Leeftijd 2018 1

Page 1

14306.indd 1

1/15/2018 11:26:20 AM


AAN- EN VERKOOP ONROEREND GOED HUUR EN VERHUUR TAXATIES EN ADVIEZEN

Overweegt u de verkoop van uw huis, belt u ons gerust voor een vrijblijvend gesprek. Wellicht kunnen wij u verder helpen. KOGERSTRAAT 57, DEN BURG

INFO@TEXELVASTGOED.NL

Stiehl Audio Video LED-TV RADIO DVD BLU-RAY DIGITENNE WASAUTOMATEN WASDROGERS KOELKASTEN DIEPVRIEZERS STOFZUIGERS MAGNETRONS SATELLIETINSTALLATIES

Laagwaalderweg 39 De Waal 311 777

TEL.: 0222 - 313025

WWW.TEXELVASTGOED.NL

JAN SWIER GROENTE EN FRUIT UITSLUITEND VERS EN LEKKER TOT MAANDAG OP DE MARKT

GARAGE DROS Oorsprongweg 3, 1795 LA De Cocksdorp • Tel. 0222-311611 info@garagedrostexel.nl • www.garagedrostexel.nl

Familie-restaurant

Alle dagen geopend! Kikkertstraat 19 De Cocksdorp Tel. 316547

14303.indd 1

1/14/2018 10:36:00 AM


en romantis h geheim

Geschokt las ik verder. “En hoewel de liefde maar van één kant kwam, deed je je uiterste best om het me iedere dag weer naar de zin te maken. Uren werk nam je me, zonder klacht of commentaar, uit handen. Opeens had ik meer tijd voor de stapel naai- en verstelwerk, waar voorheen nooit een eind aan leek te komen. De eerste jaren bleef je me trouw, daarna liet je me wel eens een enkele keer in de steek. Maar door tussenkomst van derden werd het steeds weer goed tussen ons.”

De be i ngen van mijn moeder ) moesten vanwege haar verhui ing naar het verpleeghuis geminimaliseerd worden tot een enkele kast. en weemoedige klus. Alles wat ze in haar leven waardevol genoeg had gevonden om te bewaren, ging door mijn handen. Dozen vol knipsels, sinterklaasgedichten, kindertekeningen en schoolschriftjes. Een paspoort uit de oorlog, vergeelde bestelboekjes van toen de kruidenier nog aan de deur kwam, de koopakte van het ouderlijk huis.

Mijn ogen raasden over de vervaagde potloodwoorden. Waar ging deze bekentenis heen? Moest ik het beeld van mijn moeder, altijd slovend met een schort voor, bijstellen? Een geheime liefde! Welk romantisch mysterie kwam hier boven water? “Je bent nu de langste tijd bij me geweest, want je krijgt ouderdomsklachten. Over een poosje ga je me voorgoed verlaten. Ik weet: niemand is onmisbaar. Maar nooit zal ik vergeten wat je vooral de eerste jaren voor me betekende. Mijn eerste trouwe wasautomaat.”

Tussen deze kleinoden vond ik ook een met potlood geschreven tekst, op de achterkant van een brief van school. Wij gebruikten vroeger, spaarzaam als we waren, alle onbedrukte stukken papier als boodschappenbriefje, tekenvel of huiswerkkladje. De schoolbrief was uit 1976, dus de tekst op de achterkant stamde uit die tijd. In het sierlijke schuinschrift van mijn moeder las ik: “Het was zo’n jaar of twee geleden dat je bij ons je intrek nam. Meteen toen ik je zag, al jaren getrouwd en moeder van zeven kinderen, was ik verliefd op je.” Ik kreeg het warm. Mijn moeder? Verliefd? Ik zag haar voor me zoals ze in die jaren was. Altijd hardwerkend om de eindjes aan elkaar te knopen. Een vrouw die man, kinderen, huis en tuin verzorgde. ‘s Avonds te moe om nog lang op te blijven. Verliefd?

In g e le v e r d v o o r d e v e r h a le n v e r t e lm id d a g 2 0 1 6 v a n het Texelfonds door Marianne Witte en moeder G. Witte -B a k k e r Dit artikel werd eveneens gepubliceerd in de Libelle van 18 juni 2010

3

14304.indd 1

1/15/2018 11:27:45 AM


C ees v an C orrie, een m ark ante p ersoonl ijk h eid!

Legendes v erv l iegen. D e v erh al en v erv orm en el k e k eer als e worden doorverteld, en wat overblij is sfeer. n een steen in een gev el . ‘ C ees v an C orrie’ , staat er op de ingem etsel de steen op de gev el v an C ec il & S treet O ne op de S teenenp l aats in D en B urg. J e z iet h et al s je op h et terras v an de K astanjeboom z it. J e z it dan onder h et bl aderdak v an de boom die in 1 8 1 2 werd gep l ant door de l oc oburgem eester, een m an uit h et gesl ac h t K eijser, een v an de v oorouders v an C ees v an C orrie, m aar dat weet m aar een enk el ing. C ees wordt een bon v iv ant genoemd, een waaghals, een doerak. Door ijn groo e en z ijn p ostuur k on je niet om h em h een. H ij reed op m otoren en er was iets m et een c irc us. V erder k om je niet al s je op straat rondv raagt.

haar is donkerblond, zijn ogen blauw, en hij heeft dan al het postu u r zoals Miek zich haar vader herinnert: groot en massief. Miek vertelt me dat hij ru im 1 3 0 kilo woog. O p de foto zit hij in een C hevrolet C abrio, een van de vele cabrio’s die hij heeft gehad. Miek heeft de beste herinneringen aan de jeep die hij net na de oorlog had. E en legerjeep met een pla e bak waar machines mee vervoerd werden voor het loonbedrijf dat hij naast zijn vee- en landbou wbedrijf aan de K ogerweg had. O p verjaardagsfeestjes vervoerde hij er kinderen mee naar het dennenbos of naar het strand. Heel veel kinderen want de verjaardagsfeestjes van Miek en haar tweelingbroer waren popu lair. C ees bakte dan broden met rozijnen, zo groot dat ze over het bakblik heen rezen. Daar ging een dikke laag roomboter op en dan werden de plakken onder de kinderen verdeeld.

Als ik Miek J immink aan de lijn heb legt ze me u it dat C orrie van de gevelsteen niet de vrou w van C ees was, zoals ik dacht, maar zijn vader. Miek is de dochter van C ornelis ( C ees) P ieter K eijser, in 1 9 0 1 geboren als de zoon van S imon C ornelis ( C orrie) K eijser. Deze kon zijn zoon niets weigeren. Het verhaal gaat dat het behang aan de mu ren van B rakenstein, het toenmalige woonhu is van het gezin K eijser, vol gaten zat. Die had de kleine C ees erin geschoten met een windbu ks. Hij schoot ermee op vliegen. E n als C ees een grasrace had verloren, en zijn vader vroeg waarom, dan antwoordde hij: ‘ E r waren snellere motoren.’ Waarop S imon C ornelis dan voor zijn zoon een nieu we motor kocht.

Miek vertelt me over zijn inventiviteit. e heeft in haar servieskast een theepot van hem, waarvan hij het kapotte ra ahandvat heeft vervangen door een stuk gasslang. Het raam van het hu is op de S teenenplaats verving hij door een raam uit de bu etkast, nadat het tijdens een bombardement was weggeblazen. T oen er bij regen en wind hou t gehaald kon worden van de jaarlijkse kap in het dennenbos, kwamen meerdere mensen hopeloos vast te zi en met hun auto s. ees reed ze triomfantelijk voorbij met paard en wagen. Hij had allang voorzien dat de paden onbegaanbaar waren. ‘ We mochten veel van hem,’ zegt ze, ‘ Hij was niet van dat bange.’

‘ Is het nou zo interessant wat ik je vertel?’, zegt Miek als ze aan mijn keu kentafel zit. Z e vraagt zich af of het perspectief niet wat eenzijdig is. Maar juist haar jeugdherinneringen brengen haar vader voor mij tot leven. C ees werd een legende door zijn eigenzinnigheid, en door de ogen van Miek krijgt hij een gezicht. e heeft trekken van haar vader. Z ijn glimlach lijkt op de hare, en u it hu n beider blik blijkt iets van ondeu gd en van ongezeglijkheid. Miek heeft een fotoboek voor me meegebracht. De eerste foto is een trou wfoto. C ees is dan 3 8 , zijn vrou w 1 0 jaar jonger. Z e kijken naar elkaar, niet naar de camera. De foto is zwart-wit, maar verderop in het albu m zit een kleu renfoto. Daarop kijkt C ees grijnzend het beeld in. Z ijn

Z e laat me foto’s zien van haarzelf, een kind nog, waarop ze in haar eentje een paard door de straten van Den urg ment. Op een andere foto staat ze als tienermeisje met vriendinnen op het strand, vier meisjes en een u itgespannen paard voor een dresseerkar op een zonnige zomerdag. Z e vertelt ook over die keer dat ze met haar broer, ieder aan een kant, op de voorwielkappen van de jeep lag terwijl vader C ees over de B adweg reed. Z e lagen langu it en hielden zich vast aan de stalen beschermroosters, die

4

14314.indd 1

1/15/2018 11:28:12 AM


op de verhalen van ees. ij kon ontze end goed vertellen. E n ook al herhaalde hij keer op keer dezelfde verhalen, ze verveelden nooit. O mdat hij zijn verhalen zo smeu ï g wist te vertellen voerde hij meestal het hoogste woord op feesten en verjaardagen, O ok omdat C ees’ leven avontu u rlijker was dan dat van menigeen.

over de voorlampen zaten. E en agent hield C ees aan en verweet hem dat het levensgevaarlijk was wat hij zijn kinderen liet doen. Hij haalde zijn schou ders op en antwoordde: ‘ Ik moet toch zeker zelf weten hoe ik mijn kinderen vervoer?’ Dat hij een man van bravou re was en dingen ondernam die anderen als onverantwoord zou den beschou wen, blijkt ook u it andere verhalen. Het bekendste daarvan is dat hij met B ob K u iper u it De Waal op een sloepje met een klein zeil en een bu itenboordmotor naar E ngeland is gevaren. Z e hadden zich laten u itdagen tot een weddenschap. Als ze het zou den redden kregen ze een kratje bier. Het werd een hachelijke onderneming die veel langer du u rde dan ze van tevoren hadden bedacht. De motor begaf het, ze moesten roeien en het weer was slecht. Het tweetal beleefde angstige momenten en op het laatste deel van de reis was er niets anders meer te eten dan dat ene dropje dat ze door tweeë n deelden. E n dan er is het verhaal van hoe S arasani aan zijn naam kwam. Het was oorlog op T ex el, en de Du itsers vorderden overal op T ex el paarden. O m de paarden te stallen werd ook C ees’ schu u r gevorderd. Maar al die paarden die elkaar niet kenden, dat veroorzaakte grote onru st. C ees vond het net een circu s, en spijkerde u itdagend een bordje op de mu u r met de naam S arasani, naar het beroemde Du itse circu s dat toen nog voornamelijk paarden had. De Du itsers konden het wel waarderen. Miek vertelt me hoe ze zich als kinderen verheu gden

T oen ik op straat rondvroeg, vertelden mensen me dat er een verhaal bestaat over een motor. Ik vind het teru g in een stu k dat J acq u es Dijt schreef over C ees voor het tijdschrift van de istorische ereniging Te el. Motoren met een zijspan waren in die tijd een zeldzaamheid maar C ees had er een. S oms als hij ermee reed dook hij zover mogelijk onderu it in het zijspan en stu u rde daarbij met é é n hand. Z o leek het van een afstand of er een motor zonder berijder rond reed. Maar het gebeu rde ook wel eens dat de hond op het zadel zat..... Als Miek, goed ingepakt tegen de kou de oostenwind, klaar is om te vertrekken, herinnert ze zich nog een verhaal. Z e moet er op voorhand al om lachen. Z e vertelt hoe C ees naar toneelvoorstelling ging met zijn vrou w en met wat vrienden. Z e namen plaats op de balkons. B eneden zaten de notabelen. T oen de voorstelling was begonnen, stond C ees op en blies iets van de brede balkonrand naar beneden: niespoeder! In g e le v e r d v o o r d e v e r h a le n v e r t e lm id d a g 2 0 1 6 v a n h e t T e x e lfo n d s d o o r J u d it h P lo e g m a n Met dank aan orina ordijk voor het idee aan Martin a J im m in k v o o r h a a r v e r h a le n e n h e t t e le fo o n n u m m e r v a n h a a r t a n t e e n a a n d e d a m e s v a n d e O u d h e id k a m e r v o o r h e t m e e d e n k e n . G r o t e d a n k a a n M ie k J im m in k d ie z o v r ij w a s m e e e n in k ijk je in h a a r le v e n t e g e v e n e n d ie z o m e e s le p e n d a a n m ijn k e u k e n t a fe l k w a m v e r t e lle n . F o t o ’s : W ille m

V la s

olkstuinvereniging Den urg oekt nieuwe leden De olkstuinvereniging Den urg hee op alle omple en nog tuintjes vrij.

onta ten met elkaar op de tuinen worden door de leden altijd eer gewaardeerd.

De volkstuinen ijn gelegen op vier plaatsen rond Den urg: a hter het wembad, a hter de A T garage, naast de wijk De ars en aan de ontweg esterweg.

oor de kosten hoe u het niet te laten, de ontributie bedraag , per jaar , per m . en tuintje van m kost dus maar , per jaar. ee u belangstelling dan kunt u onta t opnemen met de heer Din Alderlieste, tel.

et telen van eigen groenten en fruit is een ge onde hobb , owel voor de li haamsbeweging in de buitenlu ht als voor de nwendige mens. ok de so iale

an Witte

5

14315.indd 1

1/15/2018 11:28:35 AM


emeenteraadsverkie ingen “ O p 2 1 m aart 2 0 1 8 z ijn er weer v erk iez ingen v oor de gemeenteraad. eet u al op welke partij u gaat stemmen , hoorde ik onlangs een journalist op televisie vragen aan een aantal willekeurige voorbijgangers. De antwoorden waren even willekeu rig als ontlu isterend. “N ou , ik ga niet stemmen, hoor. Z e lu isteren toch niet naar de burger. e doen altijd alleen wat ze willen. e zijn vooral met hun eigen problemen bezig en niet met die van ons.”

atuurlijk is runssum een uiterst negatief voorbeeld, maar het tekent wel de verhoudingen zoals deze, meestal minder gepolariseerd, in veel meer gemeenten aanwezig zijn. In meer dan de helft van alle gemeenten zijn in de voorbije bestuursperiode van 1 tot 1 wethouders en burgemeesters teruggetreden of tot aftreden gedwongen. aast veranderde persoonlijke omstandigheden zijn de belangrijkste redenen gebrek aan vertrouwen, een verziekte bestuurscultuur, een breuk in de coalitie, belangenverstrengeling, verbroken beloftes, allemaal redenen die verwijzen naar onderlinge ruzies en gedoe in de betrokken gemeenteraden. Deze negatieve sfeer wordt vaak ook nog eens versterkt doordat veel raden bijna evenveel partijen als zetels kennen. Tegen deze achtergrond is het minder vreemd dat burgers zich negatief uiten over de gemeentepolitiek en weinig trek hebben om te gaan stemmen. En toch is dit jammer.

atuurlijk, het ging hier om een aselecte negatieve steekproef. De journalist wilde weten waarom mensen niet gaan stemmen. ositieve reacties zullen er ongetwijfeld ook geweest zijn, maar binnen de conte t van de vraagstelling was daar geen ru imte voor. Hoewel ik besefte dat het in de interviews ging om de niet-stemmers, was ik toch geschokt over de manier waarop over stemmen gesproken werd en dan vooral het spreken over een anonieme ‘ze . e luisteren niet, ze doen maar, maar wie is die ‘ze . Met die ‘ze wordt verwezen naar gekozen politici, binnen een gemeente toch veelal mensen die redelijk bekend zijn. En toch worden ze gerekend tot ‘ze , de ander die eerder tegenover ons staat dan met ons is.

Ru z i e e n g e d o e Die ‘ze staat model voor de afstand tussen burger en politiek. olitici worden niet of te weinig beleefd als onze vertegenwoordigers en ze hebben het daar soms ook naar gemaakt. Z o kreeg de gemeente B ru nssu m in uid- imburg landelijke bekendheid door het al decennia durende geruzie in de gemeenteraad met als dieptepunt de benoeming van een raadslid tot wethouder aan wie een zo ernstige verdenking van belangenverstrengeling kleefde, dat de betrokken burgemeester hiervoor geen verantwoordelijkheid wenste te dragen en aftrad. G eï nterviewde bu rgers van B ru nssu m reageerden over het algemeen wat lacherig, soms ook teleu rgesteld en afwijzend. Echt blij was niemand met de situatie waaraan zelfs de minister niet veel kon veranderen.

Ni e u w e t a k e n Want hoe je het ook draait of keert, de gemeente doet er toe en in de huidige tijd ongetwijfeld nog meer dan voorheen. aarmate het rijk meer taken aan de gemeente overdroeg, nam het belang en de invloed van de gemeente navenant toe. De belangrijkste overdracht van rijk naar gemeente betrof de decentralisatie van de articipatiewet, de Wet maatschappelijke ondersteuning en de Wet op de Jeugdzorg. De argumentatie voor de overdracht was steeds hetzelfde. De gemeente staat dichter bij de burger en is beter in staat die burger van dienst te zijn, wanneer deze het op eigen kracht niet meer goed lu kt. et argument is op zichzelf correct, maar het rijk vertelt er niet bij dat dichter bij de burger ook betekent dat het goedkoper moet. En dus ging de decentralisatie gepaard met forse bezuinigingen, waardoor de gemeente voor de opdracht stond om hetzelfde werk beter te doen, maar met minder geld. et is één, en zeker niet de minste reden, dat er in veel gemeenten spanningen ontstonden tu ssen colleges van bu rgemeester en wethou ders en

6

14064.indd 1

1/15/2018 11:28:58 AM


de leden van de gemeenteraad. E n natu u rlijk werden er fou ten gemaakt. Het ambtelijk apparaat was onvoldoende voorbereid, maar ook nog weinig ervaren. De verantwoordelijke wethou ders die de ambtenaren moesten aanstu ren, waren net zo onervaren.

worden, maar dit kan heel vaak niet onmiddellijk. O p dit pu nt ontstaat de wrijving die in belangrijke mate verantwoordelijk is voor de kritiek die verscholen zit in ‘ ze doen maar’. E en bu rger die zegt dat ‘ ze’ niet luisteren, bedoelt vrijwel altijd dat ze niet naar hem of haar persoonlijk lu isteren. Maar zo werkt het in een democratie niet.

Het nieu we beleidsterrein zat ook nog eens vol met open eindes, de budge en waren beperkt en de burger die zich meldde bij het gemeenteloket wenste snel en adeq u aat geholpen te worden. N iet vreemd dat het op veel plaatsen mis ging. Desondanks constateren onderzoekers dat na een moeilijke star ase het in veel gemeenten steeds beter gaat.

De gemeente heeft rekening te houden met we en en regels, met nanci le kaders en beleidsperspectieven en die dwingen tot zorgvu ldigheid, afweging van verschillende belangen en besluiten die handhaa aar zijn. De bu rger is ongedu ldig, terwijl de gemeente wikt en weegt.

Wi k k e n e n w e g e n

De r a a d d i e j e v e r d i e n t Dit proces van wikken en wegen gaat vaak te langzaam, te vaak schieten raadsleden en wethou ders u it de bocht en doen beloftes die ze vervolgens niet kunnen waarmaken, eveneens te vaak worden persoonlijke belangen verheven tot algemene belangen. Het zijn allemaal redenen die leiden tot onenigheid, het uiteenvallen van coalities en het wegsturen van wethou ders en soms zelfs bu rgemeesters.E n toch neemt dit alles niet weg dat de gemeente we elijk en ook in de praktijk staat voor de zo goed mogelijke dienst aan de belangen van de lokale gemeenschap, reden du s om de gemeente te koesteren. E n dat koesteren gebeu rt via ons stemrecht.

Maar de gemeente doet meer dan de u itvoering van nieuwe taken. Traditioneel is de gemeente betrokken bij het maken van bestemmingsplannen die de ontwikkeling van een wijk, plaats of streek voor vele jaren bepalen.

Met onze stem bepalen we mede wie onze belangen mag vertegenwoordigen en verdedigen. Dit mag eens in de vier jaar, een periode die voldoende is om partijen en lijsten, raadsleden en wethouders te kunnen beoordelen op wat ze gedaan of niet gedaan hebben.

De gemeente staat voor de aanpassing van riolen, wegonderhou d, groenvoorziening, het ondersteu nen van het welzijnswerk, bu u rthu izen en verenigingsleven, kortom, de gemeente is de eerstverantwoordelijke voor het reilen en zeilen van de lokale gemeenschap.

Dit recht opgeven door je te verschu ilen achter anonieme ‘ze -kritiek betekent het opgeven van de macht die iedere burger heeft om invloed uit te oefenen op het beleid van zijn of haar gemeente. De lokale gemeenschap krijgt de raad die ze gekozen heeft, je kunt ook zeggen die ze verdient. Dit geldt ook op T ex el.

E n het is ju ist die verantwoordelijkheid die ervoor zorgt dat de bu rger de gemeente als eerste tegenkomt als hij of zij wat wil. R aadsleden en wethou ders worden op straat, tijdens een bezoek aan een vereniging of op verjaardagen en andere feestelijke gelegenheden aangesproken, dichtbij, direct, prachtig dus.

Maak du s gebru ik van u w stemrecht en kies wie in u w ogen de lokale gemeenschap het beste kan dienen. K e e s D e k k e rs

De andere kant van de medaille is dat geen raadslid of wethouder per direct een kwestie kan oplossen, maar dit te vaak wel su ggereert met als gevolg teleu rstelling en boosheid. De bu rger wil snel en adeq u aat geholpen

F o t o v o r ig e p a g in a : R o b D a p p e r. F o t o d e z e p a g in a : W ille m V la s .

7

14472.indd 1

1/15/2018 11:29:17 AM


Zit u ergens mee?

Heeft u vragen over opvoeding en opgroeien, mantelzorg, langer zelfstandig thuiswonen, werken of geld? Bij het Sociaal Team Texel kunt u terecht met al uw vragen op het gebied van werk en inkomen, zorg en begeleiding.

www.ibstexel.nl ELSE SLIJT

E

E

U kunt ons bereiken via telefoonnummer 14 0222 of via www.texel.nl/sociaalteam.

R

Liever persoonlijk contact? Dan kunt u een afspraak maken.

R

SM

SM

JT

tel. 313144

IJ

DE

X TE

SE SLI

IJ

DE

T

EL EX

IDT-WITTE

IDT-WITTE

KALVERBOER KOOT Oosterend

Waalderstraat 27-29 1791 EB Den Burg - Texel i n f o@ d etexe ls es lij terij .nl 0222-313185

Vlamkast 15 - Oudeschild tel. 0222-314515

Waalderstraat 27-29 1791 EB Den Burg - Texel i n fo@ de t e x e l s e s l i jt e r i j. nl 0222-313185

Slagerij en worstmakerij Peperstraat 5, Oosterend Tel. 0222-318505 www.slagerijmaastexel.nl

Rob & Meta Maas

SLIJTERIJ-WIJNHANDEL

DE WIT

Weverstraat 18, 1791 AD Den Burg, Tel. 312134

Sta op stoelen die optimaal zitcomfort combineren met een technisch perfecte en veilige sta-op-functie.

Wiersma Meubelen • Meubelen - eiken - koloniaal - teak - grenen

• bankstellen • matrassen • ledikanten • verlichting • boxsprings

Ook voor uw vakantiewoning! Wilhelminalaan 14 - Den Burg - tel. 315099 (06) 11302939 - www.wiersmameubelen.nl

Parkstraat 3, Den Burg T: 0222-312 246 E: firma@oosterhofwonen.nl I: www.oosterhofwonen.nl

Nu slechts

VEM Haal metde zon in huis

Elektrische installaties Brand- en inbraakbeveiliging Zonnepanelen

Spinbaan 10, Den Burg ▪ Tel. 31 34 58 ▪ www.vemtexel.nl

14066.indd 1

Aandacht voor lekker!

4795.00

KLASSIEKE KEUKEN DESA

HEEMSKERCKSTRAAT 50 OUDESCHILD | WWW.RAB.NL

1/14/2018 10:40:01 AM


Leden S eniorenv ereniging l eerden c h oc ol ade bewerk en O p de op roep om deel te nem en aan de work sh op c h oc ol ade m ak en in Leef-Tijd 2 0 1 7 -5 k wam en v ol doende aanm el dingen binnen om dez e work sh op op woensdag 2 2 nov em ber jl . bij de Tex el se C h oc ol aterie aan de S p inbaan in D en B urg te organiseren.

colade aanwezig om de vu lling aan te brengen, waarna de vorm kan worden afgevuld. De chocolatier demonstreerde de methode, waarbij de versiering eerst in de bonbonvormen wordt aangebracht. E en halfrond bakje maak je door een ronde vorm ( bijvoorbeeld een hou ten deu rknopje) in de vriezer te leggen. Door deze kou de vorm half in de vloeibare chocolade te dopen blijft er chocolade aan zi en. Als je dat er nu voorzichtig met een koud voorwerp afdrukt, krijg je een keu rig bakje. E r bestaan u iteraard verschillende ( professionele) vormen, maar het werkt allemaal hetzelfde. Deze methode werkt alleen als de chocolade te hoog in temperatu u r is. Het slaat dan ook snel grijs u it. O nmiddellijk consu meren is de boodschap. Deze techniek leent zich uitstekend voor kerstdecoraties en dergelijke.

Alleen ‘ chocolade maken’ was er niet bij! Uit cacaobonen wordt de cacao gewonnen. Daarvan maakt men chocolade in de vorm van nips. Dat zijn pu re chocoladekernen. e smaken een beetje bi er. De chocolatier koopt die chocolade in en bewerkt dat tot produ cten. Hij karamelliseert su iker, voegt daar melk en de door hem gemalen nips aan toe om er een vloeibare emu lsie van te maken. Deze emu lsie gaat in een langzaam draaiende machine, waarin het ook wordt rondgepompt. N a 2 4 tot 2 8 u u r ontstaat dan een mooie verwerkbare emu lsie. De soort emulsie is a ankelijk van de gebruikte soort nips. In de chocolaterie staan drie machines: é é n met een pure, één met melkchocolade en één met een wi e chocolade emu lsie.

Ta b l e r e n C hocolade smelt bij een temperatu u r van 4 5 graden. Als het bij die temperatu u r verwerkt wordt, zal de chocolade grijs u itslaan. Als pu re chocolade wordt verwerkt bij een temperatu u r van 3 1 graden ( melkchocolade en witte chocolade bij een temperatuur van 9 graden geeft dit een mooi glanzend produ ct. C hocolade dient du s terug gekoeld te worden. De chocolatier deed dit door de gesmolten chocolade op een granieten plaat met twee spatels te koelen. Deze methode wordt tableren of temperen genoemd. De deelneemsters konden ervaren dat dit een zeer arbeidsintensief werk is.

Voor iedere deelneemster stond er een plateau tje klaar met daarop verschillende vrij stevige vu llingen voor bonbons. Deze vu llingen dienden in de chocolade ondergedompeld te worden, waarna ze er met een vorkje uitgehaald en voorzichtig op het plateautje teruggezet konden worden. Z odat ze u it konden harden tot prachtige glanzende bonbons en klaar waren om te versieren.

Di v e r s e v u l l i n g e n In de bij de workshop behorende documentatie is een recept opgenomen van een vanille karamel vu lling. Marsepein is ook een u itstekende vu lling voor bonbons. Uiteraard ku nnen er nog verschillende andere zaken toegevoegd worden, bijvoorbeeld nootjes. B ij het gebru ik hiervan moet je er wel voor zorgen dat die in de bonbon omhu ld worden met chocolade. Anders worden ze zacht. E en beetje likeu r toevoegen gaat ook u itstekend.

Creatief aan de gang T erwijl er inmiddels voor iedere deelneemster een plateau bonbons die volgens de eerst genoemde methode waren vervaardigd in de koeling stond u it te harden. Wierp men zich enthou siast op de onderdompeltechniek. Waarna de glanzende bonbons u itvoerig werden voorzien van versieringen met contrasterende kleu ren chocolade en diverse andere voorhanden zijnde decoratiemiddelen. Aan het eind van de workshop kon iedere deelneemster een bonbondoosje met de zelfgemaakte bonbons vu llen. Z odoende kon er een leu k presentje mee naar hu is worden genomen.

U it le g o v e r e e n a a n t a l t e c h n ie k e n B ij gebru ik van bonbonvormen worden voor het versieren twee methodes gebru ikt, namelijk de versiering aanbrengen nadat de gevu lde bonbons u it de vorm gehaald ku nnen worden, of eerst de versiering met behu lp van een zelf gevou wen spu itzakje in de ku iltjes aanbrengen. Hierbij wordt ongeveer een derde deel van de vorm gevu ld. Dan schu dden, anders ontstaan er belletjes in de chocolade. Als de overtollige chocolade u it de vorm gegoten wordt, blijft er binnen de kuiltjes voldoende cho-

T e k s t e n fo t o : W ille m

V la s

9

14313.indd 1

1/15/2018 11:30:01 AM


W eth ouder bedank t al l e Tex el se v rijwil l igers O p de ‘ D ag v an de Tex el se v rijwil l iger 2 0 1 7 ’ in E c om are k on onz e weth ouder H ennie H uism an door v erp l ic h tingen elders helaas elf niet aanwe ig ijn. aar ij h ad ec h ter wel een dank woord gesc h rev en dat die avond door rigi e ollands werd voorgele en.

aan onze ouderen: ongeacht je leeftijd, je kunt altijd nog veel voor een ander betekenen. Daar ben je nooit te ou d voor. Dat brengt mij op de ‘ blu e zones’. Dat zijn vijf gebieden in de wereld waar mensen langer, gezonder en gelu kkiger leven. Z onder ziekte 9 0 of 1 0 0 jaar worden is daar normaal. Als je kijkt naar de kenmerken van blau we zones zie je veel overeenkomsten met T ex el. Het zijn vaak eilanden en de mensen eten verse, lokale produ cten en vis natu u rlijk. Z e bewegen veel en zijn minder gestrest dan mensen in andere gebieden. Maar wat ook belangrijk lijkt te zijn, is dat er een grote sociale verbondenheid is met elkaar. Dat mensen elkaar daarom ook erg waarderen.

“O p T ex el mogen we onszelf gelu kkig prijzen met vele vrijwilligers. Als wethou der voel ik me daarmee gezegend want het is geen vanzelfsprekendheid. Als ik wethou ders van andere gemeenten hoor, dan kan dat ook heel anders zijn. O p T ex el is de saamhorigheid erg groot. Ik zie dat overal teru g. K ijk naar het Alzheimer C afé met elke keer een grote opkomst. Ik kon er laatst zelfs niet meer in toen

Dat gevoel van gewaardeerd worden, zorgt er voor dat mensen positief in het leven staan. e hebben een reden om iedere dag uit bed te komen. En dat doen ze vol energie. e zijn vitaal en levenslustig. L ieve T ex else vrijwilligers, we ku nnen ju llie niet genoeg bedanken voor al ju llie inzet maar als ik zo naar de blau we zones kijk, dan hoop ik dat ju llie worden beloond met een lang en gezond leven.” F o t o : T e x e ls W e lz ijn . _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ B E LA S TI N G S E R V I C E S E N I O R E N V E R E N I G I N G TE X E L ik naar het toneelstuk over dementie wilde. Ik zie het bij het hospice waar 6 mensen zich vrijwillig inze en voor toch een zeer zware taak. Ik zie het bij de Wmo-adviesraad waar we telkens weer mensen bereid vinden om er tijd en energie in te steken. En zo zijn er nog veel voorbeelden. Denk aan de dorpscommissies, de verenigingen, ou derraden van scholen, bestu ren als de seniorenvereniging enz. enz. Je staat er niet altijd bij stil maar ju llie zijn echt overal. T ex else vrijwilligers, ik ty peer ju llie als kleu rrijke mensen, die zich betrokken voelen bij het wel en wee van anderen en hun kennis en kunde belangeloos inze en. Z o ook vorige week toen we op het gemeentehu is een bijeenkomst organiseerden over gezondheidsbeleid. Veel vrijwilligers waren donderdagavond gekomen om mee te denken. Dit leverde leuke suggesties op. Een idee dat me erg is bijgebleven is een pleidooi voor sociaal onderwijs. Dat werd als volgt toegelicht: we moeten mensen van 2 tot 9 2 meegeven dat het goed is om je om de ander te bekommeren. Vanaf school tot aan het bejaardentehu is moeten we dat in ere hou den. Ik vond het een mooie gedachte om van jongs af aan onze kinderen deze waarde mee te geven. Maar ook

Leden v an de S eniorenv ereniging Tex el k unnen h ul p krijgen bij het invullen van de belastingaangi e en toeslagen. U hee wel een Digid ode nodig. U wordt thu is bezocht. L eden, die al gebru ik maakten van deze service, zu llen in febru ari 2 0 1 8 gebeld worden. Er kan vanaf 1 maart tot april ingevuld worden.

Door de invu ller wordt een kleine onkostenvergoeding in rekening gebracht van € 1 4 ,0 0 per persoon. oor informatie en hulp bij het invullen kunt u bellen met Marijke O en, co rdinator, telefoon - 7 1 of Martien aars, telefoon - 17716

10

14465.indd 1

1/15/2018 11:30:25 AM


K erstdiner S eniorenv ereniging k reeg v erv ol g door verschillende vrijwilligers verricht. Wat vooruit klaar gemaakt kon worden, werd dan ook vooraf bereid.

E v enal s v orig jaar stel de de Tex el se brandweer de seniorenv ereniging in de gel egenh eid h un k erstdiner in de kantine aan de ontweg te organiseren. n die kantine kunnen honderd personen een plek vinden. orig jaar was het al vol en ge ellig. Dit jaar hadden nog veel meer leden interesse om aan dit diner deel te nemen.

H e t k e r s t d in e r Op vrijdag 1 december vond het ‘eerste kerstdiner plaats. ooraf genoot men van een groentebouillon met stokbrood en kruidenboter. a de soep en tijdens het opdienen van het hoofdgerecht verzorgde Jaap Dros, van tafeltje naar tafeltje, een muzikaal intermezzo van “meezingers”. Even dreigde het diner ink uit te lopen. In de keuken viel namelijk de krachtstroom volledig weg. Gelukkig kon een elektromonteur de zaak tijdig oplossen. et hoofgerecht bestond uit rollade met cranberrysaus, worteltjes met doperwten, witlofsalade, appelcompote en aardappelkroketjes. Als dessert was er bavaroise en ko e met rad ti ne e nderde en T u ssen het hoofdgerecht en het dessert droeg Marian egers als vanouds een kerstverhaal voor. De avond werd traditioneel besloten met het staande samen zingen van het “Ere zij God”. In het dankwoord wees de voorzi er erop dat alle medewerkers hun uiterste best hadden gedaan om het weer een feest te laten zijn. ijn dank ging dan ook uit naar alle vrijwilligers maar zeker ook naar alle sponsors die door hun medewerking dit allemaal mogelijk hebben gemaakt.

We r d v e r v o l g d De belangstelling voor dit kerstdiner was du s zeer hoog. De eniorenvereniging Te el star e op 9 november jl. de kaartverkoop om negen uur in de uureton en voor half elf waren alle honderd kaarten verkocht. Mensen die later kwamen werden door bestuursleden van de vereniging nog gewezen op de mogelijkheid om naar het kerstdiner bij Te els Welzijn te gaan. Ondanks dat lieten ruim dertig leden zich op een wachtlijst plaatsen. et bestuur organiseerde voor die personen op 1 januari 1 een gelijkwaardig diner in het zaaltje van de bewonersvereniging van Woontij aan de Thijsselaan.

T e k s t e n fo t o : W ille m V la s

Da n k b e t u i g i n g De organisatie van het kerstdiner is mogelijk gemaakt dank ij de bereidwillige medewerking van randweer Texel akslager eter aker Topslagerij ob Meta maas hocolaterie Den urg lijterij de Wit ruitbedrijf e ser Molenbuurt an wier groente en fruit op de markt en schoonmaakbedrijf Dennis. iervoor danken wij hen hartelijk.

De v o o r b e r e i d i n g Donderdag voorafgaande aan het kerstdiner werden het serviesgoed, bestek en kerstversiering vanuit de opslag naar de kantine gebracht. In de kantine werd de kerstversiering aangebracht en werden zeventien tafels voor zes personen gedekt. eventien vrijwilligers namen de bediening op zich. Ook de bereiding van de maaltijden werd

estuur eniorenvereniging Texel

11

14071.indd 1

1/15/2018 11:30:47 AM


R ol l atorl oop Tex el 2 0 1 8 tijdens de loop, familie, vrienden en kennissen. oe meer toeschouwers hoe leuker en gezelliger! ijkt het u nou leuk om deel te nemen, dan kunt u zich aanmelden bij de balie in de Gollards, in De uureton of bij Therapie Wolf. Daarnaast is het ook mogelijk om u aan te melden via de website www.buurtsportcoachte el.nl of even te bellen naar 6- 6 1 1 of 6- 17 . W egens h et grote suc c es in A m sterdam en D en H el der wil l en we de rol l atorl oop ook naar Tex el brengen. H et is l euk , gez el l ig en u beweegt! O p 1 2 april 2 0 1 8 willen de bu u rtsportcoaches in samenwerking met diverse partijen Gollards, Therapie Wolf, Atletiekvereniging Te el, portservice en Te els Welzijn de eerste rollatorloopeditie op Te el organiseren.

G e w o o n m e e d o e n De rollatorloop is voor iedereen vanaf 6 5 + met een rollator of een ander vervoersmiddel, zoals een rolstoel of stok. hoeft er niks voor te betalen, het is geheel gratis. De loop zal plaatsvinden op en bij het atletiekveld in Den urg, waarbij u kunt

kiezen uit meerdere afstanden meter, meter en 1.1 meter . Op verschillende punten zullen er vrijwilligers staan die er zijn om u te begeleiden en aan te moedigen. O ok zullen er op verschillende punten rolstoelen staan, voor als het toch net iets te ver is. O p donderdag 1 2 april bent u vanaf 1 . uur welkom op het atletiekveld. Om 1 . uur zal de opening zijn en zullen we starten met de verschillende afstanden. Gedurende de loop is er muziek aanwezig en na afloop kunt u een heerlijk kopje ko e of thee met koek nu gen in de kantine! et evenement is rond 16: 16. uur afgelopen. oor iedereen is er na a oop een prijs, als bedankje voor uw inzet. Iedereen is welkom

Ee r s t d e r o l l a t o r l a t e n n a k i j k e n ? Wilt u graag deelnemen aan een rollatorcheck en u w rollator laten keu ren voordat u mee doet met de rollatorloop? Ook dat is mogelijk. Op maart zal er een rollatorcheck plaatsvinden in de danszaal van De uureton van 9. uur tot 1 . u u r. De rollatorcheck wordt u itgeveord door Jan ijm en Jan ico van de P loeg. O ok hier is iedereen welkom. Wanneer er veel animo voor de rollatorloop is zal er in september een tweede editie plaatsvinden. N ils V e ld h u is e n Ils e V la m in g D e fo t o is b e s c h ik b a a r g e s t e ld d o o r Y o u n g 4 e v e r

E enp ersoons rec ep ten . . . W I TLO F A N D E R S pan. oeg iets zout toe.

O m m ensen die al l een z ijn k om en te staan weer een beetje p l ez ier te l aten k rijgen in h et k l aar m ak en van eten, hee ia is h uit osterend v ersc h il l ende eenp ersoons rec ep ten v erz am el d. I n de v ol gende uitgav en v an Leef-Tijd k unt u m eerdere v an dit soort rec ep ten v erwac h ten. De oven voorverwarmen op 2 0 0 graden. 1 plakje bladerdeeg uit de diepvries halen en laten ontdooien de rest van de bladerdeeg mag in een plastic zakje en terug in het doosje, in de vriezer . Doe een klontje boter in een koe-

14070.indd 1

u even zachtjes laten pru elen karamelliseren tot 1 minuten .

kenpan of wok. Als het gesmolten is mag er een lepel honing bij. Was ondertussen stukjes witlof en snijdt ze doormidden, zodat de witte binnenste kern er u it gehaald kan worden. Doe de witlof in zijn geheel bij de boter honing in de koeken-

Een schaaltje inve en en hier de witlof in verdelen en bedekken met bijvoorbeeld geraspte - of stukjes kaas, walnoten, net wat je lekker vindt. L eg nu het ontdooide bladerdeeg plakje over de witlof en bak het geheel in ongeveer 2 0 minu ten bru in in de voorverwarmde oven. E e t s m a k e lijk !

1/15/2018 11:31:18 AM


Waalderstraat 6 1791 EC Den Burg

Tel 712 464

Waalderstraat 6, Den Burg Tel. 712 464 www.bosmaslapen.nl info@bosmaslapen.nl www.bosmaslapen.nl info@bosmaslapen.nl

Vliegwiel 25 1792 CS Oudeschild Tel. 310133/0645158421 Voor een eerlijk en goed stuk vlees van eigen bodem, moet je langs de Vakslager in Oudeschild

Uitvaartcentrum Texel Uitva Vo een uitvaart Voor naar uw wens

Beatrixlaan 1, 1791 GA Den Burg Beatrixlaan 1, 1791 GA31Den Burg Telefoon (0222) 52 41 Telefoon (0222) 31 52 41 info@notariskantoortexel.nl

info@notariskantoortexel.nl

Ook met vragen over een persoonlijke invulling kunt u bij ons terecht.

de de notaris notaris op op texel texel

Wij werken samen met alle verzekeringsmaatschappijen. Mark en Yolanda Pijper Bernhardlaan 147, Den Burg Tel. (0222) 310 168 Mobiel (06) 51 283 246

www.uitvaartcentrumtexel.nl

Advies, notariĂŤle akten en meer! Advies, notariĂŤleenakten en meer! Voor particulier ondernemer

Voor particulier en ondernemer Bezoek ook onze website

Bezoek ook onze website

www.notariskantoortexel.nl

www.notariskantoortexel.nl

Timmerbedrijf Weijers & Zn. Langeveldstraat 10 1795 AG De Cocksdorp Tel. 06 206 183 93

Beatrixlaan 1, 1791 GA Den Burg

Tel. 0222 - 31 22 50 - www.absgraafspuiterij.nl EA5 envelop 220x156mm.indd 1

Bernhardlaan 172, Den Burg - Texel Tel. 0222-312752 www.stolkmechanisatie.nl

RENTENAAR ERKEND OPEL REPARATEUR

Bernhardlaan 200, 318000, www.opelrentenaar.nl

14069.indd 1

Heerlijk om een keer langs te gaan Schilderweg 220, Oudeschild. Tel: 31 39 49

1/14/2018 10:44:01 AM


IN D E W A R wordt er deze maand een congres georganiseerd over verwarde personen. Aan de orde komen vragen als ‘hoe ziet het leven van een verward persoon eruit , ‘welke factoren zorgen voor ontstaan van verward gedrag en ‘hoe kan verward gedrag worden voorkomen . ijken mij lastige vragen om te beantwoorden. Weet niet of de andere wethouders daarheen gaan, maar zou het ze niet aanraden. oor je het weet heb je ook nog verwarde bestuurders.

E r gaat geen dag v oorbij of de m edia beric h t ov er inc identen m et v erwarde p ersonen. I em and doet iets onv erwac h ts, bez orgt ov erl ast of v ertoont onaangep ast gedrag en dan h eb je een inc ident m et een v erward p ersoon aan de h and. D e om gev ing weet v aak niet wat te doen m et iem and die z ic h v reem d gedraagt of ov erl ast v eroorz aak t. n meer dan de hel van de in identen wordt fy siek en v erbaal gewel d gebruik t. H et l igt dan v oor de hand om de politie te bellen. Die h ebben er de h anden v ol aan. I nc identen m et v erwarde p ersonen is een groeiend probleem. De politie wil dan ook dat de ov erh eid m aatregel en neem t. M aar wat te doen m et v erwarde p ersonen? H et R ijk l ijk t z el f nogal in v erwarring ov er wat te doen.

A a n j a a g t e a m V e r w a r d e Pe r s o n e n Eerst heeft de Minister van olksgezondheid een Aanjaagteam erwarde ersonen in het leven geroepen. Dit team heeft een rapport geproduceerd met de vage aanbeveling om ‘door te pakken . ervolgens is het chakelteam ersonen met erward gedrag aangesteld. et chakelteam heeft bedacht dat er een landelijk meldnummer moet komen waar mensen naartoe kunnen bellen als ze zich zorgen maken over iemands gemoedstoestand. erder

14072.indd 1

Pl a n v a n A a n p a k erder hebben de gemeenten de opdracht gekregen om met een sluitend plan van aanpak te komen. Een onmogelijke opgave lijkt mij. Iedere persoon is anders, iedere situatie is anders. et kan gaan om een dementerende bejaarde die naakt achter de rollator loopt. Of iemand die zwaar depressief is en met een mes loopt te zwaaien. et kan gaan om een dakloze, een drugsverslaafde, mensen met een psychische stoornis. olgens de denitie erwarde ersonen zoals de politie die hanteert, zijn mensen verward als ze lange tijd de grip op hun leven kwijt zijn. En daar moet je dan als gemeente beleid op maken. ier botst de systeemwereld, waarin dingen op een bepaalde manier worden geacht te verlopen, met de leefwereld: hoe het in het echt gaat. Onvoorspelbaar dus. Wi j k h u l p v e r l e n e r De politie pleit ervoor om een wijkhulpverlener voor verwarde personen aan te stellen voor psychische hulp in de wijk. Den aag is hierover aan het nadenken. Ondertussen proberen gemeenten, de geestelijke gezondheidszorg GG , de GGD, maatschappelijk werkers, huisartsen, politie en woningcorporaties te doen wat ze kunnen op het moment dat de situatie uit de hand loopt. et beste is natuurlijk te voorkomen dat het uit de hand loopt. Dat kan alleen als we goed in de gaten hebben dat

iemand steeds verder in de problemen komt. En dan is het nog zaak om de juiste hulpverlening op gang te krijgen. olgens onderzoek kan ongeveer de helft van de verwarde personen met begeleiding zelfstandig wonen. De andere helft kan dat niet en zou in een instelling moeten worden geplaatst. Maar je kunt niet zomaar iemand tegen zijn wil opnemen. elfs niet als er risico s zijn dat die persoon zichzelf of anderen iets aandoet. elaas is het vaak zo dat er eerst iets moet gebeuren, voordat we mensen gedwongen kunnen opnemen.

Wi j k a g e n t e n Op Te el hebben we gelukkig betrokken wijkagenten die goed op hun taak zijn voorbereid en de weg naar hulpverleners en gemeente weten te vinden. Met elkaar proberen we er zo goed mogelijk voor te zorgen dat iedereen in ieder geval in beeld is en hulp ontvangt. Is er in uw omgeving iemand die volgens u hulp nodig heeft, neem dan contact op met het ociaal Team van de gemeente op telefoon nummer 1 . H e n n ie H u is m a n , W e th o u d e r Z o rg F o t o : A lb e r t H u is m a n

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Advertentie LO S LA TE N V A N V A S TG E Z E TTE E M O TI E S !

Zo n d e r m e d i c i j n e n e t h e r is c h e o lië n . K o m

m a a r

m e t

i n d e A ROM A DOM E.

Ik k a n o o k n a a r U k o m e n . Be l : 0 6 - 1 2 6 4 7 5 5 3 w w w .r ia t e x e l.n l

1/15/2018 11:32:01 AM


eiligen op Te el

Te el kent vele mensen die i h in e en voor de medemensen, owel voor de medemensen op Te el als daarbuiten. at te denken van mensen die vrijwilligerswerk voor ouderen doen, die maaltijden rondbrengen, die hulp bieden aan mensen in nood, die i h in e en voor de voedselbank en o ijn er heel veel a tiviteiten te noemen waar de handen uit de mouwen worden gestoken om er voor anderen te ijn.

aar man raakte ernstig gewond tijdens een uitgevochten familievete. ij werd naar apels verbannen en keerde later als een gebroken man weer terug. ij heeft hem tot zijn dood liefdevol verzorgd. aar a ectie wendde zij ook aan voor de armen van de stad R ome. Z ij deed voor die armen heel goed werk, samen met meisjes uit hooggeplaatste kringen. e stich e een religieuze congregatie waarin volgens de regel van enedictus werd geleefd.

Maar ook de vrijwilligers die met de collectebu ssen rondgaan zijn meer dan belangrijk voor een beter bestaan in ons land. Maar ja, om al deze vrijwilligers heiligen te noemen gaat wat ver. E en lintje van de koning, daar hou dt het wel mee op. T och zijn er heiligen te vinden op T ex el, al is dat alleen in namen teru g te vinden. We moeten dan zoeken in de namen van kerken en zeker die van R ooms-K atholieke kerken. Wat te denken van F ranciska R omana, de naam van de katholieke kerk in De C ocksdorp.

F ranciska overleed vier jaar na haar man. Haar relieken zijn in R ome te vinden in de S anta F ranceca R omana. In 1 6 0 8 werd zij heilig verklaard. Z e is patrones van R ome, van vrou wen in het algemeen. S inds 1 9 2 5 is ze ook patrones van au tomobilisten, motorrijders en vliegeniers. Dat wil niet zeggen dat au tomobilisten u it De C ocksdorp maar raak mogen rijden, want F rancesca hou dt ze in het oog.

Wi e w a s F r a n c i s k a Ro m a n a ? ij werd in ome geboren in 1 . En zoals dat in die tijd gebru ikelijk was werd zij u itgehu welijkt en wel op haar dertiende jaar. elf was zij liever in het klooster gegaan. Z ij was een toegewijde echtgenote en een heel goede moeder voor haar zes kinderen, die overigens een voor een stierven aan de pest. Alleen een zoon bleef in leven.

Als laatste: haar voorspraak wordt ingeroepen tegen de pest en tegen de kwellingen van het vagevu u r. Maar dat vu u r is verdwenen u it het denken van de gelovigen, althans in ons land. H e n k S n ijd e r s

15

14073.indd 1

1/15/2018 11:32:23 AM


U itnodiging jaarv ergadering S eniorenv ereniging Tex el U itnodiging v oor de h et bijwonen v an de al gem ene l edenv ergadering v an S eniorenv ereniging Tex el , te h ouden op m aandag 2 6 februari 2 0 1 8 in de B uureton, B eatrix l aan 4 3 , om 1 0 . 0 0 uur ( z aal op en 0 9 . 3 0 uur)

Het algemeen bestu u r zal de algemene ledenvergadering verzoeken haar achteraf goedkeu ring te verlenen voor de wijze waarop de benoeming van beide bestuursleden in juni 17 heeft plaatsgevonden.

Te b e h a n d e l e n p u n t e n N aast de gebru ikelijk agendapu nten zal het bestu u r de vergadering verzoeken akkoord te gaan met een statu tenwijziging waarbij het aantal bestu u rsleden van max imaal 7 naar max imaal 9 bestu u rsleden zal worden u itgebreid. N a het overlijden van de penningmeester in ju ni 2 0 1 7 kwam het bestu u r van de vereniging tot de conclusie dat, gezien de hoge gemiddelde leeftijd binnen de vereniging, de vervanging van bestu u rsleden beter geregeld diende te worden. aast een voorzi er,

Le z i n g d o o r n o t a r i s H o o g e r h e i d e et bestuur van de vereniging heeft notaris oogerheide bereid gevonden een lezing te verzorgen. L eden werd gevraag aan te geven, waarover zij door de notaris voorgelicht zou den willen worden. Het onderwerp van de lezing zal hierop worden afgestemd. V e r z e n d in g v a n d e b ijb e h o r e n d e s t u k k e n Alle leden, die hu n e-mailadres hebben verstrekt, zu llen het verslag van de algemene ledenvergadering van 7 februari 17, de balans per 1 december 17, de e ploitatierekening over 17 en de begroting 1 per e-mail ontvangen. L eden, die niet over een e-mailadres beschikken, of waarvan het e-mailadres ( nog) niet bij de S eniorenvereniging T ex el bekend is, ku nnen de stu kken opvragen bij L y dia B lok, Vloedlijn 4 6 Den B u rg, telefoon 0 6 1 7 of bij Willem las, Wilsterstraat Den urg, telefoon 1 69 . Op g a v e a l s d e e l n e m e r a a n d e v e r g a d e r i n g De vergadering is u itslu itend toegankelijk voor leden. Alleen leden hebben stemrecht. Overeenkomstig het gestelde in artikel 1 , lid van de statuten kan een stemgerechtigde voor ten hoogste twee personen als gevolmachtigde optreden. In verband met de planning verzoeken wij de deelnemers aan deze vergadering op te geven aan het secretariaat of ze de vergadering bij zu llen wonen en of u gebru ik zu lt maken van het recht om bij volmacht te stemmen. G raag doorgeven aan L y dia B lok telefoon 0 6 1 7 , e-mail: info seniorenverenigingte el.nl

een secretaris en een penningmeester zal de vereniging voortaan ook een vice-voorzi er, een vice-secretaris en een vice-penningmeester kennen. Het bestu u r wordt dan gecompleteerd met drie algemeen bestu u rsleden. Dit heeft wel conse uenties ten aanzien van de bevoegdheid bij de vertegenwoordiging van de vereniging richting derden. et bestuur is op dit punt van mening dat - vooral bij een vereniging die u itslu itend u it senioren bestaat - continu teit van bestuur het zwaarst moet wegen. In verband met de statu tenwijziging dient het Hu ishou delijk R eglement van de vereniging aangepast te worden.

ga e dee na e rad ti ne e grati n Aansluitend aan de vergadering wordt een gratis lunch gereserveerd. O ok hiervoor verzoeken wij u zich van te voren op te geven aan ydia lok telefoon 6-1 7 , e-mail: info seniorenverenigingte el.nl. ga e dee na e grati er er Ook voor gratis vervoer kan gezorgd worden. In dat geval verzoeken wij u contact op te nemen met Guusje Wi e, telefoon 1 171, e-mail: fransenguus kpnmail.nl

Inmiddels heeft het bestuur op 1 juni 17 een penningmeester en een vice-penningmeester benoemd. B estu u rsleden worden benoemd door de algemene ledenvergadering. Als dit niet kan wachten tot de eerstvolgende algemene ledenvergadering kan het algemeen bestu u r overgaan tot de benoeming van de penningmeester en de vice-penningmeester onder de opschortende voorwaarde van wijziging van de statu ten. Dat wil zeggen dat de benoeming pas in werking treedt op het moment dat de statu ten zijn gewijzigd.

U dient uw v ersc h il l ende op gav en uiterl ijk 1 6 februari 2 0 1 8 in te dienen! F o t o : W ille m

V la s

16

14074.indd 1

1/15/2018 11:32:42 AM


A c h terbl ijv ers Tex el tel t er nog al wat: ac h terbl ijv ers. N iet z o v reem d; op andere eil anden z ie je h etz el fde: op een bep aal de lee ijd gaat de jeugd naar het vasteland voor het vervolg van hun s hoolopleiding. De ouders, broertjes en usjes, de teamgenoten in het voetbalel al en de leden v an de gy m v ereniging bl ijv en ac h ter. O p de F riese eil anden is dat al na de l agere sc h ool ; op Tex el na de O S G .

progressief. Dat beeld is voor mij volledig omvergegooid toen mijn vrouw en ik etsend in ieuw- eeland in het dorp ulls, aan de zuidkant van het oordereiland, een ollandse winkel aantro en. et dorp was niet meer dan een busstation met omliggende winkeltjes en horeca. De winkelvoorraad bestond uit Goudse kazen, een enorme collectie Delfts blauwe poppen en molentjes, stroopwafels, Droste pastilles, drop, chocolade hagelslag, maar ook wa a repen, molentjes repen, dingen, die je hier soms al lang niet meer kan kopen. De vraag drong zich op: wie is er nu conservatief, de vertrekker of de achterblijver? eide verlangen ze terug naar wat ze verloren hebben. ij de één wordt dat een bron van heimwee en behoudzucht, bij de ander - denk aan de periode van wederopbou w - tot werklu st en pioniersgeest.

In verenigingen stopt ineens de opbou w van aanstormend talent, het mu ziekgezelschap mist de pianist, de fanfare de trompe st. In gezinnen is er ineens een andere samenstelling en als het ook nog het laatste kind betreft dat het gezin verlaat, is het nest leeg en lijden ou ders wel eens aan, wat genoemd wordt: het “lege-nest-syndroom”. Is het nou werkelijk zo dramatisch? Het valt hier nu wel mee, omdat veel van de nestvlieders ieder weekend terugkomen naar het eiland. Maar een broer, die zijn studie afmaakt in Australi , zie je voorlopig echt niet meer. Dat is tegenwoordig wel op te vangen met telefoon, sky pe en de moderne media, maar al het digitale contact is toch niet te vergelijken met fysieke aanwezigheid. og niet zo lang geleden was dat wel anders: ik ging zelf “op stu die”, naar kostschool en kwam, behalve voor de zomervakantie, thuis met erstmis en asen. Iedere week schreef ik een brief naar huis. Mensen die in de vijftiger jaren gingen emigreren, zag je zelfs in geen jaren meer. ij onderhielden contacten met familie via briefverkeer en als er haast bij was met een telegram. In de loop van de tijd hebben we kunnen zien, dat het gevoel “achterblijver” te zijn, sterker wordt naarmate de vertrekker meer “weg” is. De emigranten waren het, die de sprong waagden naar een nieuwe toekomst. ij werden gezien als helden. De achterblijver koos er voor te houden wat hij had. ij waren de antihelden. In gezinnen, maar ook in de mensen persoonlijk leidt dat steeds weer tot de vergelijking: “hij wel - ik niet” en “hij weg - ik hier “

Er gaat geen dag meer voorbij waarop ik niet achter mijn computer zit: even mail lezen, berichtjes beantwoorden, iets opzoeken op Google, de uienradar, de reisplanner, wat schrijven voor eef-Tijd en nog meer. Maar als het gaat om computervaardigheid heb ik twee linker handen, kom ik niet verder dan de kunstjes, die ik geleerd heb. En de moderne media, acebook, Twi er, inkedin, etc, die hebben aan mij geen klant. Ik waag me er niet aan. En om mijzelf te verdedigen zeg ik dan maar dat het me te veel tijd zou kosten. Maar stiekem weet ik voor mijzelf dat ik me er niet aan waag, zoals ik ook van mijn smartphone nauwelijks meer gebruik maak dan de ouderwetse telefoon. In dit opzicht ben ik dus een echte achterblijver.

In juni 16 sprak de losofe Marli uijer de “ ede van Te el” uit en ze heeft daarin het verschijnsel “achterblijver” van een positieve kant belicht. De emigrant waagt de sprong in het ongewisse de achterblijver wil houden wat hij heeft, maar onderhoudt ook wat er is. et is alsof, nee sterker: het s zo, dat de achterblijver blijft hopen op de terugkeer van degene die vertrokken is. ij die thuis blijft bewaakt het erfgoed en is er voortdurend voor aan het zorgen, dat als dat moment van teru gkeer komt, het huis er schoongemaakt en netjes uit ziet en de lang verwachte niet verdwaalt in wat vroeger zijn wereld was.

Interessant is het wel in termen van “emigranten en achterblijvers” te kijken naar de volksdeportaties, zoals die er waren in de voormalige ovjet nie en in hina. Op een zwerftocht door de altische landen hebben wij de gevolgen daarvan kunnen zien. Maar veel indringender is het, als achterblijvers, te kijken naar de huidige vlu chtelingenstromen en ons af te vragen: hoe verhou den wij ons tot de nieuwe immigranten?

et is wat al te makkelijk te denken, dat de achterblijver bij voorbaat een conservatief guur is en de vertrekker

P e te r B a k k e r

17

14466.indd 1

1/15/2018 11:33:16 AM


info@tomtexglasbewassing.nl 06 - 13530877

TEGEN INLEVERING VAN DEZE BON

20% KORTING OP ALLE KLEDING De Concurrent Molenlaan 1 De Cocksdorp

AL UW PERSONENVERVOER! VOOR AL UWVOOR PERSONENVERVOER!

1 bon per klant. Geldig t/m 31 december 2018

-

-

SHOP

Specialist in alles Haven 15, Oudeschild

0222 - 312771

info@civtexel.nl

www.civtexel.nl

Granieten en hardstenen keukenbladen •

wastafelbladen

vensterbanken

vloeren

Hoofdweg 86 De Cocksdorp - 311171 / 06 13375284 mail@devrijheidtexel.nl

Vlamkast 53, tegenover Spar Oudeschild Tel. (0222) 310783 www.deoudevismarkt.nl

Langeveldstraat 10 – 1795 AG De Cocksdorp Tel. 06-52370435 clcb@planet.nl www.clcb.nl

Voor uw kunstgebit en klikgebit met zorg, kennis en aandacht voor uw persoonlijke wensen aangemeten door uw specialist

Aanhangwagens - verkoop - reparatie Klimmateriaal verkoop en NEN keuringen

Sommeltjesweg 3, 1793 AL De Waal Tel. 0222 - 312069 • praktijk@tppvk.nl

Kaasboerderij „Wezenspyk”

ij r e d r e o b e z n o f e e l Be Echte Texelse Boerenkaas van koeien-, schapen- en geitenmelk.

Hoornderweg 29 (halverwege Den Burg – Den Hoorn)

www.wezenspyk.nl

14062.indd 1

Fysiotherapie, Medical taping, Onco-therapie, Manueel therapie, Cardio revalidatie, Echografie, Cesar therapie, Therapeutisch-elastische kousen Revalidatie, Oedeem therapie, Trainingsbegeleiding, Spinning, Dry needling FiTT-ness, Re-integratie Schoorwal 59

Kikkertstraat 6A

1791 HM Den Burg

1795 AD De Cocksdorp

Mulderstraat 37 1794 AK Oosterend

Tel: 0222-314968

mail: info@fittexel.nl

web: www.fittexel.nl

1/14/2018 10:47:29 AM


nduidelijkheid over vers hillende energielabels

ijna iedereen hee wel eens een energielabel ge ien. To h lijkt lang niet iedereen door te hebben wanneer een elektris h apparaat uinig is of niet. et feit dat energielabels regelmatig wij igen draagt hier aan bij. nline winkel entrum eslist.nl hee de e verwarring met betrekking tot energielabels opgemerkt en uitgeli ht.

Echter worden er in winkels nog steeds televisies aangeboden die vó ó r de nieu we energieschaal zijn geproduceerd. Deze T s kunnen bijvoorbeeld nog het energie label E hebben.

erge en an energ e a e eer a tig Het é é n op é é n vergelijken van energielabels is vrijwel onmogelijk. Er zijn hiervoor namelijk teveel variabelen van invloed. o is het energieverbruik van een inch ED scherm bijvoorbeeld niet te vergelijken met het verbruik een inch plasmascherm.

a e er r n e a ti d nder dan In tegenstelling tot wat consu menten vaak denken, zegt de energieklasse niet iets over het verbru ik van een apparaat, maar over de energie-e ciency. De Energy Efciency Inde EEI geeft aan hoe e ci nt het product de benodigde stroom benut. et daarom niet alleen op de energieklasse, maar ook op het jaarlijkse energieverbruik dat op het label en in de productinformatie staat.

En ook de verschillende wasmachines zijn onderling lastig te vergelijken. Waar de ene wasmachine bijvoorbeeld een hoger vulgewicht heeft, verbruikt de andere wasmachine minder water.

de en n e e energ e a en De verwarring rondom energielabels ontstaat omdat er regelmatig nieuwe energieschalen worden ge ntroduceerd. ovendien gelden er verschillende schalen voor diverse productgroepen.

et vergelijken van producten met dezelfde kenmerken is echter wél mogelijk. o zijn televisies met dezelfde afmetingen en hetzelfde type ED, ED, O ED, etc. onderling wel goed te vergelijken.

Voor witgoed en televisies loopt de schaal bijvoorbeeld van A tot en met D, waarbij A vele malen zuiniger is dan klasse D. ij ko ezetapparaten, auto s en huizen loopt de schaal van A tot en met G , waarbij klasse A zuiniger is dan klasse G.

Als het om wasmachines gaat kijken online shoppers op eslist.nl relatief vaak naar het energieverbruik. ij koelkasten in veel mindere mate. ier selecteert men vaker op prijs, comfort en design. Meer inzicht in energie labels en praktijkvoorbeelden? ekijk dan de Energielabel infographic: h ps: www. beslist.nl info energielabels huishoudelijke apparaten.html

et feit dat er regelmatig nieuwe energieschalen ontstaan wijzigt echter niets aan het energielabel dat bij producten in winkels vermeld staat. De huidige energieschaal voor televisies loopt op dit moment bijvoorbeeld van A tot en met D.

T e k s t e n fo t o : R o b in K n o l, B e s lis t .n l

19

14476.indd 1

1/15/2018 11:33:59 AM


O ok wal v issen doen v rijwil l igerswerk O p donderdagav ond 7 dec em ber organiseerde Tex el s W el z ijn, in h et k ader v an de V rijwil l igersdag 2 0 1 7 , een feestel ijk e op en av ond bij E c om are v oor al l e v rijwil l igers op Tex el . D ank z ij de gastv rijh eid v an E c om are k regen dez e de uniek e k ans om h et m useum en h aar ‘ bewoners’ eens in h et donk er te bel ev en. O p v ersc h il l ende p l aatsen in en rond h et m useum stonden m edewerk ers k l aar om te v ertel l en en v ragen v an de bez oek ers te beantwoorden. R uim 1 8 0 m ensen m aak ten v an de gel egenh eid gebruik el k aar te z ien, te sp rek en en rond te k ijk en. H et werd een gez el l ige en gesl aagde avond. rigi e ollands, dire teur van Te els el ijn, op ende dez e av ond. H aar v erh aal gev en we h ieronder weer.

die vraag leidde tot verrassende ontdekkingen, in het bijzonder als het gaat om walvisachtigen. o blijken walvisachtigen echt joekels van hersenen te hebben. Als je de hersenomvang afzet tegen lichaamsgroo e, staat de mens bovenaan. De mens heeft het grootste brein van het dierenrijk. Direct na de mens komen echter niet de mensapen, maar de dol jnen en grote walvissen zoals de potvis. Deze zeezoogdieren hebben breinen die veel groter zijn dan die van gorilla s of chimpansees of een dombo als de olifant. Maar waarom? Walvissen en dol jnen vormen groepen, ook wel pods of scholen genoemd, die comple e samenlevingsvormen hebben ontwikkeld. e vergroten hun overlevingsmogelijkheden door samen te jagen, voor elkaars jongen te zorgen en voor elkaar op te komen. Een hele bijzondere vorm van opkomen voor een ander is echter de zorg voor een gewond lid van de groep. N ormaal wordt in de natuur een gewond groepslid achtergelaten en dat betekent feitelijk de dood. Maar in groepen van sommige walvisachtigen, waaronder orka s en dol jnen, is waargenomen dat zo’n gewond dier niet verstoten wordt, maar integendeel wordt verzorgd. Z oals een walvis die ik voor het gemak even Jonas noem.

Da g v a n d e v r i j w i l l i g e r O p veel plaatsen in N ederland wordt de ‘ Dag van de vrijwilliger’ jaarlijks gevierd. E n natu u rlijk ook op T ex el. Want we vieren deze dag als waardering voor de vrijwillige inzet van mensen binnen onze samenleving. Want zonder onze vrijwilligers zou den welzijn, zorg, cu ltu u r, toerisme, ku nst sport, natu u r, mu sea, onderwijs, muziek, media, politiek er op ons eiland heel anders u itzien. Z onder deze inzet zou er van goed leven en samenleven geen sprake ku nnen zijn.

M a a r z i j n w e o p Te x e l w e l z o b i j z o n d e r a l s h e t g a a t o m d e v r ijw illig e in z e t b in n e n o n z e s a m e n le v in g ? Ja, we zijn zeker bijzonder. Want ederland mag zich rekenen, en du s ook rijk rekenen, tot de top 3 van E u ropa als het gaat om de inzet van vrijwilligers binnen de eigen samenleving. E n ik du rf te beweren dat ons eigen T ex el daarbinnen ook nog eens bij de top van de top behoort.

Jonas was zwaar gewond geraakt door de schroef van een schip. En om de beurt begonnen de groepsleden de gewonde Jonas te verzorgen. ij gaven hem voedsel, hielden boten uit zijn buurt en ondersteunden hem zodanig dat hij steeds boven water naar adem kon happen. En dit werd net zo lang volgehouden totdat Jonas weer op eigen kracht kon meedraaien in de groep.Daarnaast is door onderzoekers zelfs waargenomen dat een gewond groepslid overgedragen wordt aan een andere groep, die vervolgens dezelfde zorg op zich neemt. Is hier sprake van vrijwillige inzet voor een gewonde ander zoals mensen een zieke of gewonde medemens helpen en verzorgen? ure compassie lijkt onwaarschijnlijk.

M a a r h o e b ijz o n d e r z ijn w ij d a n ? N iet zó bijzonder als we soms denken. Want geï nspireerd door de locatie van Ecomare heb ik mij afgevraagd of dieren eigenlijk ook vrijwilligerswerk verrichten. En 2 0

14077.indd 1

1/15/2018 11:34:30 AM


B U U R E TO N D I N E R S winter 2 0 1 8

Waarschijnlijker is het dat elk lid telt en walvisachtigen hun levenskansen juist vergroten door voor elkaar op te komen. oor een verklaring wordt ook gekeken naar de relatief grote hersenmassa waarover veel walvisachtigen beschikken. De grootste hersenen blijken aanwezig te zijn in de middelgrote groepen. En juist in deze middelgrote groepen is er sprake van de meest ontwikkelde en intelligentste vormen van sociaal gedrag en samenleven. Want in zo n groep moet je je soortgenoten goed kennen, moet je relaties aangaan en heb je meer geheugen nodig om te onthouden wat je groepsgenoten in het verleden hebben uitgevreten. En juist in deze groepen is vastgesteld dat de zorg voor elkaar zich ook uitstrekt over gewonde en zieke groepsgenoten, een vorm van zorg die we eigenlijk alleen bij mensen vinden.

H et B uuretondiner v an Tex el s W el z ijn betek ent iedere m aand weer een ‘ c ul inaire v errassing’ é n een gez el l ige ge amenlijke maaltijd. en team van vrijwilligers staat klaar om u met veel ple ier te bedienen. Dus s huif l ek k er aan!

Een unieke zorg die ook wel de ‘ oluntary behavior intended to bene t another , genoemd wordt, of vertaald: de vrijwillige inzet om een ander goed te doen, te helpen. En dat gedrag komt heel dicht bij wat wij vrijwilligerswerk noemen.

De menukaart van onze diners zien er in februari en maart 1 als volgt uit:

De u i t d a g i n g v o o r Te x e l Er blijken dus twee belangrijke voorwaarden te zijn voor de aanwezigheid van vrijwillige inzet binnen een samenleving: Een grote herseninhoud én het vormen van een hechte middelgrote gemeenschap. En daarmee is de boodschap denk ik wel helder: laten we ons verstand gewoon goed gebruiken en onze betrokken Te else samenleving koesteren.

Dinsdag februari: vens hotel aardappelgratin met k ip , bl oem k ool / broc c ol i en p addestoel ensaus Dinsdag

maart: ami met gebakken ei en atjar

En natuurlijk wordt ieder diner afgesloten met een heerlijk toetje en nog ko e toe! Aanvang diner: 17. uur osten diner: 9, euro per persoon ocatie: De uureton, eatri laan , Den urg adotip bij Te els Welzijn zijn er dinerbonnen voor ons maandelijks uuretondiner verkrijgbaar, waarmee u ook een ander eens kunt verrassen!

Of anders gezegd, verwijzend naar de afscheidswoorden van de onlangs overleden burgemeester Eberhart van der aan: org goed voor ons eiland en voor elkaar. Want alleen in zo n samenleving kan iedereen meedoen en kunnen we ook richting toekomst blijven rekenen op de vrijwillige inzet van velen.

oor informatie en of aanmelden: Te els Welzijn: tel. 1 696 of email: welzijn te elswelzijn.nl

rigitte ollands

21

14519.indd 1

1/15/2018 11:34:52 AM


i e wanen, warte wanen

M et dank aan de fam il ie, ook dez e k eer weer een stuk je v an de enige jaren gel eden ov erl eden v ogel aar A ndri B insbergen. D it k eer m eer ov er de k l eine z waan, de wil de z waan en de k nobbel z waan.

van een klein aantal kleine rietganzen, kolganzen, wat brandganzen en natuurlijk ook rotganzen. ortom: er is gewoon veel te beleven voor de vogelaars.

K le in e z w a n e n Onder al die vogels vallen vooral de wi e zwanen op. Dat zijn hier op Te el vrijwel uitsluitend kleine zwanen ygnus bewickii . Onlangs zijn die geteld en die telling kwam uit op 1.177. ooit eerder waren er zoveel op het eiland. leine zwanen broeden in het hoge noorden van usland en iberi , een gebied waar zij weliswaar veilig zijn voor mensen, maar waar de zomer erg kort is. Een kleine zwanenpaar heeft minstens 1 dagen nodig om de broedperiode met succes, dat wil zeggen met vliegvlugge jongen, te voltooien. aak lukt dat niet omdat koude en sneeuw niet willen wijken voor de zomer. ennelijk is het afgelopen broedseizoen echter zeer gunstig geweest, want er zijn opvallend veel jongen, te herkennen aan hun grijze verenkleed. De wereldpopulatie van de kleine zwaan is maar klein en bestaat uit circa 16. vogels. In de afgelopen tien jaar was er gelukkig weer sprake van een toename, dankzij gunstige broedjaren en verbeterde omstandigheden in de verwinteringsgebieden. Die liggen rond de oordzee. In ederland verblijft doorgaans zo n van de overwinteraars, de rest zit voornamelijk in Groot- ri anni en Ierland. roeger leefden kleine zwanen voornamelijk van wortelknolletjes van fonteinkruiden in het IJsselmeer en de randmeren. Om deze wortelknolletjes te bemachtigen staan de zwanen op hun kop in het water met hun lange nek kunnen zij zo tot haast een meter diep komen. Toen door waterverontreiniging de

eel mensen denken dat de winter een saaie tijd is voor natuurlie ebbers. lanten bloeien niet, geen vlinder te zien, de meeste vogels zijn stil en tot overmaat van ramp zijn de dagen kort. Onzin! Juist in deze tijd van het jaar herbergt ons eiland enorme aantallen trekvogels uit het hoge noorden. o lang het niet echt vriest zie je overal op het land kieviten en goudplevieren, vaak vergezeld van kleine aantallen kemphanen. Overal zie je stormmeeuwen, overwinteraars uit het altische gebied. In de Dennen zwerven troepjes kruisbekken en noordelijke goudvinken rond. taartmezen, die dankzij de zachte winters van de afgelopen jaren ink in aantal zijn toegenomen, zie je zo af en toe midden in Oosterend. In de lufter kun je troepjes strandleeuweriken en sneeuwgorzen tegenkomen ik zag op 1 december dit stuk dateert uit januari , red. ook nog drie kleine zilverreigers bij elkaar. Op veel plaatsen, maar vooral langs de waddenkust en in Waalenburg, zie je grote aantallen smienten. Maar wat vooral opvalt is dat er zoveel ganzen en zwanen op Te el zijn. ooral in de polders. aast de altijd aanwezige grauwe ganzen zi en er toendrarietganzen, vergezeld

22

14475.indd 1

1/15/2018 11:35:04 AM


fonteinkru iden grotendeels verdwenen, gingen veel kleine zwanen op het land foerageren. In sommige streken, zoals de polder Arkenheem bij N ijkerk en in F riesland, op grasland, maar elders vaak op oogstresten ( bietenkoppen, ardappelen) op bou wland. O p T ex el tref je de kleine zwanen ook doorgaans aan op akkers. P as als die geploegd zijn, zie je de vogels meer op grasland verschijnen. Het is daarom in mijn ogen beter dat dergelijke akkers zo lang mogelijk ongeploegd blijven liggen, zodat zwanen ( en ganzen! ) niet gedwongen worden elders voedsel te gaan zoeken en zo in con ict komen met agrari rs. K leine zwanen zijn ook wel enige gastvrijheid waard. De populatie is maar klein en heeft daarom op grond van de E u ropese Vogelrichtlijn ex tra aandacht nodig. K leine zwanen zijn makkelijk te herkennen aan de geel-zwarte snaveltekening en ku nnen alleen verward worden met wilde zwanen. Deze zijn een slagje groter, steken als het ware met kop en schou ders u it boven de kleine zwanen waarmee ze vaak optrekken, en hebben meer geel aan de snavel. O p T ex el verblijven er nooit meer dan een stu k of tien van deze wilde zwanen. oor zover ik weet zijn er op het ogenblik geen op T ex el, maar het loont de moeite er naar uit te kijken. Meestal zi en de wilde zwanen een beetje apart van een troep kleine zwanen. Wilde zwanen broeden veel zu idelijker dan kleine zwanen, tot in Z u id-Z weden toe. O ok op IJ sland broeden er veel. Deze IJslandse overwinteren in Groot- ri anni en Ierland. De broedvogels van het Europese vasteland zi en ‘s winters vooral in N oord-Du itsland en Denemarken en slechts voor een klein deel in N ederland ( max imaal 1 .4 0 0 ) .

de bu u rt van de fokkerij en als de jongen groot waren, maar nog niet helemaal vliegvlu g dan werden deze met de zwanenhaak ( een lange stok met een haak, die om de nek van de zwaan werd “geslagen” gevangen. Toen de klad kwam in de zwanenfokkerij liet men de zwanen gaan. Uit deze van oorsprong tamme knobbelzwanen is de ederlandse broedpopulatie van enkele duizenden paren grotendeels ontstaan. Deze knobbelzwanen zoeken hu n voedsel vaak in troepen op grasland en zijn daarom bij landbou wers begrijpelijkerwijs niet geliefd. Door middel van verjagen, afschot en het verstoren van de nesten ( daarvoor is een vergu nning nodig) wordt de schade bestreden. O p T ex el broeden slechts enkele paren knobbelzwanen. Van schadeproblemen is dan ook geen sprake. K nobbelzwanen zijn gemakkelijk te herkennen aan hu n rode snavel met zwarte knobbel. B ovendien zijn ze groter dan kleine zwanen en hou den zij hu n nek meestal gebogen. E r is nog een kenmerkend verschil: knobbelzwanen maken geen gelu id, behalve met hu n zoevende wieken. K leine zwanen daarentegen laten vaak hu n heldere trompetroep horen.

Zw a r t e z w a n e n E r komen soms op T ex el ook zwarte zwanen voor. De zwarte zwaan is een Au stralische vogel, die in N ederland vaak in gevangenschap wordt gehou den. Het gebeu rt wel eens dat deze vogels ontsnappen. In ons land leven inmiddels zoveel zwarte zwanen dat er een kleine broedpopulatie ontstaat. Dat herinnert mij aan ieuw- eeland, waar de zwarte zwaan van oorsprong ook niet voorkomt, maar waar hij nu in enorme troepen voorkomt. E erlijk gezegd hoop ik dat het in ons land niet dezelfde kant opgaat. Aan problemen met grau we ganzen en knobbelzwanen hebben we al genoeg. T erwijl ik dit zit te schrijven lokt “buiten”. De zon schijnt. et lijkt mij tijd er even op u it te gaan.

K n o b b e lz w a n e n De “Dri e im unde” is de knobbelzwaan. Een geval apart. Vroeger werden er veel knobbelzwanen gefokt in N ederland voor het dons en voor het vlees. De Albert uyp was altijd een van de markten waar je zwanenbouten kon kopen. wanenfokkerijen zwanendriften vond je vooral in het laagveengebied van Z u id-Holland en Utrecht. De methode van fokken was eenvou dig: de gefokte of geleewiekte zwanenparen liet men vrij in

T e k s t e n t e k e n in g : A n d r i B in s b e r g e n . F oto: Marije B insbergen

23

14524.indd 1

1/14/2018 10:51:07 AM


D eel ! H et k an iem ands l ev en redden! Wa t i k l e e r d e v a n h e t d o d e l i j k e o n g e lu k v a n m ijn v a d e r

moest ik meteen denken aan een gesprek dat we een paar weken voor het ongelu k hadden.

M ijn v ader, dok ter S iebinga, is op 4 jul i 2 0 1 7 ten gev ol ge v an een ongeluk overleden. ij hee vijf dagen in c om a gel egen nadat h ij geraak t was door een bestel bus, toen h ij de weg overstak met ijn ets. a het ongel uk v an m ijn v ader k wam en m eteen twee v ragen bij m e op . É é n was: ‘ K an ik iets doen om m ijn v ader te h el p en h erstel l en? ’ Twee was: ‘ H ad dit v oork om en k unnen worden en wat l eer ik h ierv an, z odat h et niet nogm aal s gebeurt? ’ D it v erh aal gaat in op p unt twee.

We hadden het over hoe belangrijk het is om je brein nieu we prikkels te geven om je brein vitaal te blijven ontwikkelen. Door nieu we dingen te doen, of dingen op een nieu we manier te doen. Mijn vader vond het heerlijk om te etsen, dus raadde ik hem aan om nieu we rou tes te gaan ontdekken. Was dit een rou te die hij was gaan etsen door ons gesprek? Meteen begon ik een schu ldgevoel te krijgen…

E en ongelu k is naar mijn mening echt secondenwerk. Als mijn vader é é n seconde later of eerder was geweest, was hij waarschijnlijk niet geraakt. Dit ongelu k vond ik raar, omdat mijn vader in mijn ogen altijd zo voorzichtig was, altijd keek naar risico’s en goed voorbereid was op eigenlijk alles. Ik grapte vaak dat, als er brand zou u itbreken op de twintigste verdieping van een gebouw, mijn vader een tou w bij zich had om veilig beneden te komen. Dit klinkt misschien gek, maar mijn vader had vroeger echt een meters lang tou w bij zich, dat daarvoor zou ku nnen dienen. Mijn vader had ook een reservetelefoon voor zijn reservetelefoon. Du s zomaar oversteken kwam er bij mij niet in. Hoe kon dit gebeu ren? Ik zag mijn vader zo goed als elke dag en we belden vaak een paar keer per dag. We hadden heel veel aan elkaar na het overlijden van zijn vrou w, mijn moeder. Mijn vader was ook mijn lu isterend oor en klankbord voor mijn ideeë n over su perou deren, naast een dankbaar proe onijn. Ik keek op mijn vaders telefoon, waar je via een app kon zien waar hij etste, hoe laat, van waar tot waar. T oen ik dat zag,

14485.indd 1

Da g b o e k Ik begon ook te lezen in het dagboek van mijn vader. Dit bestond u it brieven die hij was blijven schrijven aan mijn moeder, na haar overlijden. Hierin schreef hij vier weken voor zijn overlijden dat hij ex tra moest ople en met oversteken. a het overlijden van mijn vader gebru ikte een van mijn broers een paar keer de T ex elhopper waarbij de chau ffeu r hem vertelde hoe hij vaak mijn vader gevaarlijk de weg had zien oversteken. Waarom had mijn vader dit niet met mij besproken? E en jaar voor het ongelu k deelde mijn vader zijn angst met mij over etsen met tegenliggers, en zeker twee tegenliggers. a doorvragen bleek dat hij bang was dat hij met zijn achteru itkijkspiegel zijn tegenligger zou raken en ten val zou komen of dat hij naar de berm zou moeten u itwijken en daardoor zou vallen. Du s gingen we oefenen om in de berm te etsen, zodat hij de vaardigheid ontwikkelde om dat veilig te ku nnen doen. Ik herinner me goed dat mijn vader een keer voor mijn au to u itreed op de ets en meerdere keren zonder problemen de berm in en u it ging. aast hem rijdend kreeg ik een grote ondeu gende glimlach van hem te zien. met pretoogjes. Mijn vader

ontweek de etspaden niet meer, omdat hij nu adeq u aat kon reageren. Waarom had mijn vader zijn bezorgdheid over het oversteken dan niet met mij of iemand anders gedeeld? Mijn vader had het gemak van de juiste ets bij het wachten. ijn ets was laag, hij hoefde niet af te stappen en omdat hij een elektrische ets had, kon hij makkelijk en snel weer op gang komen. Waarom koos hij ervoor om op die fatale dag die secondenwinst te pakken, met alle gevolgen van dien? G evolgen die nu nooit meer voor ons teru ggedraaid ku nnen worden? En waarom kon de chau eur van de T ex elhopper ons niet eerder vertellen hoe gevaarlijk mijn vader de weg overstak? S ommige mensen denken dan meteen aan bemoeizu cht. Ik zie dit over het algemeen niet zo, vanwege de intentie die erachter zit; die is vaak pu u r en onbaatzuchtig. Ik pleit er daarom voor dat we meer informatie met elkaar delen. Mijn vader voelde dat hij voorzichtig moest zijn, anders zou hij dat nooit opschrijven. Maar hoe vaak voelen we iets, waar we vervolgens niks mee doen. Hoe vaak hoor ik niet verhalen van mensen die ergens last van hebben, en dat tegen hen wordt gezegd: ‘ O , je bent al vijftig, dat hoort erbij en daar moet je maar mee leren leven.’

er aa de nf r atie Ik las laatst een verhaal in het boekje over mensen met dementie en hu n omgeving van T ex el S amen B eter. Hierin stond hoe ou ders jarenlang hu n kinderen hadden voorgehou den dat het nog goed ging, terwijl dat helemaal niet zo was; het ging ju ist steeds slechter. T oen de ou ders dit u iteindelijk gingen vertellen was de situatie al veel erger geworden. Als er eerder wat aan gedaan zou zijn, was de achteru itgang misschien veel minder snel gegaan en was de kwaliteit van leven in die jaren wellicht beter geweest.

1/15/2018 11:35:49 AM


Ik zie helaas heel vaak dat mensen beslissingen nemen met kennis van vijf jaar, tien jaar, of nog langer geleden. ennis die toen handig was, maar die nu vaak helemaal niet meer relevant en bru ikbaar is. E en voorbeeld uit de fysiotherapie: Er zit een wereld van verschil tussen wat een fysiotherapeut vijf jaar geleden kon doen en wat hij of zij nu kan. Dit heeft niks met de fysiotherapeut te maken maar met ontwikkelingen van nieuwe technieken en methodes die de fysio kan toepassen. Iets wat voorheen ondenkbaar was, is nu mogelijk. Iets wat vroeger maanden zou duren, kan nu weken duren. roeger werd dit onmogelijk geacht en nu is het mogelijk. Dit wil overigens niet zeggen dat het voor iedereen werkt. Ik ben door deze ontwikkeling weer verliefd geworden op fysiotherapie. Ik ben zelf dol op magie, en dit is magie met het menselijk lichaam. Een

ander voorbeeld betreft dementie. roeger kon je je cognitieve capaciteit alleen door een specialist laten testen. Dan moest je daarheen voor een test met pen en papier. Een test die vaak een paar uur duurde. Tegenwoordig hoef je er de deur niet meer voor uit je kunt het doen via een smartphone, tablet of pc. ierdoor is de kans veel groter dat je eerder achteruitgang herkent en daar dan ook eerder wat aan kunt doen. Deze informatie kan makkelijk gedeeld worden, als men dat wil, met specialisten en of kinderen. Een vorm van dementie wordt voorafgegaan door M D, wat staat voor Milde ognitieve Dysfunctie. Aan dementie kunnen we op dit moment niks doen, maar aan M D wel.

On m o g e l i j k ? Ik pleit er daarom voor: Deel alsjeblieft als er iets is! Twee weten vaak meer dan een! En blijf nieuwsgie-

rig. De kennis ontwikkelt nu zo snel. raag jezelf dus ook af: ‘ lopt het wel wat ik denk dat on mogelijk is? ijk bijvoorbeeld naar de ontwikkeling van tandenpoetsen. Als ik je zou vertellen dat je dat nu kunt doen in drie seconden in plaats van in twee minuten, dan zou je mij voor gek verklaren. et klinkt te goed om waar te zijn, maar het kan echt. In de nieuwe beweegnorm is het belang van krach raining toegevoegd. Door ontwikkeling op trainingsgebied is het nu zelfs mogelijk om één keer per week twintig minuten te trainen in plaats van meerdere keren per week dertig tot zestig minuten. et gaat hierbij niet om hoeveel je kunt doen, maar om hoeveel nodig is om een e ect te krijgen. ortom: Deel! En blijf nieuwsgierig! M e n n o S ie b in g a

E F F E A A R S ok” . “Ik zel ‘t ferbetere Joop” ontwoordde ik, maar de beenaam noem ik niet wont dot wos niet zo n aardige. Joop ferfollegde sien weg weer mit twie honde on ‘t stuur en de blomme in ‘t krotje en ik docht “ik ben toch wel in de weer wont dot wos ‘t i nigste niet.

ee ik op de ets foor de bios oop en deer komt oop oerbeek oneile op sien boeskippe ets. Dot is o n ets mit een swort krotje foorop. ee hod dot krotje hord nodig ok wont t sot vol mit blomme. k denk dot ie naar een f ssie ging of oksowot. “ uuster es e e”seid Joop in t foorbeegaan. ee stak sien orrem uut

14081.indd 1

en sien duum omhoog net alsof ie mee teuge wou houwe maar dot wos niet nodig wont ik stopte ol u u t mezellef. “Dot ferhaal wot jee skreve heb over die brond....” ik fo lde ‘m ol onkomme wont hee wos de eerste niet die me d r op weze hod. “Dot wos ging oning maar hee hie e Dros en hee hod nag een beenaam

ico onne hod ok ol een berichie stuurt dot ‘t gedichie over de mole skreve wos deur sien vader en dot wos niet ees maar laas onne en deer heb ie ok geliek in. “Och “seid Joop, “dot ken z maar, weet je hoe dot heet ? Dot noeme ze een writer s block, dot ken iederi n gebeure”. Ik kon ‘m wel so ne maar ik heb ‘t niet deen deer foor de bioscoop, ik ben gewoon mien boeskippe gaan do n maar evesogoed horstikke bedankt foor de ondersteunende woorde Joop! H illie V la s

1/15/2018 11:36:18 AM


· 57 soorten originele · 57 soorten originele Italiaanse pizza’s Italiaanse pizza’s · Vlees-, vis- en vegetarische · Vlees-, vis- en vegetarische gerechten gerechten · Diverse kindermenu’s · Diverse kindermenu’s Traditionelepastagerechten pastagerechten ··Traditionele Geschiktvoor voorgrote grotegroepen! groepen! ··Geschikt Kikkertstraat 30, De Cocksdorp

Gerookte, gebakken en verse vis •

Tel. (0222) 316485

www.bellavista-texel.nl

Kikkertstraat30, 30,De DeCocksdorp Cocksdorp· ·Tel. Tel.(0222) (0222)316485 316485· www.bellavista-texel.nl · www.bellavista-texel.nl Kikkertstraat

IJsboerderij „Labora”

Heemskerckstraat 15, 1792 AA Oudeschild Tel. 0222-312441 www.vispaleistexel.nl

Optiek • Juwelier • Lenzen WIJ HEBBEN OOG VOOR UW OREN

Ambachtelijk gemaakt schep-ijs Hollandseweg 2 (afslag 32) • 1795 LE De Cocksdorp T 0222 316066 E info@ijsboerderijlabora.nl

www.ijsboerderijlabora.nl antje schoenen hee voor u als lid van eniorenvereniging Te el een doorlopende aan ieding. Op vertoon van uw ledenpas ontvangt u

Leijdekkers Waalderstraat 18

Van mei tot oktober dagverse aarbeien! Het hele jaar zelfgemaakte producten verkrijgbaar! (ijs, jam, siroop, etc.)

op Durea, cco, inn omfort, imco, sensi le, tem 6, ockwell en uperfeet

www.dereuzeaardbei.nl Schorrenweg 32a Oostererend 7 dagen per week geopend van 9.00 - 21.00 uur

www.mantjestore.nl

Spinbaan 8, Den Burg

Spinbaan 8, Den Burg

0222-313 703

0222-313 703

www.cvi-texel.nl

Tel 31 28 26 www.leijdekkers-texel.nl

De Reuze Aardbei

10 korting

CENTRALE VERWARMING LUCHTBEHANDELING VENTILATIE AIRCONDITIONING DUURZAME ENERGIE SERVICE & ONDERHOUD

Bel voor een afspraak: 0223 61 85 78

Lange Ben IJS PATAT VIS De Cocksdorp

www.langeben.nl

/langebentexel

www.cvi-texel.nl

Weverstraat 55, tel. 312692

‘De Slufter’ Café-restaurant

Hét adres voor een heerlijk kopje koffie of een uitgebreide maaltijd. Slufterweg 1 - De Cockdorp - Tel: 31 12 58 www.caferestaurantdeslufter.nl

14082.indd 1

Aanvullende hulp nodig?! Uw huis schoonhouden, boodschappen doen, klusjes in huis of tuin Vervoer en hulp naar uw afspraak, maaltijden verzorgen etc.

Maak vrijblijvend een afspraak om kennis te maken en de mogelijkheden te bespreken! Ellen de Schepper

De Wittstraat 16, Oudeschild Tel: 06-45 86 54 02 e-mail: info@happy-to-help.nl

1/14/2018 10:53:10 AM


pri hten nieuwe partij Pu n t 1 Aparte etspaden voor senioren met een e-bike. oor etsers zonder ondersteuning is dat een stuk veiliger en wij hoeven niet constant te bellen om te mogen passeren.

N og ev en en we m ogen weer gaan stem m en, ditm aal v oor de gem eenteraad. D ez e raad is v an groot bel ang v oor de bewoners, dus uiteraard ook v oor Tex el . I k vind dat we te weinig partijen partijtjes in on e raad hebben. egen partijen voor etels, het is een s hijntje. k wil me daar niet bij neerleggen, dus op naar de tien. e ien mijn lee ijd is er maar n partij die op geric h t k an worden en dat is een seniorenp artij ouderenpartij klinkt o oud).

Pu n t 2 Een eigen parkeerplaats waar wij ouderen gratis terecht kunnen. et voorstel van Grijs Te el is de parkeerplaats bij A . Pu n t 3 eropening van arasani, de beatschuur tussen Den urg en De oog. Daar kunnen de hippies van toen, nu zestig- en zeventigers, zich weer jong voelen en dat komt hun welzijn ten goede. Pu n t 4 ogere vergoeding voor het raadswerk, aangezien senioren het moeten doen met een schamel inkomen. Grijs Te el is de partij voor de toekomst, ook al geeft de naam dat niet weer. De partij zal bestaan uit één lid, te weten mijzelf. artijleden geven maar overlast en dat kan Grijs Te el niet hebben. Geert Wilders is het voorbeeld hoe daarin te handelen. Ook in de raad zal er maar één persoon van de partij zi ng hebben en u als lezer raadt het al: mijn persoon. o gauw er meer raadsleden komen kan je er vergif op innemen dat er binnen de kortste keer weer een splitsing plaatsvindt. Mocht u suggesties hebben voor het partijprogramma van Grijs Te el, laat het me dan weten. iteraard zal ik alleen de punten opnemen die mij uitkomen.

De n a a m : G r i j s Te x e l E en naam waar de vonken vanaf vliegen en dat zal ook terug te vinden zijn in het partijprogramma. Dit programma moet nog geschreven worden, maar enkele belangrijke pu nten wil ik alvast noemen:

S enioren v an Tex el , doe uw p l ic h t. tem ijst , tem rijs Te el. H e n k S n ijd e r s

27

14083.indd 1

1/15/2018 11:37:00 AM


Tante A nnie.

et was de hoogste tijd dat we naar tante Annie zouden gaan. We hadden dat beloofd. Maar dat was al een inke tijd geleden: op de zomermarkt.

‘ oei - hoei, we komme d r an hoor , brulde Aaf. Tante Annie sting te glimme. Wot wos se in d r sas. ijn! Gezellig! o eklantjes hod se l lang niet hod uut kil. En nou kwamme d r twie tegeliek.

‘Me dunkt dot wee morrege maar d r es moete gaan kieke hoe ‘t ouwe mens d r bee zit. We h we d r l z ‘n ti d niet si n of sproke. e ken intusse wel d d en begrave weze of siek.

ute nag wier d r so nd en doe ginge se in huus.

‘Dot end ik best hoor eeltje. Is ome umpie don l bee de pinke of leit ie nag te kroche? ee het ‘t puur te pakke hod, gloo ‘k.

Annie hod de ko e l klaar staan. éé, niet op ‘t pitje, maar in ‘n worremhoukan dus se kon gliek inskenke. Doe eeltje uut d r tossie twie strieme kleikoek pakte, sting se bekant d r bee te kwiele. erlekkerd keek se d r naar en froeg: ‘Is dot ollegaar foor mee?

‘Ja, die hoeve we nag niet te frage of ie ns na de urreg reeje wil die mon is nag lang niet de ouwe.

‘Jajik meike, dot h we wee speciaal foor jo meenome, wont we wete dot je dut wel erreg misse zel hier in die uuthoek , zei eeltje en lachte daar ondeugend bij.

‘Don gaane we maar met ‘t bussie. Wot foor ti d zelle we ofspreeke. Teuge tiene? ‘Goed hoor meike. el jee don aans e e op, don hoeve we morgen olli n nag na de paal te l pe.

‘Jee slaat de spieker op sien kop f, z os oppa aldeur see jee pakt de keutel bee ‘t goeie end.

o gezegd, zo gedaan. eeltje belde op en de volgende morgen stonden de vrouwen op de afgesproken tijd bij de buspaal.

Olle drie moste se lache. Dot zo n oud m ns zokke dinge sei, fonde de meikes maar wot vermakelijk.

‘Weet je wo ‘k nou zo gek end Aa e, dot ik ‘n reispossie h w weermee ‘k deur héél ederland ken reize. Met de trein, met de bus, met de tram.

‘ oe oud bei je nou tante Annie? , vroeg Aaf. ‘ ou, os ‘k nag ‘n hortje vol ken houwe dan wor ‘k in ‘t foorjaar vier-en-negetig. Ik foel me nag best en zou niet wete wéérom ik dot niet sow hale.

Over l beholleve op Tessel. Do ‘s toch te gek om los te lope? Over l ken ik instappe zonder ‘n ofspraak te moete make. ier moet je ‘n uur fon te fore belle en don ok nag s ge weer je staat te wachte. et busje kwam aanrijden. De vrouwen stapten in en gingen er op de ernardlaan weer uit.

‘Goeie praat, zei Aaf, maar eh, wonneer in ‘t foorjaar, don kenne wee d r rekening mee houe. ‘ ou, dan komme jullie op mei, en os ik ‘t goed si n h w is dot op ‘n donderdag. Al pratende kwamen er andere verhalen en andere vragen aan de orde. Annie had het er over dat ze ‘n beetje tr lderig begon te worden. e had nu in huis ook een rollator nodig.

‘ ou, dot h we we aardig rooid ‘t is nou nag ‘n skietendje na tante Annie toe. iek nou d rs, se staat l bute, kiek en se zwaait na ons.

28

14084.indd 1

1/15/2018 11:37:20 AM


Maar gelu kkig woont ze dicht bij AH zodat ze dat nog wel kon ‘bega ele.

Je siet ‘r goed uut, je steekt ‘r niet in os ‘n grosaap en ‘t is skoon en helder in je huussie.

‘ O lliê n hoef ik niet meer ete te koke wont ik hè è w fon tafeltje dekje. ou dot is ‘n zege. Maar ‘n hollef jaartje leeje h w ‘k fraagt of ‘k niet in de Gollards komme kon. Weet je wot se seije?

‘ ou, foor ‘t h ge en swéére werrek h w ‘k ok wel hullep hoor. Dot gaat best goed. En anl p he w ‘k ok veul, ol s g ‘k zellef. Maar die weune mééstes hier. Ik end jullie héél apartig. En hoe st nou an kil? Ik sow graag d rs oppe have kieke gaan, maar ieme seit dot ‘r bijna niet te komme is en dot in ‘t foorjaar olle ruumte is om de havewerreke te anskouwe.

wes is nag veuls te go d ! Wot denke jullie, moe k eerst ‘ers ‘n smak make do ‘k wot breek en ben ik don in i ne wel goed om via ‘t erpleeghuus na de Gollards te komme?

‘ ou tante Annie, déér het-ie hillegaar gliek in. De wege worre ofsl te en os je net denkt dot je weet weer je laans gaan ken, don moet je ol n wot aars uutsoeke.

D r is nou twie keer in de week ‘n meike die komt hellepe met doese. Je moet niet freemd opkieke os d r steeds ‘n aar meike foor de deur staat. En don is er ‘n ofspraak dot se na achte komme en foor negene. Dus sit je te wachte to er ientje komt.

‘Wee moete weer d r es ophuus an. Wee h we ‘n ofspraakie met de bus en die wacht echt niet. ‘ ieve meikes, komme jullie nageres? Wont ik end het héél gezellig. Aa e, meike bedankt, je krigt ‘n so n foor onder- weg en jee wordt i nder bedankt, li ve

oms is ‘t wel na hollef ellef. En dot wachte is niet jn, wont je ken niet e e ‘n boeskippie gaan doen. En don hoor je fon z n kiend “dot ‘r wot tussedeur komme is. Je hoort nooit wot er don beurd is en je krigt ok gien belletje z fon “d r is wot beurd, we komme niet eerder don z en z laat.” e zuch e.

N eel tje! ’

‘Maar z te si n gaat ‘t foor de rest best goed met uwes.

* ) o v -ja a r k a a r t .

Twaalf miljoen krantenpagina s door oeken www.Delpher.nl is een initiatief van de oninklijke ibliotheek en de universiteitsbibliotheken.

se krantenpagina s. De kranten zijn allemaal gescand en digitaal beschikbaar gemaakt.

p de e site ijn nu alle artikelen uit de olkskrant tussen bes hikbaar.

Alle koppen zijn nagelopen op foutjes, want scannen gaat niet foutloos vanaf oud papier.

ieuwere kranten stonden al op de site. ranten van voor de oorlog zijn nog niet beschikbaar, daar wordt aan gewerkt.

De artikelen zijn op verschillende manieren op te zoeken. ijvoorbeeld op datum, onderwerp of schrijver van het artikel.

Op www.Delpher.nl doorzoekt u 1 miljoen ederland-

B r o n : S e n io r e n v e r e n ig in g N o o r d e r - K o g g e n la n d

9

14085.indd 1

1/15/2018 11:37:34 AM


Laat uw gebouw onze zorg zijn

Duin Bouw

Spinbaan 11, 1791 MC Den Burg 0222-312386 www.duin-bouw.nl

Postweg 91-93, 1795 JL De Cocksdorp, Tel. 0222 - 311 305 info@bruinenweijers.nl www.bruinenweijers.nl

Het vermogen om het verschil te maken!

Een combinatie van Hollandse PANNENKOEKEN-RESTAURANT traditie en Texelse gemoedelijkheid

• Het adres voor (bijna) al uw pannenkoek-wensen • Ook om af te halen • Sfeervol (overdekt) terras

Uw giften zijn van belang. Bekijk ‘uw bijdrage’ op www.texelfonds.nl Mondeling contact? Jan Beijert (voorzitter), tel. 313656

Kikkertstraat 9, De Cocksdorp tel. 0222 316 441 www.pangkoekehuus.nl

AANKOOP VERKOOP TAXATIES MARTIN TROMP

JUWELIER

Weverstraat 34

VOOR EEN GOED ADVIES

Den Burg

Tel. 313 888

info@janduin.nl

0222-315555

Rondritten TAXI Familie-uitjes

WMO-vervoer Taxi, WMO-vervoer, Vervoer vervoer mindervaliden mindervaliden en dé partner in touringcarvervoer Dé partner in touringcarvervoer Touringcarbedrijf TEXELTOURS Heemskerckstraat 31, 1792 AA Oudeschild

14086.indd 1

Taxi- en touringcarbedrijf TEXELTOURS Heemskerckstraat 31 1792 AA Oudeschild - Texel ¢

Tel. 0222 315 555

¢

E-mail: info@texeltours.nl

¢

www.texeltours.nl E-mail: info@texeltours.nl

Internet: www.texeltours.nl

1/15/2018 11:06:57 AM


IS HET ER NOU NOG NIET? Foto: Henk Snijders

H et A l z h eim er C afĂŠ v indt p l aats in de B uureton, in p rinc ip e op de l aatste dinsdag v an de m aand. B el angstel l enden z ijn v an h arte wel k om . A anv ang: 1 9 . 3 0 uur. D e toegang is gratis en aanmelden is niet nodig. et informatieve deel is van . uur tot 2 0 . 3 0 uur. N ap raten m et een h ap je en een drank je tot 2 1 . 3 0 uur. V ragen? Liesbeth R ijk , tel efoon 0 6 -2 2 8 1 1 5 7 3 , e-m ail : e. rijk @ z orgring. nl M argreet B erndsen, tel efoon 3 1 4 8 9 6 , e-m ail : tberndsen@ h etnet. nl

3 0 ja n u a r i 2 0 1 8 Dagbesteding op de boerderij De T esselse K amp. E en interview met coĂś rdinator en begeleidster F loor R oeper. 2 7 fe b ru a ri 2 0 1 8 Eten, veel eten, niet of te weinig eten ĂŠn drinken bij dementie. Gastsprekers Annemieke v.d. Werve, verpleegku ndige en R einalda S lagter geven u itleg. 2 7 m a a rt 2 0 1 8 leinschalige woonvorm voor mensen met dementie en kwetsbare ouderen. Jolanda van Tunen en Miranda chraag geven informatie over wonen bij Tante Jans. 3 1

14087.indd 1

1/15/2018 11:38:32 AM


I s er nog arm oede in O ost-E urop a?

I s de arm oede in M ol dav ië en R oem enië , ondank s de v el e h ul p v anuit h et W esten, al iets m inder geworden? A ndries K nev el is v anuit de O ec um enisc h e O m roep h ul p gaan bieden via de ti hting e erdaad . Daarna kwamen het eger des H eil s’ en c h ristel ijk e h ul p organisatie Dor as . Op Te el hebben we de tichting ‘ Hu lp O ost-E u ropa T ex el’. Iedereen kent de vrou w, die hier haar levenswerk van heeft gemaakt. aten we haar eens in het zonnetje ze en: ia van der is. Enige jaren geleden heb ik haar leren kennen op een woensdagmorgen in het dorpshuis ‘De Wielewaal’.

met de erst iets e tra s, waar arvara erg blij mee is.

Lu d m i l a et contact loopt via udmila, die zelfs eenmaal op Te el is geweest om met eigen ogen te zien hoe een transport werd ingeladen. ij is ook aanwezig bij het uitladen en kent veel arme ouderen en bezoekt arvara ook eenmaal per maand. In de hoofdstad hisinau is er nog wel een gaarkeuken voor de armen, maar de rijen worden steeds langer. Tot vorig jaar konden mensen eten krijgen, nu nog maar , terwijl het aantal armen juist blijft groeien.

ia toonde daar dia s van Moldavi . anaf dat moment hebben wij arvara arbera ambantu geadopteerd. arvara kan niet rondkomen met haar pensioen van 6 euro per maand. Er staat in het dorpshuis de Wielewaal een bu sje op tafel en bij het afrekenen van de ko e gooien wij daar iets in voor haar eten.

Wo e n s d a g e n i n d e Wa a l De woensdagen in de Waal zijn heel gezellig. Er wordt van alles gebreid, onder andere shawls, dekens en mutsen. Die spullen breng ik af en toe naar de tweedehandswinkel van Janneke van der is voor het volgende transport. N u heb ik een deken voor arvara gebreid want het kan ‘s winters wel graden vriezen in Moldavi .

De beheerster, Joke rom, maakt iedere maand een vast bedrag over en

Ik wilde graag iets meer weten van ia van der is. Wat drijft haar en

14477.indd 1

hoe ontstond de grote passie, die ze heeft voor die landen? Ik wilde haar dan ook erg graag interviewen. e vertelde mij heel enthousiast, en vol liefde, over de grote organisatie die ze aanstuurt. e is daardoor weinig thuis maar haar man staat volledig achter haar goede vrijwilligerswerk.

V r ijw illig e r s ia: “Er zijn wel vijftig vrijwilligers. E en klein aantal daarvan werken een paar dagen per week voor de organisatie om alles na te kijken en schoon te maken. Als het nodig is worden de spullen gerepareerd. En dan moet je ook de mensen die de transporten klaarmaken niet vergeten. In 17 waren er acht transporten. Die kosten elk euro, een heel bedrag! In oemeni komen ze gemakkelijker binnen dan in Moldavi . Daar doen ze heel moeilijk en willen ze weten wat er in de au to’s zit. C ontroleren dit ook. Ik denk, dat het heel corrupt is bij die douane. Alles moet bij het inladen op een lijst gezet worden.” Ni e u w e a a n v r a g e n v o o r h u l p “ anuit oemeni ontvangt de stichting steeds weer nieuwe aanvragen voor hulp. u vanuit het gebied, dat

1/15/2018 11:38:57 AM


ligt onder Moldavië en de O ekraï ne en dat loopt tot de Z warte Z ee. Hier is meer dan 8 0 % van de bevolking arm. Het verschil tu ssen arm en rijk wordt ook steeds groter. O ok heerst er grote werkloosheid en de mensen, die werk hebben, worden vaak onderbetaald. Du s vertrekken veel mannen naar Moskou en Italië . Z e reizen soms 3 6 u u r en blijven een jaar weg en stu ren iedere maand geld naar hu n gezin.T ot overmaat van ramp is een aantal weken teru g de prijs van veel levensmiddelen, zoals brood, melk, eieren en olie, verdu bbeld. Deze produ cten zijn daardoor te du u r geworden voor de meeste armen.”

V e r d e lin g h u lp g o e d e r e n In amnicu- arat heeft de stichting contact met een arts, die de verdeling van de hu lpgoederen verzorgt in dat gebied. In het Deltagebied, dat grenst aan de Z warte Z ee, worden de hu lpgoederen gebracht naar Du navatu de J os. Hier wonen veel vissers van beroep. H u lp a a n k in d e r e n “Veel kinderen in Du navatu de J os ku nnen niet meekomen op school en dreigen van school gestu u rd te wor-

den. Dit omdat ze nog niet ku nnen lezen. Deze kinderen worden geholpen in een centru m bij de kerk. Z onder schoenen mogen ze niet naar school en ze moeten ook schoon zijn. N u is er bu iten een dou che gebou wd en ze krijgen schoenen. O ok krijgen ze nu een halve dag ex tra les en een warme maaltijd. eerlijk voor ze du s als ze naar hu is gaan kijken ze al weer u it naar de volgende keer. Verheu gen ze zich op de volgende maaltijd. anuit dit kerk-centru m worden onze hu lpgoederen ook verdeeld. Hierbij ontvangen de gezinnen dekbedden, kleding en schoenen. Vooral schoenen zijn niet te betalen voor deze arme mensen. G raag zou den we meer doen maar daarvoor ontbreekt het ons aan nancië le middelen. De schu u r ligt al weer vol, maar om de kosten van de transporten te betalen wordt voor ons steeds problematischer.”

heel transport vooral voor kinderen deze keer. G eweldig! E en school in O osterend gaf de hele inboedel van de school, tafeltjes, stoeltjes en andere zaken voor een nieu we school in R oemenië . Die werd gebou wd en bekostigd door een echtpaar. De regering van het land doet er niet veel aan. Integendeel, in 2 0 1 4 is er é é n miljard dollar van drie banken verdwenen en nooit teru ggevonden. Al het werk, dat aan een transport vooraf gaat, wordt door heel veel vrijwilligers, met heel veel liefde gedaan. Maar om alles bij de noodlijdenden te krijgen, dáár is toch echt hu lp bij nodig. R ia: “Het is zo mooi om alles samen te doen. Ieder zijn deel vormt het é é n groot geheel. L aat u w hart spreken. Alle vrijwilligers zu llen U heel dankbaar zijn. De giften zijn aftrekbaar met A B I-goedkeu ring) . N L 1 8 R AB O 0 3 6 2 5 2 1 9 0 5 .”

tie er ar en Af en toe houdt ia acties bij alle su permarkten op het eiland. O ok kreeg ze van iemand, die 8 0 jaar werd en een feest gaf voor familie en kennissen en hierbij niets voor zichzelf vroeg, een gift voor de stichting. euro, goed voor een

Ik heb goed begrepen, wat er allemaal omgaat bij deze organisatie en ik heb grote bewondering voor al het werk dat u it liefde voor de medemens wordt verzet. R in y W ie lin g a F o t o : W ille m

V la s

eis eniorenvereniging vrijwel vol geboekt I n Leef-Tijd 2 0 1 7 -6 werd aangegev en, dat de S eniorenv ereniging Tex el v anaf z ondag 2 7 m ei t/ m z ondag 3 juni 2 0 1 8 een reis organiseert naar S oest ( D uitsl and) in h et S auerl and. en mooie vakantiebestemming in de deelstaat ordrhein es alen op 2 5 0 k m v an U trec h t en ongev eer 4 5 k m ten oosten v an D ortm und.

zijn nog twee kamers beschikbaar. Had u eigenlijk wel mee willen gaan, maar heeft u zich tot nu toe nog niet opgegeven?

n r en n g eed ge Deze reis is vrijwel volgeboekt. De vereniging reserveert jaarlijks een volledig hotel voor het reisgezelschap. In het gunstig gelegen, sfeervolle hotel “Am Wald” aan de rand van het historisch centru m van S oest

datie Het hotel beschikt over een restau rant met receptie, bar, lift en een terras met tu inen. K amers met televisie, telefoon, internet en badkamer met dou che en toilet Deze reis kost bij deelname van ten-

14478.indd 1

U kunt i h t m februari aanstaande nog opgeven bij uusje i e lasbergen, telefoonnummer 0 2 2 2 -3 1 4 1 7 1 / 0 6 -4 4 8 1 8 0 9 7 .

minste 4 0 personen 6 5 7 ,5 0 eu ro per persoon. De toeslag voor een é é npersoonskamer is 7 0 eu ro. G aan er meer dan 4 0 personen mee wordt de reissom naar beneden aangepast. B ij deze prijs is inbegrepen: hotelverzorging op basis van “alles inclu sief”. welkomscocktail, 7 maal drankjes van 17. - . uur uitgezonderd bu itenlandse drankjes) met iets lekkers, stadswandeling door het centru m van S oest met gids, driemaal een gezellige avond, entree safaripark, rondvaart Diemelsee, kabelbaan E elsberg, entree illa gel en het afscheidsdiner in N ederland.

1/15/2018 11:39:19 AM


nterview met Aris remer

Wa n n e e r b e n j e m e t s c h r i j v e n b e g o n n e n ? “Dat was ongeveer dertig jaar geleden. Ik was al een tijdje op zoek naar een tegenwicht tegen de dagelijkse zakelijkheid toen ik werd gevraagd mee te doen met de toneelvereniging. Dat greep mij meteen, ik vond het geweldig. We speelden ook stu kken voor kinderen en kwamen er achter dat er erg weinig repertoire was voor kinderen, terwijl spelen vó ó r en mé t kinderen ju ist heel leu k was. O m die leemte te vu llen, ben ik toen, eerst samen met anderen, later alleen, zelf gaan schrijven.” Dat was dertig jaar geleden. Inmiddels liggen er zeventig titels van zijn hand.

n eerenveen kijken e al weer vol verwa hting uit naar het nieuwe toneelstuk van Aris remer. et ge els hap prookje eerenveen is n van de speelgroepen die, oals het op de site van Aris staat, houden van ijn heel spe iale humor, het spelen met taal . en de ongewone situaties, waar gewone mensen in ver eild raken. T ot 2 0 0 5 was Aris hu isschilder. Als toneelschrijver is hij op T ex el vooral bekend geworden door het stu k: “Het gebroken licht van Troost”. En zijn naam is regelmatig te zien in de T ex else krant onder het hoofdje: “F oto van lezers”. Aris is altijd schilder geweest - de gloedvolle kleu ren in het interieu r van zijn hu is aan de P eperstraat zijn een pre ge tegenstelling tot de grauwheid van de dag tijdens het interview. ij werkte in het familiebedrijf jarenlang samen met zijn vader en een broer, nu staat een neef van hem er aan het roer. T hu is was er naast het werk ook volop aandacht voor andere zaken. ader or was koordirigent en daarnaast nog actief in het verenigingsleven. ijn brede belangstelling heeft hij op de kinderen overgedragen. Aris’ ou dste zu s zat in de muziek. Er klonk in huis eigenlijk altijd muziek, maar er was ook veel aandacht voor taal en taalspelletjes en omdat er in de schilderswinkel ook een donkere kamer was, waar klanten hun lmpjes konden laten ontwikkelen, lag het voor de hand zelf ook te gaan fotograferen. De liefde daarvoor is bij Aris echter pas echt doorgebroken toen de donkere kamer kon worden verru ild voor de digitale techniek. Hoe dat u itpakte, ku nnen wij regelmatig in de Te else ourant zien.

Wa t i s l e u k e r f o t o g r a f e r e n o f s c h r i j v e n ? “Voor fotograferen loop ik naar bu iten en leg ik vast wat ik zie en beleef in het decor van het T ex else land. Het delen van die foto s via krant, e posities of sociaal media en waarderende reacties geven voldoening. chrijven is heel anders; dat is eigenlijk een eenzame bezigheid, alleen boven op mijn werkkamer, tot L enie mij roept voor de ko e of om een rondje te gaan lopen. Ik zeg wel eens: “L enie laat mij u it en ik laat mijn fototoestel u it”. Ik voel mij nu toch in de eerste plaats schrijver.” In ging Aris met pensioen en in het begin van die nieu we periode is hij toneelstu kken gaan vertalen, voornamelijk Amerikaanse. Dat werd toen zijn werk: op tijd opstaan, aan het bureau gaan zi en en schrijven, dan eten et cetera. O p die manier leken de dagen het meest op de dagen zoals hij die daarvoor gewend was. ij heeft in die tijd maar liefst stukken vertaald. u is hij daar weer mee gestopt. 34

14482.indd 1

1/15/2018 11:39:50 AM


H o e o n t s t a a t n u e e n t o n e e ls t u k ? “S oms krijg ik een opdracht. Die komt dan meestal van mensen die mijn werk kennen. Ik maak dan eerst een sy nopsis, een korte weergave van wat ik van plan ben te schrijven, en stu u r dat naar de opdrachtgever. E d de oer heeft me gevraagd het libre o te schrijven voor zijn opera “De nieu we kleren van de keizer”. Uiteindelijk zijn daar maar enkele delen van u itgevoerd en heb ik het verhaal omgebou wd naar een kindertoneelvoorstelling: “De nieu we kleedster van de keizer”. “ prookje eerenveen”, een organisatie die elk jaar de kinderen van de basisscholen op een toneelstu k trakteert, voerde dit stu k op in 2 0 1 4 en vroeg me de jaren daarop nieu we versies van bekende sprookjes te schrijven. Dit werden: “Vrou w Holle doet het weer”, “Wakker worden Doornroosje” en “K lein du impje en de hu ilende reu s” Inmiddels zijn deze ook u itgegeven. N u ben ik in hu n opdracht bezig met: “R oodkapje en de K oekelkompjoeter”. Dat is bijna klaar. Maar een andere keer is er een scene die in mijn hoofd zit en die om u itwerking vraagt. o n scene verbeeldt altijd een con ict. as aan het eind van het stu k wordt dat opgelost. E igenlijk hebben mijn stu kken dat allemaal: de sprookjes, maar ook de komedies en de drama s het con ict is goed voor humor en voor drama.”

denis. De kwaliteit van de voorstellingen loopt erg u iteen; ik wordt er niet altijd vrolijk van, maar in de loop van de tijd ben ik ten aanzien van amateurtoneelgezelschappen wel al milder geworden. Als een groep een stu k van mij oppakt wordt het op dat moment hu n kindje; daarvó ó r was het nog alleen mijn kindje. E n soms zorgt zo’n gezelschap door hun spel voor een positieve sensatie daar wordt ik dan heel blij van.”

Je h e b t n u 7 0 s t u k k e n g e s c h r e v e n , s o m m i g e g e z e l s c h a p p e n w a c h t e n o p e e n n ie u w s t u k v a n je , b r e n g t d a t n u ie t s o p ? “B ij een opdracht spreek ik met de opdrachtgever af tegen welk bedrag het in een periode door hen gespeeld mag worden. B ij mijn andere stu kken stap ik als het klaar is naar mijn u itgever: Vink in Alkmaar, die alles wat ik nu schrijf uitgeeft. Mijn inkomsten uit deze passie bestaan u it een deel van de opvoeringsrechten, geen vetpot du s. et is en het blijft een hobby.”

La a t s t e v r a a g a a n A r i s : “ Wa a r z o u j e n u n o g e e n s t u k o v e r w ille n s c h r ijv e n ? ” “Ik heb eerder “Het gebroken licht van T roost” geschreven over dementie. et onderwerp hield me toen erg bezig - bedoeld of onbedoeld komt er in mijn stu kken altijd iets autobiogra sch voor. Dat werd een tragikomisch stuk. ijftien jaar geleden heb ik darmkanker gehad. G elu kkig is dat voorbij, maar over kanker en wat dat met je doet, zou ik nog een stu k willen schrijven - niet te tragisch - maar ik moet daar nog een tijdje op broeden.”

H o e is h e t o m je e ig e n s t u k k e n t e z ie n u it g e v o e r d w o rd e n ? “Als het u itgegeven is, krijgt ieder stu k zijn eigen geschie-

F o t o v o r ig e p a g in a : C o r P o t F o t o d e z e p a g in a : a r c h ie f A r is B r e m e r

P e te r B a k k e r

35

14483.indd 1

1/15/2018 11:40:05 AM


erslag van de a tiviteiten van de

A

De ge amenlijke maaltijden van de A in t kiltje worden als altijd goed be o ht. deelnemers genoten van de nasi in september, mensen kwamen in oktober hutspot met een bal gehakt eten en in november aten kilders heerlijke goedgevulde snert met worst en roggebrood met spek.

neelstukje, gedicht of lied tot een goed einde hadden gebracht.

Tijdens de november-maaltijd is gepolst wat er graag gegeten wordt. Met stip op één staat rode kool met hachee, goede tweede is de schotel van gegratineerde aardappelen, bloemkool, broccoli en worstjes. asta en stamppot gerechten staan samen op de derde plaats. januari gaan de kilders dus aan de rode kool.

De bijeenkomst werd afgesloten door de bovenbouw van De ruinvis met een toneelstuk. De zwerver in het stuk had het ‘t best voor elkaar: hij kon zijn honger royaal stillen met alle overgebleven korstjes brood.

De volgende maaltijden zijn op

februari en

De Waddenvogels zongen enige kerstliederen voordat om 1 . uur de soep werd geserveerd. Daarna was er een slaatje en brood. Een ijsje toe maakte het compleet.

et was een geslaagde middag, met dank aan de vele sponsors en vrijwilligers.

maart. Op 1 februari 1 is de feestelijke jaarvergadering ‘s middags in ‘t kiltje. Dan zal uitgebreid worden stilgestaan bij het -jarig bestaan van de O A.

Op 16 december was er traditiegetrouw de gratis erstmiddag voor kilders vanaf jaar. Georganiseerd door de O A samen met de oos en de Gemeenschap Oudeschild. et kiltje zat vol met 9 mensen, die werden ontvangen met ko e of thee en banket.

a de pauze zal een presentatie worden gegeven door Mariska Wi e van ozenhout over het boerenbedrijf op de oge erg.

Er werden kerstliedjes gezongen, het kerstverhaal werd voorgelezen en de kinderen van basisschool De ruinvis deden hun best op het toneel. e glommen van trots als ze hun naam mochten zeggen zodat ook opa s en oma s konden glimmen. Dit natuurlijk nadat ze hun to-

et bestuur hoopt op een grote opkomst. ia Witte

antel De wever begonnen te weven, op elk moment dat jij iets gaf. De draden komen in beweging, bij een luisterend oor, een helpende hand. Tijdens het weven zingt de wever een lied, zo zingt ze door de dagen heen, wanneer jij op weg bent naar de ander, de ander die jou nodig heeft. Wanneer jij etst, heen en terug met wind tegen, en volle tas door de regen, dan ontvouwt het touw. Dan blijft de wever trouw aan hier en nu bij jou. oe meer draden hoe dieper de kleur, hoe meer warmte de stof geeft. eel soms stopt het weven, dan valt er een stilte en even toont ze jou de stof.

et is van het diepste rood. Een groen dat oplicht van het mos en blauw dat alleen in zee n woont. ilanddichter Mare van der Mast Mantel orgdag 201 op Texel

6

14091.indd 1

1/15/2018 11:40:26 AM


Leden v an S eniorenv ereniging Tex el k rijgen op v ertoon van hun ledenpas* korting bij de volgende bedrijv en: Oosterhof Wonen in Den urg geeft op alle artikelen korting. et Te else choonmaakbedrijf Dennis in De ocksdorp geeft op alle diensten korting. De rma Graaf in De ocksdorp geeft 1 korting op Te else dekbedden op op . Ouderenwinkel Den elder geeft op alle artikelen 1 korting niet geldig in combinatie met bestaande aanbiedingen . oeten op Te el in Eierland geeft op alle voetverzorgingsproducten eurocent korting. De ookwinkel van eukencentrum Te el in Den urg geeft korting. tiehl Audio ideo, De Waal, geeft op alle aankopen korting. estaurant Topido in De ocksdorp geeft bij een kopje heerlijke DE ko e naar keuze een tweede kopje gratis. Aanbod geldt voor leden en hun gasten. Garage Dros in Eierland geeft op alle reparaties 1 korting. egel Modes in de Weverstraat en egel ingerie aan de innenburg te Den urg geven 1 korting. TI Oudeschild geeft 1 korting op alle materialen. omputer Te el, eesomlaan, geeft korting op de eerstvolgende bestelling. Gebruik hiervoor kortingscode T 1 1 per gezin T A, Maricoweg geeft bij aankoop van minimaal ,- aan inkt toner een gratis pak A papier twv. ,Mantje ifestyle tores in Den urg en De oog geeft 1 korting op: schoenen op maat, sokken, gemak schoenen, semi-orthopedische schoenen en inleg zolen. De korting is van toepassing op de volgende merken: Durea, Ecco, inn omfort, imco, sensible, Item M6, ockwell en uperfeet. lagerij ob Maas, Oosterend. ij aankoop van een worst bloeddruk verlagend 1 korting. Timmers Tearoom, Oosterend. et tweede kopje ko e gratis. osma, Waalderstraat, Den urg verleent korting op alle aankopen. *) De korting geldt niet voor aanbiedingen. U dient van te voren kenbaar te maken, of u voor korting in aanmerking wenst te komen. Toon daarom altijd direc t uw l edenp as ( wac h t daar dus niet m ee tot u tot betaling overgaat). De stelregel is: Alleen korting als u het kenbaar maakt, voordat u de koop sluit.

w bedrijf kan ook meedoen aan dit initiatief! iervoor kunt u contact opnemen met Tom teenvoorden. Tel. 166 6 of mail naar bernest s all.nl

11845.indd 1

C ol ofon: eda tie eter akker, ridtjof lanken, rigi e ollands, enk nijders, iet eenendaal, Willem las en Judy Weggelaar

e

ede er ng an

amilie insbergen, ydia lok, ees Dekkers, ennie uisman, obin nol, Mare van der Mast, Marijke O en, Judith loegman, iesbeth ijk, Menno iebinga, ils eldhuis, ia isch, Ilse laming, illie las, iny Wielinga, Marianne Wi e, G. Wi e- akker, Jan Wi e, ia Wi e en eeltje.

aa

r ag na en

e

Annie van der eide

r ag na en f r ge ng en

e er ng eter Ampt

aa

Marianne Dapper, ob Dapper en Willem las

e

rre tie ina ruijn

ndreda tie Willem las A eeldingen in deze uitgave zijn gedownload van www.pi abay.com nl tenzij anders vermeld. gen er aa nf r atie f ti eeft u als lezer van dit blad zelf een verhaal of misschien interessante informatie of tips dat u wilt delen in eef-Tijd. Dan kunt u deze, per e-mail of “ouderwets” met de hand geschreven, sturen naar: • Willem las, Wilsterstraat , 1791 T Den urg. E-mail: w.vlas te el.com tel. 1 69 • Te els Welzijn, eatri laan , 1791 GA Den urg. E-mail: b.hollands te elswelzijn.nl tel. 1 696

r

tie

obie Daalder, tel. 1 696 en Truus oetelief, tel. 1 9

d er entie angeveld de ooy m.m.v. Tom teenvoorden, tel. 166 6

e

e

www.te elswelzijn.nl en www.seniorenverenigingte el.nl

r de

gende ran

Graag voor 7 maart

1 naar: w.vlas te el.com

Leef-Tijd is een uitgav e v an: Langev el d & de R ooy in sam enwerk ing m et Tex el s W el z ijn en S eniorenv ereniging Tex el O p l age: 2 . 5 0 0 stuk s

1/14/2018 11:00:01 AM


38

14525.indd 1

1/14/2018 11:00:44 AM


Leef-Tijd wordt u gratis aangeboden

Seniorenvereniging Texel

• TEXELS WELZIJN BIEDT INWONERS OP TEXEL:

WIL L E M VL AS , VO O R Z IT T E R Wilsterstraat 3 2 , 1 7 9 1 X T Den B u rg. T el. 0 2 2 2 -3 1 3 6 9 2 ortefeuille: eindredacteur redactie eef-Tijd, Webredacteur T O M S T E E N VO O R DE N , VIC E -VO O R Z IT T E R K ikkertstraat 8 4 , 1 7 9 5 AE De C ocksdorp T el. 0 2 2 2 -3 1 6 6 5 6 ortefeuilles: Advertentiecolportage eef-Tijd, Wonen en woonomgeving, Informatie en communicatie B E A AAL DE R S , P E N N IN G ME E S T E R N oordwester 3 7 , 1 7 9 1 HE Den B u rg. T el. 0 6 -4 6 6 3 3 9 6 6 WIL B E T S E MA, VIC E -P E N N IN G ME E S T E R S lu y scoog 5 8 , 1 7 9 1 WT Den B u rg. T el. 0 6 -5 3 7 1 5 9 5 6 L Y DIA B L O K , S E C R E T AR IS loedlijn 6, 1791 Den urg. Tel. 6-1 7 ortefeuille: Webredacteur MAR IJ K E O T T E N , AL G E ME E N B E S T UUR S L ID E pelaan 4 2 , 1 7 9 6 AT De K oog. T el. 0 2 2 2 -3 2 7 0 1 0 ortefeuilles: Wmo, org en Welzijn, elasting, koopkracht en bijzondere bijstand. G UUS J E WIT T E , AL G E ME E N B E S T UUR S L ID Molenstraat 2 0 , 1 7 9 1 DL Den B u rg. T el. 0 2 2 2 -3 1 4 1 7 1 P ortefeu illes: R eizen, Verkeer en Vervoer MAR IAN Z E G E R S , AL G E ME E N B E S T UUR S L ID Verzetstraat 2 6 , 1 7 9 1 DS Den B u rg. T el 0 2 2 2 -3 1 3 5 6 1 P ortefeu ille: L ief en leed

• DO R P S WE R K : Ieder dorp op Te el kent zijn eigen dorpswerker als een eerste aanspreekpunt bij alle vragen, wensen of idee n op het gebied van welzijn, lee aarheid en maatschappelijke ondersteu ning. • MAAT S C HAP P E L IJ K WE R K : Ondersteunt mensen, jong en oud, als psychosociale problemen het dagelijks leven belemmeren. aak hebben deze problemen te maken met relaties, werk, opvoeding, nanci n, • VR IJ WIL L IG E R S WE R K : ent u vrijwilliger of op zoek naar vrijwilligerswerk? Dan kunt u rekenen op goede informatie, begeleiding, scholing en ondersteuning. et verbinden van vraag en aanbod is altijd maatwerk. MA TE O GI O MATIE E O DE TE I G: Mantelzorgers kunnen rekenen op ondersteuning bij hun zorgtaken en regelzaken, op informatie en advies, cursussen en activiteiten, respijtzorg en een luisterend oor. • WO N E N P L US : Diensten zoals Tafeltje Dekje en ziekenhuisvervoer maken het mogelijk dat ook kwetsbare inwoners zo lang, zelfstandig en pre g mogelijk kunnen functioneren en wonen in hun eigen omgeving. • DE B UUR E T O N : telt haar ruimtes graag open voor de eigen activiteiten en initiatieven van inwoners en maatschappelijke initiatieven. De uureton, als het dorpshuis van den urg.. • 5 5 + IN B E WE G IN G : Wekelijkse bewegingsactiviteiten ‘op ieders maat en in ieder dorp. • O N T MO E T IN G , O N T S P AN N IN G E N O N T WIK K E L IN G : Inwoners kunnen deelnemen aan een verscheidenheid aan activiteiten zoals cursussen, sport en spel, muziek en dans, speciale projecten, gezamenlijke maaltijden, ...

EDE ADMI I T ATIE: Jan Meijer telefoon 6- 6 1 , e-mail jan.meijer.jan gmail.com IB AN -nu mmer van de vereniging N L 8 1 R AB O 0 3 0 7 8 9 3 7 6 6 • L E DE N VAN DE S E N IO R E N VE R E N IG IN G T E X E L K UN N E N O N DE R AN DE R E G E B R UIK MAK E N VAN : Invullen jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting en aanvragen ten behoeve van toeslagen door middel van huisbezoek 1 4 ,0 0 per persoon. orting bij een aantal Te else detailhandelszaken ie pag. 7 • L E DE N VAN DE S E N IO R E N VE R E N IG IN G T E X E L K R IJ G E N IN DIE N G E WE N S T : ulp en advies over vragen m.b.t. Wmo, org en Welzijn. ollectiviteitskorting bij zorgverzekering de riesland. E IO E E E IGI G TE E T EE T AA : et scheppen van voorwaarden ter verbetering van de sociale binding binnen de leeftijdsgroep. et geven van onderricht en het scheppen van voorwaarden voor educatie en ontwikkeling van de leden. et bieden van participatiemogelijkheden en lokale belangenbehartiging op Te el. et vertegenwoordigen van de leden in verschillende klankbord- en adviesgroepen. • J AAR C O N T R IB UT IE : 3 0 ,0 0 eu ro. Inwonende gezinsleden 2 5 ,0 0 eu ro. Website: www. eniorenverenigingte el.nl ontactadres info seniorenverenigingte el.nl

eeft u vragen of wensen over welzijn en maatschappelijke ondersteuning heeft u idee n over activiteiten die de lee aarheid in het eigen dorp of op Te el kunnen ondersteunen neem dan contact op met Te els Welzijn. Mail: welzijn te elswelzijn.nl, bel 1 696, bezoek onze website www.te elswelzijn.nl f loop gewoon even binnen bij De uureton, eatri laan , 1791 GA Den urg. • N AT UUR L IJ K B E N T U O K E L IJ K S IN L O O P S P R E E K DO R P : et Eierlandsche uis De Waldhoorn De Hof De Wielewaal ‘t kiltje De ijenkorf

O K VAN HAR T E WE L K O M B IJ HE T WE UUR VAN DE DO R P S WE R K E R IN UW maandag dinsdag woensdag woensdag woensdag donderdag

Seniorenvereniging Texel

1 . - 11. uur 1 . - 11. uur 1 0 .0 0 - 1 1 .0 0 u u r 1 0 .3 0 - 1 1 .3 0 u u r 1 . - 1 . uur 9. - 1 . uur

39

11847.indd 1

1/15/2018 11:43:54 AM


Iedereen telt mee De kwetsbare groepen in onze Texelse samenleving hebben extra zorg en aandacht nodig. Stichting Samen één Texel maakt projecten mede mogelijk waar anders geen geld voor zou zijn. Zoals het Hospice, het Bliedhuus in de Burdetstraat, een kunstproject op zorgboerderij Novalishoeve, een rolstoelschommel voor de Texelse Reede, een speciale vaardag voor ouderen en mindervaliden en een lesprogramma over de VOC voor de jeugd tijdens Sail. Samen één Texel ondersteunt al deze projecten die bijdragen aan een vitale samenleving waarin jong en oud prettig met elkaar kunnen wonen, werken en recreëren. Door onze financiële steun komen waardevolle initiatieven en projecten van de grond die de leefbaarheid op Texel bevorderen.

Wij kunnen niet zonder u! Onze stichting krijgt geen subsidie en is afhankelijk van collectes, schenkingen, erfenissen en donaties. Daarom doen wij graag een beroep op u. Want er is nog veel werk te verrichten en zonder uw hulp beginnen wij niets. Wilt u meer weten over de Stichting Samen één Texel of een donatie geven? Wij gaan graag in gesprek met u over de mogelijkheden.

Kijk op onze website www.sameneentexel.nl of bel met Arjen Boerhorst (voorzitter), telefoon 310513 of 06 2323 1795.

11848.indd 1

1/14/2018 11:02:11 AM


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.