#03 Jaargang 21
Arnhem vs Nijmegen: Voetbal is Oorlog!
Magazine voor HAN-studenten en –medewerkers – www.sensemagazine.nl
BATTLE OF THE CAMPUS
REGISTER LIFE
22 Josephine kookt 30 My first 7heuvelenloop ENTERTAINMENT
12 Battle of the campus HAN PEOPLE
3
06 BIZZ
16 SRSLY
28 LIFE
33 ENTERTAINMENT
Sense is het redactioneel onafhankelijk magazine
Herman van Deutekom,
A. van Alphen, R. van Hoften
van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Het
plv. hoofdredacteur (026) 3691240
Fotografie Ralph Schmitz, TakeTwo, William Moore,
magazine is gratis voor studenten en medewerkers.
Renée Jenniskens (024) 3530392
Ype Driessen
Het nieuwe nummer verschijnt 14 december.
Olga Helmigh (026) 3691216
Illustratie Joris Moore
Adres Nijmegen, Kapittelweg 33,
Sander Arink (024) 3530389
Vormgeving en productie TakeTwo
Kamer A-1.01 (024) 3530390
Tessa Beukenholdt (024) 3530391
Advertenties Martini Media B.V., Gert Boerema,
Arnhem, Ruitenbergerlaan 29,
Els Sanders, redactie-assistente (024) 3530390
Hoendiep 140, 9743 AR Groningen, 050 – 3142244,
Kamer 3.19 (026) 3691240
Medewerkers Josephine de Roode, Robin Bergmans,
info@martinimedia.nl
sense@han.nl, www.sensemagazine.nl
Guus Gelsing, Ton van Eck, Ruud Kroes, Harry Jager
Kopij Kopij en reacties moeten voorzien zijn van naam
Postadres Postbus 6960, 6503 GL Nijmegen
Leon van Gemert, Erik Wegh, Erik Disveld
en telefoonnummer. De redactie houdt zich het recht
Redactie Dirk Koppes,
Redactieraad Barbara Looten (voorzitter),
voor ingezonden stukken te weigeren of in te korten.
hoofdredacteur (024) 3530388
J. Veltman, N. Kuiper, C. Meijs, J. Velzeboer,
20 Millennials vs Z-generatie 24 Docent Kitty heeft ongeneeslijke kanker: interview 36 Ontwikkeld 38 Opgetekend
Op stage naar Mauritius? Top! Maar wat kost dat? Sense rekent uit hoeveel
HBO-docenten moeten een certificaat en 'n master halen. Wie heeft daar zin in?
OPINIE
STUDENTEN LAST MINUTES Voorstellingen en concerten voor
€ 12,50 (incl. consumptie)
05 Graven met Guus 15 Harry heeft een mening 37 Ton van Eck SRSLY
08 Vraaggestuurd leren: of bomen hersenen hebben 27 Harrie-training voor arbeidsgehandicapten
v.a. 15 min. voor aanvang op vertoon van je studentenkaart
De juiste studie gevonden. Nu nog de perfecte kamer. Met 6.500 kamers beschikt SSH& over het grootste aanbod in Nijmegen en Arnhem. Vind je kamer op www.sshn.nl
CLAUDIA DE BREIJ HET NATIONALE TONEEL JANDINO ASPORAAT ORKEST VAN DE 18E EEUW INTRODANS SVEN RATZKE MARTIJN KONING LENETTE VAN DONGEN KARIN BLOEMEN ISABELLE BEERNAERT DE DIJK NEDERLANDS KAMERKOOR TONEELGROEP OOSTPOOL AMSTERDAM SINFONIETTA ASHTON BROTHERS SCAPINO BALLET REMY VAN KESTEREN NASRDIN DCHAR BERGET LEWIS EN NOG VEEL MEER!
Kijk voor alle last minutes van deze én volgende maand op: stadsschouwburgendevereeniging.nl/lastminutes
Durven studenten zonder make-up naar school? 'Stop met perfectioneren'
TV-comedy Rundfunk is nu al cult, oordeelt Olga. Maar ietsje minder kots, jongelui!
4
Voetbal is oorlog
Toch ben ik al snel blij met deze tijdelijke jeugddetentie, want in het vak naast ons blijken per ongeluk Feijenoord-supporters te zijn beland. Rotterdammers en een hoog hek: gouden combinatie en vrijwel direct proberen ze de afbakening
OPINIE
Ik ga voor het eerst alleen naar een voetbalwedstrijd in de Goffert. Geen vader of opa die de rekening betaalt, ik heb zelf een kaartje gekocht voor het jongensvak van N.E.C. Jongensvak klinkt heel onschuldig, maar wanneer ik het stadion binnenloop, blijkt dit gedeelte afgeschermd met 2,5 meter hoge hekken en prikkeldraad. Alsof wij pubers als hooligans de boel in elkaar gaan slaan bij de minste of geringste provocatie.
ZALIG ZIJN DE ONWETENDEN
5
Guus heeft veel vragen, maar niet alle antwoorden. En dat verontrust hem. Tot nu toe.
omver te krijgen. Wij als kids zitten als Ciske in de
rattenval. Het tumult neemt pas af op het moment dat Feijenoord scoort en uiteindelijk wint. Ik ben nog nooit zo blij geweest met een verliespartij. Rinus Michels, legendarisch voetbalcoach, zei in 1974 al dat voetbal oorlog is.
Tijdens een brakke
de grote vraag: ‘Wat is het leven?’.
is geen waarheid. Het is alleen mijn
episode als gevolg van een
Honderden euro’s aan boeken kwijt
beleving ervan. Ik ben, net als veel
Twee partijen die elkaar meedogenloos bestrijden om de overwinning binnen
overmaat aan speciaalbiertjes dacht
en uren meditatie. Alsof ik dat
anderen, geneigd antwoorden te
te halen. Niemand wordt gespaard. Tijdens dat WK-toernooi van ‘74 waren
mijn geest dat het een leuk idee
antwoord ga vinden, pff. Nee, dat
willen hebben en duidelijkheid te
de voetballers dan ook niet zuinig met het uitdelen van doodschoppen en
was om eens even wat existentiële
gaat niet gebeuren. Net zoals de
zoeken, maar dat is niets anders dan
elleboogbeukers. Sporten is gezond, maar niet altijd.
vragen op me af te vuren. Op een
miljoenen mensen voor mij het niet
een schild voor onzekerheid.
kwetsbaar moment werd ik gecon-
hebben kunnen vinden. Het enige
Sommige dingen zullen we nooit
Nee, dan kun je beter met je console FIFA17 spelen, en digitaal je tegen-
fronteerd met vragen waar ik de
wat die zoektocht je brengt,
kunnen verklaren, en juist in die
stander onderuit schoppen. Met als grootste risico een hernia of staar in de
antwoorden helemaal niet op weet.
is onzekerheid en verwarring.
mysterie en verwondering zit in
ogen. Virtueel geweld komt toch minder hard aan. Daarom organiseert Sense
En geloof me, dit waren geen vragen
Toen kwam opeens een verrassende
mijn ogen de schoonheid.
de Battle of the Campus. Een gamevoetbaltoernooi, waarbij Arnhem (Vitesse)
als ‘wat doe ik vandaag op mijn
gedachte voorbij: ‘Ik weet het niet,
en Nijmegen (N.E.C.) het tegen elkaar opnemen. Enige gezonde wedijver
boterham’. Ik voelde een golf van
en dat is oké’. En op dat moment
Soms kun je niet weten of iets waar
tussen de Kapittelweg en de Ruitenberglaan bevordert de schoolresultaten.
onzekerheid over me heen komen
voelde ik een serieuze druk van mijn
is, maar het alleen voelen. Hierin
Bildung is leuk, maar studenten moeten ook de nodige tegenslagen leren
en op een gegeven moment stond ik
schouders vallen. Oh man, ik hoef
ligt onzekerheid, maar tegelijkertijd
overwinnen. Dus nee, deelnemen is niet belangrijker dan winnen, het gaat om
op het punt om volledig in paniek te
het helemaal niet te weten!
ook de uitdaging om op jezelf te
de eer en de bokaal op 22 november in Lokaal99.
raken. Godzijdank heb ik jarenlang
Wat heerlijk! Ik ga er toch nooit
vertrouwen. Maar goed, dat weet ik niet zeker…
paniekaanvallen gehad, dus al mijn
achter komen, dus laat lekker
Iets anders: we doen het niet vaak, maar in dit nummer staat het persoonlijke
ervaringen konden ervoor zorgen
zitten joh.
verhaal van een vrouw, die een oorlog met haar eigen lichaam voert. Kitty van
dat dit deze keer niet zou gebeuren. De leraar van mijn opleiding tot
Mil, cabaretière en HAN-docent Communicatie, Nederlands en Drama, spaart
Dirk Koppes & de redactie van Sense
Sense #03 Jaargang 21
zichzelf niet in haar observaties van kanker, chemo en wat dat met je doet.
Na een moment van contemplatie
mindfulness-trainer begon zijn boek
Guus Gelsing
Verplichte longread.
dacht ik: ‘wat ben ik in godsnaam
en de opleiding met de volgende
Eerstejaars Culturele
aan het doen?’. Ik ben de afgelopen
woorden: ‘Geloof niets van wat ik
Maatschappelijke Vorming,
jaren zo gefixeerd geweest op het
zeg, ervaar het zelf’. Bij dezen zeg ik
schrijft elke woensdag een
vinden van het grote antwoord op
hetzelfde tegen jullie. Wat ik schrijf,
column voor sensemagazine.nl
6
Vorig jaar togen 998 HANstudenten naar het buitenland voor stage, afstuderen of een stukje studie. Dat is 29 procent meer dan het jaar ervoor. Stages in 2017 moet je NU regelen. Brandende vraag: wat kost dat? Ervaringsdeskundige Merijn rekent voor. Tekst: Renée Jenniskens
BIZZ
Op buitenlandstage? Ga maar vast sparen!
Baten ЧЧ Merijn kreeg geen beurs van de faculteit. Ook kwam hij niet in aanmerking voor het Holland Scholarship. ‘Dat was gereserveerd voor anderen, dat werkt niet echt stimulerend’ vindt hij. 0 euro dus. ЧЧ Wat hij wel kreeg: een stagevergoeding van 10.000 roepies, 250 euro per maand. ЧЧ Omdat hij zijn OV-kaart stopzette, kreeg hij 100 euro per maand.
Kosten vs baten ЧЧ De totale kosten van 750 euro per maand overtreffen die van zijn uitgaven hier. Daar komen dus nog de eenmalige kosten van 1300 euro bij. Merijn moest bijlenen om de totale kosten te kunnen betalen. Maar
Mauritius is een droomeiland, zo groot als de provincie
hij zou zó terug willen. Niet helemaal onbegrijpelijk
Utrecht, in de Indische Oceaan. Vijf maanden was Merijn
trouwens.
ten Hoeve, student Facilitair Management, in een kartonfabriek bezig met het implementeren van ISO-normen op het gebied van kwaliteitsmanagement. Dat betekende vooral het vastleggen van allerhande processen. Een fijne stage, meer gaan we er niet over vertellen. Wat ons vooral interesseert: wat kost dat nou? Is het haalbaar en
Michelle vlogt vanuit Berlijn!
betaalbaar om naar het buitenland te gaan? Je hoeft niet per se naar Mauritius om een topstage
Kosten
te hebben; je kunt het ook dichterbij zoeken. Onze
ЧЧ Merijn kwam aan zijn stage via Alumno Astralis, een
in Berlijn bij SchoolClash, een organisatie die inter-
Sense-vlogster Michelle Fesenmeier (23) loopt stage
van de vele instanties die studenten ondersteunen.
culturele uitwisselingen organiseert. 3x waarom
Voor 600 euro regelden zij een visum en bemiddelden
de hoofdstad van Duitsland een ideale stageplek is:
ze bij het vinden van de stage. Ze regelden ook huisvesting. Daar kwam dan nog zijn ticket bij, wat hem 700 euro kostte. ЧЧ Zijn kamer bevond zich in een villa met zwembad en
ЧЧ Michelle laat zien dat Berlijn niet alleen een rijke historie heeft, maar ook een geweldige cultuur. Ze struikelt er over de lekkerste taartjes, biertjes
huismeester, op vijf minuten van het strand. Kosten?
en tofste kunstenaars. Voor haar stage plakt ze
250 euro inclusief per maand.
stickers op lantaarnpalen en kletst met studenten
ЧЧ Merijn woonde op drie kwartier reizen van zijn stageplek. Hij werd ’s morgens opgehaald en ging weer terug
van over de hele wereld. Goed geregeld! ЧЧ Je maakt nieuwe vrienden dankzij je werk:
met het fabrieksbusje. Kosten? 0,50 euro per keer.
Michelle heeft via via een prima kamer geregeld in
ЧЧ ‘Het leven op Mauritius is niet duur. Op straat is veel
hartje Berlijn. Voordeel: haar huisgenoot kent alle
street food te koop voor een of twee euro en in een restaurantje eet je prima voor een tientje’, zegt Merijn.
hotspots en sleept haar graag mee. ЧЧ Vanuit Berlijn maakt Michelle geregeld uitstapjes.
Toch lopen de kosten snel op. Door alle toeristische
Zo vloog ze laatst met een helikopter over de stad
uitjes (twee keer huurde hij met twintig of dertig
heen en maakte er een vlog over. Zie het zelf!
studenten een superdeluxe villa voor een paar dagen
Sense #03 Jaargang 21
om er te feesten), de etentjes in het weekend en duik-
Benieuwd naar de avonturen van Michelle tijdens
cursussen, kostte zijn leven 500 euro per maand. ‘Meer
haar Berlijnstage? Check haar wekelijkse vlog op
dan hier. Hier ga ik echt niet elk weekend uit eten en
vrijdag op ons website www.sensemagazine.nl en
eet ik ’s middags een sneetje brood.’
zoek op ‘Michelle vlogt er op los’!
7
Tekst: Renée Jenniskens | Foto's: TakeTwo
Het is herfst op jenaplanschool de Lanteerne in Nijmegen. In alle hoeken van de aula, pardon, het Leerplein, zijn kinderen bezig. In een hoekje kleien kinderen egeltjes aan de hand van foto’s op een iPad. Iets verderop bekijkt een jongen een steen door een microscoop. In de aangrenzende ‘Uitvinderij’ vuurt een vader kinderen aan om boompjes uit multiplex te figuurzagen. Daar komen we Joris (11) tegen. Hij plakt een miniatuur-catamaran in elkaar en zoekt uit hoe die het snelst kan varen. Kiki (5) legt met langwerpige plankjes kolossale boombladen op de grond. Zij was ook wel graag in de keuken geweest, ‘want dan heb je extra eten’. Vandaag pannenkoeken, zo te ruiken.
VRAGEN
‘HEBBEN BOMEN HERSENEN?’ Sense #03 Jaargang 21
vragen als: hoe zijn
Uitvinderij, maar ook in
komen. Het belangrijkste
blaadjes eigenlijk
een hoekje met iPads en
gereedschap daarbij is
Anderhalf uur per week
opgebouwd? Waarom
in een bibliotheekachtige
de mindmap, die eruit
werken de kinderen in
worden ze oranje?
setting.
ziet als een boom met
het Leerplein, naast al
Dat bracht de vijfjarige
hun andere lessen.
Hidde tot de vraag:
Ze hebben niet zomaar
‘Hebben bomen
een opdracht, ze werken
hersenen?’ Dat gaat hij
Stagiaire Jasmijn van
in ieder geval de kern-
aan hun leervraag die ze
vandaag uitzoeken.
Benthum, vierdejaars van
leerdoelen, met wat de
in een voorbereidende
Op het Leerplein zijn in
de academische leraren-
kinderen na afloop zeker
les geformuleerd hebben.
totaal een stuk of vijftig
opleiding, de ALPO, is een
moeten weten. Stagiairs
Het thema is herfst en
kinderen bezig in
van de begeleiders.
hebben inbreng. Toen
daar ging het in de les
verschillende ‘ateliers’.
Ze vertelt hoe de kinde-
het thema middeleeuwen
ook steeds over, met
Niet alleen in de
ren tot hun leervragen
was, stelde Jasmijn een
MINDMAPPEN
takken. Eerst maken de leerkrachten een expertmindmap met daarin
subhoofdstuk voor: Het onderwerp in regionale context. Zo kwamen ook het Valkhof, de Gebroeders van Limburg en Mariken van Nimwegen in de leerstof terecht.
VOORKENNIS PRIKKELEN Daarna komen de kinderen aan de beurt. In de klas wordt met de leerlingen voorkennis
SRSLY
ONDERZOEK NAAR VRAAGGESTUURD LEREN
Kinderen uitdagen om vragen te stellen die ze daarna zelf gaan onderzoeken. Dat wil Pabo-docent en onderzoeker Harry Stokhof. Hij onderzoekt samen met HAN-studenten hoe je leerlingen de beste vragen kunt ontlokken en maakt daar volgende week een kans mee op een Europese prijs.
9
SRSLY
10
‘Je moet jezelf ook vragen stellen. Als je nieuwsgierige kinderen wilt, dan moet je dat zelf ook zijn’
in kaart gebracht. Alles
in meegaat. Natuurlijk
op de HAN kwam werken,
wat de kinderen noemen,
werken we met kleuters
wilde hij onderzoeken
wordt verzameld en
vaak nog aanbodgestuurd.
hoe je de vragen van kin-
geclusterd. Zo komt er
En veel kinderen doen
deren begeleidt en wat ze
een klassemindmap van
elkaar na. Daarom
daarvan leren. Hij kwam
alle aanwezige kennis tot
worden er nu ook zoveel
uit op mindmappen. ‘Het
stand. Daarna kijkt de
bomen geknutseld.’
is inzichtelijk. Dwarsver-
klas op het digibord waar veel kennis zit op de
VERSCHILLEN
mindmap en waar weinig.
en je kunt de hiërarchie en perspectieven op een
In het geval van de middel-
Zijn er eigenlijk ook
onderwerp inzichtelijk
eeuwen bijvoorbeeld
kinderen voor wie dit niet
maken.’ Hij bedacht ook
bleken de kinderen veel te
werkt? ‘Dat heb ik nog
om met leerkrachten
weten over het dagelijks
niet ervaren, maar er zijn
expertmindmaps te
leven, maar weinig over
veel verschillen tussen
maken, om het onderwijs
de gezondheid. Jasmijn
kinderen. Voor kinderen
samen voor te bereiden.
prikkelde vervolgens de
met bijvoorbeeld concen-
voorkennis met extra
tratie- of aandachtspro-
informatie over verschil-
blemen kan zo’n prikkel-
lende subonderwerpen.
rijke omgeving wel lastig
Tenslotte kwam er een
zijn, maar voor hen is
vragenbrainstorm.
er het stilteparadijs.
Zo komen de leervragen
Wat Jasmijn wel opvalt:
Stokhof gaan samenwerk-
tot stand die de kinderen
‘Kinderen willen heel
en met basisscholen de
op het leerplein gaan
graag iets doen. Dus
Esdoorn en de Lanteerne.
onderzoeken.
niet de vraag, maar de
Leraren en studenten
bijbehorende activiteit.
gingen op die scholen
Harry beschouwt
Ze willen bijvoorbeeld
aan de slag met vraag-
studenten als onderdeel
ONDERZOEKEN
VRAAGGESTUURD LEREN
die een belangrijke toevoeging bedenken voor de methode. Zo maakte een student een planbord waarop te zien is waar de kinderen zijn in hun proces. De methode van vraaggestuurd onderwijs voor het basisonderwijs, vindt Harry Stokhof: ‘Je kunt er op de pabo ook prima leereenheden mee aan elkaar koppelen. Bijvoorbeeld bij de ALPO, waar het soms lijkt alsof studenten de praktijk los zien van de theorie. Deze methode is geen bijbel,
Zo komen er veel betere
maar een gereedschaps-
Om deze ideeën in de
vragen, van een hoger
kist. Toch is niet elke
praktijk te testen, is
niveau.
school al zo ver. Je moet
STUDENTEN ONMISBAAR
11
is niet alleen geschikt
jezelf ook vragen stellen. Als je nieuwsgierige kinderen wilt, dan moet je dat zelf ook zijn.’
WORTEL
HARRY STOKHOF GENOMINEERD VOOR INTERNATIONALE ONDERZOEKSPRIJS
graag kleding maken.
gestuurd leren. Samen
van de leergemeenschap
Toen stagiaire Jasmijn
Doevragen dus. Het is
met hem zoeken zij naar
in het onderzoek.
Dat brengt ons weer
Docentonderzoeker Harry Stokhof
aan haar groep vertelde
lastig om de vragen op
nieuwe oplossingen. Zo is
Sterker nog: hij kan niet
terug naar het leerplein
is met zijn onderzoek naar vraag-
dat de klas met het
een hoger niveau te
ook de vragenbrainstorm
zonder. Komend jaar
en dan vooral naar onze
gestuurd leren genomineerd voor
project herfst aan de slag
krijgen, bijvoorbeeld: hoe
bedacht: een manier om
gaan tweedejaars van de
kleine hersenonderzoeker.
de Best Research & Practice Award
ging en vroeg of ze wisten
anders is middeleeuwse
vragen te verzamelen
HAN op de Lanteerne
Die heeft inmiddels met
door EAPRIL. Dit internationale
wat de kinderen komend
kleding dan die van nu?’
door steeds door te vragen
de vragen van kinderen
zijn helpers uit de
onderwijsnetwerk reikt op 26
leerplein wilden uitzoe-
Dat is precies het onder-
en geen antwoorden
onderzoeken en meten.
bovenbouw filmpjes
november de prijs uit in Lissabon.
ken, kwam Hidde met de
werp van het onderzoek
geven. Wat bleek?
Er zijn ook studenten
over bomen bekeken
Harry Stokhof is docent bij de
vraag of bomen hersenen
van Harry Stokhof.
op internet. Hersenen
HAN Pabo en onderzoeker bij het
hebben. Jasmijn: ‘Mijn mentor zei toen: “Oké, dat
MINDMAPPEN
heeft hij nergens kunnen
Lectoraat Ontwerpen van Innovatieve
ontdekken. Wel streepjes
Leertrajecten. In zijn promotietraject
waar je aan kunt zien
onderzoekt hij vraaggestuurd leren.
Wat heb je daar voor
Harry Stokhof heeft na
hoe oud een boom is
Zijn vragen zijn: ‘Hoe roep je vragen
nodig? Zullen we een kind
een studie Geschiedenis
en wortels waarmee de
op die leerlingen uitdagen tot leren?’
uit de bovenbouw vragen
ook de pabo gedaan en
boom water uit de grond
en ‘Hoe verbind je die vragen met
of die je komt helpen?”
in het basisonderwijs
haalt. Hidde heeft een
onderwijsdoelen?’ Stokhof
Ik denk dat het komt
gewerkt. Daar ervaarde
tekening gemaakt van
ontwikkelde een structuur voor
omdat kinderen geprik-
hij dat de lessen uit de
hoe een boom groeit, die
vraaggestuurd leren. Een
keld worden om vragen
methode voor wereld-
hij aan het einde van
grote rol is weggelegd voor
te stellen en dat je als
oriëntatie de leerlingen
het Leerplein aan alle
mindmapping, waarmee je
leerkracht daar oprecht
niet aanspraken. Toen hij
kinderen mag laten zien.
informatie visueel kunt ordenen.
gaan we onderzoeken.
Jasmijn van Benthum bestudeert Sense #03 Jaargang 21
banden zijn te doorzien
‘Deze methode is geen bijbel, maar een gereedschapskist’
met kinderen hoe egels eruit zien
ENTERTAINMENT
F
IFA 17, wie kent het spel niet? Sense wil weten wie de beste gamer van de HAN is en organiseert daarom in samenwerking met Gamestad een FIFA 17 voetbaltoernooi: The Battle Of The Campus. En niet zomaar een battle, maar een heuse derby: Vitesse – N.E.C.
12
- N.E.C.. Altijd goed voor bloed aan
sfeer bij de club was zo bijzonder.
de paal. Hoe pakt dat digitaal uit?
Toen wist ik dat dit mijn club was.
Alleen HAN-studenten kunnen zich
De sfeer in het stadion is vele malen
voor het Sense-toernooi aanmelden.
mooier dan wanneer je thuis op de bank kijkt.’ Tyn is vierdejaars
Seizoenkaart
Accountancy deeltijd, uitgerekend in
Een van de eerste aanmelders van de
Arnhem. ‘Daar heb ik geen problemen
battle is Joey Koster (25). Hij speelt
mee, hoor. Ik studeer er en heb er
de FIFA-game al sinds 1998 en is
ook al een tijdje gewerkt. Ik heb
een die hard supporter van Vitesse..
een N.E.C. shirtje achterin mijn auto
‘Ik kom uit Limburg maar mijn vader
hangen. De ruiten zijn er gelukkig
is Arnhemmer. Toen we op mijn tiende
nog nooit uitgeslagen’, lacht hij.
hier naar toe verhuisden, was ik nog
De wedstrijden tussen de clubs uit
Ajax-fan. Mijn vader bood me een
Nijmegen en Arnhem zijn ook voor
seizoenkaart voor Vitesse aan, maar
hem speciaal: ‘Dat is de wedstrijd van
Tekst: Herman van Deutekom
dan moest ik wel echt Vitesse-fan
het jaar.’ Als Tyn FIFA 17 speelt, doet
Foto: TakeTwo
worden. Sindsdien heb ik bijna elk
hij dat meestal online. ‘Dan speel ik
jaar een seizoenkaart. Ik ga met drie
bijna altijd met N.E.C. En anders Real
FIFA 17. Het computerspel is al popu-
of vier vrienden naar elke thuiswed-
Madrid. Eigenlijk is het de enige game
lair, maar het wordt steeds gekker.
strijd. We hebben vaste rituelen,
die ik speel. Ik heb ook weleens aan
Dat hebben de eredivisieclubs ook
zeker als Vitesse tegen N.E.C. speelt.
een toernooi meegedaan, met een
gemerkt. Gevolg: Ajax heeft de
Dan gaan we de avond voor de
neef van me.’ En als het toernooi wordt
meervoudig wereldkampioen Koen
wedstrijd naar de kroeg, en de
gehouden terwijl N.E.C. een thuiswed-
Weijland uit Arnhem gecontracteerd,
volgende ochtend gaan we ontbijten.
strijd speelt? ‘Dan ga ik naar N.E.C.!’
de nummer 1 op de wereldranglijst
Bier met frikandellen. Is traditie.’ Het Sense FIFA 17 Battle Of The
van FIFA 16. PSV en Feijenoord zijn
Sense organiseert FIFA 17 voetbaltoernooi voor studenten
WIE IS DE ULTIEME FIFA 17SPELER VAN DE HAN?
van plan Ajax te volgen. Waarom?
Derby
Campus toernooi wordt aanstaande
Om een schaduwcompetitie op te
Naar de derby tussen Vitesse en N.E.C.
dinsdag 22 november gehouden in
zetten naast de eredivisie waarin
kijkt Joey ieder jaar weer uit: ‘Dat zijn
Lokaal ’99, het café op het campus-
de competitiewedstrijden die elk
de speciale momenten. De supporters
plein van de HAN in Arnhem.
weekend worden gespeeld, ook door
zijn dan extra fanatiek, en ze
Heb je je nog niet aangemeld? Doe
gamers die een club vertegenwoor-
moedigen de spelers ook extra aan.’
het snel via sense@han.nl.
digen, tegen elkaar te laten spelen.
Het toeval wil dat Vitesse-fan Joey
‘BIER MET FRIKANDELLEN IS TRADITIE’
in Nijmegen studeert: ‘Jaha. Daar heb ik ook helemaal geen moeite mee. Ik ken verhalen van Feyenoordsupporters die niet via Schiphol op vakantie gaan omdat dat in 020 ligt.
De eerste FIFA game, FIFA International
Zo ver gaat het bij mij zeker niet. Ik
Soccer, zag in 1993 het levenslicht.
studeer hier nu drie jaar Culturele en
Het was de eerste game met de
Maatschappelijke Vorming en vind
officiële FIFA-licentie. Door de jaren
Nijmegen een mooie stad.'
heen kreeg Electronic Arts, de maker
De echtste
van het spel, steeds meer licenties
Hoog tijd voor een eigen toernooi,
Degradatie
van grote Europese voetbalcompeti-
dacht Sense. Natuurlijk niet zomaar
Tyn Wiedeman is een fanatieke
ties. Het spel is een replica van alle
een toernooi maar DE derby, the
N.E.C.-fan. Hij herinnert zich nog dat
aangesloten clubcompetities. Het
battle of the campus, een strijd
hij verliefd werd op zijn club: ‘Dat
hele jaar door worden niet alleen
tussen Arnhem en Nijmegen, ofwel
was vlak voor we degradeerden naar
transfers bijgehouden, maar ook de
de echtste Gelderse derby: Vitesse
de Eerste Divisie. Niet leuk, maar de
prestaties van de spelers: sommige zijn sneller, andere technischer.
Dit artikel kwam mede tot stand dankzij Erik Disveld, Sense #03 Jaargang 21
BIJNA 25 JAAR FIFA
Leon van Gemert & Erik Wegh
13
Nieuwe Succesvol door Nederlanders
goed ademhalen
De Hogeschool van Amsterdam en de Universiteit van Amsterdam willen, geïnspireerd door het succes van de Vrije Universiteit, meer studenten ‘met een migratie achtergrond’ binnen halen. Wat moet de HAN doen om meer kleur in de collegebanken te krijgen? ‘De afgelopen dertig jaar hebben de Nederlandse politiek en het bedrijfsleven onze buitenlandse landgenoten vooral als buitenstaanders benaderd. Maar het zijn moslims, joden, christenen, ongelovigen, arbeiders, boeren, intellectuelen, kunstenaars, leraren, studenten… mensen! Raadpleeg Turkse en Marokkaanse intelligentsia, daar zit zoveel kennis! Wij moeten zelf integreren. Wij moeten veel meer weten over de geografische politiek en geschiedenis van Marokko en Turkije. Bijvoorbeeld: de Marokkanen kwamen na een Spaanse en Franse bezetting straatarm naar ons toe om de Nederlandse economie te laten opbloeien. Die voorgeschiedenis van opa en oma is niet weg, de huidige 18- en 19-jarigen weten wat er met hun familie is gebeurd, dankzij de verhalen van hun grootouders. Wij onderschatten die jongens en meiden. Natuurlijk moet de school diverser, het zijn onze landgenoten. Ik noem ze Nieuwe Nederlanders, ze zijn hier geboren. Als de HAN een afspiegeling wil zijn van de Nederlandse maatschappij, dan horen zij erbij. Is ook beter voor de kwaliteit van het onderwijs. De HAN moet een waakhond zijn van de samenleving. Geen verdeel en heers, wij stellen kwaliteit voorop waarin iedereen welkom is. We moeten
Harry heeft een mening
eerst het vertrouwen van de boys en girls winnen. Essentieel zijn goede stageplekken, zodat iedereen aan de slag kan.'
Harry Jager, werkplaatsassistent Beeldende Vorming
©Ype Driessen
15
SRSLY
16
17
‘DAT JE VEEL ERVARING UIT DE PRAKTIJK MEENEEMT, IS HEEL MOOI, MAAR NIET GENOEG’
H B O - D O C E N T E N M O E T E N L E S B E VO E G D H E I D E N M A S T E R H A L E N
BEVOEGDE LERAREN, MAAR ZIJN ZE OOK BEKWAAM? D E K WA L I T E I T VA N H E T H O G E R B E R O E P S O N D E RW I J S M O E T O M H O O G , R O E P T D E OV E R H E I D. D A A R O M M O E T E N D O C E N T E N H E T C E R T I F I C A AT B A S I S D I D A C T I S C H E B E K WA A M H E I D ( B D B ) HALE N E N BI N N E N 5 JAAR OOK NOG E E N MASTE R. WI E H E E FT ZI N I N ZO’N ENORM BIJSCHOLINGSTRAJECT?
Tekst: Herman van Deutekom | Illustratie: Joris Moore
Mooi. Maar dan blijkt, dat jij na je aanstelling zo snel mogelijk
P R O F E S S I O N A L I S E R I N G VA N D E D O C E N T
‘Dus als je een rechter was, of een accountant, dan kon je
een opleiding didactiek van bijna een jaar moet volgen!
Sense praat hierover met Gerda Geerdink, associate lector
in het mbo en het hbo gewoon les geven. Tegenwoordig
Hogescholen hebben namelijk samen afgesproken dat ze
Kwaliteiten van Lerarenopleiders bij het Kenniscentrum
moet je als docent bij de HAN en trouwens in het gehele
geen docenten meer willen die niet ‘bewezen bekwaam’ zijn.
Kwaliteit van Leren van de HAN. Volgens haar is die
hbo in Nederland het certificaat Basiskwalificatie Docent
gevraagde kwaliteitsverbetering in het onderwijs al in
Bekwaamheid (BDB) op zak hebben of zo snel mogelijk
En alsof dat nog niet genoeg is, wordt er ook nog van je
2001 begonnen. ‘In die tijd werden de eerste lectoren
verwerven.’
verwacht dat je een master gaat volgen, omdat Nederland
benoemd in het hbo. Zij moesten ervoor zorgen dat het
de kwaliteit van het hoger beroepsonderwijs wil opkrikken.
onderdeel ‘onderzoek’ een boost gaf aan de kwaliteit van
NEGEN MAANDEN
Een hoger opgeleide docent zou beter in staat zijn de
het hbo. Een nadeel bij deze actie was dat veel docenten
‘Als je dat basiscertificaat niet hebt, kun je dat binnen de
kwaliteit te leveren die het hbo vraagt. Jij moet namelijk
in die tijd onvoldoende voorbereid waren voor de onder-
HAN halen’, vertelt Lionne van der Zande, contentmanager
onderzoekende professionals opleiden. Dat vereist
zoeksfunctie die het hoger beroepsonderwijs opgelegd
Onderwijs van de HAN Academy. Docenten die worden
docenten die zelf ‘onderzoeksvaardig’ zijn. Uitgangspunt
kreeg. Dus werd het tijd voor de professionalisering van
aangenomen zonder een onderwijsbevoegdheid, kunnen
Als HAN-docent heb je het niet makkelijk. Eerst word je
daarbij is dat docenten met een master of PhD meer
de docent.’ Geerdink wijst op het feit dat er onderwijs-
bij de HAN Academy de opleiding HBO Didactiek volgen.
uit het bedrijfsleven of de gezondheidszorg weggeplukt
onderzoekservaring hebben. Een goed opgeleide docent
bevoegdheden worden gevraagd aan leraren die lesgeven
Die duurt negen maanden. Je toont in het traject je
omdat je zoveel praktijkervaring hebt en de HAN het
in het hbo gaat dus hand in hand met de kwaliteit van de
in basis- en voortgezet onderwijs, maar voor het beroep-
deskundigheid aan en ontvangt dan, nadat je eerst je BKE
contact met het werkveld hoog in het vaandel heeft staan.
opgeleide professionals.
sonderwijs was zo’n bevoegdheid niet voorgeschreven.
(Basis Kwalificatie Examinering) hebt behaald, een BDB-
Sense #03 Jaargang 21
DOCE NT I N DE SCHOOLBAN KE N
wordt erkend door andere hogescholen die tezamen een
Daar is praktijkman Patrick Kreling stellig in: ‘Ik ben helemaal
protocol hebben ondertekend’, legt Van der Zande uit.
vóór kwaliteitsverbetering van het onderwijs. En ik ben
‘Dat betekent dat je met dit certificaat op zak bij andere
absoluut bereid om weer de schoolbanken in te gaan,
hogescholen niet opnieuw een didactische opleiding hoeft
mocht dat nodig zijn. Ik houd van leren en van verdieping
te volgen. Hiermee verhoog je je duurzame inzetbaarheid.
binnen mijn vakgebied.’ Overigens denkt hij dat meer
Enkele jaren geleden heeft een aantal hogescholen
kennis een docent niet noodzakelijkerwijs beter maakt.
daarvoor een protocol opgesteld. Daarin wordt gesteld dat
‘Hoe ga je die kwaliteit meten? En het gevaar bestaat dat
docenten in het hoger beroepsonderwijs op pedagogisch
de afstand tussen docent en studenten groter wordt. Is dat
en didactisch gebied geschoold moeten zijn, en natuurlijk
iets wat je wilt? Sommige collega’s brengen de stof zo
ook op toetsgebied (BKE). ‘Dat je uit het werkveld komt
abstract dat het voor veel studenten niet te begrijpen is,
en veel ervaring uit de praktijk meeneemt, is heel mooi’,
vooral in het propedeusejaar. Ik wil niet zeggen dat je hier
stelt Van der Zande. ‘Maar niet genoeg: je moet je verhaal
net gestarte havoleerlingen moet pamperen, maar je mag
ook kunnen overbrengen op de studenten.’
ze best een beetje tegemoetkomen. Een master halen om je kennis te vergroten, is belangrijk, maar je moet de
PRAKTIJKDOCENTEN GEVRAAGD
studenten niet uit het oog verliezen.’
OPINIE
SRSLY
18
certificaat (Basis Didactische Bekwaamheid). ‘Dit certificaat
STRAATTAAL
19
Robin ontdekt dat ‘prammen’ en ‘nakken’ nu wat anders betekent dan ‘voorgevel’ en ‘eten’.
Docent Patrick Kreling is zo’n man uit de praktijk. Hij is grafisch ontwerper, webdesigner en fotograaf. De docent
GEEN ZIN IN EEN MASTER
herinnert zich dat de Informatica en Communicatie Academie
Terug naar associate lector Gerda Geerdink. Zij vindt het
(ICA) jaren geleden op zoek was naar praktijkdocenten.
opleggen van het behalen van een master bij alle docenten
Hij gaf er workshops over Illustrator en Photoshop en is zo
niet zo slim. ‘Je kunt beter kijken wat mensen nodig hebben
Met mijn klas heb ik studieloopbaanbegeleiding,
meer en programma’s die ik gekeken heb, zijn voor zowel
bij de HAN terecht gekomen: ‘Ik merkte dat ik er plezier in
om hun werk beter te doen.’ Volgens haar is een master niet
vrijdagmiddag laat, in een ontzettend warm en
hem als mijn klasgenoten compleet onbekend. Huntik,
had om les te geven. De doelgroep, 17 tot 22 jaar, sprak me
altijd de oplossing en niet voor iedereen gewenst. ‘Er zal
muf lokaal. Niemand heeft er veel zin meer in. Vooraf
Tutenstein en Wunschpunch zijn programma’s waarvan
aan en de studenten reageerden goed op me. Ik ben 42
een groep enthousiast reageren, terwijl een tweede groep
hebben we een mix van theorie en practica gehad en de
ik afleveringen en songteksten nog zó voor me kan halen
maar weet nog goed hoe ik zelf was tijdens die leeftijd.
geen zin heeft om een master te halen en waarschijnlijk
meeste klasgenoten willen gewoon naar huis om weekend
– niet dat je me wil horen zingen - terwijl Shinzo
In mijn lessen gebruik ik continu voorbeelden uit de
terugkeert naar de praktijk. Een derde groep heeft misschien
te vieren, uit te gaan en te ontspannen. In een gesprek dat
en Roboroach van de tijd van mijn vriend zijn.
praktijk.’ Het niet hebben van een onderwijsbevoegdheid
geen trek in het behalen van een master, maar gaat het wel
enkele klasgenoten hebben, vang ik woorden op waarvan
was volgens Kreling geen probleem: ‘Het kwam nooit ter
doen omdat ze hun baan niet willen kwijtraken.’ Een ander
ik niet eens wist dat ze bestonden. De één heeft het over
Nu is dat niet erg, maar wanneer het aankomt op verschil
sprake. Ik heb wel de opleiding HBO Didactiek gevolgd,
probleem dat hieruit voort kan komen, is dat de aansluiting
een ‘bekkenbauer’ (iemand met een opvallend brede
in taal, wordt het lastiger. Het taalgebruik van studenten
dat certificaat heb ik op zak.’
met de praktijk niet meer zo vanzelfsprekend is. Praktijk-
mond) die ‘beef’ (ruzie) aan het zoeken was, terwijl de
in het openbaar vervoer tussen Gorinchem en Nijmegen,
mensen denken nu misschien wel twee keer na voordat
ander het had over ‘bakaptakaan’ (op z’n hondjes). De tien
verbaast mij vaak. Hoewel de studententaal niet meer
ze de stap nemen om voor de klas te gaan staan.
minuten daarna zit ik geboeid te luisteren en probeer ik zo
is dan een verbastering van bepaalde woorden, en het
DOCENT UIT PASSIE Lionne van der Zande voegt daaraan toe: ‘Die lesbevoegd-
veel mogelijk nieuwe informatie te onthouden, hoe lastig
gewoonweg straattaal met een ander naampje is, blijft
heid helpt docenten niet alleen in het groeien in hun rol
AANTREKKELIJK
dat ook is, tot de docent binnenkomt en we beginnen met
het mij boeien.
als docent. Docent zijn is een vak. Volgens mij word je
De overheid biedt docenten een lerarenbeurs aan om het
de laatste les.
docent vanuit een passie voor het betreffende vakgebied
voor hen financieel aantrekkelijk te maken om zich bij te
en om je kennis en skills hierin te delen met jonge
scholen. Daarnaast stimuleert de HAN haar docenten om
Ik weet niet of mijn onbegrip voor studententaal komt
duidelijk zichtbare voorgevel, maar betekent het ‘iets niet
mensen. Als je dan vanuit het werkveld voor de klas komt
een master te volgen door hen deels vrij te roosteren.
door de generatiekloof van tweeënhalf jaar - hetzelfde
doen’. En het woord ‘ekken’ is een synoniem voor de
te staan, word je zonder pedagogische en didactische
De uren die vrijkomen worden door andere docenten
scheel ik met mijn vriend - of het feit dat ik vrij weinig tijd
euro, terwijl het woord ‘nakken’, zeventien verschillende
kennis in het diepe gegooid.’ Ze zou het jammer vinden
overgenomen. Hoewel de HAN dus op de goede weg lijkt
doorbreng met studenten naast mijn studie, maar wanneer
betekenissen blijkt te hebben.
als de discussie zou gaan over vakmensen die moeten
te zijn waar het om lesbevoegdheid en kwaliteitsverbetering
ik studenten zo hoor praten tegen elkaar, voel ik me
bewijzen dat ze een goede docent zijn. ‘We moeten
van het onderwijs gaat, vraagt Geerdink zich, net als
ontzettend oud.
de mensen die uit de praktijk komen niet meteen om
Kreling, af of het halen van een master wel tot kwaliteits-
hun skills vragen, maar juist de tijd geven om zich het
verbetering leidt: ‘Een master maakt iemand nog geen
Vroeger, net voor ik geboren werd, waren generatiekloven
ik de hele dag door en zoek ik dus géén ‘beef’
docentschap eigen te maken. Ga uit van de kracht van
betere docent. Dat hangt van meer factoren af dan de
nog zo’n tien á vijftien jaar van elkaar verwijderd, maar
met ‘bekkenbauers’!
mensen, niet van hun beperkingen.’ Goed, het deel over
opleidingsgraad.’
sinds de opkomst van technologie zijn die kloven steeds
Zo is ‘prammen’ blijkbaar geen synoniem meer voor een
De studententaal mag mij nu nog vreemd zijn; over een tijdje spendeer ik mijn ‘ekken’ tijdens het uitgaan, ‘pram’
de lesbevoegdheid hebben we hiermee getackeld. Maar
korter en kleiner geworden. Dit in tegenstelling tot de
Robin Bergmans
hoe zit het met de verdere kwaliteitsverbetering van het
mensen, die steeds langer en breder worden.
Studeert Sport- en Bewegingseducatie bij de HAN,
onderwijs? Gaat nu elke docent even een master halen?
Tv-programma’s die mijn vriend keek, ken ik al lang niet
schrijft elke maandag een column voor sensemagazine.nl
Sense #03 Jaargang 21
HAN PEOPLE
VAN MILLENNIALS TOT DE Z –GENERATIE
Op de HAN lopen veel Millennials rond (20-35 jaar), maar de nieuwe ‘Generatie Z’ (tot 19 jaar) komt eraan. Allemaal zijn ze dol op hun gsm en een Starbucks Pumpkin Spice Latte to go, maar waar hoor jij bij? Zoek de 10 verschillen. Tekst: Olga Helmigh Illustratie: TakeTwo
MILLENNIALS
Z-GENERATIE
ЧЧ Geboren tussen 1980 en 1996.
ЧЧ Geboren na 1996.
ЧЧ Opgegroeid met televisie, video en dvd en hebben de opkomst van internet en de smartphone bewust meegemaakt.
ЧЧ Opgegroeid met internet en gewend aan snelle technologische ontwikkelingen.
ЧЧ Narcistisch: omdat hun ouders hen meer konden bieden dan vroeger, groeiden ze op met het idee dat de wereld aan
ЧЧ Strategisch carrière maken: geen vaste baan, dus dan maar een proactieve zzp’er of freelancer.
hun voeten lag en alles mogelijk was. ЧЧ Crisismanagement: een groot deel is onderuit gegaan na 9/11 en de financiële crisis. Uitzicht op een vaste baan verdween en hypotheken zijn lastiger rond te krijgen. ЧЧ Geen moeite met autoriteit en hiërarchie, maar wél gewend een weerwoord te geven. ЧЧ Noodgedwongen creatief op de arbeidsmarkt en vaak voor zichzelf beginnen.
HOE KIJKEN MILLENNIAL-KUNSTENAARS NAAR DE WERELD EN ZICHZELF? IN MUSEUM ARNHEM IS EEN TENTOONSTELLING WAARBIJ MILLENNIALS DE TIJDGEEST ONDER DE LOEP NEMEN. VAN ANGST VOOR
Daardoor een sterk gevarieerd cv. Flexibel qua locatie en uren werken en goed in multitasken. ЧЧ Nadeel: kortere aandachtspanne door constante stroom aan informatie en gebeurtenissen. ЧЧ Generatie Z wil graag alles on demand, van favoriete koffie en pasta to go, tot Netflix en Spotify. Instant satisfaction. ЧЧ Meer moeite met autoriteit en hiërarchie: deze flexibele netwerkers zitten vast in de hiërarchische systemen van voorgaande generaties, ze proberen zich daaraan te ontworstelen.
EEN KARTONNEN DOOS VANWEGE TERRORISME TOT KINDEREN DIE HET ÉCHTE LEVEN NASPELEN IN EEN MINIMAATSCHAPPIJ VOL HECTIEK EN VERLEIDING. WWW.MUSEUMARNHEM.NL | T/M 29 JANUARI 2017
LIFE
PITABROODJES MET EEN PITTIGE MEXICAANSE VULLING
22
M
ЧЧ Breng de salsa op smaak met
aan mais brengt
INGREDIËNTEN VOOR 2 PERSONEN
mij direct
ЧЧ Kippendij zonder vel of kipfilet,
ЧЧ Verwijder de zaadjes en zaadlijsten
ais! De gedachte
terug naar het
ЧЧ Pitabroodjes, 4 tot 6 stuks (€0,79)
waar ik ben
ЧЧ Mais uit blik, 150 gram (€0,40)
ЧЧ Snijd de rode peper zo fijn mogelijk (Let op! Was direct na het snijden
er iets verderop een stuk land waar
ЧЧ Een halve ui, 1 stuk (€0,40)
van de peper je handen. Je wilt
om het jaar mais werd geplant.
ЧЧ IJsbergsla, 200 gram (€0,75)
niet per ongeluk met een peper-
Wanneer de tijd rijp was stuurde
ЧЧ Rode peper, 1 stuk (€0,19)
mijn moeder mij op mijn fietsje naar
ЧЧ Mayonaise, 120 ml (€0,55)
het veld om stiekem een paar kolven
Totaal: €4,97
roomboter en zout, heerlijk!
en meng er beetje bij beetje wat rode peper doorheen tot je hem ЧЧ Snijd 200 gram ijsbergsla in reepjes
ЧЧ Olie of een ander bakvet
ЧЧ Verwarm de pitabroodjes volgens
ЧЧ Peper
en pittigheid in mijn eten (dat krijg
ЧЧ Zout
het avondeten sambal op tafel zet).
BEREIDING
Je kan dus wel zeggen dat dit recept
ЧЧ Verwarm een koekenpan voor
onder mijn favorieten valt.
vinger in je oog wrijven) ЧЧ Doe 120 ml mayonaise in een bakje
INGREDIËNTEN UIT HET KEUKENKASTJE
Daarnaast hou ik wel van wat hitte je ervan als je moeder regelmatig bij
Sense #03 Jaargang 21
rode peper schoonmaken)
ЧЧ Tomaten, 2 stuks (€0,34)
warm geserveerd met enkel wat
Tekst: Josephine de Roode | Foto’s: TakeTwo
uit de rode peper (zie Youtube
opgegroeid. Bij ons in de straat lag
te ‘lenen’. De mais werd gegrild en
JOSEPHINE KOOKT LOW BUDGET
2 stuks (€1,55)
schattige dorpje
peper en zout en houd apart
met 2 eetlepels olie of bakvet
lekker pittig vindt
de aanwijzingen op de verpakking ЧЧ Snijd de pitabroodjes open en smeer ze in met een beetje mayonaise (je kunt de overgebleven mayonaise er apart bij serveren) ЧЧ Doe een beetje sla in de broodjes
ЧЧ Snijd de kip in blokjes
ЧЧ Verdeel de kip over de broodjes ЧЧ Top de broodjes af met wat
Josephine de Roode (25), de vierdejaars Small Businness &
Pitabroodjes met kip, tomatensalsa,
ЧЧ Bestrooi de kip met peper en zout
Retail Management die tweede is geworden bij TV-kook-
mais, sla en een pittige mayonaise:
ЧЧ Bak de kip bruin en gaar
programma MasterChef Holland, heeft een enorme passie
ay caramba! Doe mij dit elke avond
ЧЧ Snijd ondertussen de tomaat en ui
voor koken. Speciaal voor Sense bedenkt Josephine lekkere
maar, comfy en spicy in 1! Lekker op
gerechten voor minder dan 5 euro. Elke maand staat een recept
de bank, fleece dekentje, een goede
ЧЧ Laat de mais uitlekken
van haar in dit magazine. Andere recepten van haar hand zijn
detective serie, mijn vriend en katjes
ЧЧ Roer de tomaat samen met de ui
wekelijks te vinden op www.sensemagazine.nl.
erbij en mijn avond is compleet.
in kleine blokjes
en mais door elkaar tot een salsa
tomatensalsa ЧЧ Serveer de gevulde pitabroodjes samen met de overgebleven tomatensalsa en pittige mayonaise
EET SMAKELIJK!
23
'HELAAS BESTAAT DOODGAAN VOOR DUMMIES NIET' ‘Knal me maar direct neer!’, roept HANdocente Kitty van Mil, als ze te horen krijgt dat de kanker terug is. Toch start ze een chemokuur, want ‘ik ben nog niet klaar, wil nog even leven.’ Een openhartig gesprek over tietendieven, een falende huisarts en bittere appelkoek.
‘Ik huil me vaak in slaap, gooi met spullen, schreeuw het van me af’ Sense #03 Jaargang 21
Tekst: Olga Helmigh
Wat doe je als je maar een paar jaar
van eerbetoon aan zijn uitmuntende
te leven hebt? Ik weet het niet.
werk noemt ze de borst ‘Ulrike’. Kitty
Echt niet.’ Met een buitengewone
voelt zich dankzij haar herstelde
openheid zegt Kitty precíes wat ze
decolleté weer compleet. Ze is ‘kanker-
denkt, ook als ze niet weet wat ze
vrij’ en als vanouds druk met werken,
moet denken. Zo kennen haar fami-
leven, genieten. ‘Maar volledig zorgen-
lie, vrienden, collega’s en studenten
vrij werd ik niet’, geeft Kitty nu toe.
haar: hart op de tong, humor als
Net als de meeste overlevenden van
grootste wapen, borst vooruit. ‘Ik wil
kanker beseft ze de kans op terugkeer.
mijn verhaal één keer doen, zodat duidelijk is wat er aan de hand is’,
Tondeuse
vertelt Kitty. Zij werd binnen, maar
Een week na ons mailcontact ga ik
ook buiten de HAN bekend met
langs bij Kitty in Uden. Ze woont
haar confronterende, doch geestige
sinds de diagnose (leveruitzaaiingen)
theatervoorstellingen.
bij haar moeder, ‘om praktische redenen als eten koken, maar ook
Na haar gevecht met borstkanker in
voor support.’ Ik zie haar in de verte
2011 schrijft Kitty alles van zich af,
bij de bushalte staan, ze haalt me op,
want ‘dat is de enige manier waarop
haar hoofd bedekt met een muts.
ik hiermee om kan gaan: expressie.’
‘Zaterdag is de tondeuse over mijn
Dat resulteert in het boek ‘Vals Plat’.
hoofd gegaan’, vertelt ze, terwijl we
Ze maakt er een theatervoorstelling
naar het huis van haar moeder lopen.
‘Graag wil ik in Sense vertellen hoe
van en treedt daarna kriskras door
‘Ik vind het vreselijk, maar al na
het is om te horen dat je nog maar
het land op. In de show vertelt ze
de eerste chemo viel mijn haar uit.’
kort te leven hebt’, mailt Kitty, docent
met gitzwarte humor over de chemo,
Eenmaal binnen nemen we plaats
Communicatie, Nederlands en Drama
bestraling, de afzetting van haar
op de bank. Kitty’s moeder brengt
mij op een dag. ‘Want er wordt zo
linkerborst ‘door die tietendieven in
thee en appelkoeken, de najaarszon
weinig gepraat over hoe je daarmee
het Radboud’ en haar zoektocht naar
schijnt naar binnen. Het is gezellig,
omgaat. Er is helaas geen handboek,
een nieuwe borst. Die vindt ze bij
een vreemd contrast met ons gesprek
geen ‘Doodgaan voor Dummies’.
Professor Dietmar Ulrich. Bij wijze
over ziekzijn en doodgaan. ‘Hoe is het
HAN PEOPLE
Kanker: de tweede ronde
25
‘Ik kan amper bevatten dat ik doodga, laat staan dat ik heb bedacht wat ik met die ‘blessuretijd’ ga doen’
kan neerleggen bij een nabije dood. Ik heb nog te veel leuks te doen, te veel te vertellen, te veel lieve mensen te zien. Geef me nog wat tijd, al is het zoiets abstracts als ‘drie tot vijf jaar’. De chemo blijkt overigens aan te slaan: ‘Dat geeft me kracht om door te gaan.’ Wat niet betekent dat ze geen momenten van totale wanhoop kent. ‘Ik huil me vaak in slaap, gooi
om te horen dat je weer kanker hebt,
de chemo smaakt mijn eten bitter’,
dit keer zonder kans op genezing?’
vertelt Kitty. ‘Ik prop het er maar in,
Kitty kijkt me aan en zucht.
zodat ik niet te veel afval en reserves
Blessuretijd
‘Harstikke klote. Onwerkelijk.
verlies.’ Kitty zal zes keer chemo
Mensen die weten dat ze doodgaan,
Vreselijk.’
krijgen en heeft een batterij aan
maken vaak een bucketlist. Met dingen
dokters die haar begeleiden,
als bungeejumpen, een wereldreis
Souvenir van huisarts
met spullen, schreeuw het van me af.’
HAN ALS SPIEGEL VAN DE SAMENLEVING
waaronder haar favoriete arts,
maken of een roman schrijven. Heeft
De terugkeer van kanker noemt
Dokter Van Herpen. Zij was degene
Kitty al zulke grandioze voornemens
Kitty een ‘souvenirtje van haar
die Kitty moest vertellen dat de
gemaakt? ‘Ga toch weg. Ik kan amper
vorige huisarts’, omdat hij destijds
kanker terug is, en dit keer ongenees-
bevatten dat ik doodga, laat staan
‘schandalig laat’ haar borstkanker
lijk. Het gedonder begon met
dat ik heb bedacht wat ik met die
ontdekte. ‘Ik was één jaar toen mijn
moeheid. ‘Al maanden lag ik elke
‘blessuretijd’ ga doen. Ik vermoed:
vader overleed aan longkanker. Hij
avond om acht uur in bed’, vertelt
leven zoals ik altijd heb gedaan.
werd maar 25 jaar oud. Daarna kreeg
Kitty. ‘Daar kwam misselijkheid en
Lesgeven, symposia en theater
mijn moeder twee keer kanker. Mijn
hoofdpijn bij. Langzaam begon een
programmeren, theater maken.’
jonge tante volgde met eierstok-
stemmetje in mijn achterhoofd te
Dus geen vervolg op Vals Plat? ‘Jawel.
kanker, gerelateerd aan borstkanker.
fluisteren: dit is niet goed.’ Nadat
Ik schrijf wederom alles van me
Al vlug drong door: dit is een
Kitty zich met hoge koorts in
af. Het zal ‘Ik heb nog iets op mijn
familiekwaal en ik loop risico.’ Kitty
het ziekenhuis meldt, volgen een
lever….’ heten.’ Ze lacht, haalt haar
speurt verwoed haar borsten af naar
trits onderzoeken en scans. Kitty
schouders op. ‘Af en toe moet je er
knobbels, maar raakt zó gefixeerd
blijft ‘akelig rustig’ als ze het slechte
maar om lachen, anders word je gek.’
dat het een fobie wordt. Ze durft niet
nieuws hoort en zegt kalm: ‘Dan wil
meer te voelen. Haar huisarts neemt
ik euthanasie. Knal me maar direct
De laatste vraag brandt op mijn
het van haar over, maar de tumor die
neer’. Er was op dat moment geen
papier, de moeilijkste van allemaal.
Leonie Kersten is voor vier jaar aangesteld als project-
hun plek in het systeem te vinden.’ Dat is wat een goede
gestaag groeit, ontgaat hem. Pas als
woede, alleen oorverdovende stilte,
‘Ben je bang voor de dood?’ Kitty is
leidster om de Participatiewet een gezicht te geven. Die
Harrie doet, is een veelgehoord geluid van deelnemers.
deze tien centimeter is, wordt het
zo omschrijft Kitty.
even stil. ‘Nee, niet voor de dood zelf.
Participatiewet heeft tot doel om zoveel mogelijk mensen,
Verder ziet Kersten het als haar taak om vooroordelen weg
Dood gaan we immers allemaal. Wat
met en zonder arbeidsbeperking, weer aan de arbeids-
te nemen. ‘Men denkt vaak dat het om laag opgeleiden
ik vooral vrees is de aftakeling, die
markt deel te laten nemen. Samen met onderzoeksgroep
gaat, maar dat is niet zo. Bij de HAN heeft iedereen een mbo-plus opleiding. Ze leveren echt meerwaarde.’
ontdekt. Na de genezing blijkt nu dat
Een van de ambities van de HAN is om, ook in financieel zware tijden, mensen met een arbeidsbeperking aan een baan te helpen en houden. Met hulp van de Harrietraining leren medewerkers om buddy te zijn. CvB-lid Frank Stöteler: ‘Ook zonder druk van de minister moet je dit willen.’
onstabiel en heb een gezichtsbeperking als gevolg van
Tekst: Ruud Kroes | Foto: William Moore
Vooroordelen wegnemen
hersenverlamming. Toen ik juridische hulpverlening studeerde bij het ROC, viel ik een keer op de grond. Niemand hielp me. Sterker nog. Studenten liepen langs me heen en vroegen of ik lekker lag. Om dit soort sociale hardheid te bestrijden heb ik toen twee keer een “beleef je beperking”-dag georganiseerd. Zet mensen eens in een rolstoel om te ervaren hoe dat is. Zo ontstaat er begrip.’
Maar volgens Kersten gaat het niet alleen om het kweken van begrip: ‘Het gaat ook om het helpen van mensen om
de kanker tóch de kans heeft
Lieve mensen
gekregen uit te zaaien. De huisarts
De strijdlust die Kitty de eerste keer
laatste fase vóór de dood. Toch is de
HAN Sociaal organiseerde Kersten een zogeheten Harrie-
kwam er vanaf met een berisping
had, heeft plaatsgemaakt voor ver-
prognose na deze chemo ‘drie tot vijf
training, een buddy-training voor medewerkers die een
van de medische tuchtraad en hoeft
slagenheid, kwetsbaarheid, overgave.
jaar mét levenskwaliteit’, dus daar ga
collega met een arbeidshandicap op de werkvloer (gaan)
Afspiegeling van de samenleving
nergens te vermelden wat er is
‘Ik zou willen dat ik dit keer weer
ik nu vanuit. Ik wil nog wel kunnen
begeleiden. De afgelopen maanden hebben zo’n dertig
Tijdens de afsluiting van de Harrie-training komt Frank
gebeurd. ‘Ontzettend oneerlijk’,
kon knokken. Maar de realiteit is:
wielrennen, snorkelen, werken en
mensen aan deze training deelgenomen. De letters van
Stöteler, lid van het College van Bestuur, langs om zich te
aldus Kitty.
ik ga dood. Misschien niet nu, maar
naar het theater kunnen gaan. En
Harrie staan voor hulpvaardig, alert, realistisch, rustig,
laten bijpraten. ‘Ook zonder druk van de minister moet
hoogstwaarschijnlijk binnen vijf
ondertussen staat de wetenschap
inspirerend en eerlijk.
je dit willen. De HAN dient een evenwichtige afspiegeling
jaar.’ Waarom wil ze dan toch chemo?
niet stil. Wie weet hoe het loopt?
Terwijl Kitty haar verhaal doet,
Die verlenging pakken, terwijl ze
Zoals gezegd: er is geen handboek,
Onstabiel
confectie-atelier waar veel mensen met een beperking
schenkt haar moeder thee bij en zet
zich zo ellendig en verslagen voelt?
maar ook geen draaiboek.’
Levi van Dijk werkt als ondersteuner bij de Faculteitsraad
werkten. Die mensen deden prima werk. Voor mij is het
een bord met broodjes neer. ‘Door
Kitty zucht. ‘Omdat ik me nog niet
van Economie en heeft een arbeidshandicap: ‘Ik loop
logisch. Iedereen hoort erbij.’
Oorverdovende stilte
SRSLY
HAN PEOPLE
26
Harrie-training om arbeidsgehandicapten te ondersteunen
te zijn van de samenleving. Mijn vader had vroeger een
27
LIFE
28
PUUR NATUUR
STEFANIE VAN BERKEL volgt de Minor Drama & Theater en heeft niet dagelijks make-up op. ‘Ik durf prima zonder de deur uit, maar als ik het opdoe is het minimaal. Als ik uitga doe ik meer mijn best, dat vind ik leuk.’ De beslissing van Alicia vindt ze een mooi statement. ‘Ze heeft een voorbeeldfunctie. Hiermee geeft ze een krachtig signaal af dat vrouwen niet aan een ideaalbeeld hóeven te voldoen.’
LINDSAY HENDRIKS doet de opleiding Verpleegkunde en weet weinig van make-up: ‘Ik zou niet weten welke foundation ik zou moeten kopen, ik heb het nog nooit gebruikt. Ik doe alleen mascara op om mijn ogen te accentueren.’ Hoewel Lindsay de beslissing van Alicia toejuicht, ziet ze wel grote verschillen tussen iemand als Keys, die als artiest te maken krijgt met een ideaalbeeld, en een doorsnee vrouw.
Voor veel meiden is make-up onmisbaar: het voelt als een veilig laagje zelfvertrouwen. Zangeres Alicia Keys is klaar met die ‘schijnvertoning’ en maakt een krachtig statement door voortaan au naturel door het leven te gaan. ‘Ik verloor uit het oog wie ik werkelijk ben. Stop met perfectioneren: omarm je natuurlijke schoonheid.’ Tekst: Olga Helmigh | Foto's: TakeTwo Sense daagde studentes Stefanie van Berkel, Lindsay Hendriks en Ediliene Stenebome uit om ook au naturel op de foto te gaan, en daarna mét make up om het verschil te tonen. Wat betekent dat laagje opsmuk voor hen?
‘Wij zitten niet in de entertainmentindustrie, niemand verwacht dat wij elke dag vol in de make-up naar school gaan. Het is maar net hoe je het toepast: de één gebruikt het om zijn sterke punten aan te zetten, de ander ziet zichzelf als lelijk zonder een laag make up. Dat laatste is natuurlijk niet goed.’
EDILIENE STENEBOME, eveneens studente Minor Drama & Theater, heeft er ook geen problemen mee om make-uploos naar school te gaan. ‘Dat scheelt tijd. Als ik uitga neem ik er wel uitgebreid de tijd voor en ga los.’ Zij vindt het statement van Alicia goed, maar is ook een tikkeltje sceptisch. ‘Ik las ergens dat de gezichtsbehandelingen en crèmes die
Durf jij een make up free selfie te maken? Stuur een before and after make-up foto van jezelf vóór 1 december naar sense@han.nl en maak kans op de nieuwe cd van Alicia Keys!
ze gebruikt superduur en geweldig zijn. Tja, zo kan ik het ook.’
LIFE
Zevenheuvelen-killer
Mijn eerste keer…
Duizenden mensen wagen zich aan de Zevenheuvelenloop. Merel Webbink, studente Communicatie, rent voor de eerste keer. ‘Ik hoef niet kotsend over de finish te komen!’ Tekst: Sander Arink | Foto's: William Moore + Ralph Schmitz
'I
k ben voor mijn studie een tijdje naar Frankrijk geweest. Bij terugkomst was het wel nodig
om wat aan beweging te doen, als je begrijpt wat ik bedoel. Daarvoor liep
31
ik weleens hard, maar ik kwam eigenlijk nooit verder dan vijf kilometer. Ik schreef me in voor de halve marathon van Enschede en begon drie keer per week te trainen.’
Evy ‘Vanuit huis ben ik binnen vijf
Ik kreeg ontzettende steken in mijn
Hij is één van de Nederlandse
minuten in de Ooijpolder, waar ik
zij en heb de laatste paar kilometer
toppers tijdens de Zevenheuvelen-
inmiddels flink wat hardlooproutes
afwisselend wandelend en hard-
loop. ‘Mijn eerste keer was erg
ken. Daarbij gebruik ik meestal de
lopend afgelegd. Maar toen de finish
spannend, omdat ik van iedereen
hardloop-app Evy: ik vind het heer-
in zicht kwam, kreeg ik een enorme
hoorde dat het een zwaar parcours
lijk dat iemand in mijn oor roept dat
adrenalinekick. Ik wist dat het
was. Ik startte de eerste vijf
ik goed bezig ben, haha.’
publiek niet alleen voor mij klapte,
kilometer te hard, waardoor ik het
maar stiekem denk je van wel. Het
de laatste vijf kilometer erg zwaar
smaakte in ieder geval naar meer.’
kreeg, terwijl je daar juist je winst
‘Ik wist dat het publiek niet alleen voor mij klapte, maar stiekem denk je van wel!’
Bang voor de heuvels?
kunt pakken..’
‘Ik doe dit jaar voor de eerste keer
Ties van den Hurk is voorzitter
mee aan de Zevenheuvelenloop. Ik
van de HAN-studievereniging FSV
heb vorig jaar meegedaan met de
Praktisch. ‘De Zevenheuvelenloop
Zevenheuvelennacht (de loop van 7
van 2015 was mijn eerste hardloop-
kilometer de dag voor de échte loop,
wedstrijd ooit en omdat ik nog niet
red.). Daar zag ik de drukte en hoe
aan het trainen was, zette ik in op 68
groot het feest was. Ik wist: volgend
minuten. Naarmate ik meer en meer
jaar doe ik mee met de 15 kilometer.
trainde realiseerde ik me dat ik best
Mijn doel is om minstens 10 km/u te
onder het uur zou kunnen lopen.
lopen, dus binnen de anderhalf uur.
Het was loodzwaar, maar ik heb de
‘Het trainen begon goed, maar ik
Mijn tante, die de Zevenheuvelen-
finish gehaald.’
kreeg zoals veel beginnende
loop al vaker heeft gelopen, heeft me
hardlopers ‘shin splits’ (pijn aan de
alvast een goede tip gegeven: niet
William Moore is freelance-
schenen door overbelasting, red.).
bang zijn voor de heuvels en vooral
fotograaf, onder meer voor Sense.
Na een periode van rust, oefeningen
genieten. Dat ga ik zeker doen. Ik
‘Ik ben in 2011 begonnen met
op de hometrainer en de aanschaf
hoef echt niet kotsend de finish over
hardlopen. Ik besloot toen in eerste
van een paar compressiesokken ging
te komen om die tijd te halen…’
instantie dat het niets voor mij
Niet voor mij klappen
het al snel weer beter. In Enschede liep ik eigenlijk heel goed de eerste twaalf kilometer. Maar daarna maakte ik een grote fout: ik dronk
Hun eerste keer
sportdrank, iets wat ik tijdens
Joeri Wolf haalde dit jaar zijn
trainingen normaal nooit doe.
diploma Fysiotherapie op de HAN.
was. Later kreeg ik er toch plezier in. Dat jaar blies ik tijdens de eerste vijf kilometer van de Zevenheuvelenloop mijn kuiten op en moest de overige tien met lichte kramp doorlopen.’
OLGA OORDEELT TV-COMEDY RUNDFUNK
Dat jij als een razende tornado dwars door het deelnemersveld banjert, is natuurlijk mooi. Maar minstens zo belangrijk is dat jij er tijdens de Zevenheuvelenloop kek bijloopt. Daarom hier een paar tips van onze moderedactie. ‘Ik heb écht gevoel voor humor.’ Zodra iemand dit
sympathisant en heeft subtiele (maar vooral onsubtiele)
met een stalen smoel verkondigt, haak ik af. Je schept
verwijzingen naar de naziperiode. Zoals een lego-
daarmee hoge verwachtingen, die je nooit zal waar-
molentje met hakenkruiswieken, een leeg blik joden-
maken. Bovendien: humor is subjectief. De één gaat
koeken, fles vol tranen en twee gevangengenomen
al stuk als iemand over een bananenschil uitglijdt,
joden in de kast van zijn klaslokaal. Zoek op YouTube:
de ander barst pas in lachen uit als de grap absurd is.
‘Iedereen heeft een onvolllllllldoende!’ en snap waarom
Rundfunk is overduidelijk voor de laatste categorie
vooral hij voor de kijkcijfers zorgt. Nieuw zijn de ma-
humorgevoeligen. Het eerste seizoen werd op tele-
nische non Innocentia (dol op middeleeuwse rituelen)
visie niet bijzonder goed bekeken, maar ging online
en conciërge Tony, een junk die na het dweilen van de
alsnog viral. Nu zijn ze terug: langer en met meer.
gang alles weer onderkotst, alleen maar vanille vla ‘eet’ en het goorste gebit ter wereld heeft. Mevrouw Spek,
Rundfunk draait om een middelbare school vol
de tekenlerares, is vervangen door Mevrouw Bonen,
Bij regenachtig en koud
Vrouwelijkheid wordt
Teenschoenen blijven
Mensen met lange haren
gestoorde leerlingen en docenten, met als middelpunt
die graag haar kut gebruikt bij het verven.
weer is het noodzakelijk
weer omarmd door het
twijfelachtig. Wat zeker
zijn prachtig. Maar
beste vrienden Erik en Tim, vertolkt door bedenkers
iets warms aan te
lopersgilde: de rok is
niet kan, is sokken
tijdens een hardloop-
Tom van Kalmthout en Yannick van de Velde. Zij
trekken. Dit jaar mag
weer helemaal terug.
aantrekken onder die
wedstrijd wel insnoeren
werken keihard aan zo min mogelijk, met als doel:
dat zelfs een jasje met
Natuurlijk wel een rokje
teenschoenen. Je wordt
die handel. Dat rond-
blijven zitten. Tim is gek op Marietje, die eigenlijk
een capuchon zijn. Geen
met daaronder een kuis
meteen door de
dansende haar ziet er niet
alleen maar héél boos of héél geil is. In de klas worden
uitgelubberde hoodie,
broekje, want niemand
organisatie van het
uit en het heeft ook nog
ze getreiterd door de oerdomme Armani, wiens hele
maar juist een strakke
heeft zin om tegen jouw
parcours getrokken.
eens kans te belanden in
familie is vernoemd (broer Rolex, zus Champagne,
‘scuba’-capuchon.
bezwete derrière aan te
En terecht!
de monden van mensen
neef Fifa16) en moeten ze oppassen voor Rooie Ronnie,
die jou inhalen. Goor!
die alles in zijn reet stopt. Waaronder verfkwasten,
kijken.
hooivorken en huiswerk. Niet dat het met de leraren beter is gesteld. Zo is er de ‘per ongeluk’ discriminerende gymleraar Victor. Vooral Lars heeft last van hem: Victor probeert hem blank te
Je merkt: Rundfunk heeft schijt aan politieke correct-
krijgen door hem in de wasmachine te stoppen en met
heid, sensitiviteit en fatsoen. Niets is heilig of veilig,
bleek te reinigen. Wiskundeleraar Barteljaap heeft een
overal worden grappen over en van gemaakt.
zwak voor jonge meisjes en laat in het nieuwe seizoen
En hoewel het soms wat minder mag met de hoeveel-
zijn oog vallen op de Thaise scholiere Comfort, die niks
heid kots, sperma, poep, pikken en pies, kan ik de
zegt, maar wel bereid is voor twee euro te pijpen. Maar
heerlijke (zelf)spot zeer waarderen. Humor is namelijk
dé cultheld uit Rundfunk is Herr Heydrich, leraar Duits
vooral dat je jezelf en anderen voor lul kan zetten, met
(fenomenaal gespeeld door Pierre Bokma!). Hij is nazi-
een knipoog. Vind ik, tenminste.
ENTERTAINMENT
LIFE
32
En zo zie je er rennend ook nog een beetje uit!
33
IN DEZE RUBRIEK IS PLAATS VOOR AANKONDIGINGEN DIE INTERESSANT ZIJN VOOR MEDEWERKERS EN/OF STUDENTEN. DE REDACTIE KAN INZENDINGEN WEIGEREN OF INKORTEN. NUMMER 4 VAN JAARGANG 21 VERSCHIJNT OP 14 DECEMBER, DE DEADLINE VAN DAT NUMMER IS 28 NOVEMBER. INFORMATIE VOOR DE AGENDA OF DE MEDEDELINGEN KAN WORDEN GESTUURD NAAR DE REDACTIE VAN SENSE, LIEFST PER E-MAIL NAAR SENSE@HAN.NL.
Vanaf aanstaand collegejaar vindt er binnen het hoger onderwijs geen loting meer plaats, maar selectie. De nieuwe selectieprocedures brengen de nodige veranderingen met zich mee. Zo is de aanmelddeadline voor opleidingen met selectie vervroegd naar 15 januari. Daarnaast moeten universiteiten en hogescholen nu verplicht naar twee verschillende criteria kijken bij het toelaten van studenten. Niet alleen de cijfers van de student wegen, maar ook criteria zoals motivatie tellen mee. Bij het meldpunt Selectie kunnen studenten klachten kwijt over universiteiten en hogescholen die de nieuwe regels omtrent selectieprocedures niet navolgen. Studenten kunnen ook melden wanneer universiteiten en hogescholen onvoldoende of onjuist voorlichten over hoe hun selectieprocedures eruit zien. www.lsvb.nl/meldpunt-selectie
SYMPOSIUM 'DAG VAN DE TOEGANKELIJKHEID' De HAN organiseert op 23 november samen met de Hanzehogeschool Groningen en hogeschool Windesheim een
WIL JIJ OOK GRIP OP JE DIP KRIJGEN?
op de HAN Campus in Arnhem, Ruitenberglaan 26 van 12 uur tot 17.30 uur.
tijd hebben, maar door alle veranderingen is het niet zo vreemd als je korte of langere
MELD JE AAN VOOR HET STUDENTENPANEL VAN DE LANDELIJKE STUDENTEN VAKBOND (LSVB)!
symposium dat in het teken staat van de Dag van de Toegankelijkheid. Mensen met een beperking lopen in het
Het Ministerie van VWS start een Landelijke Depressie-campagne om het taboe op
dagelijks leven nog steeds tegen veel belemmeringen aan. In lezingen en workshops wordt op ludieke wijze nagedacht
somberheid en depressie te doorbreken. Depressieklachten komen vaak voor, ook
en gediscussieerd over het waarborgen van de continuïteit, de bereikbaarheid en toegankelijkheid van gebouwen, de
onder studenten. Die klachten kunnen je behoorlijk dwars zitten. Studenten zitten
zorg en (digitale) dienstverlening. Het symposium is bedoeld voor studenten, docenten en onderzoekers en vindt plaats
in een bijzondere levensfase waarin veel verandert. Je kunt een heerlijke studenten-
Voor meer informatie: toine.vanlieshout@han.nl.
tijd niet lekker in je vel zit en piekert. Je bent niet de enige student die dit overkomt.
Wil jij graag je mening geven
Jaarlijks is 1 op de 22 jongvolwassenen depressief is en loopt 1 op de 5 met sombere
over je ervaring als student?
gevoelens rond. Als je tijdig hulp zoekt, verklein je de kans op een echte depressie.
De LSVb behartigd de belangen
Jij houdt van festivals, fotografie en video, wilt organiseren of
Om de stap naar hulp te verlagen is Grip Op Je Dip ontwikkeld. Via Gripopjedip.nl
van alle studenten in Nederland.
assisteren, bezoekers begeleiden, han- en spandiensten verrichten. Je bent
kun je gratis en anoniem hulp krijgen: per email of via de online groepscursus in een
Dus ook jouw mening telt!
open minded en hebt hart voor waar Pride Photo Nijmegen voor staat,
chatbox, begeleid door deskundige ggz-professionals. Elke maand starten er cursussen.
Meld je aan via www.lsvb.nl/
je bent Lhbt’er of niet. Pride Photo Nijmegen brengt lesbiennes, homo’s,
Wil jij ook meer grip op jouw dip? Wacht niet en geef je op via www.gripopjedip.nl!
studentenpanel.nl
PRIDE PHOTO NIJMEGEN ZOEKT VRIJWILLIGERS
biseksuelen en transgender (Lbht’ers) in al hun verscheidenheid in beeld, zet mensen aan het denken over stereotype beelden van mannelijkheid, vrouwelijkheid, genderrollen en seksuele voorkeuren, biedt tegenwicht aan de vaak eenzijdige mediabeelden en is actief tijdens evenementen waar kunst, cultuur, muziek, video en fotografie centraal staan. Voor info of om je aan te melden als vrijwilliger: www.pridenijmegen.nl.
OPROEP: SENSE ZOEKT NIEUW PROMOTIETEAM Op de HAN lopen bijna 30.000 studenten rond. Daar MOETEN enthousiaste communicatietalenten tussen zitten. Wij Sense- redacteuren zoeken jou: ЧЧ De student die zich wil uitleven in het uitdelen van de papieren Sense ЧЧ De student die meedenkt over promotie-events om het blad nog bekender te maken bij de doelgroep ЧЧ Doe jij mee? Meld je bij sense@han.nl.
DIT IS ECHT! WIN TICKETS VOOR HET WINTERTUINFESTIVAL IN DOORNROOSJE Van 24 T/M 27 november 2016 is het een en al literatuur en feest in Nijmegen tijdens het Wintertuinfestival. Het festivalprogramma staat volledig in het teken van fictie versus non-fictie: ‘Is dit echt of kan het weg?' De knaller van het festival vindt plaats op zaterdagavond 26 november in alle zalen, gangen, backstages en het café van Doornroosje. Speciaal voor deze festivalavond
POPSPORT ZOEKT HET BESTE TALENT VAN NEDERLAND!
mag Sense 2 maal 2 kaarten weggeven! Wie tref je aan in de Nijmeegse
Popsport is het landelijke coaching programma voor talentvolle muzikanten, acts en producers die verder willen
poptempel? De Vlaamse provocateur Herman Brusselmans, tv-macho Maxim
komen met hun eigen muziek. Alles draait om de artiesten, hun muziek en hun act. Als deelnemer wordt je muziek-
Hartman, de Friese zanger Meindert Talma, Nijmeegse Niña Weijers (foto),
inhoudelijk gecoacht door Nederlandse muziekprofessionals, je krijgt meer inzicht in de muziek business en hoe je je
Joris van Casteren, Hagar Peeters, anekdotes van Jeroen Olyslaegers, Jerry
daarin als artiest, muzikant of band kunt bewegen. Talenten kunnen zich tot en met december 2016 aanmelden voor
Hormoneen en talloze jonge aanstormende talenten. Voel je wel iets voor
het nieuwe Popsport-traject 2017. www.popsport.nl
een literair verzetje? Stuur dan voor 20 november een e-mail naar sense@han.nl en maak kans op 2 kaarten!
Sense #03 Jaargang 21
Foto: Annaleen Louwes
SRSLY
34
MEDEDELINGEN
MELDPUNT SELECTIE LSVB
35
36
ONTWIKKELD Jet de Jong (56) | Docent Drama | Faculteit Educatie (ILS) | Nijmegen
Ik was als kind altijd heel erg speels en altijd van de verhalen en de verbeelding. Ik kon in grote verhalen zitten
Zestig zelfstandig werkende
geëxperimenteerd, wereldwijd. Google
cent is geminimaliseerd tot toezichthouder
studenten gepropt in een dubbel
eens op ‘onderwijsvernieuwing’ en je kunt
of in het beste geval tot selecteur van de
lokaal met een of twee vakdocenten die
je leven lang blijven bijlezen. Als dat geen
aangeboden stof. Waar blijft de aandacht
wachten op vragen die wellicht gaan
Life Long Learning is! Voorbereiding van
voor het overbrengen van de passie voor
komen. De docenten kennen de studenten
de leerstof gaat soms nog via boeken en
het vakgebied, het contact met elkaar, het
niet, andersom is het nauwelijks anders.
readers maar vooral via ‘tutorials’. Dat zijn
samenspel tussen docent en student, de
De lesstof is thuis voorbereid en
- voor degenen die nog niet bekend zijn
pluim voor progressie en de corrigerende
opdrachten worden in de klas gemaakt.
met het jargon - een soort vlogs gemaakt
vraag als de aandacht even verslapt?
Niet geleerd of geen vragen? Dan kun je
door mensen die weliswaar kennis van
Gelukkig is het nog niet overal zo ver
net zo goed thuisblijven.
zaken hebben, maar gespeend zijn van
doorgevoerd als beschreven in de eerste
elke didactische achtergrond en een
alinea, maar als we niet oppassen en de
nogal autistisch contact onderhouden met
Nieuwe Leerders hun gang laten gaan,
de toehoorders. Je vindt ze op YouTube,
dan is de vervlakking van het onderwijs
maar ook op gespecialiseerde platforms
volledig en zullen we alles wat verloren
als Pluralsight of de KhanAcademy. We
is gegaan in de klaslokalen met het
noemen het ‘Blended Learning’, ‘Flipped
toverwoord Bildung weer recht
Classroom’ of eufemistisch ‘Het Nieuwe
moeten zetten.
'Tutorials zijn een soort vlogs voor mensen zonder didactische vaardigheden en een autistische connectie met hun publiek'
die dan wekenlang duurden. We bouwden ook een theater
Leren’. En wee degene die daar niet mee Ton van Eck
uit de voeten kan! De student heeft welis-
'Deze foto is genomen op een boerderij in het dorpje
met alles erop en eraan. Gordijnen, een podium, lampen
Is dit de toekomst? Ja, voor een deel wel.
waar de luxe om in zijn eigen tijd de stof
HAN-docent
Spankeren. Mijn neef woonde daar samen met mijn oom
en publiek en dan maakten we theaterstukken. Onze
Maar het is ook al praktijk. Op de HAN
tot zich te nemen, maar hem is elke vorm
– een kunstenaar - en mijn tante. Dat was
familie was dan het publiek. Die moesten allemaal komen
zijn er al opleidingen die het onderwijs
van directe uitleg of persoonlijke kleur
projectplanning
een paradijs voor mij als kind. Ieder weekend ging ik daar
kijken. Zo hebben we met muziek van Pink Floyd een
op deze manier vormgeven. Er wordt druk
aan de stof ontnomen. De rol van de do-
naartoe. Op de foto ben ik een jaar of tien. Mijn neef en ik
theaterstuk gedaan dat geïnspireerd was op Monty
waren even oud en hadden een ontzettende klik met
Python. We hebben dat tot ons zestiende gedaan, in
elkaar. Wij speelden altijd de hele godganse dag buiten.
allerlei vormen. Op een gegeven moment word je ouder
Samen waren we altijd bezig met allerlei dingen verzinnen.
en ga je je eigen weg, maar als mijn neef en ik elkaar zien,
Zo waren we bijvoorbeeld twee ridders. De schuur was
is het meteen weer als vanouds. Ik wist al vanaf mijn
dan zijn kasteel en ik had een andere schuur die mijn
achtste dat ik toneel wilde gaan spelen, dus die tijd was
kasteel was. Dan gingen we elkaar bevechten, achterna
wel een bron voor wat ik later wilde. Ik ben heel blij dat
zitten en dat soort dingen. Wij mochten alles op die
ik daar nu mijn werk in heb kunnen vinden. Als ik alles
boerderij, dat was heel leuk. En als je dorst kreeg, dan
opnieuw zou mogen doen, zou ik weer iets met theater
dronk je gewoon uit de pomp.
gaan doen. Daar zal ik nooit spijt van hebben.'
'ALS JE DORST KREEG, DAN DRONK JE GEWOON UIT DE POMP'
communicatie en
Willem van Arenbergstraat 6 6515 AT Nijmegen www.cinemec.nl / 0900 - 321 0 321
CONCERT
di 8 nov
Mumford & Sons: Dust and Thunder
Concertfilm on screen
FILM
v.a. 16 nov
Fantastic Beasts and Where to Find Them 3D
FILM
v.a. 24 nov
I, Daniel Blake
Winnaar van de Gouden Palm Cannes
€ 2 STUDENTENKORTING OP FILMS & EVENTS
OPINIE
SRSLY
CONTACTARM LEREN
HAN PEOPLE
OPGETEKEND Katharina Lieli (21) Tweedejaars Creatieve Therapie
38
39
Tekst: Olga Helmigh Foto's: Ralph Schmitz
e eerste
mijn moeder kanker. Omdat ze veel
zag ik overal. Ghanezen gebruiken
tatoeage die
tijd in het ziekenhuis doorbracht,
ze om feest te vieren en verhalen uit
ik heb laten
besloot ze kraanvogels te vouwen.
te beelden. Ik heb er eentje, die ik
zetten, is
Op die manier verzette ze haar
mooi vond, gefotografeerd en thuis
een origami
gedachten. Ze heeft er duizend
in Duitsland laten vereeuwigen.
kraanvogel op
gevouwen en deed een wens: dat ze
Het staat symbool voor mijn ontdekkingsdrang en zelfstandigheid.’
mijn schouder.
weer zou genezen. Of het universum
Het heeft te
heeft geluisterd of niet zullen we
maken met
nooit weten, maar ze werd beter.
‘Aangezien ik een tattoo voor mijn
mijn moeder.
Een jaar later heb ik zo’n kraanvogel
moeder en mezelf op mijn rug had,
Toen zij
laten tatoeëren, naar voorbeeld
wilde ik er ook een voor mijn vader.
twintig jaar
van één van de gevouwen vogels
Hij komt uit Hongarije en we gaan
was, is ze naar
van mijn moeder. Die heeft alle
geregeld samen naar Boedapest.
Japan geweest
kraanvogeltjes in haar huis opge-
Onze traditie is om ’s avonds een
en raakte
hangen, ze herinneren ons aan haar
wandeling over de Margarethabrug
verslingerd
genezing en de kracht van positieve
te maken, onze favoriete plek. In het
aan het land
gedachten.’
midden van de brug hangt een soort
en de cultuur.
Sense #03 Jaargang 21
wapen aan de reling: de Hongaarse
Ze leerde
‘In het midden van mijn rug, naast
kroon met een kruis erdoor. Die heb
daar over
de kraanvogel, staat een Ghanees
ik laten zetten, als ode aan onze
een Japanse
masker. Twee jaar geleden heb ik
traditie. Om de drie ‘familietatoeages’
legende: als
tussen de middelbare school en
te verbinden, heb ik ze gevangen
je duizend
mijn studie een periode in Ghana
in een web van vrolijke fantasie-
kraanvogels
doorgebracht om vrijwilligerswerk
bloemen. Het omarmt ze als het
vouwt, is dat
te doen. Ik gaf remedial teaching
ware.'
een teken van
op een bassischool, maar hielp ook
ultiem geduld
met bouwen en het opzetten van
Benieuwd naar Katharina’s andere
en mag je
danslessen. Het was dankbaar, blij
tatoeages (waaronder een
een wens
werk en deed me beseffen dat ik vrij
wolvenklauw op haar borst) en het
doen. Vijf jaar
ben om de aarde te ontdekken en
verhaal daarachter?
geleden kreeg
ervaringen op te doen. De maskers
Ga naar sensemagazine.nl!
Omdat ik kan studeren en tegelijk ook wat verdien. Vrijwilliger bij onderzoek naar geneesmiddelen. Kijk wat jij kunt doen en verdienen Iedereen gebruikt weleens een medicijn. Maar het is niet vanzelfsprekend dat die er zijn. Daar is inzet voor nodig van artsen en wetenschappers. En van mensen zoals jij, die deelnemen aan onderzoek.
En zo helpen patiĂŤnten een uitzicht op een beter leven te geven. Werk, waar je als deelnemer een vergoeding voor ontvangt. Een mooie verdienste dus, voor alle betrokkenen.
gewonemensengezocht.nl