturing én de werking van het toestel optimaliseren. Latere performanceproblemen worden meteen in de kiem gesmoord. Het resultaat is een installatie die uiterst efficiënt producten van topkwaliteit oplevert.
Dankzij de digitalisering worden machines ook veel flexibeler inzetbaar, voor de simultane productie van meerdere items. Fabrikanten moeten dus niet langer per product een andere machine inschakelen. Of hun toestellen lang stilleggen om de instellingen en uitrusting te veranderen. Zo bouwde Optima Consumer, met een digitale tweeling, machines die vandaag vijf verschillende producten tegelijkertijd kunnen leveren, in om het even welk volume. De vraag ligt op tafel om dit aantal nog verder op te trekken.Dit is mogelijk aangezien elke eenheid in deze machine zich bevindt op een aparte carrier, die individueel doorheen de machine gestuurd wordt door een geavanceerd softwaresysteem. Zo krijgen de items een verschillende samenstelling en verpakking, precies volgens het gewenste volume.
STATE-OF-THE-ART SOFTWARE Optima Consumer slaagde in zijn opzet dankzij de uitgebreide digitaliseringsexpertise van Siemens. De technologiespecialist ontwikkelde zowel het systeem waarmee de machines meerdere producten verwerken, als de software voor de ontwikkeling van de digitale tweeling. En dat is maar een kleine greep uit de hard- en softwareoplossingen van Siemens voor hypermoderne machinebouw. Met ons uitgebreide portfolio hebben we alles in huis voor de fabrieken van de toekomst, waarin de productie uiterst efficiënt en flexibel verloopt dankzij verregaande digitalisering.
Aarzel niet ons te contacteren Siemens 02 536 23 26 www.siemens.be/industrie
DEC-JAN 2017
WWW.CXONET.BE
30
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
COLUMN
HET MENSELIJK ASPECT IN HET
DIGITALE TIJDPERK Op 5 mei 1835 reden 3 treinen voor het eerst tussen Brussel en Mechelen met 900 passagiers aan boord. Na de passage van de trein deed het verhaal de ronde dat de verschrikte koeien geen melk meer gaven. Deze intussen vermakelijke anekdote illustreert de toenmalige versie van ‘resistance to change’. Bijdrage van Marc Van Rompaey, CEO Aquantis en lid van de CxO Raad der Wijzen Het was een conflict van twee werelden die met elkaar geconfronteerd werden. Enerzijds de agrarische maatschappij, het lokale dorpse, de kerktoren en de gevestigde waarde, de koe. Anderzijds de combinatie van techniek, industrie, verdere horizonten, het liberalisme, de toekomst, de trein. Het verhaal van het dreigend onheil, veroorzaakt door het nieuwe en onbekende, dat een schaduw werpt over een misschien verdwijnende vertrouwde orde. Vandaag staat deze periode te boek als de industriële revolutie of Industry 1.0. In 2016 klinkt het zo: Waals begrotingsminister Christophe Lacroix (PS) wil een belasting op robotwerk, omdat deze jobs van laageschoolden wegnemen. De concurrentiekracht van onze bedrijven verder torpederen en denken daarmee jobs te redden. Zoals in alle volgende ‘revoluties’ werden veel banen gecreëerd voor een groeiende bevolking met alsmaar meer behoeften. Zoals in alle volgende revoluties werd het werk door mechanisatie en digitalisering steeds efficienter en kon meer werk uitgevoerd worden door minder personen. Tegelijkertijd merken we een exponentiële groei van de dienstensector en de reorganisatie van de arbeidsmarkt. Het adagio “zij die willen werken vinden altijd werk’, maakte toen al opgeld. Toen in de jaren 70 van de vorige eeuw de computers geintroduceerd werden zou dit een algemene werkloosheid veroorzaken want de computers gingen het werk overnemen. Bij benadering is er amper in te schatten hoeveel miljoenen jobs er door de invoering van informatica gecreëerd werden en nog gecreëerd worden. Hardware, software, netwerken, databases, datacenters, e-commerce, medische apparatuur, sensoren, enzovoort. Hoeveel jobs zijn er gered door een verhoging van onze concurrentiekracht als gevolg van het toepassen van deze nieuwe techologieën? Het is ironisch dat de vakbonden nooit jobs gecreëerd
WWW.CXONET.BE
hebben, alleen de bestaande jobs duurder gemaakt en zodoende een onnodige spanning op de arbeidsmarkt veroorzakend. Voeg daarbij een intussen legendarische fiscaliteit op arbeid en goedkopere buurlanden, en de oorzaak van het echte jobverlies staat in kaart, zowel voor hoger als lager opgeleide arbeidskrachten. Tegelijkertijd stellen we ook vast dat de gemiddelde graad van opleiding stijgt. Het zijn uiteindelijk de inefficiënte jobs die verdwijnen, hoog of laag geschoold. Deze worden weliswaar in de meeste gevallen uitgevoerd door lagergeschoolden. Laaggeschoolden zullen bijgeschoold of omgeschoold moeten worden.
Een sectoriële verschuiving is te verwachten van industriële jobs naar de dienstensector. Er is een schrijnend tekort aan laaggeschoolde arbeidskrachten in de dienstensector, zorgsector en de sociale dienstverlening. De vergrijzing van de bevolking creëert nieuwe behoeften en jobs. Misschien omdat computers en robots de zware, gevaarlijke en ongezonde jobs overnemen is er meer ruimte en tijd voor menselijk en sociaal contact. Kan dit ooit door computers of robots vervangen worden?
DEC-JAN 2017
31
LOGISTICS & MANUFACTURING
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
INNOVATIE BINNEN MULTIMEDIA
HANDIGE OF LEUKE
HIGH TECH
GADGETS
Bruno Koninckx
BACKBEAT PRO NOG EEN STUK BETER We waren al erg enthousiast over de eerste versie van de BackBeat Pro hoofdtelefoon van Plantronics. Deze was de eerste Bluetooth koptelefoon die Active Noise Cancelling kon combineren met een erg lange batterijduur. Minder goed aan dat eerste model was dat het vrij groot en zwaar was, zodat het niet echt comfortabel was om lang op te hebben. De nieuwe versie heeft dit minpunt serieus aangepakt: ze is merkelijk kleiner en lichter dan de eerste. Tegelijk blijft de muziekkwaliteit uitstekend. Echt kritische audiofielen zullen misschien hier en daar opmerkingen hebben, maar voor een gewone muziekliefhebber is de kwaliteit zeker top. Het uitfilteren van het omgevingsgeluid is dan weer niet de beste op de markt. Bij stillere passages hoorden we bijvoorbeeld het tikken van de regen op een dakraam bijna even hard met de ANC aan of uit. Je kan ook Open Listening opzetten, zodat je net wel de belangrijke omgevingsgeluiden hoort. Zoals het hoort, kan je met de BackBeat Pro 2 ook telefoneren. Een hoofdtelefoon die daar specifiek voor bedoeld is, is wel handiger en levert een betere gesprekskwaliteit op, maar de Pro 2 voldoet zeker. Alles bij elkaar is dit een uitstekende draadloze hoofdtelefoon voor muziek en gesprekken. Dat hij bijna de helft kost van gelijkaardige modellen bij bekendere concurrenten, is nog een extra troef. www.plantronics.com
TNF BRENGT VERNIEUWING IN LAPTOP-RUGZAKKEN Een bekend outdoormerk dat met een eerste rugzak voor kantooravonturiers op de markt komt, moet wel met iets aparts komen. De Acces Pack van The North Face ziet er dan ook anders uit dan de meeste laptop-rugzakken. Er zijn nog wel modellen met een harde buitenkant die altijd bol blijft staan, maar de Access Pack heeft echt iets van een schildpad als je hem op je rug hebt. Bovenaan is er een knop waarmee je de helft van de buitenkant naar voor doet klappen. Zo krijg je een ruim zicht op het voorste compartiment. Naast een relatief groot vak zijn hier verschillende onderverdelingen: voor een tablet, smartphone, muis, enz. Het aparte is dat er bij drie van deze vakken een lint is waar je aan kan trekken om het toestel in kwestie naar boven te doen komen. Het idee is dat je het er zo makkelijker uit kan halen. Maar omdat je dan je twee handen moet gebruiken, is dat eigenlijk toch niet zo heel praktisch. Wat tegenvalt bij een merk als TNF, is dat de schouderriemen niet echt geweldig zijn en te makkelijk losschieten. Bovendien heeft de Access Pack een erg zwaar prijskaartje.
HANDIG TOETSENBORD VOOR IPAD PRO 9.7 Wie een tablet als de iPad echt als werkpaard wil gebruiken, kan volgens ons niet zonder een goed toetsenbord. Dat geldt zeker voor de Pro 9.7, die toch voor professioneel gebruik bedoeld is. Je kan de type cover van Apple zelf kopen, maar die is vrij duur en heeft toch geen optimaal toetsenbord. De Logi Create scoort op dit vlak merkelijk beter met een ‘echt’ toetsenbordje, dat bovendien ook nog verlicht is. Daarnaast is ook handig aan de Create dat hij met de Smart Connector van de iPad Pro werkt. Zo moet je niet via Bluetooth verbinden en het toetsenbord apart opladen. Het krijgt zijn stroom van de iPad zelf, die omdat er geen Bluetooth nodig is, langer op z’n batterij kan meegaan. In de praktijk werkte de connectie via de Smart Connector niet altijd even goed, maar het is niet duidelijk of dat aan de Create of de iPad ligt. Soms moesten we de iPad heropstarten om het weer aan de praat te krijgen. Nog andere minpunten zijn dat de Create vrij zwaar is en nogal dik uitvalt, wat het compacte karakter van de iPad teniet doet.
DEC-JAN 2017
WWW.CXONET.BE
Achter al uw businessideeën zit een goed financieringsidee
Ontdek onze innovatieve financieringsoplossingen op ing.be/financiering U start een business op? Net zoals u blijk geeft van creativiteit om alle kansen te geven aan uw project, doen wij hetzelfde om financieringsoplossingen te vinden op maat van uw behoeften. Of het nu via klassieke kredieten is, diverse vormen van leasing, crowdfunding of nog heel wat andere alternatieven. Samen kiezen we de formule die het best bij uw plannen past.
ING België nv – Bank/Kredietgever – Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel – Btw: BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789. Verantwoordelijke uitgever: Inge Ampe – Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel.
SERIE RISK MANAGEMENT (4)
RISICOBEHEER: HET COSO-MODEL
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
FINANCE & LEGAL
Risico’s en crisissen zijn van alle tijden. We verwijzen naar recente financiële en milieuschandalen en de cyberattacks op bedrijven en overheidsorganisaties of nog niet zo lang geleden de sjoemelsoftware in de automobielsector. Het beheer van risico’s krijgt steeds meer aandacht in onze organisaties, niet alleen omdat risico’s mogelijk problemen veroorzaken maar ook voordelen bieden.
PAGINA 33
Risicobeheer: het COSO-model
LEES VERDER OP PAGINA 34
CxO EXPERT GROUP FINANCE & LEGAL
Erik Boone
CFO Gosselin Group
Filips Hostyn CFO Waterleau
Kris Coppens Finance Director Bosal Benelux
Luc Janssens
Financieel directeur Aveve
Sylvain dal Vecchio
Guy De Roover
Johan Lambrecht
Paul Lievens
Finance Director Belgium & Luxemburg Fujitsu Technology Solutions
Hoogleraar KU Leuven, Campus Brussel
CFO Esselte
CFO Ondernemingen Jan De Nul
Patrick Descamps
Rudi De Winter
Johan Maes
Regine Slagmulder
CFO EOC Belgium
Directeur Financieren Aquafin
CFO Van Laere
Ass. Prof. of Accounting & Control Partner of Vlerick Business Schooll
Matthew Fite
CFO Randstad België & Luxemburg
Marc Van Gastel
Head of Department Invest FIT
Robert Hoeckx CFO Newell Rubbermate
Joris Verweij
Financial Director Alken-Maes
34
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
RISK MANAGEMENT (4)
RISICO’S BIEDEN OOK KANSEN
CxO Redactie
De bewustwording van groeiende risico’s, zowel bedrijfsmatig als maatschappelijk, zorgt voor stijgende aandacht voor risicobeheer. Maar laten we ondanks alle dreigingen de risico’s niet uitsluitend vereenzelvigen met moeilijkheden en problemen, maar ook op zoek gaan naar de mogelijkheden die ze bieden in ons voordeel. Het ontstaan van nieuwe risico’s en de groeiende impact van andere, sporen de ondernemingen aan anders te reageren. Een voorbeeld: met de opkomst van e-commerce werd het mogelijk nichemarkten aan te boren dankzij de toegang tot een grotere markt en meer klanten. Maar dat vergde wel een snelle aanpassing van de traditionele handelsprocedures, alsook flink wat innovatie om zich binnen die nieuwe niches te ontplooien. Nieuwe subsectoren als webdesign, 3D-printing en e-marketing zagen zo het licht.
RISICOBEHEER Zoveel verschillende definities er bestaan voor het woord risico, zoveel zijn er ook voor het begrip riskmanagement of risicobeheer en alles wat daarmee samenhangt. Risicobeheer of risicomanagement is het proces waarmee organisaties
Het COSO-model geeft in kubusvorm de relatie weer tussen de doelstellingen van een organisatie, de beheersingscomponenten en de entiteiten/eenheden waarvoor de interne beheersing nodig is.
de risico’s verbonden aan hun activiteiten methodisch aanpakken. Het is een continu proces dat ten aanzien van de doelstelling risico’s identificeert en beoordeelt. Weinig opportuniteiten houden geen risico in. Het draait bij risicobeheer of riskmanagement niet zozeer om het elimineren van risico’s, dan wel om het onderkennen ervan (risicoidentificatie en -analyse) en het zoeken naar gepaste methodes om het risico beheersbaar te maken. Daar ligt de echte toegevoegde waarde van risicobeheer.
FOR MEETINGS WITH A VIEW
WWW.CXONET.BE
COSO-MODEL Instanties als de International Organization for Standardization (ISO), het Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Com mission (COSO) en het Institute of Risk Management (IRM) werkten een aantal internationale standaarden voor risicobeheer uit. Een van de standaarden is ‘COSO’, een internationale leidraad voor riskmanagement. Dit managementmodel is het meest gebruikte raamwerk voor het beoordelen en inrichten van risicomanagement.
VAN DER VALK BRUSSELS AIRPORT
DEC-JAN 2017
35
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Het COSO-model geeft in kubusvorm de relatie weer tussen de doelstellingen van een organisatie, de beheersingscomponenten en de entiteiten/eenheden waarvoor de interne beheersing nodig is. COSO identificeert de relaties tussen de ondernemingsrisico’s en het interne beheersingssysteem. Binnen de context van de door de onderneming geformuleerde missie en visie, formuleert het management strategische doelstellingen, stelt men afgeleide doelstellingen en richt de organisatie een cyclus van sturen, beheersen, verantwoorden en toezicht in. COSO hanteert hierbij de gedachten dat interne beheersing een proces is dat gericht is op het verkrijgen van een redelijke mate van zekerheid omtrent het bereiken van doelstellingen in de categorieën: • b ereiken van de strategische doelstellingen (Strategic) • e ffectiviteit en efficiëntie van bedrijfsprocessen (Operations) • betrouwbaarheid van de (financiële) informatieverzorging (Reporting) • naleving van relevante wet- en regelgeving (Compliance)
doelstellingen moeten aanwezig zijn voordat potentiële gebeurtenissen kunnen worden geïdentificeerd die het behalen ervan kunnen beïnvloeden. 3. E vent Identification (Identificeren van risico’s): interne en externe gebeurtenissen die van invloed zijn op het behalen van de doelstellingen dienen te worden geïdentificeerd. Daarbij dient onderscheid te worden gemaakt tussen risico’s en kansen. 4. R isk Assessment (Risicobeoordeling): risico’s worden geanalyseerd in termen van kans en impact. Op basis daarvan kan een passende maatregel worden geformuleerd. Risico’s kunnen worden beoordeeld voor en na de effecten van de getroffen maatregelen.
5. R isk Respons (Reactie op risico): per risico wordt de meest geschikte reactie geselecteerd – vermijden, accepteren, beheersen of overdragen- en uitgewerkt in concrete acties om de omvang van de risico’s in lijn te brengen COMPONENTEN VAN COSO met de risicobereidheid van de COSO stelt dat een beheersing- en organisatie. controlesysteem uit acht elementen bestaat. 1. I nternal Environment (Interne omgeving): met ‘internal environment’ wordt de houding en het gedrag van de interne organisatie bedoeld. De risicomanagement filosofie, de risicobereidheid en de integriteit en de ethische waarden van de organisatie maken deel uit van de ‘internal environment’.
6. C ontrol Activities (Beheersingsmaatregelen): beleid en procedures worden opgesteld en geïmplementeerd teneinde de gekozen risicoreactie daadwerkelijk in de organisatie te verankeren. 7. I nformation and Communication (Informatie en communicatie): relevante informatie wordt geïdentificeerd, opgeslagen en gecommuniceerd op een wijze die betrokkenen in staat stelt om hun werkzaamheden uit te voeren. 8. Monitoring (Bewaking): de effectiviteit van enterprise risk management wordt bewaakt en wijzigingen worden aangebracht ter verbetering. Met andere woorden, het COSO raamwerk werkt als een referentiekader om te bepalen wanneer een onderneming in control is én hoe dat wordt gemeten. Het stelt bedrijven in staat om systemen en processen in te richten die zich kunnen aanpassen aan wisselende EXECUTIVE omstandigheden en die het nemen SUMMARY van beslissingen en besturen van De bewustwording een organisatie ondersteunen. van groeiende risico’s, zowel bedrijfsmatig als maatschappelijk, zorgt voor stijgende aandacht voor risicobeheer. Het COSO-model geeft de relatie weer tussen de doelstellingen van een organisatie, de beheersingscomponenten en de entiteiten/ eenheden waarvoor de interne beheersing nodig is. Dit framework weerspiegelt het huidige ondernemingsklimaat, Marc Lambotte is toepasbaar op CEO bedrijfsdoelstellingen in Agoria brede zin en is flexibel en aanpasbaar.
‘Ambition is what makes dreams come true.’ www.agoria.be/ambition
2. Objective Setting (Formuleren van doelstellingen):
content@cxonet.be 87x62,5-business_cards-EXTRA.indd 3
DEC-JAN 2017
FINANCE AND LEGAL
16/11/16 15:26 WWW.CXONET.BE
36
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
BEDRIJFSPROFIEL BRUNEL
PROJECTSOURCING
DIE
VOOR
OPLOSSINGEN GAAT
Brunel is een internationaal, beursgenoteerde onderneming met 12.000 mensen en opereert vanuit een internationaal netwerk van 104 kantoren in 37 landen. Brunel België bemiddelt door middel van projectsourcing specialisten voor uiteenlopende korte en langere opdrachten en voor specialistische en multidisciplinaire projecten. “We zoeken naar oplossingen in partnership met onze opdrachtgevers,” zegt CEO Sandra Schuerewegen. Bij projectsourcing worden tijdelijk externe specialisten ingezet voor specifieke opdrachten. Brunel voorziet Belgische bedrijven van de juiste, gespecialiseerde kennis en levert ervaren specialisten in de domeinen engineering, ICT en life sciences. “We hebben een zeer divers portfolio, gaande van multinationals, banken en verzekeringen tot overheidsorganisaties, pharmaceutische bedrijven en kmo’s.”
MEER DAN BODYSHOPPING Sandra Schuerewegen: “Onze flexibele dienstverlening brengt hoogopgeleide talenten en opdrachtgevers samen voor korte en langetermijnopdrachten. Onze consultants werken oplossingsgericht en denken mee op lange termijn. Onze job is meer dan ‘bodyshopping’, meer dan enkel het ‘matchen’ van profielen. Vaak komt het erop aan om het ‘bredere’ plaatje achter een opdracht te zien en schuilt er een diepere problematiek achter de vraag. Het is een kwestie van de juiste vragen te stellen. Door ons ruimer te profileren dan enkel een aanbieder van HR-oplossingen, en meer als een partner van onze klanten, voelen ze zich beter ondersteund en staan ze sterker bij de uitvoering van hun projecten.”
IN LIJN MET DE BEDRIJFSWAARDEN “Brunel heeft zijn reputatie te danken aan zijn kracht en stabiliteit en voert al zijn activiteiten uit in lijn met de bedrijfswaarden ‘entrepreneurship’, ‘result-driven approach’ en ‘operational excellence’. In België werken we met 270 specialisten vanuit 3 kantoren, voornamelijk gericht op Vlaanderen en Brussel.”
WELCOME ON BOARD Consultants van Brunel kunnen rekenen op een uitdagende en grensverleggende loopbaan. “Zij zijn het die het ‘Brunel-verschil’ maken,” aldus Sandra Schuerewegen. “Hun motivatie, passie, doorzettingsvermogen en flexibiliteit vormen de basis van onze succesformule. Ze krijgen bij Brunel een uitgebreide, persoonlijke opleiding. We zorgen ervoor dat ze zich betrokken voelen bij
WWW.CXONET.BE
Sandra Schuerewegen, CEO Brunel: “Onze job is meer dan ‘bodyshopping’, meer dan enkel het ‘matchen’ van profielen.”
ons bedrijf vanaf de eerste werkdag, onder meer door het organiseren van ‘Welcome on board’-avonden, persoonlijke opleidingstrajecten en evaluatie- en opvolggesprekken.”
EMPLOYER BRANDING Welke trends ziet Sandra in het domein van de projectsourcing? “Ten eerste merken we dat vooral in de vakgebieden IT-security en engineering er veel vraag is naar gespecialiseerde kennis. Dit komt onder meer door de toenemende digitalisering in de bedrijven. Ten tweede proberen we in te spelen op de behoeften die jongeren vandaag hebben. We voelen dat de min-30’ers niet alleen kiezen voor een jobomschrijving maar ook voor flexibiliteit binnen de job, en voor een bedrijfscultuur die aansluit bij hun aanpak en manier van denken. De juiste employer branding, zeg maar de goede naam van het bedrijf als werkgever, is cruciaal voor de werknemers van de toekomst die vaak vanuit hun gevoel kiezen.”
DEC-JAN 2017
37
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Accélérer la création et le développement de l’activité économique en Wallonie
union wallonne des entreprises L’Union Wallonne des Entreprises (UWE) est l’organisation des employeurs privés qui agit pour assurer la prospérité de la Wallonie, à travers la mise en place et le soutien d’un climat et d’un cadre qui permettent la création et le développement d’entreprises compétitives et durables. Une vocation de rassembleur… Liège, Brabant wallon, Hainaut, Luxembourg, Namur : des entrepreneurs de toute la Wallonie se retrouvent à l’UWE. C’est un des seuls lieux où toutes les branches de l’industrie et des services sont représentées, de même que tous les types d’entreprises, de la petite entreprise familiale à la grande multinationale. L’UWE promeut un monde patronal fort. Ses moyens proviennent des cotisations des membres, en direct ou via leur fédération sectorielle. Ils sont aujourd’hui plus de 6.500 à nous faire confiance pour les représenter au mieux de leurs intérêts. L’UWE est l’union wallonne des entreprises et non l’union des entreprises wallonnes, histoire de permettre aussi aux entreprises étrangères établies en Wallonie d’être représentées par l’UWE dans tous les lieuxDEC-JAN de décision du pays. 2017
Union Wallonne des Entreprises www.uwe.be Chemin du Stocquoy 3 • 1300 Wavre 010/47.19.40WWW.CXONET.BE • info@uwe.be
38
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
WERKBAAR EN WENDBAAR WERK
WERKBAAR EN
WERK LINK WENDBAAR WAT IS VANDAAG MOGELIJK?
CxO LINK offers companies, federations and government organizations access to the CxO Community. Acerta Consult is responsible for the content of this series.
“In het licht van de huidige wetsvoorstellen van minister Peeters bieden de huidige regels met betrekking tot arbeid vaak al ruimte voor afwijkingen op sector- of ondernemingsvlak. Ze zijn echter nog onvoldoende bekend,” zeggen Dirk Wijns en Jurryt Prims van Acerta Consult. TELEWERKEN Welke opties hebben werkgevers? “Uit een Acerta onderzoek bij 2.000 GROTE EN KLEINE FLEXIBILITEIT
“Een eerste optie is om f lexibel om te gaan met de grenzen van de arbeidsduur, zoals voorzien in de Arbeidswet van 1971,” zegt Jurryt Prims. “In eerste instantie is er de zogenaamde ‘grote flexibiliteit’. Dit zijn de mogelijkheden die de sector EXECUTIVE biedt om af te wijken van de stanSUMMARY daardgrenzen. Zo kan de daggrens tot 11 uur worden opgetrokken, en De wetsvoorstellen een weekgrens tot 50 uur.” Peeters rond werkbaar en wendbaar werk “Daarnaast bestaat er op ondernevoorzien vooral mingsniveau de ‘kleine flexibiliteit’. een wettelijk Op dagbasis kan een werkgever de kader waarbinnen daggrens met 2 uur verschuiven, de sectoren of ondernemingen op weekbasis met 5 uur. Dit biedt meer flexibiliteit werkgevers de kans om met piek- en kunnen organiseren. dalroosters te werken zodat ze tijAcerta ziet delijke drukke periodes beter kundaarnaast vooral de nen opvangen. Over een te bepalen wettelijke regeling van glijdende referteperiode (maximaal 1 jaar) werktijden en de moet de gemiddelde contractuele versoepeling van wekelijkse arbeidsduur gerespecde reglementering teerd worden. Deze maatregelen inzake deeltijdse kunnen, mits het respecteren van arbeid als pluspunten. De de invoeringsprocedures, doorgeinvoering van het voerd worden via ondernemingsrecht op occasioneel CAO of arbeidsreglement.” telewerk is dan weer iets dat vooral UITBETALEN VAN EXTRA UREN de werknemers zullen appreciëren. Dirk Wijns: “Er zijn nog mogelijkheden om soepel om te gaan met content@cxonet.be wettelijk gepresteerde overuren.
WWW.CXONET.BE
aldus Jurryt. “Toch is dit wettelijk niet mogelijk want het begin en het einde van de dag moeten in het arbeidsreglement opgenomen worden. Glijdende uren worden wel gedoogd door de sociale inspectie indien de glijtijden en werktijden in het reglement zijn opgenomen. Het voorstel van minister Peeters voorziet voor glijdende werkuren een definitief wettelijk kader.”
Enerzijds kunnen opgebouwde inhaalrusturen extra worden uitbetaald als de werknemer dit wil, de zogenaamde ‘af koopcheque’. Dit gaat tot 91 uur op jaarbasis. Anderzijds kan de werkgever in een CAO voorzien dat bij een tijdelijke werkpiek de werknemer het verdiende overloon kan omzetten in bijkomende inhaalrust. Jurryt: “Beide systemen maken het mogelijk om op maat van de onderneming, maar ook op maat van de individuele werknemer een compensatie van de wettelijke gevolgen van overuren te voorzien.”
werknemers blijkt dat 70% van de ondervraagden het belangrijk tot zeer belangrijk vinden om zelf te bepalen vanuit welke locatie ze werken,” zegt Jurryt. “Voor telewerken op regelmatige basis bestaat reeds een wettelijk kader. Daarnaast is er het wetsontwerp Peeters dat een regeling bevat wat ‘occasioneel telewerk’ betreft. Dit is thuiswerk ingeval van overmacht of ingeval van persoonlijke motieven.” Het verbod dat initieel in het wetsontwerp stond om een beroep te doen op occasioneel telewerk tijdens stakingen in de onderneming is in de definitieve teksten gelukkig gesneuveld.
DEELTIJDSE ARBEID
ZELF INROOSTEREN
Tot slot, de werkgever kan zijn deeltijdse medewerkers vandaag bijkomende uren laten presteren die slechts aan 100% moeten worden uitbetaald. Een ontwerp van KB voorziet een uitbreiding van dit aantal uren. Zo bijvoorbeeld zullen deeltijdse werknemers met een variabel uurrooster binnenkort 42 bijkomende uren (168 uren bij annualisering) kunnen presteren per trimester bovenop hun gemiddelde wekelijkse arbeidsduur. Werkgevers beschikken hierdoor over een groGLIJDENDE UREN tere marge om uren uit te betalen “Vandaag bepaalt reeds 60% van aan het gewone loon, waardoor ze de werknemers zelf wanneer hij of minder snel toeslagen verschuldigd zij de werkdag aanvat en eindigt,” zijn. Dirk: “Een nieuw fenomeen in de arbeidsduurregulering is de zelfroostering. We zien meer en meer dat werknemers zichzelf inroosteren in de arbeidsplanning, uiteraard na overleg met alle andere betrokken werknemers. Je kan dus, als je bvb in een ploegensysteem werkt, zelf een voorzet geven in welk rooster je wil werken, uiteraard na overleg en mits rekening te houden met de bezetting.”
DEC-JAN 2017
WERKBAAR EN WENDBAAR WERK
BELGISCHE WERKNEMER VOORSTANDER VAN LOOPBAANSPAREN Binnen het begrotingsakkoord dat de federale regering onlangs afsloot, werden ook een aantal maatregelen uit het plan van minister van werk Kris Peeters over werkbaar en wendbaar werk, opgenomen. Wat is de visie van CxO Expert Groups over werkbaar en wendbaar werk? LEES VERDER OP PAGINA 40
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
HUMAN RESOURCES PAGINA 36
Projectsourcing die voor oplossingen gaat PAGINA 38
Werkbaar en wendbaar werk: wat zijn de mogelijkheden? PAGINA 39
Belgische werknemer voorstander van loopbaansparen PAGINA 42
Een continu proces van vallen en opstaan CXO EDITORIAL EXPERTS
Bruno Koninckx
Goele Geeraert
CxO EXPERT GROUP HUMAN RESCOURCES
Prof. dr. Peggy De Prins Docent en academisch verantwoordelijke HRM AMS
Patrick Muylle
Directeur personeel en organisatie Campina Belgium
Anneleen Wouters
HR Director Caterpillar Belgium
Ann De Ryck
HR Director Generali Belgium
Kristian Vandenhoudt HR Manager Atlas Copco
Koen Dewettinck
Ass. Prof. of HRM Director part-time MBA programme Vlerick Business School
Marc Van Hoecke HR Counsel KPMG
Walter Engels
Raymond Evens
Pascale Van Hoecke
Geert Van Hootegem
HR Manager Aveve
Personeelsdir. Gem. Havenbedrijf A’pen
HR manager DHL Global Forwarding (Belgium)
Hoogleraar KULeuven
Sonia Frey
Sabine Gekiere HR Dept. Director McDonalds’ Belgium
General Manager Human Resources Komatsu
HR Manager, The Cotton Group
Wouter Van Linden
Linda Verdonck
Vicky Welvaert
Ann Verhoeven
Directeur personeelsbeleid De Lijn
HR Director KPMG
HR manager Ricoh Belgium
Frank Heuts
HR Manager Asco Industries
Denise Laros
Corporate HR Manager Egemin
40
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
CxO Redactie
WERKBAAR EN WENDBAAR WERK
“Het draagvlak voor wendbaar en werkbaar werk is er, en dat is bemoedigend,” zegt Chris Wuytens, Managing Director van Acerta Consult, en lid van de CxO Raad der Wijzen. “Acerta vroeg aan 2.000 werknemers hoe flexibel ze vandaag mogen werken en hoe flexibel ze zouden willen werken. Daaruit blijkt dat de Belgische werknemer bereid is om extra uren te presteren zonder hiervoor op dat ogenblik extra vergoed te worden, als ze in ruil hiervoor die gewerkte uren later in hun carrière kunnen compenseren.”
daag bijkomende uren presteren bovenop je normale arbeidstijd om die pas later in de loopbaan te recupereren voor vrije tijd. 70% zou, als ze de keuze krijgen van hun werkgever, gedurende bepaalde periodes van hun loopbaan meer willen werken dan de normale arbeidsduur, om deze extra uren later in hun loopbaan te gebruiken om minder te werken. Werknemers zijn bereid om zich flexibel op te stellen, maar ze verwachten hetzelfde van hun werkgever.”
AL VEEL MOGELIJK
WERKBAAR WERKEN BIJ HET HAVENBEDRIJF
LOOPBAANSPAREN
“Wat de f lexibele arbeidsduur betreft is trouwens al veel mogelijk op ondernemingsvlak,” voegt Chris Wuytens toe. “Neem de annualisering van de arbeidsduur. In plaats van op het einde van een trimester kan de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur van medewerkers gespreid worden over een volledig jaar. Op die manier kan een
Ook het Havenbedrijf Antwerpen zet in op werkbaar werk. “Werkbaar werk is hier een belangrijk thema en vormt één van de pijlers van onze CAO,” zegt Pascale Van Hoecke, Personeelsdirecteur van het Havenbedrijf Antwerpen. “In overleg met de vakorganisaties hebben we ‘werkbaar werk’ omgezet in enkele concrete acties. “
“Uit de resultaten komt naar voren dat een overgrote meerderheid van de Belgische werknemers voorstander is van loopbaansparen en een flexibele werkweek. Acerta bevroeg twee vormen van loopbaansparen: enerzijds kan je vakantiedagen opsparen om die later in de carrière op te nemen, anderzijds kan je van-
onderneming de arbeidsprestaties beter afstemmen op de noden. Het kanaal waarlangs werkgevers deze maatregel zal moeten invoeren is een bestaand artikel in de arbeidswet dat toelaat om zonder meerkost met piek- en dalroosters te werken, de zogenaamde ‘kleine f lexibiliteit’. Een onderneming kan op die manier de gemiddelde arbeidstijd over een jaar spreiden en tegelijkertijd met wisselende uurroosters werken.”
EXECUTIVE SUMMARY Het maatregelenpakket rond werkbaar en wendbaar werk creëert een oplossingsruimte om de individuele noden naast elkaar te leggen en binnen een wettelijk kader daarop de werkbare antwoorden te zoeken, op maat van ieders behoefte en rekening houdende met de rechtmatige belangen van de werkgever.
Pascale Van Hoecke, Personeelsdirecteur van het Havenbedrijf Antwerpen, lid CxO Expert Group: “We willen meer inzetten op de interne inzetbaarheid en interne mobiliteit van medewerkers via een carrièrebenadering vanuit de talenten.”
content@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
DEC-JAN 2017
41
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
HUMAN RESOURCES
PLAATS- EN TIJDONAFHANKELIJK WERKEN “Ten eerste gaan we flexibeler om met arbeidstijden en de plaats waar de medewerkers hun opdrachten uitvoeren. Onder de titel PTOW hebben we het plaats- en tijdonafhankelijk werken voor onze kenniswerkers per afdeling uitgerold. Het PTOW wordt per afdeling ingevoerd met afspraken die gebaseerd zijn op de organisatorische werking van die afdeling. Ook voor de leidinggevenden is deze andere manier van werken een uitdaging. HR begeleidt hen in de opzet ervan. Finaal kan de medewerker dus zelf, onder duidelijke teamafspraken en op voorwaarde dat ze hun persoonlijke doelen halen, zijn privéwerk balans regelen. Vertrouwen en transparantie zijn kernelementen om PTOW te laten slagen.“
“Finaal kan de medewerker dus zelf, onder duidelijke teamafspraken en op voorwaarde dat ze hun persoonlijke doelen halen, zijn privé-werk balans regelen.” PASCALE VAN HOECKE
Chris Wuytens, Managing Director van Acerta Consult, lid van de CxO Raad der Wijzen: “Werknemers zijn bereid om zich flexibel op te stellen, maar ze verwachten hetzelfde van hun werkgever.”
reeds uitgevoerd bij enkele afdelingen waarvan we de activiteiten heb“Ten tweede hebben we vorig jaar ben stopgezet. In nauw overleg met een onderzoek uitgevoerd naar de de medewerkers hebben we hen psychosociale belasting op het werk. geheroriënteerd naar soms totaal Volgend op dat onderzoek willen we meer bewustwording creëren rond thema’s zoals stress, burn-out en grensoverschrijdend gedrag. Middels interne vertrouwenspersonen maken we deze thema’s bespreekbaar voor iedereen.”
andere vakgebieden. Dit is zeer succesvol verlopen. Deze mensen hebben een nieuw elan gevonden in een nieuwe job. We willen dit nu ook verder strategisch verankeren.”
“Tot slot willen we meer inzetten op de interne inzetbaarheid en interne mobiliteit van medewerkers via een carrièrebenadering vanuit de talenten. Medewerkers zien hun eigen loopbaanpad nog vooral verticaal. We willen nu ook loopbaantrajecten op maat aanbieden die de andere richtingen uitgaan. We hebben dit
DEC-JAN 2017
WWW.CXONET.BE
42
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
INNOVATIEVE ARBEIDSORGANISATIE: TERUMO
EEN CONTINU VAN VALLEN
PROCES EN OPSTAAN Een vlakke organisatiestructuur met autonome teams. Dat is de weg die Terumo insloeg met als ultieme doel het behalen van een algemene jaarlijkse efficiëntieverhoging. Wat met succes lukte, want dankzij deze innovatieve arbeidsvorm wordt de helft van de target ondertussen behaald. Het beter benutten van de talenten van de medewerkers resulteerde al in het behalen van hogere volumes met een betere kwaliteit.
Els Jonckheere
EXECUTIVE SUMMARY Door feedback van de productiemensen, die aangaven dat ze meer wilden en konden, werd bij Terumo in Haasrode vier jaar geleden het principe van zelfsturende teams ingevoerd. Doel was een grotere efficiëntie te kunnen bereiken met een vlakkere organisatiestructuur. Vandaag blijkt dit inderdaad het geval te zijn.
De Terumo productievestiging in Haasrode specialiseert zich in twee grote productgroepen. Enerzijds zijn er de spuiten en naalden die quasi volautomatisch worden gefabriceerd. Anderzijds zijn er de katheters die handmatig worden geassembleerd. “In 2009 ben ik in deze divisie als productieverantwoordelijke gestart,” vertelt Steve Vits. “Meteen kreeg ik een grote uitdaging op mijn bord. Om de concurrentiepositie te bestendigen, had het topmanagement besloten dat we een jaarlijkse efficiëntieverbetering moesten halen. De beste manier om dit te realiseren, was LEAN te implementeren. Maar in 2012 hadden we op dat vlak alles uit de kast gehaald en moesten we op zoek naar andere manieren om de efficiëntie te verbeteren. ”
AUTONOME TEAMS VOOR MEER EFFICIËNTIE
Door feedback van de productiemensen, die aangaven dat ze meer wilden en konden, kwam Steve Vits op het idee om het principe van ‘zelfsturende teams’ (zelf spreekt hij liever van ‘autonome teams) te implementeren. Tot dan waren er de ‘workers’ met de ‘inspectors’ (kwaliteitscontrole), daarboven content@cxonet.be stonden de ‘shiftleaders’ met finaal
WWW.CXONET.BE
de ‘teamleaders’ aan de top van de ladder. “Deze manier van werken met beperkte flexibiliteit, weinig inspraak en lange communicatielijnen was niet optimaal,” legt Steve Vits uit. “Vandaar dat we dachten een grotere efficiëntie te kunnen bereiken met een vlakkere organisatiestructuur. En vandaag, vier jaar later, blijkt dit inderdaad het geval te zijn. Het resultaat is echter geen mathematisch gegeven. Eerst en vooral is het een continu proces van voor- en achteruitgang. Eén nieuw teamlid kan bijvoorbeeld voldoende zijn om een serieuze terugval te initiëren. Ook de verschillende communicatiestijlen tussen teamleden hebben een invloed. Het is dus erg moeilijk om het preciese effect te berekenen.”
de autonome teams mee in rekening brengen. Zo merken we dat medewerkers elkaar ook onderling aanspreken op verschillende vlakken, zoals afwezigheden, training, individuele prestaties, ... Onze mensen kennen nu ook een grotere arbeidsvreugde want er is een grotere vrijheid in het invullen van het dagelijkse takenpakket.”
STAP VOOR STAP
De implementatie van de autonome teams werd in verschillende fasen gerealiseerd. De eerste stap was uitzoeken welke invulling aan de plannen kon worden gegeven. Steve Vits: “We zochten informatie op het internet en consulteerden Tom Van Acker bij VOKA. Hij vertelde ons onder meer dat een team idealiter uit ongeveer twaalf personen bestaat. Helaas laat ons produc“ Werken met autonome tieproces dit niet toe. Wij hebben teams is een continu proces minstens een twintigtal personen van voor- en achteruitgang.” nodig om voldoende continuïteit te garanderen. Toch besloten we het op deze manier te proberen en startten “De efficiëntieverbetering vertaalt we met het uitvlakken van de orgazich trouwens niet enkel in een nisatiestructuur.” grotere hoeveelheid afgewerkte producten. Je bent immers niks met “De teamleaders kregen de funceen toename van het volume als de tie van ‘continuous improvement kwaliteit erop achteruit gaat. En je coordinator’ en moesten dus eermoet de indirecte pluspunten van der ondersteunend in plaats van
DEC-JAN 2017
43
HUMAN RESOURCES
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
VRIJHEID
De implementatie van de autonome teams werd bij Terumo in verschillende fasen gerealiseerd.
leidinggevend werken. De ‘shift leaders’ werden tot ‘team coaches’ omgevormd en tot slot begonnen we de teams te vormen. Daarbij werden workers en inspectors samengevoegd en implementeerden we het principe van ‘extra functies’, zoals kwaliteitsinspectie, planning, training, ... Binnen het team mogen de mensen zich daarvoor kandidaat stellen, waarna het team beslist wie welke taken mag uitvoeren voor zes maanden. Daarna herhaalt het proces zich, zodat iedereen de kans krijgt zichzelf te ontplooien en elk teamlid eenzelfde niveau in het organigram heeft.”
lueren, mag geen verrassing zijn. “Verandering brengt altijd weerstand met zich mee,” vertelt Steve Vits. “We bemerkten dat veel mensen schrik hadden voor een hogere werkdruk. Vandaar dat we een hele informatiecampagne hebben opgezet. Niet alleen voor de workers, maar ook voor de sociale partners, het management en de HR-afdeling. Tevens hebben we goede afspraken gemaakt over wat kon, mocht en moest. We ontdekten dat het eveneens erg belangrijk was om concrete doelstellingen te formuleren. Tenslotte moesten we de workers wel een duwtje in de rug geven om de extra taken op zich te nemen. WIN-WIN VOOR IEDEREEN Want niet iedereen was/is even Dat niet iedereen stond te popelen zelfzeker om extra verantwoordeom naar autonome teams te evo- lijkheid te nemen.”
“Het mooie aan de autonome teams is echter dat iedereen de vrijheid krijgt om datgene te doen waar hij/ zij zich het beste bij voelt. Er zijn er die graag puur uitvoerend blijven werken, terwijl anderen dan weer graag eens wat anders uitproberen. Mensen die vroeger sceptisch tegenover de autonome teams stonden, zien nu ook de positieve gevolgen van deze nieuwe manier van werken. Iedereen kan zijn talenten ontplooien en bijleren, wat voor een grotere arbeidsvreugde en motivatie heeft gezorgd. Dat de mensen ook beloond worden om de gestelde targets te halen – onder meer met het recht op glijdende werkuren – zorgt er voor dat het principe van autonome teams intussen effectief voor een jaarlijkse efficiëntieverhoging zorgt.”
Terumo Europe produceert, verkoopt en distribueert een grote verscheidenheid aan medische hulpmiddelen. In België heeft de firma drie vestigingen waarin samen ongeveer 700 mensen tewerk worden gesteld: een verkoopsorganisatie in Haasrode, een productievestiging in Haasrode en een Europees distributiecentrum in Genk.
RESULTAATGERICHT ENGAGEMENT Het gedisciplineerde procesdenken van LEAN heeft bij Terumo onmiskenbaar zijn vruchten afgeworpen. Toch realiseerden een aantal leidinggevenden binnen Terumo zich dat er meer nodig was om productiviteitsverbeteringen te kunnen blijven realiseren in hun afdeling. In 2013 kozen zij ervoor om bovenop het LEAN procesdenken ook het structuurdenken vanuit IAO te gaan toepassen. De winst die IAO kan realiseren zit op drie niveaus. Ten eerste, door te werken aan een motiverende jobinhoud krijg je meer
resultaatgericht engagement op de werkvloer, en daardoor meestal ook minder ziekteverzuim en minder verloop in de organisatie. Ten tweede, doordat medewerkers proactiever en resultaatgerichter gaan denken wordt er korter op de bal gespeeld, met minder verstoringen en meer oplossend vermogen aan de lijnen tot gevolg. Ten derde, doordat medewerkers naast uitvoerende taken ook regelende taken gaan opnemen zijn er minder overhead functies nodig om de organisatie te runnen.
Ben jij klaar om je organisatiestructuur tegen het licht te houden? www.flanderssynergy.be
DEC-JAN 2017
WWW.CXONET.BE
44
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
OP DE
BOEKENPLANK
Karis De Decker
TRANSITIE, ONZE WELVAART VAN MORGEN We hangen onze toekomst op aan een mank, extreem kortzichtig financieel systeem dat onze economie kapot maakt en het milieu verwoest. De journalist schetst een beeld waarin de wereld vandaag verkeert en die overheden al te lang negeren. Toch geeft deze crisis waarin we ons bevinden kansen voor bedrijven en individuen die hierin innovatief durven zijn; de concurrentie vandaag is erg klein en de schaal waarop het gebeurt te verwaarlozen. Vele handen zijn nodig om het vernietigende natuurlijk kapitaal te herstellen en een milieuvriendelijke voedseleconomie te creĂŤren. Leefbare steden uitbouwen en renoveren, de transporteconomie herdenken en vertimmeren, de productie van welvaart dematerialiseren, energievoorziening op hernieuwbare sporen zetten en een kringloopeconomie op poten zetten. Topprioriteit blijft om over te gaan op een stabiele economie die niet langer op groei is gebaseerd en toch iedereen welvaart en nuttig werk garandeert. Wie durft de uitdaging aan?
Transitie Dirk Barrez Pelckmans Pro ISBN978 94 633703 49
COMMUNICATIE IS EEN VAK, 60 SPECIALISMEN OP EEN RIJ Communicatie is een bloeiend vakgebied dat sterk in verandering is. Iedereen in een organisatie communiceert, bewust of onbewust met de buitenwereld en met elkaar. Een communicatieprofessional stelt deze onbewuste communicatie in vraag en denkt na of dit beter kan. In dit boek vind je 60 testimonials van communicatiespecialisten; een overzicht van de verschillende specialisaties binnen het communicatiekluwen. De spindoctor die aan belang wint doordat hij een cruciale bijdrage kan leveren aan vraagstukken op het gebied van reputatie, imago en strategie. De SEO (Search Engine Optimization)copywriter die ervoor moet zorgen dat hij content brengt maar tevens dat zijn teksten met de juiste keywords op de juiste plekken worden gevonden op het web. De public affairs specialist die te maken krijgt met doelgroepen als politiek, openbaar bestuur en maatschappelijke organisatie en die een meester is in lobbying; een niet meer weg te denken onderdeel van de parlementaire democratie.
Communicatie is een vak Betteke van Ruler Adfo Books ISBN978 94 915601 18
Verder leren we het takenpakket kennen van een customer insight manager, campagnestrateeg, artdirector, mediaplanner, newsroom manager, opiniemaker, social media analist, user experience designer, ‌ We kunnen concluderen dat er erg veel specialismen zijn, die enkel stijgen naarmate de digitalisering toeneemt.
WWW.CXONET.BE
DEC-JAN 2017
REEKS VITALISEREND LEIDERSCHAP (9)
VOOR MEER GOESTING & SYNERGIE IN TEAMS
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
GENERAL MANAGEMENT PAGINA 44
Op de boekenplank
Hoe gaat u als leidinggevende om met de snelheid van technologische en economische ontwikkelingen, de intensiteit van maatschappelijke en demografische veranderingen en de complexiteit van beslissingen die daarmee samenhangen? Hoe zorgt u dat iets van vitaal belang voor het succes van elke organisatie behouden blijft? Energie! LEES VERDER OP PAGINA 46
CXO RAAD DER WIIZEN, ZIE FOTOGALERIJ PAG 10-11
PAGINA 46
Voor meer goesting en synergie in teams
46
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
REEKS VITALISEREND LEIDERSCHAP (9)
GOESTING & SYNERGIE IN TEAMS VOOR MEER
Katharina Mullen van BeVital.eu zet zich in voor vitale mensen in vitale organisaties: katharina.mullen@ BeVital.eu
Hoe gaat u als leidinggevende om met de snelheid van technologische en economische ontwikkelingen, de intensiteit van maatschappelijke en demografische veranderingen en de complexiteit van beslissingen die daarmee samenhangen? Bent u afgestemd op de energiesignalen van uw medewerkers of bent u druk bezig met uw eigen agenda, uw verhaal, en uw eigen stem? Hoe zorgt u dat iets van vitaal belang voor het succes van elke organisatie behouden blijft? Energie!
In 2015 stelden studies van Gallup en Deloitte dat wereldwijd gemiddeld 70% van de werkende niet betrokken zou zijn bij hun werk en onderneming. Dit zou betekenen dat leiders én teamleden energie verliezen die had kunnen bijdragen tot bedrijfsresultaten. Vitaliserend leiderschap is regenererend voor leiders én teamleden – waardescheppend zonder zichzelf of anderen af te branden.
C0-CREATIE
IN DEZE REEKS:
Volgens prof. Haslam, Universiteit Exeter, is leiderschap “the mental glue that binds leaders and followers together in putting their shoulders to the wheel of progress and work together towards a common goal”. Zijn wetenschappelijk onderzoek onderbouwt hoe de rol van de leider is overschat en de rol van ‘de volgers’ en van ‘de context’ is onderschat. Daaruit blijkt dat samen verantwoordelijkheid dragen een energiebron is om betere resultaten te bereiken - in ondernemingen en elders waar prestaties worden gemeten. Zo stelt Gert Vande Broek, coach van de Belgische vrouwenvolleybalploeg: “Topsport wordt vaak gekenmerkt door zeer directief leiderschap van de coach. Toch blijkt een meer participatieve aanpak voordelen te bieden op individueel en groeps-(dynamisch) niveau. Hoe we atleten in het beslissingsproces van een sportteam kunnen betrekken en welke leiderschapsstijl van de coach een positieve bijdrage levert voor de teamcohesie, is het topic van ons onderzoek.”
1. Vitaliserend leiderschap 2. Energiebandieten en energiebronnen 3. Focus & aandacht 4. Gewoontes 5. Fysieke fundatie 6. Mentale fundatie 7. Emotionele fundatie 8. Zingevende fundatie 9. LEIDERSCHAP: VERBONDENHEID LEIDER & TEAM Charles Manz van Massachusetts University toonde aan 10. De cirkel rond dat de roep om een ‘sterke leider’ – meestal geassocieerd
WWW.CXONET.BE
met een autocratische leiderstijl – onjuist is omdat meer engagement ten gunste van vrijwillige participatie tot betere resultaten leidt, en bovendien meer effect heeft op ontwikkeling van de talenten van alle teamleden. Voor elkaar zorgen en van elkaar leren leidt tot beter inzicht bij leiders en medewerkers: meer initiatief en verantwoordelijkheidszin van het team als geheel. “Er is een duidelijk verband tussen de leiderschapsstijl en de mate van initiatief die teamleden tonen: wanneer zij duidelijkheid over de richting ervaren en empowerment voor eigen besluiten dan voelen zij zich bovendien veiliger om intelligente fouten te mogen maken en daarvan als team te leren,” aldus Karin Vande Velde, managing director van CallExcell. Verbondenheid vormt zo een energiebron die stimulerend is voor het collectief.
AANDACHTIG AANWEZIG De eerste vereiste om als saamhorig team van leider en volgers de eigen energie-effectief in te zetten is aandacht: voor de missie, het doel, de taak en voor elkaar. Mentale en emotionele beschikbaarheid zijn de basis voor vertrouwen. De leider heeft energiereserves nodig om bereikbaar, beschikbaar, ondersteunend, dienstbaar aanwezig te kunnen zijn: een goed verstaander zijn zonder dominant of bemoeizuchtig te worden. Energiek beschikbaar zijn kan blijken uit intens actief luisteren, stimulerende vragen stellen en duidelijk richting en structuur geven. Door ‘volgers’ wordt dit ervaren als persoonlijk betrokken of zelfs charismatisch. Zoals Peggy Maes BoD bij International Paper het stelt: “Het gevolg is dat leiders en volgers elkaar ervaren als behorend tot één in-groep die zich gezamenlijk verantwoordelijk voelt.”
DEC-JAN 2017
47
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
GENERAL MANAGEMENT
FOCUS - ESSENTIE Door deze saamhorigheid worden leiders betrouwbaarder. “Wij hebben meer geloofwaardigheid wanneer wij onze ambities herkennen als zinvol en in ieders belang, niet alléén in het belang van aandeelhouders. Als team willen we een groter doel dienen, ” aldus Luc Hellemans van Arcadis. Daartoe hebben leiders focus, rust en volharding nodig, ofwel – het uithoudingsvermogen om stress het hoofd te bieden, te blijven verduidelijken, consistent richting te geven en tegelijkertijd open-minded te blijven voor feedback en bijstelling.
VITALISEREND LEIDERSCHAP GOESTING & SYNERGIE IN TEAMS
RITME – RESERVES Respect voor de eigen reserves en die van de teamleden en deze beheerst benutten is essentieel voor het ontwikkelen van menselijk potentieel. “Wij geven veel aandacht aan variatie in tempo en inspanning om ieders creativiteit hoog te houden, zeker op momenten waarop bijzondere prestaties nodig zijn. Daardoor ontstaat dynamiek in ons team en brengt men zichzelf in beweging,” aldus Nanette Aarts van België Vacature Groep. Leiders die een cultuur creëren van intense actie afgewisseld met rustpauzes zorgen voor een verzoening van de paradox: meer snelheid en resultaat door vertraging. Anderen kunnen beïnvloeden om los te komen van bestaande patronen kenmerkt een innovatief team is gemakkelijker als allen energiereserves hebben.
SAMEN VERANTWOORDELIJKHEID DRAGEN IS EEN ENERGIEBRON OM BETERE RESULTATEN TE BEREIKEN.
AANDACHT VOOR EIGEN ENERGIE-MANAGEMENT BEDACHTZAAMHEID EN GELIJKMOEDIGHEID ONTWIKKELEN DOOR ZICH MENTAAL EN EMOTIONEEL TE VERSTERKEN.
RATIONEEL & EMOTIONEEL In menselijke interactie is spanning met anderen onvermijdelijk. De leider kan een voorbeeld stellen in probleemoplossend vermogen: openingen zien terwijl men tegelijkertijd de toepasselijke grenzen blijft bewaken. “Bij innovatie van processen en van de organisatiecultuur zie ik vooral de nood aan beweeglijke kracht, niet verstarde macht. Hoe herken je de constructieve aspecten die je kunt benutten? Hoe kan ik de positieve instelling en souplesse van mensen mobiliseren door mijn eigen voorbeeld?” zijn de vragen die Ivo Mechels van Test-Aankoop zich stelt. Daartoe is bedachtzaamheid en gelijkmoedigheid nodig die we ontwikkelen door ons mentaal en emotioneel te versterken, bijvoorbeeld via rust en ruimte. Vitaliserend leiderschap is het systemisch gevolg wanneer leiders en volgers zich inzetten voor het eigen energie-management en aandacht hebben voor elkaars vitaliteit. Daardoor kunnen zij met goesting hun prestaties en omstandigheden beïnvloeden en dus hun doelen bereiken en talenten ontwikkelen zonder uitgeput thuis te komen.
DEC-JAN 2017
AANDACHT VOOR ELKAARS VITALITEIT RESPECT VOOR DE EIGEN RESERVES EN DIE VAN DE TEAMLEDEN EN DEZE BEHEERST BENUTTEN IS ESSENTIEEL.
AANDACHT VOOR VERBONDENHEID VERBONDENHEID VORMT EEN ENERGIEBRON DIE STIMULEREND IS VOOR HET COLLECTIEF.
WWW.CXONET.BE
Werk op 19 december één uur voor SOS Kinderdorpen SOS Kinderdorpen werkt elke dag hard om kinderen zonder liefdevolle thuis een toekomst te geven. Als bedrijf kan je ons hierbij steunen door op 19 december één uur ten voordele van SOS Kinderdorpen te werken. Jij en je medewerkers doen gewoon je job, maar schenken de waarde van de werkuren aan kwetsbare kinderen.
Inschrijven doe je via → www.sos-kinderdorpen.be/W1HFL
BRAND ACTIVATION
NIET IEDEREEN STAPT MEE IN DE DIGITALE TRANSFORMATIE
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
SALES & MARKETING PAGINA 49
Niet iedereen stapt mee in de digitale transformatie
Erik Saelens en Jef Pelkmans van Brandhome breken een lans voor ‘meaningful marketing’, marketing die ertoe doet. “Er zijn ook merken die bewust niet meestappen in de digitale transformatie.”
PAGINA 52
What about the price? PAGINA 54
Hoe profileren? Als merk of als identiteit ?
LEES VERDER OP PAGINA 50
© Jos Verhoogen
CxO EXPERT GROUP SALES & MARKETING
Nathalie Arteel
Commercieel directeur Arteel Recognition Solutions
Patrick Van der Avert
Manager Corporate Communications & Marketing Belux Atradius Credit Insurancel
Jurgen De Wever
Marketing Manager Siemens
Peter Van Eycken
Sales Director BeLux Unify Communications
Véronique Fauconnier
Business Development Director Nova Relocation
Arnold Van Garsse
Marketing & Sales Manager Bulo Office Furniture
Dirk Hendrickx
Dirk Momont
Vice President EMEA Barco
Sr. Sales Director Western Europe Oracle Belgium
Anne Van Gils
Ward Van Rijckeghem
Marketing manager Gosselin Group
Marketing & Communications Manager Global
Steve Muylle
Professor of Marketing Partner of Vlerick Business School
Steven Vansnick
Sales manager Ricoh Belgium
Stéphane Thiery
Directeur du Marketing de la Mobilité durable TEC
Geert Verbelen
Director Marketing & Program Office, DHL Parcel Belgium
Johan Vanden Bergh
Marketing manager KIA Motors Belgium
Annick Verhalle
Director Marketing & Strategy Benelux TNT Express
Johan Van Den Broeck Exec VP Commercial bij VYNOVA
Jan Vroemans
Marketing manager Jaguar Land Rover Belux
50
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
CxO Redactie
BRAND ACTIVATION
“De informatie overload wordt een serieuze bedreiging voor de gezondheid van de samenleving,” zegt Erik Saelens die marketeers oproept om hun verantwoordelijkheid te nemen. Maak marketing ‘meaningful’, voor het goed van de merken en hun liefhebbers.” Wat zijn trends in meaningful marketing? “Personalisatie,” antwoordt Jef Pelkmans. “Merken zetten meer en meer in op kleinere boodschappen die een kleiner bereik hebben maar een grotere effectiviteit. De boodschap wordt steeds meer afgestemd op de context en op de consument zelf. Een grote rol hierin spelen de big data. Big data worden steeds meer omgezet in smart data. Je moet de essentie uit de data halen: op welke links heeft de consument geklikt, hoe ziet zijn zoekgedrag op het internet eruit? Stem je boodschap daarop af.”
bewust online niet actief is. Goyard wil klein blijven om zo een grotere hefboom te hebben naar exclusiviteit. Je kan als merk dus ook afstand nemen van digitale transformatie. Veel sectoren zijn, om diverse redenen, verplicht om mee te gaan in de digitale transformatie, zoals de
banken- en energiewereld. Andere sectoren moeten of kunnen niet digitaal getransformeerd worden.»
Brandhome specialiseert zich in nationale en internationale merkveranderingsstrajecten.
SNELLE TRANSFORMATIE
EXECUTIVE SUMMARY “De komende 5 jaar zullen we in het merkdenken door de digitalisering meer transformatie zien dan in de afgelopen 50 jaar,” zeggen Erik Saelens en Jef Pelkmans van Brandhome. Ze breken een lans voor ‘meaningful marketing’, marketing die ertoe doet.
“De komende 5 jaar zullen we in het merkdenken door de digitalisering meer transformatie zien dan in de afgelopen 50 jaar,” zegt Jef Pelkmans. “De precisie, de snelheid en de omvangrijkheid nemen toe. Tot nu werden de achterliggende marketingmechanismen bedacht door mensen. In de toekomst zal ook de technologie de mechanismen bedenken en dat zal een versnelling veroorzaken.”
Erik Saelens van Brandhome: “Je kan als merk ook afstand nemen van digitale transformatie.”
NIET IEDEREEN TRANSFORMEERT MEE
Een andere trend is de stijgende polarisatie tussen merken, met een steeds groter verschil tussen de high market en de low market. “De middensegmenten zullen verdwijnen, een evolutie die al aan de gang is in de autobranche. Daarnaast zal er een polarisatie komen tussen merken die digitaal zulllen aanhaken, en merken die dat niet zullen doen. Een voorbeeld van een merk dat content@cxonet.be digitaal niet aanhaakt, is Goyarddat
WWW.CXONET.BE
DEC-JAN 2017
SALES & MARKETING
Ook op zoek naar facilitaire expertise?
Facilicom zou u graag helpen. We willen niet vóór u werken maar mét u. Een proactieve aanpak en een brede waaier van diensten kunnen uw bedrijf ondersteunen. Het is onze missie uw klantenreis zo vlot mogelijk te laten verlopen. Wij bieden u graag ons advies en onze expertise aan. Bent u geïnteresseerd? U vindt meer informatie op www.facilicom.be of u kan ons bellen op 03 224 38 00.
De juiste mensen op de juiste plek
52
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
COMMANITY EVENT - PRICING REVISITED
WHAT ABOUT THE
PRICE? “Mature B2B bedrijven kunnen van start-ups iets opsteken over pricing strategieën en methodes, en vice versa.” Omar Mohout is Professor Entrepreneurship aan Antwerp Management School en auteur van het boek ‘Lean Pricing’. Tijdens het Commanity event in de toonzalen van Oldtimerfarm in Aalter zette hij de relatie tussen prijs en waarde op scherp. Prijs maakt deel uit van de 4 marketingP’s: Product, Prijs, Plaats, Promotie. Volgens Omar Mohout is prijs de belangrijkste, want het geeft de meest cruciale boodschap die een bedrijf kan geven aan haar klant. “Van de vier P’s geeft prijs het snelst return wanneer je het op een goede manier aan- of toepast. Belangrijk voor start-ups die typisch de fout maken en een te lage prijs vragen. Zo kan een prijsstijging van 1% een toename van de winst met 11% met zich meebrengen.”
“Een prijsstijging van 1% kan een toename van de winst met 11% met zich meebrengen.” OMAR MOHOUT
COST PLUS VERSUS VALUE BASED Bij het bepalen van de prijs onderscheidt Mohout twee benaderingen. Ten eerste is er de ‘Cost plus pricing’ waarbij je vertrekt van de kosten die je maakt om een product of dienst te kunnen leveren. Ten tweede is er de ‘Value based pricing’ waarbij je vertrekt van de extra waarde die jouw product of dienst voor de klant levert. “Echter voordat je over prijs kunt discussiëren moet je eerst zorgen dat je waarde creëert voor je klant,” benadrukt Mohout. “Dat kan op allerlei manieren: geld besparen, geld opleveren, klanttevredenheid vergroten, risico’s reduceren, tijd besparen, enzovoort, waarbij moet aangetekend worden dat een B2B omgeving minder emotioneel gedreven is dan een B2C omgeving. Samenhangend met het creëren van waarde is er de nood die zich stelt bij de klant. Die kan variëren tussen twee twee uitersten: de zogenaamde ‘shark bite’, waarbij zich een enorm groot probleem bij een klant aandient dat zich niet zeer vaak
WWW.CXONET.BE
Omar Mohout , Professor Entrepreneurship aan Antwerp Management School: “Voordat je echter over prijs kunt discussiëren moet je eerst zorgen dat je waarde creëert voor je klant.”
manifesteert. En anderzijds de ‘mosquito bite’, een relatief klein probleem dat vaak voorkomt. Hoe kleiner het probleem, hoe kleiner de waarde die kan worden gecreëerd.”
PRIJSMETHODES Mohout onderscheidt enkele methodes om een verkoopprijs te benaderen. Deze zijn belangrijk, zeker voor start-ups, die vaak op een onontgonnen markt opereren waar het moeilijk is referentiepunten te vinden. Een mogelijke methode is de ‘Industrie marge benchmark methode’. Hierbij vergelijk je met de gangbare winstmarges in de markt. Een andere methode is de ‘Anchor prijsmethode’. Hierbij vergelijk je je waardepropositie met een vergelijkbare propositie die de mensen wel kennen (bvb iPad met laptop). De ankerprijs geeft de klant een basis voor vergelijking. Zorg dat je klant kan vergelijken met iets duurder, en dat jouw prijs er gunstig uitkomt. Bij de ‘Decoy prijsmethode’ kan je de favoriete keuze tussen twee alternatieven beïnvloeden door een derde alternatief voor een welbepaalde prijs toe te voegen. Hierdoor kan je sterk sturen naar de richting van een door jou bepaalde variant.”
PRIJSSTRATEGIEËN Een interessante prijsstrategie is de ‘Fremium strategie’. “Het komt erop neer dat een product in basisvorm gratis wordt aangeboden. Voor de meer uitgebreide versie dient de klant wel te betalen (Tease,Please, Seize). De bedoeling is om met de Freemium versie de klanten te lokken richting premium. Maatgevend voor het succes van de strategie is de conversiegraad (bvb Evernote 6%, Yammer 15%, Spotify 10%, Skype 8%, Dropbox 4%). Dit is een vaak voorkomende strategie in B2C. In B2B wordt vaker een tijdlimiet gezet op het gratis ter beschikking stellen.”
DEC-JAN 2017
E I G E T A R T S F O E ? E D D I G E W L E U G JO T I U R E D HEL
Y
N
IE T A IM
EN E T LAA
A G E L T UI
! N E K MA
(+31) 76 886 77 90 | INFO@COOLERMEDIA.NL | WWW.COOLERMEDIA.BE
54
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
REEKS (18) IDENTITY & BRANDING, PRIJS-KWALITEIT OF SOLUTION PROVIDER?
HOE PROFILEREN? ALS MERK OF ALS IDENTITEIT? gen dat het merk beklijft, autorisatie krijgt en natuurlijk leidt tot een stijgende verkoop van het product. Hoe succesvol het merkscenario ook kan zijn, in onze ogen is het niet geschikt om een sterk imago neer te zetten. Daarvoor is de werkwijze binnen dit scenario te sterk zendergericht. Het merkscenario gaat geen dialoog aan met zijn ontvanger en heeft geen eigen mening (iedereen traditionele denken over commu- kan er immers in zien wat hij of zij nicatie, dat plaatsvindt binnen het wenselijk acht). Het identiteitsscemerkscenario. nario biedt in dat geval meer mogelijkheden. Waar het merkscenario zich in eerste instantie wil onder“Bij identiteit gaat het niet scheiden van andere merken, om om wat ons onderscheidt, daarmee op langere termijn waarmaar net om wat ons dering te oogsten, werkt het idenverbindt met klanten en titeitsscenario in feite omgekeerd. andere stakeholders.” Dit scenario is erop gericht bekend te maken waar het bedrijf, de organisatie voor staat en via deze weg tot HET MERKSCENARIO VS. betekenis te komen voor de omgeHET IDENTITEITSSCENARIO ving. Het merkscenario bewijst al vele jaren zijn diensten als instrument DIALOOG AANGAAN EN RESPECT om een merk te presenteren en te AFDWINGEN onderhouden. Dit scenario heeft Bij identiteit gaat het niet om wat als doel waardering voor het merk ons onderscheidt, maar net om te krijgen. Hiertoe is het in de eer- wat ons verbindt met klanten en ste plaats zaak dat het merk zich, op andere stakeholders. Die commuwelke wijze dan ook, weet te onder- nicatie werkt niet vanuit een marscheiden van andere merken, om ketingparadigma. Centraal staan de zich op die manier een positie te authentieke drijfveren, de ambitie, verwerven op de markt. Wanneer het beleid, de waarden, principes en het merk eenmaal aanwezig is op speerpunten van de organisatie zelf. deze markt en bekend is bij de ont- Niet alleen het product of de dienst vanger, richt het scenario zich op tellen, maar ook de context waarin het communiceren van het merk. ze worden geleverd. Hoe transpaDe communicatie moet bewerkstel- ranter je als organisatie bent, hoe ligen dat mensen zich spiegelen in meer kans je de doelgroep geeft het merk. Een marketingcommuni- zich met jou te verbinden. Pas als die catieprogramma moet ervoor zor- verbinding er is, ontstaat de meer-
Dit werkstuk vormt de laatste bijdrage in mijn artikelenreeks. Ik kom op het belangrijkste model graag nog eens terug. “Hoe profileer ik ons bedrijf het best in de markt? Als merk? Of als identiteit?” Willen we in eerste instantie als een ‘prijs-kwaliteit’-speler worden ervaren of toch liever als een ‘solution provider’. Simpel, toch? Waarom worstelen zoveel bedrijven hier dan mee in de praktijk van alledag?
Renaat Van Cauwenberge is founder en managing director van Total Identity Antwerpen en heeft meer dan 20 jaar ervaring in identiteitsontwik keling, positionering en corporate branding.
Veronderstellen dat communicatie alleen uit het zenden en ontvangen van een boodschap bestaat, is te beperkt. Met de ontwikkeling van het vak is men in de loop der jaren meer en meer gaan inzien dat effectieve communicatie zo niet werkt, omdat het te zeer éénrichtingsverkeer betreft. Het model biedt geen ruimte voor interactie. Men realiseerde zich dat communicatie pas echt effectief kan zijn, als de zender weet hoe de ontvanger zijn boodschap heeft ontvangen en geïnterpreteerd, als hij feedback krijgt van zijn ontvanger, zodat hij zijn boodschap zo nodig kan aanpassen. Kortom, als er sprake is van interactie en dialoog wordt ze effectief.
IDENTITEITSDENKEN Communicatie die beklijft, vereist een relatie met de ontvanger. Nodig is een vorm van verbondenheid en zelfs een mate van identificatie. Wie gezien wil worden, moet voelbaar zijn. Wie gehoord wil worden, moet kunnen overtuigen. Total Identity heeft hiertoe een model ontwikkeld dat we het identiteitsscenario noemen. Om te begrijpen waar dit scenario voor staat, zetten we het hieronder kort af tegen het meer
WWW.CXONET.BE
DEC-JAN 2017
55
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
waarde. Waardoor je als organisatie waardering, vertrouwen, sympathie kunt winnen, en daardoor perspectief voor de toekomst.
“Anno 2016 eist de maatschappij legitimatie, integriteit, transparantie en dialoog van organisaties en bedrijven.”
WAARDEN CENTRAAL Niet de afzender of het product staan in onze benadering centraal, maar de waarden en principes die we delen met onze klant. Het is de ontvanger zélf die de authenticiteit, de waarachtigheid van de boodschap bepaalt. Aankoopbeslissingen zijn dan het resultaat van identificatie met de organisatie. Kennis en informatie worden ‘commodities, which are taken for granted’: ze voegen iets toe aan de manier waarop de klant zijn relatie met de leverancier ervaart. Dit alles speelt heel sterk in de relatie van dienstverlenende organisaties met hun ‘klanten’; daarom zullen zij hun communicatie bij voorkeur organiseren volgens het identiteitsscenario. De behoefte aan een identiteitsscenario sluit aan bij een actuele trend in de maatschappij. Anno 2016 eist de maatschappij legitimatie, integriteit, transparantie en dialoog van organisaties en bedrijven. Zij eist dat zij verantwoording afleggen voor hun doen en laten en de consequenties ervan dragen. De tijd dat organisaties zich konden verschuilen achter hun merk, is voorbij. De burger wil geen marketingboodschap meer, maar vraagt om verantwoording. Total Identity is van mening dat het identiteitsscenario vele handvatten biedt om de communicatie bij vele organisaties en bedrijven sterk te verbeteren en zo bij te dragen aan een sterk imago.
DEC-JAN 2017
Waar het merkscenario zich wil onderscheiden van andere merken, om daarmee op langere termijn waardering te oogsten, werkt het identiteitsscenario omgekeerd. Dit scenario is erop gericht bekend te maken waar de organisatie voor staat en via deze weg tot betekenis te komen voor de omgeving.
SAMENGEVAT Merkscenario – wil onderscheiden – wil aanwezig zijn – via durf naar sympathie – ideologisch programma – streeft naar waardering
Identiteitsscenario – wil verbanden leggen EXECUTIVE – wil transparant zijn SUMMARY – v ia aandacht voor inhoud naar In een merkscenario sympathie wordt een product, – beoordeelbaar programma dienst of organisatie als merk gelanceerd – streeft naar relevantie en in de markt gezet. Een identiteitsscenario is erop gericht, bekend te Business_Card_lig_FR_Layout 1 24/11/15 10:24 Page 1 maken waar een organisatie voor staat, inzichtelijk te maken wat organisaties SANS INFORMATION VOTRE ENTREPRISE verbindt met hun klanten. Dergelijke EST AVEUGLE COMME UNE TAUPE communicatie moet uitgaan van de organisatie zelf, haar eigen identiteit, eigen waarden. Het gaat om een geheel van facetten waardoor je acceptabel bent. Zo ontstaan vertrouwen, sympathie, en Ouvrez vos yeux grâce à Trends Top. daardoor perspectief voor de toekomst. www.trendstop.be
Login d’essai gratuit: trendstop.be/trial
content@cxonet.be
WWW.CXONET.BE
56
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Bi-Monthly
HEADLINES Jean-Luc Manise
UN ROBOT POUR AUTOMATISER L’ÉBAVURAGE Aussi incroyable que cela puisse paraître, l’ébavurage de pièces, métalliques ou autres, se fait toujours à la main dans la plupart des ateliers d’usinage. Le robot 123ADM_ Spindle a été créé par 123 Automation pour les sociétés de production qui utilisent des procédés de fabrication par usinage ou par moulage. Ce qui en fait sa particularité, c’est que la machine est dotée d’un logiciel de développement de trajectoire hors ligne. La forme de la pièce à ébavurer est introduite dans le logiciel à partir d’un fichier CAO. L’utilisateur la visualise, indique les zones à ébavurer, la trajectoire à suivre, l’outil à utiliser, la compensation. Le robot s’occupe du reste.
HYTCHERS RÉCOMPENSÉ POUR SON APPLICATION DE COLIS VOITURAGE Au kikk festival à Namur, la start-up Hytchers a été récompensée pour son application de logistique participative. Antoine Dessart et Jonas Douin, tous 2 ingénieurs civils, ont ainsi mis au point une application permettant de mettre en rapport des e-commerçants avec des automobilistes qui pourront livrer des colis et recevoir en échange de points-fidélité ou de coupons à faire valoir dans des points-relais partenaires. Des négociations sont engagées en ce sens avec le pétrolier Total qui pourrait mettre à disposition de ‘Blablacolis’ des crédits échangeables en carte de carburant d’une valeur de 15 euros. La solution s’adresse exclusivement aux petites boutiques et
Boost yourself and tick your talent!
www.ticka.be info@ticka.be +32 3 337 25 84 TICkA bvba Appeldijkstraat 24 B-2880 Weert
WWW.CXONET.BE
aux e-commerçants locaux qui doivent livrer les commandes auprès de clients situés loin du lieu physique où les colis sont stockés. La jeune société s’engage à livrer le client final dans les 4 jours, pour des colis limités à 10 kg et 1m de longueur. D’ici la fin de l’année, l’application sera testée dans une soixantaine de stations-service situées le long des axes autoroutiers Liège-Bruxelles-Anvers.
UN ROBOT POUR FABRIQUER DES MURS SOUTERRAINS C’est une première mondiale. Le robot Wallie de l’entreprise de construction Denys est le seul au monde à pouvoir effectuer des travaux souterrains sans créer de perturbations à la surface. La société a fait une étude de cas complète pour un parking souterrain de 1000 places sous le Sablon, qui pourrait être réalisé en 30 mois sans aucun impact sur les activités en surface. Concrètement, les travaux sont réalisés par un robot excavateur à partir d’une ouverture initiale de 6 mètres sur 8 dans le sol pour glisser le robot excavateur d’une poids de 25 tonnes. Le robot va pouvoir alors creuser par fraisage des puits verticaux d’une profondeur pouvant atteindre 30 mètres. Il reste alors à y introduire des éléments de coffrage préfabriqués, puis des éléments en acier avant de couler le béton. Une fois la première paroi coulée, Wallie se déplace vers le segment adjacent pour recommencer à creuser: en moyenne, le robot peut avancer de 20 mètres en une journée. Une première mondiale avec ce robot excavateur qui creuse en souterrain sans créer de perturbations en surface.
FORMER DES SPÉCIALISTES DU NUMÉRIQUE INDUSTRIEL “Mais un autre chantier doit retenir toute notre attention. C’est le Pacte pour un Enseignement d’Excellence. Il faut savoir que 14 % des jeunes sortent du secondaire sans leur diplôme. La moitié des demandeurs d’emploi wallons n’ont pas leur diplôme de secondaire. Si on n’arrive pas à résoudre ce problème, il restera toujours une lacune énorme dans l’exécution de nos plans économiques. Ce sera d’ailleurs particulièrement aigu dans le secteur du numérique. Il va falloir trouver des spécialistes de la robotique industrielle, gérer la transformation du poste de travail de l’ouvrier qui hier soudait encore avec ses lunettes noirs et son arc à souder et qui aujourd’hui pilote une machine.”
DEC-JAN 2017
BUSINESS PROCESS MANAGEMENT (BPM)
BPM ALS KERN VAN BUSINESS TRANSFORMATIE ? Business transformatie is ‘hot’ - je kan geen managementblad openslaan of je leest dat de huidige bedrijfsomgeving niet alleen grondig verschilt van gisteren maar morgen nog totaal anders zal zijn. De enige constante? De voortdurende wijzigingen. En binnen dat veranderende landschap kan BPM of Business Process Management een cruciale rol spelen.
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
ICT PAGINA 56
Bi-Monthly Headlines PAGINA 57
BPM als kern van businesstransformatie?
LEES VERDER OP PAGINA 58
CxO EXPERT GROUP ICT
Peter Bal
Chris Borremans
General manager European IT Komatsu Europel
Jan Buys
IT Manager Accor Hotels Belgium
Christiaan De Backer
CIO Tom Tom Group
Prof. dr. Steven De Haes
Frank De Saer
Manager IT Services and Business Processes Tiense Suikerraffinaderi
Geert Christiaens
Wim Schollaert
Kalman Tiboldi
Freddy Van den Wyngaert
Erwin Verstraelen
Director Knowledge & Research AMS
Catherine Hellebaut
CIO Eandis
Regional Business Service, ERP & IT Leader Benelux 3M Benelux
© Sven Everaert
CIO Wabco Vehicle Control Systems
Christophe Huygens
Professor KU Leuven
Christiaan Peeters
IT Manager, Arteco - Total België
Christiaan Polet Departementshoofd ICT UZ Gent
ICT Manager Gates Europe
CIO TVH - Thermote & Vanhalst
CIO Agfa-Gevaert Group
CIO Aveve
Stijn Viane
Ass. Prof. of Management Information Systems Partner of Vlerick Business School
58
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
Frans Godden
BUSINESS PROCESS MANAGEMENT (BPM)
Business transformatie is ‘hot’ - je kan geen managementblad openslaan of je leest dat de huidige bedrijfsomgeving niet alleen grondig verschilt van gisteren maar morgen nog totaal anders zal zijn. De enige constante? De voortdurende wijzigingen. En binnen dat veranderende landschap kan BPM of Business Process Management een cruciale rol spelen.
REDENEN VOOR TURBULENTIE Er zijn heel wat redenen voor de businessturbulentie die we nu doormaken: de globalisering, deregulaties allerhande, de digitalisering, technologische innovaties, klantenmobiliteit, noem maar op. Een bedrijf moet in die context niet alleen inzien dat zijn omgeving sterk verandert, maar het moet ook in staat zijn op die wijzigingen in te spelen. Belangrijk daarbij is dat het aanvaardt dat stabiliteit eerder de uitzondering is en turbulentie nu de regel. Dat betekent dat het in staat moet zijn om zichzelf continu aan te passen en totaal andere organisatorische kwaliteiten zal moeten ontwikkelen om met die transformatieverschijnselen om te kunnen gaan.
INTERNE EN EXTERNE CONTACTEN Een van de voorwaarden daartoe is sterke interne en externe banden, zo stelt een recente paper van researchers van de Vlerick Business School in samenwerking met ViCre en het Centre for Excellence in Business Transformation van de Vlerick Business School (met onder meer Stijn Viaene, lid van onze CxO Expert Group). Intern heeft betrekking op de formele en informele directe contacten tussen medewerkers van verschillende afdelingen waarbij alle werknemers zowel leverancier als klant van andere werknemers worden en dus meer “klantgericht” moeten gaan werken, als eerste stap naar een betere dienstverlening voor externe klanten.
WWW.CXONET.BE
Stijn Viaene, lid van onze CxO Expert Group, maakt deel uit van het Centre for Excellence in Business Transformation van de Vlerick Business School (foto: Sven Everaert).
DEC-JAN 2017
59
ICT
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Extern betekent dat je een beroep kan doen op een netwerk van partners en contacten buiten de organisatie voor het aanboren van nieuwe diensten en ideeën, voor het opzetten van strategische partnerships en voor het integreren in business ecosystemen.
RADARSIGNALEN Bedrijven moeten vandaag ook over mechanismen beschikken om ontwrichtende (“disruptive”) trends te herkennen - radars die al in een vroeg stadium signalen kunnen oppikken die zowel interne als externe bedreigingen of kansen aangeven. Tot op zekere hoogte kunnen goed samenwerkende individuen dit, zegt de studie, maar uiteindelijk volstaat dat niet, we hebben geïnstitutionaliseerde processen nodig die ondersteund worden door tools en technologieën - social media luistertools. trend watching, business analytics, een Big Data architectuur, enz. Bovendien zijn flexibele structuren en snelle en soepele beslissingslijnen hier cruciaal, anders ga je initiatieven vertragen of zelfs monddood maken.
Bedrijven moeten vandaag ook over mechanismen beschikken om ontwrichtende (“disruptive”) trends te herkennen. En het spreekt vanzelf dat elke businesstransformatie erop gericht moet zijn om constant betere producten, diensten en ervaringen te creëren voor zowel bestaande als potentiële klanten. Allemaal zaken die enkel mogelijk worden als ook het topmanagement er voor honderd procent achter staat. Businesstransformatie, vooral dan als er ook een cultuurwijziging komt bij kijken, maakt geen enkele kans zonder de inzet van de leiding.
DEC-JAN 2017
KLANTGERICHTHEID CENTRAAL
DUAAL MODEL
Conclusie? Als de omgeving rond BPM zo sterk onderhevig is aan wijzigingen, dan moet ook BPM als managementdiscipline evolueren wil het relevant blijven in deze nieuwe wereldorde. Geen echt nieuw gegeven wel want de voorloper van BPM, BPR of Business Process Reengineering, pleitte al voor zowel incrementele als radicale wijzigingen van processen, voor het complete hertimmeren van een organisatie.
De auteurs pleiten hier wel voor een intern duaal model met enerzijds een businessproces exploitatiegroep en anderzijds een groep die meer gericht is op de ondersteuning van businesstransformatie. Beide eenheden moeten wel zeer nauw samenwerken omdat ze meer dan waarschijnlijk zowel via content (het nastreven van strategische doelstellingen via een procesperspectief op verandering) als via vorm (bedrijfsfunctie) verbonden zullen zijn.
Ma rk tonder z oeker For rester Research ziet vooral klantgerichtheid als de drijvende kracht achter die vernieuwingen in “the age of the customer”. Hij raakt daarbij een teer punt, nl. het feit dat BPM in de loop der jaren steeds meer georiënteerd is naar het verbeteren en standaardiseren van interne processen. De meeste businesscases waren niet specifiek gericht op het bevorderen van klantenvoordelen, eerder op het verbeteren van de eigen operaties. Maar dat volstaat vandaag niet meer, zegt Forrester, BPM moet bewijzen dat het een bijdrage kan leveren aan relevante en aantrekkelijke klantenervaringen.
In elk geval is het voor de auteurs duidelijk dat BPM als managementdiscipline op een keerpunt in zijn bestaan aanbeland is. Vanaf hier kan het ofwel een commodity-discipline worden die het speelveld zal zijn van specialisten in procesoptimalisering en toolleveranciers, of het kan een discipline worden die een toegevoegde waarde betekent in de wereld van businesstransformatie waar exploratie naar waarde geschat wordt, waar de mogelijkheden om van transformatie een professionele routine te maken gestimuleerd worden, en waar in het procesperspectief de klantenervaBUSINESS PROCESS OFFICES ring steeds meer op de eerste plaats EXECUTIVE Een van de middelen daartoe is komt wanneer het om management- SUMMARY volgens de auteurs het verbeteren denken en innovatie gaat. BPM of Business van de supportfunctie, ondermeer Process Management is al jaren een vaste door het creëren en stroomlijnen waarde in het arsenaal van Business Process Offices (BPO). van businesstools BPO’s zijn niet nieuw maar ze zijn die bedrijven ter wel zo ver geëvolueerd dat ze een beschikking hebben. echte motor voor procesverbetering Maar in de turbulente tijd waarin we nu geworden zijn, naast andere supleven moet ook BPM portfuncties die gelijkaardig werk mee evolueren wil verrichten zoals enterprise-archihet waardevol blijven tecten, strategy-offices, projecttemidden van alle management, enz. Daardoor zien disruptieve krachten. En vooral als het we vandaag dat BPO’s steeds meer een belangrijke rol samensmelten met die ander supwil spelen in de porteenheden en opgaan in busibusinesstransformatie nesstransformatiegroepen, waarde we vandaag kennen. door veel overheadfuncties kunnen content@cxonet.be uitgeschakeld worden.
WWW.CXONET.BE
CxO MAGAZINE IMAGINE YOUR PEERS SHARING
URCES ESO NR A UM
GENERAL MAN AGE ME NT
H
STRATEGIC KNOWLEDGE WITH YOU
FA
TICS & MANUFACTURING LOGIS
ADVERTISERS INFORMATION: sylvie.scherrens@cxonet.be CxO Europe C. Van Kerckhovenstraat 106, 2880 Bornem WWW.CXONET.BE
ICT
S ITIE CIL
FINANCE & LE GAL
MARKETING ES & SAL
The CxO Board of the Wise and CxO Expert Groups are a group of entrepreneurs, directors and managers who decided to join the CxO community. They share their strategic knowledge in CxO Magazine Print and CxO Magazine Digital through interviews and articles. Thanks to these relevant articles CxO Magazine aims to help business people run their organizations more productively, more competitively and more creatively.
FINANCE AND LEGAL
WASTE MANAGEMENT
OPTIMALE RECYCLAGE: DE FACILITY MANAGER KAN DE DANS LEIDEN
BUSINESS MAGAZINE ON INNOVATION, LEADERSHIP, STRATEGY AND VISION
FACILITY MANAGEMENT PAGINA 61
Optimale recyclage: de facility manager kan de dans leiden PAGINA 63
Autonieuws: KIA Niro Mercedes, de nieuwe e-klasse
De circulaire economie is een economisch systeem dat bedoeld is om herbruikbaarheid van producten en grondstoffen te maximaliseren en waardevernietiging te minimaliseren. Volgens Mieke Loncke, Directeur van IFMA en lid van de CxO Expert Group, is de circulaire economie de toekomst. LEES VERDER OP PAGINA 62
CxO EXPERT GROUP FACILITY MANAGEMENT
Erik Aerts
Exploitatie verantwoordelijke Decathlon Benelux
Frank Geets Administrateurgeneraal Agentschap voor Facilitair Management
Sébastien Berlanger
Facilities manager Coca-Cola Enterprises Belgium
Mieke Loncke Directeur IFMA
Jeroen Boon
Facilities-ProjectsRisks Floré Group
Geert Mertens Facility, Property & Technical Manager, PMV
Steve Calmein Facility manager Johnson Controls
Ann Troch
Facility Manager JACOBS DOUWE EGBERTS BE
Theo Casteels Facility Manager Atlas Copco
Koen Van Haelst
Directeur facilitaire diensten Provinciebestuur Antwerpen
Stephane De Klerck
Building Infrastructure Manager The Brussels Airport Company
62
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
Thema - artikel
WASTE MANAGEMENT FACILITY MANAGERS “Kortom, de Belgische bedrijven, met name de Facility Managers, kunnen een belangrijke rol spelen in het halen van deze ambitieuze objectieven. Zij zullen mee moeten nadenken over hoe we elektro-inzameling en -recyclage in de toekomst zullen aanpakken.”
CxO Redactie
BELGIË GAAT VOOROP
Mieke Loncke, directeur IFMA en lid van de CxO Expert Group: “De Facility Managers kunnen een belangrijke rol spelen in het halen van de ambitieuze objectieven.”
EXECUTIVE SUMMARY Vandaag moeten we minimum 45 % van de elektro die de afgelopen drie jaar in België in de handel is gebracht, inzamelen voor recyclage of hergebruik. Vanaf 2019 wordt dit streefdoel opgetrokken naar 65%. Nieuwe reflexen moeten aangeleerd worden. Elektroafval correct afdanken moet even natuurlijk en eenvoudig worden als het sorteren van papier of glas.
Mieke Loncke: “Er is geen twijfel mogelijk: circulaire economie is dé toekomst. Een lineaire economie waarbij nieuwe producten worden geproduceerd op basis van primaire grondstoffen, daarna worden verkocht en na gebruik op zolder of in de vuilbak belanden, is voorgoed verleden tijd. We moeten die producten meer en meer gaan recycleren zodat we de kostbare grondstoffen die er in zitten kunnen gaan hergebruiken in onze productie. Dat is goedkoper dan de primaire grondstoffen in te voeren en beter voor het milieu want we besparen zo heel wat CO2. Niet allleen door het transport dat we uitschakelen, gerecycleerde grondstoffen zijn vaak ook efficiënter in te zetten in onze productieprocessen. Win-win dus.”
CIRCULAR ECONOMY PACKAGE
“Voor Europa is het in ieder geval menens. In december 2015 lanceerde de Europese Commissie haar Circular Economy Package, en daaruit zullen de komende maanden en jaren tal van doelstellingen komen voor inzameling en recyclage van allerlei soorten afval. Onder meer voor afgedankte elektr(on) ische apparaten.” “Vandaag moeten content@cxonet.be we minimum 45 % van de elektro
WWW.CXONET.BE
die de afgelopen drie jaar in België in de handel is gebracht, inzamelen voor recyclage of hergebruik. Vanaf 2019 wordt dit streefdoel opgetrokken naar 65%. Om u een idee te geven: in 2015 zamelde het Recupelnetwerk 39% in, een percentage dat optimaal werd gerecycleerd door de Belgische recyclagesector. Maar er blijft dus nog heel wat potentieel. Een Belgisch gezin blijkt gemiddeld 77 elektr(on)ische apparaten te bezitten, waarvan er maar liefst 10 nooit meer gebruikt worden! In ziekenhuizen, kantoorgebouwen en andere bedrijven ligt een veelvoud aan elektr(on)ische apparaten stof te vergaren.”
“In België hebben we geluk. We hebben één van de beste systemen ter wereld, waardoor we vandaag al één van de hoogste inzamelpercentages realiseren. We kennen allemaal de terugnameplicht van winkels en de containers in de recyclageparken, maar bedrijven kunnen ook rekenen op hun afvalpartners om deze apparaten in te zamelen. Laten we als Facility Managers al eens bekijken hoe we die afgedankte elektr(on)ische apparaten uit onze kasten krijgen en een tweede leven kunnen geven.” Vandaag moeten we minimum 45 % van de elektro die de afgelopen drie jaar in België in de handel is gebracht, inzamelen voor recyclage of hergebruik. Vanaf 2019 wordt dit streefdoel opgetrokken naar 65%. Nieuwe ref lexen moeten aangeleerd worden. Elektro-afval correct afdanken moet even natuurlijk en eenvoudig worden als het sorteren van papier of glas.
EXECUTIVE SEARCH FOR SENIOR PROFILES WWW.ATLANTAE-EXECUTIVESEARCH.EU WWW.RIALTORECRUITMENT.EU Atlantae Executive Search / Rialto Recruitment NV Baarbeek, 1, 2070 Zwijndrecht, 03 800 82 88 patrick.van.lijsebetten@atlantae.eu
CxO_Adv_Atlantae_2016_05.indd 1
DEC-JAN 2017 15/06/16 15:53
63
FACILITY MANAGEMENT
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
AUTONIEUWS Erwin De Weerdt
INTERESSANTE ECOLOGISCHE HYBRIDE CROSSOVER!
KIA NIRO
Half break, half SUV, full crossover. De nieuwe Kia Niro staat op een nieuw eco-platform, speciaal ontworpen voor de montage van Kia’s laatste ecologische technologieën en motorisaties. Ook Kia wil de Europese emissienormen van 2020 halen en zo zware boetes vermijden. De Niro verschilt fundamenteel van de andere SUV’s van het merk (Soul, Sportage en Sorento) door zijn hybride aandrijflijn. Kia laat eerstdaags nog een oplaadbare hybride en een electrische versie op de markt los. COMPACTE CROSSOVER Kia gaf de styling van de Niro in handen van haar design centers in Californië (USA) en Namyang (Korea) en die vertaalt zich in de praktische en subtiel esthetische allures van een sportieve, compacte crossover. Breed, aerodynamisch, met een laag zwaartepunt, een luchtweerstandscoëfficiënt van 0,29, een relatief lange motorkap, gedurfde wielkasten voor de toch wel grote wielen, hoge koplampen en een schouderlijn die oploopt naar de karakteristieke brede C-stijl. De Niro is 4,35m lang, 1,8m breed en 1,53m hoog maar biedt inzittenden royale binnenruimte dank zij de relatief lange wielbasis (2,7m) en korte overhangen voor en achter. Hij is beschikbaar in “single-tone cabine”, naar keuze in zwart of donkergrijs, en bekleed met stof, stof en leder of volledig in leder.
ECO-PLATFORM Het eco-chassis van de Niro is nieuw ontworpen in functie van de hybride aandrijflijn, maar zonder te raken aan de ruimte voor passagiers en hun bagage. Ondanks zijn compacte afmetingen slikt de koffer 421 liter (VDA) omdat zowel de batterij als de 45-liter brandstoftank een plaatsje kregen onder de achterbank. Mits het platleggen van de achterzetels bergt ie zowaar 1525 liter. Kia’s engineering en design teams ontwierpen nieuwe, 1,3 lichtere voorstoelen die in belangrijke mate trillingen absorberen en zodoende vermoeidheid tijdens langere ritten minimaliseren. Tijdens onze lange testritten bleek hoe comfortabel deze stoelen zijn en hoe goed zij tijdens het betere bochtenwerk zijdelings steun gaven aan lenden en heupen.
spannen, comfortabele rijpositie. Binnenin staan Kia’s nieuwste Human Machine Interface (HMI) en een groot (7 of 8 inch) touchscreen infotainment systeem, met optioneel navigatiesysteem, centraal in het instrumentenbord. Beide systemen ondersteunen Bluetooth smartphone en audio-connectiviteit en DAB digitale radio en zijn verbonden met een 6-speaker audiosysteem.
HYBRIDE Niro’s hybride aandrijflijn bestaat uit een 1,6 liter benzinemotor met directe injectie (Kappa GDI) van 77Kw/105pk, een lithium-ion polymeer batterij en een 32kW/43pk sterke electromotor aangestuurd door een nieuw ontwikkelde, dubbelschakelende 6-traps(6DCT) versnellingsbak, goed voor een koppel van 147Nm en een CO² uitstoot van slechts 89g/km (gecombineerd, op basis van Kia interne tests). De 6DCT is weliswaar een automaatmaar in Sportmodus is manueel schakelen eveneens mogelijk. Zeldzaam bij hybride wagens is dat deze Niro geremde ladingen tot 1300kg kan trekken.
CONNECTIVITY Als crossover biedt de Niro aan alle inzittenden een licht verhoogde zitpositie en een hogere bodemvrijheid, wat het in- en uitstappen vergemakkelijkt en uiteindelijk resulteert in een ont-
DEC-JAN 2017
KIA laat eerstdaags nog een oplaadbare hybride en een electrische versie op de markt los.
WWW.CXONET.BE
¤ 16.490
Photo non contractuelle / Niet contractuele foto.
1)
PRIX XLV HORS TVA UNIQUEMENT POUR LES PROFESSIONNELS XLV PRIJS EXCL. BTW ENKEL VOOR PROFESSIONELEN
ÉQUIPEMENTS DE SÉRIE PRINCIPAUX
BELANGRIJKSTE STANDAARDUITRUSTING
• Régulateur de vitesse • Coffre gigantesque de 720l • Capteur de pluie et de pénombre • Système de navigation et audio TomTom avec écran tactile 7’’, caméra de recul, kit mains libres Bluetooth • Peinture métalisée • ISG (Système Start/Stop)
• Cruise control • Ruime koffer van 720l • Licht- en regensensor • TomTom audio- en navigatiesysteem incl. 7’’ touch screen, achteruitrijcamera, Bluetooth met handenvrij functie • Metaalkleur • ISG (Start-/Stopsysteem)
2)
www.ssangyong.be
2)
DRIVEN BY YOU
4,5 - 7,9 L/100KM. 117 - 184 G CO2/KM3) 1) Prix de vente maximal recommandé par l’importateur valable à partir du 01/06/2016, TVAc (21%) pour une XLV Quartz 2WD 6MT Diesel + Professional Pack (seulement disponible pour des professionnels): € 18.752,07 (prix catalogue HTVA) - € 2.262,07 (réduction fleet ; non disponible sur Crystal) = € 16.490 2) Vous trouverez les informations et les conditions concernant 5 ans de garantie et d’assistance auprès de votre distributeur Ssangyong officiel et sur www.ssangyong.be. Informations environnementales (K.B.19.03.2004) sur www.ssangyong.be 3) Les valeurs indiquées pour l’émission CO2 et la consommation de carburant sont des valeurs moyennes qui peuvent varier selon les conditions de route ou les habitudes du conducteur. Série spéciale disponible jusqu’à épuisement du stock uniquement pour les professionnels. Toutes les spécifications sont susceptibles d’être modifiées sans préavis. Veuillez contacter votre concessionnaire local pour obtenir les informations les plus récentes. SsangYong Motors ne peut pas être tenu responsable d’éventuelles erreurs d’impression. 1) Door invoerder aanbevolen maximale verkoopprijs geldig vanaf 01/06/2016, excl. BTW (21%) voor een XLV Quartz 2WD 6MT Diesel + Profesionnal Pack (enkel beschikbaar voor professionelen): € 18.752,07 (catalogusprijs ex BTW) - € 2.262,07 (fleet-korting ; niet op Crystal) = € 16.490 2) Alle informatie en voorwaarden betreffende 5 jaar waarborg en bijstand zijn beschikbaar op aanvraag bij uw officiële SsangYong verdeler en op www.ssangyong.be. Milieu-informatie (K.B. 19.03.2004) op www.ssangyong.be 3) De weergegeven waarden voor het brandstofverbruik en de CO2-uitstoot zijn gemiddelde waarden; deze kunnen variëren afhankelijk van wegomstandigheden en het rijgedrag van de bestuurder. Tot uitputting van de voorraad en niet beschikbaar voor particulieren. Alle specificaties kunnen zonder voorafgaande kennisgeving gewijzigd worden. Gelieve uw plaatselijke verdeler te contacteren om de meest recente informatie te verkrijgen. SsangYong Motors kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor eventuele drukfouten.
65
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
FACILITY MANAGEMENT
AUTONIEUWS Erwin De Weerdt
MEEST INTELLIGENTE ZAKENBERLINE!
MERCEDES, DE NIEUWE E-KLASSE Wie leider wil blijven in het premiumsegment moet trachten de concurrentie altijd een stap voor te blijven. Mercedes-Benz doet dat met de introductie van de nieuwe E-Klasse. De tiende generatie van deze klassieke zakenberline onderscheidt zich door een helder en strak design, een hoogwaardig interieur en een pak innovatieve wereldpremières voor een ongeëvenaard comfort en veiligheidsniveau ter ondersteuning van bestuurder en passagiers. Nieuw is ook de dieselmotor, een prestatiereferentie in zijn segment. Optioneel verzekert een nieuwe pneumatische ophanging met meerdere kamers een onovertroffen comfortpeil en werkingsdynamiek. De som van dit alles maakt van de E-Klasse de meest intelligente berline in zijn segment. Sorry Audi en BMW. UITSTRALING
VOLLEDIG NIEUWE 4-CILINDER DIESEL
De snuit, met daarachter een lange motorkap, laat geen twijfel bestaan over zijn status als zakenberline. Het uitzicht ervan verschilt bovendien naargelang van het model en uitrustingsniveau. In basisversie met ster op de motorkap (Exclusive) of met de grote Mercedes-ster in het midden van het radiatorrooster (Avantgarde en AMG). Met een wielbasis van bijna 3m (2,94m) op een totale koetswerklengte van 4,92m sluit zijn vloeiend silhouet toch helemaal aan bij de vertrouwde typische proporties van de Mercedes-berlines: korte overhangen, lange wielbasis, grote wielen en gestrekte flanken. Voor de instapprijs van € 48.400 krijgt de nieuwe E-Klasse 200 best een leuke basisuitrusting mee, zowel wat betreft comfort en veiligheid.
Met zijn nieuwe viercilinder-dieselmotor lanceert MercedesBenz een onuitgegeven motorfamilie die een nieuwe dimensie creëert qua prestaties. De kortere afstand tussen de cilinders maakt de motor korter en compacter. Ondanks een cilinderinhoud van nauwelijks twee liter, ontwikkelt de motor 143kW/195pk, terwijl het gemiddelde verbruik (ref. de nieuwe Europese gemengde cyclus) zich beperkt tot een verbazingwekkende 3,9 l/100 km. Wat op zijn beurt overeenkomt met een merkwaardig lage CO2-uitstoot van 102 g/km, een waarde die men eerder bij kleinere auto’s verwacht. Alle nieuwe E-klasse modellen krijgen standaard de nieuwe 9G-Tronic negentrapsautomaat mee. Doordat die al bij een lager toerental opschakelt, drukt deze transmissie het verbruik en verhoogt hij het akoestische comfort.
WIDESCREEN Het interieur is uit te rusten met een unieke optie: twee 12,3 duim grote hogeresolutieschermen, beschermd door een gemeenschappelijk glas, die naargelang van de configuratie (Classic, Sport of Progressive) versmelten tot een Widescreenbestuurderspost. Op de plaats van het dashboard zit een groot scherm met virtuele instrumenten, recht in het gezichtsveld van de bestuurder, met daarnaast een centraal scherm boven de middenconsole. De nieuwe E-Klasse beschikt ook als allereerste auto over aanraaktoetsen op het stuur waarmee het volledige infotainmentsysteem te bedienen valt zonder de handen van het stuur te nemen, conform de slagzin “handen op het stuur, ogen op de weg”. Alternatief is het infotainmentsysteem te besturen via een intelligent “touchpad” op de middenconsole dat zelfs handgeschreven letters herkent, of nog via het Linguatronicspraakherkenningssysteem.
DEC-JAN 2017
De nieuwe E-klasse van Mercedes : rijden en gereden worden
WWW.CXONET.BE
THE NEW MOKKA X
Test drive yours, 3 days long.
3-DAY FLEET TEST DRIVE Book your 3-day test drive with the new Opel MOKKA X now at opel.be/3daytestdrive or through your local Opel dealer.
With top-class innovations. opel.be
environmental information (RD 19/03/2004): opel.be
3,9-7,9 L/100 KM
103-155 G/KM
Offer valid for business customers only. Ask your dealer for more details.
OPEL FLEET
67
BUSINESS MAGA ZINE ON INNOVATION, LE ADERSHIP, STR ATEGY AND VISION
CxO Magazine is een drietalige uitgave van CxO Europe bvba en verschijnt 6 maal per jaar met een oplage van 20.000 exemplaren. Het tijdschrift kan bekomen worden via een lidmaatschap aan 140,00 euro excl. BTW, inbegrepen een jaarabonnement op het magazine en het elektronisch archief en 15% korting op CxO Conferenties. Het lidmaatschap voor Europa bedraagt 155,00 euro en 170,00 euro buiten Europa. CxO Magazine est une édition trilingue de CxO Europe sprl qui paraît 6 fois par an avec un tirage à 20.000 exemplaires. On peut se procurer le magazine par une adhésion à 140,00 euros hors TVA qui comprend un abonnement annuel sur le magazine et l’archive électronique et 15% de rabat aux conférences de CxO. l’Adhesion pour l’Europe est à 155,00 euros et hors Europe à 170,00 euros. Jan Callant Hoofdredacteur | Rédacteur en chef Dirk Vermant Uitgever | Editeur – Directeur
Arn Borstlap Eindredactie | Coördinatie Herman Van den Keybus Lean Service & Administration Sylvie Scherrens Sales Manager Dirk Vackier Business Relations Manager Kathleen De Smet Secretariaat | Secrétariat Raad der Wijzen | Conseil des Sages Fotogalerij van de leden: p. 8-9 Galerie de photos des membres : p. 8-9
Uitgeverij – Redactie – Administratie – Regie | Maison d’éditions – Rédaction – Administration – Régie CxO Europe C. Van Kerckhovenstraat 106, 2880 Bornem Tel.: +32 (0)3 889 52 59 Fax: +32 (0)3 899 03 78 info@cxonet.be www.cxonet.be
Redactie | Rédaction Arn Borstlap, Jef Brouwers, Jan Callant, Karis De Decker, Jan De Kimpe, Erwin De Weerdt, Glenn Fredrix, Frans Godden, Marc Honnay, Dirk Huygens, Bruno Koninckx, Jan Lagast, Jean-Luc Manise, Steve Mertens, Wim Vandenberghe, Herman Van den Keybus Fotografie | Photographie & Cover Bart Vercammen Vertalingen | Traductions BLS Lay-out | Mise en page www.propaganda.be Verantwoordelijke uitgever | Editeur responsable Dirk Vermant C. Van Kerckhovenstraat 106, B-2880 Bornem e-mail: dirk.vermant@cxonet.be
Niets uit deze uitgave mag verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De publicitaire aankondigingen vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. Ondertekende artikels vallen onder de verantwoordelijkheid van de auteur(s). Feitengegevens in de ‘monthly headlines’ vallen onder de verantwoordelijkheid van de inzender. Cette édition ne peut pas être re produite et/ou publiée sans l’auto risation écrite de l’éditeur. Les annonces publicitaires ne relèvent pas de la responsabilité de l’éditeur. Les articles signés relèvent de la responsabilité de l’/des auteur(s). Les faits communiqués dans les ‘monthly headlines’ relèvent de la responsabilité de l’envoyeur.
© CxO Europe bvba.
Uitgeversbedrijf CxO Europe is lid van de Unie van de Periodieke Pers/La Maison d’editions CxO Europe est membre de l’Union de la Presse Périodique
LIJST VERMELDE ORGANISATIES EN BEDRIJVEN IN DEZE EDITIE VAN CXO MAGAZINE Acerta Consult . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Adverteerderslijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Agoria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23,27,35 AMP & Press Shop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Anglr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Antwerp Management School . . . . . . . . . . 52 Atlantae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 B&R . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24,28 Bekaert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Bevital . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17,46,47 Bpost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Brandhome . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Bridon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Brother . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Brunel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Cimcil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Cooler Media . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 CxO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Descartes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Edito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Engie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 Facilicom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Flanders Synergy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42,43 Fotogalerij . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10,11,12,13 GC Europe Belgium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Geonx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Groep Denkens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Havenbedrijf Antwerpen . . . . . . . . . . . . . . . 40 Hifluence . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Ifma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 ING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
DEC-JAN 2017
inhoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8,9 Investcorp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Kia Niro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 KPMG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4,14,15 Logi Create . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Marc Eyskens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16,17 Mercedes E-klasse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Opel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Plantronix . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Regus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Securelink . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Siemens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Siemens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2,3 Sirrus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 SOS Kinderdorpen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Ssanyong . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Stepstone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Still . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Terumo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 The North Face . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Ticka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Total Identity Antwerp . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Trends Top . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Uber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Uwe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Van Der Valk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Vlerick Business School . . . . . . . . . . . . . . . . 58
WWW.CXONET.BE
Samen met Liefmans zorgen we voor zo’n 65.000 schol’s per dag Elke dag heffen vrienden, familie en collega’s 65.000 glazen Liefmans op elkaars gezondheid. ENGIE Electrabel is bijzonder trots bij te dragen aan dit succes. Hoe? Met oplossingen op maat, waardoor Liefmans aanzienlijk bezuinigt op energie. Ontdek wat ENGIE Electrabel voor uw bedrijf kan betekenen op www.engie-electrabel.be/b2bblogNL Of contacteer ons via www.engie-electrabel.be/kmocontact
Jouw energie, elke dag beter