Leeftijd 2017 nr 1 voor website

Kwajongens in de tuin In de vorige Leef-Tijd heb ik een stukje geschreven over de tuin achter de huizen Waalderstraat 1, 3 en 5.

Nummer 3 staat sinds 1814 als de oude doopsgezinde pastorie bekend.

kroond. De buurman bemerkte dit alles en deed aangifte bij de officier.

Het proces-verbaal van het ongeoorloofde eetfestijn werd opgemaakt door burgemeester Loman, waarbij hij opmerkte ‘dat de eerste beschuldigde vrij goed bekend stond, hetgeen van de anderen niet gezegd kon worden’. Zo was tegen Dirk Roeper al tweemaal proces-verbaal opgemaakt en de burgervader vond het wenselijk dat deze gestraft zou worden. Roeper had twee weken voor het illegale bezoek aan dominees tuin op de kermis het vel van een trom vernield, waarvoor zijn moeder zeven gulden schadevergoeding moest betalen en ‘Zelfs vandaag nog heeft hij uit de tuin van D. Leyen kersen gestolen.’ kwam in het proces-verbaal te staan. De overtreder was toen slechts 10 jaar oud…….

Willem Moojen had reeds te recht gestaan voor het ontvreemden van een schapenvel, die werd nu niet vervolgd en ook Dirk Koorn ontsprong de dans, want over hem waren geen eerdere klachten vernomen.

In 1844 kwam ds. J. Huizinga daar wonen. De tuin was heel belangrijk voor hem, maar eenmaal per jaar ging hij een maand met zijn gezin naar zijn familie in Groningen en liet de verzorging van zijn tuin over aan een ingehuurde arbeider. In 1865 verruilde op 4 juli het domineesgezin Texel weer voor Groningen. Het huis werd gesloten en de meid ging een tijdje naar haar familie op Vlieland. (Dat was in die tijd Sijmentje Schaap, die in het voorjaar haar zus Katriena was opgevolgd.) En de tuinman was natuurlijk niet elke dag nodig in de tuin.

Ds. Huizinga vernam dit alles pas bij zijn thuiskomst op 3 augustus. Hij schreef op 20 augustus in zijn dagboek: ‘Sijbrand Pietersz. Keyser moet de 29e naar Alkmaar als getuige voor drie jongens.’

Hierbij moet aangetekend worden dat de dominee wel voor een strenge opvoeding was, maar het liever met de ouders van de jongens zou hebben opgelost.

Dat betekende een uitdaging voor loslopende jongens: geen toezicht, maar wel lekker fruit. Fruit dat ze thuis niet kregen.

Ik ben benieuwd welke straf die kleine jongens hebben gekregen.

De poorten van de tuinen stonden niet open, dus er moest over schuttingen worden geklommen. En er werden niet alleen appeltjes en peertjes geplukt, ook werden vijf bessenbomen beschadigd en één zelfs ont-

Riny Wielinga De foto is gedownload van www.pixabay.com/nl

Buuretondiners (v/h seniorendiners) in februari en maart Het Buuretondiner van Texels Welzijn betekent iedere maand weer een ‘culinaire verrassing’ én een gezellige gezamenlijke maaltijd. Dus schuif lekker aan! De menukaart van onze diners zien er in februari en maart 2017 als volgt uit:

En natuurlijk wordt ieder diner afgesloten met een heerlijk toetje en nog koffie toe! Aanvang diner: 17.30 uur. Kosten diner: 8,50 euro per persoon. Locatie: De Buureton, Beatrixlaan 43 Den Burg Kadotip … bij Texels Welzijn zijn er dinerbonnen voor ons maandelijks Buuretondiner verkrijgbaar!

Dinsdag 21 februari: Nasi met atjar, kroepoek én saté.

Dinsdag 21 maart: Ovenschotel van aardappelen, sperziebonen, broccoli, champignons, spekjes, rookworst, saus en geraspte kaas

Voor informatie en/of aanmelden: Texels Welzijn: 312696 of mail welzijn@texelswelzijn.nl 1

De holle reg Oeh, dit doet flink pijn, dit wordt serieus denkt ze, en telt de minuten op de regulateur in de woonkamer. Ze probeert wat passen te lopen, haar handen in de holle rug, maar het valt niet mee.

de lucht: “Kijk eens wat ik gevonden heb, ik wist het, hier hebben de monniken in de 16e eeuw hun klooster gehad. Zeker weten!” Ze kon, over zijn schouder, op de witte tegel een soort rood kruis met punten ontdekken.

Jan Bakker had gelachen en de pastoor een borrel in getapt, zij moest zien dat ze de lakens schoon kreeg en schuurde met haar hand de rode bloedvlekken over het wasbord. Toen ze bij de waslijn stond moest ze lachen, de pastoor slingerde en stoeide met het lange gewaad en de holle reg, zijn oude damesfiets, het ging maar net goed.

Bij de grote tafel houdt ze zich vast aan het blad. Onder in haar rug zijn felle scheuten, herkenbaar, maar toch anders... ze probeert zich te strekken maar dan is de pijn al weer terug.Zal ze Lau waarschuwen? Of nog even proberen vol te houden? Ze blaast en probeert haar ademhaling onder controle te krijgen. Maar oeh dit is niet te harden en ze kromt ineen…. Hoeveel kinderen heeft ze niet gebakerd, en al zeven kinderen groeiden in haar schoot. Wat is er nu mis dat het zo moeilijk gaat?

Ze maakt zich ongerust, het zal toch allemaal wel goed

Nee dan de gereformeerden, ze hadden jaren van discussie achter zich. Dominee Buskes kreeg lang niet alle neuzen dezelfde kant op, nee, hij had nieuwe ideeën, en dat viel lang niet bij iedereen in goede aarde. Oeh, daar voelt ze de erge pijn weer komen, het duizelt haar, net als die keer dat ze bleef staan in de Maartenskerk.

Ze was op tijd met Lau en de kinderen geweest en wilde graag voorin zitten, ze had haar nette jurk aangedaan, en de meiden een witte strik in het haar. Maar nee, de banken waren gereserveerd, ze moest eigenlijk achterin de kerk plaatsnemen, Lau trok aan haar mouw: ‘Kom, Jo, kom…” maar dat vertikte ze. Het was in de eerste maanden geweest, ze was blijven staan, als ze wachtten tot vlak voor tijd, dan mochten ze ook voorin zitten.

Daar hadden ze toch net zoveel recht op? En zo gebeurde het. Was ze te trots? Was dat haar straf? Ze wist het niet, maar toen ze eenmaal zaten viel ze bijna flauw. De hele kerk had in de rondte gedraaid. Oeh… daar voelt ze de pijn weer…

komen? Of heeft ze toch teveel gedaan? Allemaal vragen spoken door haar hoofd. Dokter Boswijk zei bij de laatste bevalling in Skil al tegen haar: “Nou vrouw Van Kooten, dat duurt bij u ook vast niet lang meer”. Toch moet ze nog 4 weken volgens haar eigen telling.

Ze moet rustig blijven, nadenken, als Lena en Jozien thuis komen uit school zal ze vragen om Lau van het land te halen, hij is aan het hooien bij de Ruytersplaats.

Tot dan moet ze het zien uit te zingen. Maar dat valt niet mee, misschien had ze toch moeten luisteren naar haar moeder en niet meer, naast haar eigen gezin, te bakeren gaan. Maar ze wilde zo graag vooruit komen, de jongens Hans en Anton waren al groot en hielpen Lau mee op het land, die lusten ook wel wat en Jozien en Gre, pittige meisjes, zij konden toch best op de kleintjes letten? Lau moest ook de groentetuin nog doen ‘s avonds, en ‘s morgens vroeg op voor de koeien. Nee, de jaren van de crisis waren ze doorgekomen, nu moest ze flink zijn. Oeh, daar wordt het warm en nat, plast ze? Nee, ze herkend de geur onmiddellijk, haar water is gebroken, ook dat nog en ze kijkt weer op de klok. De tijd kruipt voorbij….Voorzichtig pakt ze langs de stoelen, ze kreunt en met een handdoek schuifelt ze naar de bedstee. Als ze ligt voelt ze zich even wegzakken, als het wiermatras maar niet nat wordt. Ze voelt het water langs haar benen lopen, oh, wat is ze toch stom geweest, ze had nooit meer moeten gaan fietsen.

Maar ze heeft veel harde buiken en het gezin waar ze hielp op het Buurtje was groot, grote zware wasteilen bij de familie Bakker. Een ouderwets katholiek gezin, eigenlijk moest ze naar gereformeerde kraamvrouwen, maar aan Skil keken ze niet zo nauw, waren blij als je aanpakken kon. Vader Jan moest weer naar zee, hij was zo blij met zijn zoon Jaap, een flinke jongen met goede longen, hij liet van zich horen als hij bij moeder Naantje aan de borst wou.

Ja het was een vrolijke kraamtijd geweest, pastoor Brinkman was langs gekomen en had ze gefeliciteerd.

Ze had gauw verse koffie gezet en bij het aanrecht geluisterd naar zijn enthousiaste verhalen over het Tempeliersklooster wat vroeger op het Kloosterlandje bij de Tempeliersweg moet hebben gestaan. Een wonderlijke man die pastoor, zo gemoedelijk en vrolijk, hij haalde een stuk tegel uit zijn lange zwarte pij en hield het in 4

De angst bekruipt haar, zou het komen van de vieze Skilsloot? Ze was zo blij geweest met haar geld, tien gulden had ze gehad van Bakker, hij zei: “Vrouw van Kooten, je hebt tien dagen gewerkt, voor elke dag een gulden.”

Ze was blij op haar holle reg over het Skillepaadje naar huis gereden. Maar ter hoogte van de Wezenplaats waren er jongens op het pad, ze was uitgeweken, kon haar stuur niet houden en was zo de sloot ingereden.

Verschrikt had ze gevoeld aan haar buik en toen in de zak van haar schort, het tientje was weg, verschrikkelijk, ze was de sloot weer ingegaan en de jongens hadden geholpen, de aanblik van haar met haar dikke buik in de diepe sloot, vreselijk, maar gelukkig, het tientje lag tussen het riet. De fiets trokken ze tegen de kant op en met de waterpomp van Brakensteyn hadden ze zo goed

en dokter Boswijk. “Gauw een ketel op het vuur Van Kooten”, spreekt hij gebiedend en wast zijn handen. Hij slaat de dekens terug en voelt de harde dikke buik. “Een zware jongen zeker.” “Het komt toch wel goed?” vraagt ze angstig. “Het is anders dan anders.” Ze probeert nog een perswee op haar zij op te vangen, haar rug wat hol te trekken, maar het lukt niet meer, daar komt het hoofdje al. De dokter pakt het laken en vangt de kleine man op. “Nou alles zit erop en eraan vrouw Van Kooten, maar hij is lichter dan ik dacht.” De navelstreng wordt doorgeknipt, de kleine man huilt flink, heerlijk om het geluid te horen. Nu de placenta nog, Boswijk drukt wat op de buik en kijkt onderzoekend. Het zal toch niet? Was ze daarom zo zwaar en anders? Oh dat ze dat niet eerder bedacht had! “Lau, Lau, kom nu toch eens gauw”, de kersverse vader kijkt vragend van zijn vrouw naar de dokter. “Trek de la van het buffet maar open man, want er komt er nag ien.” Na Marinus is daar Jacob, nummer twee, hij zorgt voor een hele grote verrassing, voor opluchting maar ook veel drukte in het gezin waar al 7 kinderen zijn. Na de tweeling zullen er nog twee volgen, mijn moeder was de 7e in de rij.

Jo was mijn oma, ze werd 96 jaar, ze fietste nog tot op zeer hoge leeftijd op de holle reg, ik erfde de opoefiets.

De fiets die vele kilometers maakte naar vele kraamvrouwen, een fiets en een vrouw met sterke oude kwaliteiten.

en zo kwaad als het ging, haar holle reg en kleren weer wat schoon gespoeld.

Ingeleverd voor de verhalen vertelmiddag van het Texelfonds door Erna Drijver-Tuinema

Daar hoort ze een deur, de klompjes op de tegels, “Mam, mam”. Lena komt binnen rennen. “Je moet pappa halen lieverd, kun je dat? Zo snel als je kunt.”

Daar komt de pijn weer, ze probeert het niet te laten merken, maar ze voelt dat het nu niet lang meer kan duren. “Wat is er mam? Ben je ziek?” Lena staat naast de bedstee, zo heeft ze haar moeder nog nooit gezien.

“Toe maar gauw, er is haast bij, rennen vrouw.” Boven haar hoofd op de plank staat het kleine houten wiegje al klaar. Ze kijkt ernaar en hoopt vurig dat het dit keer ook goed zal komen. Er gebeurt van alles deze dagen, misschien moet dit de laatste maar zijn. Maar ja als ze heerlijk warm tegen elkaar aanliggen, dan komt van het ien vaak het aar. Vooral zondagsmorgens, dan hoeft Lau er niet vroeg uit, als ze dan samen wakker worden, dan kunnen ze nog heerlijk van elkaar genieten. Ze praten er niet over, maar voelt wel dat hij de natuur ook niet tegen kan gaan. Ze zijn mensen en houden van elkaar.

Oeh, weer die pijn, kindje nog even wachten. Maar daar hoort ze lawaai, een deur en gepraat, daar zijn Lau

Foto op pagina 4 Lena, oma en Jozien van Kooten (afkomstig uit het privé archief van Erna Drijver-Tuinema).

De overige foto’s zijn gedownload vanuit www.pixabay. com/nl

5

Uitnodiging jaarvergadering Seniorenvereniging Uitnodiging voor het bijwonen van de algemene ledenvergadering van de Seniorenvereniging Texel te houden op vrijdag 17 februari 2017 in de brandweerkazerne aan de Pontweg nabij Den Burg om 10.00 uur (zaal open 09.30 uur)

13 oktober 2016, de balans per 31 december 2016, de exploitatierekening over 2016 en de begroting 2017 op 10 februari 2017 per e-mail ontvangen. Leden, die niet over een e-mailadres beschikken, of waarvan het e-mailadres (nog) niet bij de Seniorenvereniging Texel bekend is, kunnen vanaf die datum de stukken opvragen bij Lydia Blok, Vloedlijn 46, Den Burg, telefoon 06-18347334 of bij Willem Vlas, Wilsterstraat 32, Den Burg, telefoon 313692.

Agenda Opening, mededelingen en vaststellen agenda.

Vaststelling van het verslag van de algemene ledenvergadering d.d. 13 oktober 2016.

Opgave als deelnemer aan de vergadering In verband met de planning verzoeken wij de deelnemers aan deze vergadering zich op te geven bij het secretariaat of ze de vergadering bij zullen wonen en of u gebruik zult maken van het recht om bij volmacht te stemmen. Graag doorgeven aan Lydia Blok telefoon 0618347334, e-mail: info@seniorenverenigingtexel.nl

Bestuursverkiezing: aftredend, niet herkiesbaar, Gonda Dijksma. Het bestuur heeft Marian Zegers bereid gevonden de openvallende plaats aan de bestuurstafel in te nemen.

Verslag van de kascontrolecommissie (Ingrid Zijlstra en Martha de Graaf), inclusief de benoeming van een nieuw lid.

Opgave deelname afsluitende lunch Aansluitend aan de vergadering wordt voor leden, een gratis lunch geserveerd. Ook hiervoor verzoeken wij u zich van tevoren op te geven bij Lydia Blok telefoon 0618347334, e-mail: info@seniorenverenigingtexel.nl

Goedkeuring van de balans per 31 december 2016 en de exploitatierekening over 2016 en goedkeuring van de begroting 2017.

Opgave deelname gratis vervoer Ook voor gratis vervoer kan gezorgd worden. Daarvoor verzoeken wij u contact op te nemen met Guusje Witte, telefoon 314171, e-mail: fransenguus@kpnmail.nl ____________________________________________

Wat verder ter tafel komt.

Rondvraag en sluiting.

Pauze.

Belastinginvulservice Seniorenvereniging Texel Hulp bij het invullen van de aangifte Inkomstenbelasting en Toeslagen voor leden van de Seniorenvereniging Texel. De invullers zijn vrijwilligers en krijgen een opleiding op het gebied van Inkomstenbelasting en Toeslagen. Dit jaar wordt u thuis bezocht. Voor dit huisbezoek wordt een bedrag van â‚Ź 14,-- per persoon gevraagd. We vullen in vanaf 1 maart 2017. Voor een afspraak en informatie kunt u bellen met de coĂśrdinator, Marijke Otten, telefoon 327010.

Medewerkers van de brandweer Texel zullen een uiteenzetting geven over brandpreventie in woningen en waar dat mogelijk of noodzakelijk is, zal dit worden toegespitst op percelen; bewoond door senioren.

Afsluitende lunch.

Alle leden, die hun e-mailadres hebben verstrekt, zullen het verslag van de algemene ledenvergadering van

6

Winter Elleke dag De winter van 1969/1970 wos errug koud. Foorol in december wos de kou niet te horde zó nou en don. D’r wos regelmatig sweere iezelvorming en de ligusterhaag fon miên omoe, die d’r ol jare stond langs ‘t póód, die legde doe ‘t lóódje. Op iên dag wos er héél veul snééuw fóólle. Gróte hópe op de weg en in ‘t lond. Ollegaar fon die waaiplekke.

Willem werkte indertiêd op de Rijkswerref in Den Helder. Elleke dag met de bóót mee, vijf dage in de week. Jan Fokker uut de Wéél reed met ‘m mee in de auto en Douwe Dros pikte ze in Den Burreg op.

een snééuwpop en hee most ok een beetje ontdooie. Deerna brocht Willem ‘m met ‘t blauwe Renault Dauphientje naar huus. Giên winterbonde of zoksowot, welninnet zo’n licht autootje met achterwielondriêving, dot reed oltóós. Hendrik sot prinsheerlijk en de koning te riek naast de Keijzer.

Dot wos naggeres een meefoller. Op Oóst weunde ie in de ouwe skool, dot hod best nag een endje ploeteren weest teuge die horde Oóstewiend in. ‘t Kwam best of zo.

Spulle inlevere Jare later ferliet Willem de werref. Hee most siên spulle ollegaar inlevere, ok de penninge weermee je gereedskap en dergelijke kon lene. Doe bleek dot ie ooit een stofkap leent hod en niet terug geve. Wot nou, hoe kwom ie on zo’n ding? Hendrik werkte in het dok en hod oltoos zo’n kap op. “Weet jee hoe ik on zo’n stofkap komme ken?” froeg Willem on Hendrik. Hee bedocht zich giên moment en trok geliek de kap fon siên hóófd. “Hier” antwoordde ie, “ik ken wel weer on een aare komme”.

Op siên brommer Hee hod nag maar pos siên reebewiês wont doe wos ie net negentien. Dot pepiertje hod ie trouwes zó wont d’r wos ol veul oefent in de auto fon siên vader. Dot ging doe effe makkelijker os teugewoordig. Toendertiêd weunde ie nag op ‘t Hógerend in de Wéél, weer nou Han Pastoor en siên vrouw weune. Fondeeruut ken je goed over de weg fon de Burreg naar Strent kieke. Goed en wel tuus na een borre autoreis fon de bóót naar de Wéél en deer sag ie een mon onkomme die op siên brommer sot en met beje biêne op de grond zich een weg baande over die glodde weg terwijl de snééuw ok nag hord in siên gezicht waaide.

“Hé” seid Willem,”deer lóópt Pierek( Hendrik fon der Wal), die werrekt ok op de werref, moet je nou toch eris kieke, dot ken toch zó niet!” Hee bedocht zich gien moment, kléédde zich on en ging de mon achterna.

Zó sie je maar: os jee foor een aar klaarstaat, don hellepe ze jow ok os ‘t nódig is wont late we wel weze: we zelle ‘t same moete doên, don gaat ‘t ollegaar effe makkelijker en je houdt d’r ok nag een goed gefoêl on over.

Hillie

Een meefoller “Hendrik, ga maar mee, don sette we je brommer bee miên vader in de smidderee en ik breng je met de auto wel naar huus.” Hendrik wos totaal ferkleumd, hee most nag een zetje hewwe om goed te kenne omdraaie. In de smidderee hewwe ze eerst siên klere uutklopt wont hee leek wel 7

Aardgas Het lijkt erop dat aardgas in Nederland zijn langste tijd heeft gehad. De komst van het gas heeft nogal wat stof doen opwaaien. Destijds maakte ik deel uit van de gemeenteraad en kreeg met alle commotie te maken. Het was in de jaren zeventig en verreweg het grootste deel van het land had aardgas. Texel nog altijd niet. Wij kookten op pottengas; butaan of propaan. Duur en veel minder handig dan aardgas. Pogingen bij de rijksoverheid om op rijkskosten op het aardgas te worden aangesloten, liepen op niets uit. De lange aanvoerleidingen voor een relatief klein aantal aansluitingen, werden te duur gevonden. Dit, terwijl de schatkist van het land stevig werd gespekt door de levering van aardgas, tegen een lage prijs. Over deze situatie was op Texel veel onvrede.

meen belang zou gaan exploiteren met winst, ten koste van de bewoners van Texel. Men vond dat principieel onjuist.

Wat doe je dan?

Tegen stemmen zou doormodderen met pottengas betekenen, anderzijds, voor stemmen was voor velen van onze aanhangers beslist impopulair. We besloten dat het aardgas er hoe dan ook moest komen. Om er zeker van te zijn dat het gemeentebestuur al het mogelijke had gedaan moest dat “tegenargument” worden ontzenuwd. Ik ging praten met onze toenmalige burgemeester Sprenger. Mr. Sprenger werd door mij hoog gewaardeerd. Hij was een integere, hardwerkende man. Het werd mij duidelijk dat het college niets te verwijten viel.

Mr. Sprenger vertelde dat het overleg met de minister niets had opgeleverd. Het werd een keiharde afwijzing.

Er zou geen rijksbijdrage komen. Helaas moesten we voor een moeilijk te verkopen VOOR stemmen.

Tactiek Binnen onze fractie was veel gemopper. In zo’n situatie kun je het nooit goed doen. We moesten proberen er zonder kleerscheuren uit te komen. Koppen tellen leerde dat het spannend zou worden. Waarschijnlijk was, dat één stem bepalend zou zijn of het voor of tegen zou worden. Het huishoudelijk reglement voor stemmingen in de raad kende een regeling voor de volgorde van stemmen. Degene die het laatste de presentielijst tekende, stemde ook het laatste. De laatste stemmer kon in dit geval de bepalende zijn. Ik zorgde ervoor dat ik als laatste de bomvolle raadszaal binnen kwam. Voor stemmen zou ons door veel mensen niet in dank worden afgenomen. Als er dus voor mij acht voorstemmers zouden zijn kon ik risicoloos tegen stemmen. De tegenstanders van de overeenkomst met “de Liefde” zouden dan nog een beetje tevreden kunnen zijn over een deel van onze fractie. Maar zo kwam het niet af. Om het aardgas op Texel te laten komen, moest ik voor stemmen. Onder het publiek ging luid gemompel op toen ik mijn stem had uitgebracht.

Een andere optie Er kwam een andere mogelijkheid. De firma “de Liefde” deed een aanbod om de leidingen aan te leggen en het gas te leveren. Het aangeboden contract was op twee punten niet aantrekkelijk. De mensen in het buitengebied zouden zelf de distributieleiding moeten betalen en er zou tien jaar lang baatbelasting worden geheven.

Een hele zure appel. Maar, aangezien er geen andere optie leek te zijn, werd wel een berekening gemaakt in vergelijking met het pottengas. Het contract met “de Liefde” kwam er toch beter uit. Ondanks de gehate baatbelasting.

Tevreden?

Die voorstem is mij door velen niet in dank afgenomen.

Ik weet niet of die stemming ons later stemmen heeft gekost of opgebracht. Spijt heb ik er nooit van gekregen. Soms moet een mens voor een praktische oplossing kiezen, die er niet zo nobel uitziet.

Keuze Er kwam veel terecht protest vooral tegen de baatbelasting. Bovendien werd gesuggereerd dat het gemeentebestuur niet genoeg zijn best had gedaan bij de minister om in te gaan op de redelijke eisen van de Texelaars voor aansluiting op het aardgasnet.

Fridtjof Blanken

De gemeenteraad moest beslissen; wel of niet in zee gaan met “de Liefde”. Bij de bevolking en dus ook bij de aanhang van onze fractie was veel verzet tegen de particuliere onderneming, die een voorziening van alge-

Foto is gedownload van www. pixabay.com/nl 9

Van smartbikes en -phones naar smart breintraining?

Foto: Riet Veenendaal

Menno Siebinga is fysiotherapeut en 50+ coach. Hij helpt mensen te vergeten om oud te worden. Middels dit artikel vraagt hij vrijwilligers deel te nemen aan een onderzoek met betrekking tot breintraining.

Tevens legt hij globaal uit over welk terrein het onderzoek zich uitstrekt.

toegelicht te worden. Het is een term, die afkomstig is uit de psychologische wetenschap. Het is moeilijk om het begrip concreet af te bakenen; het gaat over taal, geheugen, het vermogen gedrag aan te passen, patronen herkennen, rekenen en tal van andere denkprocessen. Om tot cognitie te komen moet er eerst worden waargenomen.

Technische ontwikkelingen “We zien het allemaal om ons heen, slimme technologie. De slimme elektriciteitsmeter, smartphone of smart house. Hierdoor krijgen we een beter inzicht in ons gedrag en worden we beter in staat gesteld om die keuzes te maken, die zowel op de korte - als op de lange termijn beter voor ons uitpakken. Dat geldt zeker ook voor het beter en efficiënter gebruik maken van je denkvermogen.

Slimmer onder deskundige begeleiding Menno vindt het een belangrijk punt dat mensen, in de overgang van slim naar slimmer, beter begeleid kunnen worden, om zo hun fysieke en cognitieve belastbaarheid te behouden. Waarbij de rendementsstijging met zo weinig mogelijk risico gepaard gaat.

Om in staat te zijn met deze nieuwe ontwikkelingen om te leren gaan, is een gezonde cognitie een heel bruikbaar middel. Maar ook om zo lang en goed mogelijk een vol en zelfstandig leven te leiden is een gezonde cognitie nodig.

Er zijn ook steeds meer ontwikkelingen op het gebied van hulpmiddelen, hetzij op ons lichaam, hetzij voor de manier waarop we ons verplaatsen. En ook medicijnen worden slimmer waardoor er straks, in plaats van één medicijn voor een grote groep, één medicijn voor één individu ontwikkeld kan worden. Hierdoor wordt het medicijn volledig aan het individu aangepast.”

Het brein kan getraind worden Naarmate we ouder worden gaat onze cognitie achteruit. Het verschil met het lichaam is dat we daar naar de buitenkant kunnen kijken en zo de verandering kunnen zien. Voor het brein is dit niet met het blote oog waarneembaar. Met de behulp van een iPad of computer kan wel inzichtelijk gemaakt worden hoe we er cognitief

Een nadere toelichting Allereerst dient in dit verhaal het begrip cognitie nader 10

voor staan. Dit is naar mijn mening ontzettend belangrijk. Want net zoals een slimme meter je inzicht geeft hoe je energieverbruik is, waardoor je dan adequater op dat gebruik kan reageren, kan inzicht in je cognitie je laten zien of die verandert waardoor je adequaat kunt reageren in je leefstijl, of op de manier waarop je iets doet.

van breintraining de cognitieve achteruitgang en dementie niet alleen minder waren, maar ook pas later kwamen. Uit een ander onderzoek bleek, dat het mogelijk was een verminderde cognitie bij ouderen weer significant te verbeteren. Deze resultaten waren zo bijzonder, dat ze de voorpagina van het vooraanstaande blad Nature haalden.

Want het slimme aan het brein is, dat het plastisch is en dus getraind kan worden. Het maakt daarbij niet uit, hoe oud je bent en of het doel preventie, sneller herstel of optimalisatie is.

Oproep tot deelname Op Texel willen we ook onderzoek doen met de smart breintraining om mensen toegang te geven tot de mogelijkheden om inzicht te krijgen in hun cognitie en deze te trainen. Mensen die zich willen opgeven voor het onderzoek kunnen contact opnemen via e-mail mennosiebinga@gmail.com of telefoon 06-14401898.

Recente onderzoeksresultaten Uit meerdere onderzoeken blijkt dat breintraining middels spelletjes op de computer zowel effect heeft bij preventie, sneller herstel (bijvoorbeeld na een burn-out, of een depressie) en optimalisatie. En dat geldt van jong tot oud. Bij jonge kinderen is ADHD een voorbeeld. Het kan zijn dat dit ten onrechte gediagnosticeerd wordt.

Net zoals een kind motorisch nog niet ontwikkeld is, waardoor het met sport niet kan meekomen, kan het cognitief en dan met name op het gebied van aandacht, nog niet ontwikkeld zijn. Door de breintraining werd dit gedeelte ontwikkeld, waardoor het kind in staat was mee te komen. Uit een 10-jarig onderzoek op het gebied van dementie kwam naar voren, dat door middel

Op Menno’s blog: mennosiebinga.com vindt u de verwijzingen naar de diverse artikelen en onderzoeken.

Foto op pagina 10, Riet Veenendaal: Menno Siebinga tijdens een lezing op de 50+ Beurs 2016.

Biologisch boeren De vraag naar biologische producten wordt steeds groter. Van belang is dan ook dat er voldoende biologische boeren zijn om die producten te leveren en dat het aantal biologische bedrijven door de vraag van de consumenten zal toenemen. Die toename valt nogal tegen. Het aantal bedrijven staat op ongeveer 1.500.

Dat moet stijgen naar 2.000.

een groot welzijn voor de dieren en dat werpt zo zijn vruchten af. Met name de weerstand van de dieren is hoger en ze hebben hierdoor een langere levensduur.

De dieren krijgen over het algemeen minder vaak antibiotica en ook dat is erop gericht de natuurlijke weerstand zoveel mogelijk te bevorderen. De stallen zijn zodanig ruim, dat pasgeboren kalveren langer bij hun moeder kunnen zogen. Dit is van belang, omdat ze op deze manier hun natuurlijk gedrag beter kunnen uiten.

Wat houdt deze stijging tegen?

Wat boeren tegenhoudt is de omschakelperiode van twee jaar. In deze jaren moeten ze wel werken via de biologische regels, maar mogen ze de producten nog niet verkopen als biologisch. Dus hogere kosten en minder opbrengsten. Wat houden die biologische regels in?

Koeien moeten 100% biologisch voer krijgen. Kunstmest en bestrijdingsmiddelen mogen niet gebruikt worden.

Het biologisch boeren zorgt ervoor dat het bodemleven verbeterd wordt met een rustige groei van gewassen met hogere gehaltes aan mineralen en vitaminen.

De dieren lopen lang buiten en kunnen dus volop gebruik maken van de gezonde gewassen. Er is sprake van 11

Kritische geluiden Overigens zijn daarover ook kritische geluiden te horen.

De vraag van de critici is, wat gebeurt er als de dieren ziek worden? Dan worden ze alleen in uiterste nood behandeld, omdat ze na medicatie niet meer onder het labeltje ‘biologisch’ kunnen worden verkocht.

Texel niet doet. Ondanks dat tegenwoordig weidemelk en stalmerk wel apart worden opgehaald en dat er auto’s rondrijden, die gescheiden meerdere soorten melk kunnen vervoeren.

Er zijn straks twee bedrijven op Texel die biologische melk leveren. De eigenares van het boerenbedrijf, dat thans al melk levert, is als lid van FrieslandCampina opgestapt. Dat betekent echter dat ze nooit meer lid kan worden van deze coöperatie. Via een subsidietraject brengt ze nu zelf haar melk naar Den Helder, waar het door Eko-Holland wordt opgehaald. Dit bedrijf heeft toegezegd, dat als Marco biologische melk kan gaan leveren, zij de melk op Texel komt ophalen. Voor Marco is er het vervelende feit dat de regels van FrieslandCampina luiden dat er alleen op 1 oktober kan worden opgezegd en dat dan vanaf 1 januari geen melk meer kan worden geleverd. Zoals het nu er naar uitziet kost dat Marco bijna een jaar, dat hij later biologische melk kan leveren.

Volgens deze critici komen bij biologische melkkoeien vaker uierontstekingen voor. Ook bij bestrijding van epidemieën is het risico op verspreiding groot, omdat er niet snel wordt ingegrepen met geneesmiddelen.

Hoe is de situatie op Texel?

Hoe zit het op Texel met het biologisch boeren? Ik ben op bezoek geweest bij Marco Vlaming, die op de boerderij ‘Dorpszicht’ dat boerenwerk in praktijk gaat brengen. Marco en zijn vader Kees hebben vele jaren op De Bol hun boerenbedrijf gehad, maar dat gebied wordt weer in zijn geheel natuurgebied. Voor Marco was dit feit een mooie gelegenheid om op zijn nieuwe boerderij op de biologische toer te gaan. Ook hij wordt uiteraard geconfronteerd met het feit, dat zijn land twee jaar in de omschakeling zit.

De animo is niet groot Dat de animo onder de boeren om biologisch te gaan werken landelijk - maar zeker ook op Texel - niet groot is, blijkt uit de cijfers. Of in de toekomst het aantal bedrijven, ook op ons eiland, zal toenemen is en blijft de vraag. Ik wens in ieder geval Marco veel succes!

Na anderhalf jaar wordt het vee geacht te voldoen aan de criteria van het biologisch boeren. Er is een verplichte weidegang van minimaal 120 dagen en op die dagen moet het vee zes tot acht uur in de wei bivakkeren. Een voorwaarde is eveneens dat de kalfjes 60 - 70 dagen melk van de koe krijgen.

Henk Snijders

Een moeilijkheid op Texel is de levering van de melk.

Marco is, zoals alle melkveehouders, lid en leverancier van de coöperatie FrieslandCampina. Dit bedrijf heeft in haar reglementen opgenomen dat ze voor elk lid, dat omschakelt naar biologische producten, zij individueel mag beslissen of ze hier de melk nog wil ophalen. Jaren geleden heeft FrieslandCampina beslist, dat ze dat op

De foto op pagina 11 is gedownload van www.pixabay. com/nl

12

Kerstdiner Seniorenvereniging Texel 2016

Het was er gezellig druk.

Met betrekking tot het kerstdiner van de Seniorenvereniging Texel zijn drie bijdragen bij de redactie binnengekomen. Deze bijdragen zijn in ĂŠĂŠn artikel verwerkt.

Foto: Willem Vlas

weerkazerne voorzien van een lift, want kisten met serviesgoed wegen als lood. Ook de bereiding van de maaltijden inclusief de voorafgaande werkzaamheden werden door verschillende vrijwilligers verricht. Als men daarbij tegen kleine probleempjes opliep, werden die vrij snel weer opgelost. Zo bracht een industriebrander uitkomst, toen bleek dat de in de keuken aanwezige kookplaten een te kleine capaciteit hadden om dergelijke hoeveelheden te verwarmen Vrijwel de hele vrijdag en de daarop volgende zaterdagochtend hebben de vrijwilligers daarna werk gehad aan het plaatsen van tafels en stoelen en het versieren van de kantine. Toen de eerste gasten arriveerden, waren we er helemaal klaar voor.

De voorbereiding Door het oprichten van de Seniorenvereniging Texel kon het traditionele kerstdiner in december 2015 helaas niet georganiseerd worden. In plaats daarvan riep het bestuur in 2016 de paasbrunch in het leven Tijdens die paasbrunch hadden de leden al aangegeven graag weer te opteren voor een kerstdiner. De algemene ledenvergadering besloot op 13 oktober 2016 dat er voortaan zowel een kerstdiner als een paasbrunch georganiseerd diende te worden. In de bestuursvergadering van november 2016 vonden de eerste besprekingen op dit punt plaats. Kort daarna werden de vrijwilligers gerekruteerd en de taken verdeeld. De ingrediĂŤnten werden besteld en er werden sponsors gezocht en gevonden.

Willem Vlas

Het kerstdiner Dat was nog eens een verrassing. Hier kom je normaal niet: in de brandweerkazerne te Den Burg, in de kantine nog wel. En dat voor een kerstdiner voor de leden van de Seniorenvereniging Texel! Wat een grote kantine, feestelijk in kerstsfeer gebracht, tafels gedekt voor 6 personen, in drie rijen opgesteld (zoals bij ons vroeger op de lagere school) zodat de bediening er makkelijk tussendoor kan. Op 17 december 2016 vond dit grootse gebeuren plaats. Meer dan 100 leden waren aanwezig.

Maandags voor het kerstdiner werden op een aantal plaatsen kisten met appels bij vrijwilligers afgeleverd, die op zaterdagmorgen 17 december als appelmoes en appelcompote in de kantine van de brandweer werden afgeleverd. Vrijdag voorafgaande aan het kerstdiner werden het serviesgoed, bestek en de kerstversiering vanuit de opslag naar de kantine gebracht. Gelukkig beschikten we over rollend materieel en is de brand14

De bediening stond al klaar met thermoskannen glühwein waar iedereen meteen warm van werd; nog een glaasje en nog weer een glaasje. Heerlijk! Het hapje, dat erbij hoorde was ook niet mis: een vierkantje quiche gevuld met allerlei groentes. Dan volgde een pittige groentesoep, opgediend uit een ouderwetse soepterrine, zoals onze ouders vroeger in huis hadden (ik gebruik hem nu als bowlschaal).

Tussen de verschillende gangen door was er nog een optreden van de zanggroep Joy met bekende en minder bekende kerstliederen en Marian Zegers las, vóór het laatste rondje koffie, nog een kerstverhaal voor. Een letterlijk en figuurlijk goed gevulde avond dus, die in het dankwoord van de voorzitter aan het eind van het feestelijk gebeuren alle vrijwilligers trots bedankte voor hun werk. Weken- en dagenlang zijn voorafgegaan aan voorbereidingen voor deze avond, hetgeen met een groots applaus werd bevestigd. Na het staande samen zingen van het “Ere zij God” verlieten we allemaal stil en tevreden, de brandweerkazerne. Met dank aan de sponsoren, en in het bijzonder de brandweer van Texel, die deze middag/avond mogelijk hebben gemaakt.

Het hoofdgerecht was een heerlijke kip Marengo met dunne sperzieboontjes, gerold in een plakje katenspek met gekookte, kruimige Texelse aardappelen en een schaaltje appelmoes (in al m’n kookboeken heb ik gezocht naar het recept van kip Marengo, maar kon het niet vinden). Al met al waren het stukjes kipfilet met een pittige saus van veel champignons, uien en nog meer lekkers. Zeer smakelijk! Veel van de dames en waarschijnlijk een enkele heer zullen het vast thuis ook eens gaan proberen.

Gerda Arensman

Dankbetuiging.

De organisatie van het kerstdiner is mogelijk gemaakt dank zij de bereidwillige medewerking van: Brandweer Texel, Texeltours, Fruitbedrijf “Molenbuurt”, Jan Swier groente en fruit op de markt, Slagerij Moorman en de Boer, Topslagerij Rob en Meta Maas, Slijterij en Wijnhandel Smidt-Witte, Slijterij de Wit en schoonmaakbedrijf Dennis. Hiervoor danken wij hen hartelijk

Als toetje was er een mousse van chocolade met een krans van peer. En alsof het allemaal nog niet genoeg was werden we aan het einde van het diner nog getrakteerd op een lekker bakkie koffie met een amandellikeurtje. Tijdens het diner werden de glaasjes van rode-, witte wijn of appelsap steeds goed bijgevuld.

Bestuur Seniorenvereniging Texel

Belangrijke wijzigingen voor woningzoekenden Woontij Sinds 1 januari 2016 zijn er strenge regels met betrekking tot de huur van een (nieuwe) huurwoning en het inkomen van de bewoner(s). Bij elk nieuw huurcontract zijn corporaties verplicht de inkomens te controleren en ervoor te zorgen dat de woning passend wordt verhuurd. Dit houdt dus in dat er woningen zijn waarop niet gereageerd kan worden, omdat het inkomen te laag (of te hoog is).

huurprijsgrenzen. Woningzoekenden hebben vanaf heden meer mogelijkheden op vrijgekomen woningen te reageren dan het afgelopen jaar.

Bent u serieus op zoek naar een woning, dan adviseert Woontij u op www.woontij.nl kennis te nemen van de wijzigingen, zodat u optimaal geïnformeerd bent.

Elmy Nieuwenhuizen

Belangrijke wijzigingen per 1 januari 2017 Het doel van het verdelen van woonruimte is een evenwichtige verdeling waarbij de keuzevrijheid zoveel mogelijk bij de woningzoekenden ligt. De wachttijd zou voor alle woningzoekenden ongeveer even lang moeten zijn, ongeacht inkomen of huishoudensgrootte. De inschrijfdatum van de woningzoekenden moet zoveel mogelijk tot zijn recht komen. Met deze uitgangspunten hebben we het beleid van het afgelopen jaar geëvalueerd. Deze evaluatie leidt tot aanpassingen die weer leiden tot ruimere keuzemogelijkheden voor de woningzoekenden van Woontij. Vanaf nu zijn de mogelijkheden om te reageren op het Woontij woningaanbod verruimd. Er zijn ‘schotjes’ verwijderd tussen de diverse inkomens- en 15

Tijden van verwarring Het nieuwe jaar 2017 is begonnen. We hebben elkaar de beste wensen doen toekomen, per post of persoonlijk in familie- of vriendenkring. En we spraken daarbij de hoop uit op een mooi en zo mogelijk beter jaar. En ja, in economisch opzicht staan de sterren gunstig. De crisis is voorbij, de rijksbegroting is op orde en dat geeft meer ruimte voor een bescheiden loonsverhoging en voor investeringen in sectoren die tot voor kort alleen maar met bezuinigingen geconfronteerd werden. En toch, ondanks het mildere economische klimaat, heerst er alom zorg, twijfel en onzekerheid. Wie het nieuws volgt, wordt daar niet vrolijk van. Vooral de beelden uit Aleppo toonden een gruwelijke demonstratie van een volstrekt uit de hand gelopen burgeroorlog die geleid heeft tot een verwoesting zonder weerga en miljoe-

sterke en welvarende eenheid, waarin de nationale identiteiten zouden moeten opgaan in een grensoverschrijdend Europees wij. Hoewel Europa ontegenzeggelijk vrede en welvaart heeft gebracht, heeft lang niet iedereen dat in dezelfde mate ervaren. En naarmate de grote oorlog meer geschiedenis werd, groeide de onvrede over Brussel dat steeds meer het symbool werd van de anonieme machten die mensen de controle over hun leven leken te ontnemen. Tegen deze achtergrond groeide de oriëntatie op eigen land en volk, waarbij het zeker aanvankelijk niet ging om het eigen volk eerst, maar om een herkenbare en vertrouwde identiteit waarbij mensen zich weer thuis konden voelen. Dit thuisgevoel stond al zwaar onder druk, zeker in wijken met veel allochtone inwoners waar de Marokkaanse probleemjongeren het symbool werden van het falende integratiebeleid en de mislukte multiculturele samenleving.

Precies op dit wankele punt in onze geschiedenis verschenen de vluchtelingen aan en binnen de Europese grenzen. Zij versterkten de al langer sluimerende onvrede over Europa, de politiek, de banken, al die anonieme machten die eerder het eigen belang dan het algemene belang leken te dienen. Toen daarbij kwam dat jihadistische moslims de geboden gastvrijheid misbruikten om dood en verderf te zaaien, sloeg de onvrede om in angst voor die ander die zo duidelijk erop uit was onze cultuur en manier van leven te vernietigen. Het de ander insluitende wij groeide in steeds bredere kringen naar een de ander uitsluitend wij, een wij tegenover zij.

Populisten als Geert Wilders in Nederland, Marine Le Pen in Frankrijk, Viktor Orbán in Hongarije, Frauke Petry in Duitsland en Norbert Hofer in Oostenrijk voelen de stemming goed aan en zijn meer dan bereid deze nog eens extra op te stoken met als resultaat nog meer verdeeldheid, nog meer wij tegenover zij, waarbij zij allang niet meer alleen de islamitische migranten en vluchtelingen zijn, maar steeds meer iedereen die het niet met je eens is, elite tegenover volk, oud tegenover jong, arm tegenover rijk. De scheldkanonnades op de sociale media vormen de meest treffende illustratie van de woede over de onwelgevallige ander.

nen ontheemden en vluchtelingen. Duizenden van hen stierven in de golven van de Middellandse Zee of gewoon langs de weg.

Maar de crisis is niet beperkt tot Syrië. Vrijwel de hele Arabische wereld verkeert in grote verwarring. En ook Turkije, niet Arabisch, wel islamitisch, zakt weg in chaos. Tegelijk stookt Rusland in de Oekraïne en andere Oost-Europese landen. De koude oorlog die we bijna vergeten waren, lijkt weer helemaal terug. Mensen beseffen dat dit geen conflicten ver weg zijn, maar conflicten aan de randen van Europa die ons rechtstreeks raken. Dat zagen we heel concreet gebeuren, toen honderdduizenden vluchtelingen naar Europa trokken in de hoop op veiligheid en een nieuwe toekomst. Het is niet vreemd dat mensen dan onzeker worden en die onzekerheid wordt versterkt door het onmachtige optreden van Europa dat zo ongeveer over alle kwesties die ons leven en onze toekomst raken, tot op het bot verdeeld is.

Hoe samen verder gaan?

Het wij - zij denken betekent niet louter een hekel aan de ander, maar is vooral een gevolg van de verwarring waarin mensen verkeren. Hoe vaak heb ik niet gehoord dat mensen het prima kunnen vinden met hun Marokkaanse buurman, maar dat ze een hekel hebben aan de overlast die andere Marokkanen geven. En precies daar zit het probleem. Er zijn duidelijk aanwijsbare problemen met Marokkanen en andere migrantengroepen zoals er ook duidelijk aanwijsbare problemen zijn met

Groeiende onvrede Het naoorlogse Europa is een project geweest met als doel nooit meer oorlog door het ontwikkelen van een 16

de sociale zekerheid, de zorg, het onderwijs, de huisvesting, maar mensen hebben het gevoel dat degenen die de verantwoordelijkheid hebben en daar goed voor betaald worden, er niets aan doen, zodat zij met de problemen blijven zitten. En dan worden mensen boos, niet onbegrijpelijk en lang niet altijd onterecht. Maar met groeiende verdeeldheid en boosheid komen we niet verder. De grote vraag is, hoe deze boosheid omgezet kan worden in een meer constructieve levenshouding die ons gezamenlijk een stapje verder brengt.

bureaucratie die het leven van mensen tot achter de komma probeert te reguleren en controleren.

Verkiezingen We leven momenteel in verwarrende en onzekere tijden. En dat zijn per definitie moeilijke tijden, waarin geen gemakkelijke oplossingen bestaan. Verdeeldheid ligt constant op de loer en dan groeit de neiging de ander tot zondebok te maken of alle hoop te vestigen op de sterke man à la Poetin of Trump die het wel even zal doen. Beide keuzes leiden alleen maar tot meer verdeeldheid. De enig begaanbare weg lijkt mij door te gaan op het pad van samenwerking, de ander insluitend in het besef dat de toekomst ons niet gratis zal toevallen, maar door onszelf samen met anderen zal moeten worden opgebouwd. En hoe die toekomst eruit moet zien, kan alleen maar bepaald worden in onderling gesprek. En dan heb ik het niet alleen over politici of over Europa, maar over het politieke en sociale gesprek dat op alle niveaus gevoerd moet worden door eenieder van ons in dorpen en steden, regio’s en landen. Voor het voeren van een goed gesprek is aandacht nodig, luisteren naar de ander, proberen tot een oordeel te komen met voorbijgaan aan de alom aanwezige vooroordelen. In het huidige politieke debat ontbreken deze elementen te veel. Te vaak proberen politici stemmen te winnen via uitgekiende marketingstrategieën waarmee zij kiezers willen paaien zonder duidelijk uit te dragen waar zij werkelijk voor willen staan. En daarmee nemen zij hun kiezers niet serieus. Kiezers willen weten welke doelen politici nastreven en hoe en met wie zij die denken te kunnen bereiken. De verkiezingen komen eraan en dat betekent dat er weer volop ruimte is voor het politieke debat onderling en met anderen. Om tot uw stem te komen, wens ik u veel gesprek en vooral veel wijsheid toe.

Een eerste stap is dat we ons realiseren dat de geschiedenis nooit teruggaat. In onze globaliserende wereld zullen grenzen steeds meer verdwijnen. En dan heb ik het niet alleen over handel, maar ook over onszelf die als toeristen de wereld rondtrekken, over werknemers die in andere landen werken, over studenten die studeren aan buitenlandse universiteiten, over jongeren die via uitwisselingsprogramma’s werken in arme landen. We kunnen niet meer terug achter de grenzen van toen, naar de veilige tijden van weleer.

Een tweede stap is dat we moeten zoeken wat we delen. En dan blijkt dat met uitzondering van de fundamentalistische vleugels die zogenaamde ander veelal precies hetzelfde wil als wij, vast werk, behoorlijk loon, goede gezondheid, toekomst voor de kinderen, eerbied voor het geloof.

Een derde stap is dat we weer meer de regie over ons eigen leven krijgen. En dat vraagt om een politiek die mensen vertrouwen geeft. Het touwtje door de brievenbus is hier het welsprekend symbool van geworden, waarbij Jan Terlouw niet doelde op een terugkeer naar oude tijden, maar op een samenleving waarin mensen weer meer vertrouwelijk en respectvol met elkaar kunnen omgaan. Wezenlijk hiervoor is dat mensen in hun eigen situatie de verantwoordelijkheid voor hun eigen leven en samenleven kunnen nemen zonder bij elke stap lastig gevallen te worden door een doorgedraaide

Kees Dekkers De foto op pagina 16 komt van www.pixabay.com

17

Seniorenvereniging organiseert dagtrip op 29 maart 2017

Foto: Willem Vlas

Seniorenvereniging Texel organiseert bij voldoende deelname op woensdag 29 maart 2017 een dagtrip naar het Tuincentrum van de paprika’s bij Agriport en een bezoek aan het Museum van de 20e Eeuw in Hoorn.

der zijn product teelt met oog voor mens en milieu en met de nieuwste technische snufjes. Er gaat een wereld voor u open! Aansluitend nuttigen we een lunch in “De Tafel Agriport”. Na de lunch gaan we richting Hoorn.

Bezoek aan Museum van de 20e Eeuw Van kwart over twee tot ongeveer vier uur is er een bezoek gepland aan het Museum van de 20e Eeuw. Hier kunt u het recente verleden beleven. De honderden voorwerpen en vele stijlkamers in het Museum van de 20e Eeuw maken duidelijk dat juist in deze voorbije eeuw zeer veel is gebeurd. Nooit eerder veranderde er in honderd jaar zoveel. Juist daarom is de periode 19002000 zo interessant! Voor jong en oud. Het populaire museum trekt jaarlijks vele tienduizenden enthousiaste bezoekers.

De kosten voor deze dagtrip, gebaseerd op een deelname van minimaal 50 personen, bedragen 44,-- euro per persoon voor leden van de Seniorenvereniging Texel (Niet leden zijn uiteraard ook welkom, maar die betalen 49,-- euro per persoon). Het tijdstip van vertrek is om 9.20 uur vanaf de bushalte aan de Emmalaan (tegenover de OSG). Bovendien is er ook nog een mogelijkheid om op te stappen bij de Buureton. Naar verwachting arriveert de bus daar dan om 9.25 uur. Vervolgens gaan we met de boot van 10.00 uur over.

Bezoek paprikakwekerij We arriveren om ongeveer kwart over elf bij de paprikakwekerij bij Agriport, waar we een rondleiding met gids krijgen van ongeveer anderhalf uur. Voor deze excursie wordt u ontvangen en welkom geheten in ‘s werelds grootste kas met oranje paprika’s. Tijdens de indrukwekkende rondleiding komt u in de energieruimte, de waterruimte en in de enorme kwekerij waar zo’n 30.000 kilo paprika’s op een dag worden geoogst!

U ervaart met eigen ogen hoe de hypermoderne tuin-

Zo rond kwart over vier vertrekken we weer richting Den Helder, zodat we ruimschoots op tijd de boot van 17.30 uur kunnen halen. Tussen 18.00 en 18.15 uur worden de deelnemers weer afgezet op de plaatsen, waar ze zijn opgestapt.

Voor deze dagtrip kunt u zich aanmelden bij Guusje Witte (telefoon 314171 / 06-44818097). In verband met de planning uw aanmelding graag voor 14 februari aanstaande doorgeven.

19

De elite Er is sinds een half jaar een nieuwe vijand van het volk gevonden: de elite. Wat betekent het begrip elite?

zingen, gebombardeerd worden met het woord elite.

Vooral de heel rechtse partijen en partijtjes zullen zich richten op de elite, op de mensen die men niet pruimt.

Bij Wikipedia wordt het als volgt beschreven: Elite (Frans: élite uit Latijn eligere = uitkiezen) is een kleine groep in de maatschappij met buitengewone kwaliteiten of privileges, waardoor zij op een bepaald vlak de hoogste positie inneemt.

Hoe zit het hier op Texel?

Hoe zal men hier op Texel denken over deze vermaledijde groep. Is er op Texel sprake van een elite? Ook hier zijn er mensen die je terugvindt in meerdere instellingen, instanties en verenigingen; die elkaar tegenkomen in de besturen van die instellingen; die deel uitmaken van de Lions of de Rotary. Lijden de Texelaars onder die eilandelijke elite? Worden we belemmerd mee te doen in het besturen van organisaties?

Of hebben we daar geen zin in?

Verschillende soorten Zo kan er sprake zijn van onder meer politieke, militaire, economische en culturele elites. Nogal een wijds begrip wat betreft de verschillende soorten elites.

De vraag is of een gemeenschap zonder een elite kan functioneren. Die vraag zal door de één bevestigend worden beantwoord, door de ander ontkennend.

Benieuwd naar uw mening U, als lezer van dit artikel, kunt deze vragen beantwoorden. Mocht u dat willen, laat u ons dan deelgenoot maken van die antwoorden. Ik, als mederedacteur van Leef-Tijd, ben benieuwd naar uw mening.

Het wordt gebruikt en misbruikt Die vraag wordt steeds vijandiger behandeld. Duidelijk is dat diegenen die vinden dat er geen sprake moet zijn van een elite ook diegenen zijn, die als reden aangeven dat deze groep voor een heel groot deel verantwoordelijk is voor alles wat niet goed gaat met de bewoners van een samenleving. Of gaat het veel meer over mensen waar men (u) het niet mee eens bent?

We zullen de eerstkomende tijd, tot aan de verkie-

Henk Snijders

Theaterreizen en dagtrips in februari en maart 2017 Texeltours organiseert in februari en maart 2017 theaterreizen en dagtrips naar de hier vermelde evenementen. Als u tickets wilt reserveren of meer informatie wilt kunt u altijd contact opnemen met Texeltours: telefoon 0222-315555, e-mail: info@texeltours.nl, www.texeltours.nl

vandaan komt. We beginnen daarom ook met koffie en appelgebak in het restaurant van Jan Smit. Daarna brengen we een bezoek aan Experience Volendam. En uiteraard een fotomoment in ouderwetse klederdracht.

Onderstaande foto werd gedownload vanaf www.pixabay.com/nl

Bazaar Beverwijk, zondag 19 februari Een dagje naar de Bazaar met meer dan 1.000 winkels en kramen bij elkaar, ideaal voor de grote shopper!

Holiday on Ice, zondag 26 maart Spectaculairder dan ooit! De regisseur en choreograaf van Holiday on Ice is Christopher Dean.

Huishoudbeurs, donderdag 23 februari De Huishoudbeurs in RAI Amsterdam weet sinds 1950 wat vrouwen beweegt en is het grootste vriendinnenfeest van Nederland Woezel & Pip, zondag 5 maart Woezel & Pip zijn weer in het theater te zien met alweer hun vierde familievoorstelling ‘Op zoek naar de Sloddervos!’

Dagje Volendam, zondag 12 maart Ga mee een dagje naar Volendam. Waar de palingsound 20

Het werk neerleggen, uiteindelijk toch nog Dat is toch ook wat. Waverijn en Van Hattem weg. Ben je 37 jaar patiënt bij ze geweest, heb je zeven jaar parttime als doktersassistente bij ze gewerkt en dan geven ze de pijp aan Maarten. Het moest gewoon verboden worden. Ik ga in gedachten terug in de tijd, toen ik nog op de Kogerstraat werkte.

rugkerend ritueel, algehele inspectie van de domeinen.

Is alles goed in het assistentenhok, alles op orde in de wachtkamer? Dan kan dokter met een gerust hart aan de gang...

Oei. Nu hoorde ik hem de wachtkamer inlopen. Gespannen wachtte ik af of hij het briefje zou opmerken.

De stappen in de wachtkamer vielen stil. ‘Wat ben jij een vuil kreng,’ hoorde ik hem opeens verontwaardigd uitroepen. Nou, dat was het dan. Jammer, dacht ik.

Het zal in de 90-er jaren zijn geweest toen er landelijk op een doordeweekse dag door artsen werd gestaakt.

Ik weet niet meer waar het om ging en wat er precies op het spel stond. ‘s Morgens had ik op de radio gehoord dat er landelijk behoorlijk gehoor aan de stakingsoproep was gegeven. Onze praktijk staakte niet.

Natuurlijk niet, zou ik bijna zeggen. Alleen het idee al...

Ik verwachtte dat hij met het briefje in de hand bij me zou terugkomen, maar hij verdween, nadat hij me nogmaals mompelend had toegevoegd dat ik toch écht wel een secreet was, met lege handen in zijn spreekkamer.

Het briefje had hij laten hangen. Later zou ik horen dat hij ook niets over de oproep aan Rik van Hattem - druk bezig met het telefonisch spreekuur in de kamer naast hem - had verteld. Sportief. De patiënten druppelden binnen en verschillende van hen hoorde ik, vlak voordat de deur van de spreekkamer werd gesloten, nog net informeren waarom dokter vandaag niet staakte. Ha ha.

Bij het verlaten van het pand kreeg ik van menigeen een vette knipoog door het raamluikje toegeworpen. Een glorieus moment.

Toen ik ‘s middags op m’n werk arriveerde, zei ik iets over de staking tegen Ad Waverijn. ‘Margreet, daar wil ik geen woord over horen,’ was de besliste reactie waarmee hij me afkapte. Oh nee? Dan zal ik je hebben, Waav, dacht ik toen hij zich omkeerde. Ik pakte m’n kladblokje en deed de volgende oproep aan de patiënten die op het spreekuur werden verwacht.

‘Beste mensen, Onze praktijk staakt niet vandaag. De heren willen er zelfs geen woord over horen. Wilt u mij een plezier doen en - bij de begroeting in de spreekkamer - even achteloos vragen waarom ze niet meedoen aan de staking?

Nu zijn de mannen vertrokken. Echt niet fijn, ik voelde me veilig bij ze. Dank voor het waken over m’n gezondheid, voor het op de wereld zetten van m’n kinderen. In gedachten hoor ik het antwoordapparaat, zoals altijd in flitsend tempo ingesproken door Waav. ‘DOKTER is met vakantie. Voor de rest van zijn leven. Onthoud één ding: als u maar lang genoeg wacht, gaan de meeste kwalen vanzelf over.’

Alvast hartelijk dank voor uw medewerking, de assistente.’

Nadat ik het briefje op het prikbord in de wachtkamer met een punaise had vastgezet, wachtte ik de verdere gang van zaken af. Ik had buiten de waard gerekend, want ik had er tijdens mijn wraakactie even niet aan gedacht dat Waav, voor ieder spreekuur, z’n kamer uitkwam om de zaken te inspecteren. Een dagelijks te-

Margreet Berndsen

21

Kees van Lenten en Kees Kok fietsten naar Tiel Afgelopen november ontmoette ik Reijer en Kees van Lenten, twee neven van de op 1 september 2016 overleden Kees Kok uit Den Hoorn. Aanleiding was het legaat van € 170.000,- dat hun neef had nagelaten aan het Texelfonds. Het bedrag werd ondergebracht in een Fonds op Naam: het Kok-Barendrecht fonds. Maar daarover heeft u alles al in de Texelse Courant kunnen lezen.

in de stad aangekomen hadden we geen idee waar ons hotel lag. Een politieman vertelde ons dat we er helemaal niet zo ver vandaan waren en dat we bij de eerstvolgende rotonde rechtsaf moesten. Hmm. Een rotonde, wat was dat nu weer? Toen we bij een rond plein kwamen, hebben we maar aangenomen dat hij dit bedoelde. Goed, we hebben Tiel uiteindelijk bereikt.’

‘Op de terugweg stormde het zo hard, dat we het ter hoogte van Maarn helemaal gehad hadden met die tegenwind. Zo zouden we Texel nooit bereiken. Toen we langs de kant van de weg een veewagen uit Breezand zagen staan, hebben we gevraagd of we mee mochten rijden. Dat kon. We hebben het leuk gehad in Tiel, maar ik begrijp nóg niet dat onze ouders dit ooit goed hebben gevonden. Kinderen die nog nooit een stap buiten het eiland hadden gezet, zo’n tocht laten maken. Onbegrijpelijk.’

Tijdens de bijeenkomst in het huis van Reijer aan de Beatrixlaan, diepte Kees van Lenten uit z’n geheugen echter nog het volgende verhaaltje op.

‘Ik denk dat Kees Kok en ik allebei een jaar of 14 waren,’ herinnert Kees van Lenten zich. ‘We hadden familie in Tiel, oom Ab en tante Jans, en daar wilden we op de fiets naartoe. We waren nog nooit van het eiland af geweest. Nou, voor Amsterdam hadden we al slaande ruzie. Onze fietsen reden namelijk niet gelijk op, omdat er één een grote versnelling had. In de stad stonden allemaal lichten, die dan weer rood, dan weer groen werden. Wij reden aanvankelijk dwars door rood, want wisten wij veel wat een stoplicht was? Nooit van gehoord.

Omdat we al snel in de gaten kregen dat iedereen voor rood stopte, hebben wij dat ook maar gedaan.’

Artikel in de Texelse Courant gemist?

Zie www.texelfonds.nl

Margreet Berndsen

‘We zouden overnachten in een hotel in Utrecht, maar

Kom samenscholen op Texel Onder de noemer ‘Samenscholing op Texel’ hebben Artex Kunstenschool, KopGroep Bibliotheken Texel, Texelfonds, OSG De Hogeberg, Stichting Texels Museum en Texels Welzijn in de afgelopen maanden de hoofden, én hun kennis en kunde, bij elkaar gestoken om het aanbod van scholing voor volwassenen op Texel samen met anderen meer handen en voeten te geven. Hieronder treft u een eerste cursusaanbod.

Wordt vervolgd …

De cursusleiders zijn: Josien Wolf (Therapie Wolf), Joost de Veer (Texel Samen Beter) en Brigitte Hollands (Texels Welzijn). De cursus is als volgt gepland: Optie 1: donderdagochtend 2 en 9 maart 2017, van 9.30 uur - 11.30 uur en optie 2: woensdagavond 15 en 22 maart 2017, van 19.30 uur - 21.30 uur. Maximaal kunnen 16 deelnemers per cursus deelnemen. De cursus wordt gegeven in: De Buureton, Beatrixlaan 43 Den Burg. Deelname is gratis; voor koffie of thee zal € 0,80 in rekening worden gebracht

Positieve gezondheid Deze gratis cursus wordt gegeven onder het motto “meer en anders dan niet ziek zijn”. Als gezondheid iets anders is dan de afwezigheid van ziekte, als gezondheid gaat om het vermogen om te kunnen gaan met de uitdagingen die het leven fysiek, sociaal en emotioneel aan u stelt, als gezondheid gaat over wat voor u betekenis heeft … dan heb je het over positieve gezondheid.

In deze cursus gaan we met u in gesprek over positieve gezondheid, over uw beelden en ervaringen rond ziekte en gezondheid. En natuurlijk leert u met behulp van het op deze pagina weergegeven spindiagram ook op een nieuwe manier kijken naar uw eigen gezondheid.

22

Peper en zout Peper en zout gelden in alle wereldkeukens als belangrijke smaakversterkers. Toch kent iedere keuken ook zijn specifieke specerijen en kruiden die juist de eigenheid en smaak van de gerechten bepalen. In een viertal kookworkshops kunt u nu uitgebreid kennismaken met verschillende keukens. De ‘kok van de avond’ zal het specifieke van haar of zijn keuken introduceren.

Deutsch: Erste Fremdsprache auf Texel De taal Duits is niet meer weg te denken op Texel.

Steeds meer mensen uit Duitsland bezoeken ons eiland graag en vaak. Hoe prettig is het dan om ook op een eenvoudige maar doeltreffende wijze in winkels en horeca te kunnen communiceren in het Duits?

Want ook de toeristische dienstverlening streeft natuurlijk naar de beste kwaliteit. Daarom bieden wij u begin 2017 met een praktijkgerichte cursus de kans om uw mondelinge vaardigheid in het Duits te verbeteren.

Vragen als “Brauchen Sie eine Tüte?” Möchten Sie noch ein Glas Skuumkoppe?” komen voortaan moeiteloos uit uw mond.

Daarna worden tijdens een uitgebreide kookles de gerechten door u zelf bereid. En natuurlijk wordt de workshop afgesloten met een gezamenlijke maaltijd waarin gezelligheid én genieten centraal staan.

Als u zich nu inschrijft voor deze cursus doet u niet alleen uzelf maar ook alle Duitse toeristen een groot plezier!

De docent is: Nico Kremer. De cursus beslaat 16 lessen van anderhalf uur (2 lessen per week). De cursus is als volgt gepland: start woensdag 22 februari 2017. De lestijden zijn: op woensdagavond van 19.00 uur - 20.30 uur en zaterdagmorgen van 10.00 uur - 11.30 uur. De cursus wordt gegeven in: OSG De Hogeberg, Haffelderweg 40, Den Burg Om de cursus doorgaan te kunnen laten dienen zich 20 deelnemers aan te melden. Maximaal kunnen 30 deelnemers per cursus deelnemen. De kosten zullen € 100,- bij 30 deelnemers, en € 150,-- bij 20 deelnemers gaan bedragen. De organisatie is in handen van: TOP, Texels Welzijn en Nico Kremer (leraar Duits OSG).

De volgende kookworkshops zijn gepland: Doortje Brouwer, Catering Di Door, met de Italiaanse keuken. Woensdag 1 maart, van 17.30 uur - 21.30 uur.

Voor verdere informatie over en/of aanmelding voor de in dit artikel vermelde cursussen kunt u contact opnemen met José Huisman voor de kookworkshops, bel 314236 of met Brigitte Hollands voor de cursussen positieve gezondheid en Deutsch: Erste Fremdsprache auf Texel, bel 312696 of mail b.hollands@texelswelzijn.nl

Anneke Siebinga, Anneke’s Kitchen, met de Indonesische keuken. Woensdag 8 maart, van 17.30 uur - 21.30 uur.

Annette van Ruitenburg en Aad van Heerwaarden, met de keuken Liever Lokaal; seizoens-, onvergetelijke - en zilte groenten. Woensdag 29 maart, van 17.30 uur 21.30 uur.

Het op de vorige pagina geplaatste spindiagram is een onderdeel van de cursus positieve gezondheid en werd door de organisatoren voor deze publicatie ter beschikking gesteld. De afbeelding “peper en zout” op deze pagina werd gedownload van www:pixabay.com/nl

Selma Bahrini, met de Arabische keuken. Woensdag 5 april, van 17.30 uur - 21.30 uur. Het aantal deelnemers bedraagt: minimaal 10 tot maximaal 12 per kookworkshop. Locatie: OSG De Hogeberg (keuken), Haffelderweg 40, Den Burg.

De kosten bedragen: € 30,-- per persoon per kookworkshop (u kunt naar keuze deelnemen aan één of meerdere workshops).

23

Mantelzorger Dirk Schouw

Foto: Riet Veenendaal

“In 2005 trok ik in bij mijn vrouw, toen nog mijn meissie. Dat was in het huisje naast de Kemphaan in De Waal. De reden daarvoor was mijn ontslag bij een drukkerij in Enkhuizen. Ik raakte in de WW en dat was geen vetpot, dus zijn we gaan samenwonen. Na acht maanden WW kon ik in Den Helder bij de Marine beginnen. Daar werk ik nu nog.

elkaar niet vallen als het wat minder wordt. Daar heb je je eed voor afgelegd. Ik kan wel tegen haar zeggen ‘sodemieter maar op’, maar wat dan? Dan heb ik niks meer. Nee, we zijn samen begonnen en we maken het samen af. Punt.”

Heerlijk samen “Goed, maar ik zal bij het begin beginnen. We leerden elkaar kennen in 1995 en wonen dus vanaf 2005 samen.

In 2006 zijn we getrouwd. We deden toen nog van alles.

Waren eigenlijk nooit thuis, de zomermaanden sowieso niet. Ik had een motor en daarmee gingen we naar de TT of een andere leuke gebeurtenis of plaats. Betty achterop. Heerlijk samen. Zo hebben we heel Nederland door gecrost. Inmiddels is de motor verkocht. Als we nu ergens heen gaan pak ik de auto.”

Eind van dit jaar hoop ik met pensioen te gaan. Dan krijg ik meer tijd voor het huishouden en mijn vrouw. En dat is nodig want Betty mankeert van alles. Je kan eigenlijk beter vragen wat ze niet heeft. Het begon zes jaar geleden nog onschuldig met een nieuwe knie, daarna kreeg ze suiker, die niet onder controle te krijgen was, longen borstkanker, en er was een nier die niet goed meer werkte. Die nier en een long is ze inmiddels kwijt en dit jaar duiken we in een nieuwe fase want ze wordt ook wat vergeetachtig. Is soms alles kwijt. Na een test stuurde de huisarts haar door naar de afdeling Geriatrie. Ik vermoed wat ze heeft, maar hoop het niet.”

Extra kosten “Hoe mijn dagindeling eruit ziet? Ik werk nog drie dagen in de week. Dan sta ik om kwart over vijf op en ben om tien over vijf thuis. De dagen dat ik vrij ben blijf ik iets langer liggen en daarna doe ik het huishouden. Stofzuigen, de afwas enz. en er is altijd wel een was die erin of eruit moet. Via de vijf euroregeling hadden we verleden jaar nog drie uur huishoudelijke hulp per week, maar die regeling is eind december gestopt. Nu kan ik wel hulp krijgen via het CAK maar dat wordt me straks veel

In voor- en tegenspoed “Ja, je kunt wel zeggen dat mijn leven veranderd is de laatste jaren. Zwaarder geworden. Betty kan niet veel meer dus heb ik er, naast mijn werk, behoorlijk wat taken bij gekregen. Maar tot nu toe red ik het. Weet je wat het is: je begint samen in goeie tijden maar laat 24

te duur. Omdat het CAK toetst aan het salaris van twee jaar geleden, en daar de eigen bijdrage op baseert.

Maar over een paar maanden ben ik met pensioen en klapt mijn loon een stuk naar beneden. Dan moet ik meer betalen dan ik dan kan, dat redden we niet, dus dat betekent dat ik alles weer alleen moet doen. Ja, en ik kan wel een bezwaarschrift indienen, maar of dat zin heeft?”

Zonnebloem, want dit soort uitjes zijn lichtpuntjes voor zieke mensen.”

“En ook mijn werk vind ik nog hartstikke leuk. We lachen soms wat af. En de boot heen en weer is vaak een uitlaatklep. Door het gezelschap van de vaste jongens, ja dat zal ik wel gaan missen.” Lachend “Hoewel, je stapt op de boot, we varen weg, het is Ding Dong en je moet er al weer af.”

“Chronisch ziek zijn betekent toch al dat je meer kosten hebt. Neem de invalidenparkeerkaart. Die kost straks 107,50 euro. Dat is wel voor vier jaar maar sorry, dat bedrag vind ik absurd. Net als die verhoging van het Texelvignet. Die heb ik ook nodig want ik ga regelmatig naar De Koog en wil dan geen gebruik maken van de invalidenparkeerkaart. Het verkrijgen van het vignet was trouwens ook weer wat, want de aankoop moet per computer, nou sorry, die heb ik niet.”

Hobby “Ook in mijn hobby kan ik veel kwijt. Ik volleybal al 50 jaar. Momenteel voor Kobeko. Een leuke groep mannen waarvan het oudste lid 80 jaar is. We trainen één keer in de week en doen op dinsdag mee aan de Eilandcompetitie. Ook verheug ik me altijd op het Buitentoernooi van Tevoko. Ik ben ook volleybal scheidsrechter en fluit op zaterdag regelmatig een thuiswedstrijd van Heren 1.

Dat alles vind ik nog steeds heerlijk om te doen.”

“Maar de gemeente doet ook veel goede dingen hoor.

We kregen al vrij snel een invalidenparkeerplaats, en de stoeprand is weggehaald zodat de scootmobiel de stoep op en af kan. Ook de traplift was snel geregeld.”

“Andere hobby’s?” Lachend en wijzend op Betty “Ja, zij is mijn hobby. En mijn werk. Voor meer is geen tijd op het moment.”

Toekomst “Hoe ik de toekomst zie? Nou, wel positief. We zien wel wat die brengt. Dat kan niemand voorspellen. Je kunt wel terugkijken maar nooit vooruit. Ik neem het gewoon zoals het op ons afkomt. Stap voor stap, van dag tot dag en van jaar tot jaar. Plannen doen we niet meer.

We zien wel.

“Steun van familie of anderen? Daar kan ik kort over zijn: die is er niet. En hier in de buurt werken ze bijna allemaal dus de buren hebben ook niet veel tijd. Natuurlijk wel voor een praatje maar voor de rest komt het toch alleen op mij neer. Ja, de regering doet wel van die mooie uitspraken als ‘Dan zorgen de buren wel voor je of je kinderen’, maar ik weet niet waar ze dat vandaan halen. Die lui staan echt buiten de werkelijkheid.”

Maar ik heb wel tegen mijn huisarts gezegd ‘Er gebeurt wat er gebeurt, maar Betty gaat niet naar de overkant.’

Dan moet er maar een bed in de kamer en thuiszorg komen. Ja, jammer. Ze willen toch allemaal zo graag dat je langer in je eigen huis blijft? Prima, maar zorg dan ook voor de nodige voorzieningen.”

Zonnebloem “Oké, genoeg daarover. Want we hebben elkaar en je moet er toch zelf wat van maken. Zo zijn we eind 2015 naar De Blinkerd geweest. Op uitnodiging van de Zonnebloem. Die regelde ook een bus met begeleiding naar Soldaat van Oranje. Straks, als ik met pensioen ben, geef ik me misschien ook op als begeleider bij De

Riet Veenendaal

25

Zelfhulpcursus mantelzorg

niet-werkende mantelzorgers. De zelfhulpcursus van het AMC is een mooi middel om thuis in eigen tempo te werken aan meer balans in uw leven. Als u daarnaast behoefte heeft om ook andere mantelzorgers die bezig zijn met deze cursus te ontmoeten en ervaringen uit te wisselen kunt u contact opnemen met Texels Welzijn, mail www.texelswelzijn.nl of bel 312696

In Nederland zijn er veel mensen die in verband met gezondheidsproblemen hun vader of moeder, partner of kind, of vriend of vriendin, verzorgen. De zorg die men verleent is in elke situatie anders. Maar vaak komt er veel tegelijk op de verzorger af, zeker als hij of zij de zorg moet combineren met werk. Want werkenden die in de privé-situatie zorg verlenen zijn belast met werk én zorg. En soms heeft dat gevolgen voor het welzijn en het functioneren als werknemer. Vindt u het mantelzorgen voor de ander soms lastig? Wilt u graag tips en trucs voor het doen van mantelzorg? Gaat het op uw werk en in uw sociaal leven even wat minder goed, omdat u mantelzorg verleent? Wilt u leren hoe u uw werk en sociaal leven beter kunt combineren met mantelzorg? Heeft u stress door de mantelzorg, en wilt u graag minder stress? Misschien is de gratis zelfhulpcursus ‘Werk & Mantelzorg’ een goede hulp voor u!

Bronnen: Mantelzorgcentrum Noord-Holland Noord (nieuwsbrief) en het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam

Programma Alzheimer Café 31 januari 2017 Gastspreker Krista Mirjam Dijkerman vertelt over haar ervaring en de kracht van warme benadering in de dementiezorg. Tevens zal zij een toelichting geven over het project ‘De Texelse Dageraad’.

De zelfhulpcursus: •Kunt u gratis downloaden op de website van Texels Welzijn: www.texelswelzijn.nl en dan gebruiken (via uw eigen pc);

28 februari 2017 Ruben van Vliet, ergotherapeut, wordt bij praktische knelpunten ingeschakeld. ‘Hoe kan het handiger bij dementie om op een veilige manier zo zelfstandig mogelijk te blijven? Informatie over hulpmiddelen en wat dit betekent voor patiënten en mantelzorgers.’

•Probeert u te helpen met het invulling geven aan de rol van verzorger, én het combineren van zorg met werk en sociaal leven, op een wijze waarin overbelasting kan worden voorkomen; •Is wetenschappelijk onderzocht in het Academisch Medisch Centrum (AMC): de zelfhulpcursus kan stress rond mantelzorg verminderen;

Elke laatste dinsdag van de maand in De Buureton. Inloop vanaf 19.15 uur; programma 19.30 - 20.30 uur.

Gratis entree en aanmelden is niet nodig. Het Alzheimer Café sluit om 21.30 uur. Vragen? Tel. 0222-312696, Texels Welzijn of 06-22811573 Liesbeth Rijk, e-mail: e.rijk@zorgring.nl of tberndsen@hetnet.nl

•Bevat oefeningen, ondersteunende teksten en tips en trucs: u kunt zelf kiezen welke cursusonderdelen u handig lijken voor uw situatie; Sommige cursusonderdelen zijn ook relevant voor 27

Ik ben echt niet nieuwsgierig hoor.

Foto: Henk Snijders

Winterkoninkjes hebben het moeilijk in de winter Met dank aan de familie deze keer weer een stukje van de twee jaar geleden overleden vogelaar Andri Binsbergen.

gebieden worden de broedparen elk jaar geteld. Zo ga ik in het voorjaar regelmatig ‘s morgens vroeg naar de Noorderkooi om de broedvogels te tellen. Dat doe ik aan de hand van de zingende mannetjes. Winterkoningen zingen veel, zodat het geen probleem is ze te tellen, hoewel ….. er zingen er in de Noorderkooi wel heel erg veel en dat kan aardig verwarrend zijn.

Onbegrijpelijk! Je hebt van die vogels die het kennelijk niet doorhebben dat je maar beter naar zonniger oorden kunt vluchten als het winter is. Waarom gaan ze niet net als bijvoorbeeld de zwaluwen naar Afrika, waar een overvloed aan insecten te vinden is? Goeie vraag!

Maar de lange reis naar Afrika is vol gevaren en de rijkdom aan insecten kan, bijvoorbeeld door droogte, weleens tegenvallen. Wie hier blijft loopt weliswaar het risico dat het hevig gaat winteren en dat er daardoor weinig te eten is, maar hoe vaak gebeurt dat en hoe erg is het als er veel soortgenoten doodgaan? En bovendien: gelukkig maar dat al die anderen er vandoor gaan, dan hebben zij het rijk alleen. Nee, een blijvertje als de winterkoning is niet zo gek als het lijkt. De winter mag dan geen pretje zijn, gemiddeld is thuisblijven toch het best. De afgelopen jaren hebben we weinig winters gehad waarin de winterkoningen het moeilijk hadden.

Daarvoor was hun aantal tot welhaast recordhoogte gestegen. Ik ben erg benieuwd hoeveel er dit jaar zullen broeden. Het totale aantal broedparen van de winterkoning weten we weliswaar niet precies - geschat wordt dat er tussen de 500.000 en 600.000 paren in Nederland broeden en tegen de 1.000 op Texel - maar in kleinere

Net zo groot als een goudhaantje?

De winterkoning is klein, volgens de vogelboeken net zo groot als een goudhaantje, namelijk ongeveer 9 cm.

Die afmeting - gemeten van het puntje van de snavel tot het puntje van de staart - is echter misleidend. Winterkoninkjes hebben een kort staartje en zijn veel boller dan goudhaantjes. Weegt een goudhaantje 5 á 6 gram, een winterkoninkje tegen de 10 gram. Dat is dus nogal een verschil. Op IJsland, waar net als op andere geïsoleerde eilanden een eigen ondersoort leeft, kunnen de mannetjes (die iets groter zijn dan de vrouwtjes) zelfs tot 16,5 gram wegen.

Nestgedrag Winterkoninkjes bouwen in struiken en laag in bomen bolvormige nesten van mos, dorre bladeren, grasjes en dergelijke, waarin de vrouwtjes 6 à 7 eieren leggen, waarop ze ongeveer 16 dagen broeden. De jongen die dan geboren worden, vliegen na een dag of 17 uit en 28

Gemakkelijk herkenbaar Winterkoningen zijn makkelijk te herkennen: bruine vogeltjes met een spitse snavel en een opgericht staartje. De zang die de mannetjes produceren bestaat uit een serie scherpe, een beetje metalig klinkende noten en trillers, eindigend in een harde ratel. Al met al een enorm geluid voor zo’n klein vogeltje. Ook in de winter zingen ze regelmatig. Hoewel de winterkoning vooral een bosvogel is, komt hij op Texel ook in het duin veel voor. Een van de dichtstbevolkte gebieden is camping Kogerstrand, dankzij de vele struiken en lage bomen.

Ook in de dorpen komen zij voor. Vrijwel dagelijks zien we er een bij ons in de tuin.

worden daarna nog enige tijd gevoerd door de ouders.

Die beginnen echter na een paar weken aan een nieuw broedsel. Eén paar winterkoningen kan dus in een jaar wel een tiental of een dozijn jongen produceren. Op die manier kunnen de verliezen door een strenge winter binnen enkele jaren worden goedgemaakt. Die verliezen kunnen enorm zijn. Zo was er na de strenge winter van 1978/79 in de Texelse duinen nog maar 4% over van de populatie, maar was de stand daarna al gauw weer op het oude peil.

Ook zonder strenge winters gaan winterkoningen niet lang mee. De oudste geringde vogel die ooit terug gevonden is, was 6 jaar en 7 maanden oud.

Ik schrijf dit alles op 2 februari (2010, red.) Het regent dat het giet. De winter is (of lijkt?) voorbij. Veel vogels zijn al in voorjaarsstemming. De spreeuwen zitten zo af en toe op het dak te kwinkeleren, kool- en pimpelmezen laten hun voorjaarszang horen en ook de merels kunnen zich niet langer beheersen. Maar ook toen er een paar dagen geleden nog sneeuw lag zongen er al vogels. Die reageren dan ook op het langer worden van de dagen en niet zozeer op temperatuur. Ook mijn handen beginnen trouwens al te jeuken als ik in de groentetuin kom. Het voorjaar komt eraan.

Andri Binsbergen

Verspreidingsgebied De winterkoning (Troglodytes troglodytes - er zijn buiten Europa meer soorten) komt voor in Europa, behalve in het hoge noorden, en in de gematigde zone van Azië en Noord-Amerika. De soort is niet overal standvogel zoals bij ons. Vooral in de noordelijke streken is er enige trek, vaak over korte afstanden en veelal van het binnenland naar de kust, of van de bergen naar de dalen.

Op Texel blijven de winterkoningen voor zover bekend dicht bij huis.

De afbeeldingen in dit artikel werden gedownload van www.pixabay.com/nl.

Maar eigenlijk weten we dat niet zo goed. Er worden in Nederland, ook op Texel, heel wat winterkoningen geringd, maar terugmeldingen van die geringde vogels zijn schaars. In de herfst worden soms zoveel winterkoningen gevangen en geringd dat aangenomen moet worden dat dat trekvogels uit het noorden zijn. Bovendien zijn in Nederland als nestjong geringde winterkoningen uit België en Frankrijk teruggemeld. Dus toch een beetje trekvogel!

29

Winter Haiku:

een bergwand met wit spul. Ik veer overeind. ‘Is dit sneeuw, mam? Is dit nou sneeuw?’ roep ik. ‘Ja, dít is nou sneeuw,’ zegt mijn moeder. ‘Doe het raampje open mam! Snel! Dan neem ik een lik,’ gil ik. Mijn moeder draait het raampje open. Ik duik achter haar langs en reik met mijn arm naar de sneeuw. Ik haal mijn vinger door de witte slagroom en steek het in mijn mond. Het smelt op mijn tong en tegen mijn gehemelte. Ik knijp mijn ogen dicht en mijn mond trekt samen. Het is gewoon water!!!

Op een bevroren slootje bind ik mijn houten schaatsen onder en…

Irene Zegers 2016.

Mamma zit achter de breimachine. De stapeltjes wanten, mutsen, sjaals en truien groeien. Bruin, rood, groen en oranje. ‘We gaan op verlof naar Holland. En daarna nog een weekje naar de sneeuw’, zegt mijn moeder.

‘Snééuw!?’ roep ik. ‘Ik snak naar de seizoenen’, zegt zij.

‘Als ik sneeuw zie dan neem ik een lik! Mag dat mam?

Mag dat!?’ vraag ik. ‘Ja, dat mag,’ glimlacht moeder.

Ik loop met mijn schaatsen onder mijn armen langs de sloot, zie het houten overloopje. Voorzichtig zak ik langs het talud naar beneden. Ik ga zitten, bind mijn schaatsen onder en maak ze goed strak vast. Ik kijk door het ijs, het is helemaal zwart. Ik ga staan. Mijn schaatsen glijden uit elkaar, vlug beweeg ik mijn benen. Rechts, links, krassen mijn schaatsen op het ijs. Zo schaats ik het slootje héén en weer. Dit moet ik aan moeder vertellen!

Ik ga zitten en peuter en trek aan mijn veters. Begin te rillen. Blaas op mijn stijve vingers en peuter verder. Hè, hè, LOS!!! Ik krabbel de sloot uit. De gure wind blaast recht in mijn gezicht. Ik hap naar lucht. Knijp mijn ogen dicht. Zak naar beneden. Eerst mijn jas maar eens goed dicht, mijn muts over mijn oren en mijn wanten aan.

Klauter weer omhoog en houd mijn hoofd wat schuin in de wind. Stap voor stap loop ik van richel naar richel over het bevroren geploegde land. Vlugger en vlugger.

Mijn voet glijdt uit en ik val. Krabbel overeind en wrijf over mijn zere knie. Voorzichtig loop ik naar de sloot, stap in de veur en ga verder. Op het erf zet ik het op een hollen. Naar binnen, naar de warmte en naar moeder. Ik ren het klompenhos door de keuken in en roep: ‘Mááám, ik heb geschaatst!’

In Den Burg stap ik samen met moeder de schoenenwinkel binnen. In het midden staan van voor naar achter, in een lange rij, de opgestapelde dozen met schaatsen.

Houten schaatsen, schaatsen met een witte of zwarte schoen, met een lange punt of een ronde met kartels.

‘Maar voor een kind die nog moet leren schaatsen, zijn deze Friese doorlopers het beste,’ vertelt de mevrouw van de winkel. Ze gaat zitten op de paskruk. Op het schuine plankje, bekleed met een rubberen matje, zet ze de schaats voor me neer. Ik zet mijn schoen op het houtje. Schuif mijn voet naar achteren in de hielband.

Ze knoopt de lange veters op mijn voet. Dan kruislings door het ringetje strikt ze de veters op mijn voorbeen vast. ‘Nu jij,’ zegt ze en geeft de andere schaats aan. Het lukt, al zit de schaats niet zo strak. Ik ga staan en wiebel.

‘Veel oefenen,’ zegt de mevrouw.

We staan voor het houten huis waar we gaan logeren. Ik stop mijn handen in mijn jaszakken. Mijn moeder trekt mijn kriebelmuts over mijn oren en knoopt mijn sjaal.

Daarna wrijft ze hard heen en weer over mijn armen. Ik kijk ver het dal in, zie sneeuwvlaktes. Langs de weg zie ik sneeuw op plukken gras, struikjes en grote stenen. En op de grond sneeuw met modder. ‘Mamma, wanneer gaan we naar huis? Ik moet m’n hut in de mangroves nog afbouwen’, zeg ik. Mamma buigt over me heen en fluistert in mijn oor: ‘Nog één weekje, dan vliegen we weer terug naar Curaçao.’

Jeugdherinneringen van: Annette & Irene.

Ik zit onderuitgezakt achterin de auto. Mijn knieën tegen de rugleuning van mijn moeder. Ik staar uit het raam. Pappa trapt de pedalen in en trekt met een ruk aan de pook. De motor maakt een grommend geluid.

De auto kruipt omhoog tegen de berghelling. Mijn moeder neuriet ‘Brandend Zand’. We rijden vlak langs

Haiku:

Verheugen op sneeuw. Likken aan slagroombergen.

Maar, het is water!

Annette Abbas. 2016 31

Uitnodiging voor de dag van de Texelse vrijwilliger 15.30 uur.

Opening Brigitte Hollands (directeur Texels Welzijn);

Op zaterdagmiddag 4 februari 2017 treedt Maarten van Rossem, vanaf 15.00u op als gastspreker tijdens de ‘Dag van de Texelse vrijwilliger’ in Theater De Kiekendief in vakantiepark De Krim Roggeslootweg 6, 1795 JV De Cocksdorp

Lezing professor Maarten van Rossem; Afsluiting Hennie Huisman (wethouder welzijn gemeente Texel)

Ieder jaar wordt er in Nederland de ‘Dag van de vrijwilliger’ gevierd als waardering voor de vrijwillige inzet van mensen binnen onze samenleving. Zo ook op Texel.

Want zonder onze vrijwilligers zouden welzijn, zorg, cultuur, toerisme, kunst, sport, natuur, onderwijs, muziek, media, politiek, … er op ons eiland heel anders uitzien.

16.30 uur.

Informeel samenzijn met een hapje/drankje

Dit jaar heeft Texels Welzijn Maarten van Rossem, bekend historicus en zeker niet onbekend op en met Texel, bereid gevonden onze gastspreker te zijn. In een vlammend betoog, een integere reflectie, een kritische beschouwing, … maar vooral op zijn eigen wijze zal hij ingaan op de rol en waarde van vrijwilligers binnen onze Texelse samenleving, anno 2017.

We nodigen onze Texelse vrijwilligers graag van harte uit voor deze middag!

De toegang is gratis. Maar in verband met het maximaal aantal deelnemers, heeft u wel een entreekaartje nodig. Dit entreekaartje kunt u uitprinten na aanmelding via: http://texelswelzijn.nl/aanmelden-vrijwilligersdag (tevens te vinden op www.texelswelzijn.nl).

Het programma op zaterdagmiddag 4 februari 2017 ziet er als volgt uit:

Ook kunt u entreekaartjes ophalen bij De Buureton, Beatrixlaan 43 Den Burg en tijdens de wekelijkse inloopspreekuren van Texels Welzijn in ieder dorpshuis op Texel. Voor meer informatie: bel 312696 of mail welzijn@texelswelzijn.nl

15.00 uur.

Inloop met koffie/thee

Dementheek nieuwe bijdrage Er is een nieuw boek verschenen en door Alzheimer Nederland aangeboden aan de uitleen van het Alzheimer Café Texel.

Auteurs: Jeroen Wapenaar, Marc Petit en Susanne De Joode. Uitgeverij Leuven/Houten: LannooCampus, 160 pagina’s, € 19,99.

De titel is ‘Leven en liefhebben met dementie.’ Een praktische gids voor de eerste tijd na de diagnose.

Onderstaande afbeelding werd gedownload vanaf www.Pixabay.com/nl

‘Wat nu?’ Dat is de vraag die onherroepelijk volgt op de diagnose dementie. Leven en liefhebben met dementie helpt mensen met dementie, hun partner en hun directe omgeving bij de voorbereiding op een leven met dementie en geeft antwoord op allerlei vragen die na de diagnose op mensen afkomen.

Het boek geeft informatie over onderwerpen als medische zaken, financiën, vervoer en wonen en besteedt aandacht aan angsten, verdriet en boosheid. Maar het helpt mensen vooral om in mogelijkheden en oplossingen te denken. Daarnaast bevat het ook ervaringen en adviezen van lotgenoten. Zoals deze van Ria, 81 jaar: ‘Bedenk waar je blij van wordt en probeer die dingen in je dagelijks leven in te passen.’

32

Herinneringen aan de Visserijschool Het was augustus 1949 dat ik als 20-jarige jongen van het platteland van Texel op de Visserijschool kwam. Ik had inmiddels al vijf jaar visserijervaring opgedaan.

Begonnen in de oorlog (1944), kleinschalig op de Waddenzee. De Texelse kotters waren in de oorlog allemaal gevorderd door de Duitse Kriegsmarine. De meeste al in maart en april van 1941. Na de oorlog werden ze teruggevonden in Delfzijl en in Duitse havens. Helaas zijn van de twaalf Texelse kotters er drie verongelukt of weggebleven. Eén van die drie kotters was die van de familie Drijver.

met de wet op uitwijken waren bijvoorbeeld: “een lange stoot en klokgelui, die vertellen hier zijn visserlui.”

En bij een baggerschip: “aan de kant waar de meeste rotzooi hangt, mag je voorbij varen.” Ik herinner me nog de namen van een paar klasgenoten: Jan Plug van de IJmuiden 201, Bertus Plug van Gerrit Plug, een trawlerschipper, en Donken uit Beverwijk, hij was later kapitein op een olietanker.

In februari 1950 had ik examen. Voor het rekenen en cijferen Zeevaartkunde had ik hele hoge cijfers maar voor het mondeling, op het Engels en de wet op uitwijken zakte ik. Ik moest alles weer opnieuw doen, want een herexamen bestond toen nog niet. Ik was wel over mijn toeren. Ome Willem, vaders oudste broer die in IJmuiden woonde, had met me te doen. “Kees,” zei hij, “kom mee, we gaan naar het hoofd van de scheepsvaartinspectie (mijnheer Tuntler).” Ome Willem had schijnbaar veel gezag en zei tegen mijnheer Tuntler: “Je zorgt dat deze jongen met een maand weer examen kan doen, want hij moet beslist aan boord bij zijn vader. Zij zijn door de Duitsers in de oorlog hun kotter kwijtgeraakt en ze krijgen met een maand een nieuwe kotter in de vaart.” Dankzij ome Willem mocht ik met een maand weer voor examen. Directeur Verwaaiere zei: “Kees, die maand hoef je niet meer te leren, hou je kalm en rustig.”

Zo heb ik in 1945, na de oorlog, eerst bij Ome Piet Drijver gevaren en gevist op een omgebouwde reddingboot zonder stuurhut. In januari ´46 waren de Texelse kotters

Het kosthuis van de pedicure, tante To, had een heel mooi lief nichtje waar ik die maand smoorverliefd op werd en dat nichtje is ook mijn lieve vrouw geworden en dat is ze nu ook alweer dik 63 jaar. In maart deed ik weer examen en slaagde ik met vlag en wimpel. Toen ik terugkwam in IJmuiden lag de nieuwe kotter, Texel 33, in de haven en mijnheer Stam stond erbij en ving me op.

weer gereed voor de visserij. Toen kwam ik bij de gebroeders Van der Vis op de Texel 37 te varen. Begin ´49 besloot mijn familie om een nieuwe kotter te bestellen bij de firma Boot in Alphen. Die werd gebouwd naar dezelfde tekening als die van de verdwenen kotter. De opdracht van vader was dat ik beslist aan boord moest komen werken …….met of zonder diploma!

Ingeleverd voor de verhalen vertelmiddag van het Texelfonds door Cees Drijver.

Zo kwam ik in IJmuiden op de Visserijschool. Er moest een kosthuis gezocht worden en gelukkig kon ik bij ome Piet en tante Janny Drijver terecht. Helaas moest Janny al snel (na twee maanden) naar het ziekenhuis. Dus moest ik een ander kosthuis zoeken. Ome Piet wist wel raad: “Op de Bik- en Arnoldkade wonen een paar dames en daar kun je vast wel terecht. Die ene dame is pedicure.” Ik had nog nooit van het woord pedicure gehoord en dacht wat voor deftige dame mag dat wel wezen. Ik kon terecht bij de dames. Daar heb ik mijn studie kunnen afmaken. Ik heb heel hard moeten studeren, want ik had enkel lagere school gehad. Helaas heb ik geen schoolboeken en cijferlijsten meer uit die tijd. Directeur Verwaaiere en leraar Stam kan ik me nog goed voor de geest de halen. Stam met zijn ezelsbruggetjes 33

Over koeien en schrikdraad

Foto: Pixabay.com

Als klein meisje opgegroeid op een boerderij. Landbouw en koeien, schapen hadden we niet. Over die koeien wil ik wat vertellen. Ze waren niet alleen groot, maar hadden ook van die grote ogen, die je zo aankeken.

buiten en op een holletje naar tante voor een praatje en wat lekkers.

Ik heb wat keren een schok gehad ‘s Zomers liepen de koeien in de wei. Daar op het land werden ze ook gemolken. Een speciale grote kar, die aan weerskanten uitgeklapt werd en waar zo’n twintig koeien omheen vast stonden tijdens het melken. Om half vier was het theetijd. Daarna ging vader met de knecht of een oom met paard en wagen, waar de melkbussen, zeef en emmers op stonden, naar het land. Je mocht dan meerijden, wat je prachtig vond. Zittend op de wagen, benen bungelend over de rand. Je goed vasthouden, ja waaraan eigenlijk? Het kon allemaal in die tijd, toen tijd nog tijd was.

Het was de kortste weg ‘s Winters stonden ze op stal. Aan weerskanten een rij met in het midden een iets hoger pad: de middelgang.

Achter de koeien was ook een looppad en een grup.

Vaak stonden ze met hun achterpoten over die grup heen op het pad. ‘Geef die koeien maar een tik op hun kont’, zei vader ‘dan springen ze wel op hun plaats’. O nee, voor geen goud deed ik dat. Nou zult u wel denken, waarom wil je daar dan langs? Wel, in het midden was een deur naar buiten en dat was de kortste weg naar tante. Dan liever over de middelgang, al was dat ook niet zonder gevaar.

De weilanden waren omheind met schrikdraad. Gevoed door een apparaat waar 10.000 volt op stond.

De stroom ging schoksgewijs met een 4,4 ohm door de draad heen. Als de koeien ook maar een beetje tegen de draad aan kwamen kregen ze een flinke schok, zodat ze het wel uit hun kop lieten om uit te breken, wat weleens gebeurde bij een stroomstoring.

Als de koeien net gevoerd werden rekten ze met hun koppen en lange tongen zo ver ze konden door de trog en er buiten, om maar zoveel korrels of hooi te kunnen verschalken. Dan stond ik net zolang te kijken tot er wat ruimte was tussen die koppen en liep dan zo snel als het kon, hollen mocht niet, naar de andere kant. Dan ging ik door het ‘bergie’. Daar in die grote wagendeuren zat nog een klein deurtje, mijn redding, een sprong naar

Niet alleen de koeien werden gehinderd door het schrikdraad. Ook kinderen, die onder die twee draden door wilde kruipen, tijgeren of rollen.

34

Het maakte niet uit, altijd het laatste stukje raakte je net die draad weer. Ik heb wat keren een schok gehad.

Via de hekafsluiter kon ook. Dat was een rubberen handvat met een haak, die je dan in het oog van het schrikdraad aan de paal moest vast pikken. Die draad

om keek ‘wat is dit, prutser, ga weg!’ met een trapbeweging. Nee, zo mak vond ik haar niet en met angst en beven en ongeveer één liter melk in de emmer, was ik er klaar mee. Ik zei ‘nou pa, voor mezelf heb ik genoeg voor vandaag hoor, mag ik stoppen?’ ‘Merakels meid, al één liter melk, je hebt gelijk. Laat ik het maar gauw van je overnemen’.

Ik ging nog even op de baal stro zitten, die daar klaar lag en zat nog wat met vader te praten, wat ik wel vaker deed. Vlak bij vader was altijd goed.

Vader, mijn held Vol bewondering, mijn vader, mijn held, daar tussen die grote koeien. Toch vind ik koeien mooi, maar wel achter een hek en stroomdraad, dat moet je gewoon mijden.

Maar zo denk ik nu. Toen zag ik het allemaal heel anders! was strak gespannen. Voor een kind héél strak. Ook dan kreeg ik een schok en van schrik liet dan de boel los.

Draad op de grond, die ik dan toch echt weer op moest rapen en vastmaken. Had het hart niet in je lijf om ‘het van de dam’ te laten. Dan maakte je een hele slechte beurt. Dan toch maar liever onder de draad door.

Ingeleverd voor de verhalen vertelmiddag van het Texelfonds door Paula van Tongelen-Prins

De foto’s bij dit artikel werden gedownload vanaf www. pixabay.com/nl

Toch geprobeerd een koe te melken Toch heb ik als boerendochter, toen ik al wat groter was, geprobeerd een koe te melken. Mijn zus had het ook gedaan en mijn broer uiteraard ook, die was boer in spé. Ik kon me niet laten kennen. Daar ging ik dan, met bonkend hart stapte ik tussen twee koeien in. Zette het één-poots krukje onder m’n kont.

Vader gaf de emmer aan. De koe was aangespannen met een hakspan. Toch kon ze nog wel trapbewegingen maken. Nee, ik zat niet bepaald op mijn gemak! Coba drieëntwintig zal vast gedacht hebben toen ze achter-

Fotoalbum website Seniorenvereniging aangevuld Fotosessie Hilde Duyzer In het weekend van 24 t/m 26 juni 2016 organiseerde fotografe Hilde Duyzer in samenwerking met de Seniorenvereniging Texel een fotosessie. Kort geleden stelde zij de voor publicatie bestemde foto’s van die sessie ter beschikking aan de seniorenvereniging. Iedere deelnemer heeft inmiddels zijn of haar eigen foto’s ontvangen.

De complete serie is te zien op de website van de Seniorenvereniging Texel.

Fotoserie Kerstdiner 2016 Er is ook een volledige serie op de website van de Seniorenvereniging geplaatst over het Kerstdiner 2016. Niet alleen de tijdens het diner zelf gemaakte foto’s, maar ook de voorbereidingen en de maaltijd, die de vrijwilligers na afloop van het diner konden nuttigen (die gingen dus om de “ressies”), zijn kort geleden op de gevoelige plaat vastgelegd en op de website gezet.

U kunt ze vinden op www.seniorenverenigingtexel.nl onder het kopje fotoalbum 1

Altoos drok

Foto: Pixabay.com

Arie G., een trouw lid van DEK uit Den Hoorn, had het zoals hij zei ‘altoos drok’. Maar de fanfare kon op hem rekenen. Ook als naar buiten moest worden opgetreden was hij steeds present. Zo ook bij de intocht van Sinterklaas in Den Hoorn, waarvoor werd afgesproken dat om twee uur zou worden gestart bij het dorpshuis.

zijn buik, weer achter de muziek aan waar hij uiteindelijk op het pleintje van Goënga kon aansluiten en zo het korps nog een paar honderd meter kon versterken. Half Den Hoorn, en ik ook, hebben van dit kluchtige schouwspel genoten.

Toen het Sinterklaasfeest in het dorpshuis gaande was werd een gevonden mobiele telefoontje binnengebracht. Dit werd omgeroepen, maar de eigenaar meldde zich niet en het werd daarom op het toneel neergelegd.

Op dat moment was iedereen aanwezig, behalve Arie.

Maar ook in Den Hoorn geldt tijd is tijd, dus lopen maar.

Ze waren net tweehonderd meter onderweg en daar kwam Arie met hoge snelheid het dorp binnenrijden.

Snel de auto aan de kant, naar binnen om zijn grote trom te pakken en op een draf achter de muziek aan, die inmiddels al op het pleintje liep. Arie hobbelde er achteraan met zijn dikke trom op zijn arm. Het was een komisch gezicht en de mensen onderweg: ‘Arie stop maar, wacht ze hier af, ze komen vanzelf wel weer terug, dat deed Jaap Koopman indertijd ook.’ Maar Arie trok zich daar niets van aan en hobbelde hijgend en zwetend achter zijn in de verte lopende kornuiten aan.

Pas op het eind van Diek haalde hij ze in, maar toen maakten de maten net weer rechtsomkeert om voor de Sint uit de terugweg te aanvaarden. Arie moest toen echter zijn dikke trom nog van zijn heup naar zijn buik verhuizen en inmiddels was het korps alweer honderd meter verderop, dus Arie hobbelde, nu met de trom op

Tijdens een spannend moment op het toneel begon het plotseling te bellen en nadat één zwarte Piet het opnam, meldde zich alsnog de eigenaar die het apparaatje miste en zijn nummer belde met de woorden: ‘Ja, met Arie G., hebben jullie mijn telefoontje soms gevonden?’

Terwijl hij achter de muziek aanholde had hij het verloren.

Ingeleverd voor de verhalen vertelmiddag van het Texelfonds door Jan van Tunen Foto: www.pixabay.com/nl 36

Colofon:

Leden van Seniorenvereniging Texel krijgen op vertoon van hun ledenpas* korting bij de volgende bedrijven:

Redactie:

Fridtjof Blanken, Brigitte Hollands, Henk Snijders, Riet Veenendaal, Willem Vlas en Judy Weggelaar

• Oosterhof Wonen in Den Burg geeft op alle artikelen 5% korting.

• Het Texelse Schoonmaakbedrijf Dennis in De Cocksdorp geeft op alle diensten 5% korting.

• De firma Graaf in De Cocksdorp geeft 10% korting op Texelse dekbedden (op = op).

• Ouderenwinkel Den Helder geeft op alle artikelen 10% korting (niet geldig in combinatie met bestaande aanbiedingen).

• Voeten op Texel in Eierland geeft op alle voetverzorgingsproducten 50 eurocent korting.

• De Kookwinkel van Keukencentrum Texel in Den Burg geeft 5% korting.

• Stiehl Audio Video, De Waal, geeft op alle aankopen 5% korting.

• Restaurant Topido in De Cocksdorp geeft bij een kopje heerlijke DE koffie naar keuze een tweede kopje gratis. Aanbod geldt voor leden en hun gasten.

• Garage Dros in Eierland geeft op alle reparaties 10% korting.

• Zegel Modes in de Weverstraat en Zegel Lingerie aan de Binnenburg te Den Burg geven 10% korting.

• VTI Oudeschild geeft 10% korting op alle materialen.

• Computer Texel, Keesomlaan, geeft 5% korting op de eerstvolgende bestelling. Gebruik hiervoor kortingscode CT2013 (1 x per gezin) • TCA, Maricoweg geeft bij aankoop van minimaal € 30,- aan inkt/toner een gratis pak A4 papier twv. € 3,• Mantje Lifestyle Stores (in Den Burg en De Koog) geeft 10% korting op: schoenen op maat, sokken, gemak schoenen, semi-orthopedische schoenen en inleg zolen. De korting is van toepassing op de volgende merken: Durea, Ecco, Finn Comfort, Nimco, Xsensible, Item M6, Sockwell en Superfeet.

• Slagerij Rob Maas, Oosterend. Bij aankoop van een worst (bloeddruk verlagend) 10 % korting.

• Timmers Tearoom, Oosterend. Het tweede kopje koffie gratis.

• Bosma, Waalderstraat, Den Burg verleent 5% korting op alle aankopen.

Met medewerking van:

Annette Abbas, Gerda Arensman, Margreet Berndsen, Familie Binsbergen, Kees Dekkers, Cees Drijver, Erna Drijver-Tuinema, Elmy Nieuwenhuizen, Jasperina Oosterhof-De Kruijf, Marijke Otten, Liesbeth Rijk, Bestuur Seniorenvereniging, Menno Siebinga, Paula van Tongelen-Prins, Jan van Tunen, Hillie Vlas, Riny Wielinga Guusje Witte en Irene Zegers

Opmaak voorpagina en puzzel: Annie van der Heide

Foto voorpagina en fotobewerking: Peter Ampt

Eindredactie, vormgeving en opmaak: Willem Vlas

Eigen verhaal, informatie of tips …

Heeft u als lezer van dit blad zelf een verhaal (of misschien interessante informatie of tips) dat u wilt delen in Leef-Tijd. Dan kunt u deze, per e-mail of “ouderwets” met de hand geschreven, sturen naar: • Willem Vlas, Wilsterstraat 32, 1791 XT Den Burg.

E-mail: w.vlas@texel.com (tel. 313692) • Texels Welzijn, Beatrixlaan 43, 1791 GA Den Burg.

E-mail: b.hollands@texelswelzijn.nl (tel. 312696)

Tekstcorrectie: Lina Bruijn

Distributie:

Rosa Harbers, telefoon 312696 en Truus Zoetelief, tel. 312890

Advertenties:

Mediabureau Langeveld & de Rooy m.m.v. Tom Steenvoorden, tel. 316656

Websites:

*) De korting geldt niet voor aanbiedingen. U dient van te voren kenbaar te maken, of u voor korting in aanmerking wenst te komen. Toon daarom altijd direct uw ledenpas (wacht daar dus niet mee tot u tot betaling overgaat). De stelregel is: Alleen korting als u het kenbaar maakt, voordat u de koop sluit.

www.texelswelzijn.nl en www.seniorenverenigingtexel.nl

Kopij voor de volgende krant

Graag voor 1 maart 2017 naar: w.vlas@texel.com Leef-Tijd is een uitgave: Mediabureau Langeveld & de Rooy in samenwerking met Texels Welzijn en Seniorenvereniging Texel.

Oplage: 2.500 stuks

Uw bedrijf kan ook meedoen aan dit initiatief! Hiervoor kunt u contact opnemen met Tom Steenvoorden. (Tel. 316656 of mail naar bernest@xs4all.nl)

1

Leef-Tijd wordt u gratis aangeboden

Seniorenvereniging Seniorenvereniging Texel

• TEXELS WELZIJN BIEDT INWONERS OP TEXEL:

• LEDEN VAN DE SENIORENVERENIGING TEXEL KUNNEN ONDER ANDERE GEBRUIK MAKEN VAN: - gratis invullen van de jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting en de aanvragen t.b.v. toeslagen. (Bij huisbezoek wordt een kleine vergoeding berekend).

- korting bij een aantal Texelse detailhandelszaken (Zie elders in dit blad).

- korting op de door Seniorenvereniging Texel georganiseerde uitstapjes.

- korting op de door Seniorenvereniging Texel georganiseerde computercursussen.

• LEDEN VAN DE SENIORENVERENIGING TEXEL KRIJGEN INDIEN GEWENST: - hulp en advies over vragen ten aanzien van Wmo, Zorg en Welzijn.

• SENIORENVERENIGING TEXEL STREEFT ONDERMEER NAAR: - het scheppen van voorwaarden ter verbetering van de sociale binding binnen de leeftijdsgroep.

- het geven van onderricht en het scheppen van voorwaarden voor educatie en ontwikkeling van de leden.

- het bieden van participatiemogelijkheden en lokale belangenbehartiging op Texel - het vertegenwoordigen van de leden in verschillende klankbord- en adviesgroepen.

• DORPSWERK: Ieder dorp op Texel kent zijn eigen dorpswerker als een eerste aanspreekpunt bij alle vragen, wensen of ideeën op het gebied van welzijn, leefbaarheid en maatschappelijke ondersteuning.

• MAATSCHAPPELIJK WERK: Ondersteunt mensen, jong en oud, als psychosociale problemen het dagelijks leven belemmeren. Vaak hebben deze problemen te maken met relaties, werk, opvoeding, financiën, …

• VRIJWILLIGERSWERK: Bent u vrijwilliger of op zoek naar vrijwilligerswerk? Dan kunt u rekenen op goede informatie, begeleiding, scholing en ondersteuning. Het verbinden van vraag en aanbod is altijd maatwerk.

• MANTELZORGINFORMATIE EN ONDERSTEUNING: Mantelzorgers kunnen rekenen op ondersteuning bij hun zorgtaken en regelzaken, op informatie en advies, cursussen en activiteiten, respijtzorg en een luisterend oor.

• WONENPLUS: Diensten zoals Tafeltje Dekje en ziekenhuisvervoer maken het mogelijk dat ook kwetsbare inwoners zo lang, zelfstandig en prettig mogelijk kunnen functioneren en wonen in hun eigen omgeving.

• DE BUURETON: Stelt haar ruimtes graag open voor de eigen activiteiten en initiatieven van inwoners en maatschappelijke initiatieven. De Buureton, als het dorpshuis van Den Burg.

• 55+ IN BEWEGING: Wekelijkse bewegingsactiviteiten ‘op ieders maat’ en in ieder dorp.

• ONTMOETING, ONTSPANNING EN ONTWIKKELING: Inwoners kunnen deelnemen aan een verscheidenheid aan activiteiten zoals cursussen, sport en spel, muziek en dans, speciale projecten, gezamenlijke maaltijden, ...

LEDENADMINISTRATIE: Gonda Dijksma tel. 0222-318685, e-mail gondadijksma@gmail.com

• WILLEM VLAS, VOORZITTER Wilsterstraat 32, 1791 XT Den Burg. Tel. 0222-313692 Portefeuille: eindredacteur redactie Leef-Tijd, Webredacteur • INEKE KUIPERS, PENNINGMEESTER Beatrixlaan 21, 1791 GA Den Burg. Tel. 0222-315347 Portefeuille: Computercursussen • LYDIA BLOK, SECRETARIS Vloedlijn 46, 1791 HK Den Burg. Tel. 06-18347334 Portefeuille: eindredacteur redactie Leef-Tijd, Webredacteur • MARIJKE OTTEN, ALGEMEEN BESTUURSLID Epelaan 42, 1796 AT De Koog. Tel. 0222-327010 Portefeuilles: Wmo, Zorg en Welzijn, Belasting, koopkracht en bijzondere bijstand.

• TOM STEENVOORDEN, ALGEMEEN BESTUURSLID Kikkertstraat 84, 1795 AE De Cocksdorp Tel. 0222-316656 Portefeuilles: Advertentiecolportage Leef-Tijd, Wonen en woonomgeving, Informatie en communicatie • GUUSJE WITTE, ALGEMEEN BESTUURSLID Molenstraat 20, 1791 DL Den Burg. Tel. 0222-314171 Portefeuilles: Reizen, lief en leed, Verkeer en Vervoer • GONDA DIJKSMA, ALGEMEEN BESTUURSLID Oosterweg 22, 1794 GL Oosterend. Tel. 0222-318685 Portefeuille: Computercursussen

Heeft u vragen of wensen over welzijn en maatschappelijke ondersteuning … heeft u ideeën over activiteiten die de leefbaarheid in het eigen dorp of op Texel kunnen ondersteunen … neem dan contact op met Texels Welzijn. Mail: welzijn@texelswelzijn.nl, bel 312696, bezoek onze website www.texelswelzijn.nl óf loop gewoon even binnen bij De Buureton, Beatrixlaan 43, 1791 GA Den Burg.

• NATUURLIJK BENT U OOK VAN HARTE WELKOM BIJ HET WEKELIJKS INLOOPSPREEKUUR VAN DE DORPSWERKER IN UW DORP: Het Eierlandse huis maandag 10.30-11.30 uur De Waldhoorn dinsdag 10.00-11.00 uur De Hof woensdag 10.00-11.00 uur De Wielwaal woensdag 10.30-11.30 uur ‘t Skiltje woensdag 13.30-14.30 uur De Bijenkorf donderdag 09.30-10.30 uur

39