Jaargang 15 - nummer 203 - oktober 2019
19
nl
CULTUUR
Samen van cultuur genieten
Sfeervolle veel-zijdig-heid van Eveline van der Pas
De frêle lichtinval van zijde met vilten lijnenspel
Voorzichtig rij ik met het keukenkarretje vol met schilderijen door zorgcentrum De Ielânen in Sneek om middels een expositie het culturele leven enigszins te veraangenamen. Van links klampt plotseling een van de bewoners mij aan met de vraag: “Ik zou graag weer eens naar een museum gaan om schilderijen te zien.” Door mijn werk kom ik in heel Fryslân in zorgcentra waar ik deze vraag vaker te horen krijg. Het is niet zo dat de musea, de galeries en de andere culturele organisaties niet open staan voor de wat oudere mensen, maar er is een gebrek aan vrijwilligers en begeleiders om onze oudere en minder mobiele vrienden een plezierige middag te bezorgen. Samenwerkingsverband Mede hierdoor is een tijdje terug de organisatie ‘Sociaal Goud’ ontstaan. Sociaal Goud is een gedreven samenwerkingsverband van ondernemers en organisaties met een intrinsieke motivatie om bij te dragen aan het welzijn van ouderen. Ik weet dat het geen loze woorden zijn, het is een organisatie die in de praktijk onze oudere vrienden zich weer meer mens laat voelen, een warme omgeving biedt door samen dingen te doen en je meer mens tussen de mensen laat zijn.
Sereen, frêle, rustgevend, intrigerend, de doorzichtige zijden doeken met daarop het lijnenspel van gesponnen vezels, van kunstenaar Eveline van der Pas. Ze brengen rust, licht, gevoel, sfeer, inzicht waar je als mens door geraakt kunt worden en geven de ruimtes waarin ze worden gehangen een fijne sfeer. Eveline houdt van dat licht, die kleur, dat gevoel. Ook van het praktische gevoel van de stof, het aanraken ervan.
Sociaal Goud App Eén van de vele projecten is de ‘Sociaal Goud App’ die ouderen in verbinding brengt met hun omgeving. Via de app kan hulp gevraagd worden voor een klusje of om iemand (een buddy) te vragen om mee naar een museum of een concert te gaan (www.sociaalgoud.nl). Belangrijk is dan ook de samenwerking met NHL Stenden en Art Connection om samen met studenten initiatieven te ontplooien om een betere verbinding te leggen tussen jong en minder jong.
Ze wil graag haar inzichten verkondigen, haar idee en verhaal mag worden verteld, de wereld moet het zien. De drive van een echte kunstenaar. Haar werken brengen gevoel in combinatie met verhalen. Verhalen over de voortplanting, over de mens, over geboorte, over sterven, over leven, over jezelf zijn. Elk doek heeft een verhaal. De bekijker/koper ervan hoeft dat niet te herkennen, mag er uiteraard ook zelf eigen gevoelens of associaties bij hebben. Als iemand háár verhaal van het desbetreffende doek graag wil weten, dan vertelt Eveline het graag.
Kwetsbare mensen laten genieten Vaak is het dan ook nog een win-win situatie omdat de ouderen meer kunnen genieten van het culturele leven in de omgeving en de student er ook nog studiepunten voor kan krijgen. Iedereen betrekken bij ons rijke culturele leven. Niet alleen de ouderen, maar ook andere groepen kwetsbare mensen. Daarom is de Outsider Art expositie in Noorderbreedte Revalidatie (Borniastraat Leeuwarden) en Art Brut058 (Boerhaavestraat Leeuwarden) ook zeker een bezoekje waard. Outsider Art is kunst gemaakt door mensen met een psychische kwetsbaarheid. Laten we allemaal, in deze soms ingewikkelde samenleving, samen genieten van elkaar en alle denkbare cultuuruitingen in onze omgeving. Ed van Dijk Art Connection
Twee kanten aan het doek Het leuke (lees: interessante) is ook dat haar doeken twee kanten hebben. Vanwege het doorschijnende licht, de lichtinval, heeft het doek aan beide kanten een lijnen- en kleurenspel. Zo kun je dus meerdere verhalen vertellen in één doek. Dat maakt het werk extra intrigerend.
Eveline leeft haar passie. “Dit atelier aan de Wissesdwinger in Leeuwarden heb ik sinds 2008. Daarvoor werkte ik thuis, maar dat werd met drie kinderen en de praktijk van mijn man aan huis, hij is huisarts, toch te klein.” Ze is er op haar plek. “De lichtinval via de dakkapel is mooi, het voelt goed.” Meditatief Een paar van de doeken die ze nog niet heeft verkocht hangen er en ook de doeken waar ze nog mee aan het werk is om te voltooien. Ook hangen er proefversies, van beelden die ze nog wil verbeteren en tussendoor mee aan de slag gaat op het moment dat ze een ingeving heeft. “Het is eigenlijk heel meditatief”, zegt ze. Ze volgde vanaf 1975 de lerarenopleiding d’Witte Leli in Amsterdam, tekenen en handvaardigheid, en vervolmaakte haar kennis aan de Academie voor Beeldende Vorming in Tilburg. “Daar haalde ik mijn eerstegraads tekenen en kunstgeschiedenis. Ik wilde als kunstenaar aan de slag, maar om in mijn onderhoud te voorzien ben ik er deels les bij gaan geven.” ‘Ik deel mijn kennis graag’ “Het bleek fantastisch te zijn, om mijn visie, kennis en ervaring door te geven aan volgende generaties. Dat heb ik altijd mooi gevonden, ik deel graag uit. Iedereen doet er iets op zijn of haar eigen manier mee, niemand is hetzelfde.” Vanwege het werk van haar man is ze naar Friesland, naar Marsum om precies te zijn, verhuisd. “Er is hier echte ruímte, en schitterend veranderlijk licht, ja, Friesland inspireert me.” Ze geeft parttime les aan de Kunstacademie Friesland in Leeuwarden, ook is ze af en toe in China om te exposeren en les te geven. “Onze drie kinderen wonen in de Randstad, maar gelukkig is dat vanaf hier niet ver weg.” www.evelinevanderpas.nl
Je mag het vilt aanraken De natuur en de mens vind je vaak verweven in haar werk. Bij Revalidatie Friesland in Beetsterzwaag siert een grote boom de wachtkamer, van vloer tot en met het plafond. Ze revalideerde er ooit zelf en mocht dit jaar de witte kille wachtkamer sfeer geven. Omdat zij één van de weinige kunstenaars is wiens kunstwerken je mag aanraken is dat extra speciaal. Je mag de boom aanraken en genieten van het fijne gevoel dat de natuurlijke stof vilt je geeft. “Ik heb de muur eromheen beschilderd met krijtverf, dus de kinderen kunnen er ook vogels, vliegers of vliegtuigen, insecten of wat ze leuk vinden met krijt op de muur tekenen.” Ook verwerkt ze soms led-verlichting in haar werk, houten vormen, gebruikte kleding: haar oeuvre is groot en divers. Van de wolken in de lucht tot de wortels in de aarde, alles is even mooi en belangrijk.