RCO Amsterdam seizoensbrochure 2018/2019

INHOUD

Abonnementenseries 2

RCO Opening Night 8

Artist in residence 10

Familieserie 26

RCO Club Night 36

Extra concerten 46

Kamermuziek 45

Familieconcerten en apps 56

Talentontwikkeling 58

Plattegrond Grote Zaal 68

Concertkalender 69

global partners of the royal concertgebouw orchestra

1

DE ABONNEMENTENSERIES

ALS ABONNEE HEEFT U VOORDEEL !

1 In één bestelling alles geregeld voor het hele seizoen

2 De mooiste stoelen

pagina 10

pagina 26

Serie A

Serie F

6 of 3 concerten

3 concerten

Actueel, Avontuurlijk, Aangrijpend

Familieserie

Symfonische muziek van de afgelopen honderd jaar

Kinderen maken samen met hun (groot)ouders kennis met

en actuele ontwikkelingen. Met wereldpremières van

de wereld van het Koninklijk Concertgebouworkest. Zoek

Michel van der Aa en Christiaan Richter en werken

het avontuur in drie aansprekende concerten met levendige

van Stravinsky, Honegger en Birtwistle.

inleidingen.

pagina 14

pagina 30

Serie Bwo - Serie Bdo

Serie H

12 of 6 concerten

3 concerten

Het Groot Symfonisch Repertoire

Horizon

In de grootste en oudste abonnementenserie van het

Avontuurlijke concerten rondom een actueel thema met

Concertgebouworkest hoort u werken van bijvoorbeeld

altijd een grensverleggende presentatie en de afsluitende

Beethoven, Brahms, Tsjaikovski, Mahler en Richard Strauss

Entrée Late Night. Met deze keer een gezongen ballet, een

onder leiding van eminente dirigenten.

muzikale theatervoorstelling in Carré en nog veel meer.

in de zaal

3 Korting ten opzichte van losse kaarten

4 Met voorrang kaarten bestellen voor extra concerten

5 Ruilservice indien u verhinderd bent meer informatie: concertgebouworkest.nl/series of 020 305 10 15 van ma-vr 09.30 - 12.30 uur.

Het Concertgebouw, 1947

2

pagina 18

pagina 34

Serie D

Serie S

8 concerten

3 concerten

De Klassiekers

Essentials

De meest geliefde klassiekers staan centraal in

Drie concerten op de vrijdag- of zaterdagavond om 21.00

de serie D. Zoals dit seizoen Bachs Johannes-Passion,

uur. Maak kennis met essentiële meesterwerken van

Mozarts Symfonie nr. 40, de Tweede symfonie van Brahms

Brahms, Tsjaikovski en Richard Strauss, op eigen wijze

en Stravinsky’s onverwoestbare ballet Petroesjka.

toegelicht door presentator Thomas Vanderveken.

pagina 22

pagina 38

Serie E

Serie Z

8 concerten

8 of 4 concerten

De Grote Maestro’s

De Matinee

Symfonische muziek komt tot leven onder leiding van

Uw zondagmiddag is waardevol besteed met solisten en

vooraanstaande dirigenten. Naast chef-dirigent Daniele

dirigenten van wereldfaam. Zij brengen voor u de prachtig-

Gatti en conductor emeritus Mariss Jansons zijn dat

ste muziek van onder anderen Mozart, Schubert, Bruckner,

Myung-Whun Chung, John Eliot Gardiner en Daniel Harding.

Britten en Andriessen .

3

ABONNEES & MUSICI aan het woord

Roland Krämer, altviool

Eindelijk spelen we in januari weer eens een stuk van Stenhammar! Hij is lang niet zo bekend als Grieg of Nielsen, maar ik vind hem een echte uitblinker.

Heel romantisch, met een heel eigen idioom.

Hans Boomsma, abonnee serie D

Eén concert is me speciaal bijgebleven: de generale repetitie voor de Kerstmatinee in 1983 met de Derde symfonie van Mahler onder Bernard Haitink. Het meest werd ik geëmotioneerd door wat de muziek teweeg­ bracht bij mijn twaalfjarige zoon. De jongen was helemaal van de kaart, en dat op deze jonge leeftijd! < Mariet Clout, abonnee serie Z

Ik ben een fervent aanhanger en genieter van klassieke muziek en kies normaal gesproken geen concerten waar moderne muziek wordt uitgevoerd. Afgelopen zondag 1 oktober 2017 heb ik echter ademloos en vol spanning genoten van de première van Bach Materia van de componist Anders Hillborg.

Marlies Telgenkamp, abonnee Essentials >

Wij hebben een abonnement op de serie Essentials en nodigen dan vrienden uit om met ons mee te gaan.

Aantrekkelijk aan de Essentials-concerten is dat je op een relaxte manier kennismaakt met klassieke muziek en dat de verhalen achter bekende werken en componisten toegankelijk verteld worden. Het is volop genieten van het orkest en de speciale sfeer.

Laurens Woudenberg, solohoorn

Een productie met Bernard Haitink die Bruckner dirigeert en Mitsuko Uchida die een pianoconcert van Mozart speelt. Wat wil je nog meer? Voor mij garandeert dat een bijzondere avond in december.

Wel interessant dat we dit keer Bruckners Zesde symfonie doen.

Die schijnt prachtig te zijn maar wordt veel minder gespeeld dan bijvoorbeeld zijn opvolgers, de symfonieën nr. 7, 8 en 9, of de voorgangers, nr. 4 en 5.

Petra van der Heide, soloharp

Na de Kerstmatinee van 2018 kan iedereen dansend naar zijn of haar kerst­diner, met het volledige ballet De notenkraker van Tsjaikovski in de oren. We kennen voornamelijk de suite met daarin de beroemde Bloemen­wals, maar er is zo veel meer te ontdekken in het hele ballet. Voor ons is het één groot ‘concert voor orkest’ en het is een weldaad voor de oren!

Wat een feest...

4

5

ERVAREN, ERUDIET, ENERGIEK

Christiaan Richter. De Familie­concerten, RCO Club Night,

luisterend oor voor nieuwe ontwikkelingen in muziek en

Essentials en de innovatieve serie Horizon trekken een

maatschappij bouwt het orkest aan een eigen repertoire

gestaag groeiend publiek van veelal jonge liefhebbers.

– actueel, en tegelijkertijd stevig verankerd in de traditie.

Daarbij hebben de musici zich altijd gesteund geweten door hun publiek. Uw liefde voor symfonische muziek is

Solisten

wat ons drijft: u houdt het orkest jong, nieuwsgierig en

Artist in residence dit seizoen is pianist Pierre-Laurent

bevlogen. Ik hoop u in het seizoen 2018/2019 dan ook te

Aimard, met wie we al ruim dertig jaar tot groot genoe-

mogen ontmoeten bij een of meer van onze concerten.

gen samenwerken. Hij komt soleren in pianoconcerten van Beethoven, Dvorˇák en Birtwistle, en werkt met orkestleden samen in enkele kamermuziek­programma’s, waaronder een RCO Club Night. Ook geeft hij een masterclass aan de leden van onze orkestacademie.

Andere solisten die we graag terug verwelkomen zijn pianisten Yefim Bronfman, Emanuel Ax en Mitsuko

Geachte muziekliefhebber,

Uchida, en violisten Janine Jansen, Leonidas Kavakos

Het 130-jarig bestaan van het Koninklijk Concertgebouw­

Vervolgens is de chef-dirigent in bijna alle abonnementen-

en Nikolai Znaider. Onder de debutanten vinden we

orkest wordt gemarkeerd door een heuglijk feit: we gaan

series aanwezig. Naast symfonieën van Mozart, Brahms,

pianiste Beatrice Rana en violiste Alina Ibragimova.

een eigen pand betrekken aan het Museumplein. Dankzij

Bruckner en Mahler dirigeert hij drie symfonische gedich-

De solisten uit eigen gelederen zijn solofluitist Kersten

genereuze bijdragen van particulieren, fondsen en bedrij-

ten van Richard Strauss. Met Daniele Gatti hernemen wij

McCall en tubaïst Perry Hoogendijk.

ven wordt het verbouwd volgens onze wensen en met veel

boven­­dien Mysteriën, dat Louis Andriessen in 2013 schreef

respect voor het ontwerp van Hendrik Petrus Berlage.

ter gelegenheid van het 125-jarig jubileum van ons orkest.

In RCO House zullen orkestleden straks repeteren en

Ook eredirigent Bernard Haitink en conductor emeritus

Urgentie

kamermuziek uitvoeren, kan het orkest zijn ambities op

Mariss Jansons staan in het nieuwe seizoen weer voor het

Het orkest zet een punt – nee, een uitroepteken – achter

het gebied van educatie en talentontwikkeling realiseren

orkest.

RCO meets Europe. Onze tournee langs alle 28 lidstaten

en heeft u de gelegenheid om ons te ontmoeten. Met een

van de Europese Unie blijkt te beantwoorden aan een

beetje geluk loopt u er zelfs onze chef-dirigent Daniele

Repertoire

Gatti tegen het lijf.

hoge mate van urgentie. Ze heeft internationaal sterk de aandacht getrokken en veel bijval gekregen. Dit najaar

Grote vocale en muziekdramatische werken trekken in

treden we in nog acht EU-staten op. Natuurlijk spelen

het seizoen 2018/19 de aandacht. Naast Bachs Johannes-

onze musici in ieder land weer één openingswerk Side by

Passion, Honeggers Jeanne d’Arc au bûcher, Weills ‘ballet

Side met leden van een lokaal jeugdorkest. Side by Side

Na twee seizoenen met Daniele Gatti mag ik concluderen

chanté’ Die sieben Todsünden en een concertante uitvoering

slaat ook buiten Europa aan: tijdens onze tournee naar

dat het een match made in heaven is. Hij is ervaren, erudiet,

van Bartóks opera Hertog Blauwbaards burcht klinken er

de Verenigde Staten in februari spelen we een werk

energiek, heeft een doordachte visie en neemt graag

twee requiems: Brittens War Requiem en de Grande messe

samen met het National Youth Orchestra of the USA.

risico’s. Dat past het Concertgebouworkest als een hand­­­­­­-

des morts van Berlioz.

Als een handschoen

schoen. Daarnaast toont hij zich uitzonderlijk betrokken en geeft hij zijn ervaring graag door aan jong talent.

Daarnaast staat er veel balletmuziek op het programma,

Luisterend orkest

waaronder de complete versies van Ravels Daphnis et Chloé,

Ondanks zijn 130 jaar wordt het Koninklijk Concert­

Tijdens RCO Opening Night op 14 september luidt het

Stravinsky’s Petroesjka en – tijdens de Kerstmatinee –

gebouw­orkest alsmaar jeugdiger. De laatste jaren is de

orkest met hem op feestelijke wijze het seizoen in.

De notenkraker van Tsjaikovski. In de bijzondere voorstelling

gemiddelde leeftijd van zowel de orkestleden als het

Te gast is de legendarische pianist Evgeny Kissin.

Dood in Venetië werkt het orkest nauw samen met

publiek aanzienlijk gedaald. Al vier seizoenen op rij stijgt

Toneelgroep Amsterdam. Compositieopdrachten zijn

het aantal jongeren onder het publiek. De aandacht voor

verleend aan de Nederlanders Michel van der Aa en

talentontwikkeling en educatie neemt toe. Met een

6

Jan Raes, algemeen directeur

7

RCO Opening Night 2015,

VAN RISICO TOT RITUEEL

onder leiding van Daniele Gatti

Bij RCO Opening Night 2018, de vierde editie van

de succesvolle jaarlijkse seizoensopening,

is de legendarische pianist Evgeny Kissin te gast.

‘Als je met je publiek een nieuw seizoen aangaat is het

en zijn er zeker nog enkele verrassingen te verwachten.

zinvol om een ritueel moment te creëren, het seizoen op

De opbrengsten van de RCO Opening Night komen steevast

feestelijke wijze te openen samen met je trouwe vrienden

ten goede aan de educatieve activiteiten van het orkest,

en partners. Een jaarlijks ijkpunt.’ Zo kondigde algemeen

die vanaf het najaar van 2018 in RCO House zullen worden

directeur Jan Raes in 2015 de eerste RCO Opening Night

uitgebreid. Zo vieren we niet alleen een nieuw seizoen,

aan, de start van wat een jaarlijkse traditie moest worden.

maar werken we tegelijkertijd aan de toekomst van de

Een traditie creëer je niet zomaar – die moet ontstaan.

symfonische muziek.

Of een dergelijk evenement, gemodelleerd naar Britse en Amerikaanse voorbeelden, in Nederland aan zou slaan?

RCO Opening Night

‘Een nieuw concept heeft tijd nodig’, zei Jan Raes. ‘Maar

vr 14 september walking dinner 18.00 uur | concert 20.15 uur

wij nemen graag risico’s!’

Daniele Gatti, dirigent Inmiddels zijn er drie succesvolle edities achter de rug.

Evgeny Kissin, piano

Goede vrienden en nieuw publiek uit binnen- en buitenland

Berlioz Ouverture ‘Le carnaval romain’

blijken heel graag het concertseizoen te openen samen met

Liszt Pianoconcert nr. 1

het orkest. Het jaarlijkse ritueel slaat aan. Tijd dus voor de

Rossini Ouverture ‘Il barbiere di Siviglia’

vierde RCO Opening Night, die plaatsvindt op 14 september

Mendelssohn Vierde symfonie, ‘Italiaanse’

2018, uiteraard weer met een stijlvol walking dinner en de

Verdi Balletmuziek uit ‘Otello’ (eerste uitvoering door

mogelijkheid de musici na afloop van het concert te

het Koninklijk Concertgebouworkest)

ontmoeten in de foyers. Chef-dirigent Daniele Gatti leidt het orkest in een programma dat zindert van de romantiek.

bestel- en prijsinformatie

Met een bijzondere gastsolist: Evgeny Kissin, zonder twijfel

Abonnementhouders kunnen tegelijk met hun

een van de grootste pianisten van onze tijd en volgens

series kaarten bestellen voor RCO Opening Night.

sommigen een levende legende. ‘Als er een wereldtop onder

Online kiest u zelf uw favoriete stoelen in de zaal:

pianisten bestaat, dan is Evgeny Kissin wel de Himalaya’,

www.concertgebouworkest.nl/openingnight18

aldus De Telegraaf. Kissin soleert in het Eerste pianoconcert van Liszt. Verder klinken de ‘Italiaanse’ symfonie van

prijs Rang 1+ € 295, Rang 1 € 195, Rang 2 € 165

Mendelssohn en werken van Berlioz, Rossini en Verdi,

inclusief walking dinner dress code: black tie

8

9

A

de a van aimard Met Pierre-Laurent Aimard als artist in residence erkent het Koninklijk Concertgebouworkest de bijzondere waarde van een langdurige en succesvolle artistieke samenwerking.

De veelzijdige pianist vertelt over zijn plannen met het orkest.

De serie A is de Franse pianist Pierre-Laurent Aimard op het

Ook voerde hij Ligeti’s iconische Pianoconcert uit, als kenner

lijf geschreven: actualiteit en avontuur staan bij hem hoog

bij uitstek, want in samenwerking met de componist had

in het vaandel, en zijn sublieme spel maakt zijn uitvoerin-

Aimard ondertussen alle pianowerken van Ligeti al op cd

gen altijd aangrijpend. Bovendien weet hij net zo goed raad

gezet.

met de drie grote B’s (Bach, Beethoven, Brahms) en andere oudere meesters. ‘Ik heb altijd muziek van álle stijlperioden willen spelen, want je leert daardoor veel over allerlei

Dialogen

ontwikkelingen in de geschiedenis van de mensheid. En dan

Aimards toegewijde focus op eigentijdse pianomuziek is

is het vanzelfsprekend om ook contact te hebben met de

uiteraard terug te vinden in zijn concerten als artist in

expressie van mijn eigen tijd.’

residence. ‘Dit is de ideale gelegenheid om Harrison Birtwistle’s Responses, dat ik drie jaar geleden in München voor het eerst uitvoerde, de Nederlandse première te

Pionier

bezorgen. De samenwerking met dit orkest zal bijdragen

Met zijn pioniersgeest bracht Aimard de afgelopen decennia

aan de bekendheid van dit geweldige stuk van een nog

het pianorepertoire van de twintigste en eenentwintigste

levende componist.’ Is Responses een uitgesproken pianis-

eeuw in kaart, en breidde het uit door vele nieuwe werken

tisch werk? ‘Nee. Birtwistle creëert zijn muziek vanuit een

in première te brengen. Daarin speelde het Koninklijk

concept van complexe polyritmiek: dát is zijn vertrekpunt,

Concertgebouworkest een belangrijke rol. ‘Het is voor mij

en niet het instrument zelf. De muziek gaat over alle

een voorrecht dat ik met het Concertgebouworkest zoveel

mogelijke manieren van wisselwerking tussen het individu

verschillende pianoconcerten heb kunnen spelen, waaron-

en het collectief, met dialogen tussen piano, afzonderlijke

der diverse Nederlandse premières.’ Aimard was voor het

orkestmusici, en het gehele orkest. Het is interessant hoe

eerst te gast bij het orkest in 1987 met een werk van Olivier

Birtwistles zorg voor duidelijkheid en transparantie is

Messiaen. In de jaren negentig soleerde hij in pianoconcer-

toegenomen, meer dan twintig jaar na zijn eerste werk

ten van Jan van Vlijmen en Béla Bartók, en in het afgelopen

voor piano en orkest, Antiphonies. Dat zie je wel vaker bij

decennium presenteerde hij nieuwe werken voor piano en

componisten in hun latere jaren, dat ze duidelijker hun

orkest van Peter Eötvös, George Benjamin en Tristan Murail.

intenties overbrengen. En dan bedoel ik absoluut niet dat Birtwistles muziek eenvoudiger is geworden. Complexiteit en helderheid kunnen samengaan.’

10

11

A

ACTUEEL AVONTUURLIJK AANGRIJPEND

Delicaat

SERIE A

Aimard studeerde aan het Parijse conservatorium bij

De carrière van Pierre-Laurent Aimard bewijst dat traditie

Yvonne Loriod, een meesterlijke pianiste die met beide

en vernieuwing elkaar niet bijten, maar bij elkaar horen.

inleiding 19.15 uur

Serie A

regulier (één rang)

Concertvrienden

voeten in de actualiteit stond. Aimard trad in haar

Dat is al vele jaren hoorbaar in de serie A, waar het

aanvang concert 20.15 uur

6 concerten

€ 265

€ 244

voetsporen als Messiaen-specialist, maar wilde ook zijn

Concertgebouworkest nauw samenwerkt met levende

3 concerten

A1 of A2

€ 140

€ 129

horizon verbreden bij een andere bijzondere pianiste en

componisten en met dirigenten die hedendaagse muziek

pedagoge: ‘Maria Curzio was een groot artieste, haar

een warm hart toedragen. Zoals Vladimir Jurowski, die

1

3 vr 18 januari

6 vr 14 juni

leraar was Arthur Schnabel. Na mijn studie bij Loriod

Birtwistles Responses combineert met Franse klassiekers

Stéphane Denève, dirigent

George Benjamin, dirigent

Vladimir Jurowski, dirigent

wilde ik graag studeren in het centrum van de piano­

van de twintigste eeuw. Of George Benjamin – hij dirigeert

Judith Chemla, spreekstem (Jeanne d’Arc)

Bejun Mehta, countertenor

traditie. Dat was geweldig, ik draag die erfenis nog steeds

het prachtige Dream of the Song voor countertenor,

Jean-Claude Drouot, spreekstem (Frère

Nederlands Kamerkoor (dames)

met me mee.’ In die context is het interessant dat Aimard

vrouwenkoor en orkest, dat hij in 2015 voor het Concert­

Dominique)

Oliver Harrison, beeld

Debussy Jeux

ook Beethovens Vijfde pianoconcert gaat spelen, én het

gebouworkest schreef. Met Stéphane Denève voert het

Adrien Gamba-Gontard, spreekstem

inleiding door Thea Derks

Birtwistle Responses (pianoconcert,

relatief onbekende Pianoconcert van Antonín Dvorˇák.

orkest Honeggers aangrijpende opera-oratorium Jeanne

Christian Gonon, spreekstem

Ravel Alborada del gracioso

Nederlandse première)

Dat werk was in de vergetelheid geraakt, tot er in 1919

d’Arc au bûcher uit. Cristian Ma ˘ celaru dirigeert onder meer

Jean-Noël Briend, tenor

Richter nieuw werk (wereldpremière)

een herziene versie verscheen van de concertpianist Vilém

het ‘gezongen ballet’ Die sieben Todsünden van Weill.

Claire de Sévigné, sopraan (La Vierge)

Soler Sol (Nederlandse première)

Kurz, die de in zijn ogen ineffectieve pianopartij verbeterd

Louter werken van Stravinsky hoort u bij de Hongaar

Christine Goerke, sopraan (Marguerite)

Benjamin Dream of the Song

had. Aimard denkt daar anders over: ‘Ik speel de versie van

Iván Fischer. Diens landgenoot Peter Eötvös, in 2017 nog

Judit Kutasi, mezzosopraan (Catherine)

Ravel Boléro

Rondom de concerten

Dvorˇák zelf, de pianotextuur daarvan is niet dik geschre-

te gast met een eigen opdrachtwerk, dirigeert onder meer

Jean-Noël Briend, tenor

ven en relatief delicaat. Kurz heeft Dvorˇáks solopartij voller

een gloednieuw dubbelconcert van Michel van der Aa.

Jérôme Varnier, bas

4 vr 1 maart

Inleiding

Rotterdam Symphony Chorus

Iván Fischer, dirigent

Voorafgaand aan de concerten vindt

en meer concertant gemaakt, passend in de traditie.

vr 28 september

Pierre-Laurent Aimard, piano

Messiaen Oiseaux exotiques

inleiding door Joel Ethan Fried

Ravel La valse

Maar ik ben het daar helemaal niet mee eens. De versie

Artist in residence Pierre-Laurent Aimard

Nationaal Kinderkoor

Emanuel Ax, piano

om 19.15 uur een inleiding plaats in

van Kurz heeft niet de frisheid van het origineel, het

Pierre-Laurent Aimard is gedurende het seizoen 2018/2019

inleiding door Michel Khalifa

inleiding door Elmer Schönberger

de Koorzaal. Een gratis toegangskaart

banaliseert Dvorˇáks oorspronkelijke compositie. In 2001

te horen als solist in drie pianoconcerten en in twee

Honegger Jeanne d’Arc au bûcher *

Stravinsky Concerto in D

hiervoor kunt u vanaf 1 juni 2018

heb ik het al eens gespeeld met het Concertgebouworkest,

kamermuziekprogramma’s in samenwerking met

Stravinsky Capriccio voor piano en orkest

bestellen via de website of via de

ik verheug me erop om het nog een keer te doen.’

orkestleden. Hij geeft ook een masterclass aan de leden

2 vr 19 oktober

Stravinsky Petroesjka

Concertgebouwlijn: 0900 671 83 45.

van de orkestacademie. De solisten die hem voorgingen

Cristian Ma ˘ celaru, dirigent

Aimard zal dus alle soorten muziekliefhebbers bedienen,

als artist in residence waren violist Leonidas Kavakos,

programma met dans

5 vr 10 mei

Meet the Artists

ook in kamermuziekconcerten met orkestleden, waar­

pianist Jean-Yves Thibaudet, violiste Lisa Batiashvili en –

Wende, zang

Peter Eötvös, dirigent

Na afloop van de concerten bent u

onder een RCO Club Night - met bekende en nieuwe

in het seizoen 2017/2018 – sopraan Eva-Maria Westbroek.

Frommermann:

Patricia Kopatsjinskaja, viool

Jan-Willem Schaafsma, tenor

Sol Gabetta, cello

composities naast elkaar, want Aimard laat graag dwars-

welkom in de Spiegelzaal voor een

ontmoeting met de uitvoerenden.

verbanden in de muziekgeschiedenis horen. Is het voor

do 6, vr 7 en za 8 december

Erik Slik, tenor

inleiding door Stephan Heber

hem wel eens teleurstellend dat niet iedereen voor alles

Dvorˇák Pianoconcert

Mathijs van de Woerd, bariton

Eötvös Alle vittime senza nome

open staat? ‘Soms wel, vooral als luisteraars zich beperken

zo 9 december

Martijn de Graaf Bierbrauwer, bas

(Nederlandse première)

Bestellen, rangen en plattegrond

tot de bestsellers. Er is zoveel meer dan dat. Mijn levens­

Close-up kamermuziekconcert (zie pagina 55)

inleiding door Bart Hermans

Van der Aa dubbelconcert voor viool en

Eenvoudig en snel bestellen via:

filosofie is heel anders: kunst biedt ons de kans om

wo 30 en do 31 januari

Al-Zand Lamentation on the Disasters

cello (opdrachtcompositie, Nederlandse

www.concertgebouworkest.nl/series.

ontdekkingen te doen, over allerlei momenten uit de

Beethoven Pianoconcert nr. 5, ‘Keizerconcert’

of War (Nederlandse première) *

première)

T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-12.30 uur.

geschiedenis, in alle delen van de wereld. Dat is wat ik

vr 14 juni

Sjostakovitsj Suite uit ‘De neus’ *

Lutoslawski Concert voor orkest

Rangen en plattegrond, zie pagina 68.

doe, ik richt mijn leven daar op in. Als je steeds kiest voor

Birtwistle Responses

Weill Die sieben Todsünden *

hetzelfde dan sta je stil. Voor mij is dat een soort dood

za 15 juni

Concertkalender

zijn, of een slaaptoestand. Ik wil geen leven leiden met

RCO Club Night (zie pagina 36)

Concerten uit deze serie kunnen ook

mijn ogen dicht.’

Gespreksleider is Joel Ethan Fried.

in andere series voorkomen. Zie voor een overzicht de concertkalender

* eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest

12

achterin.

13

DE MAGIE

VAN HAITINK

B

Het Koninklijk Concertgebouworkest deelt een rijke geschiedenis met Bernard Haitink.

Wanneer de veelvuldig door pers, publiek en orkest geëerde dirigent

de Zesde, is dat in meerdere opzichten

het orkest leidt in een van Bruckners minst bekende symfonieën,

een historische gebeurtenis.

De laatste keer dat Bernard Haitink het Concertgebouw­

dirigent is iemand die het orkest vleugels geeft’, zegt

orkest leidde in de Zesde symfonie van Anton Bruckner

violiste Anna de Veij Mestdagh. ‘Bernard Haitink kan

was in 1984. Het orkest is sindsdien grondig verjongd;

dat als weinig anderen. Vooral in Bruckner. Hij voert je

in december 2018 zal het voor verreweg de meeste

mee, het ontstaat organisch.’ In het loslaten van de

orkest­leden voor het eerst zijn dat ze deze symfonie

controle toont zich de meester: door een rotsvast geloof

onder Haitink spelen. Geen wonder dat ze er naar uit-

in de musici en de partituur durft Haitink de teugels te

kijken. Daarnaast: ieder concert met de eredirigent is

laten vieren en erop te vertrouwen dat het goedkomt.

een bijzondere belevenis, zowel voor het publiek als voor

Fagottist Jos de Lange, een van de orkestleden die Haitink

de musici. Zoals dagblad Trouw in 2010 kopte: ‘Zoveelste

nog meemaakte als chef-dirigent, noemt hem ‘een voor-

Bruckner van Haitink is nog steeds uniek’.

waarden scheppende dirigent. Hij gaf de sfeer en het tempo aan, maar liet de details aan ons over.’ Hoornist Peter Steinmann herinnert zich van Haitinks periode als

Vleugels

chef: ‘Wat mij altijd is opgevallen is dat Haitink tijdens

Als dirigent is Bernard Haitink hors concours. Wanneer

“het samen muziek maken” helemaal opging in de muziek.’

hij voor het orkest staat, gebeurt er iets onverklaarbaars.

De muziek lijkt door hem heen naar de musici te stromen.

Dat heel directe en vaak woordloze contact met de dirigent

Legendarisch

maakt hem bij de musici van het Concertgebouworkest

Meer dan zestig jaar geleden, in 1956, debuteerde Bernard

nog altijd uiterst geliefd. Al zijn er nog maar negen

Haitink bij het Concertgebouworkest. Het was van meet af

orkestleden die Haitink als chef-dirigent hebben meege-

een succes en het orkest knoopte stevige banden met hem

maakt, de muzikale klik blijft onmiskenbaar. ‘De beste

aan. Chef-dirigent Eduard van Beinum zelf wees de jonge dirigent als zijn opvolger aan. Niemand had verwacht dat Van Beinum zo snel al zou overlijden, op 13 april 1959, waardoor Haitink in beeld kwam. Vanaf 1961 stond hij

14

< Eredirigent Bernard Haitink leidt

(aanvankelijk nog samen met de ervaren Eugen Jochum)

Mahlers Negende symfonie, 2011

aan het roer van het Concertgebouworkest. In de jaren

15

SERIE B

B

HET GROOT SYMFONISCH REPERTOIRE aanvang 20.15 uur

die volgden, nam de internationale reputatie van zowel

Bernard Haitink leidt op 13 en 14 december Bruckners

het Concertgebouworkest als Haitink toe, dankzij vele

Zesde symfonie in Serie B, de oudste en grootste serie van

Serie B

tournees en plaatopnamen. De Mahler- en Bruckner-

het Concertgebouworkest. Van oudsher mag een abonnee

12 concerten

opnamen kregen geleidelijk een legendarische status,

op serie B het beste op symfonisch gebied verwachten.

terwijl Haitink ook Stravinsky, Debussy, Ravel en veel

Dat loopt in het seizoen 2018/2019 uiteen van Haydns

Nederlandse componisten prominent bij het orkest op

Symfonie ‘Met de Paukenroffel’ tot Andriessens Mysteriën,

de kaart zette. Sinds 1975 bereikten de Kerstmatinees

in 2013 geschreven ter gelegenheid van het 125-jarig

1 wo 19 | do 20 september

5 vr 14 | do 13 decemberBernard

9 wo 6 | do 7 maart

een internationaal miljoenenpubliek van tv-kijkende

bestaan van het orkest. Het laatromantische symfonische

Daniele Gatti, dirigent

Bernard Haitink, dirigent

Daniele Gatti, dirigent

muziekliefhebbers. Ondertussen werden dreigende

repertoire is ruim vertegenwoordigd. Zo dirigeert

Andriessen Mysteriën

Mitsuko Uchida, piano

subsidieverminderingen dankzij de bemoeienissen van

chef-dirigent Daniele Gatti in serie B de Derde symfonie

Bruckner Symfonie nr. 3

de maestro meer dan eens met succes afgewend.

van Bruckner, de Zevende van Mahler en drie symfonische

6 concerten

✶

woensdag

rang 1+ rang 1

rang 2 rang 3

donderdag

rang 1+ rang 1

Bwo

€ 1200 € 945

€ 705

€ 500

Bdo

€ 1400 € 1060 € 770

Bwo1 of Bwo2

€ 636

€ 374

€ 265

Bdo1 of Bdo2

€ 742

€ 501

€ 562

rang 2 rang 3 € 535

€ 408 € 284

Mahler Symfonie nr. 7

Mozart Pianoconcert nr. 23 , KV 488 Bruckner Symfonie nr. 6

10 wo 20 | do 21 maart

gedichten van Richard Strauss: Don Juan, Tod und Verklärung

2 wo 3 | do 4 oktober

Let op: het vijfde concert in de serie Bwo

Thomas Hengelbrock, dirigent

en Ein Heldenleben. Concertant repertoire is er ook volop,

Trevor Pinnock, dirigent

vindt bij uitzondering plaats op een vrijdag

Kersten McCall, fluit

met vioolconcerten van Beethoven, Brahms en Tsjaikovski

Beatrice Rana, piano

Bernard Haitink zijn laatste concerten als chef-dirigent

en pianoconcerten van Mozart, Beethoven en Chopin.

Chopin Pianoconcert nr. 1

van het Concertgebouworkest: vijfmaal Mahlers giganti-

Naast goede bekenden als pianisten Mitsuko Uchida en

sche Achtste symfonie. Zijn afscheidsrede besloot hij aldus:

Pierre-Laurent Aimard en violisten Janine Jansen en

‘Ik moet vaarwel zeggen, maar wil eindigen met een wens. Mijn wens is, dat als de omstandigheden voor mij

Weerzien In april 1988, met de viering van het eeuwfeest, leidde

Wennäkoski Soie voor fluit en orkest

Liszt La lugubre gondola (orkestratie

Valery Gergiev, dirigent

(Nederlandse première)

Adams)

Janine Jansen, viool

Leonidas Kavakos is er ook ruimte voor de debuterende

Haydn Symfonie nr. 103, ‘Mit dem

Koor van De Nationale Opera

pianiste Beatrice Rana.

Paukenwirbel’

Brahms Vioolconcert

Ravel Daphnis et Chloé

daar weer zijn, dit afscheid zal uitmonden in een weer-­ Rondom de concerten

zien, en daarom wil ik eindigen niet met vaarwel, maar

Schubert Ouverture ‘Alfonso und Estrella’ 6 wo 19 | 20 december

tot ziens’. En zo gebeurde het. Vanaf 1993 kwam hij terug

Schubert Symfonie nr. 9, ‘Grote’

11 wo 15 | do 16 mei

Myung-Whun Chung, dirigent

3 wo 24 | do 25 oktober

Leonidas Kavakos, viool

Daniele Gatti, dirigent

7 wo 9 | do 10 januari

Dutilleux L’abre de songes

Herbert Blomstedt, dirigent

Beethoven Symfonie nr. 7

als gast­dirigent. Sinds zijn benoeming tot eredirigent in

Bestellen, rangen en plattegrond

Zemlinsky Eine Lustspielouvertüre

1999 staat hij weer met regelmaat voor het orkest en

Eenvoudig en snel bestellen via:

(Nederlandse première)

Mendelssohn Symfonie nr. 3, ‘Schotse’

kunnen we getuige blijven van de magie die Haitink

www.concertgebouworkest.nl/series. T 020 305 10 15,

R. Strauss Don Juan

Stenhammar Intermezzo uit

12 wo 19 | do 20 juni

samen met de musici weet te creëren.

ma-vr, 9.30-12.30 uur. Rangen en plattegrond, zie pagina 68.

Berg Sonate, op. 1 (orkestratie Verbey)

‘Sången’ *

Semyon Bychkov, dirigent

R. Strauss Tod und Verklärung

Brahms Symfonie nr. 1

Nikolaj Znaider, viool

Concerten uit deze serie kunnen ook in andere series

4 wo 21 | do 22 november

8 wo 30 | do 31 januari

voorkomen. Zie voor een overzicht de concertkalender

Philippe Herreweghe, dirigent

Daniele Gatti, dirigent

achterin.

Isabelle Faust, viool

Concertkalender

Glanert Weites Land (Nederlandse

Pierre-Laurent Aimard, piano

Schubert Deutsche Tänze (orkestratie

Beethoven Pianoconcert nr. 5,

Webern) *

‘Keizerconcert’

Beethoven Vioolconcert

première) Tsjaikovski Vioolconcert

en Šárka uit ‘Má vlast’

Strauss Ein Heldenleben

* eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest ✶ Uw

halve serie B uitbreiden naar negen concerten? Geniet van drie extra concerten in uw serie.

Voor meer informatie kijk op www.concertgebouworkest.nl/B of bel met de klantenservice: 020 305 10 15.

17

Smetana Vyšehrad, Vltava (De Moldau)

Schumann Symfonie nr. 2

16

D

CATCHY CRISISSYMFONIE

In de serie D draait ieder concert om een klassieker,

een compositie waar je niet omheen kunt. Zoals Mozarts Veertigste symfonie,

die in zware omstandigheden tot stand kwam,

maar enorm populair werd en nu bekend is als ringtone.

Iedereen kent Mozarts Veertigste symfonie. In ieder geval

Tientallen werken voor klavier, aria’s en duetten, een prelude

het eerste thema: een eenvoudige, makkelijk meezingbare

en fuga voor strijkers, een vioolsonate, twee trio’s voor pi-

melodie die een heel scala aan emoties herbergt. Ze is niet

ano, viool en cello, er leek dat jaar geen eind aan te komen.

meer weg te denken uit ons collectieve onderbewustzijn.

Tegenwoordig horen we vooral nasale, ingeblikte versies ervan, want het thema is een hit onder ringtone-makers.

Supersymfonie

Daarnaast blijft Mozarts Veertigste ook in de concertzaal

In dat duistere jaar schreef Mozart ook drie symfonieën.

onverminderd favoriet. Had Mozart ooit kunnen voorzien

Hoewel ze - samen met een tiental andere werken - binnen

dat deze afwijkende symfonie, die ontstond tijdens zijn

het tijdbestek van twee maanden ontstonden, waren dat

darkest hour, zo’n onverwoestbare klassieker zou worden?

geen wegwerpsymfonietjes, maar grootschalige, complexe werken. En alle drie extreem verschillend van karakter. Er is geen opdrachtgever voor bekend; ze lijken spontaan uit

Productief

zijn pen te zijn gevloeid. In juni schreef hij de herfstige

In het jaar 1788 ging het Wolfgang Amadeus Mozart niet

Symfonie nr. 39 in Es groot, binnen enkele weken gevolgd

voor de wind. Zijn muziek bleef weliswaar – in tegenstel-

door de turbulente, zelfs tragische Symfonie nr. 40 in g klein

ling tot wat men lang gedacht heeft – in trek, maar als

(voltooid op 25 juli) en de machtige, keizerlijke Symfonie nr.

fervent gokker en feestbeest gooide hij zijn zuurverdiende

41 in C groot, later bijgenaamd ‘Jupiter’ (10 augustus). Het

geld consequent over de balk. Hij raakte steeds meer in

zouden zijn laatste symfonieën blijken.

geldnood en moest met zijn gezin naar de rand van de stad verhuizen. Bovendien kwakkelden Mozart en zijn vrouw

Sommigen denken dat ze samen een geheel vormen,

allebei met hun gezondheid. En in het voorjaar stierf hun

een soort supersymfonie. De Veertigste zou daarvan het

dochter Theresia, net zes maanden oud.

midden­deel zijn. Omdat ze geen introductie heeft, maar via een zacht wiegende begeleiding met de deur in huis

Toch was 1788 voor Mozart een heel productief jaar, mede

valt. Omdat de symfonie – bijzonder bij Mozart – in een

doordat hij in dat jaar geen reizen maakte. Hij zat ziek

mineurtoonsoort staat, die contrasteert met de heldere

thuis en componeerde. Wat kon hij anders? Mozart – het

majeurtoonsoorten van de andere twee. En omdat een

is bekend – schreef muziek zoals hij at, dronk en ademde.

echte triomfantelijke finale zou ontbreken.

18

19

SERIE D

Vele gezichten

D

DE KLASSIEKERS

Hoe Mozart haar ook bedoeld heeft, de Veertigste symfonie is

Mozarts Veertigste symfonie is een van de acht onvervalste

een werk van uitzonderlijke schoonheid. Ze wijkt daarnaast

klassiekers die centraal staan in de serie D. Of eigenlijk

in vele opzichten af van andere symfonieën uit die tijd.

negen, want Daniele Gatti koppelt Mozarts Veertigste

8 concerten

regulier

€ 720

€ 550

€ 412

€ 298

De muziek heeft een uitzonderlijk treurige, zelfs duistere

symfonie aan de Vierde symfonie van Johannes Brahms,

Concertvrienden

€ 660

€ 505

€ 380

€ 274

ondertoon, en vooral de twee laatste delen zijn bij tijd en

die eveneens de status van klassieker heeft. Ook Brahms’

wijle stormachtig. De componist heeft daarnaast zijn liefde

Tweede symfonie, zijn meest onbezorgde, en zijn Derde

voor de klarinet in de symfonie verwerkt door twee promi-

symfonie horen in dit rijtje. Naast symfonieën hoort u

1 do 27 september

5 do 28 februari

nente klarinetten aan de orkestbezetting toe te voegen,

dit seizoen vier grote vocale klassiekers in serie D:

Stéphane Denève, dirigent

Iván Fischer, dirigent

hetgeen toentertijd nog niet gebruikelijk was.

Bachs Johannes-Passion, Berlioz’ overweldigende requiem,

Judith Chemla, spreekstem (Jeanne d’Arc)

Emanuel Ax, piano

de Grande messe des morts, Honeggers opera-oratorium

Jean-Claude Drouot, spreekstem (Frère

Stravinsky Concerto in D

En dan is er dat eerste thema - frivool en melancholiek

Jeanne d’Arc au bûcher – een muzikaal-dramatisch

Dominique)

Stravinsky Capriccio voor piano en orkest

www.concertgebouworkest.nl/series.

tegelijk, en onweerstaanbaar catchy. In het eerste deel van

hoogtepunt van de twintigste eeuw – en Bartóks opera

Adrien Gamba-Gontard, spreekstem

Stravinsky Petroesjka

T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-12.30 uur.

zijn Pianoconcert nr. 21 was het al opgedoken, maar in de

Hertog Blauwbaards burcht. De uitvoering van Jeanne d’Arc

Christian Gonon, spreekstem

Veertigste symfonie vormt het een muzikale basis waarmee

au bûcher wordt mede mogelijk gemaakt dankzij een

Jean-Noël Briend, tenor

6 do 28 maart

Mozart vervolgens eindeloos kan variëren: een melodie met

genereuze bijdrage van de Freundeskreis Schweiz, de

Claire de Sévigné, sopraan (La Vierge)

John Eliot Gardiner, dirigent

Concertkalender

vele gezichten. Ondanks zijn rusteloze tragiek ontspoort de

Zwitserse vriendenkring van het orkest. Ten slotte zal

Christine Goerke, sopraan (Marguerite)

Alina Ibragimova, viool

Concerten uit deze serie kunnen ook

symfonie nooit: Mozarts kenmerkende elegantie en licht-

Stravinsky’s onverwoestbare ballet Petroesjka zeker een

Judit Kutasi, mezzosopraan (Catherine)

Berlioz Le roi Lear

heid zorgen altijd voor balans.

verfrissende twist krijgen in de benadering van dirigent

Jean-Noël Briend, tenor

Schumann Vioolconcert

een overzicht de concertkalender

Iván Fischer.

Jérôme Varnier, bas

Brahms Symfonie nr. 3

achterin.

Concerten

aanvang 20.15 uur

Serie D

rang 1+

rang 1

Bestellen, rangen en plattegrond

Eenvoudig en snel bestellen via:

Rangen en plattegrond, zie pagina 68.

in andere series voorkomen. Zie voor

Nationaal Kinderkoor

7 vr 12 april

Honegger Jeanne d’Arc au bûcher *

William Christie, dirigent

Reinoud Van Mechelen, tenor

Lange tijd werd gedacht dat Mozart zijn Veertigste symfo-

De klassiekers

nie zelf nooit gehoord heeft. Maar het feit dat Mozart een

Honegger Jeanne d’Arc au bûcher

tweede versie maakte, waarin hij twee klarinetten toe-

Brahms Symfonie nr. 2

2 do 1 november

(Evangelist)

voegde en de andere houtblazerspartijen aanpaste, wijst

Bartók Hertog Blauwbaards burcht

Daniele Gatti, dirigent

Alex Rosen, bas (Christus)

erop dat hij bij een uitvoering op dit idee was gekomen.

Mozart Symfonie nr. 40 en Brahms Symfonie nr. 4

Yefim Bronfman, piano

Emöke Baráth, sopraan

Al was dat misschien later pas, want hoewel in de zomer

Stravinsky Petroesjka

Beethoven Pianoconcert nr. 4

Iestyn Davies, countertenor

van 1788 concerten gepland waren, weten we niet of die

Brahms Symfonie nr. 3

Brahms Symfonie nr. 2

Anthony Gregory, tenor

hebben plaatsgevonden. Wel werd de symfonie in 1789 en

Bach Johannes-Passion

Renato Dolcini, bas

1790 hoogstwaarschijnlijk een aantal keren uitgevoerd

Berlioz Grande messe des morts

3 do 6 december

Nederlands Kamerkoor

Daniel Harding, dirigent

Bach Johannes-Passion

in Duitsland. Ze moet ook geklonken hebben tijdens een concert in het Weense landhuis van de vermaarde mecenas,

Pierre-Laurent Aimard, piano

baron Gottfried van Swieten. Volgens de overlevering was

Elena Zhidkova, mezzosopraan

8 vr 3 mei

die uitvoering zo beroerd dat Mozart de zaal verliet.

Gábor Bretz, bas

Antonio Pappano, dirigent

Tijdens de afgelopen 230 jaar heeft de Veertigste zich in ons

Dvorˇák Pianoconcert

collectieve onderbewustzijn genesteld, en is het een van de

Bartók Hertog Blauwbaards burcht

Groot Omroepkoor

meest gespeelde Mozart-symfonieën geworden. Een werk

Koor van de Accademia Nazionale di

waarin droefenis gepaard gaat met speelse inventiviteit

4 do 24 januari

Santa Ceclia

en geagiteerde uitbarstingen, met de energie van iemand

Daniele Gatti, dirigent

Berlioz Grande messe des morts

die niet bij de pakken neer gaat zitten, maar doorgaat, on-

Mozart Symfonie nr. 40

danks alles. In zo’n wonder van menselijke scheppingsdrift

Brahms Symfonie nr. 4

Javier Camarena, tenor

* eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest

vinden we graag troost en bevestiging.

20

rang 3

Rondom de concerten

Rotterdam Symphony Chorus

rang 2

21

DE

DIEPTE IN

Dagen van de week? v

Met onder meer symfonieën van Brahms, Bruckner en Mahler

vervult Daniele Gatti het komend seizoen een hoofdrol in de serie E.

De chef-dirigent blikt vooruit en vertelt vol vuur

over zijn orkest en zijn favoriete componisten.

Als het weer een beetje mee zit, fietst hij naar de repeti-

elkaar verwijzen. Wanneer je als orkestmusicus gewoon

ties. Daniele Gatti voelt zich thuis in Amsterdam. En hij is

je eigen noten doorspeelt hoor je dat niet. Ik open die

heel gelukkig met ‘zijn’ Concertgebouworkest. ‘Het orkest

overbekende partituur en wijs de musici op dit soort

is in topvorm. Het is zo gemotiveerd. We zijn begonnen

constructies, zodat ze beter weten wat er precies gebeurt

aan onze Brahms-cyclus, en we gaan meteen de diepte in.’

in de muziek.

Na de Eerste symfonie vervolgt de chef die cyclus in 2018/ 2019 met de Tweede en de Vierde. ‘De musici kennen die

Om samen een visie op de muziek uit te werken moet

symfonieën heel goed, die hebben ze al zo vaak gespeeld.

je veel spelen met de klank. Dat heeft tijd nodig. Je kunt

Het gevaar dreigt dan dat je als musicus steeds meer een

een half uur op twee maten blijven hangen om precies

gevoel reproduceert, of een klank, of een herinnering. Maar

de juiste sfeer te vinden, of om uit te vinden waarom de

ik ben er niet op uit om iets te kopiëren. Ik wil de muziek

cello’s die noot spelen en de altviolen die noot. Het is een

heroverwegen vanuit het heden.’

onderzoek. Een gezamenlijk onderzoek.’

Wordt Brahms’ Vierde symfonie daardoor een heel andere

Onderzoek

dan in 2004, toen hij het werk nog als gastdirigent leidde?

‘Als je luistert naar de bestaande opnamen, dan zijn er

‘Dat denk ik wel. Toen liet ik het orkest wat meer zijn gang

veel overeenkomsten qua sfeer, en in de wijze waarop de

gaan. Nu voel ik me echt thuis bij het orkest en kan ik veel

overgangen worden benaderd - er zijn gewoontes ingesle-

dieper gaan.’

ten, clichés ontstaan. Voor mij is het nu tijd om helemaal opnieuw te bekijken hoe de partituur in elkaar zit. Om Brahms te herontdekken. De architectuur, de techniek.

Brahms spiegelt bijvoorbeeld vaak thema’s, zodat ze naar

22

23

SERIE E

Drama en contrast

DE GROTE MAESTRO‘S

Brahms’ Tweede symfonie en de Derde van Anton Bruckner

Vooraanstaande dirigenten brengen de symfonische

beleefden hun première in hetzelfde jaar, maar het contrast

traditie tot leven in de serie E. In het seizoen 2018/2019

is groot. ‘Het is een compleet andere filosofie. Bruckner was

staat Daniele Gatti viermaal voor het orkest in deze

een fan van Wagner, maar hoeveel Bach zit er wel niet in

abonnementenserie. Naast symfonieën van Brahms,

zijn muziek! Het is soms bijna neobarok. In tegenstelling

Bruckner en Mahler dirigeert hij een van de meest

tot Wagner, en zelfs de hele Romantiek, vermijdt Bruckner

geliefde werken van Mozart, de Veertigste symfonie,

1 vr 21 september

5 vr 25 januari

ieder conflict. Bij hem geen thema’s die na een worsteling

en Mysteriën, dat Louis Andriessen in 2013 schreef ter

Daniele Gatti, dirigent

Daniele Gatti, dirigent

getransformeerd terugkomen. Hij laat geen thema’s tegen

gelegenheid van de 125ste verjaardag van het Koninklijk

Andriessen Mysteriën

elkaar strijden. Nee, hij begint met een gegeven en gaat

Concertgebouworkest.

Bruckner Symfonie nr. 3

dan over naar een ander gegeven; iedere keer als hij een

aanvang 20.15 uur

Serie E

rang 1+

rang 1

rang 2

rang 3

8 concerten

€ 774

€ 596

€ 446

€ 330

Rondom de concerten

Mozart Symfonie nr. 40

Bestellen, rangen en plattegrond

Brahms Symfonie nr. 4

Eenvoudig en snel bestellen via:

www.concertgebouworkest.nl/series.

climax bereikt, voegt hij een element toe en gaat verder.

Ook Daniele Gatti’s voorganger, conductor emeritus

2 vr 12 oktober

Het is als bij de bogen van een kathedraal.’

Mariss Jansons, ziet u aan het werk in de serie E. Hij leidt

Mariss Jansons, dirigent

Benjamin Brittens schitterende War Requiem. De andere

Elena Stikhina, sopraan

Tegenover Brahms en Bruckner, architecten van minutieus

grote maestro’s in deze serie zijn Myung-Whun Chung,

Mark Padmore, tenor

geconstrueerde muzikale bouwwerken, staat Gustav

John Eliot Gardiner en Daniel Harding.

Michael Volle, bariton

7 vr 29 maart

Concerten uit deze serie kunnen ook

Mahler. ‘Hij is juist de meest rapsodische symfonicus,

6 vr 8 maart

T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-12.30 uur.

Rangen en plattegrond, zie pagina 68.

Daniele Gatti, dirigent Mahler Symfonie nr. 7

Concertkalender

Groot Omroepkoor

John Eliot Gardiner, dirigent

in andere series voorkomen. Zie voor

heel theatraal; zo jammer dat hij nooit een opera heeft

Chef-dirigent Daniele Gatti is ook in de meeste andere

Vlaams Radio Koor

Alina Ibragimova, viool

een overzicht de concertkalender

geschreven! In de ontwikkeling van zijn symfonieën zit

abonnementenseries aanwezig. Zo dirigeert hij drie

Nationaal Kinderkoor

Berlioz Le roi Lear

veel drama en contrast.’ Dat geldt zeker voor Mahlers

sym­fonische gedichten van Richard Strauss in de serie Z

Britten War Requiem

Schumann Vioolconcert

grillige Zevende symfonie, die komend seizoen op het

(zie pagina 41) en leidt hij twee van de drie Essentials-

Brahms Symfonie nr. 3

programma staat. Het grote verschil met Bruckner?

concerten (zie pagina 37).

3 vr 2 november

8 vr 17 mei

‘Mahler kun je spelen tot je sterft. In Bruckner kun je

Daniele Gatti, dirigent

sterven. Na het dirigeren van een Mahler-symfonie kun

Yefim Bronfman, piano

je je soms helemaal leeg en uitgeput voelen. Maar na

Beethoven Pianoconcert nr. 4

Leonidas Kavakos, viool

Bruckner ben je leeg op een andere manier: je bent

Brahms Symfonie nr. 2

Dutilleux L’arbre de songes

niet langer op deze wereld. Dat is mijn ervaring met

Beethoven Symfonie nr. 7

Bruckner: zijn muziek tilt je naar een ander niveau.’

4 vr 7 december

Myung-Whun Chung, dirigent

Daniel Harding, dirigent Pierre-Laurent Aimard, piano

RCO meets Europe

Elena Zhidkova, mezzosopraan

Het orkest voltooit RCO meets Europe. ‘Een absoluut

Gábor Bretz, bas

fantastische ervaring! Ik denk dat we hiermee iets heel

Dvorˇák Pianoconcert

belangrijks hebben neergezet. Het zou mooi zijn als dit

Bartók Hertog Blauwbaards burcht

niet het eind was, maar het begin: dat ook andere orkesten

zoiets als Side by Side kunnen organiseren, dat jeugd­ orkesten in de toekomst met alle grote orkesten kunnen samenspelen. Niet alleen in Amsterdam, maar ook in Berlijn, Wenen, Parijs… Wij hebben iets gelanceerd, waarom zouden we hier stoppen? Als mensen me in de toekomst vragen om het nog eens te organiseren, zeg ik volmondig ja. We moeten dit soort dingen blijven doen,

* eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest

laten zien dat muziek mensen bij elkaar brengt.’

24

achterin.

25

MUZIKALE VERHALEN

F

In de familieserie kunt u uw (klein)kinderen laten kennismaken

met een weelde aan orkestmuziek. Zoals de symfonische gedichten van Richard Strauss,

waarin altijd een duidelijk verhaal te horen is.

Muziek kan verhalen vertellen. Misschien kun je in muziek

vrouwenverslinder die de hoofdrol speelt in een Spaanse

zelfs meer vertellen dan met tekst, omdat je niet vast zit

legende. Strauss baseerde zich op een negentiende-eeuwse

aan de woorden en hun betekenissen. Er is zo veel mogelijk

versie ervan, en om duidelijk te maken wat de noten

met klank, met melodieën, met akkoorden, met ritme.

precies betekenen liet hij tekstfragmenten in de partituur afdrukken.

Programmamuziek

Voor Tod und Verklärung had Strauss geen bestaande

Tegen het eind van de negentiende eeuw voerden twee

tekst als model; hij liet na voltooiing van de muziek een

groepen componisten een felle strijd. De ene groep pleitte

bevriende dichter een gedicht schrijven als ‘programma’.

voor wat ‘absolute muziek’ werd genoemd: muziek zonder

Tod und Verklärung gaat over een oude man op zijn sterfbed,

duidelijk verhaal. De symfonieën van Brahms en Bruckner

die zijn leven overziet. Heel bijzonder is dat Strauss dit

vallen daaronder: grootse muzikale bouwwerken waar

helemaal invoelbaar maakt, terwijl hij zelf nog maar

iedere luisteraar zich iets anders bij kan voorstellen. Andere

25 was! Veel later, toen hij zelf op zijn sterfbed lag, schijnt

componisten zetten daar ‘programmamuziek’ tegenover:

hij tegen zijn dochter te hebben gezegd: ‘sterven is precies

composities waarvan de vorm en het verloop worden

zoals ik het beschreef in Tod und Verklärung.’

bepaald door bijvoorbeeld een verhaal, een gedicht, of een schilderij. Richard Strauss liep voorop bij de laatste groep. Hij werd beïnvloed door Richard Wagner en door

Onbekend

Franz Liszt, de uitvinder van het symfonische gedicht –

De musici van het Concertgebouworkest zijn heel

een muzikaal verhaal voor symfonieorkest. Richard Strauss

enthousiast over het vooruitzicht Don Juan en Tod und

kon beelden en verhalen in zijn muziek hoorbaar maken

Verklärung te gaan spelen. Solofagottist Gustavo Núñez

als geen ander.

noemt het ‘de mooiste muziek van Richard Strauss, nog steeds ongeëvenaard als muziekverhalen-verteller’.

Dat Strauss daar zo goed in was, had te maken met

Vrouwenverslinder

26

zijn opera-ervaring’, legt chef-dirigent Daniele Gatti uit.

Op 28 oktober speelt het Koninklijk Concertgebouworkest

‘Strauss was namelijk - naast Alban Berg - de grootste

twee symfonische gedichten van een toen nog jonge

operacomponist van de twintigste eeuw.’ Van die andere

Richard Strauss. Don Juan gaat over een edelman en

grote operacomponist, Alban Berg, dirigeert Gatti

27

SERIE F

F

tijdens hetzelfde concert een pianosonate. Maar dan in

De familieserie is een ideale introductie tot de symfoni­

een beroemd geworden bewerking van de Nederlandse

sche muziek voor jong publiek van ongeveer 8 tot en

componist Theo Verbey – zijn kleurrijke orkestratie laat

met 16 jaar. In drie concerten kunt u uw kinderen of

goed horen dat ook in deze pianosonate allerlei beelden

kleinkinderen laten kennismaken met de wereld van het

en verhalen schuilen. Het concert opent met muziek

Koninklijk Concertgebouworkest. U krijgt met de kinderen

van Zemlinsky, ook al zo’n muzikale verhalenverteller uit dezelfde tijd als Strauss en Berg. Zijn vader was schrijver,

F

FAMILIESERIE inleiding 13.15 uur

Serie F

aanvang concert 14.15 uur

3 concerten

zitplaatsen op de podia achter het orkest, zodat u de

1 zo 28 oktober

Rondom de concerten

musici en de dirigent goed kunt zien.

Daniele Gatti, dirigent

8 t/m 16 jaar ✶

€ 40

begeleider € 177

misschien heeft dat er iets mee te maken. Hij componeerde

Zemlinsky Eine Lustspielouvertüre

Inleiding

Concertkalender

Eine Lustspielouvertüre voor het toneelstuk Der Ring des

(Nederlandse première)

Voorafgaand aan de concerten wordt

Concerten uit deze serie kunnen ook

Ofterdingen. De schrijver daarvan, Wilhelm Wartenegg

Strauss Don Juan

een inleiding georganiseerd, speciaal

in andere series voorkomen. Zie voor

von Wertheimstein, kent niemand meer. Zemlinsky’s

Berg Sonate, op. 1 (orkestratie Verbey)

voor de kinderen in de Familieserie.

een overzicht de concertkalender

muziekstuk is tot nu toe ook erg onbekend gebleven, maar

Strauss Tod und Verklärung

Uiteraard zijn (groot)ouders ook

achterin.

daar gaat na dit concert hopelijk verandering in komen.

welkom. Abonnementhouders van de

2 zo 27 januari

Familieserie ontvangen nader bericht

Daniele Gatti, dirigent

over deze inleidingen.

Dromenboom

Mozart Symfonie nr. 40 Begeleider en kind

Mozarts Veertigste en Brahms’ Vierde symfonie, die Daniele

Brahms Symfonie nr. 4

Gatti in het tweede concert van de familieserie dirigeert,

zijn juist heel bekend en geliefd. Er ligt geen verhaal aan

3 zo 19 mei

baar in begeleider-kindcombinatie.

ten grondslag, maar in deze symfonieën met hun prachtige

Myung-Whun Chung, dirigent

Minimaal één begeleider per twee

melodieën valt toch van alles te beleven. Want alle goede

Leonidas Kavakos, viool

kinderen.

muziek kan verhalen oproepen, ook als de componist ze er

Dutilleux L’arbre de songes

niet in gestopt heeft.

Beethoven Symfonie nr. 7

De Familieserie is alleen verkrijg-

Inclusief lidmaatschap Entrée De kinderen krijgen bij hun

Dat geldt ook voor de Zevende symfonie van Beethoven, die

abonnement een seizoen lang het

in het derde concert klinkt. Met zijn hardnekkig herhaalde

lidmaatschap van jongerenvereniging

melodietjes en levendige, swingende ritmes is het een

Entrée cadeau, ter waarde van € 20.

symfonie die meteen aanspreekt. Negentiende-eeuwse

www.jouwentree.nl

popmuziek, wordt wel eens gezegd. De Koreaanse maestro Meer concerten voor

Myung-Whun Chung laat Beethovens Zevende voorafgaan door een werk van de Franse componist Henri Dutilleux:

de hele familie

L’arbre des songes – vrij te vertalen als ‘De dromenboom’.

Heeft u interesse in meer concerten

Hierin is heel mooi te horen hoe muzieknoten een verhaal

voor de hele familie? Zie pagina 56.

vertellen. Een vioolmelodie begint, en vertakt zich. Er groeien steeds meer nieuwe scheuten uit, het orkest neemt

Bestellen, rangen en plattegrond

ze over en voegt de mooiste kleuren toe; vioolvirtuoos

Eenvoudig en snel bestellen via:

Leonidas Kavakos versiert de takken met kettingen van

www.concertgebouworkest.nl/series.

steeds snellere nootjes. Iedere nieuwe scheut herinnert

T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-12.30 uur.

aan wat vooraf ging, maar verwijst ook naar iets wat

Rangen en plattegrond, zie pagina 68.

er nog niet is – en zo groeit er een muzikale boom vol herinneringen en droombeelden. ✶

28

29

Inclusief lidmaatschap Entrée

Kunst leert je mededogen

De Amerikaanse countertenor Bejun Mehta soleert in Dream of the Song,

dat George Benjamin voor hem en het Koninklijk Concertgebouworkest schreef.

De zanger spreekt over kunst, opvoeding en het zingen van eigentijdse muziek.

Zijn vader was pianist, zijn moeder zong en zijn vijf

kunst is een nonverbale manier om mededogen te leren.

jaar oudere broer speelde viool. Bejun Mehta prijst zich

Ik ben ervan overtuigd dat het gebrek aan kunsteducatie

gelukkig met deze achtergrond: ‘Iedereen was de hele

wereldwijd een negatief effect heeft op de maatschappij.’

dag aan het oefenen, ik werd letterlijk vanaf dag één ondergedompeld in muziek. Het was een taal die ik me vanzelfsprekend eigen maakte. Nog voor ik ging praten,

Verkeerde afslag

produceerde ik klanken. Ik imiteerde wat ik mijn vader

Vanaf zijn vijfde zong hij in kerkkoren, waar opviel dat

hoorde spelen op de piano, of mijn broer op zijn viool.

hij anders was dan de gemiddelde koorknaap. ‘Mijn stem

Dat ik een band had met muziek was duidelijk, alleen

had niet dat fluitachtige wat je zo vaak hoort bij jongens-

nog niet welke richting dat op zou gaan.’

sopranen, hij had meer body, was meer gefocust en klonk volwassener.’ Was dat niet precies wat Leonard Bernstein

Onontbeerlijke bagage

er zo in aantrok? ‘Ik heb een paar keer met hem gezongen.

Hij was vooral enthousiast over mijn interpretatie, ver-

Zijn ouders hechtten veel waarde aan een brede opvoeding:

baasd dat zo’n snotneus al zo’n volwassen expressie had.

‘Alle kunstvormen behoorden volgens hen tot de onont-

Vanwege mijn achtergrond was ik ermee vertrouwd dat je

beerlijke bagage van een goed opgeleid, volwaardig mens.

met je stem menselijke emoties kunt uitdrukken.’

We lazen boeken, ze namen ons mee naar concerten, maar ook naar kunstmusea, tentoonstellingen en poetry slams.’

Na zijn stembreuk studeerde hij cello en Duitse literatuur,

Nu hij zelf volwassen is, onderschrijft hij hun overtuiging:

om daarna toch een opleiding tot bariton te volgen. ‘Ik

‘Dankzij de kunsten ervaar je dat mensen anders zijn,

nam een verkeerde afslag, de baritonligging is niet wat mijn lichaam doet om klank te maken. Dat kwam doordat leraren destijds nog niet zo bekend waren met het fenomeen countertenor, net zomin als ikzelf.’ componist en dirigent Peter Eötvös

30

31

Eigentijds

Horizon

Toen hij eenmaal zijn ware stemtype gevonden had werd

voor film, recitals, oude muziek, hedendaagse muziek

Mehta snel een van de meest gewilde countertenors ter

enzovoort. Als dirigent kan ik mijn eigen visie overbren-

wereld, in een opvallend veelzijdig repertoire. Naast de

gen. Het is enerverend met een orkest te werken, een

oude muziek die bij een countertenor voor de hand ligt,

instrument dat buiten jou bestaat, terwijl je als zanger

zingt hij klassiek, romantisch en eigentijds repertoire.

altijd hebt gewerkt met een instrument dat binnenin je

In 2012 speelde hij een hoofdrol in de opera Written on Skin

zit.’ Krijgt hij nog tips van zijn achteroom Zubin Mehta?

van George Benjamin. Drie jaar later componeerde de Brit

‘Ik heb het hem nog niet gevraagd, maar ga het beslist

1 do 18 oktober

2 do 17 januari

Rondom de concerten

zijn cyclus Dream of the Song voor hem, in opdracht van het

aankaarten!’

De zeven hoofdzonden

Barcelona en Amsterdam 1919

programma met beeldprojectie

Horizonlezing SPUI25

Koninklijk Concertgebouworkest.

aanvang 20.15 uur

programma met dans Cristian Ma ˘ celaru, dirigent

Serie H

regulier (één rang)

Concertvrienden

3 concerten

€ 115

€ 100

George Benjamin, dirigent

Op woensdagmiddag om 17.00 uur

on Skin kwamen wij vijf dagen bijeen in Londen. George wil-

Serie H

de weten wat mijn ‘instrument’ wel en niet kon. Hij tast­­te

In de innovatieve serie Horizon ontdekt u samen met het

Jan-Willem Schaafsma, tenor

Oliver Harrison, beeld

af welke kleuren mijn stem heeft in welke registers, hoe hij

Concertgebouworkest nieuwe werelden. De thematisch

Erik Slik, tenor

Ravel Alborada del gracioso

reageert op verschillende lettergrepen, noten en dergelijke.

opgezette concerten hebben altijd een verrassend en

Mathijs van de Woerd, bariton

Richter nieuw werk (wereldpremière)

Na afloop van de concerten

Hij leerde mijn stem zó door en door kennen dat toen de

grensverleggend element, een bijzondere presentatie in

Martijn de Graaf Bierbrauwer, bas

Soler Sol (Nederlandse première)

organiseert jongerenvereniging

opera af was de rol mij paste als een handschoen. Voor

samenwerking met een culturele partner, en na afloop is

inleiding door Bart Hermans

Benjamin Dream of the Song

Entrée een gratis toegankelijke Late

Dream of the Song hoefden we elkaar niet eens meer te

er de Entrée Late Night. Vast onderdeel is ook de boeiende

Al-Zand Lamentation on the Disasters

Ravel Boléro

Night in de entreehal en Koorzaal.

ontmoeten.’

lezing in SPUI25 met kamermuziek door leden van het

of War (Nederlandse première)

Concertgebouworkest.

Sjostakovitsj Suite uit ‘De neus’ *

3 do 11 april

diverse acts, en een gelegenheid om

Weill Die sieben Todsünden *

Mehta is enthousiast over hun samenwerking. ‘Voor Written

Wende, zang

Bejun Mehta, countertenor

Frommermann:

Nederlands Kamerkoor (dames)

is er een lezing met kamermuziek in Academisch Cultureel Centrum SPUI25.

Entrée Late Night

Een afwisselende presentatie met

Verbazingwekkend mooie clusters

Dood in Venetië

rondom het thema van die avond tot

Ieder seizoen zijn er drie Horizon-thema’s. Bejun Mehta

muzikaal theater naar de novelle

laat te dansen op de muziek van de

In deze cyclus combineert Benjamin de countertenor niet

soleert in George Benjamins Dream of the Song tijdens het

van Thomas Mann

leukste bands en dj’s.

alleen met orkest maar ook met een vrouwenkoor. ‘George

Horizon-concert met als thema Barcelona en Amsterdam

Ramsey Nasr, tekst

schreef het stuk vanuit zijn fascinatie voor de wisselwer-

1919. Benjamin leidt hierin een Iberisch getint programma

Ivo van Hove, regie

Programmatoelichting

king tussen mijn stem en die van vrouwen. Het is een

in samenwerking met Museum Het Schip, dat een ode

David Robertson, dirigent

Bij deze concerten ontvangt u de

prachtig werk, met evocatieve klankweefsels. Een beetje

is aan de zonsopkomst, maar ook aan de architectuur

coproductie met Toneelgroep

Horizon-programmagids kosteloos

impressionistisch, gelardeerd met verbazingwekkend

van zowel de Amsterdamse School als haar tegenhanger

Amsterdam (wereldpremière)

aan de zaal. In Preludium staat extra

mooie clusters. Schitterend hoe mijn partij in en uit het

in Barcelona, Antoni Gaudí. Op 18 oktober leidt Cristian

locatie: Koninklijk Theater Carré

achtergrondinformatie, zie pagina 53.

stemmenweefsel van het koor meandert. Soms zingen de

Ma ˘ celaru onder meer Kurt Weills ‘gezongen ballet’ Die

vrouwen enkel klinkers, als onderdeel van het orkestweef-

sieben Todsünden der Kleinbürger binnen het programma

sel, op andere momenten krijgen ze dankzij hun teksten

De zeven hoofdzonden.

Bestellen, rangen en plattegrond

Eenvoudig en snel bestellen via:

een eigen identiteit. Dan fungeren ze als een soort gewe-

www.concertgebouworkest.nl/series.

ten. Het is een verrassende benadering van een koor.’

Op 4 april verlegt Horizon letterlijk zijn grenzen: een deel

T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-12.30 uur.

van het Koninklijk Concertgebouworkest zal dan de vloer

Rangen en plattegrond, zie pagina 68.

van Theater Carré betreden voor een unieke productie in

Eigen visie De laatste tijd manifesteert Bejun Mehta zich steeds vaker

samenwerking met Toneelgroep Amsterdam op basis van

Concertkalender

Thomas Manns klassieke novelle Der Tod in Venedig.

Concerten uit deze serie kunnen ook

als dirigent. ‘Dat is niets nieuws. Al tijdens mijn cellostudie

in andere series voorkomen. Zie voor

aan Yale University stichtte ik een eigen kamerorkest, dat

een overzicht de concertkalender

ik tijdens concerten dirigeerde. Maar ik besloot eerst car-

achterin.

rière te maken als zanger, dirigeren kon immers altijd nog.

* eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest

Inmiddels heb ik veel ervaring opgedaan, in opera, muziek

32

33

S

MEESTERLIJKE ARROGANTIE Een sterk staaltje zelfverheerlijking? Een monumentaal meesterwerk?

Een romantische komedie?

Ein Heldenleben is het allemaal - en meer! Als signature piece van

het Koninklijk Concertgebouworkest hoort het helemaal thuis bij Essentials.

Al vanaf het begin van zijn bestaan heeft het Concert­

Strauss was onder de indruk van het nog jonge orkest.

gebouw­­orkest composities van Richard Strauss op het

Hij vond het ‘werkelijk schitterend, vol jeugdige frisheid

repertoire gehad, hoewel het publiek in die eerste jaren

en bezieling, en voortreffelijk voorbereid, zodat het een

weinig moest hebben van de Duitser met zijn hoog­draven­

waar genoegen was het zelf te dirigeren’. Hij kwam het

de symfonische gedichten. Nadat Willem Mengelberg

volgende jaar terug en was toen zelfs zo in zijn nopjes

in 1895 chef-dirigent werd, gingen Strauss en het orkest

dat hij zijn nieuwe symfonische gedicht Ein Heldenleben

echt een verbond aan. Met als hoogtepunt Ein Heldenleben.

opdroeg ‘aan Willem Mengelberg en zijn Concertgebouworkest’. Op 26 oktober 1899 klonk het grootschalige werk

Jeugdige frisheid

(met bijvoorbeeld acht hoorns en vijf trompetten) voor het eerst in Het Concertgebouw.

Mengelberg kneedde het Amsterdamse orkest in no time tot een internationaal toporkest en onderhield nauwe banden met componisten van naam, zelfs als die bij het

Ironie en zelfspot

publiek nog weinig geliefd waren. Zoals Strauss.

Grote verontwaardiging was het gevolg. Hoe durfde deze blaaskaak zichzelf als de grote held te portretteren

Toen Mengelberg in het najaar van 1897 ziek werd, wist het

in een orkestwerk van wagneriaanse proporties?

orkest Strauss als zijn vervanger te strikken. Hij dirigeerde

Maar zelfverheerlijking is slechts één kant van Ein

het Concertgebouworkest in de Nederlandse première

Heldenleben. Ook ironie en zelfspot schuilen in de muziek.

van zijn Tod und Verklärung, muziek over de dood van

Strauss neemt de luisteraar mee op een boeiende reis die

een kunstenaar, geïnspireerd op filosofische teksten van

van de ene virtuoos georkestreerde situatie naar de andere

Friedrich Nietzsche. Moeilijk en pretentieus, vonden de

voert. Ten slotte draait alles om de prachtige vioolsolo,

Amsterdammers. Maar Mengelberg wist wat goed voor ze

waarin we de vrouw van de held horen – is zij niet de

was: hij zou het nog vele malen op de lessenaars zetten.

eigenlijke held? Het werk eindigt met een tot tranen toe roerend duet tussen de solohoorn (de componist) en de soloviool (zijn vrouw). Wie daarna nog over arrogantie moppert is van steen.

Presentator Thomas Vanderveken licht het concertprogramma toe.

34

35

Triomf

Serie S

Strauss bleef teruggevraagd worden en werd geleidelijk

Bij Essentials maak je drie maal per seizoen kennis

door het publiek omarmd. Ein Heldenleben is bijhet orkest

met een essentieel meesterwerk, uitgevoerd door het

gaan horen. Mengelberg dirigeerde het 119 keer! Mariss

Concertgebouworkest. De energieke Vlaamse presentator

Jansons, de vorige chef van het Koninklijk Concertgebouw­

Thomas Vanderveken laat op geheel eigen wijze zijn licht

orkest, leidde het tijdens zijn welkomstconcert in 2004

schijnen over de muziek. Na afloop kun je napraten bij een

- een triomf, zoals te horen is op de cd en dvd die uitge-

drankje in het Entrée Café.

bracht werd door RCO Live.

S

ESSENTIALS aanvang 21.00 uur

Serie S

rang 1+

rang 1

3 concerten

€ 145

€ 125

Rondom de concerten

1 za 3 november

3 vr 26 april

Daniele Gatti, dirigent

Dima Slobodeniouk, dirigent

Brahms Symfonie nr. 2

ontwikkeling van het symfonisch gedicht en een signature

heeft gehoord in andere werken van Strauss, zoals Tod und

piece van het Concertgebouworkest. Het was dus slechts

2 vr 1 februari

Verklärung in 2008 of de opera Salome in juni 2017, weet dat

een kwestie van tijd voordat het bij Essentials uitgevoerd

Daniele Gatti, dirigent

op inventieve en enthousiaste wijze

ons een bijzondere gebeurtenis staat te wachten. ’En Ein

zou worden. Nu is het zo ver!

R. Strauss Ein Heldenleben

het programma toe.

Tsjaikovski

Symfonie nr. 5

TOM Talk

Richard Strauss’ Ein Heldenleben is een hoogtepunt in de Nu is de beurt aan Daniele Gatti. Wie hem aan het werk

De Vlaamse presentator Thomas

Vanderveken licht tijdens het concert

Heldenleben is een van mijn favoriete stukken’, aldus de chef-dirigent. Deze muziek is zo gul, dat is bevredigend

De chef-dirigent dirigeert de sprankelende Tweede symfonie

Entrée Café

voor iedereen: voor de musici, voor de dirigent, en voor

van Johannes Brahms. En beleef een avond in romantische

Na afloop van de concerten organi-

het publiek. Bij Strauss kan het eigenlijk niet mis gaan -

Russische sferen met Tsjaikovski’s Vijfde symfonie onder

seert jongerenvereniging Entrée het

de muziek omhelst het oor en iedereen is gelukkig.’

leiding van de debuterende dirigent Dima Slobodeniouk.

gratis toegankelijke Entrée Café in de entreehal, waar u kunt napraten over het concert onder het genot van een drankje en met fijne jazz-tunes op de

MAAK KENNIS MET RCo CLUB NIGHt

achtergrond.

Wie de vermaarde musici van het Koninklijk Concert­

Bestellen, rangen en plattegrond

gebouworkest ook eens aan het werk wil zien in een

Eenvoudig en snel bestellen via:

ontspannen clubsfeer, kan terecht bij RCO Club Night.

www.concertgebouworkest.nl/series.

Hier spelen leden van het orkest twee sets kamermuziek

T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-12.30 uur.

in samenwerking met de artist in residence of een andere

Rangen en plattegrond, zie pagina 68.

solist. In het seizoen 2018/2019 organiseert het orkest weer twee RCO Club Nights. Ze vinden plaats in

Concertkalender

Amsterdam. Ervaar muzikale samenwerkingen van het

Concerten uit deze serie kunnen ook

hoogste niveau - staand of zittend, met of zonder drankje.

in andere series voorkomen. Zie voor

Pianist Pierre-Laurent Aimard, artist in residence van het

een overzicht de concertkalender

orkest in het seizoen 2018/2019, verleent zijn medewerking

achterin.

aan de tweede RCO Club Night, op 15 juni. za 6 oktober RCO Club Night musici van het Koninklijk Concertgebouworkest za 15 juni RCO Club Night Pierre-Laurent Aimard, piano RCO Club Night 11 maart 2017,

musici van het Koninklijk Concertgebouworkest

met violiste Lisa Batiashvili

36

37

Z

EEN GELUKKIG MENS

Benjamin Brittens War Requiem stond al jaren op de wensenlijst

het imposante meesterwerk eindelijk bij het Koninklijk Concertgebouworkest.

van conductor emeritus Mariss Jansons. In oktober dirigeert hij

‘Als student aan het conservatorium in Sint-Petersburg

tijdens de Tweede Wereldoorlog door bombardementen

zong ik in het koor toen Brittens War Requiem werd

verwoest. In 1964 voerde het Concertgebouworkest Brittens

uitgevoerd’, zegt Mariss Jansons in een van de foyers van

requiem uit met het ‘dream team’ dat de componist voor

Het Concertgebouw, dat jarenlang een thuisbasis voor hem

de wereldpremière twee jaar eerder had beoogd, maar toen

is geweest. ‘Dat heeft een enorme indruk op me gemaakt,

net niet bij elkaar kon krijgen: de Russische sopraan Galina

ik herinner het me als de dag van gisteren. Het was meer

Visjnevskaja, de Engelse tenor Peter Pears en de Duitse

dan een muziekuitvoering, het ging om een spirituele

bariton Dietrich Fischer-Dieskau.

ervaring. Een requiem doet veel met mensen, musici, luisteraars. Of je nu gelovig bent of niet, de expressie van

Jansons: ‘Ik ben erg opgetogen dat ik het War Requiem in

muziek die op de klassieke requiemtekst is gezet, reinigt

Amsterdam dirigeer, dat is al langere tijd een wens van me.

de ziel. Er is een intense dialoog met God gaande via de

Helaas wordt dit stuk niet vaak uitgevoerd, terwijl het zo

muziek, die kan rondom een requiemuitvoering een

goed en krachtig in elkaar zit. Ook heel nieuw voor die tijd;

uitzonderlijke sfeer creëren.’

dit is geen gewoon requiem. De componist brengt de traditionele requiemtekst samen met oorlogsgedichten

Geen gewoon requiem

van Wilfred Owen, zeer emotioneel, en zo modern gedacht, net als de opsplitsing van het orkest in tweeën: een grote

De traditie om ieder seizoen een requiem uit te voeren,

bezetting voor de traditionele onderdelen en een kamer­

die het Koninklijk Concertgebouworkest een aantal jaren

orkest voor de gedichten.’

geleden tijdens Jansons’ chefschap aanving, zet de maestro nu zelf voort. De concertreeks in oktober vormt een gebeurtenis op zichzelf. Brittens War Requiem stond voor

Achter de noten

het laatst in 1985 geprogrammeerd bij het orkest, onder

‘Ik heb hoge verwachtingen van de solisten met wie we

leiding van de huidige eredirigent Bernard Haitink.

het War Requiem gaan uitvoeren. We hebben een geweldig

Benjamin Britten componeerde dit belangwekkende opus

team, met onder anderen de tenor Mark Padmore en de

voor de inwijding van de nieuwe kathedraal in Coventry

bariton Michael Volle. Het dirigeren van dit werk vind ik

in 1962 – de oorspronkelijke veertiende-eeuwse kerk werd

een grote uitdaging. De muziek dicteert hoe de uitvoering ervan moet klinken, dat geldt voor alle goede muziek, maar zeker voor deze compositie.’

38

39

SERIE Z

Z

DE MATINEE

‘Maar ach, ik vind het zo moeilijk om over muziek te

De mooiste zondagmiddagen

praten. Hoe ouder ik word, hoe meer ik me realiseer dat

Naast Brittens War Requiem is er nog veel meer te beleven

aanvang 14.15 uur

Serie Z

discussies over muziek in zekere zin kunstmatig zijn.

in de zondagmatinee van het Koninklijk Concertgebouw­

8 concerten

Je moet ernaar luisteren. Muziek gaat over gevoelens die

orkest. Twee symfonieën van Bruckner bijvoorbeeld: de

vanuit je diepste innerlijk komen. Een crescendo maken,

Derde onder leiding van Daniele Gatti en de Zesde met

het juiste tempo voor een allegro vinden, een accent

Bernard Haitink.

4 concerten

✶

1 zo 23 september

goed laten klinken: dat is theorie. Maar dan pas komt

rang 1+

rang 1

rang 2

rang 3

€ 750

€ 580

€ 435

€ 320

Z1 of Z2

€ 398

€ 307

€ 231

€ 170

Rondom de concerten

5 zo 27 januari

de echte muziek, die staat niet op het papier genoteerd,

Daniele Gatti, die in 2016 Mariss Jansons opvolgde als

Daniele Gatti, dirigent

die bevindt zich achter de noten en ontstaat vanuit je

chef-dirigent, dirigeert bovendien geliefde symfonieën van

Andriessen Mysteriën

Mozart Symfonie nr. 40

intuïtie, tijdens een concert. Misschien zijn verbeeldings-

Mozart en Brahms en twee meester­werken van een nog

Bruckner Symfonie nr. 3

Brahms Symfonie nr. 4

kracht, fantasie en inlevingsvermogen wel de belangrijkste

jonge Richard Strauss.

2 zo 14 oktober

6 zo 24 maart

12.00 uur een brunch in de Pleinfoyer.

U ervaart waarom Schuberts Negende symfonie niet voor

Mariss Jansons, dirigent

Thomas Hengelbrock, dirigent

Deze brunch is vanaf 1 juni 2018 te

niets de ‘Grote symfonie’ wordt genoemd. U hoort zowel de

Elena Stikhina, sopraan

Kersten McCall, fluit

bestellen via de Concertgebouwlijn

debuterende dirigent Dima Slobodeniouk als de ervaren

Mark Padmore, tenor

Schubert Ouverture ‘Alfonso und Estrella’

0900 671 83 45 (€ 1 per gesprek).

meester Myung-Whun Chung.

Michael Volle, bariton

Wennäkoski Soie voor fluit en orkest

Groot Omroepkoor

(Nederlandse première)

Schubert Symfonie nr. 9, ‘Grote’

werktuigen van een musicus.’

Nieuwe generatie Beschikt het Koninklijk Concertgebouworkest over die kwaliteiten? ‘Dit orkest is een excellent gezelschap, en

Daniele Gatti, dirigent

Brunchen in de Pleinfoyer organiseert Het Concertgebouw om

muzikaal zeer intelligent. Ik prijs mezelf gelukkig dat

En dan de solisten: Mitsuko Uchida een pianoconcert van

Vlaams Radio Koor

ik zo lang met deze musici heb mogen samenwerken.

Mozart horen spelen is altijd een bijzondere gebeurtenis;

Nationaal Kinderkoor

De afgelopen jaren is het orkest sterk verjongd, er zit een

hetzelfde geldt voor Beethoven door violist Leonidas

Britten War Requiem

heel nieuwe generatie. Alle spelers hebben dezelfde drive

Kavakos. Uit eigen gelederen hoort u solofluitist Kersten

om de hoogst mogelijke kwaliteit te brengen. Goed spelen

McCall in Soie van de Finse componiste Lotta Wennäkoski

3 zo 28 oktober

Perry Hoogendijk, tuba

is één, maar je moet daarnaast in een groep passen en de

en Perry Hoogendijk in het Tubaconcert van Ralph Vaughan

Daniele Gatti, dirigent

Ravel Le tombeau de Couperin

neus in dezelfde richting hebben staan als de anderen.’

Williams.

Zemlinsky Eine Lustspielouvertüre

(Nederlandse première)

7 zo 28 april

T 020 305 10 15, ma-vr, 9.30-12.30 uur.

Tsjaikovski Symfonie nr. 5

Concertkalender Concerten uit deze serie kunnen ook

in andere series voorkomen. Zie voor een overzicht de concertkalender

Strauss Tod und Verklärung

Myung-Whun Chung, dirigent

niet alleen aan het orkest, maar ook aan het publiek.

Cultuur speelt hier een belangrijke rol, de stad bruist.

4 zo 16 december

Dutilleux L’arbre des songes

Ik maak me grote zorgen over het tekort aan cultureel

Bernard Haitink, dirigent

Beethoven Symfonie nr. 7

besef op veel plaatsen. Kunst, in welke vorm dan ook,

Mitsuko Uchida, piano

is broodnodig: contact met schoonheid voedt de mens.

Mozart Pianoconcert nr. 23, KV 488

Ik geniet er iedere dag van. Ook München heeft cultuur

Bruckner Symfonie nr. 6

hoog in het vaandel staan. Ik heb nu alleen een vaste

Rangen en plattegrond, zie pagina 68.

Vaughan Williams Tubaconcert

‘Ik heb fijne herinneringen aan mijn tijd in Amsterdam,

Eenvoudig en snel bestellen via:

8

Bestellen, rangen en plattegrond

Dima Slobodeniouk, dirigent

Berg Sonate, op. 1 (orkestratie Verbey)

www.concertgebouworkest.nl/series.

Strauss Don Juan

Contact met schoonheid

Voorafgaand aan de concerten

zo 19 mei

achterin.

Leonidas Kavakos, viool

positie bij het Symfonieorchester des Bayerischen Rundfunks aldaar, maar het leven is er niet rustiger op geworden. De druk is afgenomen, twee chefschappen eisten hun tol, maar de vrijgekomen tijd besteed ik aan het dirigeren van opera – bij uitstek een genre waarin

✶ Uw

veel voorbereiding en studie gaan zitten. Toch is dat

halve serie Z uitbreiden naar zes concerten? Geniet van twee extra concerten in uw serie.

Voor meer informatie kijk op www.concertgebouworkest.nl/Z of bel met de klantenservice, 020 305 10 15.

een luxeprobleem, ik ben een gelukkig mens.’

40

41

Proud Global Partners of young audience and musical TALENT

global partners of the royal concertgebouw orchestra

42

43

MAGISCH KERSTVERHAAL

Ooit was een notenkraker het beste kerstcadeau

Hij bracht geluk en vrede in huis.

dat men zich in Duitsland en Oostenrijk kon wensen.

Met deze ‘huisbewaarder‘ als hoofdpersonage van een sprookjesballet

kan een goede afloop van wonderlijke gebeurtenissen niet uit blijven.

De notenkraker van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski geniet de status

genomen, bleef er van Hoffmanns verhaal heel weinig over.

van officieel kerstballet. Hoewel het inhoudelijk ver van het

Marie werd Clara (in de sovjettijd Masja) en kreeg de no-

kerstfeest staat, zorgen het tot de verbeelding sprekende

tenkraker cadeau. Samen met de tinnen soldaatjes moest

verhaal en de onweerstaanbaar zangerige en melodieuze

de brave notenkraker een ongelijke strijd tegen de muizen

balletmuziek voor het licht en de vrede die zo bij de kerst-

en de muizenkoning leveren. Gered door het meisje, veran-

sfeer horen.

derde hij in een prins en nam haar mee naar zijn sprookjesland. In de finale ontwaakte Clara en realiseerde ze zich dat ze alles gedroomd had.

Ridder zonder vrees De eerste die aan de notenkraker als ridder zonder vrees dacht, was Ernst Theodor Amadeus Hoffmann, die hem de

Lekkernijenland

hoofdrol gaf in zijn sprookjesachtige verhaal De notenkraker

Het ballet werd besteld aan het begin van 1891 en een jaar

en de muizenkoning. De Duitse schrijver wist als geen ander

later was Tsjaikovski klaar met de orkestratie. Alle feeste-

hoe je de grenzen tussen de realiteit en droom volledig

lijke kinderscènes en nachtelijke gebeurtenissen rondom

kunt laten vervagen door de wereld om ons heen van zins-

de strijd tegen de muizen en de opheffing van de vloek op

begoochelende gebeurtenissen en fantasiepersonages te

de notenkraker werden verplaatst naar het eerste deel. In

voorzien. Zijn notenkraker was zowel een houten speelgoed

het tweede deel belandden Clara en de Prins-notenkraker

en tafelgereedschap als een prins van een marsepeinen

in Lekkernijenland waar ze door de meest ‘smakelijke’

kasteel.

personages werden begroet. Elke welkomstdans kreeg van Tsjaikovski zijn eigen karakteristieke geluid om de sprook-

Het sprookje werd gepubliceerd in 1816. Maar het oog van

jesachtige sfeer te benadrukken.

Tsjaikovski’s opdrachtgever, de directeur van de Imperiale Theaters Ivan Vsevolozjski, viel niet op de originele tekst, maar op de Franse bewerking van Alexandre Dumas uit Tsjaikovski-expert Semyon Bychkov

1844. Toen hij en de choreograaf Marius Petipa de ver-

zal de Kerstmatinee dirigeren.

sie van Dumas nog eens grondig onder handen hadden

44

45

EXTRA CONCERTEN

EXTRA CONCERTEN overzicht

Het kostte de componist veel moeite om zich met de onal-

Een gevarieerde selectie

vr 14 september

za 1 december | 13.00 uur & 15.30 uur

zo 14 april | 14.15 uur

ledaagse plot te verzoenen. Hij berichtte zijn broer dat hij

De notenkraker onder leiding van Tsjaikovski-expert Semyon

RCO Opening Night

Familieconcert: Carnaval der Dieren

Palmzondaguitvoering

‘uit alle macht werkte’ maar toch wel vreesde dat het op

Bychkov zal de Kerstmatinee van 2018 een sprookjes­achtige

walking dinner 18.00 uur

prijs € 17,50 | t/m 12 jaar, € 14

prijs Rang 1+ € 104, Rang 1 € 76,

een totale mislukking zou uitdraaien. Toen de muziek klaar

glans geven. Dit concert kunt u, net als een aantal andere

aanvang concert 20.15 uur

Amsterdam Concertgebouw,

Rang 2 € 60, Rang 3 € 45

was, stelde de componist er een orkestsuite uit samen.

Extra concerten, nu al bestellen als u een abonnement

prijs Rang 1+ € 295,

Kleine Zaal

William Christie, dirigent

Bij de première daarvan moesten vijf van de zes delen di-

neemt op een van de series van het Koninklijk Concert­

Rang 1 € 195, Rang 2 € 165

musici van het Koninklijk

Reinoud Van Mechelen, tenor

rect herhaald worden, wat Tsjaikovski goede hoop gaf

gebouworkest. De zeer gevarieerde selectie Extra concer-

inclusief walking dinner

Concertgebouworkest i.s.m. Oorkaan

(Evangelist)

op een toekomstig succes van het ballet.

ten bevat naast De notenkraker onder meer de feestelijke

dress code: black tie

Caecilia Thunnissen, regisseur

Alex Rosen, bas (Christus)

RCO Opening Night, de bezinning van Bachs Johannes-

Daniele Gatti, dirigent

Saint-Saëns Carnaval der dieren

Emöke Baráth, sopraan

Nieuwe versies

Passion, twee grootse en meeslepende requiems en een

Evgeny Kissin, piano

Iestyn Davies, alt

Bij de eerste uitvoering van De notenkraker negen maanden

nieuwe muzikale theater­productie in samenwerking met

Berlioz Ouverture ‘Le carnaval romain’

di 25 december | 14.15 uur

Anthony Gregory, tenor

later in het Mariinski Theater vielen de reacties van het

Toneelgroep Amsterdam in Theater Carré.

Liszt Pianoconcert nr. 1

Kerstmatinee

Renato Dolcini, bas

Rossini Ouverture ‘Il barbiere di Siviglia’

prijs Rang 1+ € 140, Rang 1 € 107,

Nederlands Kamerkoor

publiek nogal tegen. De een vond de muziek saai en weinig

dansbaar, de ander vond haar juist overdadig. Ook de com-

Kaarten bestellen

Mendelssohn Vierde symfonie,

Rang 2 € 80, Rang 3 € 59

Bach Johannes-Passion

ponist zelf was verre van tevreden, maar legde de schuld bij

Als abonnementhouder kunt u nu al kaarten bestellen

‘Italiaanse’

Semyon Bychkov, dirigent

de zielloze choreografie. Het leek onwaarschijnlijk dat het

voor een mooie selectie extra concerten. U ontvangt 10 %

Verdi Balletmuziek uit ‘Otello’ *

Nationaal Kinderkoor

za 4 mei | 21.00 uur

ballet een lang leven beschoren zou zijn. Vanaf 1919 regende

korting op de geselecteerde Extra concerten (in combina-

Tsjaikovski De notenkraker

Herdenkingsconcert

het echter nieuwe versies. In de beste gevallen veranderden

tie met een abonnement). Online kiest u zelf uw favoriete

prijs Rang 1+ € 140, Rang 1 € 107

stoelen via www.concertgebouworkest.nl/series.

za 6 oktober * RCO Club Night

de kinderen in prins en prinses en leefden zij nog lang en

zo 17 maart | 13.00 uur & 15.30 uur

Rang 2 € 80, Rang 3 € 59

gelukkig. Maar er waren ook donkerder scenario’s waarin

Let op: het programma van deze Extra concerten kan ook in uw

Amsterdam

Familieconcert: Petroesjka

Antonio Pappano, dirigent

Clara en haar notenkraker als suikerpoppen eindigden en

serie voorkomen. Bekijk hiervoor de concertkalender achterin.

musici van het Koninklijk

prijs € 17,50 | t/m 12 jaar, € 14

Concertgebouworkest

Cristian Ma ˘ celaru, dirigent

ten prooi vielen aan hongerige muizen. De sovjet-choreo-

Groot Omroepkoor

De reguliere verkoop voor losse kaarten start 1 juni 2018.

over de onbereikbaarheid van het volmaakte geluk. Dat

Voor donateurs en Concertvrienden start de verkoop op

do 11 oktober | 20.15 uur

was een heel geruststellende gedachte in de sovjettijd;

23 mei 2018.

Extra concert

do 11 april | 20.00 uur

Berlioz Grand messe des morts

prijs Rang 1+ € 140, Rang 1 € 107,

Serie Horizon

Rang 2 € 80, Rang 3 € 59

Amsterdam Theater Carré

Koor van de Accademia Nazionale di Santa Cecilia

Ondanks alle pogingen van choreografen, librettoschrijvers

Mariss Jansons, dirigent

Dood in Venetië

za 15 juni * RCO Club Night

en regisseurs om het ballet te actualiseren, herschrijven

Elena Stikhina, sopraan

muzikaal theater naar de novelle

Amsterdam

en van nieuwe betekenis te voorzien, bleef De notenkraker

Mark Padmore, tenor

van Thomas Mann

het romantische, sprankelende en magische kerstverhaal

Michael Volle, bariton

dat het was. De muziek van Tsjaikovski roept nog altijd

Groot Omroepkoor

de vertrouwde beelden op van het kinderfeestje met grote

Vlaams Radio Koor

poppen, cadeautjes, dansende feeën en lekkernijen.

Nationaal Kinderkoor

En natuurlijk van de schitterende kerstboom, waarvan de

Britten War Requiem

lichtjes de wonderlijke wereld weerspiegelen waar het

musici van het Koninklijk

Ivo van Hove, regie

Concertgebouworkest

David Robertson, dirigent coproductie met Toneelgroep

Amsterdam (wereldpremière)

alles mogelijk maken.

46

Pierre-Laurent Aimard, piano

Ramsey Nasr, tekst

goede altijd overwint en waar vriendschap, liefde en trouw

* eerste uitvoering door het Koninklijk Concertgebouworkest

Javier Camarena, tenor

graaf Joeri Grigorovitsj maakte er een filosofisch saga van

deze versie bleef dan ook decennialang favoriet.

Stravinsky Petroesjka

* De RCO Club Nights gaan pas later in het seizoen in de verkoop. Houdt u hiervoor onze nieuwsbrief, website en social media in de gaten.

47

Verbonden met het orkest

dankbaar omarmd als een werkelijke thuishaven.

De komst van RCO House wordt door de musici van het orkest Celliste Maartje-Maria den Herder verwoordt het gevoel van velen.

‘Hier hebben we op zitten wachten.’ Celliste Maartje-Maria

Omdat het orkestrepertoire ‘nu eenmaal het allermooiste’

den Herder had het enthousiasme van de musici voor

is en omdat de ensemblewereld steeds verder onder druk is

RCO House dat vorm krijgt aan de Gabriël Metsustraat

komen staan door verregaande bezuinigingen, besloot ze

niet beter kunnen verwoorden. ‘Het gaat heel erg bedrijvig

toch te kiezen voor het orkestbestaan. ‘En het bevalt

worden, een muzikale bijenkorf aan de voet van Het

ontzettend goed’, zegt ze meteen. ‘Ik was bang dat ik

Concertgebouw. Het is alleen al een oplossing voor vele

mijn vrijheid op moest geven, maar het tegendeel is waar.

collega’s die, zoals ik, niet in Amsterdam wonen’, legt ze uit.

Iedereen in het orkest speelt fantastisch en er worden

‘Als ik een ochtendrepetitie heb in de Grote Zaal wil ik

vele mogelijkheden buiten de orkestconcerten geschapen.

daarna verder repeteren met de cellogroep of kamermuzi-

Kamermuziekconcerten, lesprojecten met deelnemers aan

kale zaken doornemen met collega’s. Nu moeten we steeds

de orkestacademie, educatieprojecten, concerten en

op zoek naar plekken ergens in Amsterdam, daar gaat veel

ont­moetingen met en voor donateurs. Er is heel veel werk

reistijd mee verloren. We repeteren wel eens in de kleed­

en het is heel afwisselend.’

kamers van Het Concertgebouw, maar dat galmt behoorlijk, en het is eigenlijk niet de bedoeling.’

Vrijheid Maartje-Maria den Herder weet inmiddels waar ze over

Onder één dak RCO House gaat volgens Maartje-Maria bijdragen aan nog meer activiteiten met, voor, door en rond het orkest. ‘Het is op een steenworp afstand van Het Concertgebouw en er

praat. Sinds 2014 is ze een vaste kracht van de cellogroep.

komen fantastische faciliteiten. Niet alleen om te studeren,

Veel eerder, in het seizoen 2005/2006, was ze al eens

maar ook om concerten te geven en educatieprojecten uit

deel­nemer aan de Academie van het Koninklijk Concert­

te voeren. Bovendien zitten we in RCO House met de staf

gebouworkest en remplaceerde ze regelmatig. Ze koos

onder één dak.’

vervolgens voor de onzekerheid van de freelancemusicus.

‘Ik ben altijd erg op mijn vrijheid gesteld geweest en

En dat is vooral in deze tijd belangrijk, vindt ze. ‘Een orkest

het was toen nog een goede tijd voor vele ensembles’,

kan tegenwoordig niet meer overleven als je als musicus

verklaart ze.

alleen maar de noten speelt. We moeten weten waar het geld vandaan komt, we moeten bijdragen aan het vergro-

celliste Maartje-Maria den Herder

48

49

ten van het publieksbereik, we zijn veel meer betrokken bij

ving en het creëert draagvlak voor het orkest. Bovendien

activiteiten voor donateurs en sponsors. Andersom is het

kunnen de kinderen in RCO House echt dichtbij de musici

goed als de staf van dichtbij ziet wat het betekent om een

komen.’

musicus in zo’n internationaal toporkest te zijn.’

Word donateur van het Koninklijk Concertgebouworkest Om aan de wereldtop te kunnen blijven presteren

vormen en de privileges die u als donateur van ons

heeft het Koninklijk Concertgebouworkest uw hulp

orkest geniet. Meer informatie vindt u op www.

hard nodig. Zo kunnen mede dankzij particuliere

concertgebouworkest.nl/steunrco. Uiteraard kunt

En op die manier worden ook de toekomstige donateurs en

schenkingen bijzondere instrumenten voor orkest­

gesprek via 020 305 10 10 (afdeling development Koninklijk

u ons ook telefonisch bereiken voor een vrijblijvend

sponsors enthousiast gemaakt. ‘Donateurs, sponsors en

leden worden aangekocht, wordt jong talent opgeleid in

contacten met de donateurs, die dit project mede mogelijk

fondsen zijn en blijven belangrijk. Ze dragen royaal bij aan

onder meer de orkestacademie en ontwikkelt het orkest

Concertgebouworkest), of rechtstreeks via Nike de Jong,

maken, als de educatie-inspanningen geïnten­siveerd

RCO House. Wij kunnen er wel om vragen, maar we zijn

educatieprojecten voor kinderen van diverse leeftijden.

020 305 10 52, n.dejong@concertgebouworkest.nl of Katinka

worden. Al zit Maartje-Maria om dat laatste niet echt te

toch mede afhankelijk van hun goede wil. Het is heel fijn

Graag informeren wij u over de verschillende schenkings­

Canté, 020 305 10 50, k.cante@concertgebouworkest.nl.

Met RCO House binnen handbereik kunnen zowel de

springen. ‘Ik heb drie kleine kinderen; het is dan fijn om

dat mensen willen geven en het is fantastisch dat we

even zonder te zijn’, zegt ze lachend. ‘Maar zonder gekheid:

straks een huis hebben waar het contact met de mensen

educatie is enorm belangrijk. Het geeft binding met de

die ons steunen en naar ons willen luisteren alleen maar

stad en met het land, het is van belang voor de samenle-

beter kan worden.’

A De heer A.G.S. Abraham • De heer en mevrouw Abram • De heer en mevrouw J. van Aken • Mevrouw dr. M.W.M. Akkerman-Zaalberg van Zelst • De heer P.G. Alferink en de heer J.P.F. Sjoukes • Mevrouw H.A.J.M. van Alphen-Slooff • De heer J.K. van Andel en de heer P.G.B. van Delden • Mevrouw T.S. Alpherts • De heer en mevrouw Ankersmit-Taminiau • Mevrouw Van Asperen de Boer • De heer drs. E. Asscher

B De heer S. van der Baan • De heer mr. C.B. Baard • Ted en Christine

Baijings • De heer en mevrouw J.M. Balm • Mevrouw M.G.W. Balster • De heer mr. F.A.W. Bannier • Mevrouw J.B.L. Bannier • Mevrouw J.K. von Bartheld-ter Borg • De heer prof. dr. J. Bausch • De heer en mevrouw Van de Beek-Bomgaars • De heer H.F. op de Beek • Nathalie en Edwin van de Beek-Aalbers • Carola Beelaerts van Blokland • M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting • Pauline Beelaerts en Coen Teulings • De heer en mevrouw Van Beest-Blaauw • De heer en mevrouw BekouwEllis • Belport Familienstiftung • Baron en barones Bentinck van Schoonheten-Elink Schuurman • Sjoerd van den Berg Fonds • Mevrouw mr. A.A. (Nollie) van Berge • Loes en Evert van den Bergh • De heer en mevrouw Beyer-Lazonder • Mevrouw C.I.Th. Bierlaagh-Lucas • De heer J.N.K. Bierman • De heer dr. Gert Bindels • Treeske Blase • Caspar Bleijs • De heer en mevrouw Blekxtoon-Schröder • Mevrouw E. Blokker-Verwer • i.m. De heer L. Blom • Mevrouw A. de Bock-Asscher • Kees de Boer • Mevrouw M.A.M. Boer-ten Hagen • Stichting Boerboom den Daas • De heer en mevrouw Boersma-Hulshoff • Pieter J. Bogaers • De heer en mevrouw Boll-

Steun RCO House

Kruseman • Mevrouw E.E.C. Bon-Meier • de heer C. Boonstra • Boonstra & Hogewoning, personeel en organisatie • De heer W.F. Boonstra • Mevrouw D.E. BoosterBrinkhorst • Mevrouw H.N.L. Boreel-van Riemsdijk • De heer drs. F. Bos • De heer en mevrouw Ten Bosch-Blase • Willem en Wilhelmina Bouwes Fonds • Mevrouw C.M.J. Brian • Dolf en Antoinetty van den Brink • R.B.A. van den Brink • De heer en mevrouw Van den Broecke-Roos • Robert Broekema en Frank Rövekamp •

De totale kosten van aankoop, restauratie en ver-

€ 2 miljoen bijeen te brengen blijft uw steun

De heer en mevrouw Broekers-Knol • Els Broeksma-van Capelle • P.I. Broertjes en Ph.J. Korthals Altes • The honorable Charles N. Brower • De heer en mevrouw

bouwing van RCO House bedragen € 12,5 miljoen.

hard nodig. Voor meer informatie over schenken

J.J.Th. Brugman • Dick en Thelma de Bruin • M.A. Bruijn-Bronkhorst • De heer en mevrouw De Bruin-Heijn • De Roedel, executives and lifecoaching • De heer

Het Koninklijk Concertgebouworkest investeert zelf

aan het nieuwe onderkomen van het orkest kunt u

mevrouw Citroen- van Dorsser • De heer drs. A.J.M.M. van Cleef • Barones Collot d’Escury-Ledeboer • De heer en mevrouw J.H. Coops • Mevrouw drs. M. Couperus

€ 2,5 miljoen. Van de overige € 10 miljoen is in­

contact opnemen met Anne Christin Erbe via

• Dierik Cras en Vera Arnoldus • Gerben en Carolien Creutzberg-van de Zande

H.B. Buddenböhmer • Annemarie en Frederik Buijn-Buissink • De heer en mevrouw Burgers-Kroon • De heer en mevrouw Buurke-Kruseman

D

C

• De heer en

Barend en Jacqueline Dam-Oskam • De heer en mevrouw Delprat-Tromp •

Mevrouw G.J.M. Derksen • Louise van Deth • De heer en mevrouw Van Deth-Ruys • De heer mr. C.J.E. Dijk • Jan Dijker en Marijke Veldhuis • Mevrouw J. Dijkgraaf

middels ruim € 8 miljoen toegezegd door particulieren,

a.c.erbe@concertgebouworkest.nl, of Barbara Ruding via

fondsen en bedrijven. Het orkest is zeer verheugd over het

b.ruding@concertgebouworkest.nl. U kunt bellen naar 020

Rongen • De heer en mevrouw Donders - Rohling • Rick en Marga Donehoo • De heer en mevrouw Doodeheefver-Philips • Mevrouw M.G.J. Douqué-Hooghiemstra

draagvlak voor RCO House tot dusver. Om de resterende

305 10 10. Zie ook www.rcohouse.nl.

• Berend Jan Drijber • Mevrouw Den Dulk-Kijlstra

• De heer dr. ir. J.M. Dirkzwager en mevrouw L.W. Bierens de Haan • Paul van Ditzhuyzen • De heer J.L. Docter • De heer ir. J.D. Doets • Loes en Egbert Dommering-van

E De heer drs. F.A. Eekels • Familie van Ees-Havenstein Fonds • De heer ir. Hans van Egmond • Frank Eijken •

Stichting Elise Mathilde • Hans en Carine Elsenburg-Swinkels • Siebe van Elsloo en Mirjam van Elsloo-Dizij • De heer en mevrouw Eskes-Nijhuis • Anique Esser •

Wij zijn alle schenkers aan RCO House zeer dankbaar voor hun steun

Mevrouw mr. D.C.C. van Everdingen en de heer A.E.D.M. van Thiel

F Arthur Fischer • Mevrouw M.F. Fentener van Vlissingen • De heer R.A. Francken • De heer G Marry de Gaay Fortman • Mevrouw

en mevrouw Franssen-van den Berg • De heer en mevrouw H. Franssen • De heer en mevrouw Frese-Schreinemacher

H.T.G. von der Gablentz-Blanche Koelensmid • Robert van Galen • Mevrouw mr. M.B. Geeris-Vehmeyer • Mevrouw M.M.A. van de Geijn-Verhoeven • De heer en Art Mentor Foundation Lucerne • Bommel van der Bend en Rian Kalden • Stichting Benevolentia • Prof. Mr J. de Bie Leuveling Tjeenk • L.D. de Bièvre • Mevrouw E. Blokker-

mevrouw Gelling-Kuiper • Mevrouw P.M. Gerritsma-Hogeweg • De heer F.N.W.M. Gianotten • De heer mr. M.J.E.G. de Gier • De heer J.H.R. van Ginkel • Mevrouw

Verwer • De heer N. de Boer en mevrouw M.L. de Boer • Onno en Angela den Boer • The Brook Foundation • Dick en Thelma de Bruin • Jan Willem Cramer en Ellen Cramer-

M.J. Glasz-Koerts • Pauline Glazener • Marguerite Goldschmeding • Mevrouw J.A. van Gool-Slot • Mevrouw E.S.M. Granpré Molière • De heer en mevrouw Gransberg-

de Jong • Dierik Cras en Vera Arnoldus • Paul en Anet Cronheim • Annie Doeksen Stichting • Rick en Marga Donehoo • Benno van Dongen en Pauline van Dongenvan der Meer • Stichting Elise Mathilde • De heer en mevrouw Ackermans-Erbe • De heer en mevrouw Eskes-Nijhuis • Louise O. Fresco • Mevrouw M.M.A. van

Hin • De heer en mevrouw Grimm-Van der Veen • De heer en mevrouw Groenteman-Biederman • Annelies en Klaus Groot • De heer en mevrouw Guépin-Cath

H Joost de Haan • De heer ds. W.A. Hage • De heer en mevrouw Hagenbeek-Schneidinger • De heer B. Haitink • De heer en mevrouw Han-Crebolder • De heer

de Geijn-Verhoeven • De heer en mevrouw De Graaff-van Vredenburch • Ralph en Patricia Hamers-van Nimwegen • Hartwig Foundation • De heer en mevrouw

A. Hartman • Saskia en Jorrit Hartmans • Mevrouw G.M.T. Harink en de heer M.F. Scholten • Hans den Hartog • De heer A.Ph.J. de Haseth Möller • Annelies en

Hendrikse-Groeneveld • Lodewijk en Diana Hijmans van den Bergh-Loudon • De heer G.E.W. van Hille • Hinderrustfonds • Jan Willem Hoevers en Klaartje Hissink

Renze Hasper-Heidstra • De heer mr. R.R. Hazewinkel • Stichting K.F. Hein Fonds • De heer en mevrouw Hendrikse-Groeneveld • Rob en Frances Hendriks-van der

• De heer en mevrouw Horeman-Kooloos • De heer en mevrouw Van ‘t Hullenaar-van den Wijngaart • De heer en mevrouw De Jongh-de Bois • De heer en

Weijden • De heer en mevrouw Hendrikse-de Vries • Hilda Hendrikse-Dijkstra • De heer drs. W.C. Hermans • Mevrouw Van Heukelum Stuijt-Van Baren • Mevrouw

mevrouw Van Karnebeek-Thijssen • René Kuijten en Cornélie ter Linden • Laaken Asset Management N.V. • Joost en Machteld van Lanschot-van Vloten • De heer en

ir. H.C.M. Heyning • Lodewijk en Diana Hijmans van den Bergh-Loudon • Mevrouw drs. C.M.L. Hijmans van den Bergh • De heer G.E.W. van Hille • De heer J.P.

mevrouw Van Lede-Quarles van Ufford • Jeny en Emile Lens-de Vries • Mevrouw I.E.E. van Lippe-Biesterfeld • De heer en mevrouw Van Lith-Dumont • De heer

van Hilten • Amsterdam Hilton • De heer T. Hirasawa • De heer mr. P.A.E.M. Hoctin Boes • De heer en mevrouw Hoeffelman-Van der Linde • Jelleke en Rolf Hof •

drs. Paul J.H.M. Luijten • De heer R.J. van der Maal • De heer De Mare • De heer J. de Marez Oyens • De heer en mevrouw Van Marle-Crommelin • De heer en

Mevrouw K. Hoff • De heer en mevrouw Hofland-Bos • De heer en mevrouw d’Hollosy-van Rappard • De heer J.B.P. Hoogeboom • De heer drs. H.N. Hoogendonk •

mevrouw G.A. May • Schweizer Mengelberg Stiftung • Merifin Foundation • De heer mr. A.A. Meurer en mevrouw J.B.L. Bannier • Rose-Marie en Eijk de Mol van

Mevrouw E.J.M. Horbach • Kees ter Horst • De heer dr. S. van Houten • Björn en Astrid van Hugten • De heer H.M.M. van Hugten • De heer en mevrouw Huibregtsen-

Otterloo • Anita Nijboer • Alfred Nijkerk Fonds • Eveline Nikkels • Eelco en Marre Nikkels-Evelein • Tatiana Chopova en Hans Oerlemans • Rob en Marijke van Oordt-

Wilton • Johan Huisman • De heer P.D. Huizer • De heer en mevrouw Hustinx-van Acker • Mevrouw T. Hylkema-Nielsen Kolding

Jones • De heer en mevrouw Peese Binkhorst-Hoffscholte • Kees en June Peijster-de Groot van Embden • Mevrouw A.M. Plate • Geert Potjewijd en Anneke Jansen •

de Savornin Lohman • De heer K. IJff IMC Financial markets & asset management

i De heer en mevrouw IdenburgJ De heer en mevrouw Van der Jagt-De Haan • De heer drs. J.H.C. Jansen en

Irwan Rachman Fonds • Robert en Marlies Reibestein • Ribbink van den Hoek Familiestichting • De heer en mevrouw Van Roijen-van der Kuip • Yvonne van Rooy

mevrouw J.A.S. Jansen-Coppens • De heer W.N.R. Janssen • Mevrouw H.M. Jensema-de Jongh • De heer en mevrouw De Jongh-De Bois • Menno Jonker en Frits

• Stichting Mr. Cornelis Roozen Fonds • Onno en Renée Ruding-Hekking • Beate Russell-Sass • Familie Schölvinck • Mevrouw C.A. Schreuders-Bais • De heer en

Spangenberg • Kay en Michiel Josephus Jitta • De heer H.O. Juda

mevrouw Sibinga Mulder-Gevaerts • Paul en Jetty Sleurink-Algra • Martijn en Agniet Snoep • De heer en mevrouw Spoor-Vermeijlen • Marijke van Sprang-Kamstra

A.G. Kammerer • De heer en mevrouw Kamp-Heldring • Mevrouw M.A. van de Kamp-Baradel • Stichting Douglas Kane Fonds • Jonkheer mr. J.D. en mevrouw

K

Mevrouw I.S. Kaars Sypesteyn-Vossenaar • De heer en mevrouw Kalff-Götzen • Jan Kalff •

• Familie Staal fonds • John en Annelies van der Steen • Wilma van Straalen-Sanderse • Julienne Straatman • Swaenenborgh Stichting • Stichting Tabernaleporis •

D.A. van Karnebeek-van Roijen • Mevrouw mr. Y.E. Kastein • De heer en mevrouw Kat-Goudsmit • Jan de Kater • Anton van Kempen en Klaartje Staghouwer •

Technische Unie • Geert Terwindt • De heer ir. M.C. van Veen en mevrouw dr. A.G. Leemhuis • Vereniging ‘Het Concertgebouworchest’ • Vogelgezang Foundation

Paul Kenninck • De heer en mevrouw Kenter-Borgman • Kerckhoff Adviseurs • Huib Kersten Fonds • De heer en mevrouw Ket-Van Steenbergen • De heer en

• De heer mr. R.L. van de Water • Fons en Henny van Westerloo • Maarten en Marijke van der Weijden-Overmars • Lily en Hans Zwarts • en anonieme schenkers

mevrouw Kievit-Westerduin • Mevrouw C.H. Kingma-Gorter • De heer mr. Ph.C. Kleyn van Willigen • De heer en mevrouw Knappert-Rahusen • De heer en mevrouw

50

51

Koemans-Van Nieuwkerk • De heer en mevrouw J.E. Koenders • De heer en mevrouw Kohnstamm-Bodenhausen • De heer mr. E.F.M. Kok • Louis en Julie van de Kooij-van Lith • De heer R.G.W. Kooijman • De heer dr. G.A. Kool • • De heer A.P.J. Koomen en mevrouw C.M.L. Koomen-de Wit • Krammer’s Handelmaatschappij BV • De heer en mevrouw J.C. Koster • De heer en mevrouw Koster-Herz • In Memoriam Hester Maria van Kralingen Fonds • Gérard Krouwels • Joost Ch.L. Kuiper

L

Preludium

Barbara van der Laan-Ruding • De heer dr. P.J.M van Laarhoven • Anton en Marianne van der Lande • Hans en Margret Langemeijer-Hartung • De heer

R. Langstraat • De heer en mevrouw Van Lede-Quarles van Ufford • I.m. Oscar van Leer • De heer en mevrouw De Leeuw-Krekels • Mevrouw M. van der Lelie • De heer en mevrouw Lenterman-Van Diemen • De heer en mevrouw M.A. Lewis • De heer drs. J.W. van der Linden • De heer en mevrouw Lindenbergh-Sluis • Enna H.W. van Lingen • Mevrouw I.E.E. van Lippe-Biesterfeld • De heer en mevrouw Van Lith-Dumont • De heer en mevrouw Van Litsenburg-van Royen • De heer

programmablad van het Koninklijk Concertgebouworkest

mr. J.W. Loot • Jonkheer mr. A.A. Loudon • Mevrouw mr. E.J. Louwe Kooijmans-van der Sluijs en mevrouw mr. A.M.E. van der Sluijs-Louwe Kooijmans • De heer en mevrouw Lugt-Rethans • De heer drs. Paul J.H.M. Luijten • Familie Lukowski

M

en Het Concertgebouw

de heer R.J. van der Maal • De heer dr. H.R.E. van Maanen • De heer en mevrouw

J. Manheim • De heer De Mare • De heer en mevrouw Van Marle-Crommelin • Marion’s Kinderfonds • Mazars Paardekooper Hoffman • De heer en mevrouw G.A. May • Familie Meerstadt • F.W.J. Meijer • M.R. Meilink • De heer mr. R.H. Meppelink • De heer en mevrouw De Meulemeester • De heer mr. A.A. Meurer en mevrouw

In Preludium staan toelichtingen op concerten,

J.B.L. Bannier • De heer en mevrouw Mispelblom Beijer-Graafland • Jonkheer en mevrouw Mock-de Bruyn • Jaap en Ria Möhle-Hulleman • Rose-Marie en Eijk de

interviews met musici, boeiende reportages en

Mol van Otterloo • Mevrouw M.J.M. Molenschot-Philips • Montaigne bv • Mevrouw E.R. Mosler-Reiss • Kees Mout • Stichting Mundo Crastino Meliori • De heer en mevrouw Muller-Van de Leuv • De heer en mevrouw Muller-Bergsma • Mevrouw B.J. Muller-Voors • De heer en mevrouw Munnig Schmidt-Neubauer

N De heer

verhelderende achtergrondverhalen.

A.H.J. Naber • Louise Nanning • Ton en Anne-Miek Nelissen-Hanssen • De heer mr. Th.A. van Nierop • De heer en mevrouw Van Nieuwenhuizen-Van Wessum • De heer en mevrouw Nieuwland • De heer A.F. Nijkerk • Lauren en Richard Nijkerk • Eveline Nikkels

O De heer P. Oldenhove en mevrouw W.R. Stocks • Hotel Okura Amsterdam •

Preludium is er voor muziekliefhebbers die alles willen weten.

De heer en mevrouw L. Ooms-Komst • Rob en Marijke van Oordt-Jones • Frank en Raya Oranje - Jorna • Mevrouw I. Ort-Thal Larsen • De heer dr. G.J. Oudemans • M.J.E. Overberg • De heer en mevrouw Overberg-Geesink • Jochem en Saskia Overbosch • De heer E.J. Overkamp en mevrouw A.J.A. Verhoog

P

Pan Fonds •

Ben Pauw Fonds • De heer P. Pavlov • Bart Peek • De heer en mevrouw Peet-Hartman • De heer en mevrouw W.L. Peeters • Mevrouw M.W. de Peijper-Pieksma •

Voor slechts € 65 krijgt u Preludium maandelijks thuis én heeft u toegang tot alle artikelen op Preludium.nl

De heer en mevrouw Pekelharing-de Planque • De heer en mevrouw Peters-Asberg • Babs Persoons • de heer en mevrouw Piek-den Hartog • De heer en mevrouw Van der Pol-Schuurman • De heer en mevrouw Polet-Trouwborst • Mevrouw N.P. de Pont • Mevrouw A. Posch-Holties • Hans Pot en Ronald Koning • Mevrouw mr.

A.M. Prins-Jansen • De heer en mevrouw Prior-Russel • De heer dr. P. Provó Kluit

R Jan en Cissy Raaijmakers • Irwan Rachman Fonds • De heer J. Raes • mevrouw

G. Rahusen-Ankersmit • Peter Rauwerda • De heer B.L.P. van Reeken en mevrouw A. van Reeken-Slee • De heer en mevrouw Reeser Cuperus • De heer en mevrouw Reesink-de Vries • Mevrouw M.L. Reesink en de heer Q.A.M. Olsthoorn • Stichting Van Rees-Klatte • De heer en mevrouw Reibestein-van der Brug • De heer W. Rekvelt • P.S.A. Renaud • Ribbink van den Hoek Familiestichting • De heer en mevrouw Ribourdouille-Bakker • De heer J.P.M. Richter en de heer B.P. Schuurman • Truus und Gerrit van Riemsdijk Stiftung • De heer A.N. Rietveld • de heer H.A. van Rijbroek • Mevrouw P. Röell-Heering • De heer en mevrouw De Roever-Van

word abonnee

www.preludium.nl/abonneren

Stalborch • De heer en mevrouw Rogaar-Burlage • De heer en mevrouw W. de Rooij • De heer en mevrouw Van Rooijen-Buchwald • De heer en mevrouw Roorda-Avis • De heer en mevrouw Roos-Bruinse • De heer Rosen Jacobson en mevrouw Kellermann • De heer en mevrouw Rote-de Raad • De heer H.M. Roukema • Sebald en

S De heer en mevrouw Samsom-Schalekamp • Mevrouw

Annet van Royen • Onno en Renée Ruding - Hekking • De heer mr. J.W.M Russell • De heer mr. Ch.W. le Rûtte

Sandberg-Praetorius • De heer en mevrouw Sanders-Ten Holte • Miep Schalekamp-Kruseman • De heer en mevrouw Van Schaik-Colijn • Gabbe en Haas ScheltemaHekking • Mevrouw A.C. Schendstok-Stradmeijer • De heer W.E. Scherpenhuijsen Rom • De heer en mevrouw Schipper-Hofman • Mevrouw C.N. Schipper-Maarse • Mevrouw A.M. Scholten van Aschat-Sillem • Familie Schölvinck • De heer ir. H. Schoone • De heer en mevrouw Van der Schoot-Van Voorst • Familie Van SchootenGlasz • De heer en mevrouw Schraven-Swart • Mevrouw C. A. Schreuders - Bais • De heer en mevrouw Schreve-Brinkman • Mevrouw drs. C.W.M. Schunck • Mevrouw Schutte-van der Marel • De heer mr. S.F. Schütz • K.B.C. Securities • Mevrouw T. Sellmeijer • De heer drs. P.F. Segaar • De heer en mevrouw Sellmeijer-Van Piggelen • De heer P.H. van Setten • De heer en mevrouw Sibinga Mulder-Gevaerts • Corinne Sieger • De heer ir. R.W. Siemers • De heer en mevrouw Sigmond-Verhelst • Feike en Inge Sijbesma • De heer A.J. Simons • De heer R.C. Slagboom • Paul en Jetty Sleurink-Algra • Donata Smit-Ernsting • J. Smit en drs. K.G. Smit-Schulting • De heer en mevrouw Snoeck-Duymaer van Twist • Albert-Jan van Soelen • De heer en mevrouw Soeteman-Reijnen • Hans Speth en Yasuko Speth-Okumura • Marijke van Sprang-Kamstra • De heer en mevrouw Staartjes-Mosler, Victor en Oscar Staartjes • De heer R. Starreveld • Mozes A. Staszewski • Annelies van der Steen • Greta Steneker-van der Drift Fonds • De heer en mevrouw dr. P. Stevens • Willem Stevens • De heer en mevrouw Stomps-Schokking • De heer en mevrouw Storm-Boender • De heer dr. H.C. van Straaten • Julienne Straatman • De heer W.E.M. Strijbos • Mevrouw M.A. Stubbé-Butôt • De heer en mevrouw StuurmanDe Groot • Mevrouw drs. M. van Suchtelen-van Hattum • Tom en Yvonne de Swaan • Mienke Swarttouw-Schaberg • De heer en mevrouw Sweerts-Schroeders

T i.m. De heer mr. B.B. Tabingh Suermondt • Martin Taphoorn • de heer A.P. Tegelaers • De heer en mevrouw Tervoort - Emons • De heer en mevrouw Terwogt-van

Asbeck • Rijnhard en Elsbeth van Tets • De heer en mevrouw Thate-Verloop • Ferry Theunisse • De heer K.B. Thio • Stichting Thurkowfonds • De heer en mevrouw W.J.M. Thywissen • De heer H.D. Tjeenk Willink • De heer en mevrouw Tjepkema-Simmer • Mevrouw M. van Tongeren • Pitt Treumann • L. van Trotsenburg • De heer G.J. Turk • Bert en Maria Twaalfhoven

V Anton Valk • De heer en mevrouw Vanderbroeck-Finot • De heer ir. M.C. van Veen en mevrouw dr. A.G. Leemhuis • Jeroen en

Mariëtte van der Veer • Annemie en Hans van der Ven • Prof.dr. René H.M. Verheijen & Daniel J. van Tonder, M.Arch. • Prof. dr. F.W.A. Verheugt • De heer R. Verkroost • De heer en mevrouw Verloop-Gülcher • Mevrouw F.W. Verloop • De heer A.H. Vermaas • De heer C.A.P. Vermeulen • In Memoriam Sophia J. Vermeulen-Brauckman • Mevrouw D.J. Vermeulen en de heer M.H. Steltenpool • Mevrouw I. van Verschuer • Mevrouw E.M.W. Verwiel-Ploem • De heer en mevrouw Vigeveno-Smits • De heer F.A.M. de Vilder • Mevrouw J.M. de Vilder-van der Lande • Fréan Visscher • De heer mr. A.J. Visser • Marianne de Visser • Christiaan Vlek Fonds • De heer en mevrouw Vlek-Peek • Vogelgezang Foundation • De heer J.C.M. Vogten • De heer en mevrouw Volkers-Bonkes • De heer mr. T.H. van Voorst Vader • De heer P.R. Vos • De heer en mevrouw Vossepoel-Peters • De heer en mevrouw De Vreeze-Oostvogel • De heer mr. D.P. de Vries • Kees de Vries • De heer en mevrouw De Vries Lentsch-Kostense • Familie Vrind-Dudok de Wit • Hans Vroom • VSB Fonds • Mevrouw J.H.J. Vuursteen-Pronk

W De heer en mevrouw Wajer-Koot • Mevrouw H.C. Warners-Gastkemper

• De heer mr. R.L. van de Water • De heer en mevrouw Weck-Van den Assem • De heer J.G.E. Weerts • De heer R.M.F. van der Weiden • De heer dr. D.M.N. van Wensveen • Elise Wessels • Fons en Henny van Westerloo • Maud en Willem Wiarda-Hansen • Helen Wieringa • De heer N.M. Wierper • Cora & Dolpff Wigbers • De heer en mevrouw Van Wijk-Koehoorn • Herma en Quinten de Wijn • De heer en mevrouw Wijnand-De Jong • Mevrouw G.A.L. Wijnands-van der Lande • Jaap en Yolande Willeumier-Alberdingk Thijm • De heer en mevrouw De Witt Wijnen-Jansen Schoonhoven • Mevrouw L.A.C.M. Witteman-van Meerwijk • Mevrouw Y.M. Wortelboer • De heer en mevrouw Woudstra-Hilsum • Jonkheer en mevrouw Van der Wyck-Wolf

Z Martine J. Zoethout en René Vetkamp • De heer en mevrouw Zuidam-

Van Middelkoop • Mevrouw Zurel (Amsterdam) • Lily en Hans Zwarts • Jaap van Zweden • Mevrouw N.H. Zweerts en de heer H. Otten • en anonieme schenkers

52

53

KAMERMUZIEK

Wilt u de musici van het Koninklijk Concertgebouworkest ook eens

van dichtbij zien – en horen? Dat kan! Al vele jaren verzorgen zij

kamermuziekconcerten in de Kleine Zaal onder de noemer Close-up.

CLOSE-UP 2 hele series 3 concerten in de Kleine Zaal

enkele serie Vrienden € 86

niet-Vrienden € 100

aanvang: dinsdag 20.15 uur | zondag 14.15 uur

Series I & II Vrienden € 163

niet-Vrienden € 189

Serie I

zo 31 maart

di 14 mei

di 18 september

Portretconcert:

Close-up met Trevor Pinnock

100 jaar na Claude Debussy

Alexei Ogrintchouk, hobo

Trevor Pinnock, klavecimbel

Nicoline Alt, hobo

Nienke van Rijn, Mirte de Kok,

Sylvia Huang, viool

Mirelys Morgan Verdecia, viool

Olivier Patey, Arno Piters, klarinet

Eke van Spiegel, Sjaan Oomen, viool

De intieme concerten worden georganiseerd door Concert­

Aimard, artist in residence, samenwerkt met orkestmusici.

Martina Forni, altviool

Calogero Palermo, Hein Wiedijk,

Roland Krämer, altviool

vrienden, de vriendenvereniging van Het Koninklijk

Ook zijn er dit seizoen weer portretconcerten waarin een

Vilém Kijonka, altviool

bassethoorn

Joris van den Berg, cello

Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest.

orkestlid centraal staat. Solocelliste Tatjana Vassiljeva en

Honorine Schaeffer, cello

Gustavo Núñez, Helma van den Brink,

Théotime Voisin, contrabas

Ze vormen een bijzondere gelegenheid om orkestleden eens

solohoboïst Alexei Ogrintchouk hebben voor dit seizoen

Mariya Semotyuk, fluit

fagot

Ivan Podyomov, hobo

in kleine bezetting mee te maken en van hun individuele

een persoonlijk en avontuurlijk programma samengesteld.

Davide Lattuada, klarinet

Laurens Woudenberg,

Emily Beynon, fluit

kwaliteiten te genieten.

De concerten van 18 september en 19 maart zijn samen­

Hein Wiedijk, klarinet

Fons Verspaandonk, Jaap van der Vliet,

Van Wassenaer Concerto armonico nr. 5

gesteld door en rondom twee strijkkwartetten die uit het

Petra van der Heide, harp

José Luis Sogorb Jover, hoorn

Marcello Hoboconcert in d

In twee series van drie concerten presenteren de orkest­

Concertgebouworkest zijn ontstaan: respectievelijk het

Debussy Strijkkwartet

Jérôme Fruchart, cello

Bach Brandenburgs concert nr. 5,

leden een veelzijdig palet aan klassieke kamermuziek. De

GoYa Quartet en het Alma Quartet. Als extra concert buiten

Ravel Introduction et allegro

Olivier Thiery, contrabas

BWV 1050

gevarieerde programma’s bevatten bekende maar vaak ook

de series is er een kinderconcert rond een bewerking van

Debussy Sonate voor fluit, altviool en

Leonid Ogrintchouk, piano

Händel Concerto Grosso, op. 6, nr. 8

juist onbekende werken die de moeite waard zijn gehoord

Prokofjevs Peter en de Wolf – het beroemde verhaal blijkt nog

harp

Beethoven Pianotrio nr. 4, ‘Gassenhauer’

Bach Concert voor viool, hobo en

te worden. Zoals een concert waarin pianist Pierre-Laurent

een staartje te hebben…

Poulenc Sonate voor twee klarinetten

Mozart Serenade nr. 10, ‘Gran Partita’

strijkers, BWV 1060

Takemitsu And Then I Knew ‘t Was Wind Serie II

Extra concert

zo 9 december

zo 21 oktober

zo 20 januari | 13.00 uur & 15.30 uur

Artist in residence:

Portretconcert:

Kinderconcert

Tatjana Vassiljeva, cello

Caroline Strumphler, viool

Ursula Schoch, viool

Valentina Svyatlovskaya, viool

Tomoko Kurita, viool

Keiko Iwata, viool

Jeroen Bal, piano

Eva Smit, altviool

Ken Hakii, altviool

Kodály Sonate voor cello solo

Chris van Balen, cello

Johan van Iersel, cello

Tsjaikovski

Georgina Poad, contrabas

Pierre-Laurent Aimard, piano

Pianotrio

Vincent Cortvrint, fluit

Pierre-Emmanuel de Maistre, contrabas Calogero Palermo, klarinet

di 19 maart

Arno Piters, klarinet

Jos de Lange, fagot

Eerbetoon aan Pavel Haas

Nicoline Alt, hobo

José Luis Sogorb Jover, hoorn

Marc Daniel van Biemen, viool

Paulien Weierink-Goossen, hoorn

Françaix Octuor

Benjamin Peled, Arndt Auhagen, viool

Ronald Karten, fagot

Janácˇek Concertino

Jeroen Woudstra, altviool

Mark Braafhart, slagwerk

Kurtág Hommage à Schumann

Edith van Moergastel, altviool

Annechien de Vocht, regisseur

Schumann Pianokwintet

Fred Edelen, Nitzan Laster, cello

Sofie Habets, actrice

Klein Strijktrio

Prokofjev Peter en de Wolf (bewerking

Ullmann Strijkkwartet nr. 3 Krása Tanz voor strijktrio Krása Passacaglia en fuga voor strijktrio Haas Strijkkwartet nr. 3

54

55

Stolyarov)

KLASSIEK VOOR IEDEREEN Klassieke muziek zou voor iedereen toegankelijk moeten zijn. Met onder meer Familieconcerten, educatieve apps en workshops houdt het Koninklijk Concertgebouworkest

de symfonische traditie levend zodat ze ook de volgende generaties blijft boeien.

Speciaal voor bovenbouwleerlingen van HAVO en VWO

Familieconcerten

is er ‘On stage and backstage’. Dit project begint al in

za 1 december | 13.00 uur & 15.30 uur | Kleine Zaal

het eigen klaslokaal met het bekijken van een documen-

Familieconcert: Carnaval der dieren

taire over gebouw en orkest. Op deze manier maken de

prijs € 17,50 | t/m 12 jaar € 14

leerlingen kennis met deze twee wereldberoemde kunst­

musici van het Koninklijk Concertgebouworkest

instellingen. Tijdens hun bezoek aan Het Concertgebouw

i.s.m Oorkaan

krijgen ze achtergrondinformatie over de werken die

Caecilia Thunnissen, regisseur

wor­den gespeeld. Hierna wonen de leerlingen in de

Saint-Saëns Carnaval der dieren

Grote Zaal een deel van een repetitie door het Koninklijk

Concertgebouworkest bij. Ter afsluiting is er een rond­

zo 17 maart | 13.00 uur & 15.30 uur | Grote Zaal

leiding, waarbij wordt verteld over de intrigerende ge­

Familieconcert: Petroesjka

schiedenis van deze muziektempel. Het nieuwe pand

prijs € 17,50 | t/m 12 jaar € 14

dat het Koninklijk Concertgebouworkest dit seizoen

Cristian Ma ˘ celaru, dirigent

zal betrekken biedt nog veel meer mogelijkheden voor

Stravinsky Petroesjka

educatieve projecten in de toekomst, die het orkest ten Bestelinformatie

volle zal benutten.

Familieconcerten

Carnaval der dieren leren kinderen van groep 1 en 2 van alles

Abonnementhouders kunnen tegelijk met hun series

Naast de familieserie (zie pagina 26) biedt het orkest

over muziekinstrumenten en dieren aan de hand van Saint-

Informatie: concertgebouworkest.nl/educatieve-apps

kaarten bestellen voor de Familieconcerten.

ieder seizoen speciaal voor kinderen twee leuke Familie-

Saëns’ gelijknamige compositie, gespeeld door Arthur en

concertgebouworkest.nl/educatie

Online kiest u zelf uw favoriete stoel in de zaal:

concerten met aansprekende muziek in een levendige

Lucas Jussen en leden van het Concertgebouworkest, verrijkt

presentatie. Het eerste is op 1 december. In Saint-Saëns’

met illustraties van Fiep Westendorp. Peter en de Wolf voor

Carnaval der dieren trekt er van alles voorbij: kippen en

kinderen van groep 3 en 4 won in 2015 de Gouden @penstaart.

hanen, een rennende muilezel, een majestueus voortschrij-

Voor leerlingen van groep 5 en 6 is er de app Schilderijen

dende schildpad, een kooi vol vogeltjes, wat fossielen en

van een Tentoonstelling en voor groep 7 en 8 ontwikkelde het

zelfs een heel aquarium.

orkest Romeo & Julia, in 2016 winnaar van de Kameleon. Elke

Op 17 maart betreden we de bonte poppenkastwereld van

kracht. Maar uiteraard kan ook een muziekvakdocent ermee

www.concertgebouworkest.nl/familieconcert.

titel bevat zes kant-en-klare lesbrieven voor de groepsleerPetroesjka, een marionet op een Russische jaarmarkt die

uit de voeten. Carnaval der dieren, Peter en de wolf en Romeo

tot leven komt en begint te dansen. Hij wordt boos op de

en Julia bestaan ook in een versie voor iPad, om thuis van

tovenaar die hem gevangen houdt, verliefd op een ballerina,

te genieten en te leren. Informatie over de apps en hoe ze

jaloers op een verwende rijkeluispop, en beleeft allerlei

te downloaden en instal­leren vindt u op concertgebouwor-

avonturen die behoorlijk uit de hand lopen. De muziek van

kest.nl/educatieve-apps. De apps kunnen kosteloos worden

Igor Stravinsky is nog altijd even fris en fruitig: zelden is er

aangeboden dankzij bijdragen van de Stichting Donateurs

kleurrijkere balletmuziek geschreven.

Koninklijk Concert­gebouworkest, het Jacobson Fonds, de FIL Foundation en de Fiep Westendorp Foundation.

Apps voor op school… en voor thuis Het Concertgebouworkest heeft een reeks van vier edu-

Achter de schermen

catieve apps ontwikkeld in samenwerking met uitgeverij

Het Concertgebouworkest heeft in samenwerking met Het

Follow a Muse. De pc-versies van deze apps zijn gratis voor

Concertgebouw diverse mogelijkheden ontwikkeld om

basisscholen en kunnen worden gebruikt op het digibord.

leerlingen van het voortgezet onderwijs meer te betrekken

Honderden scholen in Nederland en België hebben een of

bij klassieke muziek. Zo zijn er repetitiebezoeken mogelijk

meerdere apps uit de reeks in gebruik. Alle leeftijdscate-

gecombineerd met een rondleiding door Het Concertgebouw,

gorieën van de basisschool worden bediend. Met de app

of een workshop-met-concert.

56

57

Talenten van de toekomst Door middel van eigen initiatieven en in samenwerking met andere instituten

werkt het orkest op diverse manieren aan het ontwikkelen en ondersteunen

van uitzonderlijk muzikaal talent.

Door zelf banden te smeden met jonge musici en hen op

Geen gering programma, en het werkt: de Academie van

te leiden draagt het Koninklijk Concertgebouworkest actief

het Koninklijk Concertgebouworkest leverde al tientallen

bij aan de ontwikkeling van een solide nieuwe generatie

succesvolle beroepsmusici af. De meesten spelen in be-

orkestmusici en dirigenten. Chef-dirigent Daniele Gatti

roepsorkesten; maar liefst zeven van hen maken inmiddels

toont zich hierbij zeer betrokken. Het nieuwe pand dat

deel uit van het Concertgebouworkest. De orkestacademie

het orkest dit seizoen zal betrekken biedt – bijvoorbeeld

wordt gesteund door de Stichting Donateurs Koninklijk

door de aanwezigheid van een kleine concertzaal – vele

Concertgebouworkest, daaraan verbonden fondsen op naam

mogelijkheden om in de toekomst nóg meer te doen op

en de Stichting Ammodo.

Chef-dirigent Daniele Gatti en Dawid Runtz tijdens de dirigentenmaster­class­2017

dit terrein.

Orkestacademie

Leren van de orkestmusici

het stokje overgenomen. En hoe. De eerste masterclasses

nisten die bij het Concertgebouworkest te gast zijn, zoals

onder zijn leiding in juni 2017 waren een eclatant succes,

in het verleden George Benjamin en John Adams. Er zijn

Veel leden van het Concertgebouworkest geven les aan een

getuige de vele enthousiaste reacties op Facebook, waar

samenwerkingen met de Sweelinck Academie, de afdeling

Al vijftien jaar lang leidt de Academie van het Koninklijk

conservatorium, in een eigen lespraktijk of in het kader van

de masterclasses live werden uitgezonden en door onge-

jong talent van het conservatorium. En in 2017 gaf Daniele

Concertgebouworkest orkestmusici op. De orkestacademie

de orkestacademie. Daarnaast geven ze regelmatig master-

veer 100.000 liefhebbers wereldwijd werden gevolgd. Van

Gatti in de Bernard Haitinkzaal van het conservatorium

biedt jaarlijks plaats aan enkele talentvolle jonge musici.

classes en groepslessen, met name tijdens tournees. Een

dichtbij was te zien hoeveel de vier kandidaten – Sergey

een aparte masterclass voor directiestudenten.

Zij verblijven een heel concertseizoen in Amsterdam en

veelgeprezen onderdeel van RCO meets Europe, de tournee

Neller, Valentina Peleggi, Jirˇí Rožen ˇ en Dawid Runtz – in

nemen deel aan orkestprogramma’s terwijl ze worden

door alle 28 lidstaten van de Europese Unie, is Side by Side: in

korte tijd opstaken van de lessen van de chef. De opnamen

Sinds de wereldtournee die het orkest in 2013 ondernam zijn warme banden gesmeed met het Zuid-Afrikaanse

begeleid door orkestleden. Naast individuele lessen van

ieder land geven orkestleden masterclasses en speelt het or-

zijn nog steeds te bekijken op concertgebouworkest.nl/

aanvoerders en andere leden van het orkest krijgen zij

kest een openingswerk samen met leden van een jeugdorkest.

video. De masterclasses worden mogelijk gemaakt door

KwaZulu-Natal Philharmonic en later ook het South

auditietrainingen, individuele en groepssessies mentale

Meespelen met een toporkest onder leiding van een topdiri-

Stichting Ammodo, de Willem Mengelberg Stiftung en het

African National Youth Orchestra. Musici van het

training en bewegingstechnieken (Alexandertechniek en

gent: het is een unieke kans voor jonge musici. ‘Side by Side is

Kondrashin fonds.

Concertgebouworkest geven zo nu en dan openbare lessen

dispokinese), een masterclass met de artist in residence

geen uurtje les, maar een stuk levenservaring’, zoals Daniele

of een dirigent en een workshop van een vooraanstaand

Gatti in een interview met de Frankfurter Allgemeine zei.

componist. Daarnaast verzorgen zij kamermuziekconcerten op diverse locaties en leren zij tijdens een meerdaagse

op diverse plaatsen in Zuid-Afrika. En om het jaar komen enkele Zuid-Afrikaanse ‘cadetten’- jonge excellente muziek-

Samenwerkingen

studenten van de orkestacademie – naar Amsterdam om

Het orkest werkt graag samen met andere muziekinstitu-

een week mee te draaien met het Concertgebouworkest.

educatieworkshop hun kennis en ervaring over te brengen

Masterclass dirigeren

op schoolkinderen.

Na de directiemasterclasses met Mariss Jansons in 2012 en

kest al jaren aan talentontwikkeling. Er zijn masterclasses

Informatie: concertgebouworkest.nl/talentontwikkeling

met Valery Gergiev in 2015 heeft chef-dirigent Daniele Gatti

voor compositiestudenten door vooraanstaande compo-

concertgebouworkest.nl/orkestacademie

58

ten. Met het Conservatorium van Amsterdam werkt het or-

59

Orkest op reis

MEETS EUROPE

Episkopi | 1 september

Het Koninklijk Concertgebouworkest gaat veel en

graag op tournee. In het seizoen 2018/2019 voltooit het orkest

Young musicians of Cyprus

zijn reis naar alle 28 lidstaten

Wroclaw | 6 november

van de EU, RCO meets Europe.

NFM Orchestra Academy

Vilnius | 7 november

Met ongeveer 25 nationaliteiten is het Koninklijk Concert­

Symphony Orchestra of the Lithuanian

gebouworkest een spiegel van de wereld. Het is bij uitstek

Een belangrijk en veelgeprezen onderdeel van de tournee

een internationaal orkest. Door graag en veel op tournee

is Side by Side: in ieder land wordt één openingswerk samen

Riga | 8 november

te gaan bereikt het orkest jaarlijks muziekliefhebbers in

met leden van een jeugdorkest uit het desbetreffende

JVLMA Symphony Orchestra

de belangrijkste concertzalen wereldwijd. Daarnaast zijn

land uitgevoerd. Zo gaat het orkest duurzame relaties

er nog meer goede redenen om op reis te gaan: ‘Tournees

met nieuwe generaties musici uit heel Europa aan. In een

Academy of Music and Theatre

Tallinn | 9 november Tallinn Music High School Symphony Orchestra

Helsinki | 11 november

verhogen de concentratie en de flexibiliteit van het col-

wereld waar cultuur en beschaving onder steeds grotere

lectieve samenspel’, zo legt algemeen directeur Jan Raes uit.

druk staan, zal RCO meets Europe zo des te langer resoneren.

‘Het spelen in verschillende zalen biedt de musici steeds

Side by Side wordt mogelijk gemaakt dankzij de gulle onder-

nieuwe perspectieven in het samenspel, en meerdere uit-

steuning van diverse particuliere schenkers.

Sibelius Academy Symphony Orchestra

voeringen op rij leiden tot grotere vrijheid en verrijking

Göteborg | 12 november

van de interpretatie. Deze artistieke ‘drive’ vormt zonder

Young musicians of Sweden

Kopenhagen | 13 november Danish Youth Orchestra

Zagreb | 24 november Zagreb Academy of Music Symphony Orchestra

Side by Side

twijfel de allerbelangrijkste motivatie om te reizen.’

Andere tournees Ook buiten Europa bereikt het Concertgebouworkest de musici van de toekomst. In februari gaat het orkest op

RCO meets Europe

reis naar de Verenigde Staten, waarbij onder meer twee

In het seizoen 2018/2019 voltooit het Concertgebouworkest

keer wordt opgetreden in de New Yorkse Carnegie Hall.

zijn succesvolle tourneeproject RCO meets Europe waar-

Op 14 februari zullen de orkestleden hier het openingswerk

mee het orkest in alle 28 lidstaten van de Europese Unie

Side by Side met jonge Amerikaanse musici uitvoeren.

concerten zal hebben gespeeld. Naast landen waar het orkest regelmatig komt, zoals België, Engeland, Duitsland

Voordat het seizoen goed en wel van start gaat is er de

en Frankrijk, zal het dan in zes landen voor het eerst in

traditionele zomertournee langs belangrijke Europese

de geschiedenis hebben opgetreden: Bulgarije, Cyprus,

steden en festivals, en gedurende het seizoen wordt nog

Estland, Litouwen, Malta en Slowakije. In november vindt

regelmatig binnen Europa opgetreden: in Luxemburg,

de laatste grote etappe plaats, die voert naar Polen en de

Brussel, Berlijn, Dortmund en Keulen, maar ook in

Baltische en Scandinavische landen.

Rotterdam, Eindhoven en de Culturele Hoofdstad van Europa in 2018, Leeuwarden.

60

61

KONINKLIJK CONCERTGEBOUWORKEST

Fluit

Trombone

Directie en Staf

Inge Neijenhoff

Emily Beynon

Bart Claessens

Algemene Zaken

Tine Vlam

Kersten McCall

Jörgen van Rijen

Jan Raes, algemeen directeur

Marketing en verkoop

Orkestleden

Annebeth Webb

Julie Moulin

Nico Schippers

Berina Kadic

Wietske Kuiper

Eerste viool

Joanna Westers

Mariya Semotyuk-Schlaffke

Tenor-/Bastrombone

Personeel en Organisatie

Jacoba de Boer

Sjoerd van den Berg

Vesko Eschkenazy,

Altviool

Piccolo

Martin Schippers

Marja Verhoogt

Agnes van den Ham

Titeldirigenten

Louis de Bièvre

concertmeester

Ken Hakii

Vincent Cortvrint

Bastrombone

Brigit van den Broek

Marieke Mulder

Daniele Gatti, chef-dirigent

Kees Blekxtoon

Liviu Prunaru,

Michael Gieler

Hobo

Raymond Munnecom

Marianne van Pelt

Renske Vrolijk

Bernard Haitink, eredirigent

Jan Maarten Boll

concertmeester

Saeko Oguma

Alexei Ogrintchouk

Tuba

Artistiek

Tourneezaken

Riccardo Chailly,

Dorian van der Brempt

Tjeerd Top

Frederik Boits

Ivan Podyomov

Perry Hoogendijk

Joel Ethan Fried,

Else Broekman

conductor emeritus

Gerlach Cerfontaine

Marijn Mijnders

Roland Krämer

Nicoline Alt

Pauken

artistiek directeur

Inge Neijenhoff

Mariss Jansons,

Walter Etty

Ursula Schoch

Guus Jeukendrup

Kyeong Ham

Tomohiro Ando

Mieke Bleeker

Manon Wagenmakers

conductor emeritus

Louise Fresco

Marleen Asberg

Jeroen Quint

Althobo

Nick Woud

Mark van Dongen

Financiële administratie

Stichtingsbestuur

Rokus de Groot

Keiko Iwata-Takahashi

Eva Smit

Miriam Pastor Burgos

Slagwerk

Educatie

Robbert Jan van der Maal

Wiet Pot, voorzitter

Lodewijk Hijmans van den

Tomoko Kurita

Martina Forni

Klarinet

Mark Braafhart

Lili Schutte

Noëlle Claessens-Houben

Paul Schnabel,

Bergh

Henriette Luytjes

Yoko Kanamaru

Calogero Palermo

Bence Major

Orkestacademie

Carolina Kreeft

penningmeester

Jan Hommen

Borika van den Booren

Vilém Kijonka

Olivier Patey

Herman Rieken

Gonneke de Jong

Mieke de Louwer

Leonie Bot

Aukelien van Hoytema-van

Marc Daniel van Biemen

Edith van Moergastel

Hein Wiedijk

Harp

Planning / Productie

Development

Frits Campagne

der Beugel

Christian van Eggelen

Santa Vižine

Es-klarinet

Petra van der Heide

Lisette Castel

Anne Christin Erbe

Bart Claessens

Cees van Lede

Sylvia Huang

Jeroen Woudstra

Arno Piters

Gerda Ockers

Stephan Heber

Katinka Canté

Christian van Eggelen

Jan Willem Loot

Mirte de Kok

Cello

Basklarinet

Karlijn Riedijk

Rosa van Dijk

Carolien Gehrels

Paul Luijten

Junko Naito

Gregor Horsch

Davide Lattuada

Orkestinspectie

Henriëtte Henny

Ralph Hamers

Els Mosler

Benjamin Peled

Tatjana Vassiljeva

Fagot

Peter Tollenaar

Nike de Jong

Martijn Snoep

Ruud van Ommeren

Nienke van Rijn

Johan van Iersel

Ronald Karten

Harriët van Uden

Patty Nobrega

Duncan Stutterheim

Robert Reibestein

Jelena Ristic

Fred Edelen

Gustavo Núñez

Orkestbibliotheek

Hanna Philips-de Man

Dorothee van Vredenburch

Roelf Rogaar

Valentina Svyatlovskaya

Benedikt Enzler

Helma van den Brink

Marianne Butijn

Charlie dos Reis Borges

Yvonne van Rooy

Michael Waterman

Chris van Balen

Jos de Lange

Douwe Zuidema

Rodrigues

Beschermvrouwe

Ambassadeurs

Hare Majesteit Koningin

Hedy d’Ancona

Máxima

Wim Scherpenhuijsen Rom Tweede viool

= aanvoerder(s)

Joris van den Berg

Contrafagot

Podiumstaf

Barbara Ruding

Tom de Swaan

Henk Rubingh

Jérôme Fruchart

Simon Van Holen

Johan van Maaren

Harmina Snoodijk

Maarten van Veen

Caroline Strumphler

Christian Hacker

Hoorn

Ton van der Meer

Jan Willem Verloop

Susanne Niesporek

Maartje-Maria den Herder

Laurens Woudenberg

Jan Ummels

Alexander van Wassenaer

Jae-Won Lee

Honorine Schaeffer

José Luis Sogorb Jover

Zakelijk

Hans Zwarts

Anna de Vey Mestdagh

Julia Tom

Peter Steinmann

David Bazen,

Paul Peter Spiering

Contrabas

Sharon St. Onge

zakelijk directeur

Herre Halbertsma

Dominic Seldis

Fons Verspaandonk

Mediaproducties

Marc de Groot

Pierre-Emmanuel de Maistre

Jaap van der Vliet

Marcel van Tilburg

Arndt Auhagen

Théotime Voisin

Paulien Weierink-Goossen

Public Relations

Leonie Bot

Mariëtta Feltkamp

Trompet

Michiel Jongejan

Sanne Hunfeld

Rob Dirksen

Miroslav Petkov

Marian van den Beuken

Mirelys Morgan Verdecia

Georgina Poad

Omar Tomasoni

Akira Dieters

Sjaan Oomen

Nicholas Schwartz

Hans Alting

Martijn Voorvelt

Jane Piper

Olivier Thiery

Jacco Groenendijk

Receptie

Bert Langenkamp

Olga Beemster

Eke van Spiegel

62

63

Vrienden komen dichterbij,

krijgen kijkjes achter de schermen,

bestellen met voorrang

en kopen met korting

Vrienden van het Koninklijk Concertgebouworkest en Het Concertgebouw dragen bij aan initiatieven om jongeren te enthousiasmeren voor klassieke muziek.

Als dank voor uw verbondenheid krijgt u mooie privileges.

Meer informatie en aanmelden: www.concertvrienden.nl

Overal

ter wereld

te zien en te horen

Meer dan 100 concertregistraties, interviews, mini-documentaires, videoâ&#x20AC;&#x2122;s met commentaar van dirigenten en musici.

Concerten zijn te streamen naar Chromecast en Apple TV.

www.concertgebouworkest.nl/video

video Chef-dirigent Daniele Gatti voor het Koninklijk Concertgebouworkest tijdens een openbare repetitie speciaal voor Concertvrienden.

64

65

colofon RCO 17005

RCO 17004

RCO 17001 (2SACD)

RCO 17002 (3SACD)

samenstelling Marian van den Beuken redactie Martijn Voorvelt en Wietske Kuiper beeldredactie Michiel Jongejan en Akira Dieters tekstbijdragen Myrthe van Dijk (pag. 10-12), Thea Derks (pag. 30-32), Frederike Berntsen (pag. 38-40), Olga de Kort (pag. 44-46). grafisch ontwerp Atelier RenĂŠ Knip en Olga Scholten lithografie en druk robstolkÂŽ, Amsterdam fotografie Marco Borggreve, Anne Dokter, Milagro Elstak,

RCO 16004

RCO 16003

RCO 17006

RCO 16002 (SACD, DVD, BD, LP)

Frederik Jacobovits de Szeged, Ronald Knapp, Willem Loopuit/Het Concertgebouw, Mladen Pikulic, Su Mee Tan, Peter Tollenaar, Renske Vrolijk Fotografen die we niet hebben weten te achterhalen

ROYAL CONCERTGEBOUW ORCHESTRA mahler > symphony no. 7 MARISS JANSONS

wordt verzocht contact op te nemen met het Koninklijk Concertgebouworkest.

Tijdens een aantal concerten worden opnamen gemaakt voor televisie, cd, radio of video. Hiervoor plaatsen we apparatuur in de concertzaal en wijzigen we, indien nodig, het stoelenplan.

alle rco live titels verkrijgbaar via www.rco.live.com en te vinden op itunes, applemusic, googleplay, spotify RCO 17003 (2SACD, DVD, BD)

RCO 17007 (LP)

binnenkort RCO 17006

RCO 17100 BD & 17111 DVD

binnenkort

66

67

PLATTEGROND GROTE ZAAL

RAN G 1 + RAN G 1 RAN G 2 RAN G 3 RAN G 4 rolstoelplaats

68