6 minute read
JC, jij creëert: Jongeren maken
Een paar minuten fietsen door het groene Sportpark-Zuid in Doetinchem en je staat voor de ingang van het SFA Bikepark. De zon brandt en van de houten schansen waaien stofwolken. In de bochten springen helmen en
wielen omhoog. TEKST: Juul van Gessel • FoTogRAFIE: MaartJe onstenk
JC, JIJ CrEëErT Jongeren maken plezier en ontwikkelen met cultuurcoaches
‘Vince is halfdood”, zegt een jongen van een jaar of veertien. Er komt iemand poolshoogte nemen. Een stoere man, tatoeages, een zwart-gele cap met ‘JC, jij creëert’ en een t-shirt met ‘Daan’ erop. “Ja, we hebben hier geen les. Alleen freestyle. Er gaat wel vaker een elleboog of knie kapot, dat gebeurt nou eenmaal. Ben je oké man?” De jongen knikt, veegt wat zand uit z’n haar en rent met de fiets aan z’n hand terug de baan op.
Om Daan heen verzamelt zich een groepje jongeren op een bmx en samen lopen we richting het ‘honk’. Even pauze bij de bar, alias werkplaats: een creatieve constructie van hout met hanglampen gemaakt van fietshelmen. Daan: “Bij JC gaat het om samen leuke dingen doen. Lekker met een groepje gasten losgaan op de crossbaan is iets wat wij kunnen faciliteren via Huub Hakvoort van Spoked Society. Zolang het mooi weer is, zijn we hier elke donderdagmiddag. Er wordt volop gebruik van gemaakt: jongens, meiden, soms een groep van 12, soms zijn het er 50. JC is er in principe voor jongeren tussen de 12 en 21, maar op het Bikepark tot 27 jaar. De oudere jongens van SFA zelf (Stichting Freeride Achterhoek, red.) zijn er dan ook en leren de jongere mensen jumps en andere trucs.”
creëren op STraaT
Achter de bar verschijnt nog een cap met ‘JC, jij creëert’. Daaronder een vriendelijk gezicht en een rode lange baard. “Onze hipster Kees”, zegt Daan. Kees is van oorsprong social worker en combineert dat graag met zijn passie voor creativiteit en muziek. “Zelf creëren en mogelijk maken. Dat vind ik mooi. Wij heten JC, dat staat voor Jij Creëert. Je dacht natuurlijk aan Jongeren Centrum, hè? We verplaatsen JC continu. We hebben eigenlijk geen vaste locatie, want we zijn overal en creeren en doen samen mooie dingen. Onze huiskamer zit aan Hofstraat 2, maar dat is niet dé plek waar alles plaatsvindt. We willen eigenlijk een beetje van het stoffige imago van een jongerencentrum af, want we zijn verre van dat. Vandaar onze afkorting: herkenbaar maar wel anders.” Daan vult aan: “De activiteiten die we organiseren komen voort uit behoefte van de jongeren. De jongeren die wij aanspreken hebben vaak al een beetje die ‘urban lifestyle’; in de stad en op straat. Van skaten en biken tot creatief bezig zijn.”
heT koMT en heT gaaT
Daan: “Je komt wanneer je daar zin in hebt. De jongeren die we nu bij SFA zien, komen vaak op andere momenten terug in de huiskamer om te chillen tijdens open avonden of zien we bijvoorbeeld bij een skatejam. De redenen waarom jongeren meedoen met activiteiten zijn heel verschillend. We zijn geen zorginstelling, we werken niet met indicaties. We zijn er gewoon voor iedereen. De één komt voor de sociale contacten en de ander vindt fietsen, graffiti of rappen gewoon gaaf.” Kees: “Het gemeenschappelijke doel is plezier maken. De één hoort het van een ander en komt ‘ns effe kijken en de ander
houdt de socials goed in de gaten voor de agenda. We zijn heel actief op de socials en je merkt dat we worden gezien.”
Mooie Dingen Maken vanuiT een viSie
Daan: “Het is niet dat we zomaar wat op de agenda zetten. We hebben een visie en die volgen we. Je komt niet naar een les en je hoeft geen resultaten te laten zien. We zijn geen school. Je komt voor de fun en we maken en doen mooie dingen. Op vrijdag hebben we Blend-IT: een avond vol rappen, dj’en, beatboxen, produceren. Professionals doen voor en de jongeren vinden het leuk om daarvan te leren. Op zaterdag is er CoderDojo: een gemeenschap van gratis programmeerclubs voor de jeugd waarbij technische boys lesgeven in coderen. We praten natuurlijk veel met de jongeren. Als we merken dat hun interesse ligt bij digitaal en coderen, dan sturen we ze naar de zaterdagmiddag. Of naar het 3D-lab, waarbij we ze digitale skills leren met een 3D-printer.”
“Kan ik hier veilig lopen?” De fotografe doet snel een stap opzij wanneer een bmx haar bijna van de sokken rijdt. “Advan!”, roept Daan. “Doe effe de foampit. Kan zij een mooie foto maken.” Hij roept de jongen achterna: “Hee, als je nou daar gaat staan en een aanloopje neemt, vlieg je zo via die paarse schans omhoog in die bak met foam. Dat is cool! Als je er goed opstaat kom je in het blad van Amphion, of word je fotomodel.”
Bouwen aan een gevarieerD prograMMa
Twee meiden leunen met een colaatje tegen de bar. Er vormt zich een kringetje om hen heen van jongens die bekaf komen uithijgen na een rondje crossbaan. Daan: “Hoewel onze activiteiten op dit moment misschien wat meer op jongens zijn gericht, komen er ook veel meiden op af. We willen ons aanbod wel wat breder gaan ontwikkelen. We begonnen zonder programma, de huiskamer met spelletjes was gewoon open. We merken dat ons programma nu echt is gevormd door de behoefte van de jongeren. We willen het aantrekkelijk voor ze maken, dus luisteren we echt. We gaan bijvoorbeeld op onze binnenplaats aan Hofstraat 2 met hout werken en meubels maken.” Kees: “Nu we gefuseerd zijn met onder andere de Muziekschool, zijn we aan het nadenken over de muziekinvulling. Het lijkt ons bijvoorbeeld hartstikke tof om jamsessies met instrumenten te gaan organiseren. Na de zomer starten we met Pro Players: jongeren zichtbaar maken die de neiging hebben zich te isoleren door bijvoorbeeld veel te gamen. We willen die online community samen laten komen en ze samenbrengen met e-sporters: echte pro’s. En zo bedenken we maar door.”
Ook Ghijs de Bruijn is cultuurcoach bij JC. Om in contact te komen met jongeren, echt naar ze te luisteren en te stimuleren, pakt hij in het najaar het contact op met middelbare scholen. Kees: “De bedoeling is dat jongeren bij ons komen met een idee dat ze iets willen organiseren. Een gloednieuw product? Geld ophalen voor een goed doel? Een album opnemen? Dat kunnen wij dan weer faciliteren. We willen scholen meer verbinden met JC. Als naschoolse activiteit bijvoorbeeld. Dit is nog volop in ontwikkeling.”
SaMenwerking MeT BuurTplein en SporTService DoeTincheM
Daan: “Mensen denken vaak dat we er alleen zijn voor een doelgroep met een rugzakje. Dat is niet zo. Als jij een jongere bent en je wil iets doen of creëren ben je welkom, of dat nou kunst is of over een schans heen vliegen.” Kees vult aan: “In coronatijd hebben we in samenwerking met Buurtplein en Sportservice Doetinchem DTC Chill opgericht. We organiseerden dagelijks buitenactiviteiten, zoals boxen, freerunning of voetbal. Dat was het enige wat nog mocht. Sportverenigingen en andere clubs waren natuurlijk allemaal gesloten. En wij mochten wel aan de gang, juist om de jeugd te mobiliseren en isolement tegen te gaan. Je merkte echt aan al die jonge gasten dat ze zo’n behoefte hebben om elkaar te ontmoeten.”
Kees: “Passies en Talenten is ook een samenwerking met Buurtplein. Dat is wél een programma voor jongeren die extra begeleiding nodig hebben. Daar komt mijn achtergrond weer van pas. Ik ben onder andere ambulant hulpverlener geweest voor jongeren die net wat minder stevig in de maatschappij staan. Bij JC heeft deze doelgroep op dinsdagavond een besloten avond en op woensdagavond komt een aantal terug om zich te mengen met andere jongeren. Maar nogmaals: we zijn er voor iedereen en willen niet teveel in hokjes denken. Lekker bezig zijn en je ontwikkelen op straat, in plaats van hangen op straat zonder ontwikkeling. In die zin hebben we ook een preventiedoel.”
“Daan, Daan! Milan was aan het fietsen en ineens valt z’n trapper eraf. Kan dat nog gemaakt worden? Daan lacht. “Ja joh, ik stuur de rekening wel naar je vader. Nee man, tuurlijk.”
