คู่มือการเบิกจ่ายเงินจากคลัง

Page 1

การเบิกจ่ายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินส่งคลัง

กรมบัญชีกลาง


คํานํา การจัดการความรู (Knowledge Management หรือ KM) ในองค!ความรู เรื่อง การเบิกจ&ายเงิน จากคลัง การเก็บ รักษาเงิน และการนํา เงิน ส&งคลัง เป0นการนําความรูจากการปฏิบัติงาน ประสบการณ!จริง อันทรงคุณค&า ตลอดจนรวบรวมกฎหมาย ระเบียบ และขอมูลต&างๆ ที่เกี่ยวของ มาเรียบเรียง ถ&ายทอดไวใน หนังสือเล&มนี้ เพื่อใหบุคลากรของกรมบัญชีกลางทั้งในส&วนกลางและส&วนภูมิภาคไดศึกษา พัฒนาความรู และ ใชเป0 น คู& มื อ ในการปฏิ บั ติ ง านไดอย& า งถู ก ตอง และเป0 น มาตรฐานเดี ย วกั น ซึ่ ง จะส& ง ผลใหการปฏิ บั ติ ง าน มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพมากยิ่ ง ขึ้ น ตลอดจนช& ว ยใหเกิ ด ผลสั ม ฤทธิ์ ด านนโยบายและยุ ท ธศาสตร! ข องรั ฐ บาล กระทรวงการคลัง และกรมบัญชีกลาง ใหเกิดเป0นรูปธรรมในทางปฏิบัติ เบื้องหลังการดําเนินงาน “การจัดการความรู” (Knowledge Management หรือ KM) สื บ เนื่ อ งมาจากกรมบั ญ ชี ก ลางไดอนุ มั ติ ใ หจั ด ทํา โครงการแลกเปลี่ ย นเรี ย นรู ของหน& ว ยงานภายใน กรมบั ญ ชี ก ลาง เพื่อสนับสนุนการจัดการความรู และการแลกเปลี่ยนเรียนรู ใหบุคลากรของกรมบัญชีกลาง สามารถเขาถึงความรู พรอมแบ&งปMนความรูภายในหน&วยงาน โดยมอบหมายใหสํานักงานคลังเขต ๑ – ๙ ดํา เนิน การบูร ณาการ/ทบทวน/จัด ทํา องค!ค วามรู ดานการเงิน การคลัง และจัด ส&ง องค!ค วามรู ดัง กล&า ว ใหหน&วยงานในส&วนกลางที่เป0นผูรับผิดชอบ ไดบูรณาการ/ตรวจสอบองค!ความรูในเรื่องดังกล&าวใหถูกตอง ตามกฎหมาย ระเบียบ ขอบังคับ และหลักเกณฑ!ของทางราชการ เพื่อเผยแพร&และนํามาใชเป0นคู&มือการปฏิบัติงาน ของบุคลากรกรมบัญ ชีกลาง ซึ่งการดําเนินงานการจัดการความรู ดังกล&า ว เป0นการดํา เนิน การในลักษณะ การสื่อสาร ๒ ทาง คือ องค!ความรูไดรับการกลั่นกรองทั้งผูปฏิบัติงานจริงในพื้นที่ (สํา นัก งานคลัง เขตและ สํา นั ก งานคลั ง จั ง หวั ด ) และผู ควบคุ ม กฎ ระเบี ย บ (หน& ว ยงานในส& ว นกลาง) ทํา ใหองค! ค วามรู นี้ มีความถูกตองและสามารถปฏิบัติงานไดจริง กรมบัญชีกลาง หวังเป0นอย&างยิ่งว&า ความรูอันมีคุณค&าจากหนังสือเล&มนี้ จะเป0นส&วนหนึ่ง ที่ช&ว ยใหบุคลากรของกรมบัญ ชีกลางไดศึก ษา พัฒ นาความรู ดวยตนเอง เพื่อการทํา หนาที่เ ป0น ที่ป รึกษา ใหคํ า แนะนํ า ดานการเงิ น การคลั งใหกั บ ส&ว นราชการ และผู ที่ เกี่ ย วของไดอย& า งมี ประสิ ทธิภ าพยิ่ งขึ้ น และ ขอขอบคุณคณะทํางานจากสํานักงานคลังเขต ๙ สํานักงานคลังจังหวัดในเขต ๙ และสํานักกฎหมาย ที่สละเวลา ช&วยกันจัดทําใหหนังสือเล&มนี้เสร็จสมบูรณ!ตามวัตถุประสงค!

กรมบัญชีกลาง พฤษภาคม ๒๕๕๗


สารบัญ หนา บทที่ 1 บทนํา 1.1 ความสําคัญและความเปนมา 1.2 วัตถุประสงค 1.3 ขอบเขต บทที่ 2 สาระสําคัญของกฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวของ 2.1 พระราชบัญญัติเงินคงคลัง พ.ศ. 2491 2.2 พระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2502 2.3 ระเบียบว,าด.วยการบริหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 และที่แก.ไขเพิ่มเติม บทที่ 3 แนวทางและวิธีการการปฏิบัติตามกฎระเบียบระเบียบการเบิกจ%ายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินส%งคลัง พ.ศ. 2551 3.1 คํานิยาม 3.2 หมวด 1 ความทั่วไป 3.3 หมวด 2 การใช.งานในระบบ 3.4 หมวด 3 การเบิกเงิน ส,วนที่ 1 สถานที่เบิกเงินและผู.เบิกเงิน ส,วนที่ 2 หลักเกณฑการเบิกเงิน ส,วนที่ 3 วิธีการเบิกเงิน ส,วนที่ 4 การเบิกเงินของส,วนราชการที่มีสํานักงานในต,างประเทศ 3.5 หมวด 4 การจ,ายเงินของส,วนราชการ ส,วนที่ 1 หลักเกณฑการจ,ายเงิน ส,วนที่ 2 หลักฐานการจ,าย ส,วนที่ 3 วิธีปฏิบัติในการจ,ายเงิน 3.6 หมวด 5 การเบิกจ,ายเงินยืม 3.7 หมวด 6 การรับเงินของส,วนราชการ ส,วนที่ 1 ใบเสร็จรับเงิน ส,วนที่ 2 การรับเงิน

1 1 1 2 7 1๑

1๔ 2๕ 26 28 30 36 39 41 44 48 51 59 63


-๒หนา 3.8 หมวด 7 การเก็บรักษาเงินของส,วนราชการ ส,วนที่ 1 สถานที่เก็บรักษา ส,วนที่ 2 กรรมการเก็บรักษาเงิน ส,วนที่ 3 การเก็บรักษาเงิน 3.9 หมวด 8 การนําเงินส,งคลังและฝากคลัง 3.10 หมวด 9 การกันเงินไว.เบิกเหลื่อมปE 3.11 หมวด 10 การควบคุมและตรวจสอบ

67 68 70 74 77 79

บทที่ 4 บทสรุป

83

บทที่ 5 คําถาม – คําตอบ ที่พบบ%อย

84

เอกสารอางอิง

97

ภาคผนวก

98


บทที่ 1 บทนํา ความสําคัญและความเปนมา กรมบัญชีกลาง ในฐานะหนวยงานกลางที่มีหน#าที่รับผิดชอบกําหนดระเบียบและวิธีปฏิบัติ ในการเบิกจายเงินจากคลังให#สวนราชการถือปฏิบัติ เพื่อให#การใช#จายเงินงบประมาณของประเทศเป/นไป อยางมีประสิทธิภาพและเกิดประโยชน3สูงสุด แผนพั ฒ นาบุ ค ลากรของกรมบั ญ ชี ก ลาง ประจํ าป6 ง บประมาณ 2556 จึ งกํ า หนดจั ด โครงการแลกเปลี่ย นเรีย นรู#ของหนวยงานภายในกรมบั ญ ชี ก ลาง โดยมี วัต ถุ ป ระสงค3 เพื่ อเสริม สร#างและ สนับสนุนการจัดการความรู# ในหนวยงานและสร#างบรรยากาศในการแลกเปลี่ยนเรียนรู#ให#สามารถเข#าถึง ความรู#เพื่อแบงป;นความรู#ภายในหนวยงาน และใช#เป/นคูมือในการปฏิบัติงานของบุคลากรกรมบัญชีกลาง ซึ่ งโครงการดั ง กลาวกํ า หนดกิ จ กรรมดํ าเนิ นการ 2 กิ จ กรรม ได# แ ก การจั ด ทํ า แผนการจั ด การความรู# ของหนวยงาน และการแลกเปลี่ ย นเรี ย นรู# ภ ายในหนวยงาน กลุ มเป= า หมายประกอบด# ว ยบุ ค ลากร ของแตละสํ า นั ก /ศู น ย3/ สถาบั น /กอง/กลุ ม/สํา นัก งานคลัง เขต มี ก ารกํ า หนดองค3 ค วามรู# ใ ห# จ ั ด ทํ า เพื่อเสริมสร#างความเข#มแข็งให#กับบุคลากรของสํานักงานคลังเขตและสํานักงานคลังจังหวัด วัตถุประสงค 1. เพื่อเป/นคูมือการปฏิบัติงานของเจ#าหน#าที่ของสํานักงานคลังจังหวัด 2. เพื ่อ เป/น แหลงความรู #ใ นการให#คํ า แนะนํ า ปรึก ษาแกสวนราชการของเจ#า หน#า ที่ สํานักงานคลังจังหวัด ขอบเขต คู มื อ “การเบิ ก จายเงิ น จากคลั ง การเก็ บ รั ก ษาเงิ น และการนํ า เงิ น สงคลั ง ” ฉบั บ นี้ ประกอบด#วยเนื้อหาสาระที่สําคัญ 5 สวน ดังนี้ สวนที่ 1 ความสําคัญและความเป/นมา วัตถุประสงค3 และขอบเขต สวนที่ 2 แสดงสาระสําคัญของกฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวข#อง สวนที่ 3 แสดงแนวทาง/วิ ธีการปฏิ บั ติต ามกฎระเบี ยบหรื อ คํ าอธิ บ ายข# อกฎหมายหรื อ ระเบียบที่ใช# สวนที่ 4 แสดงบทสรุป สวนที่ 5 แสดงคําถาม-คําตอบ ที่พบบอย *********************************** คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง


บทที่ 2 สาระสําคัญของกฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวข$อง กฎหมายและระเบี ย บที่ เกี่ ย วข# อ งกั บ การเบิ ก จายเงิ น จากคลั ง การเก็ บ รั ก ษาเงิ น และการนําเงินสงคลัง ประกอบด#วย 1. พระราชบัญญัติเงินคงคลัง พ.ศ. 2491 และที่แก#ไขเพิ่มเติม 2. พระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2502 และที่แก#ไขเพิ่มเติม 3. ระเบียบวาด#วยการบริหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 และที่แก#ไขเพิ่มเติม 1. พระราชบัญญัติเงินคงคลัง พ.ศ. 2491 พระราชบั ญ ญั ติ เงิ นคงคลั ง พ.ศ. 2491 และที่ แก# ไขเพิ่ ม เติ ม กํ า หนดขึ้ น เพื่ อ เป/ น การ จัดระบบการควบคุมเงินแผนดินวาด#วยเงินคงคลังให# รัดกุ ม ซึ่ งสวนที่ เกี่ยวข#องกับระเบี ยบการเบิ กจายเงิน จากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง พ.ศ. 2551 มีดังนี้ 1.1 ด#านการรับเงิน 1.2 ด#านการจายเงิน 1.1 ด$านการรับเงิน มาตรา ๔ ภายใต$ บั งคั บ แห0 งมาตรา ๑๓ บรรดาเงิน ทั้ งปวงที่ พึ งชํ าระให$ แ ก0 รัฐ บาล ไม0ว0าเปนภาษีอากร ค0าธรรมเนียม ค0าปรับ เงินกู$หรือเงินอื่นใด หัวหน$าส0วนราชการที่ได$เก็บหรือรับเงิน นั้ น มี ห น$ า ที่ ค วบคุ ม ให$ ส0 ง เข$ า บั ญ ชี เ งิ น คงคลั ง บั ญ ชี ที่ ๑ ห รื อ ส0 ง คลั ง จั ง หวั ด หรื อ คลั ง อํ า เภอ ตามกําหนดเวลาและข$อบังคับ ที่รัฐมนตรีกําหนด โดยไม0หักเงินไว$เพื่อการใด ๆ เลย รัฐมนตรี มี อํานาจกํ าหนดข$ อ บั งคั บ อนุ ญ าตให$ หั ว หน$ าส0 วนราชการใดๆ หั กรายจ0 าย จากเงิน ที่จะต$องส0งเข$าบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ ๑ หรือส0งคลังจังหวัดหรือคลังอําเภอได$ ในกรณีดังนี้ (๑) รายจ0ายที่หักนั้นเปนรายจ0ายที่มีกฎหมายอนุญาตให$จ0ายได$ (๒) รายจ0 ายที่จําเปนต$องจ0ายตามระเบี ยบที่ ได$รับ ความตกลงจากกระทรวงการคลั ง เพื่อเปนค0าสินบนรางวัล หรือค0าใช$จ0ายในการจัดให$ได$มาซึ่งเงินอันพึงต$องชําระให$แก0รัฐบาล (๓) รายจ0 ายที่ ต$อ งจ0 ายคื นให$ แก0 บุ คคลใด ๆ เพราะเปนเงิ น อั นไม0 พึ งต$ องชําระให$ แก0 รัฐบาล

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 2


คําอธิบาย มาตรา 4 เป/นมาตราที่กลาวถึงเงินที่สวนราชการได#รับหรือได#จัดเก็บตามหน#าที่ จากผู#ที่มี หน#าที่ชําระให#กับรัฐบาล ตามที่กฎหมายกําหนด ได#แก ภาษีอากร คาธรรมเนียม คาปรับ เงินกู#หรือเงินอื่นใด เมื่อสวนราชการได#รับหรือได#จัดเก็บเงินดังกลาว หัวหน#าสวนราชการมีหน#าที่ต#องควบคุมให#นําเงินสงคลัง เข#าบั ญชีเงินคงคลั งบั ญชีที่ 1 เพื่ อเป/ นรายได#แผนดิ น (บัญ ชีเงินคงคลังบัญ ชีที่ 1 หมายถึง บัญ ชีเงินฝาก กระแสรายวันที่ธนาคารแหงประเทศไทยซึ่งกระทรวงการคลังมีไว#เพื่อรับเงินที่สวนราชการนําสง) โดยไมหัก เงินไว#เพื่อการใด ๆ เลย ซึ่งในการนําสงให#ถือปฏิบัติตามระเบียบและข#อบังคับที่รัฐมนตรีกําหนด ป;จจุบัน คือ ระเบีย บการเบิ กจายเงินจากคลัง การเก็ บรักษาเงินและการนําเงินสงคลัง พ.ศ. 2551 ยกเว#น รายจาย ตาม (1) (2) และ (3) ที่ ได# รั บ อนุ ญ าตจากรั ฐมนตรี วาการกระทรวงการคลั งให# หั ก เอาไว# เป/ น รายจาย ไมต#องนําสงคลัง ทั้งนี้ไมรวมถึงรายรับที่เกิดตามมาตรา 13 มาตรา ๑๓ องคการใด ๆ ของรั ฐ บาลที่ ไ ด$ ตั้ ง ขึ้ น แล$ ว ก0 อ นวั น ใช$ พ ระราชบั ญ ญั ติ นี้ หรือที่จะตั้งขึ้นใหม0บ รรดาที่ใช$ทุนหรือทุนหมุนเวียนนั้น ให$รัฐมนตรีมีอํานาจกําหนดข$อบังคับว0าด$วย การจ0ายเงิน การเก็บรักษาเงินและการนําทุนหรือผลกําไรเข$าบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ ๑ คําอธิบาย รายรั บ ขององค3 ก ารใด ๆ ของรั ฐ ที่ ใ ช# ทุ น หมุ น เวี ย นต# อ งถื อ ปฏิ บั ติ ต ามข# อ บั ง คั บ ที่รัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลังกําหนดขึ้นเพื่อใช#บังคับสําหรับทุนหมุนเวียนนั้น ๆ 1.2 ด$านการจ0ายเงิน มาตรา ๕ การสั่งจ0ายเงินจากบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ ๑ ให$กระทําได$แต0เพื่อโอนเงินไป เข$าบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ ๒ เท0านั้น คําอธิบาย มาตรา 5 เป/ น มาตราที่ ก ลาวถึ ง การสั่ งจายเงิ นจากบั ญ ชี เงิ นคงคลั งบั ญ ชี ที่ 1 จะต# อ ง สั่งจายเข#าบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ 2 เทานั้น เพื่อสําหรับโอนให#แกสวนราชการ หนวยงานในกํากับของรัฐ องค3การมหาชน รัฐวิสาหกิจ กรุงเทพมหานคร เมืองพัทยา หนวยงานขององค3กรที่จัดตั้งขึ้นตามบทบัญญัติ ของรัฐธรรมนูญ หรือหนวยงานอื่นใดในลักษณะเดียวกัน รวมถึงการจายตรงให#แกเจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงิน ด#วย สํ า หรั บ บั ญ ชี เงิ น คงคลั ง บั ญ ชี ที่ 2 หมายถึ ง บั ญ ชี เงิ น ฝากกระแสรายวั น ที่ ธ นาคาร แหงประเทศไทยซึ่งกระทรวงการคลังมีไว#เพื่อรับเงินที่โอนมาจากบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ 1 ซึ่งการสั่งจายเงิน

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 3


จากบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ 2 หรือคลังจังหวัด สั่งจายได#เฉพาะตามมาตรา 6 มาตรา 7 มาตรา 8 และ มาตรา 12 มาตรา ๖ ภายใต$บั งคับแห0งมาตรา ๗ มาตรา ๘ และมาตรา ๑๒ การสั่งจ0ายเงินจาก บัญ ชี เงินคงคลังบัญ ชี ที่ ๒ หรือคลั งจังหวัดหรือคลังอําเภอ ให$ กระทํ าได$แต0 เฉพาะตามที่บัญ ญัติไว$ใน พระราชบั ญ ญั ติงบประมาณประจํ าปJ พระราชบัญ ญั ติงบประมาณเพิ่ มเติ ม พระราชบัญ ญั ติโอนเงิน ในงบประมาณ มติให$จ0ายเงินไปก0อน หรือพระราชกําหนดที่ออกตามความในบทบัญญัติแห0งรัฐธรรมนูญ ในกรณีที่จ0ายเงินตามมติให$จ0ายเงินไปก0อนหรือตามพระราชกําหนดให$ตั้งเงินรายจ0าย เพื่อชดใช$ในพระราชบัญญัติงบประมาณประจําปJหรือพระราชบัญญัติงบประมาณเพิ่มเติม คําอธิบาย มาตรา 6 เป/นมาตราที่กลาวถึง การสั่งจายเงินจากบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ 2 สั่งจายได# เฉพาะรายจายตามที่กําหนดไว#ใน พระราชบัญญัติงบประมาณรายจายประจําป6 พระราชบัญญัติงบประมาณ รายจายเพิ่มเติม พระราชบัญญัติโอนเงินในงบประมาณ มติของสภาผู#แทนราษฎร ให#จายเงินงบประมาณ ไปกอนจนกวาจะได# ป ระกาศใช# พ ระราชบั ญ ญั ติ ง บประมาณรายจายประจํ า ป6 หรื อ พระราชกํ า หนด ที่ออกตามความในบทบัญญัติแหงรัฐธรรมนูญ ในกรณี ที่ จายเงินตามมติให# จายเงินไปกอนหรือจายตามพระราชกําหนดแล#ว ให# ตั้งเงิน รายจายเพื่อชดใช#เงินที่ได#จายไปกอน ในพระราชบัญญัติงบประมาณรายจายประจําป6 หรือพระราชบัญญัติ งบประมาณรายจายเพิ่มเติม มาตรา ๗ ในกรณีต0อไปนี้ ให$สั่งจ0ายเงินจากบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ ๒ หรือคลังจังหวัด หรือคลังอําเภอได$ก0อนที่มีกฎหมายอนุญาตให$จ0าย คือ (๑) รายการจ0ายที่ มีการอนุญ าตให$ จ0ายเงินได$แล$ว ตามกฎหมายว0าด$ วยงบประมาณ รายจ0 า ยประจํ า ปJ ง บประมาณ แต0 เ งิ น ที่ ตั้ ง ไว$ มี จํ า นวนไม0 พ อจ0 า ยและพฤติ ก ารณ เกิ ด ขึ้ น ให$ มี ความจําเปนต$องจ0ายโดยเร็ว (๒) มี ก ฎหมายใดๆ ที่ ก ระทํ าให$ ต$ อ งจ0 ายเงิ น เพื่ อ ปฏิ บั ติ ต ามกฎหมายนั้ น ๆ และมี ความจําเปนต$องจ0ายโดยเร็ว (๓) มีข$อผูกพันกับรัฐบาลต0างประเทศหรือสถาบันการเงินระหว0างประเทศที่กระทําให$ ต$องจ0ายเงินและมีความจําเปนต$องจ0ายโดยเร็ว (๔) เพื่อซื้อคืนหรือไถ0ถอนพันธบัตรของรัฐบาลหรือตราสารเงินกู$ของกระทรวงการคลัง หรือชําระหนี้ตามสัญญากู$ที่กระทรวงการคลังเปนผู$กู$ ทั้งนี้ ตามจํานวนที่รัฐมนตรีเห็นสมควร (๕) เพื่ อซื้ อเงิน ตราต0 างประเทศ พั น ธบั ตรของรัฐ บาลต0 างประเทศ หรือ หลั กทรัพ ย ที่ มั่ น คงในต0 างประเทศที่ ไม0 ใช0หุ$ น ในสกุ ลเงิน ตราที่ จะต$ อ งชํ าระหนี้ ที่ ก ระทรวงการคลั งเปนผู$ กู$ และ คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 4


ในวงเงินไม0เกินจํานวนหนี้ที่ถึงกําหนดชําระในช0วงระยะเวลาไม0เกิน ๕ ปJ เพื่อนําไปใช$ประโยชนในการ ชําระหนี้เมื่อถึงกําหนด ทั้งนี้ ให$รัฐมนตรีโดยความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรีมีอํานาจกําหนดข$อบังคับ เกี่ ย วกั บ การซื้ อ เงิ น ตราต0 า งประเทศพั น ธบั ต รของรั ฐ บาลต0 า งประเทศ และหลั ก ทรั พ ยที่ มั่ น คง ในต0างประเทศที่ไม0ใช0หุ$น การนําเงินตราต0างประเทศฝากธนาคาร รวมทั้งวิธีปฏิบัติอื่นใดที่เกี่ยวข$อง การจ0ายเงินในห$ากรณีข$างต$นนี้ เมื่อได$จ0ายแล$วให$ตั้งเงินรายจ0ายเพื่อชดใช$ในกฎหมาย ว0 าด$ ว ยงบประมาณรายจ0 ายเพิ่ ม เติ ม ประจํ าปJ งบประมาณ หรื อ ในกฎหมายว0 าด$ ว ยโอนงบประมาณ รายจ0าย หรือในกฎหมายว0าด$วยงบประมาณรายจ0ายประจําปJงบประมาณปJต0อไป คําอธิบาย การจายเงินตาม (1) (2) (3) (4) และ (5) ให#สามารถสั่งจายเงินจากบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ 2 หรือ คลัง จัง หวัด กอนที่ มี กฎหมายอนุ ญ าตให# จายได# ทั้ งนี้ เมื่ อได# มีก ารจายเงินดังกลาวไปแล# ว ให# ตั้ง เงิน รายจายเพื่อชดใช#ในกฎหมายวาด#วยงบประมาณรายจายเพิ่มเติมประจําป6งบประมาณ หรือในกฎหมายวาด#วย โอนงบประมาณรายจาย หรือในกฎหมายวาด#วยงบประมาณรายจายประจําป6งบประมาณป6ตอไป มาตรา ๘ เงินต0อไปนี้ ให$สั่งจ0ายจากบัญ ชีเงิน คงคลังบัญ ชีที่ ๒ หรือคลังจังหวัด หรือ คลังอําเภอได$ คือ (๑) เงินยืมทดรองราชการ (๒) เงินฝาก (๓) เงินขายบิล (๔) เงิ น ที่ จํ า เปนต$ อ งจ0 า ยคื น ภายในปJ ง บประมาณที่ นํ า ส0 ง แล$ ว เพราะเปนเงิ น อันไม0พึงต$องชําระให$แก0รัฐบาล คําอธิบาย “เงินยืมทดรองราชการ” หมายถึง เงินซึ่ งกระทรวงการคลังอนุ ญาตให#สวนราชการมี ไว# ตามจํานวนที่เห็นสมควรเพื่อทดรองจายเป/นคาใช#สอยปลีกยอยประจําสํานักงานตามข#อบังคับและระเบียบ ของกระทรวงการคลัง “เงินฝาก” หมายถึ ง เงินที่ กระทรวงการคลังรับ ฝากไว#และจายคืนตามคําขอของผู#ฝาก ตามข#อบังคับและระเบียบของกระทรวงการคลัง “เงิ น ขายบิ ล ” หมายถึ ง เงิ น ที่ ก ระทรวงการคลั ง รั บ ไว# ณ ที่ แ หงหนึ่ ง เพื่ อ โอนไปจาย ณ ที่อีกแหงหนึ่งตามข#อบังคับและระเบียบของกระทรวงการคลัง “เงินที่จําเป/นต#องจายคืนภายในป6งบประมาณที่นําสงแล#วเพราะเป/นเงินอันไมพึงต#องชําระ ให#แกรัฐบาล” หมายถึง เงินที่สวนราชการนําสงคลังแล#ว จําเป/นต#องจายคืนภายในป6งบประมาณที่นําสง เพราะเป/นเงินอันไมพึงต#องชําระให#แกรัฐบาล คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 5


มาตรา๑๒ การจ0ายเงินเปนทุนหรือเปนทุนหมุนเวียนเพื่อการใดๆ ให$กระทําได$แต0โดย กฎหมาย คําอธิบาย “ทุนหมุนเวียน” หมายถึง ทุนที่ตั้งขึ้นเพื่อกิจการซึ่งอนุญาตให#นํารายรับสมทบทุนไว#ใช#จายได# โดยกฎหมายกําหนดเป/น 2 ลักษณะ คือ 1. ให#นําทุนหมุนเวียนฝากคลัง ในการใช#จายจึงต#องสั่งจายจากบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ 2 2. ให#นําทุนหมุนเวียนฝากไว#ที่อื่น

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 6


2. พระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2502 พระราชบั ญ ญั ติ วิธีก ารงบประมาณ พ.ศ. 2502 และที่ แก# ไขเพิ่ ม เติ ม เป/ นการบั ญ ญั ติ เกี่ ย วกั บ การจั ด ทํ า งบประมาณและการบริ ห ารงบประมาณแผนดิ น ซึ่ งสวนที่ เกี่ ย วข# อ งกั บ ระเบี ย บ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงินและการนําเงินสงคลัง พ.ศ. 2551 มีดังนี้ มาตรา 21 ให$ รัฐมนตรีเปนผู$ รับ ผิด ชอบในการควบคุม งบประมาณ เพื่ อ ปฏิ บัติ การ ให$เปนไปตามกฎหมาย ระเบียบ หรือข$อบังคับ และให$อํานาจหน$าที่ตาม (2) ดังนี้ (2) กําหนดระเบียบหรือข$อบังคับเกี่ยวกับการเบิกจ0ายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินส0งคลัง ด$วยความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี คําอธิบาย มาตรา 21 (2) เพื่ อ เป/ นกลไกในการควบคุ ม งบประมาณจึ งให# อํา นาจรั ฐมนตรีวาการ กระทรวงการคลั ง ในการกํ า หนดระเบี ย บหรื อ ข# อ บั ง คั บ สํ า หรั บ ใช# ใ นการควบคุ ม งบประมาณ ซึ่ งรัฐมนตรี วาการกระทรวงการคลังได# กําหนดระเบี ย บการเบิ ก จายเงินจากคลั ง การเก็ บ รัก ษาเงินและ การนําเงินสงคลัง พ.ศ. 2551 โดยความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี ให#สวนราชการถือปฏิบัติ มาตรา 23 ยกเว$น กรณี ที่ บั ญ ญั ติไว$ ในมาตรา ๒๓ ตรี ส0วนราชการหรือรัฐ วิสาหกิจ จะจ0 ายเงิน หรือ ก0อ หนี้ ผูก พั นได$แ ต0เฉพาะตามที่ ได$ กําหนดไว$ ในพระราชบั ญ ญั ติงบประมาณรายจ0 าย ประจําปJ หรือพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ0ายเพิ่มเติม หรือตามอํานาจที่มีอยู0ตามกฎหมายอื่น และ ห$ามมิให$จ0ายเงินหรือก0อหนี้ผูกพันตามพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ0ายประจําปJ หรือพระราชบัญญัติ งบประมาณรายจ0ายเพิ่มเติม จนกว0าจะได$รับอนุมัติเงินประจํางวดแล$ว คําอธิบาย มาตรา 23 วรรคแรก สวนราชการหรื อ รั ฐ วิ ส าหกิ จ จะจายเงิ น หรื อ กอหนี้ ผู ก พั น ได# เฉพาะรายการที่กําหนดไว#ในพระราชบัญญัติงบประมาณรายจายประจําป6หรือพระราชบัญญัติงบประมาณ รายจายเพิ่ ม เติ ม หรื อ ตามอํ า นาจที่ มี อ ยู ตามกฎหมายอื่ น และห# า มมิ ใ ห# จ ายเงิ น หรื อ กอหนี้ ผู ก พั น ตามพระราชบั ญ ญั ติ ง บประมาณรายจายประจํ า ป6 ห รื อ พระราชบั ญ ญั ติ ง บประมาณรายจายเพิ่ ม เติ ม จนกวาจะได#รับอนุมัติเงินประจํางวดแล#ว ในกรณี ที่ มีค วามจํ าเป/ นและเรงดวน คณะรัฐมนตรีมี อํ านาจอนุ มัติ ให#สวนราชการหรื อ รัฐวิสาหกิจจายเงินหรือกอหนี้ผูกพันตามพระราชบัญญัติงบประมาณรายจายประจําป6หรือพระราชบัญญัติ งบประมาณรายจายเพิ่ ม เติ ม กอนได# รั บ เงิ น ประจํ า งวด หรื อ อนุ มั ติ ให# ส วนราชการหรื อ รั ฐ วิ ส าหกิ จ คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 7


กอหนี้ผูกพันเกินกวาหรือนอกเหนือไปจากที่กําหนดไว#ในพระราชบัญญัติงบประมาณรายจายประจําป6หรือ พระราชบัญญัติงบประมาณรายจายเพิ่มเติมได# มาตรา ๒๔ บรรดาเงินที่ส0วนราชการได$รับเปนกรรมสิทธิ์ไม0ว0าจะได$รับตามกฎหมาย หรือระเบียบข$อบังคับ หรือได$รับชําระตามอํานาจหน$าที่หรือสัญ ญา หรือได$รับจากการให$ใช$ทรัพยสิน หรือเก็บ ดอกผลจากทรัพ ยสินของราชการ ให$ ส0วนราชการที่ได$รับเงินนั้น นําส0งคลังตามระเบียบหรือ ข$อบังคับที่รัฐมนตรีกําหนด เว$นแต0จะมีกฎหมายกําหนดเปนอย0างอื่น ส0วนราชการใดได$รับเงินที่มีผู$มอบให$โดยมีวัตถุประสงคเพื่อให$ส0วนราชการนั้นใช$จ0าย ในกิจการของส0วนราชการนั้นก็ดี หรือได$รับเงินที่เกิดจากทรัพยสินซึ่งมีผู$มอบให$เพื่อหาดอกผลใช$จ0าย ในกิจการของส0วนราชการนั้นก็ดี ให$ส0วนราชการนั้นจ0ายเงินหรือก0อหนี้ผูกพั นภายในวงเงินที่ได$รับนั้นได$ และไม0ต$องนําส0งคลัง ในกรณีส0วนราชการได$รับเงินตามโครงการช0วยเหลือหรือร0วมมือกับรัฐบาลต0างประเทศ องคการสหประชาชาติ ทบวงการชํานัญพิเศษแห0งสหประชาชาติ องคการระหว0างประเทศอื่นใด หรือ บุคคลใดไม0ว0าจะเปนเงินให$กู$หรือให$เปล0า รวมทั้งเงินที่ส0วนราชการได$รับสืบเนื่องจากโครงการช0วยเหลือ หรือร0วมมือเช0นว0านั้น รัฐมนตรีจะกําหนดเปนอย0างอื่นโดยไม0ต$องนําส0งคลังก็ได$ รัฐ มนตรีจ ะอนุ ญ าตให$ ส0ว นราชการที่ ได$ รับ เงิน ในกรณี ต0 อ ไปนี้ นํ าเงิ น นั้ น ไปใช$ จ0 าย โดยไม0ต$องนําส0งคลังก็ได$ คือ (๑) เงิ น ที่ ได$ รับ ในลั ก ษณะค0 าชดใช$ ความเสี ย หายหรื อสิ้ น เปลื องแห0 งทรั พ ยสิ น และ จําเปนต$องจ0ายเพื่อบูรณะทรัพยสินหรือจัดให$ได$ทรัพยสินคืนมา (๒) เงิน รายรับ ของส0 วนราชการที่ เปนสถานพยาบาล สถานศึก ษา หรือ สถานอื่ น ใด ที่อํานวยบริการอันเปนสาธารณประโยชนหรือประชาสงเคราะห (๓) เงินที่ได$รับในลักษณะผลพลอยได$จากการปฏิบัติงานตามอํานาจหน$าที่ (๔) เงินที่ได$รับจากการจําหน0ายหุ$นในนิติบุคคลเพื่อนําไปซื้อหุ$นในนิติบุคคลอื่น การจ0ายเงินตาม (๒) และ (๓) ต$องเปนไปตามระเบียบที่ได$รับอนุมัติจากรัฐมนตรีและ ผู$อํานวยการส0วนการจําหน0ายหุ$นและการซื้อหุ$นตาม (๔) ต$องเปนไปตามระเบียบของกระทรวงการคลัง ที่ได$รับอนุมัติจากคณะรัฐมนตรี คําอธิบาย มาตรา 24 เป/นการกําหนดเกี่ยวกับเงินรายรับที่สวนราชการได#รับ ดังนี้ 1. เงิ น ที่ ไ ด# รั บ ไว# เป/ น กรรมสิ ท ธิ์ ต ามกฎหมายหรื อ ระเบี ย บข# อ บั ง คั บ หรื อ ได# รั บ ชํ า ระ ตามอํานาจหน#าที่หรือสัญญา หรือได#รับจากการให#ใช#ทรัพ ย3สินหรือเก็บดอกผลจากทรัพ ย3สินของราชการ ให# ส วนราชการที่ ได# รั บ เงิ น นั้ น นํ าสงคลั ง ตามระเบี ย บหรื อ ข# อ บั ง คั บ ที่ รั ฐมนตรี กํ า หนด ซึ่ ง ป; จ จุ บั นก็ คื อ คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 8


ระเบียบการเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงินและการนําเงินสงคลัง พ.ศ. 2551 เว#นแต จะมีกฎหมาย กําหนดเป/นอยางอื่น เชน การที่มีกฎหมายเฉพาะกําหนดให#ไมต#องนําเงินที่ได#รับสงคลังเป/นรายได#แผนดิน 2. เงินที่สวนราชการได#รับจากการที่มีผู#มอบให#โดยมีวัตถุประสงค3เพื่อให#สวนราชการนั้น ใช#จายในกิจการของสวนราชการนั้นก็ดี หรือได#รับเงินที่เกิดจากทรัพย3สินซึ่งมีผู#มอบให#เพื่อหาดอกผลใช#จาย ในกิจการของสวนราชการนั้นก็ดี ให#สวนราชการนั้นจายเงินหรือกอหนี้ผูกพันภายในวงเงินที่ได#รับนั้นได# และไมต#องนําสงคลังเป/นรายได#แผนดิน โดยให#ถือปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงการคลังวาด#วยการรับเงิน หรือทรัพย3สินที่มีผู#บริจาคให#ทางราชการ พ.ศ. 2526 3. เงิ น ที่ ไ ด# รั บ ตามโครงการชวยเหลื อ หรื อ รวมมื อ กั บ รั ฐ บาลตางประเทศ องค3 ก าร สหประชาชาติ ทบวงการชํานัญ พิ เศษแหงสหประชาชาติ องค3 การระหวางประเทศอื่นใด หรือบุ คคลใด ไมวาจะเป/นเงินให#กู#หรือให#เปลา รวมทั้งเงินที่สวนราชการได#รับสืบเนื่องจากโครงการชวยเหลือหรือรวมมือ เชนวานั้นรัฐมนตรีจะกําหนดเป/นอยางอื่นโดยไมต#องนําสงคลังก็ได# 4. เงินที่รัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลังอนุญาตให#สวนราชการที่ได#รับเงินในกรณีดังนี้ ไมต#องนําสงคลังก็ได# 4.1 เงิ น ที่ ได# รั บ ในลั ก ษณะคาชดใช# ค วามเสี ย หายหรื อ สิ้ น เปลื อ งแหงทรั พ ย3 สิ น และจําเป/ นต# องจายเพื่ อบูรณะทรัพ ย3สินหรือจัดให# ได#ท รัพ ย3 สินคืนมา ซึ่งก็ คือเงินบูรณะทรัพ ย3สิน ในการ ใช#จายในป;จจุบันให#ปฏิบัติตามหนังสือกรมบัญชีกลาง ที่ กค 0409.3/ว503 ลงวันที่ 19 ธันวาคม 2548 4.2 เงินรายรับของสวนราชการที่เป/นสถานพยาบาล สถานศึกษา หรือสถานอื่นใด ที่อํานวยบริการอันเป/นสาธารณประโยชน3หรือประชาสงเคราะห3 4.3 เงินที่ได#รับในลักษณะผลพลอยได#จากการปฏิบัติงานตามอํานาจหน#าที่ เป/นเงิน ที่ ได# รับ จากการปฏิ บัติ งานตามภารกิ จ ปกติแ ล# วเกิ ดผลพลอยได# แล#วนํ าผลพลอยได# นั้นไปจํ าหนาย เชน สํ านั ก งานเกษตรจั ง หวั ด ได# ทํ า แปลงสาธิ ต การปลู ก พื ช แล# ว ได# นํ า ผลผลิ ต จากแปลงสาธิ ต ไปจํ า หนาย เงินที่ได#รับนี้คือเงินผลพลอยได# 4.4 เงินที่ได#รับจากการจําหนายหุ#นในนิติบุคคลเพื่อนําไปซื้อหุ#นในนิติบุคคลอื่น ทั้ ง นี้ ก ารจายเงิ น ตาม (4.2) และ (4.3) ต# อ งเป/ น ไปตามระเบี ย บที่ ไ ด# รั บ อนุ มั ติ จากรั ฐ มนตรี ว าการกระทรวงการคลั ง และผู# อํ า นวยการสํ า นั ก งบประมาณ สํ า หรั บ การจํ า หนายหุ# น และการซื้อหุ#นตาม (4.4) ต#องเป/นไปตามระเบียบของกระทรวงการคลังที่ได#รับอนุมัติจากคณะรัฐมนตรี มาตรา 27 การขอเบิกเงินจากคลังตามงบประมาณรายจ0ายประจําปJงบประมาณใด ให$กระทําได$แต0เฉพาะภายในปJงบประมาณนั้น เว$นแต0 (1) เปนงบประมาณรายจ0ายข$ามปJ หรือ

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 9


(2) เปนงบประมาณรายจ0ายที่ ได$ก0อหนี้ผูกพั นไว$ก0อนสิ้นปJ งบประมาณ หรือที่ ได$รับ อนุ มั ติ จ ากรั ฐ มนตรี ใ ห$ เ บิ ก เหลื่ อ มปJ และได$ มี ก ารกั น เงิ น ไว$ ต ามระเบี ย บหรื อ ข$ อ บั ง คั บ เกี่ ย วกั บ การเบิกจ0ายเงินจากคลัง ในกรณี (๒) ให$ ข ยายเวลาขอเบิ ก เงิ น จากคลั ง ต0 อ ไปได$ อี ก ไม0 เ กิ น หกเดื อ นปฏิ ทิ น ของปJงบประมาณถัดไป เว$น แต0มีความจําเปนต$องขอเบิกเงิน จากคลังภายหลังเวลาดังกล0าว ก็ให$ขอ ทําความตกลงกับกระทรวงการคลังเปนกรณี ๆ ไป คําอธิบาย มาตรา 27 ในการขอเบิ ก เงิ นจากคลั ง โดยหลั ก การเงิ นงบประมาณรายจายของป6 ใด ให#เบิก ได# ภ ายในป6 นั้น ยกเว#น กรณี เป/นงบประมาณรายจายข# ามป6 หรือ กรณี ของเงินกั นไว#เบิ กเหลื่อมป6 และการขยายเวลาเบิกจายเงิน ซึ่งแนวทางในการปฏิบัติเกี่ยวกับเงินกันไว#เบิกเหลื่อมป6และการขยายเวลา เบิกจายเงินนั้น กระทรวงการคลังจะมีหนังสือสั่งการหรือกําหนดหลักการเป/นป6 ๆ ไป มาตรา 28 ในกรณี ที่ เ ปนงบประมาณ รายจ0 า ยข$ า มปJ ก ารขอเบิ ก เงิ น จากคลั ง ตามงบประมาณรายจ0 ายข$ ามปJ นั้น ให$ ก ระทําได$ แต0 เฉพาะภายในระยะเวลาที่ กําหนดไว$ ในกฎหมาย ว0 า ด$ ว ยงบประมาณรายจ0 า ย เว$ น แต0 เ ปนงบประมาณรายจ0 า ยข$ า มปJ ที่ ไ ด$ ก0 อ หนี้ ผู ก พั น ไว$ ก0 อ นสิ้ น กําหนดเวลา และได$มีการกันเงินไว$ตามระเบียบหรือข$อบังคับเกี่ยวกับการเบิกจ0ายเงินจากคลังก็ให$ขยาย เวลาขอเบิกเงินจากคลังต0อไปได$อีกไม0เกินสามเดือนปฏิทิน คําอธิบาย มาตรา 28 ในการเบิกเงินจากคลัง กรณีเงินงบประมาณรายจายข#ามป6ให#เบิ กได#เฉพาะ ภายในระยะเวลาตามที่ กํ า หนดไว# ใ นกฎหมายวาด# ว ยงบประมาณรายจาย ยกเว# น ได# มี ก ารกั น เงิ น ไว#เบิ ก เหลื่ อ มป6ต ามระเบี ย บเบิ กจายเงิน จากคลั ง การเก็ บรักษาเงินและการนํ าเงินสงคลัง พ.ศ. 2551 สามารถขยายเวลาขอเบิ ก เงิ น จากคลั ง ตอไปได# อี ก ไมเกิ น สามเดื อ น ทั้ ง นี้ ขึ้ น อยู กั บ นโยบายของ กระทรวงการคลังในแตละป6 มาตรา 29 ให$รัฐมนตรีมีอํานาจสั่งจ0ายเงินจากคลังเปนเงินทดรองราชการได$ คําอธิบาย มาตรา 29 เป/นการกําหนดให#อํานาจรัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลังในการอนุ มัติให# สวนราชการมีวงเงินทดรองราชการสําหรับใช#เป/นเงินทดรองราชการในหนวยงานโดยการเบิ กจายให#ถือ ปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงการคลังวาด#วยเงินทดรองราชการ พ.ศ. 2547

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 10


3. ระเบียบว0าด$วยการบริหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 และที่แก$ไขเพิ่มเติม ระเบียบวาด#วยการบริหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 และที่แก#ไขเพิ่มเติม เป/นการบริหาร งบประมาณและวิ ธี จั ด การงบประมาณที่ มุ งเน# น ผลงานตามยุ ท ธศาสตร3 ด# วยการจั ด สรรงบประมาณ และมอบอํานาจความรับผิ ดชอบให# กับสวนราชการสามารถบริหารงบประมาณได#อยางคลองตัว เพื่ อให# การใช# จายงบประมาณรายจาย มี ความรวดเร็ ว มี ประสิท ธิภ าพ คุ# ม คา โปรงใส สามารถตรวจสอบและ เปR ด เผยตอสาธารณะได# ซึ่ ง สวนที่ เกี่ ย วข# อ งกั บ ระเบี ย บการเบิ ก จายเงิ น จากคลั ง การเก็ บ รั ก ษาเงิ น และการนําเงินสงคลัง พ.ศ. 2551 มีดังนี้ ข$ อ 21 การใช$ รายจ0 า ยที่ ได$ รั บ จากการจั ด สรรงบประมาณ หรื อ การโอนและหรื อ เปลี่ยนแปลงรายการงบประมาณรายจ0ายในแต0ละงบรายจ0ายของแต0ละผลผลิตหรือโครงการภายใต$แผน งบประมาณ หรือแผนงบประมาณในเชิงบูรณาการเดียวกัน ให$เปนไปตามหลักเกณฑ ดังนี้ (1) งบบุคลากร ให$ใช$จ0ายเปนรายจ0ายใดๆ ที่สํานักงบประมาณกําหนดว0าเปนรายจ0าย งบรายจ0ายนี้และให$ถัวจ0ายกันได$ (2) งบดําเนิน งาน ให$ใช$จ0ายเปนรายจ0ายใดๆ ที่ กําหนดว0าเปนรายจ0ายงบรายจ0ายนี้ และให$ ถัวจ0 ายกั นได$ เว$น แต0รายจ0ายประเภทค0าสาธารณู ป โภคให$ นํ าไปใช$จ0ายในประเภทอื่น ๆ ภายใน งบรายจ0ายนี้ได$ หากไม0มีหนี้ค0าสาธารณูปโภคค$างชําระ (3) งบลงทุ น ให$ ใ ช$ จ0 า ยเปนรายจ0 า ยใดๆ ที่ กํ า หนดว0 า เปนรายจ0 า ยงบรายจ0 า ยนี้ ตามรายการและวงเงิน ที่ได$รับ จากการจัดสรรงบประมาณ หรือการโอนและหรือ เปลี่ ยนแปลงรายการ งบประมาณรายจ0าย ทั้ งนี้ ให$ปฏิบัติตามหลักเกณฑและเงื่อนไขที่กําหนดไว$ในแผนการปฏิบัติงานและ แผนการใช$จ0ายงบประมาณด$วย (4) งบเงินอุดหนุน ให$ใช$จ0ายเปนรายจ0ายใดๆ ที่กําหนดว0าเปนรายจ0ายงบรายจ0ายนี้ ดังนี้ ก. ประเภทเงิน อุด หนุน ทั่ วไป ให$ใช$ จ0ายตามรายการและจํ านวนเงิน ที่ กําหนด ในการจัดสรรงบประมาณ หรือการโอนและหรือเปลี่ยนแปลงรายการงบประมาณรายจ0าย ข. ป ระเภท เงิ น อุ ด ห นุ นเฉพ าะกิ จ ให$ ใช$ จ0 า ยตามรายการ จํ า น วนเงิ น และรายละเอี ยดอื่นใดที่ กําหนดในการจัด สรรงบประมาณ หรือการโอนและหรือเปลี่ยนแปลงรายการ งบประมาณรายจ0าย ทั้งนี้ ให$นําความใน (1) (2) และ (3) มาบังคับใช$โดยอนุโลม (5) งบรายจ0ายอื่ น ให$ ใช$ จ0ายเปนรายจ0ายใดๆ ที่ กํ าหนดว0 าเปนรายจ0 ายงบรายจ0 ายนี้ และให$ เบิ ก จ0ายตามรายการและจํานวนเงิน ที่ กํ าหนดในการจัด สรรงบประมาณ หรือ การโอนและหรือ เปลี่ยนแปลงรายการตามงบประมาณรายจ0าย ทั้งนี้ ให$ นําความใน (1) (2) และ (3) มาบังคับ ใช$โดย อนุโลม คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 11


คําอธิบาย เมื่ อ สวนราชการได# รั บ จั ด สรรงบประมาณเพื่ อ เป/ น คาใช# จ ายในการดํ า เนิ น งานของ สวนราชการจะต#องเบิกจายตามหลักเกณฑ3 ดังนี้ 1. งบบุคลากร ให#เบิกจายเฉพาะคาใช#จายเกี่ยวกับบุคลากรที่สํานักงบประมาณกําหนด และถัวจายกันได#ภายในงบนี้ 2. งบดําเนินงาน ให#เบิกจายเฉพาะคาใช#จายที่สํานักงบประมาณกําหนดวาเป/นรายจาย ในงบดํ าเนิ นงาน และถั วจายกันได# ภ ายในงบนี้ ยกเว#น รายจายประเภทคาสาธารณู ป โภค ให# นําไปจาย เป/นรายจายประเภทอื่นของงบดําเนินงานได#แตต#องไมมีหนี้คาสาธารณูปโภคค#างชําระ 3. งบลงทุน ให#เบิกจายเป/นรายจายตามรายการและวงเงินที่ระบุไว#ตามเอกสารแจ#งจัดสรร งบประมาณ และตามที่ได#รับโอนหรือเปลี่ยนแปลงรายการงบประมาณรายจาย 4. เงินอุ ด หนุน ให#เบิ ก จายเฉพาะคาใช# จายที่ สํานั ก งบประมาณกํ าหนดวาเป/น รายจาย ในงบเงินอุดหนุน ดังนี้ ก. ประเภทเงิ น อุ ด หนุ น ทั่ ว ไป ให# เ บิ ก จายเป/ น รายจายตามรายการและวงเงิ น ที่ระบุ ไว#ตามเอกสารแจ#งจัดสรรงบประมาณ หรือตามที่ ได#รับ โอนหรือ เปลี่ยนแปลงรายการงบประมาณ รายจาย ข. ประเภทเงินอุดหนุนเฉพาะกิจ ให#เบิกจายเป/นรายจายตามรายการ จํานวนเงิน และรายละเอียดอื่นใดที่ระบุไว#ตามเอกสารแจ#งจัดสรรงบประมาณ หรือตามที่ได#รับโอนหรือเปลี่ยนแปลง รายการงบประมาณรายจาย โดยให#ปฏิบัติเชนเดียวกับ (1) (2) และ (3) ยกตัวอยางเชน ได#รับเงินอุดหนุน มาเพื่อเป/นรายจายเกี่ยวกับบุคลากร ให#จายเชนเดียวกับงบบุคลากรใน (1) 5. งบรายจายอื่น ให#เบิกจายเฉพาะคาใช#จายที่สํานักงบประมาณกําหนดวาเป/นรายจาย ในงบรายจายอื่ น และเบิ ก จายตามรายการและจํ านวนเงินที่ ระบุ ไว# ต ามเอกสารแจ#งจั ด สรรงบประมาณ และตามที่ได#รับโอนหรือเปลี่ยนแปลงรายการงบประมาณรายจาย โดยให#ปฏิบัติเชนเดียวกับ (1) (2) และ (3) ตัวอยางเชน ได#รับเงินมาเพื่อเป/นรายจายประเภทงบดําเนินงาน ให#จายเชนเดียวกับงบดําเนินงานใน (2) ทั้งนี้ในการโอนหรือเปลี่ยนแปลงรายการงบประมาณรายจายให#ปฏิบัติตาม ระเบียบข#อ 23 – 28 ข$อ 34 งบประมาณรายจ0ายงบกลางรายการใดที่ส0วนราชการหรือรัฐวิสาหกิจ ได$รับ การจัดสรร และได$นําไปใช$จ0ายจนบรรลุวัตถุประสงคและเปUาหมายผลผลิต โครงการ หรือรายการ และ หรือจากการจัดซื้อ จัดจ$าง ตามที่ได$รับจากการจัดสรรงบประมาณรายจ0ายงบกลางแล$ว มีเงินเหลือจ0าย ให$นําส0งคืนคลัง เว$นแต0 ในกรณีที่มีความจําเปนจะต$องนําไปใช$จ0ายในรายการอื่นๆ ให$ขอทําความตกลง กับสํานักงบประมาณก0อน

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 12


คําอธิบาย เมื่ อ สวนราชการได# รั บ จั ด สรรเงิ น งบกลางและได# นํ า ไปใช# จ ายจนบรรลุ วั ต ถุ ป ระสงค3 และเป=าหมายผลผลิตแล#ว หากมีเงินเหลือจายให#นําเงินดังกลาวสงคืนคลัง แตถ#ามีความจําเป/นต#องนําไป ใช#จายในรายการอื่น ๆ จะต#องขอทําความตกลงกับสํานักงบประมาณกอน

**********************************************

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 13


บทที่ 3 แนวทางและวิธีการการปฏิบตั ิตามกฎระเบียบ ระเบียบการเบิกจ0ายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินส0งคลัง พ.ศ. 2551

คํานิยาม

“หน0วยงานผู$เบิก” หมายความถึง ส0วนราชการ หน0วยงานในกํากับของรัฐ องคการมหาชน รัฐวิสาหกิจ กรุงเทพมหานคร เมืองพัทยา หน0วยงานขององคกรที่จัดตั้งขึ้นตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญ หรื อหน0 วยงานอื่ นใดในลั กษณะเดี ยวกั น ทั้ งนี้ ต$ องได$ รับ จั ดสรรงบประมาณรายจ0 ายและเบิ กเงิ นจาก กรมบัญชีกลางหรือสํานักงานคลังจังหวัด แล$วแต0กรณี “ส0วนราชการ” หมายความว0า กระทรวง ทบวง กรม หรือส0วนราชการที่เรียกชื่ออย0างอื่น ที่มีฐานะเทียบเท0า และให$ความหมายรวมถึงส0วนราชการประจําจังหวัดด$วย คําอธิบาย สวนราชการ หมายถึง สวนราชการตามระเบียบการบริหารราชการสวนกลางตามพระราชบัญญัติ ระเบียบบริหารราชการแผนดิน พ.ศ. ๒๕๓๔ ซึ่งประกอบด#วย 1. สวนราชการสวนกลาง 1.1 สํานักนายกรัฐมนตรี 1.2 กระทรวงหรือทบวงซึ่งมีฐานะเทียบเทากระทรวง 1.3 ทบวงซึ่งสังกัดสํานักนายกรัฐมนตรีหรือกระทรวง 1.4 กรมหรื อ สวนราชการที่ เรี ย กชื่ อ อยางอื่ น และมี ฐ านะเป/ น กรมซึ่ ง สั ง กั ด หรือไมสังกัด สํานักนายกรัฐมนตรี กระทรวงหรือทบวง สํานักนายกรัฐมนตรีมีฐานะเป/นกระทรวง 2. สวนราชการในภู มิ ภ าค หมายถึ ง สวนราชการที่ ถู ก จั ด ไว# ใ นจั ง หวั ด และอํ า เภอ ซึ่ ง กระทรวง ทบวง กรม ได# ตั้ ง ขึ้ น มี ห น# า ที่ เกี่ ย วกั บ ราชการของกระทรวงทบวง กรมนั้ น ๆ มี หั วหน# า สวนราชการประจําจังหวัดนั้นๆ เป/นผู#ปกครองบังคับบัญชารับผิดชอบ เชน สํานักงานจังหวัด สํานักงาน คลังจังหวัด 3. สวนราชการสังกัดสวนกลางที่มีสํานักงานอยูในภูมิภาค หมายถึง หนวยงานที่ถูกจัดไว# ในการจัดระเบียบบริหารราชการสวนกลางตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผนดินพ.ศ. ๒๕๓๔ แตมีที่ตั้งสํานักงานอยูในภูมิภาค เชน ดานศุลกากร สรรพากรพื้นที่ สรรพสามิตพื้นที่ เป/นต#น คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 14


“รัฐวิสาหกิจ” หมายความว0า รัฐวิสาหกิจตามกฎหมายว0าด$วยวิธีการงบประมาณ คําอธิบาย รัฐวิสาหกิจ หมายถึง หนวยงานของรัฐประเภทหนึ่งที่ได#รับการจัดตั้งโดยมีกฎหมายรองรับ มีจุดมุงหมายทางด#านธุรกิจซึ่งเกี่ยวโยงกับกิจการที่เป/นสาธารณูปโภคหรือกิจกรรมทางเศรษฐกิจในการผลิต สินค#าหรือบริการที่มีความสําคัญหรือจําเป/นตอการดํารงชีพของประชาชน สรุปสาระสําคัญของคําวารัฐวิสาหกิจ คือ 1. เป/นองค3การของรัฐบาลหรือหนวยงานธุรกิจที่รัฐบาลเป/นเจ#าของ 2. รัฐบาลหรือหนวยงานของรัฐมีหุ#นสวนอยูเกินกวาร#อยละห#าสิบ 3. ได#รับการจัดตั้งขึ้นตามกฎหมายและมีอํานาจหน#าที่ตามที่กฎหมายนั้นกําหนดไว# เมื่อพิจารณาเหตุผลโดยทั่วไปแล#ว การดําเนินกิจการของรัฐในทางเศรษฐกิจในลักษณะของ รัฐวิสาหกิจนั้นอาจพิจารณาได#หลายประการ คือ - กิจ การในบริการสาธารณะที่เอกชนไมสามารถลงทุ นได# เชน กิจ การที่ ต# องใช# เงินลงทุ นสูงมาก และไมสามารถเรียกเก็บคาบริการในอั ตราสูงได# ทํ าให# บ ริการดั งกลาวมี จุดคื นทุ นได# ช#า กิจการสาธารณะที่มีผลกําไรต่ําเอกชนไมสนใจลงทุน - กิจการซึ่งอาจมีผลกระทบตอความมั่นคงของประเทศหรือความปลอดภัยของสังคม - กิ จการซึ่ งมี อาจมี การผู กขาดหากให# เอกชนดํ าเนิ นการอาจเกิ ดการเอาเปรี ยบ ผู#บริโภค - กิจการซึ่งอาจทํารายได#ให#กับรัฐบาลภายใต#เงื่อนไขของทรัพยากรทางการบริหาร ที่มีอยูแล#ว “คลัง” หมายความว0า บัญชีเงินฝากของกระทรวงการคลังที่ธนาคารแห0งประเทศไทย คําอธิบาย คลั ง หมายความวา บั ญ ชี เงิ น ฝากของกระทรวงการคลั ง ที่ ธ นาคารแหงประเทศไทย แบงออกเป/นสองบัญชี คือ เงินคงคลังบัญชีที่ 1 สําหรับรับเงินเข#า (รายรับ) เชน ภาษี คาธรรมเนียม คาปรับ เงินกู# ฯลฯ และเงินคงคลังบัญชีที่ 2 สําหรับจายเงินออก (รายจาย) ซึ่งถ#าจะใช#เงินก็ต#องเบิกเงินจากบัญชีที่ 1 มาไว#ในบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ 2 กอน “กองคลัง” ให$หมายความรวมถึง ฝXายการเงิน หรือหน0วยงานผู$เบิกอื่นใด ซึ่งปฏิบัติงาน ในลักษณะเช0นเดียวกันด$วย

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 15


คําอธิบาย กองคลั ง ให# ห มายความรวมถึ ง ฝ[ า ยการเงิ น หรื อ หนวยงานผู# เบิ ก อื่ นใด ซึ่ งปฏิ บั ติ ง าน ในลักษณะเชนเดียวกันด#วย ซึ่งหน#าที่ของกองคลัง ดําเนินการเกี่ยวกับการเงิน การบัญชี การงบประมาณ การพัสดุ อาคาร สถานที่ และยานพาหนะ ปฏิบัติงานรวมกันหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหนวยงานอื่น ที่เกี่ยวข#องหรือที่ได#รับมอบหมาย “ผู$อํานวยการกองคลัง” ให$ห มายความรวมถึง เลขานุการกรม หรือผู$ดํารงตํ าแหน0 ง อื่นใด ซึ่งปฏิบัติงานในลักษณะเช0นเดียวกันด$วย คําอธิบาย ผู# อํ านวยการกองคลั ง ให# หมายความรวมถึ ง เลขานุ การกรม หรื อผู# ดํ ารงตํ าแหนงอื่ นใด ซึ่งปฏิบัติงานในลักษณะเชนเดียวกันด#วย มีหน#าที่เป/นผู#บังคับบัญชา และรับผิดชอบในการปฏิบัติราชการ ของกองคลัง “เจ$ าหน$ า ที่ ก ารเงิ น ” หมายความว0 า หั ว หน$ าฝX ายการเงิน หรื อ ผู$ ดํ ารงตํ าแหน0 งอื่ น ซึ่ งปฏิ บั ติ งานในลั ก ษณะเช0 น เดี ย วกั น กั บ หั ว หน$ าฝX ายการเงิ น และให$ ห มายความรวมถึ งเจ$ าหน$ า ที่ รับจ0ายเงินของส0วนราชการในราชการบริหารส0วนภูมิภาคด$วย คําอธิบาย เจ#าหน#าที่การเงิน หมายความวา หัวหน#าฝ[ายการเงินหรือผู#ดํารงตําแหนงอื่น ซึ่งปฏิบัติงาน ในลั ก ษณะเชนเดี ย วกั น กั บ หั ว หน# า ฝ[ า ยการเงิ น และให# ห มายความรวมถึ ง เจ# า หน# า ที่ รั บ จายเงิ น ของ สวนราชการในราชการบริ ห ารสวนภู มิ ภ าคด# วย มี ห น# าที่ รับ ผิด ชอบงานงบประมาณและบั ญ ชี ควบคุ ม ตรวจสอบการเบิกจายเงิน การรับเงิน การนําเงินสงคลัง การเก็บรักษาเงินและควบคุมตรวจสอบการจัดทํา บัญชีตางๆ ของสวนราชการให#ถูกต#องครบถ#วนตามระเบียบ “งบรายจ0าย” หมายความว0า งบรายจ0ายตามระเบียบว0าด$วยการบริหารงบประมาณ คําอธิบาย งบรายจาย หมายความถึง กลุมวัตถุประสงค3ของรายจาย ที่กําหนดให#จายตามหลักการ จํ าแนกประเภทรายจายตามงบประมาณ หรื อ จํ า นวนเงิ น อยางสู งที่ อ นุ ญ าตให# จ ายหรื อ กอหนี้ ผู ก พั น ได#ตามวัตถุประสงค3 และภายในระยะเวลาที่กําหนดไว#ในพระราชบัญญัติงบประมาณรายจาย

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 16


รายจายตามงบประมาณ จําแนกออกเป/น 2 ลักษณะ ได#แก 1. รายจายของสวนราชการ และรัฐวิสาหกิจ หมายถึง รายจายซึ่งกําหนดไว#สําหรับแตละ สวนราชการและรัฐวิสาหกิจโดยเฉพาะ จําแนกออกเป/น 5 ประเภทงบรายจาย ได#แก 1.1 งบบุคลากร 1.2 งบดําเนินงาน 1.3 งบลงทุน 1.4 งบเงินอุดหนุน 1.5 งบรายจายอื่น 2. รายจายงบกลาง รายจายที่ ตั้งไว#เพื่อจัดสรรให#สวนราชการและรัฐวิสาหกิจโดยทั่วไป ใช#จายตามรายการดังตอไปนี้ 2.1 เงินเบี้ยหวัดบําเหน็จบํานาญ 2.2 เงินชวยเหลือข#าราชการ ลูกจ#าง และพนักงานของรัฐ 2.3 เงินเลื่อนขั้นเลื่อนอันดับเงินเดือนและเงินปรับวุฒิข#าราชการ 2.4 เงินสํารองเงินสมทบและเงินชดเชยข#าราชการ 2.5 เงินสมทบของลูกจ#างประจํา 2.6 คาใช#จายในการรักษาพยาบาลข#าราชการ ลูกจ#างสํานักงานของรัฐ 2.7 คาใช#จายการปรับเงินคาตอบแทนบุคลากรภาครัฐ “หลักฐานการจ0าย” หมายความว0า หลักฐานที่แสดงว0าได$มีการจ0ายเงินให$แก0ผู$รับหรือ เจ$าหนี้ตามข$อผูกพันโดยถูกต$องแล$ว คําอธิบาย หลั ก ฐานการจาย คื อ หลั ก ฐานที่ แ สดงวาได# มี ก ารจายเงิ น ให# แ กผู# รั บ หรื อ เจ# า หนี้ ตามข#อผูกพันโดยถูกต#องแล#ว เชน ใบเสร็จรับเงิน ใบสําคัญรับเงิน ใบรับรองการจายเงิน แบบคําขอเบิกเงิน ที่มีชองชื่อผู#รับเงินอยูในแบบ เชน ใบเบิกเงินคารักษาพยาบาล ปกติเวลามาขอเบิกเงินคารักษาพยาบาล ถ# ายั งไมได# รับ เงินก็ ยั งเป/ นเอกสารประกอบการเบิ ก เงิน อยู เมื่ อได#รั บ เงิ นในข# อ ที่ 6 จะต# อ งมี สาระสํ าคั ญ ลงลายมือชื่อผู#รับเงิน เมื่อสวนราชการจายเงินคารักษาพยาบาลให#กับผู#มีสิทธิ ผู#มีสิทธิลงลายมือชื่อผู#รับเงิน ผู#จายเงินลงลายมือชื่อในแบบใบเบิกเงิน ใบเบิกคารักษาพยาบาลฉบับนี้ก็จะกลายเป/นหลักฐานการจายเงิน อีกรูปแบบหนึ่ง หรือเอกสารอื่นใดที่กระทรวงการคลังกําหนดเป/นหลักฐานการจาย เชน รายงานในระบบ การจายเงิ นโดยกรมบั ญ ชี ก ลางเพื่ อ เข# า บั ญ ชี ให# กั บ เจ# า หนี้ ห รื อ ผู# มี สิ ท ธิ รั บ เงิ นโดยตรง หรื อในเรื่ อ งของ การจายเงินผานธนาคารทางกระทรวงการคลั ง ก็ ได# กํ าหนดวา การจายเงินให# เจ# าหนี้ ผ านธนาคารให# ใช# คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 17


หลักฐานที่ทางธนาคารออกให#เป/นหลักฐานการจาย จะมีทั้ งที่บุคคลที่จะรับเงินที่เป/นบุคลากรของรัฐเอง แล#วก็เป/นบุคคลภายนอก “เงิ น ยื ม ” ห มายความว0 า เงิ น ที่ ส0 ว น ราชการจ0 า ยให$ บุ ค คลใดบุ ค คลห นึ่ ง ยื ม เพื่ อ เปนค0 า ใช$ จ0 า ยในการเดิ น ทางไปราชการ หรื อ ปฏิ บั ติ ร าชการอื่ น ใด ทั้ ง นี้ ไม0 ว0 า จะจ0 า ยจาก เงินงบประมาณรายจ0าย หรือ เงินนอกงบประมาณ คําอธิบาย เงิ น ยื ม หมายถึ ง เงิ น ที่ ส วนราชการจายให# บุ ค คลใดบุ ค คลหนึ่ ง ยื ม เพื่ อ เป/ น คาใช# จ าย ในการเดินทางไปราชการ หรือปฏิ บั ติราชการอื่นใด ทั้งนี้ ไมวาจะจายจากเงินงบประมาณรายจายหรือ เงินนอกงบประมาณ คาใช#จายในการเดินทางไปราชการหรือปฏิบัติราชการอื่นใด เชน คาดําเนินการจัดโครงการ คาที่พัก คาพาหนะ คาเบี้ยเลี้ยง คาลงทะเบียน คาวิทยากร คาวัสดุ คาอาหาร คาอาหารวางและเครื่องดื่ม คาใช#จายอื่นที่เกี่ยวข#องโดยประมาณการ เป/นต#น “ตู$ นิ รภั ย ” หมายความว0 า กํ า ปYZ น หรื อ ตู$ เหล็ ก หรื อ หี บ เหล็ ก อั น มั่ น คงซึ่ งใช$ สํ า หรั บ เก็บรักษาเงินของทางราชการ คําอธิบาย การเก็บรักษาเงินของสวนราชการโดยหลักการจะต#องเก็บรักษาให#อยูในลักษณะปลอดภัย มิให#เงินของทางราชการเกิดการสูญหาย จึงต#องกําหนดเงื่อนไข สถานที่เก็บและภาชนะในการใช#เก็บ ดังนี้ 1. ตู#นิรภัย เป/นตู#ชนิดพิเศษทําขึ้นด#วยเหล็ก ซึ่งอาจจะมีลักษณะเป/นกําป;\น เป/นตู#หรือหีบ ซึ่งมีความมั่นคงในการดูแลรักษาเงิน โดยปกติมิได#กําหนดความกว#างยาวไว# จึงขึ้นอยูกับปริมาณของเงินหรือ ทรัพย3สินที่จะต#องจัดเก็บในตู#นิรภัย 2. ลู กกุ ญ แจ ต# องมี 2 สํารับ โดยแยกกันครอบครอง สํ ารับหนึ่ งให#กรรมการที่ มีหน# าที่ เก็ บ รั ก ษาเงิ น เป/ น ผู# เก็ บ รั ก ษา เพื่ อ ใช# สํ า หรั บ เปR ด ปR ด ตู# นิ ร ภั ย ประจํ า วั น อี ก สํ า รั บ หนึ่ ง ฝากเก็ บ รั ก ษา ไว#ในลักษณะหีบหอ ณ สํานักบริหารเงินตรา กรมธนารักษ3 (สําหรับสวนกลาง) หรือสํานักงานคลังจังหวัด โดยเก็บไว#ในห#องเก็บเงินคลังใน (สําหรับสวนภูมิภาค) เพื่อให#เป/นลูกกุญแจสํารอง เพื่อเปRดตู#นิรภัยเมื่อกุญแจ สํารับแรกสูญหาย 3. สถานที่ตั้งของตู#นิรภัย ต#องตั้งไว#ในที่ปลอดภัย ในสํานักงานของสวนราชการ “เงินรายได$แผ0นดิน” หมายความว0า เงินทั้งปวงที่ส0วนราชการจัดเก็บหรือได$รับไว$เปน กรรมสิทธิ์ตามกฎหมาย ระเบียบ ข$อบังคับ หรือจากนิติกรรมหรือนิติเหตุและกฎหมายว0าด$วยเงินคงคลัง และกฎหมายว0าด$วยวิธีการงบประมาณบัญญัติไม0ให$ส0วนราชการนั้นนําไปใช$จ0ายหรือหักไว$เพื่อการใด ๆ คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 18


คําอธิบาย ในหลั ก การเงิ น รายได# แ ผนดิ น คื อ เงิ น ทั้ ง ปวงที่ ส วนราชการจั ด เก็ บ หรื อ ได# รั บ ไว# เป/นกรรมสิท ธิ์ตามกฎหมาย ระเบียบ ข#อบังคับ หรือจากนิติกรรมหรือนิติเหตุ เมื่อสวนราชการได#รับเงิน ตามอํานาจหน#าที่แล#ว หัวหน#าสวนราชการมีหน#าที่ต#องควบคุมเงินที่ได#รับเพื่อนําสงคลัง (บัญชีเงินคงคลัง บัญชี ที่ 1 ที่ธนาคารแหงประเทศไทยหรือคลังจังหวัดแล#วแตกรณี ) เป/ นรายได#แผนดินตามระเบี ยบหรือ ข# อบัง คั บ ที่ รัฐมนตรีวาการกระทรวงกํ า หนด โดยไมหั ก ไว# เพื่ อ การใดเลย เว# นแต จะมี ก ฎหมายบัญ ญั ติ ไว# เป/ นอยางอื่ น คื อ กฎหมายวาด# วยเงิ นคงคลั ง เชน รายจายที่ ได# รั บ ความตกลงจากกระทรวงการคลั ง เพื่อเป/นคาสินบนรางวัล รายจายต#องจายคืนให#แกบุคคลใด ๆ เพราะเป/นเงินอันไมพึงต#องชําระให#แกรัฐบาล รวมทั้งเงินทุนหมุนเวียน และในสวนกฎหมายวาด#วยวิธีการงบประมาณ บัญญัติข#อยกเว#น ดังนี้ 1. เงินที่มีผู#มอบให#สวนราชการ โดยมีวัตถุประสงค3เพื่อให#สวนราชการนั้นใช#จายในกิจการ ของสวนราชการนั้น เชน เงินบริจาค 2. เงินที่ได#รับตามโครงการชวยเหลือรวมมือกับรัฐบาลตางประเทศ ไมวาจะเป/นเงินกู#หรือ เงินให#เปลาและรัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลังได#อนุญาตให#ไมต#องนําเงินสงคลัง 3. เงินที่รัฐมนตรีวากระทรวงการคลังได#อนุญาตให#เก็บรักษาไว#ได# เชน เงินบูรณะทรัพย3สิน เงินรายรับของสวนราชการที่เป/นสถานศึกษา หรือสถานพยาบาล หรือสถานบริการอันอํานวยประโยชน3 สาธารณะ เงินในลักษณะผลพลอยได#จากการปฏิบัติหน#าที่ เป/นต#น “เงินเบิกเกินส0งคืน” หมายความว0า เงินงบประมาณรายจ0ายที่ส0วนราชการเบิกจากคลัง ไปแล$วแต0ไม0ได$จ0ายหรือจ0ายไม0หมด หรือจ0ายไปแล$วแต0ถูกเรียกคืน และได$นําส0งคลังก0อนสิ้นปJงบประมาณ หรือก0อนสิ้นระยะเวลาเบิกเงินที่กันไว$เบิกเหลื่อมปJ คําอธิบาย เงินเบิกเกินสงคืน คือ เงินที่สวนราชการได#รับจากเงินงบประมาณรายจายและได#เบิกเงิน จากคลังเพื่อไปใช#จายตามวัตถุประสงค3ที่ขอเบิ ก แตไมได#จายหรือจายไปแล#วแตไมหมด หรือจายไปแล#ว ถูกเรียกคืนด#วยเหตุผลใดแล#วแต และได#นําเงินดังกลาวสงคลังกอนสิ้นป6งบประมาณ หรือกอนสิ้นระยะเวลา เงินกันไว#เบิกเหลื่อมแล#วแตกรณี “เงิน เหลื อ จ0 ายปJ เก0าส0 งคื น ” หมายความว0 า เงิ น งบประมาณรายจ0 ายที่ ส0ว นราชการ เบิ ก จากคลั งไปแล$ ว แต0 ไม0 ได$ จ0ายหรื อจ0 ายไม0 ห มด หรื อ จ0 ายไปแล$ ว แต0 ถูก เรี ยกคื น และได$ นํ าส0 งคลั ง ภายหลังสิ้นปJงบประมาณหรือภายหลังระยะเวลาเบิกเงินที่กันไว$เบิกเหลื่อมปJ คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 19


คําอธิบาย เงินเบิกเกินสงคืน หรือเงินเหลือจายป6เกาสงคืน ให#นําสงภายใน ๑๕ วันทํ าการ นับจาก วันรับเงินจากคลังหรือนับจากวันที่ได#รับคืน “เงิ น นอกงบประมาณ” หมายความว0 า เงิ น ทั้ ง ปวงที่ อ ยู0 ใ นความรั บ ผิ ด ชอบของ ส0วนราชการ นอกจากเงินงบประมาณรายจ0าย เงินรายได$แผ0นดิน เงินเบิกเกินส0งคืน และเงินเหลือจ0าย ปJเก0าส0งคืน คําอธิบาย เงินทั้งปวงที่ อยูในความรับผิดชอบของสวนราชการซึ่งได#รับอนุมัติหรืออนุญาตให#เก็บไว# ใช#จายได#โดยไมต#องนําสงคลังเป/นรายได#แผนดิน เงิ น นอกงบประมาณ ให# นํ า ฝากคลั ง อยางน# อ ยเดื อ นละหนึ่ งครั้ ง แตสํ า หรั บ เงิ น ที่ เบิ ก จากคลังเพื่อรอการจายให#นําฝากคลังภายในสิบห#าวันนับจากวันรับเงินจากคลัง “ระบบ” หมายความว0 า ระบบการบริ ห ารการเงิ น การคลั ง ภาครั ฐ ด$ ว ยระบบ อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส (Government Fiscal management Information System : GFMIS) ซึ่ ง ปฏิ บั ติ โดยผ0 านเครื่องคอมพิ วเตอรโดยตรง หรือ ผ0 านช0 องทางอื่ น ที่ ก ระทรวงการคลั งกํ าหนดก0 อ นนํ าข$ อมู ล เข$าเครื่องคอมพิวเตอร คําอธิบาย GFMIS หมายถึ ง การบริ ห ารงานการเงิ น การคลั ง ภาครั ฐ ด# ว ยระบบอิ เล็ ก ทรอนิ ก ส3 (Government Fiscal Management Information) หรือเรียกยอ ๆ วา GFMIS ระบบงาน GFMIS ประกอบด#วย ระบบงานหลัก 2 ด#าน คือ 1. ระบบด# า นปฏิ บั ติ ก าร (ใช# Software SAP R/3) ประกอบด# ว ยระบบการบริ ห าร งบประมาณ การรับ – จาย การติดตามการใช#จายงบประมาณ บัญชีแบบเกณฑ3คงค#าง บัญชีสินทรัพย3ถาวร บัญชีต#นทุน บัญชีบริหาร การจัดซื้อ-จัดจ#าง การบริหารเงินสด และเงินคงคลัง 2. ระบบข#อมูลเพื่ อการบริหาร (ใช# Software SAP BW) ประกอบด# วยข#อมูลเพื่ อการบริหาร ด#านการเงิ นการคลั ง สํ าหรั บนายกรั ฐมนตรี เรี ยงลํ าดั บจนกระทั่ งถึ งระดั บอธิ บดี ผู# วาราชการจั งหวั ด CEO ผู#บริหารด#านการเงิน CFO แบบ Online Real Time และหลายมิติ ระบบ GFMIS จะครอบคลุ ม การบริ ห ารการใช# เงิ น งบประมาณแผนดิ น และเงิ น นอก งบประมาณ ที่ผานบัญชีเงินคงคลัง และไมผานบัญชีเงินคงคลังบางสวน เฉพาะยอดเงินที่สามารถระบุติดตาม และบันทึกรายการในระบบในป;จจุบันได# คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 20


การใช#งานในระบบ GFMIS สามารถบันทึกข#อมูลและรับข#อมูลได# 3 วิธี คือ 1. บันทึกโดยตรงเข#าระบบ SAP (Terminal GFMIS) ที่ติดตั้งให#สวนราชการ 2. Load ผานเข# า ระบบ ผานระบบ Web Excel Loader วิ ธี นี้ สํ า หรั บ สวนราชการ ที่ไมได#รับการจัดสรรTerminal GFMIS ให#สามารถนําเข#าข#อมูลประเภทที่เกิดขึ้นประจําเข#าสูระบบ GFMIS จาก File Excel Format มาตรฐานที่โครงการสร#างขึ้นในแตละระบบงาน 3. Interface ข#อมูลเข#ามาจากระบบอื่น ซึ่งเป/นการรับข#อมูล Text File ที่ประมวลผลจาก ระบบบัญชีการเงินของสวนราชการ (ที่มีระบบของตนเอง) มาบันทึกในระบบ GFMIS กระบวนงาน GFMIS เป/ นระบบที่ มี ก ารบู รณาการ (Intergrated) เชื่ อมโยงภายในแตละ ระบบงานอยางสมบูรณ3 โดยหนวยงานที่เกี่ยวข#อง ได#แก สวนราชการตาง ๆ สํานักงบประมาณ กรมบัญชีกลาง ธนาคารกรุงไทย จะนําข#อมูลที่รับผิดชอบเข#าสูระบบเพียงครั้งเดียว (Single Entry) และระบบจะบันทึกรายการ ที่ เกี่ยวข# องให# อั ตโนมั ติ ในการปรับปรุงข# อมู ลจะเป/ นแบบทั นที ทั นใด (Online Real Time) ผู# ใช#และผู#บริ หาร ทุ กระดั บตามสิ ทธิ หน# าที่ ที่ เกี่ ยวข# อง (Authorization) สามารถเรี ยกดู รายงานตามรู ปแบบได# หลายมิ ติ เชน ตามรหัสโครงสร#างสวนราชการ และพื้นที่ตามรหัสงบประมาณ ผลผลิต ผังบัญชี รหัสพัสดุ GPSC และรหัสผู#ขาย เพราะข#อมูลตาง ๆ ที่บันทึกเข#าระบบจะถูกเก็บไว#ในฐานข#อมูลกลาง ประโยชน3ที่ได#ของระบบ GFMIS 1. ลดความซ้ําซ#อนในการบันทึกข#อมูล และลดขั้นตอน/ภาระในการจัดทําเอกสาร 2. ติดตามสถานะการเบิกจายงบประมาณในระบบได#ทุกขั้นตอน 3. มีเครื่องมือในการจัดสรร/ติดตาม/บริหารงบประมาณ ภายในหนวยงาน 4. ได#รับความสะดวกรวดเร็วในการเบิกจายงบประมาณ ลดภาระการจายเงิน 5. มีระบบเพื่อรองรับการบริหารต#นทุน โดยเฉพาะต#นทุนกิจกรรม เพื่อประเมินผลสําเร็จ ของผลผลิตและผลลัพธ3 6. สามารถเรียกดูข#อมูล รายงาน ในระบบตาง ๆ ที่เกี่ยวข#องได#ถูกต#องและทันทีเพื่อการ ตรวจสอบ “ข$อมูลหลักผู$ขาย” หมายความว0า ข$อมูลของหน0วยงานผู$เบิกหรือเจ$าหนี้หรือผู$มีสิทธิรับเงิน เกี่ยวกับ ชื่อ ที่อยู0 เลขประจําตัวประชาชน เลขประจําตัวผู$เสียภาษี ชื่อและเลขที่บัญชีธนาคาร เลขที่สัญญา เงื่อนไขการชําระเงิน หรือข$อมูลอื่นใดที่จําเปนแล$วแต0กรณี เพื่อใช$สําหรับการรับเงิน ขอเบิกจากคลัง คําอธิบาย การขอเบิ ก เงินของสวนราชการสํ าหรับ การซื้ อทรัพ ย3สิน จ# างทํ าของ หรือเชาทรัพ ย3 สิน ตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาด#วยการพัสดุให#ปฏิบัติ ดังนี้ คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 21


ในกรณีที่มีใบสั่งซื้อ ใบสั่งจ#าง สัญญาหรือข#อตกลง ซึ่งมีวงเงินตั้งแตห#าพันบาทขึ้นไป หรือ ตามที่ ก ระทรวงการคลั ง กํ าหนด ให# ส วนราชการจั ด ทํ า หรื อ ลงใบสั่ งซื้ อ หรื อใบสั่ ง จ# า งเพื่ อ ทํ า การจอง งบประมาณในระบบ โดยกรมบัญชีกลางจายเงินเข#าบัญชีให#กับเจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงินของสวนราชการ โดยตรง ซึ่งสวนราชการจะต#องสร#างข#อมูลหลักผู#ขาย ข#อมูลหลักผู#ขาย หมายความวา ข#อมูลของหนวยงานผู#เบิกหรือเจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงิน เกี่ยวกับ ชื่อ ที่อยู เลขประจําตัวประชาชน เลขประจําตัวผู#เสียภาษี ชื่อและเลขที่บัญชีธนาคาร เลขที่สัญญา เงื่อนไขการชําระเงิน หรือข#อมูลอื่นใดที่จําเป/นแล#วแตกรณี เพื่อใช#สําหรับการรับเงิน ขอเบิกจากคลัง ข#อมูลหลักผู#ขายประกอบด#วย 3 สวน ได#แก 1. ข#อมูลหลักด#านข#อมูลทั่วไป ประกอบด#วย ชื่อ ที่อยู เลขประจําตัวผู#เสียภาษี เลขประจําตัว ประชาชน เลขทะเบียนนิติบุคคล บัญชีธนาคาร 2. ข# อ มู ลหลั ก ด# า นรหั ส หนวยงาน ประกอบด# วย ข# อ มู ล ทางบั ญ ชี (บั ญ ชี ก ระทบยอด) เงื่อนไขการชําระเงิน 3. ข#อมูลด#านองค3กรทางการจัดซื้อ ประกอบด#วย สกุลเงิน (THB) กลุมผู#ขายประกอบด#วย 7 กลุม 1. กลุ ม 1000 กลุ มผู# ขายนิ ติ บุ คคล เชน บริ ษั ท ห# างหุ# นสวนจํ ากั ด ห# างหุ# นสวนสามั ญ คณะบุคคล คําค#นหา ใช#เลขจากเลขทะเบียนนิติบุคคล หรือจากเลขประจําตัวผู#เสียภาษี 13 หลัก รหัสผู#ขาย ในกลุมนี้ จะขึ้นต#นด#วย 1 จากระบบ และตามด#วย Running Number จากระบบ 9 หลัก (1X X X X X X X X X ) 2. กลุม 2000 กลุมผู#ขายบุคคลธรรมดา เชน ห#างร#านตาง ๆ, ตัวบุคคล คําค#นหาใช#เลข ประจํ าตั วประชาชน 13 หลั ก รหัสผู# ขายในกลุ มนี้ จะขึ้นต# นด# วย 9 จากระบบ และตามด# วย Running Number จากระบบ 9 หลัก (9 X X X X X X X X X ) 3. กลุม 3000 กลุมสวนราชการ เพื่อการเบิกจายผานสวนราชการ แล#วจายตอให#ผู#ขาย (เชนการเบิกจายเพื่อชําระเงินให#ผู#ขายตางประเทศ หรือการเบิกเพื่อชําระผู#ขายในกรณีมูลคาสั่งซื้อสั่งจ#าง ต่ํากวา 5,000 บาท) หรือการเบิกแทนกัน หรือการซื้อขายระหวางสวนราชการด#วยกัน รหัสผู#ขายในกลุมนี้ จะขึ้นต#นด#วย V ตามด#วยรหัสหนวยงาน 4 หลัก และ 5 หลักสุดท#ายของหนวยเบิกจาย (A Y Y Y Y Z Z Z Z Z ) 4. กลุ ม 4000 กลุ มสวนราชการ สํ า หรั บ ตั้ ง เบิ ก เพื่ อ ให# ก รมบั ญ ชี ก ลางโอนเงิ น ให# และนํ า ไปใช# จ ายภายในหนวยราชการ เชน เงิ น เดื อ นข# า ราชการ รหั ส ผู# ข ายในกลุ มนี้ จ ะขึ้ น ต# น ด# วย A ตามด#วยรหัสหนวยงาน 4 หลัก และ 5 หลักสุดท#ายของหนวยเบิกจาย (A Y Y Y Y Z Z Z Z Z) 5. กลุ ม 5000 คื อ กลุ มเจ# า หนี้ อื่ น ที่ ส ามารถทํ า การจายตรงได# โดยผู# ข ายในกลุ มนี้ กรมบัญชีกลางเป/นผู#สร#างให#กับทุกสวนราชการ สวนราชการใช#ได#เลย โดยไมต#องขออนุมัติข#อมูลหลักผู#ขาย ทั้ งนี้ สวนราชการจะไมสามารถสร#างข# อ มู ลหลั ก ผู# ข ายในกลุ มนี้ ไ ด# รหั สผู# ข ายในกลุ มนี้ จะขึ้น ต# น ด# วย 8 จากระบบและตามด#วย Running Number จากระบบ 9 หลัก (8 x x x x x x x x x ) คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 22


6. กลุม 6000 คือ กลุมผู#ขายตางประเทศทั้งนิติบุคคลและบุคคลธรรมดา การสร#างผู#ขาย ในกลุมนี้จะใช#สําหรับกรณี ที่สวนราชการซื้อหรือจ#างจากผู#ขายที่อยูในตางประเทศ โดยการจายชําระเงิน จะไมได#เป/นการจายตรงให#กับผู#ขาย แตสวนราชการจะเป/นผู#รับเงิน และนําไปจายตอให#กับผู#ขาย คําค#นหา สําหรับผู#ขายกลุมนี้ คือ Passport Number หรือรหัสประเทศ + เลขประจําตัวผู#เสียภาษีหรือเลขประจําตัว ประชาชนของผู#ขายตางประเทศ รหั สผู#ขายในกลุมนี้จะขึ้นต#นด#วย 7 จากระบบ และตามด#วย Running Number จากระบบ 9 หลัก (7 x x x x x x x x x ) 7. กลุม 7000 คือ กลุมเจ#าหนี้อื่นที่ต#องทําการเบิกหักผลักสงไมรับตัวเงิน รหัสผู#ขายในกลุมนี้ จะขึ้นต#นด#วย O (โอ) ตามด#วยรหัสหนวยงาน 4 หลัก และ 5 หลักสุดท#ายของหนวยเบิกจาย (O Y Y Y Y Z Z Z Z Z ) การสร#างข#อมูลหลักผู#ขาย สามารถสร#างได# 2 วิธี 1. สร#างโดยบันทึกข#อมูลผาน Web online 2. สร# า งโดยบั น ทึ ก ข# อ มู ล ผานระบบ GFMIS Terminal โดยใช# คํ า สั่ ง งาน MK 01 ซึ่ ง มี การสร#างอยู 2 สวน คือ ข#อมูลทั่วไป และข#อมูลด#านการจัดซื้อ ใช#คําสั่ง XK01 สร#างในสวนข#อมูลทางด#าน การบัญชีและรหัสหนวยงาน ได#แก บัญชีกระทบยอด เงื่อนไขการชําระเงิน ภาษี กอนสร#างข#อมูลหลักผู#ขายจะต#องตรวจสอบดูข#อมูลผู#ขายกอน โดยตรวจสอบได# 2 วิธี คือ - ในระบบ GFMIS Terminal ใช#คําสั่งงาน XK03 - ทาง Internet (Web online, www.gfmisreport.mygfmis.com) 1. ถ#าไมมีผู#ขายในระบบ จะต#องสร#างข#อมูลผู#ขาย ให#อยูในระบบ GFMIS 2. ถ#ามีผู#ขายในระบบ แตไมอยูในหนวยงานของตนเอง ให#ทําการผูกรหัสหนวยงานของ ตนเอง เข#าไป โดยใช#คําสั่ง XK01 (GFMIS Terminal), Web online 3. ถ#ามีผู#ขายในระบบ และอยูในหนวยงานของตนเองแล#ว ไมต#องสร#างข#อมูลหลักผู#ขายใหม เมื่อมีผู#ขายอยูในระบบ GFMIS และในหนวยงานของตนเองแล#ว สวนราชการจะต#องทําแบบ คําขออนุมัติข#อมูลหลักผู#ขาย พร#อมแนบเอกสารหลักฐานข#อมูลของผู#ขาย ให#กับผู#เบิกหรือผู#เบิกแทน ลงนาม ในแบบคําขออนุมัติข#อมูลหลักผู#ขาย สําหรับสวนภูมิภาคสงให#สํานักงานคลังจังหวัดทําการอนุมัติและยืนยัน ข#อมูลหลักผู#ขาย สําหรับสวนกลาง สงให#กรมบัญชีกลางอนุมัติและยืนยัน เอกสารแนบประกอบแบบคําขออนุมัติและเปลี่ยนแปลงข#อมูลหลักผู#ขาย 1. สําเนาบัตรประจําตัวผู#เสียภาษี/บัตรประจําตัวประชาชน 2. สําเนาหนังสือจดทะเบียนการค#า (ป6ป;จจุบัน) 3. ข# อมู ลบั ญชีธนาคารของผู# ขาย เชน สํ าเนาสมุ ดบั ญชี เงิ นฝากธนาคาร หรือเอกสารบั ญชี ธนาคาร

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 23


ข#อควรระวังในการสร#างข#อมูลหลักผู#ขาย 1. กลุมผู#ขาย จะต#องสัมพันธ3กับคีย3ค#นหา 2. ชื่อเจ#าของบัญชีธนาคาร ให#ระบุเป/นภาษาอังกฤษเทานั้น และห#ามใสเครื่องหมายใด ทั้งสิ้น 3. เลขที่ บั ญ ชี เงินฝากธนาคาร ให# ระบุ เป/ นตั วเลขเทานั้ น และต#อ งพิ ม พ3 ติด กั นโดยไมมี สัญลักษณ3 หรือชองวางระหวางเลขที่บัญชีเงินฝากธนาคาร 4. ประเภทเงินฝาก ให#ใช#ประเภทเงินฝากกระแสรายวัน หรือออมทรัพย3เทานั้น ห#ามใช# ประเภทเงินฝากประจํา หรือเผื่อเรียกพิเศษ 5. ตรวจสอบหน# า บั ญ ชี ธ นาคารและหน# า การเคลื่ อ นไหวบั ญ ชี โ ดยต# อ งไมขาด การเคลื่อนไหวกับธนาคารเกิน 6 เดือน 6. ตรวจสอบ Statement ธนาคารของผู# ข าย ต# อ งถู ก ต# อ งตรงกั บ ข# อมู ลบั ญ ชี ธนาคาร ในข#อมูลหลักผู#ขาย 7. กรณี สร#างผู#ข ายในระบบ GFMIS Terminal โดยใช# คํ าสั่ ง MK01 ในสวนรายละเอียด ของธนาคาร ในชอง “C” ห#ามใสเครื่องหมาย 8. กรณี ส ร# า งผู# ข ายโดยวิ ธี อ# า งอิ ง จะต# อ งตรวจข# อ มู ล ผู# ข ายรายนั้ น ในระบบกอนวา เป/นข#อมูลที่ถูกต#อง กอนนําผู#ขายรายนั้นเข#าอยูในหนวยงานของตนเอง ป;ญหาและวิธีแก#ไขข#อผิดพลาด 1. กรณีสร#างผู#ขายผิดกลุม ต#องการลบข#อมูลหลักผู#ขาย ให#มีหนังสือแจ#งกรมบัญชีกลาง ดํ า เนิ น การลบรหั สผู# ข ายที่ ผิ ด และเมื่ อ กรมบั ญ ชี ก ลางได# ดํ า เนิ น การลบรหั ส ผู# ข ายแล# ว จะมี ผ ลทํ า ให# สวนราชการไมสามารถนํารหัสผู#ขาย ไปจัดทํา e – GP , PO และตั้งเบิกได# 2. การขอยกเลิ ก /เปลี่ ย นแปลง/เพิ่ ม บั ญ ชี เงิ นฝากธนาคารของผู# ข าย จะต# อ งทํ า แบบ ขอเปลี่ยนแปลงข#อมูลหลักผู#ขาย สงให#กรมบัญชีกลาง ทําการแก#ไข

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 24


หมวด 1 ความทั่วไป ข$อ 6 บรรดาแบบพิ ม พ เอกสาร ทะเบี ย นคุ ม รายงาน ที่ ใช$ ในการเบิ กเงิน จากคลั ง การรับ จ0ายเงิน การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินส0งคลัง ตลอดจนวิธีใช$ให$เปนไปตามที่กรมบัญชีกลาง กําหนด คําอธิบาย แบบพิ ม พ3 เอกสาร ทะเบี ย นคุ ม รายงาน ที่ ใช# ในการเบิ ก เงิน จากคลั ง การรั บ จายเงิ น การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง ให#ใช#ตามรูปแบบที่กรมบัญชีกลางกําหนดขึ้น เพื่อเป/นมาตรฐาน เดียวกัน สามารถตรวจสอบรายละเอียดและความถูกต#องได#งายขึ้น อาทิเชน - แบบ 5300 แบบขอรั บ เบี้ ย หวั ด บํ า เหน็ จ บํ านาญพิ เศษ บํ า เหน็ จ ดํ า รงชี พ หรือ เงินทดแทนข#าราชการวิสามัญออกจากราชการ - แบบ 5401 แบบขอรับเงินทําขวัญข#าราชการและลูกจ#าง - แบบ 5402 แบขอรับเงินสงเคราะห3ผู#ประสบภัย - นส 03 ใบรับเงินรายได#แทนกัน - รายงานแสดงยอดเงินสดคงเหลือประจําวัน (รายงานประจําวัน) - ทะเบียนคุมเงินงบประมาณรายจาย - ทะเบียนคุมลูกหนี้เงินยืม ข$อ 7 ในกรณีที่ส0วนราชการมีปYญหาเกี่ยวกับการปฏิบัติตามระเบียบนี้ ให$กระทรวงการคลังเปนผู$วินิจฉัย และในกรณีที่ส0วนราชการไม0สามารถปฏิบัติตามข$อกําหนดในระเบียบนี้ ให$ ปลัดกระทรวง หัวหน$ าส0วนราชการที่ขึ้นตรงต0อนายกรัฐมนตรีหรือรัฐมนตรีหรือหัวหน$ าส0วนราชการ ที่ไม0สังกัดสํานักนายกรัฐมนตรี กระทรวงหรือทบวง แล$วแต0กรณี ขอทําความตกลงกับกระทรวงการคลัง คําอธิบาย ในการปฏิ บั ติ ต ามระเบี ย บการเบิ ก จายเงินจากคลั ง การเก็ บ รัก ษาเงิ น และการนํ าเงิน สงคลัง พ.ศ. 2551 ในกรณีที่สวนราชการมีป;ญหาเกี่ยวกับการปฏิบัติตามระเบียบนี้ ให#กระทรวงการคลัง เป/ นผู# วินิจฉั ย และในกรณี ที่ สวนราชการไมสามารถปฏิ บั ติต ามข# อ กํ าหนดในระเบี ย บนี้ ให# สวนราชการ ขอทําความตกลงกับกระทรวงการคลัง

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 25


หมวด 2 การใช$งานในระบบ ข$อ 9 ให$หัวหน$าหน0วยงานผู$เบิกหรือผู$ที่หัวหน$าหน0วยงานผู$เบิกมอบหมายเปนผู$มีสิทธิ ถื อ บั ต รกํ า หนดสิ ท ธิ ก ารใช$ (GFMIS smart card) รหั ส ผู$ ใ ช$ ง าน (user name) และรหั ส ผ0 า น (password) เพื่อใช$งานในระบบของหน0วยงานผู$เบิกที่มีเครื่องคอมพิวเตอรที่ติดตั้งโปรแกรมสําหรับใช$ ในการปฏิบัติงานในระบบ และเชื่อมต0อโดยตรงกับเครือข0ายของระบบ หรือเปนผู$มีสิทธิถือรหัสผู$ใช$งาน และรหัสผ0านของหน0วยงานผู$เบิกที่ไม0มีเครื่องคอมพิวเตอรดังกล0าว ซึ่งปฏิบัติงานโดยใช$ช0องทางอื่น ที่ กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย หั วหน# าหนวยงานผู# เบิ ก หรื อ ผู# ที่ หั วหน# าหนวยงานผู# เบิ กมอบหมาย เป/ นผู# มี สิทธิ ถื อบั ตร กําหนดสิทธิการใช# (GFMIS Smart Card) รหัสผู#ใช#งาน (User name) และรหัสผาน (Password) เพื่อใช#งาน ในระบบของหนวยงานผู#เบิกที่มีเครื่องคอมพิวเตอร3ที่ติดตั้งโปรแกรมสําหรับใช#ในการปฏิบัติงานในระบบและ เชื่ อมตอโดยตรงกั บเครื อขายของระบบ (เครื่ อง GFMIS Terminal) หรื อเป/ นผู# มี สิ ท ธิ ถื อรหั สผู# ใช# งานและ รหัสผานของหนวยงานผู#เบิกที่ไมมีเครื่องคอมพิวเตอร3ดังกลาว ซึ่งปฏิบัติงานทางชองทางอื่นที่กระทรวงการคลัง กําหนด สํ าหรั บหนวยงานผู# เบิ กที่ ไมได# รั บจั ดสรรเครื่อง GFMIS Terminal การเข# าใช# งานในระบบ GFMIS ผาน Web Online ดังนี้ - ผานเครือขาย Internet ด#วยอุปกรณ3 GFMIS Token Key รหัสผู#ใช#งาน (User name) และรหัสผาน (Password) - ผานเครือขาย Intranet ใช#รหัสผู#ใช#งาน (User name) และรหัสผาน (Password) ข$อ 10 ให$ผู$มีสิทธิถือบัตรตามข$อ 9 ดําเนินการขอเบิกเงินจากคลัง การอนุมัติจ0ายเงิน ให$เจ$าหนี้หรือ ผู$มีสิทธิรับเงินโดยการจ0ายตรง การนําเงินส0งคลัง การบันทึกและปรับปรุงข$อมูล และการ เรียกรายงานในระบบ คําอธิบาย ผู#มีสิทธิถือบัตรตามข#อ 9 ต#องดําเนินการในเรื่อง - การขอเบิกเงินจากคลัง - การอนุมัติจายเงินให#เจ#าหนี้ หรือผู#มีสิทธิรับเงินโดยจายตรงเข#าบัญชี - การนําเงินสงคลัง คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 26


- การบันทึกและปรับปรุงข#อมูล - การเรียกรายงานในระบบ ข$อ 11 ให$ หั วหน$ าหน0 วยงานผู$ เบิ กจั ด ทํ าคํ าสั่งหรือ มอบหมายเปนลายลั กษณอักษร กําหนดบุคคลที่ จะได$ รับ มอบหมาย กํ าหนดหน$ าที่ ความรับ ผิ ดชอบและกําหนดแนวทางการควบคุ ม การปฏิ บั ติงานของหน0 วยงานผู$ เบิ ก เพื่ อเปนหลั กปฏิ บั ติ ในการเข$ าใช$ งานในระบบสํ าหรับ เจ$าหน$ าที่ ผู$รับผิดชอบและผู$ที่ได$รับมอบหมายหรือแต0งตั้ง คําอธิบาย หั วหน# า หนวยงานผู# เบิ ก จั ด ทํ าคําสั่ งหรือมอบหมายเป/น ลายลั ก ษณ3 อั กษร เพื่ อเป/ นหลัก ปฏิบัติในการเข#าใช#งานในระบบสําหรับเจ#าหน#าที่ผู#รับผิดชอบ และผู#ที่ได#รับมอบหมายหรือแตงตั้ง ดังนี้ - กําหนดบุคคลที่หัวหน#าหนวยงานผู#เบิกจะมอบหมาย - กําหนดหน#าที่ความรับผิดชอบ - กําหนดแนวทางการควบคุมการปฏิบัติงานของหนวยงานผู#เบิก ข$อ 12 การจัดทํา แก$ไข อนุมัติการใช$ และการดําเนินการอื่น ๆ เกี่ยวกับบัตรกําหนด สิทธิการใช$ รหัสผู$ใช$งาน และรหัสผ0าน ให$เปนไปตามที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย การจัดทํา แก#ไข อนุมัติการใช#และการดําเนินการอื่น ๆ เกี่ยวกับบัตรกําหนดสิทธิการใช# รหั ส ผู# ใ ช# ง าน และรหั ส ผานให# ป ฏิ บั ติ ต ามหนั ง สื อ กรมบั ญ ชี ก ลาง ที่ กค 0407.11/ว 391 ลงวั นที่ 12 พฤศจิกายน 2550 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงรหัสผานบัตรกําหนดสิทธิการใช#งาน (GFMIS Smart Card) ชนิดบัตร P

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 27


หมวด 3 การเบิกเงิน ส0วนที่ 1 สถานที่เบิกเงินและผู$เบิกเงิน ข$ อ 13 หน0 ว ยงานผู$ เ บิ ก ในส0 ว นกลางให$ ส0 ง ข$ อ มู ล คํ า ขอเบิ ก เงิ น ในระบบไปยั ง กรมบัญชีกลาง สําหรับหน0วยงานผู$เบิกสังกัดส0วนกลางที่มีสํานักงานอยู0ในภูมิภาคและหน0วยงานผู$เบิก ในภูมิภาคให$ส0งข$อมูลคําขอเบิกเงินในระบบไปยังสํานักงานคลังจังหวัด คําอธิบาย หนวยงานผู#เบิกในสวนกลาง หมายถึง ๑. สํานักนายกรัฐมนตรี ๒. กระทรวงหรือทบวงซึ่งมีฐานะเทียบเทากระทรวง ๓. ทบวงซึ่งสังกัดสํานักนายกรัฐมนตรีหรือกระทรวง ๔. กรมหรื อ สวนราชการที่ เรี ย กชื่ อ อยางอื่ นและมี ฐานะเป/ นกรมซึ่ ง สั งกั ดหรือ ไมสั ง กั ด สํานักนายกรัฐมนตรี กระทรวงหรือทบวง สํานักนายกรัฐมนตรีมีฐานะเป/นกระทรวง สวนราชการตาม (๑) (๒) (๓) และ (4) มีฐานะเป/นนิติบุคคล การจัดตั้งการรวมหรือการโอนสวนราชการข#างต#นให#ตราเป/นพระราชบัญญัติ การจั ด ตั้ ง ทบวงโดยให# สั ง กั ด สํ า นั ก นายกรั ฐ มนตรี ห รื อ กระทรวงให# ร ะบุ ก ารสั ง กั ด ไว#ในพระราชบัญญัติด#วย การจั ด ตั้ ง กรมหรื อ สวนราชการที่ เรี ย กชื่ อ อยางอื่ น และมี ฐ านะเป/ น กรมซึ่ ง ไมสั ง กั ด สํานั กนายกรัฐมนตรี กระทรวง หรือทบวงให# ระบุ การไมสังกั ดไว# ในพระราชบั ญญั ติด# วย (ระเบี ยบบริหาร ราชการสวนกลางตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผนดิน พ.ศ. ๒๕๓๔ มาตรา ๗ และมาตรา ๘) หนวยงานผู#เบิกในภูมิภ าค หมายถึง หนวยงานผู#เบิกที่ถูกจัดไว#ในการจัดระเบียบบริหาร ราชการสวนภูมิ ภ าค ได# แ ก สํ านั กงานจั งหวัดและสวนตาง ๆ ซึ่งกระทรวง ทบวง กรม ได# ตั้ งขึ้ นมี หน# าที่ เกี่ยวกับราชการของกระทรวงทบวง กรมนั้น ๆ มีหัวหน#าสวนราชการประจําจังหวัดนั้น ๆ เป/นผู#ปกครอง บังคับบัญชารับผิดชอบ ข#อมูลคําขอเบิกเงินในระบบ หมายถึง ข#อมูลเอกสารการขอเบิกเงินในระบบการบริหาร การเงิ น การคลั ง ภาครั ฐ ด# ว ยระบบอิ เล็ ก ทรอนิ ก ส3 (Government Fiscal Management Information คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 28


System : GFMIS) ซึ่งปฏิบัติโดยผานเครื่องคอมพิวเตอร3โดยตรง หรือผานชองทางอื่นที่กระทรวงการคลัง กําหนดกอนนําข#อมูลเข#าเครื่องคอมพิวเตอร3 โดยกําหนดให#หนวยงานผู#เบิกสงข#อมูล ดังนี้ 1. หนวยงานผู#เบิกในสวนกลาง ให#สงข#อมูลเอกสารการขอเบิกเงินในระบบ GFMIS ไปยัง กรมบัญชีกลาง 2. หนวยงานผู#เบิกสวนกลางแตมีที่ตั้งสํานักงานอยูในภูมิภาค ให#สงข#อมูลเอกสารการขอ เบิกเงินในระบบ GFMIS ไปยังสํานักงานคลังจังหวัดในพื้นที่ 3. หนวยงานผู#เบิกสวนภูมิภาค ให#สงข#อมูลเอกสารการขอเบิกเงินในระบบ GFMIS ไปยัง สํานักงานคลังจังหวัดในพื้นที่ ข$อ 14 ให$หัวหน$าหน0วยงานผู$เบิกหรือผู$ที่หัวหน$าหน0วยงานผู$เบิกมอบหมายตามข$อ 9 เปนผู$เบิกเงินจากคลัง และอนุมัติการจ0ายเงินให$เจ$าหนี้หรือผู$มีสิทธิรับเงินโดยการจ0ายตรง คําอธิบาย ให#หัวหน#าหนวยงานผู#เบิกหรือผู#ที่หัวหน#าหนวยงานผู#เบิกมอบหมายเป/นผู#มีสิทธิถือบัตร กํ า หนดสิ ท ธิ ก ารใช# (GFMIS smart card) รหั ส ผู# ใช# ง าน (user name) และรหั ส ผาน (password) เพื่ อ ใช#งานในระบบของหนวยงานผู#เบิ กที่ มีเครื่องคอมพิ วเตอร3ที่ ติดตั้ งโปรแกรมสํ าหรับใช# ในการปฏิ บัติ งาน ในระบบ และเชื่อมตอโดยตรงกับเครือขายของระบบ GFMIS หรือเป/นผู#มีสิทธิถือรหัสผู#ใช#งานและรหัสผาน ของหนวยงานผู#เบิกที่ไมมีเครื่องคอมพิวเตอร3ดังกลาว ซึ่งปฏิบัติงานโดยใช#ชองทางอื่นที่กระทรวงการคลัง กําหนด เป/นผู#เบิกเงินจากคลัง และอนุมัติการจายเงินให#เจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงินโดยการจายตรง 1. หนวยงานผู#เบิ กที่มี เครื่อ งคอมพิ วเตอร3ที่ ติดตั้งโปรแกรมสําหรับใช# ในการปฏิ บัติ งาน ในระบบและเชื่อมตอโดยตรงกับเครือขายของระบบ GFMIS เป/นผู#เบิกเงินจากคลัง และอนุมัติการจายเงิน ให#เจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงินโดยการจายตรง 2. หนวยงานผู# เบิ ก ที่ ไมมี เครื่ องคอมพิ วเตอร3ดั ง กลาว ซึ่ ง ปฏิ บั ติ งานโดยใช# ช องทางอื่ น ที่ ก ระทรวงการคลั ง กํ า หนดเป/ นผู# เบิ ก เงินจากคลั ง และอนุ มั ติ ก ารจายเงิ นให# เจ# าหนี้ ห รื อ ผู# มี สิท ธิ รั บ เงิน โดยการจายตรง (หมายเหตุ ขึ้นอยูกับวาหนวยงานใดใช#งานในระบบ GFMIS ผานทางชองทางใด) 3. การเป/นผู#เบิกเงินจากคลัง และอนุมัติการจายเงินให#เจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงินโดยการ จายตรงตามระเบียบข#อนี้ ต#องดําเนินการ ดังนี้ หนวยงานที่ขอเบิกเงินจากคลังที่มีเครื่องคอมพิวเตอร3 (GFMIS Terminal) เมื่อเจ#าหน#าที่ ผู#ปฏิ บัติงานซึ่งเป/ นผู#ถือบัตรกําหนดสิทธิการใช# (GFMIS Smart Card) บันทึกข#อมูลการขอเบิกเงินเข#าใน ระบบ GFMIS เรียบร#อยแล#ว ให#ผู#ถือบัตรกําหนดสิทธิการใช# (GFMIS Smart Card) ตรวจสอบความถูกต#อง และครบถ#วนของคําขอเบิกเงิน และให#ผู#ถือบัตรกําหนดสิทธิการใช# (GFMIS Smart Card) กําหนด ทําการ อนุมัติการจายเงินดังกลาว ให#ครบถ#วนกอนสงคําขอเบิกเงินมายังกรมบัญชีกลางหรือสํานักงานคลังจังหวัด คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 29


ส0วนที่ 2 หลักเกณฑการเบิกเงิน ข$อ 15 การขอเบิกเงินทุกกรณี ให$ระบุวัตถุประสงคที่จะนําเงินนั้นไปจ0ายและห$ามมิให$ ขอเบิกเงินจนกว0าจะถึงกําหนด หรือใกล$จะถึงกําหนดจ0ายเงิน เงินที่ขอเบิกจากคลังเพื่อการใด ให$นําไปจ0ายได$เฉพาะเพื่อการนั้นเท0านั้น จะนําไปจ0าย เพื่อการอื่นไม0ได$ ในกรณีที่มีความจําเปน กระทรวงการคลังอาจปรับแผนการเบิกจ0ายเงินของหน0วยงาน ผู$ เ บิ ก ได$ ต ามความเหมาะสมและสอดคล$ อ งกั บ ฐานะการคลั ง ของประเทศ โดยแจ$ ง ให$ ห น0 ว ยงาน ที่เกี่ยวข$องทราบล0วงหน$า คําอธิบาย การขอเบิกเงินทุกกรณี 1. ต#องระบุวัตถุประสงค3ที่จะนําเงินนั้นไปจาย เชน ขอเบิกเพื่อจายให#นาย ก เป/นเงินยืม ไปราชการ 2. ต#องเบิกเมื่อหนี้ถึงกําหนดชําระหรือใกล#จะถึงกําหนดชําระ 3. เงิ น ที่ ข อเบิ ก มาเพื่ อ วั ต ถุ ป ระสงค3 เรื่อ งใดต# อ งจายเพื่ อ เรื่ อ งนั้ น เทานั้ น จะนํ า ไปจาย เพื่อเรื่องอื่นไมได# กระทรวงการคลังอาจปรับแผนการเบิ กจายเงินของหนวยงานผู#เบิก หากมีความจําเป/น ตามความเหมาะสมและสอดคล#องกับฐานะการคลังของประเทศ ข$อ 16 หน0วยงานผู$เบิกจะจ0ายเงินหรือก0อหนี้ผูกพันได$แต0เฉพาะที่กฎหมาย ระเบียบ ข$อบังคับ คําสั่ง หรือมติคณะรัฐมนตรีอนุญาตให$จ0ายได$ หรือตามที่ได$รับอนุญาตจากกระทรวงการคลัง การได$ รับ เงิ น จากคลั ง ไม0 ป ลดเปลื้ อ งความรั บ ผิ ด ชอบของหน0 ว ยงานผู$ เบิ ก ในการ ที่จะต$องดูแลให$มีการจ0ายเงินหรือก0อหนี้ผูกพันให$เปนไปตามวรรคหนึ่ง คําอธิบาย ในการเบิ ก จายเงิ น ของสวนราชการเจ# า ของงบประมาณจะดํ า เนิ น การได# ต อเมื่ อ พระราชบั ญ ญั ติ งบประมาณรายจายประจํ าป6 ประกาศใช# บั งคับและสวนราชการได# รั บอนุมั ติเงินประจํ างวด จากสํานักงบประมาณแล#วโดยการจายเงินของสวนราชการได#มีหลักการดังนี้ 1. การใช#จายเงินงบประมาณของสวนราชการจะจายได#ตอเมื่อ 1.1 กฎหมายอนุญาตให#จายได#เชนกฎหมายเงินคงคลัง คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 30


1.2 ระเบียบอนุญาตให#จายได#เชนระเบียบการเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง 1.3 ข# อ บั ง คั บ อนุ ญ าตให# จ ายได# เ ชนข# อ บั ง คั บ วาด# ว ยการฝากและถอนคื น เงิ น ตอกระทรวงการคลัง 1.4 คําสั่งอนุญาตให#จายได# 1.5 มติ ค ณะรั ฐมนตรี อ นุ ญ าตให# จ ายได# จ ะเป/ นมติ ค ณะรั ฐมนตรี เป/ น กรณี ๆ ไป เชน กรณีน้ําทวม 1.6 กระทรวงการคลั ง อนุ ญ าต เชน กรณี ไมสามารถปฏิ บั ติ ต ามระเบี ย บ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงินและการนําเงินสงคลังได#ให#ขอทําความตกลงกับกระทรวงการคลัง 2. เป/ น รายจายในการดํ า เนิ น งานตามปกติ ข องสวนราชการเชนกรมประมงมี ห น# า ที่ ดําเนินการเกี่ยวกับการประมงคาใช#จายในการดําเนินงานก็ต#องสอดคล#องกับภารกิจของกรมประมงเทานั้น กอนที่ สวนราชการจะจายเงิน ออกไปนั้ น จะต# อ งได# รั บ อนุ มั ติ จ ากผู# มี อํ านาจอนุ มั ติ ก ารจายเงิน เสี ย กอน จึงจะดําเนินการจายเงินให#กับเจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงินจากทางราชการได#โดยต#องลงลายมือชื่อในหลักฐาน การจายด#วย ข$อ 17 ค0าใช$จ0ายที่ เกิด ขึ้ น ในปJ งบประมาณใด ให$ เบิ กเงิน จากงบประมาณรายจ0าย ของปJนั้นไปจ0ายในกรณีมีเหตุจําเปนไม0สามารถเบิกจากเงินงบประมาณรายจ0ายของปJนั้นได$ทัน ให$เบิก จากเงินงบประมาณรายจ0ายของปJงบประมาณถัดไปได$ แต0ค0าใช$จ0ายนั้นจะต$องไม0เปนการก0อหนี้ผูกพัน เกินงบประมาณรายจ0ายที่ได$รับอนุมัติและให$ปฏิบัติตามวิธีการที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย คาใช# จ ายที่ เกิ ด ขึ้ น ในป6 ง บประมาณใด ให# เบิ ก จายเงิ น จากงบประมาณรายจายของ ป6 งบประมาณนั้ น กรณี มี เหตุ จํ าเป/ นทํ าให# ไมสามารถเบิ ก จายได# ทั นภายในป6 งบประมาณให# เบิ กจากเงิ น งบประมาณรายจายของป6 งบประมาณถั ด ไปได# โดยคาใช# จ ายดั งกลาวจะต# องไมเป/ น การกอหนี้ ผู ก พั น เกินงบประมาณรายจายที่ได#รับอนุมัติ โดยดําเนินการตามขั้นตอนที่กระทรวงการคลังได#กําหนดไว#ตามหนังสือ กระทรวงการคลั ง ดวนที่ สุด ที่ กค 0409.3/ว 14 ลงวันที่ 27 มกราคม 2548 เรื่อง การเบิ กคาใช#จาย ค#างเบิกข#ามป6ในระบบบริหารการเงินการคลังภาครัฐด#วยระบบอิเล็กทรอนิกส3 (GFMIS) ข$อ 18 ค0าใช$จ0ายเงินงบกลาง รายการเงินเบี้ยหวัด บําเหน็จ บํานาญ เงิน ช0วยเหลือ ข$าราชการ ลูกจ$าง และพนักงานของรัฐ เงินสํารอง เงินสมทบ และเงินชดเชยของข$าราชการ เงินสมทบ ของลูกจ$างประจํา ค0าใช$จ0ายในการรักษาพยาบาลข$าราชการ ลูกจ$างและพนักงานของรัฐ หรือรายการ อื่นที่กระทรวงการคลังกําหนด ถ$าค$างเบิกให$นํามาเบิกจากเงินงบกลางรายการนั้นๆ ของปJงบประมาณ ต0อๆ ไปได$ คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 31


คําอธิบาย คาใช# จ ายเงิ น งบกลาง กรณี ค# า งเบิ กให# นํ ามาเบิ กจากงบกลางของรายการนั้ น ๆ ในป6งบประมาณตอๆ ไปได# คือ 1. เบี้ยหวัดบําเหน็จบํานาญ 2. เงินชวยเหลือข#าราชการลูกจ#างพนักงานรัฐ 3. เงินสํารองเงินสมทบเงินชดเชยของข#าราชการ 4. คาใช#จายในการรักษาพยาบาลของข#าราชการลูกจ#างประจํา ข$อ 19 ค0าใช$จ0ายตามประเภทที่กระทรวงการคลังกําหนดซึ่งมีลักษณะเปนค0าใช$จ0าย ประจํา หรือ ค0 าใช$จ0ายอื่ น ๆ ให$ ถือ ว0าค0 าใช$ จ0ายนั้ น เกิ ด ขึ้น เมื่ อ ส0ว นราชการได$รับ แจ$ งให$ ชําระหนี้ และ ให$นํามาเบิกจ0ายจากงบประมาณรายจ0ายประจําปJที่ได$รับแจ$งให$ชําระหนี้ คําอธิบาย คาใช# จ ายที่ ก ระทรวงการคลั ง กํ า หนดให# ถื อ วาเป/ น คาใช# จ ายเมื่ อ ได# รั บ แจ# งให# ชํา ระหนี้ สวนราชการไมต#องนํามาเบิกตามหลักเกณฑ3การเบิกคาใช#ค#างเบิกข#ามป6เพราะเป/นคาใช#จายที่เป/นลักษณะ ประจําจะเรียกเก็บเมื่อได#มีการใช#แล#ว โดยแยกเป/นกรณีดังตอไปนี้ รายการคาใช#จายที่เกิดขึ้นไมวาในเดือนใดให#เบิกจายได#ในป6งบประมาณที่ได#รับใบแจ#งหนี้ คือ 1. คาเชาบ#านข#าราชการ 2. คาบอกรับสิ่งพิมพ3 3. คาบัญชีพลโดยสารรถไฟ 4. คาขนสง รายการคาใช#จายเฉพาะเดือนกันยายนอนุญาตให#เฉพาะคาใช#จาย ดังนี้ 1. คาเบี้ยเลี้ยงผู#ต#องหา 2. คาน้ํามันเชื้อเพลิง 3. คาเครื่องบริโภคอันประกอบด#วยคาข#าวคากับข#าวและคาเชื้อเพลิงของผู#ต#องขัง 4. คาเครื่องบริโภคอันประกอบด#วยคาข#าวคากับข#าวและคาเชื้อเพลิงของคนไข#นักเรียน พยาบาลและนักเรียนผู#ชวยพยาบาล รายการคาใช#จายที่เกิดขึ้นเฉพาะเดือนสิงหาคม – กันยายน คือ 1. คากําจัดขยะมูลฝอย 2. คาน้ํา 3. คาไฟฟ=า คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 32


4. คาโทรศัพท3 5. คาเชาพูดโทรศัพท3ทางไกล 6. คาเชาคูสายโทรศัพท3 7. คาติดตั้งโทรศัพท3 8. คาฝากสงไปรษณียภัณฑ3และพัสดุไปรษณีย3ที่ชําระคาฝากสงเป/นรายเดือน 9. คาเชาวิทยุโทรศัพท3เคลื่อนที่ 10. คาใช#จายเกี่ยวกับการใช#เครื่องโทรสารที่ขึ้นทะเบียนเป/นครุภัณฑ3ของทางราชการ 11. คาใช# จ ายในการเชาใช# บ ริ ก ารวิ ท ยุ ติ ด ตามตั วเพื่ อ ใช# ในการปฏิ บั ติ ร าชการสํ าคั ญ กรณีเรงดวน 12. คาเชาบริการสัญญาณเคเบิลทีวี ข$ อ 20 การเบิ ก เงิ น เพื่ อ จ0 า ยชํ า ระหนี้ ผู ก พั น เปนเงิ น ตราต0 า งประเทศให$ ป ฏิ บั ติ เช0นเดียวกับกรณีชําระหนี้ผูกพันเปนเงินบาท โดยให$ส0วนราชการติดต0อขอซื้อเงินตราต0างประเทศจาก ธนาคารพาณิชยโดยตรง คําอธิบาย การเบิกเงินเพื่อจายชําระหนี้ซื้อ หรือจาง หรือเชา จากผูขายในตางประเทศและขอตกลง หรือสัญญาในการซื้อ/จาง/เชา ดังกลาวระบุวาจะตองชําระหนี้เป/นเงินตราตางประเทศ เมื่อหนี้ถึงกําหนด หรื อ ใกลถึ ง กํ า หนดชํ า ระ สวนราชการผู เบิ ก ตองสงคํ า ขอเบิ ก เงิ น ในระบบ GFMIS เลื อ ก “จายผาน สวนราชการ” ตามจํานวนเงินในสัญญาตามอัตราแลกเปลี่ยน ณ ป<จจุบัน เมื่อกรมบัญชีกลางตรวจอนุมัติ รายการขอเบิกและโอนเงินเขาบัญชีธนาคารใหสวนราชการผูเบิกติดตอขอซื้อเงินตราตางประเทศตามสกุล เงินตราตางประเทศที่ระบุในสัญญา/ขอตกลง โดยซื้อจากธนาคารพาณิชย?และสั่งใหธนาคารพาณิชย?ดังกลาว โอนเงินไปชําระหนี้ใหผูขายในตางประเทศ ข$อ 21 การขอเบิกเงินทุกกรณี ส0วนราชการมีหน$าที่ตามกฎหมายที่จะต$องหักภาษีใดๆ ไว$ ณ ที่จ0าย ให$บันทึกภาษีเปนรายได$แผ0นดินไว$ในคําขอเบิกเงินนั้นด$วย เว$นแต0ได$มีการหักภาษีไว$แล$ว คําอธิบาย สวนราชการทํ าคํ าขอเบิ กเงินทุ กกรณี มีห น# าที่ ตามกฎหมายที่ จะต#องหั ก ภาษี ณ ที่ จ าย และบันทึกภาษีหัก ณ ที่จายเป/นรายได#แผนดินไว#ในคําขอเบิกเงินด#วย เชน 1. การจัดชื้อจัดจ#างบุคคลธรรมดาตั้งแต 10,000 บาทขึ้นไปหักในอัตราร#อยละ 1 คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 33


ตัวอยาง ชื้อสินค#า 10,700 บาท (รวมภาษีมูลคาเพิ่มร#อยละ 7) หัก ภาษีบุคคลธรรมดา ร#อยละ 1 (10,000x 1/100) เทากับ 100 บาท ** รายการขอเบิก จํานวนเงิน 10,700 บาท หัก ภาษีหัก ณ ที่จายบุคคลธรรมดา 100 บาท จํานวนเงินขอรับ 10,600 บาท 2. การจัดชื้อจัดจ#างนิติบุคคล ตั้งแต 500 บาทขึ้นไป หักในอัตราร#อยละ 1 (ประมวล รัษฎากร มาตรา 40 (1-2 , 5-8) ข$ อ 22 ส0 ว นราชการเจ$ า ของงบประมาณ จะมอบหมายให$ ส0 ว นราชการอื่ น เปนผู$เบิกเงินแทนก็ได$ โดยให$ถือปฏิบัติตามที่กรมบัญชีกลางกําหนด คําอธิบาย ให# สวนราชการและรั ฐวิ ส าหกิ จ เจ# าของงบประมาณสามารถมอบให# สวนราชการและ รัฐวิสาหกิจอื่นเบิกจายเงินงบประมาณป6ป;จจุบันหรือเงินงบประมาณที่ได#รับอนุมัติให#กันเงินไว#เบิกเหลื่อมป6 หรือขยายเวลาเบิกจายเงินได# ทั้งนี้ สวนราชการและรัฐวิสาหกิจซึ่งเป/นผู#เบิกแทนยินยอมรับเป/นผู#เบิกเงิน งบประมาณแทนกันดังกลาว โดยให#ถือปฏิบัติตามหลักเกณฑ3และวิธีการ ดังตอไปนี้ 1. การเบิ กจายเงินงบประมาณแทนกันจะต# อ งไมเป/ นการโอนเงิน งบประมาณรายจาย ตามมาตรา 18 แหงพระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2502 และที่แก#ไขเพิ่มเติม 2. สวนราชการเจ#าของงบประมาณ 2.1 ให#สวนราชการเจ#าของงบประมาณยื่นแบบใบแจ#งการเบิกจายเงินงบประมาณ แทนกันเพื่อให#กรมบัญชีกลางดําเนินการในระบบ GFMIS กอนสิ้นป6งบประมาณหรือกอนสิ้นสุดระยะเวลา ที่ได#รับอนุมัติให#กันเงินไว#เบิกเหลื่อมป6หรือขยายเวลาเบิกจายเงิน 2.2 การโอนกลั บ เงิ น งบประมาณเบิ ก แทนกั น กรณี ที่ ไ มประสงค3 ให# เบิ ก เงิ น งบประมาณแทนกันหรือกรณีมีเงินงบประมาณคงเหลือจากการเบิกจายตามใบแจ#งการเบิกเงินงบประมาณ แทนกัน ดังนี้ 2.2.1 กรณี เป/ น เงิ นงบประมาณป6 ป; จจุ บั น เจ# าของงบประมาณประสงค3 จะนํ า ไปใช# จ ายอี ก ให# เจ# า ของงบประมาณยื่ น แบบใบแจ# ง การโอนกลั บ เงิ น งบประมาณเบิ ก แทนกั น ตอกรมบัญชีกลางภายใน 15 วันทําการนับแตวันที่ได#รับแจ#งจากสวนราชการผู#เบิกแทน 2.2.2 กรณี เป/ น เงินงบประมาณที่ ได# รั บอนุ มั ติกั นเงินไว#เบิ ก เหลื่ อมป6 ห รื อ ขยายเวลาเบิกจายเงิน เมื่อผู#เบิกแทนดําเนินการเสร็จสิ้นตามวัตถุประสงค3ที่เบิกแทนแล#ว ให#เงินงบประมาณ นั้นพับไป คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 34


3. สวนราชการผู#เบิกแทน 3.1 ให# สวนราชการผู# เบิ ก แทนบริ ห ารเงิ นงบประมาณที่ ไ ด# รั บ มอบให# เบิ ก แทน เสมือนเงินงบประมาณปกติของตนเพื่อให#เป/นไปตามวัตถุประสงค3ของเจ#าของงบประมาณและจะต#องเบิก ไมเกินวงเงินที่ได#รับมอบหมายให#เบิกแทน 3.2 กรณีที่ประสงค3จะให#หนวยเบิกจายในสังกัดที่ตั้งอยูในสวนภูมิภาคเบิกจายเงิน งบประมาณแทนกั น ให# สวนราชการผู# เบิ ก แทนจัดสรรเงินงบประมาณที่ ได#รับ ไปหนวยเบิก จายดังกลาว ภายหลังจากที่กรมบัญชีกลางได#ดําเนินการตามขั้นตอนการปฏิบัติงานในการเบิกจายเงินงบประมาณแทน กันในระบบ GFMIS เสร็จสิ้นแล#ว 3.3 การเบิกจายเงินงบประมาณแทนกันรายการใด หากยังไมสามารถกอหนี้ผูกพัน หรือเบิกจายเงินให#เสร็จสิ้นได#ทันสิ้นป6งบประมาณ ให#ผู#เบิกแทนเป/นผู#ดําเนินการขอกันเงินไว#เบิกเหลื่อมป6 หรือขยายเวลาเบิกจายเงินกับกระทรวงการคลัง โดยถือปฏิบัติตามระเบียบการเบิกจายเงินจากคลัง 3.4 ให# ส วนราชการผู# เบิ ก แทนรายงานการใช# จ ายเงิ น งบประมาณที่ เบิ ก แทน ให#เจ#าของงบประมาณทราบเป/นรายเดือน ภายในวันที่ 15 ของเดือนถัดไป 3.5 ให#สวนราชการผู#เบิกแทนเป/นผู#จัดเก็บเอกสารและหลักฐานในการเบิกจายเงิน งบประมาณแทนรวมทั้งหลักฐานการจาย 4. รัฐวิสาหกิจ 4.1 ให#จัดทําแบบใบแจ#งการเบิกจายเงินงบประมาณแทนกัน และสงให#หนวยงาน ผู#เบิกแทนให#การยินยอม 4.2 กรณีเป/นเจ#าของงบประมาณ ให#ดําเนินการตั้งเบิกเงินงบประมาณเบิกแทนกัน เชนเดียวกับการเบิกเงินงบประมาณปกติของตนเอง เพื่อจายเงินแกผู#เบิกแทนตอไป 4.3 กรณี เป/ นผู#เบิ กแทน ให# หนวยงานเจ# าของบประมาณตั้ งเบิกเงินงบประมาณ เบิกแทนกันเข#าบัญชีเจ#าของงบประมาณ เพื่อจายเงินแกผู#เบิกแทนตอไป สําหรับการรายงานการใช#จายเงิน งบประมาณเบิ กแทน และการจั ด เก็ บ เอกสาร หลั ก ฐานในการเบิ กจายเงินงบประมาณแทนกั นรวมทั้ ง หลักฐานการจายให#ถือปฏิบัติเชนเดียวกับข#อ 3.4 และ 3.5 5. ให# ปRดบัญชีเงินฝากธนาคารสําหรับการเบิกจายเงินงบประมาณแทนกันที่ดําเนินการ กอนป6งบประมาณ พ.ศ.2551 ภายใน 20 วัน ทําการนับตั้งแตวันที่ 15 ตุลาคม 2550 เป/นต#นไป 6. การเบิ ก จายเงิ น งบประมาณ แทนกั น ในระบบ GFMIS ให# เ ป/ น ไปตามขั้ น ตอน การปฏิ บั ติ ง านของการเบิ ก จายเงิ น งบประมาณแทนกั น และคู มื อ การปฏิ บั ติ ง านในการเบิ ก จายเงิ น งบประมาณแทนกันในระบบ GFMIS 7. กรณี ดํ า เนิ น การนอกเหนื อ จากหลั ก เกณ ฑ3 ที่ กํ า หนดให# ข อทํ า ความตกลงกั บ กรมบัญชีกลาง คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 35


ส0วนที่ 3 วิธีการเบิกเงิน ข$อ 23 การเบิกเงินจากคลัง ให$หน0วยงานผู$เบิกปฏิบัติดังนี้ (1) เปuดบัญชีเงินฝากไว$กับธนาคารที่เปนรัฐวิสาหกิจ สําหรับเงินงบประมาณหนึ่งบัญชี และเงินนอกงบประมาณหนึ่งบัญชี (2) นําข$อมูลของหน0วยงานผู$เบิกตาม (1) หรือของเจ$าหนี้หรือผู$มีสิทธิรับเงินสร$างเปน ข$อมูลหลักผู$ขายในระบบ (3) ตรวจสอบความถู กต$ อ งครบถ$ วนของคํ าขอเบิ กเงิ น ก0 อ นส0 งคํ าขอเบิ ก เงิ น ไปยั ง กรมบัญชีกลางหรือสํานักงานคลังจังหวัดแล$วแต0กรณี (4) ตรวจสอบการจ0ายเงินของกรมบัญชีกลางให$กับหน0วยงานผู$เบิกหรือจ0ายเงินตรง แก0เจ$าหนี้หรือผู$มีสิทธิรับเงินตามคําขอเบิกเงินจากรายงานในระบบ คําอธิบาย การเบิกจายเงินจากคลัง หนวยงานผู#เบิกต#องปฏิบัติ ดังนี้ 1. เปRดบัญชีเงินฝากกับธนาคารรัฐวิสาหกิจ 2 บัญชี คือ เงินงบประมาณ 1 บัญชีและเงินนอก งบประมาณ 1 บั ญชี ไว# สําหรับกรณี หนวยเบิ กจายขอเบิ กเงินจากคลั ง โดยโอนเงินเข# าบั ญชี เงินฝากธนาคาร ของสวนราชการ 2. สร#างข#อมูลหลักผู#ขายในระบบ GFMIS 2.1 สํ า หรั บ หนวยงานผู# เบิ ก ตั้ งใหม ให# นํ า ข# อ มู ล ตามข# อ ๑ สงกรมบั ญ ชี ก ลาง เพื่อสร#างข#อมูลหลักผู#ขาย 2.2 สําหรับเจ#าหนี้หรือผู#มีสิท ธิรับเงินของสวนราชการ ให#สร#างข# อมูลหลักผู# ขาย ในระบบและสงกรมบัญชีกลางหรือสํานักงานคลังจังหวัดเพื่อทําการอนุมัติข#อมูลหลักผู#ขาย 3. เมื่ อ หนี้ ถึ ง กํ า หนดชํ า ระให# ห นวยงานผู# เ บิ ก บั น ทึ ก คํ า ขอเบิ ก เงิ น และตรวจสอบ ความถู กต# องพร#อมทั้ งอนุ มัติ รายการขอเบิ กในระบบ GFMIS แล#วสงไปยั งกรมบั ญ ชีก ลางหรือสํานั ก งาน คลังจังหวัดเพื่อทําการอนุมัติการเบิกจาย 4. ให# หนวยงานผู#เบิกตรวจสอบรายการขอเบิกตามข#อ ๓ จากรายงานในระบบ GFMIS วากรมบัญชีกลางได#มีการจายเงินให#หนวยงานผู#เบิกหรือผู#มีสิทธิรับเงินตามคําขอเบิกแล#วหรือไม

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 36


ข$ อ 24 การขอเบิ ก เงิน ของส0ว นราชการสํ าหรับ การซื้ อ ทรัพ ยสิ น จ$ างทํ าของ หรือ เช0าทรัพยสินตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีว0าด$วยการพัสดุให$ปฏิบัติ ดังนี้ (1) ในกรณี ที่มีใบสั่งซื้อ ใบสั่งจ$าง สัญ ญาหรือข$อตกลง ซึ่งมีวงเงิน ตั้งแต0ห$าพัน บาท ขึ้นไป หรือตามที่กระทรวงการคลังกําหนด ให$ส0วนราชการจัดทําหรือลงใบสั่งซื้อ หรือใบสั่งจ$างเพื่อทํา การจองงบประมาณในระบบ โดยกรมบัญ ชีกลางจ0ายเงินเข$าบัญ ชีให$กับ เจ$าหนี้หรือผู$สิทธิรับ เงินของ ส0วนราชการโดยตรง (2) นอกจากกรณี ตาม (1) ส0วนราชการไม0ต$ องจัดทํ าหรือ ลงใบสั่งซื้อ หรือใบสั่ งจ$ าง ในระบบ โดยกรมบัญชีกลางจะจ0ายเงินเข$าบัญชีเงิน ฝากธนาคารของส0วนราชการเพื่อให$ส0วนราชการ จ0ายเงิ นให$เจ$ าหนี้ ห รื อผู$ มีสิท ธิรับ เงิน ต0 อ ไป หรื อหากส0 วนราชการต$ อ งการให$ จ0ายเงิ น เข$ าบั ญ ชี ให$ กั บ เจ$าหนี้หรือผู$มีสิทธิรับเงินของส0วนราชการโดยตรงก็ได$ การซื้อทรัพยสิน จ$างทําของ หรือเช0าทรัพยสิน ให$ส0วนราชการดําเนินการขอเบิกเงิน จากคลังโดยเร็ว อย0างช$าไม0เกินห$าวันทําการนับจากวันที่ได$ตรวจรับทรัพยสิน หรือตรวจรับงานถูกต$อง แล$วหรือนับจากวันที่ได$รับแจ$งจากหน0วยงานย0อย คําอธิบาย การขอเบิ ก เงิ น ของสวนราชการสํ า หรั บ การซื้ อ จ# า งหรื อ เชาทรั พ ย3 สิ น ตามระเบี ย บ สํานักนายกรัฐมนตรีวาด#วยการพัสดุให#ปฏิบัติดังนี้ 1. เมื่อสวนราชการได#กอหนี้ผูกพันโดยการทําใบสั่งซื้อ ใบสั่งจ#าง สัญญาหรือบันทึกข#อตกลง ตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาด#วยการพัสดุซึ่งมีวงเงินตั้งแต 5,000 บาทขึ้นไป ให#บันทึกรายการสั่งชื้อ/ จ#าง/เชา ( PO ) ในระบบ GFMIS เพื่อทําการจองงบประมาณในระบบและเมื่อหนี้ถึงกําหนดชําระให#หนวยงาน ผู#เบิกบันทึกคําขอเบิกเงินและตรวจสอบความถูกต#อง พร#อมทั้งอนุมัติรายการขอเบิกในระบบ GFMIS แล#วสง ไปยังกรมบัญชีกลางหรือสํานักงานคลังจังหวัดเพื่อทําการอนุมัติการเบิกจาย โดยโอนเงินเข#าบัญชีให#กับเจ#าหนี้ หรือผู#มีสิทธิรับเงินของสวนราชการโดยตรง 2. เมื่อสวนราชการกอหนี้ผูกพันโดยการ ซื้อทรัพย3สิน จ#างทําของ หรือเชาทรัพย3สิน และ ไมมีใบสั่งซื้อใบสั่งจ#าง สัญญาหรือมีใบสั่งซื้อ สั่งจ#าง หรือสัญญาแตวงเงินไมถึง 5,000 บาท สวนราชการ ไมต#องจัดทําใบสั่งชื้อ (PO) ในระบบ GFMIS ซึ่งเมื่อมีการขอเบิกให#ดําเนินการขอเบิกด#วย ให#กรมบัญชีกลาง จายเงินเข#าบัญชีเงินฝากธนาคารของสวนราชการ หรือจายเงินให# เจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงินโดยตรงก็ได# ข$อ ๒๕ การขอเบิกเงินของส0วนราชการสําหรับค0าไฟฟUา ค0าประปา ค0าโทรศัพท ค0าบริการ ไปรษณี ยโทรเลข ค0าบริการสื่อสารและโทรคมนาคม ให$ กรมบั ญชีกลางจ0ายเงินเข$ าบั ญชี เงินฝากธนาคาร ให$กับเจ$าหนี้หรือผู$มีสิทธิรับเงินโดยตรง คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 37


คําอธิบาย เมื่ อ สวนราชการได# รับ ใบแจ# ง หนี้ คื อ คาไฟฟ= า คาน้ํ า ประปา คาโทรศั พ ท3 หมายรวมถึ ง คาโทรศั พ ท3 เคลื่ อ นที่ คาบริ ก ารไปรษณี ย3 โทรเลข คาบริ ก ารสื่ อ สารและโทรคมนาคม ให# ส วนราชการ ดําเนินการขอเบิกเงินในระบบ กรมบัญชีกลางจะจายเงินเข#าบัญชีเงินฝากธนาคารให#กับเจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิ รับเงินโดยตรง ยกเว#น การเบิกจายเงินคาสาธารณูปโภคกรณีมีเงินสมทบจากข#าราชการสวนราชการหรือ หนวยงานอื่นเพื่อจายเป/นคาไฟฟ=า คาน้ําประปา คาโทรศัพท3 คาวิทยุโทรศัพท3เคลื่อนที่ คาบริการไปรษณีย3 โทรเลข คาบริการสื่อสารและโทรคมนาคม ให#สวนราชการขอเบิกเงินสําหรับกรณีดังกลาว โดยกรมบัญชีกลาง จะจายเงินเข#าบัญชีเงินฝากธนาคารสวนราชการเพื่อให#สวนราชการนําเงินไปจายให#กับเจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิ รับเงินตอไป ตามหนังสือกระทรวงการคลังดวนที่สุด ที่ กค 0406.3/ว 92 ลงวันที่ 28 สิงหาคม 2551 ข$อ 26 การขอเบิกเงินของส0วนราชการสําหรับเงินสวัสดิการ ค0าตอบแทน หรือกรณี อื่นใด ที่กระทรวงการคลังกําหนด ให$กรมบัญชีกลางจ0ายเงินเข$าบัญชีเงินฝากธนาคารของส0วนราชการ เพื่อให$ส0วนราชการจ0ายเงินให$ผู$มีสิทธิรับเงินต0อไป คําอธิบาย การขอเบิกเงินสําหรับเงินสวัสดิการ เงินคาตอบแทน หรือกรณี อื่นใดที่กระทรวงการคลั ง กําหนดให# สวนราชการผู#เบิ กขอเบิ กเงินเข# าบั ญชี เงินฝากธนาคารของสวนราชการเพื่ อให# สวนราชการจาย ให#ผู#มีสิทธิรับเงินตอไป ข$อ 27 เงิน ประเภทใดซึ่ งโดยลั กษณะจะต$องจ0 ายประจํ าเดื อนในวั นทํ าการสิ้ นเดื อน ให$ส0วนราชการส0งคําขอเบิกเงินภายในวันที่สิบห$าของเดือนนั้นหรือตามที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย กรณี เงินทุ กประเภทที่ ต#อ งจายประจําเดื อนในสิ้ นเดือนให# สวนราชการสงคําขอเบิ กเงิน ภายในวันที่ 15 ของเดือน และระบุวันที่ผานรายการกอนสิ้นเดือน 5 วันทําการ กรมบัญชีกลางจะจายเงิน เข#าบัญชีของสวนราชการหรือจายให#ผู#มีสิทธิตอไป

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 38


ส0วนที่ 4 การเบิกเงินของส0วนราชการที่มีสํานักงานในต0างประเทศ

ข$อ 28 ส0วนราชการที่มีสํานักงานในต0างประเทศอาจส0งคําขอเบิกเงินเพื่อซื้อเงินตรา ต0างประเทศสํ าหรั บ จั ดส0 งให$ สํานั ก งานในต0 างประเทศใช$ จ0ายได$ ทั้ งจํ านวน แต0 ในกรณี ที่เ ห็ น สมควร กระทรวงการคลังอาจกําหนดให$เบิกเปนงวด ๆ ตามความจําเปนก็ได$ กรณีสํานักงานในต0างประเทศยังไม0ได$รับเงินงบประมาณรายจ0ายประจําปJตามที่ได$รับ จัดสรรให$ปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงการคลังว0าด$วยเงินทดรองราชการเพื่อสํารองจ0ายเปนค0าใช$จ0าย ของส0วนราชการในต0างประเทศ คําอธิบาย สวนราชการที่ มี สํ า นั ก งานในตางประเทศอาจสงคํ า ขอเบิ ก เงิ น ให# ส วนราชการ ในตางประเทศ (กรม/กระทรวง) โดยสงคํา ขอเบิ กเงินในระบบ GFMIS เลื อ ก “จายผานสวนราชการ” ตามจํ า นวนที่ ส วนราชการ ในตางประเทศใช# จ ายทั้ ง จํ า นวน แตกรณี ที่ ก ระทรวงการคลั ง เห็ น สมควร (เพื่อประโยชน3ในการบริหารเงินคงคลังในกรณีที่มีวงเงินสูง) อาจกําหนดให#เบิกเป/นงวดๆ ตามความจําเป/น ก็ได# เมื่ อกรมบั ญ ชีก ลางตรวจอนุ มัติ รายการ ขอเบิ กและโอนเงินเข#าบั ญ ชี ธนาคารให# สวนราชการระดั บ กระทรวงหรื อกรม นํ า ไปติ ด ตอซื้ อ เงินตราตางประเทศตามสกุ ลเงินของประเทศนั้ นและสั่ งให# ธนาคาร พาณิชย3โอนเงินที่ติดตอขอซื้อเข#าบัญชีสวนราชการในตางประเทศที่เปRดไว# กรณี สํ านั ก งานในตางประเทศยั งไมได# รับ จั ด สรรเงิ นประจํ างวดให# ป ฏิ บั ติ ต ามระเบี ย บ กระทรวงการคลังวาด#วยเงินทดรองราชการของสวนราชการในตางประเทศ พ.ศ.2550 เพื่อสํารองจาย เป/นคาใช#จาย ดังตอไปนี้ ๑. งบบุ คลากรเฉพาะคาจ#างชั่วคราวและเงินเพิ่ ม พิ เศษสํ าหรับ ข#าราชการซึ่ งมีตําแหนง หน#าที่ประจําอยูในตางประเทศ (พ.ข.ต.) ๒. งบดําเนินงาน 3. งบเงินอุดหนุน 4. งบรายจายอื่น ข$อ 29 เงินที่จัดส0งให$สํานักงานในต0างประเทศตามข$อ 28 เมื่อสิ้นปJงบประมาณ หากมี เงินเหลือให$นําส0งคืนส0วนราชการเจ$าของงบประมาณภายในสามสินวันนับแต0วันสิ้นปJ ในกรณีที่สํานักงานในต0างประเทศมีหนี้ผูกพันเนื่องจากได$ซื้อทรัพยสิน หรือจ$างทําของ ไว$แล$ วหรือไม0 มีการก0 อหนี้ ผูก พั น แต0 มีความจําเปนจะต$ องเก็บ เงินไว$จ0ายภายหลั งสิ้ น ปJ และเมื่ อได$ รับ คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 39


อนุมัติจากรัฐมนตรีว0าการกระทรวงการคลังแล$ว ให$เก็บเงินไว$เพื่อจ0ายสําหรับ การนั้นต0อไปได$ภ ายใน ระยะเวลาที่ ได$รับ อนุ มั ติ หากมี เงิ น คงเหลื อให$ นํ าเงิน ส0 งคื น ส0 ว นราชการเจ$ าของงบประมาณภายใน สามสิ บ วั น นั บ แต0 ค รบกํ าหนดระยะเวลาที่ ได$ รั บ อนุ มั ติ ไว$ โดยให$ ส0 ว นราชการเจ$ าของงบประมาณ ดําเนินการเบิกหักผลักส0ง คําอธิบาย เมื่ อสิ้ นป6 งบประมาณหากสํานั กงานในตางประเทศมี เงินงบประมาณรายจายเหลือ จาย ให#นําสงคืนสวนราชการเจ#าของงบประมาณฯ ภายใน 30 วัน นับแตวันสิ้นป6งบประมาณ ( 30 กันยายน) โดยสั่งโอนเงินจากบัญชีของสํานักงานในตางประเทศเข#าบัญชีของกระทรวง/กรมเจ#าของงบประมาณ กรณีมีหนี้ผูกพันจากสัญญาซื้อ / จ#าง / เชา ไว#กอนสิ้นป6งบประมาณ หรือไมมีการกอหนี้ ผูกพันแตมีความจําเป/นจะต#องเก็บเงินไว#จายหลังสิ้นป6งบประมาณ ให#ขออนุมัติรัฐมนตรีกระทรวงการคลัง เมื่อได#รับอนุมัติแล#วให#เก็บเงินไว#เพื่อจายสําหรับรายการที่ขออนุมัติตอไปได#ภายในระยะเวลาที่ได#รับอนุมัติ หากครบกําหนดเวลาที่ได#รับอนุมัติและมีเงินคงเหลือ ให#สงคืนสวนราชการเจ#าของงบประมาณฯ ภายใน 30 วันนับแตวันครบกําหนดโดยสั่งโอนเงินจากบัญชีของสํานักงานในตางประเทศเข#าบัญชีของกระทรวง/ กรมเจ#าของงบประมาณ ข$ อ 30 เงิ น ที่ ไ ด$ รั บ คื น จากสํ านั ก งานในต0 างประเทศตามข$ อ 29 ให$ ส0 ว นราชการ เจ$าของงบประมาณดําเนินการแลกเปลี่ยนเงินตราต0างประเทศกับธนาคารพาณิชยให$เปนเงินบาทแล$ว นําส0งคลังเปนรายได$แผ0นดินประเภทเงินเหลือจ0ายปJเก0าส0งคืนโดยด0วน คําอธิบาย เงินที่ได#รับคืนจากสํานักงานในตางประเทศ ให#สวนราชการเจ#าของงบประมาณแลกเปลี่ยน เงินตางประเทศเป/นเงินบาทและนําสงคืนคลังเป/นเงินรายได#แผนดินประเภทเงินเหลือจายป6เกาสงคืน

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 40


หมวด 4 การจ0ายเงินของส0วนราชการ ส0วนที่ 1 หลักเกณฑการจ0ายเงิน ข$อ 31 การจ0ายเงินให$กระทําได$เฉพาะที่มีกฎหมาย ระเบียบ ข$อบังคับ คําสั่ง กําหนดไว$ หรือมติคณะรัฐมนตรีอนุญาตให$จ0ายได$ หรือตามที่ได$รับอนุญาตจากกระทรวงการคลัง และผู$มีอํานาจได$ อนุมัติให$จ0ายได$ คําอธิบาย ในการจายเงินของสวนราชการจะจายได#เฉพาะการจายที่มีกฎหมาย ระเบียบ ข#อบังคับ หรือมติคณะรัฐมนตรีอนุญาต กําหนดให#จายงบประมาณรายจายประจําป6 เชน การจายเงินเป/นคาใช#จาย ในการอบรม ให#จายตามที่ระเบียบวาด#วยคาใช#จายในการฝ”กอบรมกําหนดไว# และในการจายเงินต#องได#รับ อนุมัติจากผู#มีอํานาจอนุมัติกอน เป/นต#น ข$อ 32 การอนุมัติการจ0ายเงินให$เปนอํานาจของบุคคล ดังต0อไปนี้ (1) ส0วนราชการในราชการบริหารส0วนกลาง ให$เปนอํานาจของหัวหน$าส0วนราชการ ระดั บ กรม หรื อผู$ ที่ หั ว หน$ าส0 วนราชการระดับ กรมมอบหมาย ซึ่ งดํ ารงตํ าแหน0 งตั้ งแต0 ระดั บ 7 หรือ เทียบเท0าขึ้นไป หรือผู$มียศตั้งแต0พันโท นาวาโท นาวาอากาศโท หรือพันตํารวจโทขึ้นไป ส0วนราชการในราชการบริหารส0วนกลางที่มีสํานักงานอยู0ในภูมิภาคหรือแยกต0างหาก จากกระทรวง ทบวง กรม หัวหน$าส0วนราชการระดับกรมจะมอบหมายให$หัวหน$าสํานักงานเปนผู$อนุมัติ สําหรับหน0วยงานนั้นก็ได$ (2) ส0วนราชการในราชการบริหารส0วนภูมิภาค ให$เปนอํานาจของหัวหน$าส0วนราชการ ในภูมิภาค คําอธิบาย ในการจายเงินของสวนราชการ ผู#ที่มีอํานาจอนุมัติการจายเงิน ได#แก บุคคลดังตอไปนี้ 1. สวนราชการในราชการบริหารสวนกลาง ให#เป/นอํานาจของหัวหน#าสวนราชการระดับ กรม หรือผู#ที่หัวหน#าสวนราชการระดับกรมมอบหมาย ซึ่งผู#ที่ได#รับมอบหมายต#องดํารงตําแหนงไมต่ํากวา ระดับ 7 หรือประเภทวิชาการระดับชํานาญการ หรือประเภททั่วไป ระดับอาวุโส หรือเทียบเทาขึ้นไปหรือ มียศตั้งแตพันโท นาวาโท นาวาอากาศโท หรือพันตํารวจโทขึ้นไปเป/นผู#อนุมัติการจายเงิน คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 41


2. สวนราชการในราชการบริ ห ารสวนกลาง แตมี สํ า นั ก งานอยู ในสวนภู มิ ภ าคหรื อ แยกตางหากจากกระทรวง ทบวง กรม หัวหน#าสวนราชการระดับกรมจะมอบหมายให#หัวหน#าสํานักงาน เป/นผู#อนุมัติจายเงินก็ได# 3. สวนราชการในราชการบริหารสวนภูมิภาค ให#หัวหน#าสวนราชการในภูมิภาคเป/นผู#อนุมัติ ข$ อ 33 ให$ ผู$มี อํานาจอนุ มัติ สั่ งอนุ มัติ การจ0 ายเงินพร$อมกั บลงลายมื อชื่ อในหลั กฐาน การจ0ายหรือหลักฐานการขอรับชําระหนี้ทุกฉบับหรือจะลงลายมือชื่ออนุมัติในหน$างบหลักฐานการจ0ายก็ได$ คําอธิบาย กอนที่ ส วนราชการจะจายเงิ น ออกไปนั้ น จะต# อ งได# รั บ อนุ มั ติ จ ากผู# มี อํ า นาจอนุ มั ติ การจายเงินเสียกอน จึงจะดําเนินการจายเงินให#กับเจ#าหนี้ หรือผู#มีสิท ธิรับเงินจากทางราชการได# โดยผู#มี อํานาจอนุมัติจะต#องลงลายมือชื่อในหลักฐานการจายทุกฉบับ ข$อ 34 การจ0ายเงินต$องมีหลักฐานการจ0ายไว$เพื่อประโยชนในการตรวจสอบ คําอธิบาย ในการจายเงินทุ กครั้ งจะต# องมี หลั กฐานการจาย หมายความถึ ง หลั กฐานซึ่ งแสดงวาได# มี การจายเงินให#แกเจ#าหนี้หรือผู#รับตามข#อผูกพันแล#ว ได#แก ใบเสร็จรับเงิน ใบสําคัญรับเงิน ใบรับรองการจายเงิน แบบคํ าขอเบิ กเงินที่มี ชองรับเงิน รายงานการจายในระบบ GFMIS หรือเอกสารที่กระทรวงการคลั งกํ าหนด เป/นต#น เพื่อเก็บไว#ใช#ประโยชน3เกี่ยวกับการตรวจสอบของผู#ที่เกี่ยวข#อง ข$อ 35 การจ0าย โดยที่ยังมิได$มีการจ0ายเงินให$แก0เจ$าหนี้หรือผู$มีสิทธิรับเงิน ห$ามมิให$ ผู$มีหน$าที่จ0ายเงินเรียกหลักฐานการจ0ายหรือให$ผู$รับเงินลงลายมือชื่อรับเงินในหลักฐาน คําอธิบาย ในการจายเงิ น ห# ามมิ ให# ผู#มี ห น# า ที่ จ ายเงิ น เรี ย กหลั ก ฐานการจายจากผู# รั บ เงิ น หรื อ ให# ผู#รับเงินลงลายมือชื่อรับเงินในหลักฐานการจาย โดยที่ยังมิได#มีการจายเงินให#แกเจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงิน ข$ อ 36 ข$ าราชการ ลู กจ$ าง หรื อผู$ รั บบํ านาญหรื อเบี้ ยหวั ดที่ ไม0 สามารถมารั บเงิ นได$ ด$วยตนเองจะมอบฉันทะให$ผู$อื่นเปนผู$รับเงินแทนก็ได$ โดยใช$ใบมอบฉันทะตามแบบที่กระทรวงการคลัง กําหนด การจ0ายเงินให$แก0บุคคลนอกจากที่กําหนดในวรรคหนึ่ง หากบุคคลนั้นไม0สามารถมารับเงิน ได$ด$วยตนเอง จะทําหนังสือมอบอํานาจให$บุคคลอื่นมารับเงินแทนก็ได$ การจ0ายเงินในกรณีที่มีการโอนสิทธิเรียกร$อง ให$เปนไปตามที่กระทรวงการคลังกําหนด คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 42


คําอธิบาย กรณีที่เจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงินไมสามารถมารับเงินได#ด#วยตนเอง จะมอบหมายให#ผู#อื่น มารับเงินแทนก็ได# โดยให#มอบฉันทะหรือมอบอํานาจ แล#วแตกรณี ดังนี้ 1. กรณีผู#มีสิทธิรับเงินเป/นข#าราชการ ลูกจ#าง พนักงานราชการ ผู#รับบํานาญหรือเบี้ยหวัด หากไมสามารถมารับเงินได#ด#วยตนเอง ให#ข#าราชการ ลูกจ#าง พนักงานราชการ ผู#รับบํานาญหรือเบี้ยหวัด มอบฉันทะให#ผู#อื่นเป/นผู#รับเงินแทนได# โดยใช#แบบใบมอบฉันทะตามที่กระทรวงการคลังกําหนด และในการ จายเงิ นให# จ ายเป/ นเงิ น สดหรื อ จายเป/ น เช็ ค ถ# า กรณี ก ารจายเป/ นเช็ ค สามารถเลื อ กสั่ ง จายให# ใ นนาม ผู#มอบฉันทะหรือผู#รับมอบฉันทะก็ได# (ภาคผนวก 1) 2. กรณี ผู# มี สิ ท ธิ รั บ เงิ น เป/ น บุ ค คลอื่ น นอกเหนื อ จากข# อ 1 หากไมสามารถมารั บ เงิ น ได#ด#วยตนเอง บุคคลดังกลาวมอบอํานาจให#ผู#อื่นมารับเงินแทนก็ได# โดยแบบใบมอบอํานาจ ให#ใช#แบบใบมอบ อํานาจทั่วไปไมต#องติดอากรแสตมป• และในการจายเงินสวนราชการจะทําได#เฉพาะสั่งจายเป/นเช็คโดยสั่งจาย ในนามผู#มอบอํานาจเทานั้น (ภาคผนวก 2) 3. การจายเงินกรณีโอนสิทธิเรียกร#อง ให#ปฏิบัติตามที่กระทรวงการคลังกําหนด ซึ่งในที่นี้ หมายถึง การที่เจ#าหนี้ของสวนราชการโอนสิท ธิเรียกร#องในการรับเงินที่ ตนมีสิท ธิได# รับจากสวนราชการ ให#กับบุคคลอื่นซึ่งเรียกวาผู#รับโอนสิท ธิ ผู#รับโอนอาจเป/นบุคคลธรรมดา หรือนิติบุคคลก็ได# โดยวิธีปฏิบัติ กรณีโอนสิทธิเรียกร#อง กระทรวงการคลังได#กําหนดไว#ตามหนังสือกระทรวงการคลัง ที่ กค 0526.5/ว 110 ลงวันที่ 3 พฤศจิกายน 2541 ข$อ 37 ให$เจ$าหน$าที่ผู$จ0ายเงินประทับตราข$อความว0า “จ0ายเงินแล$ว” โดยลงลายมือชื่อ รั บรองการจ0 ายและระบุ ชื่ อผู$ จ0 ายเงิ นด$ วยตั วบรรจง พร$ อมทั้ งวั น เดื อน ปJ ที่ จ0ายกํ ากั บ ไว$ ในหลั กฐาน การจ0ายเงินทุกฉบับเพื่อประโยชนในการตรวจสอบ ในกรณี ที่ ห ลั ก ฐานการจ0 า ยเงิ น เปนภาษาต0 างประเทศ ให$ มี คํ าแปลเปนภาษาไทย ตามรายการ ในข$อ 41 ไว$ด$วย และให$ผู$ใช$สิทธิขอเบิกเงินลงลายมือชื่อรับรองคําแปลด$วย คําอธิบาย เมื่อมีการจายเงินแล#ว เจ#าหน#าที่การเงินต#องประทับตรา “จายเงินแล#ว” โดยลงลายมือชื่อ รั บ รองการจายและระบุ ชื่ อ ผู# จ ายเงิ น ด# ว ยตั ว บรรจง พร# อ มทั้ ง วั น เดื อ น ป6 ที่ จ ายกํ า กั บ ไว# ในหลั ก ฐาน การจายเงินทุกฉบับเพื่อประโยชน3ในการตรวจสอบ

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 43


ข$ อ 38 การจ0 ายเงิ น ทุ ก รายการต$ อ งมี ก ารบั น ทึ ก การจ0 ายเงิน ไว$ ในระบบ และต$ อ ง ตรวจสอบการจ0ายเงินกับหลักฐานการจ0ายทุกสิ้นวัน คําอธิบาย ในการจายเงินทุ กรายการจะต# องมี การบั น ทึ กการจายเงิ นในวั นที่ จายในระบบ GFMIS เรียกวารายการขอจายเงิน (ขจ.) ซึ่งการบันทึกรายการขอจายจะต#องบันทึกตามวันที่ที่จายเช็ค (วันที่ผาน รายการ) เมื่อสิ้นวันทําการต#องตรวจสอบรายการจายเงิน คือตรวจหลักฐานการจายเงินกับรายการจายเงิน ที่บันทึกไว#ในบัญชีวาตรงกันหรือไม โดยการตรวจสอบกรณีดังกลาวเป/นหน#าที่ของผู#เบิกของสวนราชการ เป/นผู#ตรวจสอบ ส0วนที่ 2 หลักฐานการจ0าย ข$อ 39 การจ0ายเงินของส0วนราชการ ให$ใช$ใบเสร็จรับเงินหรือใบสําคัญรับเงิน ซึ่งผู$รับเงิน เปนผู$ออกให$ หรือใบรับรองการจ0ายเงิน หรือเอกสารอื่นใดที่กระทรวงการคลังกําหนดเปนหลักฐานการจ0าย คําอธิบาย หลั กฐานการจาย หมายความวา หลั กฐานซึ่ งแสดงวาได# มี การจายเงิ นให# แกเจ# าหนี้ ห รื อ ผู# มีสิ ทธิรับเงินตามข# อผู กพั นแล# ว ซึ่ งในการจายเงินของข# าราชการต# องมี ใบเสร็ จรั บเงินหรื อใบสํ าคั ญรับเงิน ซึ่งผู#รับเงินเป/นผู#ออกให#หรือใช#ใบรับรองการจายเงิน หรือเอกสารอื่นใดที่กระทรวงการคลังกําหนด เชน รายงาน การจายในระบบ หลักฐานที่ธนาคารออกให# กรณีจายเงินผานธนาคาร เป/นต#น มาใช#เป/นหลักฐานการจาย ข$อ 40 การจ0ายเงินโดยกรมบัญชีกลาง เพื่อเข$าบัญชีให$กับเจ$าหนี้หรือผู$มีสิทธิรับเงิน โดยตรงให$ใช$รายงานในระบบตามที่กระทรวงการคลังกําหนด เปนหลักฐานการจ0าย คําอธิบาย ในการจายเงินของสวนราชการให# กั บเจ# าหนี้ หรื อผู# มี สิท ธิ รั บเงินซึ่ งระเบี ยบที่ กํ าหนดให# จายตรงผานระบบ GFMIS กรมบัญชีกลางจะเป/นผู#สั่งจายเงินดังกลาวเข#าบัญชีให#กับเจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงิน โดยตรง โดยไมผานสวนราชการ ดั งนั้ น สวนราชการสามารถใช# รายงานการจายในระบบ GFMIS มาเป/ น หลักฐานการจายได# ข$อ 41 ใบเสร็จรับเงินอย0างน$อยต$องมีรายการดังต0อไปนี้ (1) ชื่อ สถานที่อยู หรือที่ทําการของผู#รับเงิน (2) วัน เดือน ป6 ที่รับเงิน คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 44


(3) รายการแสดงการรับเงินระบุวาเป/นคาอะไร (4) จํานวนเงินทั้งตัวเลขและตัวอักษร (5) ลายมือชื่อของผู#รับเงิน คําอธิบาย ใบเสร็จรับเงินเป/นหลักฐานการจายเงินที่สวนราชการที่ได#รับจากเจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงิน ซึ่งอยางน#อยต#องมีสาระสําคัญดังรายการตอไปนี้ จึงจะถือวาเป/นหลักฐานการจายที่สมบูรณ3 1. ชื่อ สถานที่อยู หรือที่ทําการของผู#รับเงิน 2. วัน เดือน ป6 ที่รับเงิน 3. รายการแสดงการรับเงินระบุวาเป/นคาอะไร 4. จํานวนเงินทั้งตัวเลขและตัวอักษร 5. ลายมือชื่อของผู#รับเงิน ซึ่งการกําหนดรูปแบบใบเสร็จรับเงินไว# 5 ประการ มีวัตถุประสงค3เพื่อให#ทราบและสามารถตรวจสอบได#วา ได#มีการจายเงินให#แกใครอยูที่ไหน เป/นคาอะไร เมื่อไหร และจํานวนเทาใด ข$อ 42 กรณี ส0วนราชการจ0ายเงิน รายใด ซึ่งตามลักษณะไม0อาจเรียกใบเสร็จรับ เงิน จากผู$รับเงินได$ ให$ผู$รับเงินลงชื่อรับเงินในใบสําคัญรับเงินเพื่อใช$เปนหลักฐานการจ0าย คําอธิบาย ใบสํ าคั ญรับเงิ นเป/ นหลักฐานการจายในกรณี ที่ ส วนราชการเป/ นผู# จ ายเงิ นให# บุ คคลอื่ นใด และบุคคลนั้นไมสามารถออกใบเสร็จรับเงินให#กับสวนราชการเพื่อใช#เป/นหลักฐานการจายของสวนราชการได# ผู# รั บ เงิ นจึ งต# องทํ าและลงชื่ อ รั บ เงิ นในใบสํ าคั ญ รั บ เงิ นให# ส วนราชการเพื่ อใช# เป/ น หลั ก ฐานการจายของ สวนราชการ เชน กรณีที่ผู#รับเงินเป/นข#าราชการ ลูกจ#าง พนักงานราชการ หรือเป/นบุคคลธรรมดา (ภาคผนวก 3) สํ า หรั บ การจายคาสมนาคุ ณ วิ ท ยากรให# ใ ช# แ บบใบสํ า คั ญ รั บ เงิ น สํ า หรั บ วิ ท ยากร ตามระเบียบกระทรวงการคลังวาด#วยคาใช#จายในการฝ”กอบรม การจัดงานและการประชุมระหวางประเทศ (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2555 (ภาคผนวก 4) ข$อ 43 กรณี ข$าราชการหรือลูกจ$างของส0วนราชการจ0ายเงินไป โดยได$รับใบเสร็จรับเงิน ซึ่ งมี รายการไม0 ครบถ$ ว นตามข$ อ 41 หรื อ ซึ่ งตามลั กษณะไม0 อาจเรี ยกใบเสร็ จรั บ เงิ น จากผู$ รั บ เงิ นได$ ให$ ข$ าราชการหรื อลู กจ$ างนั้ น ทํ าใบรั บ รองการจ0 ายเงิ น เพื่ อนํ ามาเปนเอกสารประกอบการขอเบิ กเงิ น ต0อส0 วนราชการ และเมื่ อมี การจ0 ายเงินแล$ ว ให$ ข$ าราชการหรือลู กจ$างนั้ นทํ าใบสํ าคัญรับเงินและลงชื่ อใน ใบสําคัญรับเงินนั้น เพื่อเปนหลักฐานการจ0าย คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 45


ในกรณีที่ได$รับใบเสร็จรับเงินแล$ว แต0เกิดสูญหาย ให$ใช$สําเนาใบเสร็จรับเงิน ซึ่งผู$รับเงิน รับรองเปนเอกสารประกอบการขอเบิกเงินแทนได$ ในกรณี ที่ ไม0 อาจขอสํ าเนาใบเสร็จรั บเงิ นตามวรรคสองได$ ให$ ข$ าราชการหรือลูกจ$ างนั้ น ทํ าใบรั บรองการจ0 ายเงิ น โดยชี้ แจงเหตุ ผล พฤติ การณที่ สู ญหายหรื อไม0 อาจขอสํ าเนาใบเสร็ จรั บเงิ นได$ และรับรองว0ายังไม0เคยนํ าใบเสร็จรับเงินนั้นมาเบิ กจ0 าย แม$ พบภายหลังจะไม0นํามาเบิ กจ0ายอีก แล$วเสนอ ผู$บังคับบัญชาตั้งแต0ชั้นอธิบดีหรือตําแหน0งเทียบเท0าขึ้นไปสําหรับส0วนราชการในราชการบริหารส0วนกลาง หรือผู$ว0าราชการจังหวัดสําหรับส0วนราชการในราชการบริหารส0วนภูมิภาค แล$วแต0กรณี เพื่อพิจารณาอนุมัติ เมื่อได$รับอนุ มัติแล$วให$ ใช$ใบรับรองนั้นเปนหลักฐานประกอบการขอเบิกเงินได$ และเมื่อมีการจ0ายเงินแล$ว ให$ข$าราชการหรือลูกจ$างนั้น ทําใบสําคัญรับเงินและลงชื่อในใบสําคัญรับเงินนั้นเพื่อเปนหลักฐานการจ0าย คําอธิบาย ใบรั บ รองการจายเงิ น หรื อ ใบรั บ รองแทนใบเสร็ จ รั บ เงิ น ที่ ก ระทรวงการคลั ง กํ า หนด ใช#ในกรณีข#าราชการหรือลูกจ#างได#จายเงินของตนเองเพื่องานราชการไปกอน และไมได#รับใบเสร็จรับเงิน หรือได#รับใบเสร็จรับเงินแตมี รายการไมครบ 5 รายการ ตามที่ระเบียบข#อ 41 กําหนด ข#าราชการหรือ ลู ก จ# างต# อ งทํ า ใบรับ รองแทนใบเสร็ จ รั บ เงินเพื่ อ นํ ามาใช# เป/ นหลั ก ฐานประกอบการขอเบิ ก เงินจากคลั ง และเมื่อสวนราชการได#จายเงินคืนให#กับข#าราชการหรือลูกจ#างแล#ว ข#าราชการหรือลูกจ#างก็จะต#องทําและ ลงชื่อในใบสําคัญรับเงินให#กับสวนราชการเพื่อให#สวนราชการใช#เป/นหลักฐานการจายของสวนราชการตอไป (ภาคผนวก 5) ข$ อ 44 กรณี ห ลั ก ฐานการจ0 ายของส0 ว นราชการสู ญ หาย ให$ ถื อ ปฏิ บั ติ ต ามวิ ธี ก าร ที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย กระทรวงการคลั ง ได# กํ า หนดวิ ธี ป ฏิ บั ติ ต ามหนั ง สื อ ที่ กค 0526.7/ว 72 ลงวั น ที่ 20 สิงหาคม 2541 ดังนี้ กรณีเอกสารหลักฐานการจายของสวนราชการสูญหายภายหลังจากการเบิกจายเงิน โดยสํานักงานตรวจเงินแผนดินยังมิได#ทําการตรวจสอบให#ถือปฏิบัติ ดังนี้ 1. ให#หัวหน#าสวนราชการเจ#าของงบประมาณ แตงตั้งคณะกรรมการเพื่อทําการสอบสวน ถึงสาเหตุและพฤติการณ3ที่เอกสารสูญหาย 1.1 กรณีพบวาเกิดจากการทุจริตในการเบิกจายเงิน ก็ให#ดําเนินการตามกฎหมาย และระเบียบของทางราชการตอไป 1.2 กรณี เอกสารสู ญ หายโดยไมได# เ กิ ด จากการทุ จ ริ ต ในการเบิ ก จายเงิ น ให#ดําเนินการตอไปตามข#อ 2 คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 46


2. การใช#สําเนาหรือภาพถายเอกสารหรือเอกสารอื่นเป/นหลักฐานแทนฉบับที่สูญหาย 2.1 กรณีเอกสารนั้นเป/นหลักฐานการจาย 2.1.1 ให#ใช#สําเนาหรือภาพถายเอกสารซึ่งผู#รับเงินรับรองแทนได# 2.1.2 กรณี ไ มอาจขอสํ า เนาหรื อ ภาพถายเอกสารตามข# อ 2.1.1 ได# ให#ผู#จายเงินทําใบรับรองการจายเงิน โดยชี้แจงเหตุผลพฤติการณ3ที่เอกสารนั้นสูญหาย และไมอาจขอสําเนา หรือภาพถายเอกสารได# เสนอผู#บังคับบัญชาพิจารณาอนุมัติโดยสวนกลางเสนออธิบดีหรือตําแหนงเทียบเทา สวนภูมิภาค เสนอผู#วาราชการจังหวัด และเมื่อมีการอนุมัติแล#วให#ใช#ใบรับรองนั้นเป/นหลักฐานได# 2.2 กรณี เป/ นเอกสารอื่ นที่ ไมใชหลักฐานการจายให# ใช#สําเนาหรือภาพถายเอกสาร นั้นกอน หากไมสามารถขอสําเนาหรือภาพถายเอกสารได# และมีเหตุผลความจําเป/ นที่ไมอาจขอสํ าเนา หรือ ภาพถายเอกสารได# ให#หัวหน#าสวนราชการเจ#าของงบประมาณใช#ดุลพินิจในการพิจารณาอนุมัติให#หนวยงาน ในสังกัดใช#เอกสารอื่นแทนที่มีสาระสําคัญที่จะสามารถนํามาใช#เป/นหลักฐานแทนเอกสารที่สูญหายนั้นได# 2.3 การอนุ มั ติ ให# ใช# สํา เนาหรื อ ภาพถายเอกสารหรื อ เอกสารอื่ น แทนต# น ฉบั บ เอกสารที่สูญหาย ตามข#อ 2.1 และ 2.2 จะกระทําได#เมื่อหนวยงานที่มีหน#าที่เก็บรักษาหรือดูแลเอกสารนั้น ได#ดําเนินการแจ#งความตอเจ#าพนักงานตามกฎหมายซึ่งในการแจ#งความให#แสดงถึงสาเหตุและพฤติการณ3 ที่เอกสารนั้นสูญหายและให#มีรายงานประจําวันรับแจ#งความของกรมตํารวจเป/นหลักฐานประกอบ 2.4 การใช#สําเนา หรือภาพถายเอกสาร หรือเอกสารอื่น ตามข#อ 2.1 และ 2.2 ให#รายงานให#สํานักงานตรวจเงินแผนดินทราบด#วย ข$อ 45 หลักฐานการจ0ายต$องพิ มพหรือเขียนด$วยหมึก การแก$ไขหลักฐานการจ0าย ให$ใช$วิธีขีดฆ0าแล$วพิมพหรือเขียนใหม0 และให$ผู$รับเงินลงลายมือชื่อกํากับไว$ทุกแห0ง คําอธิบาย หลักฐานการจายต#องพิมพ3หรือเขียนด#วยหมึกเทานั้น เขียนด#วยดินสอหรืออยางอื่นไมได# และการแก# ไขหลักฐานการจายต# องขี ดฆาแล# วพิ มพ3 ห รือ เขียนใหม และให# ผู#รับ เงินลงลายมื อ ชื่ อกํากั บไว# ทุกแหง จะขูดลบหรือใช#น้ํายาลบคําผิดไมได# ถึงแม#จะมีการลงลายมือชื่อกํากับไว#ทุกแหงแล#วก็ตาม ข$อ 46 ให$ส0วนราชการเก็บ รักษาหลักฐานการจ0ายไว$ในที่ปลอดภัย มิให$สูญหายหรือ เสียหายได$ ทั้งนี้ เมื่อสํานักงานการตรวจเงินแผ0นดินได$ตรวจสอบแล$วให$เก็บอย0างเอกสารธรรมดาได$ คําอธิบาย สวนราชการต# องเก็บรั กษาหลักฐานการจายไว# ในที่ ปลอดภั ย มิ ให# สูญหายหรื อเสียหายได# โดยต# องเก็ บไว# ในตู# เอกสารที่ มี การใสกุ ญแจ และปลอดภั ยจากการกั ดกิ นของปลวก หนู และแมลงตาง ๆ เมื่ อ สํ า นั ก งานการตรวจเงิ น แผนดิ น ตรวจสอบแล# ว ให# เก็ บ อยางเอกสารธรรมดาได# ตามระเบี ย บ สํานักนายกรัฐมนตรีวาด#วยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 และที่แก#ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2548 กําหนด คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 47


ไว#วาหนังสือหรือเอกสารเกี่ยวกับการรับเงิน การจายเงิน หรือการกอหนี้ผูกพันทางการเงินที่ไมเป/นหลักฐาน แหงการกอ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน หรือระงับซึ่งสิทธิในทางการเงินที่หมดความจําเป/นในการใช#เป/นหลักฐาน แหงการกอ เปลี่ ยนแปลง โอน สงวน หรือระงั บ ซึ่ งสิ ท ธิ ในทางการเงิ นเพราะได# มี หนั งสื อหรื อเอกสารอื่ น ที่ สามารถนํามาใช#อ# างอิ งหรือทดแทนหนั งสื อหรือเอกสารดั งกลาวแล#ว เมื่ อสํ านั กงานการตรวจเงินแผนดิน ตรวจสอบแล#วไมมีป;ญหา และไมมีความจําเป/นต#องใช#ประกอบการตรวจสอบหรือเพื่อการใด ๆ อีกให#เก็บไว# ไมน# อ ยกวา 5 ป6 หนั งสื อ เกี่ ย วกั บ การเงิ น ซึ่ งเห็ น วาไมมี ค วามจํ า เป/ น ต# อ งเก็ บ ไว# ถึ ง 10 ป6 หรื อ 5 ป6 แล#วแตกรณี ให#ทําความตกลงกับกระทรวงการคลัง ส0วนที่ 3 วิธีปฏิบัติในการจ0ายเงิน ข$ อ 47 การจ0 า ยเงิ น ให$ จ0 า ยเปนเช็ ค ยกเว$ น กรณี ที่ จ0 า ยจากเงิ น ทดรองราชการ ซึ่งเก็บรักษาไว$เปนเงินสด หรือการจ0ายเงินให$แก0ข$าราชการ ลูกจ$าง พนักงานราชการ ผู$รับบํานาญหรือ เบี้ยหวัด หรือการจ0ายเงินที่มีวงเงินต่ํากว0าห$าพันบาท จะจ0ายเปนเงินสดก็ได$ การจ0ายเงินผ0านธนาคารหรือด$วยวิธีอื่นใด ให$เปนไปตามที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย วิธีปฏิบัติในการจายเงินของสวนราชการ โดยหลัก ให#จายเป/นเช็ค ทั้งนี้เพื่อความปลอดภัย เว#นแตกรณีตอไปนี้ให#จายเป/นเงินสดได# 1. กรณีจายจากเงินทดรองราชการที่เก็บรักษาไว#เป/นเงินสด โดยไมจํากัดวงเงิน 2. การจายให#แกข#าราชการ ลูกจ#าง พนักงานราชการ ผู#รับบํานาญ หรือเบี้ยหวัด ไมจํากัด วงเงิน 3. การจายเงินให#แกบุคคลภายนอกที่มีวงเงินต่ํากวา 5,000 บาท สวนราชการก็สามารถ จายเป/นเงินสดได# เว# น แตสวนราชการเห็ น วาการจายเงิ น เป/ น เงิ น สดจะไมปลอดภั ย ก็ ใ ห# เ ป/ น ดุล พิ นิจ ที่สวนราชการจะจายเงินเป/นเช็คก็ได# สําหรับการจายเงินผานธนาคาร กระทรวงการคลังได#กําหนดวิธีปฏิบัติไว# ดังนี้ 1. กรณีการจายให#ข#าราชการ ลูกจ#างประจํา หรือผู#รับบํานาญ เพื่อเป/นคาใช#จายตางๆ เชน เงินสวัสดิการตางๆ คาเชาบ#าน คาตอบแทน เป/นต#น ข#าราชการ ลูกจ#างประจํา หรือผู#รับบํานาญ ต#องแสดง เจตนาขอรับเงินผานธนาคารตอสวนราชการ โดยยื่ นแบบคําขอรับเงินตามที่ กระทรวงการคลั งกํ าหนดให# สวนราชการ โอนเงินเข#าบั ญชี เงินฝากของข# าราชการ ลู กจ#างประจํ า หรือผู# รับบํ านาญที่ ได# แจ# งไว# แล# วนั้ น และให# ใช# แบบคํ าขอรั บเงิ นผานธนาคาร (ภาคผนวก 6 ) แบบหลักฐานการโอนเงิ นเข# าบั ญ ชีเงินฝากของ คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 48


ข#าราชการ ลูกจ#างประจํา หรือผู#รับบํานาญและใบรายละเอียดประกอบการจายเงินฉบับที่ ธนาคารลงนาม รั บ รองการเครดิ ต บั ญ ชี เงิ น ฝากที่ คื น ให# กั บ สวนราชการเป/ น หลั ก ฐานการจาย (ภาคผนวก 7) ทั้งนี้ ตามนัยหนังสือกระทรวงการคลัง ที่ กค 0526.7/ว 7930 ลงวันที่ 28 กุมภาพันธ3 2540 2. กรณีการจายเงินผานธนาคารให# กับบุคคลภายนอก ในกรณี ซื้อทรัพ ย3สิน จ#างทําของ หรือ เชาทรัพย3สิน บุคคลภายนอกจะต#องยื่นแบบคําขอรับเงินผานธนาคารตอสวนราชการ (ภาคผนวก 8) เมื่อหนี้ถึงกําหนดชําระให#สวนราชการจายเงินเข#าบัญชีธนาคารของบุคคลภายนอกตามที่ได#แจ#งไว#แล#วนั้น และให#ใช#สําเนาใบนําฝากเงินที่ธนาคารออกให#นํามาลงบันทึกบัญชี พร#อมทั้งแจ#งให#บุคคลภายนอกทราบวา ได#มีการจายเงินให#แล#ว และติดตามให#ได#รับใบเสร็จรับเงินมาเป/นหลักฐานการจายของสวนราชการตอไป ทั้งนี้ตามนัยหนังสือกระทรวงการคลัง ดวนที่สุด ที่ กค 0503.1/ ว 143 ลงวันที่ 22 ธันวาคม 2543 ข$อ 48 การเขียนเช็คสั่งจ0ายเงินให$ปฏิบัติดังนี้ (1) การจ0ายเงินให$แก0เจ$าหนี้หรือผู$มีสิทธิรับเงิน ในกรณีซื้อทรัพยสิน จ$างทําของ หรือ เช0าทรัพยสิน ให$ออกเช็คสั่งจ0ายในนามของเจ$าหนี้หรือผู$มีสิทธิรับเงิน โดยขีดฆ0าคําว0า “หรือผู$ถือ” ออก และขีดคร0อมด$วย (2) การจ0ายเงิน ให$แ ก0เจ$าหนี้ห รือผู$มี สิท ธิรับ เงิน นอกจากกรณี ตาม (1) ให$ ออกเช็ค สั่งจ0ายในนามของเจ$าหนี้หรือผู$มีสิทธิรับเงิน โดยขีดฆ0าคําว0า “หรือผู$ถือ” และจะขีดคร0อมหรือไม0ก็ได$ (3) ในกรณี สั่งจ0ายเงิน เพื่ อขอรับ เงิน สดมาจ0 าย ให$ อ อกเช็ คสั่ งจ0ายในนามเจ$าหน$ าที่ การเงินของส0วนราชการ และขีดฆ0าคําว0า “หรือผู$ถือ” ออก ห$ามออกเช็คสั่งจ0ายเงินสด ห$ามลงลายมือชื่อสั่งจ0ายในเช็คไว$ล0วงหน$า โดยยังมิได$มีการเขียนหรือพิมพชื่อผู$รับเงิน วันที่ออกเช็ค และจํานวนเงินที่สั่งจ0าย คําอธิบาย ในการเขียนเช็คสั่งจายเงินให#เจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงิน ให#สั่งจายเช็คในนามของเจ#าหนี้ หรือผู#มีสิทธิรับเงินเทานั้น สําหรับการสั่งจายเงินเพื่อขอรับเงินสดมาจาย ให#ออกเช็คสั่งจายในนามของหน#าที่ การเงินของสวนราชการเทานั้น ห#ามออกเช็คสั่งจายเป/นเงินสด ข$อ 49 การเขียนหรือพิมพจํานวนเงินในเช็คที่เปนตัวเลขและตัวอักษรให$เขียนหรือ พิ มพ ให$ ชิ ดเส$น และชิ ดคําว0า “บาท” หรือขีดเส$ นหน$ าจํานวนเงิน ทั้ งตัวเลขและตั วอักษร โดยไม0มี ช0 อ งว0 างที่ จะเขี ย นหรื อ พิ ม พจํ านวนเงิ น เพิ่ ม เติ ม ได$ และให$ ขี ด เส$ น ตรงหลั งชื่ อ สกุ ล ชื่ อ บริ ษั ท หรื อ ห$างหุ$นส0วนจนชิดคําว0า “หรือผู$ถือ” โดยมิให$มีการเขียนหรือพิมพชื่อบุคคลอื่นเพิ่มเติมได$

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 49


คําอธิบาย ในการเขียนเช็คสั่งจายเงินให#แกเจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงิน เจ#าหน#าที่การเงินจะเขียนหรือ พิ ม พ3 ก็ ได# และในการเขี ย นหรื อ พิ ม พ3 นั้น จะต# องให# จํ า นวนเงิน ทั้ งที่ เป/ นตั วเลขและตั วอั ก ษรชิ ด เส# นและ ชิดคํ าวา “บาท” หรือขี ดเส# นหน# าจํานวนเงินทั้ งตั วเลขและอักษร เพื่ อป= องกันการเพิ่ มเติม ข#อ ความหรือ จํานวนเงินที่เกินกวาอนุมัติได# สําหรับหลังชื่อสกุล ชื่อบริษัท ของผู#รับเงิน จะต#องมีการขีดเส#นตรงจนชิดคําวา “หรือผู#ถือ” เพื่อป=องกันการเขียนชื่อบุคคลอื่นเพิ่มเติมได#

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 50


หมวดที่ ๕ การเบิกจ0ายเงินยืม

ข$อ 50 สัญญาการยืมเงิน สัญญาวางหลักทรัพย และสัญญาค้ําประกัน ให$เปนไปตาม แบบที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย เงินยืม หมายความวา เงินที่สวนราชการจายแกบุคคลใดบุคคลหนึ่งยืมเพื่อเป/นคาใช#จาย ในการเดินทางไปราชการหรือปฏิบัติราชการอื่น ทั้งนี้ ไมวาจะจายจากเงินงบประมาณรายจายหรือเงินนอก งบประมาณ ซึ่งผู#ที่ยืมเงินต#องยื่นแบบตามที่กระทรวงการคลังกําหนดไว#เทานั้น สวนราชการไมสามารถ กําหนดรูปแบบเองได# สําหรับแบบที่กระทรวงการคลังกําหนด คือ 1. สัญญาการยืมเงิน ใช#ในกรณีที่ผู#ยืมมีเงินที่ได#รับจากทางราชการ เพื่อสงใช#คืนเงินยืมได# 2. แบบสัญญาวางหลักทรัพย3 สําหรับในกรณีที่ผู#ยืมไมมีเงินที่ได#รับจากทางราชการเพื่อสง ใช#คืนเงินยืมได#จะต#องหาหลักทรัพย3มาวางเป/นประกัน 3. แบบสัญญาค้ําประกัน กรณีที่ผู#ยืมไมมีเงินที่ได#รับจากทางราชการ ต#องหาบุคคลตามที่ กระทรวงการคลังกําหนดเป/นผู#ค้ําประกัน สัญญาค้ําประกัน คือสัญญาที่บุคคลฝ[ายหนึ่งเรียกวาผู#ค้ําประกันผูกพันตนตอเจ#าหนี้วาจะ ชําระหนี้ ให# เมื่อลูกหนี้ ไมชําระหนี้ สัญ ญาค้ําประกันประกอบด#วยบุ คคล 3 ฝ[ าย คือ สวนราชการในฐาน เจ#าหนี้ ลูกหนี้ และผู#ค้ําประกัน สัญญาค้ําประกัน เป/นสัญญาอุปกรณ3โดยมีสัญญายืมเงินเป/นสัญญาประธาน หากสัญญา ประธานเป/นสัญญาที่ไมสมบูรณ3 (คือเป/นโมฆะ) สัญญาค้ําประกันยอมมีไมได# ตัวอยางเชน หนี้อันเกิดจาก ข#าราชการไปศึกษาตอแล#วผิดสัญญา ผู#ค้ําประกันต#องชดใช#คาเสียหายแกหนวยงานที่ข#าราชการคนนั้นสังกัดอยู ข$ อ 5 1 ให$ ผู$ มี อํ า นาจอนุ มั ติ ก ารจ0 า ยเงิ น ตามข$ อ 32 เปนผู$ มี อํ า นาจอนุ มั ติ การจ0ายเงินยืมด$วย คําอธิบาย ผู#มีอํานาจอนุมัติการจายเงินยืม ได#แก 1. กรณี ส วนราชการในราชการบริ หารสวนกลาง หั วหน# าสวนราชการระดั บกรม หรือผู# ที่ หั วหน# าสวนราชการระดั บกรมมอบหมาย โดยจะต# องดํ ารงตํ าแหนงตั้ งแตระดั บ 7 หรื อประเภทวิ ชาการ คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 51


ระดั บ ชํ านาญการ หรื อ ประเภททั่ วไป ระดั บอาวุ โสหรื อ เที ย บเทาขึ้ นไป หรื อ มี ย ศตั้ งแตพั นโท นาวาโท นาวาอากาศโท หรือพันตํารวจโทขึ้นไปเป/นผู#อนุมัติการจายเงินยืม 2. กรณี สวนราชการในราชการบริห ารสวนกลางที่ มี สํานั ก งานอยู ในสวนภู มิภ าค หรือ แยกตางหากจากกระทรวง ทบวง กรม หัวหน#าสวนราชการระดับกรมจะมอบหมายให#หัวหน#าสํานักงาน เป/นผู#อนุมัติการจายเงินยืมสําหรับหนวยงานนั้นก็ได# 3. กรณีสวนราชการในราชการบริหารสวนภูมิภาค เป/นอํานาจของหัวหน#าสวนราชการ ในภูมิภาคเป/นผู#อนุมัติการจายเงินยืม ข$ อ 52 การจ0 ายเงิ น ยืม จะจ0 ายได$ แ ต0 เฉพาะที่ ผู$ ยื ม ได$ ทํ าสั ญ ญาการยื ม เงิ น และผู$ มี อํานาจได$อนุมัติให$จ0ายเงินยืมตามสัญญาการยืมเงินนั้นแล$วเท0านั้น คําอธิบาย การจายเงินยืม จะจายเงินยืมให#ผู#ที่ทําสัญญาการยืมเงิน โดยสัญญาการยืมเงินต#องได#รับ อนุมัติจากผู#มีอํานาจในการอนุมัติการจายเงินกอนเทานั้น จึงจะสามารถจายเงินให#ผู#ยืมเงินได# โดยผู#มีอํานาจ จะพิ จารณาอนุมัติให# ยืม เฉพาะเทาที่ จําเป/ นเพื่ อใช# ในราชการเทานั้ น ทั้ งนี้ ให# พิ จ ารณาจากประมาณการ คาใช#จายที่อาจเกิดขึ้น ข$อ 53 การยืมเงินของผู$ยืมที่ไม0มีเงินใดๆ ที่ส0วนราชการผู$ให$ยืมจะหักส0งใช$คืนเงินยืม ได$ ใ ห$ ส0ว นราชการผู$ ใ ห$ ยื ม กํ าหนดให$ ผู$ ยื ม นํ า หลั ก ทรั พ ยมาวางเปนประกั น พร$ อ มทั้ ง ทํ า สั ญ ญาวาง หลักทรัพยหรือ หาบุคคลที่กระทรวงการคลังกําหนดมาทําสัญญาค้ําประกันไว$ต0อส0วนราชการผู$ให$ยืม คําอธิบาย เพื่อเป/นหลักประกันของสวนราชการในกรณีที่ผู#ยืมไมมีเงินที่ได#รับจากทางราชการมาสงใช# คืนเงินยืมได# ผู#ยืมเงินจะต#องหาหลักทรัพย3มาวางเป/นประกันเชน กรณีบุคคลภายนอกซึ่งเป/นผู#รับผิดชอบ งานหรือโครงการของหนวยงาน เป/นผู#ยืมเงินสําหรับใช#ในงานหรือโครงการนั้น และสวนราชการตรวจสอบ แล#วเป/นบุคคลที่ไมมีเงินที่จะได#รับจากสวนราชการ บุคคลดังกลาวสามารถยืมเงินจากทางราชการได# แตต#อง นําหลักทรัพ ย3 เชน พั นธบัตรรัฐบาล หนังสือค้ําประกันของธนาคาร มาวางค้ําประกันพร#อมทั้งทํ าสัญญา วางหลั ก ทรั พ ย3 หรื อ ต# อ งหาบุ ค คลตามที่ ก ระทรวงการคลั งกํ า หนดเป/ น ผู# ค้ํ า ประกั น ซึ่ งในทางปฏิ บั ติ สวนราชการจะไมคอยมีกรณีดังกลาว

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 52


ข$อ 54 การอนุมัติให$ยืมเงินเพื่อใช$ในราชการ ให$ผู$มีอํานาจพิจารณาอนุมัติให$ยืมเฉพาะ เท0าที่จําเปนและห$ามมิให$อนุมัติให$ยืมเงินรายใหม0ในเมื่อผู$ยืมมิได$ชําระคืนเงินยืมรายเก0าให$เสร็จสิ้นไปก0อน คําอธิบาย ผู#มีอํ านาจในการอนุ มัติ ให#ยื ม เงินสามารถใช#ดุลพิ นิจให# ยืม ได# เทาที่ จํา เป/ น เรงดวน และ เหมาะสม ซึ่งผู#ยืมจะต#องประมาณการคาใช#จายในการยืมเงินเพื่อใช#ในราชการ เชน คาพาหนะ คาเบี้ยเลี้ยง คาที่พัก ตามสิทธิและอัตราที่ทางราชการกําหนดไว# แล#วรวมคาใช#จายที่คํานวณได#เพื่อทําสัญญาการยืมเงิน และให#ตรวจสอบวาผู#ที่ยืมเงินไมได#เป/นหนี้ค#างชําระหนี้เงินยืมของสวนราชการมากอน จึงสามารถอนุมัติ ให#ยืมเงินครั้งใหมได# ข$อ 55 การจ0ายเงินยืมจากเงินนอกงบประมาณ ให$ส0วนราชการกระทําได$เฉพาะเพื่อ ใช$จ0ายในการดําเนินงานตามวัตถุประสงคของเงินนอกงบประมาณประเภทนั้น หรือกรณีอื่น ซึ่งจําเปน เร0งด0วนแก0ราชการ และได$รับอนุมัติจากหัวหน$าส0วนราชการผู$ให$ยืมนั้น คําอธิบาย เงินนอกงบประมาณ หมายความวา เงินทั้งปวงที่อยูในความรับผิดชอบของสวนราชการ นอกจากเงินงบประมาณรายจาย เงินรายได#แผนดิน เงินเบิกเกินสงคืน และเงินเหลือจายป6เกาสงคืน ประเภทของเงินนอกงบประมาณ 1. ทุนหมุนเวียน หมายถึง ทุนที่ตั้งขึ้นเพื่อกิจการซึ่งอนุญาตให#นํารายรับสมทบไว#ใช#จายได# การจายเงินเป/นทุนหรือทุนหมุนเวียนเพื่อการใดๆ ให#กระทําได#แตโดยกฎหมาย 2. เงินทดรองราชการ หมายถึง เงินจํานวนหนึ่งซึ่งกระทรวงการคลังสั่งจายจากเงินคงคลัง สําหรับให#สวนราชการมีไว#เพื่อทดรองใช#จายตามงบประมาณรายจายในหมวดรายจายที่กําหนด 3. เงินฝาก หมายถึง เงินที่กระทรวงการคลังรับฝากไว#และจายคืนตามคําขอของผู#ฝาก ตามข#อบังคับและระเบียบของกระทรวงการคลัง 4. เงินขายบิ ล หมายถึ ง เงินที่ กระทรวงการคลังรั บไว# ณ ที่ แหงหนึ่ง เพื่ อโอนไปจาย ณ อี กที่ แ หงหนึ่ ง ตามข# อบั งคั บและระเบี ยบของกระทรวงการคลั ง เงินที่ ข อโอนขายบิ ลต# องไมใชเงิ น งบประมาณ 5. เงินบู รณะทรัพ ย3 สิน หมายถึ ง เงินที่ ได# รั บในลั ก ษณะคาชดใช#ค วามเสี ยหาย หรือ สิ้นเปลืองแหงทรัพย3สิน และจําเป/นต#องจายเพื่อบูรณะทรัพย3สินหรือจัดให#ได#ทรัพย3สินคืนมา 6. เงินบริจาค หมายถึง เงินซึ่งมีผู#มอบให#สวนราชการโดยมีวัตถุประสงค3เพื่อให#สวนราชการ นั้นใช#จายในกิจกรรมของสวนราชการนั้น หรือเป/นเงินที่เกิดจากทรัพย3สินซึ่งมีผู#มอบให#เพื่อหาดอกผลใช#จาย ในกิจการของสวนราชการนั้น คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 53


7. เงินชวยเหลื อจากตางประเทศ หมายถึ ง เงิ นที่ ได# รับจากรั ฐบาลตางประเทศ องค3 การ สหประชาชาติ ทบวงการชํานัญพิเศษฯ องค3การระหวางประเทศ หรือบุ คคลใด ไมวาจะเป/นเงินกู# หรือ เงินให#เปลา 8. เงินบํารุงการศึกษา หมายถึง เงินทั้งปวงที่สถานศึกษาได#รับไว#เป/นกรรมสิทธิ์ เพื่อบํารุง การศึกษานอกเหนือจากงบประมาณรายจาย ข$ อ 56 สั ญ ญาการยืม เงิน ให$ จัดทํ าขึ้ น สองฉบั บ โดยเมื่ อผู$ ยืม ได$ รับ เงิน ตามสั ญ ญา การยื มแล$ ว ให$ ลงลายมื อ ชื่ อ รั บ เงิน ในสั ญ ญาการยื ม เงิน ทั้ งสองฉบั บ พร$ อมกั บ มอบให$ ส0ว นราชการ ผู$ให$ยืมเก็บรักษาไว$เปนหลักฐานหนึ่งฉบับ ให$ผู$ยืมเก็บไว$หนึ่งฉบับ คําอธิบาย การยื มเงินจากทางราชการทุกกรณี ผู# ยืมเงินจะต# องทํ าเป/ นสั ญญาการยืมเงินตามรูปแบบ ที่กระทรวงการคลังกําหนดโดยจะต# องจั ดทํ าเป/น 2 ฉบั บ ให# ผู#ยืมเก็ บไว# 1 ฉบั บ และให# สวนราชการเก็บไว# 1 ฉบับสัญญาการยืมเงิน จะต#องแสดงประมาณการคาใช#จายและกําหนดระยะเวลาใช#คืน และเมื่อผู#ยืมได#รับ เงินตามสัญญาการยืมเงินแล#วให#ลงลายมือชื่อรับเงินในสัญญาการยืมเงินทั้งสองฉบับ ข$ อ 57 กรณี ที่ ต$ อ งจ0 า ยเงิ น ยื ม สํ า หรั บ การปฏิ บั ติ ร าชการที่ ติ ด ต0 อ คาบเกี่ ย วจาก ปJงบประมาณปYจจุบันไปถึงปJงบประมาณถัดไป ให$เบิกเงินยืมงบประมาณในปJปYจจุบัน โดยให$ถือว0าเปน รายจ0ายของงบประมาณปJปYจจุบัน และให$ใช$จ0ายเงินยืมคาบเกี่ยวปJงบประมาณถัดไป ดังต0อไปนี้ (1) เงินยืมสําหรับค0าใช$จ0ายในการเดินทางไปราชการ ให$ใช$จ0ายได$ไม0เกินเก$าสิบวันนับ แต0 วันเริ่มต$นปJงบประมาณใหม0 (2) เงินยืมสําหรับปฏิบัติราชการอื่น ๆ ให$ใช$จ0ายได$ไม0เกินสามสิบวันนับแต0วันเริ่มต$น ปJงบประมาณใหม0 คําอธิบาย ในหลั กการเบิ กจายเงิ น จากคลั ง คาใช# จ ายที่ เกิ ดขึ้ นในป6 งบประมาณใด ให# เบิ กจายเงิ น งบประมาณรายจายของป6 นั้ น ยกเว# นกรณี การยื มเงิ นคาบเกี่ ยวซึ่ งหมายถึ งเงิ นยื ม ป6 งบประมาณป; จจุ บั น เพื่ อนํ าไปใช# จ ายในป6 งบประมาณถั ดไป โดยมี หลั กคื อจะต# องมี ระยะเวลาการปฏิ บั ติ ราชการในป6 ป; จจุ บั น คาบเกี่ ย วไปในป6 ง บประมาณถั ด ไป ให# ถื อ วาเป/ น รายจายของป6 ง บประมาณป; จ จุ บั น เชน นาย ก. ได# รับมอบหมายให# เข#ารับการฝ”กอบรม หลั กสูตรนั กบริหารระดับกลาง กําหนดเข#ารับการฝ”กอบรมในวันที่ 25 กั น ยายน 2555 ถึ ง 10 ตุ ลาคม 2555 นาย ก. ทํ าสั ญ ญาการยื มเงิ นจากสวนราชการเพื่ อใช# ใน การเดินทางไปราชการ เมื่อได#รับอนุมัติการยืมเงินแล#ว ให#สวนราชการเบิกเงินยืมของป6งบประมาณป;จจุบัน คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 54


คือ ป6 งบประมาณ 2555 ให# แก นาย ก. ผู#ยื ม และให# ถื อวาคาใช#จ ายในการเดิ นทางไปราชการเพื่อเข# ารับ การฝ”กอบรมของ นาย ก. เป/นรายจายของป6งบประมาณ 2555 ระยะเวลาการยืมเงินคาบเกี่ยว ๑. ระยะเวลาการยืมเงินคาบเกี่ยวสําหรับคาใช#จายในการเดินทางไปราชการไมเกิน 90 วัน นับแตวันเริ่มต#นป6งบประมาณใหมตามตัวอยางข#างต#น นาย ก. ได#รับเงินยืมเพื่อเป/นคาใช#จายในการเดินทาง ไปราชการ ในวันที่ 25 กันยายน 2555 ถึง 10 ตุลาคม 2555 เชนนี้ เข#าหลักเกณฑ3 คือ ไมเกิน 90 วัน และนาย ก. จะต#องสงใช#ใบสําคัญแกสวนราชการ ภายใน 15 วันนับจากวันกลับมาถึง ๒. ระยะเวลาการยื มเงินคาบเกี่ ยวสําหรับ ปฏิ บั ติราชการอื่นๆไมเกิน 30 วั น นั บ แตวั น เริ่ ม ต# น ป6 งบประมาณใหม เชน นาง ข. ยื ม เงิน เพื่ อ ใช# ในโครงการจั ด งานสื บ สานวั ฒ นธรรมชายแดนใต# ประจําป6 2555 กําหนดจัดงาน วันที่ 29 กันยายน ถึงวันที่ 5 ตุลาคม 2555 เชนนี้ เข#าหลักเกณฑ3 คือ ไมเกิน 30 วัน และนาง ข. ได#รับเงินยืมเมื่อวันที่ 27 กันยายน 2555 ดังนั้น นาง ข. ผู#ยืมจะต#องสงใช# ใบสําคัญแกสวนราชการ ภายใน 30 วัน นับจากวันที่ได#รับเงิน คือ ภายในวันที่ 26 ตุลาคม 2555 หากปฏิบัติเกินกําหนดระยะเวลาดังกลาวต#องได#รับความตกลงจากกระทรวงการคลังกอน ข$อ 58 การเบิกเงินเพื่อจ0ายเปนเงินยืมให$แก0บุคคลใดในสังกัดยืมเพื่อปฏิบัติราชการให$ กระทําได$เฉพาะงบรายจ0ายหรือรายการดังต0อไปนี้ (1) รายการค0าจ$างชั่ วคราว สําหรับ ค0าจ$างซึ่ งไม0มีกําหนดจ0ายเปนงวดแน0 นอนเปน ประจํา แต0จําเปนต$องจ0ายให$ลูกจ$างแต0ละวันหรือแต0ละคราวเมื่อเสร็จงานที่จ$าง (2) รายการค0าตอบแทนใช$สอยและวัสดุ (3) รายค0าสาธารณูปโภค เฉพาะค0าบริการไปรษณียโทรเลข (4) งบกลาง เฉพาะที่ จ0 า ยเปนเงิ น สวั ส ดิ ก ารเกี่ ย วกั บ การศึ ก ษาของบุ ต ร หรื อ เงินสวัสดิการเกี่ยวกับเงินเพิ่มค0าครองชีพชั่วคราวสําหรับลูกจ$างชั่วคราวซึ่งไม0มีกําหนดจ0ายค0าจ$างเปน งวดแน0นอนเปนประจํา แต0จําเปนต$องจ0ายแต0ละวันหรือแต0ละคราวเมื่อเสร็จงานที่จ$าง (5) งบรายจ0ายอื่น ๆ ที่จ0ายในลักษณะเดียวกันกับ (1) (2) หรือ (3) คําอธิบาย การจายเงิน ยื ม จากเงินงบประมาณ ได# กํา หนดให# ยืม ได# เฉพาะงบรายจายหรื อ รายการ ข#างต#น สําหรับสวนราชการที่มีเงินทดรองราชการซึ่งเป/นเงินที่ สามารถทดรองจายในการปฏิ บัติราชการ เพื่ อให# เกิด ความรวดเร็ว คลองตัว และมีประสิท ธิภ าพ ตามระเบี ยบกระทรวงการคลังวาด#วยเงินทดรอง ราชการ พ.ศ. 2547 ได#กําหนดให#ทดรองจายได#เฉพาะงบประมาณรายจาย ดังนี้ 1. งบบุคลากร เฉพาะคาจ#างชั่วคราวซึ่งไมมีกําหนดจายเป/นงวดแนนอนเป/นประจํา แตจําเป/นต#องจายให#ลูกจ#างแตละวันหรือแตละคราวเมื่อเสร็จงานที่จ#าง คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 55


2. งบดําเนินงาน รายการคาตอบแทนใช#สอยและวัสดุและรายการคาสาธารณูปโภคเฉพาะ คาบริการไปรษณีย3โทรเลข 3. งบกลาง เฉพาะที่จายเป/นเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการศึกษาของบุตร หรือเงินสวัสดิการ เกี่ยวกับเงินเพิ่มคาครองชีพชั่วคราวสําหรับลูกจ#างชั่วคราวซึ่งไมมีกําหนดจายคาจ#างเป/นงวดแนนอนเป/ น ประจําแตจําเป/นต#องจายแตละวันหรือแตละคราวเมื่อเสร็จงานที่จ#าง 4. งบรายจายอื่น ๆ ที่จายในลักษณะเดียวกันกับข#อ 1 2 หรือ 3 ข$อ 59 การจ0ายเงินยืมเพื่อเปนค0าใช$จ0ายในการเดินทางไปราชการในราชอาณาจักร ให$ จ0ายได$ สําหรั บ ระยะเวลาการเดิ น ทางที่ ไม0 เกิ น เก$ าสิ บ วั น หากมี ค วามจํ าเปนจะต$ อ งจ0 ายเกิ น กว0 า กําหนดเวลาดังกล0าว ส0วนราชการจะต$องขอทําความตกลงกับกระทรวงการคลังก0อน คําอธิบาย การยืมเงินเป/นคาใช#จายในการเดินทางไปราชการในประเทศยืมได#ไมเกิน 90 วัน หาก เกินกวา 90 วัน สวนราชการต#องขอทําความตกลงกับกระทรวงการคลัง โดยชี้แจงเหตุผลความจําเป/น ข$อ 60 ให$ผู$ ยืม ส0งหลักฐานการจ0ายและเงิน เหลื อจ0ายที่ ยืมไป (ถ$ามี ) ภายในกําหนด ระยะเวลา ดังนี้ (1) กรณี เ ดิ น ทางไปประจํ า ต0 า งสํ า นั ก งาน หรื อ การเดิ น ทางไปราชการประจํ า ในต0 างประเทศหรื อ กรณี เดิ น ทางกลั บ ภู มิลําเนาเดิ ม ให$ ส0งแก0 ส0ว นราชการผู$ ให$ ยืม โดยทางไปรษณี ย ลงทะเบียน หรือธนาณัติ แล$วแต0กรณี ภายในสามสิบวันนับจากวันได$รับเงิน (2) กรณี เดิน ทางไปราชการอื่น รวมทั้งการเดิน ทางไปราชการต0างประเทศชั่วคราว ให$ส0งแก0ส0วนราชการผู$ให$ยืมภายในสิบห$าวันนับจากวันกลับมาถึง (3) การยืมเงินเพื่อปฏิบัติราชการนอกจาก (1) หรือ (2) ให$ส0งแก0ส0วนราชการผู$ให$ยืม ภายในสามสิบวันนับจากวันได$รับเงิน ในกรณี ที่ ผู$ยื มได$ ส0งหลักฐานการจ0 าย เพื่ อ ส0งใช$ คืน เงิน ยื ม แล$ วมี เหตุ ต$อ งทั กท$ วง ให$ส0วนราชการผู$ให$ยืมแจ$งข$อทักท$วงให$ผู$ยืมทราบโดยด0วน แล$วให$ผู$ยืมปฏิบัติตามคําทักท$วงภายใน สิบห$าวันนับจากวันที่ได$รับคําทักท$วง หากผู$ยืมมิได$ดําเนินการตามคําทักท$วงและไม0ได$ชี้แจงเหตุผลให$ ส0วนราชการผู$ให$ยืมทราบ ให$ส0วนราชการผู$ให$ยืมดําเนินการตามเงื่อนไขในสัญญาการยืมเงิน โดยถือว0า ผู$ยืมยังมิได$ส0งคืนเงินยืมเท0าจํานวนที่ทักท$วงนั้น คําอธิบาย 1. กรณี เดิ น ทางไปราชการประจํ า เชน นายประพั น ธ3 ป ฏิ บั ติ งานประจํ า อยู ที่ จั งหวั ด ป;ตตานีได#รับคําสั่งย#ายไปประจําที่จังหวัดเลย กอนเดินทางได#ขอยืมเงินเพื่อเป/นคาใช#จายในการเดินทางไป คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 56


ราชการประจําตางสํานักงานเมื่อเดินทางถึงจังหวัดเลย นายประพันธ3จะต#องสงหลักฐานการจาย (รายงาน การเดินทางไปราชการ) ทางไปรษณี ย3ลงทะเบียน และถ#ามีเงินยืมเหลือให#สงเป/นธนาณั ติกลับมาภายใน 30 วันนับจากวันที่ได#รับเงิน ไมจําเป/นต#องเดินทางกลับมาสงใช#ใบสําคัญ 2. กรณีเดินทางไปราชการอื่นชั่วคราว เชน นางสาวลัดดา ปฏิบัติราชการประจําที่จังหวัด แมฮองสอน ได# รั บ อนุ มั ติ ให# เดิ น ทางไปราชการเพื่ อ เข# า รั บ การฝ” ก อบรมที่ จั งหวั ด พะเยา เมื่อ กลั บ มาถึ ง สํานักงานแล#วให#สงใช#เงินยืมภายใน 15 วัน นับจากวันกลับมาถึง 3. การปฏิ บั ติ ราชการอื่ นที่ ไมใชการเดิ นทางตาม ข# อ 1 หรือ ข# อ 2 เชน นางสาวพอใจ ยืมเงินเพื่อใช#ในการโครงการจัดฝ”กอบรม ให#สงใช#ใบสําคัญและเงินสด (ถ#ามี) ในการจัดฝ”กอบรมแกสวนราชการ ผู#ให#ยืมภายใน 30 วัน นับจากวันที่ได#รับเงิน ในกรณี ที่ ผู# ยื ม ได# ส งหลั ก ฐานการจาย เพื่ อ สงใช# คื น เงิ น ยื ม แล# ว มี เหตุ ต# อ งทั ก ท# ว ง ให#สวนราชการผู#ให#ยืมแจ#งข#อทักท#วงให#ผู#ยืมทราบโดยดวน แล#วให#ผู#ยืมปฏิบัติตามคําทักท#วงภายในสิบห#าวัน นับจากวันที่ได#รับคําทักท#วง หากผู#ยืมมิได#ดําเนินการตามคําทักท#วงและไมได#ชี้แจงเหตุผลให#สวนราชการ ผู# ให# ยื มทราบ ให# สวนราชการผู# ให# ยื ม ดํ า เนิ นการตามเงื่ อ นไขในสั ญ ญาการยื ม เงิน โดยถื อวาผู#ยื มยั งมิ ได# สงใช#คืนเงินยืมเทาจํานวนที่ทักท#วงนั้น ข$อ ๖๑ เมื่อผู$ยืมส0งหลักฐานการจ0ายและ/หรือเงินเหลือจ0ายที่ยืม (ถ$ามี) ให$เจ$าหน$าที่ ผู$รับคืน บันทึกการรับคืนในสัญญาการยืมเงินพร$อมทั้งออกใบเสร็จรับเงินและหรือ ใบรับใบสําคัญตาม แบบที่กรมบัญชีกลางกําหนดให$ผู$ยืมไว$เปนหลักฐาน คําอธิบาย เจ#าหน#าที่ผู#รับคืนต#องบันทึกรับคืนในสัญญาการยืมเงิน เมื่อผู#ยืมสงหลักฐานการจาย และ/ หรือเงินเหลือจาย (ถ#ามี) พร#อมออกใบเสร็จรับเงินสําหรับเงินเหลือจาย และออกใบรับใบสําคัญสําหรับ หลักฐานการจายให#กับผู#ยืมเงินไว#เป/นหลักฐานการสงใช#เงินยืมในแตละคราว ข$อ ๖๒ ให$ส0วนราชการเก็บรักษาสัญญาการยืมเงินซึ่งยังมิได$ชําระคืนเงินยืมให$เสร็จสิ้น ไว$ ในที่ ป ลอดภัยอย0 าให$ สูญ หายและเมื่ อผู$ ยืมได$ ชํ าระคื น เงินยื มเสร็ จสิ้ นแล$ วให$ เก็ บ รักษาเช0 น เดี ยวกั บ หลักฐานการจ0าย คําอธิบาย เมื่อสวนราชการให#ผู#ยืมเงินแล#ว ให#สวนราชการเก็บรักษาสัญญายืมเงินที่ยังไมได#รับการ สงใช#เงินยืม หรือสงใช# ไมครบถ# วนตามเงินที่ ยืมไป ไว# ในที่ปลอดภั ยอยาให# สูญ หาย และเมื่อ ผู#ยื มชํ าระคื น เงินยืมครบถ#วนเสร็จสิ้นแล#วให#เก็บรักษาเหมือนหลักฐานการจาย เพื่อประโยชน3ในการตรวจสอบตอไป

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 57


ข$อ ๖๓ ในกรณีที่ผู$ยืมมิได$ชําระคืนเงินยืมภายในระยะเวลาที่กําหนด ให$ผู$อํานวยการ กองคลั งเรียกให$ ชดใช$ เงิน ยื มตามเงื่ อนไขในสั ญ ญาการยื มเงิน ให$ เสร็ จสิ้น ไปโดยเร็ว อย0 างช$ าไม0 เกิ น สามสิบวันนับแต0วันครบกําหนด ในกรณี ที่ ไม0อาจปฏิ บั ติตามวรรคหนึ่ งได$ ให$ผู$ อํานวยการกองคลังรายงานให$ หั วหน$ า ส0วนราชการหรือผู$ว0าราชการจังหวัด แล$วแต0กรณีทราบ เพื่อพิจารณาสั่งการบังคับให$เปนไปตามสัญญา การยืมเงินต0อไป คําอธิบาย กรณีผู#ยืมไมชําระคืนเงินยืมภายในระยะเวลาที่กําหนด ผู#อํานวยการกองคลังต#องเรียกให#ผู# ยืมชดใช#เงินยืม ตามเงื่อนไขในสัญญาการยืมเงินให#เสร็จสิ้นโดยเร็ว อยางช#าไมเกิน 30 วัน นับแตวันครบ กําหนด กรณีไมสามารถปฏิบัติตามที่กลาวได# ผู#อํานวยการกองคลังต#องรายงานให#หัวหน#าสวนราชการหรือ ผู#วาราชการจั งหวัดทราบเพื่ อสั่งการบั งคั บ ให# เป/ นไปตามสั ญ ญายืม ตอไป หากผู# อํานวยการกองคลั งมิ ได# รายงานต#องเป/นผู#รับผิดชอบเอง

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 58


หมวด 6 การรับเงินของส0วนราชการ ส0วนที่ 1 ใบเสร็จรับเงิน ข$อ 64 ใบเสร็จรับเงิน ให$ใช$ตามแบบที่กรมบัญชีกลางกําหนด และให$มีสําเนาเย็บติด ไว$กับเล0มอย0างน$อยหนึ่งฉบับหรือตามแบบที่ได$รับความเห็นชอบจากกระทรวงการคลัง ใบเสร็จรับเงินที่ออกด$วยคอมพิวเตอรให$เปนไปตามที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย ใบเสร็จรับเงิน หมายถึ ง เอกสารที่ ผู#รับออกให# เพื่ อเป/ นหลั กฐานแสดงวาได# รับเงินเป/ นการ ถู กต# องแล# ว ซึ่ งตามหนั งสื อ ที่ กค 0502/ว 38300 ลงวันที่ 18 ธั นวาคม 2515 กระทรวงการคลั งได# กําหนดแบบใบเสร็จรับเงินของสวนราชการไว# ดังนี้ 1. ใบเสร็ จ รั บ เงิน จะต# อ งเป/ น แบบที่ ใช# ส อดกระดาษก˜ อ ปป6™ แ ละมี สํ า เนาติ ด ไว# กั บ เลม อยางน#อย 1 สําเนา 2. ใบเสร็จรับเงินจะต#องมีข#อความที่มีสาระสําคัญ 11 รายการ (1) ตราครุฑ ซึ่งเป/นเครื่องหมายของราชการ (2) เลมที่และเลขที่ของใบเสร็จรับเงิน (3) ชื่อสวนราชการ ซึ่งจัดเก็บหรือรับชําระเงิน (4) ที่ทําการหรือสํานักงานที่ออกใบเสร็จรับเงิน (5) วัน เดือน ป6 ที่รับเงิน (6) ชื่อ นามสกุล ผู#ชําระเงิน (7) ข#อความหรือรายการระบุวาเงินที่ได#รับชําระเป/นคาอะไร (8) จํานวนเงินที่รับชําระทั้งตัวเลขและตัวอักษร (9) ข#อความระบุวาได#มีการรับเงินไว#เป/นการถูกต#องแล#ว (10) ลายมือชื่อผู#รับเงิน (11) ตําแหนงผู#รับเงิน 3. ใบเสร็จรับเงินให#สวนราชการจัดพิมพ3ขึ้นให#มีขนาดพอเหมาะกับลักษณะงานที่ปฏิบัติ ซึ่งโดยปกติควรมีขนาดมาตรฐาน 6 x 8 นิ้ว

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 59


หากสวนราชการมี ค วามจํ า เป/ น ต# อ งใช# ใ บเสร็ จ รั บ เงิ น ที่ รู ป แบบไมเหมื อ นกั บ ที่ กระทรวงการคลังกําหนด ต#องได#รับความตกลงกับกระทรวงการคลังกอนจึงจะใช#ได# เชน ใบเสร็จรับเงินของ กรมการขนสงทางบก จะมีรายละเอียดที่เพิ่มเติม คือ เลขทะเบียนรถยนต3 และยี่ห#อรถยนต3ของผู#ที่มาชําระเงิน สําหรับใบเสร็จรับเงินที่พิมพ3ด#วยเครื่องคอมพิวเตอร3 กระทรวงการคลังได#กําหนดในหนังสือ ที่ กค 0526.7/ว 41 ลงวันที่ 9 พฤษภาคม 2543 อนุมัติให#สวนราชการที่ประสงค3จะพิมพ3ใบเสร็จรับเงิน ด#วยเครื่องคอมพิวเตอร3 พิมพ3ใบเสร็จรับเงินได#โดยให#มีขนาดตามความเหมาะสมกับลักษณะงานที่ปฏิบัติ มีสําเนาอยางน#อย 1 สําเนา และมีสาระสําคัญ 11 รายการ ตามที่กระทรวงการคลังกําหนดเชนกัน ข$อ 65 ใบเสร็จรับเงิน ให$พิมพหมายเลขกํากับเล0ม และหมายเลขกํากับใบเสร็จรับเงิน เรียงกันไปทุกฉบับ คําอธิบาย ใบเสร็จรับเงินให#พิมพ3หมายเลขกํากับเลม และหมายเลขกํากับใบเสร็จรับเงินเรียงกันไป ทุกฉบั บ รวมทั้ งมี การกําหนดระบบวิธีการควบคุม การพิม พ3ใบเสร็จรับเงิน รวมทั้งการพิ มพ3 เลมที่ เลขที่ สําหรับใบเสร็จรับเงินที่พิมพ3ด#วยเครื่องคอมพิวเตอร3ให#รัดกุม ข$อ 66 ให$ส0วนราชการจัดทําทะเบียนคุมใบเสร็จรับเงินไว$เพื่อให$ทราบ และตรวจสอบ ได$ว0าได$จัดพิมพขึ้นจํานวนเท0าใด ได$จ0ายใบเสร็จรับเงินเท0าใด เลขที่ใดถึงเลขที่ใด ให$หน0วยงานใดหรือ เจ$าหน$าที่ผู$ใดไปดําเนินการจัดเก็บเงินเมื่อวัน เดือน ปJใด คําอธิบาย สวนราชการต#องจัดทําทะเบียนคุมใบเสร็จรับเงิน (ภาคผนวก 9) เพื่อใช#ในการควบคุม และตรวจสอบวาได#จ ัด พิม พ3ขึ้น หรือ ได#รับ มา (กรณีส วนราชการในสวนภูมิภ าค ซึ ่ง ไมได#ดํา เนิน การ จัด พิม พ3เ อง ต#น สัง กัด เป/น ผู #จ ัด พิม พ3แ ละจายให#ห นวยงานสวนภูม ิภ าค) จํ า นวนเทาใด ได#จ าย ใบเสร็จรับ เงินเทาใด เลขที่ใด ถึง เลขที่ใด ให#หนวยงานใด หรือ เจ#า หน#าที่ผู#ใดไปดํา เนินการจัดเก็บ เงิน เมื่อวัน เดือน ป6ใด สวนราชการสามารถจัดทําทะเบียนคุม ใบเสร็จรับเงินของตนเอง โดยให#มีข#อความที่ ครอบคลุมรายละเอียดตางๆ ตามที่กรมบัญชีกลางกําหนด ข$อ 67 การจ0ายใบเสร็จรับเงินให$หน0วยงานหรือเจ$าหน$าที่ไปจัดเก็บเงินให$พิจารณา จ0ายในจํานวนที่เหมาะสมแก0ลักษณะงานที่ปฏิบัติ และให$มีหลักฐานการรับส0งใบเสร็จรับเงินนั้นไว$ด$วย คําอธิบาย การจายใบเสร็จรับเงินให#หนวยงานไนสังกัดหรือให#เจ#าหน#าที่ ที่มีหน#าที่รับชําระเงินของ หนวยงานไปจั ดเก็ บเงิน ต#อ งพิ จารณาจายในจํานวนที่ เหมาะสมกับการใช# งานและลัก ษณะงานที่ ป ฏิ บั ติ คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 60


และให#มีหลักฐานการรับสงใบเสร็จรับเงินนั้นด#วย ซึ่งหนวยงานอาจกําหนดวิธีปฏิบัติโดยลงลายมือชื่อผู#รับ ใบเสร็จรับเงินไว#ในทะเบียนคุม ข$อ ๖๘ ใบเสร็จรับเงินเลมใด เมื่อไมมีความจําเป/นต#องใช# เชน ยุบเลิกสํานักงานหรือไมมี การจัดเก็บเงินตอไปอีก ให#หัวหน#าหนวยงานที่รับใบเสร็จรับเงินนั้นนําสงคืนสวนราชการที่จายใบเสร็จรับเงิน นั้นโดยดวน คําอธิบาย ใบเสร็ จ รั บ เงิ น เลมใด เมื่ อ หมดความจํ า เป/ น ต# อ งใช# เชน ยุ บ เลิ ก สํ า นั ก งาน หรื อ ไมมี การจัดเก็บเงินตอไปอีก ให#หัวหน#าหนวยงานที่รับใบเสร็จรับเงินนั้นนําสงคืนสวนราชการที่จายใบเสร็จรับเงิน นั้นโดยดวน ตัวอยางเชน สํานักงานคลังจังหวัด ณ อําเภอเบตง ได#รับใบเสร็จรับเงินจากสํานักงานคลังเขต 9 จํานวน 5 เลม เมื่อกรมบัญชีกลางได#แบงสวนราชการใหม โดยยุบเลิกสํานักงานคลังจังหวัด ณ อําเภอ ซึ่ง สํานักงานคลังจังหวัด ณ อําเภอเบตง มีใบเสร็จรับเงินคงเหลือ ณ วันที่ยุบเลิก จํานวน ๑ เลม กรณีนี้ ให# คลังจังหวัด (อําเภอ) เบตง สงใบเสร็จรับเงินที่เหลืออยู 1 เลม คืนให#แกสํานักงานคลังเขต ๙ โดยเร็ว ข$อ 69 เมื่อสิ้น ปJงบประมาณ ให$หัวหน$าหน0วยงานซึ่งรับใบเสร็จรับเงินไปดําเนินการ จัดเก็บเงิน รายงานให$ผู$อํานวยการกองคลังหรือหัวหน$าส0วนราชการในราชการบริหารส0วนภูมิภาคทราบ ว0ามีใบเสร็จรับเงินอยู0ในความรับผิดชอบเล0มใด เลขที่ใดถึงเลขที่ใด และได$ใช$ใบเสร็จรับเงินไปแล$วเล0ม ใด เลขที่ใดถึงเลขที่ใด อย0างช$าไม0เกินวันที่ 31 ตุลาคมของปJงบประมาณถัดไป คําอธิบาย เมื่ อ สิ้ น ป6 ง บประมาณ (ณ วั น ที่ 30 กั น ยายน ของทุ ก ป6 ) ให# หั วหน# า หนวยงานซึ่ ง รั บ ใบเสร็จรับเงินไปดําเนินการจัดเก็บเงิน ต#องรายงานวามีใบเสร็จรับเงินอยูในความรับผิดชอบเลมใด เลขที่ใดถึง เลขที่ใด และได#ใช#ไปแล#ว เลมใด เลขที่ใดถึงเลขที่ใด อยางข#าไมเกินวันที่ 31 ตุลาคมของป6งบประมาณถัดไป สําหรับสวนราชการสวนกลาง ให#รายงานตอผู#อํานวยการกองคลัง สํ าหรับ สวนราชการสวนภู มิ ภ าค ให#ร ายงานตอหั วหน# าสวนราชการในราชการบริห าร สวนภูมิภาค ข$ อ 70 ใบเสร็ จรั บ เงิ น เล0 มใดสํ าหรั บ รั บ เงิ นของปJ งบประมาณใด ให$ ใช$ รับเงิน ภายใน ปJงบประมาณนั้น เมื่อขึ้นปJงบประมาณใหม0 ให$ใช$ใบเสร็จรับเงินเล0มใหม0 ใบเสร็จรับเงินฉบับใดยังไม0ใช$ให$ คงติดไว$กับเล0มแต0ให$ปรุ เจาะรู หรือประทับตราเลิกใช$ เพื่อให$เปนที่สังเกตมิให$นํามาใช$รับเงินได$อีกต0อไป

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 61


คําอธิบาย ใบเสร็ จรับเงินเลมใดของป6 งบประมาณใด ให# ใช# สําหรับการรั บเงิ นภายในป6 งบประมาณนั้ น สําหรับใบเสร็จรับเงินฉบับใดที่ยังไมได#ใช# ให#คงติดไว#กับเลม แตให#ปรุ เจาะรู หรือประทับตราเลิกใช# เพื่อมิให# นํ ามาใช# รั บเงิ นของสวนราชการได# อี กตอไป เมื่ อขึ้ นป6 งบประมาณใหม ให# ใช# ใบเสร็ จรั บ เงิ นเลมใหม เชน ในป6 งบประมาณ 2555 สวนราชการได# มี การใช# ใบเสร็ จรั บเงิ นถึ งเลมที่ 9 แตปรากฏวาใบเสร็ จรับเงินเลม ดังกลาวใช#ไมหมดยังคงเหลือใบเสร็จรับเงินอีกจํานวน 10 ฉบับ กรณีนี้สวนราชการจะต#องดําเนินการเจาะรู หรือ ประทับตรายกเลิกใช#ใบเสร็จรับเงินที่เหลือทั้ง 10 ฉบับ เมื่อเริ่มป6งบประมาณใหมให#ใช#ใบเสร็จรับเงินเลมใหม ข$อ 71 ห$ามขูดลบเพื่อแก$ไขเพิ่มเติมจํานวนเงินหรือชื่อผู$ชําระเงินในใบเสร็จรับเงิน หากใบเสร็จรับเงิน ฉบั บ ใดลงรายการรับ เงิน ผิดพลาด ให$ขีดฆ0าจํานวนเงิน และเขียน ใหม0ทั้งจํานวน โดยให$ผู$รับเงินลงลายมือชื่อกํากับการขีดฆ0านั้นไว$ หรือขีดฆ0าเลิกใช$ใบเสร็จรับ เงินนั้น ทั้งฉบับแล$วออกฉบับใหม0 โดยให$นําใบเสร็จรับเงินที่ขีดฆ0าเลิกใช$นั้นติดไว$กับสําเนาใบเสร็จรับเงินในเล0ม คําอธิบาย หากใบเสร็จรับเงินฉบับใดลงรายการรับเงินผิดพลาด ให#ขีดฆาจํานวนเงินที่ผิดพลาดและ เขียนจํานวนเงินที่ถูกต#องใหมทั้งจํานวน โดยให#ผู#รับเงินลงลายมือชื่อกํากับการขีดฆานั้นไว# หรือขีดฆาเลิกใช# ใบเสร็จรับเงินนั้นทั้งฉบับแล#วออกใบเสร็จรับเงินฉบับใหม โดยให#นําใบเสร็จรับเงินที่ขีดฆาเลิกใช#นั้นเย็บติดไว# กับสําเนาใบเสร็จรับเงินในเลม ข$อ 72 ให$ส0วนราชการเก็บรักษาสําเนาใบเสร็จรับเงินซึ่งสํานักงานการตรวจเงินแผ0นดิน ยังมิได$ตรวจสอบไว$ในที่ปลอดภัย อย0าให$สูญหายหรือเสียหายได$ และเมื่อได$ตรวจสอบแล$วให$เก็บไว$อย0าง เอกสารธรรมดาได$ คําอธิบาย สําเนาใบเสร็ จรั บเงินถือเป/ นเอกสารทางการเงินที่สําคั ญ ของทางราชการ หากยั งไมได# รับการตรวจสอบจากสํานักงานการตรวจเงินแผนดิน (สตง.) ให# เก็บไว#ในที่ ปลอดภัย อยาให#สูญหายหรือ เสี ย หายได# และเมื่ อ สํ า นั ก งานการตรวจเงิ น แผนดิ น ได# ต รวจสอบแล# วให# เก็ บ ไว# อ ยางเอกสารธรรมดา ทั้งนี้ ตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาด#วยงานสารบรรณ จะต#องจัดเก็บเอกสารดังกลาวตอไปอีก 10 ป6 จึงจะสามารถทําลายได#

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 62


ส0วนที่ 2 การรับเงิน ข$อ 73 การรับเงินให#รับเป/นเงินสด เว#นแตการรับเป/นเช็ค ดราฟต3 หรือตราสารอยางอื่น หรือโดยวิธีอื่นใดให#ปฏิบัติตามที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย การรับ เงินของสวนราชการให# รับ เป/ นเงิ นสด สวนการรับ เช็ ค ดราฟต3 หรือ ตราสารอื่ น ให#เป/นไปตามที่กระทรวงการคลังกําหนด กลาวคือ การรั บ เช็ ค ให# ส วนราชการปฏิ บั ติ ต ามระเบี ย บกระทรวงการคลั ง วาด# ว ยการรั บ เงิ น ผลประโยชน3 เ ป/ น เช็ ค พ.ศ. 2537 ซึ่ ง ระเบี ย บกํ า หนดวา สวนราชการผู# จั ด เก็ บ สามารถรั บ เช็ ค เงินผลประโยชน3ได# ๔ ประเภทเทานั้น ได#แก ก. เช็คธนาคารแหงประเทศไทย (เช็คประเภท ก.) หมายถึง เช็คที่ธนาคารแหงประเทศ ไทยเป/นผู#สั่งจายเงิน ข. เช็คที่มีธนาคารค้ําประกัน (เช็คประเภท ข.) ค. เช็คที่ธนาคารเซ็นสั่งจาย (เช็คประเภท ค.) หรือ แคชเชียร3เช็ค ง. เช็คที่ผู#มีหน#าที่ชําระเงินผลประโยชน3เป/นผู#เซ็นสั่งจายและใช#ชําระโดยตรง (เช็คประเภท ง.) ทั้ งนี้ ในกรณี รั บเช็ คประเภท ก ข ค ที่ เป/ นการชํ าระเงินผลประโยชน3ในกรุงเทพมหานคร ให#สั่งจายแก “กระทรวงการคลัง” และในจังหวัดอื่นให#สั่งจายแก “กระทรวงการคลังผานสํานักงานคลัง....” สําหรับกรณี รับเช็คประเภท ง. ชํ าระเงินผลประโยชน3 ไมวาจะรับเงินในกรุงเทพมหานครหรือในจั งหวั ดอื่น ให#สั่งจายในนามของสวนราชการผู#จัดเก็บ เนื่องจากเป/นเช็คสวนบุคคล จึงมีโอกาสที่ธนาคารจะปฏิเสธ การจาย ได# (เช็คเด#ง) ซึ่งถ#าสั่งจายแก“กระทรวงการคลังผานสํานักงานคลัง....” จะทําให#ยากแกการตรวจสอบวาเป/น การนําสงเงินของสวนราชการใด ถ#าเกิดกรณีที่ธนาคารจะปฏิเสธการจาย การรั บ ดราฟต3 หรื อ ตราสารอื่ น ให# ส วนราชการปฏิ บั ติ ต ามหนั งสื อ กระทรวงการคลั ง ที่ กค 0526/ว 56 ลงวันที่ 19 มิถุนายน 2543 โดยให#ถือปฏิบัติเชนเดียวกับการได#รับเช็คประเภท ค หรือ แคชเชียร3เช็ค การออกใบเสร็จรับเงิน กรณีรับเช็คให#ปฏิบัติดังนี้ ๑. ให# เจ#าหน#าที่ผู#รับเช็คบันทึกในใบเสร็จรับเงิน และต#นขั้วหรือสําเนาใบเสร็จรับเงินวา “ใบเสร็จรับเงินฉบับนี้จะสมบูรณ3ตอเมื่อเจ#าหน#าที่ได#เรียกเก็บเงินตามเช็คได#ครบถ#วนแล#ว” แล#วลงชื่อและ วัน เดือน ป6 กํากับไว# พร#อมทั้งบันทึกควบคุมเช็คที่ได#รับไว#ในทะเบียนคุมเช็ค คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 63


๒. ถ#าได#รับเช็คโดยทางไปรษณี ย3 ให# บันทึกวัน เดือน ป6 ที่ ได#รับหนั งสือนําสงเช็คในชอง หมายเหตุของทะเบียนคุมเช็ค และเก็บไว#เป/นหลักฐานด#วย ข$อ 74 ในการจัดเก็บหรือรับชําระเงิน ให$ส0วนราชการซึ่งมีหน$าที่จัดเก็บ หรือรับชําระเงิน นั้นออกใบเสร็จรับเงินให$แก0ผู$ชําระเงินทุกครั้ง เว$นแต0เปนการรับชําระเงินค0าธรรมเนียมที่มีเอกสารของทาง ราชการระบุจํานวนเงินที่รับชําระอันมีลักษณะเช0นเดียวกับใบเสร็จรับเงิน โดยเอกสารดังกล0าวจะต$องมีการ ควบคุมจํานวนที่รับจ0ายทํานองเดียวกันกับใบเสร็จรับเงิน หรือเปนการรับเงิน ตามคําขอเบิกเงินจากคลัง ในกรณี ที่ มีความจําเปนต$องให$เจ$าหน$ าที่ ไปจัดเก็บหรือรับชํ าระเงินนอกที่ตั้ งสํานักงาน ปกติให$ปฏิบัติเช0นเดียวกับวรรคหนึ่ง คําอธิบาย ในการรับเงินของสวนราชการทุกกรณีต#องออกใบเสร็จรับเงินทุกครั้ง ไมวาจะเป/นจํานวน มากเทาใดและผู# ชํ า ระเงิ น จะต# อ งการใบเสร็ จ รั บ เงิ น หรื อ ไมก็ ต าม มี ข# อ ยกเว# น 2 กรณี ที่ ไ มต# อ ง ออกใบเสร็จรับเงิน คือ 1. การรั บ เงิ น นั้ น หนวยงานมี ก ารควบคุ ม การรั บ เงิ น เชน กรณี รั บ เงิ น คาทางดวน คาธรรมเนียมการเข#าชมพิพิธภัณฑ3 ซึ่งได#รับการยกเว#นจากกระทรวงการคลัง 2. การรับเงินตามคําขอเบิกเงินจากคลัง ข$อ 75 ให$ใช$ใบเสร็จรับเงินเล0มเดียวกันรับเงินทุกประเภท เว$นแต0เงินประเภทใดที่มีการรับ ชําระเปนประจําและมีจํานวนมากราย จะแยกใบเสร็จรับเงินเล0มหนึ่งสําหรับการรับชําระเงินประเภทนั้นก็ได$ คําอธิบาย โดยหลั ก ให# ห นวยงานใช# ใบเสร็ จ รั บ เงิ น เลมเดี ย วกั น รั บ เงิน ทุ ก ประเภท ทั้ ง นี้ เพื่ อ ให# สวนราชการสามารถควบคุม และตรวจสอบได#โดยงาย เว$ น แต0 หนวยงานที่ มีการรับ เงินประเภทใดที่ รับ เป/นประจําและมีจํานวนมาก สามารถแยกใบเสร็จรับเงินสําหรับการรับชําระเงินประเภทนั้นก็ได# ข$อ 76 ให$ส0วนราชการบันทึกข$อมูลการรับเงินในระบบภายในวันที่ได$รับเงิน เงินประเภทใดที่มีการออกใบเสร็จรับเงินในวันหนึ่ง ๆ หลายฉบับ จะรวมเงินประเภทนั้น ตามสําเนาใบเสร็จรับเงินทุกฉบับมาบันทึกเปนรายการเดียวในระบบก็ได$โดยให$แสดงรายละเอียดว0าเปน เงินรับตามใบเสร็จเลขที่ใดถึงเลขที่ใดและจํานวนเงินรวมรับทั้งสิ้นเท0าใดไว$ด$านหลังสําเนาใบเสร็จรับเงิน ฉบับสุดท$าย ในกรณี ที่ มีการรับเงินภายหลังกําหนดเวลาปuดบั ญชีสําหรับวันนั้ นแล$ วให$บั นทึ กข$อมู ล การรับเงินนั้นในระบบในวันทําการถัดไป คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 64


คําอธิบาย ในการรับเงินหนวยงานต#องมีการบันทึกข#อมูลการรับเงินภายในวันที่มีการรับเงิน ตัวอยาง วั น ที่ 3 มิ ถุ น ายน ๒๕๕๖ มี ก ารรั บ เงิ น รายได# ค าขายของเบ็ ด เตล็ ด จํ านวน ๓ รายการ ตามใบเสร็ จเลมที่ 1 เลขที่ 1 จํ านวนเงิ น 1,000 บาท เลขที่ 2 จํ านวน 500 บาท เลขที่ 3 จํ านวน 1,500 บาท เมื่ อสิ้ นวั นจะต# อ งรวมใบเสร็ จรั บ เงิ น และบั นทึ ก ไว# ในใบเสร็ จ ฉบั บสุ ดท# ายวา วั นที่ 3 มิถุนายน ๒๕๕๖ รับเงินคาขายของเบ็ดเตล็ดตามใบเสร็จรับเงินเลมที่ 1 เลขที่ 1 - 3 รวมจํานวน ๓ ฉบับ จํ านวนเงิ นรวมรั บทั้ งสิ้ น ๓,๐๐๐ บาท แล# วนํ าข# อมู ลไปบั นทึ กในระบบ GFMIS ระบบรั บและนํ าสงรายได# รวมเป/นรายการเดียวด#วยจํานวนเงิน 3,000 บาท กรณีหนวยงานมีการรับเงินหลังปRดบัญชี ซึ่งโดยปกติหนวยงานมีการปRดบัญชีในแตละวัน เวลา 15.30 น. ให#หนวยงานรับเงินและออกใบเสร็จรับเงินในวันนั้น โดยมีการหมายเหตุในใบเสร็จรับเงิน วามีการรับเงินจํานวนดังกลาวภายหลังปRดบัญชี สําหรับเงินที่ได#รับให#เก็บรักษาในลักษณะหีบหอ และให# บันทึกข#อมูลการรับเงินนั้นในระบบในวันทําการถัดไป ข$อ 77 เมื่อสิ้น เวลารับจ0ายเงิน ให$เจ$าหน$าที่ผู$มีหน$าที่จัดเก็บหรือรับชําระเงิน นําเงิน ที่ได$รับพร$อมกับสําเนาใบเสร็จรับเงินและเอกสารอื่นที่จัดเก็บในวันนั้นทั้งหมดส0งต0อเจ$าหน$าที่การเงิน ของส0วนราชการนั้น คําอธิบาย เมื่อสิ้นเวลารับจายเงินในแตละวัน ให#เจ#าหน# าที่ผู#มีห น#าที่ จัดเก็บหรือรับ ชําระเงินนําเงิน ที่ ได# รั บพร# อ มกั บสํ าเนาใบเสร็จรั บ เงิน และเอกสารอื่ นที่ จั ดเก็ บในวั นนั้น ทั้ ง หมดสงตอเจ# าหน# าที่ ก ารเงิน ของสวนราชการ โดยในทางปฏิ บั ติ เจ# า หน# า ที่ ก ารเงิ น จะต# อ งตรวจสอบจํ า นวนเงิ น ที่ ไ ด# รั บ กั บ สํ า เนา ใบเสร็จรับเงินและเอกสารอื่นที่จัดเก็บให#ถูกต#องครบถ#วนตรงกัน และจัดทําหลักฐานการรับสงเงินพร#อม ลงลายมือชื่อกํากับ ข$ อ 78 ให$ หั ว หน$ าส0 ว นราชการหรื อ ผู$ ที่ ได$ รั บ มอบหมายเปนลายลั ก ษณอั ก ษรจาก หัวหน$าส0วนราชการตรวจสอบจํานวนเงินที่เจ$าหน$าที่จัดเก็บและนําส0งกับหลักฐานและรายการที่บันทึก ไว$ในระบบว0าถูกต$องครบถ$วนหรือไม0 เมื่ อ ได$ ต รวจสอบความถู ก ต$ อ งตามวรรคหนึ่ ง แล$ ว ให$ ผู$ ต รวจแสดงยอดรวมเงิ น รั บ ตามใบเสร็จรับเงิน ทุกฉบับ ที่ได$รับ ในวัน นั้นไว$ในสําเนาใบเสร็จรับ เงิน ฉบับ สุดท$าย และลงลายมือชื่อ กํากับไว$ด$วย

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 65


คําอธิบาย ให#หัวหน#าสวนราชการหรือผู#ที่ได#รับมอบหมายดําเนินการตรวจสอบจํานวนเงินที่เจ#าหน#าที่ จัดเก็บและนําสงพร#อมหลักฐานการรับและการนําสงและรายการที่บันทึกไว#ในระบบบริหารการเงินการคลัง ภาครัฐด# วยระบบอิเล็กทรอนิก ส3 (GFMIS) วาถูกต# องครบถ#วนหรือไม เมื่ อได# ตรวจสอบความถูกต# องแล# ว ให# ผู# ต รวจแสดงยอดรวมเงิ น รั บ ตามใบเสร็ จ รั บ เงิ น ทุ ก ฉบั บ ที่ ไ ด# รั บ ในวั นนั้ น ไว# ในสํ า เนาใบเสร็ จ รั บ เงิ น ฉบับสุดท#ายและลงลายมือชื่อกํากับไว#

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 66


หมวด 7 การเก็บรักษาเงินของส0วนราชการ ส0วนที่ 1 สถานที่เก็บรักษา ข$อ 79 ให$ ส0 ว นราชการเก็ บ รั ก ษาเงิ น ที่ จั ด เก็ บ หรื อ ได$ รั บ ไว$ ใ นตู$ นิ ร ภั ย ซึ่ ง ตั้ ง อยู0 ในที่ปลอดภัยของส0วนราชการนั้น คําอธิบาย ตู#นิรภัย เป/นตู#ชนิดพิเศษที่ทําขึ้นด#วยเหล็ก ซึ่งอาจจะมีลักษณะเป/นกําป;\น เป/นตู# หรือหีบ ซึ่ งมี ค วามแข็งแรง มั่ น คงในการดู แ ลรั กษา โดยปกติ มิ ได# กํ า หนดความกว# างยาวไว# จึ ง ขึ้ นอยู กั บ ปริ มาณ ของเงินหรือทรัพย3สินที่จะต#องจัดเก็บในตู#นิรภัย ซึ่งจะต#องตั้งอยูในสถานที่ปลอดภัย ข$อ 80 ตู$นิรภัยให$มีลูกกุญ แจอย0างน$อยสองสํ ารับ แต0ละสํารับ ไม0น$ อยกว0าสองดอก แต0ไม0เกิน สามดอกโดยแต0ละดอกต$ องมีลักษณะต0างกัน โดยสํารับหนึ่งมอบให$กรรมการเก็บ รักษาเงิน ส0วนสํารับที่เหลือให$นําฝากเก็บรักษาไว$ในลักษณะหีบห0อ ณ สถานที่ ดังนี้ (1) สํ า นั ก บริ ห ารเงิ น ตรา กรมธนารั ก ษ กระทรวงการคลั ง สํ า หรั บ ส0 ว นราชการ ในราชการบริหารส0วนกลาง (2) ห$ องเก็ บ เงิน คลั งใน ของสํ านั กงานคลั งจั งหวั ด สํ าหรั บ ส0 ว นราชการในราชการ บริหารส0วนกลางที่มีสํานักงานอยู0ในส0วนภูมิภาคและส0วนราชการในราชการบริหารส0วนภูมิภาค คําอธิบาย ลู ก กุ ญ แจ ต# อ งมี อ ยางน# อ ย 2 สํ า รั บ แตละสํ า รั บ ต# อ งมี ลู ก กุ ญ แจไมน# อ ยกวา 2 ดอก แตไมเกิ น 3 ดอก โดยแตละดอกจะต# อ งมี ลัก ษณะที่ แ ตกตางกั น แตละสํ า รั บ ต# อ งแยกกั น ครอบครอง สํารับ หนึ่งให# กรรมการที่มีห น#าที่เก็บ รักษาเงินเป/นผู#เก็บรักษา เพื่อใช#สําหรับเปRด - ปRดตู#นิรภัยประจําวัน อีกสํารับหนึ่งฝากเก็บรักษาไว#ในลักษณะหีบหอ ณ สํานักงาน ดังนี้ 1. สํานักบริหารเงินตรา กรมธนารักษ3 กระทรวงการคลัง สําหรับสวนราชการในราชการ บริหารสวนกลาง 2. ห#องเก็บเงินคลังในของสํานักงานคลังจังหวัด สําหรับสวนราชการในราชการบริหาร สวนกลางที่ มี สํานั กงานอยู ในสวนภู มิ ภ าค หรือ สวนราชการในราชการบริห ารสวนภู มิ ภ าค เพื่ อให# เป/ น ลูกกุญแจสํารอง เพื่อใช#เปRดตู#นิรภัย กรณีที่กุญแจสํารับแรกสูญหาย คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 67


ข$อ 81 ส0วนราชการในราชการบริหารส0วนภูมิภาคแห0งใด โดยปกติไม0มีการเก็บรักษาเงิน หากมี ความจํ าเปนจะต$ องเก็ บ รั กษาเงิ น เปนครั้งคราว หรื อกรณี ที่ ส0ว นราชการ มี ก ารเก็ บ รั ก ษาเงิ น เปนจํานวนมาก ซึ่งเห็นว0าการเก็บรักษาเงินไว$ในตู$นิรภัยของส0วนราชการนั้นจะไม0ปลอดภัย จะนําเงิน ฝากเก็บรักษาไว$ ณ สํานักงานคลังจังหวัด ในลักษณะหีบห0อตามวิธีการที่กระทรวงการคลังกําหนดก็ได$ คําอธิบาย สวนราชการใดซึ่งปกติไมมีการเก็บรักษาเงิน แตจําเป/นจะต#องเก็บรักษาเงินเป/นครั้งคราว หรือมีเงินเก็บรักษาเป/นจํานวนมาก ถ#าเก็บรักษาในตู#นิรภัยของหนวยงานจะไมปลอดภั ย ก็ให#นําเงินฝาก เก็ บ รั ก ษาไว# ณ ห# อ งเก็ บ เงิ น คลั ง ในของสํ า นั ก งานคลั ง จั ง หวั ด ในลั ก ษณ ะหี บ หอ ตามวิ ธี ก ารที่ กระทรวงการคลังกําหนด ส0วนที่ 2 กรรมการเก็บรักษาเงิน ข$อ 82 ให$หัวหน$าส0วนราชการพิจารณาแต0งตั้งข$าราชการซึ่งดํารงตําแหน0งระดับสาม หรือเทียบเท0าขึ้นไปในส0วนราชการนั้นอย0างน$อยสองคนเปนกรรมการเก็บรักษาเงินของส0วนราชการนั้น คําอธิบาย ให#หัวหน#าสวนราชการ แตงตั้งข#าราชการระดับ 3 หรือประเภทวิชาการ ระดับปฏิบัติการ หรือประเภททั่วไป ระดับปฏิบัติงาน หรือเทียบเทาขึ้นไป ในสวนราชการอยางน#อย 2 คน เป/นกรรมการ เก็บรักษาเงินของสวนราชการ ผู# ที่ มี อํา นาจในการแตงตั้ งคณะกรรมการเก็ บ รั กษาเงิ น คื อ หั วหน# าสวนราชการระดั บ กระทรวง ทบวง กรม หรือสวนราชการที่ เรียกชื่ออยางอื่นที่ มี ฐานะเที ยบเทา หรือหั วหน# าสวนราชการ ประจําจังหวัด ข$อ 83 ให$กรรมการเก็บรักษาเงินถือลูกกุญแจตู$นิรภัยคนละหนึ่งดอกในกรณีที่ตู$นิรภัย มีลูกกุญแจสามดอก และมีกรรมการเก็บรักษาเงินสองคน ให$กรรมการเก็บรักษาเงินถือกุญแจคนละดอก ส0วนกุญ แจที่ เหลื อ ให$ อ ยู0ในดุ ลพิ นิ จของหัว หน$ าส0 วนราชการที่ จะมอบให$ กรรมการเก็ บ รัก ษาเงิน ผู$ ใด ถือกุญแจนั้น ในกรณี ที่ มี ห$ องมั่ น คงหรื อกรงเหล็ ก การถื อลู กกุ ญ แจห$ องมั่ น คงหรื อกรงเหล็ กให$ นํ า ความในวรรคหนึ่งมาใช$บังคับโดยอนุโลม

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 68


คําอธิบาย กรรมการเก็บรักษาเงินมีหน#าที่ในการถือลูกกุญแจตู#นิรภัยคนละ 1 ดอก ในกรณีที่ตู#นิรภัย มีลูกกุญแจ 3 ดอก แตมีกรรมการเก็บรักษาเงิน 2 คน ให#กรรมการเก็บรักษาเงินถือลูกกุญแจคนละ 1 ดอก สวนลู ก กุ ญ แจที่ เหลื อให# อยู ในดุ ลพิ นิจ ของหั วหน#า สวนราชการที่ จ ะมอบให# ก รรมการเก็ บ รั กษาเงินผู# ใด ถือกุ ญ แจที่ เหลือ และห# ามกรรมการฯ หรือ ผู#ป ฏิ บัติ หน#าที่ กรรมการฯ แทนมอบกุ ญแจให# ผู#อื่นทํ าหน# าที่ กรรมการฯ แทน สํ า หรั บ กรณี ที่ มี ห# อ งมั่ น คงหรื อ กรงเหล็ ก การถื อ ลู ก กุ ญ แจห# อ งมั่ นคงหรื อ กรงเหล็ ก ให#ถือปฏิบัติเชนเดียวกับตู#นิรภัย ข$อ 84 ถ$ า กรรมการเก็ บ รั ก ษาเงิ น ผู$ ใ ดไม0 ส ามารถปฏิ บั ติ ห น$ า ที่ ไ ด$ ให$ หั ว หน$ า ส0วนราชการพิจารณาแต0งตั้งข$าราชการตามนัยข$อ 82 ปฏิบัติหน$าที่กรรมการเก็บรักษาเงินแทนให$ครบจํานวน การแต0งตั้งผู$ปฏิบัติหน$าที่กรรมการเก็บรักษาเงินแทน จะแต0งตั้งไว$เปนการประจําก็ได$ คําอธิบาย ถ#ากรรมการเก็ บรักษาเงินผู# ใดไมสามารถปฏิ บั ติหน# าที่ ได# ให# หั วหน# าสวนราชการแตงตั้ ง ข# าราชการซึ่ งดํ ารงตํ าแหนงระดั บ 3 หรื อประเภทวิ ชาการ ระดั บ ปฏิ บั ติ ก าร หรื อประเภททั่ วไป ระดั บ ปฏิบัติงาน หรือเทียบเทาขึ้นไปของสวนราชการเป/นกรรมการเก็บรักษาเงินแทนให#ครบจํานวน ซึ่งการแตงตั้ง ผู#ปฏิบัติหน#าที่กรรมการเก็บรักษาเงินแทนจะแตงตั้งเป/นครั้งคราวหรือแตงตั้งไว#เป/นการประจําก็ได# ข$อ 85 ในการส0งมอบและรับมอบกุญแจระหว0างกรรมการเก็บรักษาเงิน กับผู$ปฏิบัติ หน$าที่กรรมการเก็บรักษาเงินแทน ให$บุคคลดังกล0าวตรวจนับตัวเงินและเอกสารแทนตัวเงินซึ่งเก็บรักษา ไว$ในตู$ นิ รภั ยให$ ถูก ต$ องตามรายงานเงิน คงเหลื อประจําวั น แล$วบั น ทึ กการส0 งมอบและรับ มอบพร$อม ลงลายมือชื่อกรรมการเก็บรักษาเงินและผู$ปฏิบัติหน$าที่กรรมการเก็บรักษาเงินแทนทุกคนไว$ในรายงาน เงินคงเหลือประจําวันนั้นด$วย คําอธิบาย ในกรณี ที่มีการเปลี่ยนตัวกรรมการเก็บรักษาเงิน อันเนื่องมาจากกรรมการคนใดคนหนึ่ง ไมสามารถปฏิบัติงานได# ให#มีการสงมอบและรับมอบลูกกุญแจระหวางกรรมการเก็บรักษาเงินกับผู#ปฏิบัติ หน#าที่กรรมการเก็บรักษาเงินแทน ให#บุคคลดังกลาวตรวจรับตัวเงินและเอกสารแทนตัวเงิน ซึ่งเก็บรักษาไว# ในตู# นิ ร ภั ย ให# ถู ก ต# อ งตามรายงานเงิ นคงเหลื อ ประจํ า วั น แล# ว บั น ทึ ก การสงมอบและรั บ มอบพร# อ มกั บ ลงลายมือชื่อ กรรมการเก็บรัก ษาเงินและผู#ปฏิ บัติห น# าที่ กรรมการเก็บรัก ษาเงินแทนทุ กคนไว#ในรายงาน เงินคงเหลือประจําวันนั้นด#วย

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 69


ข$อ 86 กรรมการเก็ บ รั ก ษาเงิ น หรื อ ผู$ ป ฏิ บั ติ ห น$ า ที่ ก รรมการเก็ บ รั ก ษาเงิ น แทน ต$องเก็บ รักษาลูกกุญ แจไว$ในที่ ป ลอดภัย มิให$สูญ หายหรือให$ ผู$ใดลักลอบนํ าไปพิ ม พแบบลูกกุญ แจได$ หากปรากฏว0าลูกกุ ญ แจสูญ หาย หรือมีกรณี สงสัยว0 าจะมี ผู$ป ลอมลู กกุญ แจ ให$ รีบ รายงานให$ หั วหน$ า ส0วนราชการทราบเพื่อสั่งการโดยด0วน คําอธิบาย กรรมการเก็ บ รัก ษาเงิน หรื อผู# ปฏิ บั ติ ห น# าที่ ก รรมการเก็ บรั กษาเงิ นแทน ต# อ งเก็ บ รั ก ษา ลูกกุญแจไว#ในที่ปลอดภัยไมให#สูญหาย หรือป=องกันไมให#ผู#ใดนําไปพิมพ3แบบลูกกุญแจได# หากลูกกุญแจหาย หรือสงสัยวาจะมีการปลอมแปลงลูกกุญแจ ให#รีบรายงานหัวหน#าสวนราชการเพื่อสั่งการโดยดวน ข$อ 87 ห$ามกรรมการเก็บรักษาเงิน หรือผู$ปฏิบัติห น$าที่กรรมการเก็บรักษาเงิน แทน มอบลูกกุญแจให$ผู$อื่นทําหน$าที่กรรมการแทน คําอธิบาย กรรมการเก็ บรั กษาเงิ นหรือผู# ป ฏิ บัติ หน# าที่ แ ทน จะต# องเก็ บรั กษาลู ก กุ ญ แจไว# ที่ต นเอง ในที่ที่ปลอดภัยห#ามมอบลูกกุญแจให#ผู#อื่นทําหน#าที่กรรมการแทน ส0วนที่ 3 การเก็บรักษาเงิน ข$อ 88 ให$ ก องคลั งหรือ ส0 ว นราชการในราชการบริ ห ารส0 ว นภู มิ ภ าค แล$ ว แต0 ก รณี จัดทํารายงานเงินคงเหลือประจําวันเปนประจําทุกวัน ในกรณีที่วันใดไม0มีรายการรับจ0ายเงิน จะไม0ทํารายงานเงินคงเหลือประจําวันสําหรับ วันนั้นก็ได$ แต0ให$หมายเหตุไว$ในรายงานคงเหลือประจําวันที่มีการรับจ0ายเงินของวันถัดไปด$วย รายงานเงินคงเหลือประจําวันให$เปนไปตามแบบที่กรมบัญชีกลางกําหนด คําอธิบาย ให# ก องคลั ง หรื อ สวนราชการต# อ งจั ด ทํ า รายงานคงเหลื อ ประจํ า วั น เป/ น ประจํ า ทุ ก วั น ตามแบบที่ ก รมบั ญ ชี ก ลางกํ า หนด เพื่ อ นํ า มาตรวจสอบตั ว เงิ น และหลั ก ฐานแทนตั ว เงิ น หากวั น ใด ไมมี ร ายการรั บ จายเงิ น สวนราชการจะไมทํ า รายงานเงิ น คงเหลื อ ประจํ า วั น สํ า หรั บ วั น นั้ น ก็ ได# แตให# หมายเหตุ ไ ว# ใ นรายงานเงิ น คงเหลื อ ประจํ า วั น ที่ มี ก ารรั บ จายเงิ น ของวั น ถั ด ไปด# ว ยข# อ ความที่ ว า “ตั้งแตวันที่ ............................ถึงวันที่...........................ไมมีรายการรับจาย” คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 70


ข$อ 89 เมื่อสิ้นเวลารับจ0ายเงินให$เจ$าหน$าที่การเงินนําเงินที่จะเก็บรักษา และรายงาน เงินคงเหลือประจําวัน ส0งมอบให$คณะกรรมการเก็บรักษาเงิน ให$ ค ณะกรรมการเก็ บ รั ก ษาเงิ น ร0 ว มกั น ตรวจสอบตั ว เงิ น และเอกสารแทนตั ว เงิ น กับรายงานเงินคงเหลือประจําวัน เมื่อปรากฏว0าถูกต$องแล$ว ให$เจ$าหน$าที่การเงินนําเงิน และเอกสาร แทนตัวเงินเก็บรักษาในตู$นิรภัย และให$กรรมการเก็บรักษาเงินทุกคนลงลายมือชื่อในรายงานเงินคงเหลือ ประจําวันไว$เปนหลักฐาน คําอธิบาย เมื่ อ สิ้ น เวลารั บ จายเงิ น เจ# า หน# า ที่ ก ารเงิ น จะต# อ งตรวจสอบความถู ก ต# อ งของตั ว เงิ น และเอกสารแทนตัวเงิน พร#อมจัดทํ ารายงานเงินคงเหลือประจําวัน เมื่อตรวจสอบถู กต# องเรีย บร#อยแล# ว ให#นําเงินที่จะเก็บรักษา และรายงานเงินคงเหลือประจําวัน สงมอบให#คณะกรรมการเก็บรักษาเงิน เพื่อให# คณะกรรมการเก็ บ รั ก ษาเงิ น จะได# ต รวจสอบกอนที่ จ ะนํ า เงิน จํ า นวนดั ง กลาวเข# า เก็ บ รั ก ษาในตู# นิ ร ภั ย เมื่ อ เห็ น วาถู ก ต# อ งตรงกั น แล# ว ให# ก รรมการทุ ก คนลงลายมื อ ชื่ อ ในรายงานเงิ น คงเหลื อ ประจํ า วั น ไว#เป/นหลักฐาน ข$อ 90 รายงานเงิน คงเหลือประจํ าวัน เมื่ อกรรมการเก็ บ รักษาเงินได$ ลงลายมือ ชื่อ แล$วให$ผู$อํานวยการกองคลังหรือเจ$าหน$าที่การเงินเสนอหัวหน$าส0วนราชการเพื่อทราบ คําอธิบาย เมื่อกรรมการเก็บรักษาเงินได#ลงลายมือชื่อในรายงานเงินคงเหลือประจําวันเรียบร#อยแล#ว ให#ผู#อํานวยการกองคลังหรือเจ#าหน#าที่การเงิน เสนอให#หัวหน#าสวนราชการ หรือผู#ที่รักษาราชการแทนทราบ ข$อ 91 ในกรณีที่ปรากฏว0าเงินที่ได$รับมอบให$เก็บรักษาไม0ตรงกับจํานวนเงินซึ่งแสดง ไว$ในรายงานเงินคงเหลือประจําวัน ให$คณะกรรมการเก็บรักษาเงินและเจ$าหน$าที่การเงินผู$นําส0งร0วมกัน บั น ทึ กจํ านวนเงิน ที่ ต รวจนั บ ได$ นั้ นไว$ ในรายงานเงิ น คงเหลื อประจํ าวั น และลงลายมื อ ชื่ อ กรรมการ เก็บรักษาเงินทุกคนพร$อมด$วยเจ$าหน$าที่การเงินผู$นําส0ง แล$วนําเงินเก็บรักษาในตู$นิรภัย และให$กรรมการ เก็บรักษาเงินรายงานให$หัวหน$าส0วนราชการทราบทันทีเพื่อพิจารณาสั่งการต0อไป คําอธิบาย กรณี ที่ เงิ นที่ ได# รั บ มอบให# เก็ บ รัก ษาไมตรงกั บ จํ า นวนที่ แ สดงไว# ในรายงานเงินคงเหลื อ ประจํ า วั น ให# ค ณะกรรมการเก็ บ รั ก ษาเงิ น และเจ# า หน# า ที่ ก ารเงิ นผู# นํ า สงเงิ น รวมกั น บั น ทึ ก จํ า นวนเงิ น ที่ ต รวจนั บ ได# นั้ น ไว# ในรายงานเงิ น คงเหลื อ ประจํ า วั น และลงลายมื อ ชื่ อ กรรมการเก็ บ รั ก ษาเงิ นทุ ก คน พร#อมด#วยเจ#าหน#าที่การเงินผู#นําสง แล#วนําเงินเก็บรักษาในตู#นิรภัย และให#กรรมการเก็บรักษาเงินรายงาน ให#หัวหน#าสวนราชการทราบทันทีเพื่อพิจารณาสั่งการตอไป คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 71


ข$อ 92 เมื่อนําเงิน และเอกสารแทนตัวเงินเก็บในตู$นิรภัยเรียบร$อยแล$ว ให$กรรมการ เก็ บ รั ก ษาเงิ น ใส0 กุ ญ แจให$ เ รี ย บร$ อ ย แล$ ว ลงลายมื อ ชื่ อ บนกระดาษปu ด ทั บ หรื อ ประจํ า ตราครั่ ง ของกรรมการเก็บ รักษาเงินแต0ละคนไว$บ นเชื อกผู กมั ดตู$นิรภั ย ในลักษณะที่ แ ผ0น กระดาษปu ดทั บ หรือ ตราประจําครั่ง จะต$องถูกทําลายเมื่อมีการเปuดตู$นิรภัย ในกรณีที่ตู$นิรภัยตั้งอยู0ในห$องมั่นคงหรือกรงเหล็ก การลงลายมือชื่อบนกระดาษปuดทับหรือ การประจําตราครั่งของกรรมการเก็บรักษาเงิน จะกระทําที่ประตูห$องมั่นคงหรือกรงเหล็กเพียงแห0งเดียวก็ได$ คําอธิบาย เมื่อนําเงินและเอกสารแทนตัวเงินเก็บในตู#นิรภัยเรียบร#อยแล#ว ให#กรรมการเก็บรักษาเงิน ใสกุ ญ แจตู# นิ ร ภั ย ให# เรี ย บร# อ ย และให# ก รรมการเก็ บ รั ก ษาเงิ น ทุ ก คนลงลายมื อ ชื่ อ บนกระดาษปR ด ทั บ หรือประจําตราครั่งของกรรมการเก็บรักษาเงินแตละคนไว#บนเชือกผูกมัดตู#นิรภัย ซึ่งหากมีการเปRดตู#นิรภัย กระดาษที่ปRดทับหรือตราประจําครั่งจะต#องถูกทําลาย ในกรณี ที่ตู#นิรภัยตั้งอยูในห#องมั่นคงหรือกรงเหล็ก การลงลายมื อ ชื่ อบนกระดาษปR ด ทั บ หรือการประจํ าตราครั่งของกรรมการเก็บ รักษาเงิน จะทํ าที่ ประตู ห#องมั่นคงหรือกรงเหล็กเพียงแหงเดียวก็ได# ข$อ 93 ในวันทําการถัดไป หากจะต$องนําเงินออกจ0าย ให$คณะกรรมการเก็บรักษาเงิน มอบเงินที่เก็บรักษาทั้งหมดให$ผู$อํานวยการกองคลังหรือเจ$าหน$าที่การเงิน แล$วแต0กรณี รับไปจ0ายโดยให$ ผู$อํานวยการกองคลังหรือเจ$าหน$าที่การเงิน แล$วแต0กรณี ลงลายมือชื่อรับเงินไว$ในรายงานเงินคงเหลือ ประจําวันก0อนวันทําการที่รับเงินไปจ0าย คําอธิบาย ในวันทํ าการถัดไป หากต# องนํ าเงินออกจายให#คณะกรรมการเก็บรักษาเงินมอบเงินที่ เก็ บ รักษาทั้งหมดมอบให#ผู#อํานวยการกองคลังหรือเจ#าหน#าที่การเงินรับไปเพื่อจาย โดยให#ผู#อํานวยการกองคลังหรือ เจ#าหน#าที่การเงิน ลงลายมือชื่อรับเงินไว#ในรายงานเงินคงเหลือประจําวันกอนวันทําการที่รับเงินไปจาย ข$อ 94 การเปu ดประตูห$องมั่น คง หรือประตูกรงเหล็ก หรือตู$นิ รภัยให$ กรรมการเก็ บ รักษาเงินตรวจกุญแจ ลายมือชื่อบนแผ0นกระดาษปuดทับ หรือตราประจําครั่งของกรรมการเก็บรักษาเงิน เมื่อปรากฏว0าอยู0ในสภาพเรียบร$อยจึงเปuดได$ หากปรากฏว0าแผ0นกระดาษปuดทับหรือตราประจําครั่งของกรรมการเก็บรักษาเงินอยู0ใน สภาพไม0เรียบร$อย หรือมีพฤติการณอื่นใดที่สงสัยว0าจะมีการทุจริตให$รายงานให$หัวหน$าส0วนราชการนั้น ทราบเพื่อพิจารณาสั่งการโดยด0วน

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 72


คําอธิบาย กอนการเปRดประตูห#องมั่นคง หรือประตูกรงเหล็ก หรือตู#นิรภัย ให#กรรมการเก็บรักษาเงิน ตรวจกุญแจ ลายมือชื่อบนแผนกระดาษปRดทับ หรือตราประจําครั่งกอน หากอยูในสภาพเรียบร#อยจึงจะ สามารถเปRดได# หากปรากฏวาแผนกระดาษปR ด ทับ หรือ ตราประจํ าครั่งอยู ในสภาพไมเรี ยบร# อย หรือ มี เหตุอื่นที่นาสงสัยวาจะมีการทุจริตให#รายงานให#หัวหน#าสวนราชการนั้นทราบเพื่อพิจารณาสั่งการโดยดวน

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 73


หมวด 8 การนําเงินส0งคลังและฝากคลัง ข$อ 95 เงิน ที่เบิกจากคลัง ถ$าไม0ได$จ0ายหรือจ0ายไม0หมด ให$ส0วนราชการผู$เบิ กนําส0ง คืนคลังภายในสิบห$าวันทําการ นับจากวันรับเงินจากคลัง ใน กรณี ที่ ส0 ว นราชการมี ก ารรั บ คื น ที่ ไ ด$ จ0 า ยไป แล$ ว ให$ นํ าส0 ง คื น คลั ง ภ ายใน สิบห$าวันทําการนับจากวันที่ได$รับคืน คําอธิบาย เงินที่หนวยงานเบิกจากคลังแล#วไมได#จายหรือจายไมหมดให#หนวยงานสงคืนคลัง ภายใน 15 วันทําการ นับจากวันรับเงินจากคลัง ในกรณี ที่ มี ก ารรั บ คื น เงิ น ที่ ไ ด# จ ายให# แ กเจ# า หนี้ ห รื อ ผู# รั บ เงิ น ไปให# ส งคื น คลั ง ภายใน 15 วันทําการนับจากวันที่ได#รับเงินคืน ข$อ 96 การนําเงิน ส0งคลัง ถ$านําส0งก0อนสิ้นปJงบประมาณหรือก0อนสิ้นระยะเวลาเบิก เงินที่กันไว$เบิกเหลื่อมปJ ให$ส0วนราชการนําส0งเปนเงินเบิกเกินส0งคืน แต0ถ$านําส0งภายหลังกําหนดดังกล0าว ให$นําส0งเปนรายได$แผ0นดินประเภทเงินเหลือจ0ายปJเก0าส0งคืน คําอธิบาย การนํ า สงเงินกอนสิ้นป6 งบประมาณหรือกอนสิ้ นระยะเวลาเบิ ก เงินที่ กันไว#เบิ กเหลื่ อมป6 ให#สวนราชการนํ าสงเป/ นเงินเบิก เกินสงคืน แตถ#านํ าสงภายหลังสิ้ นป6 งบประมาณหรือหลังสิ้นระยะเวลา เบิกเงินที่กันไว#เบิกเหลื่อมป6 ให#นําสงเป/นรายได#แผนดิน ประเภทเงินเหลือจายป6เกาสงคืน ตัวอยาง เมื่อวันที่ 25 กันยายน 2556 หนวยงานมีหลักฐานการจายและได#ขอเบิกเงิน จากคลัง จํานวน 1,000 บาท ตอมาวันที่ 3 ตุลาคม 2556 เจ#าหน#าที่ ตรวจสอบหลักฐานการจายของ รายการขอเบิกจํานวนดังกลาว พบวา หลักฐานการจาย จายเกินสิทธิ์ จํานวน 200 บาท หนวยงานต#อง เรียกคืนเงินจากเจ#าหนี้หรือผู#รับเงิน และนําสงเงินจํานวน 200 บาท เป/นรายได#แผนดิน ประเภทเงินเหลือ จายป6เกาสงคืน

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 74


ข$อ 97 เงิน ทั้งปวงที่ อยู0ในความรับ ผิดชอบของส0วนราชการ ให$ นํ าส0งหรือ นําฝาก คลังภายในกําหนดเวลา ดังต0อไปนี้ 1. เช็ค ดราฟต หรือตั๋วแลกเงิน ให$นําส0งหรือนําฝากในวันที่ได$รับหรืออย0างช$าภายใน วันทําการถัดไป 2. เงิ น รายได$ แ ผ0 น ดิ น ให$ นํ าส0 ง อย0 า งน$ อ ยเดื อ นละหนึ่ ง ครั้ ง แต0 ถ$ าส0 ว นราชการใด มีเงินรายได$แผ0นดินเก็บรักษาในวันใดเกินหนึ่งหมื่นบาท ก็ให$นําเงินส0งโดยด0วนแต0อย0างช$าต$องไม0เกิน สามวันทําการถัดไป 3. เงิน เบิ กเกิ น ส0งคืน หรือเงิน เหลือจ0ายปJ เก0าส0งคื น ให$ นํ าส0งภายในสิบ ห$ าวัน ทํ าการ นับจากวันรับเงินจากคลังหรือนับจากวันที่ได$รับคืน 4. เงินนอกงบประมาณ ให$นําฝากคลังอย0างน$อยเดือนละหนึ่งครั้ง แต0สําหรับเงินที่เบิก จากคลังเพื่อรอการจ0าย ให$นําฝากคลังภายในสิบห$าวันนับจากวันรับเงินจากคลัง คําอธิบาย ให# ส วนราชการให# นํ า เงิ น ที่ อ ยู ในความรั บ ผิ ด ชอบทั้ ง หมดสงหรื อ นํ า ฝากคลั ง ภายใน กําหนดเวลา ดังตอไปนี้ 1. เช็ค ดราฟต3 หรือตั๋วแลกเงิน ให#นําสงหรือนําฝากในวันที่ได#รับหรืออยางช#าภายในวันทํา การถัดไป ยกเว#นเช็คที่เป/นหลักประกันซองสามารถเก็บไว#ได# 7 วันถ#าเกิน 7 วันต#องนําฝากคลัง 2. เงิ น รายได# แ ผนดิ น ให# นํ า สงอยางน# อ ยเดื อ นละ1 ครั้ ง แตถ# า มี เงิ น รายได# แ ผนดิ น เก็บรักษาในวันใดเกิน 10,000 บาท ให#นําเงินสงโดยดวนอยางช#าต#องไมเกิน 3 วันทําการถัดไป 3. เงินเบิกเกินสงคืนหรือเงินเหลือจายป6เกาสงคืนให#นําสงภายใน 15 วันทําการนับจาก วันรับเงินจากคลังหรือนับจากวันที่ได#รับเงินคืน 4. เงิน นอกงบประมาณ ให# นํา ฝากคลั งอยางน# อ ยเดื อ นละ 1 ครั้ งแตสํ า หรั บ เงิ น ที่ เบิ ก จากคลังเพื่อรอการจายให#นําฝากคลังภายใน 15 วันนับจากวันรับเงินจากคลัง ข$อ 98 ให$หัวหน$าหน0วยงานผู$เบิกหรือผู$ที่ได$รับอบหมายตามข$อ 9 เปนผู$นําเงินส0งคลัง คําอธิบาย ผู#มีหน#าที่ในการนําเงินสงคลัง คือ หัวหน#าหนวยงานผู#เบิกหรือผู#ที่หัวหน#าหนวยงานผู#เบิก มอบหมายเป/นลายลักษณ3อักษร

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 75


ข$อ 99 วิ ธี ก ารนํ า เงิ น ส0 งคลั งหรื อ ฝากคลั ง ให$ ห น0 ว ยงานผู$ เบิ ก ในส0 ว นกลาง หรื อ ในส0วนกูมิภาคจัดทําใบนําฝากเงิน พร$อมทั้งนําเงินสด เช็ค ดราฟต ตั๋วแลกเงิน ฝากเข$าบัญชีเงินฝาก ธนาคารของกรมบั ญ ชี ก ลาง หรื อ ของสํ า นั ก งานคลั งจั ง หวั ด แล$ ว แต0 ก รณี โดยปฏิ บั ติ ต ามวิ ธี ก าร ที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย วิธีการนําเงินสงคลังหรือฝากคลัง ให#หนวยงานผู#เบิกจัดทําใบนําฝากเงิน พร#อมนําเงินสด เช็ ค ดราฟต3 ตั๋ วแลกเงิน ฝากเงิ นเข# า บั ญ ชี เงินฝากธนาคารของกรมบั ญ ชี ก ลาง สํ า หรับ หนวยงานผู# เบิ ก ในสวนกลาง หรือฝากเข#าบัญ ชีเงินฝากของสํานั กงานคลังจังหวัดสํ าหรับหนวยงานผู#เบิกในสวนภู มิภ าค โดยปฏิบัติตามที่กระทรวงการคลังกําหนด ข$อ 100 หน0ว ยงานผู$ เบิ ก ที่ ใช$วิ ธีการเชื่ อ มโยงข$ อ มู ลเข$ าระบบหรือวิ ธีการอื่ น ให$ ถือ ปฏิบัติตามที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย กรณีที่สวนราชการได#รับการยกเว#นการนําเงินสงเงินโดยวิธีอื่น ให#ถือปฏิบัติตามหลักเกณฑ3ที่ กระทรวงการคลั งกํ าหนด เชน การนํ าสงเงินด# วยการ Interface ข#อมูลของ กรมสรรพากร กรมสรรพสามิ ต กรมศุลกากร

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 76


หมวด ๙ การกันเงินไว$เบิกเหลื่อมปJ ข$อ ๑๐๑ ส0วนราชการใดได$ก0อหนี้ผูกพันไว$ก0อนสิ้นปJงบประมาณ โดยการซื้อทรัพยสิน จ$ า งทํ า ของ หรื อ เช0 าทรั พ ยสิ น ที่ มี ใ บสั่ งซื้ อ ใบสั่ งจ$ า ง หรื อ สั ญ ญาหรื อ ข$ อ ตกลงและมี ว งเงิ น ตั้ ง แต0 ห$ าหมื่ น บาทขึ้ น ไปหรือ ตามที่ ก ระทรวงการคลั งกํ าหนด กรณี ที่ ไม0 สามารถเบิ ก เงิ นไปชํ าระหนี้ ได$ ทั น สิ้นปJ งบประมาณ ให$ถือว0าใบสั่งซื้อหรือใบสั่งจ$างหรือสัญ ญาหรือข$อตกลงที่ จัดทํ าหรือลงไว$ในระบบ เปนการขอกันเงินไว$เบิกเหลื่อมปJต0อไปได$อีกเปนเวลาหกเดือนนับจากวันสิ้นปJงบประมาณ ในกรณี ที่ส0วนราชการไม0ได$ก0อหนี้ผูกพัน แต0มีความจําเปนต$องใช$จ0ายเงินนั้นต0อไปอีก ให$ ก ระทรวงเจ$ าสั งกั ด ขอทํ า ความตกลงกั บ กระทรวงการคลั ง เมื่ อ ได$ รับ อนุ มั ติ จากรั ฐ มนตรี ว0 าการ กระทรวงการคลังแล$วให$ขอกันเงินไว$เบิกเหลื่อมปJได$ คําอธิบาย การกั น เงิ น ไว# เบิ ก เหลื่ อ มป6 หมายถึ ง การดํ า เนิ น การเพื่ อ ให# เงิ น งบประมาณป6 ป; จ จุ บั น ที่ เบิ ก จายจากคลั ง ไมทั น ภายในสิ้ น ป6 ง บประมาณ ให# ส ามารถนํ า เบิ ก จายในป6 ง บประมาณถั ด ไป โดยเงินงบประมาณนั้นไมถูกพับไป หนี้ผูกพัน หมายถึง การทํานิติกรรมของหนวยงาน เชน 1. การซื้อทรัพย3สินจ#างทําของ หรือเชาทรัพย3สินที่มีใบสั่งซื้อ ใบสั่งจ#าง สัญญา หรือข#อตกลง ตามระเบียบการเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงินและการนําเงินสงคลัง พ.ศ. ๒๕๕๑ ข#อ ๑๐๑ 2. ภาระผู ก พั นที่ มิ ใชเกิ ด จากการสั่ ง ซื้ อ สั่ ง จ# า ง หรื อ เชาทรั พ ย3 สิน ตามที่ กํ าหนดไว# ใน หนังสือกระทรวงการคลังดวนที่สุด ที่ กค ๐๔๐๙.๗/ว๗๘ ลงวันที่ ๑๒ กันยายน ๒๕๔๖ 3. ข# อ ผู ก พั น ของสวนราชการ และรั ฐ วิ ส าหกิ จ ที่ มี ต อรั ฐ วิ ส าหกิ จ เชน การไฟฟ= า สวนภูมิภาค เป/นต#น ให#สวนราชการที่ได#กอหนี้ผูกพันไว#กอนสิ้นป6งบประมาณ โดยสั่งซื้อ สั่งจ#าง หรือการเชา ทรัพ ย3สินที่ มีใบสั่ งซื้ อ ใบสั่ งจ#าง หรือ สัญ ญาหรือ ข# อตกลงและมี วงเงินตั้ งแต 50,000 บาทขึ้นไป กรณี ไมสามารถเบิกเงินไปชําระหนี้ได#ทันสิ้นป6งบประมาณให#ถือวาใบสั่งซื้อ ใบสั่งจ#าง หรือสัญญาหรือข#อตกลง ที่จัดทําหรือลงไว#ในระบบการบริหารการเงินการคลังภาครัฐด# วยระบบอิเล็กทรอนิกส3 (GFMIS) เป/ นการ ขอกันเงินไว#เบิกเหลื่อมป6ตอไปได#อีก ๖ เดือนปฏิทินนับจากวันสิ้นป6งบประมาณ

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 77


กรณี ที่ ส วนราชการไมได# ก อหนี้ ผู ก พั น แตมี ค วามจํ า เป/ น ต# อ งใช# จ ายเงิ น นั้ น ตอไปอี ก ให# ก ระทรวงเจ# า สั ง กั ด ขอทํ า ความตกลงกั บ กระทรวงการคลั ง เมื่ อ ได# รั บ อนุ มั ติ จ ากรั ฐ มนตรี ว าการ กระทรวงการคลังแล#วให#ขอกันเงินไว#เบิกเหลื่อมป6ได# ข$ อ ๑ ๐ 2 การขอกั น เงิ น ไว$ เ บิ กเห ลื่ อ มปJ ส0 ว น ราชการต$ องดํ าเนิ น การก0 อ น สิ้นปJงบประมาณ โดยปฏิบัติตามวิธีการที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย การขอกันเงินไว#เบิกเหลื่อมป6 สวนราชการต#องดําเนินการกอนสิ้นป6งบประมาณ โดยปฏิบัติ ตามวิธีการที่กระทรวงการคลังกําหนด ในแตละป6งบประมาณ เชน การขอกันเงินไว#เบิกเหลื่อมป6 พ.ศ. 2555 ให#หนวยงานถือปฏิบัติตามหนังสือดวนที่สุด ที่ กค 0406.6/ว 100 ลงวันที่ 7 กันยายน 2555

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 78


หมวด 10 การควบคุมและตรวจสอบ

ข$อ ๑๐๓ ให$ ห น0 ว ยงานผู$ เบิ ก นํ าเอกสารการรั บ จ0 ายเงิน มาเปนหลั ก ฐานบั น ทึ กบั ญ ชี ตามหลักการและนโยบายบัญชีที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย หนวยงานผู#เบิกต#องบันทึกบัญชีตามหลักการและนโยบายบัญชีที่กระทรวงการคลังกําหนด ป; จ จุ บั น คื อ หลั ก การและนโยบายบั ญ ชี ฉบั บ ที่ 2 มกราคม 2546 โดยนํ า เอกสารการรั บ จายเงิ น เป/นหลักฐานบันทึกรายการบัญชีและควรมีการจัดเก็บเอกสาร/หลักฐานประกอบรายการอยางเป/นระบบ และจัดทําทะเบี ยนคุ มตาง ๆ สําหรับใช# ในการตรวจสอบบัญ ชีในระบบ GFMIS เพื่ อเป/นเครื่องมือในการ ติ ด ตามป= อ งกั น และควบคุ ม ในการปฏิ บั ติ ง านการเงิ น ตามแนวทางที่ ก รมบั ญ ชี ก ลางกํ า หนด (หนั ง สื อ กรมบัญชีกลางที่ กค ๐๔๒๓.๓/ว ๒๘๑ ลงวันที่ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๕๕ เรื่อง แนวทางการตรวจสอบบัญชี ของสวนราชการในระบบ GFMIS ข$ อ ๑๐๔ ทุ กสิ้ น วัน ทํ าการ ให$ เจ$ าหน$ าที่ ก ารเงิน ของส0 ว นราชการตรวจสอบจํ านวน เงินสดและเช็คคงเหลือกับรายงานเงินคงเหลือประจําวันที่กรมบัญชีกลางกําหนด เมื่อสิ้นปJงบประมาณ ให$ส0วนราชการจัดทํารายงานการเงินเสนอหัวหน$าส0วนราชการ พร$อมทั้งส0งให$สํานักงานการตรวจเงินแผ0นดินเพื่อตรวจสอบรับรอง ตามวิธีการที่กรมบัญชีกลางกําหนด คําอธิบาย ทุกสิ้นวันทําการหลังสิ้นสุดเวลาการรับ - จายเงินแล#ว ให#เจ#าหน#าที่การเงินของสวนราชการ เก็ บ ยอดคงเหลื อในทะเบี ยนคุ ม ตางๆ ที่ เกี่ ย วข# อ ง เชน ทะเบี ย นคุ ม เงินนอกงบประมาณประเภทตางๆ ทะเบียนคุมการรับและนําสงเงินรายได#แผนดินทะเบียนคุมเงินฝากธนาคารและสมุดคูฝากชองของเงินสด เงินฝากธนาคารหรือเงินฝากสวนราชการผู#เบิกตามสภาพของเงินมาจัดทํารายงานเงินคงเหลือประจําวัน และตรวจสอบจํ า นวนเงิ นสดและเช็ค คงเหลื อ ให# ถู ก ต# อ งตรงกั นแล# ว ให# ก รรมการเก็ บ รั กษาเงิ นลงนาม เพื่อเสนอหัวหน#าสวนราชการ รวมทั้งให#ตรวจสอบยอดเงินสดคงเหลือยกไปของงบทดลองในระบบ GFMIS ให#ตรงกันด#วย เมื่ อสิ้ นป6 ง บประมาณ ให# ส วนราชการจั ด ทํ า รายงานการเงินเสนอหั วหน# า สวนราชการ พร#อมทั้งสงให#สํานักงานการตรวจเงินแผนดินเพื่อตรวจสอบรับรอง ตามหนังสือดวนมาก ที่ กค ๐๔๒๓.๓/ ว ๓๓๕ ลงวั น ที่ ๓๑ สิ ง หาคม ๒๕๕๕ เรื่ อ ง แนวปฏิ บั ติ ท างบั ญ ชี สิ้ น ป6 ง บประมาณ ในข# อ ๓.๑ (๓) คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 79


กรมบัญชีกลาง กําหนดให#สวนราชการระดับหนวยเบิกจาย จัดสงรายงานงบทดลองประจําป6 ให#สํานักงาน การตรวจเงิ น แผนดิ น หรื อ สํ า นั ก งานการตรวจเงิ น แผนดิ น ภู มิ ภ าค ภายใน ๖๐ วั น นั บ จากวั น สิ้ นป6 ง บประมาณ ซึ่ งงบทดลองที่ ห นวยงานจั ดสงให# สํานั ก งานการตรวจเงิ นแผนดิ น หนวยงานจะต# อ ง ตรวจสอบข#อมูลทางบัญชี และบันทึกรายการบัญชีที่ยังบันทึกไมครบถ#วนหรือไมถูกต#อง พร#อมทั้งปรับปรุง แก# ไ ขข# อ คลาดเคลื่ อ นทางบั ญ ชี ใ ห# ค รบถ# ว นสมบู ร ณ3 และรายการปรั บ ปรุ ง บั ญ ชี ต ามเกณฑ3 ค งค# า ง ณ วันสิ้นป6งบประมาณภายใน ๓๐ วัน นับจากวันสิ้นป6งบประมาณ ข$อ 105 ให$ห น0วยงานผู$เบิกมีหน$าที่ให$คําชี้แจงและอํานวยความสะดวกแก0เจ$าหน$าที่ ของสํานักงานการตรวจเงินแผ0นดินในการตรวจสอบรายงานการเงินและหลักฐานการจ0าย กรณีที่ได$รับ การทักท$วงจากสํานักงานการตรวจเงินแผ0นดิน ถ$าหน0วยงานผู$เบิกไม0เห็นด$วยกับข$อทักท$วง ให$ชี้แจง เหตุผลและรายงานให$กระทรวง ทบวง กรม หรือรัฐวิสาหกิจ เจ$าของงบประมาณ แล$วแต0กรณีทราบ ภายในสิ บ วั น นั บ แต0 วั น ที่ ไ ด$ รั บ แจ$ งข$ อ ทั ก ท$ ว งจากสํ า นั ก งานการตรวจเงิ น แผ0 น ดิ น หากเจ$ าของ งบประมาณดังกล0าวเห็นว0าคําชี้แจงนั้นมีเหตุผลสมควร ให$พิจารณาดําเนินการขอให$กระทรวงการคลัง วินิจฉัยภายในสิบวันนับแต0วันที่ได$รับแจ$งจากหน0วยงานผู$เบิก ภายในสามสิบวันนับแต0วันที่ได$รับคําขอจากเจ$าของงบประมาณ เมื่อกระทรวงการคลัง ได$ วิ นิ จ ฉั ย คํ า ชี้ แ จงเปนประการใดแล$ ว ให$ แ จ$ ง ให$ ก ระทรวง ทบวง กรม หรื อ รั ฐ วิ ส าหกิ จ เจ$ าของ งบประมาณและสํานักงานการตรวจเงินแผ0นดินทราบ ในกรณีที่เจ$าของบประมาณดังกล0าวจะต$องปฏิบัติ ตามคําวินิจฉัยของกระทรวงการคลัง ให$ปฏิบัติให$เสร็จสิ้นพร$อมทั้งแจ$งสํานักงานการตรวจเงินแผ0นดิน ทราบภายในสิบวันนับแต0วันที่ได$รับทราบผลการวินิจฉัย คําอธิบาย หนวยงานผู# เบิกมีหน# าที่ ให# คําชี้แจงและอํานวยความสะดวกแกเจ#าหน# าที่ข องสํานั กงาน การตรวจเงินแผนดิน (สตง.) ในการตรวจสอบรายงานการเงินและหลักฐานการจายเงิน โดยหนวยงานผู#เบิก จะต#องเตรียมเอกสาร หลักฐานให#พร#อมเพื่อสะดวกแกการตรวจสอบ และชี้แจงข#อซักถามของ ในกรณี ที่ สตง. ตรวจสอบแล#วปรากฏวามีข#อทักท#วง หากหนวยงานผู#เบิกไมเห็นด#วยกับข#อทักท#วงดังกลาว หนวยงาน ผู# เบิ ก สามารถทํ า หนั ง สื อ ชี้ แ จงเหตุ ผลไปยั ง กระทรวง ทบวง กรม หรือ รั ฐวิ สาหกิ จเจ# า ของงบประมาณ แล#วแตกรณี ท ราบ ภายใน 10 วัน นับ แตวันที่ ได#รับแจ#งข#อทั กท#วงจาก สตง. หากเจ#าของงบประมาณ เห็นด#วยกับคําชี้แจงของหนวยงานผู#เบิก ให#ดําเนินการขอให#กระทรวงการคลังวินิจฉัยภายใน 10 วันนับแต วันที่ได#รับแจ#งจากหนวยงานผู#เบิก เมื่ อกระทรวงการคลังได# วินิจฉั ยคํ าชี้แจงเรียบร#อยแล# ว ให# แจ# งกระทรวง ทบวง กรม หรื อ รัฐวิสาหกิจ เจ#าของงบประมาณ และสํานั กงานการตรวจเงินแผนดินทราบภายใน 30 วัน นับแตวันที่ได#รับ คําร#องขอจากเจ#าของงบประมาณ กรณีที่เจ#าของงบประมาณจะต#องปฏิบัติตามคําวินิจฉัยของกระทรวงการคลัง คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 80


ให# ป ฏิ บั ติ ให# เสร็ จ สิ้ น พร# อ มแจ# งให# สตง. ทราบภายใน 10 วั น นั บ แตวั น ที่ ได# รั บ ทราบผลการวิ นิ จ ฉั ย ของกระทรวงการคลัง ข$อ ๑๐๖ การตรวจสอบภายในของส0วนราชการให$เปนไปตามที่กระทรวงการคลังกําหนด คําอธิบาย การตรวจสอบภายในของสวนราชการให#ปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงการคลังวาด#วยการ ตรวจสอบภายในของสวนราชการ พ.ศ. ๒๕๕๑ พร#อมทั้งแนวปฏิบัติที่เกี่ยวข#องอื่น ๆ ข$อ 107 เมื่ อปรากฏว0าส0วนราชการแห0งใดปฏิ บั ติเกี่ยวกั บการเบิ กจ0ายเงิน การเก็ บ รัก ษาเงิ น และการนํ าเงิน ส0 งคลั งไม0 ถูก ต$ อ งตามระเบี ย บ ให$ หั วหน$ าส0 ว นราชการระดั บ กรม หรือ ผู$ ว0 า ราชการจังหวัดแล$วแต0กรณี พิจารณาสั่งการให$ปฏิบัติให$ถูกต$องโดยด0วน คําอธิบาย เมื่ อ ปรากฏวาสวนราชการแหงใดปฏิ บั ติ เกี่ ย วกั บ การเบิ ก จายเงิ น การเก็ บ รั ก ษาเงิ น และนําเงินสงคลังไมถูกต#องตามระเบียบ สําหรับสวนราชการสวนภูมิภ าคให#รายงานให#หัวหน#าหนวยงาน ทราบเพื่ อหั วหน# า ระดั บหนวยงานจะได# รายงานผู# วาราชการจั งหวัด พิ จ ารณาสั่ งการให# ป ฏิ บั ติ ให# ถู กต# อง โดยดวน สําหรับสวนราชการสวนกลางให#รายงานไปยังหัวหน#าสวนระดับกรมเพื่อพิจารณาสั่งการให#ปฏิบัติ ให#ถูกต#องโดยดวน ข$อ ๑๐๘ หากปรากฏว0าเงินในความรับผิดชอบของส0วนราชการแห0งใดขาดบัญชี หรือ

สูญหายเสียหายเพราะการทุจริต หรือมีพฤติการณที่ส0อไปในทางไม0สุจริตหรือเพราะเหตุหนึ่งเหตุใดซึ่งมิใช0 กรณี ปกติ ให$ หัวหน$าส0วนราชการระดับกรมหรือผู$ว0าราชการจังหวัดแล$วแต0กรณี รีบรายงานพฤติการณ ให$กระทรวงเจ$าสังกัดทราบโดยด0วน และดําเนินการสอบสวนหาตัวผู$รับผิดตามหลักเกณฑที่กําหนดไว$ใน ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีว0าด$วยหลักเกณฑการปฏิบั ติเกี่ยวกับความรับผิดทางละเมิดของเจ$าหน$าที่ ในกรณีที่เห็นว0าเปนความผิดอาญาแผ0นดินให$ฟUองร$องดําเนินคดีแก0ผู$กระทําความผิดด$วย คําอธิบาย เงินขาดบัญชี หมายความวา การรับจายเงิน การเก็บรักษาเงินของหนวยงานของรัฐหรือที่ อยูในความรับผิดชอบของหนวยงานของรัฐ รวมทั้งการจัดเก็บภาษีอากร คาธรรมเนียม และรายได#อื่นๆ ของ หนวยงานของรั ฐ ที่ ไ มเป/ น ไปตามกฎหมาย ระเบี ย บ ข# อ บัง คั บ หรื อ มติ ค ณะรั ฐ มนตรี และกอให# เ กิ ด ความเสียหายแกหนวยงานของรัฐ

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 81


ทุจริต ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 1 หมายความวา เพื่อแสวงหาประโยชน3มิควรได# โดยชอบด#วยกฎหมายสําหรับตนเองหรือผู#อื่น ไมสุจริต หมายความวา ประพฤติมิชอบ ตัวอยางเชน รู#วาตนไมมีสิทธิ์รับเงินแตรับเงินไว# กรณีหัวหน#าสวนราชการระดับกรมหรือผู#วาราชการจังหวัด พบวาเงินในความรับผิดชอบ ของสวนราชการแหงนั้น เงินขาดบัญชี/สูญหาย เพราะการทุจริตหรือพฤติการณ3สอไปในทางไมสุจริต หรือ เหตุอื่นๆ ที่ไมใชกรณี ปกติให#รีบรายงานเหตุดังกลาวให#กระทรวงเจ#าสังกัดทราบโดยดวน และดําเนินการ สอบสวนหาตั ว ผู# รั บ ผิ ด ตามหลั ก เกณฑ3 ที่ กํ า หนดไว# ในระเบี ย บสํ า นั ก นายกรั ฐ มนตรี วาด# วยหลั ก เกณฑ3 การปฏิบัติเกี่ยวกับความรับผิดทางละเมิดของเจ#าหน#าที่ พ.ศ. 2539 และหากความผิดดังกลาวเป/นความผิด อาญาแผนดินก็ให#ฟ=องร#องดําเนินคดีแกผู#กระทําความผิดด#วย

***********************************

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 82


บทที่ 4 บทสรุป ระเบียบการเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงินและการนําเงินสงคลัง เป/นการกําหนด หลักเกณฑ3 วิธีการ ขั้ นตอนการปฏิ บัติงาน การควบคุ ม การสอบทานการปฏิ บัติ งานและการตรวจสอบ เกี่ ย วกั บ การเบิ ก จายเงิ นงบประมาณของสวนราชการ เพื่ อ ให# เจ# า หน# า ที่ ผู# ป ฏิ บั ติ ง านของสวนราชการ ถือปฏิบัติเป/นมาตรฐานเดียวกัน ภายใต#บทบัญญัติของพระราชบัญญัติระเบียบที่กําหนดให#หนวยงานภาครัฐ กําหนดระเบียบวิธีการปฏิบัติเพื่อให#การใช#จายเงินงบประมาณของประเทศเกิดประโยชน3และคุ#มคา รวมทั้ง กําหนดวิธีการปฏิบัติงานให#สอดคล#องกับระบบการบริหารการเงินการคลังภาครัฐด#วยระบบอิเล็กทรอนิกส3 (GFMIS) ซึ่ งเป/นระบบปฏิบัติ การที่ รวมฐานข# อมู ลการปฏิบั ติงานของภาครัฐทั้ งหมด โดยสามารถแสดง ภาพรวมเกี่ยวกับงบประมาณของประเทศทั้งหมด การบริ ห ารงบประมาณของประเทศจะเกิ ดประสิ ท ธิ ภ าพ หากเจ# า หน# าที่ ผู#ป ฏิ บั ติ งาน ของหนวยงานสามารถปฏิบัติงานได#ถูกต#อง รวดเร็ว ทําให#งบประมาณหมุนเวียนเข#าสูระบบเศรษฐกิจของ ประเทศ เพิ่มปริมาณเงินหมุนเวียนในระบบ สงผลให#อัตราการขยายตัวของเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศ เติบโต สามารถแขงขันในเวที โลกได# ระเบียบการเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บ รักษาเงิน และการนําเงิน สงคลัง จึงเป/นเครื่องมืออยางหนึ่งที่ภ าครัฐใช#ในการกํากับ ดูแลการใช#จายเงินงบประมาณของหนวยงาน ให#เกิดประสิทธิผลบรรลุเป=าหมายสูงสุด

***********************************

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 83


บทที่ 5 คําถาม – คําตอบ ที่พบบ0อย 1. คําถาม

คําตอบ

2. คําถาม

คําตอบ

พระราชบัญญัติเงินคงคลัง พ.ศ. 2491 และที่แก#ไขเพิ่มเติม มาตรา 4 วรรคสอง บัญญัติ ให#อํ านาจรัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลังในการกําหนดข#อบังคั บอนุญ าตให# หัวหน# า สวนราชการ หั ก รายจายจากเงิ น ที่ จ ะต# อ งสงเข# า บั ญ ชี เงิ น คงคลั งบั ญ ชี ที่ 1 หรื อ สง คลังจังหวัดหรือคลังอําเภอได# ในกรณีใดบ#าง 1. รายจายที่หักนั้นเป/นรายจายที่มีกฎหมายอนุญาตให#จายได# 2. รายจายที่ จํ า เป/ นต# อ งจายตามระเบี ย บที่ ได# รั บ ความตกลงจากกระทรวงการคลั ง เพื่อเป/นคาสินบนรางวัล หรือคาใช#จายในการจัดให#ได#มาซึ่งเงินอันพึงชําระให#แกรัฐบาล 3. รายจายที่ต#องจายคืนให#แกบุคคลใดๆ เพราะเป/นเงินไมพึงชําระให#แกรัฐบาล ในกรณี ที่ สวนราชการหรือ รัฐวิ สาหกิ จมี ความจํ าเป/ นเรงดวน ต# องจายเงินหรื อกอหนี้ ผูกพันตามพระราชบัญญัติงบประมาณรายจายประจําป6หรือพระราชบัญญัติงบประมาณ รายจายเพิ่มเติมกอนได#รับเงินประจํางวด หรือกอหนี้ผูกพันเกินกวาหรือนอกเหนือจากที่ กํ า หนดไว# ใ นพระราชบั ญ ญั ติ ง บประมาณรายจายประจํ า ป6 หรื อ พระราชบั ญ ญั ติ งบประมาณรายจายเพิ่มเติม สวนราชการหรือรัฐวิสาหกิจต#องขออนุมัติจากใคร คณะรัฐมนตรี

3. คําถาม คําตอบ

เงินที่สวนราชการได#รับจากดอกเบี้ยเงินฝากธนาคาร จะต#องนําสงคลังเป/นรายได#แผนดินหรือไม จะต# อ งนํ า สงคลั ง เป/ น รายได# แ ผนดิ น ตามมาตรา ๒๔ แหงพระราชบั ญ ญั ติ วิ ธี ก าร งบประมาณ พ.ศ. 2502 และที่แก#ไขเพิ่มเติม เพราะถือเป/นเงินที่สวนราชการได#รับเป/น กรรมสิทธิ์ ในลักษณะของดอกผลจากทรัพย3สินของราชการ

4. คําถาม

เงินที่มีผู#มอบให#โดยมีวัตถุประสงค3เพื่อให#สวนราชการใช#จายในกิจการของสวนราชการ นั้นๆ เมื่อเกิดดอกผลสวนราชการจะต#องนําสงคลังหรือไม 1. ถ#ามอบเป/นเงิน ต#องดูวัตถุประสงค3ของผู#มอบวามอบให#พร#อมทั้งดอกผลด#วยหรือไม

คําตอบ

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 84


ถ# ารวมทั้ งดอกผลด# วยสวนราชการเก็ บ ไว#ใช# จ ายได# โดยไมต# องนํ าสงคลั ง แตถ# าไมรวม ดอกผลสวนราชการต#องนําสงคลังเป/นรายได#แผนดิน 2. ถ# ามอบเป/ นทรัพ ย3สิน แล# วมี วัตถุประสงค3ให# นําทรัพ ย3สินนั้นไปหาดอกผลเพื่ อไว#ใช# ในกิจการของสวนราชการ ดอกผลนั้นสวนราชการไมต#องนําสงคลังเป/นรายได#แผนดินให# เก็บไว#ใช#ตามวัตถุประสงค3ของผู#มอบได# 5. คําถาม คําตอบ

งบประมาณที่ได#รับการยกเว#น ไมต#องกระทําการเบิกจายภายในป6งบประมาณ คือ งบใด 1. งบประมาณรายจายข#ามป6 2. งบประมาณรายจายที่ ได# กอหนี้ ผูก พั นไว#ก อนสิ้ นป6 งบประมาณ หรื อ ที่ ได# รับ อนุ มั ติ จากรัฐมนตรีให#เบิกเหลื่อมป6 และได#มีการกันเงินไว#ตามระเบียบ หรือข#อบังคับเกี่ยวกับ การเบิกจายเงินจากคลัง

6. คําถาม

พระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2502 และที่แก#ไขเพิ่มเติมกําหนดให#ใครเป/น ผู#ที่มีอํานาจในการสั่งจายเงินจากคลังเป/นเงินทดรองราชการได# รัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลัง

คําตอบ 7. คําถาม คําตอบ

สวนราชการสามารถนํางบดําเนินงานที่ได#รับจัดสรรเพื่อเป/นคาสาธารณูปโภค ไปถัวจาย เพื่อจายเป/นรายจายประเภทอื่นๆ ภายในงบดําเนินงานได#หรือไม สามารถถัวจายได# หากสวนราชการไมมีหนี้คาสาธารณูปโภคค#างชําระ

8. คําถาม คําตอบ

เมื่อสวนราชการได#รับจัดสรรเงินงบประมาณงบเงินอุดหนุนสวนราชการจะใช#จายอยางไร - ประเภทเงินอุดหนุนทั่ วไป ให# ใช# จายตามรายการและจํานวนเงินที่ กําหนด ในการจัดสรร งบประมาณ หรือการโอนและหรือเปลี่ยนแปลงรายการงบประมาณรายจาย - ประเภทเงินอุดหนุนเฉพาะกิจ ให#ใช#จายตามรายการ จํานวนเงินและรายละเอียดอื่นใดที่ กําหนดในการจัดสรรงบประมาณ หรือการโอนหรือเปลี่ยนแปลงรายการรายการงบประมาณ รายจายและปฏิบัติตามหลักเกณฑ3เดียวกับงบบุคลากร งบดําเนินงาน และ งบลงทุน

9.

เมื่อสวนราชการหรือรัฐวิสาหกิจ ได#รับการจัดสรรงบประมาณรายจายงบกลางและได# นําไปใช#จ ายจนบรรลุวัต ถุป ระสงค3 และเป= าหมายผลผลิต โครงการหรือ รายการในการ จัดซื้อจัดจ#างแล#ว มีเงินเหลือจายต#องดําเนินการอยางไร

คําถาม

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 85


คําตอบ

ให# นํ าสงคื น คลั ง เว# น แต ในกรณี ที่ มี ค วามจํ า เป/ น จะต# อ งนํ า ไปใช# จ ายในรายการอื่ น ๆ ให#ขอทําความตกลงกับสํานักงบประมาณกอน

10. คําถาม คําตอบ

เงินประเภทใดเมื่อสวนราชการรับเงินไว#แล#วนําไปใช#จายได#โดยไมต#องนําสงคลัง 1. เงิ น ที่ ไ ด# รั บ ในลั ก ษณะคาชดใช# ค วามเสี ย หายหรื อ สิ้ น เปลื อ งแหงทรั พ ย3 สิ น และ จําเป/นต#องจายเพื่อบูรณะทรัพย3สินหรือจัดให#ได#ทรัพย3สินคืนมา 2. เงิน รายรั บ ของสวนราชการที่ เป/ น สถานพยาบาล สถานศึ ก ษา หรื อ สถานอื่ น ใด ที่อํานวยบริการอันเป/นสาธารณประโยชน3หรือประชาสงเคราะห3 3. เงินที่ได#รับในลักษณะผลพลอยได#จากการปฏิบัติงานตามอํานาจหน#าที่ 4. เงินที่ได#รับจากการขายหุ#นในนิติบุคคลเพื่อนําไปซื้อหุ#นในนิติบุคคลอื่น

11. คําถาม

รายจายที่ได#กอหนี้ผูกพันไว#กอนสิ้นป6งบประมาณ สามารถกันเงินไว#เพื่อขยายเวลาขอเบิก เงินจากคลังได#เป/นระยะเวลาเทาใด ไมเกิน 6 เดือนปฏิทินของป6งบประมาณถัดไป

คําตอบ 12. คําถาม คําตอบ

ความหมายของเงินของแผนดิน ได#แกเงินประเภทใด เงินรายได#แผนดิน เงินงบประมาณรายจาย เงินนอกงบประมาณ

13. คําถาม คําตอบ

เงินประเภทใดที่สามารถสั่งจายจากบัญชีเงินคงคลังบัญชีที่ 2 หรือคลังจังหวัดได# 1. เงินยืมทดรองราชการ 2. เงินฝาก 3. เงินขายบิล 4. เงินที่จําเป/นต#องจายคืนภายในป6งบประมาณที่นําสงแล#ว เพราะเป/นเงินอันไมพึงต#อง ชําระให#แกรัฐบาล

14. คําถาม คําตอบ

ผู#มีหน#าที่สั่งจายเงินจากบัญชีเงินคงคลังที่ 1 คือใคร รัฐมนตรีวาการกระทรวงการคลังหรือผู#ที่ได#รับมอบหมาย

15. คําถาม

เงิ น ฝากของกระทรวงการคลั ง ที่ ธนาคารแหงประเทศไทย มี กี่ บั ญ ชี แตละบั ญ ชี มี ไ ว# เพื่ออะไร มี 2 บัญชี คือ บัญชีที่ 1 สําหรับรับเงินเข#า (รายรับ) และเงินคงคลัง และบัญชีที่ 2

คําตอบ

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 86


สําหรับจายเงินออก (รายจาย)

16. คําถาม คําตอบ

เงินที่อยูในความรับผิดชอบของสวนราชการมีกี่ประเภทอะไรบ#าง ให#อธิบาย เงินที่อยูในความรับผิดชอบของสวนราชการมี 3 ประเภท ได#แก 1. เงินงบประมาณรายจาย หมายความวา จํานวนเงินอยางสูงที่อนุญาตให#จายหรือให# กอหนี้ผูกพั นได# ตามวัตถุประสงค3และภายในระยะเวลาที่กําหนดไว#ในพระราชบั ญญั ติ งบประมาณรายจาย 2. เงินรายได#แผนดิน หมายความวา เงินทั้งปวงที่สวนราชการจัดเก็บ หรือได#รับไว#เป/น กรรมสิทธิ์ตามกฎหมาย ระเบียบ ข#อบังคับ หรือจากนิติกรรม หรือนิติเหตุ และกฎหมาย วาด#วยเงินคงคลัง และกฎหมายวาด#วยวิธีการงบประมาณ บัญญัติไมให#สวนราชการนั้นๆ นําไปใช#จาย หรือหักไว#เพื่อการใด ๆ 3. เงิ น นอกงบประมาณ หมายความวา เงิ น ทั้ ง ปวงที่ อ ยู ในความรั บ ผิ ด ชอบของ สวนราชการ นอกจากเงินงบประมาณรายจาย เงินรายได#แผนดิน เงินเบิกเกินสงคืน และ เงินเหลือจายป6เกาสงคืน

17. คําถาม

การเก็บรักษาเงินของทางราชการจะต#องเก็บรักษาไว#ในที่ปลอดภัย อยากทราบวาเงินของ ทางราชการจะต#องเก็บรักษาไว# ณ สถานที่ใดบ#าง เงินของทางราชการจะต#องเก็บรักษาไว# ณ สถานที่ดังตอไปนี้ 1. ตู#นิรภัยของทางราชการ ซึ่งตั้งไว#ในที่ปลอดภัย ในที่สํานักงานสวนราชการนั้น 2. ฝากกระทรวงการคลัง สําหรับราชการบริหารสวนกลาง หรือคลังจังหวัด แล#วแตกรณี สําหรับราชการบริหารสวนภูมิภาค 3. ฝากธนาคารที่กระทรวงการคลังอนุญาต

คําตอบ

18. คําถาม คําตอบ

จงให#ความหมายของ “เงินเบิกเกินสงคืน” เงินเบิกเกินสงคืน หมายถึง เงินงบประมาณรายจายที่สวนราชการเบิกจากคลังไปแล#ว แตไมได# จ าย หรื อ จายไมหมด หรื อ จายไปแล# ว ถู ก เรี ย กคื น และได# นํ า สงคลั ง กอน สิ้นป6งบประมาณ หรือกอนสิ้นระยะเวลาเงินกันไว#เบิกเหลื่อมป6

19. คําถาม

เงินเหลือ จายป6 เกาสงคื นเมื่ อ เบิ ก จากคลังไปแล# วไมได# จายหรือ จายไมหมดให# สงคื นคลั ง ภายในกี่วัน

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 87


คําตอบ

ภายใน 15 วันทําการ นับจากวันรับเงินจากคลังหรือจากวันที่รับคืน

20. คําถาม คําตอบ

กรณีเปลี่ยนผู#มีสิทธิใช# GFMIS Token Key จะมีวิธีการดําเนินการอยางไร 1. หนวยเบิกจายขอเปลี่ยนผู#ถือครอง GFMIS Token Key โดยการกรอกแบบลงทะเบียน ผู#มีสิทธิใช# GFMIS Token Key และสงแบบฟอร3มดังกลาวพร#อมแนบสําเนาบัตรประจําตัว ข#าราชการ หรือสําเนาบัตรประจําตัวประชาชน ให#กรมบัญชีกลาง 2. หนวยเบิ ก จายขอเปลี่ ย นผู# ถื อ ครอง GFMIS Token Key สามารถเปลี่ ย นชื่ อ ผาน เครื อ ขาย Internet ได# เองที่ ห นวยงาน ตามหนั ง สื อ กรมบั ญ ชี ก ลาง ที่ กค 0409.4/ ว 359 ลงวันที่ 24 กันยายน 2553

21. คําถาม

ในกรณี ที่ ผู#บ ริห ารของหนวยเบิ ก จายให# ความสํ าคั ญ กั บ การปฏิ บัติ งานในระบบ GFMIS คอนข#างน#อยโดยมีสาเหตุจากความยุงยากของระบบจนมีการมอบหมายให#ลูกจ#างชั่วคราว ทําหน#าที่บันทึกข#อมูลและปฏิบัติงานในทุกขั้นตอนตั้งแตการจัดทํารายการขอเบิกจนถึง ขั้นตอนการจายเงิน จะมีแนวทางป=องกันอยางไร จัดอบรมผู#บริหารของหนวยเบิกจาย โดยให#เน#นในเรื่องการควบคุมภายใน ที่ป=องกันป;ญหา และโอกาสที่จะเกิดการทุจริต พร#อมทั้ง จัดทําคําสั่งหรือมอบหมายเป/นลายลักษณ3อักษร กําหนดบุคคลที่ได#รับมอบหมาย กําหนดหน#าที่ความรับผิดชอบและกําหนดแนวทางการ ควบคุมการปฏิบัติงานอยางชัดเจน

คําตอบ

22. คําถาม

คําตอบ

23. คําถาม คําตอบ

กรณี ที่สวนราชการไมอนุมัติการนําสงแทนกัน (อม.03) ทําให#กรมบัญชีกลางไมสามารถ ประมวลผลรายการนํ าสงเงิน แทนหนวยงานอื่ นจากสถานะ “พั ก รายการ” เป/ น “ผาน รายการ” ได#ต#องดําเนินการแก#ไขอยางไร สํานักงานคลังจังหวัดประสานงานกับสวนราชการให#อนุมัติการนําสงแทนกันและทําความ เข#าใจถึงข#อคลาดเคลื่อนหากทําการไมครบ ตามขั้นตอน การปรับปรุงแผนการใช#จายเงินในระบบ GFMIS จะต#องทําอยางไร เวลาไหน การปรับปรุงแผนในระบบ GFMIS สามารถ ปรับปรุงได#ในเดือนป;จจุบันและเดือนถัดไป ไมสามารถปรับแผนย#อนหลังได#

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 88


24. คําถาม คําตอบ

ใครเป/นผู#อนุมัติการจายเงินของสวนราชการในสวนภูมิภาค หัวหน#าสวนราชการในภูมิภาค

25. คําถาม คําตอบ

หลักฐานการจาย หมายถึงอะไร หลักฐานการจาย หมายถึง หลักฐานที่แสดงวาได#มีการจายเงินให#แกเจ#าหนี้ หรือผู#รับตาม ข#อผูกพันแล#ว เชน ใบเสร็จรับเงิน ใบสําคัญรับเงิน ใบรับรองการจายเงิน แบบคําขอเบิกเงิน ที่มีชองรับเงิน รายงานการจายในระบบ GFMIS แบบที่กระทรวงการคลังกําหนดฯลฯ

26. คําถาม

ถ#าหากข#าราชการ ลูกจ#าง หรือผู#รับบํานาญไมสามารถมารับเงินได#ด#วยตนเองจะมีวิธีการ อยางไร กรณี ที่ข#าราชการ ลูกจ#าง หรือผู#รับบํานาญไมสามารถมารับเงินได# ให#มอบฉันทะให#ผู#อื่น เป/นผู#รับเงินแทนก็ได# โดยใช#ใบมอบฉันทะตามแบบที่กระทรวงการคลังกําหนด

คําตอบ

27. คําถาม คําตอบ

28. คําถาม คําตอบ

หลักฐานการจายที่เป/นใบเสร็จรับเงินจะต#องมีสาระสําคัญอะไรบ#างจึงจะถือวาเป/นหลักฐาน การจายที่สมบูรณ3 ใบเสร็จรับเงินต#องมีสาระสําคัญอยางน#อย 5 ประการ ดังนี้ 1. ชื่อ สถานที่อยู หรือที่ทําการของผู#รับเงิน 2. วัน เดือน ป6 ที่รับเงิน 3. รายการแสดงการรับเงินระบุวาเป/นคาอะไร 4. จํานวนเงินทั้งตัวเลขและตัวอักษร 5. ลายมือชื่อของผู#รับเงิน ถ#าขาดข#อใดข#อหนึ่ง จะใช#เป/นหลักฐานการจายไมได# ข#าราชการหรือลูกจ#างจะต#อง ทําใบรับรองการจายเงินเพื่อนํามาใช#เป/นหลักฐานประกอบการขอเบิกเงินจากคลัง และเมื่อ สวนราชการได#จ ายเงินคืนให# กับข#าราชการหรือ ลูกจ# างแล# ว ให#ทํ าใบสําคั ญรับเงินให# กั บ สวนราชการเพื่อใช#เป/นหลักฐานการจายของสวนราชการ กรณีได#รับหลักฐานการจายเงินเป/น “บิลเงินสด” และมีข#อความครบ 5 รายการ ใช#เป/น หลักฐานการจายได#หรือไม ได# เนื่ อ งจาก ตามระเบี ย บการเบิ ก จายฯ กํ า หนดวาใบเสร็ จ รั บ เงิ น ต# อ งมี สาระสํ า คั ญ อยางน#อย 5 ประการ ตามข#อ 30

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 89


29. คําถาม คําตอบ

กรณีข#าราชการหรือลูกจ#างได#รับใบเสร็จรับเงินแล#วแตเกิดสูญหายจะมีวิธีการอยางไร กรณีที่ได#รับใบเสร็จรับเงินแล#ว แตเกิดสูญหาย ให#ใช#สําเนาใบเสร็จรับเงินซึ่งผู#รับเงินรับรอง เป/ น เอกสารประกอบการขอเบิ ก เงิ น แทนได# แตถ# า ไมอาจขอสํ า เนาใบเสร็ จ รั บ เงิ น ได# ให# ข# าราชการหรื อลู กจ# างทํ า ใบรั บ รองการจายเงิน โดยต# อ งชี้ แ จงเหตุ ผล พฤติ ก ารณ3 ที่ สูญหาย และรับรองวายังไมเคยนําใบเสร็จรับเงินนั้นมาเบิกจาย แม# พ บภายหลังก็จะไม นํามาเบิกจายอีก แล#วเสนอผู#บังคับบัญชาอนุมัติ ซึ่งสวนกลาง หมายถึง อธิบดี สวนภูมิภาค หมายถึง ผู# วาราชการจังหวัด และเมื่ อสวนราชการเบิ กจายเงินให# แ ล#ว ให# ทํ าใบสํา คั ญ รับเงินเป/นหลักฐานการจายของสวนราชการตอไป

30. คําถาม คําตอบ

การจายเงินจะต#องจายเป/นเช็ค ยกเว#นกรณีใดบ#างที่สามารถจายเป/นเงินสดได# 1. จายจากเงินทดรองราชการซึ่งเก็บรักษาไว#เป/นเงินสด 2. จายเงินให#แกข#าราชการ ลูกจ#าง พนักงานราชการ ผู#รับบํานาญหรือเบี้ยหวัด 3. การจายเงินที่มีวงเงินต่ํากวาห#าพันบาท

31. คําถาม คําตอบ

การใช#จายเงินงบประมาณของสวนราชการจะจายได#เมื่อใด การจายเงินของสวนราชการให# กระทํ าได# เฉพาะที่ มี กฎหมาย ระเบี ยบ ข# อบั งคับ คํ าสั่ง กํ า หนดไว# หรื อ มติ ค ณะรั ฐ มนตรี อ นุ ญ าตให# จ ายได# หรื อ ตามที่ ไ ด# รั บ อนุ ญ าตจาก กระทรวงการคลัง และผู#มีอํานาจได#อนุมัติให#จายได#

32. คําถาม คําตอบ

การแก#ไขหลักฐานการจายจะมีวิธีการอยางไร จึงจะถือวาถูกต#องสมบูรณ3 การแก#ไขหลักฐานการจายให#ใช#วิธีขีดฆาแล#วพิมพ3หรือเขียนใหม และให#ผู#รับเงินลงลายมือ ชื่อกํากับไว#ทุกแหงที่มีการแก#ไข

33. คําถาม

ถ#าบุคคลภายนอกมีงาน/โครงการที่ต#องรับผิดชอบในหนวยงาน มีความจําเป/น ต#องการยืม เงินมาเพื่อใช#ในการปฏิบัติงาน/โครงการที่รับผิดชอบ สามารถยืมได#หรือไม สามารถยืมโดยต#องทําสัญญาค้ําประกัน พร#อมนําหลักทรัพย3มาวางเป/นหลักประกัน ตามที่ กระทรวงการคลังกําหนด ตอสวนราชการผู#ให# ยืม เพื่ อ เป/นหลักประกันของสวนราชการ

คําตอบ

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 90


เนื่องจากเป/นบุคคลภายนอกและไมมีเงินที่ได#รับจากทางราชการเพื่อสงชดใช#คืนเงินยืม

34. คําถาม คําตอบ

ผู#ใดควรเป/นผู#ยืมเงินไมวาจะเดินทางไปราชการหรือปฏิบัติราชการอื่น จะเป/ นบุ คคลใดก็ ได# ที่ รวมเดิ นทางไปราชการด# วย หรือในกรณี ยืมไปปฏิ บัติ ราชการอื่ น เชน ยืมเป/นคาใช#จายในการจัดอบรม ควรเป/นบุคคลที่เกี่ยวข#องกับการดําเนินโครงการเป/นผู#ยืมเงิน

35. คําถาม

ถ#าต#องการยืมเงินจากงบลงทุนเป/นรายการคาจ#างชั่วคราวซึ่งต#องจายให#ลูกจ#างแตละวันแต ละคราวเมื่อเสร็จงานจ#างสามารถนําไปจายได#หรือไม ได# เนื่องจากเข#าเงื่อนไขตามระเบียบเบิกจายเงินจากคลังฯ ข#อ 58 (5) ที่กําหนดวา งบรายจาย อื่ นๆ ที่ จายในลั กษณะรายการคาจ# างชั่ วคราว สํ าหรั บการจ# างซึ่ งไมมี กํ าหนดจายเป/ นงวด แนนอนเป/นประจํา แตจําเป/นต#องจายให#ลูกจ#างแตละวันหรือแตละคราวเมื่อเสร็จงานที่จ#าง

คําตอบ

36. คําถาม คําตอบ

การจายเงินยืมของสวนราชการใครเป/นผู#มีอํานาจอนุมัติการจายเงิน ผู#มีอํานาจอนุมัติการจายเงินยืม ได#แก 1. กรณี สวนราชการในราชการบริ หารสวนกลางหั วหน# าสวนราชการระดั บกรม หรือผู# ที่ หั วหน# าสวนราชการระดั บกรมมอบหมาย โดยจะต# องดํ ารงตํ าแหนงตั้ งแตระดั บ 7 หรื อ ประเภทวิชาการ ระดับชํานาญการ หรือประเภททั่วไป ระดับอาวุโสหรือเทียบเทาขึ้น หรือมี ยศตั้งแตพันโท นาวาโท นาวาอากาศโท หรือพันตํารวจโทขึ้นไปเป/นผู#อนุมัติการจายเงินยืม 2. กรณี สวนราชการในราชการบริ ห ารสวนกลางที่ มี สํา นั กงานอยู ในสวนภู มิ ภ าคหรื อ แยกตางหากจากกระทรวง ทบวง กรม หั วหน# า สวนราชการระดั บ กรมจะมอบหมาย ให#หัวหน#าสํานักงานเป/นผู#อนุมัติการจายเงินยืมสําหรับหนวยงานนั้นก็ได# 3. กรณีสวนราชการในราชการบริหารสวนภูมิภาค เป/นอํานาจของหัวหน#าสวนราชการ ในภูมิภาคเป/นผู#อนุมัติการจายเงินยืม

37. คําถาม คําตอบ

ผู#มีอํานาจอนุมัติเงินยืมราชการสามารถอนุมัติให#ยืมโดยพิจารณาจากอะไรบ#าง ผู#มีอํานาจในการอนุมัติให#ยืมเงินสามารถใช#ดุลพินิจให#ยืมได#เทาที่ตามจําเป/น เรงดวน และ เหมาะสม ซึ่ งผู# ยื ม จะต# อ งประมาณการคาใช# จ ายในการยื ม เงิ น เพื่ อ ใช# ในราชการ เชน คาพาหนะ คาเบี้ ย เลี้ ยง คาที่ พั ก ตามสิ ท ธิ แ ละอั ต ราที่ ท างราชการกํ าหนดไว# แล# วรวม คาใช#จายที่คํานวณได#เพื่อทําสัญญายืมเงิน และให#ตรวจสอบวาผู#ที่ยืมเงินต#องไมมีหนี้ราย

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 91


เกาค#างอยูจึงสามารถอนุมัติให#ยืมเงินครั้งใหมได#

38. คําถาม คําตอบ

39. คําถาม

คําตอบ

40. คําถาม

คําตอบ

41. คําถาม

คําตอบ

นาย ก. ได#รับมอบหมายให#เข#ารับการฝ”กอบรม กําหนดเข#ารับการฝ”กอบรมในวันที่ 1-10 ตุลาคม 2556 นาย ก. สามารถยืมเงินจากงบประมาณป6 2556 ได#หรือไม ไมได# เพราะหลักการเบิกจายเงินจากคลัง คาใช#จายที่เกิดขึ้นในป6งบประมาณใด ให#เบิกจาย จากเงินงบประมาณของป6นั้น ถ#านางสาว ข.ยืมเงินเพื่อเป/นคาใช#จายในการจัดงานสืบสานวัฒนธรรม ซึ่งกําหนดจัดงาน ระหวางวันที่ 30 กั นยายน ถึ งวันที่ 9 ตุ ลาคม 2556 นางสาว ข. สามารถยืม เงินได# หรือไม สามารถยืมเงินจากงบประมาณป6 2556 ได# เนื่องจากระเบียบการเบิกจายฯ กําหนดไว#วา การยื ม เงิ น คาบเกี่ ย ว หมายถึ ง ยื ม เงิ น งบประมาณป6 ป; จ จุ บั น เพื่ อ นํ า ไปใช# จ ายใน ป6งบประมาณถัดไป โดยมีหลักวาจะต#องมีระยะเวลาการปฏิบัติในป6ป;จจุบันคาบเกี่ยวไปใน ป6งบประมาณถัดไป ถ#านาย ก. ยืมเงินเพื่อเป/นคาใช#จายในการเดินทางไปราชการ ระหวางวันที่ระหวางวันที่ 25 กันยายน 2556 ถึงวันที่ 29 ธันวาคม 2556 นาย ก. สามารถยืมเงินดังกลาวได# หรือไม ยืมได# เนื่องจากการยืมเงินสําหรับคาใช#จายเดินทางไปราชการ ให#ใช#จายได#ไมเกินเก#าสิบวัน นับแตวันเริ่มต#นป6งบประมาณใหม ในกรณี นี้ นาย ก. ยืมไปใช#จายไมเกิน 90 วันนับแต วัน เริ่ ม ต# นป6 งบประมาณใหมแตหาก นาย ก. ยื ม สํ า หรับ คาใช# จ ายเกิ น 90 วั น ต# อ งขอ ทําความตกลงกับกระทรวงการคลังกอน สมมุติวานางสาวพอใจ ปฏิบัติงานประจําอยูที่จังหวัดสงขลา ได#รับคําสั่งย#ายไปประจําที่ จังหวั ด เชียงใหม ได# ยืม เงินเพื่ อเป/ นคาใช# จายในการเดิ นทางไปราชการประจํ าที่ จั งหวั ด เชี ย งใหม นางสาวพอใจต# อ งสงหลั ก ฐานการจายและเงิ น เหลื อ จาย ภายในกํ า หนด ระยะเวลาใด กรณีเดินทางไปประจําตางสํานักงานให#ผู#ยืมสงหลักฐานการจายและเงินเหลือจายที่ยืมไป

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 92


ให#แกสวนราชการผู#ยืมโดยทางไปรษณีย3ลงทะเบียน หรือธนาณัติในกรณีที่มีเงินเหลือจาย ภายใน 30 วันนับจากวันที่ได#รับเงิน

42. คําถาม คําตอบ

ในกรณีที่ผู#ยืมเงินไมได#ชําระคืนเงินยืมภายในระยะเวลาที่กําหนด ต#องดําเนินการอยางไร ถ# า ผู# ยื ม มิ ไ ด# ชํ า ระคื น เงิ น ยื ม ภายในระยะเวลาที่ กํ า หนด จะต# อ งรายงานให# หั ว หน# า สวนราชการทราบ เพื่ อ สั่ ง การบั ง คั บ ตามสั ญ ญายื ม ตอไป หากหั ว หน# า กองคลั ง หรื อ ผู#อํานวยการกองคลังไมได#ดําเนินการดังกลาวไมวาด#วยเหตุผลใดผู#เบิกเงินต#องรับผิดชดใช# แทนผู#ยืม

43. คําถาม คําตอบ

แนวทางปฏิบัติกรณีใบเสร็จรับเงินสูญหายทําอยางไร สวนราชการควรปฏิบัติ ดังนี้ 1. ดําเนินการร#องทุกข3ตอพนักงานสอบสวนทันที นับแตทราบวาใบเสร็จรับเงินสูญหาย 2. ติดประกาศยกเลิกใบเสร็จรับเงินดังกลาวไว#ที่หนวยงานนั้นในที่พบเห็นและตรวจสอบ ได#งายเพื่อป=องกันมิให#การออกหรือรับใบเสร็จรับเงินดังกลาว 3. ทํ าหนั งสือแจ#งเวียนการยกเลิกใบเสร็จรับเงินที่สูญหายดังกลาวในสวนราชการตางๆ ทราบเพื่อป=องกันการนําใบเสร็จนั้นมาเป/นหลักฐานในการเบิกเงินจากทางราชการตอไป

44. คําถาม

สวนราชการที่ ตั้ ง อยู ในสวนภู มิ ภ าคจํ า เป/ น จะต# อ งนํ า ลู ก กุ ญ แจสํ า รั บ หนึ่ ง มาฝากไว# ที่ สํ า นั ก งานคลั ง จั ง หวั ด อี ก หรื อ ไม เนื่ อ งจากขณะนี้ สํ า นั ก งานคลั ง จั งหวั ด ได# ยุ ติ ภ ารกิ จ เกี่ยวกับการเก็บรักษาเงินคงคลัง ณ สํานักงานคลังจังหวัดแล#ว สวนราชการยังต#องถือปฏิ บัติตามระเบี ยบการเบิก จายเงินฯ ข#อ 80 เนื่ องจากระเบี ย บ ดังกลาวยังไมได#ยกเลิกแตอยางใด

คําตอบ

45. คําถาม คําตอบ

ใครเป/นผู#มีอํานาจลงนามในคําสั่งแตงตั้งกรรมการเก็บรักษาเงินตามระเบียบการเก็บรักษาเงิน ตามระเบียบการเบิกจายเงินจากคลังฯ ข#อ 82 กําหนดวา ให#หัวหน#าสวนราชการพิจารณา แตงตั้ ง ข# า ราชการซึ่ ง ดํ า รงตํ า แหนงระดั บ 3 หรื อ เที ย บเทาขึ้ น ไปในสวนราชการนั้ น อยางน#อย 2 เป/นกรรมการเก็บรักษาเงิน คําวาสวนราชการตามระเบียบฯ ข#อ 4 หมายถึง กระทรวง ทบวง กรม หรื อ สวนราชการที่ เรี ย กชื่ อ อยางอื่ น ที่ มี ฐานะเที ย บเทาและให# หมายความรวมถึงสวนราชการประจําจังหวัดด#วย ดังนั้น ผู#มีอํานาจในการลงนามในคําสั่ง

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 93


แตงตั้งกรรมการเก็บรักษาเงิน ก็คือ หัวหน#าสวนราชการ ซึ่งหมายถึง หัวหน#าสวนราชการ ระดั บ กระทรวง ทบวง กรม หรื อ สวนราชการที่ เรี ย กชื่ อ อยางอื่ น ที่ มี ฐานะเที ย บเทา และให#หมายความรวมถึงหัวหน#าสวนราชการประจําจังหวัดด#วย 46. คําถาม คําตอบ

47. คําถาม คําตอบ

การแตงตั้งกรรมการเก็บรักษาเงินของหนวยงาน จะสามารถแตงตั้งบุคคลที่ไมใชข#าราชการ ได#หรือไม เห็นสมควรให#ปฏิบัติตามระเบียบการเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงินและการนําเงิน สงคลัง พ.ศ. 2551 ข#อ 82 โดยพิจารณาแตงตั้งข#าราชการระดับ 3 หรือเทียบเทาขึ้นไป อยางน# อยสองคนรวมเป/ น กรรมการเก็ บ รัก ษาเงิ น สํ าหรั บ การแตงตั้ ง กรรมการ 3 คน อี ก หนึ่ ง คนให# ห นวยงานพิ จ ารณาตามความเหมาะสม ในกรณี ที่ สวนราชการมี ป; ญ หา เกี่ยวกับการปฏิบัติตามระเบียบนี้ ให#กระทรวงการคลังเป/นผู#วินิจฉัย (ตามระเบียบการเบิก จายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงินและการนําเงินสงคลัง พ.ศ. 2551) กรณีที่ตู#นิรภัยมีลูกกุญแจสามดอก แตมีคณะกรรมการสองคน จะให#ใครเป/นถือลูกกุญแจ ตู#นิรภัยลูกที่ 3 ให# ก รรมการเก็ บ รักษาเงินทั้ งสองคนถือ ลู กกุ ญ แจตู# นิรภั ยคนละ 1 ดอก สวนลู ก กุ ญ แจ ที่เหลือให#อยูในดุลยพินิจของหัวหน#าสวนราชการวาจะมอบให#กรรมการเก็บรักษาเงินผู#ใด ถือลูกกุญแจนั้น

48. คําถาม คําตอบ

กรณีกรรมการเก็บรักษาเงินลาป[วยไมสามารถปฏิบัติหน#าที่ได# จะทําอยางไร ตามระเบี ยบการเบิ ก จายเงินจากคลังฯ ข# อ 84 กํ าหนดวา หากกรรมการเก็ บรัก ษาเงิ น ไมสามารถปฏิบัติหน#าที่ได#ให#หัวหน#าสวนราชการแตงตั้งข#าราชการซึ่งดํารงตําแหนงระดับ 3 หรื อ เที ย บเทาขึ้ น ไปในสวนราชการนั้ น ปฏิ บั ติ ห น# า ที่ ก รรมการเก็ บ รั ก ษาเงิ น แทน ให# ค รบจํานวน การแตงตั้ งผู# ปฏิ บั ติ หน# าที่ ก รรมการเก็ บรั กษาเงินแทน จะแตงตั้ งไว# เป/ น การประจําก็ได#

49. คําถาม คําตอบ

การกันเงินไว#เบิกเหลื่อมป6คืออะไร เงิ น งบประมาณรายจายประจํ า ป6 ข องป6 ที่ ผ านมา สวนราชการไมสามารถจะเบิ ก เงิ น งบประมาณประจํ าป6 ได# ทันภายในป6 งบประมาณนั้ น ก็ จะต#อง ขอกั นเงินไว#จายเหลื่อมป6 ซึ่งจะต#องได#รับอนุมัติให#กันเงินไว#เบิกจายเหลื่อมป6สําหรับผลผลิต/โครงการนั้น

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 94


50. คําถาม คําตอบ

การกันเงินไว#เบิกเหลื่อมป6มีกรณี อะไรบ#าง 2 กรณี คือ กรณีการกอหนี้ผูกพัน และ กรณีไมกอหนี้ผูกพัน

51. คําถาม

เมื่ อ สวนราชการได# รั บ อนุ มั ติ ให# กั นเงิ นไว# เบิ ก เหลื่ อ มป6 ภ ายใน 6 เดื อ น นั บ จากวั น สิ้ น ป6งบประมาณหากยังไมสามารถเบิกจายได#จะต#องดําเนินการอยางไร สวนราชการจะต#องทําหนังสือขอทําความตกลงกับกระทรวงการคลัง เพื่ อขอขยายเวลา เบิกจายตอไปอีก โดยกระทรวงการคลังจะอนุมัติให#ขยายได#คราวละ 6 เดือนปฏิทิน

คําตอบ

52. คําถาม คําตอบ

ขั้นตอนการตรวจสอบเงินคงเหลือประจําวันมีวิธีการตรวจสอบอยางไร 1. ตรวจสอบเงินสดและเช็คคงเหลือกับทะเบียนคุม (กรณีมีเงินหลายประเภท) 2. นํายอดคงเหลือในทะเบียนคุมตางๆ มาสรุปยอดในรายงานเงินคงเหลือประจําวัน 3. นํ า รายงานเงิ นคงเหลื อประจํ าวั นมาตรวจสอบกั บ รายงานการเงิ นในระบบ GFMIS โดยต#องมียอดเงินตรงกัน

53. คําถาม คําตอบ

รายงานเงินคงเหลือประจําวันต#องจัดทําทุกวันหรือไม หากสวนราชการไมมีการรับ – จายเงินทุกวันก็ไมต#องจัดทําทุกวันให#จัดทํ าเฉพาะวันที่ มี การรับ – จายเงิน โดยบันทึกหมายเหตุในรายงานเงินคงเหลือประจําวันวาตั้งแตวันที่ใด ถึงวันที่กอนจัดทํารายงานไมมีการรับ – จาย

54. คําถาม คําตอบ

ใครต#องลงลายมือชื่อเป/นกรรมการเก็บรักษาเงินในรายงานเงินคงเหลือประจําวัน ผู#ที่ได#รับแตงตั้งจากหัวหน#าสวนราชการให#ทําหน#าที่เป/นกรรมการเก็บรักษาเงิน

55. คําถาม คําตอบ

เมื่อ หนวยงานผู# เบิ ก ได# รับ แจ# งข# อ ทั กท# วงจากสํ านั ก งานตรวจเงินแผนดิ นและหนวยงาน ไมเห็นด#วยควรจะดําเนินการอยางไร ให# ห นวยงานผู# เบิ ก ทํ า หนั ง สื อ ชี้ แ จงเหตุ ผ ลและรายงานให# ห นวยงานต# น สั ง กั ด เจ# า ของ งบประมาณทราบ ภายใน 10 วั น นั บ แตวั น ที่ ไ ด# รั บ หนั ง สื อ ข# อ ทั ก ท# วงจากสํ า นั ก งาน ตรวจเงินแผนดิน

56. คําถาม

เมื่ อ เจ# า หน# า ที่ ก ารเงิ น ของสํ า นั ก งานคลั ง จั ง หวั ด (ราชการบริ ห ารสวนภู มิ ภ าค) พบวา

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 95


คําตอบ

57. คําถาม คําตอบ

มีข#าราชการในสังกัดไมได#สงคืนเงินยืมภายในระยะเวลาที่กําหนดจึงแจ#งให#สงคืนเงินยืม แตข#าราชการรายนั้นยังเพิกเฉย เจ#าหน#าที่การเงินจะต#องดําเนินการอยางไร ให#เจ#าหน#าที่การเงินทําบันทึกถึงคลังจังหวัด เพื่อคลังจังหวัดจะได#สั่งการเรียกให#ข#าราชการ รายนั้ นชดใช# เงินยืม ตามเงื่อนไขในสัญ ญาการยื มเงินให# เสร็ จสิ้ นโดยเร็ว อยางช# าไมเกิ น 30 วั น นั บ แตวั น ครบกํ า หนด หากยั งไมสามารถชดใช# เงิน ยื ม ภายในกํ า หนดั งกลาวได# ให#คลังจังหวัดรายงานผู#วาราชการจังหวัดทราบ เพื่อพิจารณาสั่งการบังคับให#เป/นไปตาม สัญญาการยืมเงินตอไป คําวา “เงินขาดบัญชี” หมายความวาอยางไร ระเบี ยบสํ านั ก นายกรัฐมนตรี วาด# วยการเรงรัด ติ ด ตามเกี่ ย วกั บ กรณี เงินขาดบั ญ ชี ห รื อ เจ#าหน#าที่ของรัฐทุจริต พ.ศ. 2546 ได#ให#ความหมายวา การรับจายเงิน การเก็บรักษาเงิน ของหนวยงานของรัฐหรือที่อยูในความรับผิดชอบของหนวยงานของรัฐ รวมทั้งการจัดเก็บ ภาษีอากร คาธรรมเนียม และรายได#อื่นๆ ของหนวยงานของรัฐที่ไมเป/นไปตามกฎหมาย ระเบียบ ข#อบังคับ หรือมติคณะรัฐมนตรี และกอให#เกิดความเสียหายแกหนวยงานของรัฐ

***********************************

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 96


เอกสารอ$างอิง

1. 2. 3. 4.

พระราชบัญญัติเงินคงคลัง พ.ศ. 2491 พระราชบัญญัติวิธีการงบประมาณ พ.ศ. 2502 และที่แก#ไขเพิ่มเติม ระเบียบวาด#วยการบริหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 และที่แก#ไขเพิ่มเติม ระเบียบการเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และนําเงินสงคลัง พ.ศ. 2551 และที่แก#ไขเพิ่มเติม 5. ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาด#วยการเรงรัด ติดตามเกี่ยวกับกรณีเงินขาดบัญชี หรือเจ#าหน#าที่ของรัฐทุจริต พ.ศ. 2546 6. ระเบียบกระทรวงการคลังวาด#วยเงินทดรองราชการของสวนราชการในตางประเทศ พ.ศ. 2550 7. ระเบียบกระทรวงการคลังวาด#วยเงินทดรองราชการ พ.ศ. 2547

***********************************

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 97


ภาคผนวก

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 98


ภาคผนวก 1

ใบมอบฉันทะ วันที่............ เดือน .................... .พ.ศ. ............ ข#าพเจ#า.........................................อยูบ#านเลขที่...........................ตรอก/ซอย........................... ถนน...............................ตําบล/แขวง............................อําเภอ/เขต.........................จังหวัด........................... ขอมอบฉันทะให#..............................................อยูบ#านเลขที่.............ตรอก/ซอย..................... ถนน..............................ตําบล/แขวง............................อําเภอ/เขต..........................จังหวัด............................. เป/นผู#ดําเนินการแทน ข#าพเจ#า................................................................................................. .......................................(อธิบายใจความสําคัญในการมอบให#ดําเนินการแทนในเรื่องใด.)............................... ..........................................................................................................................................................................

(ลงชื่อ)...........................................ผู#มอบฉันทะ (ลงชื่อ)...........................................ผู#รับมอบฉันทะ (ลงชื่อ)...........................................พยาน (ลงชื่อ)...........................................พยาน

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 99


ภาคผนวก 2

ใบมอบอํานาจ เขียนที่..................................................... วันที่............. เดือน .................. .พ.ศ. ............... ข#าพเจ#า...........................................บัตรประจําตัวประชาชนเลขที่...................................... บ#านเลขที่............................หมูที่ ................ .ซอย................................ถนน................................................. ตําบล/แขวง.............................................อําเภอ/เขต..................................จังหวัด.................................. รหัสไปรษณีย3.............................................โทรศัพท3....................................................... ขอมอบอํานาจให#................................................................................................................. เกิดวันที่ .......... เดือน ............................. พ.ศ. .................. บ#านเลขที่ ................. หมูที่ ............ ซอย...............................ถนน....................................ตําบล/แขวง............................................................... อําเภอ/เขต.........................จังหวัด..........................รหัสไปรษณีย3......................โทรศัพท3.............................. บัตรประจําตัวประชาชน วัน/เดือน/ป6 ที่ออกบัตร......................................วัน/เดือน/ป6 ที่บัตรหมดอายุ............................................. เป/นผู#แทนของข#าพเจ#า ในการดําเนินการ.......................................................................... ข#าพเจ#าขอยอมรับผิดชอบตามที่..............................................................ผู#รับมอบอํานาจ ได#ดําเนินการไป โดยถือเสมือนวาเป/นการกระทําของข#าพเจ#าเองทุกประการ จึงลงลายมือชื่อไว#เป/นสําคัญ ลงชื่อ................................................ผู#มอบอํานาจ

ลงชื่อ..........................................ผู#รับมอบอํานาจ

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 100


(.....................................................)

(.................................................)

ลงชื่อ....................................................พยาน

ลงชื่อ...............................................พยาน

(.....................................................)

(..................................................) ภาคผนวก 3 ที่............................................................ (สวนราชการเป/นผู#ให#)

ใบสําคัญรับเงิน วันที่ ............ เดือน ...................... พ.ศ. ............. . ข#าพเจ#า........................................... อยูบ#านเลขที่ .................. ตําบล ....................... อําเภอ...............................จังหวัด................................. ได#รับเงินจาก................................................................... จังหวัด............................. ดังรายการตอไปนี้ รายการ

จํานวนเงิน

จํานวนเงิน ................................................................บาท ลงชื่อ..............................................ผู#รับเงิน ลงชื่อ..............................................ผู#จายเงิน

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 101


ภาคผนวก 4 ใบสําคัญรับเงิน สําหรับวิทยากร ชื่อสวนราชการผู#จัดฝ”กอบรม........................................................................................................... โครงการ / หลักสูตร ........................................................................................................................ วันที่............... เดือน .................... พ.ศ.......................... ข#าพเจ#า...........................................................................................อยูบ#านเลขที่............................. ตําบล/แขวง......................................................อําเภอ/เขต.......................................จังหวัด................................. ได#รับเงินจาก................................................................................................ดังรายการตอไปนี้ รายการ

จํานวนเงิน

บาท จํานวนเงิน (

) (ลงชื่อ)...................................................................ผู#รับเงิน

(ลงชื่อ)....................................................................ผู#จายเงิน คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 102


ภาคผนวก 5

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 103


แบบคําขอรับเงินผ0านธนาคาร .............(ระบุชื่อบุคคลสวนราชการ)................... วันที่...........เดือน......................พ.ศ...................... เรียน ..........................(ผอ.กองคลัง หัวหน#ากองคลัง หัวหน#าแผนคลัง หรือตําแหนงอื่นใด) ข#าพเจ#า................................ตําแหนง...............................สํานัก/กอง/ฝ[าย..................... อยูบ#านเลขที่...................ถนน.........................ตําบล/แขวง.......................อําเภอ/เขต................................. จังหวัด........................รหัสไปรษณีย3.........................................โทรศัพท3............................. ข#าราชการ บัตร

ลูกจ#าง

เลขที่...........วันที่ออกบัตร.............วันที่หมดอายุ.........................

ประชาชน มีความประสงค3ขอรับเงินผานธนาคาร.....................สาขา................................................ เลขที่บัญชีเงินฝาก.......................................................... ดังรายการตอไปนี้ 1. (ระบุประเภทเงินที่โอนเข#าบัญชี) 2. ................................................... 3. ................................................... ลงชื่อ..............................................ผู#ยื่นคําขอ (..............................................) หมายเหตุ กาเครื่องหมาย / ในชอง

ชองใดชองหนึ่ง

ภาคผนวก 6 หลักฐานการโอนเงินเข$าบัญชีเงินฝากของข$าราชการและลูกจ$าง คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 104


ที่........วันที่............................... ถึงธนาคาร............สาขา...........

แหงประเทศไทย ขอสงเช็คธนาคาร

เลขที่...................

จากสวนราชการ......................

..................................

กระทรวง.................................

ลงวันที่.........................................เพื่อโอนเงินเข#าบัญชี เงินฝากของข#าราชการและลูกจ#างที่รับเงินที่แนบ....................แผน

ลําดับ ที่

ชื่อ

เลขที่บัญชีเงิน ฝาก

จํานวนเงินที่ขอโอนเข#าบัญชี คาเชาบ#าน

เงินสวัสดิการ

จํานวนเงินรวม(ตัวอักษร)

คาตอบแทน

รวม

รวม

ลงชื่อ............................................... (................................................) ตําแหนง.............................................

ธนาคาร................................................... ได#รับเช็คและได#โอนเงินเข#าบัญชีเงินฝากตามรายชื่อข#างต#นในวันที่.......................................................เรียบร#อยแล#ว ลงชื่อ................................................ (................................................) ตําแหนง.............................................

ภาคผนวก 7 แบบขอรับเงินผ0านธนาคาร คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 105


วันที่..........เดือน........................พ.ศ............. เรียน (ผู#อํานวยการกองคลัง หัวหน#ากองคลัง เลขานุการกรม หรือตําแหนงอื่นใด) บุคคลธรรมดา ข#าพเจ#า........................................อยูบ#านเลขที่......................ถนน................................... ตําบล/แขวง....................................อําเภอ/เขต.............................จังหวัด....................รหัสไปรษณีย3................... โทรศัพท3...............................โทรสาร.........................บัตรประจําตัว...................................เลขที่........................... วันที่ออกบัตร................................วันที่หมดอายุ..............................เลขประจําตัวผู#เสียภาษีอากร....................... นิตบิ ุคคล ข#าพเจ#า..........................................ชื่อจดทะเบียนเป/นนิติบุคคล ณ........................................ มีสํานักงานใหญอยูเลขที่..............................ถนน...................................ตําบล/แขวง................................................ โทรศัพท3...................................โทรสาร...................................เลขประจําตัวผู#เสียภาษีอากร.................................... โดย..................................................ผู#มีอํานาจลงนามผูกพันนิติบุคคลปรากฏตามหนังสือรับรองของสํานักงาน ทะเบียนหุ#นสวนบริษัท..............................ลงวันที่........................และมีหนังสือมอบอํานาจลงวันที่.......................... มีความประสงค3ให#...(ระบุชื่อสวนราชการ)...โอนเงินคา..(ระบุประเภทเงินที่โอนเข#าบัญชี)......... จํานวนเงิน................................................บาท ตัวอักษร........................................................................................... ตามสัญญา/ใบสั่งซื้อสั่งจ#างเลขที่...................................................... ลงวันที่.............................................................. เข#าบัญชีเงินฝากธนาคาร...................................................................สาขา................................................................. ชื่อบัญชี...(เจ#าหนี้หรือผู#มีสิทธิรับเงิน)........เลขที่บัญชี.................................................ทั้งนี้ หากมีคาธรรมเนียมหรือ คาใช#จายอื่นใดที่ธนาคารเรียกเก็บ ข#าพเจ#ายินยอมให#หักเงินดังกลาวจากเงินที่จะได#รับจากทางราชการ และพร#อม ที่จะจัดสงใบเสร็จรับเงินให#ภายใน 15 วัน นับแตวันที่โอนเงินเข#าบัญชีเงินฝากธนาคาร ลงชื่อ...........................................................ผู#ยื่นคําขอ (..........................................................)

ภาคผนวก 8

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 106


ภาคผนวก 9 คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

หน#า 107


ทะเบียนคุมใบเสร็จรับเงิน ประจําปJงบประมาณ ............ ว/ด/ป

รายการ

รับ

จาย

คงเหลือ

จํานวน

เลขที่

จํานวน เลขที่

จํานวน

เลขที่

(เลม)

เลม

(เลม)

(เลม)

เลม

คูมือ การเบิกจายเงินจากคลัง การเก็บรักษาเงิน และการนําเงินสงคลัง

เลม

ลายมือชื่อ ผู#รับ ใบเสร็จรับเงิน

หน#า 108


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.