Grapevine 2017 NL

2017

Cool Port Onze visie op de toekomst 8

Avocado's uit Zuid-Afrika 16

Samen op weg naar nieuwe avonturen 24

t h e

w o r l d

o f

f r u i t

a n d

v e g e ta b l e s

f r o m

t h e

p e r s p e c t i v e

o f

a

d u t c h

fa m i ly

c o m p a n y

I heard it through The Grapevine ‘Through the grapevine’ is een uitdrukking die wordt gebruikt om de manier aan te geven waarop informatie op informele wijze wordt overgebracht van de ene persoon op de andere, bijvoorbeeld tussen vrienden of collega’s. De uitdrukking dateert uit de tijd dat nieuwtjes en geruchten voornamelijk werden verspreid tijdens het werk op het land en in de wijngaarden. Als familiebedrijf weten we bij Schrijvershof maar al te goed hoe waardevol relaties zijn. En goede relaties onderhoud je door met elkaar in contact te blijven. Met raad en daad.

Bij Schrijvershof doen we iedere dag opnieuw onze uiterste best om onze telers én onze afnemers van dienst te zijn met deskundig advies, doordachte oplossingen, échte aandacht en waardevolle informatie.

Met dit magazine vertellen we u graag wat meer over de manier waarop we dat doen.

You heard it through the grapevine.

8 Afval bestaat niet

32

De appel valt niet ver van de boom

22

Colofon

20

Cultuur en zakendoen in Latijns-Amerika

Avocado's uit Zuid-Afrika

16

Zuid-Afrika: land van vele gezichten

28

Samen op weg naar nieuwe avonturen

24

© Schrijvershof B.V. 2017 - The Grapevine is een uitgave van Schrijvershof B.V. Schrijvershof B.V. heeft haar uiterste best gedaan alle rechthebbenden op en van het gebruikte beeldmateriaal te vermelden.

Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend.

Redactie: Schrijvershof B.V. en WebNL Beeldmateriaal: Beeldkracht, Shutterstock, Familie Gubitz, Fruitleather Rotterdam, Kloosterboer, Karen Salamanca en Schrijvershof B.V. Tekstuele bijdragen: Yu Dehai, Anamaría Mendieta, Martin Gubitz, Henk Schrijvershof, Maarten Schrijvershof, Maarten Schrijvershof Sr. en Alexander Schrijvershof.

Met dank aan: Kloosterboer, CoolPort, Schiphol, Familie Gubitz, Familie Yu, Anamaría Mendieta en Fruitleather Rotterdam.

Ontwerp en layout: WebNL Vertaling: Het Taalatelier Meer informatie: www.schrijvershof.nl

Cool Port – Onze visie op de toekomst

4

Family matters

Family matters 4

maarten en henk schrijvershof

De handel in groente in fruit is een hectische markt en altijd druk.

Maar zo af en toe moet je ook even tijd nemen om je zinnen te verzetten. Even ontspannen, lachen en bijpraten met je broer. Want dat is een van de mooie aspecten van een familiebedrijf: je deelt vele herinneringen en dan is het samen goed terugblikken.

En vooruitkijken natuurlijk. Want het familiebedrijf Schrijvershof staat op een belangrijk punt in hun bestaan.

Met de aanstaande verhuizing naar Cool Port heeft Schrijvershof een spannend jaar voor de boeg. De logistieke 'outsourcing' betekent namelijk een heel andere manier van werken dan nu het geval is. Bedrijfsprocessen zullen verder geprofessionaliseerd worden en ICT krijgt een nog grotere rol in het dagelijkse werk. Alles is gericht op een optimale logistieke flow, efficiency en het minimaliseren van fouten. Het zijn vanzelfsprekende en onmisbare zaken in de snelle wereld van vandaag.

Maar soms vragen de broers van deze generatie Schrijvershof zich wel eens af: “Hoe deden we dat vroeger eigenlijk?”.

Henk en Maarten Schrijvershof blikken terug op hoe het allemaal begon voor het familiebedrijf. Voor Maarten was dat vooral de tijd van het venten met groente en fruit langs de straten en de tijd van de weekmarkten en winkels in de omgeving van Rotterdam. De tijd dat je een krop andijvie verpakte in de krant van vorige week en aardappelen verkocht in zakken van 10 kilo. Henk herinnert zich nog dat je in die tijd rustig twee van die zakken naar boven sjouwde voor dat grote gezin in die etagewoning op driehoog. Het was

Maarten (links) en Henk Schrijvershof halen herinneringen op en kijken vooruit.

de tijd van appelen en peren uit eigen boomgaard en van de boontjes van die ene tuinder die altijd net iets mooier waren dan die van de anderen. Beide broers hebben warme herinneringen aan die periode. De ontwikkelingen van tegenwoordig hebben een heel andere manier van handeldrijven tot gevolg.

Alhoewel … het is ook wel grappig om te zien dat al die ’nieuwe’ trends zoals local-for-local en food-delivery 2.0. teruggrijpen op de charme die de broers nog kennen van vroeger. Het internet verandert heel veel, maar sommige nostalgische gevoelens zijn kennelijk sterker dan we willen toegeven en uiteindelijk vinden we het toch wel fijn als de groenteboer weer aan huis komt.

Want in feite is dát wat er gebeurt, maar dan op een vernieuwde manier.

Henk vertelt: “Eigenlijk brengt de moderne technologie ons weer 50 jaar terug in de tijd, maar dan op een totaal andere manier. In de afgelopen decennia kwam de consument steeds verder af te staan van de bron van de maaltijd op zijn bord: de teler. En nu zie je een ontwikkeling waarbij de consument en de teler juist weer nader tot elkaar komen.

En het internet maakt dat mogelijk. Oók als de teler en de consument duizenden kilometers bij elkaar vandaan zitten.

Trends zoals real food en een nieuwe waardering voor ambachtelijkheid onderstrepen dat de consument weer wil weten wat hij eet.”

“ Oog hebben

voor mensen, dat hoort nou eenmaal bij Schrijvershof

5

Maarten beaamt dat het dus in deze sector kennelijk niet om technologie draait, maar om real food voor echte mensen. De technologie staat in dienst van de mens en niet andersom, en gelukkig maar! In zeker zin lijkt de manier waarop Schrijvershof werkt daar wel wat op. Zakelijk, efficiënt en professioneel, maar vooral met oog voor mensen. Dat is in al die jaren van ons bestaan zo geweest en dat zal ook altijd zo blijven. Maarten lacht: “Daar gaat Cool Port dus niets aan veranderen. Oog hebben voor mensen, dat hoort nou eenmaal bij Schrijvershof.” En daar zijn beide broers best trots op. Het is ook nogal wat om als marktkoopman van groente en fruit uit te groeien tot een bedrijf dat wereldwijd importeert, exporteert en handelt. En het valt niet mee om dan jezelf te blijven en trouw te blijven aan de manier waarop je met mensen wilt omgaan: aandacht hebben voor elkaar, elkaar wat gunnen, luisteren en weten wat de ander bezig houdt. Je ziet dat die manier van werken wereldwijd wordt gewaardeerd. Van Zuid-Afrika tot Zuid-Amerika en van China tot in de Nederlandse polders: aandacht voor elkaar wordt op prijs gesteld.

Henk en Maarten constateren allebei dat Schrijvershof het wat dat betreft zo gek nog niet doet. Het is een gezond familiebedrijf, stevig verankerd in de Hollandse klei, met warme relaties en contacten over de hele wereld. Het bedrijf heeft oog voor duurzaamheid, voor de waarden uit het verleden en voor de kansen van de toekomst.

6

De familie Schrijvershof aan het 'venten' in Rotterdam in de jaren '60.

Geheel links staat Maarten Schrijvershof Sr. (zie tevens het artikel op pagina 23).

“ Het familiebedrijf Schrijvershof staat op

een belangrijk punt in zijn bestaan

De vijf broers Schrijvershof die nu verantwoordelijk zijn voor de dagelijkse leiding vormen de vijfde generatie van dit mooie familiebedrijf en dat zal zeker niet de laatste generatie zijn.

In de loop van de jaren hebben ze het familiebedrijf uitgebreid met een team experts met wie ze samen telers en afnemers op hun wenken kunnen bedienen.

Koen Schrijvershof is een van de vijf broers uit de vijfde generatie van dit mooie familiebedrijf.

Samen met dit professionele team zetten de broers Schrijvershof vol vertrouwen en met een goed gevoel een flinke stap richting de toekomst.

Zeer enthousiast over alle nieuwe ontwikkelingen en met voortdurende aandacht voor persoonlijk contact.

“ Ook nieuwe

trends grijpen terug op de charmes van vroeger

Maarten Schrijvershof op bezoek bij een teler in Colombia.

7

Cool Port Onze visie op de toekomst

8

schrijvershof in coolport kloosterboer rotterdam

Het jaar 2017 staat voor Schrijvershof in het teken van de verhuizing van het koelhuis in Oud-Beijerland naar Cool Port, de nieuwe locatie van logistiek dienstverlener Kloosterboer in Rotterdam. En dat gaat om méér dan een fysieke verhuizing van A naar B.

Met deze verhuizing naar Cool Port brengt Schrijvershof een deel van haar activiteiten onder bij een logistiek expert.

Met andere woorden: Schrijvershof gaat haar logistiek 'outsourcen'. En dat vinden we best spannend. Het is namelijk een professionaliseringsslag met een aantal belangrijke consequenties. Positieve consequenties, dat wel. Maar toch zullen we ook moeten wennen aan een aantal veranderingen. Het belangrijkste is in ieder geval dat deze verhuizing de belangen dient van onze telers en onze klanten, want daar doen we het uiteindelijk voor.

Het outsourcen van logistiek is in onze visie een vanzelfsprekende stap in de ontwikkeling van ons bedrijf. Wij zien logistiek namelijk als iets dat zich niet alleen afspeelt binnen de vier muren van het eigen koelhuis maar als een belangrijk en integraal onderdeel van de totale keten. En vanuit dat gezichtspunt is het helemaal niet zo vanzelfsprekend om als importeur het onderdeel logistiek in eigen beheer uit te voeren. Wanneer een importeur, in zijn streven naar zo laag mogelijke logistieke kosten per pallet, zich vooral richt op een optimale

bezetting van het eigen koelhuis, dan kan dat streven in bepaalde situaties juist strijdig zijn met de belangen van telers en klanten.

Neem bijvoorbeeld zoiets als seizoensinvloeden. Bij de import van fruit van het zuidelijk halfrond ontkom je daar niet aan. En eigen logistieke faciliteiten leiden bij seizoensinvloeden tot koelcellen die niet altijd helemaal vol staan. Outsourcing van logistiek helpt dan om koelruimte beter te benutten tijdens alle maanden van het jaar. Een deel van het jaar wordt koelruimte dan gebruikt voor fruit van het zuidelijk halfrond en het andere deel van het jaar voor producten van het noordelijk halfrond. Een betere benutting van koelruimte leidt tot lagere logistieke kosten per pallet. En dat is dan weer in het belang van telers en afnemers.

Of neem een periode in het jaar waarin de markt tijdelijk wat minder grote volumes aankan dan normaal. Eigen logistieke faciliteiten kunnen dan de afwegingen beïnvloeden die een importeur maakt.

Zijn drijfveer is dan namelijk niet een optimale afstemming op de vraag van de

markt maar het streven naar voldoende bezetting van zijn logistieke faciliteiten.

Maar de omgekeerde situatie komt ook voor, bijvoorbeeld in een seizoen waarin de verkoop heel vlot verloopt. “De pallets raken hier de vloer niet eens” hoor je dan wel eens zeggen. Dat is natuurlijk mooi want dan zijn de logistieke kosten per pallet minimaal. Maar de keerzijde is dat de dekking van de vaste kosten van de importeur dan óók minimaal is.

En juist bij goede marktomstandigheden zijn de belangen van de importeur dan tegengesteld aan die van de teler en de klant.

“ De verhuizing

naar Cool port is méér dan een fysieke verplaatsing van A naar B

Nu de bouw van Cool Port vordert wordt de omvang van dit enorme logistieke centrum zichtbaar.

9

Het gaat dus bij de keuze voor Cool Port om veel meer dan alleen ‘schaalvoordelen’ en ‘flexibiliteit’.

Het gaat om de rol die wij als importeur willen vervullen ten dienste van onze klanten en onze telers. Schrijvershof wil zich in de komende jaren verder ontwikkelen als de specialist in citrus, druiven, mango’s en avocado’s van het zuidelijk halfrond. Met kennis van de Europese markt en met een team dat niet alleen thuis is in de wereld van retail en foodservice, maar óók de weg weet in de traditionele daghandel.

Wij geloven dat de combinatie van die verschillende marktsegmenten leidt tot het beste resultaat.

En ten slotte is de keuze voor Cool Port ook ingegeven door de visie dat het bij voedselveiligheid en duurzaamheid vooral gaat om het begin van de keten.

Dáár wordt het verschil gemaakt. Niet in het koelhuis in Nederland. Voor een importeur houdt het daarom ook niet op bij een afgetekende leveranciersverklaring en de vereiste certificaten van de teler. Een importeur is namelijk niet slechts een controlerende instantie, maar heel veel méér dan dat. Wij zien het als onze taak om samen met telers te kijken hoe we de samenwerking iedere dag een beetje kunnen verbeteren. Uit ervaring weten we dat die aanpak leidt tot meer wederzijds begrip en uiteindelijk ook tot meer grip op de keten.

Regelmatig neemt Alexander Schrijvershof (links) een kijkje bij de bouw van Cool Port.

Nu de wanden staan en er met de afbouw kan worden begonnen gaat het snel.

10

“ Het outsourcen van logistiek is in onze

visie een vanzelfsprekende stap

Centraal gelegen in Europa en strategisch gesitueerd tussen de haven, het spoor en de snelweg is Cool Port de perfecte locatie voor import en doorvoer.

“ Het verschil in

voedselveiligheid en duurzaamheid maak je aan het begin van de keten

Met de verhuizing naar Cool Port begint Schrijvershof aan een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van het familiebedrijf. En zoals bij elke grote stap die we in het verleden hebben gezet weten we dat ook dit weer een spannende stap zal zijn. Maar het is een stap die helemaal past in de visie die wij hebben op samenwerken, op het behartigen van elkaars belangen en op de toekomst van onze markt in het algemeen.

11

De voordelen van Cool Port op een rij 

Centraal gelegen, direct aan de havens, snelweg en spoor



50.000 m2 terrein aan de Waalhaven / Eemhaven



35.000 palletplaatsen in mobiele opslagstellingen



8.000 m2 expeditieruimte



8.000 m2 value added services ruimte



500 m rollenconveyors

Havens

Spoor

Snelweg A15

12

Mobile Racking Mobile Racking is een palletopslagsysteem waarbij de stellingen bewegen over een rail op de vloer. Ten opzichte van een statische palletopslagsysteem biedt Mobile Racking tot twee maal zo veel palletplaatsen bij een gelijk vloeroppervlak. Bovendien is bij Mobile Racking elke afzonderlijke pallet op ieder moment beschikbaar zonder verlies van efficiency.

Cool Port wordt in relatief korte tijd gebouwd, dit is mogelijk door verschillende onderdelen van het bouwproces gelijktijdig uit te voeren.

Direct met het optrekken van de eerste cellen worden de koeltechnische voorzieningen aangelegd.

Met de montage van de mobiele opslagstelling wordt direct begonnen op het moment dat een cel wind- en waterdicht is.

Terwijl de opslagcellen worden gebouwd, wordt ook begonnen met de aanleg van de expeditieruimte. Tegelijkertijd wordt ook buiten het pand gewerkt aan de ontsluiting op de snelweg A15, het spoor en het water.

ICT is cruciaal bij de dagelijkse processen.

Niet alleen binnen Cool Port zelf, maar ook bij de uitwisseling van informatie tussen Cool Port en Schrijvershof. De informatie die nodig is bij de dagelijkse processen zal zo veel mogelijk elektronisch worden uitgewisseld door middel van EDI. Dit zorgt voor een efficiënte bedrijfsvoering en minimaliseert de kans op fouten.

Mobile Racking: een mobiel palletopslagsysteem.

Het nieuwe Cool-Portgebouw voldoet aan alle eisen van de BREEAM-NL 3-sterren standaard (‘very good’). BREEAM-NL is in Nederland het keurmerk om nieuwbouwprojecten te beoordelen op duurzaamheidsprestatie.

Besluit tot de realisatie van Cool Port

Start bouwwerkzaamheden Cool Port

Cool Port operationeel

Augustus 2015

Juni 2016

Juni / juli 2017

13

14

Openingstijden De standaard ruime openingstijden bieden vervoerders de mogelijkheid om spitstijden in het verkeer te mijden. De logistieke processen in de supply chain worden op deze manier betrouwbaarder en de capaciteit van het materieel van vervoerders wordt beter benut.

Waarde toevoegen onderweg Cool Port beschikt over moderne faciliteiten voor verpakken en sorteren en voegt daarmee waarde toe aan producten die onderweg zijn naar hun eindbestemming.

Binnenvaartverbinding Door hun formaat kan de huidige generatie zeeschepen vaak alleen lossen in de grotere en diepere havens van de Tweede Maasvlakte.

Voor het transport van de reefercontainers van de Tweede Maasvlakte naar Cool Port zal een vaste verbinding per binnenvaartschip worden opgestart. Zo wordt het transport van containers over de weg vermeden. De CO2 uitstoot per container is daardoor lager en de kosten ook.

A15 Cool Port ligt direct aan de snelweg A15, de logistieke slagader tussen Greenport Westland en Greenport Barendrecht.

Spoor De railterminal van RSC Rotterdam biedt een directe ontsluiting via het spoor, een vervoersmodaliteit die nu nog onderbelicht is, maar in de toekomst aan belang lijkt te gaan winnen.

De bouw vordert. Medio 2017 is Cool Port volledig operationeel.

Greenport Westland Binnenvaartverbinding

Cool Port

Maasvlakte II

A15 Spoor / Betuwelijn Greenport Barendrecht

15

Avocado's uit Zuid-Afrika 16

martin gubitz

De avocado is een ongekend populaire vrucht. Wereldwijd groeit de consumptie van avocado’s met zo’n 3 procent per jaar en in Europa groeit die consumptie over de afgelopen vijf jaar zelfs gemiddeld 8% per jaar.

De toenemende behoefte aan gemakkelijk te bereiden en gezonde producten zijn belangrijke factoren bij de groeiende vraag naar avocado’s. In Europa worden avocado’s het meest gegeten in salades, in guacamole of als spread op brood. De meest geïmporteerde variëteit is de Hass avocado vanwege zijn goede smaak en houdbaarheid.

Schrijvershof werkt voor wat betreft marketing en verkoop van avocado’s al enkele jaren intensief samen met telers uit Peru, Mexico, Colombia en Israël.

Maar om de afnemers van Schrijvershof het hele jaar rond van avocado's te kunnen voorzien, ontstond de behoefte om nog een teler van een ander continent aan de partners toe te voegen. Het liefst een teler uit Zuid-Afrika. Hoewel ZuidAfrika wereldwijd gezien niet tot de grootste avocadoproducenten behoort, heeft het land op de Europese markt een sterke positie met een kwalitatief hoogstaand product.

Maar vrijwel de gehele export van ZuidAfrikaanse avocado’s is in handen van slechts een handvol grote exporteurs.

En vanwege de sterk toenemende vraag kunnen deze exporteurs de vraag van hun bestaande afnemers nauwelijks bijhouden. Daar komt nog bij dat extreme

hagelbuien in begin van 2015 grote schade aan de avocadoplantages hebben toegebracht. De invloed van die schade zal meerdere seizoenen merkbaar zijn en effect hebben op het beschikbare volume.

Al met al was het dus niet eenvoudig voor Schrijvershof om een Zuid-Afrikaanse avocadoteler te vinden die mogelijkheden ziet om via Schrijvershof nieuwe afzetmarkten in Europa te gaan bedienen.

Totdat in mei 2015 Martin Gubitz zich meldt bij Schrijvershof. Martin, die afkomstig is uit Letsitele in het Noorden van ZuidAfrika, had gehoord dat Schrijvershof op zoek was naar een avocadoteler. Van citrusfruittelers uit de omgeving van Letsitele hoorde hij over de open, betrokken en toegankelijke manier van samenwerken van Schrijvershof en dat sprak hem erg aan. Toch kostte het nog wat overtuigingskracht om de samenwerking tussen Martin en Schrijvershof tot stand te brengen. Voor Martin zou het namelijk de eerste keer worden dat hij rechtstreeks aan een bestemmingsmarkt zou gaan leveren. Zo'n nieuwe manier van werken is natuurlijk altijd een spannende ontwikkeling. Met behulp van Kloosterboer South Africa als logistieke partner werden in de zomer van 2015 enkele proefcontainers met succes naar Nederland verscheept. En tijdens het bezoek van

Martin Gubitz aan Schrijvershof in Nederland werd er afgesproken dat de Gubitz en Schrijvershof voor het seizoen 2016 de exclusieve samenwerking aan zouden gaan voor de marketing en verkoop van avocado’s in Europa.

“ Vrijwel de

gehele export van ZuidAfrikaanse avocado’s is in handen van een handvol exporteurs

17

De familie Gubitz Gubitz is net als Schrijvershof een familiebedrijf waar inmiddels de vierde generatie werkzaam is. In 1929 vertrekt Martin Gubitz als jongeman vanuit Duitsland per schip naar ZuidAfrika, want burgerluchtvaart is er nog niet. Hij werkt als elektrotechnisch ingenieur voor AEG Berlijn aan de waterkrachtcentrale in Lydenburg.

Een centrale die overigens vandaag de dag nog steeds in bedrijf is. Nadat zijn contract verlopen is , keert hij terug naar Duitsland, om vervolgens in 1935 opnieuw naar Zuid-Afrika te vertrekken. Deze keer werkt hij bij de firma Breassert die de eerste grote staalfabriek van Zuid-Afrika opricht, namelijk Yskor.

In 1939 keert Martin weer terug naar Duitsland, samen met Coba met wie hij inmiddels getrouwd is en met hun tweejarige zoontje Horst. Na de oorlogsjaren vertrekt Martin in 1948 weer naar Zuid-Afrika, en deze keer voorgoed. Hij werkt inmiddels als ingenieur voor een Britse maatschappij. In 1952 vertrekt hij bij dit bedrijf en koopt hij voor zijn bonus van 5.000 Britse ponden een gedeelte van de boerderij Delhi in Letsitele, in de provincie Limpopo. Daarna koopt hij bij Rustenburg Kwekery zijn eerste sinaasappelbomen. En als geschenk krijgt hij er 750 White Marsh Seedles bomen bij van een oom. En zo begon Martin Gubitz met het kweken van citrusfruit.

De familie Gubitz. Van links naar rechts: Vader Horst Gubitz, met zijn vijf zonen Martin, Paul, Johann, Karl en Nikolaas Gubitz.

18

“ In 1952 koopt Martin Gubitz zijn

eerste sinaasappelbomen

De Gubitz-farm in Zuid-Afrika, ± 1960.

Na het overlijden van Martin neemt zijn zoon Horst de boerderij van zijn vader over. Horst krijgt vijf zonen van wie er vier óók een boerderij beginnen.

Inmiddels, 65 jaar na de oprichting van de eerste sinaasappelplantage van de Familie Gubitz, houdt de familie zich bezig met de teelt van citrusfruit, mango’s, lychees, avocado’s en macademianoten. Het inpakken vindt plaats in eigen beheer, evenals de marketing en verkoop voor de lokale markt. Voor de export werkt Gubitz samen met verschillende exporteurs.

En vanaf 2017 dus voor het eerst met Schrijvershof voor de marketing en verkoop van avocado’s in Europa.

Een mooi verhaal van een evenzo mooi familiebedrijf dat in de loop van de jaren een belangrijke producent van een kwalitatief hoogstaand product is geworden.

De Gubitz-farm in de jaren '60.

De oogst wordt klaargemaakt voor transport.

19

anamaría mendieta

Bij Schrijvershof geloven we dat een goede persoonlijke relatie aan de basis van elke zakelijke relatie staat. Maar wat maakt een persoonlijke relatie goed? Als we zaken gaan doen met iemand uit een ander land baseren we onze benadering vaak slechts op globale kennis van dat land of zelfs werelddeel.

Maar is dat wel terecht?

Anamaría Mendieta in één van de kleurrijke straatjes van Bogotá.

20

Cultuur en zakendoen in Latijns-Amerika Om daarachter te komen zochten we contact met Anamaría Mandieta uit Colombia. Anamaría adviseert het bedrijfsleven en de overheid over onderhandelings- en conflictmanagement.

Ook neemt ze regelmatig deel aan cross-cultural negociations in teams met verschillende nationaliteiten. Anamaría woonde ook enkele jaren in Nederland.

Vanuit die achtergrond vertelt ze ons wat meer over de manier waarop er in ZuidAmerika zaken wordt gedaan en over de stereotype denkbeelden die wij (Europeanen) daarover hebben. En natuurlijk of ze kloppen. Als ik in het buitenland ben, kom ik altijd mensen tegen die geïnteresseerd zijn in LatijnsAmerika. Zodra we in gesprek raken benoemen ze hun beeld van Guatemala, Mexico of Argentinië. En als Colombiaanse uit de Andes vraag ik me dan altijd weer af hoe ik duidelijk kan maken dat er significante verschillen bestaan tussen die landen en het mijne. Voor mij is dit bijzonder interessant, zeker omdat je als Latijns-Amerikaan over het algemeen een heel sterk gevoel van nationale trots hebt.

Ik ben me er bewust van dat we een aantal culturele kenmerken delen, maar je kunt Latijns-Amerika niet als een supranationale entiteit beschouwen. Zo kun je ook niet verwachten dat iemand uit een willekeurig Europees land zich op exact dezelfde manier gedraagt als een willekeurig persoon van datzelfde continent.

Alhoewel de meesten van ons Spaans spreken verschillen onze accenten en jargon. Zo verschilt ons sociaal gedrag eveneens grotendeels. Buitenlanders

verwachten bijvoorbeeld vaak dat alle Colombianen uitbundig en tropisch gedrag vertonen, zoals dat ook van elke Caraïeb wordt verwacht. Ik kom uit Bogota, een stad die op 1.069 kilometer van de oceaan en op 2.600 meter hoogte ligt. Het weer in deze stad ligt het hele jaar door tussen de 4 en 20 graden.

Bogota is dus verre van een tropische omgeving.Veel mensen weten niet dat Latijns-Amerika uit 20 verschillende landen en 7 aangrenzende territoria (waaronder Porto Rico, Frans Guyana, Guadeloupe en Martinique) bestaat. Er zijn acht officiële talen waaronder vier lokale dialecten. Het spreekt voor zich dat Latijns-Amerika niet de landen omvat waar geen Romaanse talen worden gesproken, zoals Suriname, Belize, Trinidad en Tobago, evenmin als landen die tot de Nederlandse Antillen behoren (Aruba, Curaçao en Sint Maarten).

Dus hoe krijg je grip op die cultuur als je zakendoet in Latijns-Amerika? Als consultant op het gebied van Onderhandelings- en Conflictmanagement valt het me vaak op dat internationale executives en teams alleen aan de meest voor de hand liggende culturele kenmerken denken. Dit bestaat meestal uit een poging Spaans of Portugees te spreken; interesse voor lokale objecten en artefacten; waardering van muzikale ritmes of het observeren van gemeenschappelijke gedragsregels binnen sociale settings. Deze elementen kunnen inderdaad aanwijzingen geven over de manier waarop mensen naar de wereld kijken. Niettemin zijn de aspecten die het belangrijkst en cruciaalst zijn bij zakendoen het minst zichtbaar of

grijpbaar. Dit betreft gedragsnormen, waarden en overtuigingen die ten grondslag liggen aan het succesvol nemen van beslissingen, aansturen van een team, mijden van conflicten, communiceren of het slagvaardig deelnemen aan een werkgroep.

Dit betekent dat buitenlandse ondernemers die succesvol zaken willen doen met Latijns-Amerikanen de tijd zouden moeten nemen om de relevantste verschillen tussen de verschillende landen te herkennen en begrijpen.

Zeker in een regio waar de cultuur in grote mate gebaseerd is op persoonlijke relaties. Het is zeker waar dat LatijnsAmerikanen het waarderen als bezoekers wat lokale woorden kennen.

Maar om onze manier van denken te kunnen begrijpen, moet de bezoeker alle stereotype beelden en clichés ten aanzien van een homogeen LatijnsAmerika loslaten. Elk land verschilt wat betreft handelsovereenkomsten, banksysteem en rechtssysteem, deviezencontrole, wetgeving en de toekenning van subsidies aan bepaalde lokale industrieën. Iedereen die naar dit deel van de wereld komt, moet zich vooral bewust zijn van de voortdurende ontwikkeling die veroorzaakt wordt door de constante politieke, juridische en sociale veranderingen.

Wees dus voorbereid op onverwachte veranderingen op vrijwel elk gebied en ontdek hoe deze van invloed zijn op de onzichtbare kant van zakendoen in Latijns-Amerikaanse landen.

21

De appel valt niet ver van de boom

22

maarten schrijvershof sr.

In het Nederlands kennen we de uitdrukking “De appel valt niet ver van de boom.”. Deze uitdrukking wordt gebruikt als kinderen zich gedragen op een manier die ook kenmerkend is voor hun ouders. Het is een uitdrukking die heel goed zou kunnen slaan op het familiebedrijf Schrijvershof, waar de signatuur van de familie al jarenlang herkenbaar is in de manier waarop ze werken.

In de afgelopen jaren heeft Schrijvershof grote veranderingen doorgemaakt, van lokale marktkoopman naar importeur van overzees fruit. Dat is letterlijk en figuurlijk een wereld van verschil. Maar toch is in die tijd niet alles veranderd.

Op één punt is het bedrijf exact gebleven zoals het altijd al was: bij Schrijvershof draait alles om de relaties tussen mensen.

Dat was toen al zo en dat is nu nog steeds zo.

Aan het woord is Maarten Schrijvershof (1946), hij is de vader van de jongste Schrijvershof-generatie in het familiebedrijf. Op 17-jarige leeftijd kwam Maarten van school om zijn vader, Henk Schrijvershof (1921 - 2008), te helpen bij het venten met groente en fruit in Rotterdam en omgeving. Eerst werden die ventwijken in de jaren 70 en 80 vervangen door markten en in de jaren 90 kwamen daar ook nog de groentewinkels bij.

Maarten vertelt dat hij goede herinneringen heeft aan deze jaren, ook al waren het lange, zware dagen. Als iemand in die tijd aan je vroeg hoe het met je ging, dan zei je altijd: “Hard voor weinig en nooit sacherijnig!”. Het was hard werken van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat en vaak in weer en wind. Maar het waren toch vooral hele mooie jaren. De hectiek van een dag op de markt, de sport om zo scherp mogelijk in te kopen

Maarten Schrijvershof Sr. in zijn kantoor in Oud-Beijerland.

via de veilingklok en al die verschillende mensen waar je mee werkte. Daar kon ik echt van genieten. Op de markt kom je namelijk echt iedereen tegen, alle rangen en standen, jong en oud, klanten, collega’s en concurrenten. De markt is de beste plek om met mensen te leren omgaan. Een praatje en een grapje met een relatie, om het hardst roepen om klanten naar je kraam te trekken en zorgen dat je weet wat er speelt. Je staat echt de hele dag tussen de mensen. En als het gaat over hoe je met mensen omgaat, dan hadden wij altijd twee belangrijke regels: “De klant is koning” en “niet goed, geld terug”. Op die manier ontstonden er heel veel tevreden klanten die vaak wel drie generaties achter elkaar aan je kraam stonden voor de wekelijkse aankopen: moeder, dochter en kleindochter. Een groter compliment kon je niet krijgen!

Maar ook met de telers in de omgeving van Oud-Beijerland ontstond een hele goede band. Met tientallen telers uit de omgeving werkten we vele jaren samen. En zulke relaties ontstaan alleen wanneer je werkt op een basis van 'geven en nemen'. In die tijd was dát de normale gang van zaken. En als ik dan naar de handel van vandaag de dag kijk, dan is 'geven en nemen' tegenwoordig niet meer zo vanzelfsprekend. Natuurlijk is geld belangrijk, maar het lijkt tegen-

woordig wel alsof alles alléén nog maar om geld draait. Als ik zie hoe mijn jongens tegenwoordig hun werk doen, dan kan ik echt versteld staan van alle veranderingen ten opzichte van het werk in mijn tijd. Vooral met de komst van de automatisering, het internet en de overzeese handel lijkt dit werk op geen enkele manier op de marktstallen van vroeger. Maar toch zie je dat er ook iets hetzelfde is gebleven: het draait namelijk nog steeds om de relatie die je hebt met mensen. Of dat nou gaat om je relatie met een Nederlands aardappelboer, of met een citrusteler uit Zuid-Afrika. En dat zal altijd zo blijven. Dus de basis die mijn jongens meekregen op de markt was zo gek nog niet. En daar ben je dan als vader toch best een beetje trots op …

“ Handel draait

om mensen en dat zal altijd zo blijven

23

Samen op weg naar nieuwe avonturen 24

yu dehai

Internationaal zakendoen is in vele opzichten fascinerend. Je ziet veel van de wereld, je komt in onverwachte en soms verrassende situaties terecht en je krijgt te maken met allerlei gebruiken en principes die anders zijn dan je thuis gewend bent. Maar het allermooiste van zakendoen op verschillende plekken in de wereld is het contact met al die verschillende mensen.

En waar die contacten toe kunnen leiden wordt duidelijk uit het verhaal van Yu Dehai en Willem Schrijvershof. Yu Dehai werkt al vanaf het jaar 2000 in de fruithandel vanuit zijn thuisland China. Van meet af aan richtte Yu Dehai zich op de export vanuit China naar Europa. Zo kwam het dat hij in 2006 Willem Schrijvershof tegen het lijf liep in de lobby van een Rotterdams hotel. Tijdens een kort gesprek wisselden ze wat ervaringen en ideeën uit en werd er besloten tot een samenwerking in de handel van Chinese producten voor de Europese markt.

Een samenwerking die aanvankelijk startte met slechts enkele containers, maar al snel uitgroeide naar wekelijkse transporten en honderden containers in korte tijd.

Op zoek naar een intensievere en bredere vorm van samenwerking zocht Willem in 2007, samen met zijn broer Alexander, Yu Dehai op in China. Daar maakten ze kennis met een relatie van Yu Dehai, de eigenaar van een grote pomelo-plantage.

Er werden plannen gemaakt en de verwachtingen waren hooggespannen.

De teleurstelling is echter begrijpelijk als het resultaat van het eerste seizoen uitdraait op een mislukking. Maar toch voelt de samenwerking tussen de beide partijen goed en wordt er besloten om het verlies samen te dragen en de tegenslag aan te grijpen om een beter product

Bij Willem Schrijvershof in de auto op weg naar nieuwe avonturen.

op de markt te zetten. In 2009 gaan de beide broers Schrijvershof opnieuw naar China, maar deze keer vergezeld van een specialist in bestrijdingsmiddelen en voedselveiligheid. Er wordt een training gegeven aan de meer dan duizend telers uit de provincie Guangdong. Na een traditionele Chinese ceremonie houdt Willem een speech voor alle aanwezigen in het nieuwe pakstation van de plantage.

En dát moment is een keerpunt in de samenwerking. Een keerpunt dat alle betrokkenen nog lang zal heugen.

Vanaf dat moment groeien niet alleen de productie en de kwaliteit van het product, maar wordt ook de band tussen Yu Dehai en de familie Schrijvershof steeds sterker. Als de zaken tegenzitten wordt dat gebruikt om samen sterker te worden en als de zaken meezitten, dan profiteerden beide partijen daarvan.

En dat is de beste manier om een sterke relatie langdurig te onderhouden.

De zaken gingen goed en Yu Dehai zat niet stil. Hij opende diverse nieuwe vestigingen in Azië, waarbij hij de afgelopen vier jaar vooral heeft geïnvesteerd in het opzetten van een bedrijf in Dubai.

En nu het daar zelfstandig draait is Yu Dehai klaar voor de volgende stap in zijn leven … hij verhuist met zijn familie naar Nederland!

De intensieve samenwerking met Schrijvershof heeft bijgedragen aan de keuze om in Nederland te gaan wonen.

Vanuit Nederland wil hij samen met Schrijvershof nieuwe markten onderzoeken en op zoek gaan naar nieuwe mogelijkheden in de fruithandel. In december 2016 kwam Yu Dehai aan op Schiphol Airport en door wie kon hij daar nou beter verwelkomd worden dan door zijn vriend van het eerste uur: Willem Schrijvershof. Het klinkt als een mooi jongensboek: samen op weg naar nieuwe avonturen!

Yu Dehai vindt het belangrijk dat zijn kinderen een studie volgen in Europa.

Yu Dehai komt in december 2016 samen met zijn gezin aan op Schiphol Airport, Amsterdam.

25

De waarde van de supply chain 26

s u p p ly c h a i n m a n a g e m e n t

Een student met een bijbaantje op de markt zag hoeveel bloemen er elke zaterdag werden verkocht. Hij vroeg aan een bevriende teler “Why don’t you grow flowers? It looks to me to be a pretty good business”. Zijn vriend antwoordde: “Look, I can’t eat flowers if they don’t sell.”

Op die manier legde de teler in feite in zijn eigen woorden uit hoe hij de markt benaderde. Hij wilde alleen dat telen waar klanten naar vroegen en waarvan hij zeker wist dat hij het zou kunnen verkopen. Als hij niet zeker wist of hij de bloemen zou kunnen verkopen, wilde hij ook het risico niet nemen. Het punt was dus niet dat hij geen bloemen kon telen, maar dat hij niet wist of hij ze kon verkopen.

Het ontbrak de teler dus aan een goede supply chain. Een supply chain zet -vanuit het gezichtspunt van een teler- de oogst om in geld. Zonder goede supply chain is een oogst in feite waardeloos. Het telen van bloemen voor de lokale markt is natuurlijk maar een heel eenvoudig voorbeeld van een supply chain. Het telen van vers fruit voor een bestemmingsmarkt vele duizenden kilometers verderop is een ander verhaal.

Supply chains worden tegenwoordig steeds transparanter en korter. Dat leidt tot spanningen tussen ketenspelers binnen dezelfde supply chain. De competitie van bedrijf tegen bedrijf maakt op dit moment echter plaats voor een competitie van keten tegen keten. Waar het in de afgelopen decennia ging over winstmaximalisatie van een individuele onderneming, draait het in de moderne supply chain om het gezamenlijk creëren van waarde en het leveren aan de eindklant: de consument. Met de smartphone in de hand beschikt de

In een optimaal opererende supply chain is iedere schakel van essentieel belang.

moderne consument over alle denkbare informatie. En het is dan ook meer dan ooit de consument die bepaalt. Simpelweg door de keuze die hij maakt vóór het winkelschap … of tegenwoordig steeds vaker voor het 'virtuele' winkelschap.

De eisen van de westerse consument zijn veelzijdig en vragen allang om veel meer dan een goede verhouding tussen prijs en kwaliteit. Snelheid, keuzemogelijkheid en flexibiliteit zijn vandaag de dag vanzelfsprekend. Daarnaast groeit de maatschappelijke aandacht voor de keerzijde van de medaille: de ecologische en sociale ‘kostprijs’ van een product.

En met die laatste ontwikkeling komt de teler als bron van ons voedsel weer steeds meer in beeld bij de consument.

En zelfs als de teler zich aan de andere kant van de wereld bevindt, maakt de moderne techniek dit mogelijk.

De ontwikkelingen in de Food- & Agrisector dwingen elke speler in de supply chain tot het nadenken over de eigen rol op het mondiale speelveld, waarin veranderingen zich voortdurend en in hoog tempo voltrekken. Het is bovendien niet eenvoudig om vandaag keuzes te maken voor morgen en overmorgen. En toch is dat wél precies wat Schrijvershof drijft. De verhuizing naar Cool Port bijvoorbeeld, is zo’n keuze. De keuze voor deze nieuwe locatie is namelijk niet alleen gericht op de efficiënte logistieke afhandeling van het product, maar Cool Port biedt

Schrijvershof vooral de vrije hand om zich volledig te richten op haar taak als commerciële wederhelft voor telers en om hun oogst optimaal tot waarde te brengen. En met de oogst bedoelen we de gehele oogst, elke variëteit, elke kwaliteit en onder elke marktomstandigheid. Zij aan zij met de teler staat Schrijvershof klaar om klanten te bedienen met mooie producten en creatieve oplossingen. We zijn ervan overtuigd dat er nog een wereld te winnen is als het gaat om de inzet van nieuwe ICT-mogelijkheden in de supply chain. Niet alleen om onze eigen rol in de keten efficiënter te vervullen maar ook om telers en klanten beter met elkaar te verbinden.

Wij geloven dat dát de supply chain van morgen is. Een samenwerking waarbij het draait om het gemeenschappelijk belang, menselijkheid en openheid. Dat is hoe wij willen werken. Voor minder doen we het niet …

“ Een supply

chain zet de oogst om in geld 27

Zuid-Afrika: een land met vele gezichten

28

country in the picture

Er zijn maar weinig landen op de wereld zo veelzijdig als Zuid-Afrika. Het is in alle opzichten een land van schoonheid, verrassing en contrast. Van de roemruchte geschiedenis tot aan de veelzijdige en wisselende landschappen en van de rijke cultuur en bruisende steden tot aan de verrassende en kleurrijke flora en fauna. Zuid-Afrika is een land met vele gezichten.

Die vele gezichten heeft het met name te danken aan de verschillende landschappen met wisselende klimaten.

Zuid-Afrika kent droge gebieden waar het 's nachts kan vriezen, terwijl er andere delen van het land zijn waar het behoorlijk kan regenen en de temperatuur kan oplopen tot boven de 40 ºC. Er zijn zandstranden, dorre graslanden, hoogvlaktes (met de berg Mafadi als hoogste punt met een top op 3.450 meter boven zeeniveau), vruchtbaar laagland, groene heuvels, savanne, piepkleine dorpjes en enorme steden. Het land kent winderige kuststreken met een kustlijn van 2.800 kilometer en een zinderend binnenland. En deze grote diversiteit aan landschappen en klimaten heeft een evenzo grote verscheidenheid aan planten en dieren tot gevolg.

In Zuid-Afrika vinden we zo'n 20.000 verschillende soorten planten en dat komt overeen met 10% van alle bekende soorten op aarde. Er zijn maar weinig plekken op de wereld met een grotere

diversiteit aan planten dan die in ZuidAfrika te vinden is. Het land kent zelfs zo'n 6.000 verschillende planten die nergens anders ter wereld voor komen.

Een mooi voorbeeld van de verbluffende natuur in Zuid-Afrika is de Baobab die maar op een paar plaatsen in de wereld te vinden is, waaronder in het ZuidAfrikaanse Krugerpark.

Dat Krugerpark is één van de bekendste wildparken ter wereld en één van de vele wildparken in Zuid-Afrika. Met een totale oppervlakte van 20.000 vierkante kilometer biedt het Krugerpark een gigantisch oppervlak aan natuurlijk schoon. Het park staat bekend om zijn grote diversiteit aan diersoorten, waarvan de 'Big Five' de bekendste zijn.

De Big Five bestaan uit de Afrikaanse olifant, de leeuw, de neushoorn, de buffel en het luipaard. De verzamelnaam is ontleend aan de jacht, omdat dit de vijf gevaarlijkste dieren waren om op te jagen. Het Krugerpark herbergt de grootste populatie Afrikaanse olifanten

ter wereld. Behalve de Big Five vinden we in het Krugerpark onder andere giraffes, nijlpaarden, gnoes en impala's.

Ondanks het feit dat Zuid-Afrika tot de derdewereldlanden wordt gerekend, is het land niet arm. Wel zijn er grote contrasten tussen arm en rijk. Het land kent vele bodemschatten, zoals goud en diamanten, en verschillende metalen en mineralen. En vanwege het diverse klimaat en de vruchtbare gronden vinden we in Zuid-Afrika veel landbouw. Over het algemeen kent Zuid-Afrika veel zon, maar toch is het land niet droog omdat er niet vaak maar wel regelmatig flink wat neerslag kan vallen. Samen met de agroindustrie is de landbouwsector goed voor zo'n 20 procent van het bruto binnenlands product. Bovendien voorziet de sector in vrijwel de gehele Zuid-Afrikaanse behoefte aan voedingsmiddelen.

Chapmans Peak Ryklaan, Zuid-Afrika.

29

In de loop van de jaren is de toeristische sector in Zuid-Afrika uitgegroeid tot een zeer belangrijke economische factor. En niet alleen de wildparken vormen een gewilde attractie. Kaapstad bijvoorbeeld wordt door veel wereldreizigers een van de mooiste steden van de wereld genoemd. Ingeklemd tussen de Tafelbaai en de Tafelberg is deze imposante stad schitterend gelegen. Langs het meest zuidelijke punt van Zuid-Afrika loopt de 'Chapmans Peak Ryklaan': een tolweg die je langs grillige rotsformaties en fantastische uitzichten op de Atlantische Oceaan naar de Indische Oceaan leidt.

En ook de omgeving van Stellenbosch is als vakantiebestemming zeer de moeite waard. Het is de wereldberoemde wijnstreek met domeinen die sprookjesachtige namen dragen, zoals

'Allesverloren' en 'Altydgedacht'. En dat is nog maar een zeer bescheiden selectie van al het moois dat er in Zuid-Afrika te zien en te beleven is.

“ Het Krugerpark

herbergt de grootste populatie Afrikaanse olifanten ter wereld In het Krugerpark vindt men de grootste populatie Afrikaanse olifanten ter wereld.

30

“ Dit land kent zo’n 6.000 planten die je

alleen in Zuid-Afrika kunt vinden

De Zuid-Afrikaanse Baobab-boom.

Het Krugerpark is een van de beroemdste wildparken ter wereld. Het klimaat is er warm, terwijl er voldoende water is. Ideale omstandigheden voor uitbundige flora.

Zuid-Afrika kent enkele wereldberoemde wijnstreken en –domeinen.

31

Afval bestaat niet “ Fruitleather is

een natuurlijke, diervriendelijke vervanger van leer

32

fruit leather rotterdam

Het is een zaterdagmiddag in het voorjaar van 2015. Hugo de Boon en Koen Meerkerk, twee studenten aan Kunstacademie Willem de Kooning, doen hun boodschappen op de warenmarkt aan de Rotterdamse Blaak.

Hun oog valt op de vele dozen en kisten met afgeschreven fruit die achter de marktkramen staan opgestapeld. Appels met rotte plekjes, bruine bananen, kiwi's met schimmel en geplette sinaasappels en mandarijnen. Het staat allemaal klaar om weggegooid te worden. Dat moet toch anders kunnen …

Van al het fruit dat wereldwijd wordt geplukt, bereikt ruim 40% de consument nooit, omdat het vóór die tijd wordt weggegooid. Het grootste gedeelte verdwijnt direct na de oogst in de container omdat het fruit niet goed genoeg is om op de markt te brengen. Vervolgens gaat er tijdens het transport nog een deel verloren en de tussenhandelaar en de uiteindelijke winkel of marktkoopman haalt ten slotte ook nog een aantal exemplaren uit het aanbod, omdat het niet goed genoeg meer is om te verkopen. Natuurlijk is dat zonde en natuurlijk moet het mogelijk zijn om dit fruit geen afval te laten worden, maar juist als grondstof te gebruiken. Maar als grondstof voor wát dan?

Met die vraag zijn Hugo en Koen aan de slag gegaan. Aanvankelijk als project op de kunstacademie, waar ze de opdracht kregen om een nuttig product te bedenken dat voldoet aan de voorwaarden van de circulaire economie.

Naar aanleiding van die vraag bedachten Hugo en Koen een manier om fruitpulp te gebruiken als basis voor een natuurlijke, diervriendelijke vervanger van leer.

Tijdens hun studie op de academie werd de potentie van dit idee duidelijk, maar lukte het beide heren nog niet om het product te vervolmaken. Daarom besloten ze om direct na het afronden van hun opleiding het product Fruitleather onder te brengen in een eigen bedrijf, om van daaruit dit product verder te ontwikkelen.

Inmiddels is hun bedrijf gevestigd in 'Blue City'; een Rotterdams experimenteel lab van start-ups dat nieuwe mogelijkheden binnen de circulaire economie onderzoekt. Samen met andere jonge ondernemer zoeken Hugo en Koen hier naar technieken en mogelijkheden om hun product te optimaliseren. Inmiddels zijn ze zo ver dat ze uit pulp van mango's en andere vruchten een materiaal kunnen produceren dat al bijna net zo sterk is als leer en er bovendien net zo modieus uitziet. Het materiaal is stevig, goed te stikken en 100% biologisch.

Het wordt op dit moment toegepast bij bijvoorbeeld tassen, lampenkappen en stoelbekleding. Omdat het materiaal momenteel nog niet volledig waterdicht is, is het nog niet geschikt voor kleding en schoenen, maar de toegepaste techniek is volop in ontwikkeling en het duo heeft de ambitie om het product zo ver door te ontwikkelen dat het een volledige vervanger van leer kan zijn.

Daarmee kan dan worden bereikt dat niet alleen weggegooid fruit als grondstof wordt gebruikt, maar dat er tevens een alternatief beschikbaar komt voor het dieronvriendelijke gebruik van leer. Het plan van Hugo en Koen past perfect in

de gedachtegang dat het mogelijk moet zijn om geen afval meer te produceren en alle restmaterialen te gebruiken als grondstof voor een ander product. Deze twee Rotterdamse doorzetters weten in ieder geval zeker dat Fruitleather een veelbelovende toekomst heeft. Aan grondstof in ieder geval geen gebrek.

Wilt u meer weten over dit initiatief, kijk dan op www.fruitleather.nl

Hugo de Boon (links) en Koen Meerkerk aan het werk in hun atelier in Rotterdam, Nederland.

33

Ontdek onze wereld

Marokko

Mexico Guatemala

Colombia

Peru

BraziliĂŤ

Citrus Druiven Mango Avocado

34

Chili

ArgentiniĂŤ

ONZE MERKEN

Zuid-Afrika, citrus

Peru, citrus en exoten Colombia, exoten

Zuid-Afrika, citrus

Zuid-Afrika, druiven

Zuid-Afrika, druiven

China, pomelo

Guatemala, citrus

Zuid-Afrika, citrus

Chili, druiven

Zuid-Afrika, avocado

Nederland

China

IsraĂŤl Egypte

India

Zuid-Afrika

Ga naar www.schrijvershof.nl voor onze dagelijkse aanbiedingen.

35

Onze experts

I

2

I. Piet Hoek Ik zie deskundigheid als mijn grootste kwaliteit. Ik ben letterlijk opgegroeid tussen het fruit. Dat heeft me heel veel kennis en ervaring opgeleverd en dat komt nu maximaal tot z'n recht in het werk dat ik doe voor mijn relaties.

2. Willem Schrijvershof Bij Schrijvershof heeft iedereen hetzelfde doel: wij willen zowel onze telers als onze afnemers rust bieden. Je wilt zorgen wegnemen bij je relaties. Als dat je lukt … ik denk dat je geen mooiere service kunt bieden.

3. André Gielen Fruit is het mooiste product dat er is. Het leeft, het is eerlijk, het is gezond, het brengt verschillende continenten bij elkaar… ik zou in geen enkele andere branche willen werken.

3

4

4. Hans Blaak Eigenlijk zie ik mezelf helemaal niet als sales-medewerker. Ik ben veel meer een relatiemanager. Ik wil precies weten wát mijn klanten nodig hebben en me dan daarvoor inzetten.

5

6

7

7. Henk Schrijvershof Ons commerciële team gaat tot het uiterste als gaat om de service die wij onze klanten bieden. Aan mij de taak om ervoor te zorgen dat de logistiek daarop aansluit. En dat lukt. Altijd!

5. Maarten Schrijvershof Wij staan voor kwaliteit en we hebben passie voor ons vak. Ik wil graag werken met telers die daar net zo over denken. Dat moet de basis zijn van de samenwerking.

6. Ad Toet Ik dien niet alleen het belang van de teler of het belang van de afnemer. Ik zie het als mijn rol om die belangen aan elkaar te koppelen. Want uiteindelijk kom je met transparantie het verst.

© Schrijvershof B.V. 2016 www.schrijvershof.nl