14
PODIUM
15
mr. Willem Wanrooij, in 1993 lobbyist namens Kunstenbond FNV en onderhandelaar namens Buma/Stemra ‘In mijn onderzoek rond 1989 naar Europese Sena-achtigen zaten twee aanbevelingen: a) een joint society van uitvoerende kunstenaars en producenten had veruit de voorkeur en b) de nieuwe organisatie voor de Rome-rechten zou de incasso door Buma moeten laten verzorgen, behalve bij de omroep. Dat model had ik in bijvoorbeeld Denemarken, Finland en Duitsland gezien, en dat leek goed te werken. Ik was er bovendien van overtuigd dat men in de markt rustiger zou reageren als er een loket voor de muziekrechten zou zijn. Gebruikers zouden dan beter meewerken. Wedijver tussen Buma en Sena-to-be lag op de loer, en dat kon de positie van alle rechthebbenden schaden. De clubs waren tot elkaar veroordeeld, dan ook maar samen in bed. Het zojuist genoemde onderzoek had tot doel het collectieve beheer van de naburige rechten in kaart te brengen in Europa. NVPI, Kunstenbond FNV en de Nederlandse Toonkunstenaarsbond, waarvan Maurice Ferares de markante voorman was, steunden het project. Zij waren de organisaties van waaruit de lobby voor de WNR was gevoerd. Maar in de aanloop naar parlementaire behandeling eiste de Stichting Auteursrechtbelangen de hoofdrol op in de persoon van voorzitter Rob Stuijt, Jan Verhagen en ondergetekende. De bijdrage van Rob is van onschatbare waarde geweest. Jan was toen nog Buma-directeur. Zijn aanwezigheid symboliseerde de steun van de muziekauteurs. Het front was gesloten. Een een-twee tussen Rob en mij als zegsman voor de artiesten - met Gerrie Heevel als deskundige steun in de rug - leverde het slapende verbodsrecht op. Een uniek middel. In de WNR zit het sterkste vergoedingsrecht ter wereld.
Wieger Hoogendorp, gitarist, componist van Caro Emerald ‘Sena betekent voor mij een hele fijne manier om een tegemoetkoming te krijgen voor waar ik in de studio zo hard mijn best voor doe, dus voor het inspelen van stukken. De muzikanten die ik ken en die niet bij Sena zitten, heb ik altijd gelijk aangeraden om zich aan te melden. Het is iets waar je recht op hebt. Bijna iedereen met wie ik in de muziek te maken heb, heeft zich inmiddels op advies van mij of andere muzikanten wel aangesloten. Het is wel raar dat er voor 1993 nog geen wet was die de naburige rechten regelde. De meeste landen hebben wel wetgeving, maar ik begrijp dat er in Amerika voor muziek gewoon op de radio en televisie nog geen vergoeding wordt betaald, maar wel voor digitale openbaarmaking.
‘DE CLUBS WAREN TOT ELKAAR VEROORDEELD, DAN OOK MAAR SAMEN IN BED.’ De eerste aanbeveling van het onderzoek uit 1989 was geen punt. Er zou een joint society komen. Samenwerking met Buma kwam pas in beeld toen de WNR bijna aangenomen was. Sena stond al in de steigers. Dat beide partijen niet eerder serieus over samenwerking zijn gaan praten is een strategische misser van de eerste orde geweest. Het toeval wilde dat ik intussen was overgestapt van de Kunstenbond FNV naar Buma, en samen met de in 2009 overleden en zo betreurde André Beemsterboer leiding gaf aan Cedar, toen nog een afdeling van B/S.
‘HET IS WEL RAAR DAT ER VOOR 1993 NOG GEEN WET WAS DIE DE NABURIGE RECHTEN REGELDE.’
André en ik kregen de opdracht een offerte voor Sena op te stellen. Na een valse start (matig voorstel, dat beleefd werd teruggestuurd) hadden we in het tweede voorstel de zaak prima op een rijtje. Maar de directie zette een streep door de handling fee die wij in gedachten hadden. Veel te bescheiden! De heren gooiden er een zeer forse schep bovenop. Dat ging het niet halen……
Wat mijn carrière betreft, spannende optredens met Caro waren bijvoorbeeld vorig jaar in de Royal Albert Hall in Londen en begin juni van dit jaar in The Late Show van Jools Holland. Dat laatste was toch wel weer een mijlpaal, een van de allerleukste dingen die we tot nu toe hebben gedaan. We hebben daar ook één van de singles van het nieuwe album The shocking miss Emerald, Liquid Lunch gespeeld, een nummer waar ik aan heb meegeschreven. Dat was heel bijzonder. We zijn succesvol en in periodes dat we veel optreden verdien ik goed. Maar er zijn ook tijden dat we weinig optreden en dan is Sena meer dan zomaar een aardige aanvulling van mijn budget. Dat is dan wel prettig. Eén keer per jaar wordt er een groot gedeelte uitbetaald, dat is heel erg fijn.’
Het verhaal had ook een andere kant. Bij de Sena-onderhandelaars zaten ook mensen die een joint venture met Buma helemaal niet zagen zitten. Dat alvast een directeur was aangesteld hielp ook niet echt. Toen kwam het veel te hoge bod van Buma. Het leidde tot boosheid bij de Buma-willigen en opluchting bij de Buma-onwilligen. Tel op, en het is einde oefening, wég kans op een zinvolle samenwerking. 15 Jaar later. SCAN (Service Centrum Auteurs- en Naburige rechten) wordt opgericht. Misschien niet een kopie van wat we in 1993 hadden kunnen realiseren. Maar in de geest sluit SCAN volledig aan op de tweede aanbeveling uit het rapport van destijds. Dus – enigszins vertraagd – toch reden tot felicitaties met de opbloeiende samenwerking bij de muziekrechten en natuurlijk met 20 jaar Sena!’