uk 34 - 4 mei 2009 | jaargang38

Page 1

w w w.universiteitskrant.nl

Beledigen, dat moet kunnen 2 E-learning problematisch Veroordeeld op een haar 7 ‘Coco’ is een flop 14

6

34

onafhankelijk weekblad voor de rijksuniversiteit groningen n 4 juni 2009 n jaargang 38

2x talent

In dIt nummer Betalingsregeling De RUG verdiende in 2008 ruim 100 miljoen euro met contractonderzoek, 20 procent meer dan in 2007. Maar de komende jaren kon het wel eens minder worden: bij de bètafaculteit heeft een contractpartner zich al gemeld voor een betalingsregeling.

3

>

Goed gevoel door de crisis Het is crisis, maar wat merk ik ervan, vroeg UK-redacteur Janita Naaijer zich af. Ze besloot eens een paar weken zuinig aan tedoen. En ze ontdekte: dit maakt mijn leven rijker! >

4&5

máxima en de Fellows De UK schreef vorige week een verslag over het bezoek van prinses Máxima aan de RUG. Ze kwam voor de Rosalind Franklin Fellows. Het stuk met als titel The beauty and the brains leverde nogal wat reacties op. >

12

Van doka naar digitaal Dick Huizinga kwam 39 jaar geleden in dienst van de RUG, als fotograaf bij de afdeling elektronenmicroscopie. Van glasnegatieven tot digifoto’s, hij maakte het allemaal mee. Afgelopen maand ging hij met pensioen. >

14

How’s that!? Plock! There is a frighteningly loud sound as a ball is hit with a cricket bat. The Groningen Cricket Club has won all its matches last season, thanks to international students and staff from the University.

20

>

uK-sIte nog meer nieuws? Op donderdag verschijnt de nieuwe krant op de UKsite. Maar ook de rest van de week staat er regelmatig dagvers nieuws op de site. Blijf dus bij en kijk op www.universiteitskrant.nl

W I e V o lG t m I j o p ?

Ben jij onze nieuwe huisdichter? Kijk op www.universiteitskrant.nl

Foto Jeroen van Kooten

I n t e r n at I o n a l pa G e

Ze vormen het levende bewijs dat kunst en wetenschap samen kunnen gaan. Vijf studenten en medewerkers die leven volgens het lustrumthema van de RUG. Zie pagina 9-11 >

Vertraging bouw kost miljoenen De RUG is verwikkeld in een conflict met de bouwer van het onderwijs- en researchgebouw voor de medische faculteit. Bouwbedrijf en RUG hebben miljoenenclaims bij elkaar neergelegd. Financieel bestuurder Koos Duppen van de RUG lichtte het geschil toe tijdens een bespreking met de u-raad van de universitaire jaarrekening over 2008. “Er zijn ettelijke miljoenen mee zijn gemoeid”, aldus Duppen. “Heijmans IBC Bouw heeft het gebouw veel later opgeleverd dan was afgesproken en ook werd deze nieuwbouw duurder.” Heijmans op zijn beurt stelt volgens Duppen dat de overschrijding van bouwtijd en bouwkosten het gevolg is van aanvullende eisen van de zijde van de RUG tijdens het bouwen. De bouw werd in mei 2005 bij Europese aanbesteding aan Heijmans gegund voor ruim 13 miljoen euro exclusief BTW. Directeur Bernard Sinnema van Heijmans IBC Bouw bevestigt dat er sinds enkele maanden een bodemprocedure loopt bij de Raad van Arbitrage in de Bouw. “Wij hebben stukken ingestuurd en de advocaat van de RUG zond vorige week een repliek, die we nu bestuderen.” Volgens Sinnema doet Duppen de zaak ten onrechte simpel af. “Het is een complexe casus”, zegt Sinnema. “De heer Duppen doet het met een paar woorden af, maar zo eenvoudig ligt het niet. Het gaat om de ontwerpverantwoordelijkheid tegenover de voortgang van de planning, dat is de kern van de zaak.” Volgens Sinnema heeft de RUG een eenvoudig rekensommetje gemaakt: zoveel bouwtijdoverschrijding maal de boete die volgens het bestek van toepassing is. “Wij zijn het daar niet mee eens. Wij vinden dat je moet kijken waarom die bouwtijd is overschreden en wie de oorzaak is. Het voert allemaal terug naar het bestek, dat zegt wie verplicht is wat te doen.” Beide partijen verwachten geen oplossing op korte termijn. “Dit kan nog wel één of twee jaar duren”, aldus Sinnema. [ JAN BlAAUW, HARRy PERTON ]

Nederlander mist heilig vuur Nederlandse studenten zijn te ‘relaxed’ om aan internationale normen van het moderne wetenschappelijk onderzoek te voldoen. Rector magnificus Frans Zwarts van de RUG kreeg dit te horen van de Groningse Rosalind Franklin fellows. “De mentaliteit van Nederlandse studenten is onvoldoende om mee te kunnen doen aan wetenschappelijke publicaties op internationaal niveau.” Volgens Frans Zwarts is dat het opvallende signaal dat de nieuwe ronde Rosalind Franklin

fellows aan de RUG heeft gegeven. Dit element noemden alle fellows in de gesprekken die zij met het RUGbestuur hadden. Zwarts zei dit in de onderwijscommissie van de u-raad afgelopen donderdag. Fellow Dineke Verbeek – UMCG, medische genetica – trok net een promovenda uit de Poolse hoofdstad Warschau aan. Na een tip van een collega kwam ze uit bij een zeer gemotiveerde Poolse met een uitstekend cv. “Ik herken me in dit geluid”, zegt ze. “Nederlandse studenten hebben toch de instelling dat je met goed je best doen tussen ne-

gen en vijf wel aio kunt worden. Dat krijgen ze vanuit hun studie mee.” Verbeek wil niet iedereen over één kam scheren. “Er zijn natuurlijk uitzonderingen, maar als ik kijk hoe de buitenlandse bursalen presteren in vergelijking met hoe ikzelf toendertijd bezig was, is er maar één conclusie: er wordt nu harder gewerkt.” Door de bank genomen is de Nederlandse student niet vervuld van heilig vuur voor wetenschap. Fellow wiskunde Mirjam Dür is nog maar sinds 1 februari in Groningen en is voorzichtig. Wel valt haar op dat studenten in Nederland min-

der moeten doen en minder feedback krijgen dan aan de universiteit van Darmstad waar zijzelf vandaan komt. “Ik heb de indruk dat het relaxter is dan in Duitsland.” Zwarts vindt het een signaal dat aandacht verdient. Internationalisering is volgens de rector prestatieverhogend. De instelling de Rosalind Franklin Fellows voor gemotiveerde buitenlandse vrouwelijke wetenschappers heeft de RUG volgens Zwarts een reikwijdte gegeven die groter is dan voorzien. “Het heeft een sterke aanzuigende werking.” [ JAN BlAAUW ]


2 DEZE WEEK

UK 34 - 4 JUNI 2009

VVD-leider Mark Rutte pleit voor wettelijke verruiming van de vrijheid van meningsuiting. Niets aan de hand, zou je zeggen. Maar door het ontkennen van de holocaust als voorbeeld te nemen (als mensen dat willen ventileren, moet dat kunnen), kreeg hij half Nederland over zich heen. Is zijn pleidooi terecht? Door tjerk notten en hanneke boonstra

John Griffiths, hoogleraar rechtssociologie, vindt dat we de vrijheid van meningsuiting niet moeten verwarren met zo maar iets roepen tegen een ander. “De vrijheid van meningsuiting zoals doorgaans in Nederland begrepen lijkt inderdaad nogal ingewikkeld. De zaak wordt duidelijker wanneer we onderscheid maken tussen de vrijheid van meningsuiting in staatsrechtelijke zin – deze gaat over de relatie tussen staat en burger – en de ruimte die het fatsoen ons toelaat om lelijke dingen te zeggen over medeburgers. In de staatsrechtelijke theorie is de zaak helemaal niet zo ingewikkeld. De staat mag zich namelijk vrijwel nooit bemoeien met wat burgers zeggen. Geert Wilders of Theo van Gogh mogen wat de staat betreft vrijelijk hun gal spuien. Ze dienen door het fatsoen tot de orde geroepen te worden. Het onnodig kwetsen van je medemens is onfatsoenlijk. En zo iemand straf je door niet om zijn uitlatingen te lachen of ze niet af te drukken. En op zo’n politicus zou men vooral niet op moeten stemmen. Met het recht op vrijheid van meningsuiting hebben dergelijke sociale straffen niets te maken.” Mentko Nap is universitair docent algemene rechtswetenschap. Volgens hem halen we de begrippen recht en rechtvaardigheid door elkaar. “Ondanks het feit dat voor 99,9 procent van de gevallen de regels over wat je wel of niet mag zeggen duidelijk zijn, weet je dat er toch wel gezeik over zal blijven bestaan. Dat komt doordat de begrippen recht en rechtvaardigheid door elkaar worden gehaald. Het is misschien wat ouderwets om te zeggen, maar recht is er in eerste instantie slechts voor om orde te

De vrijheid van meningsuiting moet worden verruimd, ook als het over de holocaust gaat, zegt Mark Rutte. Dat laatste gaat velen veel te ver.

Zijn er grenzen aan de vrijheid van meningsuiting?

‘Mark Rutte heeft gelijk’ behouden in de samenleving. Als daarbij ook recht wordt gedaan aan rechtvaardigheid, is dat mooi meegenomen. Het is niet het eerste doel. Mensen voelen zich bijvoorbeeld beledigd en stappen naar de rechter. Ze proberen met het rechtboek in hun hand hun eergevoel te herstellen. Maar dat is niet waar het recht op vrijheid van meningsuiting voor bedoeld is. Recht gaat over wat wel en niet mag en niet over wat je vindt.”

Marja van Tilburg, docent vroegmoderne geschiedenis, geeft college over de opkomst van de openbare meningsvormingg. ”Ik ben het met Mark Rutte eens, de vrijheid van meningsuiting kent in feite geen grenzen. Die opmerking over de holocaust is denk ik uit zijn verband gerukt. Kijk, vroeger stelde de gegoede burgerij de norm, nu doen we het door de toegenomen individualisering zelf. In de jaren vijftig en zestig zag je geen

Rosa IJskoningin Dag negentien: ik huil niet meer. De afgelopen weken was huilen voor mij de manier van ademhalen, zien en praten. Ik begon me al zorgen te maken, één dag langer en ik had jankend in de tentamenhal moeten zitten – en God weet dat ik het gedaan had – maar het is gestopt. Ineens werd ik wakker zonder droom van Nero, zonder gedachtes aan hereniging maar gewoon met enorme honger. Het is wat. Helaas is gelijk mijn bescherming tegen andere mannen weg. Nu mijn ogen weer open kunnen, zien zij hun kans schoon. “Ik moet zeggen dat je lekkere tieten hebt”, zegt een pafferig joch in de Rumba. Daar gáán we weer. “Je moet eens naar je eigen manboobs kijken, achterlijke mongool. Krijg de tering”, zeg ik. Hij loopt beteuterd weg. Ik vertel het aan Mandy en zij slaat hem als bonus in het gezicht. Zo! Ja, mijn afschuw voor alle mannen is niet mals. Alleen homo’s en familie duld ik nog.

Maar dat betekent niet dat ze opgeven. Ik heb de meest geschikte – rijke – kerels achter me aanlopen sinds ik een bitch ben. Een superknappe promovendus uit Delft voert me stokbroodjes met brie op het strand, terwijl hij me overlaadt met complimentjes, de knapste donkere man van Rotterdam bestelt voor mij de duurste champagne in een hippe bar en de piloot zeurt al weken of ik een dagje met hem meega in zijn tweepersoonsvliegtuigje. Ik heb mindere tijden gekend. Het lijkt wel of ze voelen dat ik me al weken niet laat aanraken. Door níemand. Ik ben ‘vers’, zoals mijn broer dat uitdrukt. Hij valt voor één eigenschap van een vrouw: maagdelijkheid. Het is een cliché en daarom waar: wat mannen niet kunnen krijgen dat willen ze hebben. Jagersmentaliteit. Ik denk dat ik nog even in de vriezer ga zitten, ijskoningin zijn bevalt me wel.

Rosa Timmer, vierdejaars student taalwetenschap

Tokkies op tv. Wij luisterden naar wat mensen als Lou de Jong ons vertelden en accepteerden dat als de waarheid. Nu zijn onze normen niet meer dezelfde, we roepen van alles en willen onszelf niet beperken. We ergeren ons aan anderen – in het verkeer bijvoorbeeld – maar vinden onszelf fatsoenlijk. Er is dus een grote diversiteit in ontstaan. We moeten de oplossing zoeken in ons eigen normenstellend gedrag, dat moeten we veranderen.

We moeten iets meer opletten op wat we zeggen en hoe we met elkaar omgaan. Ik ben ervan overtuigd dat het openbaar debat daarin regulerend kan werken. Dat geldt evenzeer voor de seksualisering van het vrouwbeeld in het openbare leven. Ook daar zijn we over de grens gegaan. Ik zou degenen die daar aan hebben bijgedragen – mode-ontwerpers bijvoorbeeld – willen oproepen om daarover met elkaar in debat te gaan.”

Colofon redactie-adres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 28, Postbus 80, 9700 AB Groningen. Telefoon: 050-3636700; Telefax: 050-3636698; E-mail: uk@rug.nl; Internet: www.universiteitskrant.nl kernredactie: Hanneke Boonstra (hoofdredacteur) 3636697, Jan Blaauw (nieuwscoördinatie) 3636696, Christien Boomsma (eindredacteur) 3637802, René Fransen (wetenschap) 3636695, René Lapoutre (opmaak) 3636693, Harry Perton 3636317, Sieb de Ruig (redactiesecretaris) 3636700, Ernst Arbouw (International Page) 3636130. overige redactieleden: Wouter Beetsma, Simon Beijer, Ana van Es, Hinke Hamer, Peter Keizer, Lieke van den Krommenacker, Teodor Lazarov, Janita Naaijer, Tjerk Notten, Elisabeth Oosterling, Rosa Timmer, Dorien Vrieling. Medewerkers: Bart Breman, Michel Dijkstra, Hans Miedema, Ronald Veldhuizen, Marcel Wichgers.

Foto’s: Reyer Boxem, Jeroen van Kooten, Elmer Spaargaren. tekeningen: Bert Cornelius, Robby van der Meulen, Eric van der Wal, Kees Willemen Uitgave: Stichting Universiteitsblad oplage: 20.000 exemplaren Persbureau: de UK werkt samen met andere universiteitsbladen in het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) advertenties: Bureau Van Vliet bv, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, telefax 0235717680 RUG-advertenties, mededelingen en Ukaatjes: Heiny de Ruiter (3636699) abonnementen: € 30 per jaar, (intern tarief € 20). adreswijzigingen: schriftelijk aan de administratie van de uk. adreswijzigingen rUGpersoneel: doorgeven aan betreffende afdeling Personeel & Organisatie. ©UK. Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen geheel of gedeeltelijk over te nemen.


N I E U W S 3

UK 34 - 4 JUNI 2009

Meer geld uit contractonderzoek Ondanks de recessie stegen de inkomsten van de RUG uit contractonderzoek in 2008 met twintig procent. Een trend ziet de universiteit niet, eerder een goed jaar. De toekomst ziet er minder florissant uit. De inkomsten voor onderzoek op contractbasis stegen naar 105 miljoen euro. Daaronder vallen zowel subsidies van investeerders als de Europese Unie en onderzoeksfinancier NWO als opdrachten voor het bedrijfsleven. Een “gigantische groei” volgens Hans Biemans van

de Financieel Economische Dienst van de RUG. Een trend durft hij niet te signaleren. “We hebben nu eenmaal succes of we hebben minder succes.” De groei zit met name bij het medisch onderzoek, waar in 2008 het grote consortium Technologisch Topinstituut Pharma een belangrijke speler is geworden. De medische faculteit en de bètafaculteit zijn sowieso verantwoordelijk voor ruim de helft van de contractinkomsten. Financieel bestuurder Koos Duppen tempert wel de verwachtingen. Duppen stelt dat de RUG het met name goed doet bij de grote projec-

ten van grote consortia als Pharma de RUG. “Maar daar merken we de recessie doordat de deelname van bedrijven aan die consortia al terugloopt. Ik denk niet dat we dit kunnen volhouden, maar dat hoop ik natuurlijk wel.” Jan Poutsma, in het bestuur van de bètafaculteit verantwoordelijk voor de financiën, is ook tevreden met de cijfers over 2008, maar voorzichtig wat de toekomst betreft. De inkomsten uit contractondezoek stegen van ruim 38 tot ruim 45 miljoen euro. “Maar het is een logische verwachting dat als bedrijvigheid inzakt, de esultaten krimpen.” En dan

is er minder te investeren. “Het eerste bedrijf dat een betalingsregeling wilde treffen voor afgesproken contractonderzoek is al bij mij langs geweest.” Er is met dit bedrijf een goede regeling getroffen, maar het is een veelbetekenend signaal. Poutsma verwacht dat ook geldstromen die via de overheid lopen minder zullen worden. “Nu plukken we er de vruchten van dat een aantal budgetten eerder is vastgelegd. Maar de overheid wil vanaf 2011 gaan bezuinigen en gezien het verleden ben ik bang dat onderwijs en onderzoek daar niet aan zullen ontkomen.” [ jan blaauw, René Fransen ]

Lacrosse dames kampioen

Student laat ‘vier P’s’ in zijn haar scheren Marketing student Mark Jansen wilde zo graag de functie ‘promotie en pr’ in het bestuur van studievereniging Marug hebben dat hij de vier heilige p’s van de marketing in zijn haar liet scheren. “Ik was bij de kapper geweest en had mijn haart al heel kort toen ik dacht dat ik er nog wel iets meer mee kon”, vertelt Jansen. Dus kort voor de ALV (algemene ledenvergadering) van vorige week dinsdag vond hij na enig zoeken een kapper die vier ‘P’s op zijn achterhoofd kon plaatsen: product, prijs, plaat en promotie. De vier kernbegrippen van de marketing. Uiteraard allemaal met het doel om zijn toewijding aan vak en opleiding te onderstrepen. “De beste promotie begint bij jezelf”, vindt Jansen. Het werkte in ieder geval niet tegen hem, want zijn voordracht werd door de leden geaccepteerd. Nu is Jansen een jaar lang de promotieman bij Marug. De p’s blijven in elk geval nog wel een maand leesbaar. Over resterende maanden denkt Jansen nog na. [ jan blaauw ]

Studente kunsten, cultuur en media Rosan Breman heeft het Kunststipendium 2009 gewonnen. Met de 5000 euro gaat zij een korte film maken over een puberjongen, die graag bij een crimineel groepje wil horen. Als hij een pistool vindt, hoopt hij hun respect te krijgen. Juryvoorzitter Jan Bremmer, noemde Bremans’ projectplan “doordacht”. “Het eindresultaat is geschikt voor een breed publiek.” Breman is lid van het USVA-videocollectief. Het jaarlijkse Kunststipendium probeert de artistieke ontwikkeling van RUG-studenten te stimuleren.

E-mail, agenda en messaging samen Een nieuw programma dat email, agenda en instant messaging integreert, komt binnenkort op alle RUG-netwerken beschikbaar. Met de Sun Communication Suite moeten de problemen rond mailen van de afgelopen tijd tot het verleden behoren. Het CIT keek al twee jaar uit naar iets anders. Deze zomer moet de nieuwe mailclient geïmplementeerd zijn, daarna volgt de integratie van agenda- en messagingfuncties.

Na de eerste plaats in de competitie hebben de dames van de Groningen Galaxies zondag ook de play-offs op hun naam geschreven. In een ‘superspannende’ finale werd het 7-6 tegen Amsterdam. “Ik ben nog nooit zo zenuwachtig geweest”, aldus Aafke Kamstra. De speelster van het nationale lacrosseteam was blij dat er geen verlenging aan te pas kwam. “Dat had ik echt niet meer aangekund.” Volgens Kamstra won Groningen omdat het meer één ploeg is. “Zij hebben een paar spelers die het moeten doen, wij spelen met het hele team.” Lacrosse is een snelgroeiende sport in Nederland. Bij de sport gaat het erom te scoren met behulp van een stick met een net aan het uiteinde. De sport wordt wel vergeleken met hockey of ijshockey door de lucht. De Groningse dames zijn er goed in, drie van de studentes in het team spelen ook in de nationale ploeg. Op 17 juni zullen zij ook aantreden op het WK in Praag. [ simon beijer ]

Kunststipendium voor korte film

Promotie Forward

André Bal en Eva-Maria Zimmermann uit Berlijn wonnen afgelopen weekend het 41e European Tournament for Dancing Students dat in Groningen werd gehouden. Nog nooit deden er zoveel deelnemers mee. In april had organiserende vereniging Blue Toes uit Groningen nog een maximum op 500 dansers gezet, maar na een golf protesten en verzoekjes werd ook de wachtlijst omgezet in deelname. Op de foto zien we Philip-Benjamin Ostfeld en Olga Birt (paar 58) vlak voor een wedstrijd op zaterdagmiddag. Ze haalden de halve finale. Foto Jeroen van Kooten

Rector eist Engelstalige bachelor Het bestuur van de RUG gaat “maximale druk” uitoefenen op de bètafaculteit (FWN) om met Engelstalig bacheloronderwijs te komen. Voor rector magnificus Frans Zwarts geldt de bètafaculteit als één van de motoren achter de internationalisering van de RUG. Zwarts vindt het ontbreken van dergelijke bachelorprogramma’s bij juist die faculteit de “grootste omissie” in het overzicht van Engelstalig onderwijs aan de Groningse universiteit. “Dit is een paradoxale situatie

in de ogen van ons bestuur en we gaan er maximale druk op zetten om daar Engelstalige bachelors te laten introduceren”, aldus de rector vorige week in de onderwijscommissie van de universiteitsraad. Het beleid van de bètafaculteit is om juist in masterfase in te zetten op Engelstalig onderwijs. “We geven prioriteit aan Nederlandstalige bacheloropleidingen voor de lokale studenten”, vertelt Franjo Weissing, lid van het faculteitsbestuur. Dat heeft onder meer te maken met de zwaarte van de opleidingen, met name bij studies als natuurkunde of scheikunde. “Die zijn best zwaar.

En als je dan ook nog een taalbarrière introduceert, kan dat net teveel zijn.” Het probleem zit dan vooral in technische termen, die de eerstejaars nog niet in het Engels beheersen. De faculteit is wel bezig met nadenken over Engelstalig bacheloronderwijs. “Een van de opties is een nieuwe innovatieve bachelor, op het grensvlak van levenswetenschappen en natuurwetenschappen. Daar zou je mee kunnen experimenteren. Nederlandse studenten kunnen dan altijd terugvallen op de traditionele bachelors.” [ jan blaauw | rené fransen ]

Geen huurtoeslag voor kamerhuurders Woonminister Van der Laan ziet weinig in het voorstel om kamerbewoners net als vroeger in aanmerking te laten komen voor huurtoeslag. Een meerderheid van de Tweede Kamer steunt het voorstel van CDA en PvdA om de in 1997 afgeschafte huursubsidie voor kamerbewoners opnieuw in te voeren. Niet voor alle bewoners, maar alleen voor kamerhuurders bij woningcorporaties. Dat is minder fraudegevoelig en hoeft de overheid volgens voorstan-

ders helemaal niets te kosten. De huurtoeslag ligt lager dan die voor zelfstandige studentenwoningen en de kamers zijn bovendien goedkoper en sneller te bouwen. Maar minister Van der Laan was gisteren niet te vermurwen. “Ik wil op basis van feiten, cijfers en argumenten deze discussie voeren en die wijzen op dit moment helemaal niet in de richting van huurtoeslag”. De minister wil het onderzoek naar de kamernood afwachten en schuift de beslissing daarmee door naar december.

Ook als de nieuwe cijfers de Kamer gelijk geven, blijft een bezwaar van de minister overeind. Hij vindt het niet eerlijk om huurtoeslag alleen mogelijk te maken voor huurders bij woningcorporaties, en niet voor studenten die in een huis van een private verhuurder wonen. De minister beloofde te kijken naar de stijgende servicekosten voor studenten. Studentenvakbond LSVb waarschuwde gisteren dat deze door nieuwe milieubelastingen met 350 euro per jaar omhoog kunnen gaan. [ Ianthe Bato, hop ]

De voetballers van Forward spelen volgend seizoen weer in de tweede klasse waaruit zij een jaar geleden degradeerden. Na de zwaarbevochten zege op De Vogels versloeg het eerste team in het Pinksterweekeinde Veendam 1894 door een doelpunt in de tweede verlenging met 1-0. Daarmee komt de belofte uit die trainer Martin Drent bij zijn aantreden maakte: Forward terugbrengen naar de tweede klasse.

Meer tijd voor zwangere bursaal Beurspromovendi aan de bètafaculteit die niet binnen de afgesproken tijd klaar zijn met hun onderzoek vanwege langdurige ziekte, bestuurswerk of zwangerschap/ouderschap kunnen rekenen op verlenging van hun beurs op kosten van het faculteitsbestuur. Tot nu toe moesten onderzoeksinstituten of basiseenheden die verlenging zelf betalen, en daarvoor was niet altijd geld. Het faculteitsbestuur heeft de nieuwe regeling deze week bekend gemaakt.

U-raad wil actie na ongeluk De universiteitsraad heeft unaniem aangedrongen op maatregelen om de verkeersveiligheid op Zernike te vergroten. Aanleiding was de aanrijding vorige week, toen een stadsbus een overstekende fietser op de Zernikelaan niet kon ontwijken. Volgens bestuurder Koos Duppen zijn de handen van de RUG gebonden omdat de gemeente Groningen verantwoordelijk is voor de openbare weg. Wel gaat de RUG de weg bij de Bernoulliborg onder de loep nemen. Daarvoor is de universiteit verantwoordelijk.


4 OPMERKELIJK

Bye, bye Hortusbuurt Toneelminnende studenten pyschologie of orthopedagogiek kunnen vanaf volgend jaar hun hart ophalen. Het gehele bacheloronderwijs van die opleidingen trekt namelijk in het pand naast dat van het Noord Nederlands Toneel aan de Bloemstraat.

UK 34 - 4 JUNI 2009

‘Wat weet |_

Niets! En dus

Door jan Blaauw Al het bacheloronderwijs voor psychologie en orthopedagogiek gaat de komende vijf jaar naar het pand naast dat van het NNT aan de Bloemstraat. Timmerlieden zullen de hele zomer in touw zijn om het voormalige callcenter van Essent geschikt te maken voor onderwijs in zowel grote als kleine groepen. De RUG steekt liefst 700.000 euro in het verbouwen van het pand dat is gehuurd voor vijf jaar met een optie op nog eens vijf jaar. Eerst het goede nieuws: eindelijk is er weer wat lucht voor de in de prachtige Hortusbuurt opeengepakte gedragswetenschappers. De aantallen studenten psychologie en orthopedagogiek zijn groter dan ooit, maar ook stafmedewerkers moeten ergens zitten. Bovendien gaat het goed met het onderzoeksinstituut Gion. Dat profiteert straks als eerste van de

Bloemstraat 36 (het gebouw links) emigratie naar de Bloemstraat. Maar dan het slechte nieuws. Het is wel een beetje raar om drie jaar lang een GMW-studie te doen en nooit in de buurt van de faculteit te komen. Dus breken facultaire denktankers hun hoofd over hoe ze deze studenten nog kunnen verleiden om regelmatig de Hortusbuurt te bezoeken. De bibliotheek blijft waar ‘ie is bijvoorbeeld en mogelijk wordt de “informatievoorziening” over het onderwijs aan studenten zo ingericht dat een bezoekje aan het hoofdkwartier van de faculteit noodzakelijk blijft. Combineer dat met aanlokkelijke aanbiedingen in de kantine – suggestie van

de UK – dan wel nóg eenvoudiger gebruik van de kantinemagnetron en vervreemding blijft uit. Hopelijk. Maar ach, ook zonder de faculteit kunnen de verbannen studenten een mooie studietijd beleven. In de Machinefabriek – zo heet de theaterzaal van het NNT – wordt in november de muziektheatervoorstelling Achterlanden gebracht. Over een wat verveelde vrouw die in een geairconditioneerde villa achterblijft in eenzaamheid terwijl manlief elders de kost aan het winnen is. Doordrenkt met muziekgenres als swamprock en psychotrash. Nou, wat wil je als beginnend gedragswetenschapper nog meer?

Ubbo krijgt eindelijk rust Ze moesten wel weg, die twaalf grafstenen uit de catacomben van het Academiegebouw. Vanwege de nieuwe kantine. De RUG liet ze restaureren – die van founding father Ubbo Emmius himself was erbij. Maar waar laat je ze vervolgens? Door harry perton In de Martinikerk misschien? Daar liggen immers al een heleboel grafstenen, moeten de RUGbestuurders hebben gedacht . Maar ja, de grafsteen van Ubbo Emmius, de allereerste RUG-rector, die kun je moeilijk uit handen geven. Een replica maken dan, en de rest naar de Martini-

kerk? Of de ene helft in het Academiegebouw en de andere helft in de Martinikerk? Niet doen, vonden de mensen van Monumentenzorg die de RUG en de stichting schip Martinikerk adviseerden over de herplaatsing van de monumentale stenen. “Voor de herplaatsing hebben we een bouw- en een monumentenvergunning nodig en Monumentenzorg adviseerde om de collectie bij elkaar te houden”, zegt hoofd bouwzaken Ruurd de Jong van de RUG. En dus keren de stenen van Ubbo Emmius en de andere RUGprominenten binnenkort terug naar het Academiegebouw. Elf stenen komen rechtop tegen de wanden te staan in de oostelijke

vleugel van het gebouw. Na speciaal onderzoek van de vloer overigens, want die stenen wegen gemiddeld wel 800 kilo per stuk. De steen van Ubbo Emmius wordt rechts achterin de ontvangsthal van het Academiegebouw ingemetseld, op een plek waar zich nu nog een bord met aankondigingen voor promoties bevindt. “Een mooie plek”, vindt De Jong, die zegt dat de status aparte van deze zerk een wens was van het representatiefonds van de RUG, dat in de kosten bijdraagt. De herplaatsing kost ongeveer 5000 euro. Steenhouwerij Buitenpost – die de stenen ook restaureerde - mag de klus deze zomer gaan klaren.

Vraag & antwoord

‘Nog altijd dronken van geluk’ Al sinds haar dertiende is de 20-jarige studente American Studies Liselotte Schüren fan van Bruce Springsteen. Zaterdag 30 mei kwam een droom uit toen haar idool haar het Pinkpoppodium optrok bij het nummer ‘Dancing in the Dark’. Door christien Boomsma

En… hoe voel je je nu? “Dronken van geluk. Nog altijd. Je droomt er al jaren van om hem misschien een keer een hand te geven of aan te raken… Maar dit? Het is echt ongelooflijk.” Toch was het niet helemaal toevallig… “Nee. Ik had een bordje gemaakt waarop stond ‘The Dutch Courtney Cox’. Dat is de actrice die in de videoclip van Dancing in the

Dark op het podium wordt getrokken. Ik hoopte van tevoren natuurlijk dat hij dat op zou merken. Maar ik ben dan ook z’n nuchtere Groninger, die denkt: het gebeurt toch niet.”

Maar je stond natuurlijk al uren voor het podium… “Zelfs dat niet. De concerten begonnen om half vier en we wilden er om één uur zijn om een goed plekje te krijgen. Maar er waren zoveel files dat we pas om half vier op de camping kwamen. We zijn meteen naar het festivalterrein gerend, maar ik had de hoop al opgegeven. Echte Brucefans staan daar om zes uur ’s ochtends voor het podium.” Hoe kwam jij dan toch zo dichtbij? “Puur geluk. Toen The Killers klaar waren gingen al hun fans

weg en konden wij opschuiven.”

En dan komt het moment. Jouw idool kiest joú… “Hij probeerde me eerst aan mijn arm het podium op te trekken. Dat lukte niet. Maar de man die achter me stond tilde me op en toen was er een security guard en ineens sta je daar voor 70.000 mensen. Dat gevoel… écht niet te beschrijven. Ik kan me ook niet alles herinneren van die minuut. Het ging zó snel.” En daarna rustig je tent in? “Nou… Iedereen kwam op me af. Ze wilden mijn telefoonnummer, omdat ze een filmpje hadden gemaakt. Of ze wilden met me op de foto. En de pers natuurlijk. Maar uiteindelijk dan lig je in je bedje… Zó euforisch. Zelfs nu, als ik eraan denk, begin ik weer helemaal te trillen.”

| ac h t e r g r o n d | Het is erg, die crisis,

dat het een lieve lust is. Maar toch knaagt er ondanks dat plezier de afzeggen de media. ‘Maar ik voél het niet’, gelopen weken iets aan me en lijkt die pinpas minder soepel door de merkte UK-redacteur Janita Naaijer. gleuf te schuiven dan eerst. Ze besloot een maand lang ‘crisisje te Wat weet ik nu eigenlijk van geld? spelen’. “Schrikken, als ik erachter kom Hoe kan ik altijd trots beweren dat hoeveel winst de AH maakt op het wasik er niet veel waarde aan hecht, als sen, snijden en verpakken van groentes.” ik niet weet hoe het is om zonder te zitten? En hoe ga ik het volgend Door janita naaijer jaar en het jaar daarna redden als ik geen studiefinanciering meer krijg, Terwijl ik mijn maaltijdsalade à maar nog wel twee jaar studie voor € 5.49 – de vierde deze week – naar de boeg heb? binnen werk, kijk ik de herhaling Als ik het laatste plakje komkomvan Pauw en Witteman. Wouter mer met mijn vork uit de plastic Bos bespreekt de economische cri- verpakking licht, neem ik een besis. Het is serieus, zegt zijn frons die sluit. Ik ga crisisje spelen. Ik ga een met iedere maand van onderhande- week lang bijhouden wat ik uitgeef ling en crisisberaad dieper en die- en zal dan met alle mogelijke boeper in zijn huid lijkt te slijten. ken en (ervarings)deskundigen een “De crisis kost iedere burger maand lang fors bezuinigen. 26.000 euro”, vertelt Ik geloof niet dat ik NRC Next de volgende begrijp wat dat laatste dag. Ik lees het verhaal écht inhoudt. En dat van Kees (54) wiens me in mijn be‘€ 1464 euro sterkt pensioen en aandesluit dat ik een dergelen veertig procent in uitgaven tegen lijk experiment hard waarde afnamen. Lanodig heb. € 1050 aan ter op de avond belt Een week gaat vooreen vriendin me. Ze is Een week waarin inkomsten. bij. gekort in haar uren op ik doe wat ik normaal kantoor en verliest bindoe, met het enige verWat een nenkort naar alle waarschil dat ik overal op monsterlijke bonnetjes aas. € 183,15 schijnlijkheid haar baan. Ze solliciteert er aan ‘dagelijkse dinbedragen!’ alvast op los. Zonder gen’ (boodschappen, veel resultaat: want alcadeautjes en vrijele twintigers en dertitijdsbesteding) plus gers in haar sector doen hetzelfde. omgerekend naar weken “Blijf maar lekker lang studeren”, € 82,87 aan vaste lasten als huur, inbesluit ze ons gesprek. En voor het ternet, telefoonrekening en sporteerst besef ik me: dit is serieus. schoolabonnement. Maar ik voel het niet. Als ik Rabotelebankieren check, zie ik meteen dat ik deze maand – Ik voel het niet. Want ik eet mijn net als de vorige drie – niet uitkom. maaltijdsalades, drink elke dag € 1464 euro aan uitgaven tegen twee cappuccino’s op een terras en € 1050 aan inkomsten. Wat een gebruik mijn pinpas moeiteloos. monsterlijke bedragen. Iedere maand een leuke jurk, een Maar nu? Ik raadpleeg de biblionieuw boek en een paar bezoek- theek. Het handboek van het Natiojes aan de bioscoop. En als ik een naal Instituut voor Budgetvoorlichmaand niet uitkom, kan ik heel ting (Nibud), Hoe word ik een vrek? goed telebankieren van spaarreke- van het vrekkenpaar Van Eeden, Het ning naar lopende rekening en – Eurodrilbroek en een vriend die zo hopelijk – weer terug. zuinig leeft dat hij ooit na een jaar En ik geniet. Dat moet gezegd wor- sparen drie jaar op wereldreis kon. den. Ik geniet van mijn verdiende De conclusie is duidelijk. Op vaste geld, van dat van de Informatie Be- lasten kan ik op korte termijn niet heergroep (IBG) en van de toelage bezuinigen. Maar mijn post ‘dagevan mijn ouders (dank jullie wel!), lijkse dingen’ blijk ik in drievoud te kunnen terugbrengen. Vijftig euro per week wordt mijn streven. Ik ban als eerste de Albert Heijn en “liquideer alle A-merken”. Winkelen doe ik voortaan bij Aldi en Boodschappen aldi € 12,76 Jumbo en voor groente en fruit ga ik jumbo € 6,20 naar de markt. Het moet gezegd: de Groente & fruit (markt) € 7,00 Aldi is niet de meest gezellige win2 cappuccino’s, De Beurs € 4,20 kel en de Emmentaler smaakt naar Koffie + broodje kantine € 1,00 schoenzool, maar volgens Het Eusneak pathé € 6,50 rodrilboek dat bezuinigen benadert Kopieerkaart € 5,00 vanuit een militaire hoek (vandaar Bloemen € 2,99 het liquideren) moet ik daar niet wax € 4,35 moeilijk over doen. Je portemonnee + is business. En dat blijkt: ik geef aan totaal € 50 boodschappen de helft minder uit dan voorheen.

Vijftig euro voor een rijke week


O P M E R K E L I J K 5

UK 34 - 4 JUNI 2009

ik eigenlijk van geld?’ ging Janita Naaijer één maand ‘crisisje spelen’.

Drie gouden tips 1. De binnenboodschap Ieniemienie, Tommie en Pino zweren erbij. Afgekeken van Sesamstraat, maar uiterst doeltreffend. Veel dingen die je wilt kopen, heb je namelijk al. Gewoon een kwestie van goed om je heen kijken. Een zondagse opruimsessie of een bezoekje aan thuis-thuis doet ook wonderen. 2. De drie maandenregel “Iets wat je al drie maanden niet hebt gebruikt en je in de komende drie maanden ook niet gaat gebruiken, moet je echt op Markplaats zetten”, aldus vriend E. die verwoede pogingen doet om te leven van het dichten. 3. Ban de pinpas Een klein bedrag? Pinnen mag... Ik dacht het niet! Spreek met jezelf een weekbudget af en zorg dat je dat contant in je portemonnee hebt. Zo kun je opnieuw gevoel ontwikkelen voor de waarde van geld en heb je direct zicht op je budget.

Illustratie Robby van der Meulen

Op de markt is het wel gezellig, maar ook schrikken als ik erachter kom hoeveel winst de AH maakt op het wassen, snijden en verpakken van groentes. Voor drie euro koop ik een kilo aardappelen, een komkommer, een bosje radijs, uien en een zak sperziebonen. Het gaat goed aan het begin van mijn eerste week. Mijn koelkast is vol en er zit nog twintig euro in mijn portemonnee. Ik begrijp niet waarom ik

de AH niet eerder gedag heb gezegd. Bezuinigen is een eitje. Maar dan zijn er twee vrienden jarig. Beide in het weekend, in een andere stad. In een eerste reflex ben ik blij en noteer ik de feestjes in mijn agenda. Maar dan dringt het tot me door dat dit twee keer € 16,50 is voor de treinreis en twee keer € 10 voor een behoorlijk cadeau. Een totaal bedrag van € 53. Wat nog meer is dan mijn totale weekbudget! Ik

zeg af en beloof snel langs te komen op een doordeweekse dag. Dit is het begin van het besef dat níet alles kan. Dat na vijf dagen (met dus nog twee te gaan) eigenlijk niets meer kan, omdat ik zo stom was na een lange werkdag naar de Super de Boer te gaan (de vijand is dichtbij) en daarna een nieuwe onderbroek kocht à € 10,00. (Ja, echt. En hij is niet eens heel bijzonder.)

Er zit dan nog anderhalve euro in mijn portemonnee. Dat zijn twee kadetjes uit de kantine (+ € 0,30), één luxe belegd kaiserbroodje, drie hele Aldi-broden, twee cappuccino’s uit het koffieautomaat (+ € 0,20) of drie kopjes gewone koffie (+ € 0,30). En ineens ben ik ontzettend blij! Want sinds ik als kind soms voor twintig ouderwetse centen snoepjes mocht kopen (wat kan neerkomen op 5 sponzige kikkers, herin-

ner jij je het nog?), begin ik weer iets te begrijpen van de waarde van geld. Cijfers achter het euroteken krijgen opnieuw betekenis. Van die leuke jurk die vanuit de etalage in de Oude Kijk in ’t Jat naar me lonkt en roept hoe mooi ze is en hoe fijn ik me in haar zal voelen, kan ik dus ook twee weken eten. Geld geeft macht. Maar kennis van geld net zo goed. De twee budget­ weken die volgen op mijn eurekamoment vliegen voorbij. Ik verhef het budgetteren tot kunst en denk niet langer in beperkingen, maar in mogelijkheden. Ik merk dat ik veel dingen die ik wil kopen, eigenlijk niet nodig heb. Hoeveel vrouwen hebben niet zo’n grote verzamelbak met crèmes en make-upspullen? Waarom gebruiken we die nooit en kopen we ondertussen het ene na het andere nieuwe product? Om nog maar te zwijgen over wat je aantreft als je schijnbaar lege flacons doormidden knipt. En zo geef ik door meer aandacht te besteden aan wat ik uitgeef, eigenlijk ook meer aandacht aan wat ik heb. En aan wat ik doe met de euro’s die mijn portemonnee verlaten. Na drie weken gaat alles net een tikje bewuster. Ook het genieten, want een vrekkenbestaan is aan mij niet besteed. En dat hoeft ook niet met vijftig euro per week (zie kader). Ik proef het verschil tussen de automaatkoffie en de cappuccino op het terras. En dat maakt mijn leven nu al rijker.


6 ONDERWIJS

UK 34 - 4 JUNI 2009

Nederland is niet klaar voor e-learning |  ac h t e r g r o n d   |  Razend modern, e-learning aan de universiteit. Maar ook lastig. Want het ‘woonbeginsel’ zegt dat een student per se gewoond moet hebben in het land waar hij of zij studeert. Door lieke van den krommen­ acker

Illustratie René Lapoutre

Het klinkt fantastisch: het eerste diploma e-learning van de opleiding biomedische technologie is vrijdag uitgereikt aan de Groningse student Michelle Langeslag. En vanaf 2010 hoopt de RUG het project als regulier programma aan te bieden. Maar volgens rector magnificus Frans Zwarts is het juridisch gezien onmogelijk een opleiding volledig op e-learning te baseren. “Tenzij je de Open Universiteit bent.” Dat beweerde Zwarts onlangs in een vergadering van de universiteitsraad. De reden: een universiteit moet zich houden aan het ‘woonbeginsel, dat zegt dat je als student daadwerkelijk onderwijs moet hebben gehad in het land waar je staat ingeschreven. “In heel Europa is men heel enthousiast over meer virtual learning. Ook Frans Zwarts wil graag dat we doorgaan. Maar vervolgens wordt er alleen gefinancierd als studenten in het land wonen waar ze studeren”, erkent project-

leidster Ineke Molenaar. Drie jaar lang werkte de RUG aan het tweejarige mastercurriculum CASECUBE, dat met financiering van het EU-programma Asialink werd opgezet. In het tweede en derde jaar van het project stroomden dertien studenten in, afkomstig van de RUG en drie partneruniversiteiten: het Institut Teknologi in Bandung uit Indonesië, de eveneens Indonesische Gajah Mada Universiteit in Jogjakarta en de Universiteit van Gent. Tijdens het project stonden de studenten gewoon ingeschreven aan hun eigen universiteiten, zegt Molenaar. “De Indonesische studenten ontvangen nu een Indonesisch diploma en onze studenten een Gronings diploma. Daar bovenop krijgen ze dan een CASECUBE-certificaat. Het ziet er mooi uit, maar internationaal gezien zegt het weinig. Dat is jammer.” Om verder te gaan op het pad van e-learning, moet het woonbeginsel omzeild worden. Bijvoorbeeld door de opleiding volledig te financieren uit de opbrengsten van collegegelden. Deze zijn in Azië, waar studenten zo’n 9500 euro betalen, vele malen hoger dan in Europa. “Normaal krijg je voor iedere student met een diploma een bedrag van de overheid. Eis is dan dat een

studentent minstens een jaar staat ingeschreven in het land waar hij of zij studeert. Als dat niet het geval is, kun je het buiten de diplomafinanciering houden door het te betalen uit de inkomsten van collegegelden”, verduidelijkt opleidingscoördinator Bart Verkerke. Voor grenslanden als België en Duitsland geldt een uitzondering. “De financië-

le structuur is nu zo, dat er een bepaald aantal studenten van buiten Europa moet zijn. Het collegegeld van deze en de Europese studenten samen is dan voldoende om de opleiding op te kunnen draaien.” Op dit moment ligt de aanvraag voor de opleiding, die naast onderwijs via e-learning ook normale onderwijsonderdelen kent in de vorm

van drie summer schools, bij het college van bestuur. Verzocht is om de opleiding de eerste jaren niet af te rekenen op aanloopverliezen als gevolg van het financieringsstelsel. “We moeten wel de garantie hebben dat we voldoende studenten kunnen trekken”, zegt Verkerke. Hij hoopt op snel uitsluitsel. “Het wordt tijd om te starten met het werven.”

Advertenties


WETENSCHAP 7

UK 34 - 4 JUNI 2009

Cogito ergo BOEM

In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)

Straaljagereffect in een fles | s e r i e | Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Prik een paar gaatjes in een plastic fles, en je kunt het effect laten zien waardoor de eerste straaljager ter wereld in vlammen opging. Door ERnST ARBOUW Open een pak melk en probeer de inhoud voorzichtig in een glas te schenken. Als je het pak langzaam genoeg kantelt, komt het stroompje melk niet in het glas, maar druppelt het via de onderkant van het melkpak op de keukenvloer. Hetzelfde verschijnsel kun je zien door een lepel met de bolle kant onder een zachtjes lopende kraan te houden; de waterstraal lijkt tegen de lepel te ‘kleven’. Dat fenomeen staat bekend als het coandă-effect, genoemd naar de Roemeense luchtvaartpionier Henri Marie Coandă. Het verschijnsel is waarschijnlijk de directe aanleiding dat vrijwel niemand heeft gehoord van Coandă-devliegtuigbouwer. (*) Coandă bouwde in 1910 (!) het eerste door straalmotoren aangedreven vliegtuig ter wereld – nauwelijks zeven jaar na de eerste vlucht van de gebroeders Wright. Het toestel, de Coandă-1910, was uitgerust met zogeheten thermojets, een soort kruising tussen een traditionele zuigermotor en de straalmotor zoals we die tegenwoordig kennen. De zuigermotor wordt gebruikt om lucht onder hoge druk in de verbrandingskamer van de straalmotor te persen. Verder is de werking vergelijkbaar met een gewone straalmotor: de lucht reageert met geïnjecteerde brandstof waarna hete verbrandingsgassen onder hoge druk door de uitlaat naar buiten geperst worden. De rest is Newton: actie is min reactie. De straalmotor – en het daaraan bevestigde vliegtuig – worden met even veel kracht naar voren geduwd als de hete uitlaatgassen naar achter. De thermojet bleek krachtiger dan Coandă dacht. Op 16 december 1910, tijdens een taxiproef in Issy-les-Moulineaux, ten zuidwesten van Parijs, schoot het vliegtuig onbedoeld het luchtruim in. Tij-

auw!

Foto’s Ernst Arbouw dens de daaropvolgende (zeer) korte vlucht, ontdekte de luchtvaartpionier het verschijnsel dat later naar hem werd genoemd; de steekvlam uit de achterkant van de straalmotor ‘kleefde’ tegen de romp van het vliegtuig, precies als een straaltje melk tegen een kartonnen pak. Coandă raakte vrijwel direct de controle over zijn vliegtuigje kwijt, waarna het toestel brandend ter aarde stortte. Coandă ontwierp na 1910 alleen nog propellervliegtuigen, hoewel hij nog wel een klein uitstapje naar jet-technologie maakte met het ontwerp van de eerste slee met straalaandrijving. Na die onfortuinlijke eerste vlucht duurde het nog 34

jaar voor een in serie geproduceerde straaljager operationeel werd, de door de nazi’s ontworpen Messcherschmitt 262. Je kunt het coand ă-effect – onverantwoord kort gezegd: gas of vloeistof dat langs een convex object stroomt, ‘kleeft’ tegen het oppervlak – demonstreren door een brandend waxinelichtje achter een ronde fles te zetten. Blaas tegen de voorkant van de fles en het waxinelichtje gaat uit. Overigens schijnt er wel verschil te zijn tussen de oorzaak van het effect bij gassen (waxinelichtje, straalvliegtuig) en vloeistoffen (melkpak, lepel). Bij vloeistoffen wordt het coandă-effect veroor-

zaakt door oppervlaktespanning, de aantrekkingskracht tussen moleculen in de vloeistof. Met oppervlaktespanning kun je eindeloos experimenteren in de keuken; druppelende kranen, drijvende paperclips, reusachtige zeepbellen, noem maar op. Neem bijvoorbeeld een lege plastic fles. Maak onderin drie gaatjes van ongeveer een millimeter doorsnee op iets minder dan een centimeter naast elkaar. Vul daarna de fles met water. Als het goed is, krijg je drie afzonderlijke waterstraaltjes; uit ieder gaatje één. Door de uitstroomsnelheid van het water iets te variëren – door in de fles te knijpen – kun je de straaltjes naar elkaar toe laten buigen. De truc is nu dat je de waterstralen zo buigt dat ze elkaar raken. Als je de fles nu voorzichtig loslaat, blijven de straaltjes aan elkaar ‘gekleefd’. Niet wereldschokkend, maar in ieder geval wel veiliger dan een zelfgebouwde straaljager.

(*) Die bewering is niet helemaal juist. De luchthaven van de Roemeense hoofdstad Boekarest is in 2004 omgedoopt in Henri Coandă International Airport. Tegelijkertijd moet natuurlijk wel gezegd worden dat Coandă niet dezelfde status geniet als luchtvaartpioniers als de gebroeders Wright, Blériot, Saint Exupéry of zelfs Hanna Reitsch. Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www. universiteitskrant.nl/boem Reacties of tips naar boem@rug.nl

Bij de kuif gevat

Door REné FRAnSEn Dat je met haren een misdrijf kunt oplossen weet iedere CSI-kijker. DNA-profieltje maken, door de database halen en je hebt een verdachte. Nu alleen nog even bewijzen dat die echt op de crime scene was. “Maar agent, ik maakte toen een trektocht door de Himalaya.” De verdachte heeft zelfs een ticket, maar het onderzoeksteam is er van overtuigd dat dit fake is. Wat nu? “Laten we een laser ablation multicollector inductively-coupled plasma mass spectrometry doen op z’n haren”, zegt Nick. “Experimenteel, maar het kan werken.” Dit scenario is misschien iets voor volgend seizoen. In het mei-nummer van het tijdschrift Analytical and Bioanalytical Chemistry beschrijft een Brits/Spaans team namelijk hoe aan de hand van de verhouding

van zwavelisotopen in het keratine van een haar kan worden afgeleid of iemand in het buitenland is geweest. Van zwavel bestaan twee varianten, zogeheten ‘stabiele isotopen’, met een gewicht van 34, en van 32. De verhouding tussen die twee verschilt per regio. Via lokaal geproduceerd voedsel krijg je dus een specifieke verhouding zwavel-34/zwavel-32 binnen. Dat zwavel komt onder meer terecht in je haren. De verhouding van de zwavelisotopen in een stukje haar is gelijk aan de verhouding in het voedsel dat je at toen dat stuk haar gemaakt werd. Hoofdhaar groeit zo’n drie millimeter per week, dus een haar van vier centimeter bevat een overzicht van ruwweg de laatste drie maanden. De techniek werkt zo: een laser verdampt een fractie van een millimeter van een haar in losse atomen. De zwavelatomen worden

opgevangen en een massaspectrometer bepaalt de verhouding tussen de isotopen. In hun publicatie laten de onderzoekers zien dat het werkt: twee haren van Britten die drie maanden niet hadden gereisd, vertoonden een vrij gelijkmatige verhouding zwavel-34/zwavel-32. Het haar van iemand die in drie maanden tijd van Kroatië via Oostenrijk en Engeland naar Australië was gereisd, vertoonde enkele duidelijke pieken. De onderzoekers willen nu meer haren gaan analyseren, misschien dat ze aan de hand van de ratio ook kunnen zeggen waar iemand geweest is. Maar aantonen dat de reis naar de Himalaya nooit heeft plaatsgevonden, dat kan nu al. “You’re busted!”

In deze rubriek presenteert de UK opvallend, schokkend of lachwekkend nieuws uit de wereld van de wetenschap.

Kor t Meer dynamiek in beroepsonderwijs Sinds enkele jaren moet het beroepsonderwijs (ondergebracht in Regionale Opleidingscentra, de ROC’s) nauw samenwerken met het bedrijfsleven. Doel is dat studenten beter voorbereid worden op een carrière waarin ze zich moeten blijven bijscholen. De relatie tussen ROC’s en bedrijfsleven is goed, maar niet zo succesvol als zou moeten, concludeert Ineke Delies na een uitgebreid onderzoek, waarop zij 8 juni zal promoveren aan de faculteit economie en bedrijfskunde van de RUG. Er wordt te weinig en te langzaam ingespeeld op veranderende omstandigheden. Daarnaast maken de ROC’s te weinig gebruik van hun expertise: ze wachten teveel af wat het bedrijfsleven vraagt, terwijl daar juist weinig oog is voor de behoeften aan scholing op de lange termijn, aldus Delies.

Vier miljoen euro voor database De Faculteit Economie en Bedrijfskunde krijgt vier miljoen euro van de Europese Commissie om een economische database te maken. In deze World Input-Output Database komen gegevens over productiestructuren van industrieën in meer dan veertig landen. Door koppeling van nationale productieprocessen en wereldwijde handel is het mogelijk om bijvoorbeeld de effecten van handel met China of India op laaggeschoolde werknemers in Europa te bepalen. Aan het project werken de komende drie jaar zo’n vijftig mensen, waarvan acht aan de RUG.

Kokkelvisssers vestoorden kanoet De mechanische kokkelvisserij in de Waddenzee heeft ervoor gezorgd dat het aantal kanoetstrandlopers dat er kan overwinteren is afgenomen met 42 procent. Omdat de helft van de wereldpopulatie in de Waddenzee overwintert, is dit ernstige verstoring van een beschermde soort in een beschermd natuurgebied. Dat concluderen biologen onder leiding van RUG-hoogleraar Theunis Piersma, in een artikel dat vorige week verscheen in het Journal of Animal Ecology. De biologen analyseerden gegevens over onder meer de beschikbaarheid van geschikte fourageergebieden en de aantallen vogels, in de periode 1996-2005. Het oppervlak aan wadplaten met voldoende voedsel nam in die periode af met 55 procent, doordat schelpenbanken werden omgewoeld door kokkelvissers. Het aantal vogels daalde met 42 procent. Op geschikte fourageerplekken bleef het aantal vogels per hectare gelijk, een teken dat de capaciteit altijd al volledig werd benut. Betere monitoring van de Waddenzee moet dit soort negatieve effecten in de toekomst voorkomen, vindt Piersma.

Kanoet


8 STUDENTENLEVEN

UK 34 - 4 JUNI 2009

REGIONALE ADVERTEERDERS LADDER

Autorijschool P. Quint Studenten aanbieding! 1 lesuur is € 35, eerste proefles altijd gratis! Pakket 30 lesuren € 975, ook in termijnen te voldoen. Eerste examen altijd gratis. Spoedcursus 20 rijles € 800,- inclusief examen. Totaalpakket 30 rijles met TTT en examen € 1200 Betaling in termijnen mogelijk! 0596-617289 / 06-28959297 www.autorijschoolpquint.nl

Succesvolle moslima’s | a r t i k e l | Eind jaren ‘90 interviewde universitair hoofddocente hedendaagse islam Marjo Buitelaar 25 hoogopgeleide Marokkaanse migrantendochters over hun zoektocht naar een eigen plek in de Nederlandse samenleving. Tien jaar later sprak ze tweederde van hen opnieuw. Door lieke van Den krommen­ acker

OPSY

Bureau voor coaching en mediation

Bureau voor coaching en loopbaanadvies

Lidmaatschap NIP sinds 1975

Lidmaatschap NIP sinds 1975

Bureau voor coaching en mediation • Sterker in uw (nieuwe) functie? Lidmaatschap NIP sinds 1975 Persoonlijke gesprekken voor managers, •werknemers Beter combineren werk en privé? en zelfstandig ondernemers vaardigheden te verruimen en (juridisch/psychologisch)? opties •omWerkconflict oplossen en juridisch) te verkennen bij: •(psychologisch Voorkomen burnout? Persoonlijke gesprekken voor managers, werknemers en zelfstandig ondernemers •• Loopbaankeuzes maken? complexe banen om vaardigheden te verruimen en opties

OPSY

• loopbaanplanning • conflictbemiddeling

Verken uw opties.

(psychologisch en juridisch) te verkennen bij: • complexe banen • loopbaanplanning • conflictbemiddeling

Drs. H. 83, Klompe & collega’s • Boterdiep 83314 • Groningen • (050) 314Bel04 98voor overleg: (050) 314 04 98 Boterdiep Groningen. Bel gerust voor overleg: (050) 04 98 Boterdiep 83, Groningen. gerust

Adverteren in de regionale adverteerdersladder? Bel 023 - 571 47 45 en vraag naar Claire Bleeker of Ernst Henneke voor gratis advies over de advertentiemogelijkheden. E-mail: c.bleeker@bureauvanvliet of e.henneke@bureauvanvliet.com

Foto Elmer Spaargaren

Marjo Buitelaar

Het was nog vóór elf september. Vóór Pim Fortuyn. Vóór Ayaan Hirsi Ali en Geert Wilders. Theo van Gogh rookte, rochelde en dronk nog gewoon op televisie en Paul Scheffers roemruchte essay ‘Het multicultureel drama’ was nog maar een blauwdruk in zijn hoofd, toen Buitelaar in 1998 haar eerste interviews hield met 25 hoogopgeleide migrantendochters. Tien jaar later sprak ze een aantal vrouwen uit deze groep opnieuw. Hoe kijken zij terug op de afgelopen tien jaar? “Vooral met aandacht voor maatschappelijke ontwikkelingen ging ik de gesprekken in”, vertelt Buitelaar. “Maar al gauw werd duidelijk dat er ook in het persoonlijk leven van de vrouwen veel was gebeurd. Dat was voor hen vaak belangrijker dan hoe zij aankijken tegen dingen als de moord op Theo van Gogh en de kwestie Ayaan.” Vrijwel allemaal zitten ze nu veel steviger in het zadel en hebben bereikt wat ze willen: een interessante baan en waardering binnen zowel Marokkaanse als Nederlandse kringen. Zoals alle levensverhalen gaan die van hen over het zoeken naar een bevredigende balans tussen hun streven naar onafhankelijkheid, presteren, controle uitoefenen over hun eigen leefwereld enerzijds en ingebed zijn in waardevolle relaties anderzijds. Buitelaar: “Vanwege hun sociale stijging zijn ze hierdoor het ouderlijke milieu enigszins ontgroeid.”

De geïnterviewde migrantendochters, hier geboren of uiterlijk in hun tiende levensjaar vóór 1976 naar Nederland verhuisd, zijn inmiddels tussen de 35 en 45 jaar. Hoogopgeleid, met banen die een universitaire of HBO-studie vereisen, is hun focus langzaam verschoven van presteren naar het onderhouden van relaties en een goed, zinvol leven leiden. “De band met ouders, kinderen, echtgenoten en vrienden is veel belangrijker geworden. Tien jaar geleden waren ze volop bezig zich te bewijzen en voerden ze onderhandelingen over hun vrijheid en het recht op een eigen plek. Inmiddels hebben ze een plekje gevonden en hoeven ze zich minder te bewijzen, vooral tegenover hun ouders.” Buitelaar vertelt enthousiast dat ze werd uitgenodigd op een bijeenkomst voor moslimstudenten en hun ouders. “Geweldig dat je boek zo wordt opgepikt.” De maatschappelijke impact die ze met haar onderzoek hoopt te bereiken, is een belangrijke drijfveer in Buitelaars werk. “Ik wil niet alleen een wetenschappelijke bijdrage leveren, maar mijn werk ook toegankelijk maken voor een breder publiek.” Treffend zijn de passages over Asmaa, die de woonkamer van haar splinternieuwe bovenwoning in een ‘blanke’ Vinexwijk heeft gedecoreerd met een één meter hoge Marokkaanse waterkruik. Tot onbegrip van haar moeder. Uiterst trots op haar dochter en haar chique huis, snapt ze niet wat het lelijke ding in de woonkamer doet. Wat moet de Marokkaanse schoonfamilie wel niet denken? Het verhaal van Asmaa toont dat migratie voor verschillende generaties andere dingen betekent. Voor Asmaa verwijst de waterkruik (die bij de tweede interviewronde naar de tuin blijkt te zijn verplaaatst) naar haar wortels en naar de ‘pure’ en authentieke leefwijze van haar grootouders.

Voor haar moeder is het een lelijk gebruiksvoorwerp dat haar herinnert aan de armoede die ze ontvlucht is. De leefwereld van migranten wordt vaak verklaard in termen van verschillen en dat betreurt Buitelaar. Wetenschappers moeten juist analyseren wat ze delen met anderen. “Losgeweekt raken uit je milieu, schaamtegevoelens jegens je ouders, daar schuldgevoel over, die bewijs- en prestatiedrang, en het enorme verantwoordelijkheidsgevoel. Het zou helpen als het besef doordrong dat dat niet typisch Marokkaans of typisch Moslim is, maar iets waarmee sociale stijgers in het algemeen mee te maken hebben.” Verschillen moet je ook niet negeren. De meeste mensen beschouwen integratie ten onrechte pas geslaagd als aan niets meer is te merken dat iemand uit een ander land komt. “Vaak wordt niet begrepen dat vrouwen een moslimman willen trouwen. Het is niet alleen een bekend verschijnsel, maar ook verstandig om in een hechte relatie iemand te kiezen met wie je voor jou belangrijke dingen deelt, in dit geval geloof en de vaardigheid om te switchen tussen verschillende culturele contexten. Dat doet aan hun participatie en identificatie met de Nederlandse samenleving niets af.” Buitelaar koos bewust voor de levensverhalen van succesvolle migrantendochters. “Ik vind het belangrijk om te laten zien wat deze vrouwen delen met andere categorieën Nederlanders. Je kunt iemand niet louter vastpinnen op zijn Marokkaanse of moslimachtergrond. Als dat besef eens doordringt, zou het hier een stuk aangenamer kunnen worden.”

Marjo Buitelaar: Van huis uit Marokkaans. Levensverhalen van hoogopgeleide migrantendochters, uitg Bulaaq, 2009


U N I V E R S I T E I T 9

UK 34 - 4 JUNI 2009

Shit! Wéér mislukt... |_

Hoe Dicky Gilbers almaar niet beroemd werd

|  i n t e r v i e w   |  ‘Real musicians have day jobs’, staat op de deur van fonoloog en universitair hoofddocent Dicky Gilbers. Zijn leven is een aaneenschakeling van bijna-doorbraken in de muziekbusiness. Uiteindelijk koos hij eieren voor zijn geld. “Ik ben een gesjeesde muzikant.” Door rosa timmer Eigenlijk kwam ik voor een heel ander verhaal naar Dicky Gilbers. Hij heeft de bijzondere eigenschap al voor het eerste contactuur de namen van studenten te weten. Hij oefent met foto’s op Progress, legt hij uit. Maar al na een paar minuten krijgt het gesprek een hele andere wending: Gilbers was maar een haar verwijderd van wereldhits. Gilbers is anders. Tijdens colleges speelt hij met glimmende ogen op zijn keyboard, laat hij eindeloos liedjes horen die als voorbeeld dienen voor de collegestof en heel soms begint hij te lachen: het signaal dat hij zelf iets voor gaat zingen. Zijn hoge en hese stem galmt dan heel eventjes door zaal A7 van het Academiegebouw. “De meningen over mijn zang zijn verdeeld: mijn moeder en ik vinden het erg mooi, anderen zijn minder enthousiast”, zegt Gilbers vrolijk. Voor hij ging studeren werkte hij als platenverkoper en droomde van een leven als muzikant. Tijdens zijn studie Nederlands kwam hij als toetsenist en zanger in de band Djinn terecht. Hij laat een plakboek zien met honderden foto’s. Een foto van een optreden in Huize Maas: “Kijk dit ben ik in een tijgershirtje, maar ik was helemaal niet zo ruig als de rest, ze vonden me eigenlijk een watje.” Het ging al snel zo goed dat hij zijn studie voor meerdere jaren aan de wilgen hing. “Kijk hier heb ik nog een speellijst, tien keer optreden in november. We hebben zelfs in Paradiso gestaan.” De keuze studie of optreden was daarmee snel gemaakt. Hij ging zijn droom achterna. “Het was een geweldige tijd, maar er ontging me veel.” Platengigant CBS kreeg de band in de gaten en bood hen een contract aan. “Maar toen ben ik heel dom geweest. Mijn beste vriendje in de band stapte eruit en toen ben ik ook weggegaan. Daarna zat Gilbers kort in de band D-men. Toen hij daar uit was, hebben de andere jongens van D-men onder de naam Fox the Fox met Precious little diamond een wereldhit gehad.” Dat is typerend voor het leven van Gilbers: “Mensen worden pas beroemd als ze bij mij weg zijn.” En dat is geen overdrijving: hij vormde in 1985 een duo met de toen nog piepjonge Ellen ten Damme. Om een idee te geven van de muziek, het zijn licht melodramatische songs waarbij het lijkt of Ellen en Dicky met hun stemmen emotioneel op elkaar inzingen. Emosongs, zouden we het nu noemen. Op de foto’s van

Foto Jeroen van Kooten

Dicky Gilbers die tijd is het vuur in Ellens ogen al te zien. “Ik schreef de liedjes en zij zong ze voornamelijk. Maar ze wilde meer een frontfiguur worden en dat is haar gelukt.”

‘Ik weigerde voor Marco Borsato te schrijven. Daar lachen mijn vrienden me nog om uit’ Maar Gilbers kwam nog dichterbij hits. In 1989 was hij op vakantie in Los Angeles en trok hij de stoute schoenen aan. Hij liep met een demo binnen bij Warner Brothers. “Daar schoten ze helemaal in de stress, ze dachten dat ik al grote hits had binnen Europa omdat ik daar zomaar naar binnenliep. Er wordt rondgebeld; ‘Who the hell is Dicky Gilbers? Waarom weet ik er niks van dat hij langskomt?’ Toen moest ik uitleggen dat ik eigenlijk helemaal niet beroemd ben en ben met de staart tussen de benen weer weggegaan.” Maar toch was zijn actie niet vruchteloos, in tegendeel zelfs. Er werd naar zijn demo geluisterd en Gilbers ontving brie-

ven waar hij altijd van droomde, er stond in: “We would like to hear more songs of Dicky.” Hij kon aan de slag voor Warner Basart als songwriter. Het ging zo goed dat er een liedje van hem werd toegewezen aan de Pointer Sisters, maar die weigerden het. Een ander lied ging naar The Bangles. Maar het noodlot sloeg weer toe: The Bangles gingen op dat moment uit elkaar. “Ik heb daarna nog vaak nieuwe nummers opgestuurd, maar ik kreeg nauwelijks reacties. De mensen waarmee ik in het begin contact had waren toen alweer weg. Het muziekwereldje gaat snel en je bent al snel ingeruild voor een nieuwe componist.” Hij heeft zelf ook niet alle kansen gegrepen die hij kon. Zo werd hij eens gevraagd een liedje te schrijven voor een artiest die in Nederland aan de soundmixshow had meegedaan. “Ik wilde niet voor zulke artiesten schrijven en weigerde. Uiteindelijk bleek dat voor Marco Borsato te zijn geweest. Daar lachen mijn vrienden me nu nog om uit.” In al die jaren had Gilbers wel iets waarop hij kon terugvallen. “Steeds als een bandje mislukte ging ik weer studeren. Zo heb ik meer dan acht jaar over mijn studie gedaan.” Hij vond een manier om zijn passie met het veilige te combine-

ren en studeerde in 1984 cum laude af met zijn scriptie over ritme in taal en muziek. Toen hij een kindje kreeg met zijn vrouw ging hij aan de slag als universitair docent en is ook nog docent geweest aan de academie voor popcultuur in Leeuwarden. “Eigenlijk ben ik een gesjeesde muzikant.” Muziek domineert zijn hele leven, vandaar dat studenten en collegea dat ook merken. Zelfs in zijn onderzoek weet hij muziek en taal te combineren. Hij vindt het belangrijk om over zijn onderzoek te vertellen omdat hij bang is dat anderen denken dat hij teveel met muziek bezig is. Hij vertelt: “Ik ben op dit moment geïnteresseerd in de invloed die opgeslagen klankvormen hebben op de productie en perceptie van spraak. Ik doe onderzoek naar hoe het kan dat je klanken kunt horen die niet volledig waren. Je hebt een sjabloon in je hoofd van hoe het moet en zo ga je dat invullen, dat is bijzonder.” Achter een gepassioneerde man als Gilbers moet wel een sterke vrouw staan. Dat is ook zo, zij is het gezinshoofd. “Mijn zoon maakte vroeger tekeningen van ons gezin, zijn moeder het grootst, hijzelf normaal en ik dan als klein mannetje ernaast. Zo is het precies, mijn

vrouw maakt de beslissingen en brengt orde aan in ons leven.” Maar hij droomt nog steeds van die wereldhit. “Ik heb meer dan vijfhonderd liedjes geschreven, ik vind het jammer dat die hit er niet is gekomen. Ik had er meer lef voor moeten hebben, meer acties zoals toen in LA, want die mentaliteit heb je nodig om het te maken.“ Natuurlijk doet hij nog steeds aan muziek, hij kan nou eenmaal niet anders. “Ik hoor mensen van twintig jaar geleden zeggen ‘Jeetje doet hij dat nou nog steeds’.” Ja dus. Een paar keer week duikt hij zijn tot studio omgebouwde garage in en speelt tot hij erbij neervalt. Samen met een vriend die eenzelfde geschiedenis kent in het net-niet doorbreken zit hij in de band It’s too late to stop now. “Ik slaap weinig”, bekent Gilbers. Hij droomt dan nog wel van een hit, het hoeft niet per se. Het liefst zou hij nog een keer in de maand optreden met zijn vriend. “In een gewoon café en dat mensen het leuk vinden.” Muziek is zijn passie maar ergens is hij wel blij dat het niet gelukt is. “Veel mensen die wel doorbraken zijn eraan ten onder gegaan. Ik heb nu geweldige afwisseling in mijn leven met een gezin, muziek en de combinatie lesgeven en onderzoek. Dat vind ik prachtig.”


10 ARTS MEET SCIENCE

UK 34 - 4 JUNI 2009

Dansend door de coll |_

Dubbeltalenten brengen kunst en wetenschap

Sommige mensen combineren de liefde voor wetenschap met een liefde voor kunst. Dubbeltalenten. 13 juni komen ze samen in de Nacht van Kunst en Wetenschap. “Waarom ik schrijf? Het is een wapen in het krijgen aandacht of de liefde van je leven.” LUSTRUM

Door lieke van den krommenacker

Foto Reyer Boxem

Ward van der Houwen Dichter en biomedisch technoloog bij het UMCG “Wist jij, dat als je kameleons gaat benaderen, je een zonnebril op moet zetten? En dat je een hok vol vinken stil krijgt, door er één kanaa rie bij te stoppen?” Hij is biomedisch ontwerper, maar Ward van der Houwen had evengoed bioloog kunnen zijn. Of Russische ruimtevaartdeskundige. Of liefdesonderzoeker. In zijn gea

Petra Broomans Tangodanseres en universitair hoofddocent bij scandinavistiek

Foto Jeroen van Kooten

Inge van Calkar Zangeres en studente psychologie Het is een hectisch jaar voor Inge van Calkar; ze richtte haar nieuwe band ZaZa op, maakte twee clips – eentje werd gewonnen met een weda strijd – van het liefdesliedje Beautifully, was te gast bij 3FM en Radio 2, zong op de opening van het acaa demisch jaar, begon aan haar stage bij een eerstelijns psychologiepraka tijk in Assen en sindskort werkt ze een avond in de week in café De drie uiltjes. Niettemin is er ook maar een spoortje stress te bekennen. Wel is het soms lastig combineren, vindt ze. “Ik mis de tijd om liedjes te schrijven, dat moet ik echt inplana nen. Normaal gesproken ging ik wel eens niet naar college om te schrija ven, maar dat kan nu niet meer.” Haar nummers, herkenbare, cata chy melodieën met een vleugje rock, zijn geen weerspiegelingen van diepfilosofische overpeinzina gen of moralistische boodschapa pen. Ze gaan over de liefde, haar vriendinnen, een nichtje dat werd gepest, haar hond. “Veel liefdesa

liedjes vertellen een moreel vera haal. Dat is bij mij niet zo. Beautifully bijvoorbeeld, dat gaat gewoon over verliefd zijn en geen idee heba ben wat je ermee moet.” Binnen tien minuten stond het op papier. En dat zijn vaak de beste nummers, zegt Van Calkar. “Vaak schrijf ik ook als ik brak ben”, voegt ze eraan toe. Als de inspiratie komt, moet ze meteen worden vastgelegd. “Laatst werd ik wakker met een mea lodie, middenin de nacht rond een uur of vijf. Dan schrijf ik het direct op, anders ben ik het de volgende dag vergeten.” Lastiger werd het toen ze onlangs in de trein zat, zonder pen en paa pier, met nog twee uur te gaan. “Toen heb ik het zachtjes ingezona gen in mijn telefoon. Ja, dat was wel wat gênant.” Op haar dertiende kreeg Van Cala kar een gitaar cadeau van haar zus, die ook muzikante is. Ze leera de zichzelf spelen, soms tot vera driet van haar ouders. Ze lacht. “Ik mocht niet in de woonkamer spelen.” Maar ze zette door, speela de meer en meer en begon de band Ysis met een zingend klasgenootje

en een celliste. Nu, in ZaZa, zijn de vrouwen vervangen door drie mana nen, die spelen op gitaar, basgitaar en drums. Via muzieksite MySpace deed ze een oproep voor nieuwe bandleden. Drummer Dennis was de eerste enthousiasteling, mits het serieus werd aangepakt. “Toen heb ik hem gezegd dat ik de wereld wila de veroveren en was het goed.” In de toekomst zou Van Calkar graag meer folkelementen aan haar muziek toevoegen, in de vorm van een banjo of een cello. “Maar dat komt nog.” Ze is vastberaden, ena thousiast. “Meestal heb ik de lieda jes ook al wel klaar in mijn hoofd, weet ik min of meer hoe ik ze wil hebben.” Ze is dan ook blij dat ze nu niet altijd meer compromissen hoeft te sluiten, zoals met Ysis, waara bij rekening moest worden gehoua den met de wensen van twee zangea ressen. “Eigenlijk is mijn band een dictatuur, laten we het daarop houa den”, grapt ze.

ZaZa treedt op tijdens het RUG-gala van 4 juni. Tijdens de Nacht van Kunst en Wetenschap op 13 juni, zingt Van Calkar solo.

“Ik kon eerder dansen dan lezen. Maar toen ik het eenmaal onder de knie had, las ik alles wat los en vast zat.” In haar huis in de Schildersa buurt vertelt Petra Broomans hoe haar talenten al vroeg ontkiemden. “Als driejarig meisje nam mijn vaa der me mee naar West Side Story. Ik was zo gegrepen dat hij me naar bala letles stuurde.” Na dertig jaar klasa siek ballet en tapdansen, ontdekte ze de Argentijnse tango. “Die ingea togen dans en de muziek, die dan weer grillig, dan weer melodieus is, het paste bij mij.” Het was haar moeder, die de liefa de voor Scandinavië aanwakkerde. “We gingen altijd naar Italië op vaa kantie, tot ze zei: we moeten maar eens naar Scandinavië.” En zo reisa de de familie hele zomers door Dea nemarken, Noorwegen en Zweden tot in de verste, noordelijke streken. “Op een dag werden we op de kofa fie gevraagd bij een Zweedse famia lie. Het mooie was, dat mijn moeder in haar Drentse dialect met het opaa tje van de familie kon praten. Hij sprak Zweeds, zij Drents en er onta stond een dialoog. Fascinerend.” Haar echtgenoot Iván Torres, afa komstig uit een dichter- en dansera familie, richtte begin jaren tachtig de eerste Nederlandse tangoschool op, waar ze nu beiden lesgeven. Zea ven jaar geleden trouwde het echta paar in de Chileense hoofdstad Sana tiago, in het huis van een oom, waar

dichten is hij het allemaal; bewona dert hij de wetenschap, bezingt de liefde. En toch vannacht, dacht ik weer/ aan jouw billen./Het was zo’n droom als waar je waakt, maar waar/de zwaarste zaken nog te tillen./en geen ongeluk je werkelijk raakt. Het is de openingsstrofe van een gedicht uit Mannen knippen heggen, een bundel die Van der Houwen saa men met bevriende dichters Arjen Nolles en Karel Feenstra uitbracht in 2004. Een afbeelding van twee blote billen siert de bladzijde naast het vers. Wulps komen ze tevoora

ook veel Zweedse dichters hun spoa ren hebben nagelaten. “Leuk om aan de andere kant van de wereld een stukje Zweedse literatuurgea schiedenis te zien. Zo komen beia de werelden af en toe met elkaar in aanraking.” Ontmoetingen tussen Noord en Zuid lopen als rode draad door Broomans’ leven. Een ontmoeting op een congres in Finland met een hoogleraar en tevens bekend dicha ter uit Helsinki leidde tot de publia catie van een dialoog over de Finse tango in het Tijdschrift voor Scandinavistiek. En ook tijdens werka bezoeken wordt er gedanst, in de avonduren. In het Zweedse Uppsala bijvoorbeeld, waar Broomans in het kader van de internationale samena werking regelmatig te vinden is,. Iedere winter reizen Broomans en haar man naar Santiago en Buenos Aires in Argentinië; de stad waar de tango vandaan komt, tangodansers in het harnas sterven en de dansa vloer zo vol is, dat je vanzelf meea gaat in het ritme van de paren op de vloer. Broomans: “Dat voelt alsof je met iedereen danst. Ouderen staan er bij wijze van spreken eerder op de dansvloer dan achter een rollaa tor! Zo wil ik wel oud worden.” De melancholische muziek, de vijftien paar schoenen, de stijlvola le zwarte jurk met witte stippen, de knot in het haar: alles ademt tana go. “Het is een manier van leven”, beaamt Broomans. Dansend in de collegezaal dus? “Het is wel eens gebeurd, toen ik een Zweeds toa neelstuk behandelde. Er zat een bea werking van Frank Sinatra’s New


ARTS MEET SCIENCE 11

UK 34 - 4 JUNI 2009

legezaal samen schijn van onder een paars satijnen nachtjapon. Ik dacht aan je billen en lag er slapend naast:/ met open ogen sliep ik bij je naar binnen/en ontwaakte, een hoofd vol zinnen, in jouw plaats. “Waar denk je dat het over gaat?” En: “Heb je ook gezien dat het echt heel erg goed is?” Een grijns. “Het is een natte droom.” Openhartig vertelt Van der Houwen over onbereikbare liefdes, afgaan op je intuïtie. Ook in zijn vak, hij ontwikkelt implantaten die organen vervangen of verbeteren. “De implantaten die wij maken zijn organisch vormgegeven, niet vierkant met bouten en moeren. Op een gegeven moment moet je op je intuïtie afgaan, je kunt er bijna niks aan berekenen.” Vele liefdes verder, put hij zijn inspiratie nu uit de schoonheid van wetenschap. Niet alleen om te laten zien dat wetenschap “heel erg gaaf” is, maar ook als tegengeluid tegen het enorme dédain waarmee vaak tegen wetenschap wordt aangekeken. Op een bijeenkomst van literair dispuut Flanor veranderden lacherige studenten in geboeide toehoorders, toen Van der Houwen na een voordracht uitweidde over de landing van de Europese Huygenssonde op de maan Titan. “Ik zei: realiseren jullie je wel dat, op een landtongetje van een nietig klein ijsmaantje, een naar een Nederlan-

der genoemde sonde is geland en daar foto’s nam van deze golvende, traag klotsende, methaanzee?” Ook buiten de academische muren bereikt Van der Houwen langzaam een groter publiek. Stond hij tien jaar geleden nog op het KRO ‘Het gevoel dat je wilt delenfeest’, inmiddels heeft hij er twee edities van het Groningse festival Dichters in de Prinsentuin op zitten en dichtte hij afgelopen april in science center NEMO Amsterdam, tijdens het Weekend van de sterren. Zijn wetenschappelijke loopbaan kent een al even opmerkelijk verloop. Na zijn studie industrieel ontwerpen in Delft, deed Van der Houwen onderzoek naar de bewegingsmelodie van de kippennek in Utrecht en stond in een witte jas in doornhaaien te snijden in een Leids universiteitslaboratorium. In 2001 koos hij voor biomedisch ontwerpen en vertrok naar Groningen, waar hij in de loop van dit jaar zijn proefschrift afrondt. Dichten doet hij achter zijn pc op de elfde verdieping van het ­UMCG, of in zijn caravan ‘de Datsjaa’ in Zuidlaren. “Daar slaap ik heerlijk, tussen de beestjes, en kan ik heel goed schrijven. Waarom ik schrijf? Tja. Waarom doen mensen glimmende trainingspakken aan? Het is een wapen in het krijgen wat je wilt: aandacht, de liefde van je leven, waardering.”

Foto Reyer Boxem

Gary Blufpand Amateur theatermaker en student kunsten cultuur en wetenschappen

Foto Reyer Boxem York, New York in. Toen heb ik me gepermitteerd om op de melodie een dansje te maken.” Ze glim-

lacht. Zachtjes zwaaien haar benen om beurten links en rechts even de lucht in.

Rustig zit hij te wachten op het terras. Kat op schoot. “Die is niet van mij hoor, hij sprong ineens bij me op de stoel.” Gary Blufpand – gulle lach, bril met stevig, zwart montuur, lichte muts en een rood-witte ruitjesblouse – steekt een sigaret op. “Vind je het erg als ik rook?” Hij kan het maar moeilijk laten. “Ik rook zóveel als ik theater maak. Als ik zelf acteer, smeek ik: mag mijn personage alsjeblieft roken? Het is fijn iets in je handen te hebben, het geeft een gevoel van veiligheid. Anders voelt het zo naakt.” Regisseren, acteren, produceren, Blufpand steekt er al zijn tijd in. Dit seizoen regisseerde hij alle grote zaalproducties van het Groninger Studententoneel (GST) en studentenverenigingen Vindicat en Albertus. Ook speelde hij een rol in de De Vrouw met de Baard (2007 – 2008) van het Noord Nederlands Toneel en was te zien in enkele korte films, waaronder LUX (2006), die werd getoond op de Groningse editie van het Internationaal Filmfes-

tival Rotterdam (IFFR). Maar een echt talent? Blufpand weet het niet. “Wanneer heb je talent als kunstenaar, als je erkenning krijgt van het publiek? Of juist van de vage kunstenaars uit de scene? Ik haal genoeg uit het feit dat ik er mijn geld mee kan verdienen.” Maar het is hard werken, nachten lang. En veel douchen. “Misschien is dat het romantische beeld van een kunstenaar, dat de beste ideeën ’s nachts komen. Maar als ik een idee heb en ik wil nadenken, dan spring ik onder de douche.” Blufpand, geboren in Paramaribo, woonde een aantal jaren op Curaçao, waar hij als zevenjarig jongetje de eerste stappen zette op het toneel. “De producent had een klein acteurtje nodig... dat was ik”, zegt hij. Zijn debuut werd gevolgd door dans- en muzieklessen, de jeugdtheaterschool en een regieopleiding in de avonduren. Hij ging bedrijfskunde studeren in Groningen, om dat na drie jaar te verruilen voor kunsten, cultuur en media. Zijn ouders staan inmiddels volledig achter hem. “Ze gingen van ‘we snappen het niet’ naar ‘wat leuk voor je’. Nu zeggen ze: ‘ik ben trots op je’.”

In september hoopt Blufpand te beginnen met de regisseursopleiding aan de Toneelacademie in Maastricht, om daarna de overstap naar professioneel theater te maken. Tot die tijd geniet hij van het werken met amateurs en studenten. “Het is leuk om te leren hoe je artistieke concessies kunt maken, zonder jezelf te verloochenen. Aan baanbrekende artistieke keuzes heb je weinig bij Vindicat. Het is een heel ander publiek dat daar op af komt. Maar gelukkig kijk ik ook naar Lost, Heroes en America’s Next Topmodel. Dus ik weet wel een beetje wat ze bezighoudt.” Bovendien helpt het hem zoeken naar een eigen stijl, zonder koste wat het kost zijn eigen ideeën door te drukken. “Soms onstaat er iets heel moois op de vloer zelf. Ik heb liever een daverend applaus, dan filosofische gesprekken achteraf.”

Op 3 juni is de Albertus-musical ‘Er was eens en nog meer’ te zien in de Oosterpoort, gevolgd door ‘Planeet Alles van het GST’ op 8/9 jun. Tijdens de Nacht van Kunst en Wetenschap op 13 juni treedt Blufpand op in het Groninger Museum met zijn performance ‘Kus#15011982’


12 O P I N I E Commentaar

UK 34 - 4 JUNI 2009

Reacties korte reacties van maximaal 200 woorden graag voor maandag 12.00 uur mailen naar uk@rug.nl. Bijdragen kunnen worden ingekort.

Bursalen Door René Fransen

Máxima (1)

Het is een sympathieke, maar gezochte constructie die de bètafaculteit heeft bedacht. Beurspromovendi krijgen zwangerschapsverlof – net als hun collega’s die promoveren met een dienstverband – maar het heet niet zo. Ze krijgen een extra beurs voor een paar maanden, wanneer ze door bestuurswerk, langdurige ziekte of ouderschap vertraging hebben opgelopen. Geen officiëel zwangerschapsverlof, want dan is het een secundaire arbeidsvoorwaarde en is de student feitelijk een werknemer. En komt de Belastinginspecteur z’n premies innen. Bovendien loopt er een rechtszaak van vakbond Abva/Kabo tegen de RUG over deze kwestie. Die rechter moet ook vooral niet het idee krijgen, dat de promotiestudenten verkapte werknemers zijn. De RUG zet al een paar jaar stevig in op promotiebursalen. Ook in de rest van Nederland komt langzaam aan meer steun voor de promotiestudent. Alleen wil minister Plasterk er nog niet aan. Hij gaat het niet verbieden, maar maakt ook geen landelijke regeling voor beurspromovendi. Het resultaat is onduidelijkheid (iedere universiteit maakt z’n eigen regels) en willekeur. De huidige situatie is ongewenst. Promotiestudenten weten niet waar ze aan toe zijn, En dat terwijl de promotiestudent binnen Europa bijna overal geaccepteerd is. Alleen Denemarken, Bosnië-Herzegovina en Nederland hebben geen regeling. Maar wel promotiebursalen. Hoe we ook denken over promotiestudenten, feit is dat ze er zijn. En feit is, dat de huidige situatie zonder duidelijke regels ongewenst is. De duidelijkheid zou niet moeten komen van de Belastinginspecteur of de rechter, maar van minister Plasterk.

Geweldig! Onze universiteit aan de top van de groep aanstormende vrouwelijke hoogleraren, misschien wel één procent meer dan bij de concurrentie. De UK, helemaal in de traditie van pulp, komt met een “beeldschone” (term UK) prinses temidden van een zooitje grijze muizen. Dit wordt de dames geleerden nog even stevig ingewreven en de conclusie kan niet anders zijn dat dat wij ons herpakken en de leuze omhelzen: Domme Blondjes Eerst! Ja de RUG blaast zijn partijtje mee, hoor! College, weet wat u te doen staat! Gratis blonderen en pruiken uitdelen, anders komen we nooit in de top 100!

Willemen

Tineke Looijenga Transfer & Liaison Groep

Máxima (2) I’m writing you in reference to the article that appeared on the last number of the UK with title ‘The beauty and the brains’. I’m one of the brains, and I’m very happy to be a ‘brain’! However, I was surprise reading the last part of this article: “Dan ben ik toch liever mooi dan intelligent.” This sentence, which might or might not have really been pronounced by the student, is full of stereotypes and is the heart of the problem that the University of Groningen want to fight with the Rosalind Franklin program. The stereotype is that as a woman you can either be intelligent or beautiful and feminine. Clearly this is not true. It is utterly obvious, but maybe it is important to repeat that women can be simultaneously beautiful and intelligent! Moreover, why the UK makes such a statements on beauty? Knowledge and culture should be promoted with the young generations, in par-

Foto Reyer Boxem,

Prinses Máxima temidden van de pas geïnstalleerde Rosalind Franklin Fellows ticular by the UK, as much more permanent virtues compared to fleeting beauty. The University of Groningen is aiming to have more female students in all the faculties thanks to the role models provided by the Rosalind Franklin Fellows. This effort have been clearly acknowledged and supported by the presence of the Minister Plasterk and Princess Máxima at the installation of the Rosalind Franklin Fellows. I strongly believe it should also be supported by the UK with more attention against easy stereotypes and more respect for all the women. Maria Antonietta Loi Rosalind Franklin Fellow bij het Zernike Institute of Advanced

Materials

Máxima (3) Negentien vrouwelijke toponderzoekers geïnstalleerd aan de Rijksuniversiteit Groningen! Dit persbericht trok veel aandacht en leidde tot allerlei vormen van publiciteit in landelijke dagbladen, tijdschriften op radio en televisie. Ook de UK meende een duit in het zakje te doen onder het kopje Beauty and Brains; leuk gevonden, maar wat een waardeloos stuk! Het doet geen van de in het stuk genoemde vrouwen recht! Niet alleen was het stukje beledigend voor “de beeldschone Maxima” die het (aldus de UK) met haar beauty won van de brains (oftewel mooi, maar dom),

ook de fellows werden beledigd door bevestiging van het aloude vooroordeel dat onderzoekers weliswaar slim zijn maar het helaas moeten doen met tweederangs looks. De schrijfster van dit stukje heeft er klaarblijkelijk helemaal niets van begrepen en verkeert nog steeds in de veronderstelling dat uiterlijke schoonheid imponeert en je dus maar beter mooi dan intelligent kunt zijn. Het lijkt wel of we weer terug zijn in de 50-er jaren waarin Rosalind Franklin (verantwoordelijk voor de belangrijkste wetenschappelijk ontdekking in de afgelopen eeuw) door haar mannelijke collega’s werd beoordeeld op haar uiterlijk met de opmerking dat “she might have been pretty if she had taken of her glasses and done something interesting with her hair”! Wat een gemiste kans! Cerien Streefland beleidsadviseur onderzoek, academische zaken

Sudoku Ik doe al een tijdje de sudoku in de UK! (vooral soms handig tijdens saaie college uren). Ik vind het alleen jammer dat de afgelopen drie weken dezelfde sudoku is afgeprint! Ik weet niet of jullie die sudoku’s zelf maken, maar op www. websudoku.com vind je veel verschillende sudoku’s met verschillende moeilijkheden. Ik weet niet of jullie dat mogen kopiëren, maar het is wel makkelijk. Verder vind ik de UK top!! J. van den Broek Naschrift redactie: drie was te veel. De techniek speelde ons parten.

Correctie In UK 33 staat dat de voetballers van Forward dachten met 3-2 te hebben verloren van De Vogels. Forward had echter al twee dagen nadat de wedstrijd bij een 2-2 stand was gestaakt, de winnende 3-2 gemaakt. Later zette de voetbalbond deze uitslag om in een reglementaire 3-0 overwinning.


@ U K 13

UK 34 - 4 JUNI 2009

Tjak

Ana

Bouwvakkers zijn geen mietjes | r e p o r tag e | Ook behoefte aan tips over lekkere maaltijden? Zo’n goeie tjak op je bord? In deze rubriek kijkt de UK tijdens het koken mee in Groningse studentenkeukens. Deze week gaat de kluscommissie van de Navigators gewoon naar de snackbar. Smakelijk! Door Dorien vrieling Bouwvakkers zijn geen mietjes. Het is dan ook geen toeval dat bijna alle mannen in de kluscommissie van studentenvereniging Navigators lid zijn van de Grunninger Beuk Ploug (GBP). Dit genootschap verdedigt het bestuur van de Navigators. Dat is nodig, want aanvallen van zusterverenigingen – de Navigators zitten in meerdere studentensteden – liggen altijd op de loer. Zo werd het bestuur van Mark-Jan Ploegstra, assessor externus van de Navigators Groningen, laatst ontvoerd door een stel onverlaten van Navigators Zwolle. Mark-Jan zelf wist te ontkomen. Dat kun je niet op je laten zitten als GBP, en dus zetten de Groningers op hun beurt de preses van Zwolle op de bus naar Berlijn. Mark-Jan: “Ik heb nu Google Latitude op mijn telefoon, daarmee kunnen ze zien waar ik ben. Voor als ik ontvoerd word.” De voordeur staat open. De wind waait door de ruimte, stof danst in het zonlicht. Tegen de bar, gemaakt van grote gipsblokken, staat nog een bord met ‘Ni Hao’ erop. Gerard Lok, student maatschappelijk werk en dienstverlening (“ik ben dus van de koffie eigenlijk, hè”),

Spring

Bak patat met frikadel Frites Kroketten Frikadellen Mayonaise Curry Mosterd Bier (Heineken) Haal frites, kroketten en frikadellen bij de snackbar. Een echte klusser bestelt zijn eten. Dien meteen op. Serveer met mayonaise, curry, mosterd. Drink er bier bij. komt binnen met een grote zak friet, frikandellen en kroketten. Willem Westerhuis, student technische bedrijfskunde, haalt gauw een doekje over de tafel. Ze eten niet vaak iets anders hier, want de keuken valt niet te gebruiken. Teveel troep. Maar de patat van de snackbar in Helpman smaakt goed. De mannen zijn gehuld in klusbroek, werkschoenen en zwarte capuchontrui. Speciaal voor de kluscommissie gemaakt. Alleen Adri de Kruyf, student werktuigbouwkunde, ziet eruit alsof hij college heeft gehad. “Klus jij altijd in je nette kleren?” vraagt Willem. Adri: “Ik kan gewoon schoon werken, ik smeer het op de muur, niet over mezelf.” Willem: “Adri denkt na over het kleurgebruik en zo. Wat hij erbij voelt.”

Foto Reyer Boxem Adri trekt een gezicht. “Westerhuis…” Van maandag tot en met zaterdag zijn er iedere dag wel een paar klussers in het pand. De moeilijke klussen doet een professionele aannemer. Ze willen er iets moois van maken, al weten ze dat ze er niet al te lang kunnen blijven. De Navigators huren het gebouw voor vijf jaar. Vroeg of laat gaat het tegen de vlakte, dat is al duidelijk. Het slopen was tot nu toe het leukst, vertelt Adri enthousiast.

“En we hebben nog helemaal geen ongelukken gehad.” Dat is best bijzonder, legt hij uit, want buiten de kluscommissie heeft lang niet iedereen ervaring met klussen. De bouwvakkers zijn trouwens lang niet alleen mannen. Nico de Groot, student technische bedrijfskunde: “Vrouwen denken altijd van zichzelf dat ze het niet kunnen.” Gerard: “Ze zijn vaak echt trots als ze weggaan en hier iets gemaakt hebben.” Adri: “En ze luisteren gewoon goed.” Gelach.

Mijn... Kaasschaaf!

Als ik na mijn laatste tentamen thuiskom, hangt er een briefje op mijn deur: “Please call immediately. Shiraz.” Shiraz is mijn huisgenootje uit de Verenigde Arabische Emiraten, die ooit kwaad werd toen ik zei dat de bijbel en koran op elkaar lijken. Gisteren in de lift informeerde hij naar mijn tentamens, maar ik zie geen reden om hem te bellen. Terwijl ik me omkleed voor een etentje waarvoor ik al te laat ben, wordt op de deur geklopt, zo hard en onregelmatig dat ik om het hoekje kijk. Shiraz, verwachtingsvol: “The evening is ours.” Als ik zeg dat ik al een afspraak heb, verdwijnt het leven uit zijn ogen. De volgende dag schiet hij gekrenkt weg. Laatst in de lift had ik toch gezegd: na mijn laatste tentamen ben ik eindelijk vrij? ¨That means: you were free to be privately with me.¨ Bovendien keek ik hem op zo’n speciale manier aan. “Then a man´s world turns from desert into spring.” Mijn overbuurman, een Amerikaanse pianist, werd vannacht wakker van geklop op de deur. Het was zo´n kabaal dat hij dacht: brand. Maar het was Shiraz. Hij wilde praten. Over Ana. Bij de pianist viel het kwartje niet direct. Kom op, zei Shiraz, jullie kletsen in de gang, dus je bent verliefd. “And the way she looks into your eyes...”

Ana van Es is bijna klaar met haar studie rechten. Maar eerst zit ze een half jaar in New York.

Sudoku

Christiaan Nieuwhuis (20), tweedejaars sociale geografie “Mijn moeder gaf me bij mijn uitzet een kaasschaaf. Niet zo maar eentje, maar zo’n dure. Ik denk dat hij wel meer dan tien euro koste. Toen verklaarde ik haar voor gek, maar nu... Twee jaar later doet hij het nog alsof ik hem gisteren gekregen heb. Ik ben de enige bij ons in huis met een rechte kaas. Mijn huisgenoten gebruiken de mijne soms om hun eigen ingedeukte kaasstukken een beetje naar behoren te modelleren. Ik denk serieus dat dit een van de weinige praktische cadeaus is waar ik nog een hele lange tijd de vruchten van zal plukken. Of beter gezegd, de plakken.”

In de rubriek ‘Mijn...’ vertellen UK-lezers over hun bijzondere relatie met mensen of bepaalde voorwerpen: van tentzakken, piercings en fietsen tot boeken, voeten of pukkels. Ook iets te vertellen? Mail het uk@rug.nl

De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl


14 C U L T U U R

UK 34 - 4 JUNI 2009

Naar de film met...

Coco: ‘mooi maar mislukt’ |  s e r i e   |  Het leven van Gabrielle ‘Coco’ Chanel bestond niet alleen uit glitter en glamour. Ze heeft moeten vechten om uit de armoede en onder het juk van de strakke korsetten vandaan te komen. Iets dat in ‘Coco avant Chanel’ volgens docent Frans Alberte Roué absoluut niet naar voren komt. Door peter keizer Coco avant Chanel beschrijft het leven van Gabrielle Chanel (gespeeld door Audrey Tautou) voordat zij bekend werd als modekoningin. Een leven dat er veel minder glamoureus uitzag dan velen misschien denken. Chanel, geboren in 1883, werd door haar ouders achtergelaten in een vervallen weeshuis. Samen met haar zus Adrienne probeerde ze daar tussen de nonnen te overleven. Ze kwam in nachtclubs terecht, waar ze haar kost verdiende met zingen. Daar ontmoette ze de rijke Étienne Balsan, die haar in ruil voor haar gezelschap een rijk leven bood. “De beelden zijn mooi, de kostuums verzorgd, maar de film blijft te oppervlakkig”, meent docent Frans Alberte Roué. De geboren Française heeft een duidelijke mening: de film is mislukt. “Hoofdrolspeelster Tautou straalt helemaal niets uit, terwijl ze veel beter kan. Een flinke teleurstelling, die te wijten is aan de regie. Daarnaast wil je graag weten hoe Chanel is geworden, zoals ze is geworden. Maar dat komt helemaal niet naar buiten. Driekwart van de film lijkt ze vooral verveeld en is het alsof ze bij toeval wat mooie hoedjes heeft ontworpen.”

Cultuur tips n Een soap uit de Klassieke Oudheid. Zo zou je het stuk Hippolyte et Aricie kunnen noemen. Componist Rameau was gecharmeerd van het dramatische liefdesverhaal en schreef er een opera over. De Nationale Reisopera voert die dinsdag uit in De Oosterpoort, 19.15 uur. n Wisselzone is een veranderende installatie over reizen van Mariëlle Videler. Elke week ontvangt ze een gastkunstenaar die een performance opvoert. Projectruimte Noorderstation, Kastanjelaan 1. Open do-zo, 14-17 uur. T/m 21 juni. www. kunstprojectennoorderstation.nl. n Het nieuwste project van de Friese songschrijver Meindert Talma heeft veel meer om het lijf dan muziek alleen. “Tamango” is een bijzondere, multimediale voorstelling met muziek en film die het tragische verhaal van twee geliefden vertelt. 4 juni, aanvang 22.30, Vera.

Roué groeide in Frankrijk op met het verhaal van Chanel. Ze kent het leven van de vrouw die zich uit de armoede vocht en verliefd werd op de rijke zakenman Arthur ‘Boy’ Capel. “Aan hem had ze haar eerste boetiek in Parijs te danken”, vertelt de docente. “Maar het is zo jammer dat het verhaal niet wordt uitgewerkt. De Eerste Wereldoorlog was voor haar bijvoorbeeld een heel belangrijke periode, maar dat zie je niet terug in de film. Zij zat toen met Boy in Normandië, waar alle adel zat. Via hem kwam ze aan stof, die bedoeld was voor de borstrokken van soldaten en die zij gebruikte voor gemakkelijke vrouwenkleding.” Chanel ontketende een revolutie . In een periode dat vrouwen er als suikertaarten bijliepen, ontwierp zij gemakkelijke, eenvoudige maar mooie kleiding. Coco avant Chanel schildert haar echter af als iemand die verbitterd was door gebrek aan liefde en per ongeluk het vak inrolde. Dat klopt dus niet, zegt Roué stellig. “Chanel heeft alles veranderd in de mode, was vrij en zelfstandig. Een voorbeeld voor anderen.” Dat de film aan de oppervlakte blijft en zich vooral focust op Chanels liefdesleven kan volgens haar maar een ding betekenen: de film is gemaakt voor de export. “In Frankrijk is film cultuur, terwijl het in veel andere landen vooral entertainment is. In Coco avant Chanel zit geen enkele diepgang, terwijl de regisseuse in het verleden veel betere films heeft gemaakt. Voor mij is het daardoor een leuke zondagmiddagfilm, meer niet.”

Coco draait in Images.

Foto Elmer Spaargaren

Alberte Roué

Honderd blazers op Grote Markt |  v o o r a f   |  Zet honderd koperblazers op de Grote Markt en wat krijg je? Een machtige klank die alle hoeken van de Groninger binnenstad doordringt. Iedere voorbijganger, zelfs de grootste somberman, wordt getroffen door de vrolijke blaasmuziek. “We willen de hele stad in feeststemming brengen.” Door michel dijkstra De honderd koperblazers openen 11 juni het Internationaal Blazersfestival On Wings, dat tot en met 14 juni op diverse plaatsen in de stad wordt gehouden. “We willen de hele stad in feeststemming brengen”, zeg Organisarice Yvonne van den Berg. Van den Berg, van huis uit zelf fluitiste, besloot het festival te organiseren omdat blazers relatief weinig in de belangstelling staan: “Voor strijkers en pianisten is veel meer aandacht in de reguliere concertpraktijk dan voor de blazerssectie.” Dat zie je al bij de grote componisten. Zo schreef Beethoven weinig voor blaasinstrumenten en Chopin zelfs helemaal niets. “Hier staat tegenover dat er in de wereld van de jazz en popmuziek meer aandacht voor blazers is.’ Met haar festival wil Van den Berg

het publiek kennis laten maken met de pracht van blaasmuziek. Daarbij put ze niet alleen uit het klassieke repertoire: “Ook brassbands en muziek voor harmonieorkest komen aan bod.” Het verbindende element tussen deze verschillende genres is de speelvreugde van de musici. Dit plezier is ruimschoots aanwezig bij German Brass, volgens Van den Berg een ensemble van wereldklasse: “Het orkest bestaat helemaal uit topblazers uit de grote Duitse orkesten.” Deze heren spelen op de eerste festivaldag een aantal evergreens uit het klassieke muziekrepertoire die voor brassband zijn bewerkt. Van den Berg noemt het On Wings festival uniek in de wereld. Als wedstrijdelement bedacht zij namelijk een concours waarbij er geen afvallers zijn: “Zoiets bestond nog niet”. De deelnemende ensembles moeten drie concerten geven: een kinderconcert, een optreden in de hal van het Groninger hoofdstation en een finaleconcert in de kleine zaal van cultuurcentrum De Oosterpoort. “Dat leek me een mooie uitdaging voor de spelers!” Alle ensembles blijven tot en met de finale in de race en winnen per categorie een juryprijs. Ook is er een publieksprijs, waar belangstellenden per sms hun stem voor kun-

nen uitbrengen. Van den Berg: “Ik wilde het concours een interactief tintje geven.” Als het aan de organisatie ligt, worden er zoveel mogelijk mensen bij het festival betrokken. Van den Berg heeft dan ook haar best gedaan

Frits Damrow

om de meest uiteenlopende locaties in de stad te benutten: “Van de Oosterpoort tot het Academieplein, overal wordt je meegenomen op de vleugels van de blaasmuziek.” Meer info: www.onwings.nl


U N I V E R S I T E I T 15

UK 34 - 4 JUNI 2009

Die doka is er nog! |  i n t e r v i e w   |  Dick Huizinga wilde het wel proberen, als fotograaf bij de afdeling elektronenmicroscopie van de medische faculteit. Nu, 39 jaar later, neemt hij afscheid. “Ik zei tegen m’n vrouw: ik kijk het een jaartje aan.” Door rene Fransen Op de deur van de L-vormige kamer op de zevende staat ‘secretariaat’. Maar behalve secretariaat is het ook de fotobewerkingsafdeling. In een hoek heeft Dick Huizinga z’n spullen staan. Een enorme scanner, twee tafels met een paar Apple computers en flinke beeldschermen, een rek met DVD’s en aan de muur foto’s van cellen, gemaakt met de elektronenmicroscoop. “Ik heb altijd in de kelder gewerkt. Daar staan de elektronenmicroscopen, ze zijn heel gevoelig en hierboven gaat het gebouw toch een beetje heen en weer.” In die kelder zit ook de doka, de donkere kamer waar het ontwikkelen en afdrukken plaatsvindt. Die is nog steeds in gebruik, al werkt Huizinga nu vooral digitaal. “We kunnen de doka nog steeds niet afstoten. En omdat een van onze digitale camera’s stuk is, werk ik nu weer grotendeels met film.” Hij is er niet rouwig om: “Ik mag ’s morgens graag even in de doka aan de gang. Muziekje aan, dat vind ik wel prettig.” Huizinga kwam 39 jaar geleden bij de RUG in dienst. “Ik werkte bij een fotograaf, dingen als bruidsreportages. Dat was toch niet helemaal mijn beroep. Ik liep dan niet altijd met plezier achter dat bruidspaar aan.” Hij zag een vacature bij elektronenmicroscopie, een afdeling die toen sterk aan het ontwikkelen was. “Ik zei tegen m’n vrouw: ik kijk het een jaartje aan.” Twee weken geleden nam Huizinga, inmiddels 63, afscheid, hij gaat met FPU. De eerste jaren werkte hij nog met negatieven op glasplaat. Na een jaar of vijf, zes ging alles over op film. En zo’n vijftien jaar geleden begon de digitalisering. Van het pure handwerk naar het pure muiswerk, Huizinga heeft het allemaal meegemaakt. Foto’s voor artikelen, reportages voor anatomie en in het dierenlab. En posters voor wetenschappelijke congressen, die drukte hij af op papier van 1 meter 20

Foto Elmer Spaargaren

Dick Huizinga breed. “Dan stond je met twee man die rollen door de bakken met ontwikkelaar te draaien.”

‘Alle cellen die in de mens zitten ben ik wel tegengekomen’ Hij fotografeerde oefenoperaties met een kunsthart, de gevolgen van operaties bij proefdieren, maar ook werk met menselijke kadavers. Moeilijk vond hij dat niet, als je door de zoeker van een camera kijkt, geeft dat afstand. Met de din-

gen die hij op de plaat zette, heeft hij sowieso niet zoveel. “In het begin wilde ik wel bijhouden wat erop stond, maar dat was zo veel. Alle cellen die in de mens zitten ben ik wel tegengekomen.” Van z’n vaste klanten weet hij precies hoe ze de opnames afgewerkt willen hebben. Dat gaat nu met Photoshop, waar Huizinga prima mee uit de voeten kan. Hij roemt de kwaliteit van de moderne digitale apparatuur. Maar er is ook een keerzijde: veel onderzoekers gaan nu zelf met een camera aan de slag en ook zijn de mensen sneller tevreden. “Ze nemen nu eerder genoegen met scherpte of contrast.” Vroeger was dat anders. Hij vertelt

van onderzoekers die meegingen de doka in, en hem daar op de vingers keken. “Daar werd je ook wel eens gek van.” Of dat proefschriftomslag, waar hij “wel twintig” afdrukken voor moest maken. Uiteindelijk werd het toch de eerste afdruk. “Die had ik bewaard, want ik wist inmiddels wel hoe zoiets werkt.” Het contact met de onderzoekers is minder intensief. “Vroeger werkte je echt samen. De een promoveerde, de ander deed de foto’s. Nu zijn het meer klanten.” Al erkent hij dat ook het steeds groter wordende leeftijdsverschil een rol zal spelen. Huizinga was nooit een echte hobbyfotograaf. “Stond ik boven op een berg, lag het toestel nog in de auto.”

Wel heeft hij jarenlang kunstfotografie gedaan, ’s avonds. Hij woonde om de hoek bij galeriehouder Jan Katuin. Zo rolde hij in dat wereldje. Het heeft een paar mooie kunstboeken opgeleverd. Wat hem trok in de kunst? “Hier zijn het toch ambtenaren. Die kunstenaars zijn toch wat meer levenslustige types, vol idealen en grootse plannen.” Zijn eigen plannen zijn om de restauratie van het huisje in Klein Wetsinge, dat hij drie jaar geleden met z’n vrouw betrok, af te ronden. Er staan reisjes gepland. “En we hebben nog nauwelijks gefietst. Dat gaan we nu ook doen. En ja, ik heb een simpel digitaal cameraatje, dat zal wel in de fietstas komen.”

Stiekem is het best leuk aan de top |  r e c e n s i e   |  Voormalig headhunter Ralf Knetemans gaat in zijn boek ‘Toptalent’ op zoek naar negen universele criteria van toppers. Hoe universeel die criteria zijn, wordt niet duidelijk, maar het boek leest wel lekker weg. Door janita naaijer De babyboomers gaan bijna met grote vakantie. En op het nachtkastje van zo’n beetje elke directievoorzitter ligt het Amerikaanse boek Good to Great waarin te lezen valt dat excellente bedrijven zich onderscheiden door het aantal uitblinkers. Tel daarbij op dat universiteiten er alles aan doen om coryfeeën binnen te slepen, en het is duidelijk. In deze war for talent, wil je geen mid-

denmootmuizen in je organisatie en een beetje ambitieus student wil er zéker geen zijn. En zie daar het boek Toptalent, de negen universele criteria van toptalent, geschreven door Ralf Knegtmans, partner bij executive searchbureau De Vroedt & Thierry uit Amsterdam. Knegtmans is headhunter, talentenscout, en besloot na jaren van vissen naar young potentials op zoek te gaan naar het antwoord op de vraag wat toptalent tot toptalent maakt. Voor deze missie doorkruiste hij het hele land, dronk ongetwijfeld liters koffie in boardrooms en wist uit gesprekken met ongeveer 75 ondernemers, commissarissen, directievoorzitters en talenten van breed pluimage, waaronder Elco Brink-

man en Johan Cruijff, negen criteria te identificeren. In deel één van de studenteneditie licht hij deze eigenschappen (authenticiteit, pieken op het juiste moment, zakelijke luiheid) toe aan de hand van interviews met de toppers. Je hoort hoe de grote mannen en vrouwen het aanpakten en wat hun recept is “om binnen afzienbare tijd door te dringen tot het absolute topniveau” van een discipline. Dat blijkt niet wereldschokkend. Soms aardig. Maar vaker een open deur. Knegtmans lijkt de interviews namelijk vooral te gebruiken als bewijs dat zijn eerdere gestelde aannames kloppen en dat maakt “de oprechte zoektocht” die de achterflap belooft, jammer genoeg niet zo geloofwaardig.

Wat het boek wel is, wordt niet duidelijk. Knegtmans baseert zich “op een uitgebreide literatuurstudie en praktijkervaring”, maar voegt daar meteen aan toe dat hij “dit boek nadrukkelijk zonder wetenschappelijke pretenties heeft geschreven”. Om vervolgens kwistig met onderzoeksresultaten te strooien. Hoe universeel Knegtmans’ negen criteria echt zijn, wordt daardoor niet helder. Toch leest het boek gemakkelijk weg en is het boeiend een kijkje te nemen in de wereld van de Chief Executive Officers (CEO’s) die heel wat af levelen en spiegelen. Het is handig te weten wat je toekomstige werkgever van je verwacht. Bovendien geeft deel twee nuttige tips over hoe je je talent kunt

ontwikkelen en erachter komt wat bij jou past. Opvallend genoeg laten de toppers zich vaak leiden door onderbuikgevoel en staan bij het werven intelligentie, diploma’s en branche-ervaring op de achtergrond. Zelfreflectie en intrinsieke motivatie lijken belangrijker om je een weg te banen naar the best and brightest. Verder heeft Knegtmans een sympathieke boodschap. Hij trekt ten strijde tegen het egalitaire denken. Het boek ademt uit dat je trots mag zijn op je talenten, dat je ze dient te koesteren and last but not least: dat het best leuk is aan de top.

Ralf Knegtmans, ‘Toptalent Studenteneditie.’ Uitgeverij Boom. 176 pag. € 12,95


4 t/m 11 juni 2009

Mededelingen 1

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Algemeen Studium Generale Groningen Gratis openluchtbioscoop – Aanrijding in Moscou Op dinsdagavond 9 juni verandert het Academieplein, het plein tussen Universiteitsbibilotheek en Academiegebouw, in een grote openluchtbioscoop. Vanaf negen uur ‘s avonds draait de film ‘Aanrijding in Moscou’ van de jonge Belgische cineast Christophe Van Rompaey. In de film, die speelt in de Gentse volkswijk Moscou, ontspint zich een romance tussen huismoeder Mattty en vrachtwagenchauffeur Johnny. Ze hebben elkaar leren kennen bij een aanrijding op de parkeerplaats van een supermarkt. Deze ‘European Movienight’ is het slotstuk van de maand over Europa die de RUG, Aegee, Clio, SIB, LTO-Noord, VNO-NCW Noord, Debatcentrum DwarsDiep, filmcentrum Images en het Groninger Forum organiseerden. Zie ook de interactieve website www.groningenmeetseurope.nl. Datum: dinsdag 9 juni 2009. Plaats: Academieplein. Aanvang: 21.00 uur. Toegang gratis. Informatie Studium Generale Groningen, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 5463 www.rug.nl/studium studium@rug.nl

DwarsDiep Groninger Forum: meesterlijk concept of megalomane vergissing? Nog voordat de eerste steen gelegd is – sterker nog: de sloop moet nog beginnen – maakt het Groninger Forum de tongen al behoorlijk los. Moet de bouw gewoon doorgaan of is dit een megalomane vergissing? Voorstanders wijzen op de armetierige oostkant van de Grote Markt. Een plek die wel een boost kan gebruiken. Tegenstanders vinden het gebouw te duur voor een stad die kampt met een economische recessie. Debatcentrum DwarsDiep – hoewel het opgaat in het Groninger Forum agendeert samen met Platform GRAS een debat over het Groninger Forum. Discussieer mee met voor- en tegenstanders: Bas van Kampen, Kees van Twist, Jeannette Straatemeier, Tjeerd van Dekken, Klaas Swaak en Bert Creemers. Olv. RUG-filosoof Hans Harbers. Column: Frank den Hollander. Datum: donderdag 11 juni. Plaats: Grand Theatre, Grote Markt 35. Aanvang: 20.00 uur. Toegang: gratis. Informatie Debatcentrum DwarsDiep, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 54 63 dwarsdiep@rug.nl www.dwarsdiep.nl

Centrum voor Informatie Tech­ nologie COMPUTERCURSUSSEN Powerpoint – 8 t/m 10 juni Excel – 8 t/m 12 juni Open Leercentrum – 9 juni Open Leercentrum – 11 juni Webplatform voor redacteuren – 15 t/m 16 juni SPSS – 15 t/m 18 juni Access – 15 t/m 19 juni Open Leercentrum – 18 juni Open Leercentrum – 25 juni

> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 11 juni 2009

Inschrijving RUG-medewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website van het CIT of telefonisch bij de Servicedesk Centraal (363 3232). De cursussen worden gegeven in dagdelen; ‘s ochtends van 9:15 tot 12:30 uur of ‘s middags van 13:15 tot 16:30 uur en vinden plaats in de Zernikeborg. Kijk voor meer informatie op de website, bel 363 3232 of e-mail naar onderstaand adres. http://www.rug.nl/cit/onderwijs/ cursusaanbod/ servicedesk.centraal@rug.nl Open leercentrum Elke donderdagmiddag is er gelegenheid om een cursus te doen in het open leercentrum. Het open leercentrum biedt een begeleide zelfstudie waarbij de cursist zelf de inhoud van de cursus bepaalt en in eigen tempo een aantal vooraf gekozen leermodules afwerkt en zich bij vragen kan richten tot een docent. De cursustijden zijn van 13:15 tot 16:30. De volgende cursussen zijn op dit moment via het open leercentrum te volgen: MS-Word basiscursus MS-FrontPage MS-Windows basiscursus Thunderbird Oracle Calendar (RUGplanner) Studenten:

ten. Het bestuur organiseert daarom speciaal voor jullie: de EINDBARBECUE!! Graag willen we jullie uitnodigen om lekker met ons te komen eten op de laatste dag van de Diesweek. Even op een rijtje: Wat: Eindbarbecue Wanneer: 16 juni 18.00 Waar: wordt nog bekend gemaakt Kosten: - €4,- voor leden - €5,- voor niet-leden - gratis voor actieve leden Opgeven: vóór 12 juni bij het bestuur, tijdens zitdienst of via de mail Mis het niet, want ook deze Dies-activiteit wordt Mythisch Mooi (én heel lekker)! Veel liefs, Het bestuur ‘09 www.panacea.nl

Wiskunde en Natuur­ wetenschappen (TECHNISCHE) BEDRIJFSKUNDE

Colloquium Raymond Roepers BSc-PT Datum: vrijdag 5 juni 2009 Tijd: 09:00 uur. Plaats: zaal 5116.0124 (FWN, Nijenborgh 4) Begeleider: Prof.dr. F. Picchioni Titel: “PCL modification in supercritical carbon dioxide for making a compatibilizer” Vanuit de maatschappij en industrie is er de vraag om een milieuvriendelijkere alternatief voor de huidige klassieke veelvoorkomende plastics te ontwikkelen, die bestaat uit bioafbreekbare componenten. Eén mogelijkheid om dit te bereiken, is om mengsels te maken die bestaan uit biodegradeerbare polyesters (goede mechanische eigenschappen, maar met een hoge prijs) met goedkope natuurlijke vullers, zoals zetmeel of industriële proteïnen. Echter, het puur mengen van het bioafbreekbare polyester polycaprolactone (PCL) en de organische vuller heeft voorheen geen goede onderzoeksresultaten opgeleverd. Hiervoor zal er, om tot een goede men-

de (industriële) toepassingen van het oplosmiddel koolstof dioxide. sectbk@rug.nl www.rug.nl/tbk

Letteren A LG E M E E N

Bachelorstage Letteren Per 1 september 2009 hoort een bachelorstage in de vrije ruimte tot de mogelijkheden. Deze stage wordt ingevuld met 10 ECTS vrije ruimte. Voorwaarden zijn dat je 120 bachelor-ECTS hebt gehaald, en je een voorbereidende opdracht hebt gedaan. Deze heeft de vorm van een Loopbaandag. Wil je na de zomer een bachelorstage doen, schrijf je dan nu in voor de voorbereidende opdracht, de Loopbaandag, van 22 juni. Informatie en inschrijfformulieren: Stagebureau Letteren, kamer 212 Harmoniegebouw. Tel. 3635844. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau I N T E R N AT I O N A L E B E T R E K K I N G E N EN REGIOSTUDIES

IB/IO in de praktijk Wil jij weten hoe je IB/IO in de praktijk kunt toepassen? Kom dan naar het IRSP-café om onder het genot van een hapje en een drankje in informele sfeer de presentaties van de onderzoeksresultaten van het ‘international research by students programme’ bij te wonen. 28 mei 19.00 uur Huis de Beurs. secretaris@clio.nl www.clio.nl Lezing GBVB Drie sprekers geven hun visie over de internationale rol van de EU, het GBVB, wat dit beleid inhoudt en de internationale toekomst van de EU. - Jan Rood (Clingendael). Mark Kranenburg (NRC Handelsblad). - Eppo Jansen (NOS-correspondent Brussel). secretaris@clio.nl www.clio.nl

Gedrags- en Maat­ schappijweten­ schappen P S YC H O LO G I E

> Groninger Forum: meesterlijk concept of megalomane vergissing? Nog voordat de eerste steen gelegd is – sterker nog: de sloop moet nog beginnen – maakt het Groninger Forum de tongen al behoorlijk los. Moet de bouw gewoon doorgaan of is dit een megalomane vergissing? Algemeen > Studium Generale Groningen € 25,- , medewerkers: € 60,- per dagdeel

Faculteiten Medische weten­ schappen A LG E M E E N

Panacea Eind-BBQ Lieve leden van de M.F.V. Panacea, Het collegejaar komt alweer bijna aan haar eind… Natuurlijk gaat dit niet onopgemerkt en moet ook dit jaar knallend worden afgeslo-

ging van componenten te komen, een additief (zgn. artificial agent – in deze context een compatibilizer) toegevoegd moeten worden, om de binding sterker te maken tussen PCL en de organische vuller. Het doel van het onderzoek is om een compatibilizer te maken met verschil in compositie van materialen, druk en temperatuur, dit met behulp van het oplosmiddel koolstofdioxide in superkritisch toestand. Het gebruik van superkritische koolstofdioxide heeft als voordeel dat het product en proces hierdoor als groen bestempeld kunnen worden. Naast het technische onderzoek, is er ook een bedrijfskundige studie gedaan naar

Statistiek 1b: Het Faculteitsbestuur heeft de afhandeling van een collectieve klacht over het tentamen van het vak Statistiek 1b aan de examencommissie overgedragen. De examencommissie heeft besloten tot de volgende acties: 1. er komt een plenaire inzage op 12 juni as. om 9:00 in de Kouwerzaal (of elders als er veel belangstelling is). Om te kunnen deelnemen aan deze inzage dient men zich op de Nestorcursus in te tekenen. Dit kan tot en met 10 juni. Ook dient men goed voorbereid op deze inzage te verschijnen; het is niet de bedoeling dat het tentamen dunnetjes wordt doorgesproken maar dat er gericht op beredeneerde vragen antwoord wordt gegeven. Dus: scorepatroon meenemen en het tentamen met uitwerking zoals op Nestor gepubliceerd. 2. de toetscommissie zal het eerste tentamen onder de loep nemen. De kwesties zoals aangedragen in de klacht zullen worden beschouwd 3. het hertentamen van 15 juni zal extra zorgvuldig worden doorgenomen zodat mogelijke onduidelijkheden kunnen worden voorkomen, voor zover ze met taalgebruik en formuleringen te maken hebben. Met vriendelijke groet, dr. F. Steyvers, secretaris van de examencommissie

Agenda In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen op­ genomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigin­ gen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.

PROMOTIES EN ORATIES 8 juni Promotie: D. Huinink, medische wetenschappen. Titel: Slow microfiltration or slow microdialysis to versatile biomonitoring. Promotor: prof.dr. J. Korf. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur. 8 juni Promotie: J.J. Delies-de Vries, economie en bedrijfskunde. Titel: Verbindingskracht & combinatievermogen. Een empirisch onderzoek naar kennisallianties tussen beroepsonderwijs (ROC) en bedrijfsleven. Promotores: prof.dr. R.J. Jorna, prof.dr. M.P.C. van der Werf. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur 8 juni Promotie: N. El-Sayed Hussein El-Baz, medische wetenschappen. Titel: Effect of clinical pathway implementation and patients’ characteristics on outcomes of coronary artery bypass graft surgery. Promotor: prof.dr. S.A. Reijneveld. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 9 juni Oratie: prof.dr. J.L. Hillege, medische wetenschappen. Titel: Hart en nier, falen doen ze niet alleen! Plaats: Aula Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 11 juni Promotie: W.A. Lategan, godgeleerdheid en godsdienstwetenschap. Titel: The theological dialectic of creation and death in Hebrew bible wisdom traditions. Promotor: prof.dr. E. Noort. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 11 juni Promotie: A. de Vries, wijsbegeerte. Titel: De emergentie en evolutie van Drie Werelden. Tweede revisie van Poppers Driewereldentheorie. Promotor: prof.dr. T.A.F. Kuipers. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 12 juni Promotie: C. Boersma, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Health-economics of cardiovascular and renal disease prevention. From clinical trial to real-life settings. Promotores: prof.dr. M.J. Postma, prof.dr. L.T.W. de Jong-van den Berg, prof.dr. P.E. de Jong. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 12 juni Promotie: A.H.G. Vlooswijk, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Structure and domain formation in ferroelectric thin films. Promotores: prof.dr. B. Noheda, prof.dr. T.T.M. Palstra. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 12 juni Promotie: M.M. Mandoc, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Device physics of all-polymer solar cells. Promotor: prof.dr. P.W.M. Blom. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur. 15 juni Promotie: A. Nováková, medische wetenschappen. Titel: New considerations in predicting toxicity from partial irradiation of the lung. Promotor: prof.dr. H.H. Kampinga. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 13.15 uur. 15 juni Promotie: R.M. van Ree, medische wetenschappen. Titel: Chronic low-grade inflammation in renal transplantation. Promotor: prof.dr. R.O.B. Gans. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 14.45 uur. 15 juni Promotie: F.M. Gräfin vom Hagen, medische wetenschappen. Titel: Experimental models of retinal angiogenesis the effects of angiopoietin-2 and TNFα modulation. Promotores: prof. dr. G. Molema, prof.dr. H.P. Hammes, prof.dr. R.O.B. Gans. Plaats: Academiegebouw. Tijd: 16.15 uur.

EVENEMENTEN 4 juni Lezing over de orale traditie door René Boomkens. Plaats: Eetcafé ’t Zwarte Schaap (bovenverdieping). Tijd: 20.00 uur. Toegang: gratis. 4, 5 en 6 juni Zang: Bathroom Scenario. Plaats: OUTheater, Oude Kijk In’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 5,- / overigen € 7,4 juni Cursuspresentatie Popkoor. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: € 5,- / overigen € 7,-. 5 juni Theater: Ulteam Theatersport. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toegang: € 6,- / overigen € 8,-. 8 juni Cursuspresentatie That’s entertainment. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijden: 20.00 uur en 21.30 uur. Toegang: €3,- / €4,-.


14 t/m 28 mei 2009

Mededelingen 2

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers some fun at the outdoor tournament, sign up now at www.dkvtoernooi.nl! And don’t wait to long, since the enrolments are going fast! www.dkvtoernooi.nl

Studenten Studenten Service Centrum (SSC)

Diversen Klasiek concert op 12 juni door G.S.M.G. Bragi Vrijdag 12 juni kan je weer komen luisteren naar een prachtig concert van G.S.M.G. Bragi. Er zullen twee werken worden opgevoerd die stammen uit het begintijdperk van Bragi. Het orkest speelt onder leiding van Pieter van den Wulp de bekende derde symfonie van Brahms en het koor en orkest voeren Messa di Gloria van Pucini uit. Datum: 12-06-2009 20:15 uur Plaats: Jozefkerk, Groningen Toegangsprijzen: Reserveringen (Volwassenen / Studenten/65+): €8,00 / € 6,00. Aan de deur (Volwassenen / Studenten/65+): € 9,00 / € 7,00 Programma: Johannes Brahms - Symfonie nr. 3 Giacomo Puccini - Messa di Gloria Voor meer informatie en reserveringen, zie de website. Wij hopen je te mogen begroeten bij concert! www.bragi.nl

Bezoekadres: Uurwerkersgang 10, Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 050-3638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden : op werkdagen 10.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. www.rug.nl/hoezithet Gewijzigde openingstijden Op donderdag 11 juni is de CSb vanaf 14.00 uur gesloten in verband met een personeelsactiviteit. Herinschrijven? Voor het komende studiejaar moet iedereen zich herinschrijven via Studielink. Heb je daar hulp bij nodig, kom dan naar het Inloopspreekuur Studielink elke morgen van 10.00-12.00 bij de CSb. Daarnaast kun je natuurlijk ook tussen 10.00 en 16.00 bij ons terecht met al je (andere) vragen.

ACLO Survival of the fittest Op 12, 13 en 14 juni 2009 vindt alweer de 26e editie van het Internationale DKV-Volleybaltoernooi plaats! Dit toernooi wordt georganiseerd door de drie studentenvolleybalverenigingen in Groningen: Donitas, Kroton en Veracles. Het thema is survival of the fittest: overleef jij dit weekend vol sporten en feesten? De uitdaging is

> Gratis openluchtbioscoop Dinsdagavond 9 juni verandert het Academieplein in een grote openluchtbioscoop. Vanaf negen uur ‘s avonds draait de film ‘Aanrijding in Moscou’ van Christophe Van Rompaey. Algemeen > Studium Generale Groningen

groot met een internationaal deelnemersveld en twee fantastische feesten voor de boeg! Meedoen kan op elk niveau, van topvolleybal (binnen) tot recreatief (buiten). www.dkvtoernooi.nl Survival of the Fittest! Do you think you can handle an entire weekend of sport and parties? Each year the International DKV Volleyball Tournament is organized by the three student-vol-

leyball-clubs in Groningen: Donitas, Veracles and Kroton. The 26th edition of this tournament welcomes participants from all over the world to play Dutch teams in the largest volleyball tournament in the North of the Netherlands. This year the tournament will take place on the 12th, 13th and 14th of June at the Sports Centre in Groningen. Whether you want to play volleyball at a high level in the indoor tournament or just have

[ vervolg ]

9 juni Filmavond met lezing i.s.m. studievereniging VIP. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.00 uur.

OVERIGE CENTRALE STUDENTENBALIE(CSB)

Agenda

Academisch Schrijfcentrum Het Academisch Schrijfcentrum Groningen is er voor alle studenten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebruiken. Weet je niet hoe je moet beginnen? Ben je de draad kwijt? Of zie je door de taalfouten de tekst niet meer? Meld je aan voor een individueel gesprek met een schrijfcoach. Schrijf je in op www.rug.nl/schrijfcentrum.

9, 10, 11, 12 en 13 juni Theatercollectief Naakt presenteert Rechtdoor. Plaats: OUTheater, Oude Kijk In’t Jatstraat 26. Tijd: 20.15 uur. Toegang: €5,- / €7,9 juni Lustrum Arts meet Science i.s.m. Dwarsdiep en Images: European Movienight. Filmtitel: Aanrijding in Moscou (Christophe van Rampaey). Inleiding door de regisseur. Plaats: Plein voor het Academiegebouw. Tijd: 21.00 uur. www.groningenmeetseurope. nl/pagina/european-movienight 10 juni Lustrum Arts meet Science: Onthulling Lustrumverbeelding Xy van Martin Borchert. Plaats: Antonius Deusinglaan 1 (ingang gouden gebouw, start in Keuningzaal). Opening: 16.15 uur door prof.dr. Michel ter Hark. Lezing door prof.dr. Cisca Wijmenga: 16.20 uur. Onthulling: 17.15 uur door prof.dr. Frans Zwarts. www.rug.nl/lustrum/programma/cultuur/onthullingXy 10 juni Theater Voorlopleiding presenteert De doorbraak. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 19.00 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €5,- / overigen €7,-. 11 juni DwarsDiep presenteert i.s.m. Platform GRAS: Groninger Forum - Meesterlijk concept of megalomane vergissing? Plaats: Grand Theatre, Grote Markt 35. Tijd: 20.00 uur. 11 en 12 juni Zang: Soulder sisters presenteert Sister act. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.00 uur. Toegang: €4,- / € 6,-. 12 juni Concert door G.S.M.G. Bragi o.l.v. Pieter van der Wulp Plaats: Jozefkerk, Radesingel 2. Tijd: 20.00 uur. Toegang: €7,- /€9,www.bragi.nl 13 juni Lustrum Arts meet Science: Alumnidag. Startplaats: Academiegebouw. Tijd: 10.30 uur. www.rug.nl/lustrum/informatievoor/alumni/programma 13 juni Studium Generale: Kenniscafé Groningen. Titel: Darwin & Dating - Speeddaten als rituele paringsdans. Plaats: Groninger Museum, Museumeiland 1. Tijd: 19.00 uur.

Advertenties

UKAATJES OPGAVE: * Kantoor Oude Kijk in’t Jatstr 28 Ma t/m donderdag 9-17 Woe 9-16

* Per Post:

KOSTEN: €5,- per 20 woorden INLICHTINGEN: Heiny de Ruiter 050-3636699 H.de.Ruiter@rug.nl

Postbus 80 9700 AB Groningen

Bed &Breakfast

Diversen

N Bed & Breakfast Landhuis Groningen biedt comfortablele overnachtingsmogelijkheden in sfeervolle ruime studio’s. Ook tijdelijke bewoning is mogelijk. www.landhuis-groningen.nl

N Afgestudeerd? Word nu lid van de Vereniging voor Vrouwen met Hogere Opleiding. Voor netwerken, uitwisseling, gezelligheid, ontplooiïng en inspirerende contacten. www.vvao.nl. N Nette hollandse man zoek 2 ruimdenkende vriendinnen voor bezoek nudisten strand Schiermonnikoog. Vergoeding reis en verblijf kosten louter serieuze reacties op 0613210284 (p.s. geen sex)

Personeel gevraagd

N Lefier StadGroningen is op korte termijn op zoek naar een allround medewerker Facilitaire Zaken/ Administratief medewerker documentenbeheer. Ben jij flexibel, beschikbaar en klantgericht ingesteld en beschik je over administratieve werkervaring? Kijk dan op www.lefier.nl

13 juni Lustrum Arts meet Science i.s.m. Groninger Museum: Nacht van Kunst en Wetenschap. Slotspektakel. Plaats: diverse lokaties van Museumbrug tot aan de Broerstraat. Tijd: 20.30 uur. Meer informatie op de website: www.denacht.nu

Verhuisfenomeen Unieke Totaal Service

• • • • • •

Facility management Projectverhuizingen Particuliere verhuizingen Internationale verhuizingen Archief- en databeheer Opslag

TENTOONSTELLINGEN 5 t/m 19 juni .Tentoonstelling i.s.m. Lustrum Arts meet Science “Textuur en emotie”. Plaats: Voormalig Natuurmuseum, Praediniussingel 59. Tijd: ma t/m vr, 12.00 – 18.00 uur. Opening: 4 juni, 17.00 uur. Symposium, 19.30 uur. www.textuur-en-emotie.nl

Waar u ook naartoe verhuist, er is altijd wel een UTS vestiging bij u in de buurt. Wilt u meer informatie over onze uitgebreide dienstverlening of een offerte aanvragen?

www.uts.nl of bel 050 542 26 66

T/m 18 juni. Tentoonstelling “The Identity Project 2008-2009: Exit the Ego-Sumi-e en Chantal Wondergem”. Plaats: Usvagalerie 10, Munnekeholm 10. Tijd: ma t/m vr 09.00 – 23.00 uur.

Emdenweg 2 • 9723 TB Groningen T 050 542 26 66 • F 050 542 38 23 • E vanhoek@uts.nl

T/m 5 juli. Tentoonstelling “De Groningse universitaire tekeningen van Kees Willemen”. Plaats: Universiteitsbibliotheek (trappenhuis vierde verdieping). Tijd: ma t/m vr 8.30 – 22.00 uur. Za en zo 10.00 – 17.00 uur. www.rug.nl/Bibliotheek/lustrum T/m 30 augustus. Tentoonstelling “Opgevist uit Alva’s gracht – 16e eeuwse textielvondsten uit Groningen”. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstr 7a. Tijd: di t/m zo 13.00 - 17.00 uur. T/m 30 september. Tentoonstelling in het kader van Lustrum Arts meet Science “Kunst in (de) Harmonie”. Plaats: Harmoniegebouw , Oude Kijk in’t Jatstraat 26. Tijd: ma t/m vr 08.00 18.00 uur. www.rug.nl/let/kunst www.rug.nl/rechten/kunst T/m 10 januari. Tentoonstelling “Darwins Wereld – Mens, natuur en evolutie”. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstr 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur.

www. proefschriften.nl

water

maar ook een www.phd-thesis.nl

T/m 28 juni. Tentoonstelling “Literature meets science”. Plaats: Universiteitsbibliotheek (trappenhuis derde verdieping). Tijd: ma t/m vr 8.30 – 22.00 uur. Za en zo 10.00 – 17.00 uur.

kraan

NADERE INFORMATIE www.zoa.nl GIRO 550 APELDOORN

ZOA-VLUCHTELINGENZORG VAN NOODHULP TOT EN MET WEDEROPBOUW WIJ BLIJVEN

Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446


4 juni 2009, nr. 41

?d\ehcWj_[ leeh ijkZ[dj[d [d c[Z[m[ha[hi 4 mmm$hk]$db%[njhW FW]_dW edZ[h l[hWdjmeehZ[b_`a^[_Z lWd Z[ 7\Z[b_d] 9ecckd_YWj_[ HK=" j[b[\eed &+& ),) +**+ e\ Yecckd_YWj_[6hk]$db

13 juni: grootse apotheose lustrumjaar in binnenstad! Langer recht op onbetaald ouderschapsverlof   Sinds 1 januari 2009 is het wettelijk recht op onbetaald ouderschapsverlof verlengd van 13 naar 26 weken. Dit extra verlof kan uitsluitend opgenomen worden voor kinderen in de leeftijd tot acht jaar voor wie vóór 1 januari 2009 nog geen verlof was opgenomen. Medewerkers van de universiteiten kunnen eerst dertien weken betaald ouderschapsverlof opnemen (doorbetaling van 62,5% van de bezoldiging). Aansluitend op het betaalde verlof kan onbetaald verlof worden opgenomen. Zowel betaald als onbetaald verlof mogen, in een beperktere omvang, over een langere periode worden gespreid. Ouderschapsverlof moet uiterlijk twee maanden voor aanvang schriftelijk worden aangevraagd bij het faculteitsbestuur of de directie. Bij de aanvraag wordt vastgelegd of de dertien weken betaald ouderschapsverlof worden gevolgd door een periode van dertien weken onbetaald verlof en hoe het verlof wordt opgenomen. Medewerkers die in 2009 ouderschapsverlof hebben opgenomen en bij de aanvraag niet kon worden voorzien dat het ook mogelijk zou zijn om het betaalde ouderschapsverlof te laten volgen door onbetaald verlof, kunnen hiertoe alsnog een verzoek indienen bij het faculteitsbestuur of de directie. Gedurende zowel het betaalde als het onbetaalde ouderschapsverlof blijft de medewerker gewoon pensioen opbouwen. Echter, zodra het onbetaald ouderschapsverlof ingaat, betaalt de universiteit niet meer mee aan de pensioenpremie en komt zowel het werknemersdeel als het werkgeversdeel van de premie voor rekening van de medewerker. Via de belastingaangifte kunnen medewerkers ouderschapskorting aanvragen. Om hiervoor in aanmerking te komen is het niet langer noodzakelijk dat zij deelnemen aan de Levensloopregeling.

De universiteit pakt uit in de Nacht van kunst & wetenschap. Op 13 juni wordt het lustrumjaar met talloze grote en kleinere acts, bekende en minder bekende artiesten in muziek, theater, wetenschap en kunst waardig afgesloten. Komt dat zien! Vanaf 20.30 uur gaat het gebeuren, op vijftien locaties tussen het Academiegebouw en het Groninger Museum. De halve binnenstad zal in het teken staan van het lustrum. De aftrap wordt gegeven op de Vismarkt, door minister Plasterk, die ook nog een lezing zal geven. Er staan grote en bekende muziek-acts op het programma, zoals Junkie XL, The Opposites, Bertolf, Miss Montreal en de Groningse Bigband van het Prins Claus Conservatorium, ondersteund door de beroemde jazzsaxofonist Don Bradon. Just to name a few. Daarnaast zijn er ook vele andere optredens, voorstellingen, concerten, cabaret­ optredens, nachtelijke colleges, straattheaters, films, rondleidingen enz., enz.. Gewoon te veel om op te noemen. Kijk op www.denacht.nu voor een uitgebreid overzicht van het programma. ‘Het mooie is dat ook veel RUG-medewerkers actief deelnemen,’ vertelt een enthousiaste Bernou Ozinga, een van de organisatoren van De Nacht van Kunst & Wetenschap. ‘Een mooi programmaonderdeel is bijvoorbeeld “Keys to the Stars,” vierhandige pianomuziek van de Estse componist Urmas Sisask, gespeeld door het Grieg Pianoduo (zie foto) en aangevuld met beelden van hoogleraar Sterrenkunde Peter Barthel. Barthel had een groep sterren ontdekt en heeft naar aanleiding daarvan de componist gevraagd om de pianomuziek te schrijven.

De pianisten Siebert Nix en Elles van der Heiden van het Grieg Pianoduo, met achter hen hoogleraar sterrenkunde Peter Barthel © Elmer Spaargaren Tegelijkertijd wordt op de Vismarkt de pas gelanceerde satelliet getoond waaraan Barthel heeft meegewerkt. Of neem het Multimediaal theater Hora Est, met de voorstelling “Hora Est: Het Ja en Nee van Ibn Arabi,” van aio literatuurwetenschap Sjoerd-Jeroen Moenandar.’

(zie column rechtsonder) De organisatie hoopt op 20.000 bezoekers. Alles is gratis, al is het wel handig voor sommige onderdelen te reserveren, om zeker te zijn van een plaats. Kijk op de website en kom ook! n www.denacht.nu

Rosalind Franklin Fellow dr. Monika Baár maakt kennis met de zus van Rosalind Franklin, Jennifer Glyn.

De fellows krijgen een aanstelling voor vijf jaar. Daarna wordt, bij een positieve beoordeling, een hoogleraarbenoeming in het vooruitzicht gesteld. Doel van het Rosalind Franklin programma is het bevorderen van de participatie van vrouwen in de wetenschap, vooral in de hogere regionen. De benoeming op 20 mei gebeurde in aanwezigheid van prin-

Vanaf 25 mei heeft het Donald Smits Centrum voor Informatie Technologie (CIT) veertien ­Afghanen te gast voor een ICTcursus. De cursus, ‘Managing an academic network,’ duurt drie weken. De Afghanen volgen de cursus om te kunnen werken aan het SILK Virtual Highway project, een onderdeel van het NATO ­Science for Peace-programma. Met het SILK-project (de virtuele zijderoute) wil men de kennisinfrastructuur in Centraal-Azië intensiveren en de communicatie tussen wetenschappers in Oost en West stimuleren. Nadat via het SILK-project Oezbekistan, Kyrgystan, Kazachstan, Tadjikistan, Turkmenistan, Georgië, Armenië en Azerbeidzjan van internettoegang waren voorzien, volgde in 2004 de uitbreiding naar de universiteit van Kabul in Afghanistan. Dat laatste is gebeurd onder leiding van medewerker van het CIT Robert Janz, die al sinds 1999 bij het NATO-programma betrokken is. Onder meer vanwege zijn bijdrage aan dit succesvolle project heeft Janz op 25 mei jongstleden een Koninklijke Onderscheiding ontvangen.

Arts meet science

19 vrouwelijke topwetenschappers aangesteld

Tot nu toe is 12 procent van alle hoogleraren aan de RUG vrouwelijk. Het streven is om dit percentage in 2011 verhoogt te hebben tot 17 procent. De benoeming, op 20 mei, van 19 vrouwelijke topwetenschappers als Rosalind Franklin Fellow (RFF) brengt dit doel een stap dichterbij.

ICT voor Afghanen

ses Máxima en minister van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen Plasterk. Bijzonder was de aanwezigheid van Jenifer Franklin Glynn, de zus van Rosalind Franklin. ‘Het is een heel succesvol programma, er reageren ontzettend veel goede en geschikte vrouwen op de beschikbare posities,’ zegt coördinator van het programma Cerien Streefland. ‘Al heeft een enkele faculteit wat meer moeite om kandidaten te vinden. Maar dat is volgens mij vooral een kwestie van werving. Door de hoge kwaliteit heeft het programma veel prestige. Het is overduidelijk dat het programma mikt op kwaliteit en dus op topwetenschappers, daarom willen vrouwen graag meedoen. Koos Duppen van het College van Bestuur van de RUG heeft niet voor niets een volgen-

© Elmer Spaargaren

de ronde aangekondigd, voor nog eens 23 topvrouwen.’ ‘Ik hou me niet zo bezig met genderzaken,’ zegt hoogleraar deeltjesfysica Elisabetta Pallante, die in 2003 als RFF begon. ‘Ik heb het liever over onderzoek en mijn eigen werk. Wel denk ik dat het kleine percentage vrouwen aan de top een hele voorgeschiedenis heeft en dat de oorzaak complexer is en minder negatief dan het woord “discriminatie” suggereert.’ Het Rosalind Franklin Fellowship is vernoemd naar de Engelse wetenschapper Rosalind Franklin (1920-1958). Zij heeft met haar onderzoek een cruciale bijdrage geleverd aan de ontdekking van de DNA-structuur. Helaas heeft ze pas na haar dood hiervoor de erkenning gekregen die ze verdiende.

Volgens het Indonesische mystieke epos Dewa Ruci vertelt een goede leraar slechts de helft van wat hij of zij weet. De beste leerlingen vullen die kennis aan met hun eigen ideeën en delen het resultaat mee aan hun leraar. Die leert daardoor ook nog iets. Een bewerking van deze passage zit in ‘Het “ja en nee” van Ibn Arabi’. Deze voorstelling van mijn multimediacollectief Hora Est maakt deel uit van de Nacht van Kunst & Wetenschap, waar op 13 juni het lustrumprogramma van de RUG mee wordt afgesloten. Ik heb het stukje uit de Dewa Ruci in onze voorstelling verwerkt omdat het een treffende beschrijving is van de ontmoeting die er in centraal staat: die tussen Ibn Arabi en Ibn Rushd (Averoës). Tijdens hun ontmoeting laten deze twee beroemde Middeleeuwse islamitische filosofen ook niet het achterste van hun tong zien, benieuwd als ze zijn naar ‘de oplossing’ die de ander voor de grote levensvragen heeft gevonden. Daarnaast is dit advies aan leraren uit de Dewa Ruci ook een knipoog naar de samenstelling van het multimediacollectief. Twee leden ervan, Kristin McGee en ikzelf, hebben immers jarenlang college gegeven bij de vakgroep Kunsten, Cultuur en Media van de RUG. Dat is direct ook de reden waarom het voor ons interessant is om bij dit multimediacollectief te zitten. Hier brengen we in de praktijk waar we als wetenschappers normaal met de nodige afstand naar kijken. Zo gezien belichaamt Hora Est in feite het lustrumthema van het 395-­jarige bestaan van de Rijksuniversiteit Groningen: arts meet science. Sjoerd-Jeroen Moenandar, aio Literatuurwetenschap


Professor of Applied Physics in Organic Semiconductors

Nieuwe vacatures

Scientific/Technical Project manager

1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

1,0 fte | Expertisecentrum TARGET

Tenure Track (Assistant Professor) International Management/ International Business

Postdoc (Programmer) Federated Proteomics Pipelines 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

1,0 fte | Faculty of Economics and Business

Postdoc Metabolomic Systems Biology 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Openstaande vacatures

PhD positions ‘Activation of cryptic Tenure Track Assistant Professor antibiotic biosynthesis gene clusters in the Synthetic Organic Chemistry genome of Actinomycetales’ 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences 2,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Scientific programmer Animal Research Information System 0,8-1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Postdoc Statistical Genetics or Systems Genetics 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Medewerker Backoffice 1,0 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen

Head of the Office of International Relations 1,0 fte | Bureau van de Universiteit

Hoogleraar Culturele Geografie 1,0 fte | Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen

PhD Research position Bioinformatics (Genetical Genomics)

Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl

1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Onderzoeker 0,8-1,0 fte | Faculteit Economie en Bedrijfskunde

De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten. De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.

Docent Privaatrecht 0,8-1,0 fte | Faculteit Rechtsgeleerdheid

werken aan de grenzen van het weten

Met grote verslagenheid ontvingen wij het bericht van het plotselinge overlijden van

Miranda de Haan studente bij de masteropleiding Human Resource Management. Miranda was een betrokken studente, die met een bewonderenswaardig doorzettingsvermogen haar studie combineerde met haar gezin. In het zicht van de finish heeft haar gezondheid haar in de steek gelaten. Miranda’s dochter Mirthe, geboren op de dag van haar overlijden, heeft haar slechts twee dagen overleefd. Ons medeleven gaat uit naar haar echtgenoot Anko, dochter Lyanne en haar familie. Namens het bestuur van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde, Prof.dr. Elmer Sterken Namens de opleiding HRM, Prof.dr. Onne Janssen

ISSad0508UK.indd 1

4/24/09 4:30 PM


20 I N T E R N A T I O N A L P A G E

UK 34 - 4 JUNI 2009

Who

the

bleep

was...?

Bonifatius

Foto Jeroen van Kooten

Practice at the Groningen Cricket Club.

A very spirited game | r e p o r t | In India it’s a religion. But in continental Europe there’s not much interest in cricket. At the Groningen Cricket Club most players are from Commonwealth countries, many attached to the University. But that’s the club’s Achilles’ heel: “We are here for only a limited period of time”. By ERNST ARBoUW It is a gentle spring evening. The sun is low and a gentle breeze is brushing the trees surrounding the Drafen Renbaan, the horse-racing track to the west of the city. About ten people are gathered at the far end of the track. One of them, dressed in a sports outfit, takes a run-up, violently swinging his right arm. Then he throws the dark red ball he is holding in his hand. Plock! There is a frighteningly loud sound as a split-second later the ball is hit with a cricket bat by someone wearing a similar sports outfit: orange trousers, a white polo shirt and an orange hat. People jump aside as the ball flies across the training ground. Then the whole procedure is repeated: runup, arm-swinging, ball, plock! This is the regular Thursday evening training session of the GCC, the Groningen Cricket Club. The club, which was promoted to the third class of the Royal Dutch Cricket Association after winning all its matches last season, trains in a corner at the end of the horseracing track. There is a four-metre-wide cage with an opening on one side which is used for batting practice. In the field in the middle of the race track there is a two-metre-wide, twenty-metre-long gravel strip, the cricket pitch where the

team plays its games. Judged by the number of players, cricket is a tiny sport in the Netherlands. According to statistics supplied by the Royal Dutch Cricket Association (KNCB), it is played by about 5000 people and this is apparent at the GCC training. The main language used by the Groningen cricketers is English. PhD student Rajkummar Thummer, vice-captain of the cricket team, counts the nationalities: “We have members from India, Pakistan, Sri Lanka, Afghanistan, Australia, England. I think it would be easier to count the Dutch members.” Though it is not very popular in the Netherlands – or indeed in most of continental Europe – cricket is in fact the second largest sport in the world. It is especially popular on the Indian subcontinent, in India, Pakistan, Bangladesh and Sri Lanka, where it was introduced by the English. As Thummer explains, “Like football is a religion to some people in Western Europe, cricket is a religion on the Indian subcontinent.” And, perhaps more importantly, where in Europe people often see cricket as a sport for the upper classes – public schoolboys named Pip, Teddy or Reginald – it is a sport for the masses in India and Pakistan. “In Asia it is played by all layers of society”, adds Gerard Aalbersberg, one of GCC’s Dutch members. Even though cricket is famous for its somewhat arcane rules, its basic rules are not that difficult. Two batsmen from one team and a bowler from the fielding team meet on the crease. The bowler bowls the ball along the pitch, and the batsman standing at the other end behind a line (in the crease) tries to whack

the ball somewhere into the outfield. While the fielding team tries to get the ball back to the wicket – three sticks standing upright at the end of the pitch – as soon as possible, the batsman tries to score ‘runs’ by running up and down the crease. The objective is to score as many runs as possible. There are, however, a few rules which make things more complicated. There are two pieces of wood called ‘bails’ balanced on top of the wicket. If the bowler manages to knock the bails off the wicket, the batsman is ‘out’ and cannot play in the innings anymore. Similarly, a batsman is out if a fielder catches the ball before it hits the ground, or when he is ‘run out’ – when the ball is returned to the wicket and the bails are knocked off before the

The Dutch national cricket team plays against England at the Twenty20 cricket world championship at Lord’s Cricket Ground in London this Friday. The game will not be broadcast live in the Netherlands, but a Cricket Union spokesperson says she expects a worldwide audience of 1.5 to 2 billion television viewers.

batsman arrives. After each ‘over’ – a series of six balls – a bowler at the other end of the crease takes over and the fielders adjust their positions. The teams change from fielding to batting after they have played their allotted number of overs, or when all batsmen are ‘out’. When the second team have completed their innings in this fashion, the game has ended and the final score is announced. GCC usually plays games of forty overs, which can take up to six hours, Thummer explains. Although many GCC members are linked to the university – as students or staff members – it is not exclusively a university club. Over the past few years, the club has drawn in a number of international students but, as Thummer and Aalbersberg point out, that is also the club’s Achilles’ heel. “We are here for only a limited period of time”, says Thummer, who is from India. It would be better for the continuity of the club to find more Dutch members, he says. So what are the defining qualities of a good cricketer? “Hand-eye coordination, temperament, and concentration”, says Thummer, as he stares into the outfield. Temperament? Yes, temperament. Despite their perhaps somewhat relaxed appearance, cricket matches can sometimes become very serious. “We play against Amsterdam this weekend”, says Thummer and, with a touch of understatement: “The last time we played them, it was a very spirited game.”

* For more information and GCC membership, contact GCC chair Yusuf Siddiqi: yusuf.siddiqi@gmail. com

This Friday it is exactly 1255 years – or possibly 1254 years – ago that the missionary Bonifatius was killed near Dokkum, just under 50 kilometres from Groningen. Bonifatius, or Saint Boniface in the English-speaking world, was born c. 672 in what is now Devon in southwest England. He played a crucial role in establishing the Roman Catholic Church in the northern parts of Europe. In his lifetime, Bonifatius made several missionary expeditions to the European mainland. According to legend, he felled a holy oak tree dedicated to the Germanic God of Thunder Thor on one of these expeditions. He is said to have called upon Thor to strike him down if he cut down the tree, which Thor failed to do. After which the Germanic tribes decided they’d better convert to Christianity. Bonifatius’ death is surrounded by myth and legend. He was killed by either angry heathens or robbers or angry heathen robbers. It is said that he unsuccessfully tried to use his Bible to defend himself against his attackers who – again allegedly – were armed with axes. When his attackers broke open Bonifatius’ chests, they were horrified they contained not gold and jewels but just books. [ ERNST ARBoUW ]

Read Writer and journalist Russell Shorto has lived and worked in the Netherlands for the past eighteen months. Shortly before returning to the United States, he wrote an article on his experience in the Netherlands for the New York Times. “Even if you are unemployed you still receive a base amount of vakantiegeld [holiday allowance] from the government, the reasoning being that if you can’t go on vacation, you’ll get depressed and despondent and you’ll never get a job.” Read the article at tinyurl.com/crntpr


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.