It Titular - Harga Nru 1 - Frar 2006

Page 1



Editorjal

B’˙arsitna ’l quddiem…

G˙eΩieΩ Qarrejja, Bi pjaçir kbir qeg˙din inwasslu dan lewwel Editorjal. A˙na konvinti li din ilpubblikazzjoni g˙andha tintlaqa’ tajjeb minnkom il-qarrejja, fejn ser nag˙mlu l-

IT-TITULAR

Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Santa Marija Mqabba Est. 1993 Soçjetà Santa Marija u Banda Re Ìor© V, ‘Palazz Santa Marija’, Pjazza tal-Knisja, Mqabba ÛRQ 08 - Malta Tel: 21683020 website: www.santamarija.com email: youths@santamarija.com Bord Editorjali: Carlo Sciberras Nicholas Baldacchino

Chris Schembri Baldacchino Design & Printing:

Print Right - Marsa Splash Design - Mqabba ©

Copyright, Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Santa Marija - Mqabba

almu tag˙na sabiex inwasslu messa©© Ωag˙Ωug˙ u nesponu l-potenzjal taΩΩg˙aΩag˙ li b’tant ˙ila u dedikazzjoni ja˙dmu sabiex dejjem ikabbru l-festa Titulari fir-ra˙al pittoresk tag˙na. It-Titular B’din il-pubblikazzjoni ntitolata “It-Titular It-Titular” ser inkunu qed inwasslu nformazzjoni u kitbiet interessanti fid-djar tal-familji ©ewwa l-Parroçça ta’ l-Imqabba li hija ddedikata lill-Patruna Universali Santa Marija. “It-Titular”, le˙en ©did g˙aΩ-Ωg˙aΩag˙ fi ˙dan is-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Santa Marija ser iwassal fid-djar tag˙kom, artikli varji li jolqtu l-gosti ta’ kul˙add, minn dawk dwar l-Istorja ta’ l-Imqabba u l-Ewwel Soçjetà MuΩikali fir-ra˙al tag˙na, l-arti, kitbiet Marjani u tag˙rif ie˙or. Barra minnhekk f’kull ˙ar©a ser tkunu tistg˙u tirb˙u xi premjijiet meta tie˙du sehem filkompetizzjoni dwar is-Soçjetà Santa Marija u Banda Re Ìor© V fl-istorja ta’ l-Imqabba. Wara ˙afna xog˙ol siewi li sar tul l-a˙˙ar snin mis-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Santa Marija ˙assejna l-bΩonn li nwasslu l-messa©© tag˙na b’aktar konsistenza u fuq livell aktar strutturat minn pubblikazzjonijiet o˙rajn. Wara numru ta’ attivitajiet u ˙idmiet kemm fuq baΩi Nazzjonali kif ukoll Internazzjonali mxejna pass kbir ie˙or fejn ser ikollna pubblikazzjoni ta’ l-og˙la livell hekk kif jixraq lill-Patruna tag˙na Marija Assunta. Il-Bord Editorjali f’isem is-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Santa Marija jixtieq jirringrazzja mill-qalb l-isponsers kollha li qed jg˙inuna f’din il-pubblikazzjoni, l-artikolisti kollha u lil dawk kollha li b’xi mod jew ie˙or g˙enuna f’din il-pubblikazzjoni. Minn hawnhekk nixtiequ nawguraw l-isba˙ xewqat lill-qarrejja tag˙na u nΩommu lbibien miftu˙in g˙al kull su©©eriment.

1


Il-Kelma tal-President Carlo Sciberras - President Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Huwa ta’ pjaçir kbir g˙alija b˙ala President tas-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ li naqsam mag˙kom dawn il-˙sibijiet tieg˙i fl-ewwel ˙ar©a ta’ din ilpubblikazzjoni, liema pubblikazzjoni ser tkun wa˙da regolari sabiex il-le˙en Ωg˙aΩug˙ li t˙addan is-Soçjetà tag˙na jasal g˙andkom iΩ-Ωg˙aΩag˙, partitarji u ammiraturi ta’ din l-ewwel Soçjetà MuΩikali fl-Imqabba. Tajjeb li qabel kollox nag˙tu ˙arsa lejn il-festa li g˙addiet, fejn g˙al darb’ o˙ra kellna festa ndimentikabbli fejn kull ferg˙a fi ˙dan is-Soçjetà kienet impenjata sabiex intla˙qu livelli eççellenti f’kull aspett li jirrigwardja lfesta. Nista’ ng˙id li b˙ala Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ er©ajna konna minn ta’ quddiem fil-briju nnovattiv u florganiΩΩar tal-marçi. Dan jixduh lispettakli uniçi ta’ briju tul il-©img˙a kollha speçjalment fil-març ta’ l-a˙˙ar Tridu, fejn ˙ri©na bl-unuri kollha g˙alkemm kien hemm min prova akkost ta’ kollox ifixkel dawn iççelebrazzjonijiet hekk kbar. Óri©na wkoll bl-idea li nag˙tu bidu g˙allSkambju Kulturali propju fil-©img˙a tal-Festa li ming˙ajr dubju kien ta’ suççess kbir fejn wara diversi xhur ta’ ˙idma ntensiva, rnexxielna nimplimentaw pro©ett mill-Programm YOUTH ta’ l- Unjoni Ewropea. Fil-fatt kellna fostna Ω-Ûg˙aΩag˙ ta’ lAssociazzioni Cristiane Lavoratori Italiani (ACLI) circolo Ciro’ ta’ l-Italja. Ming˙ajr ebda dubju s-sena 2005 ser titnaqqax b’ittri tad-deheb fl-istorja tas-Soçjetà u ta’ l-Imqabba. Ma’ kienx biΩΩejjed li niççelebraw il-festa Titulari

2

ta’ l-Imqabba u nfakkru anniversarji mportanti fosthom is60 sena mit-twaqqif ta’ l-ewwel formazzjoni muΩikali ©ewwa l-Imqabba u g˙eluq is-seba’ anniversarju mir-reb˙ ta’ l-unur uniku Les Etoiles d’Or du Jumellage, le altru minn hekk! Sewwa sew f’Novembru sirna l-ewwel banda Mqabbija li qatt daqqet it-Teatru Manoel. Fl-istess xahar l- G˙aqda tanNar tag˙na intg˙aΩlet sabiex tag˙mel spettaklu pirotekniku sinkronizzat malmuΩika waqt iç-çena uffiççjali mog˙tija mir-Re©ina EliΩabetta II lill-mexxejja tal- Commonwealth . Kull Imqabbi g˙andu g˙alfejn ikun kburi b’dak kollu miksub mis-Soçjetà tag˙na. Bilg˙ajnuna ta’ Ommna Marija, is-sena 2006 g˙andha tkun sena o˙ra ta’ ˙idma g˙as-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ u lferg˙at kollha fi ˙dan is-Soçjetà fejn ilkoll flimkien ser inkomplu nkabbru l- presti©ju tal-festa Titulari u isem irra˙al g˙aΩiΩ tag˙na l-Imqabba. Tajjeb li l-appell a˙˙ari tieg˙i jkun sabiex tkomplu tipparteçipaw bi ˙©arkhom fl-attivitajiet li torganizza s-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙, Ωgur li tkunu qeg˙din tag˙tu l-kontribut siewi tag˙kom! Nie˙u l-opportunità sabiex nirringrazzja lil kull min huwa nvolut f’din il-pubblikazzjoni u lin-negozji kollha li g˙o©obhom jirriklamaw mag˙na f’din il-˙ar©a. Jalla nibqg˙u sejrin hekk b’Ommna Marija b˙ala lqofol ta’ ˙idmietna.


Messa;; mill-Ministru Responsabbli mi]-}g[a]ag[ L-Onorevoli Dr. Louis Galea, Ministru ta’ l-Edukazzjoni, Ûg˙aΩag˙ u Xog˙ol L-ewwelnett nixtieq nibda biex nifra˙ lill-Kumitat tas-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Santa Marija talli ˙adu din l-inizjattivà u komplew bil-˙idma fejjieda tag˙hom fost iΩ-Ωg˙aΩag˙ tag˙na b’risq s-Soçjetà Santa Marija u r-ra˙al g˙aΩiΩ ta’ l-Imqabba. Il-kumitati taΩ-Ωg˙aΩag˙ donnhom qeg˙din isiru regola g˙all-festi flir˙ula Maltin u G˙awdxin. Permezz ta’ dawn l-g˙aqdiet, iΩ-Ωg˙aΩag˙ qed ikomplu jsa˙˙u il-kultura talkomunità u jag˙tu kontribut edukattiv lis-soçjetà n©enerali. Dan g˙aliex permezz tag˙hom ilkomunità ting˙aqad f’ambjent soçjali, kulturali u reli©juΩ biex infissru min a˙na u f’hiex nemmnu. Huwa ta’ importanza kbira li ΩΩg˙aΩag˙ tag˙na nag˙tuhom çans sabiex jesprimu ru˙hom mhux biss fejn tid˙ol il-krejattività tag˙na fl-

armar, fil-bnadar, fid-dawl, filkaΩini, iΩda wkoll li ΩΩg˙aΩag˙ ikollhom punt ta’ referenza fissoçjetà tag˙hom permezz ta’ dawn l-g˙aqdiet. Nappella biex fiΩ-Ωmien tal-festi ma n˙allux li l-fanatiΩmu jag˙mel ˙sara u g˙andna na˙dmu biex ng˙ollu llivell biex b’hekk nuru li a˙na poplu li n˙obbu niççelebraw u nifir˙u flimkien. Fuq kollox l-g˙aqdiet talfesti u l-baned ipprovdew spazju g˙al eluf ta’ Ωg˙aΩag˙, kif ukoll ir©iel u nisa biex evitaw it-tentazzjonijiet u taw kontribut poΩittiv f’˙ajjithom g˙all-©id ta’ l-g˙aqda u tal-komunità. Komplu sejrin hekk.

Irreklama Irreklama l-prodotti l-prodotti u u s-servizzi s-servizzi tieg[ek tieg[ek fuq fuq ‘IT-TITULAR’!! ‘IT-TITULAR’!! B’/irkolazzjoni B’/irkolazzjoni ta’ ta’ aktar aktar min min 4,000 4,000 kopja kopja b’medja b’medja ta’ ta’ 33 persuni persuni f’kull f’kull familja… familja… ...il-vu/i ...il-vu/i tieg[ek tieg[ek tinstema tinstema ]gur!! ]gur!! G[al G[al reklamar reklamar effettiv effettiv uu b’rati b’rati mill-aktar mill-aktar vanta;;ju]i vanta;;ju]i ?emplulna ?emplulna fuq fuq 9982 9982 5738 5738 -- 9989 9989 6164 6164

3


Pitturi ta’ l-Assunta Madwarna (1) Il-Pittura Il-kwadru ta’ l-Assunta li jinsab fl-aktar post prominenti fil-knisja parrokkjali tar-ra˙al ©ar tag˙na, il-Qrendi, tpitter mill-pittur famuΩ Malti ÌuΩeppi Calì fl-1917. Calì jΩomm ma’ l-istil tradizzjonali ta’ Marija tiela’ s-sema b’dirg˙ajha miftu˙in, imdawra blan©li u bl-appostli j˙arsu lejn il-qabar vojt fin-na˙a t’isfel. Marija tidher b˙ala l-figura çentrali u dominanti – hija taqsam ilkwadru fi tnejn: minn saqajha ’il fuq jirrapreΩenta l-Ìenna, minn ri©lejha ’l isfel jirrapreΩenta l-art. Marija hija mdawra b’g˙add ta’ an©li: tnejn minnhom kbar u diversi Ωg˙ar. Interessanti l-fatt li l-ebda an©lu ma jidher qieg˙ed imiss il-figura talMadonna. Jidher li Calì ma tax kaΩ it-tag˙lim li Marija ttellg˙et fis-sema, mhux telg˙et wa˙edha! Il-˙arsa ta’ Marija hija lejn issmewwiet, qisha di©à qed tara l-glorja li hemm tistennieha. Fil-parti t’isfel jidher il-

4


qabar, vojt u bil-loΩor imgerfxin, imdawwar mill-appostli, lkoll ˙lief wie˙ed i˙arsu ’l fuq lejn din id-dehra ta’ l-g˙a©eb. Hemm ukoll an©lu qieg˙ed ipo©©i ferg˙a tal-©ilju, simbolu tal-purità ta’ Marija, fuq ilqabar. Ma©enb il-qabar tidher qed tikber warda – allegorija tal-˙ajja li qed tikber fil-post fejn issaltan ilmewt. Óa©a ta’ l-iskantament dal-kwadru kien ordnat g˙and Calì mill-Imqabbin u kellu jie˙u post il-kwadru ta’ Filippo Venuti li bil-kemm kellu 20 sena. Meta Calì talab £40 g˙alih, missirijietna dehrilhom li kien qed jitlob wisq u m’aççettawx. Fil-pront da˙al Dun Fran©isk Bugeja, saçerdot mill-Qrendi u ˙allas g˙alih hu. B’hekk dal-kapulavur, l-a˙˙ar xog˙ol importanti ta’ Calì u l-a˙˙ar kwadru titulari mpitter minnu, sab ru˙u jΩejjen il-knisja tal-Qrendi flok it-titular l-antik ta’ Rokku Buhagiar! Il-Pittur Giuseppe Calì twieled lejliet Santa Marija fl-1846 fil-Belt Valletta. Nannuh Antonio u zijuh Beniamino kienu pitturi wkoll; probabilment wiret ittalent artistiku tieg˙u minn g˙andhom. Meta beda juri l-kapaçità tieg˙u fit-tpin©ija, intbag˙at jistudja Napli, fejn ma qabilx mar-ri©idità ta’ l-iskola fejn kien jitg˙allem u n©ibed aktar lejn l-istil tal-pittur Taljan

Domenico Morelli. B’kollox g˙amel madwar 600 xog˙ol, li naturalment ivarjaw fil-kwalità. L-ewwel pittura li g˙amel g˙all-pubbliku kienet il-Madonna tar- RuΩarju li tinsab fisSantwarju ta’ l-Assunta fil-Mosta. Probabilment l-aqwa xog˙ol tieg˙u huwa l-Mewt ta’ Dragut ta’ l-1867. Miet fl-1 ta’ Marzu 1930. Il-Knisja Il-Qrendi sar parroçça fl-1618 meta nqata’ mill-konfini taΩ-Ûurrieq. Din iddata tidher miktuba fil-faççata talknisja fuq il-bieb. Il-knisja preΩenti, mibnija f’forma ta’ salib Latin inbdiet fl-1685 fi Ωmien ir-raba’ kappillan, Dun Domenico Formosa. Fiha g˙axar artali: il-ma©©ur, talkor, erbg˙a fil-kappelluni u erbg˙a fil-korsija. Fiha nsibu ˙afna xog˙ol sabi˙ ta’ skultura fil-©ebla, imΩejjen b’Ωebg˙a kulurita u b’induratura. Fissagristija hemm Ωew© kwadri o˙ra li juru l-Assunzjoni: it-titular l-antik ta’ Rokku Buhagiar, u pittura aktar antika li setg˙et kienet it-titular tal-knisja prinçipali tal-Qrendi meta din saret parroçça. F’dil-knisja nsibu mwaqqfa erba’ fratellanzi: tal-Madonna tarRuΩarju, tas-Sagrament, tal-Madonna taç-Çintura u tal-Madonna ta’ Lourdes. F’dil-knisja jsiru diversi festi, li l-akbar tnejn fosthom, peress li jsiru anke b’çerta pompa esterna, huma lfesta titulari ta’ Santa Marija u l-festa tal-Madonna ta’ Lourdes.

L-10 anniversarju mill-introduzzjoni tas-sit eletroniklu

www.santamarija.com 1996 – 2006 l-ewwel Soçjetà MuΩikali fl-Imqabba li da˙let fid-dinja ta’ l-informatika.

5


Victor’s Take Away Bar, Restaurant, Cafeteria

Specialising in Fresh Fish, Maltese Food & Parties Dun ÌuΩepp Zammit Str., Ûurrieq - Tel: 2164 1033 - Mob: 9947 4249 (Next to Bus Terminus and near the Ûurrieq School) Noffru servizz lill-kaΩini f’dak li hu kiri ta’ platti, kikkri, frieket, skieken eçç… Inbid Home Made bi prezz speçjali g˙al BBQs u attivitajiet o˙ra. (Fliexken jew Ìarar)

G[al kull xog[ol ta’ tibjid, tik[il u madum Roderick & Silvio Frendo Joffru wkoll high-up service “Silvkate”, De Mello Street, Ûurrieq Roderick Mobile: 9949 8429 - Silvio Mobile: 9946 4742

6


Arti Letterarja… Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Santa Marija, l-Imqabba - 12-il sena mwaqqfa Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Santa Marija Hawn fl-Imqabba tassew mag˙rufin G˙ax ˙idmiethom hi ˙afna qawwija Id f’id ja˙dmu u qatt mifrudin. Tnax-il sena ta’ ˙idma bla heda Illi tulhom ˙admu qatih U Ωgur frotthom kien ˙afna ta’ fejda I˙arbiku bil-fer˙ bla mistrie˙. Dawn iΩ-Ωg˙aΩag˙ il-ward ta’ l-Imqabba Kollhom fwie˙a u ©miel imΩejnin G˙ax Ωgur qalbhom mimlija fl-im˙abba G˙al ˙idmiethom dawn ˙afna mfa˙˙rin. B’kura©© qawwi ta’ Ωg˙aΩag˙ li huma B’rieda soda daqs dik ta’ l-azzar G˙alhekk huma jgawdu kull stima Mill-kumitat, is-soçi u l-kbar. Nistennew lil Awissu bil-˙erqa A˙na Ω-Ωg˙aΩag˙ ferrie˙a Mqabbin G˙ax g˙alina l-Padruna Ωgur tibqa’ Dik il-©awhra li biha kburin. Dan ix-xahar l-Imqabbin ifakkarna F’dik il-festa wisq mistennija Tas-Sultana ma˙buba Padruna Dik il-kbira, Santa Marija. Trid tarahom f’dawk il-©ranet tal-festa Jie˙du ˙sieb biex jo˙or©u l-armar U iΩejnu mill-isba˙ triqatna Kul˙add jg˙in, kemm il-kbar anke Ω-Ωg˙ar.

Ma’ Santa Marija mdawwrin Hi g˙alina l-akbar attrazzjoni Ódejha n˙ossuna bil-wisq ˙enjin. Int Marija mudell ta’ ˙ajjitna A˙na Ω-Ωg˙aΩag˙ kull ˙in nersqu lejk G˙ax int l-Omm illi tiΩboq kull g˙ana Inti l-hena ta’ min ji©i ˙dejk. Inti taf O ma˙buba Marija Kemm daΩ-Ωg˙aΩag˙ g˙alik im˙e©©in U kemm ˙admu fis-skiet b’armonija Tul dawn il-©ranet, tul dawn is-snin. Bukkett ward, b’tnax-il warda noffrulek l-isba˙ ward illi sibna fil-©nien u noffruhom lil Santa Marija g˙ax g˙aliha, im˙abbitna bla tmiem. Hawn iΩ-Ωg˙aΩag˙ hekk qribek Marija Fik insibu l-g˙axqa, il-kenn Int l-Omm li bik a˙na kburija Int m’hawnx b˙alek, int t˙obbna u t˙enn. X’ma’ inkunux g˙alenija fuq tag˙na X’˙in niftakru li g˙andna din l-Omm Dejjem hemm sabiex lilna t˙addanna U fi ˙danha kull ˙in lilha ΩΩomm. Nitolbuk minn qieg˙ qalbna, Marija Ibqa’ indokra daΩ-Ωg˙aΩag˙ twajbin Dejjem g˙oΩΩhom f’dik qalbek kennija Bik Ωgur jg˙ixu, fis-sliem, mag˙qudin. Óal Qormi - Chev. Dr. Carmel Bianchi

Il-fer˙ tag˙na nΩejjnu triqitna X’dehra jie˙du kif nag˙mlu t-tiΩjin Kif jinbidel l-Imqabba ra˙alna Kemm inferr˙u lil ˙utna Mqabbin. A˙na Ω-Ωg˙aΩag˙ ta’ din is-sezzjoni

Din il-poeΩija nqrat nhar l-ewwel ta’ Mejju 2005 fil-ftu˙ Uffiçjali tal-Ìimg˙a Marjana organizzata mis-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ fl-Isptar il-Qadim, bejn l-1 u s-7 ta’ Mejju.

7



Programm ta’ attivitajiet Frar - Marzu 2006 25 ta’ Frar 2006 2006: 10.00am Playstation Tournament bil-log˙ba ISS Pro Evolution 5 ©ewwa l-KaΩin, diversi premjijiet g˙ar-rebbie˙a. 5 ta’ Marzu 2006 2006: 9.30am Sparatura fuq il-Plattini f’Victoria Shooting Range il-Óandaq. 12 ta’ Marzu 2006 2006: 12.30pm Ikla kbira g˙as-soçi u partitarji kollha ©ewwa l-Strawberry Grove f’Bu©ibba. Kul˙add mistieden. 18 ta’ Marzu 2006 2006: 8.30am Nardu Farrugia Cup – One day 5 a side football tournament fl-Imqabba FC Syntetic Pitch. 6.00pm – Quddiesa b’sufragju g˙ar-ru˙ Leonard Farrugia, ex-President tas-Soçjetà u ex-assistent surmast tal-Banda Re Ìor© V. 25 ta’ Marzu 2006 2006: 8.30am Donazzjoni tad-Demm mill-membri, soçi u partitarji permezz tal-Blood Donation Mobile Unit quddiem il-KaΩin. Nappellaw lil kul˙add sabiex jag˙ti d-demm. 7.30pm Programm strumentali mill-Banda Re Ìor© V b’tifkira ta’ l-8 anniversarju mir-reb˙ ta’ l-Unru Les Etoiles d’Or du Jumelage u l-10 sena mill-mewt tal-mibki Leonard Farrugia ©ewwa s-Sala Prinçipali tal-KaΩin.

Ipparteçipa bi ˙©arek f’kull attività li torganizza s-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Santa Marija… .. …Grazzi ta’ l-appogg!! Keychains u Platti tal-Vara Titulari ta’ Santa Marija… issa g˙all-bejg˙ mill-Bar tal-KaΩin jew çemplu 99825738 edizzjoni limitata.. t˙allux g˙all-a˙˙ar! Trid ikollok tifkira sabi˙a u dejjiema tal-Festa Titulari 2005? Akkwista DVD / VHS tal-Festa 2005 ...rigal uniku g˙all-qrabatna msiefrin! G˙al aktar informazzjoni çemplulna jew ibg˙atu sms fuq 99825738.

9


Nar u Mu]ika… Ronald Zammit, Koordinatur Nar Sinkronizzati mal-muΩika Óafna huma li jaffaxxinaw ru˙hom b’din l-arti, arti li ©©ieg˙elek ta˙seb u tg˙id; Imma dawn kif jag¨˙mluhom? jew; Kif jista’ jkun li tin˙oloq din il-koordinazzjoni kollha? Din hija lArti Piroteknika, arti li sSoçjetà tag˙na t˙addan b’g˙oΩΩa kbira permezz ta’ l-G˙aqda tan-Nar Santa Marija. Nistg˙u ng˙idu ming˙ajr fta˙ir li din lG˙aqda tat bidu g˙all-evoluzzjoni s˙i˙a fil-qasam pirotekniku Malti, fejn minn log˙ob tan-nar ma˙ruq b’mod tradizzjonali issa wasalna fi stadju fejn g˙aqqadna l-arti piroteknika ma’ l-arti muΩikali b’riΩultat ta’ spettakli uniçi li la˙qu livelli Internazzjonali. Dan biex ma’ nsemmux li ˙afna mil-log˙ob tannar li mdorrijin naraw fil-festi Maltin ©ie ori©inat mill-istess G˙aqda tul issnin.

L-G˙aqda tan-Nar Santa Marija ta’ l-Imqabba hija meqjusa b˙ala lpijuniera ewlenija g˙all-spettakli ta’ log˙ob tan-nar sinkronizzat malmuΩika f’pajjiΩna. Jekk in˙arsu lura lejn is-sena 1997, jispikka l-fatt li konna l-ewwel G˙aqda tan-Nar f’Malta li qatt tellg˙et spettaklu pirotekniku sinkronizzat malmuΩika. Ilum il-©urnata nista’ ng˙id li ntla˙qu livelli eççellenti ta’ korjografija, frott l-g˙aqda u l-˙idma tal-membri tag˙na stess. Il-miri ewlenin tag˙na huma li nkomplu no˙olqu u nipperfezzjonaw log˙ob tannar innovattiv bl-impenn prinçipali annwali nhar l-14 t’Awissu propju lejliet il-Festa ta’ Santa Marija Patruna ta’ lImqabba. Ta’ min jg˙id li dan l-ispettaklu ji©bed folol kbar ta’ nies fejn kull sena niksru r-

10


rekord tag˙na stess, fejn il-Festa Titulari ta’ l-Imqabba saret wa˙da mill-ikbar festi li ji©u ççelebrati f’pajjiΩna. F’Novembru li g˙adda l-istess G˙aqda ©iet mag˙Ωula sabiex ittella’ spettaklu piromuΩikali waqt iç-çena mog˙tija mir-Re©ina EliΩabetta II lirrappreΩentanti ta’ Stati fis-Summit talCommonwealth. L-G˙aqda t˙ossha privile©©ata u onorata li ntg˙aΩlet minn fost diversi g˙aqdiet o˙rajn g˙al din l-okkaΩjoni hekk storika. Ta’ min jg˙id li dan l-ispettaklu ©ie mxandar fuq stazzjonijiet televiΩivi madwar id-dinja kollha u kellna bosta kummenti sbie˙ minn diversi Kapijiet ta’ Stati, media lokali u dik Internazzjonali kif ukoll minn organizzaturi Maltin. Dan kien pass ie˙or importanti fl-istorja ta’ lG˙aqda tan-nar tag˙na. Sabiex ikollna tifkira dejjiema ta’ dan kollu ˙sibna sabiex no˙or©u g˙all-bejg˙

DVD bit-tema “2005 SHOWS” li jinkludi 50 minuta ta’ nar sinkronizzat mal-muΩika minn diversi okkaΩjonijiet li ˙adna sehem fihom fosthom il-Malta Fireworks Festival, Lejliet il-Festa ta’ l-Imqabba u l-okkaΩjoni storika tas-Summit talCommonwealth. L-Impenn li jmiss ser ikun fil-Malta International Fireworks Festival f’April li ©ej organizzat mill-Awtorità Maltija dwar it-TuriΩmu fil-Port il-Kbir. Ta’ min jg˙id li lG˙aqda tan-Nar tag˙na dejjem kienet ta’ importanza kbira sabiex dan il-Festival jikseb suççess tul issnin. Dan ser ikun g˙all-ewwel darba fuq baΩi ta’ kompetizzjoni bejn ˙ames G˙aqdiet tan-Nar, tlieta Maltin u tnejn barranin mill-Ingilterra u lPortugall. A˙na konvinti li bilg˙ajnuna u l-˙arsien ta’ Ommna Marija ser ner©g˙u ntellg˙u spettaklu ie˙or abbondanti ta’ livell g˙oli.

11


FRITRANS LTD.

64, Liesse Hill, Valletta Transport & Lifting - Tel: 21230448 Freight Forwarders - Mob: 99490332 Customs Clearance - Mob: 99497332 Tanshipment - Mob: 99443595

EXPRESS DELIVERY

Sunray Butcher 40, Church Square - Mqabba. Kwalità Superjuri ta’ la˙am frisk, ti©ie©, fniek, bajd eçç…

Tel: 21 68 36 90 MOVIE ZONE Mqabba - For a large selection of DVD Rentals, Hi-Fi, Playstation 2, Repairs and more Open Monday to Saturday 16.30 - 19.00 Saturday 10.00 - 12.00

Triq Mons A. Caruana, Mqabba - Mob: 9985 3439

12


Frott it-Talent Imqabbi… ….Il-Pedestall Artistiku ta’ l- Inkoronazzjoni

L-idea ta’ dan il-pedestall ta’ l-Inkoronazzjoni ori©inat minn Baskal Gauci iΩda mbag˙ad kienu ˙afna l-partitarji tal-KaΩin li ˙admu biex il-Óolma tieg˙u ssir realtà, wie˙ed irid isemmi lil Ìanni Ghigo li kien im˙arre© sew fuq ixxog˙ol ta’ pedestalli mill-bravu skultur, pittur u disinjatur Abraham Gatt. Ìanni Ghigo da˙al g˙al dan il-pro©ett ambizzjuΩ mg˙ejjun mill-a˙wa Innocenzo u Giuseppe Psaila. Din il-biçça armar imponenti u sabi˙a n˙admet kollha fil-kaΩin li dak iΩ-Ωmien kien f’numru 26, Pjazza tal-Knisja. Il-finanzi n©abru mill-Kumitat tas-Soçjetà ta’ dak iΩ-Ωmien permezz ta’ diversi benefatturi Mqabbin. Din l-opra verament artistika u sabi˙a ΩΩanΩnet l-ewwel darba filfesta ta’ Santa Marija tal-1923. Noti u referenzi LIA, Carmen (1960 - ) Ìrajjiet is-Soçjetà Santa Marija u l-Banda Re Ìor© V fl-Istorja ta’ l-Imqabba - Mqabba: Soçjetà Santa Marija u Banda Re Ìor© V, 1997.

13


Tag[rif Storiku… Minn Giovanni Farrugia Riçerka ta’ l-1947 Riveduta fl-1997

F’wa˙da mirriçerki li kont qieg˙ed nag˙mel sabiex ikollna tifkiriet ta’ l-g˙eΩieΩ tag˙na, sibt li xi Ωg˙aΩag˙ sa minn dejjem, flistorja ta’ lImqabba, kienu jinteressaw ru˙hom f’affarjiet ta’ kultura, b˙alma hija l-muΩika, l-iskultura fil-©ebel u ˙afna o˙rajn. Kien fl-1947 meta kelli ta˙dita ma’ Ìor© Parnis ta’ Strada San BaΩilju u tani dan it-tag˙rif. Kienu çirka l-1880 meta Ìanni Zammit (Brajnuk) kien jislef ir-remissa tag˙hom sabiex ikunu jistg˙u jiltaqg˙u xi Ωg˙aΩag˙ tal-Partit ta’ Santa Marija u jdoqqu xi strumenti u fl-istess ˙in iΩommu l-g˙aqda bejniethom. F’dik l-Epoka, il-KaΩin ta’ Santa Marija kien flok il-familja Busuttil (Ta’ Soldi) fi Triq il- Parroçça, quddiem l-G˙assa tal-Pulizija. Xi Ωg˙aΩag˙ milli semmewli kienu Karmnu Zammit (Tar-Re©ina),

14

Karmnu Farrugia (L-IngliΩ), ÌuΩeppi Zammit ( Ta’ l-G˙oli), Pawlu Farrugia (Il-Marokk) u kien hemm mag˙hom wie˙ed Schembri, li ismu ma nafuhx, li nafu huwa li ji©i minn Spiru Schembri (Ta’ Barbra). Kienu seba’ b’kollox. Fittixt ˙afna però g˙ad ma rnexxielix inkun nafhom kollha b’çertu dettal. Dawn iΩ-Ωg˙aΩag˙ kienu jdoqqu dawn l-istrumenti muΩikali: (Din ilversjoni jaqbel mag˙ha Feliç Zammit, ex-President tas-Soçjetà). Karmnu Zammit u Pawlu Farrugia bil-Kitarra, Karmnu Farrugia bil-Mandolina u ÌuΩeppi Zammit bl-Orgni tal-Óalq. Issa tajjeb li wie˙ed ikun jaf li min xi dokumenti li sibt g˙and ÌuΩeppi Zammit (Gambona) qabel dawn iΩ-


Ωg˙aΩag˙, kien hemm xi Ωg˙aΩag˙ o˙ra li forsi g˙ad xi darba nkunu nafu dwarhom… dawn Ωgur li kienu jeΩistu, infatti meta kont qieg˙ed nitkellem ma’ wie˙ed ˙abib tieg˙i mill-Isla çertu ÌuΩè De Giovanni, kien ˙adni g˙and zijuh li dak iΩΩmien kellu ’l fuq min tmenin sena. Dan kien uriena programmi tal-Festa tal-Bambina tas-sena 1872 li kien jikkonsisti f’librett ta’ erba’ pa©ni li kien jg˙id li xi Ωg˙aΩag˙ millImqabba kienu jmorru jdoqqu fuq izzuntier tal-Knisja ta’ l-Isla. Din kienet informazzjoni xotta wisq biex tag˙mel çertu riçerki! Wara diversi riçerki rnexxieli nsib li x’˙in kienu jispiççaw wie˙ed miΩΩg˙aΩag˙ kien iqassam xi santi ta’

Santa Marija ta’ l-Imqabba. Min hawn jo˙ro© il-fatt li meta jien kont g˙adni Ωg˙aΩug˙ kienu ji©u xi nies millKottonera fil-Festa ta’ Santa Marija. Fil-Pellegrina©© tas-seba’ Santa Marijiet kienu jg˙idulna li Santa Marija ta’ l-Imqabba taqla l-Grazzji! G˙al dan il-fatt ikompli, tant li l-Kappillan ta’ dak iΩ-Ωmien Dun Lawrenz Spiteri kien sab fl-arkivji talKnisja li l-vara ta’ Santa Marija g˙andha iktar min 160 weg˙da talFidda, G˙adna ma nafux x’sar minnhom. Meta jien u l-wisq ma˙bub Dun Geraldu Mangion konna tajna bidu sabiex niktbu l-Istorja ta’ lImqabba, kien sab xi tag˙rif dwar listess weg˙diet. Bqajna nist˙arr©u biex ikollna tag˙rif iktar çar però ma sibniex…

Sparatura fuq il-Plattini Nhar il-Óadd 5 ta’ Marzu 2006 mill-10.00am ’il quddiem ©ewwa l-Victoria Shooting Range, Óandaq L-ewwel premju: Senter tal-Kaçça jew Lm50 fi flus Çemplu 9982 5738 - 9945 7162

15


Kompetizzjoni bi premju 1.F’liema sena twaqqfet l-Orkestra Santa Marija u min kien il-Fundatur tag˙ha? 2. F’liema data s-Soçjetà xtrat il-KaΩin preΩenti? 3. Xi pproklama l-Papa Piju XII fl-1950? 4. X’kienet mag˙rufa l-art li nbena fuqha l-Post tan-Nar tag˙na? 5. F’liema sena ΩΩanΩan il-Pedestall Artistiku ta’ l-Inkoronazzjoni? 6. F’liema sena u f’liema okkaΩjoni rajna g˙all-ewwel darba f’Malta spettaklu ta’ nar sinkronizzat mal-muΩika? 7. X’jisimha l-Belt fl-Italja fejn saret il-preΩentazzjoni ta’ l-unur mirbu˙ mis-Soçjetà, Les Etoiles d’Or du Jumellage? 8. F’liema sena ©iet imwaqqfa s-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Santa Marija? 9. X’kienet l-opra artistika li s-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ ΩanΩnet fil-Març tatTielet Tridu fil-Festa ta’ l-2004? 10. X’jisimha u min liema pajjiΩ ©ejja l-G˙aqda ta’ Ûg˙aΩag˙ li s-Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ tag˙na g˙andha Skambju Kulturali mag˙ha? Ibghat it-twe©ibiet tieg˙ek fuq karta separata u dettalji personali sa mhux aktar tard mill-Óadd 19 ta’ Marzu 2006 fuq: Kompetizzjoni ‘It- Titular’ Sezzjoni Ûg˙aΩag˙ Santa Marija Soçjetà Santa Marija u Banda Re Ìor© V, ‘Palazz Santa Marija’, Pjazza tal-Knisja, Mqabba ÛRQ 08 It-twe©ibiet korretti ji©u mag˙Ωula u tittella’ polza u hekk ikollna r-rebbie˙ li jixxandar fil-˙ar©a li jmiss. Il- premju g˙al din il-˙ar©a huwa DVD / VHS tal-Festa 2005.

16




Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.