Vrachtwagenchauffeur van knelpunt- naar knalberoep

De ‘war for talent’ woedt ook in de transportsector. Zelfs voor de pandemie bestond al een nijpend tekort aan vrachtwagenchauffeurs. Transportbedrijven doen er alles aan om de aantrekkelijkheid van het beroep te verhogen en de vacatures in te vullen.

Transport en logistiek zijn cruciaal voor een goed draaiende economie. Het goederentransport is een belangrijke schakel in de hele logistieke keten. We verwachten producten in de winkel, geneesmiddelen bij de apotheker en onze online bestelling aan de deur. We moeten er dus alles aan doen om het beroep van transporteur zo snel mogelijk van de lijst van knelpuntberoepen te halen en het imago op te krikken.

De huidige situatie heeft vooral te maken met het negatieve beeld van het beroep van vrachtwagenchauffeur: moeilijke arbeidsomstandigheden zoals lange werkdagen, hoge werk- en tijdsdruk, talloze files en verkeersopstoppingen op de wegen en vele controles. Nochtans biedt de job een goede verloning, werkzekerheid en veel variatie. Ook de vergrijzing speelt mee. Een op de drie chauffeurs is ouder dan 50 jaar. “Transportbedrijven zetten echt alle kanalen van rekrutering open: van de eigen website, sociale media, uitzendkantoren, jobbeurzen tot een advertentie op de camion”, zegt Sofie De Keersmaecker, consultant logistieke sector bij SD Worx. Sommige bedrijven gaan nog een stap verder en geven aanbrengpremies. Bovendien lukt het ook steeds beter om vrouwelijke chauffeurs aan te trekken. Ze worden warm onthaald in een toch wel overwegend mannelijke wereld.

Het aantrekken en behouden van chauffeurs is en blijft een moeilijke opdracht. Het loonpakket is volwaardig maar toch geen afdoende motivator. Werkgevers moeten echt alle instrumenten tegelijkertijd bespelen. Denk bijvoorbeeld aan een variabel loon, voordelen en work-lifebalans. “Wij hebben een bonussysteem uitgewerkt waarmee chauffeurs na drie maanden dienst een bedrijfswagen kunnen krijgen”, geeft Sofie Kesteloot, hr-coördinator bij transportbedrijf Xwift mee, “maar ook dat is geen garantie om je personeel te behouden. Wij zetten verder heel hard in op het welzijn van onze chauffeurs door in samenspraak met hen zo goed mogelijk jobs op maat aan te bieden, aangepast aan hun persoonlijke situatie en ambities.” De Keersmaecker voegt andere belangrijke factoren toe voor de retentie van werknemers. “Transparantie, een duidelijke loonbrief en uitleg naar de chauffeurs toe creëren wederzijds respect, waardoor een goede bedrijfssfeer ontstaat. Erkenning, omkadering en opleidingen zijn tools van groot belang. Wanneer een chauffeur zijn eigen trekker mag kiezen en zijn cabine mag inrichten naar eigen smaak, zal hij zich onmiddellijk comfortabeler voelen en dat ook uitstralen. Een tevreden werknemer is de beste ambassadeur van de firma. Het is belangrijk om mensen te vinden met de juiste attitude, met een passie voor trucks die bereid zijn opleidingen te volgen en hun specifieke rijbewijs te halen.” Hiervoor kunnen ze bij de VDAB en het Sociaal Fonds Transport & Logistiek terecht.

“Om een positief imago op te bouwen van de transportbedrijven, is ‘employer branding’ een must”, voegt De Keersmaecker nog toe, wat onmiddellijk bevestigd wordt door Sofie Kesteloot. “De transportsector heeft echt een frisse wind nodig en moet loskomen van dat oubollige imago. Wij hebben enthousiaste chauffeurs die met een vlog hun dagelijks reilen en zeilen tonen. Ze posten foto’s en video’s op de sociale media van hun avonturen op de weg. Sinds kort hebben we ook een kanaal op TikTok.”

En wat brengt de toekomst? Gaan zelfrijdende vrachtwagens het beroep van vrachtwagenbestuurder overbodig maken? Zeker niet, klinkt het. Een vrachtwagen zal enkel op snelwegen autonoom rijden en niet op secundaire wegen of bedrijfsterreinen. Door de grote automatisatie zal het beroep juist aantrekkelijker worden voor jongeren. De job zal meer afwisseling en inhoud kennen en er zullen andere competenties gevraagd worden, gelinkt aan informatica en IoT. Het is niet omdat een vliegtuig op automatische piloot gezet kan worden, dat er geen piloot meer in de stuurcabine zit.

Wij zetten hard in op het welzijn van onze chauffeurs door hen een job op maat aan te bieden.

— Sofie Kesteloot, Xwift

Het groeipad van Manuport Logistics: employer of the year

Het Antwerpse logistiek bedrijf Manuport Logistics zag zijn omzet de laatste tien jaar vervijfvoudigen. De freightforwardingspeler is niet alleen bezig aan een spectaculaire internationale groei, maar krijgt ook lof om de informele no-nonsense bedrijfscultuur. De ‘Employer of the year’-award was de kers op een vruchtbaar jaar.

Manuport Logistics (MPL), met hoofdkantoor in Antwerpen, heeft wereldwijd 650 werknemers in dienst op 23 verschillende locaties. Voor het einde van het jaar zullen er nog eens drie nieuwe kantoren bijkomen: in Maleisië, Indonesië en Thailand. Ook Japan en de Filipijnen staat op de planning. MPL zet maximaal in op multimodale logistieke oplossingen voor de volledige supplychain. Met een jaarlijkse omzet van meer dan 520 miljoen euro legt die aanpak hen geen windeieren. Hun internationale groei komt op organische wijze tot stand, maar wordt ook aangezwengeld door strategische acquisities. Vorig jaar nog tekende MPL de grootste overname ooit in de geschiedenis van het bedrijf. Een Turkse concurrent werd ingelijfd. “Op nationaal niveau hechten we bij een potentiële overname vooral belang aan onze strategische verticals: productspecifi eke logistieke oplossingen”, vertelt CCO Ken Joris. “Als bedrijven in een bepaalde vertical een groot marktaandeel of waardevolle knowhow hebben, gaan we daar verder op in. Op internationaal niveau kijken we vooral naar die no-nonsense bedrijfsmentaliteit die we belangrijk vinden: zeg wat je denkt, dan valt er wel een oplossing uit de bus. Dat is onze succesformule en daar wijken we niet van af.”

Manuport Logistics is een middelgrote logistieke speler, en kiest ervoor om in dat segment te blijven. “Middelgroot betekent een sterke ITdienstverlening, een persoonlijke benadering en een goede fi nanciële gezondheid. Als de sector een dipje kent, kunnen we daarmee omgaan. We merken dat kleinere bedrijven het almaar moeilijker krijgen. Als daar local heros tussenzitten, nemen wij die als groeibedrijf graag over. Zij worden minder kwetsbaar, en ook wij doen er ons voordeel mee.”

De war for talent is ook voor MPL geen nieuws, maar de nasleep van de coronacrisis zet de logistieke sector wel nog meer onder druk. “Door de nieuwe uitdagingen in de globale logistieke keten vraagt het meer tijd en inspanning van onze mensen om dingen gedaan te krijgen”, legt Evert Janssens uit, global hr-manager. “We hebben dus extra krachten nodig, maar die zijn moeilijk te vinden. Dat is trouwens geen Belgisch probleem, maar een uitdaging waar we in al onze kantoren mee geconfronteerd worden.”

Door de pandemie zijn mensen bovendien anders in het leven gaan staan. De worklifebalans staat hoger op de prioriteitenlijst van werknemers. “Logistiek is nu eenmaal een sector waar alles kwalitatief, kostenbewust en snel moet gaan. Maar we zijn voorstander van fl exibele werkuren en we proberen onze mensen in te zetten in de teams waar ze zo goed mogelijk tot hun recht komen. Onze werknemers zijn onze belangrijkste asset. Zij maken het verschil. Daar zijn we rotsvast van overtuigd.”

Forwarders en transportcoördinatoren zijn de moeilijkst te vinden profi elen, maar ook goeie IT’ers of accountants zijn knelpuntberoepen. “De voorbije vijf jaar is ons aantal medewerkers verdrievoudigd. Het merendeel van onze aanwervingen verloopt vooral via ons eigen netwerk. Dat bewijst dat we goed bezig zijn. Het gaat om een bonte mix van persoonlijkheden, maar ze delen dezelfde waarden: een open en directe manier van communiceren. Geen verborgen agenda’s of politieke spelletjes. We zetten sterk in op ownership en transparantie als basis van elk team. We zoeken mensen die samen met ons de extra mile willen gaan, die beschikken over de juiste attitude en grote betrokkenheid tonen. We werken hard maar trachten dit steeds te doen met een lach op ons gezicht. We ondernemen ontzettend veel initiatieven, bijvoorbeeld afterworks of onze MPL rooftop om onze mensen een goed gevoel op het werk te geven.”

Logistiek is in se een oldschool business, maar een technologische inhaalbeweging maakt de sector sneller en minder log. Wat nodig is, want de druk stijgt, onder andere door de impact van de klimaatverandering. “Door het lage waterniveau van De Rijn zijn er meer kleine schepen nodig met minder lading, waardoor er ook meer schippers nodig zijn. Ondertussen wordt in West-Europa scheepscapaciteit weggekocht om via de Donau grondstoff en uit Oekraïne te vervoeren. Daarom zijn we zelf in langetermijnhuurschepen en -assets beginnen investeren”, legt Ken Joris uit. “We hebben ook extra magazijnen en containers gekocht. Door zelf te investeren willen we de wereldwijde congestieproblematiek voor zijn.”

Ook op vlak van duurzaamheid wil MPL een voorloper zijn. Vier jaar geleden startten ze al met een elektrisch-hybride wagenpark. Momenteel werken ze mee aan de bouw van een hybride, futureproof schip. “We gebruiken zo goed als alle inlandterminals, maar de moeilijkheid zit in de Antwerpse haven. Zeeschepen krijgen er voorrang en de binnenvaart wordt stiefmoederlijk behandeld. Vaak moeten we dagen wachten om te laden of te lossen. De Antwerpse haven is de motor van de Belgische economie, maar onze mobiliteit wordt gegijzeld door een paar buitenlandse multinationals. Logistiek is gelukkig een innovatieve sector met veel toekomst. De knelpunten proberen we zelf op te lossen.”