Uit liefde voor de muziek

Uit liefde voor de muziek

Het Koninklijk Concertgebouworkest

in uw testament

‘Uit liefde voor de muziek’

O

m de rijke muzikale traditie van het Koninklijk Concert­

gebouw­orkest te kunnen doorgeven aan volgende generaties,

is fondsenwerving tot zijn essentiële taken gaan behoren. Hoe zou het orkest anders zijn niet geringe ambities kunnen realiseren:

de artistieke kwaliteit waarborgen, hoogwaardige instrumenten aanschaffen, veel aandacht besteden aan educatie en jonge, De steun van de Stichting Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest

is essentieel voor de toekomst van een van de beste orkesten ter wereld.

De Stichting Donateurs verwerft daartoe hoogwaardige instrumenten voor orkestleden, ondersteunt jonge muziektalenten, zorgt voor

de ontwikkeling van nieuw publiek en legt een financiële reserve aan.

Tegelijk werkt de Stichting Donateurs met alle schenkers aan het vergroten van de internationale kring van orkestambassadeurs, zodat het roemrijke orkest wereldwijd vele muziekliefhebbers in vervoering kan brengen. Nu én later.

Stichting Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest

getalenteerde musici de kans bieden om als lid van de Academie van het Koninklijk Concertgebouworkest een jaar lang mee te spelen

met ervaren collega’s. En niet in de laatste plaats de mogelijkheid

houden ‘s werelds beste dirigenten en solisten aan zich te binden.

Een zeker even belangrijke motivatie om uw financiële steun te vragen, is dat wij de magische ervaringen en talrijke

geluksmomenten die zovelen van u door de jaren heen dankzij ons orkest hebben beleefd, ook graag zouden gunnen aan een nieuwe

generatie. Opdat die generatie ons prachtige orkest in de toekomst kan blijven ontmoeten.

donateurs@concertgebouworkest.nl

Graag zouden wij u daarom willen vragen uw betrokkenheid bij

tel 020 305 1010

verzilveren. Door het bijvoorbeeld op te nemen in uw testament.

Jacob Obrechtstraat 51 | 1071 KJ Amsterdam rekeningnummer nl10abna0446758906

het Koninklijk Concertgebouworkest op een bijzondere manier te Voor u, als overtuigd muziekliefhebber, is dat immers de

bevestiging van een vaak levenslange, hechte band met ons orkest.

Ik zou dat graag van harte aanbevelen.

Jan Raes

Uit liefde voor de muziek.

Algemeen directeur Koninklijk Concertgebouworkest

1

Het wonder van de traditie Willem Mengelberg 1895-1945 Willem Kes

D

e eerste musicus die in 1888 belast werd met de vorming van een orkest voor het net gereed gekomen Concert-Gebouw

was Willem Kes. Als orkestdirecteur kreeg hij de opdracht ‘niet

1888-1895

alleen klassieke werken, maar de meest gevarieerde programma’s te dirigeren.’ Hij slaagde er op korte termijn in een orkest van 65,

voornamelijk Nederlandse musici samen te stellen, met wie hij op 3 november zijn eerste Philharmonisch Concert gaf.

Tot 1895 zou hij zijn orkest met strenge hand blijven leiden,

zodat hij zijn opvolger, Willem Mengelberg, een voortreffelijk

getraind ensemble kon overdragen. Het Concertgebouworkest had een herkenbare identiteit gekregen, een muzikale traditie was Eduard van Beinum

Bernard Haitink

1945-1959

1961-1988

geboren. Na Mengelberg hebben Eduard van Beinum, Bernard

Haitink, Riccardo Chailly en Mariss Jansons ieder op eigen wijze hun stempel op het inmiddels koninklijke orkest gedrukt. Wat zij gemeen hadden is een groot respect voor de traditie en de

unieke kwaliteit van het orkest. Aan de huidige chef-dirigent

Daniele Gatti de eervolle taak het wonder van de traditie in stand te houden. Kort voor zijn aantreden zei hij in een interview in

Preludium: ‘Ik voel me hier comfortabel: op het professionele vlak

doordat ik met een van de beste orkesten ter wereld mag werken,

op menselijk gebied doordat ik me door de musici en alle mensen rondom het orkest gewaardeerd voel.’ De traditie lijkt bij hem in goede handen.

Mariss Jansons 2004-2015 Riccardo Chailly 1988-2004

Daniele Gatti

2

2016-heden

3

Een onverwachte erfenis

E

en nalatenschap kan soms heel verrassend zijn’, vertelt Hanna Philips van de Stichting Donateurs Koninklijk

Concertgebouworkest. ‘Dat bleek toen een notaris ons berichtte dat mevrouw dr. De Booij een royaal bedrag aan ons orkest

had nagelaten. Een onverwachte verrassing, waarvan we de

‘Traditie is het doorgeven van het vuur’ Gustav Mahler

achtergrond pas begrepen toen we de dagboeken van haar vader,

Hendrik de Booij, onder ogen kregen. In de periode 1904-1938, toen orkest en gebouw nog één organisatie waren, bleek hij de eerste

administrateur en later bestuurslid van het Concertgebouw te zijn geweest. In de dagboeken lazen wij dat hij grootheden als Gustav Mahler, Alphons Diepenbrock, Serge Rachmaninoff en Willem Mengelberg nog had gekend. Een welkom geschenk uit een roemrijk verleden.’

Foto door Hendrik de Booij genomen

tijdens een wandeling langs de toenmalige Zuiderzee, dichtbij Valkeveen in 1906.

Staand v.l.n.r. Alphons Diepenbrock,

Gustav Mahler, Willem Mengelberg,

zittend v.l.n.r Tilly Mengelberg-Wübbe, Hilda de Booij-Boissevain,

Nella Hissink-Boissevain en

Marie Boissevain-Pijnappel.

4

5

Muziek in uw testament

D

e vraag waarom het Concertgebouworkest het waard is in een testament te worden opgenomen, wordt door chef-dirigent

Daniele Gatti overtuigend beantwoord:

‘Het Koninklijk Concertgebouworkest is een van de belangrijkste podiumkunstenorganisaties en moet beschouwd worden als

werelderfgoed. Het Concertgebouworkest heeft tot doel het leven van mensen te verrijken met orkestuitvoeringen van de hoogste standaard, zowel in binnen- als buitenland. Uw steun is hierbij

van groot belang. Samen hebben we de verantwoordelijkheid om

ons in te zetten voor het behoud van de artistieke kwaliteit van het orkest en ervoor te zorgen dat we klaar zijn voor de toekomst.’

Voormalig chef-dirigent Mariss Jansons heeft evenmin weinig moeite een antwoord op deze vraag te formuleren:

‘Het Koninklijk Concertgebouworkest is een van de beste

orkesten ter wereld en een kostbare schat voor de Nederlandse

cultuur, zoals Rembrandt en Van Gogh dat zijn. We moeten de

verantwoordelijke politici, maar ook particuliere donateurs dan

ook blijven overtuigen van het grote nationale en internationale belang van dit orkest.’

Ook de onlangs aangetreden solohoboïst Ivan Podyomov, die al

eerder bij het Concertgebouworkest remplaceerde, begreep al snel wat het orkest uniek maakt.

Hoboïst Ivan Podyomov en fluitist Kersten McCall tijdens de wereldpremière van het Tromboneconcert van James MacMillan (april 2017).

6

‘Ik voelde meteen hoe soepel dit orkest reageert op zelfs de kleinste veranderingen. Die flexibiliteit is zeldzaam in de orkestwereld.’

7

Waarvoor en voor wie?

M

ocht u besluiten het orkest in uw testament op te nemen

dan draagt u bij aan een aantal belangrijke doelstellingen,

zoals de aanschaf van hoogwaardige instrumenten en de

ondersteuning van jonge, talentvolle musici in hun muzikale

ontwikkeling. Ook beoogt het Concertgebouworkest schoolkinderen al jong kennis te laten maken met het orkest en klassieke muziek.

Ten slotte draagt u bij aan de realisatie van RCO House.

Instrumenten U steunt de aanschaf van hoogwaardige instrumenten, opdat de musici van dit superieure orkest hun beste prestaties kunnen

leveren. Zo kreeg de jonge Franse cellist Jérôme Fruchart dankzij de Stichting Donateurs zijn gedroomde instrument in handen.

‘Een vriend bood zijn Jean-Baptiste Vuillaume uit 1866 te koop aan en ik dacht: dit is mijn kans! Maar hoe kom ik aan zo’n

groot bedrag? Ik kreeg de cello op proef, liet hem horen aan mijn collega’s, speelde erop in de Missa solemnis van Beethoven en het

voelde heerlijk. Nu wist ik dat het orkest de mogelijkheid biedt een instrument aan te schaffen voor de musici – een privilege

dat uniek is in de wereld – en dus heb ik contact gezocht met de

Stichting Donateurs en de aanvraag ingediend.’ Met succes, want na een intensief traject ter beoordeling van klank, kwaliteit en waarde kon de cello inderdaad voor Jérôme worden verworven.

‘Experts waren van oordeel dat het instrument de prijs waard was, maar het bedrag lag boven het budget. Daarom heb ik aangeboden mede-eigenaar te worden en voor een deel van het benodigde bedrag heb ik van het orkest een renteloze lening gekregen.

Ik ontdek nog steeds nieuwe mogelijkheden van het instrument en ben er heel gelukkig mee.’

Jérôme Fruchart met de cello vervaardigd door Jean-Baptiste Vuillaume in 1866.

8

9

Natuurlijk blijven er altijd orkestleden op zoek naar het ideale

instrument waarmee ze recht doen aan de hoge kwaliteit van het orkest.

De Academie Om de rijke orkesttraditie te waarborgen krijgt een aantal jonge

talentvolle musici na een proefspel de unieke kans om als lid van de Academie van het Koninklijk Concertgebouworkest een jaar

lang mee te spelen in het orkest en door orkestleden te worden gecoacht. De ervaring van het spelen met deze voortreffelijke

musici, onder leiding van topdirigenten, is voor hun carrière

De voorgevel van RCO House

van onschatbare waarde. Veel oud-academisten werken nu bij

RCO House

Concertgebouworkest. ‘Ik geniet van de inspiratie die je krijgt van

voormalig schoolgebouw te verwerven, ontworpen door H.P.

grote orkesten. Een zevental heeft inmiddels een plek in het

Na jarenlang zoeken, kreeg het orkest in 2016 de kans om een

het spelen met honderd goede musici om je heen’, vertelt violiste

Berlage. RCO House heeft Gabriël Metsustraat 16 als adres en

Saskia Otto, een van de bevoorrechte oud-academisten. ‘Van

iedereen leer je. Als je musiceert met mensen die op zo’n hoog

niveau muziekmaken, word je zelf ook in de lift gezet. Technisch en muzikaal.’

ligt op een steenworp afstand van Het Concertgebouw. Na een

grondige verbouwing en restauratie moet het pand behalve aan noodzakelijke oefenruimtes voor musici van het orkest en de Academie, onder meer ruimte bieden aan een ensemblezaal

voor kleine concerten, lezingen en educatieve activiteiten. Ook de staf vestigt zich in het pand. Hiermee wordt voorzien in een grote behoefte: een huis waar musici zich in alle rust kunnen

voorbereiden op de vele concerten in binnen- en buitenland, waar ambities gerealiseerd kunnen worden op het gebied van educatie

en kamermuziek en waar orkest en staf een onderkomen vinden.

In RCO House komt alles samen. Het orkest hoopt het pand

in 2018, rond de viering van zijn 130ste verjaardag, te kunnen betrekken.

Orkestacademisten van het seizoen 2017-2018, achterste rij vlnr: Caspar Horsch, viool; Daniel Quiles Cascant, trombone; José Moreira, contrabas; Clément Peigné, cello.

Voorste rij vlnr: Ana Nedobora Ivanova, viool; Pedro Freire, trompet; Elisa Karen

Om deze droom te verwezenlijken is de steun van bestaande en nieuwe donateurs zeer belangrijk.

Tavenier, altviool.

10

11

Concertante uitvoering van Wagners Lohengrin door het Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Sir Mark Elder onder regie van Caecilia Thunnissen.

Familieconcerten, educatie, bijzondere projecten Om ook in de toekomst van een geïnteresseerd en betrokken

publiek verzekerd te zijn, is het belangrijk kinderen al op jonge

leeftijd vertrouwd te maken met de klank en het instrumentarium van het orkest. Tijdens de Familieconcerten krijgen ze de

mogelijkheid mee te klappen en te dansen met muziek die nieuw is voor hun jeugdige oren. Daarmee bouwen ze op een heel

natuurlijke manier aan een vertrouwde relatie met het orkest en de verschillende soorten klassieke muziek.

12

Ook heeft het orkest tot doel gemotiveerde jonge talenten, die

nog niet toe zijn aan onze orkestacademie, te stimuleren en op weg te helpen. Daarom wil het orkest talentklassen van onder meer het Conservatorium van Amsterdam uitnodigen in het

toekomstige RCO House. Hier worden ook docententrainingen en

educatieprogramma’s voor scholieren verzorgd. Ten slotte worden dankzij donaties, legaten en nalatenschappen ook bijzondere

artistieke projecten gefinancierd, zoals Mahlers Achtste symfonie,

met zijn enorme bezetting, het Requiem van Verdi en concertante opera’s als Wagners Lohengrin en Der fliegende Holländer.

13

‘We doen het voor morgen’

E

Een testament dient door een notaris te worden opgesteld. Dit

kunt u bij uw eigen notaris doen of wij kunnen u naar onze notaris verwijzen. De tenaamstelling is: Stichting Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest.

Legaat

r zijn meerdere manieren waarop het orkest in uw testament kan worden opgenomen. Zo kunt u kiezen voor een legaat, of

erfstelling via bijvoorbeeld een Fonds op Naam. Van deze laatste

mogelijkheid kunt u ook bij leven al gebruik maken. Dat hebben bij­ voorbeeld Peter van Ees en Sabine Havenstein gedaan bij de geboorte van hun eerste zoon. De revenuen uit het Familie Van Ees-Haven­

stein Fonds komen ten goede aan het endowmentfonds, opgericht om de toekomst van het Concertgebouworkest veilig te stellen.

Wilt u een deel van uw nalatenschap aan het orkest nalaten in de vorm van een legaat, dan hoeft dat niet per se om een

geldbedrag te gaan. Het kan ook een vast percentage van de waarde van de nalatenschap zijn, een kunstobject of bijvoorbeeld een

instrument. Zo spelen onze musici nog regelmatig een concert

op een cello die oud-orkestlid Truus van Tol aan het orkest heeft nagelaten.

Het orkest als erfgenaam

‘Toen onze oudste zoon geboren werd, hadden we net een

Een andere mogelijkheid is het orkest tot erfgenaam te benoemen.

ondersteunen’, vertelt Peter van Ees. ‘We dachten: wat is een

het orkest. Desgewenst kan de Stichting Donateurs optreden

oproep van Mariss Jansons gelezen om het orkest financieel te betere aanleiding dan de geboorte van ons kind? Om dat te vieren hebben we ons fonds opgericht. We doen het voor morgen.

Ik gun mijn beide kinderen de klank van het orkest.’

De naam van een dergelijk fonds kunt u zelf kiezen: die van

bijvoorbeeld een componist, een musicus of een dierbaar familielid.

Uw hele of gedeeltelijke nalatenschap komt dan ten goede aan

als executeur testamentair. De Stichting heeft inmiddels ruime

ervaring in het zorgvuldig afhandelen van nalatenschappen van verschillende muziekliefhebbers.

Fonds op Naam Tevens is het mogelijk om uw nalatenschap aan een Fonds

op Naam toe te voegen of voor een specifieke doelstelling te bestemmen.

De Stichting Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest heeft de status van Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Deze

status brengt met zich mee dat zowel over uw schenking als over

hetgeen de stichting uit uw nalatenschap verkrijgt in de vorm van De familie

Van Ees-Havenstein

14

een erfstelling of legaat, respectievelijk geen schenkingsrecht of erfbelasting verschuldigd is.

15

Kroongilde Tal van bewonderaars van het orkest lieten ons al weten het

Koninklijk Concertgebouworkest te hebben opgenomen in hun testament. Als dank voor hun loyale steun nemen wij hen op

in het Kroongilde, een gezelschap van muziekliefhebbers dat

zijn vaak levenslange relatie met het orkest bekroont met een

nalatenschap. De leden van het Kroongilde geven het muzikale erfgoed daarmee door aan volgende generaties.

Leden van het Kroongilde kunnen rekenen op:

Een jaarlijkse uitnodiging voor de generale repetitie, een concert van het Koninklijk Concertgebouworkest en/of masterclass;

De nieuwsbrief en het jaarverslag van de Stichting Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest;

Privileges die passen bij hun nalatenschap.

Advies en contact Mocht u besluiten het Koninklijk Concertgebouworkest op te

nemen in uw testament dan staan wij u graag met raad en daad terzijde. Voor een oriĂŤnterend gesprek kunt u contact opnemen met Hanna Philips via h.philips@concertgebouworkest.nl of 020 - 305 10 53.

16

bestuur

Fons van Westerloo – voorzitter

Marc Bakker, Nollie van Berge, Heleen Kersten, Jan Raes, Anita Nijboer, John van der Steen, Henk Rubingh staf

Anne Christin Erbe – Hoofd Development

Katinka Canté – Senior accountmanager private fundraising Hanna Philips – Senior relatiebeheerder particulieren notaris

Mr. R.H. Meppelink – Loyens & Loeff, Amsterdam bank

iban nl10abna0446758906, bic abnanl2a

t.n.v. Stichting Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest rsin nummer 8051.93.571

Colofon Stichting Donateurs Koninklijk Concertgebouworkest – 2017 tekst Henriëtte Posthuma de Boer / grafisch ontwerp Atelier Rene Knip en Rens Martens fotografie Mladen Pikulic, Anne Dokter, Renske Vrolijk, Marco Borggreve en Jouk Oosterhof / drukwerk Jubels