Administracja i prawo
prawnik odpowiada
Deklaracja odpadowa składana tylko w swojej gminie
Nieruchomość zamieszkana położona w gminie X niemal przy granicy gminy Y dotychczas obsługiwana była w zakresie odbioru odpadów przez przedsiębiorcę odbierającego odpady z gminy Y. Jest ona znacznie oddalona od centrum macierzystej gminy X, a jednocześnie jest bardzo dobrze skomunikowana z gminą Y. Czy mieszkaniec ww. nieruchomości posiada prawną możliwość złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami w gminie Y i rozliczania się z gminą Y? Nie. Brak jest prawnej możliwości złożenia deklaracji dotyczącej nieruchomości położonej wyłącznie na terytorium gminy X do gminy Y.
Z
godnie z art. 6m ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej jako „ucpg”), właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomo-
ści pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych. Zgodnie z definicją właściciela nieruchomości zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 4) ucpg należy stwierdzić, iż deklarację, o której mowa w art. 6m ust. 1 ucpg oraz której wzór uchwala każda gmina osobno dla swojego terytorium winien złożyć właściciel nieruchomości do odpowiedniej gminy według położenia tej nieruchomości. Tym samym nie istnieje prawna możliwość złożenia deklaracji dotyczącej nieruchomości położonej wy-
łącznie na terytorium gminy X do gminy Y. Za taką odpowiedzią przemawia także charakter obowiązku, do którego zobligowany jest każdy właściciel nieruchomości jak i dalsze procedury związane z ewentualnym wymiarem oraz egzekucją opłaty. Podkreślić bowiem należy, iż opłata za gospodarowanie odpadami nie stanowi podatku, lecz posiada charakter opłaty lokalnej. W związku z tym opłata pobierana jest w związku z konkretnymi czynnościami organów państwowych lub samorządowych bądź też za konkretne usługi. Jest zatem indywidualną zapłatą za indywidualizowane świadczenia. Oznacza to, że jej wyróżnikiem w porównaniu do podatku jest ekwiwalentność świadczeń. Ponoszący opłatę otrzymuje indywidualną korzyść.
Obowiązek gminy
Właściciel nieruchomości położonej w gminie X nie może złożyć deklaracji do gminy Y choćby było to uzasadnione faktycznie (geograficznie). To gmina X powinna otrzymać opłatę, a więc daninę publicznoprawną, a także to gmina X powinna zapewnić właścicielowi tej nieruchomości określony standard usługi. Wreszcie to gmina X określiła wzór deklaracji obowiązujący wszystkich właścicieli nieruchomo52
Możliwe współdziałanie
Zasady współdziałania gmin określają przepisy ustawy o samorządzie gminnym. Gdyby doszło do takiego współdziałania np. w formie porozumienia międzygminnego to faktycznie mogłaby się zdarzyć sytuacja, w której gmina X przekazuje gminie Y faktyczne wykonywanie zadania w zakresie zapewniania odbioru z danych nieruchomości. Powyższe jednakże nie będzie wiązało się z faktem, iż to do gminy Y składana będzie deklaracja. Wynika to z tego, iż porozumienie międzygminne nie może przenosić kompetencji do stanowienia prawa miejscowego powszechnie obowiązującego. W związku z powyższym Wspólnota nr 16, 3 sierpnia 2013 r.
w dalszym ciągu to gmina X będzie zawsze uprawniona i zobowiązana (a konkretnie jej organ uchwałodawczy – rada gminna/miejska) do przygotowania oraz uchwalenia wzoru deklaracji dla właścicieli nieruchomości położonych na swoim terenie. Wobec tego należy stanąć na stanowisku, że w drodze porozumienia międzygminnego nie jest możliwe przeniesienie kompetencji do wydawania aktów prawa miejscowego, a jedynie do indywidualnych aktów administracyjnych.
W drodze porozumienia międzygminnego nie jest możliwe przeniesienie kompetencji do wydawania aktów prawa miejscowego, a jedynie do indywidualnych aktów administracyjnych. Drugą możliwością zapewnienia faktycznego odbioru odpadów „przez” gminę Y może być sytuacja, w której po rozstrzygnięciu przetargów w obu gminach na przedsiębiorców świadczących usługi w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów i wygraniu tych przetargów przez dwa różne podmioty (firmy), podmiot z gminy X może podzlecić część swojego zadania podmiotowi (firmie) z gminy Y, oczywiście o ile w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz w umowie gmina X przewidziała możliwość stosowania podwykonawstwa i o ile dany przedsiębiorca w swojej ofercie także przewidział taką możliwość.
reklama
ści zamieszkanych położonych na jej terenie. Należy także wskazać na zasadę terytorialności w wykonywaniu zadań własnych przez gminy, która wynika wprost z ustawy o samorządzie gminnym, a przejawiającą się w tym, iż dana jednostka samorządu terytorialnego jest zobowiązana, ale i uprawniona jedynie do realizacji zadań własnych z jej terytorium. Nadto należy wskazać, iż wprost w ucpg w art. 3 ust. 1 i 2 wskazano, iż utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy, a także, iż gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania. Ww. przepisy faktycznie przesądzają zasadę terytorialności wykonywania zadań własnych przez gminę, co powoduje, iż sąsiednia gmina nie może formalnie bez porozumienia z gminą właściwą być odpowiednią jednostką samorządu terytorialnego do wykonywania zadania, które leży poza jej geograficznie wytyczonymi granicami.
MARCIN MACIOCHA MDS Kancelaria
PODSTAWA PRAWNA • Art. 6m ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. z 17 lutego 2012 r. z późn. zm.)
53