08

Deelnemende scholen en bedrijven in duaal leren Scholen: Don Bosco Haacht, KTA Da Vinci Edegem, PITO Stabroek, SintCarolus Sint-Niklaas, Sint-Jozefinstituut Bokrijk en Technisch Heilig-Hartinstituut Tessenderlo. Bedrijven: Agfa-Gevaert, BASF Antwerpen, Bayer, Borealis, Chevron Phillips, Covestro, Datwyler Pharma Packaging, DuPont, Eastman, EuroChem, Evonik, ExxonMobil, Indaver, INEOS Oxide, INEOS Styrolution, JSR Micro, Kaneka, LANXESS, Nippon Shokubai, Prayon, Sanofi, Sumitomo Bakelite Europe, SVEX, Tessenderlo Kerley, Trinseo en Vynova.

STEM – tweede editie Het eerste STEM-Actieplan van de Vlaamse regering (2012 - 2020) had als belangrijke doelstelling meer instroom van jongeren en meisjes voor wetenschappelijke opleidingen en beroepen. Het nieuwe STEM-Actieplan (2020-2030), dat in het regeerakkoord zal opgenomen worden, mag volgens de Vlaamse Onderwijsraad veel breder gaan op vlak van didactiek, maatschappelijke relevantie, beleid en financiering en zal STEM-geletterdheid bevorderen voor alle burgers.

Meer O2 voor onze jongeren

Meer Overheid, meer Ondernemers: een nieuwe zuurstofinjectie om chemie aantrekkelijker te maken bij de jeugd is in de maak. Het nut voor de arbeidsmarkt van technische en wetenschappelijke vakken wordt nog sterker in de verf gezet.

‘D uaal lesgeven’ is het nieuwe proefproject dat eind vorig jaar werd aangekondigd door Vlaams Minister van Onderwijs Ben Weyts en Vlaams Minister van Werk Hilde Crevits. Door experts uit de chemische bedrijven deeltijds voor de klas te zetten, zou het tekort aan vakleerkrachten in de scholen kleiner worden. Langs de andere kant krijgen leerlingen de kans om de theorie uit de boeken te koppelen aan praktijkvoorbeelden. Maar wat is dan het verschil met ‘duaal leren’?

De meeste van onze studenten hebben al een werkcontract op zak voor het einde van het schooljaar.

— DIRK VLAEMINCK, DON BOSCO, HAACHT

In 2016 is het duaal traject opgestart voor de TSO-opleiding ‘Chemische Procestechnieken’. Terwijl in de klassieke vorm de leerlingen hun studie afwerken op school, aangevuld met een stage, brengen de leerlingen in het duale systeem meer tijd door in een bedrijf om de link tussen theorie en praktijk nog verder uit te diepen. Na drie jaar proefdraaien is het tijd voor een eerste evaluatie die de weegschaal sterk naar de positieve kant doet doorbuigen. “De directe beleving en het feit dat ze echt deel uitmaken van een bedrijfsteam geven de leerling een realistisch beeld van de job”, stelt Dirk Vlaeminck, stagecoördinator voor de richting Chemische Procestechnieken in de Don Bosco school in Haacht. “De meeste van onze studenten hebben al een werkcontract op zak voor het einde van het schooljaar. Maar de afspraak is wel dat ze eerst hun diploma halen.”

En niet alleen de leerlingen, maar ook de scholen zelf hebben baat bij dit systeem, vervolgt Vlaeminck. “De interactie met de bedrijfswereld is sterker geworden, waardoor een directer inzicht ontstaat in de noden van de sector. Bovendien behouden we voeling met de nieuwste technologieën en de moderne infrastructuren van onze chemische bedrijven.”

De bedrijven in de chemiesector zijn grote voorstander van deze praktijkgerichte onderwijsvorm. “Het duaal leertraject is een perfect kanaal voor de instroom van de juiste profielen”, zegt Sandy Vandewalle, HR Manager bij Agfa-Gevaert NV. “Een langere tijd op de werkvloer is ideaal om de competenties van potentiële werknemers in te schatten. Niet alleen de technische kennis, maar ook de motivatie en de maturiteit van de leerling zijn heel belangrijk tijdens de werkopleiding.” Dat het duaal traject niet alleen is weggelegd voor jongeren die schoolmoe zijn, beaamt ook Dirk Vlaeminck. “De leerling moet absoluut getuigen van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid.”

Agfa zet dan ook heel sterk in op het mentorschap van duale leerlingen, vervolgt Vandewalle. “Medewerkers die zich geroepen voelen hun expertise door te geven, nemen deel aan de tweedaagse opleiding die verplicht is voor de mentorkandidaten. Zowel de inhoudelijke als de didactische vaardigheden worden meegegeven om de student zo optimaal mogelijk op te leiden en aan te sturen.”

Genderevenwicht in de chemische industrie is een ander belangrijk aandachtspunt. “Meisjes krijgen langzaam maar zeker meer interesse voor STEM-richtingen, maar in het TSO en BSO blijven ze ondervertegenwoordigd”, licht Vlaeminck toe. “We moeten niet alleen meisjes maar alle jongeren stimuleren en overtuigen van de maatschappelijke relevantie van wetenschap en technologie.

De motivatie en de maturiteit van de leerling zijn heel belangrijk tijdens de werkopleiding.

— SANDY VANDEWALLE , AGFA GEVAERT

Chemie kan immers innovatieve oplossingen bieden voor vraagstukken als klimaatverandering, duurzaamheid of de ontwikkeling van nieuwe medicijnen.” De omschakeling naar een positieve framing en dito communicatie is belangrijk.

De meerwaarde van het duaal lesgeven is een verdere structurering van de wisselwerking tussen onderwijs, overheid en bedrijfsleven. Alle partijen zullen in de komende maanden samenzitten en een regelluwe context creëren om vanaf volgend schooljaar ook van dit project een groot succes te maken. Het is immers van cruciaal belang dat onderwijsprogramma’s goed afgestemd blijven op de steeds veranderende behoeftes van de chemische sector.

Kuraray: gasbarrières zonder internationale grenzen

Kuraray, een internationaal bedrijf met hoofdvestiging in het Japanse Tokyo, is gespecialiseerd in de productie en verkoop van (onder meer) chemische producten. Duurzaamheid en effi ciëntie staan er hoog in het vaandel. In de Antwerpse vestiging ligt de focus op EVAL™, een polymeer plastic van enkele microns dik dat een gas- en aromabarrière vormt voor kwaliteit- en smaakhandhaving.

De toepassingen zijn legio: EVAL™ wordt gebruikt voor de bescherming en bewaring van verpakte voeding, cosmetica, vitamines … De stikstof of CO2 binnen de verpakking wordt perfect vastgehouden, terwijl de zuurstof erbuiten – dat de producten kan aantasten – wordt tegengehouden. Ook brandstof in een wagen kan met zo’n gasbarrière worden ‘verpakt’, zodat die binnen de tank worden gehouden. De laatste jaren worden deze polymeren ook gebruikt in de landbouw (verpakking van gewassen) en bouwwereld (bescherming in vloerverwarmingsen sanitaire buizen). Heel concreet wordt binnen de Antwerpse vestiging het granulaat geproduceerd waarmee de eindklant meerlagige structuren maakt – EVAL™ is een van die lagen.

Duurzaamheid hoog op de agenda Kris Nauwelaerts, Vice President Manufacturing & Technology: “Kuraray heeft, vooral dankzij de sterke R&D-afdeling, heel wat number one- en one and only one-producten, waarmee we ons kunnen diff erentiëren. Dat doen we verder ook door te focussen op duurzaamheid. Wij opereren in de sector van polymeren, en plastics hebben vandaag geen beste reputatie. Daarom werken wij zo circulair mogelijk en zetten we in op recycleerbaarheid – zowel binnen onze productontwikkeling als productieprocessen.”

Naast duurzaamheid wordt nog een aantal andere bedrijfswaarden gehanteerd. “Zoals respect voor de werknemer als individu, stimuleren van initiatiefnemen en

zelforganisatie”, aldus HR Coordinator Marijke Tavernier. “Ook focus op veiligheid is hier, zeker gezien onze sector, primordiaal. Nog een waarde binnen het bedrijf is de creation of added value: we zoeken constant manieren om toegevoegde waarde te creëren.”

Nieuwe markten ontwikkelen Omdat Kuraray sterk groeit, is het bedrijf op zoek naar nieuwe profi elen. Marijke Tavernier: “Heel concreet zijn wij op zoek een reliability engineer voor ons onderhoudsteam, die op lange termijn meewerkt aan het optimaliseren van onze Antwerpse vestiging. Verder zoeken we een market development engineer, die internationaal nieuwe markten voor ons product ontwikkelt door met grote brand owners te praten. Ten slotte zijn we op zoek naar process operators om in volcontinu shifts mee onze installaties aan te sturen. Bij voorkeur A2-profi elen die een chemie-gerelateerd specialisatiejaar achter de rug hebben.” “We brengen een heel technisch product op de markt”, vult Kris Nauwelaerts aan, “dus zijn we vooral op zoek naar technische profi elen – ook van onze salesen marketingmensen verwachten we een technische achtergrond.”

Hoe dan ook komen nieuwe medewerkers terecht in een ambitieus bedrijf, dat een PROUD 2020-plan uittekende. Kris Nauwelaerts: “PROUD verwijst naar de fi erheid die we voor het bedrijf en de producten voelen, maar daarnaast staat elke letter voor een strategische ambitie: P voor profi tability, R voor responsability, O voor opportunity, U voor Unique products & services, en ten slotte de D voor diversity: we willen diversiteit in onze manier van werken én in ons medewerkersbestand.”

Het zijn uitdagende tijden voor de technische diensten. Tal van installaties zijn vrij oud. Sommigen hebben nood aan levensduurverlenging of moeten de komende jaren vervangen worden. Maar ook digitalisering en automatisering zorgen voor nieuwe uitdagingen. Al deze installaties dienen het juiste onderhoud te krijgen. Onderhoud hoeft hierbij geen kostenpost te zijn. Een goed ingerichte technische dienst kan precies het verschil maken en waarde creëren. Mainnovation is een toonaangevend adviesbureau dat bedrijven helpt om dit te realiseren. Hierbij werken we aan de inhoud met aandacht voor de mens: Focus+Change. Meer weten? Ga naar www.mainnovation.com Het zijn uitdagende tijden voor de technische diensten. Tal van installaties zijn vrij oud. Sommigen hebben nood aan levensduurverlenging of moeten de komende jaren vervangen worden. Maar ook digitalisering en automatisering zorgen voor nieuwe uitdagingen. Al deze installaties dienen het juiste onderhoud te krijgen. Onderhoud hoeft hierbij geen kostenpost te zijn. Een goed ingerichte technische dienst kan precies het verschil maken en waarde creëren. Mainnovation is een toonaangevend adviesbureau dat bedrijven helpt om dit te realiseren. Hierbij werken we aan de inhoud met aandacht voor de mens: Focus+Change. Meer weten? Ga naar www.mainnovation.com