70% wil regulering wietteelt

Achterban CDA, VVD en PVV voorstander teeltexperiment

Nederland klaar voor gecontroleerde hennepteelt

Door: Nicole Maalsté

Maar liefst 70% van de Nederlanders wil dat hennepteelt gereguleerd of volledig vrijgegeven wordt. Dat blijkt uit een representatief onderzoek dat Motivaction onder ruim 1500 Nederlanders uitvoerde. Het onderzoek toont bovendien aan dat de aanpak van illegale hennepkwekerijen in de ogen van veel burgers geen topprioriteit van de politie zou moeten zijn.

Het onderzoek brengt daarmee een opvallend verschil van opvattingen aan het licht tussen politieke partijen en hun achterban. Onlangs nam de Tweede Kamer met nipte meerderheid een motie van CDA-kamerlid Oskam aan om lokale experimenten met hennepteelt te verbieden. Dat betekent dat burgemeesters die experimenten met gecontroleerde teelt wilden starten hun plannen niet door kunnen zetten.

Een ruime meerderheid van de achterban van de politieke partijen die de teeltexperimenten torpedeerden, blijkt echter voorstander van deze experimenten te zijn. Maar liefst 77% van de achterban van de VVD vindt dat hennepteelt gecontroleerd dan wel volledig vrijgegeven moet worden. Hetzelfde geldt voor 65% van de CDA-achterban en 62% van de PVV-achterban.

What’s new?

Als cannabisliefhebber denk je misschien. Dit verbaast mij niks. What’s new? Verschillende peilingen onder Nederlanders lieten toch al eerder zien dat het verbod op hennepteelt nog maar weinig draagvlak heeft. Dat klopt. Maar bij die peilingen was niet altijd dui-

delijk in hoeverre het daadwerkelijk om een representatieve steekproef ging. Ook viel daaruit niet op te maken welke argumenten een rol spelen bij voor- en tegenstanders van (gecontroleerde) hennepteelt. Politici en bestuurders konden die peilingen daarom gemakkelijk naast zich neerleggen. Met het onderzoek van Motivaction kan voorgoed een einde worden gemaakt aan onduidelijkheden over het standpunt van het Nederlandse volk over deze kwestie. Het onderzoek laat klip-en-klaar zien dat Nederland klaar is voor experimenten met gecontroleerde hennepteelt.

Regulering vergroot veiligheid

De belangrijkste drie redenen die Nederlanders noemen om gecontroleerde hennepteelt te verkiezen boven een verbod is dat het de overlast van illegale kwekerijen vermindert (55%), dat hennepteelt dan niet langer interessant is voor criminele organisaties (54%) en dat dit een einde maakt aan een te-

genstrijdig beleid (37%). Dat daarmee de kwaliteit en zuiverheid van cannabis wordt gegarandeerd , vindt men minder belangrijk. Dat staat (slechts) bij eenderde van de ondervraagden (32%) in de top drie van argumenten voor gecontroleerde teelt. En dat het belastinggeld en werkgelegenheid oplevert, is voor de meeste Nederlanders al helemaal geen doorslaggevend argument om te kiezen voor gecontroleerde teelt.

Het opsporen van illegale hennepteelt is volgens de overgrote meerderheid geen kerntaak van de politie.

Geen prioriteit politie

Een en ander betekent dat de gemiddelde Nederlander er vanuit gaat dat gecontroleerde teelt tot een vermindering van criminaliteit en overlast in woonwijken leidt. Op zich is dit niet zo verwonderlijk. Politie en justitie hebben de afgelopen jaren erg hun

best gedaan om burgers er op te wijzen dat thuisteelt een belangrijke oorzaak is van woningbranden. 68% van de ondervraagde Nederlanders onderstreept dit ook. Desondanks is het opsporen van illegale hennepteelt volgens de overgrote meerderheid geen kerntaak van de politie. De top 3 van politietaken zou in de ogen van Nederlanders moeten zijn: de aanpak van geweldsdelicten (61%), kinderporno (42%) en overvallen (38%). De aanpak van hennepteelt staat op de negende plek: 5% van de Nederlanders vindt dat de politie zich hiermee het meest moet bezighouden. Dat betekent dat de aanpak

van hennepteelt in de ogen van burgers geen prioriteit heeft, in tegenstelling tot actuele doelstellingen van de Nationale Politie.

Stemkeuze

Wie nu denkt dat politici zich bij de volgende verkiezingen iets zullen gaan aantrekken van de resultaten van dit

onderzoek moet ik helaas teleurstellen. Het onderzoek maakt namelijk ook glashelder dat cannabis, coffeeshops en hennepteelt niet hoog op de agenda staan. Onderwerpen die volgens veel Nederlanders dringend om een oplossing vragen zijn gezondheidszorg (61%), werkloosheid (44%) en de economische situatie (34%). Criminaliteit staat met 25% op de vierde plaats van onderwerpen waar de overheid nodig iets aan moet doen. En als we dan inzoomen op de vormen van criminaliteit waar Nederland zich het meest druk over maakt, dan gaat het in eerste plaats om woninginbraken, vandalisme, geweldsdelicten etcetera. Illegale hennepkwekerijen en coffeeshops bungelen ergens onderaan dat lijstje. Kortom, ook al vindt de meerderheid dat de achterdeurproblematiek moet worden opgelost, de stemkeuze van Nederlanders zal daardoor niet of nauwelijks worden beïnvloed. Om te zorgen dat dit wel gebeurt, moet het cannabisvraagstuk worden gekoppeld aan een van de onderwerpen die volgens Nederland dringend om een oplossing vragen.

Attitude

Om een idee te krijgen hoe Nederland tegen coffeeshops, thuiskwekers en blowers aankijkt zijn ook daar enkele vragen over gesteld in het Motivaction-onderzoek. Daaruit blijkt dat het imago van coffeeshops niet al te best is. Veel mensen (70%) denken dat de nabijheid van coffeeshops jongeren aanzet tot cannabisconsumptie. Ook meent de helft (50%) van de ondervraagden dat coffeeshops altijd overlast veroorzaken, terwijl slechts 2% daadwerkelijk in de buurt van een coffeeshop woont. De houding ten aanzien van thuiskwekende hobbyisten en mensen die cannabis als medicijn gebruiken, is een stuk positiever. Een meerderheid (57%) van de ondervraagden vindt het kweken van maximaal vijf hennepplanten voor eigen consumptie geen probleem. En maar liefst 60% van Nederland beschouwt cannabis als een medicijn.

Opzet onderzoek

Motivaction voert veelvuldig onderzoek uit in opdracht van politieke partijen, ministeries en grote Nederlandse bedrijven. Het onderzoek dat Motivaction in opdracht van stichting Epicurus uitvoerde bestond uit twee fasen. In 2014 is gestart met een kwalitatief onderzoek om een beeld te krijgen van de kennis en attitude van Nederlanders ten aanzien van cannabis en hennepteelt. Dat onderzoek richtte zich met name op ‘zwevende kiezers’. De resultaten lieten zien dat de kennis over het huidige beleid rondom cannabis laag is. Als men op de hoogte was van het beleid, bestempelden sommigen het als ‘tegenstrijdig’ en ‘onwenselijk’, vooral vanwege de combinatie verbieden (teelt) en gedogen (verkoop). Uit het onderzoek kwamen signalen dat er draagvlak zou zijn voor gecontroleerde teelt. Daarbij zouden voornamelijk veiligheids- en gezondheidsargumenten een rol spelen. Motivaction heeft vervolgens een kwantitatief vervolgonderzoek uitgevoerd, om deze uitkomsten te kunnen toetsen. Een vragenlijst met 17 vragen is in februari 2015 uitgezet onder het StemPunt-panel van Motivaction, waar meer dan 90.000 Nederlanders lid van zijn. Voor het onderzoek is een steekproef van 1568 respondenten getrokken die representatief is voor Nederlanders in de leeftijd van 18 tot 80 jaar voor de kenmerken geslacht, leeftijd, opleidingsniveau, ‘mentality’ én stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2012.