Peter Verhaert: De biotechnologische doorbraken van morgen

Peter Verhaert

De biotechnologische doorbraken van morgen

Als CEO van biotechbedrijf ProteoFormiX heb ook ik het voorbije jaar gefascineerd de vooruitgang in onze industrie gevolgd. Maar de evoluties die de meeste aandacht krijgen, liggen niet altijd binnen de domeinen waar er het meest geïnnoveerd wordt.

Het juninummer van het toonaangevende vakblad Nature Biotechnology publiceerde de toekomstvisie op de gezondheidssector van een selecte groep biotechleaders. Termen als precisiegeneeskunde, big data-analyse en artificiële intelligentie werden daarbij gretig in de mond genomen.

De technologieën waarnaar men refereerde focussen voornamelijk op het menselijk genoom (DNA) en het daarvan afgeschreven RNA. De analyse van deze biomoleculen is de laatste jaren immers spectaculair veel sneller, nauwkeuriger en goedkoper geworden, wat tal van nieuwe toepassingen mogelijk maakt. De biotechnologie dankt dit in wezen aan een uitvinding uit 1983: de (sinds de coronatesten bij de brede bevolking bekende) PCR-methode om minuscule hoeveelheden DNA exponentieel te amplificeren.

Biologie is evenwel meer dan de kennis van genen. De meeste ziektes zijn bovendien vrijwel nooit het rechtstreekse gevolg van enkel DNA. Of we al dan niet gezond functioneren wordt bepaald door de afgewerkte genproducten, met name de eiwitten. Zij vormen ontelbaar veel biologische nanomachientjes in ons lichaam die maken dat we infecties kunnen bestrijden, dat onze hersenen kunnen denken, onze ogen licht kunnen detecteren, ons bloed zuurstof kan transporteren, en dat ons eten tot goede, bruikbare nutriënten kan worden omgezet. De precieze structuur van een eiwit – in het vakjargon ook wel ‘proteoform’ genoemd – hangt af van het complexe samenspel van genetische én omgevingsfactoren. Meer focus op moderne analytische technieken om specifieke proteoforms in stalen van individuele patiënten te identificeren, zal helpen om tot nog toe onvoldoende begrepen ziektes te doorgronden tot op het klinischrelevante moleculaire niveau. Daarbij onderzoeken we welke specifieke eiwitstructuren ziektebepalend zijn. Dit zal direct leiden tot de ontwikkeling van de nieuwe geneesmiddelen en vroege diagnostica waarnaar in neurodegeneratieve ziektes en hardnekkige kankers al zolang wordt gezocht.

Ik ben het bovendien volkomen eens met de collega’s biotech start-upoprichters in Nature Biotechnology die voorspelden dat alternatieve innovatieve businessmodellen dienen ontwikkeld te worden die volop de moderne netwerkcultuur benutten. Businessmodellen waarin open science wordt gekoesterd, met ruimte voor samenwerkingen binnen de industrie en daarbuiten. De tijdens het coronajaar ontwikkelde en dit voorjaar gelanceerde oproepen voor onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten, lijken er alvast op te wijzen dat de Europese Innovation Council (EIC) en het Europees Instituut voor Innovatie en Technologie (EIT) hebben begrepen dat de wetenschappelijke doorbraken van morgen, en bijgevolg ook onze samenleving, hiervan zullen profiteren.

Er dienen alternatieve innovatieve businessmodellen ontwikkeld te worden die volop de moderne netwerkcultuur benutten.

Het leven van Viviane Konvi veranderde drastisch.

Ze hoeft niet langer om 5u op te staan en kilometers te stappen om water te halen, want sinds kort is er een waterpomp vlak bij haar woning.

Haar gezin is niet meer om de haverklap ziek. Er is schoon water om te drinken, te koken en haar kleine baby te verzorgen.

“Water is leven,” vertelt Viviane Konvi. “Water was lang een grote zorg, maar die tijd is gelukkig voorbij.”

Doe een gift

U geeft een gezin van 5 personen drinkbaar water voor slechts 50 euro. Voor giften vanaf 40 euro ontvangt u een fiscaal attest. BE22 5230 8036 1747 (mededeling “JFW9”)