De antichambre: Een uitnodigende nieuwe toegang met de geschiedenis als startpunt

Op de Grote Markt wordt het Corps de Garde, waar nu nog het politiekantoor is, omgevormd tot de hoofdtoegang die het stadhuis voor iedereen vlot toegankelijk maakt.

Ontvangstplek

De architecten noemen dit deel de antichambre. In prestigieuze gebouwen zoals paleizen en grote herenhuizen is zo’n antichambre een fraai versierde ruimte waar bezoekers even kunnen wachten tot de gastheer of -vrouw hen ontvangt. In het stadhuis wordt de antichambre de ontvangstplek waar je bezoek aan de historische zalen start, waar je toeristische informatie raadpleegt of wacht op een gids.

Geschiedenis inspireert

Het studieteam heeft zich grondig verdiept in de bouwgeschiedenis van het stadhuis en zijn omgeving. Daaruit kwam het Corps de Garde naar voren als de meest geschikte locatie voor een nieuwe, drempelloze toegang.

Het Corps de Garde liep in de Tweede Wereldoorlog schade op, en werd in 1965 samen met de aanpalende woning d’Eycke herbouwd. Het heeft daardoor minder historische waarde dan de andere delen van het stadhuis. Daarom is het de logische plek om de noodzakelijke bouwkundige ingrepen te concentreren. Zo kunnen we de meer historische en waardevolle delen van het stadhuis restaureren en vrijwaren van nieuwe ingrepen. Voor de vorm en het uitzicht van die antichambre lieten de ontwerpers zich inspireren door de geschiedenis.

Op de benedenverdieping van de antichambre helpen medewerkers je verder en is er een balie van Visit Leuven.

Een comfortabele ronde trap en een lift brengen je naar de verdiepingen. Op de eerste verdieping vind je informatie over het stadhuis en de stad die je uitnodigt om op ontdekkingstocht te gaan.

Bovenop het Corps de Garde komen twee verdiepingen in de vorm van een achthoek. Die vorm is geïnspireerd op de achthoekige vormen van de torens van het Voorhuis, het Tafelrond en het koor van de kerk.

Op de tweede verdieping geniet je op het stadsbalkon van het mooie uitzicht op de Grote Markt.

Tussen het Corps de Garde en huis d’Eycke worden de bestaande gevelmuren en aanbouwen afgebroken. Zo maken we de historische vorm van beide huizen weer zichtbaar. In de plaats komt er een nieuwe verbinding met veel glas tussen de twee huizen en het Voorhuis. Die tussenruimte is een doorsteek vanuit de antichambre naar het historische gedeelte.

Het nieuwe volume zal zich subtiel inpassen in de omgeving. De ontwerpers hebben een driehoekvormige steen laten ontwikkelen waarvan de kleur aansluit bij de rest van het stadhuis en de andere historische gebouwen op de Grote Markt. De gestapelde open stenen doen denken aan een net met mazen - een knipoog naar de decoratieve mazen bovenaan de torentjes van de historische gebouwen op de Grote Markt.

'Een brede onthaalfunctie vraagt om een gedurfde ingreep'

Architecten Stijn Cools En Jasper Stevens

‘Het stadhuis is een statig en indrukwekkend gebouw, dat zeshonderd jaar geleden is ontworpen om uiting te geven aan politieke macht. Daardoor is het per definitie niet laagdrempelig. Van een gebouw met een grote trappenpartij en een imposante deur een toegankelijk huis maken: da’s bijna een contradictie.’

‘Bij de start van het project hebben we een visie op de restauratie geformuleerd. Daarbij hebben we de opvatting van de stad gevolgd om zo weinig mogelijk in te grijpen in de bestaande architectuur en om het historisch erfgoed zoveel mogelijk te ontzien. Toch moet je iets doen om van een slecht ontsloten complex naar een publiek en vlot toegankelijk gebouw te gaan. Soms is de conclusie dat je toch delen moet afbreken of bijbouwen.’

‘We zijn op zoek gegaan naar een plek om het gebouw publiek toegankelijk te maken. Die hebben we gevonden in de schaduw van het gotische Voorhuis, op de Grote Markt, aan het Corps de Garde – het huidige politiekantoor. Daar komt een nieuw volume, dat een onthaalfunctie krijgt. Het interieur van het politiekantoor heeft geen historische waarde, en een brede onthaalfunctie vraagt om een gedurfde ingreep. Zeshonderd jaar lang zijn er dingen toegevoegd aan het stadhuis, maar al die tijd is het schitterende Voorhuis intact gebleven. Wij trekken die lijn door.’

‘Het nieuwe volume maakt het stadhuis toegankelijk, als een antichambre – een voorkamer of ontvangstruimte. Vanaf de Grote Markt is de antichambre vrij toegankelijk, en van daaruit ga je zomaar naar boven en naar de rest van het stadhuis.’

‘We hebben lang gediscussieerd over hoe ‘zichtbaar’ het nieuwe volume mag zijn. Uiteindelijk hebben we ervoor gekozen om de gevel van het Corps de Garde te behouden. Ons ontwerp is zichtbaar genoeg, zonder dat het de omliggende gebouwen overstemt.’