Warmte uit drinkwater Historische gebouwen isoleren is praktisch onmogelijk. Maar hoe kan je ze dan milieu- en klimaatvriendelijk verwarmen en afkoelen? Bij de Abdij van Park hebben ze het klaargespeeld.
Lucht + licht = groene energie Stel je voor dat je energie zou kunnen halen uit licht en lucht – twee dingen die overal voorhanden zijn. Professor Johan Martens en onderzoeker Jan Rongé (Centrum voor Oppervlaktechemie en Katalyse van KU Leuven) zijn er volop mee bezig. Johan (rechts op de foto): ‘We hebben een paneel ontwikkeld dat water uit de lucht haalt en met behulp van zonlicht opsplitst in waterstofgas en zuurstofgas. Waterstofgas bevat veel energie. Je kan er bijvoorbeeld elektriciteit mee maken, en er wagens op laten rijden.’ ‘Onze technologie is erg groen: geen uitstoot van vervuilende stoffen of CO2. En het werkt overal waar er zon is en waterdamp in de lucht hangt. Dat is ongeveer overal op aarde, en zelfs op sommige andere planeten. Maar we beginnen hier in Leuven (lacht).’ Jan: ‘De wetenschap en technologie erachter zijn behoorlijk complex, maar het paneel zelf is eenvoudig te gebruiken. Dat is nieuw: om waterstofgas op te wekken had je tot nu toe een team ingenieurs nodig om de machines te bedienen.’
‘De grootste uitdaging was het opschalen. We hadden in het lab een prototype ter grootte van pakweg een vingernagel. Dat werkte goed, maar er een heel paneel van maken, da’s toch een ander paar mouwen. Veel wetenschappers over heel de wereld zijn daarmee bezig, maar voorlopig is het alleen onze groep gelukt.’
Wim Van Aerschot (Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Leuven): ‘De Watergroep pompt grondwater op in de site van de abdij. Dat loopt via gigantische buizen onder de vijvers naar de onthardingsinstallatie in Haasrode. Vandaar wordt het verder verdeeld naar Leuvens huishoudens. Wat wij in de Abdij van Park doen, is een deel van dat water – 50 kubieke meter per uur – naar de centrale stookplaats sturen. Daar onttrekken we er met behulp van warmte‑ wisselaars en warmtepompen warmte aan. Grondwater heeft een constante temperatuur van zowat 12 graden; die kunnen we verhogen tot 45 graden. Het principe is eenvoudig: het water wordt door dunne
buisjes geperst. Daardoor ontstaat druk, en dus ook warmte. Check maar eens als je de volgende keer je fietsbanden oppompt: je zal de pomp voelen opwarmen. Dat is precies hetzelfde effect.’ ‘Het warme water gaat vervolgens naar een gasketel, waar het wordt verhit tot een graad of 65. Daarna pompen we het naar de radiatoren in de gebouwen. Dat levert serieuze milieuwinsten op: je moet veel minder gas verbranden om water van 45 naar 65 graden te brengen dan van 12 naar 65. Bonus: we kunnen de installatie ook gebruiken om de abdij te koelen in de zomer.’ •
Johan: ‘En nu moeten we nóg eens gaan opschalen: we moeten een manier vinden om relatief eenvoudig en tegen een correcte prijs series van panelen te produceren. Daarvoor werken we samen met een Leuvens bedrijf, Comate. We gaan er vaart achter steken, want we krijgen constant mails uit alle hoeken van de wereld van mensen die onze technologie willen gebruiken. Zonder overdrijven: de wereld smeekt om onze panelen.’ •
De energiesnoeiers van RuimteVaart Mensen in armoede zijn zich heel erg bewust van hun energieverbruik, maar hebben geen geld voor zonnepanelen, een goed geïsoleerde woning of energiezuinige huishoudtoestellen. De energiesnoeiers van RuimteVaart gaan jaarlijks op huisbezoek bij zo’n 200 gezinnen die in armoede leven. Ze bekijken hun energiefactuur en doen een toer door het huis. Ze plaatsen gratis isolerende folie achter de verwarming, ledverlichting en spaardouchekoppen. Ze geven ook tips over energiebesparing. Dankzij de energiescan kunnen de mensen zo’n 10% besparen op hun energiefactuur. •
i
www.deruimtevaart.be/projecten/duurzaam-wonen
15
