ANDREAS BRANDSTETTER CEO INSURANCE EUROPE
H υποχρεωτική ασφάλιση λύση σε χώρες με χαμηλή διείσδυση των ασφαλίσεων
Σ
Συνέντευξη στον ΚΩΣΤΗ ΣΠΥΡΟΥ
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
| ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ | 46
το ασφαλιστικό κενό που παρουσιάζεται σχεδόν σε όλη την Ευρώπη αναφέρεται στην αποκλειστική συνέντευξή του στο «ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΝΑΙ» και τον Κωστή Σπύρου, ο κ. Andreas Brandstetter, πρόεδρος της Insurance Europe. Κάθε κενό προστασίας είναι μοναδικό, όσον αφορά τους λόγους που το δημιουργούν και τον τρόπο που αυτό εκδηλώνεται, ενώ υπάρχουν επίσης και σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών, όσον αφορά την έκθεση στον κίνδυνο, στη διείσδυση των ασφαλίσεων, στα επίπεδα συνειδητοποίησης του κινδύνου, ακόμη και διαφορές στο ρόλο που παίζουν οι ασφαλιστές σε κάθε δεδομένη αγορά. Επομένως, οποιαδήποτε λύση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη μοναδική φύση των κενών προστασίας, καθώς και τα εκάστοτε εθνικά πλαίσια και περιστάσεις. Το κλειδί για τη διαχείριση όλων των κενών προστασίας, ωστόσο, είναι η σημασία της συνεργασίας, επισημαίνει ο κ. Brandstetter.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ο κ. Andreas Brandstetter.
47 | ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ | ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
Αναφερόμενος στην υποχρεωτικότητα της ασφάλισης ο κ. Brandstetter σημειώνει ότι τα συστήματα υποχρεωτικής ή ημι-υποχρεωτικής ασφάλισης δεν θα ήταν κατάλληλα σε όλες τις περιπτώσεις, μπορούν όμως να αποτελέσουν μέρος της λύσης, ειδικά στην περίπτωση χωρών που εκτίθενται σε σημαντικούς κινδύνους και όπου η διείσδυση των ασφαλίσεων είναι χαμηλή. Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής ― Μιλάτε συχνά τον τελευταίο καιρό για το μεγάλο ασφαλιστικό κενό στην Ευρώπη. Σε ποιους τομείς το εντοπίζετε; Πράγματι, παρατηρήσαμε ότι υπάρχει μια γενική αύξηση του αριθμού των ατόμων και των επιχειρήσεων που δεν προστατεύονται καταλλήλως έναντι των κινδύνων που αντιμετωπίζουν. Αυτό επιβεβαιώθηκε και από την πρόσφατη Έκθεση της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ασφαλιστικών Ενώσεων (GFIA), που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2023. Σύμφωνα με τη μελέτη, το κενό προστασίας παγκοσμίως είναι σημαντικό, όσον αφορά το μέγεθος και τον κοινωνικό αντίκτυπο, ιδίως σε τέσσερις τομείς: κλίμα, συντάξεις, κυβερνοχώρος και υγεία, φτάνοντας σε συνολικό αριθμό περίπου 2,8 τρισ. δολαρίων ΗΠΑ ετησίως, κάτι που ισοδυναμεί με περίπου το 3% του παγκόσμιου ΑΕΠ ετησίως. Αυτά αποτελούν τα γνωστότερα και μεγαλύτερα κενά προστασίας, αλλά βλέπουμε επίσης κενά να εμφανίζονται και σε άλλους νεότερους τομείς, όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η πράσινη μετάβαση. Για παράδειγμα, οι κοινωνικές και οικονομικές αυτές αλλαγές συνεπάγονται μια ολοένα αυξανόμενη χρήση μπαταριών ιόντων λιθίου. Καθώς η φόρτιση, η χρήση, η ανακύκλωση ή η απόρριψη τέτοιων μπαταριών συνοδεύεται από νέους τύπους κινδύνων πυρκαγιάς, είναι δύσκολο για τους ασφαλιστές να παρέχουν κάλυψη για ορισμένες από τις οικονομικές δραστηριότητες που συνδέονται με αυτούς τους τύπους μπαταριών στις τιμές που αναμένουν οι ασφαλισμένοι. Είναι επομένως σημαντικό να συμμετάσχουν σε διατομεακές συνεργασίες για την εξεύρεση λύσεων, ειδικά καθώς η χρήση μπαταριών αναμένεται μόνο να αυξηθεί. ― Ποια είναι η στρατηγική που προτείνει η Insurance Europe για να ξεπεραστεί αυτό το κενό; Κάθε κενό προστασίας είναι μοναδικό, όσον αφορά τους λόγους που το δημιουργούν και τον τρόπο που αυτό εκδηλώνεται, ενώ υπάρχουν επίσης και σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών, όσον αφορά την έκθεση στον κίνδυνο, τη διείσδυση των ασφαλίσεων, τα επίπεδα συνειδητοποίησης του κινδύνου, ακόμη και διαφορές στο ρόλο που παίζουν οι ασφαλιστές σε κάθε δεδομένη αγορά. Επομένως, οποιαδήποτε λύση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη μοναδική φύση των κενών προστασίας, καθώς και τα εκάστοτε
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
| ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ | 48
εθνικά πλαίσια και περιστάσεις. Το κλειδί για τη διαχείριση όλων των κενών προστασίας, ωστόσο, είναι η σημασία της συνεργασίας. Για παράδειγμα, η αντιμετώπιση του κενού προστασίας του κλίματος απαιτεί την επείγουσα ανάληψη δράσης σε διάφορους τομείς, όπως η πρόληψη, η προσαρμογή και ο μετριασμός. Οι ασφαλιστές έχουν σπουδαίο ρόλο να διαδραματίσουν, αλλά δεν μπορούν να το κάνουν μόνοι τους, ειδικά καθώς η διαθεσιμότητα οικονομικά προσιτών ασφαλιστικών προϊόντων αναμένεται να εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από τις εντατικές προσπάθειες προσαρμογής και μετριασμού της κλιματικής αλλαγής (μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου), και αυτοί οι τομείς απαιτούν πολυμερή συμμετοχή. Για παράδειγμα, όλοι οι ενδιαφερόμενοι (δηλαδή δημόσιες αρχές, επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστών και ιδιωτών) πρέπει να συμβάλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ενώ οι ασφαλιστές μπορούν να συμβουλεύουν τις κυβερνήσεις και τους ασφαλισμένους για μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, η κύρια ευθύνη, για παράδειγμα η ενίσχυση των αναχωμάτων ή η εφαρμογή οικοδομικών κανονισμών ή χωροταξικού σχεδιασμού, εμπίπτει σε μεγάλο βαθμό στις δημόσιες αρχές. Σε αυτό το πλαίσιο, ευθύνη της Insurance Europe είναι να συνεργαστεί με τους ενδιαφερόμενους φορείς, ιδίως σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, ώστε να ρίξει φως στο ρόλο που μπορεί και είναι πρόθυμος να παίξει ο ασφαλιστικός κλάδος, όσον αφορά την υπέρβαση των κενών προστασίας. Η Ομοσπονδία υπογραμμίζει περαιτέρω τις συνθήκες υπό τις οποίες οι ασφαλιστές μπορούν να παίξουν το ρόλο τους και το τι αναμένεται από τους άλλους εμπλεκομένους. ― Ποια η θέση σας όσον αφορά την υποχρεωτική ασφάλιση ιδιωτικής περιουσίας σε όλη την Ευρώπη; Το πρώτο πράγμα που πρέπει να τονιστεί είναι ότι δεν υπάρχει λύση που να ταιριάζει σε όλους και ότι κανένα ενιαίο σύστημα δεν θα λειτουργούσε σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συγκεκριμένα, κατά τη θέσπιση ενός συστήματος υποχρεωτικής ασφάλισης, είναι σημαντικό να εξετάσουμε τις ξεχωριστές συνθήκες που επικρατούν σε μια χώρα και να εξετάσουμε τι είναι δυνατόν να γίνει, υπό το πρίσμα των μοναδικών χαρακτηριστικών, της ιστορίας και των πρακτικών της κάθε χώρας. Η άποψή μου είναι ότι τα συστήματα υποχρεωτικής ή ημι-υποχρεωτικής ασφάλισης δεν θα ήταν κατάλληλα σε όλες τις περιπτώσεις, μπορούν όμως να αποτελέσουν μέρος της λύσης, ειδικά στην περίπτωση χωρών που εκτίθενται σε σημαντικούς κινδύνους και όπου η διείσδυση των ασφαλίσεων είναι χαμηλή. Εάν λάβουμε υπόψη τη Γαλλία και την Ισπανία, η ασφάλιση περιουσίας δεν είναι υποχρεωτική, αλλά όταν αγοράζεται ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο ιδιοκτησίας,
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
η κάλυψη φυσικών καταστροφών περιλαμβάνεται αυτόματα σε αυτό, γεγονός που οδήγησε σε υψηλά ποσοστά διείσδυσης. Επιπλέον, διεξάγονται συζητήσεις σε αυτές τις χώρες, οι οποίες διερευνούν τον τρόπο με τον οποίο το υπάρχον σύστημα μπορεί να γίνει πιο βιώσιμο υπό το πρίσμα της αυξανόμενης συχνότητας και σοβαρότητας των γεγονότων που συνδέονται με το κλίμα. ― Ποιες άλλες προτεραιότητες θέτει η Insurance Europe; Ο βασικός στόχος της Insurance Europe είναι να διασφαλίσει ότι διαθέτουμε ένα ρυθμιστικό πλαίσιο, βιώσιμο μελλοντικά και κατάλληλο για το σκοπό που εξυπηρετεί, το οποίο να αναγνωρίζει τα πραγματικά οικονομικά στοιχεία της ασφαλιστικής επιχείρησης και τις πραγματικές ανάγκες των πελατών. Επί του παρόντος, αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, την επίτευξη καλού αποτελέσματος στην επανεξέταση Solvency II της Ε.Ε., όπου οι συζητήσεις συνεχίζονται ακόμη, και να διασφαλιστεί ότι οι κανόνες για τη διανομή ασφαλίσεων είναι επαρκείς. Όσον αφορά το Solvency II, η τρέχουσα αναθεώρηση θα πρέπει να αντιμετωπίσει ανησυχίες σχετικά με αστοχίες κατά τη μέτρηση, οι οποίες οδηγούν σε υπερβολικές κεφαλαιακές απαιτήσεις και υψηλή αστάθεια. Αυτό θα άρει τα περιττά ρυθμιστικά εμπόδια στους ασφαλιστές που προσφέρουν μακροπρόθεσμα προϊόντα, εγγυήσεις και επενδύσεις που θέλουν και χρειάζονται οι πελάτες. Θα βοηθούσε επίσης στην
ενίσχυση της ικανότητας επενδύσεων των ασφαλιστών και στη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητάς τους παγκοσμίως. Η αναθεώρηση θα πρέπει επίσης να διασφαλίσει ότι η αναλογικότητα λειτουργεί στην πράξη και να ελαχιστοποιήσει την επιβάρυνση των νέων απαιτήσεων, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί το κόστος - το οποίο τελικά βαρύνει τους πελάτες. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ε.Ε. επιθυμούν να καταλήξουν σε συμφωνία έως τα τέλη του 2023. Ωστόσο, πέρα από τους τριμερείς διαλόγους της Ε.Ε., πολλές από τις λεπτομέρειες θα συμπεριληφθούν σε μελλοντικούς κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμούς, επομένως είναι βασικό και αυτά τα στοιχεία να είναι κατάλληλα. Θέλουμε επίσης να διασφαλίσουμε ότι η νομοθεσία της Ε.Ε. υποστηρίζει τις επενδύσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία, θέτοντας τους καταναλωτές στο επίκεντρό της. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο παρακολουθούμε και επανεξετάζουμε στενά τη Στρατηγική Λιανικών Επενδύσεων (RIS) της Ε.Ε. - η οποία στοχεύει στην αύξηση της λιανικής συμμετοχής στις χρηματοπιστωτικές αγορές, προστατεύοντας παράλληλα τους επενδυτές από αθέμιτες πρακτικές. Ωστόσο, επί του παρόντος πιστεύουμε ότι οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν επιτυγχάνουν αυτούς τους στόχους, καθώς θα καθιστούσαν την πρόσβαση των καταναλωτών σε συμβουλές και προϊόντα πολύ πιο περίπλοκη και χρονοβόρα και θα τους αποθάρρυνε από το να επενδύσουν. Αρκετές από τις προτάσεις της Επιτροπής θα οδηγούσαν επίσης τους καταναλωτές να αγοράζουν τα φθηνότερα προϊόντα, παρά αυτά που καλύπτουν καλύτερα τις ανάγκες τους. ― Πώς είναι η συνεργασία της Insurance Europe με άλλους ευρωπαϊκούς κοινωνικούς επιχειρηματικούς οργανισμούς και με την Εποπτική Αρχή; Η Insurance Europe είναι ένας δίκαιος και αξιόπιστος εταίρος και αποτελεί σημείο επαφής για ιδρύματα, φορείς χάραξης πολιτικής και εποπτικές αρχές. Κατά τη ρυθμιστική διαδικασία, η Insurance Europe αναπτύσσει, προωθεί και υπερασπίζεται θέσεις του κλάδου που υποστηρίζονται από τεχνική έρευνα και τεχνογνωσία. Μέσω του κυβερνητικού λόμπι, των δημόσιων υποθέσεων, των βιομηχανικών φόρουμ και της διαχείρισης θεμάτων, συμβάλλει στην επίτευξη ενός θετικού πολιτικού, κοινωνικού, επιχειρηματικού και οικονομικού περιβάλλοντος. Η Επιτροπή Τομεακού Κοινωνικού Διαλόγου Ασφαλίσεων (ISSDC) είναι ένα φόρουμ, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο οποίο εκπρόσωποι ασφαλιστικών εργοδοτών και εργαζομένων συζητούν θέματα κοινού ενδιαφέροντος, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ως μέρος της αντιπροσωπείας των εργοδοτών, η Insurance Europe είναι ενεργό μέλος του ISSDC, του οποίου προεδρεύει κάθε δεύτερο χρόνο. Συμβάλλει επίσης στο έργο της ISSDC σε
49 | ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ | ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
θέματα πρωταρχικής σημασίας για την απασχόληση και τις κοινωνικές πτυχές στον ασφαλιστικό τομέα. ― Ποια ήταν τα πιο σημαντικά ζητήματα που αντιμετώπισε η Insurance Europe από τότε που αναλάβατε πρόεδρός της; Ο ευρωπαϊκός ασφαλιστικός κλάδος έχει ρυθμιστεί σε μεγάλο βαθμό, σε εθνικό επίπεδο, εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά τα τελευταία χρόνια αυτό που έχω παρατηρήσει είναι ότι σχεδόν κάθε πτυχή της ασφάλισης έχει επίσης επηρεαστεί από τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή νομοθεσία. Αυτό περιλαμβάνει Solvency II, PRIIP, IDD, MIFID, MID, GDPR, DORA, CSRD. Πολλά ακρωνύμια, αλλά και μεγάλη επίδραση και κόστος. Ο ασφαλιστικός κλάδος χαιρετίζει τη σωστή ευρωπαϊκή νομοθεσία, καθώς μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της εμπιστοσύνης των πελατών, στην εναρμόνιση των απαιτήσεων και στη διασυνοριακή ανάπτυξη και ανταγωνισμό. Ωστόσο, είναι δύσκολο να σχεδιαστεί μια καλή νομοθεσία και να αποφευχθούν αθέλητες συνέπειες, ειδικά για έναν κλάδο τόσο ποικιλόμορφο, πολύπλοκο και σημαντικό όσο ο ασφαλιστικός κλάδος. Ο βασικός ρόλος της Insurance Europe είναι να συνεργάζεται με τα μέλη της σε όλη την Ευρώπη για να διασφαλίσει ότι ο κανονισμός είναι αποτελεσματικός και αποδοτικός. Μια κακή ρύθμιση επηρεάζει εντέλει τους πελάτες, εάν δεν είναι αποτελεσματική ή εάν προσθέτει περιττό κόστος ή εμπόδια στην παροχή υπηρεσιών και προϊόντων. ― Ποιο είναι το όραμα της Insurance Europe για το μέλλον του ασφαλιστικού κλάδου στην Ευρώπη; Οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν μοναδική συνεισφορά στην κοινωνία μέσω των προϊόντων προστασίας και αποταμίευσης που παρέχουν σε ιδιώτες και επιχειρήσεις, όπως
ANDREAS BRANDSTETTER
και μέσω των μακροπρόθεσμων επενδύσεών τους στην οικονομία. Το κλείσιμο αυτών των τεράστιων κενών προστασίας που προανέφερα καθιστά την ασφάλιση πιο σημαντική από ποτέ και η Insurance Europe βλέπει τον κλάδο να κάνει ακόμη περισσότερα από ό,τι κάνει τώρα και, επομένως, να διαδραματίζει βασικό ρόλο στην κάλυψη των κενών. Όμως, όπως αναφέρθηκε επίσης προηγουμένως, αυτή είναι μια συλλογική πρόκληση και χρειάζεται οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να παίξουν επίσης τον δικό τους ρόλο. Για παράδειγμα, βελτίωση της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης, κατοχή και εφαρμογή οικοδομικών κανονισμών για τη μείωση της έκθεσης σε κινδύνους φυσικών καταστροφών, συνεργασία με τη βιομηχανία για την ανάπτυξη συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Οι Ρυθμιστικές Αρχές πρέπει επίσης να βεβαιωθούν ότι ο Ασφαλιστικός Κανονισμός της Ε.Ε. επιτρέπει και υποστηρίζει τους ασφαλιστές να κάνουν περισσότερα. Αυτό σημαίνει ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Ε.Ε. πρέπει να δημιουργήσουν τέτοιες συνθήκες που: • Να επιτρέπουν στους ασφαλιστές να χρησιμοποιούν αναδοχή βάσει κινδύνου και ομαδοποίηση κινδύνων, ώστε να διατηρούν τις τιμές ελκυστικές. • Να μην επιβαρύνουν υπερβολικά τους καταναλωτές με πληροφορίες όταν αγοράζουν ασφαλιστικά και επενδυτικά προϊόντα που βασίζονται σε ασφάλειες. • Να μη δημιουργούν εμπόδια στις μακροπρόθεσμες και βιώσιμες επενδύσεις των ασφαλιστών. • Να αυξάνουν τη διαθεσιμότητα μακροπρόθεσμων και βιώσιμων περιουσιακών στοιχείων. • Να αποφεύγουν τις άσκοπες υψηλές κεφαλαιακές επιβαρύνσεις που βλάπτουν την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα των ασφαλιστών της Ε.Ε. • Και, τέλος, να αίρουν τα εμπόδια πρόσβασης στην αγορά και το εμπόριο.
Ο Andreas Brandstetter, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της UNIQA Insurance Group, Αυστρία, εξελέγη πρόεδρος της Insurance Europe τον Μάιο του 2018. Ο Andreas είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος (1992) και διδακτορικού διπλώματος (1994) στις Πολιτικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης στην Αυστρία, συμπεριλαμβανομένου και ενός έτους υποτροφίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο των ΗΠΑ. Το 1993 εντάχθηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο του τότε αντικαγκελάριου της Δημοκρατίας της Αυστρίας, προτού αναλάβει διευθύνων σύμβουλος του Αυστριακού Λαϊκού Κόμματος. Το 1995, διορίστηκε επικεφαλής του γραφείου Ε.Ε. της Αυστριακής Ένωσης Raiffeisen στις Βρυξέλλες και τη Βιέννη. Ο Andreas εντάχθηκε στον ασφαλιστικό κλάδο το 1997 ως βοηθός του διευθύνοντος συμβούλου της προκάτοχου εταιρείας UNIQA, ενώ το 2002 έγινε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, υπεύθυνος για τις διεθνείς αγορές και τις συγχωνεύσεις και εξαγορές. Την ίδια χρονιά ολοκλήρωσε το MBA του στο California State University, Hayward/IMADEC. Τον Ιούλιο του 2011, διορίστηκε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ασφαλιστικού ομίλου UNIQA.
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
| ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ | 50