Gazeta Kowarska i Kurier Kowarski 4/2018

nr 4/2018 (71) ISSN 2300-2387 / EGZEMPLARZ BEZPŁATNY

Gazeta Kowarska Kwa r t a lnik sp o ł e c z n o- k ult ur a lny

04 /2018 Świetlica Przystań Wywiad z Burmistrz Elżbietą Zakrzewską Odzyskać Kowary Informacje z miasta

Burmistrz Elżbieta Zakrzewska wraz z Radą Miasta życzą Państwu zdrowych wesołych świąt oraz szczęśliwego nowego roku 2019

Gazeta Kowarska / Z MIASTA

Świąteczne kiermasze

Kowarska Rada Seniorów

Miejska Rada Seniorów Uchwałą Rady Miejskiej w Kowarach, dnia 14 czerwca br. pierwszy raz w Kowarach, powołana została Miejska Rada Seniorów.

Jest to społeczny organ, mający na celu tworzenie warunków do wykorzystania potencjału środowisk senioralnych, reprezentowania potrzeb i interesów osób starszych, które zamieszkują na terenie Gminy Miejskiej Kowary poprzez ich reprezentowanie, wzmacnianie, integrowanie i pobudzanie aktywności obywatelskiej. Tworzenie pozytywnego wizerunku seniorów, włączenie osób starszych w życie publiczno-społeczne Gminy.

Jednym z celów działania rady jest zwrócenie uwagi na problem starzenia się społeczeństwa i podjecie próby jego rozwiazania. Miejska Rada Seniorów reprezentuje środowiska senioralne w celu stworzenia sprawniejszej polityki senioralnej w Kowarach aby życie starszych mieszkańców Miasta stało sie łatwiejsze, ciekawsze, weselsze. MRS ma na celu głównie aktywizowanie kowarskich seniorów do aktywnego uczestniczenia w życiu miasta. Na pierwszą kadencję, trwającą 4 lata, do Miejskiej Rady Seniorów powołani zostali: Krystyna Ratajska – Przewodnicząca, Jan Wojdan – Wiceprzewodniczący, Mariola Demczur – Sekretarz oraz członkowie Irena Domańska i Edward Matczuk. Radni pełnią swoją funkcję społecznie.

Informacje na temat działalności MRS można uzyskać w Urzędzie Miejskim w Kowarach lub pod nr telefonu 75 64 39 231, 75 64 39 232 (Jan Wojdan Wiceprzewodniczący Miejskiej Rady Seniorów).

Roksana Czerwińska GAZETA KOWARSKA / SLOŁSITY kwartalnik miejski

Gazeta Kowarska

Redakcja: Dariusz Kaliński (PO red. nacz.), Agnieszka Jakubik, Ewa Kubarko-Lewandowska (dział reklam) Wydawca: Miejski Ośrodek Kultury, ul. Szkolna 2, 58-530 Kowary tel./fax: 75 718 25 77; e-mail: kowary.mok@gmail.com.pl Layout, skład komputerowy: Wojciech Miatkowski, literro.com Okładka: fot. Dariusz Kaliński

2

W grudniu odbywają się w naszym mieście kiermasze, na których można kupić świateczne ozdoby i kartki, domowe wypieki oraz wszystko, co może sprawić, że świąteczny czas będzie jeszcze piękniejszy.

Dużym powodzeniem cieszy się, tradycyjny już, przedświąteczny kiermasz organizowany przez Warsztaty Terapii Zajęciowej.

Rękodzieło, które trafia na te imprezę jest efektem pracy uczestników zajęć. Dzięki temu, że prace powstają podczas zróżnicowanych tematycznie warsztatów, oferta kiermaszu jest szeroka. Można wybierać między ozdobami wykonanymi przeróżnymi technikami – tkaniną, rysunkiem, malarstwem, a nawet wikliną.

Drugim tego typu wydarzeniem jest kiermasz organizowany przez Polski Komitet Pomocy Społecznej w Kowarach z panią Krystyną Konieczną na czele oraz Miejski Ośrodek Kultury w Kowarach. Od wielu już lat w auli MOK wystawiają się rękodzielnicy i artyści. Tutaj też można kupić piękne przedmioty, które wprowadzają do naszych domów świateczny klimat.

Obie przedświateczne imprezy odbywają się dzięki zaangażowaniu grupy ludzi, którzy wierzą, że warto doceniać pracę lokalnych twórców, wspierać ich i cele, na które przeznaczają dochód ze sprzedaży.

Już teraz zapraszamy na kiermasze przed świętami wielkanocnymi.

Uczestnicy świątecznego kiermaszu w MOK-u

Zjechali się piwosze Najdłużej działająca w Kowarach organizacja społeczna czyli Klub Piwosza Piwosz Smakosz Prykosz ma się bardzo dobrze. Świadczy o tym 41. Zjazd Klubu PSP, który odbył się 9 listopada i zgromadził kilkudziesięciu członków. Podczas imprezy tradycyjnie odśpiewano hymn piwoszy, którego refren rozpoczyna się od słów „Ja nie dbam o czerwony nos i o to, że wciąż tyję...”, mimo tak nieciekawych perspektyw chętnych do klubu nie brakuje. Zaprzysiężono nowych członków, pojawili się też chętni na „zaciera” czyli osoby, które przez rok muszą działać w klubie, a na następnym zjeździe zostaną przyjęte jako pełnoprawni członkowie klubu. Jak co roku wybrano też nowego prezesa w osobie Bogdana Andrzejewskiego, który zastąpił na tym stanowisku poprzedniego prezesa Macieja Michellę. (kid)

Gazeta Kowarska / Z MIASTA

Pomóżmy kotom przetrwać zimę W naszym mieście pojawiły się zimowe domki dla kotów. Zwracamy się z ogromną prośbą do wszystkich Mieszkańców, by pomogli się o nie zatroszczyć. Prosimy o informowanie znajomych i bliskich o akcji. Ważne jest, żeby domków nie niszczyć, nie przenosić i nie straszyć kotów.

Akcja przeprowadzana jest przez ludzi dobrej woli za zgodą Urzędu Miasta oraz Spółdzielni Mieszkaniowej Pod Śnieżką.

Spektakl My z ZMP zagrany w socrealistycznym gmachu MOK-u

Teatralna jesień w MOK Ostatnie teatralne wydarzenia w Kowarach to musicalowe widowisko „Opowiedział Dzięcioł Sowie” w wykonaniu Teatru Czwarte Miasto z Gdańska oraz „My z ZMP” Teatru Nowego Krakowa.

Pierwsza propozycja adresowana była do dzieci, ale rodzice i opiekunowie, którzy uczestniczyli w wydarzeniu razem ze swoimi pociechami, też bawili się świetnie. Sztuka „Opowiedział Dzięcioł Sowie” to widowisko muzyczne na podstawie wierszy Jana Brzechwy. Bajkowa scenografia, piękne kostiumu, rewelacyjna muzyka i wykonanie. Teatr dla dzieci na wysokim poziomie artystycznym.

Drugi spektakl, który przedstawiony był na deskach sceny MOK to widowisko „My z ZMP”, który jego twórcy nazywają „komunistyczną rewią”. Określenie to jest zasadne, bowiem dużo w nim muzyki, śpiewu i tańca. Rzecz adresowana do widzów dorosłych, ale dla młodzieży byłaby świetną lekcją historii. Temat lat 50-tych w Polsce potraktowany z dystansem, ale i z wnikliwością. Obawy o to, że w realizację wkradnie się bezrefleksyjny sentyment, okazały się bezpodstawne. Widowisko z elementami kabaretu, wysmakowane teatralnie i muzycznie zachwyciło kowarska publiczność.

Artyści byli zachwyceni, że grali „My z ZMP” w prawdziwie socrealistycznym wnętrzu sali widowiskowej MOK, żywiołowe reakcje na widowni dostarczyły im zadowolenie i satysfakcję.

Zachecamy do śledzenie oferty kulturalnej MOK na www. mok.kowary.pl oraz www.facebook.com/mokkowary/.

Budka dla kota

Zdjęcia z aktorami po spektaklu Opowiedział Dzięcioł Sowie

3

Gazeta Kowarska / RADA MIEJSKA

Odzyskać Kowary Tak, Drodzy Kowarzanie, nadszedł czas odzyskać Kowary. Pewnie część z Was pomyśli sobie, że nikt lub nic przecież nam ich nie odebrało, a jednak moim zdaniem jest inaczej, spróbuję Wam to uzasadnić.

Przez wiele lat następowała degradacja naszej społeczności, bo byliśmy nią tylko wtedy, kiedy łączyła nas praca w dużych przedsiębiorstwach takich jak R1 czy Fabryka Dywanów. Można pokusić się o stwierdzenie, że byliśmy społecznością, kiedy łączył nas dobrobyt, kiedy wszyscy mieli pracę, kiedy było gdzie się spotkać ze znajomymi, kiedy żyło się spokojnie, bo ktoś rozwiązywał za nas problemy i dbał o sprzedaż albo zbyt wytworzonych przez nas dóbr. Raz był to WIELKI BRAT innym razem jakieś zjednoczenie, krótko mówiąc problemy zaczęły się, kiedy wkroczyła gospodarka rynkowa i gmina musiała gospodarzyć samodzielnie. Wtedy, moim zdaniem, przestała istnieć prawdziwa społeczność kowarska, co bardziej zaradni poradzili sobie w nowej rzeczywistości, jednak większość nie. Co gorsze, nie poradzili sobie kolejni włodarze, którzy ciągiem nietrafionych decyzji podzielili Kowary na oderwane fragmenty.

Pierwszą decyzją, która być może z ekologicznego punktu widzenia była słuszna, jednak mocno odcięła Kowary od głównej arterii, była budowa obwodnicy. Wiem, że to jak na tamte czasy decyzja nowatorska i przyszłościowa, ale jej skutki odczuwamy do dziś, chcielibyśmy, żeby miasto tętniło życiem, a ono po 17-tej zamiera. Gdyby budowa obwodnicy niosła za sobą przeniesienie centrum handlowego na peryferia i budowę przy niej marketów, pewnie losy Kowar potoczyłyby się inaczej. Drobni kupcy nadal mieliby swoją klientelę w stopniu zapewniającym im byt, a obecnie walczą z marketami w samym centrum, walka z góry skazana na porażkę. Właśnie ta druga decyzja o budowie marketów blisko centrum, to drugie kowarskie nieszczęście.

Mam świadomość, że duże sieci dobrze płaciły gminie za atrakcyjne lokalizację, ale trudno się oprzeć wrażeniu, że nie było to dostatecznie konsultowane z mieszkańcami.

Sprzedaż nieruchomości w naszej gminie od lat 90-tych odbywała się chaotycznie i była raczej potrzebą zatkania dziurawego budżetu, niż jakimś planowym zamiarem. Często nieruchomości kupowane były w celach spekulacyjnych, gmina potrzebowała kasy, ktoś kupował, zwiększał swój stan posiadania. I tak mamy dzisiaj. Kowary poszatkowane nieruchomościami gminnymi i prywatnymi, często wyglądającymi jak powojenne ruiny.

Do tego należy dodać permanentne zasiedlanie mniejszością romską ulic Ogrodowej i Waryńskiego, co spowodowało dewastację przynajmniej kilku pięknych kamienic i wyłączenie tych ulic z kowarskiego krajobrazu, bo lepiej się po nich wieczorem nie poruszać.

Niemoc wszystkich włodarzy na przestrzeni ostatnich 30 lat zabrała nam również naszą wyspę. To jeden ze smutniejszych epizodów naszej gminy. Brak pomysłu na wyspę można by jeszcze usprawiedliwić brakiem kreatywności, ale przyzwolenie na dewastację nie znajduje już usprawiedliwienia. Grzybek... Mokra tkalnia filcówki, za ryneczkiem, gazownia, dworzec PKP, spalona wiata przystankowa i wiele innych. To wszystko pomniki bierności, braku dialogu, jakiejś niemocy.

Decyzja o przystąpieniu do KSWiK odebrała nam oczyszczalnie ścieków, ale i godność, bo jako jedna z uboższych gmin w Polsce, Kowary mają najdroższą wodę. Tak godność, bo przecież to my, kowarzanie wybieraliśmy zawsze w dobrej wierze kolejnych burmistrzów i radnych, a oni nie rozwiązując starych problemów, dokładali nam nowe.

Brak dialogu z przedsiębiorcami, również nie znajduje usprawiedliwienia. Rok 2009 był dla Kowar fatalny, firma Stelmet zamknęła

4

produkcję, likwidując tym samym ponad 100 miejsc pracy, padła również Fabryka Dywanów, z kolejnymi trzystoma pracownikami.

W jednym roku przestało pracować w Kowarach kilkaset osób. Kilka lat później padł Aluform i bez pracy zostało kolejne 60 osób. Czy ktoś z ówczesnych włodarzy rozmawiał z tymi przedsiębiorcami?

Czy próbował przygotować Kowary na taki cios?

W tak strategicznych dla gminy sprawach dialog jest rzeczą fundamentalną, nawet, jeżeli ma się świadomość nieuchronności pewnych zdarzeń, pozostaje czyste sumienie, że robiło się wszystko, żeby im zapobiec. Błędem jest tłumaczenie, że gmina nie jest odpowiedzialna za tworzenie nowych i ochronę starych miejsc pracy. Zasadnym jest rozmawiać z lokalnymi przedsiębiorcami i wspierać ich w bieżącej działalności, znać ich problemy.

Dowodem na brak dialogu, jest fakt, że wszystkie kowarskie firmy transportowe zarejestrowały swoją działalność w Starej Kamienicy, ze względu na niższy podatek. Cóż dodać?

Kowary nie radziły sobie również z gospodarką komunalną, ostatnia próba naprawy sytuacji, przez powołanie ECO Kowary, to kolejny pasztet, zostawiony następcom. Ale to też głębszy problem, za który odpowiadamy my wszyscy. Bo przyzwolenie na dzikie wysypiska, dotyczą nas wszystkich, oszukiwanie na deklaracjach śmieciowych też. Tu przychodzi na myśl porzekadło z gniazdem.

Już czas zacząć zbierać te fragmenty w całość, czas rozmawiać ze sobą, konsultować decyzje, spotykać się, szukać trafnych rozwiązań.

Odzyskać Kowary.

Maciej Michella Przewodniczący Rady Miejskiej w Kowarach kadencji 2018–2023

Serdecznie dziękuję wszystkim mieszkańcom Kowar za udział w wyborach samorządowych. Szczególnie dziękuję tym, którzy oddali swoje głosy na mnie i moich kandydatów na radnych. Jako Komitet Wyborczy Wyborców Pawła Pitucha odnieśliśmy duży sukces.

Mandat radnego miejskiego uzyskało siedem osób, a ja, jako kandydat na burmistrza przeszedłem do drugiej tury wyborów. Mimo, że od początku do końca walczyliśmy o zwycięstwo, to jednak nie udało się go w pełni osiągnąć. Większość Kowarzan postanowiła powierzyć funkcję Burmistrza Kowar Pani Elżbiecie Zakrzewskiej.

Szanuję ten wybór i życzę Pani Burmistrz dużo siły, determinacji i wytrwałości w realizacji swojego programu wyborczego.

Paweł Pituch

Gazeta Kowarska / Z GABINETU PANI BURMISTRZ

Rozmowa z Burmistrz Kowar Elżbietą Zakrzewską – Pani Burmistrz, to już miesiąc od Pani zaprzysiężenia, jak minął ten czas?

– Pracowicie. Praca na okrągło od rana od godziny szóstej do wieczora do godziny przynajmniej dwudziestej. Niestety, oprócz funkcji burmistrza pełnię również funkcję sekretarza urzędu. W tym czasie miałam też dużo spotkań. Z nowym burmistrzem wszyscy chcą się widzieć, poznać moje podejście do ich sprawy, chcą zobaczyć, co można załatwić. Ale chcą też czasami wprowadzić w błąd, pokazać swój punkt widzenia na pewne sprawy, który niekoniecznie jest zgodny z rzeczywistością. To wszystko później trzeba sprawdzić. Bardzo mi się podobają spotkania z młodymi, aktywnymi ludźmi. Teraz na przykład (godz. 18) będę miała spotkanie z grupą Kowary Biegają. Te ich pomysły są fantastyczne, ale w normalnych godzinach pracy nie da rady tego w tej sytuacji załatwić. Jak już urząd kończy pracę, to można spokojnie usiąść i wtedy porozmawiać.

– Jakie zmiany są planowane w urzędzie, w mieście?

– Pierwszą zmianą, jaką chciałabym wprowadzić to, aby mieszkańcy Kowar dostawali komplet informacji. Żeby Kowary i urząd były bliższe mieszkańcowi. Wszystkie moje działania zmierzają do tego, żeby pokazać, że mieszkaniec jest najważniejszy. Chociaż trzeba też zwrócić uwagę, że część ludzi to opacznie interpretuje. Urząd jest dla mieszkańców, ale mieszkańcy też powinni być względem urzędu fair. Lojalność powinna być w obie strony. Nie chciałabym, aby mówiło się, że w Kowarach się nic nie dzieje, ale niestety ktoś zaniedbał tę stronę informacyjną. Źle się stało, że nie mamy lokalnej telewizji, że nie mamy jakiejś bardzo mocno cyklicznej gazetki – co miesiąc, co półtora miesiąca. Ta informacja dla mieszkańców jest bardzo ważna, bo rozwiązuje wiele problemów. Dlatego postanowiłam, że będzie wydawany informator miasta Kowary. Będzie w nim zbiór podstawowych informacji o tym, co to jest urząd, czym się zajmuje, gdzie i u kogo jakie sprawy załatwiać – także w jednostkach organizacyjnych miasta. Namiary, telefony, kto się zajmuje akcją zima, oświetleniem, do kogo zadzwonić w trudnej sprawie. Jest to dla kowarzan bardzo ważne. Zwracam uwagę radnym i urzędnikom, że nie wszyscy są komputerowi. Jest duża rzesza ludzi, która nie lubi komputera i dla nich materiał drukowany jest bardzo ważny. Zmieniły się też godziny pracy urzędu. Słyszałam, że urząd nie jest przyjazny mieszkańcowi, bo za krótko pracujemy. To jeden dzień w tygodniu – w czwartek – będziemy pracować do godz. 17. Jeżeli będzie taka potrzeba, żeby pracować do 18. to zmienimy jeszcze raz i będziemy pracować do 18. Musimy pamiętać też, że urzędnik w urzędzie, kiedy nie ma petentów, nie tylko pije kawę, ale też pisze mnóstwo decyzji administracyjnych. I jego wydolność dzienna też jest ograniczona. W momencie, kiedy się obsługuje interesanta, to się go obsługuje, ale potem trzeba zrobić całą dokumentację – tego interesant nie widzi. W mieście znowu pojawiła się PSZOK (Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych) przy ulicy Zamkowej. Mieszkańcy mogą już gruz, meble, różną elektronikę i wielkie gabaryty oddawać do MSR, tam jest zatrudniony pracownik,

który odbiera i będzie to wszystko segregował. Już pierwszego dnia po uruchomieniu ludzie zaczęli przywozić odpady, czyli był potrzebny. Następny temat, na którym mi bardzo zależy to Dom Senioralny. Wystąpiliśmy do rady i do starostwa o akceptację naszych planów, no i jeśli będą dwie opinie zgodne i pozyskamy pieniądze z projektu, to od 2020 będzie funkcjonował dom dziennego pobytu. Kolejny temat to interaktywne przejścia dla pieszych, przygotowane pod potrzeby osób niedowidzących, dzieci i osób starszych.

Chciałabym, żeby powstały takie bardzo nowoczesne przejścia, niekoniecznie z tymi garbami, tylko przejścia, w których będą świecące punkty i znaki drogowe na solary z wyraźną informacją „Uwaga dzieci”. Zróbmy mniej, ale takie bardzo nowoczesne przejścia.

– Co Panią najbardziej zaskoczyło po objęciu stanowiska?

– Ilość niezałatwionych spraw i brak odpowiedzi na wiele tematów.

Nie wiem, z czego to wynika i nikogo nie chcę oceniać. Pracownicy dostali abolicję na pisma. Mieli powyprowadzać pisma sprzed pół roku, sprzed roku, odpowiedzieć mieszkańcom na sprawy zaległe, bez konsekwencji. Już po nowym roku będą oczywiście konsekwencje, jak się pojawią pisma, na które nie ma odpowiedzi. Następny problem to śmieci. Wszyscy krzyczymy, że jest problem śmieciowy w Kowarach. Oczywiście że jest. Tylko pytanie, czy na pewno tylko winne są Eko Kowary? Czy my sami, jako mieszkańcy, się do tego nie przyczyniamy? Niestety, ale 1000 osób na terenie Kowar nie złożyło deklaracji śmieciowej. W związku z tym do końca tego roku mówimy: „Szanowni Mieszkańcy Kowar, jeżeli popełniliście błąd w deklaracji, wynajmujecie mieszkania, a nie zgłosiliście, że tam są też lokatorzy, to zróbcie to albo poproście, żeby ten, kto od was wynajmuje zgłosił to”. Do końca roku można zgłosić aktualną liczbę mieszkańców. Od 1 stycznia będziemy chodzić na kontrole. Jeżeli w jej wyniku stwierdzimy, że coś jest nie tak, będziemy cofali się nawet do pięciu lat wstecz. To nie jest straszenie. To jest prośba o to, żebyśmy się wzajemnie nie oszukiwali. Natomiast, co mnie najbardziej przeraża?

Przeraża mnie ZESK – problemy, które tam są, że tak dużo ludzi nie płaci czynszów. Rozumiem tych, którzy nie mają z czego płacić. Ale jest duża rzesza tych, którzy mają z czego płacić i nie chcą płacić. Niepokojąca jest też sytuacja w jakiej znalazła się spółka SIMEKO i tym samym nasze Eko Kowary. Problem Simeko jest ogromny. Realizują umowę, ale komornik biega od jednego miejsca do drugiego, wyprzedają sprzęt, bazę i to dla mnie jest przerażające. Przerażająca jest też sytuacja dworca kolejowego w Kowarach. Jest to własność gminy, która nie dba o swoje mienie.

– Jakieś dobre wiadomości na przyszły rok?

– Oj, tych wiadomości jest bardzo dużo dobrych. Przede wszystkim będą zmiany organizacyjne w samym urzędzie. Będą uściślenia zakresu obowiązków, czyli urzędnicy będą się mniej cieszyć, ale myślę, że mieszkańcy będą zadowoleni. Wchodzimy w dużą inwestycję na stadionie. Będą bieżnie lekkoatletyczne, odwodnienie stadionu. Będziemy też tworzyć inny sposób zarządzania szkołami od strony administracyjnej. W nowy rok wchodzimy z energią i pomysłami, o których będę Państwa na bieżąco informować.

– Życzenia świąteczne?

– Życzę mieszkańcom, aby przy wigilijnym stole nie zabrakło im osoby bliskiej, osoby za którą tęsknią, i żeby te święta były dla nich spokojne, a pod choinką znaleźli miłość, dobroć i szacunek drugiej osoby.

5

Gazeta Kowarska / TEMAT WYDANIA

My dzieci ze Świetlicy Przystań

S

potykamy się prawie każdego dnia, aby wspólnie uczyć się, bawić i tworzyć.

Nasza grupa liczy piętnaście osób. Opiekują się nami panie Elżbieta Kalińska i Wioleta Chmielecka. Głównym celem naszych zajęć jest wspólne spędzanie czasu w bezpiecznym, życzliwym i uporządkowanym miejscu.

Każdego dnia, pod fachowym okiem naszych opiekunek i wolontariuszy z kowarskiego Interactu uczymy się i odrabiamy lekcje. Stałym punktem naszego pobytu na świetlicy jest smaczny posiłek. Podczas wspólnych zabaw uczymy się przestrzegania obowiązujących zasad. Pamiętamy o grzecznym i kulturalnym odnoszeniu się do innych. W sytuacjach konfliktowych rozwiązujemy nasze problemy poprzez rozmowy i metody, które poznajemy podczas specjalnych warsztatów „Jak rozwiązywać konflikty”.

Bardzo lubimy brać udział w zajęciach, które nasze panie nazywają „socjo-terapeutyczne”, na których możemy swobodnie rozmawiać o naszych problemach.

Zajęcia te pomagają nam zrozumieć nasze zachowania i zachowania innych ludzi. Wzmacniają naszą wiarę we własne możliwości i budują pozytywne relacje z kolegami i koleżankami w grupie.

Kiedy jest piękna pogoda, spędzamy aktywnie czas na boisku szkolnym. Gramy w piłkę i badmintona, skaczemy w gumę i na skakankach. W chłodne dni spędzamy czas w sali zabaw lub godzinami gramy w ulubione gry planszowe. Poznajemy ciekawe formy spędzania czasu wolnego i na zajęciach artystycznych tworzymy „coś z niczego” – wycinamy, kleimy, lepimy i świetnie się bawimy. W ciągu roku bierzemy zawsze udział w ognisku integracyjnym z rodzicami, wyjeżdżamy na basen, odwiedzamy Zamkową Bawialnię.

Często rozmawiamy z wychowawczyniami o zagrożeniach i niebezpieczeństwach, to znaczy o narkotykach, alkoholu i dopalaczach. Znamy alternatywne formy radzenia sobie z problemami i aktywnego spędzania czasu.

My i nasi rodzice wiemy, że w każdej sytuacji możemy zwrócić się do wychowawców i zawsze otrzymamy wsparcie i pomoc.

Nasi przyjaciele: – wolontariusze z kowarskiego Interactu, którzy zawsze chętnie służą pomocą, – Burmistrz Elżbieta Zakrzewska, – Rada Miasta, – Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Kowarach, – Pan Marian Piasecki i Bawialnia Pałacowa – Pan Marek Woźniak i jego Partner Tur – Gościniec nad Potokiem – ludzie dobrej woli, którzy pomagają nam materialnie, – pracownicy MOK Kowary, którzy goszczą nas w murach swojego budynku, w którym czujemy się jak w domu

6

Kacper: Moją pasją jest sport. Mój ulubiony kolega to Szymon.

Lubię się śmiać i lubię placki, hihihihi.

Szymon: Siemka, jestem Szymon.

Uwielbiam świetlicę, jestem tu zawsze. Mam tu przyjaciół. Nagrywam vlogi na Slołcity Kowary – czuję wtedy, że jestem gość. Interesuję się sztukami walki i piłką nożną. W MOK Kowary uczę się grać na perkusji.

Gazeta Kowarska / TEMAT WYDANIA

Mariusz: Jestem Mariusz, bardzo lubię świetlicę. Kocham mojego brata. Lubię grać w piłkę, chociaż czasem jestem zmęczony. Moja mama jest najlepsza na świecie.

Adrian: Witajcie, jestem Adrian. Interesuję się Fortnitem, lubię być na świetlicy, bo nigdy nie jest nudno. Mam tutaj krewnych, bliskich i dalekich.

Bardzo lubię zwierzęta. Interesuję się językiem angielskim. Jestem dobry w piłce nożnej, zwłaszcza na ataku. Bardzo łatwo mnie rozwścieczyć.

Nie cierpię horrorów.

Mateusz: Cześć! Jestem Mateusz, interesuję się piłką nożną. Czasem zwracam na siebie uwagę swoim dziwnym zachowaniem, hihihi. Umiem pływać. Moją pasją jest kręcenie filmów z udziałem Szymona, mojego kolegi.

Emilka: Lubię chodzić na świetlicę, bo jest tu fajnie i jest miła atmosfera. Uwielbiam sport. Kocham zwierzęta. W domu mam świnkę morską i dwa psy.

Julia: Mam 9 lat, lubię układać puzzle i bawić się lalkami. Moją najlepszą koleżanką jest Paulina.

7

Gazeta Kowarska / TEMAT WYDANIA

Gosia (z lewej): Elo! Jestem Gosia. Lubię naszą „Przystań”. Mam młodszą siostrę Karolinkę i najlepszą mamę na świecie. Kocham zwierzęta, najbardziej konie. Bardzo lubię IBFF Wiktorię i mam BFF Nadię.

Wiktoria (z prawej): Cześć, jestem Wiktoria!

Cieszę się, że chodzę na świetlicę. Lubię tu być, ponieważ są tu fajne osoby. Nigdy się nie nudzimy. Moja pasja to taniec. Bardzo lubię zwierzęta.

Paulina: Mam 11 lat, lubię tańczyć i grać w gry.

Luiza: Mam 10 lat, lubię zwierzęta, szczególnie konie.

Lubię spędzać czas z przyjaciółmi, chodzić do szkoły i na sanki oraz spędzać czas z rodziną.

8

Roman: Mam 6 lat, lubię uprawiać sport i układać klocki lego.

Gazeta Kowarska / TEMAT WYDANIA

Agata: Hejka! Nazywam się Agata. Interesuję się tańcem i śpiewem.

Kocham zwierzęta. Moja SZBFF to Gosia. Bardzo lubię być na świetlicy mam tu dużo przyjaciół.

Tekst: Świetlica Przystań Zdjęcia: Dariusz Kaliński

Dominika: Mam 10 lat, lubię zwierzęta, lubię chodzić na świetlicę, bo jest fajnie.

Wiktoria: Mam 10 lat, lubię śpiewać i rysować.

REKL AMA

9

Gazeta Kowarska / KULTURA Miejska Biblioteka Publiczna ul. Szkolna 2, 58-530 Kowary, tel. (75) 718 25 71 mail: mbpkowary@gmail.com strona www.mbpkowary.pl FB mbpkowary Biblioteka czynna: poniedziałek w godz. 10.00 – 18.00 wtorek w godz. 10.00 – 18.00 czwartek w godz. 10.00 – 18.00 piątek w godz. 10.00 – 18.00 Filia Nr 1 Miejskiej Biblioteki Publicznej ul. Górna 2, 58-530 Kowary tel.: (75) 718 20 31 Biblioteka czynna: poniedziałek w godz. 15.00 – 18.00 piątek w godz. 15.00 – 18.00 Inspektorem danych osobowych w Bibliotece jest pan Krzysztof Radomski. Kontakt: iod@kowary.pl lub pisemnie na adres siedziby administratora.

TYMON TYMAŃSKI w Kowarach Sobotni listopadowy wieczór, sala widowiskowa MOK wypełniona po brzegi, na scenę wchodzi legenda polskiej muzyki. Od pierwszej minuty wiadomo, że będzie to dobry koncert. Jest świetny kontakt z publicznością, jest moc.

O muzycznych dokonaniach Tymańskiego można opowiadać długo, jest to artysta wszechstronny, poszukujący i odważny w swoich poczynaniach. Wokalista, kompozytor, multiinstrumentalista przy okazji jest świetnym showmanem. Podczas kowarskiego koncertu artysta okazał się mistrzem stand-upu, publiczność tego wieczoru dostała nie tylko muzykę. Miedzy piosenkami pojawiały się różne tematy, było śmiesznie, kontrowersyjnie i dosadnie. Publiczność reagowała żywiołowo, a w powietrzu czuć było energię, która powstaje na linii wykonawca – widz. Cieszy, że w Kowarach takie rzeczy są możliwe.

Tymon Tymański śpiewał swoje piosenki oraz utwory The Beatles, spełniał prośby o konkretne kawałki i wielokrotnie bisował. Po koncercie długo rozmawiał z fanami i chętnie pozował do zdjęć. Z pewnością koncert przejdzie do historii kowarskiego życia kulturalnego, a organizatorzy z zapałem i poczuciem sensu będą mogli myśleć o kolejnych tego typu wydarzeniach.

10

UWAGA Przetrzymujesz książkę? Oddaj ją w grudniu i skorzystaj z amnestii. Nie zapłacisz żadnej kary.

Wiemy, że niektórzy z Was boją się przyznać do długiego przetrzymywania naszych książek. Być może również z tego powodu nie odwiedzacie kowarskiej biblioteki.

Tym razem macie szansę przyjść do nas z zaległymi książkami, oddać je bez żadnych konsekwencji i nadal cieszyć się z nowych książek.

Drogi Czytelniku w GRUDNIU w Bibliotece Publicznej w Kowarach i jej filii w Wojkowie można zwrócić przetrzymane książki bez kar.

REKL AMA

zaprasza

500 + pięć

DLA DOROSŁYCH / STYCZEŃ 2019 Malarstwo, rękodzieło, fotografia, poezja oraz inne efekty wyobraźni, talentu i pasji po raz kolejny wypełniły Galerię Miejskiego Ośrodka Kultury.

Pod koniec października odbył się wernisaż wystawy twórczości kowarzan 500 + pięć.

J

uż po raz szósty kowarscy twórcy mogli zaprezentować swoje prace w Galerii MOK. Po raz pierwszy zbiorowa wystawa twórczości kowarzan odbyła sie z okazji 500-lecia naszego miasta. Pomysłodawcą wydarzenia 500 prac na 500 lat była pani Krystyna Konieczna, która do dzisiaj koordynuje przygotowania tej tradycyjnej już imprezy. Jej współpracownice z PKPS Kowary od samego początku mocno angażują się w organizację wystaw. Wernisaże 500 + słyną już z przepysznych ciast, które pieką właśnie panie działające w kowarskim PKPS. Jak co roku w wystawie wzięli udział uczestnicy Warsztatów Terapii Zajęciowej oraz mieszkańcy Domu Opieki Społecznej.

Co roku zwiększa się ilość twórców, chcących pokazać swoje prace, co bardzo cieszy organizatorów, którzy już teraz zapraszają do udziału w przyszłorocznej wystawie.

czwartek 3.01.19, godz. 18.30 "Listy do M. 3" (2017) Polska, komedia romant., reż. T. Konecki, 1 h 50', od lat: 12 sobota 5.01.19, godz. 18.00 "Kochajmy sie od święta" (2015) USA, komedia, reż. J. Nelson, 1h 42', od lat: 12 czwartek 10.01.19, godz. 18.30 "La La Land" (2016) USA, musical, romans, reż. Chazelle, 2h 2', od lat: 12 sobota 12.01.19, godz. 18.00 "Listy do M. 3" (2017) Polska, komedia romant., reż. T. Konecki, 1h 50', od lat: 12 czwartek 17.01.19, godz. 18.30 "Firmowa gwiazdka" (2015) USA, komedia, reż. W. Speck, J. Gordon, 1h 40', od lat: 16 sobota 19.01.19, godz. 18.00 "Zawsze jest czas na miłość " (2017) USA, komedia, reż. J. Hopkins, 1h 42', od lat: 12 czwartek 24.01.19, godz. 18.30 "Whitney" (2017) USA, dokumentalny, reż. K. Macdonald, 1h 55', od lat: 12 sobota 26.01.19, godz. 18.00 "303. Bitwa o Anglię" (2018) Polska, Wielka Brytania, reż. D. Blair, 1h 45', od lat: 12 czwartek 31.01.19, godz. 18.30 "Zawsze jest czas na miłość " (2017) USA, komedia, reż. J. Hopkins, 1h 42', od lat: 12

cena biletu: 8 zł DLA DZIECI / STYCZEŃ 2019 sobota 5.01.19, godz. 16.00 MIX BAJEK dla dzieci młodszych animowane, ok. 1h, kat. wiek.: b.o. sobota 12.01.19, godz. 16.00 "Mikołaj i spółka" (2017) Francja, familijny, komedia, reż A. Chabat, 1h 36 ", kat. wiek.: 7+ sobota 19.01.19, godz. 16.00 MIX BAJEK dla dzieci młodszych animowane, ok. 1h, kat. wiek.: b.o. sobota 26.01.19, godz. 16.00 "Między nami wampirami" (2017) Dania, Holandia, Wielka Brytania, animowany, fantasy, reż. R. Klaus, 1h 18', kat. wiek.: 7+

cena biletu: 5 zł Miejski Ośrodek Kultury w Kowarach, ul. Szkolna 2, rezerwacja biletów: biuro MOK, tel. 718–25–77, kowary.mok@gmail.com facebook: Kino za Rogiem Kowary; cena biletu: 5 zł / 8 zł.

Ilość miejsc na seansie: 20. Uprzejmie prosimy, by dzieci do lat 7 podczas seansów pozostawały z opiekunami.

11

Gazeta Kowarska / KULTURA

Atomowa tajemnica Sudetów

„Atomowa tajemnica Sudetów” R. Klementowskiego jest spopularyzowaną wersją jego wcześniejszego dzieła pt. „W cieniu sudeckiego uranu. Kopalnictwo uranu w Polsce w latach 1948–1973”. Daty wydania obu książek dzieli kilka lat, które autor poświęcił na ukazanie części problemów w inny sposób, uzupełnienie treści o nowo pozyskane dane i uproszczenie akademickiego wywodu.

W „Atomowej tajemnicy Sudetów” R. Klementowski przedstawia periodyzację dziejów kopalnictwa uranu w Polsce.

Przybliża powstanie, organizację i rozbudowę Przedsiębiorstwa Państwowego „Kopalnie Kowarskie”. Opisuje werbunek pracowników, wielkość zatrudnienia, płace, warunki pracy i działania bezpieki. Przedstawia funkcjonowanie zakładowej służby zdrowia. Zwraca uwagę na wypadkowość, problem zapylenia i zagrożenie promieniowaniem jonizującym. Charakteryzuje stan zdrowia pracowników kopalnictwa uranu w dokumentach i wspomnieniach oraz problem odszkodowań.

Książkę czyta się dobrze, ale powoli. Mimo niecałych 300 stron jest to dzieło na dłuższą lekturę, bo wymaga dużego skupienia. Niewątpliwą zaletą „Atomowej tajemnicy Sudetów” jest zaprezentowanie w niej większości danych liczbowych w formie wykresów. Z kolei informacje, które wymagałyby od czytelnika „przedzierania się” przez tekst zostały ukazane w formie tabel, np. zestawienie wypadków śmiertelnych w kopalniach uranu na s. 79-82 czy wykaz funkcjonariuszy UB na s. 100. Szkoda, że w tabeli na s. 220 brakuje Niemiec i ZSRR. Do tabel na s. 218 warto byłoby zrobić wykresy, a do słupków na wykresie na s. 48 można byłoby dodać liczby.

W książce zdarzają się błędy typograficzne jak np. „przekazanie” na s. 154 czy „odsłona” zamiast „osłona” na s. 143. Trochę razi używanie zamiennie skrótów ZSRS i ZSRR oraz CSRS – CSRR. Myślę, że warto, aby autor zdecydował się na któryś z wariantów i to uporządkował w drugim wydaniu.

Podsumowanie, moim zdaniem, zaczyna się dopiero od s.

221 – od odpowiedzi przez autora na pytanie: jaką rolę odegrał uran z Polski w radzieckim programie atomowym i w powstaniu pierwszej radzieckiej bomby atomowej? W związku z tym, wyrażenie „Zakończenie – podsumowanie” na s. 213 zamieniłbym np. na „Ocena opłacalności wydobywania uranu – perspektywa lokalna i ogólnopolska”. Szkoda, że autor nie dołączył do książki płyty DVD ze zdjęciami, tabelami, wykresami oraz fotokopiami planów, map i innych dokumentów.

Uważam, że książka R. Klementowskiego „Atomowa tajemnica Sudetów” dobrze wpisuje się w znane hasło kampanii promocyjnej województwa dolnośląskiego sprzed kilku lat: „Tajemniczy Dolny Śląsk. Nie do opowiedzenia. Do zobaczenia”. Polecam ją nie tylko osobom zainteresowanym odkrywaniem tajemnic.

Zbigniew Norbert Piepiora R. Klementowski, „Atomowa tajemnica Sudetów”, seria „Sudeckie Epizody Historyczne”, Wydawnictwo: Archiwum-System, Jelenia Góra 2017? (brak daty wydania na okładce), ISBN 9788362809691, 227 stron

12

Jamolada My Organizatorzy Jamolady, imprezy, która doczekała się już statusu kultowej, postanowiliśmy kolejną jej edycję sprowadzić do „korzeni”. Wsłuchując się w głosy niezawodnej jamoladowej publiczności, która od kilku dekad, nieprzerwanie bierze czynny udział w tej imprezie. Postanowiliśmy powrócić do formuły luźnego spotkania przyjaciół i znajomych, którzy wspólnie bawią się przy szeroko rozumianej muzyce rockowej.

Pomysł, moim skromnym zdaniem, wypalił w stu procentach, no może w 99%. Tym razem koncerty odbyły się w mniejszej niż zwykle sali, co wielu słuchaczom przywiodło na myśl Jamolady organizowane w latach dziewięćdziesiątych, wtedy nazywali oni aulę „salą pod zegarem”. To miejsce pozwoliło na bliższy kontakt słuchaczy z wykonawcami, jak i ze starymi znajomymi, których często nie widzieli od wielu lat. Podczas koncertów było głośno, w przerwach bardzo gwarno i wesoło, wyczuwało się przyjazną atmosferę, bez zbędnego nadęcia, i o to nam chodziło.

Sama impreza rozpoczęła się około godziny 19.30 koncertem mojego trio, czyli Bandi, Łukasz Schmidt i Traju. Zagraliśmy kilka autorskich piosenek, po czym dołączyli do nas inni muzycy tj. Jacek Ziarkowski i Adam Perłowski, co wprowadziło nas w nastrój pierwszego tego wieczoru jam session. Nie będę rozpisywał się na temat wartości artystycznych naszego występu, gdyż nie wypada, abym sam sobie wystawiał recenzję.

Zostawiam to słuchaczom. Kolejnymi wykonawcami na jamoladowej scenie byli dobrze nam znani muzycy z zespołu Kaspar Hauser. Świetne kompozycje połączone z doskonałym wykona-

Gazeta Kowarska / KULTURA

KLASA POD CHMURKĄ niem przenosiły słuchaczy w świat wyobraźni kreowany przez zespół. Usłyszeć można było w nim ciężkie grungowe brzmienia, jak i lżejsze balladowe utwory w klimacie łódzkiej Comy.

Teksty piosenek, klimat na scenie i bogate aranżacje zmuszały odbiorców do głębszego skupienia, co było wyczuwalne na sali. Kaspar Hauser to naprawdę jeden z najciekawszych zespołów jeleniogórskiej sceny muzycznej, czego mogliśmy doświadczyć podczas ich występu.

Późnym wieczorem wystąpił zespół Overground złożony z kowarskich, utalentowanych muzyków, którzy wykonywali covery znanych i lubianych zespołów rockowych. Mogliśmy usłyszeć kompozycje Guns N’ Ross, Queen, Lennego Kravitza czy Tadeusza Nalepy i to właśnie brawurowe wykonania takich piosenek, wprowadziły publiczność w „pogowy” nastrój. Impreza osiągała apogeum, którym była niczym nieskrępowana zabawa. Koncert zespołu w składzie: Ewelina Zabiegała, Adam Perłowski, Jacek Ziarkowski, Krzysiek „Komura” Orłowski i Łukasz Schmidt, czyli Overground przerodził się w oczekiwane przez wszystkich jam session. Na scenie pojawiali się kolejni gitarzyści, śpiewacy (Kaniar) i perkusiści (Sopel), dzięki którym to miejsce stało się swoistym wehikułem czasu, przenoszącym zebranych na “sali pod zegarem” w inne miejsce, w którym nie ma agresji, sporów i polityki – jest tylko muzyka, przyjaciele i zabawa.

2018

Stowarzyszenie “Przyjazna Trójka” wygrało grant w konkursie “Małe granty dla zrównoważonego rozwoju” – IV edycja i w okresie od 23.11.2018 do 08.02.2019 zrealizuje projekt pt.: “Klasa pod chmurką im. Józefa Gielniaka”. Działania wsparto środkami Funduszu Małych Grantów EKO-UNII poprzez Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA. W listopadzie 2018 roku na terenie zielonym należącym do Szkoły Podstawowej nr 3 im. Józefa Gielniaka otwarta została “Klasa pod chmurką im. Józefa Gielniaka”. Ma ona służyć dzieciom zarówno w celach edukacyjnych jak i rekreacyjnych. Na jej terenie z otrzymanej darowizny z Funduszu Małych Grantów zakupiona zostanie duża tablica kredowa na drewnianym stelażu, służąca prowadzeniu lekcji, ogrodowa stacja pogody; hotel dla owadów; karmniki dla ptaków i budki lęgowe oraz duże ilości karmy dla ptaków.

Stworzony zostanie ogród przyjazny ptakom, który posiada ogromną wartość edukacyjną. Zamontowanie budek lęgowych i karmników pozwoli na swobodne obserwowanie ptaków, a dzieciom umożliwi kontakt z dziką przyrodą. W celu usprawnienia zajęć plenerowych postawiona zostanie masywna tablica kredowa do zapisywania wniosków i spostrzeżeń małych badaczy. Zamontowana na terenie klasy pod chmurką stacja pogody z opadomierzem i wiatromierzem, służyć będzie uczniom do samodzielnego dokonywania pomiaru prędkości oraz kierunku wiatru, a także określania kierunków geograficznych.

Celem projektu pt.: „Klasa pod chmurką im. Józefa Gielniaka” jest stworzenie ogrodu przyjaznego ptakom i owadom, o który dbać będą wszyscy uczniowie szkoły poprzez dokarmianie ptaków zimą, napełnianie poidełek latem i pielęgnowanie roślin stanowiących ptasią stołówkę. W dzieciach kształtowane będą postawy proekologiczne, zwiększy się ich odpowiedzialność za powierzone im zadanie. Poprzez obcowanie z przyrodą pobudzona zostanie w nich aktywność ruchowa, ciekawość i umiejętność obserwacji oraz wyciągania wniosków.

Klasa pod chmurką obok funkcji edukacyjnych spełni także funkcję estetyczną, podnoszącą jakość wizualną całej szkoły.

Nina Kosowska

13

Gazeta Kowarska / SPORT

„Kowary Biegają” podsumowanie 2018 i ambitne plany na 2019 Skrócona definicja „Kowary Biegają” mogłaby brzmieć: „grupa kowarzan, którzy lubią się zmęczyć”. Wbrew klubowej nazwie wcale nie chodzi tylko o bieganie, ponieważ część kręci na rowerach, inni próbują sił w triatlonie, ktoś tam się wspina, ktoś inny udaje, że się wspina, a zimą zasuwamy na nartach (biegówki i skimo). Oczywiście bieganie łączy, bo jest to najprostsza (ale niekoniecznie najłatwiejsza!) aktywność fizyczna, nie potrzeba specjalistycznego „szpeju”, wystarczy trochę chęci, dyscypliny, cierpliwości i para butów.

Część zna nas z tras biegowych, część z lokalnej działalności prosportowej, a część z Facebook’a, gdzie cały czas zaznaczamy swoją aktywność, nierzadko z delikatną nutą szydery, w myśl zasady „Nieważne co mówią, ważne żeby nie przekręcali nazwy”.

Koniec roku za winklem, więc można pokusić się o krótkie podsumowanie tego, co wydarzyło się w 2018.

Nie będę wymieniać wszystkich startów, miejsc i czasów, bo szpalt by za14

brakło, poza tym każdy realizował się w dla siebie ulubionej dyscyplinie, jedni biegali ultra, drudzy asfalt, a inni startowali w maratonach MTB. Na pewno warto zaznaczyć wyczyn Kasi Stawiarskiej, która w tym roku zdobyła „Koronę Maratonów Polskich”, czyli w ciągu 2 lat ukończyła maratony w Dębnie, Krakowie, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu. Kto ma chociaż trochę do czynienia z bieganiem, ten wie, ile czasu, uporu i samozaparcia potrzeba, żeby przygotować się do 5 maratonów w ciągu 24 miesięcy.

Oczywiście oprócz palenia kalorii w obcisłych rajtuzach, działaliśmy też lokalnie. Zasadniczo nasze działania cały czas skupiają się na promowaniu Kowar poprzez zachętę do aktywnego spędzania czasu, ponieważ miasto położone jest w naprawdę unikalnej okolicy, otoczone pasmem Karkonoszy i Rudaw Janowickich.

A zatem oznakowana została kolejna trasa biegowo-spacerowa. W 2017 roku oznakowane zostały szlaki w kierunku Wołowej Góry, a w tym roku drogowska-

zy stanęły na trasie w kierunku Skalnika, mamy więc kolejną 15-kilometrową pętlę, tym razem w kierunku Rudaw Janowickich. Przypominam, że wszystkie trasy zaczynają się i kończą ul. Jagiellończyka, przy parkingu jednego z marketów oraz GORĄCO ZAPRASZAMY DO KORZYSTANIA! Kolejnym wydarzeniem promującym Kowary, była organizacja „II Biegu do Św. Anny”, który przeprowadziliśmy przy współpracy z UM i lokalną parafią.

A druga połowa roku, to odbywające się cyklicznie „PidżamRuny”, czyli coniedzielne, poranne szuranie w pidżamach na wzgórze Św. Anny. Dystans to niecałe 1.5km, nie są to zawody i nie chodzi o rywalizację, a raczej o zachęcenie ludzi do ruszenia się sprzed telewizora. Spokojnie można przyjść z dziećmi, psem i kotem i nikomu krzywda się nie stanie. Pomysł okazał się na tyle trafiony, że mieliśmy swoje 5 minut w lokalnych i ogólnopolskich mediach.

Aktualnie rozkręcamy kolejne cykliczne wydarzenie, mające zachęcić i przekonać ludzi do tej pory nie biegających do spróbowania sił w tej dyscyplinie. Na pewno będzie to coś więcej niż truchtanie w pidżamach, ale także nie nastawiamy się na podejście wyczynowe. Głównie rekreacja, zabawa i zaszczepienie w młodych ludziach idei sportowych. My na Tokio 2020 jesteśmy już za starzy?

Natomiast w przyszłym roku bardzo bardzo chcemy, razem z konkurencyjnie zaprzyjaźnionym klubem „Karpacz Sport”, zorganizować dwa „poważne” (regulaminy, pomiar czasu i nagrody) biegi górskie na dystansie 21km z sumą przewyższeń ok. 900m. Biegi będą łączyć Kowary i Karpacz, ponieważ bieg pierwszy będzie ze startem w Karpaczu i metą w Kowarach, a drugi odwrotnie. Do tego bufet na Budnikach! Więcej szczegółów na ten moment nie chcemy zdradzać, jeżeli ktoś jest zainteresowany tym co robimy, warto nas śledzić w mediach społecznościowych, gdzie na bieżąco informujemy o nadchodzących wydarzeniach.

Korzystając z okazji chcielibyśmy bardzo pozdrowić wszystkich naszych sympatyków, hejterów, podziękować za wsparcie sponsorom i partnerom oraz zaprosić nowych do współpracy w przyszłości. Życzymy wszystkim spokojnych i zdrowych Świąt oraz Do siego roku!

Gazeta Kowarska / SPORT

Olimpia Kowary 2018 to rok pełen zmian i trudnych decyzji w Olimpii Kowary. Ze względów finansowych i kadrowych musieliśmy wycofać zespół z IV ligi. Budowę pierwszej drużyny rozpoczęliśmy z poziomu A klasy, czyli popularnej wśród kibiców ,,Serie A''. Decyzja niełatwa choć z perspektywy czasu wydaje się być właściwa.

Obecnie mamy zespół złożony z kowarzan i chłopaków z pobliskich miejscowości. Mamy drużynę na miarę naszych możliwości , młodą , ambitną i z perspektywami na przyszłość.

Obecnie zrzeszamy w naszym klubie około 170 zawodników w tym 150 to dzieci i młodzież występujące w różnych kategoriach wiekowych począwszy od ,,Skrzata” do ,,Juniora Młodszego”. Za organizację pracy trenerów jak i funkcjonowania grup odpowiada koordynator w osobie Sebastiana Szujewskiego.

W 2017 roku nasi Trampkarze awansowali do II ligi wojewódzkiej trampkarzy, by w sezonie 2017/2018 godnie reprezentować barwy Olimpii. To wielki sukces chłopaków i trenera Pawła Zarzyckiego. Obecnie ten zespół reprezentuje swoje umiejętności na poziomie Juniora i także świetnie sobie radzi. W lidze występują jeszcze młodzicy i obecni trampkarze. Jedni i drudzy muszą rywalizować w rozgrywkach ze starszymi od siebie, ponieważ z racji braków kadrowych w danym roczniku musieli zastąpić swoich starszych kolegów. Ten sezon jest dla nich nie lada doświadczeniem i pomimo wielu trudnych chwil, zasługują w pełni na uznanie i szacunek. Najmłodsze grupy czyli ,,Skrzat, Żak i Orlik” swoje mecze rozgrywają w systemie turniejowym. Praktycznie co weekend uczestniczą w jakimś turnieju, z czego zgodnie z przepisami, przynajmniej jeden w sezonie odbywa się w Kowarach. Najbardziej cieszy nas frekwencja na zawodach, ponieważ oprócz zawodników przyjeżdżają najwierniejsi kibice najmłodszych adeptów piłki nożnej, czyli ich rodziny. Emocji nie brakuje i na boisku i poza nim choć w tych grupach wiekowych, nie wynik jest najważniejszy, ale dobra zabawa.Nie zmienia to jednak faktu, że chłopaki z roku na rok podnoszą swoje umiejętności i stają się coraz lepsi.

W bieżącym roku sfinalizowaliśmy podpisanie umowy z WKS Śląsk Wrocław na współpracę w zakresie szkolenia dzieci, młodzieży jak i trenerów w naszym klubie. Na mocy tego porozumienia trenerzy otrzymują materiały szkoleniowe, dzięki którym powiększają swoją wiedzę, jak i podnoszą swoje kwalifikacje. Dzieci i młodzież w ramach współpracy wyjeżdżają na mecze i treningi Śląska, na których mogą podpatrzeć swoich starszych kolegów, a być może w przyszłości nawet ich zastąpić.

Wygraliśmy projekt na dofinansowanie nowych szatni na stadionie. Udało się nam pozyskać na ten cel 30.000 zł z Urzędu Marszałkowskiego i 100.000 zł z budżetu miasta. Warunki znacznie się poprawiły, co nas cieszy, ale przede wszystkim cieszy zawodników naszego klubu, którzy już nieraz musieli przebierać się na zewnątrz.

W naszym klubie funkcjonuje także Sekcja Wędkarska, której przewodniczy Mieczysław Krasny. Sekcja zrzesza obecnie około 60 członków, w tym kilku młodzieżowców. Dwa razy do roku odbywają się turnieje, jeden u puchar Burmistrza Miasta Kowary , drugi o puchar Prezesa klubu. Po około 40 latach udało się wyczyścić zbiornik i uregulować jego brzegi. Także w tym roku miasto realizuje przez Klub Olimpia Kowary inwestycję ,,Park Rekreacji Rodzinnej'' wokół stawu zwanego ,,Grajdołką”. W następnym roku być może uda się zrealizować inwestycję dotyczącą budowy bieżni i oświetlenia na naszym miejskim stadionie.

W związku ze zbliżającymi się świętami Zarząd Olimpii Kowary życzy Pani Burmistrz, Szanownej Radzie oraz wszystkim Mieszkańcom naszego miasta zdrowych, wesołych, rodzinnych i pełnych śniegu Świąt Bożego Narodzenia, a w nowym 2019 roku samych sukcesów i spełnienia wszelkich marzeń.

Arczi (Artur Wrona)

Wyjątkowa zabawa Andrzejki Integracyjne to impreza zorganizowana 28 listopada przez Interact działający przy ZSO w Kowarach oraz młodzież z OHP Mysłakowice. Kilkadziesiąt osób z Kowar i okolic bawiło się świetnie w sali kowarskiego MOK-u. Przedsięwzięcie finansowano w ramach projektu „Dolnośląskie Małe Granty”.

Były tańce, zabawy i pyszny poczęstunek.

REKL AMA

PORADNIA GINEKOLOGICZNA (NFZ)

Kowary, Zamkowa 5 – budynek MOPS czynna: pon., śr., czw., pt. 8.00–13.00, wtorek 8.00–17.00

Andrzej Drabarek – spec. ginekolog-położnik rejestracja w godz. 8.00–12.00 tel. 75 718 20 99, 603 13 99 22

bezpłatnie, pełny zakres usług w ramach NFZ

15

W W W. S M K - K O WA R Y . P L S T O WA R Z Y S Z E N I E M I Ł O Ś N I K Ó W K O WA R

KURIER KOWARSKI Kwartalny dodatek do Gazety Kowarskiej nr 4 (136), rok xxVII

Niech to będzie czas cudów, czas przepełniony ciepłem i miłością w naszych domach i sercach.

K U R I E R

K O W A R S K I

/

K R O N I K A

KRONIKA SMK 12 września – w ramach FESTIWALU SZTUKI WŁÓKNA – 2018, XLV Międzynarodowe Sympozjum „Warsztat Twórczy – Kowary 2018” odbył się wernisaż wystawy zbiorowej pt: „W mojej ojczyźnie – 100. rocznica Niepodległości”.

Jest to już 14. wystawa z tego cyklu w siedzibie Stowarzyszenia Miłośników Kowar.

Jak co rok, gościliśmy Panią prof. Ewę Poradowską-Werszler z grupą uczestników warsztatów tkackich. Niektórzy z nich byli naszymi gośćmi nie po raz pierwszy.

5 października – już po raz 21. odbyły się Karkonoskie Spotkania Turystyczne, podczas których w siedmiu kategoriach wręczono prestiżowe Nagrody Liczyrzepy Starosty Jeleniogórskiego.

Przyznano też dwie dodatkowe nagrody specjalne. Jedną z nich otrzymało Stowarzyszenie Miłośników Kowar, czyli my. Uroczystość zorganizowano w restauracji „Chata za wsią” w Mysłakowicach.

9 października – SMK otrzymało w darze obraz przedstawiający nasze miasto. Podarowany został przez Fritza Sachse urodzonego w Wojkowie i mieszkającego do 1946 r. w Kowarach. Przed śmiercią zobowiązał swoją córkę Petrę, by podarowała ten obraz Domowi Tradycji w Kowarach. Na zdjęciach Pan Fritz w 2010 r. z wizytą w Kowarach oraz Pani Petra z rodziną w dniu ofiarowania obrazu.

11 października – na uroczystej Sesji Rady Miejskiej w Kowarach trzech mieszkańców naszego miasta: pani Gabriela Kolaszt oraz panowie Bernard Utrata i Ludwik Szulia otrzymali zaszczytny tytuł Honorowego Obywatela Miasta.

Na koniec uroczystości władze miasta podziękowały panu Czesławowi Mikickiemu za wieloletnie pełnienie funkcji Sekretarza Miasta.

13 października – jak co rok o tej porze, gościliśmy u naszych niemieckich przyjaciół. Tym razem zwiedzaliśmy pałac i park w Bad Muskau. Wycieczka zaczęła się o 6.00 wyjazdem z Kowar.

Wstąpiliśmy na chwilkę do domu tradycji w Schönau-Berzdorf na kawę i o 9.00 udaliśmy się już z naszymi niemieckimi przyjaciółmi do celu wycieczki.

Bad Muskau (Mużaków) to miasto uzdrowiskowe we wschodnich Niemczech położone nad Nysą Łużycką w bezpośrednim sąsiedztwie polskiej granicy. Przed II wojną światową stanowiło jeden organizm miejski z leżącą po polskiej stronie Łęknicą.

Jednym z ciekawszych zabytków jest usytuowana na terenie niemieckiej części Parku Mużakowskiego okazała neorenesansowa 2

S M K

rezydencja (Schloss Muskau) zwana Nowym Zamkiem (Neues Schloss). Budowla wzniesiona została w XVI wieku, a swój obecny kształt uzyskała w pierwszej połowie XIX stulecia za sprawą wielkiego ekscentryka, kosmopolity i podróżnika księcia Hermanna von Pücklera. Przy przebudowie pracowali sprowadzeni z Italii znamienici architekci. Powstała wówczas trójskrzydłowa rezydencja z czterokondygnacyjnymi skrzydłami bocznymi oraz dominującą w panoramie wieżą zwieńczoną czerwonym hełmem. Całość zaś otoczona została malowniczym angielskim parkiem krajobrazowym (Park Mużakowski), który w 2004 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Zamek mocno ucierpiał w czasie II wojny światowej, kiedy to wskutek działań zbrojnych został doszczętnie zniszczony. Jego wnętrza zaś zostały rozgrabione i dziś pozostają tylko cieniem dawnego wystroju. Obecnie w pełni odrestaurowana rezydencja udostępniona jest dla zwiedzających. Dla gości udostępniona jest m.in. platforma widokowa, z której rozpościera się przepiękna panorama parku. Po drugiej stronie niewielkiego jeziora wznosi się Stary Zamek (Altes Schloss) z ozdobnym portalem.

W okolicy znajdują się także zabudowania folwarczne (Schlossvorwerk), gdzie znajduje się niewielka wystawa starych niemieckich samochodów, Historisches Fahrzeuge.

Zwiedzanie parku zajęło nam kilka godzin. Nie da się tego zrobić w jeden dzień, więc spacerowaliśmy tylko wkoło pałacu. Pragnę nadmienić, że jest to obszar 540 ha. Z tego 200 ha na terenie Niemiec, a reszta po stronie Polski. W drodze powrotnej wstąpiliśmy jak zawsze na Niebieską Lagunę, żeby sprawdzić co przez rok się zmieniło. Pogoda była piękna, więc nad brzegiem jeziora opalali się ludzie. Na chwilę weszliśmy jeszcze do domu naszych przyjaciół i o 18.00 wyruszyliśmy do Kowar. To spotkanie dostarczyło nam wielu niezapomnianych wrażeń.

3 listopada – Polaków droga do wolności ujęta w kategoriach muzycznych i literackich.

To artystyczne wydarzenie przygotowane i wykonane przez Pana Marka Rosteckiego odbyło się w siedzibie SMK. Był to przepiękny koncert połączony z wykładem o inspiracjach polskich artystów, którym szczególnie leżało na sercu dobro Ojczyzny i jej wolność. Wysłuchaliśmy wielu przepięknych tekstów kultury: muzycznych i literackich, począwszy od tak ważnego dla narodowej tożsamości poloneza Ogińskiego, aż po twórczość Ignacego Jana Paderewskiego, piewcy polskiej niepodległości.

9 listopada – w siedzibie SMK odbył się wernisaż wystawy Stanisława Kanonowicza pt. „Karkonosze i nie tylko”. Jego termin nie był przypadkowy, ponieważ tego dnia artysta obchodził swoje 80. urodziny. W związku z tym na naszych ścianach zawisło 80 obrazów. Nie obyło się bez ciepłych wzruszających słów i życzeń.

Wspólnie odśpiewaliśmy jubilatowi „Sto lat” i częstowaliśmy się urodzinowym tortem. Wystawę można zobaczyć do końca roku 2018. Stasiu jest także Honorowym Członkiem SMK. 11 listopada – członkowie SMK jak co rok uczestniczyli w składaniu kwiatów pod pomnikiem przy MOK-u, po południu zebraliśmy się na śpiewaniu pieśni patriotycznych. Szkoda, że ta tradycja została prawie zapomniana przez młodsze pokolenia.

Gabriela Kolaszt

K U R I E R

K O W A R S K I

/

K R O N I K A

S M K

Nagroda Liczyrzepy Starosty Jeleniogórskiego

Po nadaniu tytułu Honorowego Mieszkańca Kowar

Wernisaż wystawy Stanisława Kanonowicza

Koncert Marka Rosteckiego

Festiwal Sztuki Włókna

Z wizytą w Niemczech

3

K U R I E R

K O W A R S K I

OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA

Kilka słów na pożegnanie

Zielone drzewko Pachnące zielone drzewko Marzeniami przybrałam A między gałązkami Wspomnienia pochowałam.

I stoi sobie bez ozdób Zieloną suknią okryte I tylko ja wiem jedna Co pod igłami jest skryte.

4

Kończy się moja przygoda z Kurierem Kowarskim. W ręce Państwa oddaję ostatni numer, który opatrzony będzie moim nazwiskiem.

To było wyjątkowe dwanaście lat. W czasie tej drogi poznałam wspaniałych ludzi, z którymi miałam przyjemność współpracować, byli to m.in.: niezawodny i rzetelny Zbyszko Brudniak, pasjonat i miłośnik przyrody – Leszek Pohoski, kobieta „orkiestra” Wiesława Adamiec, tryskający pozytywną energią kowarski górnik Franciszek Gawor, przedstawiciele pokolenia niezłomnych, cudowni ludzie – Sybiracy, wyjątkowy człowiek i artysta – Stanisław Kanonowicz, zawsze pomocna prezes SMK Gabrysia Kolaszt, wielka pasjonatka prof. Ewa Poradowska-Werszler, kowarski myśliciel – Adam Walesiak i przedstawiający prawdę, czasami przykrą i bolesną, ale prawdę – Jarosław Kotliński. Szczególnie dziękuję mojemu mężowi, który zawsze mnie wspierał i miał niezliczone pomysły na artykuły. Dziękuję wszystkim, dla których spotkanie z Kurierem było krótkim epizodem.

Dzięki wyżej wymienionym osobom kowarzanie mieli okazję prześledzić różne dziedziny historii naszego miasta. Tym numerem zamykamy pewien etap, ale nie kończymy „życia” „Kuriera Kowarskiego”.

Mam nadzieję, że niejeden badacz przeszłości, magistrant czy doktorant sięgnie do archiwalnych numerów naszej lokalnej gazety i znajdzie rzetelne, wyczerpujące i ciekawe teksty. Nasze strony odpowiedzą na niejedno nurtujące pytanie i jeszcze przez całe lata będą wertowane. Życzę powodzenia osobom, które przejmują redagowanie Kuriera Kowarskiego, czyli członkom SMK. To ich dziecko i wierzę, że będzie odpowiednio pielęgnowane.

Katarzyna Borówek-Schmidt

K U R I E R

K O W A R S K I /

W I E Ś C I

Z

L E M A

WIEŚCI Z LEMA Czytanie Herberta

Czytanie Dickensa

Idź dokąd poszli tamci do ciemnego kresu po złote runo nicości twoją ostatnią nagrodę idź wyprostowany wśród tych co na kolanach wśród odwróconych plecami i obalonych w proch

W czwartek (13.12) dokładnie w południe można było wysłuchać autorskiej interpretacji „Opowieści wigilijnej”. To już kolejna odsłona akcji głośnego czytania na schodach miejskiego ratusza. Przez niemal godzinę w duchy wcielali się uczniowie i nauczyciele kowarskich szkół. Było pięknie!

Przesłanie Pana Cogito i inne wiersze Zbigniewa Herberta przeczytaliśmy we czwartek pod Urzędem Miasta, aby w ten sposób zaznaczyć dwudziestą rocznicę śmierci poety. Uroczystość otworzyła Pani Burmistrz, która przeczytała wiersz „Matka”. Kilku kowarzan się zatrzymało, kilku przysiadło na ławeczkach i w skupieniu wspólnie wysłuchało uczniowskich interpretacji utworów Herberta.

5

K U R I E R

K O W A R S K I

/

S Z T U K A

FESTIWAL SZTUKI WŁÓKNA – NAJSTARSZY, JEDYNY W POLSCE XX. Międzynarodowy Plener-Sympozjum „Warsztat Tkacki – Kowary ’93” W 1993 roku w terminie 11–24 października odbył się 20. Jubileuszowy Międzynarodowy Plener-Sympozjum „Warsztat Tkacki-Kowary’93”. Uczestniczyło w nim 27. artystów reprezentujących Polskę, Czechy, Niemcy i Ukrainę. Uczestnicy pleneru rezydowali w Karpaczu Górnym (wcześniej- Bierutowice) w Domu Wczasowym Legniczanka (obecnie Ośrodek Wczasowo-Szkoleniowy Wang). W periodyku czeskim „Ateliér” [Praga] nr 26/1993, s. 9 wyróżniono walory Fabryki Dywanów: „Patronem corocznych spotkań sympozjalnych […] jest Fabryka Dywanów-Kowary, bezkompromisowa i bezdymna na szczęście”. W tym czasie pracownicy fabryki przeżywali dyskomfort, ponieważ trwał proces przekształcania fabryki z państwowego przedsiębiorstwa w jednoosobową spółkę skarbu państwa o nazwie: Fabryka Dywanów „Kowary” S.A. W latach 1992/95 firmą zarządzał prezes Edward Kirejczyk. Za Jego prezesostwa fabrykę włączono do NFI Hetman S.A. i przeprowadzano restrukturyzację, która spowodowała duże problemy ekonomiczne wymuszające znaczną redukcję kosztów, w tym redukcję zatrudnienia.

Z powodu likwidacji Zakładowego Domu Wczasowego „Harnaś”, dotychczasowego miejsca rezydencji artystów, plener został zorganizowany w Karpaczu Górnym.

Odseparowanie artystów od fabryki, miejsca inspirującego ich kreatywność, rekompensowało jedynie usytuowanie rezydencji w punkcie roztaczającym widoki na Kotlinę Jeleniogórską, u stóp dumnych, kamiennych postaci trzech pielgrzymów. Pejzaż pobudzał do różnorakich kreacji. Artyści prześcigali się pomysła6

mi. We wspomnianym wcześniej „Ateliér" autorka artykułu, M. Szadkowska pisze: „Fantastycznym teatrem tekstylnej sztuki była akcja-happening w Karpaczu, w której uczestniczyli wszyscy artyści, tworząc spontaniczne plenerowe realizacje. Była to nie tylko doskonała zabawa z tkaniną, wiatrem, słońcem i górskim krajobrazem, ale przede wszystkim artystyczna spowiedź artystów, którzy tak wyrazili swoje autentyczne zamiłowanie do materiału w którym tworzą”.

Uczestnik pleneru – Michał Dejnega-Jezupilski w „Gazecie Lwowskiej” (nr 4/80) umieścił wspomnienie: „Program niezwykle nasycony, bardzo atrakcyjny. Poznałem wielu wybitnych artystów. […] Piękno uszlachetnia, a także wspaniała działalność z pewnością służy rozwojowi sztuki i wielkiej idei miłości do bliźniego”. Ukazały się także interesujące artykuły w „International Tapestry Network”, nr 4 1993/94, „International Textilkunst”, nr 1/93, 1993 oraz publikacje okolicznościowe.

W Muzeum Okręgowym w Jeleniej Górze zorganizowano wystawę zbiorową tkaniny unikatowej ukazującą fenomen tekstyliów, które nigdy nie podporządkowały się formalistycznej konwencji. Ponadto odbyły się dwie indywidualne wystawy, Joanny Stokowskiej z cyklu „Twórczość wyrażona w tkaninie” w Galerii Fabryki Dywanów, dzięki stałemu wsparciu Bożenny Burgielskiej oraz Krzysztofa Siuto w Galerii Tkackiej „na Jatkach” we Wrocławiu. Uczestnikami pleneru byli: K. Arska-Perepłyś, A. Buchalik-Drzyzga, M. Buczek-Śledzińska, B. Burgielska, A. Buczkowska, M. Dejnega, K. Dyrda-Kortyka, K. Frymark-Błaszczyk, A. Gryt, K. Gnauck, C. Hartung,

H. Herpich, B. Kaczmarek, R. Kill-Kentel, U. Kołaczkowska, M. Kossowski, D. Kowalewska, B. Kowalewski, Z. Łukasiewicz, J. Owidzka, E. Poradowska-Werszler.

H. Puławska, C. Sabel, K. Siuto, J. Stokowska, D. Taranek, S. Trzeszczkowski.

Prof. Ewa Maria Poradowska-Werszler Budynek Legniczanki i ponad hektarowa działka była własnością parafii ewangelickiej Wang do 1947 roku. Wtedy z naruszeniem prawa działka i budynek zostały odebrane przez ówczesne komunistyczne władze. Na przestrzeni lat zmieniali się właściciele. W 90. latach XX w. były własnością Gminy Legnica, następnie oddano w dzierżawę prywatnym właścicielom. Kościół odzyskał majątek w 2001 roku.

Fabryka Dywanów „Kowary” od lewej: Bożenna Burgielska, Ewa M. Poradowska-Werszler, Joanna Owidzka.

Ewa M. Poradowska-Werszler w Muzeum Okręgowym (obecnie Karkonoskim) w Jeleniej Górze na tle swojej tkaniny nagrodzonej I Nagrodą im.

A. Sienkiewicz

K U R I E R

K O W A R S K I

/

S Z T U K A

Fabryka Dywanów „Kowary”, Galeria, wernisaż wystawy Joanny Stokowskiej, z prawej strony artystki stoi Janusz Pezda (były dyr. Fabryki Dywanów „Kowary”)

Bożenna Burgielska – Królowa Fabryki Dywanów „Kowary”, z lewej strony – Krzysztof Siuto, z prawej strony – Michał Dejnega (UA), w Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze.

Karpacz Górny, praca w grupie, instalacja w przestrzeni.

Karpacz Górny, artyści przed DW „Legniczanka”, w środku – najwyżej wzniesiona – Urszula Kołaczkowska (najstarsza uczestniczka).

Karpacz Górny „Teatr cieni”, instalacja pod kierunkiem Małgorzaty Buczek-Śledzińskiej.

Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze, obok krosna pionowego stoją, od lewej: Dobrosława Kowalewska, Urszula Kołaczkowska, Agata Buchalik-Drzyzga.

7

K U R I E R

K O W A R S K I

/

O Ś W I A T A

Instytucje sprawujące opiekę nad dziećmi i młodzieżą

O

prócz placówek opieki przedszkolnej dla dzieci w wieku 3–6 lat zadania opiekuńczo-wychowawcze sprawowało wiele innych w tym celu powołanych instytucji. Część z nich będzie funkcjonować w Jeleniej Górze i ogarniać rejonową działalnością także miasto Kowary. Taką rolę będzie pełniła podstawowa szkoła specjalna, domy dziecka zlokalizowane w Karpaczu, Jagniątkowie, Szklarskiej Porębie, Jeleniej Górze, Cieplicach, ośrodki szkolno-wychowawcze oraz Poradnia Wychowawczo-Zawodowa w Jeleniej Górze. Wszystkie te placówki przygotowują do normalnego życia dzieci z różnymi defektami lub z różnych społecznie niedostosowanych środowisk.

W trosce o kondycję fizyczną i zdrowie dziecka zadania opiekuńczo-wychowawcze wypełniały domy wczasów dziecięcych i szkoły specjalne działające w sanatoriach i szpitalach. Tego typu funkcje pełnić będą instytucje organizowane na terenie Kowar, świetlice przyszkolne, zajęcia pozalekcyjne we wszystkich szkołach, a także w ramach współpracy z Miejskim Ośrodkiem Kultury zajęcia pozaszkolne oraz sportowe w klubach sportowych.

Dla dzieci w wieku 3–10 lat z rozpoznaniem gorączki reumatycznej w 1966 roku w budynku przy ul. Górniczej 19 uruchomiono w ramach Szpitala Reumatologicznego dla Dzieci PPU „Cieplice” Pawilon „Storczyk” w Kowarach. W pawilonie po hotelu robotniczym ZPR-1 opieką otoczono 65 dzieci głównie z terenów ekologicznie zagrożonych. Oprócz zabiegów medycznych mali pacjenci realizowali pod opieką wychowawców i nauczycieli program przedszkolny i plan nauczania w klasach I–IV. Odpowiednio przygotowany zespół medyczny i pedagogiczny przez 6 tygodni lub dłużej podejmował rewalidację chorych dzieci, w ramach której obok zabiegów terapeutycznych istotne były działania edukacyjne prowadzone w przedszkolu i szkole przez sześciu nauczycieli i sześciu wychowawców. Zespołem pedagogów kierowały: Bożena Dudzińska (w latach 1968–1987), Elżbieta

8

Brudniak (1987–1995) i Małgorzata Siek (1995 do kwietnia 1999).

Po trzydziestu trzech latach funkcjonowania z dniem pierwszego kwietnia 1999 roku decyzją dyrekcji PPU Cieplice zamknięto Szpital Uzdrowiskowy dla Dzieci w Kowarach. Nieruchomość przy ulicy Górniczej 19 nabył nowy właściciel, który po preparacji skierował do sprzedaży przygotowane lokale mieszkalne.

Przejawem troski pedagogicznej o dalsze losy dzieci wymagających specjalnych potrzeb edukacyjnych są prowadzone w latach dziewięćdziesiątych przez Stanisława Kanonowicza w SP nr 4 klasy dla uczniów z orzeczeniem psychologiczno-pedagogicznym, klasy integracyjne w SP nr 3, przypadki nauczania indywidualnego w domach rodzicielskich oraz turnusy działające w formacjach Ochotniczych Hufców Pracy, których aktywizacja w Kowarach przypadała na drugą połowę lat siedemdziesiątych i należy kojarzyć ją głównie z ogromnym zapotrzebowaniem na pracowników przez rozbudowaną Fabrykę Dywanów. Inicjatorami działania

Ul. Górnicza 19, Sanatorium Storczyk

hufca od pierwszego września 1977 roku były Bogusława Kostrubiec i Zofia Szydłowska, która obejmie na trzy lata komendanturę „dywanówkowego” hufca. Od 1980 roku na 16 lat dowodzenie przejmie Marek Stróżyński. Credo OHP „Nauka, praca, wychowanie” zobowiązywało do objęcia opieką wychowawczą i zawodową każdego chętnego młodego człowieka, a szczególnie zagubionego w powszechnym systemie oświaty i w najbliższym środowisku. Adresowany do niego system edukacyjny OHP z procesem dydaktycznym łączył przygotowanie do zawodu jako metodę przygotowania w ogóle do życia.

Stąd OHP organizował dwie formy szkolenia w trybie szkoły podstawowej i ponadpodstawowej. Pierwsza z form to dwuletnia nauka w podstawowym studium zawodowym, którego absolwenci uzyskiwali świadectwo szkoły podstawowej i przysposobienia do zawodu wynikającego z potrzeb Fabryki Dywanów „Kowary”.

Druga z form to trzyletnia nauka w zasadniczej szkole zawodowej o kierunku włókienniczym w zawodach tkacz, snowacz,

K U R I E R

K O W A R S K I

/

O Ś W I A T A

Ul. Górnicza 19 – wygląd obecny

prządka – z inicjatywy FD „Kowary”, a także dla chłopców przejściowo zorganizowano specjalność mechanik samochodowy. Zasadnicza Szkoła Zawodowa o kierunku włókienniczym programowo związana była z Zespołem Szkół Rzemiosł Artystycznych w Jeleniej Górze – Cieplicach, podstawowe studium zawodowe początkowo działało w SP nr 1, później w SP nr 3, a zajęcia praktyczne prowadzili instruktorzy nauki zawodu na wydzielonych stanowiskach produkcyjnych w Fabryce Dywanów. W okresie dziewiętnastoletniej działalności kowarskiego hufca OHP zasadniczą szkołę zawodową ukończyło 150 absolwentów, a podstawowe studium zawodowe 350 młodocianych pracowników.

Wszystko dzięki współpracy dyrekcji szkół podstawowych, rejonowej poradni wychowawczo-zawodowej i komendanta Marka Stróżyńskiego.

W sierpniu 1996 roku ówczesny prezes Fabryki Dywanów „Kowary” S.A. nie podpisał umowy na dalszą działalność OHP, w ten sposób pozostawiając bez opieki gromadę uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych.

Znaczną rolę w pomocy szkołom i rodzicom w rozwiązywaniu problemów edukacyjnych i wychowawczych pełni od wielu lat

Rejonowa Poradnia Wychowawczo-Zawodowa w Kowarach.

Początki poradnictwa pedagogicznego odnotować można już od 1 września 1978 roku, od momentu utworzenia w Zespole Szkół Ogólnokształcących etatu pedagoga szkolnego. Inspektor oświaty Henryk Czuj powierzył etat Stanisławowi Kasińskiemu – nauczycielowi z doświadczeniem, pedagogowi, który podjął opiekę pedagogiczną w innych szkołach. Po zatrudnieniu psychologa w osobie Haliny Chrzanowskiej i półetatowego pedagoga placówka osiągnęła status filii jeleniogórskiej Poradni Wychowawczo-Zawodowej z siedzibą pierwotnie przy ul. Przyjaźni Żołnierza (zaplecze kina „Orzeł”), a następnie w pomieszczeniach przy ul. Waryńskiego 1.

Od roku 1985 funkcję dyrektora placówki stanowiącej Rejonową Poradnię Wychowawczo-Zawodową w Kowarach powierzono Genowefie Pohoskiej. Pod jej kierownictwem poradnia wzrasta etatowo, rozwija nowe działy specjalistyczne oraz rozszerza rejon działania o kolejne jednostki administracyjne (oprócz Kowar o miasto Karpacz, gminę Mysłakowice i gminę Janowice Wielkie). Od 1995 roku dyrektor Pohoska wspierana przez władze miasta poprawia zdecydowanie warunki pra-

cy Poradni, którą od października 1993 roku Kurator Oświaty i Wychowania przekształcił w Publiczną Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną zlokalizowaną przy ul. Pstrowskiego 7. W wyniku kolejnej reformy administracyjnej od roku 1999 organem prowadzącym zostaje samorząd Powiatu Jeleniogórskiego, a nadzór pedagogiczny nad poradnią sprawuje Dolnośląski Kurator Oświaty. Przed odejściem od pierwszego września 2008 roku na emeryturę dyrektor Genowefa Pohoska, korzystając z pomocy Starostwa Jeleniogórskiego i Rady Miasta Kowary oraz przychylności dyrekcji Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej załatwia przeniesienie Poradni na ul. Zamkową 5. Funkcję dyrektora placówki przejęła Małgorzata Forytarz. Mimo notowanego niżu demograficznego ciągle wzrasta zapotrzebowanie na wszelką pomoc diagnostyczną specjalistów poradni.

Z troskliwością dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych zajęło się Ministerstwo Edukacji Narodowej. Wprowadzono do gimnazjów nowy system pracy z takimi dziećmi. Również w kowarskim gimnazjum powołano zespoły mające obowiązek sprecyzować potrzeby i sposoby pomocy potrzebującym uczniom.

Zbyszko Brudniak 9