Onbewuste Marketing by Stelletje Creatieven

- Steffi Anderson -

is er een toekomst voor onbewuste marketing?

HEEL BEWUST ONBEWUST is er een toekomst voor onbewuste marketing?

- Steffi Anderson -

Design Stelletje Creatieven Eindhoven Typefaces Aller Display, Helvetica Nue Cover Steffi Anderson ISBN 098 90 6324 314 5 Copyright ÂŠ 2015 Steffi Anderson All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or bij any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording or any information storage and retrieval system, without permission in writing from the copyright owner. Every reasonable attempt has been made to identify the owners of copyright. Ant errors or omissions brought to the publishers attention will be corrected in subsequent editions.

â&#x20AC;&#x153; The mind is like an iceberg, it floats with only 5% of its bulk above water. â&#x20AC;&#x153; - Sigmund Freud -

Founding father of psychoanalysis

INLEIDING

1 2 3

WAT IS ONS ‘ONBEWUSTE’?

WAT IS MARKETING?

WAT IS ONDERBEWUSTZIJN MARKETING?

1.1 Het ‘onbewuste’ of ‘onderbewustzijn’?

2.1 Wat was marketing vroeger?

3.1 Toen: subliminale marketing.

1.2 Het ‘collectieve onbewuste’. 1.2.1 Met dank aan onze voorouders.

2.2 Wat is marketing nu?

3.2 Nu: neuromarketing. 3.3 Beïnvloeding van keuze/denk processen. 3.3.1 Verborgen methodes.

CONTENT

4 5 6 HET EFFECT VAN ONDERBEWUSTZIJN MARKETING.

ETHISCH VERANTWOORD?

4.1 Het effect op de consument. 4.1.1. Het psychische effect.

5.1 Wat is ethisch verantwoord?

4.2 Het effect voor bedrijven.

IS ER EEN TOEKOMST VOOR ONDERBEWUSTZIJN MARKETING?

5.2 Is onderbewustzijn marketing ethisch verantwoord?

BRONNEN

INLEIDING

INLEIDING. Tegenwoordig loopt vooral de reclamewereld maar ook de wereld hier buiten over van de emotie oproepende prikkelingen. Niet gek natuurlijk want we houden onszelf hele dagen bezig met onze emoties. En wat betreft de marketing van vroeger hielden zij zich ook al volop bezig met het bespelen van emoties. Maar tegenwoordig wordt er zelfs misbruik gemaakt van onze onbewuste emoties en prikkelingen. Want wist je eigenlijk voor het lezen van dit stukje al dat merken bewust inspelen op je emotie? Misschien wel. Maar ik durf te wedden dat je niet weet dat er zoiets als onbewuste marketing bestaat. Wat is daarin dan het verschil met vroeger? Door de technologische vooruitgang krijgen we steeds meer mogelijkheden om in onze breinen te kijken. We kunnen de werking bestuderen en ook nog eens onze onbewuste keuzes beïnvloeden. Dit geeft de marketeers van nu een soort macht over ons onbewuste keuzeproces. Omdat ik, als communicatieprofessional, deze vorm van marketing eigenlijk best ‘smerig en onethisch’ vind ben ik benieuwd of deze vorm van marketing een toekomst heeft. De reclamewereld is natuurlijk altijd al grotendeels manipulerend geweest. Maar stappen ze met dit soort marketing niet een beetje over de lijn, met als gevolg

dat het bijvoorbeeld verboden gaat worden? Mijn verhaal neemt je mee in de wereld van onbewuste marketing. Wat is het, wat biedt het ons als marketeers en communicatieprofessionals en misschien nog wel belangrijker wat doet het met de consument. Is het eigenlijk wel ethisch verantwoord? En zo ja, waarom zouden merken en wij, communicatieprofessionals en marketeers, met deze vorm moeten gaan werken? Onbewust zullen we het antwoord hier misschien wel al op weten. Aan mij de taak om deze antwoorden in dit stuk proberen over te brengen naar ons bewustzijn. Ga er dus maar even ‘bewust’ voor zitten! - Steffi Anderson -

WAT IS ONS ‘ONBEWUSTE’?

WAT IS ONS ‘ONBEWUSTE’? Het begrip ‘onbewust’ is eigenlijk best lastig uit te leggen. Net zo lastig als het kunnen begrijpen en inspelen op het ‘onbewuste’. Het is een psychologisch begrip dat geestelijke processen, dus gedachten en gevoelens, beschrijft. Het ‘onbewuste’ is dus niet iets tastbaars, en daarmee ook zeer moeilijk te bereiken. Het zit in gevoel, het zit in gedachten en het zit vooral in gedrag. Het is volgens Wikipedia (2014) gemakkelijker te beschrijven aan de hand van een tegengesteld begrip, namelijk, je raad het al: het ‘bewuste’. Het bewuste kunnen we namelijk wel ‘bewust’ voelen, zien en meemaken. Het bewuste daar zijn we eenvoudig gezegd ons dus van bewust. Het onbewuste is niet duidelijk, ingewikkeld en daar kunnen we gewoonweg niet bij. 1.1. HET ‘ONBEWUSTE’ of ‘ONDERBEWUSTZIJN’? In de volksmond wordt het ‘onbewuste’ en het ‘onderbewustzijn’ vaak door elkaar gehaald. Niet gek, want het betekent eigenlijk nagenoeg hetzelfde. Tenminste dat zegt de dikke van Dale mij. Het begrip, of moet ik zeggen, de begrippen betekenen namelijk een niveau van bewustzijn wat tussen het onbewuste en het bewuste niveau in zit. Maar als we op psychologisch gebied gaan kijken naar deze 2 begrippen dan betekent het ‘onbewuste’ net even iets anders. Waar het eerder een niveau aanduidde heeft het in de psychologische wereld meer met het ‘inhouden of bewaren van een prikkeling’ te maken. Het inhouden van gevoelens en gedachten waarvan deze dus nooit, als het ware, het daglicht van het bewuste niveau zullen zien.

Deze gevoelens en gedachten zijn gedoemd om onbewust te blijven. Hier doen we verder niets mee, of toch? Want het onderbewustzijn wordt ook wel eens het 2de bewustzijn genoemd. Waarom? Nou, dat komt door het feit dat we in ons bewustzijn, waarnemingen bewust waarnemen. Daar denken we over na en daar voelen we iets bij. Maar in ons onderbewustzijn nemen we waarnemingen wel waar maar deze verwerken we niet meteen. We denken hier dus verder niet over na, we laten het even voor wat het is. Daarentegen stelt, een van de bekendste psychologen van vroeger, Sigmund Freud (1856-1939), dat er een mooie koppeling te maken valt tussen het eerste, bewuste, niveau en het tweede, onbewuste, niveau. We kunnen onbewuste prikkelingen namelijk wel opslaan in ons geheugen om er laten bewust mee verder te gaan. Bewuste waarnemingen nemen we dus meteen op in ons systeem, maar onbewuste waarnemingen kunnen we als het ware even ‘on-hold’, in de wachtrij zetten. Gelukkig maar want met de miljoenen, of moet ik zeggen miljarden prikkelingen die we per dag krijgen zou ons systeempje in onze hoofden een enorme error krijgen wanneer we alles meteen moesten verwerken. 1.2. HET ‘COLLECTIEVE ONBEWUSTE’. Maar dan heb je volgens Carl Gustav Jung (1875-1961), eveneens psycholoog, ook nog eens zoiets als het ‘collectief onbewuste’. Hij beschrijft dit als menselijke ervaringen die sinds

WAT IS ONS ‘ONBEWUSTE’? de prehistorie al evolutionair meegroeien. Of te wel heel kort gezegd: ons instinct, ons onderbuik gevoel. Hiermee wilde hij onze ‘geest’ vergelijken, in zijn evolutionaire groei, met ons lichaam. Want de huidige bouw van ons lichaam heeft niet alleen invloeden van vroeger mee genomen maar ook onze geest heeft onbewust resten van het verleden meegenomen. En deze zijn bij iedereen hetzelfde, vandaar dat het ons ‘collectieve onderbewustzijn’ wordt genoemd. Je kunt dus als het ware ervaringen van vroegere generaties erven. Daar komen de meeste van onze intuïtieve angsten ook vandaan. Angst voor dieren die we eigenlijk nog nooit van dichtbij hebben gezien, of angst voor bepaalden situaties waarvan we nog nooit gehoord hebben of die we nog nooit zelf meegemaakt hebben. Deze ervaringen komen dus voort uit de (pre)historie. Dit collectieve onbewuste is via ons bewuste moeilijk te bereiken, maar kan in bijvoorbeeld dromen wel beïnvloed worden. 1.2.1 MET DANK AAN ONZE VOOROUDERS. Een professor aan het Gordon F. Derner Instituut of Advanced Psychological Studies, Dr. Joel Weinberger (2014), voegt hier aan toe dat we niet alleen ons instinct te danken hebben aan onze voorouders. Ook onze manier van nadenken en beoordelen is afgeleid van onze vroege voorvaders en moeders. Hij heeft jaren lang onderzoek gedaan naar onze bewuste en onbewuste hersenactiviteit. De resultaten van zijn onderzoek sluiten naadloos aan op eerder gestelde aannames over onze onbewuste hersenactiviteit.

Al sinds de tijd van Albert Einstein (1879-1955) werd namelijk geconcludeerd dat onze onbewuste hersenactiviteit de grootste capaciteit heeft. Je kunt dus zeggen dat we meer doen met ons onbewuste dan met ons bewuste. En dat klinkt best raar. Want het onbewuste lijken we nooit te gebruiken. Maar daar zit juist de kwinkslag. We lijken het nooit te gebruiken omdat we dat onbewust doen. Het is dus niet duidelijk en we kunnen het zelf niet waarnemen. Een voorbeeld van Dr. Weinberger (2014) hierin is het krijgen van eerste indrukken. Deze zijn binnen nog geen milliseconde gevormd. Zo snel werkt ons verstand, ons bewuste, niet. Maar ons onbewuste en dus ons instinct en onderbuik gevoel wel. Omdat het zo’n grote capaciteit aan hersencapaciteit heeft, werkt dit onderdeel van ons hoofd 2, 3 of zelfs wel 4 keer zo snel als ons bewuste. En ons onbewuste uit zich op basis van gevoel, via emotie. Via onze emoties reageren we dus eerder op prikkelingen dan via ons bewuste verstand. Dat is logisch want zo konden onze voorouders natuurlijk overleven. Het instinct, de eerste emoties, kleuren je latere gedachten bij de betreffende gebeurtenis. Dit zie je letterlijk ook in de bouw van onze hersenen. Het emotie verwerkende deel van onze hersenen zit in het centrum van onze hersenen. Daar omheen zit het gedeelte waarmee we rationeel denken. Het proces van onbewust en bewust loopt dus van binnen naar buiten.

WAT IS MARKETING?

WAT IS MARKETING? Volgens het vak economie is het letterlijke begrip een samensmelting van de Amerikaanse woorden: ‘getting’ en ‘market’. Logisch. En dat betekent het ook. Het is het verkrijgen van een markt door in te spelen op de behoeften van (potentiële) afnemers. Dat is natuurlijk nog best abstract gezegd. Maar als we het kunnen vergelijken met het begrip verkopen, dan wordt het al snel duidelijk wat marketing is. Verkopen betekent namelijk de producten die je hebt kwijt zien te raken. Maar marketing betekent de juiste producten hebben die je uiteindelijk kunt verkopen. Zorgen dat je iets hebt wat in de smaak valt dus, waar vraag naar is. Marketing beschrijft alle acties die een product of dienst en de consument samen brengen. Inspelen op behoeftes die consumenten bewust hebben, of tegenwoordig juist de consument bewust maken van een behoefte, die ze eerst nog onbewust hadden. 2.1 WAT WAS MARKETING VROEGER? Vroeger was het allemaal nog niet zo moeilijk. Er was minimaal verschil tussen merken en die hoefden dus niet lang in het schap te staan. Onderscheid was er wel, maar in mindere mate dan tegenwoordig. Een merk X stond naast een merk Y en meer variatie kon je wel vergeten. Maar dat werd ook niet erg gevonden. Men wist niet beter. Merken konden via marketing nog de aandacht vragen bij de consument via de bekende onderdelen van de mix. Deze mix bestond volgens McCarthy (1950-1970) uit de 4 P’s: Product, Plaats, Prijs en Promotie. Een mix die, mits onderscheidend neergezet, er vroeger nog

perfect voor zorgde dat de consument niet voor merk X ging, maar voor merk Y. Een tijd waarin de consument nog onwetend en met zijn of haar volle aandacht naar commercials zat te kijken. Maar die tijden zijn veranderd. We hebben tegenwoordig niet meer de keuze uit enkel merk X of Y. Nee, de overige merken A t/m Z zijn tegenwoordig ook te vinden in de schappen. En deze willen natuurlijk allemaal, net als vroeger, door jou gekozen worden. En daar zorgen zij, ook net als vroeger, voor door het roepen om aandacht via allerlei middelen en manieren. 2.2 WAT IS MARKETING NU? Tegenwoordig weten wij, als consument, wel beter. Niet ieder merk kan het beste zijn, maar dat roepen ze nog wel allemaal. En dat is nu marketing. Dat was het vroeger, en dat is het nog steeds. Toch zit er wel degelijk verschil in de benaderingen van vroeger en nu. Vroeger hoefden we ons best niet te doen. Althans, buiten het benoemen van je USP (Unique Selling Point) en zelf je communicatie te regelen. Communicatie naar buiten leverde verkoop op. Er waren hoogstens 2 merken die het zelfde product aanboden. Tegenwoordig ietsjes meer, dus moeten we ook ietsjes, of zeg maar gerust veel meer, ons best doen om de consument voor ons te winnen. We moeten niet alleen roepen dat we de beste zijn, d.m.v. een USP. We moeten de USP ook daadwerkelijk laten zien. En daar zit de verandering. Vroeger was het benoemen genoeg. Tegenwoordig betreft marketing dus voornamelijk het bewijzen van een product in plaats van het enkel laten zien van een product. En dat blijkt

WAT IS MARKETING? ondermeer uit de toenemende consumenten interesse voor product reviews. We geloven onze marketeers niet meer. We willen van anderen horen dat het goed is. We laten ons toch niet zomaar beduvelen door mooie woorden of mooie beelden. Of toch wel?

WAT IS ONDERBEWUSTZIJN MARKETING?

WAT IS ONDERBEWUSTZIJN MARKETING? Door het los behandelen van de twee begrippen “onbewust” en ”marketing” krijg je al snel het idee wat “onbewuste marketing” nu betekent. Het onbewuste stuurt dus onopgemerkt ons gedrag, onze mening en ons keuzeproces. En marketing is het inspelen hierop. Maar wat is onbewuste marketing dan? Simpel. Het inspelen op het onderbewustzijn niveau in onze hersenen. Een proces dat, wanneer succesvol, ons onbewust kan aanzetten tot het denken aan een bepaald merk of product. Maar niet alleen het denken aan, maar ook het kopen van het product of merk. Een extreem manipulatieve vorm van reclame dus. En daar is eerder ook al mee geëxperimenteerd. 3.1 TOEN: SUBLIMINALE MARKETING. Onbewuste marketing is begonnen met subliminale marketing. Als we het woord subliminaal ontleden staat er Sub, wat ‘onder’ betekent, en limen, wat ‘drempel’ betekent. Subliminaal beschrijft, net als het onbewuste of onderbewustzijn, het niveau onder onze bewuste waarneming. De drempel onder het bewuste. Het grootste deel van onze gedachten en lesstof verdwijnt na korte tijd weer uit onze hersenen. Deze verdwijnen uit het bewuste naar beneden naar het onbewuste. Deze vorm van marketing werd in 1957 al uitgeoefend door marketingonderzoeker James Vicary. Hij beweerde dat hij door middel van korte herhaalde ‘flashes’ met de tekst: “Drink CocaCola.” tussen filmbeelden door, mensen kon aansporen om ook daadwerkelijk Coca-Cola te gaan kopen na de film. Hij beweerde dus dat hij met deze korte ‘flashes’ doorgedrongen was tot het onderbewustzijn niveau

van de mens en dat de verkoop van Coca-Cola hierdoor ernorm zou toenemen. En wonder boven wonder, deed dat het ook. Jaren daarna constateerden verschillende wetenschappers aan de hand van hun onderzoeken dat het niet mogelijk kon zijn dat deze ‘flashes’ mensen stimuleerde om specifieke producten te kopen. Volgens een onderzoek van Bermeitinger et al. (2009) kunnen subliminale boodschappen geen behoefte creëren. Wel kunnen deze boodschappen gedrag beïnvloeden. Daarbij meldt het boek ‘Hidden Persuasions’, (Andrews, van Leeuwen & van Baaren, 2013), dat de flashes, die Vicary in 1957 gebruikte, het emotieopwekkende deel van onze hersenen niet hadden kunnen bewerken maar wel hadden kunnen activeren. Het zou dus moeten kunnen dat we via deze manier wel worden gestimuleerd om Coca-Cola te kopen als de behoefte aan drinken en meer specifiek voor Coca-Cola al aanwezig is. Hebben we geen behoefte aan drinken, dan heeft subliminale marketing geen effect op ons onderbewustzijn.

WAT IS ONDERBEWUSTZIJN MARKETING? 3.2 NU: NEUROMARKETING. De subliminale vorm van marketing wordt tegenwoordig alleen nog maar als een verouderde vorm van inspelen op het onderbewustzijn gezien. We richten ons nu binnen de onderbewustzijn marketing op onbewuste associaties: Neuromarketing. Het beïnvloeden en inspelen op de werking van onze neuronen.

zoals hen willen worden. Oftewel we bezoeken de sportschool waarschijnlijk ook vaker. Een soort voorbeeldfunctie dus.

Neuronen zijn verbindingen en zenuwen in onze hersenpan. Onze associaties die via synapsen onze neuronen verbinden, leggen ‘linken’ tussen verschillende gedachten en gevoelens. En om deze associaties te belonen hebben we een stofje ‘ dopamine’ in ons lichaam. Deze zorgt voor een onbewust gevoel van geluk.

Neem de sigaretmerken Marlboro en Camel bijvoorbeeld. Deze adverteren niet met een naam maar met associaties. Marlboro is niet Marlboro maar de kleur rood. Camel is niet Camel, maar een kameel voor een zonsondergang.

Maar ons onbewuste kan ook getriggerd worden door ‘spiegelneuronen’. Dat zijn neuronen die zich in ons onderbewustzijn aanpassen op wat iemand ziet op dat moment. Neuronen die gaan vergelijken, en dus spiegelen. Deze cellen draaien bijvoorbeeld overuren wanneer je een sportschool in stapt. Genoeg lijven om jezelf mee te vergelijken. Dik, dun, gespierd of slap. Martin Lindström, auteur van het boek Buyologie (2008), benoemt in zijn boek een sportschool die hier mooi gebruik van maakt. Sportschool A&F heeft enkel afgetraind personeel rondlopen in haar school. Onbewust gaan onze spiegelneuronen aan het werk en willen we alleen nog maar zijn zoals zij. Wat er dus onbewust voor zorgt dat de associaties met hun merk en fit getrainde lijven voor altijd in ons geheugen blijven zitten. En wat indirect dan weer ons gedrag lijkt aan te passen, omdat we net

Neuromarketing is een vorm van marketing die momenteel eigenlijk nog in de kinderschoenen staat. Bedrijven/Merken blijken er echter al wel volop mee te experimenteren.

Of een van de recentste voorbeelden McDonalds. Zij besloten op een gekke vrijdagmiddag eens even om advertenties door heel Nederland te hangen zonder merknaam of logo op deze uitingen. Een zeer opvallende manier van adverteren voor het merk. Maar gelijk hebben ze. Waarom zou een van de grootste merken op deze wereld steeds hun logo moeten vermelden. Wij weten zonder logo ook wel dat die dunne frietjes in die rode bakjes of die net iets te perfect opgemaakte dubbele burger van hen zijn.

WAT IS ONDERBEWUSTZIJN MARKETING? Het resultaat? De advertenties bleken een grote associatie waarde te hebben en zorgden voor een direct gevoel van ‘trek in Mac’ bij velen. Iedereen koppelde de advertenties meteen aan McDonalds en dat bewijst de kracht van goede associaties. Deze merken spelen dus in op de werking van onze neuronen. Ze voeden onze onbewuste associaties en gevoelens, niet ons bewuste verstand. 3.3 BEÏNVLOEDING VAN KEUZE/DENK PROCESSEN. Kiezen we dan echt aan de hand van associaties? Ja, dat doen we. En hoezeer we ook denken dat we deze gevormde associaties in eigen handen hebben: newsflash! Dat hebben we niet! En dat is voor ons, als communicatiespecialisten en marketeers, natuurlijk fantastisch. Je zou bijna kunnen zeggen dat wij een soort superieure macht over consumenten hebben. Wij maken boodschappen die het bewuste of zelfs (zoals bewezen mogelijk) het onbewuste van de consument beïnvloeden die er voor zorgen dat ze voor een bepaald product of merk kiezen. Bizar, maar waar. Met onbewuste marketing kunnen we dus inspelen op ons onbewuste. Dat kan volgens Ronald Voorn, van Brand & Business Architects (2014), op verschillende niveaus. 1. Input of verwerkingsniveau: niet waarnemen dat je beelden van Pepsi Cola in de nieuwste Home Alone film hebt gezien. 2. Procesniveau: er niet van bewust zijn dat de associaties van deze beelden je zin laten krijgen in Pepsi Cola. 3. Gedragsniveau: een Pepsi Cola willen en gaan drinken

Oftewel het inmiddels bekende ‘productplacement’ is een van de vele voorbeelden hoe we tegenwoordig inspelen op het onderbewustzijn van de consument. Dit is echter wel maar een zeer lichte vorm van onderbewustzijn marketing. We nemen het product namelijk wel bewust waar, maar het komt in de vorm van een serie of film niet over als reclame. Dit wordt daarom ook wel het ‘gebruiksmoment’ genoemd. Mij kun je niet wijs maken dat je bijvoorbeeld tijdens het kijken naar nr1 NL soap GTST, niet zo nu en dan eens een ‘Breaker’ voorbij hebt zien komen. En had jij toen zin in een ‘Breaker’? Waarschijnlijk wel, zo niet? Dan heb je het merk of product in ieder geval toch weer even ‘Top of Mind’ gehad. En daar draait het allemaal om. Onze denkprocessen beïnvloeden. Onze hersenen voeden met associaties, verlangens en behoeften.

WAT IS ONDERBEWUSTZIJN MARKETING? 3.3.1 VERBORGEN METHODES. Het boek ‘Hidden persuasion’ (2013), onderbouwd dit met een aantal voorbeelden van de vorm van onderbewustzijn marketing die tegenwoordig wordt toegepast. Zo zeggen zij dat de waarde van een merk of product sterk beïnvloed wordt door de associatie ermee. Neem bijvoorbeeld het product cocktails. Deze worden door, inmiddels wel, iedereen geassocieerd met vakantie, warmte en zelfs misschien zon, zee en strand. Dat doet de verkoop van cocktails binnen de vakantieperiode natuurlijk alleen maar goed. Hetzelfde geldt voor het tegenover gestelde product, chocolademelk. Daar heb je absoluut geen zin in als het warme zonnetje op je bolletje brandt. Maar natuurlijk wel als het buiten ijskoud is. Zo hebben deze twee dranken hun eigen seizoen geclaimd. Geweldig toch als je door middel van een of meerdere associaties met je merk of product een heel seizoen kan claimen waarin je verkoop ieder jaar weer enorm stijgt. Dat doen associaties dus met een merk. ` En zo noemt het boek nog meer manieren om ons onderbewustzijn, onze emotie en onze gevoelens te beïnvloeden. Zo blijkt dat een merk of product eerder geliefd wordt wanneer gebruik wordt gemaakt van een vorm die menselijk lijkt. Ons onderbewustzijn hecht namelijk meer waarde aan iets levends dan aan een levenloos voorwerp. Een manier om dus via het onderbewustzijn niveau mensen te laten geven om je merk of product.

Een recenter bewijs dat het onbewuste daadwerkelijk te bespelen valt, is het populaire programma ‘Mindf*ck’ op Nederland 3 BNN (2014). Hierin laat illusionist, en tevens psycholoog, Victor Mids (2014) zien dat er verschillende handige trucjes zijn om ons onbewuste te activeren en te bespelen.

Zo gebruik hij het bekende experiment van de apen. Hij laat heel zijn aflevering door, overal een aap doorheen lopen. Maar omdat wij zo gefocust naar hem en zijn trucjes kijken, letten wij niet bewust op de aap die heel de aflevering lang al ons beeldscherm terroriseert. We hebben het wel waargenomen, maar onbewust. Deze waarneming is dus even ‘on-hold’ gezet en wordt geactiveerd wanneer Victor verteld dat we dit de gehele aflevering waarschijnlijk niet opgemerkt hebben. En zoals het programma en haar kijkcijfers laat zien, is het bespelen en beïnvloeden van ons onbewuste een hot item.

HET EFFECT VAN ONDERBEWUSTZIJN MARKETING.

HET EFFECT VAN ONDERBEWUSTZIJN MARKETING. Binnen marketing zijn we natuurlijk al eeuwenlang aan het inspelen op het bewuste, dus bv. smaak, uitstraling van het product en de prijs. Maar tegenwoordig lijkt het steeds meer van belang om als merk op het onbewuste van consumenten in te spelen. We zijn inmiddels wel bestand geraakt tegen alle verkooppraatjes van marketeers. Maar waar we nog niet bestand tegen zijn is het inspelen door marketeers op ons onderbewustzijn. Beter nog, daar gaan we nooit bestand tegen zijn. Want zoals al eerder besproken, is ons onderbewustzijn buiten ons eigen bereik. Maar onderzoekers en marketeers van tegenwoordig hebben toch een manier gevonden om via ons onderbewustzijn binnen te dringen.

Behoefte creëren, die in onze hersenen opgeslagen worden. En dat kunnen we dus een geslaagde associatie noemen. Denk maar eens aan de geur in supermarkten. Inmiddels weten we dat die ‘net-afgebakkenbrood-lucht’ ons lokt naar de broodafdeling. Maar zo zijn er nog tientallen andere onbewuste signalen te vinden in bv. supermarkten, meldt bv. Mindf*ck (2014). Want wat dacht je van de hoogte waarop producten liggen, of zelfs welke producten er naast elkaar staan. Of hoe de winkel überhaupt is ingedeeld om je zo lang mogelijk in de winkel te houden.

4.1 HET EFFECT OP DE CONSUMENT. Het kopen van producten, door consumenten, bestaat in principe uit 2 momenten: 1. Het kiezen van een product 2. Het daadwerkelijke kopen van het product. Het is heel belangrijk om deze 2 momenten apart te bekijken wanneer we het effect op consumenten willen weten. Want zowel bewuste, maar ook zeker onbewuste signalen in bv. de supermarkt zorgen ervoor dat je voor een bepaald product kiest. Maar deze signalen moeten zo sterk zijn en blijven dat de klant niet ineens zijn of haar trek in het product verliest. Oftewel de beïnvloeding van de consument moet zo gericht of zo goed zijn dat het de klant overtuigd om hiervoor initiëel te kiezen, en aan het einde van de boodschappenronde er nog steeds van overtuigd is dat hij of zij het nodig heeft.

Onze route is bepaald, ons zicht op producten is bepaald, onze neusvleugels worden gevoed. Zelfs de muziek die wordt gedraaid in supermarkten bepaalt ons koopgedrag. Draait er bijvoorbeeld Duitse schlager bij de wijnafdeling, dan kopen we eerder een Duitse wijn dan een Franse. Het lijkt wel alsof we helemaal niets meer in eigen handen hebben.

HET EFFECT VAN ONDERBEWUSTZIJN MARKETING. Het is eigenlijk een soort professioneel hypnotiseren. Wij laten ons onderbewuste beïnvloeden en doen precies, of bijna precies, wat ze willen. Makke lammetjes zijn we eigenlijk hè? 4.1.1 HET PSYCHISCHE EFFECT. We zijn dus gedoemd om ons te laten beïnvloeden via ons onbewuste. Wat eigenlijk best eng klinkt. Onze harde schijven in onze hersenpan hebben namelijk maar een bepaalde capaciteit voor bewuste waarneming. En al die andere waarnemingen schuiven we door naar ons onderbewustzijn niveau. Niet wetend dat deze er ooit zijn geweest omdat we deze niet bewust kunnen waarnemen. Maar toch dingen ze mee in ons keuze- en denkproces. En dat is weer het soort oer-gevoel dat ons stuurt. We weten soms dat iets niet verstandig is of dat er iets gaat gebeuren, maar hoe we dat weten, dat weten we niet. Mag ik aan u voorstellen: dat is nu ons onderbewustzijn dames en heren. 4.2 HET EFFECT VOOR BEDRIJVEN. Maar wat hebben marketeers en hun bedrijven, merken of klanten hier nu aan? Simpel. Verkoop! Sales! Daar draait het toch ook om bij marketing. Consumenten bespelen om extra verkoop te genereren. Door het onderbewustzijn van consumenten te kunnen beïnvloeden heb je een soort macht over hen. En die macht wordt gebruikt om de consument over te halen om aankopen te doen. Macht in de vorm van een impuls aankoop laten doen, of zelfs via het aanmaken van associaties bij de consument door een soort neuron te claimen in het onbewuste geheugen van een

consument. En dat klinkt ook weer zo eng. Maar het zegt in principe precies wat ze doen. Want juist de associaties die een leven lang meegaan zorgen voor een relatie met je consument. Die associaties zorgen voor een Top of Mind effect. En die associaties zorgen zo dus voor verkoop, niet alleen op korte/impuls termijn maar ook op langere termijn. Et voila. Dat klinkt natuurlijk heel gemakkelijk, maar via verschillende testen en onderzoeken van Lisa Vandeberg(2014) hangen er nogal wat regeltjes aan ‘het goed kunnen inspelen’ op iemands onderbewustzijn. Zo is het bijvoorbeeld van belang dat je voor het beïnvloeden van het onderbewustzijn nog geen informatie over een bepaald merk of product verschaft aan de consument. Want dit triggert juist het bewuste, rationele deel van onze hersenpan en dit kan zorgen voor een afkeer tegen het betreffende merk. Ook meldt zij dat onderzoeken niet altijd een goed beeld geven van wat wel het onderbewustzijn zou kunnen raken en wat niet. Het is voor bedrijven dus een ultieme, maar nog steeds riskante, vorm van marketing. Het staat met alle onderzoeken eromheen misschien niet meer in de kinderschoenen, maar het is zeker nog niet oud genoeg om, bij wijze, op zichzelf te gaan wonen.

ETHISCH VERANTWOORD?

ETHISCH VERANTWOORD? Waar marketing al iets manipulatiefs in zich heeft, heeft onderbewustzijn marketing dat misschien wel nog iets meer. Het manipuleert ons op het niveau in onze hersenen waar we onszelf niet kunnen verweren. In ons onderbewustzijn. Dus mag het eigenlijk wel? Is het zoals we zeggen ‘ethisch verantwoord’? 5.1 WAT IS ETHISCH VERANTWOORD De Dikke van Dale en de Nederlandse encyclopedie zeggen dat iets dat ‘ethisch’ is iets is dat een verband houdt met normen over wat goed en slecht is. Ethisch komt namelijk van het woord ethiek. En dat beschrijven ze als het vakgebied van de filosofie die zich met goed en slecht bezighoudt. Niet heel duidelijk. Maar dat is het hele begrip in zijn of haar context ook meestal niet. Want ethiek en het ethische is gebaseerd op een persoonlijk gevoel. In de wet mag dan misschien vast staan wat volgens onze maatschappij goed of slecht is. Maar over andere, want minder maatschappelijke, kwesties is het moeilijk om precies te zeggen waarom iets goed of waarom iets slecht is. Want zoals elk verhaal kan alles van twee (of zelfs meer) verschillende kanten bekeken worden. 5.2 IS ONDERBEWUSTZIJN MARKETING ETHISCH VERANTWOORD? Als we het hebben over het inspelen op het onderbewustzijn kunnen we best spreken van een maatschappelijk issue. Net als bijvoorbeeld met het plegen van euthanasie, of het toepassen van de doodstraf, zou het eigenlijk per land vast moeten staan in de wet of onderbewustzijn marketing goed of slecht is, en dus ethisch verantwoord mag worden genoemd.

En met de eerder benoemde, vroegere variant van onderbewustzijn marketing: subliminale marketing, was dat ook zo. In landen als Australië en Groot Brittannië is 5 jaar na de uitvinding van deze vorm van marketing het bij wet verboden om het in te zetten. In Nederland werd het niet verboden door onze wet, maar werd in de Reclame Code vastgelegd dat deze vorm van beïnvloeding niet werd geaccepteerd. Toch raar dat in deze nieuwe vorm van onderbewustzijn marketing, nl. neuromarketing, het tegenwoordig wel weer geaccepteerd lijkt te zijn. Leen de Waal, principal Consultant bij de Wagner Group (2012) en ook nog eens filosoof neemt dit eens onder de loep. Hij zegt dat als neuromarketing, en daarmee dus overkoepelend onderbewustzijn marketing, echt in staat zou zijn om consumenten in willoze kopers te veranderen dan kan dat via 2 manieren: 1. Wij, mensen, hebben überhaupt geen eigen vrije wil tot onze beschikking. 2. We kiezen er zelf, bewust, voor om onze bewuste eigen vrije wil op sommige momenten uit te schakelen. Hij meldt dat nr. 1 ondersteund wordt door verschillende neurologische wetenschappers als Victor Lamme(2010) of Dick Swaab(2010) Maar meneer de Waal legt hier tegenover dat als dit waar is, de mens eigenlijk maar een willoos object is. Een object dat gedreven wordt door onbestuurbare natuurkrachten. En dat maakt volgens hem het maatschappelijke en juridische systeem in ons land geheel overbodig.

ETHISCH VERANTWOORD? Wat filosofen als Hobbes (1651), Nietzsche (1887) en Dennett(1996) daar dan weer tegenin gooien is dat wij, mensen, zelf ergens beter van kunnen worden door rekening te houden met anderen. En dat veronderstelt weer dat er iets in ons lichaam indirect bestuurd kan worden door anderen. Onderbewustzijn marketing kan dus pas werken als er geen ‘vrije wil’ in het spel is. Omdat het er 1 niet is of 2 onderdrukt wordt door onszelf. In het eerste geval heeft niet alleen de consument geen ‘vrije wil’, ook de marketeer of communicatieprofessional niet. Hij of zij is immers ook een mens. En dat maakt het zo krom. Want als niemand iets uit ‘vrije wil’ doet dan is er ook geen sprake van ethiek. De consument MOET zich laten beïnvloeden, omdat de marketeer iets MOET toepassen. In het tweede geval, is er daadwerkelijk een ‘vrije wil’ maar deze wordt bewust door onszelf onderdrukt. We kiezen er in dit geval dus bewust zelf voor om onszelf te laten bloot stellen aan deze vorm van marketing. En dan is er natuurlijk ook geen sprake van ethiek. Het wordt immers vrijwillig toegelaten. Maar dan is er nog een derde geval. Wat nu als onderbewustzijn marketing ons overvalt. Immanuel Kant (1797) stelt dat in een ethisch opzicht wij ieder een eigen verantwoordelijkheid hebben. We hebben een soort oer-instinct om onszelf te redden. Een voorbeeld hiervan is dat na het lezen van mijn topic jij ervan bewust bent wat onderbewustzijnsmarketing is en wat het met ons doet. Jouw eigen oer-instinct, dat jou beschermd

heeft door het opnemen van deze kennis de taak er alles aan te doen om jezelf voortaan tegen deze vorm van marketing te beschermen. Als je dat niet zou doen, stem je volgens het ethische principe er dus volledig mee in om onbewust bespeeld te worden. Deze afweging wordt vanuit een ‘vrije wil’ gemaakt. Hierdoor kan onderbewustzijn marketing dus absoluut ethisch verantwoord gezien worden. Enige kanttekening aan dit verhaal zou, volgens de Waal (2012), kunnen zijn dat marketeers er bewust voor kiezen om consumenten niet te waarschuwen voor de opkomende onderbewustzijn marketing. Maar door de aandacht die er tegenwoordig voor deze vorm van marketing is, kan ook deze kanttekening weer van tafel worden gegooid. We kiezen er namelijk uit ‘vrije wil’ voor of we de informatie die beschikbaar is, over bijvoorbeeld neuromarketing, wel of niet door te lezen. We kiezen er dus zelf voor ons wel of niet bekender met deze vorm van marketing te maken. En eigenlijk heb je bij het lezen van mijn topic ook uit ‘vrije wil’ gekozen om het te gaan lezen. Dus beste lezer, jij hebt uit ‘vrije wil’ gekozen om meer informatie over onderbewustzijn marketing te krijgen. Of je jezelf er uiteindelijk tegen gaat weren of niet, is natuurlijk weer een tweede ‘vrijwillige’ keuze.

IS ER EEN TOEKOMST VOOR ONDERBEWUSTZIJN MARKETING?

IS ER EEN TOEKOMST VOOR ONDERBEWUSTZIJN MARKETING? Omdat onderbewustzijn marketing een snellere en efficiĂŤntere kijk in ons brein geeft, kan het een rooskleurige toekomst binnen de marketing en de communicatiewereld hebben. Tools om precies te weten waar we ons op moeten richten. Wie wil dat nu niet?

Zowel Leen de Waal (2012) (uit het vorige hoofdstuk) als Victor Lamme (2010) melden dat bedrijven ons alleen maar de kans geven om ons brein gelukkig te maken. Ze dwingen niemand om zich willoos te laten beĂŻnvloeden. En dat maakt het dus ethisch verantwoord.

Victor Lamme, hoogleraar cognitieve neurowetenschappen en expert op het gebied van onderbewustzijn (2010), bevestigd dit door te melden dat onbewuste marketing niet alleen gunstig is voor de marketeers en/of communicatieprofessionals. Ook is onderbewustzijn marketing gunstig voor fabrikanten.

Er is dus geen reden of argument dat een mooie toekomst voor deze vorm van marketing in de weg kan staan.

Er zit namelijk enorm veel toekomst perspectief in deze branche en dat biedt natuurlijk enorm veel kansen voor bedrijven die het mogelijk maken om in hersenen te kunnen kijken.

Volgens neuromarketing expert Huub van Osch (2015) is het huidige onderzoek naar neuromarketing nog niet compleet. Dat is ook de reden waarom 60 tot 70% van de huidige producten die via vormen van onderbewustzijn marketing op de markt gebracht worden een flop zijn.

Wat volgens Lamme (2010) belangrijk is om te blijven doen, is het testen van emoties. Hij heeft het dan ook zijn missie gemaakt om emoties per seconde in kaart te kunnen brengen. Dit is volgens hem namelijk erg belangrijk voor de effectiviteit van onderbewustzijn marketing. Want zoals we eerder al besproken hebben draait ons onderbewustzijn voornamelijk op emoties. Volgens meneer Lamme, is het een kwestie van tijd en bewijslast voordat deze vorm van marketing gaat aanslaan. Bedrijven moeten overtuigd worden. En wat betreft de overlevingskans qua ethische normen en waarden, dat hebben we gezien. Het is gewoonweg niet onethisch te noemen.

Het zal niet lang meer duren voordat we tot op onze wenken bediend worden via onderbewustzijn marketing. Maar daar moet nog wel het een en het ander voor gebeuren.

Cognitief neurowetenschapper Steven Scholte (2015) geeft hierbij als voorbeeld een supermarkt die in hun reclame omgekeerde psychologie uit te voeren. Zo noemde een van de acteurs in de commercial dat boodschappen doen saai en vervelend was. Nogal opmerkelijke uitspraken voor notabene een supermarkt zelf. En het bleek dan ook dat dat geen slimme zet was geweest. Omdat er nog weinig onderzoek was verricht naar de emoties van ons consumenten en de werking hiervan wisten zij niet dat we bij het zien van commercials juist emoties overnemen en niet ons afkeren van getoonde emoties. Finale fout dus,

IS ER EEN TOEKOMST VOOR ONDERBEWUSTZIJN MARKETING? want de associaties die men voortaan met de desbetreffende supermarkt had waren zoals begrijpelijk niet erg positief. Het resultaat dus van te weinig onderzoek. Huub stelt daarom dus, net als meneer Lamme, dat onderbewustzijn marketing en daarmee de neuromarketing pas een toekomst hebben wanneer we het onderzoek richten op het lymbische systeem, emotie dus. Huidige onderzoeken richten zich nog te veel op onze neurocortex, dat onze ratio en taal bevat. Deze zijn echter helemaal niet representatief omdat dit deel van onze hersenen geen informatie los laat voordat het gefilterd wordt. Dat is dus bewust gedaan, en wij zijn met onderbewustzijn marketing natuurlijk opzoek naar ons onderbewustzijn. Dat is ook mede de reden waarom gevoelens, voor je geliefde, voor een passie of voor iets wonderlijks zo moeilijk onder woorden te brengen zijn. Het is gevoel, geen ratio. Een toekomst voor onderbewustzijn marketing is er dus zeker. Maar om in de toekomst effectiever met deze vorm van marketing om te gaan moeten we dus meer kennis krijgen van het onderbewuste en dit concreter kunnen vertalen naar betrouwbare en bruikbare informatie. En dan kunnen merken pas echt heel bewust onbewust zijn in hun communicatie.

BRONNEN

BRONNEN HFST. 1 Wikipedia (2014). Onbewuste. Geraadpleegd op vrijdag 12 december 2014, via nl.wikipedia.org wiki/Onbewuste Weinberger, J (2014). The Effects of Conscious and Unconscious Processes on Consumer Behavior. Geraadpleegd op maandag 15 december 2014, via http://insightinnovation.org/blog/2014/08/14/theeffects-of-conscious-and-unconscious-processeson-consumer-behavior/ HFST. 2 Cemarketing (2014). Marketing, vroeger en nu. Geraadpleegd op vrijdag 12 december 2014, via http://zakelijk.infonu.nl/marketing/144113marketing-vroeger-en-nu.html Economie Leer Kracht (2014). Wat is Marketing? Geraadpleegd op vrijdag 12 december 2014, via http://www.economiehulp.nl/wat-is-marketing Scholz & Friends (2008). Dramatic Shift in Marketing Reality. Geraadpleegd op vrijdag 12 december 2014, via http://spijkerenco.nl/martketing-toen-ennu/ HFST. 3 Andrews, M. & Leeuwen, Dr. van & Baaren, Dr. van (2013). Hidden Persuasion. Amsterdam: BIS Publishers. Encyclo (2014). Subliminaal. Geraadpleegd op dinsdag 16 december 2014, via http://www.encyclo.nl/begrip/subliminaal

EURIB (2014). Consumer neuroscience; de stand van zaken. Geraadpleegd op woensdag 17 december 2014, via http://www.eurib.org/ fileadmin/user_upload/Documenten/PDF/ Neuromarketing/d_-_Consumer_neuroscience__de_ stand_van_zaken.pdf Ligthart, M (2013). Neuromarketing is de toekomst van het be誰nvloeden. Geraadpleegd op woensdag 17 december 2014, via https://mpligthart.wordpress.com/2013/10/10/ neuromarketing-is-de-toekomst-van-hetbeinvloeden/ Princen, M (2014). Neuron. Geraadpleegd op woensdag 17 december 2014, via http://www.brainmatters.nl/terms/neuron/ Tielens, E (2010). Marketing via je onderbewustzijn. Geraadpleegd op dinsdag 16 december 2014, via http://www.uu.nl/SiteCollectionDocuments/ Beta/Departementen/Biologie/ BioSCOPE/100440bioscope05LR.pdf Verwijmeren, T (2010). The workings and limits of subliminal advertising: The role of habits. Geraadpleegd op dinsdag 16 december 2014, via http://www.academia.edu/430108/The_Workings_ and_Limits_of_Subliminal_Advertising_The_Role_ of_Habits Voorn, R (2014). De geheimen in ons onbewuste. Geraadpleegd op zaterdag 27 december 2014, via http://www.marketingfacts.nl/berichten/degeheimen-in-ons-onbewuste

BRONNEN HFST. 4 Voorn, R (2014). De geheimen in ons onbewuste. Geraadpleegd op zaterdag 27 december 2014, via http://www.marketingfacts.nl/berichten/degeheimen-in-ons-onbewuste Aflevering van programma op televisie: Mids, V (2015). Mindf*ck. Geraadpleegd op maandag 5 januari, via Nederland 3 BNN http://www.avrotros.nl/mindfck/item/POMS_ AT_752776/mindfck-5-januari/ HFST. 5 Broersma, A (2014). Is subliminale be誰nvloeding toch mogelijk? Geraadpleegd op zondag 28 december 2014, via http://www.kijkmagazine.nl/artikel/subliminalebeinvloeding/ Encyclo (2014). Ethiek. Geraadpleegd op zondag 28 december 2014, via http://www.encyclo.nl/begrip/ethiek Encyclo (2014). Ethisch. Geraadpleegd op zondag 28 december 2014, via http://www.encyclo.nl/begrip/ethisch Waal, L. de (2012). Neuromarketing: de Verboden Sexy Geheimen... Geraadpleegd op zondag 28 december 2014, via http://www.aog.nl/marketing-sales/neuromarketingde-verboden-sexy-geheimen/ Wikipedia (2014). Ethiek. Geraadpleegd op zondag 28 december 2014, via http://nl.wikipedia.org/wiki/Ethiek

HFST. 6 Peelen, E & Wevers, L (2011). Neuromarketing: een glansrijke toekomst? Geraadpleegd op vrijdag 2 januari 2015, via http://www.icsb.nl/nl/innovatie/ publicaties/neuromarketing-een-glansrijketoekomst Ruhaak, S (2014). Scoren met neuromarketing. Geraadpleegd op vrijdag 2 januari 2015, via http:// www.baaz.nl/content/scoren-met-neuromarketing Waal, L. de (2012). Neuromarketing: de Verboden Sexy Geheimen... Geraadpleegd op zondag 2 januari 2015, via http://www.aog.nl/marketing-sales/neuromarketingde-verboden-sexy-geheimen/ Wetering, H. van de (2015). De hersenen als delfstof voor marketeers. Geraadpleegd op zondag 18 januari 2015, via http://www.npowetenschap.nl/ nieuws/artikelen/2015/Januari/Het-brein-vindtniets.html Gesproken professional: H. van Osch (Neuromarketing expert, 2 Januari, 2015)

INFOGRAPHIC

INFOGRAPHIC De uitkomsten van mijn onderzoek naar de toekomst van onbewuste marketing heb ik, naast dit geschreven document, verwerkt in een infographic. Deze vat alle conclusies en feiten samen in een beeldende en schematische vorm.

Daarentegen is dit (zoals u hebt kunnen lezen in mijn beschreven stuk) uw eigen vrijwillige keuze, en sta ik niet in voor het verkeerd opnemen van de informatie zoals deze beschreven staat in de infographic.

De infographic is compleet gebaseerd op het geschreven document wat u nu voor u heeft.

Deze infographic is geheel in eigen opdracht gefabriceerd en valt dus onder de copyright van dit document.

Mocht u verschillende feiten of conclusies in de infographic niet begrijpen, dan verwijs ik u dus graag door naar het geschreven document. Gebruiksaanwijzing voor de infographic: Nummers 0 t/m 6 staan vermeldt in het schema. Deze verwijzen naar de volgorde waarin u gelieve de infographic tot u neemt. Zo krijgt u het verhaal geheel chronologisch mee. Natuurlijk staat het u vrij om de infographic anders en/of in een andere volgorde te bekijken.

Mocht u vragen hebben over het document of over de infographic dan kunt u deze naar onderstaand e-mail adres sturen. - Steffi Anderson steffi.anderson@hotmail.com

INFOGRAPHIC

W AA

PAS NA ONZE EMOTIE komt onze intelligentie kijken en vult het ons ‘emotie gevormde’ oordeel aan

EN NG I EM RN 0

BEWUSTZIJN

=RATIO

95%

1 STE INDRUKKEN worden bepaald door onze emoties

ONDERBEWUSTZIJN

ASSOCIATIES waarnemingen die ratio en emotie koppelen

ONZE EMOTIES worden bepaald in het centrum van ons onderbewustzijn

=ONDER BEWUSTZIJN MARKETING

=INTUÏTIE 2

€ acties die product/dienst en de consument samen brengen INSPELEN OP BEHOEFTES OF JUIST BEHOEFTES CREËREN

TOEN

=MARKETING

keuze uit product A t/m product Z 100% MOEITE te overtuigen

SUBLIMINAAL extreem korte ‘flashes’ tonen die onbewust aanzetten tot koopgedrag

gebaseerd op gevoel, normen en waarden voelt het goed?

=ETHISCH VERANTWOORD? €

TOEN

keuze uit product X of product Y GEEN MOEITE te overtuigen

dan is er überhaubt geen sprake van ethiek

mogelijkheid om in onze breinen te kijken + geeft richting aan de benadering van doelgroepen

niet bewust waarnemen dat je iets ziet

PROCES NIVEAU

niet bewust weten dat het behoefte creëert

GEDRAGS NIVEAU

bewust de behoefte willen vervullen

verantwoordelijkheid ligt bij ons zelf we kunnen onszelf weren door kennis op te doen

maar het is noodzakelijk dat... we minder onderzoeken naar het verstand (de cortex)

TIP! ZOOM in via het programma om de infographic optimaal te kunnen bekijken.

meer onderzoek doen naar het lymbistische systeem!

EMOTIES

NEUROLOGISCH associaties beïnvloeden die onbewust aanzetten tot koopgedrag

op verschillende niveau’s INPUT/VERWERKINGS NIVEAU

beïnvloeden

=TOEKOMST

=KEUZE PROCES. BEÏNVLOEDEN

consument wordt dan is de mens een willoze koper?: willoos object 1. geen vrije wil 2. uit vrije wil we ondrukken ons (3. het overvalt ons) bewustzijn uit het niets we kiezen blootgesteld aan er zelf voor onbewuste beïnvloeding om ons te laten rooskleurige

€

vanwege de groote van ons onderbewustzijn worden 1 STE INDRUKKEN BINNEN MILLI-SECONDEN GEVORMD

=EFFECT?

MARKETEER verkoop product

CONSUMENT 1. keuze product 2. kopen product blijvende behoefte

HEEL BEWUST ONBEWUST is er een toekomst voor onbewuste marketing?

AUTRICE

AUTRICE 9 mei 1991 Venlo-Blerick. Een meisje kwam ter wereld. Dit meisje werd Steffi Loretta Anderson genoemd. Gedurende de jaren bleek dat dit meisje erg geïnteresseerd was in creatief bezig zijn.

Juli 2015 studeert Anderson af in haar Bachelor Creatieve Communicatie. Met een zeer geïntereerde houding richting de psychologische kant van het communicatievak.

Omdat Steffi een HAVO-diploma had behaald mocht ze de opleiding Grafisch Vormgeven in 3 jaar volgen i.p.v. de reguliere 4 jaar.

Met de fascinatie voor het kunnen beïnvloeden van koopkracht en keuze/denkprocessen van een consument gaat zij het werkveld bemeesteren.

De stages bij Océ communicatie afdeling (1ste stage) en bij van Zandbeek Communication Group (afstudeer stage) waren zeer goed bevallen. Ook heeft ze mee gedaan aan een project van de eindhovense school in samenwerking met de stichting Jong Ondernemen. Een bedrijfje opgericht en gehandeld. Ze heeft uit eindelijk haar MBOdiploma behaald in juli 2011.

Meer informatie over haar bedrijf Stelletje Creatieven is te vinden op: >> www.stelletje-creatieven.nl

Anderson had het gevoel nog niet uitgeleerd te zijn. Uiteindelijk heeft ze gekozen om haar leerpad te verlengen. Een keuze voor de opleiding Communicatie te Fontys Eindhoven was al snel gemaakt. In het 2de jaar ging ze haar creatieveen conceptdenken verder ontwikkelen. Uiteindelijk in 2013 startte zij, samen met haar partner, een bedrijfje in de creatieve communicatie op: Stelletje Creatieven. Met succes binnen de creatieve wereld. Zo boden verschillende bedrijven op basis van een gemaakte inhaker, voor het desbetreffende bedrijf, haar en haar partner verschillende samenwerkingen aan. En boden reclamebureau’s als Happy Cactus en David. haar zelfs studie-werk aan.

AUTRICE

ÂŠ Steffi Anderson - 2015