AD ZATERDAG 15 AUGUSTUS 2009
6 reiswereld reportage Boeken vol zijn er geschreven over de energievelden en wonderlijke torens op Italië’s één na grootste eiland. Een mooie plek dus om tot jezelf te komen.
Sardinië op z’n spiritueelst D Tekst en foto’s: Alexandra Gossink
e 40-jarige surfleraar Alessandro Staffa verruilt in de zomermaanden zijn woonplaats Rome voor Putzu Idu op het schiereiland Sinis, een gehucht van nauwelijks meer dan twee straten. Het dorp biedt honderden flamingo’s een logeeradres in een zilt meer, dat slechts door een weg gescheiden is van de zee, en waar ze het voorjaar en soms langer doorbrengen. Totdat het water opdroogt en er een zoutvlakte overblijft. Behalve de golven lokt de spiritualiteit van de omgeving Alessandro naar de westkust. Vraag hem naar de mysterieuze kanten van Sardinië, het eiland waar zijn vader is geboren, en het hart gaat sneller kloppen dan de mond kan uitleggen. ,,Waar zal ik beginnen?” zucht de gebronsde surfer desgevraagd en gooit zijn handen in de lucht. ,,Waarover zal ik vertellen? De nuraghi, torens waarvan niemand precies weet waarom en hoe ze gebouwd zijn? De menhirs en steenformaties die overeenkomen met die in Stonehenge en Bretagne? De domus de janas, de elfenhuizen? Of de tomba dei giganti, de grafkamers die wel tot 15 meter lang zijn en een sterk magnetische kracht bezitten? De uitzonderlijke energie die ál deze plekken kennen? Of over het feit dat mensen geloven dat Sardinië Atlantis was?” Een enthousiaste reactie – ,,Ja! Vertel!’’ – levert een tweede zucht op. ,,Dat kost me mínstens acht uur per verhaal.” Alessandro vervolgt, slim: ,,Ik kan je wel een paar boektitels geven...” Gelukkig draagt hij toch nog een tip aan om energieën te vergelijken én de omgeving te verkennen als rechtgeaarde toerist. Een bezoek aan het onbewoonde eilandje Mal di Ventre voor de kust van Sinis is volgens hem een must. Waarom? ,,Heb je onze prachtige witte kiezelstranden gezien, die even voorbij Putzu Idu liggen, zoals bij het strand Is Arutas?” Bijzonder mooi zijn ze inderdaad, de kleine, op parels lijkende
gladde kiezels. Vooral doordat ze het water helder maken en azuurblauw kleuren. De door zee en stroming gevormde minisierstenen worden hartstochtelijk beschermd door natuurverenigingen. Het is verboden er zelfs maar één mee te nemen. ,,De oorsprong van de kiezels ligt bij het eilandje Mal di Ventre,’’ zegt Alessandro. ,,Het zijn sedimenten van het graniet waaruit dit eiland bestaat. Het eiland heeft een compleet eigen ecosysteem, verschillend van de rest van Sardinië.” En net wanneer je denkt dat hiermee een nuchtere reden wordt aangevoerd om te gaan kijken, voegt hij daaraan toe: “En een compleet andere energie.” Inderdaad is een bezoekje per kleine speedboot meer dan de moeite waard. Is het niet om een andere energie te ervaren, dan toch om te snorkelen in het glasheldere water, te genieten van de verschillende vogelkolonies en een strandje voor jezelf te hebben.
Toch is het begrijpelijk dat Alessandro zo moet zuchten bij het idee om dieper op mythes en mysteries in te gaan. De theorieën zijn even talrijk als er opgravingen zijn. Bij een bezoek aan archeologisch park Nuraghe Losa, ongeveer een uur rijden vanaf Putzu Idu, geeft gids Pina toe dat de gidsen bij iedere nuraghe verschillende verhalen vertellen. Ze lacht: ,,De Spanjaarden concludeerden eeuwen geleden over ons Sardijnen al ‘son poco, son loco, son compartido’, oftewel: het zijn er weinig, ze zijn gek en ze zijn verdeeld.” De theorieën over de functie van de nuraghi – ovaalvormige torens tot wel 20 meter hoog die als een soort iglo van losgestapelde stenen zijn gebouwd – verschillen van graf of militaire verdediging tot vergaderplek. Pina hangt zelf de theorie aan dat de bouwwerken, die meerdere kamers herbergen, dienden als iets tussen stadhuis en kerk. Een plek waar vergaderingen en religieuze beslissingen werden genomen. Even
5 km
0
Abbasanta
Sa Rocca Tunda
Putzu Idu
N SI
Paulilatino
IS
Mal di Ventre
Is Arutas
SARDINIË I TA L I Ë
Oristano
Tharros
Kaap San Marco MIDD ZEE
ELLA
NDS
E-
æ © 2009 | ST
Organisch: Golfsurfen, yoga en mystieke bouwwerken bezoeken gaan in Sardinië hand in hand.
Op Mal di Ventre zou een heel andere energie voelbaar zijn.
mysterieus is de ondergang van de nuraghe-cultuur. ,,Er is een gat in de geschiedenis. Het hoogtepunt van de beschaving lag tussen 1400 en 500 voor Christus. Bekend is dat het begin van het einde werd ingezet toen er muren om de nederzettingen werden gebouwd,” vertelt Pina. ,,Maar voor sommige mensen is alleen de plek belangrijk. Vanmorgen nog kwamen er twee jongens om hier te mediteren. Dat komt vaak voor.” Putzu Idu en omgeving blijkt
dan ook aantrekkelijk voor de Nederlandse ‘Casa di Yoga’, een organisatie die op bijzondere plekken over de hele wereld yogavakanties aanbiedt, gecombineerd met activiteiten als duiken, klimmen en – zoals in Sardinië – golfsurfen. Laura Bronkers, initiatiefneemster van Casa di Yoga: ,,Ik heb eerst deze omgeving verkend en kennisgemaakt met zowel Alessandro als de Sardijnse yogalerares Grazia Cicalo. Ik werk zoveel mogelijk met lokale mensen en
ZATERDAG 15 AUGUSTUS 2009 AD
reportage reiswereld 7 overnachting aan de kust Op zoek naar een goed logeeradres in eigen land? Reiswereld logeert deze zomer op loopafstand van zee.
Terug naar Burgh, keer op keer Het verblijf Juist als je vreest te stranden in dicht struikgewas, doemt De Torenhoeve op. Een fraai hotel, dat aanschurkt tegen de befaamde vuurtoren van Burgh-Haamstede, ooit model voor het briefje van 250 gulden. De Betuwse aannemer Jaap van Gent ‘dook’ acht jaar terug op het complexje, dat ondanks de mooie plek kreunde en steunde van armoe. Hij trok op de kop af zes miljoen gulden uit om De Torenhoeve uit te bouwen tot een stemmig driesterrenhotel met negentien hotelkamers en 52 appartementen. De duinboerderij, stammend uit 1820, werd daardoor van de ondergang gered. ,,We willen voor alles de gasten ten dienste zijn. Het is een koud kunstje om iemand een paar dagen onder te brengen, maar dat ze keer op keer terugkomen, dát moet je nastreven,’’ vindt Van Gent.
Tussenstop: Een zoutmeer bij Putzu Idu is een pleisterplaats voor flamingo’s.
Alessandro en Grazia voegen met hun kennis van het eiland en de magische plekken iets toe aan de vakantie.” Grazia vertelt dat zij in Tibet, India en Thailand naar spiritualiteit op zoek is geweest. ,,Ik moest terugkomen om dit op mijn geboorte-eiland te ontdekken. De plek waar ik graag naartoe ga is Santa Cristina. Mijn ritueel bij deze eeuwenoude watertempel is om er een flesje water neer te zetten en te mediteren. Het water kan zich transformeren tot uiterst heilzaam. Het is sowieso een plek voor transformatie. Wanneer je toe bent aan een verandering in je leven, is dit de plek bij uitstek om de verandering te ondergaan en te accepteren.” Grazia is niet de enige die Santa Cristina uitkiest voor een ritueel. De eerste bewoners van Sardinië beschouwden dit al als heilige plek en tot op de dag van vandaag worden er religieuze vieringen gehouden. Maar ook wanneer je nietsvermoedend op een hete middag ronddwaalt over het boom- en dus schaduwrijke archeologische complex, hangt er een sfeer van rust en lieflijkheid in het pelgrimsoord. Er zitten mensen te picknicken en zomaar wat te zitten. Als vanzelf blijf je hier even hangen. Al was het maar om dat ene speciale moment mee te maken dat de zon precies in de juiste constellatie aan de hemel staat en middenin het gat van de waterput schijnt. Of was het nou de volle maan? ■
uit & thuis ■ DE REIS
Sardinië heeft drie luchthavens. Voor de westkust zijn Alghero en Cagliari aan te raden (op zo’n anderhalf uur rijden van het schiereiland Sinis). Ryanair heeft de goedkoopste en rechtstreekse vluchten vanuit Eindhoven, Brussel en Düsseldorf. KLM, Air France en Alitalia vliegen vanaf Schiphol, de meeste vluchten via Rome. De prijsverschillen zijn groot per seizoen en boekingsdatum, van €0 (Ryanair) tot €369 (Alitalia). Autohuur is aan te raden. Boek de auto van tevoren, bijvoorbeeld bij Automaggiore (www. automaggiore.it). BIJZONDERE PLEKKEN OP SINIS Tharros: ruïne van een Punisch-Romeinse stad op de kaap van San Marco.
■
Nuraghe Losa: archeologisch park met nuraghe-toren, Abbasanta (www. nuraghelosa.net). Santa Cristina: complex uit de nuraghe-tijd. Bijzonder is de waterput Paulilatino die met rekenkundige perfectie is gebouwd. Is Arutas: strand bestaande uit (beschermde!) witte kwartssteentjes. Fordongianus: thermische- en Romeinse bronnen met heilzame werking. Vanaf Oristano een uur rijden het binnenland in. www.forumtraiani.it VERBLIJF SINIS ‘Janas’ in Sa Rocca
■
Tunda is een B&B met uitzicht over zee, heuvels én flamingo’s. www.janasresort.com Agriturismo Menhirs biedt logeren in de landelijke omgeving van Putzu Idu, www.turismoruralemenhirs.it Hotel Raffael in Putza Idu is een viersterrenhotel met traditioneel restaurant Il Nautilus. www. hotelraffael.com YOGA EN SURF Casa di Yoga, www.casadiyoga.nl Is Benas Surfclub, www.isbenas.com
■
■ MEER INFO
Toeristische informatie via Italiaans verkeersbureau: www.enit.it
Faciliteiten De Torenhoeve beschikt over een verwarmd buitenzwembad en sauna. Bij de open haard bij het restaurant is een sfeervolle zithoek ingericht. Zie daar een spoor van eerlijkheid uit vervlogen tijden: de gast kan in de klassiek opgetrokken lounge zelf drankjes inschenken en op een kaart noteren wat hij achterover heeft geslagen. Wat wil het geval? Misbruikers zijn er amper. De kamers, met prozaïsche namen als Tureluur en Kiekendief, zijn van alle gemakken voorzien, inclusief een moderne
badkamer. De fietsen die worden verhuurd, zijn fonkelnieuw. Omgeving Op één duinpan na ligt De Torenhoeve aan zee, maar ook landinwaarts is er van alles te beleven. Pal bij het hotel worden voortdurend zweefvliegtuigen opgelaten en van noord naar zuid zijn prachtige fietsroutes uitgestippeld. Het badplaatsje Burgh-Haamstede ligt op pakweg tien minuten fietsen. Plus Wat een ligging! Vól in de natuur en bovenop een schitterend strand. Min Gezelschap is prima op een terras, maar zóveel wespen maken het buitenleven zuur. Prijs Een tweepersoonkamer met ontbijt is er vanaf 110 euro. Een familiekamer kost 177 euro. —Willem van der Kooij De Torenhoeve Torenweg 38, Burgh-Haamstede. 0111 651300 www.torenhoeve.nl
10851036