Potencial transformues i rinisë në proceset e integrimit në BE dhe Ballkani Perëndimor pas pandemisë së shkaktuar nga virusi COVID-19
METODOLOGJIA E HULUMTIMIT Metodat e mbledhjes sĂ« tĂ« dhĂ«nave dhe analizat qĂ« i kemi aplikuar gjatĂ« hulumtimit: 1. Intervistat me focus grupe (FG), metoda cilĂ«sore e hulumtimit, e cila ka mundĂ«suar kuptimin e thellĂ« tĂ« sjelljeve, qĂ«ndrimeve, motiveve dhe praktikave. Ajo gjithashtu ka mundĂ«suar mbledhjen e njĂ« sasie tĂ« madh informacioni nĂ« njĂ« periudhĂ« relativisht tĂ« shkurtĂ«r. Gjithsej janĂ« zbatuara 12 fokus grupe, nga 2 nĂ« secilĂ«n prej bashkĂ«sive tĂ« synuara, gjatĂ« Qershorit dhe Korrikut tĂ« vitit 2020. Grupin e synuar e pĂ«rbĂ«nin tĂ« rinjtĂ« tĂ« moshĂ«s 18 deri 30 vjeç, me njĂ« perceptim kryesisht neutral deri mĂ« pozitiv tĂ« BEâsĂ« dhe me pĂ«rvojĂ« dhe/ose njohuri tĂ« pjesĂ«marrjes nĂ« proceset e vendimmarrjes, politikĂ«-bĂ«rjes dhe/ose monitorimit nĂ« nivelin lokal ose kombĂ«tar. Kjo pĂ«rbĂ«rje e FGeve siguroi njohuri dhe njĂ« pamje tĂ« pĂ«rgjithshme mĂ« tĂ« thellĂ« nĂ« lidhje me pjesĂ«marrjen e tĂ« rinjve, dmth. ata qĂ« janĂ« tĂ« njohur me procesin e pjesĂ«marrjes, cilat janĂ« rezultatet (e dĂ«shiruara dhe tĂ« padĂ«shiruara) dhe siç tregoi studimi, sa ngushtĂ« Ă«shtĂ« i lidhur me aktivizmin. Me aplikimin e njĂ« qasjeje tĂ« ngjashme, pĂ«rfshirja e vetĂ«m atyre me njĂ« perceptim mĂ« pozitiv tĂ« BEâsĂ« ka bĂ«rĂ« tĂ« mundur kuptimin mĂ« tĂ« mirĂ« tĂ« burimit dhe shkakut tĂ« perceptimit tĂ« tillĂ«, pĂ«r derisa nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« ka siguruar hapĂ«sirĂ« qĂ« pjesĂ«marrĂ«sit e FG-eve gjatĂ« diskutimeve nĂ« kuadĂ«r tĂ« FG-eve tĂ« mendojnĂ« mĂ« thellĂ« rreth motivimit tĂ« tyre, duke e zvogĂ«luar rrezikun nga polarizimi nĂ« debatin pro dhe kundĂ«r rrĂ«fimit tĂ« BEâsĂ«. Kjo nuk do tĂ« thotĂ« se debatet e tilla janĂ« tĂ« padĂ«shirueshme - prespektivat e amatorve vlerĂ«sohen shtrenjtĂ« pasi qĂ« zakonisht ofrojnĂ« pamje tĂ« pĂ«rgjithshme objektive dhe mund tĂ« shprehin sfidĂ« pĂ«r mendimet dhe pĂ«rvojat e grupit e cila i pĂ«rafaqĂ«son pikĂ«pamjet e kundĂ«rta - por prej kĂ«tyre do tĂ« kishte mĂ« shumĂ« dĂ«m se dobi, duke pasur parasysh diapazonin dhe qĂ«llimet e hulumtimit. FG-et ishin tĂ« pĂ«rbĂ«rĂ« prej 6 deri mĂ« 8 pjesĂ«marrĂ«s (mesatarisht 6.3), qĂ« mundĂ«sonte kontributin aktiv tĂ« secilit pjesĂ«marrĂ«s dhe dinamikĂ«n grupore tĂ« gjallĂ«sishme. TĂ« gjitha intervistat prej FG-eve ishin tĂ« kryera nĂ«pĂ«rmjet mĂ«nyrĂ«s elektronike, nĂ«pĂ«rmjet platformĂ«s Zoom. JanĂ« tĂ« regjistruar (audio dhe video) dhe tĂ« transkiptuar (dhe tĂ« pĂ«rkthyer sipas nevojĂ«s). Intervistat me FG-et kanĂ« zgjatur pĂ«rafĂ«rsisht 120 minuta, ka qenĂ« mĂ« shumĂ« se çâĂ«shtĂ« pritur. Koha mesatare ka qenĂ« mĂ« e gjatĂ« se sa Ă«shtĂ« planifikuar pĂ«r shkak tĂ« problemeve teknike, por mĂ« sĂ« shumti pĂ«r shkak tĂ« moderatorit kĂ«rkues dhe motivacionit tĂ« madh tĂ« cilin e ka treguar shumica e pjesĂ«marrĂ«sve gjatĂ« diskutimit. Secilin FG e ka ndihmuar moderatori me pĂ«rvojĂ«, nĂ« gjuhĂ«n lokale, duke e shfrytĂ«zuar tĂ« njĂ«jtin udhĂ«zues pĂ«r intervistĂ«. UdhĂ«zuesi pĂ«rbĂ«hej nga dy nivele pyetjesh: kontekstit ose pyetjeve hyrĂ«se, tĂ« cilat mundĂ«sonin hapjen e temĂ«s, dhe pyetjeve tĂ« hapura tĂ« thella tĂ« cilat mundĂ«sonin diskutimin mĂ« tĂ« gjallĂ« dhe shkĂ«mbimin nĂ« grup, si dhe mĂ« shumĂ« detaje dhe sqarime. PjesĂ«marrĂ«sit FG janĂ« tĂ« zgjedhur me ndihmĂ« tĂ« pyetĂ«sorit shqyrtues online i cili pĂ«rbĂ«hej nga 17 pyetje gjithsej, pĂ«rfshirĂ« tĂ« dhĂ«nat kyçe demografike, perspektivĂ«n e vlerĂ«s tĂ« BE-sĂ«, nivelin e pĂ«rvojĂ«s, diturisĂ« pĂ«r pjesĂ«marrjen nĂ« vendimmarrjet, politikĂ«-bĂ«rje dhe proceseve tĂ« ndjekjes (kombĂ«tare/lokale) dhe kontakt informatat. NĂ« bazĂ« tĂ« pĂ«rgjigjes, pjesĂ«marrĂ«sit janĂ« zgjedhur sipas procedurĂ«s quazi-tĂ« rastĂ«sishme. 2. Puna me analizĂ«n e dokumentacionit Ă«shtĂ« implementuar gjatĂ« muajit Korrik-Shtator 2020. Ky hulumtim pĂ«rbĂ«hej nga identifikimi, mbledhja dhe analiza e mekanizmave ekzistuese institucionale kombĂ«tare dhe lokale pĂ«r pjesĂ«marrjen e tĂ« rinjve nĂ« proceset e vendimmarrjes, zhvillimin e politikave dhe ndjekjes nĂ« tĂ« gjithĂ« rajonin. Analiza Ă«shtĂ« fokusuar nĂ« rregulloren/et zyrtare pĂ«r mekanizmat pjesĂ«marrĂ«s. TĂ« dhĂ«nat janĂ« mbledhur me ekzaminimin e legjislacionit zyrtar, tĂ« analizave dhe hulumtimeve tĂ« mĂ«parshme tĂ« cilat i ka zbatuar OSHCâja kombĂ«tare dhe lokale pĂ«r tĂ« rinjtĂ«, organizatat ndĂ«rkombĂ«tare, organizatat e kulmit, institucionet hulumtuese dhe institucionet tjera qĂ« janĂ« tĂ« kyçur dhe tĂ« interesuar pĂ«r kĂ«tĂ« pyetje. QĂ«llimi i analizĂ«s tĂ« dokumentacionit ishte tĂ« identifikohet rregullorja kombĂ«tare dhe tĂ« kuptohet diapazoni dhe arritja, nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« duke mos hyrĂ« shumĂ« nĂ« analizĂ«n e politikĂ«s. Gjithashtu, analiza e dokumentacionit Ă«shtĂ« shfrytĂ«zuar pĂ«r tĂ« shprehur pamjen mĂ« qartĂ« pĂ«rmes rishikimit tĂ« analizave cilĂ«sore nĂ« pĂ«rgjithĂ«si, nivelit tĂ« pjesĂ«marrjes tĂ« tĂ« rinjve nĂ« rajon dhe vlerave kyçe tĂ« cilat i ndajnĂ« tĂ« rinjtĂ« nĂ« BP. Analiza e dokumentacionit pĂ«r kĂ«tĂ« arsye ofron kontekst nĂ« tĂ« cilin duhet tĂ« interpretohet analiza cilĂ«sore e diskutimeve pĂ«r FG, veçanĂ«risht duke e marĂ« parasysh qĂ« pjesĂ«marrĂ«sit janĂ« zgjedhur sipas kritereve tĂ« pĂ«rcaktuara, qĂ« do tĂ« thote se mendimet dhe qĂ«ndrimet e tyre duhet konsideruar vetĂ«m pĂ«r atĂ« segment (dominant pĂ«r BE, dhe tĂ« paktĂ«n ndonjĂ« pĂ«rvojĂ« dhe/ose njohuri pĂ«r pjesĂ«marrjen e tĂ« rinjve). Edhe pse ajo Ă«shtĂ« pĂ«rmendur nĂ« kapitullin e mĂ«parshĂ«m, duhet tĂ« ofrohet edhe njĂ« sqarim i detajuar nĂ« lidhje me metodologjinĂ«: pĂ«rgatitjen, selektimin e pjesĂ«marrĂ«sve nĂ« FG, intervistat me FG dhe analizat e zhvilluara gjatĂ« pandemisĂ« sĂ« COVIDâit 19. Kjo ka ndikuar nĂ« procesin e pĂ«rpunimit tĂ« studimit, si teknik ashtu dhe tematikisht. Takimet e para tĂ« fokus grupeve janĂ« organizuar nĂ« kohĂ«n kur sapo ka kaluar vala e parĂ« e COVID-19, kurse i dyti ka qenĂ« gjatĂ« periudhĂ«s, me epidemitĂ« lokale nĂ«pĂ«r gjithĂ« rajonin dhe me pritjen qĂ« vala e ardhshme do tĂ« ndodhĂ« nĂ« vjeshtĂ«. Kjo situatĂ« ka ndikuar mjaft mbi vlerĂ«simin e tĂ« anketuarve mbi reaksionet e vet dhe pĂ«rgjigjes sĂ« autoriteteve lokale dhe kombĂ«tare, si dhe mbi perceptimin e tyre tĂ« reagimit tĂ« tĂ« rinjve pĂ«r kĂ«tĂ« situatĂ« unike. PjesĂ«marrĂ«sve u ka ardhur rĂ«ndĂ« tĂ« japin çfarĂ«do parashikimi pĂ«r atĂ« se si do tĂ« ndikojĂ« pĂ«rvoja me COVID-19 mbi tĂ« ardhmen e pjesĂ«marrjes tĂ« tĂ« rinjve, pasi askush nĂ« atĂ« kohĂ« nuk e ka ditur saktĂ« se si do tĂ« zhvillohej mĂ«tej, dhe sa do tĂ« zgjatĂ«. PĂ«r mĂ« tepĂ«r, njĂ« analizĂ« e njĂ« fenomeni global i cili Ă«shtĂ« nĂ« vazhdim, dhe i cili ka ndikim tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m mbi kontekstin lokal, ishte edhe mĂ« e kĂ«rkueshme, por mĂ« e rĂ«ndĂ«sishme - asgjĂ« e ngjashme nuk ekziston nĂ« kujtesĂ«n personale ose kolektive tĂ« brezave tĂ« tanishĂ«m, veçanĂ«risht tĂ« rinjve.
7
