Leeftijd 2017 nr 2 voor website

AAN- EN VERKOOP ONROEREND GOED HUUR EN VERHUUR TAXATIES EN ADVIEZEN

Overweegt u de verkoop van uw huis, belt u ons gerust voor een vrijblijvend gesprek.

KOGERSTRAAT 57, DEN BURG

INFO@TEXELVASTGOED.NL

TEL.: 0222 - 313025

WWW.TEXELVASTGOED.NL

Wiersma Meubelen • Meubelen - eiken - koloniaal - teak - grenen

• bankstellen • matrassen • ledikanten • verlichting • boxsprings

Ook voor uw vakantiewoning!

Wilhelminalaan 14 - Den Burg - tel. 315099 (06) 11302939 - www.wiersmameubelen.nl

GARAGE DROS Oorsprongweg 3, 1795 LA De Cocksdorp • Tel. 0222-311611 info@garagedrostexel.nl • www.garagedrostexel.nl

stiehl Audio Video LED-TV RADIO DVD BLU-RAY DIgITEnnE WAsAUTOmATEn WAsDROgERs kOELkAsTEn DIEpVRIEzERs sTOfzUIgERs mAgnETROns sATELLIETInsTALLATIEs

Laagwaalderweg 39 De Waal 311 777

Gemeenten mogen mantelzorghulp niet afdwingen De gemeente Etten-Leur mag niet van een uitwonende dochter eisen dat zij onbetaald en als mantelzorger het huishouden voor haar hulpbehoevende moeder doet.

Deze uitspraak deed de Centrale Raad van Beroep medio januari 2017.

niet kan worden afgedwongen. De gemeente is verplicht om te onderzoeken of personen bereid zijn om onbetaalde ondersteuning te bieden. Wanneer dit niet het geval is, zoals bij het uitvoeren van huishoudelijke taken, blijft de gemeente aan zet om deze ondersteuning te bieden.

De moeder betaalde de dochter vanuit het persoonsgebonden budget voor het huishouden. De gemeente Etten-Leur eiste vorig jaar dat de dochter deze zorg onbetaald zou leveren. Toen de dochter dat weigerde, liet de gemeente weten dat moeder niet in aanmerking kwam voor huishoudelijke hulp. Aanvankelijk stelde een lagere rechter de gemeente in het gelijk. Nu stelt de Centrale Raad van Beroep de gemeente in het ongelijk. De Raad hanteerde bij deze uitspraak twee uitgangspunten.

Positief Mezzo, de landelijke vereniging ván, vóór en mét mantelzorgers, is blij met de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep. Onderzoek welke zorg de mantelzorger kan en wil bieden hoort bij het maatwerkgesprek (keukentafelgesprek). Maar het is belangrijk dat de gemeente mantelzorg niet verplicht, want iedereen moet op zijn of haar eigen manier kunnen zorgen.

De reactie van de gemeente Etten-Leur Wethouder Jean Pierre Schouw geeft aan de uitspraak te respecteren. ‘Uitgangspunt van de Wmo is eigen verantwoordelijkheid en iets doen voor elkaar. Bij een zorgaanvraag bekijken we eerst wat iemand nog zelf kan samen met zijn naaste omgeving. Juridisch blijken deze normen en waarden niet af te dwingen’. Schouw heeft na de uitspraak contact gehad met Mezzo. ‘We hebben afgesproken over een half jaar te bekijken welke gevolgen de uitspraak nu in de praktijk heeft.’

Eerste uitgangspunt De Raad oordeelde dat er geen sprake is van mantelzorg als de zorgverlener voor zijn diensten betaald wil worden. De zorg wordt verleend op grond van een overeenkomst en niet op grond van de persoonlijke relatie.

Hiermee stelt de Raad dat iemand zowel mantelzorger kan zijn voor een hulpbehoevende naaste, als betaalde dienstverlener.

Tweede uitgangspunt De Raad bevestigt met deze uitspraak dat mantelzorg

Bron: www.mezzo.nl

Wijzigingen in de samenstelling van de Reiscommissie de op 17 februari 2017 gehouden algemene ledenvergadering reeds aandacht geschonken aan het komende vertrek van de voormalige voorzitter.

In Leef-Tijd 2016-4 heeft het bestuur van de Seniorenvereniging Texel u meegedeeld, dat Fer Gieles de openvallende plaats in verband met het vertrek van Piet Hopman had opgevuld. Inmiddels heeft de reiscommissie Jos Timmer bereid gevonden als extra lid in deze commissie plaats te nemen.

Vanaf 12 juni 2017 is de Reiscommissie van de Seniorenvereniging Texel dus als volgt samengesteld: Guusje Witte - voorzitter, Tjitske Tiemersma - secretaris, en de leden Fer Gieles en Jos Timmer.

Sinds 1 januari 2017 heeft Roelie Bakker het voorzitterschap overgedragen aan Guusje Witte. Roelie blijft lid van de Reiscommissie totdat de reis naar Valkenburg op zondag 11 juni 2017 van start gaat. De reisvereniging van de Seniorenvereniging Texel is uiteraard een voortzetting van de reisvereniging vanuit de voormalige organisatievorm van de huidige vereniging.

Tekst en foto: Willem Vlas

Dus ondanks het feit, dat de Seniorenvereniging Texel op 8 december 2015 is opgericht, maakt Roelie Bakker al vanaf 2010 deel uit van de commissie. Ze heeft het altijd met veel plezier gedaan, maar vindt het nu tijd om het stokje aan de volgende generatie door te geven.

Het bestuur van de Seniorenvereniging heeft tijdens 3

De invloed van vergrijzing op brandveiligheid

Dick Jongeneel tijdens de lezing over brandveiligheid

Tijdens de op 17 februari jl. gehouden algemene ledenvergadering van de Seniorenvereniging Texel gaf Dick Jongeneel, binnen de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord Expert Brandveilig leven, een presentatie. Hierbij wees hij erop, dat senioren bij brand een duidelijke risicogroep vormen. Brandpreventie is dus belangrijk en bij brand is het tijdig verlaten van de woning van levensbelang. Wanneer senioren dan minder goed in staat zijn zich voort te bewegen, is het helemaal een “uitdaging” om op tijd uit de gevarenzone te komen.

Tijdige waarschuwingen zijn dan ontzettend belangrijk. De inhoud van de lezing had een behoorlijke impact op de toehoorders. We wijden aan dit onderwerp dan ook een apart artikel.

Foto: Willem Vlas

Een strijkbout ontsnapt dan vaak langer aan onze aandacht dan wenselijk is. Hetzelfde geldt voor het werken met een frituurpan. Er zit uiteraard een thermostaat op een frituurpan, maar die kan weigeren en dat gebeurt vaak als je niet in de buurt bent. Bij het bereiden van vlees en andere kookwerkzaamheden bestaat het gevaar van “vlam in de pan”. Belangrijk is in dergelijke gevallen, dat u niet in paniek raakt. Dergelijke beginnende branden kunnen vaak geblust worden door middel van een blusdeken (een wollen trui voldoet in dit opzicht ook uitstekend) en anders voorzichtig het deksel op de pan doen en uiteraard de warmtebron doven en de afzuigkap uitzetten. Overbelasting is ook een vrij veel voorkomende oorzaak van brand. Dick Jongeneel wees in dit verband speciaal op aan elkaar gekoppelde stekkerblokken. Hij riep op vooral goedgekeurde kabels en stekkerblokken te gebruiken en ervoor te waken, dat er niet te veel vermogen via zo’n stekkerblok wordt afgenomen. Bij gebruik van een kabel op haspel, deze altijd volledig uitrollen! Brand ontstaat ook vaak door brandende waxinelichtjes of kaarsen. Dick Jongeneel wees erop, dat je ook waxinelichtjes en kaarsen hebt, die op een batterijtje werken. Veel veiliger! Roken in bed of al rokend op een stoel in slaap vallen, zijn ook berucht.

Mensen met een houtkachel of open haard dienen er voor te waken, dat de schoorsteen niet vervuild raakt.

Vaak is het de mens zelf, die brand veroorzaakt.

Het ontstaan van brand Dick Jongeneel begon zijn uiteenzetting met te vermelden, waardoor branden veelal ontstaan. Kortsluiting in elektrische apparaten. We moeten daarbij denken aan kortsluiting bij oudere televisies in de stand-by stand en andere elektrische apparaten. Berucht is brand, die ontstaat in wasdrogers met een vervuild pluizenfilter.

Verder wees hij op onachtzaamheid bij het gebruik van elektrische apparaten. Een strijkbout “even” op de strijkplank zetten, als de telefoon of de deurbel gaat.

4

Tips om brand te voorkomen Houd het filter en de afvoer van de wasdroger stofvrij en maak het filter schoon na ieder gebruik. Zet de televisie en de computer ‘s nachts helemaal uit (daarmee bespaart u ook stroom). Rook niet in bed, of als u vermoeid of slaperig bent. Houd waxinelichtjes en kaarsen uit de buurt van gordijnen. Laat kaarsen niet branden, als u de kamer verlaat. Laat de schoorsteen ieder jaar vegen door een erkende schoorsteenveger.

zone te komen. De meeste slachtoffers overlijden door verstikking. Onze huidige meubels en stofferingsstoffen veroorzaken bij brand namelijk giftige dampen. Tijdige waarschuwing is dus essentieel! Wanneer rookmelders door middel van draden, of draadloos zijn gekoppeld gaan bij brand alle rookmelders gelijktijdig af. In dit verband is het ook van essentieel belang, dat u deuren gesloten houdt. Een gesloten deur houdt de rook tegen. U heeft dan meer tijd om buiten de gevarenzone te komen! Rookmelders dient u periodiek op een goede werking te controleren.

Tips om het risico te verminderen Denk eraan dat halogeenlampen erg warm kunnen worden. Houd voldoende afstand van halogeenlampen wanneer u slingers of andere versiering ophangt. Eenzelfde voorzichtigheid geldt uiteraard bij het gebruik

Vluchtwegen Om snel een brandende woning te kunnen verlaten, moeten er geen obstakels in de weg staan. Denk bijvoorbeeld aan vuilniszakken in de gang, of schoenen voor de deur. Eigenlijk moet het u, voordat er brand uitbreekt, al duidelijk zijn welke vluchtweg u dient te nemen. Daarbij dient u zich goed te bedenken, dat bepaalde voorzieningen het niet meer doen als de stroom is uitgevallen en dat is bij brand namelijk bijna altijd het geval. Realiseert u zich, dat trapliften, tilliften en badliften het dan niet meer doen.

Koolmonoxidevergiftiging Jaarlijks overlijden mensen door koolmonoxidevergiftiging. De oorzaak is meestal een slecht onderhouden gastoestel én te weinig ventilatie. Koolmonoxide is een zeer giftig gas, dat ontstaat bij onvolledige verbranding van bijvoorbeeld gas of hout. Het is een echte sluipmoordenaar. Je ruikt het niet, je proeft het niet en het wordt zeer gemakkelijk in het bloed opgenomen. Aanschaf van een koolmonoxidemeter is ten zeerste aan te bevelen. Koolmonoxidemeters zijn er ook in gekoppelde uitvoering. Dick Jongeneel drukte de aanwezigen op het hart vooral te kiezen voor goedgekeurde meters.

Een CE-keur is aan te bevelen. En CE staat dan niet voor “Chinese Ellende”; goedkoop is dan vaak duurkoop!

van straal- of ventilatorkachels. Bij gebruik van een elektrische deken altijd voor het gebruik de bedrading controleren. Dergelijke dekens worden opgevouwen opgeborgen. Schade aan de bedrading is dan niet denkbeeldig. Een elektrische deken zeker ‘s nachts niet aan laten staan. Vergeet niet het filter van de afzuigkap eens in de drie maanden schoon te maken of te vervangen.

Door vet in het filter kan ook brand ontstaan.

(Gekoppelde) rookmelders Op de door Dick Jongeneel gestelde vraag: “Wie van de aanwezigen heeft één of meer rookmelders in huis” stak ongeveer de helft van de aanwezigen de hand op.

Dit blijkt overeen te komen met de dekking van rookmelders op Texel. Daarna vroeg Dick Jongeneel hoeveel van de aanwezigen gekoppelde rookmelders in huis had geïnstalleerd. Daar reageerden slecht twee aanwezigen op. Ook dat blijkt ongeveer overeen te komen met de dekking van gekoppelde rookmelders. Het merendeel van de aanwezigen bleek niet van het bestaan van gekoppelde rookmelders op de hoogte te zijn. Dick Jongeneel gaf aan, dat na het ontstaan van een brand men nul tot drie minuten de tijd heeft om uit de gevaren5

Een kleine inventarisatie onder de aanwezigen bracht aan het licht, dat de koolmonoxidemeter op zijn zachtst gezegd nog niet erg ingeburgerd was. Dick Jongeneel gaf de aanwezigen in overweging hier toch eens goed over na te denken.

vergeetachtigheid. Dick Jongeneel wijst ook nog op de sociale factoren, zoals alleen wonen, sociale isolatie en verzamelwoede. Al deze aspecten verhogen het risico bij brand.

PowerPoint-presentatie De lezing van Dick Jongeneel werd ondersteund door een PowerPoint-presentatie. Alle leden van Seniorenvereniging Texel, waarvan het e-mailadres bij het bestuur bekend is, moeten kort geleden deze presentatie via de mail gehad hebben. Leden die geen e-mailadres hebben of waarbij de doorzending van de mail in het ongerede is geraakt, kunnen hierover contact opnemen met de voorzitter van de vereniging, W. Vlas telefoon 0222-313692. Lezers van Leef-Tijd, die geen lid van de Seniorenvereniging Texel zijn, kunnen eveneens een exemplaar van deze presentatie bij de voorzitter opvragen.

Wat schaf ik aan en waar plaats ik het?

Een goede informatieve site met betrekking tot goedgekeurde en koppelbare rookmelders en koolmonoxidemeters is volgens Dick Jongeneel www.brandwondenstichting.nl Ook vindt u hier uitgebreide informatie over de plaatsing van rookmelders en koolmonoxidemeters.

Op deze site van de Nederlandse Brandwondenstichting kunt u zich ook aanmelden voor het Rookmelderteam. Dit kan ook telefonisch via 0251 - 275 590. Nadat u zich heeft aangemeld, zoekt de Nederlandsche Brandwondenstichting een vrijwilliger bij u in de buurt.

De vrijwilliger komt bij u langs, plaatst de rookmelder of rookmelders en neemt een aantal veiligheidsstappen met u door.

Dick Jongeneel gaf voor het verkrijgen van verdere informatie onder meer nog de volgende websites aan de aanwezigen door: www.brandweernederland.nl / www.brandveiligheidthuis.nl / www.watdoejijbijbrand. nl / www.bvltool.nl / www.loketbrandveiligleven.nl en www.brandweer.nl

Missie Veiligheidsregio Noord-Holland Noord De Veiligheidsregio Noord-Holland Noord heeft als missie het stimuleren van zelfredzaamheid. Dick Jongeneel erkent, dat langer zelfstandig wonen bij brand meer risico met zich mee zal brengen. Eén van de belangrijkste brandoorzaken bij zelfstandig wonende ouderen is

Willem Vlas

Uitnodiging Paaslunch Seniorenvereniging Texel Op woensdag 12 april 2017 organiseert Seniorenvereniging Texel uitsluitend voor haar leden aan boord van de TX 44 een uitgebreide Paaslunch. Tijdens de boottocht wordt de lunch verzorgd door Texel Catering & Banket. Om 12.00 uur dient iedereen aan boord te zijn.

Seniorenvereniging. In de salon is plaats voor 140 personen. Kaarten à € 10.00 per persoon zijn verkrijgbaar bij Guusje Witte (telefoon 06-44818097) en Marian Zegers, die op maandag 3 april 2017 van 9.00 uur t/m 12.00 uur in De Buureton aanwezig zullen zijn.

Gratis vervoer Tijdens de kaartverkoop kunt u ook aangeven, of u gebruik wilt maken van gratis vervoer.

Beschrijving van de boottocht De rondvaart duurt ongeveer twee uur. U vaart dan vanuit de haven van Oudeschild naar de marinehaven in Den Helder. Onderweg kunt u zeehonden in hun natuurlijke omgeving zien op de Razende Bol (ook bij hoogwater). Vanaf het bovendek kunt u ze heel mooi zien en fotograferen. U krijgt van een voormalig visserman uitleg over de zeehonden, het vaargebied, diverse vissoorten, het landschap van Texel, de VOC en in Den Helder over de visafslag en de marinehaven. De zandbank de Razende Bol ligt grotendeels droog waardoor de zeehonden (altijd) te zien zijn, dus ook bij hoogwater.

Kosten en kaartverkoop Leden van de vereniging betalen € 10,00 per persoon voor de bootreis. De lunch wordt aangeboden door de 6

Een opkikker Die maandagochtend ging ik niet vrolijk naar de markt.

Het was kil en miezerig weer en ik had slecht geslapen.

Dat slechte slapen kwam vooral door berichten betreffende de nationale en internationale politiek. Die berichten gaven absoluut geen aanleiding tot optimisme.

naars verzameld. Met elkaar maken zij slachtoffers van een asociaal beleid.

En wat kan je er als gewone burger aan doen In ieder geval gebruik maken van je stemrecht. Beseffend dat je stemrecht een groot en belangrijk democratisch recht is. Je recht op zelf nadenken en de uitspraken van politici op nuchtere wijze wegen en toetsen aan je eigen waarnemingen en de waarden waaraan je hecht. De verworvenheden van de democratie mogen niet worden ingepikt door zwetsers met een onmetelijk groot ego.

En toen Eenmaal buiten, begroet door vriendelijke Tesselaars en door de ontspannen sfeer op de markt, knapte ik al wat op. Vriendelijke marktmensen, gemoedelijke praatjes van de klanten, kortom gezelligheid. Mijn fietstassen waren al vol maar ik kocht nog een mooie bos bloemen, die konden nog wel schuin onder de klep van een tas, … dacht ik. Naar huis fietsend over de Keesomlaan reed een auto langzaam achter me. Op het Schilderend kwam hij naast mij rijden. Een jongeman draaide het. raam aan mijn kant open. “U verloor uw bloemen”, zei hij. Hij stak me de onbeschadigde ruiker toe. “Voor het vrouwtje?” riep hij lachend en vriendelijk groetend reed hij door. Mijn dag was meteen helemaal goed. Ik bedacht me dat gewone menselijke omgang veel belangrijker is dan gepieker over politiek waar je nauwelijks invloed op hebt. En dan; elke andere staatsvorm dan democratie is slechter. Wie zich als burger niets wijs laat maken en gewoon naar eer en geweten stemt, doet het altijd goed. Je stem laten horen zonder te schreeuwen.

Het is niet slim om je stemming daardoor te laten bederven. Dat weet ik wel, maar het lukt me niet om daar altijd naar te leven.

Wat was er zoal aan de hand Onze populist met te veel stemmen in de Tweede Kamer had weer eens iets vreselijks getwitterd. “Angela Merkel heeft bloed aan haar handen”. Naar aanleiding van de afschuwelijke terroristische aanslag op een Kerstmarkt in Berlijn. En rare verdraaiing van de feiten, ten bate van politiek gewin. Pure ophitserij tegen een, in mijn ogen, hoogstaande , waarachtig menselijke vrouw.

Is zo’n uitspraak nu gemeend of wordt de man langzamerhand steeds gekker. Voor dom heb ik hem nooit versleten. Hij moet toch bliksems goed weten waar de schuld werkelijk ligt. Aan de andere kant van de oceaan is een wraakzuchtige en waarschijnlijk bange schreeuwende man de grote baas. Hij heeft dik betaalde leuge-

Fridtjof Blanken

Buuretondiners in april mei 2017 Het Buuretondiner van Texels Welzijn betekent iedere maand weer een ‘culinaire verrassing’ én een gezellige gezamenlijke maaltijd. Een team van vrijwilligers staat klaar om u met veel plezier te bedienen. Dus schuif lekker aan! De menukaart van onze diners zien er in april en mei 2017 als volgt uit:

En natuurlijk wordt ieder diner afgesloten met een heerlijk toetje en nog koffie toe! Aanvang diner: 17.30 uur. Kosten diner: 8,50 euro per persoon. Locatie: De Buureton, Beatrixlaan 43 Den Burg Kadotip … bij Texels Welzijn zijn er dinerbonnen voor ons maandelijks Buuretondiner verkrijgbaar. Misschien kunt u daar ook eens een ander mee verrassen!

Dinsdag 18 april: Kip Kerrie met rijst en rauwkostsalade Dinsdag 23 mei: Bami met gebakken ei, saté en atjar

Voor informatie en/of aanmelden: Texels Welzijn: telefoon: 312696 of e-mail: welzijn@texelswelzijn.nl

1

Laat uw gebouw onze zorg zijn

Duin Bouw

Spinbaan 11, 1791 MC Den Burg 0222-312386 www.duin-bouw.nl

Slagerij en worstmakerij Peperstraat 5, Oosterend Tel. 0222-318505 www.slagerijmaastexel.nl

www.ibstexel.nl

tel. 313144

Rob & Meta Maas

Aandacht voor lekker!

RUIM ASSORTIMENT ELEKTRISCHE FIETSEN! Waalderstraat 6 1791 EC Den Burg

Tel 712 464

Waalderstraat 6, Den Burg Tel. 712 464 www.bosmaslapen.nl info@bosmaslapen.nl

Gazelle·Batavus·Sparta·Cannondale·Koga·Cortina·Giant Nikadel 60 De Koog · Kikkertstraat 3 De Cocksdorp · 0222 316432

www.vanderlindefietsen.nl

MARTIN TROMP

www.bosmaslapen.nl info@bosmaslapen.nl

JUWELIER

Weverstraat 34

Postweg 91-93, 1795 JL De Cocksdorp, Tel. 0222 - 311 305 info@bruinenweijers.nl www.bruinenweijers.nl

Den Burg

JAN SWIER GROENTE EN FRUIT UITSLUITEND VERS EN LEKKER TOT MAANDAG OP DE MARKT

Gedicht van Nelie Bakker Oosterend heeft voor zo’n dorpje aardig wat schrijvers en dichters voortgebracht. Ze zijn niet allemaal beroemd in den lande, maar het was (en is) voor Oosterend en natuurlijk ook voor het hele eiland een mooie aanwinst in het cultureel gebeuren op schrijversgebied.

Een mooi gedicht van haar is De Vuurtoren.

Er staat in de duinen, bij ‘t Texelse strand, een vuurtoren als een rots.

Zijn lichtbundels zendt hij tot ver over zee, bij ‘t eeuwige golfgeklots.

De wonden der oorlog zijn hem niet bespaard, toch bleef hij, hersteld, als een baken bewaard, en wijst weer de weg aan elk schip in de nacht, ook aan het volk dat hem wonden toebracht.

Altijd zijn er mensen daar ver op de zee, die werken voor ‘t daaglijks brood.

Weer anderen gingen alleen voor vermaak, soms ook varen in een boot.

Als zij onbezorgd, van gevaar niet bewust, maar steeds verder dreven van Texelse kust, leek het of de vuurtoren waarschuwend riep: “Mensen de zee is zo grondeloos diep”.

In windstille nacht en bij heldere maan, lijkt alles betov’rend mooi.

De zee blijft toch als een verraderlijk dier, steeds loerende op haar prooi.

Komt dan bij het strand soms een schip in de buurt, dat door onoplettendheid slecht wordt bestuurd, het torenlicht seint als met lichtende hand: “Zeeman kom toch niet te dicht bij het strand”.

Naast schrijvers (Aart van den Brink, Dirk Daalder, Nico Dros, Huib Fenijn, vanwege zijn huwelijk met een Oosterendse, en Inge Lievaart) waren er ook dichters/dichteressen in het dorp te vinden. Een van die dichteressen was Nelie Bakker, die vroedvrouw was. Zij werd geboren in 1904 en overleed in 1987. Nelie was een dochter van Aris Bakker, geboren op 24 maart 1863 en van Antje Maartensdochter Blom, geboren op 14 juli 1865.

Aris was eerst veehouder van beroep, respectievelijk in de Peperstraat, daarna naar boerderij Nescio en tenslotte naar Zevenhuizen. Bijzonder is dat hij in 1905 ook als barbier begon (haarsnijden en scheren van mannen) in het winkelpand Koetebuurt 7. De mannen konden er wekelijks op woensdag en zaterdag terecht. Omstreeks april 1924 verhuisde hij zijn kapperszaakje naar de Wierstraat, waar hij tot 1932 zijn werk als kapper bleef uitoefenen. Nelie is geboren op het boerenbedrijf in de Peperstraat, dus ze is een rasechte Oosterendse.

De vuurtoren staat daar maar steeds op zijn post, al sinds mensenheugenis.

Hij is het Texels landschap een beeld, dat niet weg te denken is.

Hij staat daar zo sterk, zo markant is zijn bouw.

De zeeman bewees hij reeds jaren zijn trouw, hij brengt in de nacht, het zij eb of wel vloed, lichtflitsen zwaaiend de zeeman een groet.

Henk Snijders

Beëindiging computercursussen Seniorenvereniging Texel Blijkbaar worden senioren toch steeds handiger met computers. Vorig jaar lukte het de Seniorenvereniging Texel nog net om voor de computercursussen Windows 8.1, opfriscursus Windows en de cursus fotobewerking voldoende cursisten te enthousiasmeren. Dit jaar lijkt de “markt” op dit punt verzadigd te zijn.

wel lid als ambassadeur van Seniorweb. Hierdoor blijft de mogelijkheid voor leden van de vereniging bestaan om door Seniorweb aangeboden boeken en dergelijke op computergebied tegen kostprijs via de Seniorenvereniging Texel te bestellen.

Voorhanden zijnde boeken en dergelijke kunt u vinden op www.seniorweb.nl Voor eventueel via de Seniorenvereniging te bestellen items kunt u zich wenden tot de penningmeester van de vereniging; Ineke Kuipers, Beatrixlaan 21, 1791 GA Den Burg, telefoon 315347.

Te weinig belangstelling Wegens gebrek aan belangstelling ziet de Seniorenvereniging Texel zich dan ook genoodzaakt om de computercursussen te beëindigen. De Seniorenvereniging blijft 1

Aan de slag met revalidatiezorg Meerdere fracties in de Texelse gemeenteraad hebben in 2016 vragen geformuleerd over de mogelijkheid om Texelaars in het verpleeghuis Texel te kunnen blijven verzorgen. Men maakte zich vooral zorgen over het feit, dat er voor veel ouderen op Texel, die noodgedwongen een beroep op verpleeghuiszorg moesten doen, geen plaats bleek te zijn in het verpleeghuis op Texel. Naar aanleiding daarvan had wethouder Huisman aangegeven in de komende maanden aan de slag te gaan met het dossier revalidatiezorg. Hoewel dit onderwerp buiten de macht van de gemeente Texel ligt, had ze toen te kennen aangegeven, dat ze het nog niet opgaf. Toegezegd werd, dat de wethouder begin 2017 met informatie naar de raad terug zou komen.

Op 23 januari werd het antwoord schriftelijk naar de raad gestuurd. Met toestemming van de verantwoordelijk wethouder wordt dit antwoord integraal in deze uitgave van Leef-Tijd gepubliceerd.

gegeven dat behandeling en verblijf in het kader van revalidatiezorg omwille van kwaliteitsoverwegingen en efficiëntere inzet van beschikbare middelen vanaf 2014 in Den Koogh in Den Helder is gesitueerd. In de raadsinformatiebrief van 15 september 2016 bent u hierover geïnformeerd. Hieronder schetsen wij de laatste ontwikkelingen.

Omring heeft onlangs een samenwerkingsovereenkomst gesloten met De Zorgcirkel. Dit is een bedrijf met voornamelijk vestigingen in de omgeving Hoorn en Purmerend. De Zorgcirkel is gespecialiseerd in ouderenzorg en ambulante revalidatie (dat wil zeggen, dat de mensen thuis de zorg ontvangen). Met de samenwerking wil Omring haar kennis en ervaring uitbreiden, om zo meer mogelijkheden te ontwikkelen voor revalidatiezorg thuis. Doel is de periode van topklinische zorg met opname in een instelling niet langer te laten duren dan nodig. Verder herstel kan dan door middel van ambulante revalidatie. Op Texel doet Omring dit in samenwerking met Therapie Wolf. De verwachting is dat gemiddeld vier tot zes weken topklinische zorg in de meeste gevallen voldoende zal zijn. Hiermee wordt bereikt dat de daadwerkelijke opname in Den Koogh in Den Helder zo kort mogelijk wordt gehouden. Gemiddeld vier tot zes weken verblijf zal in verreweg de meeste gevallen voldoende zijn, waarna verder herstel thuis op Texel kan plaatsvinden. Een langer verblijf (zoals eerder voorkwam van twee tot wel zes maanden) moet een uitzondering worden.

Antwoord aan de gemeenteraad Op Texel biedt Omring verpleeghuisplekken aan inwoners die niet langer thuis kunnen wonen. Voor mensen die geen 24x7 verzorging nodig hebben en met hulp nog thuis kunnen wonen, biedt Omring verpleging en zorg aan huis. Daarnaast is er een categorie mensen die tijdelijk intensieve zorg nodig hebben, omdat zij moeten revalideren van bijvoorbeeld een beroerte of hartinfarct. Sinds 2014 wordt deze revalidatiezorg niet meer op het eiland aangeboden. Zo’n 25 mensen per jaar moeten aan de overkant verblijven om te revalideren. Wethouder Huisman heeft aan de raad toegezegd met Omring in gesprek te gaan over mogelijke andere scenario’s voor Texel.

Wethouder Huisman gaat daarnaast verder in gesprek met Omring om te onderzoeken of ook de periode van het topklinische verblijf op Texel kan plaatsvinden. Geïnventariseerd zal gaan worden welke randvoorwaarden daarvoor nodig zijn en hoe deze randvoorwaarden kunnen worden ingevuld. Dit moet voor de zomer duidelijk zijn. Over de uitkomst van deze gesprekken wordt u nader geïnformeerd.

De revalidatiezorg in de eerste fase wordt aangeduid met de term topklinische zorg. Het betreft hooggespecialiseerde zorg waarvoor specifieke deskundigheid nodig is. Na een periode van intensieve zorg volgt een fase waarin met paramedische zorg (fysiotherapie e.d.) aan verder herstel wordt gewerkt. Omring heeft aan-

10

Geduld Geduld is een schone zaak, luidt het gezegde. Maar wat is die schone zaak moeilijk voor ons allen. Wachten op een gemaakte afspraak met iemand. Het wordt wat later voordat hij of zij verschijnt en ons geduld raakt langzaam maar zeker, en voor sommige mensen snel, op.

moet wachten om naar het toilet te kunnen gaan of om te worden gewassen. Schrijnende voorbeelden genoeg en dat kunnen we met regelmaat in de kranten lezen.

Werkdruk ligt vaak hoog bij mantelzorgers Nog een groep in de samenleving, wellicht niet direct in het oog springend, die het geduld vaker kwijtraakt.

Dat betreft overbelaste mantelzorgers. Een op de drie mantelzorgers verliest wel eens geduld met de zorg voor partner, familie, bekende of buur. Bij negen procent van de mantelzorgers kan dit leiden tot schreeuwen of ruwe behandeling van de hulpbehoevenden, volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau. Redenen zijn onder andere ernstige belasting, agressie van de hulpbehoevende, maar ook het gebrek aan waardering.

Een grote kans op een tweedeling En ook nu komt het verschil tussen mensen met veel geld en mensen met een lager inkomen duidelijk in het zicht. Mensen die goed in de slappe was zitten kunnen particulieren inschakelen om de juiste hulp op velerlei terrein te realiseren. Bij hen is er geen sprake van geduldig wachten.

Het is maar wat voor een temperament iemand heeft.

Wat krijgen we vaak te maken met situaties waarin ons geduld wordt gevraagd. U kent het wel met het bellen naar instellingen en instanties: er zijn nog vier wachtenden voor u, er zijn nog drie wachtenden voor u enzovoorts.

Hier ligt een taak voor de politiek Wanneer zal in onze maatschappij geduld omslaan in ongeduld? Aan de politiek de taak om dat te voorkomen door een beleid te voeren wat meer recht doet aan hen die hun geduld dreigen te verliezen door de situatie waar zij zich onterecht in bevinden. Laten we voorkomen dat rechts in Europa uit politiek gewin met het ongeduld aan de wandel gaat. Waartoe dat kan leiden is in de geschiedenis van de mensheid terug te vinden.

Wanneer geduld opraakt door werkdruk Een pijnlijke zaak is dat het geduld ook opraakt bij verzorgenden. Door de werkdruk in verzorgingshuizen en verpleeghuizen, maar ook bij de thuiszorg, is er tekort tijd om de juiste aandacht en zorg te geven aan hen, die die zorg nodig hebben. Minder personeel in de verzorgingshuizen met een steeds zwaardere zorg. De eisen voor een indicatie worden steeds strenger. Men moet dus veel zorg nodig hebben om een indicatie te krijgen.

Geduld moeten ook de bewoners hebben, zeker in verpleeghuizen, maar soms is dat geduld op wanneer men

Henk Snijders

Theaterreizen en dagtrips in mei 2017 Texeltours organiseert in mei 2017 theaterreizen en dagtrips naar de hier vermelde evenementen. Als u tickets wilt reserveren of meer informatie wilt, kunt u altijd contact opnemen met Texeltours: telefoon 0222315555, e-mail info@texeltours.nl, website www.texeltours.nl

Breezand is het kloppende hart van ‘s werelds grootste aaneengesloten bollenteeltgebied. Een rondrit inclusief koffie-, theemoment en lunch. En na afloop een bezoek aan de poldertuin.

Libelle Zomerweek, maandag 15 mei De Libelle Zomerweek staat in het teken van gezondheid, voeding, beauty, mode, decoratie, boeken, enzovoorts.

Zoals ieder jaar staat het programma weer bol van de optredens van Nederlandse en buitenlandse topartiesten en leuke workshops.

Bloemendagen Anna Paulowna, dinsdag 2 mei De vele mozaĂŻeken, versierde straten en bruggen maken Anna Paulowna en Breezand dit lange weekend tot de kleurrijkste plaatsen van Nederland. Anna Paulowna/ 1

Miep helpt! Miep zorgt!

Onder de naam Miep Huishoudservice helpen zo’n 35 thuiszorgmedewerkers Texelaars in het huishouden.

Miep is de afkorting van Multi inzetbaar, efficiënt en professioneel en is onderdeel van Koster & Co uit Zierikzee en Alkmaar. Koster & Co is van oorsprong een schoonmaakbedrijf dat al jaren ook actief is in de huishoudelijke ondersteuning.

net zoals de meeste collega’s. Een vertrouwd gezicht, een vaste hulp is wel zo prettig, en dat is het uitgangspunt.

Via de Wmo De medewerkers komen bij de mensen, die via de Wmo (dus via de gemeente) geïndiceerd zijn voor huishoudelijke zorg. Bijvoorbeeld vanwege ziekte, een handicap of leeftijd (ouderenzorg). In de indicatie staat hoeveel tijd en hoe vaak de hulp per cliënt mag besteden. Denk daarbij aan huishoudelijke werkzaamheden zoals stofzuigen, de was doen, boodschappen, ramen lappen, soppen… net wat nodig is. En voor een praatje is er altijd gelegenheid!

Iets over het ontstaan Vorig jaar april ging de vorige thuiszorg organisatie TSN failliet. Een grote groep medewerkers maakte de overstap naar Miep Huishoudservice met behoud van salaris en kreeg een vast contract. Het team Texel is blij met de overname. Ze werken met korte communicatielijnen en zorgen ervoor dat afspraken nagekomen worden, dat er snel gestart kan worden en regelen vervanging bij vakantie of ziekte van de vaste hulp.

Ook zonder indicatie Ook komen ze bij cliënten zonder indicatie, die door verschillende oorzaken wel wat hulp in het huishouden kunnen gebruiken, maar dit niet via de Wmo willen of kunnen regelen. Miep Huishoudservice is er voor iedereen, particulieren zonder indicatie kunnen dus eveneens bij hen terecht.

Een vertrouwd gezicht, een vaste hulp De medewerkers van Miep Huishoudservice zijn goed opgeleid en ervaren. Op Texel hebben ze het voordeel van kleinschaligheid. Men kent elkaar, het eiland en de bewoners.

Interesse?

Nadere informatie kunt u verkrijgen bij Eveline Keijser, telefoon 06-57690703 of Angelique Coot, telefoon 0657779935. U kunt ook telefonisch contact opnemen met het kantoor, telefoon 0111-410009.

De coördinatie vindt op Texel plaats De coördinatie op Texel is in handen van Eveline Keijser en Angelique Coot, beiden werken al langer in de thuiszorg,

Biljartclub De Buureton zoekt nieuwe leden Biljarten in de Buureton. Dat kan ook in clubverband.

Biljartclub De Buureton speelt op maandag- en op vrijdagmiddag. Er wordt dan een onderlinge competitie afgewerkt.

nieuwe leden gebruiken. Dit zal het competitieniveau ten goede komen. Ben je 55 jaar of ouder, kom dan gerust eens langs op één van de speelmiddagen. Biljarten is niet alleen een mannensport. Biljartclub De Buureton zou het fijn vinden als ook vrouwen lid willen worden.

U bent van harte welkom! Als u interesse heeft, neem dan contact op met Gerrit Verhoeven, telefoon 0653285592, e-mail g.verhoeven@canaldigitaal .nl

De competitie loopt wat stroef Op een middag speelt iedereen drie wedstrijden. Hiervan wordt door de wedstrijdleider een nauwkeurig overzicht bijgehouden. Er wordt serieus gespeeld, maar het plezier in het spelletje staat bovenaan. Het seizoen 2016/2017 verloopt ietwat stroef in verband met veel zieke leden. De club bestaat officieel uit 23 leden, maar op de gemiddelde speelmiddag kunnen er moeizaam 17 leden aanwezig zijn. Men wil wel graag lid blijven, maar de gezondheid laat het bij sommigen helaas wat afweten. Om de competitie vloeiend te laten verlopen, is een aantal van 20 aanwezigen toch wel gewenst. Vandaar dat de club actief op zoek is naar nieuwe leden.

tekst en foto: Gerrit Verhoeven

Kom gerust eens langs Eens per seizoen vindt er een uitwisseling plaats met een andere club. Goed voor de sociale contacten en altijd in een prettige sfeer. De club kan dus weer enkele 12

KALVERBOER KOOT Oosterend Vlamkast 15 - Oudeschild tel. 0222-314515

Het vermogen om het verschil te maken!

Uw giften zijn van belang.

Bekijk ‘uw bijdrage’ op www.texelfonds.nl Mondeling contact?

Jan Beijert (voorzitter), tel. 313656

Een combinatie van Hollandse PANNENKOEKEN-RESTAURANT traditie en Texelse gemoedelijkheid

• Het adres voor (bijna) al uw pannenkoek-wensen • Ook om af te halen • Sfeervol (overdekt) terras Kikkertstraat 9, De Cocksdorp tel. 0222 316 441 www.pangkoekehuus.nl

SLIJTERIJ-WIJNHANDEL

DE WIT

Vliegwiel 25 1792 CS Oudeschild Tel. 310133/0645158421 Voor een eerlijk en goed stuk vlees van eigen bodem, moet je langs de Vakslager in Oudeschild

Weverstraat 18, 1791 AD Den Burg, Tel. 312134

Sta op stoelen die optimaal zitcomfort combineren met een technisch perfecte en veilige sta-op-functie.

Parkstraat 3, Den Burg T: 0222-312 246 E: firma@oosterhofwonen.nl I: www.oosterhofwonen.nl

0222-315555

TAXI Taxi, WMO-vervoer,

vervoer mindervaliden en Taxi, WMO-vervoer, Taxi, WMO-vervoer, dé partner in touringcarvervoer Taxi, WMO-vervoer, mindervaliden en 0222-315555 vervoer mindervaliden en dé vervoer partner in touringcarvervoer vervoer mindervaliden en Taxi- en touringcarbedrijf TEXELTOURS départner partner in touringcarvervoer dé in touringcarvervoer Badmeubelset

TAXI

Taxi- en touringcarbedrijf TEXELTOURS

Taxitouringcarbedrijf TEXELTOURS Taxi-enen touringcarbedrijf TEXELTOURS Heemskerckstraat 31 31 Heemskerckstraat 1792 AA Oudeschild - Texel

1792 AA Oudeschild - Texel

Internet: www.texeltours.nl Internet: www.texeltours.nl E-mail: info@texeltours.nl

Heemskerckstraat 31 Heemskerckstraat 31 1792 AA Oudeschild - Texel 1792 Oudeschild - Texel Internet: AA www.texeltours.nl E-mail: info@texeltours.nl

Taxi, WMO-vervoer,

Internet: www.texeltours.nl vervoer mindervaliden en dé partner in touringcarvervoer E-mail: info@texeltours.nl Taxi- en touringcarbedrijf TEXELTOURS Heemskerckstraat 31 1792 AA Oudeschild - Texel

De Reuze Aardbei E-mail: info@texeltours.nl

Internet: www.texeltours.nl E-mail: info@texeltours.nl

Van mei tot oktober dagverse aarbeien!

Het hele jaar zelfgemaakte producten verkrijgbaar! (ijs, jam, siroop, etc.) www.dereuzeaardbei.nl Schorrenweg 32a Oostererend 7 dagen per week geopend van 9.00 - 21.00 uur

■ ■ ■ ■ ■

Breedte: 60 cm 2 Blum lades (wit) Keramische wastafel (wit) Incl. spiegel 80 x 60 Excl. kraan

van 439,00

239.00 per set HEEMSKERCKSTRAAT 50 OUDESCHILD | WWW.RAB.NL

De vluchtelingencrisis 2016.......Een trieste herinnering aan bootvluchtelingen, gestrand op Sicilië Foto: Henk Snijders

Het Alzheimer Café vindt plaats in De Buureton, in principe op de laatste dinsdag van de maand. Belangstellenden zijn van harte welkom. Aanvang: 19.30 uur. De toegang is gratis en aanmelden in niet nodig. Het informatieve deel is van 19.30 20.30 uur. Napraten met een hapje en een drankje tot 21.30 uur

Vragen?

Liesbeth Rijk, telefoon 06-22811573, e-mail e.rijk@zorgring.nl Margreet Berndsen, telefoon 314896, e-mail tberndsen@hetnet.nl 28 maart 2017 Joke de Boer over de dementie van haar vader, zijn opname in een instelling aan de vaste wal en terugkeer naar het verpleeghuis Texel. Hoe hebben zij dit als kinderen ervaren en hoe kunnen ze hun moeder zo goed mogelijk tot steun zijn?

25 april 2017 Goede nacht. Het belang van slaap bij ouderen en mensen met dementie. Guintare Salogubova, specialist ouderengeneeskunde, aan het woord.

30 mei 2017 Vragen rondom het levenseinde. De stand van zaken over het moeilijke dilemma van euthanasie bij dementie.

In juli en augustus houdt het Alzheimer Café een zomerstop.

14

Het breiboekje van tante Agnes ‘5 december 1955 De Sint heeft lopen denken, Wat hij Agnes nu zou schenken. Hier een boekje om alles op te schrijven, Nu zul je de maten vast wel goed krijgen.

Want als je nu aan het breien slaat, Heb je een boekje voor de maat. Ik hoop dat je er plezier in vindt. Teken ik, de Sint’.

bewijzen de kartonnen kaften van het boekje, die zijn volgekrabbeld met ingewikkelde staartdelingen en optelsommen.

Voor familie en dorpsgenoten Ze breide niet alleen voor familie. Veel Oudeschilder dorpsgenoten, zoals jongens van Boom, Jan Zegel en meiden van Havenzicht, liepen in haar breisels. Het laatste patroon is van 3 november 1965: Jurk, zwarte Sireen, stand 6, met gehaakte mouwen en een split voor. Wat een spannend ontwerp! Maakte ze die voor zichzelf? Jammer dat er geen foto bij zat. Een breiboekje verworden tot tijdsdocument.

Dit staat geschreven op de eerste bladzijde van een klein grijs notitieboekje, het breiboekje van mijn tante Agnes. Een neef drukte mij dat laatst in handen op de familiereünie, met de woorden: ‘Dit vind je vast leuk om te zien, jij wordt er ook genoemd.’

Abacadabra En inderdaad, op 2 februari 1956 noteert mijn tante ‘Wolletje Marianne: 80 steken opzetten, 20 toer dubbel breien, boordje 1 recht 1 averecht, dan 29 st. recht + 1 averecht, 140 toer armsgat. De rest heeft moeder in blokjes gebreid.’ Het lijkt abracadabra, maar tante Agnes was destijds handig met haar nieuwerwetse breimachine.

Behang op jute, een ideale muizenspeelplaats Wat niet genoteerd staat, maar gelukkig wel doorverteld wordt door haar broer Jaap, is het verhaal van tante Agnes als breiende muizendoder. Vóór de komst van de machine breide ze fanatiek met de hand. In het oude huis aan Het Buurtje waren de muren bekleed met behang op jute, dat was gespannen op houten tengels tegen de muur. De ruimte tussen behang en muur was een ideale speelplaats voor muizen.

In het boekje is te lezen dat ze voor al haar neefjes en nichtjes - en dat zijn er veel - iets breide: wolletjes, ballonbroekjes, luierbroekjes, slobbroekjes, truitjes, vestjes, rokjes en zelfs een matrozenpakje. Het hele patroon in haar ouderwetse schuinschrift beschreven, over steken en toeren, minderen en afkanten en de soort wol of katoen.

Dwars door het behang Agnes had een bloedhekel aan dat rondrennend ongedierte. Tijdens het breien loerde ze ingespannen naar de plek waar de onzichtbare muis zich bevond. Op het juiste moment nam ze een breipen in de aanslag en stootte die koelbloedig dwars door het behang in de muis. Ze werd daar gaandeweg heel handig in en spiesde zo menig muis aan haar breipen. Volgens Jaap breide ze na zo’n moord rustig verder, krabde met diezelfde breipen op haar rug of roerde ermee in haar koffiekopje. Ja, Sint had gelijk. Agnes vond veel plezier in breien.

Breipatronen vereisen een wiskundeknobbel Tussen de regels lees je de zuinigheid van toen: 9 januari 1958, trui Dory, van uitgehaalde terra wol. In de kantlijn staat: koud weer, windkracht 11. Kennelijk een strenge winter, want een maand erna schrijft ze naast de trui voor Ans: sneeuw tot de dakgoot. Het ging ook wel eens mis: Wim Boom (3x uitgehaald), vest Trees (door omstandigheden niet doorgegaan), trui Dick Witte, met een notitie van een jaar later: verbrand, overgebreid. Dat breipatronen een wiskundeknobbel vereisen

Ingeleverd voor de verhalenvertelmiddag 2016 van het Texelfonds door Marianne Witte

15

Algemene ledenvergadering Seniorenvereniging 2017 Op 17 februari 2017 hield Seniorenvereniging Texel in de kantine van de brandweerkazerne aan de Pontweg haar jaarlijkse algemene ledenvergadering. De belangstelling was hoog. Ruim 120 leden woonden de vergadering bij.

kascontrolecommissie voor het boekjaar 2017 geformeerd door Ingrid Zijlstra en Roelie Bakker.

Goedkeuring balans en exploitatierekening 2016 Naar aanleiding van een vraag vanuit de vergadering gaf Marijke Otten een uiteenzetting over de wijze, waarop het invullen van belastingaangiften voor het jaar 2016 door de vereniging zal worden opgepakt.

Ze legde daarbij de nadruk op het feit, dat er geen zaalruimte meer wordt gehuurd, maar dat de invulling door middel van huisbezoeken wordt geregeld. Ze verwees daarbij, naar het artikel op bladzijde 6 van Leef-Tijd 2017-1.

Tevens meldde ze naar aanleiding van een door Alfons Boom gestelde vraag ten aanzien van een bepaalde op de exploitatierekening 2016 vermelde post, dat de “invullers” jaarlijks een opleiding dienen te volgen, alvorens ze tot invulling van aangiften voor derden over mogen gaan. De bedoelde post is hier geheel aan toe te wijzen. De vergadering ging daarna unaniem over tot het goedkeuren van de balans en exploitatierekening 2016.

Verslag van de vergadering d.d. 13 oktober 2016 Het verslag van de in Stayokay gehouden vergadering van 13 oktober 2016 werd zonder op- of aanmerkingen goedgekeurd en daarna definitief vastgesteld. Naar aanleiding van het verslag werden geen vragen gesteld.

Het bestuur maakte van de gelegenheid gebruik om aan te geven, dat er binnen de vereniging ruim gebruik gemaakt wordt van de diensten van vrijwilligers. Alleen

Goedkeuring van de begroting 2017 Penningmeester, Ineke Kuipers, meldde dat de vereniging momenteel 530 leden telt en gaf aan de hand van de begroting 2017 aan, dat hierdoor meer contributie kon worden begroot, dan oorspronkelijk kon worden aangenomen. Ze meldde dan ook, dat het boekjaar 2017 naar verwachting positief afgesloten zal kunnen worden.

ligt de gemiddelde leeftijd van die vrijwilligers wat aan de hoge kant. Het bestuur is dan ook daadwerkelijk op zoek naar jongere vrijwilligers.

Tevens kon gemeld worden, dat het bedrag van 1.500,euro dat indertijd ten behoeve van het blad Leef-Tijd door ANBO, afdeling Texel op een aparte spaarrekening was geparkeerd en door de landelijke ANBO-organisatie in september 2015 werd geblokkeerd, dankzij intensieve samenwerking tussen de Seniorenvereniging Texel en de Stichting Welzijn Texel toch ter beschikking van beide organisaties was gekomen.

De voorzitter riep de aanwezigen op zich als vrijwilliger bij bijvoorbeeld de kerstmaaltijd, de paasbrunch en dergelijke aan te melden.

Bestuursverkiezing Aftredend, niet herkiesbaar, Gonda Dijksma. Het bestuur had Marian Zegers bereid gevonden de openvallende plaats aan de bestuurstafel in te nemen. Andere kandidaten hadden zich niet gemeld. De vergadering benoemde Marian unaniem tot bestuurslid van de vereniging.

Daardoor konden de Seniorenvereniging en Stichting Texels Welzijn in 2017 overgaan tot verrekening van de gezamenlijke kosten van het blad Leef-Tijd over de periode 2014 t/m 2016.

Verslag kascontrolecommissie Namens de kascontrolecommissie verklaarde Martha de Graaf, dat de boekhouding van de vereniging gecontroleerd en akkoord bevonden was.

Penningmeester, Ineke Kuipers, kon de vergadering dan ook meedelen, dat hierdoor na het opstellen van de begroting 2017 een bedrag van bijna 1.600,- euro in de boeken kon worden bijgeschreven. Met deze financiële meevaller was in de begroting 2017 nog geen rekening gehouden.

Martha de Graaf was aftredend en niet herkiesbaar. In haar plaats benoemde de vergadering Roelie Bakker als lid van de kascontrolecommissie. Hierdoor wordt de

Tekst en foto: Willem Vlas 16

Verpleeghuiszorg Roelie Bakker vroeg aandacht voor het feit dat er voor veel oudere Texelaars, die intensieve zorg nodig hebben en daardoor niet meer zelfstandig thuis kunnen wonen, geen plaats in het verpleeghuis op Texel blijkt te zijn. Zij vroeg zich af, wat de Seniorenvereniging in dit opzicht zou kunnen betekenen. Deze vraag was voor Cees Hoogerheide reden om aan te geven, dat verpleeghuiszorg onder de wet langdurige zorg valt. Dit is landelijke wetgeving.

Verpleeghuiszorg valt dus niet onder de gemeentelijke taken. Lokaal is sturing vrijwel onmogelijk.

bestuur de leden opgeroepen zich te melden als lid van een op te richten klankbordgroep, die aan het bestuur voorstellen zou kunnen doen ten aanzien van belangenbehartiging voor de leden.

Daar is helaas maar één reactie op binnengekomen. Het bestuur vermoedt, dat de term klankbordgroep - achteraf bezien - iets te zwaarwegend is. Roelie Bakker stelt voor in plaats van klankbordgroep het begrip ideeëncommissie te hanteren en dan niet alleen uit te gaan van belangenbehartiging, maar ook van de andere activiteiten binnen de vereniging. Het bestuur neemt dit voorstel over en geeft aan, dat gegadigden zich rechtstreeks bij Roelie Bakker kunnen melden. Reeds tijdens de vergadering bleken leden er nu wel voor te voelen om tot de commissie toe te treden.

Roelie reageerde hierop door te melden, dat zij - als toenmalig voorzitter van de patiëntenraad van het verpleeghuis op Texel - van de huidige manager, Victor van Dijk, een toezegging had gehad, dat nieuwbouw van het verpleeghuis op Texel wellicht tot de mogelijkheden zou kunnen behoren. Helaas gaat de heer van Dijk Omring binnenkort verlaten. Hij gaat een nieuwe uitdaging aan.

Vanuit de vergadering werd voorgesteld om de opvolger of opvolgster van de heer Van Dijk voor een volgende algemene ledenvergadering uit te nodigen, om uit te leggen welke reële plannen er ten aanzien van het verpleeghuis op Texel in het vat zitten. Het bestuur van de vereniging heeft daarop toegezegd te bezien, of dit voor de in 2018 te organiseren algemene ledenvergadering gerealiseerd zal kunnen worden.

Presentatie over brandpreventie Na de pauze verzorgde Dick Jongeneel, binnen de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord Expert Brandveilig leven, zijn presentatie “Invloed van vergrijzing op brandveiligheid” (De presentatie is verwerkt tot een apart artikel, zie de pagina’s 4 t/m 6 van deze uitgave van Leef-Tijd.

Red.).

Voorafgaande aan deze presentatie gaf Dick Jongeneel aan, dat het hulpverleningsgebouw aan de Pontweg niet alleen onderdak biedt aan de hulpverleningsdiensten, maar dat het tevens een dependance is van het gemeentehuis. Hier staan de servers voor de back-up van de gemeentelijke gegevens. Tijdens rampen kan het gebouw als commandopost worden ingezet en biedt het de mogelijkheid voor de afdeling Burgerzaken van de gemeente Texel om bij calamiteiten de werkzaamheden gewoon voort te kunnen zetten. Hij bood de aanwezigen de gelegenheid om na de presentatie zich door het gebouw te laten rondleiden. Hiervan werd ruimschoots gebruik gemaakt. De bijeenkomst werd afgesloten met de traditionele lunch.

Klankbordgroep wordt ideeëncommissie Tijdens de in november 2016 gehouden algemene ledenvergadering hadden enkele leden aangeven liever te zien, dat de vereniging zich meer aan belangenbehartiging op Texel zou wijden. Het bestuur had toen aangegeven, dat bestuursleden van de vereniging al zitting hadden genomen in verschillende klankbord- en adviesgroepen. Zo is de vereniging momenteel vertegenwoordigd in het overleg met betrekking tot de Texelhopper, de Adviesraad Sociaal Domein en de patiëntenraad van het Verpleeghuis Texel. Naar aanleiding van die op 13 oktober 2016 geuite wens had het

Tekst en foto: Willem Vlas

17

Stichting Present Den Helder & vestiging Texel Weer een vaste verplichting?

Neen, uw aanbod is telkens eenmalig. Iedere keer als u gelegenheid heeft om ons te helpen meldt u zich. Wij bereiden dan in overleg met u een project voor en u voert deze met uw groep uit. Niet meer en niet minder!

De komst van de Wmo 1 en 2, waarbij senioren geacht worden langer zelfstandig te blijven wonen of met een geestelijke of lichamelijke beperking juist zelfstandig te gaan wonen, wordt door velen als positief ervaren.

Helaas geldt dit niet voor iedereen. Door een gebrek aan financiën, de toenemende zorgkosten, het ontbreken van familie of andere naasten, kunnen sommige niet meer hun huishouden of hun tuin onder controle houden. Helaas loopt een dergelijk situatie snel uit de hand. De hulp van een groep vrijwilligers is dan goud waard!

Voor wie = Hulpvraag Wij bieden onze hulp aan naar aanleiding van een hulpvraag van ambulante medewerk(st)er van een maatschappelijke organisatie zoals GGZ, Brijder, GGD Vangnet & Advies, Omring, Texels Welzijn, Sociaal wijkteam gemeente Texel, Parlan, et cetera. Zij begeleiden eilandbewoners die het ontbreekt aan financiën en/of gezondheid en/of een sociaal netwerk.

Visie Stichting Present wil vanuit een christelijk sociale basis een maatschappelijke beweging op gang brengen waar-

Met wie = Aanbod van groep Present werkt aanbodgericht. Dit houdt in dat wij eerst groepen vrijwilligers zoeken, voordat we deze matchen met een hulpvraag. Dus geen groepen, geen hulp. Present werkt met groepen vanaf twee personen tot … dat bepaalt u.

Samen met je vrienden, gezin, familie, bijbelstudiegroep, fietsclub, bedrijfsteam, schoolklas etc. maak je voor mede eilandbewoners op een dag echt een verschil. Daarnaast is niet alleen de bewoner hiermee geholpen maar ook de ambulante medewerk(st)er kan hierna betere zorg bieden.

Met wie= Individu Bovenstaande lezend denkt u, ik zou graag eilandbewoners willen helpen, maar ik heb geen groep om het samen mee te doen. In dat geval kunt u zich ook gewoon als individuele vrijwilliger aanmelden. Van deze individuele vrijwilligers maken wij dan weer een groep!

bij mensen het normaal vinden om zorg te dragen voor elkaar. In april 2011 is Present vestiging Texel officieel van start gegaan.

Werkzaamheden Present Texel biedt eenmalige praktische hulp aan, aan eilandbewoners, die zelf niet meer de mogelijkheden hebben hun huis of tuin op orde te houden. Daarnaast ondernemen we sociale activiteiten met bewoners van zorginstellingen. De praktische hulp bestaat uit bijvoorbeeld het: ontruimen / schoonmaken / schilderen / sauzen van huizen en het opruimen / snoeien / onderhoudsvriendelijk maken van tuinen en/of plaatsen van schuttingen.

Kijk voor meer informatie op de site www.stichtingpresent.nl/texel Hier kunt u zich ook aanmelden als groep of individu.Of neem telefonisch contact met ons op door te bellen naar 06 - 29331111 En natuurlijk geven wij graag een presentatie over ons werk aan uw vereniging, kerk, bedrijf, et cetera.

Voor vragen of verdere informatie kunt u ook contact opnemen met Texels Welzijn: tel. 312696, mail welzijn@texelswelzijn.nl , loop binnen in De Buureton of tijdens de wekelijkse inloopspreekuren in ieder dorp.

Activiteiten De sociale activiteiten bestaan uit het organiseren van bijvoorbeeld wandelingen / dagje uit / het spelen van spelletjes / samen eten et cetera met bewoners van zorginstellingen of andere kwetsbare eilandbewoners.

Het speciale aan de werkwijze van Present is dat zowel de praktische als sociale activiteiten altijd in groepsverband worden uitgevoerd.

Tekst en foto: Herman Dubbeldam, algemeen coördinator, Present Den Helder & vestiging Texel.

Present Texel is mede mogelijk gemaakt door: TESO, Texelfonds, Oranje Fonds, Het Boelhuys, Stichting Samen één Texel en gemeente Texel.

18

Familie-restaurant

Alle dagen geopend!

Kikkertstraat 19 De Cocksdorp Tel. 316547

Uitvaartcentrum Texel Uitva Vo een uitvaart Voor naar uw wens

Beatrixlaan 1, 1791 GA Den Burg Beatrixlaan 1, 1791 GA31Den Burg Telefoon (0222) 52 41 Telefoon (0222) 31 52 41 info@notariskantoortexel.nl

info@notariskantoortexel.nl

Ook met vragen over een persoonlijke invulling kunt u bij ons terecht.

de de notaris notaris op op texel texel

Wij werken samen met alle verzekeringsmaatschappijen.

Mark en Yolanda Pijper Bernhardlaan 147, Den Burg Tel. (0222) 310 168 Mobiel (06) 51 283 246

www.uitvaartcentrumtexel.nl

Advies, notariële akten en meer!

Advies, notariëleenakten en meer!

Voor particulier ondernemer

Voor particulier en ondernemer Bezoek ook onze website

Bezoek ook onze website

www.notariskantoortexel.nl

www.notariskantoortexel.nl

Lange Ben IJS PATAT VIS De Cocksdorp

www.langeben.nl

Beatrixlaan 1, 1791 GA Den Burg

/langebentexel

Tel. 0222 - 31 22 50 - www.absgraafspuiterij.nl EA5 envelop 220x156mm.indd 1

Het adres voor uw catering.

Kom ook eens kijken in onze nieuwe lunchroom.

Nikadel 30-32, De Koog, www.slagerijdeboer.nl

RENTENAAR ERKEND OPEL REPARATEUR

Bernhardlaan 200,  318000, www.opelrentenaar.nl

Kaasboerderij „Wezenspyk”

ij r e d r e o b e z n o f e e Bel Echte Texelse Boerenkaas van koeien-, schapen- en geitenmelk.

Hoornderweg 29 (halverwege Den Burg – Den Hoorn)

www.wezenspyk.nl

T(D)exelse kwajongens “Zullen we vanmiddag naar het strand gaan” vraagt mijn vriendje Dirk ‘s morgens op het schoolplein “misschien is er wat te vinden voor ons vlot” - het was al lang een droom van ons een vlot te bouwen en daarmee in de tochten te gaan varen en misschien wel in de haven -.

Eerst kunnen we met onze laarzen aan nog wel door de uitrollende golven heen, maar later kletst het water al tegen de zandmuur van het duin omhoog. We proberen om, als er een golf aankomt, snel voorbij zo’n steil stuk te rennen en in de volgende laagte van het strand af te komen.

Er had die nacht een zware noordwesterstorm gestaan.

Dijkwachten waren de hele nacht in touw. Noordwester, dat betekent afslag van de duinen, maar ook kans op een goede jut. De storm is nu een beetje geluwd en vanmiddag is het laag water.

Haast is geboden Hans is van ons de traagste en als we na zo’n roller omkijken, zien we hoe hij zich in de opkomende golf nog net staande weet te houden. We moeten lachen om hoe hij daar met de planken nog in zijn handen staat te klapwieken, om toch maar zijn evenwicht te bewaren.

Jammer, dat hij daarbij zijn planken verliest. Die zijn in no time in de golven verdwenen. Zonde! We helpen hem bij het uittrekken van zijn natte laarzen, maar gaan dan weer gauw verder, want het water komt snel op.

Op weg Met z’n vieren stappen we na schooltijd op de fiets, om tegen een nog altijd stijve bries in naar Westerslag te

En ja hoor, dan krijgt Theo een voltreffen, hij staat tot zijn middel in het zeewater. Het lijkt nu wel of de golven elkaar steeds sneller opvolgen. Het geluid van de rollers klinkt ook onheilspellender. De planken leggen we maar onder het helm in de duinen. We moeten eerst zien, dat we zelf zo snel mogelijk bij Westerslag komen. Voor het zover is ontloop ik zelf ook het onheil niet; als ik voor een lang steil stuk een dubbele afstand moet afleggen achterhaalt de golf mij. Ik voel het water bij mijn laarzen omhoog komen en over de rand naar binnen lopen “gadver.... natte poten”.

Morgen weer een dag.

Als we bij Westerslag zijn, hebben we allemaal een nat pak. We stappen op de fiets. Het is donker. Niemand zegt wat. Alleen voor we naar huis gaan, spreken we nog wel met elkaar af: “Morgen halen we die planken op”.

gaan. De zware wolkenlucht is wel wat lichter geworden, maar de zee is nog altijd woest en donker. De afslag is enorm. Duinen zijn veranderd in steile zandwanden en alleen waar eerder een diepe duinpan is geweest, kun je nog vanaf het strand in de duinen komen. Onze stemming is opperbest; we zijn op avontuur.

Peter Bakker

Er lag genoeg Al gauw vinden we een paar mooie baddings, goed voor het frame van het vlot, maar veel te zwaar om de hele tijd mee te lopen sjouwen. Die moeten maar naar een veilige plek in de duinen; die halen we later wel op. We hebben geluk, want we vissen de ene na de andere plank uit het water, mooi voor het dek. Terwijl we verder lopen, zijn we in gedachten helemaal bij het bouwen van ons vlot. Pas als de last van de planken wat zwaar begint te worden, keren we om.

Wassend water En dan zien we, dat dat nog snel moet ook, want het water is al weer aan het stijgen. Het is net of het nauwelijks laag is geweest. Het strand is nog maar smal en er zijn alweer rollers die tegen de duinen aan lopen.

20

55-plussers en alcohol ken. Zodra iemand gestopt is met alcohol drinken, is een depressie te behandelen met psychische begeleiding en eventueel medicatie. De behandeling van een depressie heeft weinig effect als iemand doorgaat met overmatig alcohol drinken.

Als iemand antidepressiva gebruikt en alcohol drinkt, zal de medicatie niet optimaal werken. Advies is hooguit af en toe één of twee glazen alcohol te drinken, maar liefst helemaal niet. Als iemand last heeft van somberheid en neerslachtigheid en hulp nodig heeft bij het stoppen met alcohol drinken, is online hulp als www.alcoholondercontrole.nl geschikt. Als iemand echt een depressie heeft en flink alcohol drinkt, is een andere vorm van hulp waarbij zowel het alcoholgebruik als de depressie aangepakt wordt waarschijnlijk beter.

Dat kan via Brijder: www.brijder.nl. www.mirro.nl Zelfhulp voor ouderen en alcohol. Deze online zelfhulpmodule maakt 55-plussers bewust van hun alcoholgebruik en de voor- en nadelen daarvan.

De module is gratis, anoniem en actiegericht. De deelnemer leert meer over eigen drinkgewoonten en valkuilen en hoe je omgaat met sociale druk. De module begint met een zelftest.

Steeds meer 55-plussers drinken te veel alcohol. De verwachting is dat het aantal ouderen met een alcoholproblematiek toeneemt. Als je toch al alcohol drinkt, kunnen er verschillende aanleidingen zijn voor problematisch drinken: niet meer werken, de kinderen uit huis, een partner die ziek wordt of komt te overlijden en veranderende vriendschappen.

Risico’s 55-plussers verdragen alcohol slechter door: veranderingen in de vet- en vochtverhouding in het lichaam, de verminderde werking van lever en nieren, een verminderde weerstand. Dezelfde hoeveelheid alcohol bij 55-plussers leidt tot verschillende lichamelijke klachten. Vanwege de negatieve effecten van alcoholgebruik op de gezondheid, wordt ouderen geadviseerd om niet meer dan één standaardglas per dag en twee dagen in de week liefst helemaal geen alcohol te drinken.

Slaap- en kalmeringsmiddelen De combinatie van alcohol met slaap- en kalmeringsmiddelen is een gevaarlijke, die tot sufheid, tragere reacties, onscherp zien en roekeloosheid kunnen leiden.

Meestal weten ouderen dit niet. Ouderen met gezondheidsproblemen en ouderen die medicijnen gebruiken, dienen extra voorzichtig te zijn met alcohol. Alcohol kan de werking van medicijnen teniet doen of beïnvloeden. Het is raadzaam om altijd te controleren wat de bijsluiter vermeldt over de combinatie met alcohol.

Raadpleeg bij twijfel de huisarts of apotheker.

www.alcoholondercontrole.nl Dit programma is een 100% online programma. De deelnemer kan eerst een zelftest doen waarna advies gegeven wordt. Verwijzing voor de huisarts wordt door het programma zelf aangevraagd waarna het programma vergoed wordt door de zorgverzekeraar. Het programma duurt 12 tot 16 weken, afhankelijk van het eigen tempo. Men krijgt hulp van een vaste online behandelaar. Online opdrachten maken onderdeel uit van het programma. Programma’s bij Brijder. De cliënt bespreekt met de behandelaar wat hij/zij in het gebruik of gedrag wil veranderen en hoe iemand dit gaat aanpakken. Dit komt in een individueel herstelplan. De cliënt kiest voor een individuele aanpak of een groepsbehandeling. Een deel van de behandeling doet iemand thuis achter de computer. Afhankelijk van de hulpvraag kunnen 5 tot 12 gesprekken volstaan.

Verslaving gaat vaak samen met andere psychische problemen, zoals depressie, ADHD en angststoornissen.

Het kan zijn dat iemand dan meer zorg nodig heeft, die ook geboden wordt, soms in samenwerking met een ketenpartner. Als het nodig is, helpt Brijder ook op het gebied van wonen, werken, leren, financiën en relaties.

Als iemand ineens stopt met het gebruik van alcohol of drugs, kan die persoon last krijgen van ontwenningsverschijnselen. Brijder begeleidt bij het afkicken.

Iemand kan ontgiften in de eigen leefomgeving, zowel individueel als in groepsverband, maar ook in een kliniek. Voor meer informatie en aanmeldmogelijkheden: www.brijder.nl Gratis advies voor uzelf of iemand anders? preventie@brijder.nl of 088 - 358 22 60

Meerdere factoren Overmatig alcohol drinken kan ervoor zorgen dat iemand zich lusteloos en somber voelt. Bovendien leidt overmatig alcohol drinken vaak tot problemen, zoals relatieproblemen, slecht slapen of problemen op het werk. Die problemen kunnen ook weer voor somberheid zorgen. Die somberheid kan een depressie worden als iemand doorgaat met overmatig alcohol drinken. Alcohol drinken lijkt in eerste instantie een positief effect op de depressie te hebben. Alcohol heeft een verdovend effect en kan ervoor zorgen dat iemand zich minder somber en neerslachtig voelt, dat iemand minder piekert en makkelijker relativeert. Voor het verdovende effect van alcohol treedt tolerantie op: iemand heeft steeds meer alcohol nodig om de gevoelens te onderdrukken. Bovendien kan iemand door alcohol ook somber, futloos en neerslachtig worden. Op lange termijn kan iemand daardoor in een negatieve spiraal komen: men voelt zich depressief, verdooft dat met alcohol drinken, wordt depressiever, gaat meer alcohol drinken, waardoor men nog depressiever wordt.

Bij de meeste mensen die overmatig alcohol drinken verdwijnt de depressie als ze stoppen met alcohol drin21

Waarom komen zij?

Veel mensen menen dat Nederland veel geld in ontwikkelingshulp steekt. Het budget voor 2016 was ongeveer 5 miljard euro. Daarvan was 1,2 miljard bedoeld voor de opvang van asielzoekers in Nederland. Een half miljard was gereserveerd voor exportsubsidies voor het Nederlandse bedrijfsleven. Voor hulp in de derde wereld bleef over zo’n 3,3 miljard euro, ongeveer 200 euro per hoofd van de bevolking. Dit is het geld dat Nederland in de derde wereld investeert om armoede te bestrijden, de ontwikkeling van arme landen te stimuleren en om noodhulp bij grote rampen te geven. Of dit veel geld is of niet, moet iedereen maar zelf beoordelen. Maar ik wil nu wat meer aandacht te geven aan de context.

aan een regering in een derdewereldland, gebeurt dat tegen hoge rentetarieven; vaak 10 % en meer. Als een land bijvoorbeeld € 1000,- leent tegen 10 % en het betaalt elk jaar € 100,- af, dan heeft dat land na tien jaar € 1000,- rente betaald, een bedrag gelijk aan de oorspronkelijke lening, terwijl die lening er nog steeds onverkort staat. Landen zouden natuurlijk meer kunnen betalen, maar in de moeizame praktijk van een gemiddeld arm land lukt dat te vaak niet. En dus blijft de bank rentes ontvangen over een lening die in de vorm van rente feitelijk al lang is terugbetaald. Economen noemen dat rentestapelen, rente op rente, elk jaar opnieuw rente betalen zonder dat de schuld vermindert. Daarbij komt de rente op leningen die alleen aangegaan worden om eerdere schulden te kunnen aflossen. Een Braziliaanse econome zei me ooit dat dit een nieuwe, maar zeer verhulde vorm van pure uitbuiting was.

Wegvloeiende winsten Eenzelfde verhaal kan verteld worden over de investeringen van bedrijven. Arme landen die op zoek zijn naar ontwikkelingsmogelijkheden, ontvangen deze bedrijven met open armen. Zij staan hun toe - kunnen vaak ook niet anders - om te investeren tegen uiterst gunstige voorwaarden. Het land biedt de benodigde grond vrijwel gratis aan, betaalt de benodigde infrastructuur, biedt lage belastingtarieven en ruime mogelijkheden om winsten terug te laten vloeien naar het hoofdkwartier in het Noorden. Vaak al na korte tijd blijken de wegvloeiende winsten veel groter te zijn dan de bedragen die het land ontvangt in de vorm van lonen en belastingen. De bedrijven die zo weinig mogelijk belasting betalen in het land waarin zij investeren, willen liever ook geen belasting betalen over de weggevloeide winsten. Dus worden die belastingen via allerlei belastingconstructies legaal of illegaal vermeden of ronduit ontdoken. De Panama Papers hebben daar onlangs een boekje over open gedaan, waarbij duidelijk is aangetoond dat juist Nederland dat zich altijd zo op de borst klopt over zijn vrijgevigheid op

Zuid financiert Noord Dagelijks gaan er enorme geldstromen heen en weer tussen Noord en Zuid. Binnen dit kader is ontwikkelingshulp (zowel onze hulp als alle internationale hulpgelden bij elkaar opgeteld) maar een heel bescheiden post. Heel veel meer geld investeren banken in de vorm van leningen en bedrijven op zoek naar grondstoffen en nieuwe afzetmarkten. Deze investeringen worden niet gedaan met het oog op hulp, maar om eraan te verdienen, waar op zich ook niets mis mee is. Ongetwijfeld dienen deze investeringen ook de ontwikkeling van menig derde wereldland. En toch deugt er iets niet aan deze geldstroom richting het Zuiden. Wat vrijwel niemand zich realiseert dat er veel meer geld stroomt van Zuid naar Noord dan andersom. Feitelijk kan geconstateerd worden het arme Zuiden het rijkere Noorden financiert. Hoe kan dat? Kort gezegd door schuldaflossing en rentebetaling, door belastingontwijking en -ontduiking, door het terugvloeien van winsten en door ruilvoetverslechtering.

Schuldaflossing en rentebetaling Als banken, inclusief IMF en de Wereldbank, geld lenen 22

het terrein van ontwikkelingshulp, een grote rol speelt in het vermijden of ontduiken van belastingen over winsten die bedrijven behalen in arme landen.

ven zij komen, terwijl zij weten dat hun kansen op blijven slecht zijn? Mensen doen dat, omdat zij vanuit hun perspectief geen keus hebben. De kleine boer die elk jaar meer produceert, maar toch zijn schuld niet kan aflossen en failliet gaat, vlucht weg, omdat hij niet genoeg meer heeft om voor te blijven. Hij vlucht, omdat hij net als wij droomt over een beter leven voor zichzelf en zijn kinderen. Hij vlucht naar Europa, omdat hij hoopt dat hij daar een kans krijgt en al is die kans klein, zij biedt een beter perspectief dan wat zijn eigen land hem heeft te bieden.

Zij zijn economische vluchtelingen die de internationale economie niet begrijpen, die niets weten van de reusachtige kapitalen die vanuit hun landen wegvloeien naar het Noorden, maar die elke dag zien dat zij en wat zij produceren minder waard worden. Moeten wij dan al die mensen maar laten komen? Hoe ruimhartig wij ook zouden willen zijn, op de duur is dat onhoudbaar. De enige uitweg is dat wij de voorwaarden voor ontwikkeling in hun landen sterk gaan verbeteren. En dat betekent dat de schuldenlast verlicht en soms kwijtgescholden moet worden, dat bedrijven serieus belasting betalen in de landen waar zij investeren en dat onze regeringen belastingvermijding en belastingontduiking keihard aanpakken. En het wordt ook tijd dat wij reële prijzen betalen voor de producten die arme landen produceren. Misschien dat dit betekent dat wij in onze welvaartsontwikkeling een stapje terug moeten doen, maar het betekent ook dat mensen daar minder reden hebben om weg te vluchten. En dat is toch ook wat wij willen. Na 60 jaar ontwikkelingshulp moet geconcludeerd worden dat het ontwikkelingsbeleid van de arme landen gefaald heeft, maar dat de rijke landen minstens evenzeer, zo niet meer gefaald hebben en zij ook veel meer verantwoording dragen voor wat er in het Zuiden misgaat dan zij willen zien. De enorme geldstroom van Zuid naar Noord zal omgekeerd moeten worden, willen de landen daar ooit een kans op echte ontwikkeling kunnen krijgen. Zolang dit niet gebeurt, zullen zij blijven komen.

Ruilvoetverslechtering Ook de ruilvoetverslechtering pakt negatief uit voor de arme landen. De ruilvoet geeft de hoeveelheid producten aan die een land moet exporteren om een bepaalde hoeveelheid producten te kunnen importeren. De ruilvoet verslechtert als je meer producten moet exporteren om eenzelfde hoeveelheid producten te kunnen importeren.

Concreet, een boer produceert 100 ton koffiebonen voor Douwe Egberts in Nederland. Met het bedrag dat hij ervoor ontvangt, kan hij een tractor uit Nederland importeren. Na een paar jaar blijkt hij voor diezelfde tractor 150 ton te moeten produceren. Dat betekent een ruilvoetverbetering voor Nederland, maar een substantiële ruilvoetverslechtering voor de boer. En zo gaat het met talloze grondstoffen en landbouwproducten die arme landen exporteren. Ook al produceert zo’n land elk jaar meer, door deze ruilvoetverslechtering blijft het even arm of wordt het zelfs armer. Er wordt vaker gesproken over het falend ontwikkelingsbeleid van arme landen, alsof ze daar allemaal zelf schuldig aan zijn en ontegenzeggelijk zijn er verwijtbare redenen zoals corruptie, slecht beleid of ordinair geweld. Maar er wordt niet bij gezegd dat elk ontwikkelingsbeleid, of het nu goed of slecht gefundeerd is, ten diepste gefrustreerd wordt door de handelwijzen van het rijke Noorden dat woekerrentes rekent, weinig of geen belasting betaalt, winsten vrijelijk laat wegvloeien (in eigen zak steekt) en steeds meer geld vraagt voor de producten die zij exporteren. In deze context is ontwikkelingshulp een doekje voor het bloeden, je kunt ook zeggen een sigaar uit eigen doos.

Gebrek aan perspectief Waarom komen zij? Met deze vraag begon ik. Waarom komen mensen uit arme landen zo graag naar Europa, waarom betalen zij grof geld aan mensenhandelaren en riskeren zij hun leven in wankele bootjes, waarom blij-

Kees Dekkers

23

Over iefie en afie

BRAND

We zaten op die bewuste vrijdagavond rond zeven uur nog te eten toen we de sirenes hoorden. Brand bij de Autocentrale aan het Schilderend, ontdekte T. met behulp van internet al snel. Fik in het buurtje waar we best lang hebben gewoond. Na de maaltijd naar binnen te hebben gepropt, stond hij met een ruk op. ‘Jij wilt vast wel even een rondje,’ hoorde ik hem tegen de hond zeggen. Terwijl ik de deur hoorde dichtslaan, keek ik op Facebook. Er verscheen onmiddellijk een foto waarbij je de vlammen door het dak zag slaan. Oh mijn god. Dat was raak, wat erg. Omdat ik het tegenovergestelde van een ramptoerist ben - het is toch verschrikkelijk om iemand z’n hele hebben en houwen in de fik te zien staan, het zal je zélf overkomen - bleef ik waar ik was.

Brand heeft T. altijd als een magneet getrokken. Ik heb

om. ‘Je doet je best maar,’ kon ik nog net denken, want ik sliep binnen een paar seconden weer de slaap der rechtvaardigen. De moeder van T. had er ook moeite mee. Zij had bijvoorbeeld geen enkel begrip voor de urgentie van de meldingen. Als zij op bezoek was en de pieper ging af, riep zij tegen de rug van haar rennende zoon ‘Maar je hebt je taartje nog niet op!’ En niet zonder verontwaardiging tegen mij: ‘gaat dit zomaar?’ Nou heb ik er nooit een geheim van gemaakt dat ik liever had gezien dat hij bijvoorbeeld bij de figuurzaagclub was gegaan. Gewoon op dinsdagavond van acht tot tien, stukken overzichtelijker. Dat standpunt ontmoette niet altijd evenveel begrip in brandweerkringen. Als brandweervrouw diende je bij een melding op te staan en de zaken zo te regelen dat je man zo snel mogelijk de deur uit kon vliegen. Er waren vrouwen die zelfs de fiets uit de schuur gingen halen.

Ook diende je op je man te zitten wachten als hij moegestreden thuis kwam. Nou, ik dacht het toch niet, geen seconde van plan. Maar op de momenten dat het erop aan kwam, zat ik tot m’n eigen verbazing wel midden in de nacht beneden in de kamer. De aard van de melding had me dan blijkbaar al ongerust gemaakt, want de hulp van de brandweer werd ook ingeroepen bij vreselijke ongelukken. Soms met dodelijke afloop, waarbij je de slachtoffers kende. Iets wat je op Texel natuurlijk al gauw hebt.

In die dagen was er nog geen enkele nazorg. Na het parkeren van de auto in de kazerne togen de mannen zonder te praten op huis aan, waar ze de beelden natuurlijk niet van hun netvlies kregen. Kijk, dan is het natuurlijk fijn als er thuis iemand wakker is, waar je je verhaal aan kwijt kunt. Gelukkig schijnen de zaken op emotioneel gebied bij de brandweer tegenwoordig stukken beter geregeld te zijn. Er waren ook feesten. Een keer zijn we met het hele korps van Texel naar Terschelling gevaren. Daar werden tandems gehuurd om wat van het eiland te kunnen zien. Jan Geus en Dora besloten ook een rondje te gaan toeren. Jan voorop, Dora erachter. Na genoeglijk het eiland te hebben verkend werden de tandems aan de kant gezet. Jan stapte af op de manier zoals mannen dat doen en maaide, met één been hoog zijwaarts geheven, Dora finaal van haar plek. Tja. Dat zijn dan van die dingen die je bij blijven van zo’n dag. Ik zal zeker niet ontkennen dat ik blij was toen Toon er mee stopte. Nooit meer alleen na twaalf uur op Oudjaarsavond, nooit meer denken ‘waar is hij nou toch, hij zat een paar uur geleden nog in z’n schuur’, nooit meer midden in de nacht alleen in bed slapen met een niet afgesloten buitendeur, want het omdraaien van een slot kost maar tijd...

Maar we hadden het over de afschuwelijke brand bij Bokkie. Tegen tien uur wordt de hond opnieuw aangelijnd en richting Schilderend geloodst. Want helemaal óver gaat het bij T. nooit, ben ik bang.

daar nooit veel van begrepen. Vlammen jagen mij angst aan. Daar ga je niet naar toe, integendeel, je maakt dat je wegkomt. Toen hij ergens in de jaren 80 lid werd van de vrijwillige brandweer, was hij dan ook in z’n element.

Ik volgde het met verbazing. Als we het hogerop zochten werden schone sokken en ondergoed alvast naast het bed klaar gelegd. Schoenen ook, met de neuzen in de looprichting van de deur. Aanvankelijk werd de brand aangekondigd door middel van een zogeheten ‘knorrepot’, een apparaat dat een vreemdsoortig geluid uitstootte. In later jaren maakte dit onding - je werd er wakker van en dat heb ik altijd als een inbreuk ervaren -plaats voor de ‘pieper’. De schrik waarmee ik bij de eerste melding via die pieper overeind schoot, staat me nog levendig voor de geest. Welke kerel stond er nu in godsnaam midden in de nacht in onze slaapkamer te roepen dat er brand was in een of andere container! Verontwaardiging streed met schrik en terwijl ik bij de wereld begon te komen, stond T. al naast het bed te huppen om in z’n sokken te komen. Maar alles went en het duurde niet lang voor ik zelf pieperdiensten kreeg bij de krant en we er dus samen ‘s nachts uit moesten als er wat loos was. Je kunt het maar treffen... Afhankelijk van de melding draaide ik me, als ik geen dienst had, weer lekker

Margreet Berndsen

24

Revisie van het orgel Op een zonnige winterdag mag ik een kijkje komen nemen bij de “revisie” van het orgel van het Hoornder kerkje. “Restauratie” mag ik het van Klaas Koelewijn, die het werk uitvoert, niet noemen; dan zou het orgel helemaal moeten worden afgebroken en weer opnieuw opgebouwd. Nu gaat het om een uitgebreide schoonmaakbeurt en revisie van het pijpwerk. “ En dat was nodig ook” vult Arie Abbenes aan; “alles stond schots een scheef, het was net een verwelkte bos bloemen”.

plaats in Zaandam gegaan”. Arie laat zien hoe de pijpen keurig op lengte verzameld zijn in kisten, register bij register. Ik kan nu ook zien dat praktisch alle pijpen zijn gereviseerd, vooral de voeten, die scheef gestaan hadden en de bekers met scheuren er in. Arie: “Die scheurtjes komen voor het merendeel van het stemmen, waarbij de pijpen, die van heel dun materiaal gemaakt zijn, worden opgerekt. De grote frontpijpen hebben extra versterking gekregen voor meer stabiliteit en meer toonvastheid. De houten pijpen waren nog in goede staat. Het hele orgel is wel met een impregneermiddel behandeld tegen houtworm”. “Zo’n oud orgel is helemaal mechanisch, hoe was het met al de houten windladen en overbrengingen” vroeg ik. Klaas: “Op een kleinigheidje na, was alles nog in orde.” Arie: “Ik hoorde al langer een fluittoon, die ik maar niet thuis kon brengen”. Dat bleek te komen door een flinke naad bij de aansluiting van het windkanaal op de lade, maar de windladen zelf, de stevels, de slepen, alles werkte nog zoals het gemaakt is. Ook het sekreet” Sekreet?” “Ja”, legt Klaas uit, “dat is het binnenste van een orgel, de verdeling van de aangeblazen lucht over de registers. Arie is als organist heel blij met deze schoonmaak: “De windmachine zorgt namelijk niet alleen voor het verspreiden van lucht, maar ook van stof”. Het hele mechaniek is nu weer gangbaar gemaakt: de slepen en de abstracten, dat zijn de horizontale- en verticale bedieningen van de registers, en de ventielen zijn nu allemaal weer open. Het orgel speelt er lichter door en het heeft weer zijn oorspronkelijke volle klank. Nog even en dan is het werk klaar, dan kunnen de kerkgangers uit Den Hoorn weer wekelijks genieten van hun orgel onder de handen van hun organist Piet Plug.

Ik vraag nog aan Arie of het nog in de planning ligt voor belangstellenden een orgelconcert te organiseren? Arie zegt een beetje mysterieus, maar geheel in stijl: “Het zit in de pijplijn”.

Als ik binnen kom zit Arie op een stoel midden in de kerk met een bloknoot. Hij maakt aantekeningen, terwijl Klaas, behalve restaurateur ook organist, één voor één de tonen laat horen van het register dat net opnieuw is geïnstalleerd. Het gaat er om, dat het hele register een

homogene klank heeft, een heel nauwkeurig werkje. Na een tijdje wisselen ze van plek. De orgelpijpen met een afwijkende klank kunnen nu nog worden bijgewerkt; als alles straks zijn plaats heeft gekregen, kun je er niet meer bij. Ongeveer anderhalf jaar geleden werd duidelijk, dat als het orgel nu niet zou worden opgeknapt over een aantal jaren de prestant, de grote pijpen in het front, en de trompet niet meer bruikbaar zouden zijn en dat de kosten van een volledige restauratie een veelvoud zouden zijn van wat het nu gaat kosten. Het orgel is van 1857 en een rijksmonument. Het is door de firma Flentrop uit Zaandam, die nu ook verantwoordelijk is voor de revisie, in 1960 geheel gerestaureerd en in 1998 schoon gemaakt. Ik vroeg aan Klaas om de hoeveel jaren die schoonmaakbeurt nodig is en waarom. “Ongeveer om de tien jaar is het beste. Nu waren de steunen voor de pijpen, verzakt en de voeten en de schalbekers waren krom en gescheurd. Dat kwam deels ook door de tinpest die er in zat” “Tinpest, wat is dat”? “Tinpest is de corrosie van het materiaal, een legering van lood en tin, vergelijk het met roest of het groen van koper. Het komt door vocht, stoken met gas en door temperatuurverschillen.

De 432 pijpen van het orgel zijn allemaal naar de werk-

Tekst en bovenste foto: Peter Bakker Onderste foto: Noord-Hollands dagblad

25

Thuis met Omring Zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen Meer informatie?

088 – 206 89 10 www.omring.nl

Heerlijk om een keer langs te gaan Schilderweg 220, Oudeschild. Tel: 31 39 49

Gerookte, gebakken en verse vis info@tomtexglasbewassing.nl 06 - 13530877

Heemskerckstraat 15, 1792 AA Oudeschild Tel. 0222-312441 www.vispaleistexel.nl

Vlamkast 53, tegenover Spar Oudeschild Tel. (0222) 310783 www.deoudevismarkt.nl

Weverstraat 55, tel. 312692

Texels grootste assortiment tuinplanten

Voor uw kunstgebit en klikgebit op implantaat.

Lid organisatie van Nederlandse Tandprothetici.

Gerritslanderdijkje 5 Den Burg Tel. 312390

Sommeltjesweg 3 1793 AL De Waal Tel. 0222 - 312069 praktijk@tppvk.nl

Granieten en hardstenen keukenbladen AL UW PERSONENVERVOER! VOOR AL UWVOOR PERSONENVERVOER! •

-

-

wastafelbladen

•

vensterbanken

•

vloeren

Hoofdweg 86 De Cocksdorp - 311171 / 06 13375284 mail@devrijheidtexel.nl

Exit poll De verkiezingen zijn inmiddels geweest, dat betekent voorlopig even geen verkiezingspolls meer. Hoe de uitslag uiteindelijk is geworden, weet ik op het moment van het ter perse gaan van dit blad niet. Grote kans dat de polls de plank weer finaal missloegen. Als ik zo eens wat belangrijke polls de revue laat passeren, kun je op z’n zachts gezegd grote vraagtekens zetten bij de voorspellende waarde ervan. Die blijkt keer op keer toch eigenlijk nihil te zijn. Neem de Brexit. Op de avond van het referendum ging ik nog met een gerust hart naar bed, alle polls hadden tot nu toe laten zien dat het een Bremain zou worden. Groot was de verrassing de volgende morgen toen, tegen alle polls in, de Britten anders hadden gekozen.

toch wel wat uitkomsten die bij mij tot verwondering leiden. Neem de poll over het onderwijscentrum Den Burg op Texel-Plaza. De kinderen krijgen een nieuw, fris gebouw, geschikt voor innovatieve onderwijsmethoden, dus toekomstbestendig onderwijs is geborgd en ook de OSG profiteert doordat de leegstand die hier gaat ontstaan wordt ingevuld met gemeenschappelijke ruimten voor de basisscholen. Texel-Plaza meldt verder in het desbetreffende artikel dat de basisschoolleerlingen een eigen ingang hebben met een eigen schoolterrein en afgeschermd zijn van de hogere schoolleerlingen. Iedereen blij zou je denken maar de poll wijst uit dat 51% tegen is. Of neem de poll van de Texelse Courant over de Texelhopper. Niet zo lang geleden hadden we slechts twee buslijnen die doorgaans niet verder kwamen dan de Koog. Daarbij reden regelmatig ook nog eens lege bussen over het eiland, waardoor de provincie zich genoodzaakt zag één van de twee lijnen te schrappen. Toen kwam de Texelhopper en sindsdien is heel het eiland bereikbaar geworden met het openbaar vervoer. Wilt u naar het strand, geen probleem.

Is het geen strandweer en lonkt Ecomare, de Texelhopper brengt je waarheen je maar wil. Slecht besluit, zegt 56%. Een coffeeshop op Texel daarentegen kan op een meerderheid rekenen van 56%. Die had zelfs Job Schepers niet aan zien komen.

Zijn polls een betrouwbare graadmeter?

Polls genoeg maar de grote vraag blijft, zijn de polls een betrouwbare graadmeter voor de mening van de meerderheid of kunnen we hier stellen dat we het met een grote korrel zout moeten nemen?

Onlangs in Amerika gehouden polls De verkiezing van Trump tot Amerika’s 45e president spande helemaal de kroon. Voorafgaand aan de verkiezingen had geen enkele poll een overwinning voor Trump laten zien. De man was de grote underdog. De avond van de verkiezing was er nog één laatste poll: 85% kans dat Hillary het zou worden. Hier werden we toch behoorlijk op het verkeerde been gezet, of niet soms? Ik moest even aan mijn vader denken die lang geleden in mijn poëzie album schreef: “Hennie, wat er ook in het leven gebeuren zal, verwonder je niet want niets is te mal”. Die rijmelarij van mijn pa blijkt toch eigenlijk wel heel diepzinnig te zijn.

De enige echte graadmeter!

Voorlopig neem ik het zekere voor het onzekere. Ik baseer me op de enige echte graadmeter: de verjaardagsfeestjes. Daar worden de meningen pas gevormd. Daar ontvangen we uit de eerste hand alle informatie of toch in ieder geval van mensen die dicht bij het vuur zitten, de zogezegd betrouwbare bron. De Texelse verjaardagsfeestjes zijn niet alleen heel gezellig maar minstens zo informatief. Polls, panels, Tip Texel, ik geloof het allemaal wel. Maurice de Hond en alle andere opiniepeilers hebben voorlopig voor mij afgedaan. Tot het tegendeel is bewezen ga ik naar de enige echte opiniepeiler. Dat is mijn mening en daar zullen de makers van de polls het mee moeten doen.

Wat kun je ermee?

Terug naar de polls. Volgens de laatste verkiezingspoll van Texelse Courant heeft 25% van de Texelaars - één op de vier - het voornemen om op de PVV te stemmen.

Zou dit echt waar zijn of is ook deze voorspelling inmiddels de geschiedenis ingegaan als een grote misser?

Verkiezingen of niet, een beetje onderwerp verdient natuurlijk wel een poll om de mening te peilen. Op Texel houden zowel de Texelse Courant als Texel-Plaza de poll traditie in ere. Maar kunnen we er ook wat mee? Ik zie

Wethouder Hennie Huisman De foto is afkomstig uit het persoonlijk archief van Hennie Huisman.

27

De Texelse mogelijkheden voor ‘Langer zelfstandig wonen’

achtertuin van een woning. Een mantelzorgunit is een zelfstandige woning die tijdelijk naast een ander huis wordt geplaatst. Dit kan bijvoorbeeld uitkomst bieden wanneer iemand niet meer in staat is om zelfstandig de trap op te gaan.

De meeste mensen vinden het fijn om zo lang mogelijk in hun eigen vertrouwde huis en omgeving te blijven wonen. Voor sommige mensen is dit lastig, omdat zij ouder worden of bijvoorbeeld ziek zijn. De gemeente Texel vindt het belangrijk om inwoners te ondersteunen om zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen wonen.

Vaak kan hulp door vrienden of familie (mantelzorg) of huishoudelijke hulp hier al veel aan bijdragen. In andere gevallen kan een aanpassing van de woning uitkomst bieden. Een woningaanpassing is er op gericht om de belemmeringen in en rond de woning te verminderen of op te heffen. Een aanpassing kan binnen in de woning worden gedaan - bijvoorbeeld een aangepast toilet, een douchezitje of een traplift. Deze relatief kleine ingrepen kunt u eenvoudig zelf (laten) realiseren. Komt u er niet uit? Dan kunt u contact opnemen met het Sociaal Team Texel via 14 0222. Zij denken graag met u mee over de mogelijkheden.

Voorwaarden woningaanpassing Voor het gebruik van een bijgebouw en het plaatsen van een mantelzorgzorgunit geldt een aantal voorwaarden: • Er moet sprake zijn van een aantoonbare sociaal-medische noodzaak tot mantelzorg; • In het bestemmingsplan zijn maximale oppervlaktes en afstanden tot de eigen woning opgenomen; • Er moet rekening gehouden worden met de situatie van omwonenden of naburige bedrijven; • De situatie is tijdelijk en moet worden teruggebracht in de oude situatie als de mantelzorg niet langer nodig is.

Als u wilt weten wat precies op uw plek de regels en mogelijkheden zijn voor woningaanpassingen, kunt u even langs komen bij de gemeente. De balie is open op maandag tot en met donderdag van 8:30 tot 13:00 uur.

Ook kunt u de bestemmingsplannen inzien op www. texel.nl zoekterm bestemmingsplannen of op www. ruimtelijkeplannen.nl

Maar er zijn ook andere vormen van woningaanpassing mogelijk op Texel • WONINGUITBREIDING: Waar er ruimte genoeg is, kunnen de huizen op basis van de bestemmingsplannen nu groter worden. De maximale oppervlakte maten zijn verruimd, zodat de huizen uitgebreid kunnen worden met bijvoorbeeld een slaapkamer en badkamer op de begane grond. Ook kan een groot huis gebouwd worden met als doel er met meerdere generaties in te gaan wonen.

• GEBRUIK BIJGEBOUW: In de bestemmingsplannen staat de mogelijkheid om een bestaand bijgebouw (al dan niet aangebouwd, mag ook vrijstaand) of een recreatieve opstal tijdelijk te gebruiken voor een mantelzorgsituatie. Er zal dan meestal wel een verbouwing nodig zijn.

• MANTELZORGUNIT: In het bestemmingsplan staat de mogelijkheid om een mantelzorgunit te plaatsen in de

Kosten woningaanpassing Het geschikt maken van uw woning brengt kosten met zich mee. Als dit een grotere investering vergt dan €2.500 dan kan misschien de nieuwe ‘Blijverslening’ voor u een oplossing bieden.

Blijverslening Sinds kort kunt u via de gemeente Texel een blijverslening krijgen. Dat is een extra hypotheek die u kunt gebruiken voor het verbouwen en aanpassen van uw huis, zodat u er langer (ook bv met een beperking) kunt blijven wonen.

28

Langer zelfstandig thuis wonen Wilt u langer zelfstandig thuis wonen en moet u daarvoor uw woning aanpassen? Met het geld van de blijverslening past u uw woning aan. U laat bijvoorbeeld beneden een slaapkamer bouwen, een traplift plaatsen of uw bad vervangen door een douche.

Hoe gaan andere mantelzorgers om met de situatie?

Waar kunnen u en uw naaste met dementie hulp krijgen in de regio Noord Holland Noord? Schrijf u nu in voor Familias! Ga naar www.mantelzorgnieuwsbrief.nl en ontvang zes keer per jaar de gratis nieuwsbrief in uw mailbox. Familias is een uitgave van het Netwerk Dementie Noord-Holland Noord en Geriant.’ ____________________________________________

Voorwaarden blijverslening • U woont in uw koopwoning.

• Uw woning is volgens het bestemmingsplan bestemd voor permanente bewoning.

• U verbetert uw woning. Bijvoorbeeld de toegankelijkheid, de gebruiksvriendelijkheid of de veiligheid.

• U mag 20% van de lening gebruiken om uw woning duurzamer te maken. Bijvoorbeeld door het isoleren van de woning.

•De blijverslening is een hypothecaire lening.

•Minimum leenbedrag: € 2.500 •Maximum leenbedrag: € 15.000 Er is geld beschikbaar voor ongeveer 20 woningen.

‘Vervangende zorg’; Mantelzorgpodium Texel 13 april 2017 Op DONDERDAGOCHTEND 13 APRIL 2017 organiseert Texels Welzijn weer een bijeenkomst van het Mantelzorgpodium Texel in De Buureton. Een mantelzorgpodium als ontmoetingsplaats voor Texelse mantelzorgers, zorgverleners, beleidsmakers en andere belangstellenden. Op dit podium zal het thema ‘VERVANGENDE ZORG’ (respijtzorg) centraal staan. Want welke ondersteuning kunnen wij op Texel aan onze mantelzorgers bieden als zij de zorg voor hun naasten (even) aan een ander willen of moeten overlaten … omdat ze op adem moeten komen, zelf ziek zijn, een dag of een week vrijaf willen zijn, een nacht willen doorslapen, … Tijdens deze bijeenkomst zullen Omring, Geriant, de gemeente Texel, Hospice Texel en Texels Welzijn hun verschillende diensten en mogelijkheden om vervangende zorg te bieden presenteren. Na deze presentatie is er natuurlijk alle ruimte voor verdere vragen en gaan we met de aanwezigen in gesprek over welke vervangende zorg en/of maatwerk op Texel mogelijk nog gemist wordt.

Aanvragen blijverslening U haalt de aanvraagset bij de balie van het gemeentehuis.

• U vult de formulieren in en stuurt de aanvraagset op naar SVn (stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten).

• SVn doet een krediettoets en adviseert het college.

• Het college handelt de aanvragen af in volgorde van binnenkomst.

• U ontvangt een brief met daarin het besluit over de toewijzing of afwijzing. ____________________________________________

We sluiten af met livemuziek en bieden daarna de gelegenheid om nog even na te praten onder het genot van een kop koffie of thee. Het Mantelzorgpodium Texel begint om 9.30 uur (inloop met koffie/thee vanaf 9.15 uur) en de toegang is gratis. Iedereen is welkom. Maar meld uw komst wel even aan in verband met onze voorbereidingen: Bel Texels Welzijn, tel. 312696 of mail welzijn@texelswelzijn.nl

Digitale nieuwsbrief voor mantelzorgers ‘Zorgt u voor een naaste met dementie? Dan is de digitale nieuwsbrief voor mantelzorgers misschien iets voor u! zorgt u voor een naaste met dementie? Dan kan het zijn dat u soms vragen heeft over de zorg of de ziekte.

29

IJsboerderij „Labora”

57

soorten originele Italiaanse pizza’s, vlees, vis en ook vegetarische gerechten.

Diverse kindermenu’s, alle pizza’s en pasta’s ook in bambino formaat.

Traditionele pasta gerechten. Wisselende dagmenu’s voor een leuke prijs. Alles bereidt met dagelijks vers aangevoerde ingrediënten

Ambachtelijk gemaakt schep-ijs Hollandseweg 2 (afslag 32) • 1795 LE De Cocksdorp T 0222 316066 E info@ijsboerderijlabora.nl

Roken? dat kan in onze verwarmde “nocotaria” Midgetgolfbaan naast de deur!

Tot ziens bij BellaVista!

Kikkertstraat 30, De Cocksdorp Tel. 0222-316485 www.bellavista-texel.nl

‘De Slufter’ Café-restaurant

Hét adres voor een heerlijk kopje koffie of een uitgebreide maaltijd.

Slufterweg 1 - De Cockdorp - Tel: 31 12 58 www.caferestaurantdeslufter.nl

www.ijsboerderijlabora.nl Optiek • Juwelier • Lenzen WIJ HEBBEN OOG VOOR UW OREN

Leijdekkers Waalderstraat 18

Mantje schoenen heeft voor u als lid van Seniorenvereniging Texel een doorlopende aanbieding.

Op vertoon van uw ledenpas ontvangt u

10% korting

op Durea, Ecco, Finn Comfort, Nimco, Xsensible, Item M6, Sockwell en Superfeet

www.mantjestore.nl

Bel voor een afspraak: 0223 61 85 78

Tel 31 28 26 www.leijdekkers-texel.nl

SHOP

Specialist in alles Haven 15, Oudeschild

0222 - 312771

info@civtexel.nl

www.civtexel.nl

CENTRALE VERWARMING LUCHTBEHANDELING VENTILATIE AIRCONDITIONING DUURZAME ENERGIE SERVICE & ONDERHOUD

Spinbaan 8, Den Burg

Spinbaan 8, Den Burg

0222-313 703

0222-313 703

www.cvi-texel.nl

www.cvi-texel.nl

Waalderstraat 27 Tel. 0222-313185

Witte Kruislaan 7 Tel. 0222-322165

Timmerbedrijf Weijers & Zn. Langeveldstraat 10 1795 AG De Cocksdorp Tel. 06 206 183 93

AANKOOP VERKOOP TAXATIES

Aanvullende hulp nodig?!

Uw huis schoonhouden, boodschappen doen, klusjes in huis of tuin Vervoer en hulp naar uw afspraak, maaltijden verzorgen etc.

VOOR EEN GOED ADVIES Tel. 313 888

info@janduin.nl

Maak vrijblijvend een afspraak om kennis te maken en de mogelijkheden te bespreken!

Ellen de Schepper

De Wittstraat 16, Oudeschild Tel: 06-45 86 54 02 e-mail: info@happy-to-help.nl

Op sien Tessels

Natuurlijk

Het was mooi weer geworden. De zon scheen heerlijk en het bescheiden oosten windje voelde helemaal niet koud aan. Het was dan ook niet verwonderlijk dat Neeltje naar Aafje ging en voorstelde om een ‘slag om bossie’ te gaan. *) Nou dat vond Aaf toch wel erg lang zo voor de eerste keer en stelde voor om een kort rondje te maken.

kópe foor Annie, wont die wos nag jarig weest, maar doe hod ik de griep, weet je nag’? ‘Jajik kiend, of ik dot weet, ‘t hèèw in iên week wel drie keer ‘t mesien draaie late om ôl die swéterige klere fon je te wosse’. ‘Ja, wot hod ik ‘t doe benauwd meid, ‘t swéét kwam bekant me óóge uut’.

Ze liepen langs een stukje land met alle mogelijke troep, afval, containers, puin, brokken beton, afvalhout en noem maar op. Dat was het ‘t landje van Drijver, werd daarna het landje van Schraag en is nu van de gemeente. ‘Wot ‘n gore troep is dot’. ‘Sèèg dot wel mêns’. ‘Zelle we d’rs ‘n endje overhene lópe’? ‘Nou, mij niet gezien.

Wie weet wot je ollegaar on je goeie skoene krigt foor troep’. ‘Nou dot sel toch wel meefôle docht ik’? ‘Nunnik kiênd, déér leit ollegaar troep en smurrie en fergif, do’s lang leeje ôl bekend worre. Doe hod Drijver, net os olle are annemers, ‘n mooi plaassie om on ‘t end fon de week sien troep te ferbronde. Tot dot ‘r bee de gemeente ‘n ambtenaar foor ‘t meljeu kwam. Doe wiere d’r ok nag grondmonster nome. Nou dot wos linke soep, wont déér sot puur wot ferskillende fergifte en swére metale in de grond. En, om ‘n lang ferhaal kort te houwe, de gemeente heb die grond nou kocht fon Schraag en beloofde dot olles weer opruumd weze sow teuge ‘t end fon forig jaar.

Nou, nag gien luussieferdóósie vol hèèwe se d’r fon of haald’. ‘Sieme fon Jan heb d’r nagol achteron seete. Maar die is na twie jaar ‘n beetje uutfuurd gloof ik’.

‘Don beginne we maar bee ‘t Skillepôdje en don gane we on ‘t end rechs of en don laans de puffebriek weer op Skil on’, zei Neeltje. Zo gezegd, zo gedaan. ‘Wot leit olles d’r nag kaal bee hè’,zei Neeltje, toen ze bij t’Buurtje het fietspad opstapten. ‘Wel ja, ‘t is net of ze overôl met ‘n gezonmaaier weest benne. Olles is zó kort dot ‘t er glôd uutsiet’. ‘Kiek, déér leit nag ‘n bultje snèèuw. Ik ben bliêd

Al pratend hadden ze de Heemskerckstraat bereikt. Bij de rotonde waren roosjes geplant zo te zien en ook hier komen de narcisjes al boven de grond. ‘Ik hoorde dat na die gifmeting òfsproke is dot op dot londje olliên maar bouwmateriale plaast worre mochte. Nou, je siet wot er beurd is’. ‘t Is ‘n skònde sèèg ik je. ‘n Gróte skònde. Twie jaar lang ôl wordt ‘r steeds maar seid dot ‘t opruumd worre sel, maar tot op hede nog niks. Hoe kenne se dot nou toch doên? Se hèèwe ollegaar d’r lui monde vol over die prachtige Tesselse netuur en dot Tessel zó prachtig is foor de bodgoste. En nou late se dut hier, in ‘t oppertje fon Skil, só maar lèège’? Ze liepen zwijgend verder, ieder zo met zijn eigen gedachten. ‘Jammer dot we niet deur de kepuure kenne, zei Neeltje, maar os jee met je stieverige biêne bee de trap op en neer ken don ben ik zó free om je ‘n glaassie fon ‘t iên of aar on te biede in Havenzicht’.

‘Ol moet ik op hande en knieë na bove, ik zel d’r komme, wont ik ben ‘n deurdurker,

dot we dot temînste hod hèèwe’. ‘Ja, dot geglis en geglieder déér kei je maar beter fon of weze. D’r benne nag puur wot ouweleu die d’r eige niet op stréét late siên, veuls te bang dot se onderuut gane en dot se don wat breke zelle’. Brakenstein konden ze al zien door de kale stammen en takken heen. En rechts de Wezenputten.

Alles was rustig en vredig. ‘’t Zel me benuwwe of d’r ôl nakende monnetje tusse de bome stane. Die benne oldeur mee fon de eerste die d’r koppies boven de eerde steke’, zei Aaf. Ja hoor, d’r lag al een witte waas onder de bomen. ‘Kiek déér d’r es, de tietelróósies komme d’r ook ôl uut; nou die benne puur on de vróge kont sow je zó sèège en ik siên ok nag wot are groene blaadjes bove de grond komme’.

Al keuvelend over vroeger en de Zandkuil en Bossiesdag en Jaap Teil met de ijskar en ‘t ouwe matje uit ‘t schuurtje waarmee je zo lekker van de helling kon glijden. Veel jongens hadden niet meer dan een stuk van een kartonnen doos onder de billen. ‘Hier effe goed uutkieke, wont ze reeje hier so ferskrikkelijke hord dot je foor lijk leit foor dot je ken toekieke’. Op ‘t fietspad gingen ze naar hun dorp terug. ‘Kiek nou d’rs na de puffebriek; wot is dot opgnapt hè? Ik wos d’r aareweeks nag om wot aardigs te

Neeltje’. *) “Slag om bossie” = een (zondagse) wandeling, beginnend bij het Skillepaadje, langs het Doolhof (bossie), Schansweg en achter de dijk weer terug naar Skil.

31

Marja en Egbert Myjer: 60 jaar liefde voor Texel Ze komen al zestig jaar naar Texel. Waarvan het grootste gedeelte naar de Sluftervallei: Marja Rijnders en Egbert Myjer, ouders van Carolijne, Jochem en Wieke Myjer. Wij zochten ze op in hun leuke, rustige huis op de Slufterhoek en spraken met hen onder andere over kamperen, nachtwandelingen en het heerlijke gemis van prikkeldraad.

Maar elk weekend kwam hij naar Texel om te preken in de diverse kerkjes. Daar kreeg hij 25 gulden voor, en daarvan stonden wij dan weer een week op de camping…

Als hij er was moesten wij altijd pierensteken. Dat vond ik eigenlijk verschrikkelijk, maar mijn vader was een fanatieke zeevisser, dus je deed het voor hem. Met enorme kaplaarzen aan vertrok hij dan naar het strand, om terug te komen met allemaal schollen en scharretjes.

Overal op de camping stonden een soort schoorstenen met een rekje erop en daar werd de vis op schoon gemaakt, waarna het afval in het schoorsteentje verdween. Daarna bakte mijn moeder de vis op een heel klein komfoortje. Dat beeld raak ik nooit meer kwijt.

Marja: “Het idee om op Texel te gaan kamperen, kwam van mijn vader. Wij woonden in Amsterdam maar hij wilde dat zijn kinderen tijdens de zomervakantie in de buitenlucht zouden zijn. Het was de zomer van 1957 en betekende de eerste kennismaking met de Sluftervallei.

Onze waddentent, een Walker, kreeg een ruime plek

Net als dat van ons ‘zwembad’. Nou zwembad, het waren gewoon twee kuilen gevuld met water, gelegen tussen wat huisjes. Maar dat water was heerlijk, omdat die huisjes in de duinen stonden. Dus je zwom in natuurwater. Of lag daar heerlijk te zonnen. Ik heb op deze manier van mijn tiende tot mijn vijftiende of zestiende, dat weet ik niet precies meer, vakantie gevierd. En voor wat Nederland betreft, heb ik aan de Sluftervallei de mooiste herinneringen.”

Egbert “Ook ik ging in de zomer van 1957 voor het eerst met mijn ouders naar de Sluftervallei. Bizar hé? In hetzelfde jaar en naar dezelfde plek. Maar wij zaten in een van de bungalows. Die waren toen spiksplinternieuw. Mijn vader was militair en een paar van die huisjes werden tegen gereduceerd tarief verhuurd via de vereniging van families van militairen. Maar evengoed was het nog best veel geld, dus wij bleven maar één week. De Sluftervallei had toen nog precies vijftig huisjes, ik weet het zeker want wij zaten in huisje vijftig, ‘De Zeearend’.

aan de rand van de camping, met een prachtig uitzicht over het aardappelveld. En ook toen het wat drukker op de camping werd, behielden we alle ruimte. Er werd gewoon een extra stukje gras om de tent gerold.

De Sluftervallei had toen al wel wat huisjes maar was vooral camping. Met een aparte jongens- en een meisjesafdeling. En elke avond werd streng gecontroleerd of er geen jongens naar de meisjesafdeling gingen…

Een campingwinkel was er nog niet dus voor de boodschappen moest je naar De Cocksdorp. Lopend, fietsen hadden we toen nog niet mee dus alles ging te voet.

En dat was eigenlijk heerlijk. Mijn moeder wist alles over planten en, je kunt je dat nu bijna niet meer voorstellen, maar je kon nog overal komen. Dwars door de duinen naar het strand, van De Slufter naar de vuurtoren, er was niks afgezet. En ik herinner me dat het altijd mooi weer was. Misschien slaat dat nergens op, maar dat gevoel had ik wel.”

Wij hadden in die tijd nog geen auto maar mijn vader huurde in Den Haag een klein Volkswagentje waarin, als mijn ouders, broertje, zusje en ik erin zaten, te weinig plek over bleef voor de bagage. Dus de lakens en dekens werden vooruit gestuurd met Van Gend & Loos. En omdat de Sluftervallei toen nog geen winkel had, waren de boodschappen ook van tevoren besteld. Bij de winkel van Kikkert in De Cocksdorp. Hoewel winkel, het was meer een soort grote groenteschuur. Ik weet nog dat mijn moeder na het ophalen van de boodschappen wel eens mopperde dat niet alles altijd even vers bleek te zijn…..”

“Wij, mijn moeder, broertje en zusje en ik zaten de volle zes weken zomervakantie op De Sluftervallei, mijn vader, die dominee was, kon maar twee weken blijven.

“Huisjes als De Zeearend waren niet te vergelijken met de bungalows van nu, maar wij vonden ze prachtig met hun witte stenen en het rieten dak. We sliepen 32

met het hele stel vogels kijken (of het nou regende of niet: kaplaarzen aan en gaan) of we organiseerden een spannende avond- of nachtwandeling door de Eierlandse duinen. Daar komt ook de liefde van onze kinderen voor het eiland vandaan. En het leuke is, daar zie je nu weer dingen van terug in het nieuwe programma van Jochem. Dat gaat gedeeltelijk over de vroegere vakanties op Texel. Waarbij het zestal altijd samen optrok, en nog steeds dikke vrienden zijn. Ook al zijn ze inmiddels allemaal zelf getrouwd met kinderen. Zo gaan we nog steeds met alle toeters en bellen in mei naar Texel.”

in bedden boven elkaar en de bedbank in de woonkamer werd elke avond uitgetrokken voor mijn ouders. Er was nog geen douche, dus je waste je in een lavet, met naar mijn gevoel alleen koud water. Met de ogen van nu was het dus nog helemaal niets, maar toen vond je het geweldig. Je zat midden in de duinen en kon overal spelen. Dat deden we ook samen met de zonen van de heren Reuvers en Van der Linde. Reuvers was toen de baas op de Sluftervallei en Van der Linde verrichtte daar allemaal werkzaamheden. Later zijn de zonen van Van der Linde het fietsenverhuur begonnen. In latere jaren ging ik, als ik op Texel was, altijd even bij de oude heer Van der Linde langs. Dat vond hij prachtig want hij hield alles bij wat ik deed. Helaas is hij een paar jaar geleden overleden.”

Egbert: “En nu zitten we in de laatste fase. Wij hebben inmiddels ons eigen huisje op de Slufterhoek. Dat komt ook door Jochem, die hier inmiddels een huis had gekocht.

Hij zei toen tegen ons ‘Jongens, moeten jullie langzamerhand ook niet een huisje op Texel kopen? ‘ Zo kwamen we hier terecht. En zijn intens gelukkig. We zijn er iedere maand wel een kleine week. Ik doe nog allerlei

“En soms wou mijn vader ons iets van het eiland laten zien. Dan gingen we met het Volkswagentje. Alleen waren de wegen, met name die rond de dijken, iets anders dan nu. Heel smal en ik zie nog de paniek van mijn moeder als we over zo’n dijk reden. Ze was altijd bang voor tegenliggers want “Hoe moest dat dan?”. Maar mijn vader lachte erom. Die reed graag.”

Getrouwd “Ja, dat was vroeger. De tijd van ‘apart op de Sluftervallei’. Het ‘samen’ begon in 1972, ons trouwjaar. Als studenten leerden we elkaar in Utrecht kennen, en op een gegeven moment komt uit dat je regelmatig op dezelfde tijd, op dezelfde camping vertoefde. Dus de keus om voor onze eerste vakantie samen naar zo’n leuk wit huisje op Texel te gaan, lag voor de hand. En geloof het of niet, we kwamen terecht in De Zeearend. En wat was het, na de stad, op Texel weer lekker rustig. We genoten de hele week. Langer kon niet want je had een beginnend salaris….”

dingen, lesgeven, besturen, enz. dus mijn agenda raakt heel snel vol, maar op de data die ik geblokt heb voor Texel neem ik niets anders aan.”

Marja: “En daarna gingen we elk jaar naar de Sluftervallei.

Eerst met zijn tweeën, en in 1976 voor het eerst met onze buren, tevens vrienden, uit Zoeterwoude. En…… onze het jaar daarvoor geboren dochter Carolijne…..

Marja: “En in de zomervakantie komen de dochters met hun gezinnen hierheen. Ja, we hebben dit heerlijke huis niet alleen voor onszelf, maar ook voor hen. Carolijne zit hier altijd in het voorjaar en Wieke komt regelmatig voor een weekend over en met Pasen en kerst zitten wij hier altijd met zijn allen. Alle drie onze kinderen hebben inmiddels ook zelf twee kinderen en die genieten hier ook zo. En wij genieten dan weer van de kleinkinderen.”

Lachend: “Hoelang we nog naar Texel gaan? Tot ik instort, vrees ik. Het feit dat ik hier 60 jaar kom, en nog steeds met zoveel plezier, zegt genoeg.”

Na Carolijne kwamen Jochem en Wieke, en ook onze vrienden kregen drie kinderen, alle drie in dezelfde leeftijd als de onze. Dus op een gegeven moment gingen we met zijn tienen richting Texel. Met de kleintjes, profiterend van de aanbieding ‘Drie weken halen, twee betalen’ in het voorjaar, later, met leerplichtkinderen, in de zomervakantie.

En dat doen we nu nog. Weliswaar zijn we op een gegeven moment ook naar Frankrijk gegaan, maar dan gingen we gewoon in de meivakantie naar Texel. We lazen, wandelden, fietsen, en dronken soms een borrel bij elkaar, gingen regelmatig om 6 uur s ‘morgens

Riet Veenendaal Foto vorige pagina: Marja met haar ouders op de Sluftervallei. Foto hierboven: Egbert met zijn ouders voor De Zeearend 33

Herinneringen van Nan Westerlaken, deel 1 Nan heeft een paar jaar geleden een boekje met jeugdherinneringen geschreven. De verhaaltjes komen uit dat familieboek, over het gezin van Gerrit en Marijtje Westerlaken - Maat, in de Prins Hendrik Polder. Zijn broer Goos verzorgde de selectie.

In deze uitgave deel 1. In komende uitgaven van leefTijd kunt u meer van deze jeugdherinneringen verwachten.

Wij wisten precies wat voor vogels bij welk nest hoorden en hoe die eieren er uitzagen. Vaak haalden we één ei uit het nest, dat was dan voor onze verzameling. Zo hadden we wel vijftig verschillende eieren. Verder was er onderweg nog heel andere dingen te beleven. Als er grote schoonmaak was geweest bij de familie van Heerwaarden kon je dat gelijk zien aan de oude rommel die ze dan in het vuilnisbeltje naast hun huis gooiden. Wij gingen dan gelijk kijken. Er zat altijd wel wat voor ons tussen, b.v. een oude aansteker of een wekker die niet goed meer liep. Vroeger gooide iedereen z’n ouwe rommel gewoon in de sloot of kolk op het land, en als de hoop dan te groot werd ging de fik er in Die ouwe troep vond ik wel leuk.

Lopend naar school, 1949.

Toen ik zes jaar was ging ik naar de lagere school in Den Burg. (C.V.O.) Goos zat er toen al een jaartje op. Hij ging samen met Edo Spoelstra en Adri de Visser lopend naar school, dat was in die tijd heel gewoon.

Stiekum naar de kermis.

Op een mooie zaterdag (ik denk dat ik een jaar of zes was) toen Goos tegen me zei: “zullen we naar Den Burg gaan want daar is kermis”. “Ja dat doen we,” zei ik. “Moeten we het nog tegen Ma zeggen?” “Welnee joh, dan mogen we vast niet.” Oké, dus wij lopend door het land naar Den Burg. Daar aangekomen is het groot feest op de Groeneplaats, we keken onze ogen uit. We hadden geen geld voor de zweefmolen maar wilden er natuurlijk wel graag in. Gelukkig woonde ome Jan Maat en tante Trijnie in een huis op de Groeneplaats, nu tussen de Banke. dus wij daarheen. Even op het raam geklopt en ja hoor, de deur ging open en daar stond tante Trijnie verbaast naar ons te kijken. Waar komen jullie vandaan? Nou, van huis natuurlijk. Weet je moeder wel dat jullie hier zijn? “Ja hoor”, zeiden wij. En wat moeten jullie nu hier? “We wilden eigenlijk ieder vijfentwintig cent voor de zweefmolen”, zei ik. Komen jullie eerst maar eens binnen, dan vragen we wel even aan ome Jan wat hij er van zegt. Ome Jan moest er een beetje om lachen en zei: “jongens, eerst in de zweefmolen en dan weer gauw naar huis, dan zal ik Marijtje wel even gaan waarschuwen waar jullie uithangen, ik pak wel even de motorfiets en rij naar de polder toe.” Later toen wij weer thuis waren was Ma geloof ik een beetje boos, maar niet zo erg hoor. Ze was meer ongerust geweest.

We mochten niet zo maar ergens heen gaan zonder het eerst te vragen, zei ze.

De eerste dag dat ik naar school ging bracht Ma me weg op de fiets. Toen ze even later weer terug naar huis zou gaan wilde ik weer mee, ik vond het helemaal niks, al die vreemde kinderen. Gelukkig kwam Goos er aan en gingen we samen de schoolklas binnen bij juffrouw van der Heuvel. Toen ‘s middags de school uit was gingen we lopend weer terug, door de weggetjes van de Hogeberg en de weilanden naar de Prins Hendrikpolder.

Thuis aangekomen vroegen Ma en Omoe Westerlaken hoe het gegaan was. Nou ja, één dag is wel leuk, maar om nou voortaan elke dag te gaan dat zag ik eigenlijk niet zo zitten. Maar ja alles went, dus ging ik elke dag braaf mee.

De route die we altijd naar Den Burg liepen was als volgt: bij buurvrouw Zegel over de dijk, dan over het bruggetje van het kanaal, en door het land naar het huis van de familie van Wijngaarden, vervolgens langs Elba, het weggetje door over de Hogeberg, langs het voetbalveld en zo naar school, dat is toch zo’n kilometer of vier.

Dat ging iedere schooldag zo, en natuurlijk terug naar huis het zelfde in omgekeerde volgorde. Dat lopen naar school had ik nooit willen missen hoor. Het was altijd spannend en ook leerzaam.

Omzegge Op een dag, het was ‘s middags een uur of twee ging ineens de bel. Nou dat was iets bijzonders want de bel ging nooit, omdat niemand de voordeur gebruikte. Iedereen kwam altijd door de achterdeur en dan riepen ze: “is er vollek in?” Dus er moest wel iets bijzonders aan de hand zijn. Ma liep de gang door naar de voordeur, en moest eerst de rommel die voor de deur stond weg halen want anders kon de deur niet open.

34

Toen ze eindelijk de deur open had stond daar een man in een zwart pak en een hoge hoed op. Die begon gelijk met een ééntonige stem een verhaaltje op te zeggen.

Toen hij daarmee klaar was zei hij: “Ja ja Marijtje, wat is het warm vandaag, het is toch nog snel gegaan met buurman Zegel, hij is gister overleden en wordt vrijdag begraven.”

den tot de Amaliaweg. Daar moesten we weer van de kar af, want hij ging door naar de Hoornderweg en dan weer naar Den Burg.

Maar we waren wel bang van sloten, want de grote mensen zeiden altijd, ‘niet bij de slootkant komen want als je er in valt pakt Heintjevaar je en dan verzuip je’. Ik ben diverse keren in de sloot bij ons huis gevallen.

Toen zag ik pas dat het opa Maat was. Daarna kwam opa nog even binnen voor een kopje thee, maar ging al snel weer verder want hij moest nog naar de andere buren om het slechte nieuws te vertellen. Zo ging dat vroeger. Opa was doodgraver en dan moest je ook omzegger zijn, zo heette dat.

Ja, dat met z’n allen samen eten heb ik altijd erg op prijs gesteld. We gingen ook pas eten als iedereen aan tafel zat en we ons gebedje ‘Here zegen deze spijze amen’ hadden gedaan. Als we dan klaar waren ging Pa een stukje uit de bijbel lezen, met Kerst had hij de bijbel dan precies uit en begon dan in januari weer bij het begin.

Sommige delen kon ik haast uit mijn hoofd, vooral de spannende stukken zoals David en Goliath en het verhaal van de leeuwenkuil.

Toen buurman Zegel begraven werd moesten de gordijnen dicht toen de stoet langs ons huis kwam. Maar wij vonden het wel spannend en stonden stiekem door een kier van de gordijnen te gluren tot de begrafenisstoet voorbij was.

Horlogemakers Van kleins af waren we al vrij technisch. We knutselden toen al van alles in elkaar. Zo repareerde Goos en ik eens een keer Pa z’n zakhorloge, dat was geloof ik nog een erfstuk. Wij wisten dat het horloge niet goed meer liep en kwamen op het idee om het maar eens goed na te kijken.

Wat een rust in die tijd.

In onze jeugd hadden de mensen meer geduld en ging alles veel rustiger dan nu. Als bijvoorbeeld Sieme de post (Siem Boon) langskwam op z’n fiets dan zette Ma soms even een kopje thee en dan vertelde Sieme alvast wat er op de ansichtkaart stond, want dat had ie onderweg al gelezen. Dan zei hij: “Hier, een kaart van Gerard, hij komt vrijdag met de boot van vier uur uit Den Helder, of jullie hem uit Oudeschild willen halen.”

Zo gezegd, zo gedaan. Alle radertjes, schroefjes, veertjes enz. eruit gehaald en dat allemaal eens flink schoongemaakt, daarna alles weer in elkaar gezet. We hadden ineens wel wat tandwieltjes over en ook een veertje, maar dat had er gewoon te veel ingezeten dachten wij.

En we moesten ook heel hard op de deksel slaan want die paste niet goed meer, maar met een flinke klap met de hamer zat ie weer goed. Pa was niet blij met onze reparatie, het horloge heeft nooit meer gelopen.

Arie Timmer, de kruidenier kwam op de fiets uit Oosterend, de bestelling van Ma opnemen. Dan kwam z’n broer de volgende dag uit Oosterend het doosje met boodschappen bezorgen. Of Van der Vis, de groenteboer (die had maar één hand, de andere was een glimmende haak) met z’n platte wagen met z’n groente en fruit uit Den Burg om te kijken of er nog wat nodig was.

Wij mochten ook wel eens mee met die kar. Dan mochten we de teugels van het paard vasthouden en meerij-

Nan Westerlaken

35

Op sien Tessels

Naar de Gollard

Lesting wos ik in de Gollard. D’r hod er ientje fraagt of ik foor een klein geselskap een Tessels ferhaaltje wilde fertelle en on de hond deerfon wou hee prebere om uut de mense ferhale los te kregge. Vier beweuners ware uutnódigd. We begonne met thee, koffie en Tesselse koek. On mien ferhaal kwom ik echter niet toe wont de mense begonne geliek ol te fertelle. D’r wos een mon uut de Kóóg, een vrouw uut Strent , iên fon Oóst en nag iên uut ‘t boerelond.

Wee hodde ‘t niet brééd tuus en ik kreeg bróód met dunne plakkies wortel mee naar skool. Mien friendin kwom fon de boerderee en see hod bróód mit spekvet.

Ze seid:”zelle we ruile”? Dot hoefde ze maar iên keer te sèègge wont spekvet kreeg ik niet zo vaak.

Skaase in de Mui De winters ware vróger veul strenger os teugewoordig, deer wiste ze ok fon olles over. De Kóóger ging oltoos te skaase in de Mui. Gebrede koese hod ie on tot net onder sien knie en deerbove een broekie tot on de knie. Gien cente foor lange broeke en met sien honde wreef ie de kniee worrem. Oe, dot moet toch wel koud weest hewwe. De vrouw uut Oost beweerde dot je fon de Bodweg ofskaase kon maar zokszowot ken niet waar weze, de mon fon de Kóóg seid dot ze mit ‘t sleetje d’r fonof ginge en dot geloof ik nou weer wel.

Een vort femilielid De Kóóger bleek nag een vort femilielid fon mee te weze. Sien vader wos een neef fon mien ommoe. Moeder wos ol op jonge leeftiêd overleje. 41 jaar wos ze maar worre en de vader bleef met 7 kienders over,

Skaase op de Elemert De boerelondse sei niet veul wont ze wos een beetje duzelig. Ze fertelde wel, dot ze in de Burreg met d’r mon op de Elemert skaast hod maar de vrouw fon Oost hod ‘t idee dot ‘t niet waar wos. Ik heb ‘t on Nel van der Veen fraagt en die heb deer vroger ok wel skaast dus deer sot de Ooster naast wont Nel weet ‘t wel. Afijn, ol met ol werd ‘t een gezellig uurtje. De medewerker wos tevreje wont ‘t ging him om de ferhale en die ware d’r genog, d’r moste olliendig meer fon die ferhale ferteld worre wont zo geef je onze geskiedenis deur, teugewoordig benne beeldskermpies veul belangrieker liekt ‘t wel. weerfon de jongste twie maande oud wos. Die kienders hebbe ze ferdeeld over de femilie wont die vader hod een boerdereetje en kon dot netuurlijk niet olliendig bestiere. Kienderopfang wos er doe nag niet, dot regelde de mense ollegaar onder mekaar.

Neeltje heb oltoos ol op d’r strepe staan Na oflóóp ging iederiên tevreje naar sien kamer of naar huus en deer kwam ik in de wondelgange Neeltje teuge.

Ze wos bee ien of ‘t aar om een koppie weest. Neeltje seid: “ik lees mit genoege je stukkies “op sien Tessels” maar d’r moet me wot fon ‘t hort”. Ik sèèg,” maak fon je hort gien moordkúúl en sèèg ‘t maar”. Neeltje heb oltoos ol op d’r strepe staan maar nou begon ze over mien strepe. Dot ik ze welderes de ferkeerde kont op skrief. ‘t Ging om de accent grave, dot is dut strepie’ en die are is de accent aigu, kiek zó. Ik denk dot ze net een fekansie in Frankriek achter de rèèg hod. Afijn ,ik heb ‘t es effe nakeke en ze hod gróót geliek wont ik maakte d’r een rommelderee fon. Neeltje, meid, horstikke bedankt foor je opbouwende woorde, ik zel d’r op lette.

Doe gauw op de fiets naar huus, ik hod teugewiend maar toch kwam ik nag net op tiêd foor de boerekool ( uut eige tuun) met worst, Willem hod ‘t ol foor mekaar.

Wee doen d’r ok nag mosterd en azijn bee. Wot wil je nag meer!

De pot in ‘t dressoir De vrouw uut Strent kende mien vader en moeder wel.

Wot sèèg ik, ze kwamme wel bee ons tuus. Ze seid “ik fergeet nooit dot ien fon mien kienders héél nodig plosse most en doe werd de pot deur je moeder uut ‘t dressoir haalt”.Wot een rare plaas foor een pot maar ik denk, dot ik wel weet weer dot fondaan kwam. Wee hodde nag héél lang een w.c. bute, zo’n houte hokkie en deer stond de emaille pot ok in. Op een keer hod ik ‘t naggol bont maakt en mien vader sette me foor straf in dat poephokkie . Ik wos zo ferskrikkelijk kwaad dot ik sleeg de brizzels fon de pot, blikstiêns nag on toe en nou denk ik dot ze foor de sekurigheid die pot deerom maar in ‘t dressoir opborrege hewwe.

De oorlog kwom ok nag ter sprake. Dot wos netuurlijk een hééle ingriepende tiêd . De vrouw uut Strent seid:”ik sot tiedes de oorlog op de MULO in de Burreg.

Hillie 36

37

Leden van Seniorenvereniging Texel krijgen op vertoon van hun ledenpas* korting bij de volgende bedrijven: • Oosterhof Wonen in Den Burg geeft op alle artikelen 5% korting.

• Het Texelse Schoonmaakbedrijf Dennis in De Cocksdorp geeft op alle diensten 5% korting.

• De firma Graaf in De Cocksdorp geeft 10% korting op Texelse dekbedden (op = op).

• Ouderenwinkel Den Helder geeft op alle artikelen 10% korting (niet geldig in combinatie met bestaande aanbiedingen).

• Voeten op Texel in Eierland geeft op alle voetverzorgingsproducten 50 eurocent korting.

• De Kookwinkel van Keukencentrum Texel in Den Burg geeft 5% korting.

• Stiehl Audio Video, De Waal, geeft op alle aankopen 5% korting.

• Restaurant Topido in De Cocksdorp geeft bij een kopje heerlijke DE koffie naar keuze een tweede kopje gratis. Aanbod geldt voor leden en hun gasten.

• Garage Dros in Eierland geeft op alle reparaties 10% korting.

• Zegel Modes in de Weverstraat en Zegel Lingerie aan de Binnenburg te Den Burg geven 10% korting.

• VTI Oudeschild geeft 10% korting op alle materialen.

• Computer Texel, Keesomlaan, geeft 5% korting op de eerstvolgende bestelling. Gebruik hiervoor kortingscode CT2013 (1 x per gezin) • TCA, Maricoweg geeft bij aankoop van minimaal € 30,- aan inkt/toner een gratis pak A4 papier twv. € 3,• Mantje Lifestyle Stores (in Den Burg en De Koog) geeft 10% korting op: schoenen op maat, sokken, gemak schoenen, semi-orthopedische schoenen en inleg zolen. De korting is van toepassing op de volgende merken: Durea, Ecco, Finn Comfort, Nimco, Xsensible, Item M6, Sockwell en Superfeet.

• Slagerij Rob Maas, Oosterend. Bij aankoop van een worst (bloeddruk verlagend) 10 % korting.

• Timmers Tearoom, Oosterend. Het tweede kopje koffie gratis.

• Bosma, Waalderstraat, Den Burg verleent 5% korting op alle aankopen. *) De korting geldt niet voor aanbiedingen. U dient van te voren kenbaar te maken, of u voor korting in aanmerking wenst te komen. Toon daarom altijd direct uw ledenpas (wacht daar dus niet mee tot u tot betaling overgaat). De stelregel is: Alleen korting als u het kenbaar maakt, voordat u de koop sluit.

Uw bedrijf kan ook meedoen aan dit initiatief! Hiervoor kunt u contact opnemen met Tom Steenvoorden. (Tel. 316656 of mail naar bernest@xs4all.nl)

Colofon: Redactie: Peter Bakker, Fridtjof Blanken, Brigitte Hollands, Henk Snijders, Riet Veenendaal, Willem Vlas en Judy Weggelaar

Met medewerking van: Margreet Berndsen, Brijder, Kees Dekkers, Herman Dubbeldam, Gemeente Texel, Hennie Huisman, Eveline Keijser, Liesbeth Rijk, Gerrit Verhoeven, Hillie Vlas, Nan en Goos Westerlaken, Marianne Witte en Neeltje.

Opmaak voorpagina en puzzel: Annie van der Heide

Foto voorpagina en fotobewerking: Peter Ampt

Eindredactie, vormgeving en opmaak: Willem Vlas

Tekstcorrectie: Lina Bruijn Eigen verhaal, informatie of tips …

Heeft u als lezer van dit blad zelf een verhaal (of misschien interessante informatie of tips) dat u wilt delen in Leef-Tijd. Dan kunt u deze, per e-mail of “ouderwets” met de hand geschreven, sturen naar: • Willem Vlas, Wilsterstraat 32, 1791 XT Den Burg.

E-mail: w.vlas@texel.com (tel. 313692) • Texels Welzijn, Beatrixlaan 43, 1791 GA Den Burg.

E-mail: b.hollands@texelswelzijn.nl (tel. 312696)

Afbeeldingen in deze uitgave zijn gedownload van www.pixabay.com/nl tenzij anders vermeld.

Distributie: Rosa Harbers, tel. 312696 en Truus Zoetelief, tel. 312890

Advertenties: Mediabureau Langeveld & de Rooy m.m.v. Tom Steenvoorden, tel. 316656

Websites: www.texelswelzijn.nl en www.seniorenverenigingtexel.nl

Kopij voor de volgende krant Graag voor 3 mei 2017 naar: w.vlas@texel.com Leef-Tijd is een uitgave van: Mediabureau Langeveld & de Rooy in samenwerking met Texels Welzijn en Seniorenvereniging Texel.

Oplage: 2.500 stuks

Leef-Tijd wordt u gratis aangeboden

Seniorenvereniging Seniorenvereniging Texel

• TEXELS WELZIJN BIEDT INWONERS OP TEXEL:

• LEDEN VAN DE SENIORENVERENIGING TEXEL KUNNEN ONDER ANDERE GEBRUIK MAKEN VAN: - invullen jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting en aanvragen t.b.v. toeslagen d.m.v. huisbezoek à € 14,00 per persoon.

- korting bij een aantal Texelse detailhandelszaken (Zie elders in dit blad).

- korting op de door Seniorenvereniging Texel georganiseerde uitstapjes.

- tegen kostprijs bestellen van door Seniorweb aangeboden boeken en dergelijke op computergebied.

• LEDEN VAN DE SENIORENVERENIGING TEXEL KRIJGEN INDIEN GEWENST: - hulp en advies over vragen ten aanzien van Wmo, Zorg en Welzijn.

• SENIORENVERENIGING TEXEL STREEFT ONDERMEER NAAR: - het scheppen van voorwaarden ter verbetering van de sociale binding binnen de leeftijdsgroep.

- het geven van onderricht en het scheppen van voorwaarden voor educatie en ontwikkeling van de leden.

- het bieden van participatiemogelijkheden en lokale belangenbehartiging op Texel - het vertegenwoordigen van de leden in verschillende klankbord- en adviesgroepen.

• DORPSWERK: Ieder dorp op Texel kent zijn eigen dorpswerker als een eerste aanspreekpunt bij alle vragen, wensen of ideeën op het gebied van welzijn, leefbaarheid en maatschappelijke ondersteuning.

• MAATSCHAPPELIJK WERK: Ondersteunt mensen, jong en oud, als psychosociale problemen het dagelijks leven belemmeren. Vaak hebben deze problemen te maken met relaties, werk, opvoeding, financiën, …

• VRIJWILLIGERSWERK: Bent u vrijwilliger of op zoek naar vrijwilligerswerk? Dan kunt u rekenen op goede informatie, begeleiding, scholing en ondersteuning. Het verbinden van vraag en aanbod is altijd maatwerk.

• MANTELZORGINFORMATIE EN ONDERSTEUNING: Mantelzorgers kunnen rekenen op ondersteuning bij hun zorgtaken en regelzaken, op informatie en advies, cursussen en activiteiten, respijtzorg en een luisterend oor.

• WONENPLUS: Diensten zoals Tafeltje Dekje en ziekenhuisvervoer maken het mogelijk dat ook kwetsbare inwoners zo lang, zelfstandig en prettig mogelijk kunnen functioneren en wonen in hun eigen omgeving.

• DE BUURETON: Stelt haar ruimtes graag open voor de eigen activiteiten en initiatieven van inwoners en maatschappelijke initiatieven. De Buureton, als het dorpshuis van Den Burg.

• 55+ IN BEWEGING: Wekelijkse bewegingsactiviteiten ‘op ieders maat’ en in ieder dorp.

• ONTMOETING, ONTSPANNING EN ONTWIKKELING: Inwoners kunnen deelnemen aan een verscheidenheid aan activiteiten zoals cursussen, sport en spel, muziek en dans, speciale projecten, gezamenlijke maaltijden, ...

LEDENADMINISTRATIE: Jan Meijer telefoon 06-46025143, e-mail jan.meijer.jan@gmail.com IBAN-nummer van de vereniging NL81 RABO 0307893766 • WILLEM VLAS, VOORZITTER Wilsterstraat 32, 1791 XT Den Burg. Tel. 0222-313692 Portefeuille: eindredacteur redactie Leef-Tijd, Webredacteur • INEKE KUIPERS, PENNINGMEESTER Beatrixlaan 21, 1791 GA Den Burg. Tel. 0222-315347 • LYDIA BLOK, SECRETARIS Vloedlijn 46, 1791 HK Den Burg. Tel. 06-18347334 Portefeuille: eindredacteur redactie Leef-Tijd, Webredacteur • MARIJKE OTTEN, ALGEMEEN BESTUURSLID Epelaan 42, 1796 AT De Koog. Tel. 0222-327010 Portefeuilles: Wmo, Zorg en Welzijn, Belasting, koopkracht en bijzondere bijstand.

• TOM STEENVOORDEN, ALGEMEEN BESTUURSLID Kikkertstraat 84, 1795 AE De Cocksdorp Tel. 0222-316656 Portefeuilles: Advertentiecolportage Leef-Tijd, Wonen en woonomgeving, Informatie en communicatie • GUUSJE WITTE, ALGEMEEN BESTUURSLID Molenstraat 20, 1791 DL Den Burg. Tel. 0222-314171 Portefeuilles: Reizen, Verkeer en Vervoer • MARIAN ZEGERS, ALGEMEEN BESTUURSLID Verzetstraat 26, 1791 DS Den Burg. Tel. 0222-313561, Portefeuille: Lief en leed

Heeft u vragen of wensen over welzijn en maatschappelijke ondersteuning … heeft u ideeën over activiteiten die de leefbaarheid in het eigen dorp of op Texel kunnen ondersteunen … neem dan contact op met Texels Welzijn. Mail: welzijn@texelswelzijn.nl, bel 312696, bezoek onze website www.texelswelzijn.nl óf loop gewoon even binnen bij De Buureton, Beatrixlaan 43, 1791 GA Den Burg.

• NATUURLIJK BENT U OOK VAN HARTE WELKOM BIJ HET WEKELIJKS INLOOPSPREEKUUR VAN DE DORPSWERKER IN UW DORP: Het Eierlandse huis maandag 10.30-11.30 uur De Waldhoorn dinsdag 10.00-11.00 uur De Hof woensdag 10.00-11.00 uur De Wielwaal woensdag 10.30-11.30 uur ‘t Skiltje woensdag 13.30-14.30 uur De Bijenkorf donderdag 09.30-10.30 uur

39

Iedereen telt mee De kwetsbare groepen in onze Texelse samenleving hebben extra zorg en aandacht nodig. Stichting Samen één Texel maakt projecten mede mogelijk waar anders geen geld voor zou zijn. Zoals het Hospice, een broodbakkerij voor zorgboerderij Novalishoeve, het nieuwe Bliedhuus in de Burdetstraat, een lezing over dementie door Hugo Borst, het project Sociaal Vitaal dat ouderen stimuleert meer te gaan bewegen, de Gezondheidsbeurs voor de jeugd in 2016.

Samen één Texel ondersteunt al deze projecten die bijdragen aan een vitale samenleving waarin jong en oud prettig met elkaar kunnen wonen, werken en recreëren. Door onze financiële steun komen waardevolle initiatieven en projecten van de grond die de leefbaarheid op Texel bevorderen.

Wij kunnen niet zonder u!

Onze stichting krijgt geen subsidie en is afhankelijk van collectes, schenkingen, erfenissen en donaties. Daarom doen wij graag een beroep op u. Want er is nog veel werk te verrichten en zonder uw hulp beginnen wij niets.

Wilt u meer weten over de Stichting Samen één Texel of een donatie geven? Wij gaan graag in gesprek met u over de mogelijkheden.

Kijk op onze website www.sameneentexel.nl of bel met Arjen Boerhorst (voorzitter), telefoonnr. 0222-310513 of 06 2323 1795.