Bijzondere hobby

Herman Wijnhoven verzamelt spullen uit De Tweede Wereldoorlog Deze collectie is mijn persoonlijke herdenking

Na 76 jaar is de interesse in De Tweede Wereldoorlog altijd nog springlevend bij jong en oud. Zo ook bij Herman Wijnhoven (65). De Groesbeker verzamelt al vanaf zijn tiende jaar spullen uit de laatste wereldoorlog. We stellen hem, zijn passie en zijn prachtige collectie graag aan u voor.

Wroeten in de grond

Herman: “Ik had als jochie al veel belangstelling voor de militairen die hier tijdens de oorlog in de regio gevochten hebben, gesneuveld zijn of gewond zijn geraakt. Daarom begon ik op tienjarige leeftijd met het verzamelen van spullen uit de Tweede Wereldoorlog. Van helmen tot uniformen, van onderdelen van vliegtuigen tot emblemen. Ik ben geboren op de Wylerbaan, een plek waar tijdens Market Garden flink gevochten is. Later woonden we in een noodwoning op De Galgenhei. Via de Siep en de Kamp liep ik vaak naar oma op de Wylerbaan. Ik zat altijd te wroeten in de grond, op zoek naar spannende vondsten.

Na het rooien van de aardappelen of het omploegen van de akkers gooiden boeren van alles aan de rand van het veld. En dat was ‘kaasje’ voor mij. Tussen de plantenresten en de grond vond ik granaatscherven, parachuteresten, onderdelen van zweefvliegtuigen, noem maar op. Ik nam alles dat ik kon gebruiken mee naar huis, maakte het schoon, en noteerde de gevonden voorwerpen in een schrift. Zo begon mijn collectie. Van het een kwam ander. Ik bezocht beurzen en ging de boer op om te vragen of ze bijzondere dingen hadden voor mij. Op het platteland rondom Groesbeek is immers zwaar slag geleverd, zowel tijdens Market Garden als het Rijnlandoffensief. In de loop der jaren groeide mijn verzameling uit tot een volwassen collectie.”

Een stalen frame, hout en canvas (1)

Herman heeft een bijzondere interesse voor de Amerikaanse Waco-gliders: gammele zweefvliegtuigen gevormd uit een stalen frame met canvas en hout. In deze lichtgewichten, door middel van een kabel verbonden met een motorvliegtuig, vlogen de Engelse en Amerikaanse militairen de Noordzee over. Jongens van achttien, negentien jaar overwonnen hun angst in deze toestellen, trotseerden het Duitse luchtafweergeschut aan de Nederlandse kust, en liepen onbevangen het Groesbeekse landschap in om het gevecht met de Duitsers aan te gaan. Het waren veelal boerenzonen die het avontuur zochten in een ver land. Vaak gedwongen door de slechte economie en de hoge werkloosheid in de Verenigde Staten.

Levensgevaarlijk!

Herman: “Ik sloot mij aan bij de Stichting Groesbeek Airborne Vrienden. Daardoor kreeg ik veel contacten, zeker ook met veteranen. Hun verhalen intrigeerden mij. Die mannen maakten vreselijke dingen mee en hebben dappere acties uitgevoerd. Bijvoorbeeld tijdens de nightpatrols als ze met twee of drie man gingen verkennen waar de vijandelijke linies lagen. Levensgevaarlijk! Ik wilde iets terugdoen voor die veteranen, mijn dankbaarheid tonen. Ik wil de herinnering aan hen levend houden, we mogen niet vergeten welke offers zij brachten voor ons. Mijn verzameling en mijn werk voor de Airborne Vrienden vormen mijn persoonlijke herdenking.” Mooi verhaal Herman, helder. Laten we jouw collectie dan maar eens gaan bekijken.

Die schedel kwam zo uit de berg grond rollen.

Paspop met originele outfit (2)

“In de loop der jaren heb ik kleding en andere materialen verzameld die origineel gedragen zijn tijdens Operatie Market Garden in en om Groesbeek. Dat is uniek. De pop op de foto draagt een volledige outfit. Lange tijd ontbrak de reserveparachute, maar die heb ik onlangs geschonken gekregen van de familie Van Lin uit Overasselt.”

Jas van generaal James M. Gavin (3)

“Generaal Gavin van de 82e luchtlandingsdivisie leidde de operaties rond Market Garden in Groesbeek en Nijmegen. Na de oorlog droeg Gavin deze jas tijdens een ereluchtlanding met het 505e regiment. Voor mij heeft deze jas veel gevoelswaarde. Gavins oudste dochter Barbara is bij mij op bezoek geweest en schonk mij deze jas.”

Grafkruis: Van Molenhoek naar Margraten (4)

“In Molenhoek is nog tijdens de oorlog een tijdelijke Amerikaanse begraafplaats ingericht. Ik ben in het bezit van het enige, houten kruis dat overgebleven is van die plek.

Het kwam van het graf van de Amerikaanse piloot James M. Hansen. Hij ligt nu op de Amerikaanse begraafplaats Margraten waar achtduizend militairen begraven zijn. Ik kwam onlangs in contact met de mensen van Margraten. Ze gaan daar een nieuw infocenter bouwen en vroegen mij of het kruis daar in een vitrine tentoongesteld mocht worden. Ik heb besloten het kruis aan hen te schenken.”

Eerste Amerikaan (5)

“Luitenant G.W. Jaubert, commandant van de verkenners, was de eerste Amerikaan van de 82e luchtlandingsdivisie die tijdens Operatie Market Garden voet zette op Nederlandse bodem. In Overasselt om precies te zijn. Zijn zoons hebben mij dit jasje geschonken.”

Noodlanding levert een stuurwiel en een helm op (6)

“Tijdens Market Garden moest een Dakota C47 een noodlanding maken op het land van boer Jan Kersten, vlakbij de Hoge Horst. Ik was al in het bezit van het stuurwiel van dat vliegtuig. Later kwam de dochter van de piloot bij mij op bezoek. Ze was zo trots op onze manier van herdenken, dat ze mij de pilotenhelm van haar vader geschonken heeft.”

Een bijzondere grondverwerking

“Grondverwerkingsbedrijf (en nog veel meer) Van Kesteren moest eens een lading grond ophalen in de buurt van het Duitse Wyler. De lading moest naar de Breedeweg. Tijdens het lossen kwam er ineens een schedel uit die berg grond rollen. Plus lichaamsdelen, militaire benodigdheden, een helm en een laars. Het bleek om een Duitse soldaat te gaan. Pastoor Thuring bewaarde de resten, maar na een jaar van veel overleg met officiële instanties, was er nog steeds geen mogelijkheid de soldaat te begraven. Uiteindelijk hebben Thuring en de pastoor van Kranenburg samen met de Airborne Vrienden een uitvaart voor hem gehouden in de kerk van Kranenburg. Hij is begraven vlakbij de kerk. Een monument aldaar herinnert nog aan hem. Wat was dat indrukwekkend om die onbekende Duitse soldaat de laatste eer te bewijzen!”

Tedeschi landde in een boom (7)

“Ik heb in de loop van de jaren heel veel veteranen, die hier gevochten hebben ontmoet. Bijna allemaal zijn ze bij mij thuis geweest en ze hebben hun handtekening op deze deur gezet. Richard Tedeschi was de eerste. Ik heb hem op een bijzondere manier leren kennen. Toen in 1987 het Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944-1945 geopend werd door Prins Bernhard, sprong Tedeschi met zijn parachute naar beneden. Bij zich droeg hij de sleutel waarmee het museum geopend zou worden. Hij landde echter in een boom en moest er met ladders uitgehaald worden. Een vernederende ervaring voor een paratrooper. Ik zat bij de EHBO en deed een medische check. Dat resulteerde in een hechte band met hem, een band die jarenlang bestond. Die vriendschappen met militaire veteranen die hier in de regio gevochten hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben mij altijd goed gedaan. Deze mannen stelden hun leven in de waagschaal om ons te bevrijden. Ik ben blij dat ik hen zo mijn dankbaarheid daarvoor heb kunnen tonen.”

1 3

4 2