Shqiptarja

Page 1

Faqe 2

Sali Shehu: Pse do mbështes Bamir Topin për partinë e re

Faqe 11

Dosja e gjyqtarit Konomi, akuza: Prapa falsifikatorët

Faqe 3

Dalin emrat e Asamblesë së PS, hyjnë Sollaku e Angjeli

Faqe 12

Mashtrimi me taksat e Bashës detyrimi për tabelën 3-fishohet

Faqe 10

Dyshohet se vrau Selimin e Doçin, kapet vrasësi me pagesë

Faqe 14-15

Piktori Buza: Pse u dënuan Maks Velo, Oseku dhe Gjergo

Që sot jemi edhe online

www.shqiptarja.com

NR. 2 E shtunë, 5-11-2011

Lekë 20

Kryeministri Sali Berisha: Ky është buxheti më i madh në histori

Mashtrimi, buxheti 2% më i ulët se 2011

Buxheti i vitit 2011 ishte 362 miliardë lekë. Qeveria planifikon për vitin e ardhshëm një shifër prej 353.8 miliardë lekësh. Megjithatë shefi i qeverisë premton rritje të pagave dhe pensioneve

Lajmi Kryeministri Berisha ka pranuar dje indirekt se Shqipëria nuk po përjeton rritje ekonomike, por, përkundrazi, shifrat e ecurisë së saj janë negative. Ai e paraqiti buxhetin e vitit 2012 si më të madhin në historinë e vendit, por miratoi të ardhura 2% më të ulta se sivjet

NGA GENC KONDI

K

ëshilli i Ministrave miratoi dje projektbuxhetin e vitit 2012, por të gjithë ekonomistët kanë mbetur të habitur ndërsa kanë dëgjuar deklaratat e kryeministrit për shifrën e të ardhurave. Sipas parashikimeve, defiçiti mendohet të mbahet në nivelet që rekomandon FMN-ja, ndërkohë që të ardhurat janë dy për qind më të ulëta se në buxhetin fillestar të 2011-ës. Kryeministri Berisha la qëllimisht në harresë faktin që për këtë vit ishte parashikuar një shifër edhe më e

Në foto: Kryeministri Sali Berisha në mbledhjen e qeverisë madhe të ardhurash se ajo, që po i serviret aktualisht Kuvendit. Sipas tij, ky është buxheti më i madh në histori, i cili duhet të garantojë stabilitetin makroekonomik të vendit. “Ky është buxheti më i madh në historinë e vendit. Buxheti i vitit 2012 është hartuar nga ministria e Financave, bazuar në objektivat e garantimit të stabilitetit makroeko-

nomik. Siç jemi zotuar, nuk ka dhe nuk mund të ketë rritje të borxhit, por vetëm ulje të tij, nuk ka rritje të defiçitit buxhetor, por vetëm ulje të tij. Kemi vendosur të përqëndrohemi në objektin më madhor - rritjen e pagave dhe pensioneve. Vitin e ardhshëm do të jemi një ndër vendet më të pakta që rrisin rrogat, pensionet dhe ndihmën ekonomike”- theksoi Berisha.

Në buxhetin e vitit 2011, të miratuar një vit më parë në Kuvendin e Shqipërisë, shifra e të ardhurave buxhetore ishte caktuar 362 miliardë lekë të reja. Kjo shifër është dy për qind më e ulët se ajo prej 353.8 miliardësh, që po miratohet tani, megjithëse qeveria, në mes të këtij viti, ka bërë një korrigjim, duke... Vijon në faqen 5

LIBRI I RI

Shkrimtari provokon profetin Muhamed: I korruptuar nga pija dhe nga paraja NGA ANILA BASHA

Q

ë vitet 1400 të lidhen me vitet 1900, ose më saktë me diktaturën komuniste, e mandej të hyjmë në vitet e para të demokracisë së ’90, pra që ngjarjet e tre periudhave të ndryshme historike të vendit tonë, të vijnë me një rrëfim sa artistik, aq edhe me të vërteta historike për Shqipërinë dhe Shqiptarët, këtë mund ta lexoni vetëm në librin më të ri të

Blushi: Shqiptarët, përtacë Ben Blushit “Shqipëria”, libër që sapo ka dalë nëpër libraritë e vendit. Libri i tretë i politikanit shkrimtar, vjen këtë radhë asfare i ndryshëm nga dy librat e tij të mëparshëm, çka nuk të bën të mendosh se shkrimtari politikan e ka qejf historinë, por të mahnit me mënyrën sesi politikani shkrimtar,

nëpërmjet rrëfimit letrar, qoftë në dy librat e mëparshëm, ashtu edhe me “Shqipëria” do të provokojë një debat të madh lidhur me të vërtetat historike e politike. Në libër gjen Lek Dukagjinin si personazh kryesor, princin e shqiptarëve në mesin e viteve 1400, por... Vijon në faqen 8-9

Editorial

NGA ARBEN RROZHANI

Mirësevini në landfill! “S

hqipëria do të bëhet landfilli i Europës”, shkruante në 28 tetor 2011 gazeta online e të shquarës ruse “Pravda”. Lajmi ishte futur në rubrikën “biznes”, sepse sipas autorit ajo që do të bëjë Shqipëria është thjesht një biznes, duke theksuar se falë ligjit të sapokaluar për së dyti në Kuvendin e Shqipërisë, Shqipëria do të kthehet në një kazan plehrash dhe vendi që prej shekujsh ka qenë një gropë e zezë e Europës, jo vetëm që po planifikon të mbledhë plehrat nga vendet fqinje, por edhe të nxjerrë përfitime, duke llogaritur investime bujare nga vendet fqinje. Autori Anatoly Miranovsky, që sot mund të etiketohet nga kryeministri shqiptar, anëtar i “Aleancës për Plehun”, brutalisht na e përplas atë që jemi në sytë e të huajve nga ana mjedisore, kur shkruan: “Ndërkohë Europa i ka parë plehrat shqiptare. Bregdeti dalmat i Kroacisë tani është pastruar prej bagëtive të ngordhura. Deti solli mbeturinat në plazhet e gadishullit të Peljesacit dhe të ishullit Mljet. Po flasim për rreth 100 tonë plehrash urbane, kafshë të ngord- Ne nuk duhet hura dhe mbetje ta vrasim plastike. Gjithë këto mendjen për “të mira”erdhën në asgjë. I ka brigje, pasi udhëmenduar të tuan poshtë lumit Buna në Shqipëri, gjitha qeveria, pas shirash të rrëm- sepse është byer në rajon. Pleh- biznesi i saj rat në rrugët e Tiranës (dhe në vende të tjera) nuk hiqen, por digjen, ndërsa malet me mbeturina rriten në përmasa të frikshme. Vendi me një vijë të gjatë bregdetare nuk mund të bëjë parà nga turizmi. Bagëti, qen dhe kafshë të tjera rrëmojnë mes maleve me plehra në plazhet shqiptare”. Kjo është Shqipëria në sytë e një të huaji të largët dhe që flet për plehrat që kanë mbytur Shqipërinë. Deri më sot, dy ditë pasi ligji është kaluar në Kuvend. Nesër si do të jetë? Natën e 31 dhjetorit 2011, Mallagrota, vendi ku shkarkohen mbetjet urbane të rajonit të Lacios do të mbyllet. Në Napoli i kanë llogaritur të gjitha dhe anijet me stivat e plehrave duhen nisur për rrugë të “shkurtër”. Për në Shqipëri. Sharra ka plot vend, Bushati është fringo i ri, Maliqi do të jetë sa për 10 landfille…Kemi plot brigje lumenjsh, fusha djerrina, periferi qytetesh-fantazma. Për mbetjet speciale kemi zgavrat e minierave të braktisura, sipas përvojës së çmuar që na ka dhënë prej vitesh mafia e Katanjës. Ne nuk duhet ta vrasim mendjen për asgjë. I ka menduar të gjitha qeveria, sepse është biznesi i saj. Ne qytetarët e “Aleancës për plehun” duhet vetëm të nisemi drejt porteve, me banderola në krahë: “Mirësevini në landfill!”.


2

E shtunĂŤ, 5 nĂŤntor 2011

POLITIKE angazhimin e ri politik tĂŤ presiAngazhimi pas P dentit aktual Bamir Topi. Mandati i tij rej disa javĂŤsh ĂŤshtĂŤ pĂŤrfolur pĂŤr

presidencĂŤs, partia e re e Topit, vitin tjetĂŤr

5-vjeçar mbaron nÍ qershor 2012, pasi u zgjodh vetÍm nÍ raundin e katÍrt nÍ korrik 2007, me votat e PD-sÍ dhe pesÍ vota tÍ deputetÍve tÍ PS-sÍ, tÍ cilat mÍ vonÍ u pÍrjashtuan, sepse kishin shkelur vendimin politik tÍ selisÍ rozÍ pÍr tÍ mos votuar kandidatin e PD-sÍ.

PD-ja disa herĂŤ, herĂŤn e fundit me anĂŤ tĂŤ nĂŤnkryetares,Topalli dy netĂŤ mĂŤ parĂŤ, ka deklaruar se nuk do tĂŤ pranojĂŤ rikandidimin e Topit dhe nuk do ta votojĂŤ atĂŤ. VetĂŤ presidenti e ka lĂŤnĂŤ tĂŤ hapur rrugĂŤn e re politike, qĂŤ mendon tĂŤ nisĂŤ pas mbarimit tĂŤ mandatit nĂŤ 2012. MbĂŤshtetĂŤs tĂŤ tij si deputeti i PD-sĂŤ, Gazmend Oketa kanĂŤ thĂŤnĂŤ se Topi mund tĂŤ kthehet nĂŤ PD, pas mbarimit tĂŤ mandatit, sepse kĂŤshtu e parasheh

edhe statuti. Kryeministri Berisha, disa herĂŤ publikisht ka sulmuar grupimin “Aleanca Kuq e Ziâ€?, duke e cilĂŤsuar atĂŤ „Faqezi“, dhe kjo ĂŤshtĂŤ analizuar si tregues i frikĂŤs se formacioni i ri politik i Topit do tĂŤ mbledhĂŤ VKXPs SUHM ÂżJXUDYH Ws SsUMDVKWXDUD PH NRKs apo sĂŤ fundmi nga radhĂŤt e PD-sĂŤ, sidomos pas riformatimit tĂŤ kĂŤshilit KombĂŤtar dhe KryesisĂŤ sĂŤ re, ku munguan emra tĂŤ spikatur dhe u futĂŤn “tĂŤ rinjtĂŤâ€?, pa histori me PD-nĂŤ.

6DOL 6KHKX ÀHW SDV UUs]LPLW Ws NDQGLGDWXUsV Vs WLM QJD JUXSL SDUODPHQWDU L 3' Vs

Partia e Topit? Nder pĂŤr mua ta ndjek Ish-deputeti i djathtĂŤ akuzon lidershipin e PD-sĂŤ se po mban peng partinĂŤ dhe deputetĂŤt. Thirrje BerishĂŤs dhe Topallit qĂŤ tĂŤ marrin shembull ng Topi

Lajmi “ArmiqtĂŤâ€? nĂŤ PD

Sali Shehu do tĂŤ ishte emri i parĂŤ i pasuesve tĂŤ presidentit aktual Bamir Topi, nĂŤsĂŤ ky i fundit pas mbarimit tĂŤ mandatit vitin e ardhshĂŤm do tĂŤ krijonte njĂŤ parti tĂŤ re. NĂŤ njĂŤ intervistĂŤ pĂŤr “Shqiptarja.comâ€?, z.Shehu akuzoi lidershipin e PD-sĂŤ se po mban peng deputetĂŤt e shumicĂŤs dhe se partia ku ai ĂŤshtĂŤ ende pjesĂŤ po rrĂŤshqet rrezikshĂŤm nga e djathta ku ishte

JanÍ kaq shumÍ, si Besnik Mustafaj, AleksandÍr Biberaj, Gazmend Oketa etj. JanÍ me qindra. Po t’i hedhÍsh njÍ sy historisÍ sÍ PD-sÍ i gjen vetÍ emrat. Mua mÍ rezulton qÍ filozofia politike e PD-sÍ nuk ÍshtÍ mÍ ajo qÍ ka qenÍ, ka rrÍshqitur rrezikshÍm nÍ njÍ drejtim krejt tÍ papranueshÍm

NGA ARBEN RROZHANI Si u ndjetĂŤ pas votimit tĂŤ dekretit tĂŤ presidentit pĂŤr kandidaturĂŤn tuaj nĂŤ krye tĂŤ KLSH-sĂŤ? Natyrisht qĂŤ unĂŤ e kisha parandjerĂŤ rezultatin e votimit qĂŤ iu bĂŤ dekretit tĂŤ presidentit Topi pĂŤr kandidaturĂŤn time si kryetar i KLSH-sĂŤ. Mund tju them se pĂŤrtej dĂŤshirĂŤs pĂŤr tĂŤ qenĂŤ natyrshĂŤm kryetar i KLSH-sĂŤ, por jo duke e trajtuar si qĂŤllim nĂŤ vetvete, unĂŤ nuk ndjej keqardhje pĂŤr rezultatin, por pĂŤr mĂŤnyrĂŤn e sjelljes sĂŤ shumĂŤ kolegĂŤve tĂŤ mi nĂŤ kohĂŤ tĂŤ vĂŤshtira, kur Partia Demokratike ka qenĂŤ nĂŤ opozitĂŤ. E dyta, klima qĂŤ ĂŤshtĂŤ tani nĂŤ grupin parlamentar tĂŤ PD-sĂŤ, ĂŤshtĂŤ njĂŤ klimĂŤ presioni, shumĂŤ e ashpĂŤr, e cila po çon pĂŤrditĂŤ e mĂŤ tej nĂŤ depersonalizimin e deputetĂŤve tĂŤ PD-sĂŤ, qĂŤ duhet tĂŤ kuptojnĂŤ se nuk ĂŤshtĂŤ kjo jetĂŤ parlamentare ajo qĂŤ tĂŤ mban nĂŤ politikĂŤ. E treta mund tu them se nuk kam pritur qĂŤ tĂŤ votohem nga grupi parlamentar i PS-sĂŤ, sepse unĂŤ i pĂŤrkas njĂŤ tjetĂŤr grupi, PartisĂŤ Demokratike. MirĂŤpo nuk mund tĂŤ rri pa u thĂŤnĂŤ qĂŤ jam i gĂŤzuar qĂŤ “Aleanca pĂŤr importin e plehraveâ€? votoi kundĂŤr meje. UnĂŤ jam me aleancĂŤn e qytetarĂŤve, jo me atĂŤ tĂŤ importit tĂŤ plehrave nĂŤ ShqipĂŤri. Ju u konsultuat paraprakisht me presidentin Topi pĂŤr kandidaturĂŤn tuaj? UnĂŤ nuk jam personi qĂŤ konsultohem. UnĂŤ e vlerĂŤsoj dhe e falĂŤnderoj presidentin pĂŤr vlerĂŤsimin qĂŤ bĂŤri pĂŤr dekretimin. Natyrisht qĂŤ kjo ĂŤshtĂŤ njĂŤ e drejtĂŤ kushtetuese e presidentit dhe natyrisht presidenti e respektoi kushtetutĂŤn dhe ligjin nĂŤ nominimin e emrit tim. UnĂŤ nuk mund tĂŤ kuptoj qĂŤndrimin e kryetarit tĂŤ PD-sĂŤ, i cili njĂŤ herĂŤ thotĂŤ se presidenti na ka sjellĂŤ njĂŤ kandidaturĂŤ qĂŤ nuk plotĂŤson kriteret, ndĂŤrkohĂŤ qĂŤ ballafaqimi nĂŤ Komisionin e EkonomisĂŤ rezultoi

Ish-deputeti i PD-sĂŤ, Sali Shehu ndryshe dhe njĂŤ herĂŤ thotĂŤ se nuk votojmĂŤ njĂŤ kandidaturĂŤ pĂŤr tĂŤ cilĂŤn presidenti nuk ĂŤshtĂŤ konsultuar me Kuvendin dhe njĂŤ herĂŤ tjetĂŤr thotĂŤ qĂŤ nuk votojmĂŤ njĂŤ kandidaturĂŤ qĂŤ ĂŤshtĂŤ miku i presidentit. CilĂŤn nga kĂŤto duhet tĂŤ marr si tĂŤ vĂŤrtetĂŤ? GjatĂŤ diskutimeve nĂŤ Komsionin e EkonomisĂŤ u tha nga deputetĂŤt e PD-sĂŤ se ju jeni ende anĂŤtar i PD-sĂŤ, pra kandidatura juaj kishte papajtueshmĂŤri me postin qĂŤ donit tĂŤ merrnit. Duhet tĂŤ kuptojmĂŤ frymĂŤn e kushtetutĂŤs sonĂŤ. Nuk mund tĂŤ jesh anĂŤtar i PD-sĂŤ nĂŤse zgjidhesh kryetar i KLSH-sĂŤ, ashtu siç ka ndodhur me tĂŤ gjitha institucionet e tjera tĂŤ pavarura, qĂŤ janĂŤ zgjedhur nĂŤpĂŤrmjet Kuvendit. Kushdo politikan qĂŤ ka marrĂŤ njĂŤ pozicion tjetĂŤr, qĂŤ binte ndesh me frymĂŤn e KushtetutĂŤs ka dhĂŤnĂŤ dorĂŤheqje. Bamir Topi ishte nĂŤnkryetar i PD-sĂŤ dhe shkoi president, pasi dha dorĂŤheqjen. Kjo sVKWs DUWLÂżFs PH Ws FLOsQ PXQGRKHQ tĂŤ dalin nga vorbulla ku kanĂŤ hyrĂŤ njerĂŤzit qĂŤ i trajtojnĂŤ. Ishte njĂŤ reagim i gĂŤzueshĂŤm nga PD-ja pasi ju morĂŤt vetĂŤm njĂŤ votĂŤ nĂŤ Kuvend. UnĂŤ e pashĂŤ gĂŤzimin e lidershipit tĂŤ PD-sĂŤ. Ata e trajtojnĂŤ si gĂŤzim, unĂŤ VL ÂżWRUH H 3LUURV %HWHMD YD]KGRQ UnĂŤ nuk kam humbur asgjĂŤ. UnĂŤ do tĂŤ isha i humbur nĂŤse do tĂŤ mĂŤ votonte grupi parlamentar i PS-sĂŤ. Ju do tĂŤ vazhdoni tĂŤ jeni anĂŤtar i PD-sĂŤ? UnĂŤ do tĂŤ vazhdoj tĂŤ jem nĂŤ politikĂŤ, do t’i shpreh publikisht qĂŤndrimet e mia lidhur me politikĂŤn e ndjekur nga PD-ja kohĂŤt e fundit, do tĂŤ vazhdoj tĂŤ denoncoj aleancĂŤn e PD-sĂŤ me tĂŤ gjitha shtojcat e tjera tĂŤ majta, qĂŤ janĂŤ pjesĂŤ e njĂŤ

korrupsioni tÍ madh nÍ ShqipÍri, dhe do tÍ vazhdoj tÍ jem po ai njeri kurajoz, i vendosur pÍrballÍ çdo lloj vÍshtirÍsie. PD-ja ju akuzon si mbÍshtetÍs i Bamir Topit. Do tÍ vazhdoni tÍ jeni? UnÍ e quaj nder tÍ madh kÍtÍ.Do tÍ vazhdoj. Lidhja ime me tÍ ka qenÍ nÍ kohÍn kur ai ishte nÍnkryetar i PD-sÍ. Do ta ndiqni pas edhe nÍse kreu i shtetit, pas lÍnies sÍ mandatit, do tÍ krijojÍ njÍ parti tÍ re? Politikisht unÍ shpreh simpati SsU IRUPLPLQ SUR¿OLQ TsQGULPHW atdhedashurinÍ, qÍndrimet ndaj KosovÍs, korrupsionit, sistemin e drejtÍsisÍ dhe gjithçka tjetÍr qÍ ka bÍrÍ presidenti Topi nÍ favor tÍ vendit. Do tÍ kisha dÍshirÍ qÍ tÍ ishin HGKH SROLWLNDQs Ws WMHUs PH SUR¿OLQ gjuhÍn qÍ pÍrdor, natyrÍn europiane Ts SsUFMHOO Qs SXEOLN V¿GDW Ts ND pÍrpara dhe me kredon dhe votÍn publike qÍ ka Bamir Topi. E kush nga politikanÍt e sotÍm ka kredo politike mÍ tÍ madhe se Bamir Topi? NÍ tÍ gjitÍ pyetÍsorÍt dhe raportet qÍ bÍhen nga shoqata dhe organizma tÍ huaja, presidenti Topi del si politikani mÍ i votuar. E pse unÍ duhet tÍ jem kundÍr tij? Si e shihni tÍ ardhmen e PDsÍ, duke parÍ qÍndrimin e saj ndaj figurave qÍ kanÍ dhÍnÍ kontribute, siç ÍshtÍ rasti juaj? Partia Demokratike ÍshtÍ njÍ gjÍ tjetÍr, ÍshtÍ njÍ pasuri kombÍtare. UnÍ shpreh keqardhje pÍr qÍndrimin e lidershipit tÍ saj, kur dÍgjoj gjuhÍn e papranueshme dhe tÍ ashpÍr tÍ kryetares sÍ kuvendit Topalli ndaj presidentit Topi, i cili nÍ vetÍdijen time jo mÍ pak se dy herÍ i ka bÍrÍ

avokatinÍ Topallit pÍr ta mbrojtur nga akuzat e grupit parlamentar tÍ PS-sÍ nÍ kohÍn kur ata iniciuan dy mocione pÍr ta shkarkuar. E dyta nuk mund ta quaj tÍ pranueshme gjuhÍn e Topallit ndaj Topit, sepse ata i pÍrkasin tÍ dy shtresÍs sÍ tÍ pÍrndjekurve politikÍ. UnÍ dua t’i them kryetares sÍ Kuvendit, Topalli se me kÍ ÍshtÍ ajo? E treta ÍshtÍ se nuk jam dakort me gjuhÍn shumÍ tÍ ashpÍr, jashtÍ etikÍs parlamentare, qytetare dhe europiane tÍ kryeministrit Berisha nÍ sallÍn e kuvendit. Nuk i shkon as pÍr moshÍn, as pÍr kohÍn kur ndodhet ShqipÍria, sepse njerÍzit duhet ta kuptojnÍ se kÍto janÍ ca gjÍra bashkÍ me korrupsionin qÍ ka pushtuar sistemin nÍ tÍrÍsi nÍ ShqipÍri, mungesÍn e luftÍs ndaj tij: tÍ gjitha kÍto pÍrbÍjnÍ peshÍn specifike kryesore qÍ i ka dhÍnÍ shkas BE-sÍ qÍ tÍ mos na pranojÍ si vend kandidat pÍr nÍ BE. NÍ seancÍn dÍgjimore nÍ komisionin parlamentar tÍ EkonomisÍ, nÍ 1 nÍntor, ju riktheksuat sakrificat qÍ ju bÍtÍ gjatÍ qeverisjes sÍ PS-sÍ, kur PD-ja ishte nÍ opozitÍ. Pse MDQs ]KYOHUsVXDU NsWR VDNUL¿FD njerÍzore dhe intelektuale? .MR QGRGK SsU VKNDN VH ¿OR]R¿D politike e PD-sÍ ka rrÍshqitur rrezikshÍm drejt njÍ aleance me njerÍzit qÍ janÍ tÍ lidhur me pushtetin, aktet korruptive, korrupsionin. Kjo mÍ bÍn tÍ hedh dyshim pÍr tÍ ardhmen e PD-sÍ. Duhet tÍ jemi tÍ sinqertÍ se kjo nuk ka tÍ bÍjÍ me personin tim, sepse nuk ma ndalon dot njeri karrierÍn mua, por mÍ shqetÍson qÍndrimi, se nuk ÍshtÍ vetÍm emri LP SRU MDQs VKXPs ¿JXUD Ts MDQs Qs PD, qÍ kanÍ dhÍnÍ mÍ shumÍ se unÍ dhe qÍ nuk ndodhen sot atje.

arrozhani@yahoo.com

NGA ARBEN RROZHANI

“MĂŤkatetâ€? e Saliut Sali Shehu ka bĂŤrĂŤ shumĂŤ mĂŤkate. TĂŤ gjitha nĂŤ emĂŤr tĂŤ PD-sĂŤ. Kur ishte shef i komisariatit 2, nĂŤ vitin 1996 nĂŤ TiranĂŤ, nuk la hajdut xhepat pa rrasur nĂŤ birucĂŤ. Kur PD-ja doli nĂŤ opozitĂŤ, aty mbeti edhe ai. Kur u vra Azem Hajdari dhe u bĂŤ tentativa pĂŤr grusht shteti nĂŤ 13-14 shtator,Saliu shkoi bashkĂŤ me turmĂŤn. Sot ai thotĂŤ pĂŤr atĂŤ kohĂŤ se “14 shtatori ishte njĂŤ revoltĂŤ e arsyeshme popullore e njerĂŤzve, tĂŤ cilĂŤt kishin humbur njeriun e idealeve tĂŤ dhjetorit, njeriun qĂŤ solli pluralizmin nĂŤ ShqipĂŤri,Azem Hajdariâ€?. Emri i Shehut ishte nĂŤ grupin e parĂŤ tĂŤ 25 tĂŤ akuzuarve pĂŤr 14 shtatorin, gjyq qĂŤ bĂŤri mbi 5000 seanca. MĂŤkati tjetĂŤr i Sali Shehut ĂŤshtĂŤ se ka bĂŤrĂŤ burg nĂŤ emĂŤr tĂŤ pushtetit tĂŤ PD-sĂŤ. ThotĂŤ se ia bĂŤri PS-ja nga inati pse nĂŤ mars ’97 nuk e la rendin tĂŤ binte nĂŤ TiranĂŤ. “UnĂŤ kam shkuar nĂŤ shtĂŤpi me makinat e policisĂŤ atĂŤ ditĂŤ dhe pas disa ditĂŤsh mĂŤ thirrĂŤn qĂŤ kemi sqarime dhe mĂŤ mbajtĂŤn 13 muaj nĂŤ Burgun 313â€?, kujton Shehu burgun qĂŤ bĂŤri pĂŤr PD-nĂŤ. A nuk janĂŤ kĂŤto mĂŤkate shumĂŤ tĂŤ rĂŤnda pĂŤr njĂŤ njeri qĂŤ kĂŤrkon tĂŤ zgjidhet me votat e PD-nĂŤ si kryetar i KLSH-sĂŤ?


shtunë, 55 nëntor nëntor 2011 2011 EE shtunë,

3 3

POLITIKE

PD: Rama do të fshehë humbjen me kongresin

Partia Demokratike reagoi dje nëpërmjet zëdhënëses Albana Mustafaraj për kongresin që do të mbajë sot PS. Sipas zëdhënëses së PD qytetarët nuk duhet të mashtrohen nga kz kongres, pasi ai ka për qëllim të fshehë humbjet e Edi Ramës. "Ne nuk duhet të befasohemi nga pesha dhe rrethanat nën të cilat po mbahet ky kongres, por qytetarët nuk duhet të

mashtrohen. Ky kongres do të kërkojë të heqë vëmendjen nga historia e dështuar e z. Rama dhe humbja e tij në 8 maj ku ai mori 141,000 vota më pak se shumica", tha zëdhënësja e PDsë. Ajo që do të dëgjojmë nesër nga z. Rama, kryetari i cili udhëheq me aftësi të rrallë PS-në nga dështimi në dështim, është paraqitja para delegatëve, të zgjedhur prej tij me gisht, e programit të humbjes së ardhshme të PS-së",

tha zëdhënësja e PD-së, Albana Mustafaraj. RAMA NË TWITTER Rama ndërkohë ka ironizuar shqetësimin e demokratëve për kongresin e PD-së, me anë të një batute të filmit shqiptar, "Pylli i Lirisë". "A s'ju kujton kjo deklarata nga selia e PD sot për kongresin tonë atë shprehjen: Për ku kështu moj e Kozmait?", shkruan Rama në adresën e vet në Tëitter.

Forumi më i lart drejtues, del lista që do t'u propozojë Rama delegatëve të kongresit

Hyn në asamble Dhori Sollaku por rikthehet edhe Angjeli Lajmi

DISA NGA EMRAT E RINJ TE ASAMBLESE

Gati 140 anëtarë të Asamblesë së Partisë Socialiste do të votohen në kongresin e sotëm të kësaj force politike. Rreth 110 prej tyre futen automatikisht në forume, ndërsa për pjesën tjetër, Rama ka afruar njerëz nga shoqëria civile por edhe ata që kanë bashkëpunuar me të gjatë gjithë këtyre viteve

TIRANE

Por ndërkaq, Lindita Nikolla, Anastas Angjeli, Besnik Dervishi, Gerta Lubonja apo edhe Ndre Legisi, janë ndër emrat e rinj që do t'u propozohen delegatëve për t'u votuar në Asamble.

D

o të sjellë shumë debat lista e re e Asamblesë së partisë Socialiste që pritet të diskutohet sot. Shumë prej emrave do të jenë të rinj në këtë forum të lartë të PS, por ka dhe shumë njerëz që kanë mbështetur Edi Ramën gjatë gjithë këtyre viteve. Deri dje në mbrëmje, Edi Rama dhe Blendi Klosi kanë qenë së bashku ne zyrë për ti dhënë dorën përfundimtare listës që pritet të miratohet nga delegatët e kongresit. Ndërkohë që burimet brenda PS na thonë se ka pasur shumë ndërhyrje mes anëtarëve, por edhe nga rrethet për të qenë anëtarë asambleje.

EMRAT E RINJ Por në fakt, në Asamble do të ketë emra të vjetër tashmë për bashkëpunimin me Edi Ramën, ashtu sikurse edhe emra të rinj që do të afrohen në këtë forcë politike. Një ndër njerëzit që bie në sy në listën që do ti propozohet sot kongresit, është ish prokurori i Përgjithshëm Theodhori Sollaku. I kontaktuar nga Shqiptarja.com mbrëmjen e djeshme, Sollaku thotë "no comment" duke e lënë në fakt të hapur mundësinë që do të jetë pjesë e këtij forumi. Por Rama ka edhe reflektimet e veta në listën që paraqitet. Kështu një ndër kandidatet femra që do t'i propozohet kongresit për t'u votuar në Asamble është edhe

emri i Mimoza Hafizit, dikur disi e bojkotuar nga strukturat e PS. Ka edhe emra bashkëpunëtorësh të afërt të Edi Ramës që do të propozohen

në forumin e lartë drejtues, mes tyre edhe emri i Erion Veliajt, apo i Arbi Maznikut, të cilët pas zgjedhjeve të 2009 që aderonin tek G99, i janë afruar Partisë Socialiste.

OBJEKTIVI Nesër në Tiranë mbërrijnë të gjithë delegatët nga rrethet në punimet një ditore të Kongresit të PS. Ka një radhë të përcaktuar për diskutimet, por sa është bërë e qartë deri tani, ka pasur edhe debate për mënyrën sesi do të bëhen ato dhe kush do të jenë njerëzit që do të diskutojnë në kongres. Ashtu sikurse është thënë edhe më

parë, do të miratohet programi i PS, I cili do t'u shpërndahet si një libër xhepi gjithë delegatëve të Partisë Socialiste. Ndër të tjera, do të bëhen edhe ndryshimet e duhura statutore, ku një ndër më kryesoret, është ndarja e pozicionit të kryetarit të rrethit nga funksione të tjera drejtuese apo parlamentare, për të lehtësuar punën e strukturave të Partisë Socialiste. Programi Partia Socialiste pak ditë më parë nxorri programin e saj që e ka konsideruar si program qeverisës dhe që do tu shpërndahet delegatëve. Në propozimet kryesore që Partia Socialiste bën për shqiptarët është ajo për ekonom-

Reagimi

Topi: Sot po bëhet politikë vulgare Reagimi i Presidentit pas deklaratave të përsëritura

P

residenti Bamir Topi ka shigjetu ar sërish sot aktorët kryesorë politikë, por më së shumti, akuzat e ashpra që i vijnë nga kryetarja e Kuvendit Jozefina Topalli. Duke shfrytëzuar një projekt të OSBE me nxënës të klasave të 9-ta për një rini active, kreu i shtetit, përpara nxënësve, por edhe ambasadorit të OSBE foli edhe për mungesën e dialogut dhe komunikimit në shoqërinë shqiptare, 20 vjet pas ardhjes së demokracisë. "Unë nuk dëshiroj që ta ngarkoj këtë mjedis pikërisht me atë që është e ngarkuar sot mbarë shoqëria, me mungesën e komunikimit, me fjalorin e panevojshëm për të dalë në pub-

lik. Në rast se dëshirojmë të flasim në mënyrë jo qytetare, le ta konsumojmë në ambiente të mbyllura dhe kurrsesi nuk duhet të dalë për të helmuar, për të intoksikuar shoqërinë, në radhë të parë

brezin e ri, i cili ka nevojë vërtet që të studiojë i qetë, të studiojë modelet më të mira, atë që sot është praktikë e komunikimit evropian dhe të mendojë për të ardhmen", tha kreu i shtetit. Ambasadori Volfard falenderoi kreun e shtetit për mundësinë që u ka dhënë nxënësve që mund të jenë politikanët e të nesërmes. "Eshtë e rëndësishme, që zyrtarë të lartë të shtetit të mund të jenë gati t'u përgjigjen pyetjeve të tyre, t'i inkurajojnë dhe t'i stimulojnë për të ardhmen. Është një mundësi e mirë në fakt për nxënësit që të mund të komunikojnë me Presidentin dhe do të doja të theksoja që komunikimi në fakt është thelbi për të arritur zgjidhje për një të ardhme të mire", tha ambasadori Volfard.

Theodhori Sollaku Erion Veliaj Arbi Mazniku Maqo Lakrori Ndre Legisi Anastas Angjeli Namik Kopliku Besnik Dervishi Aldrin Dalipi Bardha Bajraba Mimoza Hafizi Lindita Nikolli Genta Lubonja Genc Guga inë dhe më konkretisht për taksat në vendin tonë. Përveç premtimit ambicioz se do të hapen 300 mijë vende pune për 4 vitet e mandatit të parë qeverisës së PS. Ndërkohë që sa i përket sistemit të taksave, Partia Socialiste propozon që bizneset që fitojnë më shumë duhet të taksohen më shumë dhe të hiqet barra fiskale nga ata që janë në shtresa ekonomike në nevojë. Rama deklaron se duke ndryshuar çështjet ekonomike dhe sociale, shqiptarët do të kenë një shanc më të mirë. Sekretari organizativ Blendi Klosi duke folur për mediat e ka përshkruar kongresin e sotëm si Kongresi i risive, duke iu referuar programit të ri dhe prurjeve të reja në forume. Klosi tha se lista e emrave që do të hyjnë në Asamble do të pësojë ndryshime edhe gjatë punimeve të Kongresit. Siç mësohet nga selia rozë pritet të ketë propozime të veçanta nga delegatët e çdo rrethi për emrat e rinj të Asamblesë. “Mbas statutit të ri, i cili do të miratohet në seancën e parë, numri i anëtarësisë së Partisë Socialiste është i përcaktuar në çdo forum të partisë dhe kjo është një nga risitë që sjell statuti i ri. Çdo forum i partisë zgjedh në përbërje të tij një numër më të madh anëtarësh sesa janë ata të përcaktuar në bazë të detyrës funksionale që ata shtrojnë”, thotë Klosi.


4

E nëntor 2011 2011 E shtunë, shtunë, 5 5 nëntor

POLITIKE

Rama: Sot hapëm derën për plehrat, nesër do jetë vonë

K

reu i PS-së, Edi Rama, reagoi sërish dje, një ditë pas miratimit të ligjit për importimin e mbetjeve nga jashtë."Sot Shqipëria është si një shtëpi që ka hapur derën për të mbledhur plehrat e komshinjve. Nesër do jetë shumë vonë!"-u shpreh kryetari i PS-së. Gjatë ditës së enjte, ndërsa debatohej në Kuvend për ligjin e

paraqitur për të dyti herë nga qeveria Rama ishte shprehur se "të thuash dua plehra nga jashtë është tradhëtia më e madhe kombëtare në kushtet kur vendi ka 1 milionë ton plehra rrugëve…", duke shtuar se: "Berisha po bën të njëjtën gjë me Shqipërinë, siç bëri kryeministri i Somalisë, "kur e mori në qafë vendin e vet duke e bërë kosh plehrash".

Presidenti komenton rrëzimin nga PD-ja të dekretit të kthyer për plehrat

Topi: Qytetarët nuk janë "Aleanca e Plehut" Lajmi Presidenti Bamir Topi e mbrojti qëndrimin e tij për kthimin e ligjit për plehrat, duke vënë theksin te neni që lejon importimin e tyre, kur Shqipëria ka plot plehra vetë dhe kur ambienti është në gjendje të mjerueshme.

TIRANE

P

residenti i Republikës, Bamir Topi shprehu dje mo saprovimin e tij për rrëzimin që deputetët e shumicës në Kuvend e bënë të enjten ligjit për mbetjet, duke ligjëruar importin e tyre. Komentet ai i bëri gjatë një takimi që ai kreu në presidencë me 50 nxënës të klasave të 9-ta, pjesëmarrës në projektin e OSBE-së "Ndërtimi i një qytetarie aktive", të cilët shoqëroheshin nga Kreu i Prezencës së OSBE-së në Tiranë, Ambasadori Eugen Volfart. Duke iu përgjigjur pyetjes së nxënëses Egi Shyti nga Shkolla "Dora D'Istria", në Tiranë, për miratimin e ligjit të mbetjeve, presidenti Topi u shpreh se e kishte kthyer ligjin në Parlament, duke shfrytëzuar të drejtën kushtetuese të Presidentit. "Presidenti e ka konsideruar në tërësi ligjin të mirë, të nevojshëm, por ka pasur një objeksion në një nen të caktuar, pikërisht në nenin që ka të bëjë me importin e mbetjeve"-u shpreh Topi. Ai sulmoi, megjithëse pa i përmendur emrin, kryeministrin Berisha, i cili e kishte etiketuar kthimin e ligjit si politikë e "Aleancës së Plehut": "Njerëzit kanë nevojë të dëgjojnë arsyen reale: Pse nuk merret në shqyrtim një objeksion kushtetues i Presidentit, i cili nuk është më thjesht shqetësim i Presidentit, por është një shqetësim mbarë qytetar? Pastaj, jeni mësuar të dëgjoni edhe fyerje publike për qytetarët, duke u adresuar atyre dhe emërtime të padenja. Nuk mund t'i thuhet qytetarit 'Aleanca e plehut' apo 'e plehrave'"-u përgjigj presidenti Topi. Ai mori si shembull të masakrës mbi mjedisin dhe mosmenaxhimit të tij prej institucioneve qendrore, gjendjen e mjeruar të lumit të Erzenit në periferi të Tiranës. "Ju shiko-

Çfarë është ligji "për Menaxhimin e Integruar të Mbetjeve"? Ligji në fjalë është prezantuar si draft që në vitin 2009, në zbatim i Planit Kombëtar për Përafrimin e Legjislacionit Mjedisor, sipas një projekti për Shqipërinë financuar nga Bashkimi Evropian. Ky ligj ka për qëllim të mbrojë shëndetin e njeriut dhe mjedisin nëpërmjet parandalimit ose pakësimit të ndikimeve negative nga gjenerimi dhe menaxhimi i mbetjeve, pakësimit të ndikimeve të përgjithshme nga përdorimi i burimeve dhe përmirësimit të efiçencës së përdorimit të tyre, si dhe të sigurojë menaxhimin e duhur mjedisor të mbetjeve.

Çfarë arë thotë ligji për Çf ve? riciklimin e Mbetje Mbetjev

A RBEN RROZHANI

?

PYETJE PERGJIGJE

Në foto: Presidenti Topi dhe ambasadori i Volfart me nxënësit në Presidencë ni, vetëm dhjetë kilometra nga qendra e Tiranës, është një lumë, i cili po jep shpirt. Ky është lumi i Erzenit, lumi i Erzenit që ju besoj e keni studiuar në gjeografi, ndërsa shumë banorë të Tiranës e kanë frekuentuar për shkak të bukurive natyrore,

të mundësive që jep ky ekosistem për ta shfrytëzuar për ekoturizëm, dhe të babëzisë së jashtëzakonshme për t'i nxjerrë shtratin, për t'i marrë atë që s'duhet t'ia merrnin kurrë, vetëm për qëllime përfitimi, për të shkatërruar urat, për të shkaktuar

një erozion për tokat dhe për ta bërë jetën e banorëve në dy krahët e Erzenit, dhe të dhjetëra aktiviteteve që kanë ndërtuar aktivitetin e tyre pikërisht duke shfrytëzuar bukuritë natyrore të këtij ekosistemi, për ta bërë të pavlefshme".

Denoncimi i këshilltarëve të PS-së

Hipotekat në Tiranë, socialistët: Basha mashtroi K

ëshilltarët socialistë përgënjeshtruan dje deklaratën publike të kryetarit të bashkisë së Tiranës Lulzim Basha, se stafi i tij ka dhënë leje shfrytëzimi për 124 objekte, të cilat së shpejti do të marrin dhe hipotekat, duke përmbushur kështu premtimin elektoral të zotit Basha. Sipas tyre nuk ka asnje leje shfrytezimi te dhene nga administrata e re, pasi te 124 objektet ishin pajisur nga administrata Rama me leje shfrytezimi, nderkohe qe kane qene ne pritje te hipotekimit ne Zyrat e Regjistrimit te Pasurive të Paluajtshme. "Eshtë një mashtrim i madh publik, i cili është vërtetuar nga ne pasi disponojmë të gjitha dokumentat dhe faktet, që të gjitha objektet që deklaroi kryetari i emëruar e kanë marrë le-

Aldrin Dalipi jen e shfrytëzimit nga administrata e zotit Rama dhe këtë e provon në letrën e tij që i drejton kryeregjistruesit të Shqipërisë, Lulzim Basha, ku i kërkon cilat nga objektet kanë marrë hipotekë që janë cuar nga bashkia e Tiranës në leje shfrytëzimi. Le të dalë ky kryetar bashkie dhe

t'i thotë qytetarëve të Tiranës, një objekt, vetëm një, nga ato që ai i thotë që nuk kanë marrë lejen e shfrytëzimit. Le t'u bëjë publike listen e objekteve që ka pajisur me leje shfrytëzimi dhe t'u tregojë qytetarëve, se cili është mashtrimi i tij i madh, pasi ne disponojmë gjithashtu dhe të gjitha numrat e protokollit të korrespondencës së bashkisë së Tiranës, drejtuar hipotekës ne lidhje me të gjitha objektet që janë cuar me leje shfrytëzimi të pajisura nga administrata Rama", tha kryetari i këshilltarëve socialistë, Aldrin Dalipi. Objektet e para te hipotekuara pritet te jene ato dosje qe ishin dorezuar me pare nga administra e ish-kryetarit Rama ne zyrat e hipotekes, te cilat nuk dihet nese kane qene penguar per arsye politike apo per shkelje proceduriale nga ana e ndertuesit.

Ministria dhe autoritetet përkatëse nxisin ripërdorimin e produkteve dhe përgatitjen e aktiviteteve të ripërdorimit, në veçanti duke nxitur ngritjen dhe mbështetjen e rrjeteve të ripërdorimit dhe riparimit. Mbetjet grumbullohen në mënyrë të diferencuar për të lehtësuar ose përmirësuar cilësine e riciklimit në të gjitha rastet kur një gjë e tillë është praktikisht e mundshme nga ana teknike, mjedisore dhe ekonomike dhe kur kjo ndihmon që të plotësohen standardet e cilësisë për sektorët përkatës të riciklimit.

Cilatt mbetje asgjësohen? Cila Mbetjet që nuk rikuperohen sipas kërkesës së Nenit 16 i nënshtrohen operacioneve të sigurta të asgjësimit në përputhje me këtë Ligj.

Si menaxhohen mbetjet e r rezikshme? Gjenerimi, grumbullimi, transportimi, magazinimi dhe trajtimi i mbetjeve të rrezikshme kryhet vetëm në kushte që sigurojnë mbrojtjen e mjedisit dhe shëndetit te njeriut në përputhje me këtë Ligj. Këto kushte përfshijnë masat që sigurojnë gjurmueshmërinë e mbetjeve që nga gjenerimi deri në destinacionin përfundimtar të tyre si dhe kontrollin e mbetjeve të rrezikshme me qëllim plotësimin e kërkesave të këtij Ligji.

Cilatt mbetje do të Cila tohen dhe kalojnë impor importohen anzit? tr tranzit?

Ndalohet në të gjitha rastet importimi i mbetjeve të rrezikshme në Republikën e Shqipërisë. Ndalohet në të gjitha rastet kalimi tranzit ndërkufitar i mbetjeve të rrezikshme. Vetëm mbetjet jo të rrezikshme apo mbetjet inerte mund të importohen në Republikën e Shqipërisë. Importimi i mbetjeve lejohet vetëm me Autorizim të Këshillit të Ministrave. Vetëm mbetjet jo të rrezikshme apo mbetjet inerte mund të kalojnë tranzit perms Republikën e Shqipërisë. Kalimi tranzit i mbetjeve sipas pikës 1 lejohet vetëm me Autorizim të Agjencisë Kombëtare të Mjedisit.


EE shtunë, nëntor 2011 shtunë, 5 nëntor 2011

5

POLITIKE EKONOMI PAGA&PENSIONE

BORXHI PUBLIK

Viti 2012 nuk është elektoral, megjithatë qeveria do të vijojë rritjen e pagave dhe pensioneve. "Ne nuk e bëjmë këtë për qëllime elektorale, siç është përpjekur në mënyrën më të përsëritur opozita të cilësojë politikën e rritjes së pagave dhe pensioneve. Ata kanë votuar që nga 2005-a kundër rritjes së tyre; le t'a bëjnë zemrën gur dhe të votojnë në favor të kësaj nisme", deklaroi Berisha.

Në rast se ka një parametër që është prishur krejtësisht, ky është deficiti buxhetor, i cili zyrtarisht ndodhet shumë pak poshtë nivelit ligjor të 60 përqindëve, ndërkohë që, sipas kritikëve dhe opozitës, edhe ky nivel është tejkaluar me kohë. Fondi Monetar një gjë të tillë e ka parashikuar të ndodhë për vitin e ardhshëm, duke llogaritur borxhet e mëdha që ka marrë në një kohë të shkurtër qeveria shqiptare.

Berisha: Ky, buxheti më i madh në histori

N GA GENC KONDI vijon nga faqja 1 ...rishikuar në nivelin e 343.9 miliardë lekëve këtë parametër fiskal, pra gjithnjë duke e ulur parashikimin e saj fillestar në çdo hap.

POLITIKAT Sipas tij, viti 2012 nuk është një vit elektoral, megjithatë qeveria do të vijojë rritjen e pagave dhe pensioneve. "Ne nuk e bëjmë këtë për qëllime elektorale, siç është përpjekur në mënyrën më të përsëritur opozita të cilësojë politikën e rritjes së pagave dhe pensioneve. Uroj që të biem dakord në parim dhe kësaj radhe, pasi ata kanë votuar që nga 2005-a kundër rritjes së tyre; le t'a bëjnë zemrën gur dhe të votojnë në favor të kësaj nisme", deklaroi Berisha. Sipas zërave nga Financat, ashtu si edhe këto vitet e fundit, fjala është më tepër, jo për një rritje reale të pages, që do të kishte qenë një rritje tej normës së inflacionit në vend, që është mbi nivelin e tre përqindëve. Praktikisht, rritja e fundit ka qenë thjesht një indeksim pagash të ulta e pensionesh, ndërkohë që personat me të ardhura të tjera kanë pësuar ulje të nivelit real të jetesës. Si linja përparësore të buxhetit të vitit të ardhshëm, kryeministri përmendi zhvillimin e frutikulturës, projektin e Shqipërisë dixhitale, si dhe vijimin e ndërtimit të një infrastrukture moderne. PROGRAMI

Në Programin e Qeverisë, të shpallur më 2009 nga kryeministri - pra jo në shumë se dy vjet më parë - janë përmendur shprehimisht një serë parametrash, që janë cilësuar si "parametrat makroekonomike optimale". "Parametra bazë optimale që qeveria mendon se profilizojnë këtë stabilitet janë: inflacion në nivelin e 3% në vit, borxh publik në nivelin e 50% të PBB, defiçit buxhetor në nivelin e 3% të PBB. Analizat ekonomike flasin se në vitet e ardhshme ka një probabilitet të lartë që ekonomia shqiptare t'u rikthehet ritmeve të larta të rritjes që u vërejtën në vitin 2008 dhe po ashtu këto ritme të rriten edhe më shumë", deklaroi publikisht dy vjet më parë Berisha. Në fakt, në rast se nja nga këto parametra është prishur krejtësisht, ky është deficiti buxhetor, i cili zyrtarisht ndodhet shumë pak poshtë nivelit ligjor të 60 përqindëve, ndërkohë që, sipas kritikëve dhe opozitës, edhe ky nivel është tejkaluar me kohë. Fondi Monetar një gjë të tillë e ka parashikuar të ndodhë për vitin e ardhshëm, duke llogaritur borxhet e mëdha që ka marrë në një kohë të shkurtër qeveria shqiptare për të kryer punime shumë

Mashtrimi, të ardhurat '12, më ulta se në buxhetin e këtij viti Defiçiti synohet të frenohet, por s'kapet dot më objektivi i Programit Qeveritar prej 50% të PBB

Kryeministri Sali Berisha dhe ministri i Fnancave Ridvan Bodet

Deklarimet

Programi i qeverisë Berisha (2009) Parametrat makroekonomike optimale

P

arametra bazë optimale që qeveria mendon se profilizojnë këtë stabilitet janë: inflacion në nivelin e 3% në vit, borxh publik në nivelin e 50% të PBB, defiçit buxhetor në nivelin e 3% të PBB. Analizat ekonomike flasin se në vitet e ardhshme ka një probabilitet të lartë që ekonomia shqiptare t'i rikthehet ritmeve të larta të rritjes që u vërejtën në vitin 2008 dhe po ashtu këto ritme të rriten edhe më shumë. Gjithsesi qeveria do të bëjë parashikime të kujdesshme dhe të matura të rritjes ekonomike, mbi bazën e të cilave programo-

hen të ardhurat dhe shpenzimet dhe gjithë parametrat e tjerë makroekonomikë, fiskalë, buxhetorë dhe monetarë. Mbi këtë bazë, politikat konkrete vjetore mbi defiçitin dhe borxhin do të luhaten rreth vlerave të arsyeshme, duke minimizuar risqet disbalancuese dhe pasojat që këto disbalancime sjellin në ekonomi. Qeveria e Integrimit Europian synon që Shqipëria të kalojë sa më shpejt efektet e krizës botërore mbi ekonominë shqiptare dhe t'u rikthehet ritmeve të larta të rritjes ekonomike që në vitin 2010. Vetëm një rritje e shpejtë ekonomike do të mundësojë punësimin e 160 mijë qytetarëve

të kushtueshme infrastrukturore. Këto borxhe u morën duke përjashtuar situata të vështira financiare, jashtë e brenda vendit dhe duke llogaritur kthim të investimeve në kohë tepër të shkurtëra, gjë që shpreh

llogaritje tepër të gabuara. Kështu, ish-ministri i Transporteve Lulzim Basha deklaronte vite më parë se kthimi i investimit të rrugës Durrës-Kukës do të përfundonte brenda katër-pesë viteve,

ndërkohë që Banka Botërore një gjë të tillë e llogariste në 25 vjet. Tani, kur shihet që mirëmbajtja e rrugës ka një kosto tepër të lartë, sa të detyrojë qeverinë të vendosë traun te tuneli i Thirrës për të marrë tarifën

?

PYETJE PERGJIGJE

A do të respektohen vitin e ardhshëm premtimet e shprehura nga qeveria në programin e saj në vitin 2009?

Gjithnjë shpenzimet buxhetore do të jenë më të larta se të ardhurat në arkën e shtetit, duke mos iu shmangur deficitit, ndonëse ky duhet të jetë më i ulët se sa vitet e mëparshme të qeverive Berisha. Por, investimet dhe shpenzimet e tjera operative duhet të jenë më të ulëta, duke iu përshtatur pritjeve të Financave për prurje më të pakta në buxhet. Në këto kushte, shpresa të mëdha në mbushjen e gropave fiskale mbeten privatizimet masive të asaj çka ka mbetur në pronësi të shtetit ende, duke përfshirë edhe asetet strategjike, që rrallë preken nga shtetet

Mund të merren hua të tjera nga jashtë vendit?

Para të lira ka gjithnjë në botë, mjafton të thithen me interesa të larta, në kushtet e një vendi si Shqipëria. Por, aktualisht, duket se vëmendja e qeverisë është përqendruar drejt Lindjes, në vendet arabe ose ndoshta në Kinë, për kredi

e kalimit, këto parashikime duken tepër të ekzagjeruara. Por, nuk ka qenë vetëm një segment rrugor ai, që ka gëlltitur fonde të mëdha. Berisha shprehej në 2009-ën se "qeveria do të bëjë parashikime të kujdesshme dhe të matura të rritjes ekonomike, mbi bazën e të cilave programohen të ardhurat dhe shpenzimet dhe gjithë parametrat e tjerë makroekonomikë, fiskalë, buxhetorë dhe monetarë. Mbi këtë bazë, politikat konkrete vjetore mbi defiçitin dhe borxhin do të luhaten rreth vlerave të arsyeshme duke minimizuar risqet disbalancuese dhe pasojat që këto disbalancime sjellin në ekonomi". Por, duket se këto më tepër kanë qenë vijime të premtimeve elektorale, se sa programe të kujdesshme qeveritare. Përsa u përket pagave e pensioneve, gjithashtu, parashikimi i 2009-ës ishte që "rritja e pagave dhe pensioneve, me prioritet ato të ulëta, do të vazhdojnë edhe në vitet e ardhshme me një nivel rritjeje rreth 10%". Aktualisht, shqiptarëve po u kërkohet të besojnë se indeksimi me inflacionin duhet të konsiderohet si "rritje".

SHPENZIMET Për të mbajtur nën fre deficitin buxhetor, qeveria mendon të ulë shpenzimet buxhetore në një total prej 395 miliardë lekësh, pasi i ka ulur ato dy herë: parashikohej në fillim të vitit të shpenzoheshin 409 miliardë lekë, kjo shifër u rrudh në 390 miliardë pas rishikimit të korrikut, për të marrë një premtim të lehtë rritës në 409 miliardë vitin e ardhshëm.


6 6

EE shtunë, shtunë, 55 nëntor nëntor 2011 2011

REKLAMË

AKTUALITET

Adriatica Traghetti sh.p.k, ufficio centrale: Tirana: ABA Bussines Center, zyra 1404, Tirana, Albania. Tel: + 355 4 4504149 Fax: + 355 4 4504150 e_mail: albania@adriaticatraghetti.com, admin@adriaticatraghetti.com,info@adriaticatraghetti.com

E T I U S e m i l a t I ë N Adriatika Agjensia Detare sh.p.k , agenzia marittima: Tirana: Rr.Mine Peza, perballe Ambasades se Vatikanit, Tirane, Albania Tel : + 355 4 2 256027 Fax : + 355 4 2 256032 e_mail: mailTo:tirana@adriaticatraghetti.com Durazzo: Rr.Deshmoret e Kombit, prane stacionit te trenit, Durres, Albania Tel prenotime: + 355 5 2 220104 Tel merci: + 355 5 2 223838 Tel box porto: + 355 5 2 221514 Fax : + 355 5 2 220106 e_mail : durazzo@adriaticatraghetti.com,finanza.ufficio@adriaticatraghetti.com,merci@adriaticatraghetti.com


EEshtunĂŤ, shtunĂŤ, 55 nĂŤntor nĂŤntor 2011 2011

POLITIKE EKONOMI porositĂŤs, fasoni, dhe qĂŤ zĂŤ peshĂŤn “Pranvera arabeâ€? nĂŤ Ikryesore tĂŤ eksporteve shqiptare, ndustria qĂŤ punon me material

ndihmĂŤ tĂŤ fasoneve shqiptare

rreth 32%, ĂŤshtĂŤ padyshim njĂŤ nga sektorĂŤt mĂŤ potencialĂŤ nĂŤ ekonominĂŤ vendase. Sektori kaloi njĂŤ periudhĂŤ tĂŤ vĂŤshtirĂŤ gjatĂŤ viteve 2009-2010, si pasojĂŤ e krizĂŤs globale financiare. Por, 2011-a ka shĂŤnuar vetĂŤm rritje nĂŤ porosi, si dhe shtim tĂŤ partnerĂŤve, qĂŤ janĂŤ larguar nga Rumania e Bullgaria

si pasojĂŤ e krizĂŤs, por, shumĂŤ mĂŤ tepĂŤr, pĂŤr shkak tĂŤ trazirave sociale nĂŤ shumĂŤ vende tĂŤ Lindjes sĂŤ Mesme, qĂŤ janĂŤ tradicionalisht vende ku punohet me fason. Por, prodhuesit ankohen se, me gjithĂŤ rĂŤndĂŤsinĂŤ qĂŤ ka, sidomos nĂŤ punĂŤsim, sektori mbetet ende jashtĂŤ vĂŤmendjes sĂŤ qeverisĂŤ. Qeveria ka pĂŤrcaktuar sektorĂŤt e saj prioritarĂŤ dhe mesa duket, ne jemi jashtĂŤ kĂŤsaj harte. MegjithĂŤse fasoni punĂŤson rreth 100 mijĂŤ vetĂŤ dhe ka potencial pĂŤr shumĂŤ mĂŤ tepĂŤr

7 7

nĂŤse do tĂŤ nxitej, qeveria nuk ka plotĂŤsuar asnjĂŤ kĂŤrkesĂŤ tonĂŤn, thonĂŤ ata. Sipas tyre, kjo industri ka shumĂŤ mĂŤ tepĂŤr potencial nĂŤ 10-15 vitet e ardhshme sesa turizmi, ku ka shumĂŤ mĂŤ pak staf tĂŤ kualifikuar dhe kĂŤrkohen shumĂŤ mĂŤ tepĂŤr investime. MegjithatĂŤ, qeveria u ka plotĂŤsuar njĂŤ kĂŤrkesĂŤ, duke zeruar doganĂŤn pĂŤr lĂŤndĂŤt e para. Kjo ul koston e bizneseve qĂŤ punojnĂŤ me material porositĂŤsi, kryesisht nĂŤ sektorin e kĂŤpucĂŤve, produkteve prej tekstili etj.

Vitin e kaluar, ikĂŤn pa kthim njĂŤ miliard euro mĂŤ shumĂŤ se nĂŤ 2004-ĂŤn

Eksporti rritet, por mĂŤ shumĂŤ para dalin jashtĂŤ ShqipĂŤrisĂŤ ?

Lajmi NĂŤ mbledhjen e qeverisĂŤ, u theksua se, si 9-mujor, eksportet kanĂŤ shĂŤnuar njĂŤ rritje prej rreth 320 milionĂŤ dollarĂŤsh, krahasuar me vitin 2010. Por, ndĂŤrkohĂŤ, statistikat zyrtare tregojnĂŤ se hendeku midis importit dhe eksportit ĂŤshtĂŤ rritur jashtĂŤ mase nĂŤ vite.

NGA GENC KONDI Viti i kaluar, i cili ka qenĂŤ mĂŤ i miri pĂŤrsa u pĂŤrket rezultateve nĂŤ fushĂŤn e eksportit, u karakterizua nga njĂŤ rritje shumĂŤ e lartĂŤ e prodhimit tĂŤ energjisĂŤ elektrike si pasojĂŤ e rreshjeve. Nga ana tjetĂŤr, çmimi i lĂŤndĂŤve tĂŤ parĂŤ si kromi e nafta ka ardhur nĂŤ rritje nĂŤ tregjet ndĂŤrkombĂŤtare, duke u bĂŤrĂŤ faktori kyç qĂŤ tĂŤ kapen maja tĂŤ paarritura mĂŤ parĂŤ nĂŤ shifrat e vlerĂŤs sĂŤ mallrave qĂŤ eksportohen. Por, sa ĂŤshtĂŤ nĂŤ tĂŤ vĂŤrtetĂŤ pĂŤrmasa e kĂŤtij suksesi? NĂŤ fakt, gjatĂŤ vitit tĂŤ kaluar, sikurse tregojnĂŤ statistikat e BankĂŤs sĂŤ ShqipĂŤrisĂŤ, ka patur njĂŤ rĂŤnie tĂŤ OHKWs Ws GHÂżoLWLW WUHJWDU NUDKDVuar me vitin 2009, ndĂŤrkohĂŤ qĂŤ pika e kthesĂŤs drejt uljes ishte viti 2008. Por, gjithsesi, nĂŤ fund tĂŤ vitit 2010, mĂŤ tĂŤ mirit pĂŤrsa u pĂŤrket eksporteve, u konstatua se, nĂŤ 12 muaj, janĂŤ larguar nga ShqipĂŤria rreth 1 miliard euro mĂŤ shumĂŤ se nĂŤ vitin 2004, si pasojĂŤ e diferencĂŤs nĂŤ vlerĂŤ midis importeve dhe eksporteve. Pra, janĂŤ 2 miliardĂŤ e 83 milionĂŤ euro qĂŤ kanĂŤ dalĂŤ jashtĂŤ vendit, ndĂŤrkohĂŤ qĂŤ gjashtĂŤ vjet mĂŤ parĂŤ kjo shifĂŤr ishte rreth 1.2 miliardĂŤ. ÇfarĂŤ ka ndodhur? SĂŤ pari, sa herĂŤ qĂŤ qeveria pĂŤrmend shifra lidhur me eksportin, kĂŤtĂŤ e bĂŤn duke iu referuar vler`ave tĂŤ konvertuara nĂŤ lekĂŤ shqiptarĂŤ. Por, mĂŤ e saktĂŤ ĂŤshtĂŤ qĂŤ lĂŤvizja e mallrave nĂŤ tregjet e globalizuara tĂŤ matet nĂŤ valutĂŤ, kur dihet se leku ĂŤshtĂŤ zhvlerĂŤsuar mjaft gjatĂŤ viteve tĂŤ fundit nĂŤ kĂŤmbimet valutore. KĂŤshtu, rritja e eksporteve nĂŤ lekĂŤ IU\KHW DUWLÂżFLDOLVKW SDV NRQ-

vertimit. Por, statistikat e BSH janÍ mÍ tÍ denja pÍr t’u marrÍ pÍr bazÍ nÍ kÍtÍ drejtim, duke qenÍ se japin vlerÍn nÍ valutÍ. KÍshtu, rritja e eksporteve nuk pÍrkthehet detyrimisht me rregullimin e qenÍishÍm tÍ bilancit tregtar, madje ky i fundit rezulton i pÍrkeqÍsuar nÍ periudhÍ afatgjatÍ. Nga ana tjetÍr, rritja e eksporteve ÍshtÍ shoqÍruar me njÍ rritje tÍ ndjeshme edhe tÍ importit. Pra, disa degÍ tÍ ekonomisÍ kanÍ pÍrjetuar njÍ shtysÍ, por tÍ tjera nuk kanÍ mundur tÍ plotÍsojnÍ kÍrkesÍn e konsumit e tÍ biznesit vendas, GXNH ¿OOXDU QJD EXMTsVLD NÍ kushtet e pakÍsimit tÍ prurjeve valutore tÍ emigrantÍve nga jashtÍ, vÍshtirÍ se ka vend pÍr superlativa nÍ kÍtÍ drejtim. Pak ditÍ mÍ parÍ, kryeministri Berisha tha se

BILANCI TREGTAR NĂ‹ MILIONĂ‹ EURO

Burimi: Banka e ShqipĂŤrisĂŤ, ODA 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

-1,277 -1,477 -1,659 -2,104 -2,431 -2,304 -2,083

“eksportet shqiptare, si dĂŤshmia mĂŤ e sigurt e rritjes sĂŤ produktivitetit dhe rritjes sĂŤ prodhimit, e pĂŤsuan kĂŤtĂŤ rritje, paralel me rritjen e lirisĂŤ ekonomike. Dokumenti i fundit

mbi lirinÍ ekonomike nÍ botÍ fakton se ajo ka pasur ndrydhje, VH NUL]D ¿QDQFLDUH HNRQRPLNH dhe e borxheve ka shtyrÍ qeveritÍ drejt masave qÍ kanÍ ngushtuar e ndrydhur lirinÍ ekonomike. Por kjo nuk ka ndodhur nÍ ShqipÍri, madje ka ndodhur e kundÍrta, liria ekonomike ÍshtÍ rritur me 16 pÍr qind�. Por, analiza mÍ e fundit e BankÍs BotÍrore pÍr tÍ bÍrit biznes nÍ vendin tonÍ foli qartÍ nÍ njÍ drejtim tjetÍr, qÍ Berisha nuk e zuri nÍ gojÍ: ShqipÍria ka kaluar nga vendi i 77-tÍ, nÍ tÍ 82-in, duke humEXU SHVs SRVWH Qs NODVL¿NLPLQ botÍror brenda njÍ viti. Por, si do tÍ jetÍ trendi pÍr eksportet? Aktualisht, sinjalet negative qÍ mbÍrrijnÍ nga tregjet europiane kanÍ shtuar shqetÍsime te kompanitÍ eksportuese sh-

qiptare. Kryetari i DhomĂŤs sĂŤ Prodhuesve tĂŤ Veshjeve, Flamur Hoxha, i cili pĂŤrfaqĂŤson sektorin kryesor nĂŤ eksporte (fasonin) tha se sinjalet qĂŤ mbĂŤrrijnĂŤ nga porositĂŤsit europianĂŤ, kryesisht ata italianĂŤ, nuk janĂŤ pozitive. 8090% e kompanive nĂŤ kĂŤtĂŤ sektor janĂŤ tĂŤ lidhura vetĂŤm me markat italiane. MetjithatĂŤ, nĂŤ tĂŤrĂŤsinĂŤ e vet, viti 2011 duket se ka qenĂŤ deri mĂŤ sot njĂŤ nga periudhat mĂŤ tĂŤ mira pĂŤr industrinĂŤ e fasonit nĂŤ vend, e cila duket se rigjeti partnerĂŤ tĂŤ humbur dhe rriti volumin e punĂŤs, nĂŤ njĂŤ kohĂŤ kur ekonomia dhe tregjet europiane H ODQs SDV NUL]sQ ÂżQDQFLDUH qĂŤ nisi nĂŤ 2009-n. PerspektivĂŤ e keqe ĂŤshtĂŤ bllokimi i ri ekonomik nĂŤ disa vende, duke ÂżOOXDU QJD *UHTLD GKH ,WDOLD

Doganat

Vijon tendenca e shtimit tĂŤ eksportit TIRANE

E

ksportet shqiptare gjatĂŤ 10 muajve llogariten rreth 2.5 milionĂŤ ton nĂŤ volum, me rritje 29.7% krahasuar me tĂŤ njejtĂŤn periudhĂŤ tĂŤ njĂŤ viti mĂŤ parĂŤ. Referuar statistikave tĂŤ DrejtorisĂŤ sĂŤ PĂŤrgjithshme tĂŤ Doganave, eksportet shqiptare gjatĂŤ 10 mujorit tĂŤ kĂŤtij viti ishin nĂŤ vlerĂŤ 78.8 miliardĂŤ lekĂŤ, me njĂŤ rritje prej 16.9 miliardĂŤsh lekĂŤ ose 27.3 % mĂŤ

shumĂŤ krahasuar me tĂŤ njĂŤjtĂŤn periudhĂŤ tĂŤ vitit 2010 (61.9 miliardĂŤ lekĂŤ). Rieksportet nga pĂŤrpunimi aktiv, kanĂŤ shĂŤnuar gjithashtu rritje nĂŤ sasi e vlerĂŤ krahasuar me vitin 2010. GjatĂŤ 10-mujorit volumi i rieksporteve nga pĂŤrpunimi aktiv ĂŤshtĂŤ nĂŤ sasinĂŤ 247.3 mijĂŤ ton, nga 208 mijĂŤ ton tĂŤ realizuara nĂŤ tĂŤ njĂŤjtĂŤn periudhĂŤ tĂŤ njĂŤ viti mĂŤ parĂŤ, me njĂŤ rritje prej 18.9 pĂŤrqindĂŤsh.

PYETJE PERGJIGJE

Kush janÍ faktorÍt qÍ kanÍ ndikuar nÍ rritjen e eksportit? GjatÍ vitit tÍ kaluar faktori vendimtar ishte rritja e jashtÍzakonshme e prodhimit nga hidrocentralet e energjisÍ elektrike, e cila u eksportua nÍ masÍ. Po kÍshtu, lÍndÍt e para duke filluar nga nafta apo kromi kanÍ patur gjithnjÍ kÍrkesÍ nÍ tregjet ndÍrkombÍtare. KÍtÍ vit, shitje tÍ energjisÍ nuk ka mÍ, por lÍndÍt e para vijojnÍ tÍ shiten, ndÍrkohÍ qÍ edhe turizmi ka patur rritje nÍ hyrje. Produktet qÍ kanÍ pasur favorizim nga situatat ndÍrkombÍtare janÍ fasonet, me material porositÍsi, qÍ kanÍ pÍrjetuar largim tÍ porosive nga Lindja e Mesme pÍr shkak tÍ trazirave sociale, por rritje tÍ kÍrkesÍs ka patur edhe pÍr materiale ndÍrtimi, çelik, etj Pse atÍhere ka ardhur nÍ rritje sasia e parave qÍ del nga ShqipÍria? NÍ fakt, ka njÍ ulje tÍ lehtÍ tÍ diferencÍs midis vlerÍs sÍ importeve dhe eksporteve dy vitet e fundit, pas bum-it tÍ vitit 2008. Por, si njÍ tendencÍ shumÍvjeçare, shqiptarÍt vijojnÍ tÍ blejnÍ mÍ shumÍ mallra e shÍrbime jashtÍ, nÍ raport me atÍ çka eksportojnÍ. Heqja e vizave pÍr zonÍn Shengen kÍtÍ vit shtoi turizmin jashtÍ vendit, qÍ cilÍsohet si import turistik, i cili gati u barazua nÍ vlerÍ me eksportin nÍ kÍtÍ sektor tÍ ekonomisÍ A krijon pÍr ekonominÍ probleme njÍ gjÍ e tillÍ? Duhet menduar se deri tani shumÍ blerje mallrash nga jashtÍ pÍrballoheshin ngÍ prurjet e emigrantÍve. Shansi i vetÍm ÍshtÍ shtimi i prodhimit tÍ brendshÍm nga ata emigrantÍ qÍ po kthehen. Por kjo kÍrkon edhe miratimin e politikave qeveritare tÍ cilat tÍ nxitin integrimin e emigrantÍve dhe pÍrfshirjen e tyre nÍ procesin e prodhimit vendas.


8

E shtunë, 5 nëntor 2011

KULTURE TË JETOSH NË ISHULL

OTELLO, ARAPI I VLORËS

“Të jetosh në ishull” është romani i parë befasues i Ben Blushit. Ai e merr temën nga një periudhë jo fort e njohur e historisë së Shqipërisë, fabula shtrihet në katër shekuj duke sjellë në letërsinë shqipe personazhe të njohur. Por linja më dominuese në roman që ngjalli debate të ashpra madje, ishte procesi i gjatë dhe i ngatërruar i islamizimit të shqiptarëve pas pushtimit nga Turqia

Eshtë libri i dytë i autorit Ben Blushi. Ngjarjet shtrihen në vitet 1300-1400 dhe zhvillohen në dy qendra urbane të njohura të kohës së Mesjetës, në Venedik dhe në Vlorë, marrëdhëniet politike e tregtare midis të cilave ishin mjaft intensive për kohën. Sfondi historik është real. Por, gjetja më origjinale dhe intriga më e pabesueshme e autorit janë personazhet që gjallojnë në libër, të cilat ai i ka marrë nga Shekspiri, nga tragjedia e njohur “Otello, Arapi i Venedikut”

Publikohet romani i tretë i shkrimtarit politikan nën titullin Shqipëria

Politikani: Shqiptarët janë përtacë, të ikim Romani provokon sërish me Zotin, lidhjet historike nga Lekë Dukagjini te Enveri

Lajmi

rrëfimi artistiko-historik, sepse këtë libër në dorë do ta kenë të gjithë ata që do ta lexojnë për të nxjerrë shumë shpejt konkluzionet e tyre. Do të kenë mundësi të shohin sesi trajton Blushi shqiptarët, cila është lidhja që vendos mes Lekë Dukagjinit dhe Enverit; si trajtohen personazhet madje edhe vetë ishulli i quajtur Shqipëri, e pse ngjarjet përfundojnë me PD-në e vetë tranzicionin.

Ben Blushi, politikani shkrimtar vjen përballë lexuesit shqiptar me një tjetër libër „Shqipëria“. Por, më provokues sesa në dy librat e tij të mëparshëm. Dhe këtë radhë, shumë provokues me vetë shqiptarët, të cilët nuk dinë kë të besojnë, veten apo zotin. Autori bën lidhje të ngjarjeve historike në shekuj të ndryshëm, por vetë thotë se sërish kjo është letërsi

PO KUSH JANË SHQIPTARËT SIPAS BLUSHIT...

NGA ANILA BASHA TIRANE

vijon nga faqja 1 ...si të jetë një periudhë narracioni që afrohet në kohë, mbërrijmë menjëherë tek diktatori Enver Hoxha, një personazh që në librin e ri të Blushit ruan të njëjtin emër, dhe që nga mënyra e përgjithshme e të bërit të gjërave në kohën që kërkon të qeverisë Shqipërinë, ka vepruar njëlloj si diktatori shqiptar. Vetë Ben Blushi do të duhet të japë sqarime gjatë kësaj kohe kur të flasë për librin se pse imagjinata e tij letrare e ka shtyrë që në libër t’i kushtojë afro katër-pesë shekuj qeverisjes së Lekë Dukagjinit (por Blushi mund të thotë se kjo është letërsi), dhe pse periudha e qeverisjes së Enverit shkurtohet në disa vite apo muaj (në fakt nuk ka data historike, në librin e Blushit, veç datës 28 nëntor, përveç personazheve). E sikurse Shqipëria, vendi ku jetojnë shqiptarët, në çdo kohë dhe në çdo periudhë të vetën ka pasur Hamza Kastriotët e vet, edhe në librin e Blushit, tradhëtarët e Shqipërisë nuk mungojnë...

SI SHTRIHEN NGJARJET

Si rrëfim artistik, shkrimtari politikan Ben Blushi ka zgjedhur Lekë Dukagjinin që të krijojë një Shqipëri, në një ishull, aty ku nuk duhet të mbërrijë dashuria, aty

ku nuk njihet zoti, e ku njerëzit duhet të rriten me gjithçka tjetër përveçse dashurisë; aty ku burrë e grua bëjnë dashuri, pa e njohur njëri tjetrin. Eshtë një Shqipëri ku nuk konsumohet alkool apo mishra të pjekur. Kjo Shqipëri që krijon Lekë Dukagjini, krijohet nga 100 fëmijë, që janë zgjedhur në terrenin ku kishte lindur vetë

Leka, por që më vonë, u hoqën nga familjet e tyre për të harruar gjithçka. Madje duhet të harrojnë edhe emrat e tyre, përveç njërit, që ruan emrin Enver, një personazh që autori më vonë në rrjedhjen e ngjarjeve e lidh me aspektet historike të vendit tonë në kohën e diktaturës. Nuk do zgjatem në brendinë e këtij

David Blunata, një nga këshilltarët e Shqipërisë dhe të Lekë Dukagjinit, pikërisht në kohën e ndryshimit të madh i përcakton shqiptarët si të tillë: “...David Blunata pyeste veten nëse ishte e drejtë që ai vend të zbrazej, nëse kishte pasur të drejtë kur i kishte bindur shqiptarët se duhej të largoheshin nga vendi i tyre. Por gjithnjë e largonte këtë dilemë nga mendja e tij, i bindur se Shqipëria ishte më e mirë pa shqiptarët dhe se shqiptarët do të bëheshin një popull më i mirë pa Shqipërinë...” Ky definicion për Shqipërinë dhe Shqiptarët në librin e Ben Blushit na shpaloset në fund të librit voluminoz, duke ngritur pikëpyetje të mëdha nëse është thjesht definicion ar-

Debati Andaj libri i Ben Blushit do të provokojë sërish debat. Dhe sigurisht, jashtë këtij debati, nuk do të mbeten as ata, të cilët kanë në dorë fatin e këtij vendi. Dhe këtu nuk flasim për politikanët, por për vetë shqiptarët.

tistik që ka dashur të tregojë Blushi, apo nëpërmjet artit ka thënë të vërtetat për shqiptarët. Nëse e marrim të mirëqenë që shkrimtari ka bërë art, patjetër kjo vendoset në kontekstin e përgjithshëm të veprës; por nëse mendojmë edhe politikanin Ben Blushi, e thënë nga një funksionar i lartë politik, që të paktën në dekadën e fundit ka bërë jo pak emër, dhe gjithashtu e thënë 20 vjet pas ardhjes së demokracisë në vend, kjo, mund të hapë një debat dhe diskutim të ri mbi atë çka ofron Shqipëria sot, një vend ku të gjithë duhet të largohen, apo një vend ku shqiptarët duhet të qëndrojnë për të bërë Shqipërinë. Parë në kontekstin e gjithë veprës, ku definicione për Shqipërinë dhe shqiptarët ka shumë, ka vend për diskutime për të parë sesi autori i trajton ata si popull dhe si njerëz. Më herët, në faqet e librit të Blushit, ka shumë qëndrime të tjera për shqiptarët. “Shqiptarët nuk i kanë dhënë asgjë njerëzimit deri më sot... Në përgjithësi shqiptarët janë njerëz që binden kur kuptojnë se çfarë mendon shumica dhe pavarësisht nga ajo që vendos shumica, ata zgjedhin të bëhen me shumicën, për të mos mbetur vetëm. Shqiptarët janë të qetë kur zgjedhin dhe nuk kanë vrasje ndërgjegjeje siç mund t’u ndodhë popujve të tjerë dhe prandaj kur shohin se shumica e ndërron fenë, e ndërrojnë edhe ata, kur shohin se shumica e ndërron zotin, e ndërrojnë edhe ata, kur shohin se shumica vret, vrasin edhe ata dhe kur shohin se shumica dhunon pakicën, atëherë kjo është një arsye më shumë për t’u bërë me shumicën...” Personazhi që e thotë këtë definicion në libër, është një burrë që rri me të tjerë burra rreth zjarrit, duke bërë muhabet dhe duke diskutuar nëse këta burra, të detyruar nga Lekë Dukagjini për të ndërtuar Shqipërinë e tij, për të lënë fis e familje në një tokë të largët, duhet t’i binden një njeriu që e konsideron veten zot i Shqiptarëve. Por edhe në këtë pasazh,

pyetjet dhe përgjigjet janë të shumta. Çfarë u ka treguar Shqipërisë dhe shqiptarëve historia e derisotme. A janë shqiptarët ata që në shumicë ndërrojnë fe e zot? A janë shqiptarët ata që përgjithësisht bëhen me shumicën kundër pakicës? A janë shqiptarët ai popull që kur shumica vret vrasin edhe ata? Historianët kanë folur dhe kanë kohë të flasin për këtë, por edhe shkrimtarët po. Sado e hidhur të jetë e vërteta e thënë nga shkrimtari politikan Ben Blushi në këtë rrëfim të vetin, sado të mëdha të jenë debatet rreth kësaj çështje jo vetëm në media, por edhe në publik, ky përcaktim apo definicion i shkruar nga dora e politikanit Ben Blushi do të intrigojë në një debat të gjerë për Shqipërinë ku jetojmë sot, në përpëlitje të vazhdueshme për aftësitë shtetformuese e qeverisëse, në debate sfilitëse qoftë edhe mes intelektualësh për identitetin kombëtar të shqiptarëve, apo edhe përpjekjet e avashta për të qenë pjesë e botës moderne. Nuk e dimë nëse është rastësi që i gjithë ky debat apo ky këndvështrim i Blushit në nxjerrjen e këtij viti, përkon me festimet e 100 vjetorit të pavarësisë. Por edhe për këtë Blushi na jep sqarimet e tij në libër, duke futur në të 28 nëntorin, një datë historike për Shqiptarët dhe e vetmja datë që përmendet në këtë libër.

ÇFARË KARAKTERI KANË SHQIPTARËT?

Por nuk janë vetëm shqiptarët si popull ata për të cilët autori shkrimtar-politikan intrigon në këtë libër. Karakteri që autori ju vesh shqiptarëve, është një tjetër aspekt shumë interesant nga ky roman. Në të thuhet qartë që shqiptarët besojnë se zoti nuk ka qenë shumë i drejtë me ta “jo vetëm ditën që mbolli farën e tyre në tokë, por edhe më pas”. “...ata kanë mbetur duke pritur që Zoti të ndërrojë mendje dhe të kuptojë se fati që u caktoi atyre ishte dhe mbetet i padenjë dhe kësisoj, duke pritur në malet e tyre të egra, ata kanë lënë pas dore punët e fushës, kanë përtuar të korrin florën dhe faunën e detit, ullinjtë e shi-


E shtunë, 5 nëntor 2011

9

KULTURE BLUSHI DHE RAMA Pak ditë më parë Edi Rama dhe Ben Blushi qëndruan së bashku për dy orë me radhë në kafen e Partisë Socialiste. Zyrtarisht nga kjo parti u tha se ata folën me njëri tjetrin vetëm për librat, kur Blushi po nxirrte romanin e tij të tretë, ndërsa Edi Rama është duke publikuar “Kurbanin” e tij. Por takimi mes Blushit e Ramës vjen pas një kohe të gjatë oponence që ata kanë pasur me njëri tjetrin.

“Shqipëria” pritet të provokojë debat edhe brenda myslimanëve

Libri i Blushit: Profeti Muhamed i korruptuar Komuniteti Mysliman: Nuk duam të reagojmë përpara Bajramit. Pastaj, kur reagojmë ne, shiten librat e Blushit

AUTORI

Shqipëria ime e vërteta e shqiptarëve NGA BEN BLUSHI

S

humë njerëz më pyesin pse ky libër quhet Shqipëria? Unë mund të them atë që di. Ky është një libër për shqiptarët dhe duke qenë një prej tyre unë dua t’i shpjegoj dhe t’i kuptoj. Të kuptosh shqiptarët, të shpjegosh mënyrën se si janë sjellë përgjatë kohës me veten, me njëri tjetrin, me të tjerët, me tokën dhe me Zotin besoj se është një argëtim ne kuptimin artistik të fjalës, është një detyrim në kuptimin historik dhe është një torturë në kuptimin politik. Për ata që merren me letërsi shqiptarët janë një gur për të ndërtuar, për ata që merren me histori janë një urë për të kuptuar, për ata që merren me politikë shqiptarët janë një mur për t’u kaluar. Por libri Shqipëria nuk është historik prandaj nuk është detyrë, nuk është politik, prandaj nuk është torturë, ai është letërsi prandaj është argëtim. Të paktën për mua. Ky libër quhet Shqipëria sepse përpiqet të shpjegojë atë që shqiptarët i kanë bërë vetes. Dhe kudo ku kanë jetuar shqiptarët nuk e kanë trajtuar njëri-tjetrin më keq se në Shqipëri. Dhe kudo ku kanë shkuar nuk e kanë trajtuar një vend tjetër më keq se vendin e tyre, Shqipërinë. Ky libër përshkruan një eksperiment njerëzor. Ai tregon se si shqiptarët i lejuan njërit prej tyre të bëhej Zoti i tyre duke i ndarë nga Zoti, nga bota, nga prona dhe nga familja. A ka ndodhur kjo në historinë tonë. Kam arsye të them se po, ka ndodhur, megjithëse romani nuk merret as me fakte, as me ngjarje, as me emra, por vetëm me gjurmet e ngjarjeve mbi tokën dhe refleksin e fakteve mbi qiellin tonë. Kjo është Shqipëria që kemi patur përpara 20 vitesh. E megjithatë libri Shqipëria nuk mbaron para 20 vitesh. Shpresoj që ata që do ta lexojnë do kuptojnë se problemet që ne kemi me veten, nuk janë zhdukur dhe se Shqipëria vuan ende nga shqiptarët. Libri Shqipëria këtë do të thotë: Zoti mund të zëvendësohet, por jo nga një njeri. Në të kundërt, Zoti mund të zëvendësohet nga çdo njeri, që është Zoti i vetes dhe i askujt tjetër. Por ky libër nuk i jep askujt asnjë këshillë. Ai është një lexim për të tjerët dhe një kalim për mua. Shqipëria është një përpjekje për të njohur veten dhe të ngjashmit e mi, me të cilët ndaj të njëjtin vend, që quhet Shqipëri.

jshëm nga të cilët del gjalpi i vajit, limonët dhe portokajtë, që mbijnë vetë dhe pa i ndihmuar kush në gjithë këtë pjesë të botës, kanë lënë pas dore gurët e panumërt dhe kokëfortë me të cilët mund të kishin ndërtuar kala për tu mbrojtur dhe qytete të mëdha për të jetuar, kanë injoruar ujin e vrullshëm që rrjedh nga malet dhe që mund ti ushqente tokat me lagështi në verë dhe liqenet me borë në

dimër, kanë harruar se duhet të zbresësh dikur nga malet dhe shpellat sepse mjafton të ndjekësh shembullin e zotit, të cilit i beson, për të kuptuar se njerëzit mund ti përdorin malet dhe shpellat për tu mbrojtur, por që të bëhen popuj ata duhet të përdorin fushat për të punuar dhe detin për të sulmuar...shqiptarët nuk dinë ta përdorin Zotin, por dinë vetëm ta presin, pa u menduar

TIRANE

S

ërish Ben Blushi provokon për çështjet fetare dhe sikurse në romanet e tjera, për fenë myslimane. Bëhet fjalë për një lloj “tallje” a “përqeshje” për profetin Muhamed, të cilin në faqet kryesore të librit të tij e konsideron si një profet të korruptuar nga paraja dhe nga seksi. Duke përshkruar Lekë Dukagjinin dhe mënyrën sesi ky i fundit donte të bënte Shqipërinë, si një vend ku nuk mund të pihej alkool e ndërkaq nuk mund t’i jepeshin dashurisë, Ben Blushi, bën dallimin në mënyrë të ndryshme mes Lekë Dukagjinit, që kërkon të jetë zot i Shqiptarëve që as nuk pi dhe asnjëherë nuk ka bërë dashuri në jetën e tij, me profetin Muhamed, i cili është i dhënë pas seksit dhe parasë. “Vete Lekë Dukagjini nuk kishte pirë kurrë alkool, i bindur se nuk kishte nevojë ta shëtiste mendjen e tij në një gotë që lundronte në një det të trazuar vere për t’ia çuar mendimet në brigje më të lumtura dhe më të pasura. Ai kishte parë gjatë jetës shumë burra të shkatërruar, që mbysnin hallet e tyre nëpër gota por kur eksitimi i alkoolit mbaronte; ata dukeshin edhe më të mjerë dhe shumë më të dobët kur shtriheshin në hije apo në mes të rrugëve për t’u kthyer në dordolecë, mbi të cilët fëmijët e vegjël praktikonin gjithë sharjet e nevojshme të kësaj bote. Vera dhe rakia kishin aftësi dhe energji të mjaftueshme për t’i ndryshuar natën një burri, por nëse ato përdoreshin për të ndryshuar drejtimin e jetës, atëherë ishin të pamjaftueshme. Nëse Lekë Dukagjini kishte marrë një vendim të drejtë, të cilin për hir të së vërtetës edhe disa nga profetët e korruptuar nga paraja dhe seksi do ta përkrahnin, siç ishte rasti i Muhamedit, ky vendim i pakthyeshëm dhe i panegociueshëm ishte ndalimi i pijes. Nëse pija do të depërtonte në Shqipëri, atëherë ajo do të sillte me vete për të shoqëruar dehjen e

dhe kjo ia bën jetën më të gjatë dhe mendimet më të shkurtra...” A janë vërtet shqiptarët të tillë? A janë shqiptarët një popull përtac, një popull që nuk kujdeset për malin e fushën, detin e ujin e bollshëm? A janë shqiptarët njerëzit që nuk e kanë kuptuar se mund të shfrytëzojnë për të mirën e mirëqenien e tyre atë që u ka falur natyra? Edhe ky trajtim i karakterit të sh-

vet dhe gjithçka tjetër që Lekë Dukagjini kishte vendosur ta zhdukte: paranë me të cilën ajo do blihej...”. Provokimi i ri i Blushit këtë radhë në librin e tij shkon për profetin Muhamed. Blushi dje në paraqitjen e librit tha se ka bërë art dhe letërsi, por nga ana tjetër ai thotë se për pjesën e shqiptarëve, të gjithë mendojnë sikurse ai vetë për llojin e tyre.

REAGIMI

Por komuniteti Mysliman nuk ka dashur që ti japë shumë zë librit të Ben Blushit ditën e djeshme, menjëherë pas promovimit të tij. Agron Hoxha, drejtor I Marrëdhënieve me Publikun në komunitetin Mysliman, e anashkaloi fare këtë paragraf të librit të Blushit, duke mos dashur të bëjë reklamë për të. “E njëjta gjë na ndodhi edhe me librin e kaluar. Ne reaguam,

qiptarëve në libër do të ketë vend për diskutime, për sa kohë që për Shqipërinë dhe shqiptarët kanë shkruar dhe është folur shumë. Por në morinë e gjërave që janë thënë, përvecse një të përbashkëte të vetme se të gjithë jetojnë në të njëjtën tokë e mbi të njëjtin qiell, trajtimi i karakterit të këtij populli, të paktën për 20 vitet e fundit të tranzicionit shqiptar, do të gjejë më shumë të vërteta sesa të gënjeshtërta në

madje patëm shumë reagime. Por në fakt çfarë ndodhi dhe çfarë u arrit? Doli se Ben Blushi ishte autori më i suksesshëm i letërsisë shqipe” deklaroi Agron Hoxha për Shqiptarja.com. Për komunitetin, duket se kjo do të jetë një gjë e parëndësishme. Por nga ana tjetër, dhe sikurse mendohet një rastësi e vërtetë, ditën e diel është festa e Bajramit. “S’kemi ndërmend të reagojmë përpara Bajramit që është ditën e djelë. Nuk është momenti dhe nuk është e nevojshme të hapim debate“, tha drejtori i Marrëdhënieve me Publikun në komunitetin Mysliman. Nuk dihet nëse libri i Blushit do të hapë të njëjtat debate që u shkaktuan më parë, pro e kundër Blushit. Ajo që shihet qartë në këtë libër, është se vetë autori ka qenë më i drejtpërdrejtë.

këto fjali që ka hedhur në letër shkrimtari politikan Ben Blushi.

EPILOG

“Shqipëria” nuk është një libër, vetëm i Ben Blushit. Kushdo ta lexojë, do të gjejë brenda faqeve të këtij libri, diçka që e mendon në jetën e tij të përditshme. Autori ka bërë art, dhe këtë e kemi dëgjuar të thënë shumë shpesh nga vetë Blushi edhe për librat

e mëparshëm të tij. Por kur arti i një shkrimtari, përputhet me mendimet e një pjese të mirë të atyre që e lexojnë, kjo do të thotë se të vërtetat nuk mund të fshihen më pas artit. Andaj libri i Ben Blushit do të provokojë sërish debat. Dhe sigurisht, jashtë këtij debati, nuk do të mbeten as ata, të cilët kanë në dorë fatin e këtij vendi. Dhe këtu nuk flasim për politikanët, por për vetë shqiptarët.


10

E E shtunë, shtunë, 55 nëntor nëntor 2011 2011

EKONOMI AKTULAITET TIRANË GATI ARRESTIME ZYRTARËSH

SHBA, MERR TRAFIKANTIN E KOKAINËS

Janë 15 dosje korrupsioni pritet të trondisin kupolën e adminsitratës në Tiranë. Bëhet fjalë për çështje të cilat do të shoqërohen me arrestime të bujshme për zyrtarë me status në shtet. Sipas Gjergji 2VKD¿W VKH¿W Ws VHNVLRQLW NXQGsU NRUUXSVLRQLW Qs policinë e Tiranës strukturat policore dhe hetimore janë duke ndjekur detajet e fundit të hetimeve.

Dje është ekstraduar për në SHBA Altin Kore, i cili DNX]RKHW QJD GUHMWsVLD DPHULNDQH SsU WUD¿N QGsUNRPbëtar kokaine. Për Koren, Gjykata e Apelit ka dhënë vendmin për ta ekstraduar që në datën 14 tetor të këtij viti. Ndërkohë që vetëm dje autoritete amerikane kanë marrë ish biznesmenin e lokalve, për ta çuar në SHBA ku do të përballet me drejtësinë amerikane.

Pas arrestimi të vrasësit me pagesë Ruzhdi Dervishit, pritet zbulimi i disa atentateve

Policia: Gati zbardhja e ekzekutimit të Arjan Selimit Lajmi

LAJMET SHKURT

Ruzhdi Dervishi

Policia e Krimeve të Rënda në kryeqytet, beson se pas një arrestimi të shumëpritur pas 14 vitesh, është në rrugë të mbarë për të zbardhur disa vrasje të bujshme të cilat deri tani kanë qënë pa autor dhe dyshohet se janë kryer me pagesë.

Ndër tre vrasjet më të bujshme, për të cilat gjithmonë ka pasur të dhëna se janë bërë me pagesë, janë ajo e Arjan Selimit, Aleksandër Gremit dhe Sokol Doçit

P

ROLFLD NRQ¿UPRQ WDVKPs VH YMHoDUL 5X]KGL 'HUYLVKL L DUUHVWXDU SDUsPEUsPs PXQG Ws MHWs Qs GLMHQL SsU VKXPs HN]HNXWLPHYH Ws PEHWXUD GHUL WDQL PLVWHU PHV Ws FLODYH HGKH DMR H $UMDQ 6HOLPLW GKH 6RNRO 'RoLW

VRASËS ME PAGESË PËR 14 VJET 'XNHW VH DUUHVWLPL L 5X]KGL 'HUYLVKLW G\ GLWs Ps SDUs Qs NU\HT\WHW QXN ND TsQs VXNVHV YHWsP VHSVH QJD OLVWD H Ws VKXPsNsUNXDUYH X KRT QMs SHUVRQ L UUH]LNVKsP Ts NLVKWH PXQGXU WX VKSsWRQWH SsU YMHW UUHVKW SRU HGKH SsU IDNWLQ VH DL G\VKRKHW Ws MHWs DXWRUL L QMs VsUs YUDVMHVK Ws EXMVKPH Qs NU\HT\WHW H UUHWKH Ws WMHUD %XULPH SUDQs JUXSLW Ws SROLFLVs NULPLQDOH Ws NU\HT\WHWLW , FLOL SR EDVKNsSXQRQ QJXVKWs PH SURNXURULQs H NULPHYH Ws UsQGD WKRQs VH MDQs GRNXPHQWXDU GKH SURYXDU Ws GKsQD Ws UsQGsVLVKPH Qs OLGKMH PH DNWLYLWHWLQ H 'HUYLVKLW VL YUDVsV PH SDJHVs 5X]KGL 'HUYLVKL L OLQGXU Qs T\WHWLQ H 'XUUsVLW HGKH SsUSDUD YUDVMHV Ts ND EsUs Qs T\WHWLQ H .DYDMsV Qs YLWLQ ND TsQs L VNHGXDU QJD SROLFLD VL SHUVRQ PH SUHFHGHQW Ws UsQGs SHQDO $L ND TsQs QMs SMHVsWDU DNWLY L EDQGsV Vs 'XUUsVLW GHUL Qs NRKsQ Ts NMR RUJDQL]DWs X JRGLW QJD SROLFLD 6LSDV SROLFLVs DL G\VKRKHW VL DXWRU L Ws SDNWsQ HN]HNXWLPHYH Ws FLODW GHUL WDQL NDQs TsQs Ws SD]EXOXDUD 6LSDV KHWXHVYH 'HUYLVKL SDV PDUUMHV Vs SDUs Qs S\HWMH QXN ND SUDQXDU Ws MDSs VKSMHJLPH SsU DVQMs QJMDUMH SsU Ws FLOsQ G\VKRKHW VL SURWDJRQLVW QJD DQD H SROL-

Arjan Selimi FLVs SsUYHo YUDVMHV Vs EsUs Qs YLWLQ SsU Ws FLOsQ sVKWs GsQXDU PH YLWH EXUJ QJD DQD H JM\NDWsV Vs .DYDMsV Qs YLWLQ *MLWKVHVL SROLFLD H NU\HT\WHWLW WKRWs VH ND SURYD Ws VKXPWD Ts H LPSOLNRMQs YMHoDULQ Qs QMs VsUs HN]HNXWLPHVK YHoDQsULVKW Qs NU\HT\WHW NX Ps Vs VKXPWL DL ND TsQGUXDU L IVKHKXU SsU UUHWK YMHW 1GsU WUH Ps Ws EXMVKPHW SsU Ws FLODW JMLWKPRQs ND SDVXU Ws GKsQD VH MDQs EsUs PH SDJHVs MDQs DMR H $UMDQ 6HOLPLW $OHNVDQGsU

*UHPLW GKH 6RNRO 'RoLW SsU Ws FLODW SROLFLD SR KHWRQ VH L VDSR DUUHVWXDUL PXQG Ws NHWs SDVXU Ws SDNWsQ GLMHQL

VRASJET MAFIOZE NË TIRANË -DQs SORW SHUVRQD Ts MDQs HN]HNXWXDU Qs PsQ\Us PDILR]H YHWsP SsU NsWs YLW Qs 7LUDQs 1GsUNRKs SROLFLD HQGH QXN ND PXQGXU Ws ]EXORMs DVQMs SUHM W\UH HGKH SVH Qs VKXPs UDVWH ND GHNODUXDU Ws NXQGsUWsQ ILOOLPLVKW %sKHW IMDOs SsU

NULPHW Ws UsQGD Ws QGRGKXUD Ts QJD PXDML MDQDU GHUL Ps VRW 1s DQDOL]sQ QsQWsPXMRUH SROLFLVs Vs NU\HT\WHWLW L UH]XOWRQ VH JMDWs NsWLM YLWL YHWsP WUH YUDVMH L NDQs PEHWXU SD ]EDUGKXU QGsUNRKs SsU SURNXURULQs UH]XOWRMQs JMDVKWs Ws WLOOD GXNH VMHOOs NsVKWX SsUSODVMH VKLIUDVK 0s NRUULN X HN]HNXWXD $OHNVDQGsU .ROLoL *UHPL L FLOL X WKD VH NLVKWH EDVKNsSXQXDU PH GUHMWsVLQs GKH LVKWH GsQXDU SsU WUDILN GURJH 3sU YUDVMHQ H WLM SROLFLD DUUHVWRL

QMs SHUVRQ SRU EUHQGD SDN MDYsVK DL X OD VsULVK L OLUs 1s PXDMLQ *XVKW QGRGKL QMs WMHWsU YUDVMH H UsQGs DMR H 6RNRO 'RoLW SXQRQMsV L (QWLW .RPEsWDU Ws %DQHVDYH $L G\VKRKHM SsU QMs Ws NDOXDU Ws HUUsW H SLNsULVKW SsU QGRQMs KDNPDUUMH Ws PXQGVKPH MDQŏ VKWULUs HGKH KHWLPHW SsU ]EDUGKMHQ H VDM SRU DMR PEHWHW QMs osVKWMH SsU Ws FLOsQ ND VKXPs SDN SURYD 1GRVKWD YUDVMD Ps H EXMVKPH H NsW\UH YLWHYH Ws IXQGLW sVKWs DMR H $UMDQ 6HOLPLW , QMRKXU QJD GRVMD ³.RPSDV´ SsU WUDILNXQ H GURJsV QJD 6KWHWHW H %DVKNXDUD Ws $PHULNsV X HN]HNXWXD PH EUHVKsUL DXWRPDWLNX SUDQs EDQHVsV Vs WLM 1Ms SHUVRQ HQGH L SDLGHQWLILNXDU ND TsOOXDU PH EUHVKsUL DXWRPDWLNX QGDM 6HOLPLW GKH Ps SDV PHQGRKHW VH sVKWs ODUJXDU PH QMs PDNLQs ³)RUG´ PH QJM\Us Ws EDUGKs H [KDPD Ws ]LQM SD WDUJD

Antikrimi Ekonomik

1s VLWs ORMUDW H IDWLW Ts PDVKWURMQs TIRANE

$

JMHQWsW GKH VSHFLDOLVWsW H =\UsV Vs $QWLNULPLW (NRQRPLN Qs NU\HT\WHW MDQs JDWL SsU Ws QLVXU QMs RSHUDFLRQ Ws JMHUs NRQWUROOL Qs VKXPs ORNDOH Ws ORMUDYH Ws IDWLW 6\QLPL L W\UH sVKWs YHUL¿NLPL L QRUPsV Vs ¿WLPLW Ws DSDUDWXUDYH Ws LVWDOXDUD SUHM W\UH .\ RSHUDFLRQ sVKWs LGHXDU SDV UHDOL]LPLW PH VXNVHV G\ GLWs Ps SDUs Ws RSHUDFLRQLW ³*RRG /XFN´ JMDWs Ws FLOLW NDQs VHNXHVWUXDU QMs EL]QHV Ws SDOLJMVKsP Ts PHUHM PH LPSRUWLQ H

PDNLQDYH VL GKH SURJUDPLPLQ H W\UH 3DV QMs LQYHVWLJLPL Ws KROOsVLVKsP UH]XOWRQ VH JDWL Ws JMLWKs SURQDUsW H ORNDOHYH Ws

ORMUDYH Ws IDWLW Qs NU\HT\WHW SRU HGKH Qs VKXPs T\WHWH Ws YHQGLW NDQs TsQs NOLHQWs Ws NsWLM EL]QHVL 5H]XOWRQ VH DW\ EsKHVKLQ SURJUDPLPH Ws MDVKWsOLJMVKPH SsU Ws XOXU QRUPsQ H ILWLPLW Ws DSDUDWXUDYH Qs NXUUL] Ws NOLHQWsYH Ws VKXPWs YHoDQsULVKW Ws ULQMYH Ts , IUHNXHQWRMQs DWR '\ SHUVRQD Ts GUHMWRQLQ NsWs EL]QHV Ws MDVKWsOLJMVKsP Qs UUXJsQ ³%HVLP ,PDPL´ X QGDOXDQ SDV 2SHUDFLRQLW ³*RRG /XFN´ VL GKH X VHNXHVWUXD , JMLWKs PDOOL L JMHWXU DW\ 6LSDV EXULPHYH QJD =\UD H $QWLNULPLW (NRQRPLN JMDWs NRQWUROOLW Ws SULWVKsP Ws SUDQLVKPH GR Ws MHQs HGKH RUJDQHW WDWLPRUH

Arrestohet tregëtari i kromit Adrian Duriçi.

%D]XDU Qs YHQGLPLQ H *M\NDWsV Vs /DUWs PDUUs PH VKWDWRU SROLFLD ND SUDQJRVXU GMH EL]QHVPHQLQ H NURPLW Qs %XOTL]s $GULDQ 'XULoLQ 1GU\VKH QJD SURFHVHW ]KYLOOXDU Qs *M\NDWsQ H 'LEUsV NX 'XULoL DNX]RKHM YHWsP SsU µDUPDEDMWH SD OHMH *M\NDWD H /DUWs L ND VKWXDU DWLM GKH DNX]DW H ³YUDVMHV PH GDVKMH´ VL GKH ³VKNDWsUULPLW Ws SURQsV Aksidentoi me vdekje policin, arrestohet

$UUHVWRKHW YMHFDUL L FLOL DNVLGHQWRL SsU YGHNMH HIHNWLYLQ H SROLFLVs Vs .RPLVDULDWLW QXPsU 5DPD]DQ ;KHGLNX %OXWs H 7LUDQsV EsMQs PH GLMH VH NDQs PXQGXU Ws LGHQWL¿NRMQs GKH NDSLQ YMHoDULQ -XUJHQ 1LND SDVL DNX]RKHW VH ND DNVLGHQWXDU SXQRQMsVLQ H SROLFLVs ;KHGLNX 1JMDUMD QGRGKL PEUsPMHQ H WHWRULW Qs UUXJsQ -RUGDQ 0LVMD NX DL X SsUSODV QJD QMs PDNLQs WLS EHQ] Ekstradohet nga Spanja i kërkuari për vrasje

=\UD ,QWHUSRO 7LUDQD ND HNVWUDGXDU VRW QJD 0DGULGL GUHMW YHQGLW WRQs VKWHWDVLQ VKTLSWDU Ws VKSDOOXU Qs NsUNLP QGsUNRPEsWDU 3HULNOL 6WDYUL .XOH YMHo OLQGXU Qs )LHU *M\NDWD H 5UHWKLW *M\TsVRU )LHU H ND GsQXDU DWs PH EXUJLP Ws SsUMHWVKsP SsU NU\HUMHQ H YHSUDYH SHQDOH Ws ³9UDVMHV PH SDUDPHQGLP´ Ws VKWHWDVLW 9ODVK 'HoH Qs /LERIVKs Durrës, çdo ditë një denoncim për dhunë

3ORW SHUVRQD NDQs GHQRQFXDU JMDWs PXDMLW 7HWRU GKXQsQ Qs IDPLOMH Qs 4DUNXQ 'XUUsV 9LNWLPDW H NsVDM GKXQH Ws PDUUs Vs IXQGL Qs PsQ\Us Ws YHoDQWs Qs PEURMWMH QJD LQVWLWXFLRQHW H VKWHWLW VKTLSWDU SDUDTHVLQ QMs QXPsU JMLWKPRQs H Ps Ws ODUWs UDVWHVK Ws GHQRQFXDUD GXNH SORWsVXDU Qs NsWs PsQ\Us VWUDWHJMLQs Ts V\QRQWH SLNsULVKW IXVKDWD VHQVLELOL]XHVH


E shtunë, 5 nëntor 2011

11

AKTUALITET KUSH INFORMON 100 MIJË EURO

NISHANI: E VRAU KRIMI I ORGANIZUAR

Policia e Shtetit, ka vënë një shpërblim rekord prej 100 mijë eurosh për personin që jep infomacione për vrasjen e e gjyqtarit Skerdilajd Konomi. Njëkohësisht policia garanton ruajtjen e anonimatit të tij. Por edhe pse kanë kaluar më shumë se dy muaj nga atentati i tipit mafioz, asnjë informator, nuk ka dhënë deri më sot ndonjë të dhënë të vlefshme.

Ministri i Brendshëm Bujar Nishani, përpara pak ditësh në një intervistë televizive, deklaroi se vrasja e gjyqëtarit Skerdilajd Konomit, është kryer nga krimi i organizuar. Mënyra e ekzekutimit dhe mjetet nuk janë përdorur herë tjetër, në raste të ngjashme, theksoi ai. Sipas Nishanit, nëse gjyqtari Konomi do të kishte denoncuar shqetësimet që ka pasur kohët e fundit, do të ishte marë në mbrojtje dhe vrasja do ishte shmangur.

Nis hetimi në Arkivin Qëndror të Shtetit për tjetërsimin e rregjistrit të pronave

Prokuroria: Pas vrasjes së Konomit, janë falsifikatorët Lajmi

LAJMET SHKURT NE 5 RRESHTA

Hetuesit e dosjes “Konomi” besojnë se pas fallsifikatorëve të pronës së gjyqtarit të vrarë, fshihen edhe autorët e vërtetë. Grupi i prokurorëve të Task Forcë që po heton vrasjen e gjyqtarit Skerdilajd Konomi, ka nisur të marë në pyetje drejtuesit dhe punonjësit e Arkivit Qëndror të Shtetit.

Skerdilajd Konomi U vra mëngjesin e datës 9 shtator në qytetin e Vlorës. Gjyqëtari 33 vjeçar, babai i dy fëmijëve, u ekzekutua sipas një atentati tipik mafioz, duke përdorur tritol me telekomandë.

NGA POLI HOXHA

P

rokuroria e krimeve të rënda ka kthyer rrjedhën e hetimeve për dosjen e gjyqtarit Konomi, kur ka zbuluar se falsifikimi i dokumentave të pronësisë është bërë në arkivin qendror. Hetimet intensive zbuluan se personi që ka bërë të mundur të nxjerr jashtë arkivit një regjistër pronash të vitit 1942, i cili rezulton i falsifikuar, pikërisht në pjesën ku vërtetohet se një sipërfaqe prej 275 hektarësh tokë në Gjirin e Lalëzit, i përket Miltiadh Shallvarit, trashëgimtar i të cilit është edhe gjyqtari Konomi. Sipas burimeve nga Prokuroria e Përgjithëshme, grupi i prokurorëve që po heton atentatin e bujshëm ndaj gjyqtarit Skerdilajd Konomi, tashmë është i qartë për motivin e kësaj ngjarje, por etiketimi i autorit, ose të paktën i urdhëruesit të atentatit, është shumë i vështirë. Edhe pse hetimi ka ecur shumë përpara, në pistën gati të vetme ku po punohet intesivisht, ajo e pronave, hetuesit aktualisht janë duke punuar për të zbuluar, autorët e falsifikimt të një flete nga regjistri i pronave të vitit 1942, ku edhe kanë qënë të hedhura të dhënat e pronarëve realë, për një sipërfaqe tokë prej 275 hektarësh, për të cilën gjyqtari i ekzekutuar ka qenë për një kohë të gjatë në gjyq.

ARKIVI QËNDROR

Duket se pikërisht te ky institucion, hetuesit kanë shpresë të gjejnë fillin e duhur në lëmshin e ngatëruar të kësaj historie, që do ti çojë të paktën te emri i porositësve të atentatit makabër dhe spektakolar, për të cilin tashmë nuk dyshohet se është kryer me pagesë. Sipas burimeve, falsifikimi në fjalë, është kryer shumë kohë para se të kryhej ekzekutimi i gjyqtarit. Ka qënë vetë Skerdilajd Konomi, i cili në mënyrë private ka verifikuar me ekspertë, se një nga fletët e regjistrit të pronave të vitit 1942, dorrëzuar në AKP-në

e Durrësit dhe Gjykatën e Shkallës së Parë të të njëjtit rreth, ka qenë i falsifikuar. Pikërisht ky zbulim ka bërë që Gjykata e Lartë, ti rikthejë pronën. Por në atë kohë, pasi zgjidhi problemin e tij përfundimisht, Konomi bëri denoncim

për këtë fallsifikim. Vetëm pas vrasjes së tij, gjatë një hetimit intesiv, policia zbuloi se dokumenti në fjalë ka qënë së pari i fallsifikuar në Arkivin Qëndror të Shtetit dhe më pas është tërhequr nga pala e interesuar, i portokolluar dhe noterizuar.

Nga ana tjeter burimet thonë se edhe në Arkivin Qëndror, askush nuk e mer përsipër lëvizjen apo nxjerrjen jashtë të regjistrit në fjalë. Aktualisht prokuroria po heton brenda stafit të këtij institucioni, ku edhe shpreson të gjejë lidhjet.

Hetimi

Padi e gjyqe pafund mes fiseve Toptani dhe Shallvari P

ër pistën e vrasjes së gjyqtarit Konomi, si pasojë e një konflikti pronësor në Gjirin e Lalzit, hetuesit e Task Forcë, janë përqëndruar në dy kallëzimet penale, që të dy palët pretendente për 275 hektarë tokë kanë bërë respektivisht në Prokurorinë e Tiranës dhe atë të Durrësit. Çështja është pasuar së fundmi nga një vendim i papritur i Gjykatës së Tiranës, i cili ngrin përkohësisht hipotekimin e një sipërfaqeje prej 58 hektarësh në Gjirin e Lalzit. Kërkesa me objekt “sigurimin e padisë” është depozituar në Gjykatën e Tiranës më datën 9 gusht nga trashëgimtarët e familjes Toptani dhe vetëm katër ditë më vonë, gjyqtarja e gatshme ka vendosur ta pranojë atë, duke urdhëruar pezullimin e çdo veprimi juridik që ka të bëjë me këtë pronë. Prona, e cila ende vazhdon të mbetet pa pronar, duket se kohët e fundit ka ngjallur një përplasje juridike

mes dy fiseve pretendente, të cilët i janë përgjigjur njëri-tjetrit me padi dhe kundër-padi, në Gjykatë dhe Prokurori. Rasti më i fundit është kërkesa e 9 gushtit, e cila ka marrë zgjidhje pozitive nga gjykata në favor të Toptanëve. Objekti zyrtar i kësaj çështjeje ka të bëjë me caktimin e masës së sigurimit të padisë, duke pezulluar deri në përfundim të padisë së themelit kryerjen e veprimeve juridike që kanë të bëjnë me tjetërsimin e pronës. Në objekt përfshihet edhe pezullimi i kryerjes së veprimeve pranë hipotekës, çka do të thotë ngrirjen e përkohshme të hipotekimit të kësaj prone, e cila ka dy familje pretendente. Një nga zonat kadastrale ku ndodhen pronat e ngrirë me vendim të shkallës së parë, është e njëjta me zonën kadastrale, të cilën familja e gjyqtarit të vrarë e ka fituar me vendim të formës së prerë nga Gjykata e Lartë.

Korfuz, goditet rrjeti i drogës Policia greke ka goditur një rrjet të trafikantëve të narkotikëve nga Shqipëria. Sipas policisë së Korfuzit rrjeti transportonte përmes rrugëve detare sasi hashashi në drejtim të Greqisë. Policia greke tha se ka arrestuar dy prej anëtarëve të rrjetit dhe ka shpallur në kërkim disa të tjerë. Rastet e transportimit të narkotikëve vazhdojnë të shtohen edhe në Jug të Shqipërisë. Tiranë, vret me thikë kunatin për borxh Një 35-vjeçar ka vrarë me thikë kunatin e tij. Ngjarja mësohet të ketë ndodhur pas një sherri në një lokal në zonën periferike të Zall Herrit në Tiranë. Policia bën me dije se 35-vjeçari Astrit Elezi ka qëlluar me thikë kunatin e tij Xhevdet Xhepa, duke e lënë këtë të fundit të vdekur në vend. Mësohet se shkak i konfliktit midis kunetërve është një borxh. Sindikata e policisë, ankohet te Qeveria Shoqata e Ushtarakeve në rezervë dhe Sindikata e Punonjësve të Policisë janë ankuar dje në lidhje me trajtimin e ulët financiar dhe diskriminues që sipas tyre ju bëhet ushtarakëve dhe policëve që dalin në pension të parakohshëm. Ata theksuan se ky është grupi më i diskriminuar për shkak se në dhjetor të vitit 2010 qeveria nxori një akt normative diskriminues. Kapet banda e pasqyrave të makinave Një grup të rinjsh që prej kohësh kanë vepruar në kryeqytet, duke grabitur kryesisht pasqyrat e automjeteve luksoze, është goditur dje nga blutë e Tiranës. Sipas njoftimit zyrtar është bërë arrestimi në flagrancë I 20 vjeçarit Gerald Poda dhe 19 vjeçarit Jonian Haxhi. Dy të arrestuarit në bashkëpunim edhe me persona të tjerë, akuzohen për të paktën 20 grabitje. Fushëkrujë, 3 të vdekur në aksident Tre pjestarë të një familjeje kanë mbetur të vdekur dhe njëri prej tyre është dërguar në spital në gjendje kritike për jetën. Ky është bilanci tragjik i aksidentit të rëndë të ndodhur mesditën e sotme në aksin rrugor Fushë Krujë-Vorë. Mësohet se autobusi i cili udhëtonte nga Fushë Kruja për në Durrës ka përplasur automjetin e familjes Shota.


12 12

E shtunë, 5 5 nëntor nëntor 2011 2011 E shtunë,

SOCIALE SOCIALE MASTERI, DIGJET KUSH S'PARAQITET

PART-TIME, AFAT DERI MË 10 NËNTOR

Universitetet publike kanë shpallur gjatë ditës së djeshme listën e fituesve të masterave shkencorë dhe profesionalë. Studentët duhet të respektojnë afatet e regjistrimit, pasi në të kundërt skualifikohen. Sekretaritë e fakulteteve i kanë njoftuar të rinjtë se kanë në dispozicion 4 ditë për t'u regjistruar, nga 7-10 nëntor. Gjithashtu fakultetet njoftojnë që në momentin e regjistrimit fituesit duhet të paraqesin dokumentin e identifikimit.

Kandidatët që janë shpallur në sistemin e studimeve me kohë të pjesshme kanë afat deri më 10 nëntor për t'u regjistruar. Ata duhet të paraqiten personalisht dhe të dorëzojnë një dosje me dokumentet përkatëse. Ndërsa studentët, të cilët nuk janë shpallur fitues mund të paraqiten në sekretari për sqarime të mëtejshme. Listat e fituesve në sistemin e studimeve me kohë të pjesshme janë shpallur nga fakultete që në ditët e para të nëntorit dhe aktualisht po kryhet procesi i regjistrimit

Familjarët dhe pensionistët çlirohen vetëm nga tarifat 50 ose 100 lekëshe

Mashtrimi me taksat e Bashës detyrimi për tabelën trefishohet Lajmi Një pjesë e taksave të bashkisë nuk kanë pësuar ulje. Madje edhe në ata raste kur ata janë ulur, ulja ka qenë e papërfilshme me vetëm 2500 lekë të reja, ndërkohë që tashmë të gjithë bizneset vetëm për tabelën reklamuese do të duhet të paguajnë 45.000 lekë metrin katror në vit, nga 10.000-15.000 lekë që paguanin një vit më parë. Sa i përket qytetarëve ata janë lehtësuar vetëm nga barra prej 50 apo 100 lekësh të reja për një certifikatë, ndërsa detyrimet e tjera s'kanë ndryshuar.

NDRYSHIMET E TAKSAVE

N GA ESMERALDA KETA

TIRANE

B

ajram Hoxha, pronari i një dyqani të vogël rrobash, në periferi të Tiranës, nuk gjente fjalë për të përshkruar zhgënjimin që pësoi në sportelet e tatim-taksave të bashkisë së Tiranës. Ai e kishte ndjekur me vëmendje gjatë gjithë kohës deklaratën e kryetarit të ri të bashkisë, Lulzim Basha, për uljen e 60 tarifave të ndryshme, por kur mësoi se vetëm për tabelën që ai kishte vendosur në një lulishte afër dyqanit të tij dhe që reklamonte aktivitenin që kishte do të duhej të paguante 45.000 lekë metrin katror në vit, nga 10.000 që e kishte paguar një vit më parë, asgjë më tjetër nuk kishte më vlerë.

TAKSAT Njësoj si Bajram Hoxha janë ndjerë edhe shumë pronarë biznesh të tjera. Një pjesë e tyre kanë përfituar me të vërtetë ulje nga tarifat, por për një pjesë tjetër ulja është e papërfillshme, pasi tashmë duhet të paguajnë vetëm 250 lekë më pak se një vit më parë. Ndërsa sa u përket qytetarëve të thjeshtë dhe që përbëjnë pjesën më të madhe të të prekurve direkt nga taksat dhe

Në foto: Faksimile e vendimit të këshillit bashkiak se si ndryshojnë taksat

KËSHILLI BASHKIAK

"Revokohen 60 tarifa administrative e shërbimi"

S

ipas vendimit të këshillit bashkiak të Tiranës, kanë pësuar në total ulje 60 tarifa administrative dhe shërbimi. Më konkretisht, sipas këshillit bashkiak nga 64 tarifa administrative, mbeten vetëm 7 tarifa dhe nga 17 tarifa shërbimi mbeten 14 tarifa. Me të privilegjuarit në këtë ndryshim të taksave, sidomos asaj të pastrimit, janë bizneset e shumicës për të cilat kjo tarifë është përgjysmuar.

tarifat, ata në të vërtetë nuk janë lehtësuar nga asnjë detyrim. Familjarët apo kategoritë e tjera në nevojë, siç janë pensionistët apo personat me aftësi të kufizuara, në vitin 2011 nuk do të paguajnë një tarifë modeste prej 50 lekësh apo 100 lekësh për të marrë vërtetim se je banor lagjeje apo për të marrë një certifikatë, por nuk i kanë shpëtuar tarifës së pastrimit që do të jetë 5 mijë lekë të reja, po aq sa një vit më parë dhe as taksës së ndërtesës.

BIZNESET Ata që duan të reklamojnë biznesin e tyre me tabela të

lëvizshme ose të palëvizshme (këtu futen edhe automjetetet me tabela reklamimi), kur tabelat janë të zakonshme dhe të përbëra do të duhet të paguajnë 45.000 lekë për metër katrorë në vit, nga 10.000 lekë që ishte një vit më parë. E njëjta tarifë duhet paguar edhe kur tabela për qëllime reklamimi është elektronike, nga 15.000 lekë për metër katrorë që ishte më parë. Pronarët e hoteleve dhe moteleve, kur janë biznes i mesëm nga 16.500 lekë që duhet të paguanin në vit, tashmë ata duhet të paguajnë 37.500 lekë, ndërsa biznesi i madh në këtë fushë nga 32.000 lekë që

Viti 2010

viti 2011

Vendosje tabele për qëllime reklamimi (të lëvizshme dhe të palëvizshme) -Të zakonshme dhe të përbëra -Elektronike

10.000L/m2/vit 15.000L/m2/vit

45.000L/m2/vit 45.000L/m2/vit

Tarifa e Pastrimit Hotele e motele Biznesi i mesëm Biznes i madh Restorante, fast-food Njësi të tregtimit të lëndëve djegëse

16.500 L/ vit 32.000L/vit 37.000 L/vit 22.000 L/vit

37.500 45.000 37.500 22.500

e kishte tarifën tashmë do të paguajnë 45.000 lekë. Restorante, fast-food-e që kategorizohen si biznes i mesëm do të paguajnë 37.500 lekë në vit nga 37.000 që ishte një vit më parë, ndërsa biznesi i madh i kësaj fushe do të paguajë të njëjtën taksë si të një viti më parë prej 47 mijë lekësh. Po ashtu edhe njësitë e tregtimit me pakicë të lëndëve djegëse apo hidrokarbureve që kategorizohen si biznes i mesëm do të paguajnë 22.500 lekë në vit nga 22 mijë që paguan gjatë vitit 2010. Tarifa e pastrimit dhe heqjes së mbeturinave ka pësuar rritje edhe për 16 kategori të transportit të udhëtarëve. Kështu nga 10.000 lekë në vit që paguanin një vit më parë, tashmë të gjithë ata që suhtrojnë veprimatrinë në fushën e transportit të udhëtarëve do të paguajnë 10.500 lekë. Ndërsa tarifa që duhet të paguajë një kafe internet, lojrat e fatit, qendrat e internetit, shitjet e produkteve farmaceutike apo biznese të vogla të ngjashme me to kanë pësuar një ulje prej 250 lekësh, ata duhet të paguajnë një tarifë prej 9.750 lekësh nga 10.000 lekë që ishte gjatë vitit 2010.

L/vit L/vit L/vit L/vit

Marrëveshja

Karta e studentit, përfitimet B

renda një muaji të gjithë studentët e Tiranës do të kenë në dorë kartën e studentit. Deklarata është bërë nga kryetari i bashkisë së Tiranës, Lulzim Basha dje gjatë një takimi me 5 rektorët e Tiranës ku ka prezantuar edhe një model të kësaj karte. Kryetari i Bashkisë, Lulzim Basha, u ka kërkuar drejtuesve të universiteteve që të regjistrojnë të gjithë studentët e tyre në një data-baze të veçantë, i cili më pas do t'i kalojë bashkisë, për të nisur menjëherë printimin e tyre. Karta do të jetë unike dhe me elementë sigurie, që e bëjnë të pamundur falsifikimin. Kreu i bashkisë ka deklaruar se parimisht, deri më tani, është rënë dakord me Ministrinë e Kulturës, për hyrjen falas

Lehtësitë

Të gjithë studentët, të cilët duhet të regjistrohen më parë pranë fakultetit përkatës, duke paraqitur këtë kartë do të përfitojnë një sërë shërbimesh falas ose me tarifë të reduktuar në Muze, në Galerinë Kombëtare të Arteve, në TOB, në stadiumin "Qemal Stafa", me përjashtim të ndeshjeve kombëtare ku do të vazhdojnë negociatat me Federatën, me Pallatin e Sportit "Asllan Rusi", me Postën Shqiptare, për tarifa zero dhe të reduktuara, për të gjithë shërbimet që ofron, me shoqatën e bankave dhe Bankën e Shqipërisë, për tarifa të reduktuara për shërbimet, lehtësira për marrje kredie për studimet.


EE shtunë, shtunë, 55 nëntor nëntor 2011 2011

13

SOCIALE

Barna kontrabandë në treg, u hiqet licenca 20 farmacive

N

ë Shqipëri vazhdojnë të futen me çantat e udhëtarëve barna kontrabandë. Drejtori i Qendrës Kombëtare të Kontrollit të Barnave, Besnik Jaka, ka deklaruar dje, se gjatë tre muajve të fundit janë ndëshkuar 20 farmaci, duke u hequr licencën, pasi u janë gjetur medikamente pa pullën e sigurisë. "Barnat pa pullën e kontrollit,

janë ilaçe të pakontrolluara dhe rrezikojnë të jenë të falsifikuara, të ripaketuara dhe mund të fshihet edhe data skadencës apo edhe ajo e prodhimit. Mënyra e futjes në Shqipëri, por edhe kushtet e ruajtjes dhe shpërndarjes së tyre janë krejtësisht të pasigurta", - ka deklaruar Jaka. Ai ka sqaruar se gjithashtu janë edhe 18 subjekte farmaceutike të cilave u është

vënë gjobë nga 50 deri në 200 mijë lekë. Po kështu edhe 18 subjekte të tjera farmaceutike kanë rezultuar se nuk kanë pasur të plotësuar dokumentacionin ligjor, administrativ dhe teknik ku është kërkuar mbyllja e aktivitetit të tyre nga tatimet. Sipas Jakës QKKB po harton edhe një draft që parashikon masa më të rrepta për ata që tregtojnë barna të pakontrolluara.

Sipas studimit të PNUD, është një ndër 9 zonat më të nxehta mjedisore në të gjithë vendin

"Cianuri te tregu? Ka rrezik" Flasin ekspertët e mjedisit Lavdosh Ferruni dhe Sazan Guri: Është helmi më i rëndë, mund të avullojë nën ndikimin e temperaturave, pasojat do të ishin fatale

?

N GA ESMERALDA KETA

TIRANE

Çfarë ka ndodhur te tregu i shumicës së frutave perimeve?

C

ianuri është mbetja tok sike më e rrezikshme për njeriun. Nën ndikimin e temperaturave ai mund të avullojë, ose të shkrijë si pasojë e kontaktit me ujin. Dhe në këto raste pasojat do të ishin fatale. Dy specialistët e mjedisit Lavdosh Ferruni dhe Sazan Guri shprehen pas shkrimit të botuar një ditë më parë te "Shqiptarja.com" se është turp që 750 kg cianur të lihen pa asnjë lloj mase sigurie në një zonë me një aktivitete kaq të dendur tregtar, saç është ish-uzina "Dinamo" dhe që nga pakujdesia mund të kthehen në një kërcënim serioz për jetën e tyre.

Sazan Guri

Lavdosh Ferruni

Problemi Në zonën e ish-uzinës Dinamo, ku aktualisht është tregu i shumicës së frutave-perimeve të Tiranës, janë të depozituara rreth 750 kg cianur, në një dhomë të vogël, që nuk ruhet nga askush

SPECIALISTËT

Sipas Lavdosh Ferrunit cianuri renditet në top-listën e mbetjeve më të rrezikshme jo vetëm për njeriun, por për të gjithë gjallësat. Ndaj sipas tij, është një gabim i madh që ata të lihen në një ambient të tillë me aktivitet të madh tregtar dhe pa asnjë masë mbrojtëse. "Cianuret janë në krye të listës sa i përket rrezikshmërisë që paraqesin ndaj të gjithë organizmave të gjallë, ndaj për mua është e pakonceptueshme që ata të lihen në një vend, ku, për më tepër shiten e blihen fruta e perime për konsum masiv. Institucionet përgjegjëse duhet të ndërhyrjnë në mënyrë urgjente dhe t'i japin një zgjidhje. Ai cianur nuk mund të qëndrojë aty ku është", - ka shpjeguar ambientalisti Ferruni. Ndërkohë që specialisti i mjedisit Sazan Guri, i cili ka marrë pjesë edhe në projektin për studimin e zonave të nxehta mjedisore në vend, thotë se është turp që cianuri të lihet në atë gjendje që është, te tregu i shumicës pranë ish-uzinës "Dinamo". Sipas tij, duke u lënë për një kohë të gjatë jashtë vëmendjes, ekziston rreziku që cianuri të avullojë nën ndikimin e temperaturave të larta apo të kalojë në gjendje të lëngët si pasojë e kontaktit me ujin dhe të rrezikojë kështu jetën e tregtarëve. "Unë e di shumë

PYETJE PERGJIGJE

STUDIMI

Ndërmarrjet e ish-komunizmit tonelata mbetjesh të rrezikshme

A

gjencia Kombëtare e Mjedisit ka kryer një stu dim të detajuar të të gjithë mbeturinave e stoqeve industriale, të cilat dergjen nëë ish-rrënojat e gjigandëve të industrisë së kohës së monizimit. Ata kanë bërë edhe inventarizimin e tyre dhe rezulton që në të gjithë vendin të jenë rreth 63 milionë tonë mbetje industriale, midis të cilëve ka edhe mbetje shumë toksike dhe helmuese.

pasi kam marrë pjesë në studimin për evidentimin e zonave më të nxehta mjedisore në vend. Madje unë jam futur edhe brenda dhe i kam parë se në çfarë gjendje janë fuçitë në të cilat ndodhet cianuri. Në atë gjendje që është, i mbyllur në fuçi dhe i ngurtësuar, nuk përbën ndonjë rrezik serioz, por nëse ai avullon rreziku është i pashmangshëm. Nuk përjashtoohet mundësia që gjatë verës të këtë patur ndonjë rrjedhje të tij në formë avulli për shkak të temperaturave të larta. Dhe shënderti i atyre që punojnë aty është i rrezikuar, por më drastikja do të ishte sikur ai të ishte në gjendje të

lëngët, ndaj institucionet duhet të ndërhyrjnë për ta larguar që aty dhe nuk duhet pritur të ndodhë më e keqja. Për mua është turp që ata mbetje toksike janë në lënë atje dhe në atë gjendje", - ka thënë Sazan Guri. Sipas specialistit Guri, i cili ka punuar për një kohë të gjatë me cianuret, ekziston mundësia që ata të depërtojnë edhe nëpërmjet mureve, duke kontaminuar të gjithë sipërfaqen për rreth. Ai shpjegon se, megjithëse gjatë studimit për zonat mjedisore më të nxehta në vend, mbetjet e cianurit në zonën e tregut të shumicës janë renditur në vend të fundit, sa i përket emergjencës së ndërhyrjes, ai u bën apel të gjithë institucioneve përgjegjëse që të mos e lënë në harresë këtë çështje. "Institucionet përgjegjëse duhet të ndërhyjnë dhe t'i sistemojnë mbetjet e cianurit që ndodhen të mbyllura në fuçitë metalike. Është e pafalshme që të lihen në një zonë kaq të populluar dhe pa asnjë lloj mbrojtjeje", - përfundon ai.

Eugen Wollfarth

"Reformim Edukatës qytetare"

K

TIRANE

urrikula e lëndës së "Edukatës Qytetare" ka nevojë të domosdoshme për reformim. Kështu është shprehur ambasadorti i OSBE-së në Tiranë, Eugen Wollfarth, dje gjatë një takimi me 50 nxënës të klasave të nënta nga Tirana, Vlora e Kukësi. Sipas tij, kjo lëndë duhet bërë sa më efektive dhe argëtuese për nxënësit e shkollave. "Sot instiucionet më të larta të shtetit do të kumbojnë nga zërat e rinj të nxënësve të shkollave. Shqipëria ka demokraci të

Ndryshimet Ambasadori i OSBE, Eugen Wollfarth, i ka kërkuar ministrisë së Arsimit të reformojë domosdoshmërisht lëndën e "Edukatës Qytetare" që zhvillojnë nxënësit e arsimit 9-vjeçar. Sipas tij ajo duhet të përshtatet me zhvillimet e reja të vendit, ndërsa ministri Tafaj ka kërkuar ekspertizë të huaj

të kontribuojnë në zhvillimin e të ardhmes. Edukimi është thelbësor në ndërtimin e një qytetarie aktive", - ka deklaruar Wollfarth, ndërsa i ka ofruar ministrit të Arsimit, Myqerem Tafaj, mbështetjen e OSBE-së për përditësimin e kurrikulës qytetare. Nga ana e tij, ministri Tafaj, ka theksuar se reforma në kurrikula ka nevojë për ekspertizë të huaj, për ato lëndë për të cilat eksperienca shqiptare është e kufizuar. Veprimtaria zhvillohet në kuadër të projektit të prezencës "Ndërtimi i një qytetarie aktive në Shqipëri", i cili synon të promovojë qytetarinë aktive

Në një dhomë të vogël, prej 10 metrash katrorë, janë depozituar që më 1990, 750 kg cianur, të futur në fuçi metalike që aktualisht janë në formë të ngurtësuar.

Sa i rrezikshmë është cianuri?

Sipas specialistëve, cianuri renditet në krye të listës së mbetjeve me rrezikshmëri më të lartë ndaj të gjithë organizmave të gjallë.

Ku qëndron rreziku?

Specialistët e mjedisit shpjegojnë se në formë të ngurtësuar ai është më pak i rrezikshëm se sa në formë të lëngshme. Sipas tyre, rreziku ekziston në faktin se ai mund të avullojë nën ndikimin e temperaturave të larta dhe tregtarët që ushtrojnë aktivitetin përreth ta thithin nëpërmjet ajrit.

Çfarë shkakton cianuri?

Toksikologët shpjegojnë se cianuri është një helm proto-plazmatik që vepron duke frenuar frymëmarrjen, hematosen celulare dhe duke bllokuar enzimat që transportojnë oksigjenin. Shkakton konvulsione, paraliza të sistemit qendror nervor dhe sidomos të qendrave respiratore dhe cirkulatore.

A ka mbetje të tjera?

Po, në të gjithë Shqipërinë specialistët kanë evidentuar rreth 63 milionë tonë mbetje industriale. Nëse flasim me gjuhën e shifrave, specialistët kanë arritur në përfundimin se nga sasia e përgjithshme e kimikateve të industrisë kimike, 40 ton janë shumë helmuese, 110 ton janë ekstremisht të djegshme dhe të djegshme, 575 ton janë me veti helmuese etj


14

E E shtunĂŤ, shtunĂŤ, 55 nĂŤntor nĂŤntor 2011 2011

POLITIKE

Dosjet e ArtistĂŤve

Analiza NGA KOLEC TOPALLI

KĂŤshillat gjuhĂŤsore tĂŤ Mustafa KrujĂŤs Pakkush prej intelektualĂŤve e ka ditur se Mustafa Merlika (Kruja) ka qenĂŤ gjuhĂŤtar. Arsyet e kĂŤsaj mosnjohjeje dihen. Dhe u deshĂŤn tĂŤ kalonin afĂŤrsisht 20 vjet tĂŤ tjera nĂŤ demokraci, qĂŤ emri i tij tĂŤ pĂŤrmendet nĂŤ kĂŤtĂŤ fushĂŤ e vepra e tij tĂŤ bĂŤhet e njohur nĂŤ rrethet shkencore. Pas botimit tĂŤ dy veprave dhe pas mbajtjes sĂŤ njĂŤ konference shkencore me rastin e 50 vjetorit tĂŤ vdekjes, sot kemi nĂŤ dorĂŤ veprĂŤn e tij tĂŤ re, “Problema gjuheâ€?. Kjo vepĂŤr pĂŤrmban shkrime tĂŤ ndryshme gjuhĂŤsore, nĂŤpĂŤrmjet tĂŤ cilave shpalosen pikĂŤpamjet e autorit pĂŤr shumĂŤ probleme qĂŤ lidhen me gjendjen e zhvillimin e shqipes dhe me rrugĂŤt e mĂŤtejshme tĂŤ evolucionit tĂŤ saj. Pjesa mĂŤ e madhe e hulumtimeve tĂŤ tij i pĂŤrket leksikologjisĂŤ e etimologjisĂŤ duke u bashkuar me tĂŤ dhĂŤna fonetike e gramatikore. NĂŤ shkrimet e tij duket qartĂŤ shqetĂŤsimi pĂŤr njĂŤ gjuhĂŤ tĂŤ njĂŤsuar, pĂŤr afrimin e dialekteve dhe pĂŤr gjetjen e trajtave tĂŤ pĂŤrbashkĂŤta, qĂŤ do tĂŤ jenĂŤ nĂŤ themel tĂŤ shqipes letrare. “Aty ku nji prej nĂŤndjalekteve tĂŤ gegnishtes bashkohet me tosknishten ose anasjelltas, ajo trajtĂŤ duhet marrĂŤ si ma e drejta ndĂŤr tĂŤ gjitha tjeratâ€?, shprehet ai, duke u pĂŤrpjekur me kĂŤtĂŤ parim tĂŤ afrojĂŤ tĂŤ dy dialektet me njĂŤri-tjetrin. M. Kruja ka trajtuar edhe problemin mĂŤ nevralgjik tĂŤ drejtshkrimit tĂŤ shqipes, atĂŤ tĂŤ zanores -ĂŤ-. Edhe nĂŤ kĂŤtĂŤ analizĂŤ ai priret nga ideja e afrimit dialektor duke marrĂŤ pĂŤr bazĂŤ elementin e pĂŤrbashkĂŤt, mĂŤ tĂŤ pĂŤrgjithshĂŤm e duke shmangur format nĂŤndialektore, pra, gjithsesi duke kĂŤrkuar afrimin drejt formave tĂŤ njĂŤsuara. Me rĂŤndĂŤsi janĂŤ mendimet qĂŤ jep M. Kruja pĂŤr tĂŤ mĂŤsuarit e shqipes. NĂŤ kushtet e ekzistencĂŤs sĂŤ dy dialekteve, ka rĂŤndĂŤsi qĂŤ pĂŤrdoruesit e njĂŤrit dialekt ta mĂŤsojnĂŤ mirĂŤ edhe dialektin tjetĂŤr, se kĂŤshtu do ta shkruajnĂŤ mĂŤ mirĂŤ edhe dialektin e vet. Prandaj gegĂŤt tĂŤ mĂŤsojnĂŤ toskĂŤrishten dhe toskĂŤt tĂŤ mĂŤsojnĂŤ gegĂŤrishten. Madje, ai shkon edhe njĂŤ hap mĂŤ tej kur kĂŤrkon qĂŤ asnjĂŤ sekretar tĂŤ mos emĂŤrohej pa njĂŤ provim pĂŤr gjuhĂŤn shqipe para njĂŤ komisioni tĂŤ ngritur ad hoc pranĂŤ MinistrisĂŤ sĂŤ Arsimit. Athue duhet t’ia vĂŤmĂŤ veshin kĂŤsaj kĂŤshille nĂŤ ditĂŤt e sotme? Si do tĂŤ formohet gjuha e pĂŤrbashkĂŤt letrare? Ky ĂŤshtĂŤ problemi qĂŤ ka shqetĂŤsuar intelekWXDOsW VKTLSWDUs GXNH ÂżOOXDU PH GLWsW qĂŤ erdhĂŤn menjĂŤherĂŤ pas hartimit tĂŤ alfabetit nĂŤ Kongresin e Manastirit. M. Kruja jep idetĂŤ e tij pĂŤr kĂŤtĂŤ çÍshtje themelore tĂŤ gjuhĂŤsisĂŤ shqiptare, ide tĂŤ qarta, tĂŤ dobishme dhe tĂŤ paanshme. Gjuha jonĂŤ letrare ka pĂŤr t’u formuar ngadalĂŤ e me kohĂŤ. Por atĂŤ s’mund ta krijojĂŤ vetĂŤ populli, i cili jep vetĂŤm lĂŤndĂŤn e papunuar, qĂŤ duhet tĂŤ gdhendet, tĂŤ latohet e tĂŤ limohet. Dhe

dalta e lima e asaj lĂŤnde ĂŤshtĂŤ penda e shkrimtarit. Ata janĂŤ mjeshtrat, artistĂŤt qĂŤ do ta gatuajnĂŤ gjuhĂŤn letrare duke pĂŤrdorur brumin e pastĂŤr tĂŤ gojĂŤs sĂŤ popullit. NĂŤ kĂŤtĂŤ punĂŤ nuk mund tĂŤ ndĂŤrhyjĂŤ autoriteti i shtetit, megjithĂŤse ai mund tĂŤ bĂŤjĂŤ shumĂŤ pĂŤr gjuhĂŤn letrare. Shteti duhet t’i lĂŤrĂŤ shesh tĂŤ lirĂŤ zhvillimit tĂŤ natyrshĂŤm tĂŤ gjuhĂŤs letrare. Puna e parĂŤ nĂŤ krijimin e njĂŤ gjuhe letrare nĂŤ kushtet e ekzistencĂŤs sĂŤ dialekteve ĂŤshtĂŤ qĂŤ secili dialekt tĂŤ bĂŤhet dialekt letrar, domethĂŤnĂŤ tĂŤ kemi njĂŤ toskĂŤrishte letrare e njĂŤ gegĂŤrishte letrare, sepse, cilido qoftĂŤ fati i shqipes letrare e i kombit tonĂŤ, kĂŤto dy dialekte do tĂŤ mbesin fare pak tĂŤ ndarĂŤ nga njĂŤritjetri. Dhe pĂŤr t’ia arritur kĂŤsaj duhet vepruar duke u mbĂŤshtetur nĂŤ parime e kritere tĂŤ shĂŤndosha gjuhĂŤsore e jo nĂŤ qĂŤndrime subjektive. M. Kruja shtroi gjithashtu edhe nevojĂŤn e njĂŤ fjalori drejtshkrimor, sepse “deri sa mos tĂŤ kemi nji fjaluer tĂŤ mirĂŤ qi tĂŤ QD PsVRMs RUWKRJUDÂżQ H VHFLOsV IMDOs PEs YHWH VDGR UUHJXOOD Ws YÄŠKHQ H sado mirĂŤ tĂŤ jenĂŤ tĂŤ pĂŤrmbledhun e pĂŤrpilue, prap se prap nuk do tĂŤ jetĂŤ e mundshme me shpĂŤtue krykĂŤput gabimeshâ€?. Ai e quan tĂŤ domosdoshme transkriptimin e tĂŤ gjitha shkrimeve tĂŤ vjetra dhe botimin e tyre, si edhe botimin e tĂŤ gjitha veprave gjuhĂŤsore tĂŤ shkruara prej albanologĂŤsh tĂŤ huaj mbi gjuhĂŤn shqipe, njĂŤ detyrĂŤ qĂŤ mbetet aktuale dhe e paplotĂŤsuar edhe sot e gjithĂŤ ditĂŤn, pas mĂŤ shumĂŤ se 70 vjetĂŤsh. Aktuale pĂŤr ditĂŤt e sotme janĂŤ edhe kĂŤshillat e M. KrujĂŤs lidhur me fjalĂŤt e huaja. Ai mbronte pikĂŤpamjen e drejtĂŤ se ato duhen pĂŤrdorur me masĂŤ duke synuar qĂŤ tĂŤ pĂŤrdoren sa mĂŤ shumĂŤ fjalĂŤ shqipe pĂŤr t’i zĂŤvendĂŤsuar ato. Ai shkruan: “Mjaft âsht pĂŤr ne mos me e pĂŤrdhosun shqipen tonĂŤ me fjalĂŤ tĂŤ reja tĂŤ marra nga gjuhĂŤt e hueja pa fe kriteri e shpesh edhe pa fe nevoje, siç âsht tue ndodhĂŤ mjerisht fort dendun sidomos nĂŤ gjuhĂŤn gazetareâ€?. Por nĂŤ tĂŤ njĂŤjtĂŤn kohĂŤ ai nuk ĂŤshtĂŤ purist i skajshĂŤm. FjalĂŤt e huaja qĂŤ janĂŤ rrĂŤnjosur nĂŤ shqipe nuk mund tĂŤ hiqen. “MjerĂŤ shqipja po t’ia hyjmĂŤ me e dĂŤlirĂŤ nga gjithĂŤ fjalĂŤt qi ka prej origjine tĂŤ huejâ€?. Duke shqyrtuar materialet gjuhĂŤsore dhe shpjegimet e Mustafa KrujĂŤs bindemi se kemi para nesh njĂŤ gjuhĂŤtar me njĂŤ pĂŤrgatitje tĂŤ gjithanshme, njohĂŤs tĂŤ mirĂŤ tĂŤ shumĂŤ gjuhĂŤve tĂŤ huaja, gjuhĂŤve moderne perĂŤndimore,gjuhĂŤve klasike, gjuhĂŤve ballkanike dhe orientale, po ashtu mbledhĂŤs i zellshĂŤm i thesarit leksikor popullor e lĂŤvrues i palodhur, qĂŤ ka punuar nĂŤ shumĂŤ fusha tĂŤ gjuhĂŤsisĂŤ si leksikograf, etimolog, dialektolog, kritik gjuhe, teoricien dhe farkĂŤtues i gjuhĂŤs letrare.

Intervista

Kujtim Buza: Pse u dÍnua Oseku, Velo dhe Edison Gjergo Roli i Lidhjes dhe e vÍrteta pÍr dosjet e pÍrfolura si tÍ zhdukura NGA ADMIRINA PEÇI

L

idhja e ShkrimtarĂŤve dhe ArtistĂŤve ishte levĂŤ e PartisĂŤ. Ajo zbatonte statutin e saj, nenin 7 tĂŤ kushtetutĂŤs ku thuhej se “metoda e artit tonĂŤ ĂŤshtĂŤ realizmi socialist dhe shkrimtarĂŤt dhe artistĂŤt janĂŤ ndihmĂŤs tĂŤ partisĂŤ nĂŤ edukimin komunistâ€?. NjĂŤ nga sekretarĂŤt e njohur tĂŤ Lidhjes sĂŤ ShkrimtarĂŤve dhe ArtistĂŤve, pĂŤr Artet Figurative, ishte piktori Kujtim Buza. Ai e sjell ndĂŤrmend si sot, mĂŤnyrĂŤn e funksionimit tĂŤ kĂŤsaj organizate, si dhe sa ndĂŤrhynte Lidhja nĂŤ krijimtarinĂŤ e $UWLVWsYH FFÂśSsUÂżWRQLQ DUWLVWsW SUHM saj, dhe na rrĂŤfen gjithashtu se cc’tĂŤ vĂŤrteta ka nĂŤ thĂŤniet e sotme mbi dosjet e zhdukura, dhe dĂŤnimet e artistĂŤve tĂŤ saj kohe. Z.Buza ju keni punuar nĂŤ LSHA si sekretar i Lidhjes pĂŤr Artet Figurative nga 1973-1987. JanĂŤ shumĂŤ vite, qĂŤ ngĂŤrthejnĂŤ besoj edhe shumĂŤ njohje me artistĂŤ e shkrimtarĂŤ, ngjarje tĂŤ bukura por edhe tĂŤ dhimbshme a tĂŤ bujshme. Si ishin kĂŤto vite pĂŤr ju nĂŤ Lidhje? Kam qenĂŤ me fat nĂŤ kĂŤtĂŤ jetĂŤ tĂŤ trazuar, tĂŤ jem djalĂŤ i njĂŤ artisti tĂŤ shquar me origjinĂŤ nga Kosova, tĂŤ kryej studimet pĂŤr pikturĂŤ nĂŤ vitin 1964, qĂŤ tĂŤ jem edhe sekretar i Lidhjes. Jam i lumtur qĂŤ njoha nga afĂŤr Simon RrotĂŤn, Zef Kolombin, Odhise Paskalin, me tĂŤ cilin nĂŤ vitin 1964 nĂŤ guroren e KrujĂŤs, seleksionin 50 gurĂŤt e mĂŤdhenj 2 metrash pĂŤr piedestalin e monumentit tĂŤ SkĂŤnderbeut nĂŤ TiranĂŤ. Njoha dhe u takova me L.Poradecin, banonim nĂŤ njĂŤ shtĂŤpi pĂŤr pak kohĂŤ me Nonda BulkĂŤn, ishim nĂŤ njĂŤ mĂŤhallĂŤ me Zihni Sakon, pashĂŤ nga afĂŤr kur pikturonte peisazhet e brishtĂŤ Sadik Kaceli, kur gdhendte gurin Llazar Nikolla. MĂŤ mbeti peng qĂŤ nuk shkova

nĂŤ HimarĂŤ me babanĂŤ dhe Vangjush Mion pĂŤr tĂŤ piktururuar. AtĂŤ mengjes qĂŤ do tĂŤ niseshin u zura me djalin e Mios mĂŤ i madh se unĂŤ pĂŤr njĂŤ copĂŤz dhjami mbi trahananĂŤ qĂŤ na bĂŤri nĂŤna. U pĂŤrleshĂŤm si fĂŤmijĂŤ, nga ku u dĂŤnova unĂŤ. Kujtoj me dhimbje kur me Kristaq RamĂŤn vendosĂŤm nĂŤ KukĂŤs bustin e Shote GalicĂŤs, me Fuat Dushkun shtatoren e Bajram Currit nĂŤ TropojĂŤ, kur me Guri Madhin udhĂŤtuam dhe ekspozuam nĂŤ vitin 1981 nĂŤ KosovĂŤ, me Shabanin HadĂŤrin nĂŤ KinĂŤ dhe

Bienalen e AleksandrisÍ. Takimi nÍ vitin 1970 me Ibrahim KodrÍn nÍ Milano dhe ftesa qÍ i bÍmÍ atij pÍr tÍ vizituar atdheun. Me Peter Rikard ObÍrhuber, nxÍnÍs i KokoshkÍs, Sabri Fetahun njÍ ndÍr themeluesit e pikturÍs bashkÍkohore turke, njohja me Muslim Mulliqin, Tahir Emran, Agim ÇavdarbashÍn, e tÍ tjerÍ artistÍ nga Kosova, shkÍmbimet e ekspozitave, kanÍ qenÍ ndÍr ngjarjet mÍ tÍ prekshme vllazÍrore. Duke qenÍ sekretar i Lidhjes sÍ

KINEMA

Gifoni nĂŤ DurrĂŤs, tĂŤ rinjtĂŤ pa njĂŤ kinema N

JD 6KNRGUD Qs 'XUUsV ÂżOPDW Ts “Giffoni ShqipĂŤriaâ€? projekton, zbulojnĂŤ se tĂŤ rinjve u mungon kinemaja. NĂŤ DurrĂŤs “Giffoni ShqipĂŤriaâ€? shfaqi nĂŤ datat 3 dhe 4 nĂŤntor prodhimet mĂŤ tĂŤ mira botĂŤrore tĂŤ dy viteve tĂŤ fundit pĂŤr jurinĂŤ e pĂŤrzgjedhur nga tĂŤ dyja gjeneratat, “Free to Flyâ€? (mbi 13 vjeç) dhe “Y Generationâ€? (mbi 16 vjeç). “DurrĂŤsi nuk ka kinemaâ€?, thotĂŤ njĂŤ djalĂŤ nga mesi i sallĂŤs sĂŤ teatrit “AleksandĂŤr Moisiuâ€?, mbushur me nxĂŤnĂŤs tĂŤ gjimnazeve tĂŤ qytetit, tĂŤ pĂŤrzgjedhur pĂŤr tĂŤ qenĂŤ pjesĂŤ e jurisĂŤ sĂŤ festivalit. 6DSR NDQs SDUs ÂżOPLQ Âł6SXG 6SDG´ PH UHJML Ws 'RQRYDQ 0DUVK QMs ÂżOP qĂŤ trajtonte pikĂŤrisht problemet e adoleshencĂŤs dhe jetĂŤn e njĂŤ grupi djemsh qĂŤ familja i kishte dĂŤrguar nĂŤ njĂŤ kolegj elitar. QeshĂŤn me batutat e ÂżOPLW HGKH PH YHSULPHW H ÂłVKWKXUXUD´ adoleshentĂŤsh qĂŤ i bĂŤjnĂŤ edhe vetĂŤ, por nga ana tjetĂŤr po aq e ndienin qĂŤ ishte QMs ÂżOP L KXDM 1Ms GMDOs Ts NLVKWH HGKH emrin e protagonistit, Xhon thotĂŤ se ND QGMHUs Ts Qs ÂżOP sVKWs QMs UHDOLWHW L KXDM Âł.\ ÂżOP QGRVKWD sVKWs VKXPs L mirĂŤ pĂŤr jashtĂŤ shtetit, por ne nuk kemi kĂŤtĂŤ lloj realiteti. Familjet tona e kanĂŤ

tĂŤ pamundur tĂŤ pranojnĂŤ pa problem lidhjen e djalit tĂŤ tyre gjimnazist me njĂŤ vajzĂŤâ€?, u shpreh ai. Giffoni mbĂŤrrin pĂŤr tĂŤ pestin vit nĂŤ DurrĂŤs, ndonĂŤse kĂŤtĂŤ vit pa mbĂŤshtetjen e bashkisĂŤ, ku gjen tĂŤ rinj qĂŤ jo vetĂŤm L VKRKLQ ÂżOPDW SRU HGKH UHĂ€HNWRMQs mbi ta. Edicioni i shtatĂŤ i “Giffoni ShqipĂŤriaâ€? ka udhĂŤtuar nga Shkodra nĂŤ DurrĂŤs pĂŤr tĂŤ mbĂŤrritur nĂŤ TiranĂŤ ku nĂŤ datĂŤn 11 nĂŤntor nĂŤ Teatrin e 2SHUsV GR Ws PEDKHW HGKH QDWD ÂżQDOH


E shtunĂŤ, 5 nĂŤntor 2011

15

POLITIKE

Botimi i ri , R Fatos Kongoli nĂŤ Panair me romanin e ri

omani mĂŤ i ri i shkrimtarit Fatos Konagoli do tĂŤ prezantohet gjatĂŤ ditĂŤve tĂŤ panairit nĂŤ TiranĂŤ. Titullohet “Si-do-re-laâ€? dhe ka si protagonist tĂŤ tij Ardin, rreth tĂŤ tridhjetave, nĂŤpunĂŤs nĂŤ GUHMWRULQs H ÂżQDQFDYH Ws QMs PLQLVWULH i cili njĂŤ ditĂŤ e sheh veten tĂŤ pushuar nga puna. Ai ĂŤshtĂŤ natyrĂŤ e mbyllur, me njĂŤ alergji tĂŤ çuditshme ndaj mjeteve moderne tĂŤ komunikimit, si interneti. Por megjithĂŤkĂŤtĂŤ, janĂŤ alergji tĂŤ tjera qĂŤ e kanĂŤ kthyer atĂŤ nĂŤ njĂŤ individ krejt tĂŤ padĂŤshirueshĂŤm pĂŤr eprorĂŤt. Largimi nga detyra i Ardit, pĂŤrkon me

dy ngjarje: pas njÍ kohe tÍ gjatÍ, ai ritakon DorÍn, njÍ mikeshÍ tÍ vjetÍr tÍ gjimnazit, dashuria e tij e parÍ. Pothuaj njÍkohÍsisht, nÍ dhomÍn e njÍ hoteli, gjendet i vrarÍ me njÍ plumb nÍ kokÍ njÍ person, ish-koleg dhe shef i tij nÍ ministri. Midis kÍtyre dy ngjarjeve, Kongoli na ofron mjeshtÍrisht njÍ kronikÍ tÍ trazuar dilemash ekzistenciale tÍ protagonistit. TÍ dashurive tÍ tij, pÍr t’i ikur njÍ bote cinike, ku krimi nuk ngurron tÍ godasÍ pa u ndÍshkuar. NjÍ pamje tÍ krizÍs sÍ sotme morale tÍ shoqÍrisÍ VKTLSWDUH Qs ¿OOLQ H QMs KXPRUL Ws KLGKXU QJD kreu nÍ fund.

TË DHËNAT: Titulli: Si-do-re-la Autori: Fatos Kongoli Lloji: Roman Faqe: 320 Çmimi: 1000 lekÍ

TE DENUAR Piktori Ali Oseku, tabloja “Epika e yjeve te mengjesit� e Edison Gjergos dhe piktori Maks Velo

shkrimtarĂŤve dhe ArtistĂŤve nga viti 1973-1987, pĂŤr 14 vjet pata rastin tĂŤ njihem nga afĂŤr me DritĂŤro Agollin, Ismail KadarenĂŤ, DhimitĂŤr Shuteriqin, Shefqet Musarajin, Jakov XoxĂŤn, Çesk ZadenĂŤ, Nikolla Zoraqin, Feim Ibrahimin, Foto Stamon, e shumĂŤ tĂŤ tjerĂŤ, pĂŤr tĂŤ cilĂŤt ruaj kujtime nga mĂŤ tĂŤ mirat si njerĂŤz tĂŤ shquar tĂŤ kulturĂŤs tonĂŤ kombĂŤtare. Kam shkruar qysh ato vite ngjarje tĂŤ bukura apo tĂŤ hidhura, histori krijimesh, veprash tĂŤ rĂŤndĂŤsishme e deri ndarje tĂŤ trishtuara... Por, hĂŤ pĂŤr hĂŤ nuk kam ndĂŤr mend t’i botoj pasi rradha ĂŤshtĂŤ e gjatĂŤ nĂŤ kĂŤtĂŤ QJXW ERWLPHVK DXWRELRJUDÂżNH A ka disidencĂŤ nĂŤ pikturĂŤn shqiptare? Jo nuk ka ka. Ka patur artistĂŤ qĂŤ pĂŤrpiqeshin tĂŤ zgjeronin gamĂŤn e krijimtarisĂŤ me motivĂŤ humane dhe tĂŤrĂŤsore, tĂŤ shtynin gardhin e rreptĂŤ tĂŤ metodĂŤs zyrtare tĂŤ Realizmit Socialist, ta pasuronin me motive lirike tĂŤ folklorit dhe temĂŤs patriotike, qĂŤ ajo i pranonte nĂŤ raporte tĂŤ caktuara me temĂŤn aktuale. Lista e krijuesve nuk ka qenĂŤ e pakĂŤt, e ku shquheshin tĂŤ vjetĂŤr e tĂŤ rinj si Sali Shijaku, Vilson Kilica, Thoma Dhamo, Ksenofon Dilo, SkĂŤnder Kamberi, Nestor Jonuzi, Naxhi Bakalli, Edi Hila, Edison Gjergo, Llambi Blido, Ali Oseku, Ibrahim Sulovari, Danish Jukniu, etj, veprat e tĂŤ cilĂŤve janĂŤ edhe tĂŤ ekspozuara nĂŤ GalerinĂŤ KombĂŤtare, futur nĂŤ fondin e saj edhe si tĂŤ tilla. A ka patur dosje tĂŤ shkrimtarĂŤve dhe artistĂŤve nĂŤ Lidhje? NĂŤ Lidhje funksiononte njĂŤ aparat i vogĂŤl administrativ: kryetari, sekretarĂŤt pĂŤr letĂŤrsinĂŤ, PX]LNsQ GKH DUWHW ÂżJXUDWLYH ]\UD e kuadrit, ajo e marrĂŤdhĂŤnieve me jashtĂŤ, e llogarisĂŤ, biblioteka, sektori i talenteve tĂŤ reja, gazeta “Dritaâ€? (kryeredaktori dhe gazetarĂŤt), re-

nÍ edukimin komunist�.

KU GJENDEN DISKUTIMET? Mbledhjet e KryesisĂŤ kishin tematikĂŤ tĂŤ propozuar nga Kryesia, sekretariati dhe komiteti drejtues. Ato bashkĂŤ me plenumet, diskutimet etj, ishin tĂŤ botuara nĂŤ organet e shtypit tĂŤ Lidhjes. Atje gjen gjithĂŤ jetĂŤn e kĂŤtij organizmi me gjithĂŤ shumĂŤllojshmĂŤrinĂŤ e debateve, kritikave dhe polemikave qĂŤ faktikisht nuk ishin tĂŤ pakta.

dIDUs SsUÂżWRQLQ DUWLVWsW QJD Lidhja? Leje krijuese, orare tĂŤ reduktuara, bojĂŤra, studio, nĂŤ bashkĂŤpunim me MinistrinĂŤ e Arsimit dhe KulturĂŤs. NdĂŤrhyrjet, sugjerimet dhe trokitjet nĂŤ dyert e ekzekutivit, ju siguronin bursa studimi pĂŤr talentet e reja, shtĂŤpi banimi, etj. Sigurisht nĂŤ bazĂŤ tĂŤ aktivizimit krijues-artistik, nivelit profesional, etj.

Piktori Kujtim Buza vista “NĂŤntoriâ€? (kryeredaktori dhe gazetarĂŤt), revista “Letrat Shqipeâ€? (nĂŤ frĂŤngjisht) dhe personeli tjetĂŤr administrativ bashkĂŤ me Klubin. NĂŤ Lidhje ekzistonin, nĂŤ zyrĂŤn e kuadrit, vetĂŤm dosjet e punonjĂŤsve tĂŤ aparatit tĂŤ Lidhjes, qĂŤ vinin nga zyrat e kuadrit tĂŤ ish-qendrave tĂŤ punĂŤs dhe rrethet nga vinin si dhe lutjet e aprovuara nga organizatat e PartisĂŤ dhe drejtoritĂŤ e ndĂŤrmarrjeve, ku punonin shkrimtarĂŤt dhe artistĂŤt. Nuk pranohej apo pĂŤrjashtohej njeri pa e aprovuar organizata e partisĂŤ dhe drejtoria ku punonte. NĂŤ Lidhje nuk kishte dosje tĂŤ tjera qĂŤ mund tĂŤ mendohet. Mbledhjet e kryesisĂŤ kishin tematikĂŤ tĂŤ propozuar nga kryesia, sekretariati dhe komiteti drejtues.

A ĂŤshtĂŤ e vĂŤrtetĂŤ se ju si sekretar i Lidhjes, pĂŤrdornit dy ngjyra kur shkruanit: tĂŤ kuqe dhe tĂŤ zezĂŤ? PĂŤr cc’qĂŤllim? MĂŤ pĂŤlqen tĂŤ shkruaj kuq e zi, edhe sot, ndonĂŤse dikujt kjo i qenka kthyer nĂŤ pengesĂŤ. Ato janĂŤ ngjyrat H Ă€DPXULW 3RU QXN NDP SDVXU YHWsP ngjyrat kuq e zi. Edhe blu dhe jeshil. Kisha njĂŤ stilolaps katĂŤr ngjyrĂŤsh, ku si piktor çmallesha me bojĂŤrat, tĂŤ cilat i pĂŤrdorja pak, pasi si nĂŤnpunĂŤs merresha mĂŤ pak me krijimtari, e nuk merrja si tĂŤ tjerĂŤt leje krijuese dhe orar tĂŤ reduktuar. Stilolapsi ishte pĂŤr pĂŤrdorim vetjak, shkresat zyrtare daktilografoheshin.

Ato bashkĂŤ me plenumet, diskutimet etj, ishin tĂŤ botuara nĂŤ organet e shtypit tĂŤ Lidhjes. Atje gjen gjithĂŤ jetĂŤn e kĂŤtij organizmi me gjithĂŤ shumĂŤllojshmĂŤrinĂŤ e debateve, kritikave dhe polemikave, qĂŤ faktikisht nuk ishin tĂŤ pakta. ÇfarĂŤ ishte kjo organizatĂŤ e Lidhjes sĂŤ ShkrimtarĂŤve dhe ArtistĂŤve? LevĂŤ e PartisĂŤ, njĂŤlloj pak a shumĂŤ si bashkimet profesionale, organizata e gruas, e rinisĂŤ, etj. Ajo zbatonte statutin e saj aprovuar nĂŤ Kongresin e parĂŤ, tĂŤ II, dhe tĂŤ III-tĂŤ, tĂŤ Lidhjes, nenin 7 tĂŤ KushtetutĂŤs se “metoda e artit tonĂŤ ĂŤshtĂŤ realiymi Socialist dhe shkrimtarĂŤt dhe artistĂŤt ishin ndihmĂŤs tĂŤ partisĂŤ

A ndĂŤrhynte Lidhja nĂŤ krijimtari? Zgjedhja ishte vetjake. Kishte vepra qĂŤ porositeshin, si monumente, piktura nĂŤ salla shtetĂŤrore, muzeume, si Muzeu i SkĂŤnderbeut, muzeu i LuftĂŤs Nacional Çlirimtare, etj. Veprat pĂŤr ekspozita ishin sipas zgjedhjes qĂŤ bĂŤnin vetĂŤ autorĂŤt. P.sh tabloja “PunĂŤtorĂŤt nĂŤ studion e artistitâ€? e Sali Shijakut pati njĂŤ histori tĂŤ natyrshme dhe interesnate qĂŤ s’kishte tĂŤ bĂŤnte me kontrollin punĂŤtor. Po kĂŤshtu edhe tĂŤ tjera. Keni dĂŤgjuar pĂŤr teorinĂŤ se dosjet e Lidhjes janĂŤ djegur nĂŤ malin e Dajtit? Nuk di gjĂŤ pĂŤr kĂŤtĂŤ. UnĂŤ jam larguar nga Lidhja nĂŤ 4 maj 1987.

Pse hyri nĂŤ burg Ali Oseku? Ai u largua nga skenograf i Teatrit pĂŤr çfaqje tĂŤ huaja siç u tha, nĂŤ vĂŤnien nĂŤ skenĂŤ tĂŤ dramĂŤs sĂŤ Fadil Paçramit, bashkĂŤ me regjisorin, etj. U çua pĂŤr edukim nĂŤ Kombinatin Metalurgjik nĂŤ Elbasan, ku i dolĂŤn probleme, fjalĂŤ dhe biseda, çfaqje pakĂŤnaqĂŤsie mes punĂŤtorĂŤve, qĂŤ i dolĂŤn edhe dĂŤshmitarĂŤ. Lidhja nuk u pyet fare. Pas daljes nga burgu e kam ndihmuar pĂŤr t’u futur nĂŤ punĂŤ nĂŤ ndĂŤrmarrjen Migjeni. Po Maks Velo pse u burgos? Komiteti ekzekutiv i TiranĂŤs e largoi nga puna si arkitekt i qytetit pĂŤr nĂŤ Ndroq dhe kĂŤrkoi nga Lidhja qĂŤ tĂŤ pĂŤrjashtohet. Arsyet ishin problemet, qĂŤ atij i dolĂŤn nĂŤ arkitekturĂŤ dhe nĂŤ mardhĂŤnie tĂŤ tjera si nĂŤ familje, lagje, etj. KĂŤto sipas dĂŤshmitarĂŤve nĂŤ gjyq. GjashtĂŤ muaj pasi ai ishte ndaluar, na sollĂŤn nĂŤ Lidhje, pra nuk shkuam ne, mua dhe Foto Stamos dhe S.Milorit- dhjetĂŤ punime tĂŤ tijat, parĂŤ kryesisht nĂŤ ekspozitĂŤn e parĂŤ tĂŤ pranverĂŤs 1970, pĂŤr tĂŤ cilat nĂŤ akt-ekspertizĂŤn tonĂŤ shkruam ato gjĂŤra qĂŤ janĂŤ thĂŤnĂŤ atĂŤherĂŤ, kryesisht nĂŤ diskutimet krijuese. Po rasti i Edison Gjergos? Edison Gjergo ishte piktor i talentuar por nuk e kontrollonte veten me kĂŤ rrinte dhe bisedonte. NĂŤ fund Edisonit i dhamĂŤ si lidhje 6 muaj leje krijuese pĂŤr t’u zhytur nĂŤ punĂŤ dhe pĂŤr tĂŤ trajtuar njĂŤ motiv nga “Tezgjahistetâ€? nĂŤ Berat, punim qĂŤ u ekspozua me sukses. Puna qĂŤndroi varur, autori nĂŤ burg. UnĂŤ mendoj se pĂŤr arrestimin e tyre , fjalĂŤt, pakĂŤnaqĂŤsitĂŤ qĂŤ ato shprehnin, kanĂŤ qenĂŤ shkaku i ndalimit. Nuk u fut njeri nĂŤ burg pĂŤr shkak tĂŤ ngjyrave tĂŤ pĂŤrdorura, groteskut ÂżJXUDWLY DSR YL]DWLPLW QGU\VKH Fjala e thĂŤnĂŤ rĂŤndonte shumĂŤ. Ajo pĂŤrbĂŤnte agjitacion e propagandĂŤ, kundĂŤr pushtetit, partisĂŤ, udhĂŤheqjes sĂŤ atĂŤhershme.


16

E shtunë, 5 nëntor 2011

LAJMET KRYESORE NE 5 RRESHTA • Papandreu në rrezik, kërkon qeveri të re Kryeministri grek George Papandreu i cili deri mesnatën e djeshme ishte në vështirësi për të mbajtur postin e tij, në parlament, bëri thirrje për një koalicion të ri qeveritar, për të aprovuar një marrëveshje të qëndrueshme për të mbrojtur vendin nga kriza, por në të njëjtën kohë edhe për të mbrojtur eurozonën. Ai u tha parlamentarëve se sot paradite do të shkojë te presidenti për të disktuar formacionin e ri qeveritar dhe për të siguruar 130 miliardë eurot, duke shtuar se do të dëshironte të kishte gjithashtu edhe një administratë të re.

• Itali,vdes gjatë përmbytjeve shqiptare me dy fëmijët Një grua shqiptare dhe dy fëmijët e saj, 1 dhe 10 vjeç, janë viktima të përmbytjeve që goditën qytetin e Xhenovës sot në Itali, ndërsa bilanci ka shkuar në 6 të vdekur. Sipas autoriteteve, pesë nga viktimat deri në këto momente janë gjetur, ndërsa po kërkohet për njërin nga fëmijët. Gruaja shqiptare mësohet se ishte 28 vjeç dhe është identifikuar si, Shpresa Jala.

• Sipërmarrësit, kundër tatimit progresiv Paketa fiskale e propozuar nga opozita, që rikthen taksimin progresiv, ka gjetur kundërshtim tek biznesi i madh, që preket direct nga një masë e tillë. Nikolin Jaka, kryetar i Dhomës së Tregtisë, tha se “jemi kundër çdo lëvizjeje të taksës së sheshtë”. Luan Bregasi, drejtues i “Business Albania” tha se opsioni më i mirë për sipërmarrjen është ai i taksave të ulëta dhe jo sistemi i diferencuar

• Taksat e bashkisë, nuk kanë pësuar ulje Madje për një pjesë të tyren ata kanë pësuar edhe rritja. Rritjen më të madhe e kanë pësuar detyrimet që do të paguajnë bizneset e hoteleve dhe moteleve si dhe ata biznese që do të vendosin tabela për qëllime reklamimi. Ndërsa për familjarët, që përbën edhe numrin më të madh të kontribuesve, barra fiskale nuk ka pësuar fare ndryshime. Ata janë lehtësuar vetëm nga disa tarifa shërbimi fare minimale nga 50-100 lekë Faqe 12

• PS, dalin emrat e Asamblesë së re Partia Socialiste mbledh sot Kongresin për të miratuar programin dhe për të bërë ndryshimet statutore. Por pjesa më interesante e punimeve të kongresit do të jenë pikërisht zgjedhjet për në asamblenë e re të kësaj partie. Pritet që në këto struktura të hyjnë emra të rinj, si ai i Theodhori Sollakut ish kryeprokuror i vendit. Pjesë e asamblesë do të jenë edhe Angjeli, Hafizi, Nikolla, Veliaj, Mazniku dhe shumë emra të tjerë që do të rinovojnë strukturat. Faqe 3

Alba Malltezi Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group

Julia Dhame: Drejtore Marketingu julia.dhame@shqiptarja.com

Investigimi: Poli Hoxha Sociale: Esmeralda Keta Kulturë: Admirina Peçi

Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë - Tiranë redaksia@shqiptarja.com

Anila Basha Drejtore e Shqiptarja.com

Politika: Arben Rrozhani, Ekonomia: Genc Kondi

Design: Altin Aliaj, Tomka Nasi Website: Suela Gera, Antuen Hoxha

Shtypur në shtypshkronjën: A.K shpk, rruga 5 maji, Tiranë


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.