Magazyn Galerie Handlowe - maj 2017

Numer 4/2017 (57) maj 29,90 zł (w tym 8% VAT)

Galeria handlowa – miasto i przestrzeń Miasto jako całość jest zjawiskiem publicznym, społecznym i politycznym. Jaki wpływ na tkankę miejską ma centrum handlowe?

Czas

remodelingu

PRZEZ PONAD 25 LAT FUNKCJONOWANIA KOMFORT WYPRACOWAŁ SOBIE POZYCJĘ LIDERA W BRANŻY I EKSPERTA OD PODŁÓG, A CIEKAWYMI KAMPANIAMI MULTIKANAŁOWYMI SKUTECZNIE PRZYCIĄGA KLIENTÓW. O DZIAŁALNOŚCI I ROZWOJU MARKI ROZMAWIAMY Z PREZESEM ZARZĄDU MARCINEM GREGOROWICZEM

KAS rusza na łowy Od 1 marca działa Krajowa Administracja Skarbowa (KAS). Reforma budzi nadzieję na lepszą obsługę podatników, ale też rodzi obawy związane z kontrolami

Inditex: hiszpańskie imperium odzieżowe Amancio Ortega, założyciel marki Zara, przygodę z przemysłem odzieżowym rozpoczynał od szlafroków i fartuchów. Dzisiaj jest właścicielem odzieżowego imperium

Nieruchomości PKP na wynajem

 Lokale handlowo-usługowe na dworcach  Powierzchnie reklamowe

Skontaktuj się z nami: wynajem@pkp.pl Oferty dostępne pod adresem:  www.pkpsa.pl/nieruchomosci

W NUMERZE

22

52

INDITEX: HISTORIA

CZAS REMODELINGU

IMPERIUM ODZIEŻOWEGO Amancio Ortega – założyciel marki Zara, swoją przygodę z przemysłem odzieżowym rozpoczynał od niewielkiej firmy produkującej szlafroki, koszule nocne i fartuchy. Dzisiaj biznesmen jest właścicielem największego na świecie odzieżowego imperium

Przez ponad 25 lat funkcjonowania Komfort wypracował sobie pozycję lidera w branży i eksperta od podłóg. Swoim doświadczeniem i ciekawymi kampaniami multikanałowymi skutecznie przyciąga klientów

„

ROZMOWA Z PREZESEM MARCINEM GREGOROWICZEM

10

O HATE WATCHINGU

14

Regularne oglądanie serialu, a równocześnie wyśmiewanie jego tematyki, fabuły i bohaterów? Brzmi co najmniej dziwnie i bezsensownie.

Okazuje się, że hate watching uprawiany jest przez tysiące z nas

18

GALERIE HANDLOWE, MIASTO I PRZESTRZEŃ

ANTROPOLOGIA ZACHOWAŃ HANDLOWYCH

48

Jedną z najistotniejszych zmian, jakie zaszły w Polsce w latach 90., w zakresie zjawisk związanych z zachowaniami handlowymi i konsumenckimi, było przesunięcie ich z przestrzeni wyłącznie spożywania do przestrzeni tożsamości

WYDAWCA

CentraNet s.c.

Dominik Rybarczyk, Paweł Tracichleb ul. Wronczyńska 10, 60-102 Poznań centranet@centranet.pl, www.centranet.pl ISSN: 2084-3151

REDAKCJA

Galerie Handlowe ul. 28 Czerwca 1956 r. 314 c 61-469 Poznań redakcja@galeriehandlowe.pl www.galeriehandlowe.pl

60

CUSTOMER EXPERIENCE WKRACZA DO GALERII Centra handlowe chcąc utrzymać najemców i satysfakcję klientów oraz czując na plecach oddech coraz lepiej radzących sobie sklepów internetowych, zabiegają o nowe rozwiązania

REDAKTOR NACZELNY Dominik Rybarczyk

ZESPÓŁ REDAKCYJNY

Klaudia Wojtkowiak, Anna Czerwiec, Aneta Tomczyk, Marcin Gazda, Wojciech Jankowski, Elżbieta Baron, Piotr Czubowicz, Przemysław Łazarz Grajczyński

NA OKŁADCE

Marcin Gregorowicz, fot. Komfort Element tła: Designed by Starline / Freepik

66

KAS RUSZA NA ŁOWY Od 1 marca funkcjonuje Krajowa Administracja Skarbowa (KAS).

Stanowi ona połączenie administracji podatkowej, kontroli skarbowej i Służby Celnej. Reforma budzi nadzieję na lepszą obsługę podatników, ale też rodzi obawy związane z kontrolami

Kraje Zatoki Perskiej stanowią jedne z najważniejszych rynków dla marek premium. Ich mieszkańcy kreują ogromny popyt na dobra luksusowe. Konserwatyzm i restrykcyjne prawo stawiają jednak przed globalnymi markami szereg wyzwań

Miasto jako całość jest zjawiskiem publicznym, społecznym i politycznym. Budynki, place, parki czy inne formy przestrzenne ustawiane są dla wytworzenia przestrzeni, która ma odegrać jakąś istotną rolę – w zamyśle decydenta

30

LUKSUS NAD ZATOKĄ

70

Jednym z sześciu regionów Szkocji, które słyną z produkcji whisky, jest wyspa Islay należąca do archipelagu Hebrydów Wewnętrznych.

Pochodzące z niej single malty – rodzaje złotego trunku destylowane w jednej gorzelni i wytwarzane w całości z jednego gatunku zboża, zwykle jęczmiennego, uważane są za kwintesencję „szkockiej”

PROJEKT, SKŁAD I FOTOEDYCJA Piotr Przepiórkowski

DRUK I DYSTRYBUCJA Print Studio w Kobyłce

Moi znajomi wciąż używają czeskiej maszyny do szycia marki Minerva M 16 z roku 1924.

Sześćdziesięciowatowa żarówka wyprodukowana w 1901 roku od 115 lat oświetla remizę strażacką w amerykańskim miasteczku Livermoore

72

ISLAY: MEKKA FANÓW SZKOCKIEJ

KIEDYŚ TRWAŁE, TERAZ NOWE

Galeria handlowa to nie tylko pomieszczenia ogólnodostępne jak korytarze, windy czy garaże, ale przede wszystkim powierzchnie użytkowane przez najemców. W razie wypadku kto ponosi odpowiedzialność: najemca czy właściciel?

MARCIN W. CIEŚLIŃSKI, PAULINA PETRONIEC z Kancelarii BCLA Bisiorek, Cieśliński, Adamczewska i Wspólnicy

ZAKUPY NA ULICY MOZARTA Jedna z najbardziej urokliwych, zadbanych i jednolitych architektonicznie alei handlowych. Słynie z przepięknych szyldówW jednej ze stojących przy niej kamienic swoją młodość spędził Mozart. To właśnie Getreidegasse – główna ulica centrum Salzburga

DZIAŁ REKLAMY I PRENUMERATY Paweł Tracichleb, tel. 608 388 128 p.tracichleb@galeriehandlowe.pl Julita Serafinko, tel. 791 355 332 j.serafinko@galeriehandlowe.pl

Redakcja Magazynu Galerie Handlowe ma prawo wyboru nadesłanych materiałów, a także korekty i skracania otrzymanych tekstów. Materiałów niezamówionych nie zwracamy. Wszelkie materiały publikowane w czasopiśmie Galerie Handlowe są objęte ochroną prawa autorskiego.

Za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie odpowiada.

Zabroniona jest bezumowna sprzedaż czasopisma po cenie niższej od ceny detalicznej ustalonej przez wydawcę.

36

Wyzwania dla galerii

handlowych Do gry weszło pojęcie customer experience, czyli nowy front walki konkurencyjnej. Wyzwaniem dla każdej galerii handlowej staje się zapewnienie klientowi takich doświadczeń, aby ten z przyjemnością nie tylko wracał do centrum, ale również zostawiał tam pieniądze. Doświadczenie to buduje się wielowymiarowo, a finalnie stanowi ono sumę odczuć pojawiających się we wszystkich kanałach komunikacji (str. 48).

Zmieniają się przyzwyczajenia zakupowe. Przeobrażać muszą się także galerie, które przestają pełnić tylko rolę handlową, ale coraz częściej stają się narzędziem do budowania tożsamości i więzi wśród swoich klientów (str. 30). Galerie handlowe w przestrzeni współczesnych miast powinny spełniać określone funkcje w strukturze publicznej. Stają się wizytówką miasta, oddziałują na cały układ urbanistyczny i wpływają na zachowania społeczne.

Deweloperzy zmieniający tkankę handlową danego miasta muszą brać pod uwagę, żeby nowy obiekt nie stał się zbyt autonomicznym miejscem.

Zapraszam do lektury.

Dominik Rybarczyk redaktor naczelny

8

NOWE OTWARCIA

Nowe otwarcia Najemcy NAZWA CENTRUM

NAZWA SKLEPU

POWIERZCHNIA SKLEPU

DATA OTWARCIA

Galeria Bronowice

MayOutWay Nakielny Bon Apetito Telakces.com JYSK Top Shop Be Happy Telepizza Esotiq Recman By o la la 50 style Tezenis Golden Rose X-Zon BeClinic LadyBear Męska rzecz Royal Kids Amiqs Trespass Paese Cosmetics W.Kruk Steve Madox Zapieksownia Salad Story Giacomo Conti Thomas Olimp

40 125 b.d.

55 1180 b.d. wyspa b.d.

60 100 87 308 170 wyspa 20 wyspa 140 100 75 220 160 wyspa b.d.

36 27 18,6 140 b.d.

100

02.2017 spr 02.2017 02.2017 02.2017 02.2017 02.2017 02.2017 03.2017 02.2017 02.2017 02.2017 02.2017 02.2017 03.2017 02.2017 02.2017 02.2017 03.2017 03.2017 03.2017 03.2017 02.2017 02.2017 02.2017 02.2017 02.2017 02.2017 03.2017

Galeria Katowicka Focus Park Rybnik Pasaż Łódzki King Cross Marcelin Galeria Amber Ptak Moda/Ptak Outlet Galeria Korona Kielce Galeria Jurajska Agora Bytom Klif Gdynia

Klif Warszawa Blue City Galeria Zielona CH Bielawy Galeria Dominikańska Centrum Outlet Factory Wrocław Arkady Wrocławskie M1 Poznań QR CODE

Wygenerowano na www.qr-online.pl

PIERWSZE

w centrach handlowych

HELPOMATY

W BYDGOSZCZY

J

uż od miesiąca z Helpomatów mogą korzystać goście bydgoskiej galerii Zielone Arkady. Artykuły pierwszej potrzeby, między innymi tampony, podpaski i wkładki higieniczne panie mogą kupić w toaletach damskich. Pojedynczo pakowane produkty za symboliczną cenę z pewnością uratują wiele klientek w różnych krępujących sytuacjach, czyniąc pobyt w galerii przyjemniejszym.

Zarządcy centrum handlowego zadbali również o rodziców swoich najmłodszych gości, którym podczas zakupów zdarzy się wyczerpać zapasy pieluszek. W specjalnie dostosowanym do pokoju rodzinnego Helpomacie można zaopatrzyć się w pampersy w rożnych rozmiarach. Oprócz

pieluszek, w automatach znajdują się chusteczki dla niemowląt, białe body, gdyby dziecko trzeba było przebrać, a nawet pachnące woreczki na zabrudzone ubranko. 

Fot. www.helpomat.pl

info.retail-database.com ADVER TORIAL

Więcej informacji o otwarciach nowych sklepów znajdziesz w platformie retail-database.com.

Szczegóły pod adresem: info.retail-database.com

magazyngalerie.pl

maj 2017

magazyngalerie.pl

maj 2017

10

Szydząc TRENDY

HATE WATCHING

11

z telewizji, czyli

o hate watchingu

Regularne oglądanie serialu, a równocześnie wyśmiewanie jego tematyki, fabuły i bohaterów? Brzmi co najmniej dziwnie i bezsensownie. Okazuje się, że hate watching uprawiany jest przez tysiące z nas

T

o praktyka oglądania programu, pomimo żywienia dla niego pogardy. Mowa nie tylko o obejrzeniu odcinka czy dwóch. Czołowi hate watcherzy audycje będące obiektami niewybrednych żartów pochłaniają godzinami. Dobrze znają ich bohaterów oraz problemy, z jakimi się borykają. Z niecierpliwością czekają na emisje kolejnych części. O obśmiewanych produkcjach zawzięcie dyskutują jeszcze długo po ich emisji.

PRZEŁOMOWY ROK 2012. W definiowaniu hate watchingu – choć jest to trend rzadko omawiany – zwraca się uwagę na to, że nie jest to pojęcie tożsame z popularnym nawet w Polsce „guilty pleasure”. Grzeszna przyjemność odnosi się bowiem do produkcji, do których pochłaniania trudno nam się przed otoczeniem

i samym sobą przyznać, ponieważ uważamy to za mało ambitną rozrywkę. Jednak ewidentnie robimy to i sprawia nam to przyjemność.

Z kolei hate watching dotyczy programów, które wyzwalają w nas negatywne emocje.

A co nas w nich irytuje? Z jednej strony poczucie, że ich twórcy mają nas – widzów – za głupców, z drugiej to, że z własnej woli tracimy na nie czas. Żenujące sceny, drętwe dialogi, przerysowane sylwetki postaci…

Produkcje będące przedmiotem hate watchingu uważamy za ogłupiające.

W Stanach Zjednoczonych zjawisko to dało się zauważyć jeszcze na przełomie lat 60. i 70., ale na większą skalę zaczęto zastanawiać się nad nim w 2012 r. Rozpoczęto wtedy emisję kilku seriali, które przyczyniły się do nasilenia tego fenomenu. Debacie dało początek opublikowanie przez dziennikarkę Emily Nussbaum na łamach „New Yorkera”

materiału będącego recenzją popularnej za oceanem produkcji „Smash”, a mimochodem także studium hate watchingu. Amerykański serial musicalowy opowiada o kulisach pracy na Broadwayu. Co ciekawe, zapowiadał się bardzo dobrze – zwiastun był oceniany jako obiecujący, a w obsadzie znalazły się znane i lubiane nazwiska. Szybko jednak okazało się, że nie pokrywa się z oczekiwaniami, a jego poziom staje się w opinii widzów coraz niższy. Dziś znany jest właściwie przede wszystkim z ilości zalewającej go w sieci krytyki. W Stanach narzekanie na jego beznadziejność stało się niejako modne.

Inne seriale najczęściej wymieniane jako „znienawidzone”, a jednak o ogromnej

magazyngalerie.pl

maj 2017

TRENDY Hate watching to oglądanie programu mimo pogardy dla niego

» magazyngalerie.pl

maj 2017

12

TRENDY

oglądalności to przede wszystkim znane także w Polsce „Glee” – musicalowa produkcja o członkach licealnego chóru i „Newsroom” przybliżający realia pracy przy realizacji kanału informacyjnego.

RZECZYWISTOŚĆ WYREŻYSEROWANA. Jednymi z najczęściej obśmiewanych produkcji są również te należące do gatunków talent show i reality show oraz będące hybrydami tych dwóch. Nie tylko za granicą, ale i u nas widzowie namiętnie uprawiają hate watching wobec lokalnych edycji „Tańca z gwiazdami” czy „Top Model”, a także „Z kamerą u Kardashianów”. Szydzimy z nachalnych prób zwrócenia na siebie uwagi i wydumanych bolączek ich bohaterów, którzy dzięki obecności w telewizji stają się celebrytami.

Jeszcze lepiej ten trend odnosi się do różnych podgatunków scripted reality. Wzorują się one na dokumentach, ale w dużej mierze są fabularyzowane. Kręci się je, jak filmy dokumentalne, a przedstawione w nich wydarzenia często oparte są na faktach. Opisana w scenariuszu akcja ma wyglądać tak, jakby działa się spontanicznie, a sylwetki bohaterów, jakby nie były wykreowane.

Aby osiągnąć te cele, producenci zamiast zawodowych aktorów zatrudniają Kowalskich, którzy nierzadko grają nawet osoby o zawodach, które sami wykonują w prawdziwym życiu. Ich kwestie są w dużej mierze improwizowane – scenariusze zawierają zwykle jedynie wskazówki, a nie gotowe teksty do zapamiętania. Taki, a nie inny styl produkcji skutkuje groteskowym efektem końcowym.

Kiepska gra aktorska, sztuczne problemy i papierowe dialogi tworzą materiały, będące modelowymi przykładamy hate watchingu. „Pamiętniki z wakacji”, „Dlaczego ja”, „Trudne sprawy”… Lista polskich produkcji tego typu jest znacznie dłuższa. Czołowe stacje telewizyjne emitują je dzień w dzień, często godzinami. To właśnie takie seriale paradokumentalne opowiadające o losach zwykłych ludzi są częstym tematem żartów, choć popularne pod tym względem są także programy pokroju docu-crime przybliżające pracę policjantów i detektywów czy court show, których akcja rozgrywa się na sali sądowej. Mało który Polak nie słyszał o sędzi Annie Marii Wesołowskiej czy wydziale śledczym W11.

MASOCHIZM? Jeśli dany program wzbudza w widzach negatywne emocje, prawdopodobieństwo, że ponownie go obejrzą, wzrasta.

Chociaż brzmi paradoksalnie, badania pokazują, że tak właśnie jest, szczególnie w przypadku seriali i reality shows. W ubiegłym

JEŚLI DANY program wzbudza w widzach negatywne emocje, prawdopodobieństwo, że ponownie go obejrzą, wzrasta. Chociaż brzmi paradoksalnie, badania pokazują, że tak właśnie jest, szczególnie w przypadku seriali i reality shows

roku specjaliści z amerykańskiego start-upu Canvs przebadali oglądalność prawie 6 tys. odcinków popularnych w tym czasie produkcji i dotyczące ich wpisy w serwisie Twitter. Analizowane treści podzielili na ponad 50 opinii, takich jak „uwielbienie”, „piękno”, „nuda”, „irytacja” i „nienawiść”. Okazało się, że z każdym wzrostem ilości komentarzy z ostatniej kategorii emocjonalnej o jeden punkt procentowy, powodzenie kolejnego odcinka wzrasta o 0,7 proc. Co ciekawe, to ponad dwa razy więcej niż w przypadku „uwielbienia”.

Hate watcherzy zdają sobie sprawę, że ich rozrywka jest dość osobliwa. We wspomnianym już artykule dla „New Yorkera” Nussbaum napisała: „Mam świadomość tego, że mój nawyk jest co najmniej podejrzany. W końcu, dlaczego miałabym robić wszystko, co w mojej mocy, by zdołać obejrzeć serial, który mnie złości i irytuje?”.

Choćby dlatego, że oprócz żenujących elementów, jest w nim też wiele takich, które sprawiają, że chce się go oglądać, np. ciekawa postać czy świetnie wcielający się w nią aktor. Często krytykowane później produkcje na początku widzowie uznają za mające duży potencjał. Dopiero później okazuje się, że są rozrywką niskich lotów.

Pozwalamy im jednak na stanie się częścią naszej codzienności, ponieważ z natury jesteśmy ciekawscy. Lubimy podglądać i podsłuchiwać, a później oceniać i komentować nasze obserwacje, najczęściej w sposób negatywny. W relacjach międzyludzkich może to przysporzyć nam problemów, ale osądzanie i wyśmiewanie telewizji nie dość, że uchodzi na sucho, to jest na nie niepisana zgoda.

Równie smutną diagnozą jest fakt, że różne rozterki gwiazd reality show czy kiepska gra aktorska bohaterów formatów scripted reality sprawiają, że poprawia się nasza samoocena. Czujemy się mądrzejsi i budzi się w nas przekonanie, że zrobilibyśmy coś lepiej.

A nie musimy tego udowadniać, bo nikt nie będzie od nas wymagał sprawdzenia się w sytuacji obiektów drwin.

Z drugiej strony oglądamy, bo jesteśmy ciekawi, jak wyglądałoby nasza codzienność, gdybyśmy byli nimi. W szczególności, gdy ich życie obfituje we wzloty i luksusy, często skrycie marzymy, że jesteśmy na ich miejscu. Wielu z nas chciałoby mieć takie problemy jak te przedstawiane w „Żonach Hollywood” i „Bogatych dzieciakach z Beverly Hills”.

Trzeba też przyznać, że telewizja, a już tym bardziej mało ambitna pozwala zrelaksować się, jak mało co. Nie wymaga wysiłku, zaangażowania, a nawet myślenia. Ma wysoką oglądalność na takiej samej zasadzie, jak hollywoodzkie produkcje, które zarabiają dużo więcej niż błyskotliwe filmy psychologiczne czy dokumenty. W większości przypadków ludzie wpatrują się w ekran po to, by się rozerwać i zapomnieć o troskach.

Nawet jeśli śmiejemy się z bohaterów, a nie z nimi, to nadal się śmiejemy.

Z jednej strony wyzwalają w nas negatywne emocje, a z drugiej naprawdę nas radują. Jeśli takie produkcje rzeczywiście by nas męczyły, nie oglądalibyśmy ich. W tym miejscu warto zadać sobie pytanie, czy hate watching to pojęcia mające rzeczywisty sens. Może podobne jest do „guilty pleasure” bardziej, niż chcieliby tego teoretycy? Oznaczałoby to, że kryjemy się za nim, by nie przyznawać się, że faktycznie podoba nam się to, co widzimy lub, że wzbudza w nas określone emocje, np. wzruszenie.

NIECH PIERWSZY RZUCI KAMIENIEM. Ten medialny trend jest o tyle ciekawy, że hate watcherzy przyczyniają się do sukcesu obiektów swoich żartów. W wielu przypadkach dla reklamodawców liczy się po prostu oglądalność, a nie jakość programu i to, czy widzowie uważają go za wartościowy.

Krytykując telewizję, nie można zapominać, że nie obniża swojej jakości bez przyczyny. Media dostosowują się do swoich odbiorców i pokazują to, co chcą oni oglądać.  Autorka: Elżbieta Baron

magazyngalerie.pl

maj 2017

IV KONGRES DYREKTORÓW E-COMMERCE

24-26 MAJA 2017 WROCŁAW

TEMAT PRZEWODNI

STRATEGIE ROZWOJU E-COMMERCE WEŹ UDZIAŁ I... …poznaj strategię budowy marki wartej 40 mln. …dowiedz się jak skuteczniej planować procesy logistyczne. …sprawdź, które praktyki z B2C można przenieść na platformy B2B. …zyskaj umiejętność szczegółowej analizy działań marketingowych w sieci. …poczuj klimat legendarnych imprez towarzyszących!

Rejestracja: www.kongresecommerce.pl

Dla czytelników magazynu Galerie Handowe Kod rabatowy – 4KDEGH 10% zniżki na bilety Organizator Grupa Unity

Patronat Medialny Galerie Handowe

14

TRENDY Nawet gdy większość architektury i przestrzeni miasta ma charakter prywatny, to miasto jako całość pozostaje zawsze zjawiskiem publicznym, społecznym i siłą rzeczy – politycznym. Zmiany w obrębie jego układu, struktury, architektonicznej formy przebiegają zawsze jako efekt zmagania dwóch sił: organicznej żywotności oraz planowania. Budynki, place, parki czy inne formy przestrzenne ustawiane są dla wytworzenia przestrzeni, która ma odegrać jakąś istotną rolę – w zamyśle decydenta

Galerie

handlowe, miasto T

o forma w antycznych miastach, przeznaczone dla ludowego zgromadzenia czy szerokie place i paradne bulwary w XIX i XX wiecznych metropoliach. Miasto jest tworzone też od góry – to celowe działania władzy, która dąży do takiego ich ukształtowania, aby oddawało ono jej polityczny koncept. Powstawały czasami miasta sztuczne, pomyślane od razu jako wizualizacje politycznych światopoglądów. To przypadek birmańskiego Naypiydaw czy Brasílii. Często niedające się do zamieszkania, pustoszejące po godzinach pracy. Bywa tak również w biznesowych centrach, jak w paryskiej dzielnicy La Defence, czy z tzw. wewnętrznymi miastami w Niemczech.

Miasta bywały w przeszłości zamykane w przestrzeni wałów czy murów. Współcześnie, poza szczególnymi wypadkami, próba racjonalnego kierowania ich rozrostem i przemianą zdaje się zawsze ustępować przed intuicją, która wyłącznie czuwa nad konstelacją poszczególnych decyzji. Decyzji często niezależnych od siebie podmiotów – osób, firm i instytucji publicznych.

Właśnie ekspansywność miast dzisiejszych jest ich najbardziej charakterystyczną cechą. Nierzadko mówiąc o naturze współczesnej przestrzeni miasta używa się retoryki

TRENDY Zależności między galerią handlową a przestrzenią miasta

i przestrzeń

walki, zmagań, inwazji na przestrzeń, opanowania jej i czynienia sobie poddaną przez przedsiębiorstwa, prywatną własność, ruchy społeczne i subkultury. Czym większa metropolia, tym zdaje się być bardziej podzielona wewnętrznie. Spektakl, w którym zwykli mieszkańcy osadzeni są w roli widzów i sędziów, decydujących i wydających wyrok, także przez decyzje ekonomiczne. Natura przestrzeni miasta od zawsze zna podział na rodzaje.

Nie ma miasta, poza miastami prywatnymi jak np. indyjska Lavasa, które jednak przez to tracą swoją autentyczność, gdzie nie było by instytucji publicznych, instytucji politycznej władzy. Nie ma też miasta, znowu poza wyjątkami jakimi były miasta komunistyczne, bez przestrzeni handlu.

Ekonomiczny czy ściśle handlowy charakter

magazyngalerie.pl

maj 2017

»

magazyngalerie.pl

maj 2017

16

TRENDY

miast, leżący u ich genezy, jest dość oczywisty. Miasto jako przestrzeń wymiany.

Istnienie dzielnic, ulic czy nawet osobnych budynków służących celom handlowym zna już antyczny świat.

W Rzymie starożytnym istniały gmachy – jak bazyliki, czy kompleksy jak Rynek Trajana, przeznaczone dla handlu, ale także społecznych interakcji. W tym kontekście to, co często uchodzi za przejaw modernizacyjnego skoku: wielkopowierzchniowe galerie handlowe, ma swoje dalekie wzory. Choć te najnowsze korzeniami sięgają XIX wieku, to słynne: Galerie Lafayette, Galeria Vittorio Emmanuele II czy brukselska Galerie Royales. Przykład tych dwóch ostatnich jest o tyle ważny, że ich wewnętrzna przestrzeń imituje formę miasta, ekskluzywnych ulic. Wywołują wrażenie, że nie są one czymś obcym dla otaczającego je miasta, lecz jego kontynuacją. Przestrzenią wyróżnianą, lecz zachowującą ciągłość.

Rozważania nad miejscem galerii handlowych w przestrzeni współczesnych miast zawiera dwa zasadnicze zagadnienia.

To sprawa osadzenia galerii w przestrzeni miasta, w przestrzeni publicznej oraz sprawa odgrywanej przez nie roli, także potencjalnej, w relacjach społecznych i ekonomicznych.

Są to więc pytania o przestrzeń (dosłowną i symboliczną) i funkcję.

W pierwszym przypadku pojawia się oczywiście zasadnicze pytanie: obrzeża czy centrum miasta? Nie jest to wyłącznie sprawa opłacalności galerii. Centra budowane na obrzeżach, lecz wpisujące się w szerszy układ metropolitalny (jak w przypadku dużych miast, także w Polsce, co dotyczy m.in. Krakowa, Poznania czy Warszawy) starają się przede wszystkim obsługiwać mniejsze miejscowości położone wokół dużych miast czy oddalone dzielnice. Centra takie odgrywają także ważną rolę w polityce miejskiej, przyczyniają się mianowicie do integracji mniejszych miejscowości z metropolią (relatywną z ich perspektywy).

Galerie handlowe mieszczące się w centrum miasta oddziałują na jego przestrzenną tożsamość, także poprzez prosty fakt, że mogą stać się istotną wizytówką miasta, jednym z najbardziej charakterystycznych gmachów, jak Newski Prospekt w Petersburgu czy Harrods w Londynie. Oddziałują na cały układ urbanistyczny, wpływają na zachowania społecznie. Nie mówiąc o ekonomii miejsca.

Gdy chodzi o liczby to wskazują one znaczny, na przestrzeni ostatnich dekad, wzrost liczby samych centrów handlowych i ich ekonomicznego oddziaływania.

W 2012 r., wedle raportu International Council of Shopping Center, sprzedaż globalna w centrach handlowych wygenerowała

„

„

Wyjątkowość galerii polega na tym, że choć są przestrzenią handlu, potrafią imitować wiele innych działań społecznych

społecznych

wielkość rzędu 2,4 biliona dolarów. Po 2008 r. spadła jednak znacznie liczba miejsc pracy oferowanych przez centra, lecz już po roku powoli dokonuje się jej wzrost. W 2014 r. w Europie miejsc pracy powiązanych z galeriami to przeszło 4,2 mln (globalnie to ponad 12 mln). Raport z 2015 r. tej samej organizacji podaje, że w Europie było wtedy 9263 centrów handlowych.

Również w naturalny sposób, odnośnie galerii handlowych ulokowanych w centrum miasta, władze miejskie i społeczeństwo, przejawiają większe wymagania dotyczące architektury, która musi wpisać się w całokształt układu architektonicznego, estetyki i oferty (bardziej ekskluzywnej, wyszukanej i różnorodnej). Architektura musi być oceniana jako bardziej wartościowa, wyszukana i zwyczajnie lepsza. Wymagania takie, także w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, są już obecnie standardem. W tym sensie galerie wpisują się w ten sam zespół budynków, co muzea, pałace czy zabytkowe gmachy.

Wyjątkowość galerii handlowych polega na tym też, że pomimo iż docelowo jest to przestrzeń handlu, potrafią one imitować wiele innych działań społecznych: rozrywkę, częściowo sztukę i relacje towarzyskie.

Na obszarze krajów postkomunistycznych, które w XX wieku za sprawą polityki rządów socjalistycznych, doznały, niekiedy znacznej, dewastacji historycznej tkanki miejskiej, budowa dużych centrów handlowych w środku miasta ma niebagatelny wpływ na ich ożywienie, niekiedy – w negatywnym jak i pozytywnym sensie, determinują one całość nowej architektury.

W Polsce za przykład może posłużyć Łódź i niejednoznaczne oddziaływanie Manufaktury. Dotyczy to też miast, które w krótkim czasie przeżywają szybką modernizację. To, co szczególnie zdaje się zbudzać kontrowersje, u badaczy zajmujących się problemami relacji społecznych, to fakt, że różnego typu centra handlowe mogą stać się (zbyt) autonomiczne względem miasta, na którego terenie, teoretycznie, są usytułowane.

Mogą one kreować sztuczną przestrzeń, wyodrębnioną z całości. Jak ujął to francuski antropolog, Marc Augé, tworzą one wtedy

„nie-miejsca”. Problem ten dotyczy także innych obiektów jak zoo, parki rozrywki czy ogrody botaniczne. W takich przypadkach nie dochodzi do nawiązania więzi (ciągłości przestrzeni symbolicznej) między miastem a galerią handlową. Najlepszym przykładem wydaje się tutaj Villaggio w Doha, w stolicy Kataru, które to centrum udaje pejzaż włoskich miast (z kanałem, po którym można płynąć gondolą) z sufitem imitującym obraz nieba.

By odpowiedzieć na pytanie o przyszłość relacji miasta i galerii trzeba uświadomić sobie ewolucję współczesnych miast. Gdyby najkrócej określić proces modernizacji, z jakim mamy do czynienia od przeszło dwóch stuleci, to dałoby się go zdefiniować jako synonim coraz większej integracji. Przednowoczesne miasto to zespół samodzielnych, autarkicznych budynków; nowoczesność przyniosła przede wszystkim szereg powiązań. Od wpisywania poszczególnych budynków w system nazw ulic, numerów i kodów, poprzez połączenie ich w systemem kanalizacji, wodociągów, a współcześnie szerokopasmowego Internetu.

Miasto staje się jednością, systemem coraz ściślej powiązanych ze sobą naczyń.

Procesom tym towarzyszy rozwój koncepcji określanej jako smart city, czyli miasta współpracującego z człowiekiem na poziomie zaawansowanej technologii. W połączeniu z postindustrialną architekturą, często estetycznie eksperymentującą, nastawieniem na szeroko rozumianą ekologię, zmianą priorytetów w kierunku większej inkluzyjności, miasta stają się dla galerii handlowych pewnym wyzwaniem. Nie tylko technologicznym czy estetycznym, ale też społecznym.

W XIX, ale dalej też na początku XXI wieku, duże centra handlowe z jednej strony tworzą obszary ekskluzywności, podziału, komercjalizacji miasta, z drugiej nie zniknęła nigdy ich ogólna rola jako wyznaczników modernizacji.  Autor: Przemysław Łazarz Grajczyński

magazyngalerie.pl

maj 2017

18

TRENDY

MARKI LUKSUSOWE W ZATOCE PERSKIEJ

Luksus Kraje Zatoki Perskiej stanowią jedne z najważniejszych rynków dla marek premium. Zasoby finansowe oraz rozmaite czynniki psychologiczne i behawioralne sprawiają, że ich mieszkańcy kreują ogromny popyt na dobra luksusowe. Konserwatyzm społeczeństw i restrykcyjne prawo stawiają jednak przed globalnymi markami szereg wyzwań

W

edług firmy Euler Hermes na terenach krajów należących do Rady Współpracy Zatoki, w skład której wchodzą Arabia Saudyjska, Bahrajn, Katar, Kuwejt, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Oman, znajduje się ponad 29 proc. światowych zasobów ropy i 23 proc. rezerw gazu.

Nie jest tajemnicą, że to właśnie surowce energetyczne są głównym czynnikiem napędzającym ekonomię państw GCC.

NAD ZATOKĄ

NAJBOGATSZE NA ŚWIECIE. Mówi się, że kraje te rosną dzięki ropie, ale i przez nią zwalniają. To specyficzne dobro ekonomiczne w ogromnym stopniu wpływa na sytuację w innych gałęziach gospodarki.

W ostatnim czasie ceny ropy znacząco zmalały – od 2013 r. mówi się nawet o 60-procentowym spadku. Według prognoz Value Partners wzrost PKB w poszczególnych krajach GCC w 2017 r. wyniesie niewiele

około 2,3 proc., czyli znacznie mniej niż w przeszłości.

Jednak mimo problemów region nadal niezaprzeczalnie plasuje się wśród najważniejszych rynków zbytu dla marek luksusowych. Położony nad Zatoką Katar ma najbogatsze społeczeństwo na świecie o PKB mierzonym parytetem siły nabywczej na

magazyngalerie.pl

maj 2017

mieszkańca wartym w 2015 r., według danych MFW, ponad 133 tys. dol. W pierwszej dziesiątce znajdują się też Kuwejt i ZEA. Pozostałe państwa regionu, każde z nich o PKB wartym ponad 40 tys. dol., w światowej klasyfikacji również plasują się wysoko.

magazyngalerie.pl

maj 2017

Część z nich już dawno zdała sobie sprawę, że nie mogą polegać jedynie na przemyśle wydobywczym, dlatego chociażby Katar i Emiraty przyjęły strategie zakładające

19

20

TRENDY

dywersyfikację gospodarki i uniezależniania się od petrodolarów. Inwestują w badania naukowe, nowe technologie czy nieruchomości.

PRAGNIENIE LUKSUSU. Bogate gospodarki kreują ogromny popyt na dobra luksusowe w swoich krajach. A klientów może być całkiem sporo, bo łączna populacja GCC to prawie 50 mln.

Zapotrzebowanie na ekskluzywne marki jest ogromne nie tylko ze względu na posiadane zasoby finansowe. W kulturze arabskiej ogromne znaczenie ma pozycja społeczna, która ściśle wiąże się ze statusem materialnym. Lokalne systemy władzy z szejkami i rodzinami królewskimi dodatkowo potęgują rolę, jaką odgrywają pieniądze i „kupowane” za nie tytuły VIP. Osoby o niższym statusie, chcą go podnosić, choćby pozornie, a ci o już wysokim, podkreślać.

Drogie zakupy doskonale się do tego nadają.

Marki mają dla mieszkańców regionu bardzo duże znaczenie także ze względu na to, że są gwarantem jakości. Wiąże się to z faktem, że ogromna ilość towarów cechuje się niską jakością. Przez ponad dwie dekady rynki Zatoki zalewane były towarami z Chin. Emiratczycy, Saudyjczycy czy Kuwejtczycy usilnie poszukują najlepszej jakości, niezależnie od tego, czy chodzi o telefon, czy torebkę.

W doskonałej sytuacji są marki premium z branży mody, która jest tu tematem niezwykle popularnym. Arabowie bardzo dbają o swój wygląd i jest to zakorzenione w ich tradycji. Na jego podstawie często kształtowana jest opinia o człowieku i nie uznaje się tego za nic złego. Każda okazja – i zwyczajne spotkanie towarzyskie, i ważna uroczystość – wymaga odpowiedniego stroju. Na rynku arabskim działa mnóstwo poświęconych modzie pism, także tytuły popularne na Zachodzie. W miejscach, gdzie wiele kobiet zakrywa twarz, zadziwiająca jest liczba i popularność blogerek i influencerek modowych. Saudyjka Alanoud Badr i Anum Bashir z Kataru są przykładami na to, że swoje gwiazdy internetu mają nawet najbardziej konserwatywne kraje.

KULTURA ZAKUPOWA. Shopping jest nieodłączną częścią arabskiej kultury. To nie tylko rozrywka, a ważny element życia towarzyskiego. Do regularnego chodzenia na zakupy przyznaje się aż 90 proc. mieszkańców bogatych państw Półwyspu Arabskiego, a 30 proc. samych mieszkańców ZEA robi to przynajmniej raz w tygodniu, czyli najwięcej na świecie zaraz po Honghongu.

Nie dziwi więc, że o wygląd i efektowność centrów handlowych dba się tak, że są one jednymi z największych atrakcji turystycznych i oferują klientom masę rozrywek.

Dubai Mall słynie m.in. z gigantycznego wodnego zoo, a Mall of Emirates ma stok narciarski. Sklepy otwarte są do godziny 23., a w dni wolne od pracy nawet do północy.

Według raportu Chalhoub Group, lokalnego partnera czołowych marek premium takich jak Swarovski i Prada, łączna powierzchnia handlowa krajów GCC obejmuje około 10 mln m kw. W poszczególnych krajach występują jednak znaczące różnice. Zbliżoną wartość ponad 4 mln m kw. mają zarówno 28,2-milionowa Arabia Saudyjska, jak i 5,4-milionowe Emiraty.

W krajach Zatoki niepopularne jest lokowanie sklepów przy ulicach, także tych, należących do firm luksusowych. W odróżnieniu od tendencji w innych regionach świata, tamtejsze galerie handlowe pokrywają więc nie tylko sieciówki, ale w dużej mierze także marki premium.

szansą dla marek premium, a inwestorzy przewidują dalszy wzrost w tym regionie.

ZACHÓD A SZARIAT. Rozpoznawalne, międzynarodowe brandy doskonale tam sobie radzą pomimo wyzwań, z którymi muszą się liczyć. Związane są one szczególnie z silną rolą tradycji i wyznania. W rejonie Zatoki Perskiej położone są państwa o szczególnym, nawet w świecie arabskim, konserwatyzmie.

Prawo restrykcyjnie reguluje każdy element życia mieszkańców – nie tylko obywateli, ale i przebywających tam turystów, a w Arabii Saudyjskiej obowiązuje nawet szariat. W zależności od państwa, za spożycie alkoholu może grozić więzienie, a za homoseksualizm nawet kara śmierci. Poza domem kobiety powszechnie zasłaniają włosy, nosząc chustki i hidżaby, a wiele z nich zakłada także zakrywający twarz nikab. W niektórych krajach Internet, a z nim media społecznościowe, są monitorowane, a niepożądane treści blokowane. Dla zagranicznych firm wiąże się to choćby z wymogiem dokładnego przemyślenia najróżniejszych elementów komunikacji marketingowej, od reklamy, po sprzedaż.

Luksus 10

mln

ŁĄCZNA POWIERZCHNIA HANDLOWA KRAJÓW GCC OBEJMUJE OKOŁO 10 MLN M KW.

HOTEL OD PROJEKTANTA. Bliski Wschód jest jednym z największych rynków zbytu dla produktów luksusowych. W 2015 r. uplasował się na 9. miejscu w rankingu Bain & Company z wartością ponad 8 mld euro.

W latach 2014–2015 zaliczył niemal 20-procentowy wzrost. Zdecydowany udział w tym sukcesie mają państwa GCC. W tym rejonie zachodnie marki premium mają bogatą reprezentację nie tylko w osławionym Dubaju.

Ich salony w liczbie mnogiej mieszczą się w Muskacie, Rijadzie czy Kuwejcie, a także wielu mniejszych miastach.

Co ciekawe, branża mody, w ostatnich latach coraz dobitniej pokazuje, że Zatoka Perska to dla niej bardzo ważny rynek.

W 2015 r. premiera nowej kolekcji torebek Louis Vuitton odbyła się właśnie w Dubaju. Ponadto, firma zaplanowała dwukrotne powiększenie sklepu w Dubai Mall i przemianowanie go na salon flagowy. Missoni w Kuwejcie, a Versace, Armani czy Roberto Cavalli w Emiratach mają nie tylko swoje butiki, ale też hotele, restauracje i kluby.

Analitycy Deloitte podkreślają, że, pomimo wahań ekonomicznych i zawirowań w polityce, Bliski Wschód nadal jest wielką

ZAKUPY W RAMADANIE. Zachowania konsumentów z krajów arabskich i muzułmańskich obfitują w smaczki, które dla obcych stanowią niezwykłe ciekawostki kulturowe.

Co roku w okresie Ramadanu obecne na rynkach bliskowschodnich marki z branży odzieżowej notują gwałtowne skoki sprzedaży. W Koranie jest bowiem mowa o tym, że w kończące postny miesiąc święto Id alFitr muzułmanin powinien mieć na sobie nowy strój.

W życiu Arabów silnie obecne są relikty z przeszłości. Przez wieki robili sprawunki u osób, które znają. W przypadku globalnych marek nie mają takiej możliwości, ale nadal potrzebują nabywać osobiście i bardzo ważna jest dla nich możliwość obejrzenia towaru przed zakupem. To z kolei przekłada się na kiepską sytuację rynku e-commerce. Pomimo innowacyjności w wielu dziedzinach życia czy relatywnie wysokich wskaźników wykorzystania mediów społecznościowych i smartfonów, zakupy w sieci nadal nie cieszą się popularnością.

Arabscy konsumenci w ogóle mają tendencję do długiego zastanawiania się nad swoim wyborem. Bardzo ważna jest dla nich opinia rodziny i przyjaciół, a dobra rekomendacja może mieć dla nich większe znaczenie niż cechy funkcjonalne. Gdy już się przekonają do jakiegoś towaru i stojącej za nim marki, potrafią być bardzo lojalnymi klientami.  Autorka: Elżbieta Baron

magazyngalerie.pl

maj 2017

22

HISTORIA

INDITEX

Inditex historia hiszpańskiego imperium odzieżowego

Amancio Ortega – założyciel marki Zara, swoją przygodę z przemysłem odzieżowym rozpoczynał od niewielkiej firmy produkującej szlafroki, koszule nocne i fartuchy.

Dzisiaj biznesmen jest właścicielem największego na świecie odzieżowego imperium

KRÓTKA HISTORIA GLOBALNEJ EKSPANSJI

G

rupa Inditex zrzesza 8 popularnych na całym świecie marek i posiada ponad 7 tysięcy sklepów w 93 krajach.

W 2016 roku magazyn „Forbes” ogłosił Amancio Ortegę najbogatszym Europejczykiem i drugim na liście najbogatszych ludzi na świecie. Wyprzedził go tylko twórca Microsoftu Bill Gates.

CO STOI ZA SUKCESEM ZARY? Zara oferuje modne, dobrej jakości ubrania, w przystępnych cenach – to kwintesencja sukcesu hiszpańskiej marki odzieżowej. Projekty Zary doceniają nie tylko klienci, ale również styliści, influencerzy, znawcy mody i celebryci.

Firma od samego początku postawiała na szybkie i kompleksowe działanie – od produkcji, poprzez dystrybucję, aż po sprzedaż.

Kolekcje odzieżowe wymieniane są regularnie co kilka tygodni, a nowy asortyment dostępny jest w ograniczonych ilościach, co zachęca klientów do częstego odwiedzania sklepów. Zara stara się wyjść naprzeciw

HISTORIA Historia grupy Inditex skupiającej takie marki jak Zara, Bershka, Stradivarius, Oysho

magazyngalerie.pl

maj 2017

23

magazyngalerie.pl

maj 2017

oczekiwaniom klientów i trafnie oceniać ich potrzeby. Firma zatrudnia cały sztab ludzi, którzy zamiast na ekskluzywnych pokazach mody, inspiracji szukają na ulicach, w klubach i restauracjach na całym świecie. Nowe pomysły projektantów na bieżąco oceniają specjaliści od sprzedaży. Część z nich bezzwłocznie trafia do produkcji i dystrybucji.

Model biznesowy Zary wyraźnie kontrastuje z polityką innych największych producentów odzieży. Na przykład amerykański potentat Gap wypuszcza nowy asortyment w kolekcjach nie częściej niż 2 lub 3 razy do roku. To sprawia, że te same ubrania leżą miesiącami na półkach, nie mobilizując klientów do regularnych odwiedzin. Wydaje się, że częste zmiany kolekcji i szybka dystrybucja, to główny czynnik sprawiający, że marki takie jak Zara czy H&M rosną w siłę, a takie jak Gap zaliczają coraz większe spadki. Warto wspomnieć, że Gap jest trzecim największym detalicznym sprzedawcą odzieży na świecie, ustępując właśnie tylko Zarze oraz H&M.

1988: Zara otwiera pierwszy sklep poza granicami Hiszpanii – w portugalskim Porto 1989: Zara otwiera pierwszy sklep w Nowym Jorku 1990: Zara otwiera sklep w Paryżu 1991: Inditex tworzy nową markę Pull&Bear i kupuje większość akcji innej – Massimo Dutti, by 4 lata później stać się jej jedynym właścicielem 1992: koncern otwiera pierwszy sklep w Meksyku 1993: Inditex debiutuje w Grecji 1994: Inditex otwiera pierwsze sklepy w Belgii i Szwecji 1995: firma debiutuje na Malcie, rok później na Cyprze 1997: Inditex trafia na rynek norweski i izraelski 1998: powstaje marka Bershka. W tym roku koncern otwiera również sklepy w Wielkiej Brytanii, Turcji, Argentynie, Wenezueli, Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Japonii, Libanie i Kuwejcie 1999: marka Stradivarius staje się częścią Grupy Inditex. W tym roku firma debiutuje na kolejnych rynkach – w Polsce, Holandii, Niemczech, Arabii Saudyjskiej, Bahrajnie, Kanadzie, Brazylii, Chile i Urugwaju 2000: na przedmieściach A Coruñii powstaje nowa, imponujących rozmiarów siedziba Inditexu. Koncern otwiera sklepy w Danii, Andorze, Austrii i Katarze 2001: powstaje marka bielizny Oysho, a grupa kontynuuje globalną ekspansję i otwiera pierwsze sklepy w Irlandii, Luksemburgu, Czechach, Islandii, Portoryko i Jordanii. W tym roku akcje Inditexu debiutują na giełdzie, a Amancio Ortega po raz pierwszy pojawia się w zestawieniu najbogatszych ludzi świata magazynu „Forbes” 2002: powstaje nowe centrum dystrybucyjne w Saragossie, a marki odzieżowe Inditexu podbijają Finlandię, Szwajcarię, Salwador, Dominikanę i Singapur 2003: debiutuje marka Zara Home, a Inditex wkracza na kolejne rynki – w Słowenii, Słowacji, Rosji i Malezji. Rok później również w Maroku, Estonii, Rumunii, Litwie, Łotwie, Węgrzech i Panamie

24

HISTORIA

2005: Inditex otwiera pierwsze sklepy w Monako, Indonezji, Tajlandii, Kostaryce i na Filipinach 2006: ekspansja rozszerza się o kolejne państwa – Serbię, Chiny i Tunezję 2007: Inditex uruchomia stronę zarahome. com i tym samym rozpoczyna sprzedaż internetową. Powstają dwa nowe centra dystrybucyjne w Hiszpanii – jedno na przedmieściach Madrytu, a drugie niedaleko Leon. Grupa wchodzi szturmem na kolejne rynki – w Chorwacji, Kolumbii, Gwatemali i Omanie 2008: Inditex uruchamia nową markę Uterqüe, która specjalizuje się w akcesoriach. Na mapie ekspansji koncernu pojawiają się kolejne kraje – Korea Południowa, Ukraina, Czarnogóra, Honduras i Egipt. Inditex otwiera pierwszy ekologiczny sklep 2009: rusza kolejne centrum dystrybucyjne niedaleko Barcelony 2010: sklepy grupy otwierają swoje drzwi w Bułgarii, Indiach i Kazachstanie.

Zara zaczyna sprzedawać swoje produkty online w 16 europejskich krajach 2011: Tajwan, Azerbejdżan, Australia, Republika Południowej Afryki i Peru – to kolejne rynki zdobyte przez Inditex. W tym roku Zara rozpoczyna sprzedaż internetową również w USA i Japonii 2012: Inditex debiutuje w Armenii i Macedonii. Liczba sklepów koncernu wzrasta do 6 tysięcy 2013: Inditex otwiera swoje sklepy w zupełnie nowej, luksusowej odsłonie.

Pojawiają się przy największych ulicach handlowych świata (m.in. Zara przy Champs d’Elysees w Paryżu).

Od tego roku sprzedaż internetowa dostępna jest również w Kanadzie i Rosji 2014: powstaje kolejne centrum dystrybucyjne w Hiszpanii – niedaleko Guadalajary. Firma pojawia się w Albanii i uruchamia sprzedaż internetową w Korei Południowej i Meksyku 2015: Inditex ma już na całym świecie ponad 7000 sklepów i prowadzi sprzedaż internetową w 29 krajach.

Władze firmy ogłaszają pierwszy plan podziału zysków, na którym korzystają pracownicy koncernu

Regionalne Forum

Facility Management Choć Inditex w branży odzieżowej osiągnął już wszystko, władze koncernu nie zamierzają spocząć na laurach. Inditex planuje dalszą ekspansję, a przy okazji dba o nowoczesny wizerunek firmy. Koncern chce być postrzegany jako wzorowy pracodawca, który troszczy się o swoich pracowników i ekologię. Dlatego też firma otwiera ekosklepy, wprowadza do produkcji przyjazne dla środowiska naturalnego rozwiązania i wspiera finansowo wiele projektów, akcji i kampanii na rzecz ochrony przyrody, a dzięki ekskluzywnym programom podziału majątku, sprawiedliwie dzieli się zyskami z pracownikami.

KIM JEST ZAŁOŻYCIEL INDITEXU? Amancio Ortega Gaona to postać dość tajemnicza.

Biznesmen skrupulatnie dba o prywatność swoją i swojej rodziny- jak sam podkreśla – głównie ze względów bezpieczeństwa.

Miliarder stroni od dziennikarzy i wystawnych przyjęć. Nie pozwala się fotografować, a w całej swojej karierze udzielił zaledwie trzech wywiadów. Według oficjalnych informacji jest osobą niezwykle skromną i mieszka w dwupiętrowym apartamencie na jednym z osiedli w rodzinnej A Coruñii.

Amancio Ortega urodził się w 1936 roku w rodzinie robotniczej. Pierwszej pracy podjął się już w wieku 14 lat. Roznosił towar u jednego z producentów koszul. Po kilku latach założył własną firmę GOA, która zajmowała się produkcją szlafroków, koszul nocnych i fartuchów. Przedsiębiorstwo

z roku na rok przynosiło coraz większe zyski, co zachęciło przyszłego miliardera do kolejnych inwestycji. W 1975 Amancio Ortega stworzył Zarę. W ciągu następnych kilku lat sklepy tej marki pojawiły się we wszystkich największych miastach Hiszpanii. W 1984 roku otwarto pierwsze centrum logistyczne firmy, a rok później powołano Grupę Inditex.

FANTASTYCZNE WYNIKI W 2016 ROKU. Inditex stworzył w zeszłym roku ponad 9,5 tysiąca nowych miejsc pracy, z czego około 2,5 tysiąca w Hiszpanii. W sumie koncern zatrudnia już ponad 162 tysiące osób na całym świecie. Tylko w ciągu zeszłego roku Inditex otworzył 279 nowych sklepów w 56 krajach, co na początku stycznia 2017 roku dało imponującą liczbę 7,292 sklepów w 93 krajach. W 2016 roku Grupa Inditex zapłaciła podatki na całym świecie w wysokości 5,6 miliardów euro, z czego 1,6 miliarda euro w Hiszpanii – to 2% wszystkich wpływów z tytułu podatków do hiszpańskiego budżetu.

Zysk netto firmy wyniósł 3,2 miliardów euro, co oznacza że koncern zanotował 10% wzrost w stosunku do roku poprzedniego. W związku z fantastycznymi wynikami firmy władze Inditexu postanowiły podzielić się zyskami z pracownikami. W tym roku w formie premii i bonusów trafi do nich łącznie 535 milionów euro. W przyszłym roku Inditex spodziewa się jeszcze lepszych wyników.  Autor: Piotr Czubowicz

magazyngalerie.pl

maj 2017

WEŹ UDZIAŁ

WROCŁAW 13.04.2017 ŁÓDŹ 01.06.2017 POZNAŃ 08.06.2017

3 PANELE TEMATYCZNE: w Umowy i porozumienia Facility Management w Facility i Property Manager – różnice, podobieństwa, definicje i zadania w Rozwiązania wspomagające pracę zarządcy nieruchomości Rejestracja udziału: www.pirr.pl/ffm Patroni Medialni:

budownictwo.org Portal branży budowlanej

Organizator:

GALERIA MALTA

Fot. Galeria Malta

MODOWE

Concept store to sklep stworzony według pewnej myśli przewodniej, oferujący wyszukane, stylowe produkty, niewytwarzane na skalę masową. Można w nim nabyć, np. modne kolekcje odzieży, designerskie meble, oryginalne przedmioty codziennego użytku. Jednym słowem – to miejsce dla osób, które poszukują ubrań i dodatków z duszą. Coraz częściej zauważają to centra handlowe i zagospodarowują przestrzeń w taki sposób, by odpowiedzieć na tę potrzebę rynku. W kwietniu w ten trend wpisała się poznańska Galeria Malta

CONCEPT STORE'Y I ICH MIEJSCE W CENTRUM

ADVER TORIAL

S

tatystki nie kłamią. Badania przeprowadzane przez różne agencje badawcze na zlecenie rozmaitych podmiotów jasno wskazują, że zainteresowanie modą wśród Polaków jest bardzo żywe. Na przykład raport „Moda polska 2014” potwierdził, że dla 57% Polaków moda ma znaczenie. 52% badanych przyznało, że dobrze orientuje się w panujących trendach i – co ważne – nie były to wyłącznie kobiety, bo znajomość mody już dawno przestała być ich domeną. 54% mężczyzn zadeklarowało, że istotne było dla nich ubieranie się według obowiązujących trendów.* Inna cykliczna publikacja, raport „Polska Strojna. Zainteresowanie Modą i Zakupy Modowe Polaków 2015” przygotowana na zlecenie Allegro, wskazuje, że modą interesuje *

Badanie i raport przygotowane we wrześniu 2014 r. przez ARC Rynek i Opinia.

HANDLOWYM

się aż 68% Polaków, dla 80% badanych wygląd jest istotny, a 73% twierdzi, że ubiór wiele mówi o człowieku i jego cechach charakteru.** Zgodnie z zasadą popytu i podaży, rynek w Polsce już pracuje na to, by odpowiedzieć na powyższe potrzeby społeczeństwa. Małe, często rodzinne lub zakładane z przyjaciółmi-pasjonatami, firmy odzieżowe starają się zaproponować oryginalne modele odzieży i akcesoriów i pozyskać jak **

najszersze grono klientów. Ich problemem jest jednak dystrybucja, bo stworzenie e-sklepu wymaga dużych nakładów, a spotkania face-to-face z klientami na targach czy imprezach wystawienniczych wymaga poświęcenia długich godzin.

Z pomocą może tu przyjść centrum handlowe, które nie jest pierwszym, najbardziej oczywistym skojarzeniem młodej marki odzieżowej. Niesłusznie. – Galeria handlowa to miejsce, które tylko

Raport przygotowany przez Mobile Institute. magazyngalerie.pl

maj 2017

z pozoru narzuca określoną konwencję, czego dowodem są multibrandowe concept store’y, które zadebiutowały z sukcesem w Galerii Malta na początku kwietnia. Monitorujemy trendy i potrzeby konsumentów i wiemy, że miejsca z kompletnym i nietypowym asortymentem są zgodne z oczekiwaniami naszych Klientów – wyjaśnia Ewa Spychalska, Dyrektor Galerii Malta.

O jakich concept store’ach mowa? W pierwszy weekend kwietnia na mapie Galerii Malta w Poznaniu pojawiły się dwa nowe punkty – multibrandowe projekty Stan Nieważkości i Aviators, kierujące swoją ofertę do młodzieży i mężczyzn poszukujących unikalnych doświadczeń zakupowych. Celem pomysłodawców tego projektu, tj. poznańskiego centrum i Sell More Agency, jest promowanie i aktywna sprzedaż dobrego, polskiego designu i wzornictwa.

Partnerom udało się wspólnie stworzyć dwa miejsca, dla których klasyczna definicja słowa „sklep” jest stanowczo zbyt wąska. Głównym celem przedsięwzięcia było przygotowanie przestrzeni dostarczającej Klientom nowego doświadczenia zakupowego w znanej im i nieco przewidywalnej przestrzeni handlowej. Stąd też w komunikacji Galeria Malta używa raczej określenia „projekt marketingowy”, które lepiej pasuje do nowopowstałych salonów.

W jaki sposób zrealizowano te cele? Po pierwsze, dobrze określono grupy docelowe. Concept store Stan Nieważkości to multibrandowy sklep tematyczny z ofertą dla osób młodych, poszukujących unikalnych produktów typu uniseks. Aviators concept store to z kolei przestrzeń dla mężczyzn, potrzebujących kompleksowej oferty w jednym miejscu. Po drugie, przemyślano funkcjonalność i architekturę salonów. Dwa otwarte w Galerii Malta concept store’y, zlokalizowane na parterze centrum, urządzono w nowoczesnym stylu i podzielono na strefy poszczególnych projektantów i lokalnych przedsiębiorców. Po trzecie, zaplanowano dodatkowe pozazakupowe doświadczenia, przyciągających widzów, którzy staną się następnie Klientami. Oprócz wyjątkowych artykułów: odzieży, akcesoriów, gadżetów, płyty winylowych, desek skateboardowych, rowerów i in. concept store’y oferują i będą oferować także niestandardowe doświadczenia: strefę chilloutu, bilard, możliwość obejrzenia galerii obrazów i in. 1 kwietnia br. podczas oficjalnego otwarcia Stanu Nieważkości Klienci mogli wziąć udział w konkursie z nagrodami KODUJ MUZĘ i obejrzeć występ DJ neeValda. 8 kwietnia, w dniu oficjalnego startu salonu Aviators, na odwiedzających czekały atrakcje specjalne, m.in. stół bilardowy i bezalkoholowe drinki. Tego dnia w Galerii Malta pojawił się też Adam Szulc, barber gwiazd, który ostrzygł i wystylizował fryzury i zarosty wszystkich chętnych panów. Czekający na swoją kolej mogli z pomocą gogli VR odbyć podróż do świata wirtualnej rzeczywistości.

magazyngalerie.pl

maj 2017

– Mamy nadzieję, że uda nam się wzbudzić duże zainteresowanie odwiedzających nasze centrum ofertą dwóch nowych salonów i zachęcić innych projektantów, by rozpoczęli z nami współpracę.

Jesteśmy przekonani, że dla obu zaangażowanych stron jest to właściwa ścieżka. Dla projektantów – do skorzystania z ruchu, jaki generuje dobrze funkcjonujące centrum handlowe jak np. Galeria Malta. Dla centrum – do zaskoczenia swoich Klientów nową, zupełnie inną ofertą, która ma szanse przyciągnąć pod dach galerii tych, którzy do tej pory nie znaleźli w niej nic dla siebie – podsumowuje Ewa Spychalska.

W concept store Stan Nieważkości uniseksową odzież, bieliznę, akcesoria i gadżety, płyty winylowe, kolorowe skarpetki, bluzy, deski skateboardowe, rowery, odzież sportową, streetwear i wiele

Fot. Galeria Malta

Fot. Galeria Malta

27

innych prezentują tu polskie marki i projektanci oraz lokalni przedsiębiorcy. W gronie partnerów projektu znaleźli się: Nordic, Bóg wie co, Fishskateboards, Zooksy, MUUNO, Soospenders, Electra, E-piu, Bertoni, Dirty Town, Tears&Fears, Cherish, Seepoint, Alicja Getka Lab, SiS, Emaska, ROCKLONGLUCK, 2 skin, Senveniu i projectArt. W Aviators concept store z kolei można znaleźć elegancką i casualową odzież polskich projektantów, buty, akcesoria i męskie gadżety, akcesoria do brody, rowery a nawet motocykle. Salon współpracuje z markami Dastan, Cippo & Baxx, Bozzolo, Junak, Soospenders, Mcklein, Xicorr, Senveniu, Surge Polonia, Cigarro, Soox i Stylowy brodacz. Podobne concept store’y funkcjonują już z powodzeniem w Szczecinie i Gdyni. 

Fot. CH FORUM Gliwice

Będzie o emocjach.

Autentycznych emocjach.

Czyli o tym, co swoim przekazem chce wywołać każdy marketer. Po raz kolejny udaje się to w Centrum Handlowym FORUM. Trzecia odsłona flagowego projektu tego gliwickiego centrum zakończyła się spektakularnym sukcesem

magazyngalerie.pl

maj 2017

FORUM ODMIENIA

zy szczęścia, wzruszenie i autentyczne, szczere emocje. Tak wyglądał finał konkursu „Z FORUM możesz więcej”. W rekrutacji do niego wzięło udział ok. 90 osób, ale tylko finałowa „10” zyskała szansę totalnej zmiany swojego życia. Przez miesiąc na koszt CH FORUM zrzucali kilogramy pod pilnym okiem dietetyczki oraz prowadzeni przez trenerów z klubu Jatomi Fitness. Zyskali nowy look dzięki pracy ze znanym, jakże cierpliwym, stylistą – Pawłem Marczewskim. Do tego personalny coaching, który pomógł im odkryć w sobie nieznany dotąd potencjał i zmienić podejście do życia.

Super atrakcją była także możliwość udziału w zamkniętych spotkaniach ze znanymi ludźmi – gośćmi projektu: Pascalem Brodnickim, specjalistkami od metamorfoz Karoliną Szostak i Mają Sablewską,

rozwijają się dzięki konkursowi centrum handlowego.

Jeszcze o innych efektach. Wystarczyło monitorować hasło FORUM Gliwice, aby zauważyć mnóstwo pozytywnych komentarzy o programie i jego uczestnikach. Oni sami spontanicznie chwalili się kolejnymi efektami swojej życiowej metamorfozy.

W dobie mediów społecznościowych za szczery kontent płaci się przecież złotem. 10 osób x 30 dni x kilka wpisów dziennie = grubo ponad tysiąc entuzjastycznych postów, widzianych przez tysią-

a także duetem Agnieszka Włodarczyk-Maria Konarowska. Te rozmowy prowadzone w kameralnej atmosferze także przyczyniły się do przemiany każdego z uczestników konkursu.

Dlatego 8 kwietnia, w dniu finału, tak trudno było się rozstać. Ale została tajna grupa na Facebooku, która dalej żyje, a zawiązane przy okazji konkursu znajomości są pielęgnowane. Szczerze, bezinteresownie.

To kolejny fenomen tego projektu: przyjaźnie, które

ce osób, sławiących akcję FORUM i budujących pozytywny wizerunek tego centrum.

A co dla każdego z jego klientów? Odwiedziny wymienionych gwiazd były pretekstem do zorganizowania interesujących wydarzeń na pasażu galerii, wspólnego gotowania i treningów, skorzystania z porad kosmetycznych oraz wzięcia udziału w zabawach z nagrodami. Dostrojeni do tematyki akcji najemcy zaoferowali też swoje rabaty.

magazyngalerie.pl

maj 2017

LUDZI

Potwierdzamy po raz trzeci: z FORUM można więcej. Dodajmy też, że wcześniejsza edycja tego cyklu znalazła się w Top „10” akcji marketingowych, rankingu opublikowanym niedawno przez magazynu „Shopping Mall Marketing”. Podsumowując: strzał w dziesiątkę! 

ADVER TORIAL

ADVER TORIAL

Ł

TAK

30

Antropologia TRENDY

ZACHOWANIA HANDLOWE

31

zachowań handlowych Jedną z najistotniejszych zmian, jakie zaszły w Polsce w latach 90., w zakresie zjawisk związanych z zachowaniami handlowymi i konsumenckimi, było przesunięcie ich z przestrzeni wyłącznie spożywania do przestrzeni tożsamości

J

uż sam termin konsumpcja uległ znacznej ewolucji, z zachowania jakie ma na celu zdobywanie pokarmów, odzienia itp. na cały zespół ceremonii i rytuałów społecznych, przy których zwykły rachunek ekonomiczny zdaje się stracić swoją zwykłą siłę porządkującą.

Oczywiście procesy te są odbiciem tych, jakie miały miejsce w całej kulturze zachodniej, by z czasem stać się zjawiskami globalnymi, wchodzącymi w zakres tzw. późnego kapitalizmu.

W tzw. społeczeństwach tradycyjnych obserwować można podział czasu dnia na segmenty, często ściśle oddzielone, tak że zjawiska przynależne do jednego nie miały wstępu do drugiego. Zakup, oczywiście nie licząc kultury warstw arystokratycznych, był powiązany ze strefą pracy. Dziś zakupy stają się coraz bardziej tym, co przynależy do czasu wolnego. Istnienie czasu wolnego jako zjawiska samodzielnego, mającego swoje zasady i własne samoistne znaczenie, a nie będącego tylko „czasem po pracy”, odnotowano już w czasach antycznych. Czas wolny był wtedy postrzegany jako czas prywatny, oddzielenie się od społeczeństwa. Mógł być to okres relaksu, ale także skupienia się na sobie.

TRENDY Zachowania konsumenckie funkcjonują dziś także w przestrzeni tożsamości

magazyngalerie.pl

maj 2017

magazyngalerie.pl

maj 2017

W percepcji warstw wyższych był to czas rozwoju osobistego z dala od zgiełku.

Następnie pod wpływem, wypracowanego we wczesnej nowożytności, wzorca gentiluomo (gentelmana, człowieka wrażliwego), którego naturalnym habitatem miały być dwory królewskie, czas wolny stał się czasem wyższym – czasem kultury. Praca postrzegana była jako obowiązek, życie społeczne jako konieczność, a czas wolny jako faktyczne realizowanie siebie. Jeszcze dziś istnieje w społeczeństwie rodzaj tabu oddzielającego kulturę jako coś wyższego i szlachetniejszego od przyziemnych działań do jakich należą zakupy.

Tak rozumiana hierarchia widoczna jest choćby w piramidzie Maslowa. Zachowania konsumenckie byłyby w niej umieszczone w przedziale bezpieczeństwa, pierwszym i najniższym przedziale potrzeb, daleko od nobilitujących potrzeb kulturowych. W tym

ujęciu kontemplacja Mona Lizy jest czymś radykalnie innym (lepszym) niż zachwyt nad zakupioną nową sukienką znanej, modnej projektantki. Jednak gdy chodzi o realne, a nie deklarowane odczucia społeczne, tak nie jest, na co wskazywała już Ruth Bennedict. Tabu to utrzymuje się mimo wspomnianych wcześniej procesów, które oddzielności te znoszą i mimo badań antropologów kulturowych, które ukazują ich pozorność.

Pod wpływem wspomnianych też procesów samo wypełnianie czasu wolnego, realizowane poprzez np. zakupy w modnym centrum, niejako ulega wtórnemu uspołecznieniu. Choć oczywiście nawet antyczny ideał oddalania się od tłumu przebiegał na oczach innych. Czas wolny wypełniany jest

»

TRENDY

INTERESUJĄCE jest choćby to, że współczesne galerie handlowe nie stanowią wyłącznie przestrzeni, gdzie ludzie przybierają rolę klienta. Mówiąc kolokwialnie w galerii zbyt wiele się dzieje, a odwiedzanie ich może czasami nie mieć w ogóle na celu zakupu czegokolwiek, co jest już dziś konstatacją banalną.

Dziś niejednokrotnie przestrzeń handlowa staje się miejscem flirtu między tym, co komercyjne, a sztuką.

Wspólnie obie te kategorie, rytuału i roli, stanowią kategorię teatru

pośród ludzi, a galeria handlowa stała się, także z racji czysto praktycznych, możliwym miejscem tego procesu. Liczyć się może nie tylko to, co zostało kupione, lecz istotne staje się także miejsce dokonania zakupu. Oczywiście galerie handlowe jako narzędzie budowania tożsamości, znaczenia, więzi, może być wykorzystywane w najróżniejszy sposób, także w akcie kontestacji. Warszawskie Złote Tarasy (szczególnie w zaaranżowanej przestrzeni między samym budynkiem a dworcem) to ważny punkt dla kontrkulturowej młodzieży.

W perspektywie badań antropologicznych kupowanie i następnie wykorzystywanie zakupionej rzeczy czy usługi (ich konsumpcja) nie istnieje poza strefą kultury. Oznacza to wzajemne oddziaływanie ekonomii i kultury.

W tym oddziaływaniu to kultura w dużym zakresie określa co jest pożądane, jak jest postrzegane, oceniane i zaszeregowane w całym ciągu kodu kulturowego. Rzecz ta jest dla sprzedawców oczywista, a zachwalanie produktu nie ogranicza się nigdy do wskazania wyłącznie na jego użyteczność.

Wspomniana perspektywa badawcza stara się określić szereg czynników, które wpływają na zachowania konsumenta, a wykraczają poza sferę ceny i potrzeby. Najprościej można przedstawić ją poprzez odwołanie się do powszechnie używanych w badaniach antropologicznych kategorii.

Jedną z podstawowych jest kategoria rytuału, czyli zespołu kulturowo (nie prawnie) znormalizowanych zachowań; ułożonych przez dane społeczeństwo i dla danego społeczeństwa zrozumiałych. Rytuał bywa postrzegany jako konieczny, wizualizuje się poprzez (znaczące) słowa i gesty. Do sfery rytuału w zakresie handlu należy reklama (jej umowność), takie zjawiska jak promocja, właściwe traktowanie klienta, także jego dyskretne lub jawne wyróżnianie. Rytualność konsumpcji podlega także zmianie w czasie. Proces ten uwidacznia się podczas odświeżania asortymentu w okresie przedświątecznym, reakcji na oczekiwania ze strony kupujących, pojawieniu się określonych zachowań sprzedawców (co może się przejawiać w zmianach wystroju, doborze barw, języku), a także odpowiednio sygnalizowanych obniżkach cen. Rytuał nie ma charakteru totalnego, nie oznacza, że wszyscy podlegają mu w sposób konieczny i stały.

Przekształcanie niekiedy całej przestrzeni galerii w wybranym okresie wskazywać ma na ciągłość i jej związek ze społeczeństwem.

W powiązaniu z rytuałem istnieje kategoria roli społecznej, wypromowana szczególnie przez antropologa Ervinga Goffmana, wskazująca, że jednostka zawsze funkcjonuje

w obrębie jakiejś roli, które definiuje ją, określa zakres działania, praw i obowiązków w danej sytuacji społecznej. Taką silną dziś rolą jest rola klienta, której promocja narastała w polskim dyskursie społecznym od lat 90. jako ważna i pozytywna, w przeciwieństwie do czasów PRL-u, gdy uważana była za karykaturalną. O wzroście jej znaczenia może wskazywać choćby fakt, że wypiera ona inne kategorie, np. pacjenta w relacji medycznych czy nawet czytelnika w bibliotece.

Współcześnie rola ta jest też nobilitująca, pomimo że termin ten kiedyś oznaczał podległość (np. w systemie stanowym). Współczesne kierunki w marketingu przesunęły całkowicie swoje zainteresowania z produktu na klienta. W dość radykalnym ujęciu Goffmana role jakie wypełniamy całkowicie nas pochłaniają, a jednostka istnieje wyłącznie poprzez nie. Kategoria klienta jest jednocześnie bardzo ostra, budzi dystans, łatwo wchodzi w język uprawnień, roszczeń i obowiązków, nakładanych szczególnie na sprzedawcę.

Interesujące jest choćby to, że współczesne galerie handlowe nie stanowią wyłącznie przestrzeni, gdzie ludzie przybierają rolę klienta.

Mówiąc kolokwialnie w galerii zbyt wiele się dzieje, a odwiedzanie ich może czasami nie mieć w ogóle na celu zakupu czegokolwiek, co jest już dziś konstatacją banalną. Dziś niejednokrotnie przestrzeń handlowa staje się miejscem flirtu między tym, co komercyjne, a sztuką. Wspólnie obie te kategorie, rytuału i roli, stanowią kategorię teatru. Teatralizacja przestrzeni, która może przebiegać codziennie, czyli wyłączania jej niejako z jej normalnego funkcjonowania, wyłanianie w niej sceny, gdzie odbywa się znaczący spektakl, przemiana ról, wyłonienie się kategorii widza, to procesem znanym w każdej kulturze. Choć zazwyczaj kojarzy się z praktykami religijnymi, to w żadnym wypadku nie ogranicza się tylko do nich.

Teatralizacja taka może być świadoma – wówczas dochodzi do nadawania obiektom w przestrzeni, pewnym gestom i osobom symbolicznej roli, jak w dziecięcej zabawie. Może ona również przebiegać nieświadomie. Koncepcja teatralności galerii handlowej, pomimo pozornej oczywistości, rodzi też pewne problemy.

Opisywanie wystaw sklepowych jako scen, klienta jako widza, także takiego aktywnie uczestniczącego, jest dość pociągające. Towar w tym przypadku zostaje potraktowany jako obdarzony treścią symboliczną, czyli zakup towaru jest zakupem znaczenia jakie ono posiada, które następnie staje się atrybutem osoby, która go zakupiła.

Akt ten jest teatralny, bo trwa tak długo jak utrzymuje się proces teatralizacji i jak długo jest powszechnie przyjęty. Ktoś obcy, nieuświadomiony, może nie rozumieć dodatkowych znaczeń jakie niesie ze sobą dana marka lub okoliczność i je ignorować. „Nie rozumie” on, że posiadanie tych butów, tych sprzętów jest pewną wartością.

Wydaje się jednak, że może to dotyczyć wyłącznie wybranych marek czy działań, jak odwiedzanie kin sieciowych mieszczących się w galeriach lub paradoksalnie odwrotnie, świadome unikanie ich w akcie buntu. Teatralizacja jest też ze swej natury nietrwała.

Inną użyteczną kategorią jest stygmatyzacja, która oznacza, często ambiwalentne, naznaczenia. W warunkach handlu może dotyczyć to danego produktu, całej sieci, producenta, co można sprowadzić do wspomnianego wcześniej wzbogacenia przekazu danego produktu.

Stygmat jest walorem lub wadą symboliczną. Reklamodawcy starają się oznaczyć produkt poprzez pozytywny przekaz oraz system skojarzeń jakie ma wywoływać. Odbiorcy pozostają jednak zawsze aktywni i są w stanie nadawać własne oznaczenia, mogące całkowicie zaprzeczyć przekazowi i ustawiać odmiennie hierarchie. Dotyczyć to może też całych obiektów – poszczególne galerie mogą być różnie oceniane, nawet jeśli dobór sklepów jest w nich podobny. Powiedz mi więc gdzie kupujesz, a powiem ci jaką rolę odegrasz w społecznym spektaklu.  Autor: Przemysław Łazarz Grajczyński

magazyngalerie.pl

maj 2017

Selected by Freepik

32

6. Awards

GREEN BUILDING

KATEGORIE DLA ZIELONEGO: BUDYNKU WNĘTRZA PRODUKTU ZGŁOSZENIA DO: 08.09.2017 OGŁOSZENIE WYNIKÓW: 05.10.2017 PODCZAS 7. PLGBC GREEN BUILDING SYMPOSIUM www.plgbc.org.pl

Wśród Patronów Medialnych:

WEŹ UDZIAŁ W KONKURSIE

Dowiedz się, jak stosować e-commerce B2B

Bądź na bieżąco z najnowszymi trendami w handlu internetowym

Poznaj nowoczesne platformy internerowe dla klientów biznesowych

Weź udział w 7. edycji E-commerce Innovations

25 maja 2017 r.

Warszawa, godz. 9.00-16.00 Adresaci konferencji: właściciele, prezesi, dyrektorzy sprzedaży i marketingu, dyrektorzy i menedżerowie zarządzający e-commerce

Więcej informacji: Adam Łańcow, a.lancow@promedia.biz.pl, 22 559 39 61, www.promedia.biz.pl

PATRONI MEDIALNI

.INFO.PL

36

MANUFAKTURA

Pierwszy kwartał 2017 w Manufakturze w Łodzi przyniósł kolejne otwarcia: do grona najemców dołączyły marki Lilou i Coral Travel, a na rynku otworzyły się kawiarnia Manu Cafe oraz restauracja Faktura

Nowe marki

W MANUFAKTURZE P

oczątek roku w Manufakturze zaowocował otwarciem nowych lokali. W galerii handlowej pojawiły się znane i cenione polskie marki: biżuteryjna Lilou i biuro turystyczne Coral Travel, od 18 lat organizujące wycieczki zagraniczne.

Zdjęcie obok: fot. Manu Cafe.

Zdjęcie poniżej: fot. Restauracja Faktura

TOPOWE BIURO PODRÓŻY Drugim nowym najemcą Manufaktury zostało Biuro podróży Coral Travel. Marka powstała z połączenia w 2014 roku dwóch marek Grupy OTI funkcjonujących na polskim rynku: Wezyr Holidays i Coral Travel. To połączenie 15 lat doświadczenia Wezyr Holidays na lokalnym, polskim rynku z międzynarodową wiedzą i siłą Coral Travel. Dziś Coral Travel Wezyr Holidays jest na 4 miejscu w rankingu największych biur podróży.

Coral Travel Wezyr Holidays znakomicie uzupełnia ofertę innych biur podróży usytuowanych w Manufakturze.

BUDYNEK ELEKTROWNI ZNÓW TĘTNI ŻYCIEM Bardzo dużą zmianą jest otwarcie dwóch lokali w budynku dawnej elektrowni, będącym jednym z kluczowych obiektów na rynku Manufaktury. W lutym uruchomiono Manu Cafe. Przytulna kawiarnia i kameralne bistro – tak w największym skrócie można określić to miejsce. Manu Cafe kusi nie tylko eleganckim, acz przytulnym wystrojem, ale także smakowitym menu i bogatą ofertą w barze.

Już od progu ogromne wrażenie robi wystrój lokalu – przyjemne światło, tapicerowane meble

magazyngalerie.pl

maj 2017

magazyngalerie.pl

maj 2017

i oryginalne rozwiązania, takie jak choćby cztery ogromne walizki, na których postawiono bar, to efekt pracy projektantki Gosi Wojdal z pracowni Lilla Home. – Jesteśmy w samym sercu Manufaktury, dlatego chciałam stworzyć miejsce mocno zakorzenione w historii Łodzi, jej włókienniczych tradycjach. Bar inspirowany starymi walizkami podróżnymi przypomina o tym, jak Łódź zmieniała się dzięki przybywającym do niej przedsiębiorcom. Eklektyczny wystrój wnętrza łączy nutę klasycznej elegancki z industrialną duszą Łodzi – mówi o swoich inspiracjach projektantka. Oryginalny jest też układ lokalu – nad salą główną mieści się antresola, na którą prowadzi przeszklona winda. Bywalcy Manufaktury z pewnością zauważyli też, że w całym budynku dawnej elektrowni wymieniono okna: miejsce luksferów zajęły klasyczne szyby. Dzięki temu, goście Manu Cafe, pijąc kawę, mogą podglądać tętniący życiem rynek Manufaktury.

Za ścianą Manu Cafe od początku kwietnia działa Restauracja Faktura. Niezwykle eleganckie, eklektyczne wnętrze, łączy w sobie artystyczny klimat Nowego Jorku i ekstrawagancki sznyt Berlina. Za projekt architektoniczny wnętrza odpowiedzialna była Ewelina Skrzypkowska

z Creative Studio, a wykończeniem i aranżacją wnętrza zajęła się również Małgorzata Wojdal z pracowni Lilla Home. Jak sama nazwa wskazuje, wykorzystano tu liczne faktury: surowy beton i stal nierdzewną projektantki połączyły z ciepłym aksamitem z tapicerowanych foteli. Całość dopełnia misterna siatka dyskretnego oświetlenia oraz drewniana mozaika ścienna, ocieplająca industrialny charakter wnętrza.

Szefem kuchni Manu Cafe oraz Restauracji Faktura jest Arkadiusz Klimkiewicz, którego miłośnicy gotowania mogą pamiętać z udziału w programie Hell’s Kitchen.

PLANY NA KOLEJNE MIESIĄCE Łódzki obiekt nie zwalnia tempa – już w najbliższym czasie pojawią się kolejne restauracje na rynku: Express Kuchnia Marche, Pini Grill & Delikatesy, a także kultowy poznańsko-wrocławski koncept Whiskey In The Jar, który powstaje w wolno stojącym, zabytkowym budynku od strony ul. Zachodniej. Będzie tam można poczuć rockowo-motocyklowy klimat restauracji, specjalizującej się w stekach z najwyższej półki oraz posłuchać tam muzyki na żywo. 

ADVER TORIAL

ADVER TORIAL

MARKA LILOU DOCENIA PRESTIŻ Na początku lutego słynąca z personalizowanej biżuterii marka Lilou otworzyła w Manufakturze swój drugi łódzki butik. Decyzja marki cieszy Manufakturę szczególnie, bo to dopiero drugi punkt tej uwielbianej przez gwiazdy marki, zlokalizowany na terenie prestiżowego obiektu handlowego. Dotychczas firma stawiała na lokalizacje przy najbardziej ekskluzywnych ulicach. Wystrój butiku idealnie współgra z estetyką i filozofią marki: eleganckie, klimatyczne i stylowe wnętrze to doskonałe otoczenie dla biżuterii i wysokiej jakości akcesoriów – torebek dziennych, kopertówek, organizerów i portfeli. Oprócz części zakupowej, w Manufakturze działa także pracownia, w której biżuteria jest grawerowana i konfigurowana zgodnie z życzeniami klientów. – Bardzo nas cieszy fakt, że marka Lilou zdecydowała się na otwarcie butiku w Manufakturze. Nie od dziś wiadomo, że ta firma uważnie dobiera lokalizacje, wybierając jedynie te najbardziej prestiżowe – przyznaje Anna Łajszczak-Kucharska, Tenants Relations Manager Manufaktury. Jej słowa potwierdza Mateusz Motyczyński dyrektor generalny Lilou: – Zdecydowaliśmy się na otworzenie kolejnego butiku w Łodzi biorąc pod uwagę potencjał miasta oraz perspektywy rozwoju danego re-

gionu. Zależy nam na zwiększeniu punktów sprzedaży w miastach, w których już jesteśmy obecni – tłumaczy Mateusz Motyczyński. I dodaje: – Manufaktura w Łodzi poprzez swoja ofertę, tenant mix oraz aktywności idealnie wpisuje się w emocje, które towarzyszą naszym klientom podczas zakupów w naszych butikach – mam tu na myśli pozytywne uczucia, niezapomniane wrażenia, niepowtarzalne wspomnienia.

Fot. Archiwum Immochan

Pod koniec marca Immochan zakończył rozbudowę Centrum Handlowego Auchan Hetmańska w Białymstoku. Jest to kolejny obiekt w portfolio firmy wyróżniony znakiem O!Shopping. Potwierdza on zmiany wprowadzone w zakresie oferty, usług dla klientów, nowych technologii i zróżnicowanych animacji dla klientów

R

ozbudowane Centrum Handlowe Auchan Hetmańska jest drugim po Centrum Handlowym Auchan Gdańsk obiektem w portfolio Immochan Polska, wyróżnionym znakiem jakości O!Shopping.

– O!Shopping, to znak jakości, który jest dla klientów gwarancją dostępności usług na najwyższym poziomie. Jesteśmy dumni, że w ciągu zaledwie kilku miesięcy, przyznaliśmy go aż dwóm naszym centrom handlowym – mówi Agnieszka Gutowska-Wicher, dyrektor marketingu Immochan.

Centrum Handlowe Auchan Hetmańska wprowadziło liczne zmiany, które są widoczne już w otoczeniu obiektu. Galeria handlowa zyskała nowoczesny, elegancki wystrój, a klienci mogą korzystać z bogatej oferty sklepów i punktów usługowych, odnowionej strefy restauracyjnej, przestronnej przestrzeni chillout, w której najnowocześniejsze technologie są na wyciągnięcie ręki oraz licznych udogodnień.

BOGATA OFERTA HANDLOWA

magazyngalerie.pl

maj 2017

HANDLOWE AUCHAN

HETMAŃSKA

ZE ZNAKIEM JAKOŚCI

Rozbudowany obiekt z nowymi usługami i identyfikacją wizualną NOWOCZESNE TECHNOLOGIE NA WYCIĄGNIĘCIE RĘKI W nowej części Centrum Handlowego Auchan Hetmańska powstały przestrzeń do pracy wspólnej, czyli popularnego obecnie coworkingu oraz strefa multimedialna. Użytkownicy obu tych miejsc mogą tam bezpłatnie korzystać z bezprzewodowego internetu i urządzeń multimedialnych, m.in. stołu z ekranem dotykowym, umożliwiającego komfortowe przeglądanie stron internetowych w wersji XXL, a także skorzystać z ładowarek do telefonu.

LICZNE USŁUGI I UDOGODNIENIA Z myślą o rodzinach z dziećmi wewnątrz galerii powstał bezpłatny plac zabaw, którego wystrój nawiązuje do Puszczy Białowieskiej. Rodzice mogą korzystać z nowego, komfortowego pokoju dziecka. Zmiany i udogodnienia można znaleźć również na zewnątrz obiektu. Rozbudowany parking, zapewnia 1300 miejsc, w tym 37 dla osób niepełnosprawnych oraz 12 dla rodzin z dziećmi i kobiet w ciąży. Przed galerią handlową

ustawiono trzy przestronne wiaty rowerowe, a tuż obok znajduje się stanowisko Ibombo do naprawy jednośladów. W otoczeniu galerii handlowej znajdują się także budy dla psów, gdzie można zostawić zwierzę na czas zakupów. To pierwsze takie rozwiązanie w centrum handlowym w Białymstoku.

NOWY, CZYTELNY SYSTEM OZNACZEŃ Centrum Handlowe Auchan Hetmańska zyskało nowe logo i system oznaczeń. Wszystkie nawiązują do elementów graficznych w znaku O!Shopping. Tablice informacyjne są umieszczone zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz obiektu.

Pomagają klientom znaleźć poszczególne strefy i usługi na terenie obiektu.

Immochan jest liderem rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce. Posiada i zarządza 24 centrami i parkami handlowymi o łącznej powierzchni handlowej blisko 700 tys. mkw. oraz komercjalizuje 16 obiektów handlowych, które dawniej działały pod szyldem Real. 

ADVER TORIAL

Po rozbudowie w Centrum Handlowym Auchan Hetmańska mieści się ponad 60 lokali. Mieszczą się w nich m.in. marki H&M, Toys’R’Us, Martes Sport, Komfort, Elite Optyk oraz English Home. Do dyspozycji klientów są również liczne kawiarnie i restauracje. Ofertę galerii handlowej dopełniają hipermarket Auchan oraz Leroy Merlin. W sąsiedztwie obiektu znajduje się także market sportowy Decathlon.

CENTRUM

40

PRAWO

ODPOWIEDZIALNOŚĆ W GALERII

Galeria handlowa to nie tylko pomieszczenia ogólnodostępne, takie jak: korytarze, schody, windy czy garaże, ale przede wszystkim powierzchnie użytkowane przez najemców, którzy wykorzystują wynajęte lokale do świadczenia usługi lub sprzedaży towarów klientom galerii handlowej

41

i aranżacji wnętrza zamontował w lokalu nieprofesjonalnie i wadliwie element, który następnie spadłby na klienta galerii handlowej, to odpowiedzialność za ten stan poniósłby najemca.

Odmiennie natomiast oceniana będzie sytuacja, gdy na skutek awarii centralnej sieci elektrycznej, dochodzi do wyłączenia oświetlenia na terenie całej galerii handlowej lub z uwagi na niewłaściwą konserwację dojdzie do zawalenia części dachu i w efekcie tych zdarzeń, w jednym z lokali znajdujących się na terenie galerii handlowej, dochodzi do wypadku, w którym klient doznał obrażeń.

W takiej sytuacji, gdy awaria oświetlenia lub zawalenie dachu były jedyną przyczyną wypadku, najemca nie powinien ponosić

Najemca czy właściciel N

awiązując do naszej ostatniej publikacji (numer wydania 3/2017), oczywistym pytaniem jest, czy ewentualna odpowiedzialność cywilna za wypadek na terenie budynku galerii handlowej lub terenie przyległym do niej różni się w zależności od tego, w której części galerii handlowej doszło do wypadku i który podmiot, właściciel galerii handlowej czy najemca, będzie odpowiedzialny za szkody, jakie ten wypadek wywoła u klienta.

JAK BĘDZIE SIĘ KSZTAŁTOWAĆ ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA ZA SZKODY POWSTAŁE NA SKUTEK WYPADKU W LOKALU, KTÓRY WŁAŚCICIEL GALERII NA DRODZE UMOWY ODDAŁ W NAJEM? Czy najemca poniesie odpowiedzialność cywilną za szkody powstałe na terenie lokalu? Niewątpliwą zasadą jest, zwłaszcza w świetle przepisów prawa budowlanego dotyczących użytkowania budynków, że to właściciel budynku, ewentualnie zarządca, odpowiedzialny jest

za zapewnienie bezpieczeństwa i stosowanie obowiązujących regulacji na terenie budynku galerii handlowej. W związku z tym, to te osoby ponosiłyby odpowiedzialność za ewentualne bezprawne działania lub zaniechania w tym zakresie, nawet jeżeli ich skutki objawią się w poszczególnych lokalach.

Jednocześnie należy pamiętać, że najemca lokalu, na podstawie umowy najmu zawartej z właścicielem galerii handlowej, uzyskuje tytuł prawny do lokalu uprawniający go do wykorzystywania lokalu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Oprócz ewidentnych korzyści z najmu, najemcę obciążają również obowiązki, wynikające nie tylko z samej umowy najmu, ale również z faktu posiadania lokalu oraz prowadzonej w nim działalności. W szczególności to najemca będzie ponosić koszt odszkodowania lub zadośćuczynienia w zakresie, w jakim wypadek będzie konsekwencją sposobu prowadzenia działalności gospodarczej w lokalu lub wykończenia lokalu (prac aranżacyjnych), zwłaszcza w przypadku zaniechania odpowiedniej konserwacji czy sprzątania lokalu.

Przykładowo, gdyby najemca w ramach przygotowania ekspozycji swoich towarów

winy za powstałe na jego skutek szkody, lecz winą obarczony powinien zostać właściciel galerii handlowej.

Kwestią nieprzesądzoną ostatecznie do dzisiaj jest pytanie, który podmiot byłby odpowiedzialny w razie wypadku wynikającego z zaniechania obowiązków, gdy przepisy prawa nakładają takie obowiązki na właściciela galerii handlowej, ale ten na mocy umowy najmu przeniósł je na najemcę. Obecnie przed Sądem Najwyższym toczy się sprawa, będąca skutkiem braku odśnieżenia chodnika przylegającego do galerii handlowej i poślizgnięcia klienta.

Ubezpieczyciel właściciela galerii handlowej broni się zarzutem, że na mocy umowy najmu to najemca był obowiązany odśnieżyć chodnik, a co za tym idzie, to do niego powinny być skierowane roszczenia. Zadaniem tego Sądu jest zatem rozstrzygnięcie, czy w sytuacji, gdy ewidentnie obowiązek odśnieżenia chodnika obciążał właściciela, fakt zawarcia umowy z najemcą rzeczywiście zwalnia właściciela z odpowiedzialności cywilnej. W naszej ocenie odpowiedź Sądu powinna być negatywna, bowiem mówimy tutaj o podstawowych obowiązkach właściciela, któremu co najwyżej przysługiwałoby roszczenie regresowe względem najemcy, o pokrycie kosztów ewentualnego odszkodowania

magazyngalerie.pl

maj 2017

galerii handlowej – kto ponosi odpowiedzialność za wypadek powstały na terenie obiektu?

PRAWO Czy za wypadek klienta galerii odpowiada najemca, czy właściciel?

» magazyngalerie.pl

maj 2017

42

PRAWO

i procesu, będących skutkiem nienależytego wykonywania umowy najmu.

NA JAKICH ZASADACH NAJEMCA PONOSI ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA SZKODY POWSTAŁE NA TERENIE WYNAJMOWANEGO PRZEZ NIEGO LOKALU? Generalnie zasady odpowiedzialności najemcy lokalu będą tożsame z tymi dotyczącymi właściciela galerii handlowej (wskazanymi w ostatniej publikacji numer 3/2017). Najemca lokalu, za wypadek powstały na terenie wynajmowanego przez siebie lokalu, ponosi odpowiedzialność cywilną na zasadzie winy. Oznacza to, że aby najemca został pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej, to osoba, która doznała na wskutek wypadku szkody (uszczerbku na zdrowiu, mieniu czy tzw. strat moralnych) musi wykazać, iż do wypadku doszło na skutek zawinionego działania lub zaniechania najemcy. Ponadto osoba, która doznała szkody na terenie najmowanego lokalu, musi również wykazać, iż zachowanie najemcy, na skutek którego poniósł on szkodę, było bezprawne (sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego) i że istnieje

„

„

Możliwość powoływania się na działanie siły wyższej jest przewidziana jedynie dla nadzwyczajnych sytuacji zewnętrznych

nadzwyczajnych

AUTOR Marcin W. Cieśliński adwokat

AUTORKA Paulina Petroniec aplikant adwokacki

BIO

O AUTORACH: Aplikant adwokacki i adwokat w zespole Kancelarii BCLA Bisiorek, Cieśliński, Adamczewska i Wspólnicy.

związek przyczynowy pomiędzy zaistniałą szkodą a zawinionym, bezprawnym zachowaniem właściciela.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ WŁAŚCICIELA GALERII HANDLOWEJ I NAJEMCY ZA SZKODY WYRZĄDZONE WYRZUCENIEM, WYLANIEM LUB SPADNIĘCIEM PRZEDMIOTU. Odstępstwem od wyżej opisanych reguł odpowiedzialności będzie wypadek będący skutkiem wyrzucenia jakiegokolwiek przedmiotu z lokalu, wylania jakiegokolwiek płynu z lokalu lub spadnięcia jakiegokolwiek przedmiotu z lokalu. Jak bowiem stanowi art. 433 Kodeksu cywilnego: „Za szkodę wyrządzoną wyrzuceniem, wylaniem lub spadnięciem jakiegokolwiek przedmiotu z pomieszczenia jest odpowiedzialny ten, kto pomieszczenie zajmuje, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą zajmujący pomieszczenie nie ponosi odpowiedzialności i której działaniu nie mógł zapobiec”.

W takich przypadkach, z jednej strony nie jest istotna okoliczność dysponowania tytułem do lokalu, a z drugiej, co najważniejsze, odpowiedzialność następuje na zasadzie ryzyka. Jest to odpowiedzialność szersza niż we wcześniej opisanych przypadkach.

Przy czym należy zwrócić uwagę, iż w przypadku, gdy mowa o wyrzuceniu, wylaniu czy spadnięciu, istotą jest, aby nastąpiło to z wnętrza budynku, powodując ewentualne szkody poza budynkiem. Nie można zatem na tej podstawie prawnej dochodzić roszczeń ze skutków następujących wewnątrz budynku.

Sąd Najwyższy w jednej z przyjętych przez siebie uchwał jednoznacznie przyjął, iż odpowiedzialność cywilna za wylanie płynu z pomieszczenia nie obejmuje zalania lokalu położonego niżej. Jest to bardzo ważne orzeczenie, które praktyczne znaczenie ma przede wszystkim dla najemców lokali, bowiem jego konsekwencją jest fakt, iż przy zalaniu powierzchni lokalu położonego poniżej, nie będą ponosić odpowiedzialności cywilnej na zasadzie ryzyka.

Co ciekawe i istotne dla praktyki, w zakresie przedmiotowej regulacji nie znajdują się przypadki szkód wyrządzonych spadnięciem śniegu lub lodu z dachu budynku.

Sąd Najwyższy przyjmuje bowiem, iż zakres stosowania przepisu, który mówi o tej rozszerzonej koncepcji odpowiedzialności cywilnej należy rozumieć dosłownie, i ma dotyczyć sytuacji, w której dochodzi do wylania, wyrzucenia albo spadnięcia przedmiotu z wnętrza pomieszczenia, a nie z dachu.

Jako przykład sytuacji wymienionych w tym przepisie uznać należy choćby przypadki oderwania się elementu konstrukcji dekoracyjnej poza obręb galerii lub najmowanego lokalu albo celowego lub nieświadomego wyrzucenia przedmiotów z okien lokalu.

KTO JEST OSOBĄ ZAJMUJĄCĄ POMIESZCZENIE? Istotnym pytaniem jest, kto byłby odpowiedzialny za wskazany wyżej przypadek, a odpowiedź zawiera się w analizie zwrotu „kto pomieszczenie zajmuje”. Tym samym odnosi się do osoby, która włada pomieszczeniem we własnym imieniu, dla własnego interesu i to nawet niezależnie od tego, czy posiada tytuł prawny do takiego lokalu. Zatem w normalnych przypadkach, powyższą odpowiedzialność ponosiłby właściciel galerii handlowej w zakresie części nieoddanych do użytkowania osobom trzecim, natomiast najemca – w zakresie zdarzeń zaistniałych na terenie wynajętego lokalu.

NA CZYM POLEGA ODPOWIEDZIALNOŚĆ NA ZASADZIE RYZYKA? Jak wspomnieliśmy, odpowiedzialność za szkody wyrządzone wylaniem, wyrzuceniem albo spadnięciem przedmiotu z pomieszczenia znajdującego się w budynku, oparta jest na zasadzie ryzyka, a zatem jest niezależna od bezprawności działania osoby odpowiedzialnej oraz od jej winy. Oznacza to, że właściciel galerii handlowej lub najemca lokalu nie może się uwolnić od odpowiedzialności wykazując, iż do zdarzenia nie doszło z ich winy. Konsekwencją tego jest również fakt, iż przy tego

magazyngalerie.pl

maj 2017

ODPOWIEDZIALNOŚĆ W GALERII

typie odpowiedzialności, poszkodowany starający się o odszkodowanie lub zadośćuczynienie nie będzie miał obowiązku wykazania, iż to właściciel galerii handlowej lub najemca ponosi winę za wypadek zaistniały na skutek wyrzucenia, wylania lub spadnięcia jakiegokolwiek przedmiotu z najmowanego przez niego lokalu. W tym przypadku poszkodowany będzie jedynie zobligowany wskazać miejsce, z którego doszło do wyrzucenia, wylania lub spadnięcia przedmiotu i które spowodowało zdarzenie wywołujące szkodę oraz związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy zdarzeniem a szkodą. Oczywiście nie jest tak, iż odpowiedzialność właściciela galerii czy najemcy będzie w takiej sytuacji nieograniczona. Jednak jedynym sposobem na uwolnienie się od tego typu odpowiedzialności cywilnej będzie możliwość powoływania się przez nich na fakt, iż wypadek, do którego doszło, spowodowany został wystąpieniem siły wyższej lub z wyłącznej winy osoby poszkodowanej lub osoby trzeciej.

DZIAŁANIE SIŁY WYŻSZEJ. Możliwość powoływania się na działanie siły wyższej jest przewidziana jedynie dla nadzwyczajnych sytuacji zewnętrznych, trudnych do przewidzenia i niemożliwym do zapobiegnięcia. Jak wynika z orzecznictwa, zdarzenia te mogą być spowodowane czynnikami naturalnymi, np. trzęsieniem ziemi czy powodzią, jak i działaniami człowieka, takimi jak wojna czy zamieszki. Co prawda nie ma zamkniętego katalogu przypadków działania siły wyższej wyłączającej odpowiedzialność cywilną, ale wśród zdarzeń, które można zakwalifikować jako stany obiektywnie wyłączające możliwość reakcji człowieka w danym czasie, przewidziane są sytuacje rzeczywiście nader niecodzienne. Jako przykład z praktyki można wskazać sytuację, w której awarię sieci elektrycznych spowodowaną uderzeniem pioruna w przewody wysokiego napięcia kwalifikuje się jako przypadek działania siły wyższej, w przeciwieństwie do awarii spowodowanej nienależytą konserwacją linii elektrycznej.

WYŁĄCZNA WINA POSZKODOWANEGO LUB OSOBY TRZECIEJ. By właściciel galerii handlowej lub najemca mógł powoływać się na spowodowanie wypadku przez poszkodowanego lub osobę trzecią, ich działanie musi stanowić wyłączną przyczynę powstania wypadku. Chodzi tu o sytuację, w której nikomu, poza poszkodowanym lub sprawcą, nie można zarzucić nieprawidłowego zachowania.

Nadto należy wykazać, że właściciel galerii lub najemca lokalu nawet przy dołożeniu należytej staranności nie miał możliwości zapobieżenia temu zachowaniu.

Co jednak istotne przy dokonywaniu oceny przyczynienia się poszkodowanego lub osoby trzeciej do zaistniałego wypadku, nie jest wymagane udowodnienie, że działanie poszkodowanego albo osoby trzeciej było bezprawne, tj. że pozostawało w sprzeczności z przepisami prawa lub zasadami współżycia społecznego. Sytuacja zatem, w której właściciel galerii handlowej lub najemca będzie mógł się powołać na wyłączne spowodowanie zdarzenia przez osobę poszkodowaną lub osobę trzecią, będzie okolicznością wyłączającą ich odpowiedzialność.

Podsumowując należy stwierdzić, że nie tylko właściciel, ale i najemca lokalu w galerii handlowej powinien chronić swoje interesy zarówno poprzez zabezpieczenie przed ewentualnymi wypadkami, ale również poprzez wykupienie niezbędnych polis ubezpieczeniowych na wypadek, gdyby do takich przypadków doszło. 

magazyngalerie.pl

maj 2017

43

e

konferencja

commerce development

24-25.05.2017 r.

Warszawa

Poznaj swojego klienta!

Weź udział w wydarzeniu, aby: dowiedzieć się jak wyprzedzić potrzeby klient - case study Decathlon zrozumieć, jak można zbudować pozytywne emocje w e-commerce sprawdzić, jakie działania najczęściej doprowadzają do konwersji dowiedzieć się, czego e-klienci oczekują od mobilnych zakupów zastanowić się, jak możemy zwiększyć cyberbezpieczeństwo e-sklepu Wśród prelegentów m. in.: SZYMON BUJALSKI, E-COMMERCE DIRECTOR, EMPIK GROUP ANDRZEJ CHECHLIŃSKI, ECOMMERCE BUSINESS MANAGER, MBANK S.A.

10% rabatu

na udział w wydarzeniu.

Wpisz kod: "galerie_10" w polu uwagi w formularzu rejestracyjnym.

ORGANIZATOR ORGANIZATORPARTNER MERYTORYCZNY

PATRONU MEDIALNI

WIĘCEJ INFORMACJI, PEŁNY PROGRAM ORAZ FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY – KONFERENCJE.PB.PL MASZ PYTANIE? ZADZWOŃ LUB NAPISZ: 22 333 97 77, SZKOLENIA@PB.PL

PARK HANDLOWY

SULECHÓW

PARK HANDLOWY

BRZEG Za oknem wiosna, co dla inwestorów nieruchomości oznacza początek realizacji zaplanowanych projektów. Grupa Saller także rozpoczęła realizację kilku nowych inwestycji, wśród których są zarówno nowe obiekty, jak i rozbudowa istniejących

7-8 CZERWCA 2017

PGE NARODOWY, WARSZAWA Organizator:

Patroni medialni:

1400+ UCZESTNIKÓW 350+ PRZEDSTAWICIELI SIECI HANDLOWYCH 50+ WYSTAWCÓW

magazyngalerie.pl

maj 2017

teka. Dla Klientów zaplanowano ok. 170 miejsc parkingowych.

Prace budowlane pierwszego etapu ruszyły także w Gryfinie. Przy ul. Łużyckiej, obok istniejącego dyskontu Lidl, powstaje park handlowy o łącznej powierzchni najmu ponad 4000 m kw. Pow. pierwszego etapu wynosi 1000 m kw. Przy obiekcie zaplanowano ok. 120 miejsc parkingowych.

Duże zainteresowanie licznych marek sieciowych świadczy o potencjale lokalizacji projektu, przy hipermarkecie Tesco.

W Oławie grupa Saller rozpoczęła 29 marca budowę parku handlowego przy ul. 3 Maja. Generalne wykonawstwo projektu powierzono firmie

Adamietz. W obiekcie o powierzchni użytkowej ok. 7,6 tys. m kw. i kubaturze 45,4 tys. m sześc. znajdzie się 20 lokali. Zakończenie prac budowlanych – październik 2017 r. Do dyspozycji Klientów oddanych zostanie 240 miejsc postojowych.

Projekt ten cieszy się dużym zainteresowaniem wśród najemców, zarówno nowych, jak i tych, którzy już posiadają swoje sklepy w mieście.

Podpisano już pierwsze umowy najmu, m.in.

Rossmann, Textilmarket, JYSK. Realizacja nowych projektów w żaden sposób nie wpływa na dalsze poszukiwania atrakcyjnych nieruchomości przez Grupę Saller na terenie całej Polski. 

ADVER TORIAL

ZAREJESTRUJ SIĘ NA REDI.ORG.PL

W

Sulechowie, przy ul. Południowej trwają intensywne prace wykończeniowe przy budowie parku handlowego, zlokalizowanego przy istniejącym markecie Intermarche. Pierwsze zakupy klienci marketu budowlanego Bricomarche dokonali z końcem marca 2017 r. Łączna powierzchnia Brico wraz z działem ogrodowym wynosi 3250 m kw.. Całkowita powierzchnia rozbudowanego centrum handlowego będzie wynosiła ok. 7300 m kw.

Wśród Najemców są firmy takie jak: Media Expert, KIK, Martes Sport, TXM. Otwarcie zaplanowano na początek maja br.

W Brzegu rozpoczęły się już prace wyburzeniowe przy rozbudowie istniejącego obiektu przy ul. Łokietka, w sąsiedztwie marketu Kaufland. Docelowo powierzchnia najmu parku handlowego wyniesie ponad 10 000 m kw., a w pierwszym etapie 7600 m kw. W gronie najemców są m.in.: KiK, Media Expert, Martes Sport, Rossmann, Ap-

WIOSENNE INWESTYCJE

48

TRENDY

CUSTOMER EXPERIENCE

49

Dyskusje toczące się w polskiej branży retail krążą wokół pogodzenia świata zakupów online i offline.

Centra handlowe chcąc utrzymać najemców i satysfakcję klientów oraz czując na plecach oddech coraz lepiej radzących sobie sklepów internetowych, zabiegają o nowe rozwiązania

Customer experience

wkracza do galerii handlowych

TRENDY

W

Centra handlowe szukają nowych rozwiązań, by pogodzić zakupy online i offline

ostatnim czasie da się zauważyć silny wpływ „rynku najemcy”, który ma dużą dowolność wyboru nowych lokalizacji. Wymusza to na deweloperach przyjęcie nowych strategii działania.

SYTUACJA RYNKOWA. Rynek nieruchomości komercyjnych jest napędzany stabilną sytuacją gospodarczą, napływem bezpośrednich inwestycji zagranicznych, wzrostem wydatków konsumpcyjnych. Istnieje kilka czynników zmian, których deweloperzy są świadomi. Po pierwsze, deweloperzy kierują swoją uwagę na mniejsze miasta, a powiększając współczynnik GLA/mieszkańca w metropoliach niekiedy doprowadzają do tworzenia wysokokonkurencyjnych środowisk jak np. rynek warszawski, wrocławski czy poznański. Według ekspertów powierzchnia centrów handlowych może powiększyć się w tym roku nawet o 400 tys. mkw. wobec 336 tys. mkw. nowej

magazyngalerie.pl

maj 2017

magazyngalerie.pl

maj 2017

powierzchni centrów w ubiegłym roku. Po drugie, obiekty handlowe ulegają przebudowom i modernizacjom. Jak wynika z raportów branżowych w 2015 roku 18 istniejących centrów zostało rozbudowanych o dodatkowe 161,9 tys. mkw. Po trzecie, sam proces robienia zakupów zmienił się. Zjawisko omnichannelingu na dobre zagościło w polskich centrach handlowych, a wraz z nim ważne efekty: ROPO i odwrócony ROPO. Z każdym rokiem widać wyraźny wpływ Pokolenia Y na zmianę nawyków konsumenckich.

WYZWANIA DLA GALERII HANDLOWYCH. Galerie handlowe stoją w obliczu wyzwania i nie mają innego wyjścia jak tylko odnaleźć się w tym dynamicznie rozwijającym się środowisku. Kluczem do tego jest podjęcie odpowiednich działań budujących przewagę konkurencyjną. Na jakich elementach się skupić? Dotychczas były to oddzielne działania architektów, działów technicznych, działów najmu oraz marketingowców i zarządców. Taki podział prac nie spełnia swojej funkcji, ponieważ każda z tych jednostek zajmuje się jedynie wycinkiem procesu kształtowania doświadczeń klienta.

Przepisem na sukces jest całościowe spojrzenie. Do gry weszło customer experience, czyli nowy front walki konkurencyjnej. Zgodnie ze stwierdzeniem George’a Schenka „klienci mogą schodzić się tłumnie, ale zadowolenie odczuwają pojedynczo”. I właśnie rolą zarządców i deweloperów jest zaimplementowanie takich działań, aby cytat ten opisywał rzeczywistość handlową w ich obiektach,

»

50

TRENDY

co więcej, żeby klient chciał właśnie tam zostawić swoje pieniądze.

CUSTOMER EXPERIENCE – NOWA MODA? Nie da się przejść obojętnie obok tego sformułowania. Customer experience stało się modne. Ale co właściwie oznacza ten termin? Jest to wielowymiarowa, pozytywna interakcja klienta z marką stanowiącą sumę wszystkich jego doświadczeń we wszystkich kanałach kontaktu i punktach styku. Mówiąc bardziej „po ludzku” – to całokształt elementów, które zachwycają klienta i sprawiają, że marka kojarzy mu się pozytywnie.

Co to oznacza dla obiektów handlowych?

Wypracowanie indywidualnej strategii, która przyciągnie klientów i zaspokoi ich zakupowe potrzeby. Mówimy tu o architekturze i estetyce, aspektach zmysłowych, ofercie handlowo-rozrywkowej, udogodnieniach, jakości obsługi klienta w obiekcie.

DOŚWIADCZENIA KLIENTA W MOJEJ GALERII HANDLOWEJ. Jak się do tego zabrać? Należy przede wszystkim otworzyć się na zmianę, która jest nieodłącznym elementem dzisiejszej rzeczywistości handlowej. Zgodnie z podstawowymi założeniami customer experience, to klient galerii powinien znaleźć się w centrum.

Jakie konkretne działania należy podjąć? Do kształtowania strategii powinno podejść się jak do procesu. Należy pracować metodami i narzędziami współpracy, które działają na styku wszystkich działów firm. Liczą się autentyczne wartości i praktyczne rozwiązania.

AUDYT. Warto sprawdzić swój obiekt i spojrzeć na niego oczami klienta. Tym bardziej, że pracując na co dzień na rzecz konkretnego

AUTORKA Dominika Maciejak

BIO

O AUTORCE: Trener i doradca customer experience specjalizujący się w obsłudze klienta. Praktyk handlu z wieloletnim doświadczeniem na rynku centrów handlowych. Wspiera detalistów w rozwoju sprzedaży. Prowadzi bloga www.skillpoint.com.pl

miejsca często tracimy dystans i nie zauważamy pewnych istotnych elementów wpływających na wyniki sprzedażowe. Istnieją na rynku firmy oferujące weryfikację obiektu pod kątem doświadczeń klienta, które generuje dane centrum handlowe. Jak to działa?

Niezależni badacze: »» przeprowadzają szczegółowy audyt funkcjonalny obiektu, »» opracowują mapę doświadczeń klienta, »» diagnozują obszary do poprawy, »» oceniają pozycję obiektu na tle konkurencji, »» wypracowują zestaw rozwiązań do możliwych do wdrożenia.

Uzbrojeni w tą wiedzę zarządcy i właściciele galerii handlowych mogą zaimplementować proponowane rozwiązania.

Korzyścią płynącą z poddania się takiemu audytowi dla wszystkich zaangażowanych w zarządzanie galerią jest zyskanie obiektywnej wiedzy o jej pozycji. Z marketingowego punktu widzenia audyt pomaga polepszyć pozycjonowanie marki, obniżyć koszty pozyskania klientów, wzmocnić zaangażowanie i lojalność klientów. Z operacyjnego punktu widzenia, audyt wzmacnia integrację procesów zarządczych w centrum, wspiera budowanie pozytywnych relacji z najemcami, wskazuje konkretne obszary do pracy dla zarządcy i pośrednio może wpływać na kluczowe wskaźniki centrum – takie jak footfall, wskaźnik konwersji czy wysokość obrotów najemców. Ostatecznie, liczy się wszak podniesienie walorów praktycznych i estetycznych centrum oraz wzrost poziomu świadczonych przez nie usług. Audyt wraz z rekomendacjami może być dobrym początkiem większych zmian.

WARSZTATY STRATEGICZNE. Kolejnym ciekawym rozwiązaniem oferowanym przez firmy doradcze są warsztaty strategiczne, które budują wizerunek galerii w taki sposób, aby wspierał cele biznesowe firmy.

Jest to inwestycja na lata. Wyznacza ona kierunek działania wszystkich pracowników działających na rzecz galerii. Podczas warsztatów wypracowywane są elementy charakterystyczne dla obiektu – marki.

Uczestnikami warsztatów są architekci, pracownicy działów technicznych, wynajmu oraz marketingowcy i zarządcy. Taki dobór specjalistów daje pole do dyskusji, wymiany wiedzy i szerokie spojrzenie na strategię danego obiektu. W pracy warsztatowej zaczyna się od potrzeb klientów, których chcemy przyciągnąć. Chcąc podejść do tematu praktycznie i całościowo, sięga się często po metodologię design thinking, która bazuje na kreatywnej pracy zespołowej.

Projektując poszczególne rozwiązania, myślimy o konkretnych osobach – personach – symbolizujących grupy docelowe klientów.

Empatyczne skupienie na ich przemyśleniach, odczuciach, wartościach tej osoby, z wykorzystaniem np. badań etnograficznych pozwala nam lepiej ich poznać. Wyniki tych badań często stanowią podstawę do weryfikacji pierwotnych założeń. Świetnie sprawdzają się również w analizowaniu działań konkurencji. Bazując na zgromadzonej wiedzy o wartościach, celach biznesowych, konkurencji, klientach i dogłębnym zbadaniu stanu początkowego, nadchodzi czas na podjęcie decyzji o wyborze wyróżnika marki.

Metody kreatywne pozwalają na wypracowanie konkretnych rozwiązań: marketingowych, architektonicznych, operacyjnych, które zarządca oraz właściciel może wdrożyć w danym obiekcie.

Warsztaty strategiczne są codziennym elementem pracy wiodących detalistów.

Z powodzeniem mogą stać się powszechną praktyką zarządców nieruchomości komercyjnych. Dlaczego są skuteczne? Integrują działania wewnątrz firmy, dają szansę na weryfikację celów biznesowych danego obiektu. Pozwalają spojrzeć na galerię nowymi oczami z perspektywy klienta, konkurencji.

Angażują zarządzających i uruchamiają kreatywność. Sprawiają, że działania, które są uruchamiane, nie są zbiorem przypadkowych decyzji podejmowanych ad hoc, lecz stają się kolejnymi kamieniami milowymi w określonym procesie kształtowania marki galerii handlowej.

PODSUMOWANIE. U podstaw omawianych przeze mnie działań, leży dogłębne zrozumienie potrzeb klienta odwiedzającego galerie handlowe i spowodowanie, aby odwiedził właśnie nasz obiekt. Kształtowanie przemyślanej strategii customer experience stanowi ciekawe narzędzie w budowaniu przewagi konkurencyjnej w branży retail. W czasach kiedy większość galerii poszukuje swoich wyróżników i zastanawia się jak wyróżnić się na tle podobnych do siebie obiektów posiadanie przemyślanej strategii customer experience jest koniecznością. Wybór narzędzi zależy od konkretnej sytuacji danego obiektu. Warto budować taką strategię dla galerii dopiero wkraczających na rynek. Potrzebują jej również w szczególności centra działające na rynkach odznaczających się dużym współczynnikiem GLA/mieszkańca. Bez względu na to, w którym miejscu jest dana galeria, warto zadać sobie pytanie o doświadczenia klienta, które dostarcza dziś i będzie dostarczała jutro. 

magazyngalerie.pl

maj 2017

52

WYWIAD

SKLEPY KOMFORT

53

Przez ponad 25 lat funkcjonowania Komfort wypracował sobie pozycję lidera w branży i eksperta od podłóg. Jak podkreślają, znają preferencje polskich klientów dzięki czemu oferują na rynku sezonowe nowości. Komfort swoim doświadczeniem i ciekawymi kampaniami multikanałowymi skutecznie przyciąga klientów, o czym przeczytamy w wywiadzie z prezesem – Marcinem Gregorowiczem

CZAS

W SKLEPIE Komfort dywan można obejrzeć w szafie niczym sukienkę, wykładzinę zamówić przy kawie, a ofertę paneli czy podłóg drewnianych przemyśleć i przedyskutować z doradcą na wygodnej sofie

Głośno jest o remodelingu wnętrz salonów Komfort. Jakie zmiany czekają klientów sklepów Komfort? Dlaczego zmiany?

Podstawowym powodem zmiany sklepów KOMFORT jest całkowicie zrewolucjonizowane podejście do produktów oferowanych w sklepach. Przeprowadziliśmy w każdej branży szeroko zakrojoną weryfikację oferty – wybraliśmy najlepsze produkty spełniające wszystkie oczekiwania naszych Klientów. Uwzględniliśmy również trendy wzornicze i kolorystyczne, parametry techniczne, funkcje użyteczności oraz poziomy cen. Takie podejście pozwoliło nam istotnie ułatwić Klientom wybór odpowiadającego im produktu. Konsekwencją tego była potrzeba stworzenia nowego standardu aranżacji wnętrza sklepu Komfort. Nasza praca z produktem wymusiła potrzebę stworzenia wygodnej i przyjemnej przestrzeni zakupu podłogi. Wyszliśmy z założenia, że Klient, wybierając dywan wykładzinę czy panele, oprócz atrakcyjnej oferty produktowej i rzetelnego doradztwa, powinien otrzymać coś jeszcze. Chodzi o łatwość i przyjemność wyboru, co w sklepach Komfort zapewnia odpowiednio zaprojektowana ekspozycja i przestrzeń sprzedaży. Nowy koncept wnętrz odzwierciedla również aktualne trendy: utrzymany jest w konwencji bieli i czerni

z elementami w kolorze drewna. Nowe meble zaprojektowane zostały tak, aby – poza walorami estetycznymi – przede wszystkim doskonale eksponowały efekt naszej pracy nad doborem oferty produktowej pomagając Klientom w wyborze. Dzięki temu w sklepie Komfort dywan można obejrzeć w szafie niczym sukienkę, wykładzinę zamówić przy kawie, a ofertę paneli czy podłóg drewnianych przemyśleć i przedyskutować z doradcą na wygodnej sofie. Zadbaliśmy również o praktyczne udogodnienia, takie jak stanowiska edukacyjne, na których Klienci mogą poznać oraz porównać cechy i właściwości produktów.

Proces remodelingu wnętrz realizujemy od 2 lat. W 2015 roku w kieleckiej Galerii Echo otworzyliśmy pierwszy salon Komfort zaaranżowany w całkowicie nowy sposób.

Kilka miesięcy później ten właśnie sklep otrzymał tytuł „Best Shop Concept” w kategorii „remodeling”. Nowy wystrój posiadają zarówno nowo otwierane sklepy, jak i te już funkcjonujące, które sukcesywnie dostosowujemy do nowych standardów.

Przewidujemy, że na koniec tego roku ponad 70 proc. naszych sklepów posiadać będzie nowy wystrój, a cały proces zakończy się w przyszłym roku.

WYWIAD Rozmowa z Marcinem Gregorowiczem, Prezesem Zarządu Sklepy Komfort S.A.

»

magazyngalerie.pl

maj 2017

54

WYWIAD

SKLEPY KOMFORT

55

Fot. Sklepy Komfort

podjechać jak najbliżej sklepu, dzięki czemu z łatwością zapakuje zakupy do samochodu.

SKLEPY Komfort powstają zarówno w dużych, jak i średnich miastach.

W obszarze naszych zainteresowań są ośrodki już od 20 tysięcy mieszkańców, wszystko zależy od potencjału danej lokalizacji

Aktualny model sprzedaży w sklepach Komfort podkreśla wielokanałowy kontakt z klientem. W takim razie w jaki sposób klient nawiązuje kontakt ze sklepem i produktami?

Wiemy, że osoby będące w procesie zakupowym często przed wizytą w sklepie przeglądają naszą ofertę online. Dlatego teraz interesujące ich produkty mogą zapisać w koszyku, a następnie szybko odtworzyć je na ekranie dotykowym, który jest elementem wyposażenia każdego nowego sklepu.

To znacząco skraca czas poszukiwań, a tym samym ułatwia zakupy. I w drugą stronę – Klient za pomocą ekranu dotykowego może zapisać produkty, które spodobały mu się w sklepie, a następnie przemyśleć swoje wybory i na spokojnie dokończyć zakupy w naszym sklepie online. Dostarczymy mu je do domu. Ekrany pozwalają także zainspirować się oraz zobaczyć wybrane panele czy dywan w aranżacji wnętrza.

W 2016 roku sieć sklepów Komfort otworzyła łącznie 38 nowych lokali. Ile nowych salonów zamierzają Państwo otworzyć w tym roku?

W 2017 roku utrzymamy tempo ekspansji. Będą to zarówno salony własne jak i otwierane we współpracy z partnerami franczyzowym.

W jakich lokalizacjach otwieracie Państwo swoje salony?

Sklepy Komfort powstają zarówno w dużych, jak i średnich miastach. W obszarze naszych zainteresowań są ośrodki już od 20 tysięcy mieszkańców, wszystko zależy od potencjału danej lokalizacji. Uważamy, że nie tylko największe, ale i mniejsze miejscowości są dobrym kierunkiem rozwoju dla sklepów z branży wykończenia wnętrz. Wciąż brakuje tam wysokiej jakości produktów podłogowych w atrakcyjnych cenach. Zamierzamy to wykorzystać i dotrzeć do osób zainteresowanych naszą ofertą.

„

Na co zwracają Państwo uwagę, wybierając lokalizację sklepu?

Część Państwa sklepów znajduje się w galeriach handlowych. Czy generują one lepsze wyniki niż sklepy poza nimi?

Tak, obecnie rozwijamy sieć już nie tylko w retail parkach czy centrach handlowych, ale również wchodzimy do popularnych galerii handlowych jak Posnania czy Blue City. W naszej strategii rozwoju podążamy za miejscami, w których odbywa się naturalny ruch Klienta. Wychodzimy

naprzeciw jego oczekiwaniom. Jesteśmy też fantastycznym uzupełnieniem oferty Galerii Handlowych, dla których branża wyposażenia wnętrz obok rozrywki to podstawowe elementy rozwinięcia tradycyjnej oferty „fashion”. Oczywiście sklep w galerii handlowej musi spełniać szereg wymogów ze względu na specyfikę naszych produktów, które są niejednokrotnie duże i ciężkie, a to wymaga odpowiedniego planowania sklepu, drogi dostaw, magazynu,

Szczególnie przychylnie patrzymy na lokalizacje w skupiskach innych obiektów handlowych, które generują ruch Klientów.

Najlepiej jeśli oferują produkty związane z artykułami dla domu lub ogrodu – elektronikę użytkową, AGD, czy nawet produkty spożywcze. Wówczas jedne placówki stymulują sprzedaż w innych. Klienci, którzy przyszli do konkretnego sklepu, „przy okazji” wpadają do innego, skąd również wychodzą z zakupami. W efekcie taka lokalizacja przynosi korzyści wszystkim operującym tam podmiotom.

W przypadku sklepów Komfort bardzo ważny jest również łatwy dostęp do parkingu. Sprzedajemy asortyment o dużych gabarytach. Dobrze więc, by Klient mógł

Czy sklepy Komfort planują ekspansję na nowe rynki zagraniczne?

To oczywiste, że mamy apetyt na więcej. Ale na ten moment nie zdradzamy szczegółów.

Nikt na rynku nie ma tak doskonałej oferty dywanowej. Ale rynek jest bardzo dynamiczny.

Uważnie śledzimy działania konkurencji i trendy rynkowe

Kto jest największym Państwa konkurentem na rynku materiałów do aranżacji podłóg?

Jakie działania Państwo podejmują, by mieć przewagę?

dynamiczny

Fot. Sklepy Komfort

maj 2017

Jak oceniają Państwo współpracę z centrami handlowymi pod kątem stawek czynszu najmu oraz marketingowym?

Oferta naszej sieci jest uzupełnieniem tradycyjnej oferty obiektów galeryjnych.

Mamy dobry, rozpoznawalny brand oraz unikalnych Klientów – są to argumenty, które przemawiają do Wynajmujących.

Oczywiście – koszty najmu są kluczowe dla odpowiedzialnego prowadzenia biznesu, dlatego też wprowadziliśmy mniejszy – typowo galeryjny – format sklepu. To rozwiązanie, połączone z naszym rozpoznawalnym logo i unikalnymi Klientami, których ściągamy w sposób naturalny sprawia, że udaje nam się dojść do porozumienia z Wynajmującymi i ustalić satysfakcjonujący poziom czynszu najmu.

Zmienili Państwo zasady inwestycji w sklep franczyzowy i współpracy licencyjnej. Oferujecie franczyzę depozytową. Na czym ona dokładnie polega?

Nowa formuła franczyzy depozytowej to przede wszystkim minimalizacja ryzyka dla Partnera przy dużym wsparciu biznesowym. To prosta formuła. Partner zapewnia miejsce sprzedaży, spełniające ustalone kryteria, a Komfort realizuje projekt aranżacji sklepu, finansuje zaopatrzenie, zapewnia regularne dostawy oraz wsparcie doradcze i marketingowe. Rozliczenia oparte są na systemie prowizyjnym, uproszczony model franczyzy i pozycja naszej firmy na rynku powodują, że zainteresowanie współpracą jest coraz większe.

„

magazyngalerie.pl

parkingu dla Klientów. Jesteśmy zadowoleni z pierwszych sklepów „galeryjnych”, choć specyfika galerii handlowych wymaga od nas modyfikacji dotychczasowych procesów operacyjnych – np. dostaw czy procesu wydań towaru Klientom.

magazyngalerie.pl

maj 2017

»

56

WYWIAD

SKLEPY KOMFORT

57

Fot. Sklepy Komfort

klienci mogli odnaleźć w niej produkty w różnych stylach oraz segmentach cenowych. Od ponadczasowej klasyki po rozwiązania dla wymagających, od hitów cenowych po produkty premium.

NASZA komunikacja z Klientem to połączenie wielu form reklamy od emisji spotów telewizyjnych, przez lokowanie produktów, katalogi dystrybuowane w prasie po różnorodne aktywności online, wsparte aktywnością w mediach społecznościowych, PR-em i działaniami w POS

Przez ponad 25 lat funkcjonowania Komfort wypracował sobie pozycję lidera w branży i eksperta od podłóg. Z uwagi na unikatowy koncept Komfort nie ma na polskim rynku bezpośredniego konkurenta, oferującego podobną ofertę i model biznesowy. Jednak w poszczególnych grupach asortymentowych konkurencja jest znacząca, co służy oczywiście Klientom. Sklepy specjalistyczne działają na mniejszą skalę i mają bardziej ograniczoną ofertę, sieci DIY z kolei nie mają tak rozwiniętych atrybutów związanych

z profesjonalnym doradztwem i usługami dodatkowymi (pomiar, montaż, obszywanie, odkurzacze piorące do wynajęcia, itd.). Nikt na rynku nie ma tak doskonałej oferty dywanowej. Ale rynek jest bardzo dynamiczny.

Cały czas uważnie śledzimy działania konkurencji oraz trendy rynkowe. Dostrzegamy dużą aktywność niemal wszystkich konkurentów. Motywuje nas to do nieustannego doskonalenia i opracowywania nowych rozwiązań sprzedażowych, ekspozycyjnych oraz komunikacyjnych. Beneficjentem ostatecznie będą klienci!

Rynek aranżacji podłóg jest uzależniony od sezonowych trendów mody. W jaki sposób tworzą Państwo kolekcję, aby trafić w gust konsumenta?

Jesteśmy obecni na wszystkich ważniejszych targach i imprezach prezentujących trendy w światowym designie. Mamy w zespole ekspertów w tej dziedzinie, a także sieć sprawdzonych i zaufanych dostawców, którzy również trzymają rękę na pulsie w tym zakresie. Ale jednocześnie znamy preferencje polskiego Klienta, dzięki czemu z proponowanych nam co sezon nowości, jesteśmy w stanie wyselekcjonować te, które przyjmą się na naszym rynku i odpowiadają potrzebom naszych odbiorców. Ofertę konstruujemy tak, aby

Jakimi kanałami komunikacji docierają Państwo do klienta? Który z nich jest najskuteczniejszy?

Najlepsze rezultaty przynoszą kampanie multikanałowe. Nasza komunikacja z Klientem to połączenie wielu form reklamy od emisji spotów telewizyjnych, przez lokowanie produktów, katalogi dystrybuowane w prasie po różnorodne aktywności online, wsparte aktywnością w mediach społecznościowych, PR-em i działaniami w POS. To wszystko powoduje, że Klient ma wiele okazji do kontaktu z marką.

Może się zainspirować, poznać ofertę.

W ubiegłym roku dodatkowo nawiązaliśmy współpracę z ambasadorem marki – Dorotą Szelągowską. Kampania z jej udziałem to, obok nowego wystroju sklepów, kolejny etap zmian wizerunkowych.

Chcieliśmy, aby ambasador naszej marki – podobnie jak Komfort – był inspiracją i wiarygodnym doradcą dla naszych Klientów. Pani Dorota Szelągowska ze swoją wiedzą merytoryczną, kreatywnością, zaangażowaniem oraz szczerością w proponowaniu rozwiązań, doskonale sprawdziła się w tej roli.

Wiosenna kampania reklamowa stawia na emocje. Skąd pomysł na wykorzystanie kobiecej emocjonalności i męskiego racjonalizmu w reklamie?

Z obserwacji naszych Klientów, doświadczenia sprzedażowego i… życiowego.

W wiosennej kampanii nawiązaliśmy do klasycznego zakupowego „konfliktu” płci.

Kobiety na zakupach są bardziej spontaniczne i emocjonalne, uwielbiają kupować „piękne rzeczy”, zwracają uwagę na kolory i trendy. I nieważne, że przyszły po coś zupełnie innego, wychodzą z tym, co akurat wpadło im w oko. Mężczyźni wręcz przeciwnie – wchodząc do sklepu koncentrując się wyłącznie na tym, co mają na liście zakupów. Wykorzystaliśmy emocje towarzyszące wspólnym zakupom, aby w lekkiej formule, z przymrużeniem oka pokazać, że oferta Komfort odpowiada potrzebom zarówno pań, jak i panów, a nasze sklepy są świetnym miejscem do wypracowywania kompromisu przy udziale profesjonalnego doradcy, jakim jest nasz sprzedawca. 

Fot. Sklepy Komfort

magazyngalerie.pl

maj 2017

magazyngalerie.pl

maj 2017

PORTRET Marcin Gregorowicz

WYPOCZYNEK: sport

KUCHNIA:

każda dobra

RESTAURACJA:

Stary Browar Rzeszowski

PERFUMY/KOSMETYKI:

brak ulubionych

SAMOCHÓD:

prywatnie – z patyną

HOBBY: sport

Fot. Sklepy Komfort

FILM:

wszystkie pana Smarzowskiego

KSIĄŻKA:

literatura faktu, biografie

UBRANIA (MARKI MODOWE): sportowe Fot. Sklepy Komfort

KAS 60

FINANSE

FINANSE Czy Krajowa Administracja Skarbowa oznacza lepszą obsługę podatników, czy dodatkowe kontrole?

ADMINISTRACJA SKARBOWA

61

rusza na łowy

Od 1 marca funkcjonuje Krajowa Administracja Skarbowa (KAS). Stanowi ona połączenie administracji podatkowej, kontroli skarbowej i Służby Celnej. Reforma budzi nadzieję na lepszą obsługę podatników, ale też rodzi obawy związane z kontrolami

R

ealizacja dochodów z tytułu podatków, należności celnych i innych danin publicznych, ochrona interesów Skarbu Państwa oraz ochrony obszaru celnego Unii Europejskiej – to podstawowe zadania stawiane przed nową administracją.

Celem jest też obsługa oraz wsparcie podatnika i płatnika (przedsiębiorcy) w prawidłowym wykonywaniu obowiązków podatkowych i celnych przy jednoczesnym zapobieganiu uszczuplaniu dochodów państwa i przeciwdziałania nadużyciom. – Działanie KAS opiera się na Konstytucji Biznesu, co oznacza m.in., że urzędy podczas rozpatr ywania spraw z udziałem przedsiębiorców będą stosować takie zasady, jak domniemanie uczciwości przedsiębiorcy, przyjazna interpretacja przepisów, uczciwa konkurencja (walka z patologiami gospodarczymi) oraz szybkość

działania – informuje Łukasz Świerżewski, rzecznik prasowy ministra finansów.

Dr Irena Ożóg zgadza się z kierunkiem zmian, ale dostrzega jednoczesny wzrost opresyjności prawa podatkowego. Zwraca uwagę, że zachętom i przyjaznym komunikatom, takim jak w Konstytucji Biznesu, przeczy wykonawstwo. – Niekiedy błędy, które popełniają przedsiębiorcy, nie są zamierzone, lecz wynikają z niezrozumienia skomplikowanych, często złej jakości, przepisów prawa podatkowego. Instrumenty ochronne dla podatników mają w wielu przypadkach charakter fasadowy – mówi partner zarządzający z Kancelarii Ożóg Tomczykowski, była wiceminister finansów.

ROZLEGŁE KOMPETENCJE. Urzędy skarbowe (US) oraz izby administracji skarbowej (IAS) działają w dotychczasowych siedzibach, ale zyskały nowe zadania. Dotyczą one podatków: akcyzowego, od wydobycia niektórych kopalin i od gier. W przypadku IAS nastąpiło też rozszerzenie o zadania związane z cłem. Na bazie izb celnych, urzędów celnych oraz urzędów kontroli skarbowej powstały urzędy celno-skarbowe i ich delegatury. Mają się one wyspecjalizować przede wszystkim w wykrywaniu przestępstw popełnianych na szeroką skalę na szkodę Skarbu Państwa i ściganiu ich sprawców.

Zmiany mają umożliwić lepsze wykorzystanie zasobów kadrowych, finansowych

»

62

FINANSE

EKSPERT Przemysław Pruszyński

Doradca podatkowy, sekretarz

„

Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan

KOMENTARZ: Cały czas mamy problem w komunikacji z administracją podatkową. W urzędzie podatnik czuje, że nastawienie urzędnika do niego jest wrogie, przez co nie ma między nimi współpracy.

Reforma ma zmienić nastawienie do uczciwych podatników. Jest okazją do wydania nowych zaleceń dla pracowników administracji, aby sprawić, że przeciętny Kowalski w przyjemniejszej atmosferze załatwi swoje sprawy w urzędzie. Jeżeli taka zmiana ma towarzyszyć powołaniu Krajowej Administracji Skarbowej, to pozytywnie oceniam reformę. Wiele sporów wynika z wrogiego nastawienia urzędników do przedsiębiorców. Przepisy podatkowe są skomplikowane i nie miejmy złudzeń, że z dnia na dzień będą prostsze.

i organizacyjnych. – Skonsolidowanie działań zapewni, że samych kontroli będzie mniej, a KAS skupi się na kontrolach skutecznych, przeprowadzanych tam, gdzie występują nieprawidłowości. Skoncentrowanie działań dotyczących zwalczania oszustw i przestępczości podatkowej w jednym urzędzie celno-skarbowym pozwoli na sprawne przygotowywanie i przeprowadzanie późniejszych kontroli – mówi Łukasz Świerżewski.

„

ADMINISTRACJA SKARBOWA Przedsiębiorcy z nadzieją, ale też z ostrożnością patrzą na utworzenie KAS. – Wynika to chociażby ze względu na przyznanie urzędnikom rozległych kompetencji w przedmiocie przestępstw pospolitych, zarezerwowanych do tej pory dla policji i prokuratury. Traktujemy reorganizację struktury administracji jako krok w dobrym kierunku. Zaznaczamy jednak, że w celu uzdrowienia naszego systemu podatkowego niezbędne będą gruntowne zmiany w prawie materialnym – mówi Łukasz Czucharski, ekspert prawa podatkowego Pracodawców RP. RAZEM SPRAWNIEJ. Na czele Krajowej Administracji Skarbowej stoi Szef KAS (sekretarz stanu). Jest nim Marian Banaś, który w przeszłości był m.in. podsekretarzem stanu w ministerstwie finansów, a także szefem Służby Celnej. Podlegają mu dwaj zastępcy Szefa KAS (podsekretarze stanu).

Ustawa dopuszcza możliwość powołania trzech zastępców.

– Powodzenie reformy będzie zależało od zaangażowania pracowników. Z doświadczenia wiem, że jeśli mają oni dobrego szefa, to dobrze pracują. Nie chcę powiedzieć, że nowy szef administracji skarbowej jest zły.

Natomiast od niego i jego decyzji, zarówno personalnych, jak i różnych organizacyjnych, zależy sprawność tej administracji – mówi dr Irena Ożóg. Łukasz Czucharski zwraca uwagę, że administracja podatkowa, kontrola skarbowa i Służba Celna działały w sposób całkowicie nieskoordynowany, a współpraca między nimi odbywała się nadzwyczaj opornie. – Niezależne systemy informatyczne, rozproszone bazy danych czy brak sprawnych metod wymiany informacji powodowały, że jakiekolwiek wymagające współpracy działania trwały w nieskończoność. Nierzadko dochodziło do sytuacji, że przewlekłe działania administracji wynikające z jej dekoncentracji po prostu paraliżowały możliwość funkcjonowania

przedsiębiorstwa – opisuje ekspert prawa podatkowego Pracodawców RP. Początek 2017 r. przyniósł m.in. na zachodniej granicy i odcinku litewskim wzmożone działania kontrolne, zwłaszcza w zakresie paliw. Tylko w okresie od 10 stycznia do 9 marca br. w ramach tych działań skontrolowano ok. 31 tys. cystern i ciężarówek, zarządzono ok. 500 konwojów towarów o wysokim ryzyku nadużyć. – Po wejściu w życiu ustawy o KAS zaangażowanie w kontrole na zachodnim, południowym i litewskim odcinku nie spadło. Kontrole wykonywane są tak jak wcześniej i nie odnotowujemy żadnych problemów. Średnio dziennie w tym obszarze kontrolujemy ok.

600–700 cystern/ciężarówek – opisuje Łukasz Świerżewski. Dodaje, że wymiernym efektem tych działań jest wzrost legalnej produkcji i sprzedaży paliw na terenie RP, co potwierdzają m.in. dane Orlenu i Lotosu.

PRZEGLĄD KADR. Proces wdrożenia KAS został podzielony na 2 etapy. Pierwszy z nich trwał do 28 lutego br. Jednym z głównych zadań w tym okresie było zapewnienie ciągłości realizacji zadań wykonywanych przez administrację podatkową, kontrolę skarbową i Służbę Celną.

Drugi etap, który potrwa do 31 maja br., obejmuje m.in. budowanie spójności i tożsamości

EKSPERT Łukasz Świerżewski

Rzecznik prasowy

„ „

Reforma będzie mieć największe znaczenie dla osób zatrudnionych w administracji skarbowej, a nie dla samych przedsiębiorców

administracji

ministra finansów

KOMENTARZ: Szef Krajowej Administracji Skarbowej, w trosce o zapewnienie jej prawidłowego wdrożenia powołał zespoły. Ich celem jest m.in. dobro funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej oraz pracowników, którzy realizują zadania przewidziane w KAS. Reforma dotychczasowych struktur administracji podatkowej, Służby Celnej i kontroli skarbowej umożliwi lepsze wykorzystanie ich zasobów kadrowych, finansowych i organizacyjnych.

magazyngalerie.pl

maj 2017

EKSPERT Łukasz Czucharski

„

Ekspert prawa podatkowego z Pracodawców RP

KOMENTARZ: Efektywniejsze ściganie przestępców ma wynikać przede wszystkim z lepszej koordynacji między strukturami administracji i sprawnej wymiany informacji.

Jedną z głównych przeszkód w docieraniu do organizatorów oszustw jest to, że zanim właściwe organy administracji zorientują się, iż doszło do nieprawidłowości, to zarówno przestępców, jak i wyłudzonych pieniędzy już nie ma na horyzoncie. Zatem reorganizacja administracji powinna przyczynić się do szybszego wykrywania oszustw i tym samym szybszej reakcji właściwych organów.

Zagrożeniem dla podatników mogą okazać się szerokie uprawnienia, które przyznaje urzędnikom ustawa. Istnieje również obawa, że mentalność urzędników nie ulegnie zmianie i w dalszym ciągu rozstrzyganie spraw będzie motywowane wynikami i statystyką.

KAS. W tym okresie nastąpi też określenie ostatecznego poziomu zasobów kadrowych (pracowników i funkcjonariuszy).

Przemysław Pruszyński uważa, że reforma będzie mieć największe znaczenie dla osób zatrudnionych w administracji skarbowej, a nie dla samych przedsiębiorców. – Jeżeli faktycznie poprawiona ma zostać jakość obsługi podatników, to wymagać to będzie od urzędników zmiany wykształconych przez lata nawyków, nauczenia się proklienckiego podejścia. Wiemy, że kadra zarządzająca

może się zmienić, ponieważ przepisy ustawy wprowadzającej KAS pozwalają na taką wymianę – mówi doradca podatkowy, sekretarz Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan.

Do 31 maja 2017 r. dyrektorzy izb administracji skarbowej zobligowani są do złożenia pracownikom i funkcjonariuszom propozycji określającej nowe warunki zatrudnienia albo pełnienia służby. – Składana propozycja powinna uwzględniać posiadane przez daną osobę kwalifikacje zawodowe, przebieg dotychczasowej pracy lub służby, a także miejsce zamieszkania. Proces składania propozycji pracy lub pełnienia służby jest monitorowany przez Szefa KAS. Dyrektorzy izb administracji skarbowej zostali zobligowani do zachowania transparentności tego procesu – opisuje Łukasz Świerżewski.

KONTROLNY NIEPOKÓJ. Urzędy celno-skarbowe zyskały bardzo rozlegle kompetencje, co wzbudza obawy. – Teraz naczelnicy i pracownicy mają bardzo wysoki stopień dostępu do informacji o podatnikach. Jeżeli będzie to wykorzystane w dobrej sprawie, to pewnie tak być musi, takie mamy dzisiaj czasy. Od zasobu informacyjnego wiele zależy. Rzecz jest w tym, żeby nie był on chaotycznie kompletowany i służył dobrej sprawie – mówi dr Irena Ożóg.

Przemysław Pruszyński zwraca uwagę, że nie wskazano przesłanek, kiedy stosowana będzie kontrola podatkowa, a kiedy kontrola KAS. Urzędy skarbowe będą przeprowadzać kontrole na podstawie przepisów ordynacji podatkowej, a urzędy celno-skarbowe w oparciu o przepisy o krajowej administracji skarbowej. – Jeden podatnik będzie w lepszej sytuacji wobec drugiego, tylko dlatego, że na kontrolę przyjdzie inny organ. Nie ma zasady, kiedy kto ma do kogo przyjść – zauważa doradca podatkowy, sekretarz Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan.

Wątpliwości wzbudza też wprowadzenie dwuinstancyjności w ramach jednego organu podatkowego. Przepisy zezwalają podatnikowi na złożenie odwołania od decyzji urzędu celno-skarbowego. Trzeba je wnosić do tego samego organu, który wcześniej zajmował się sprawą, tj. urzędu celno-skarbowego. Według Przemysława Pruszyńskiego nastąpi znaczne

Struktura KAS – jednostki organizacyjne: • izby administracji skarbowej (16) • urzędy skarbowe (400) • urzędy celno-skarbowe (16, wraz z delegaturami – 45 i oddziałami celnymi – 143)

magazyngalerie.pl

maj 2017

63

EKSPERT dr Irena Ożóg

Partner zarządzający

„

z Kancelarii Ożóg Tomczykowski była wiceminister finansów

KOMENTARZ: Do tej pory ta reforma jest prawie niewidoczna dla większości podatników. Urzędy skarbowe jak były, tak są, obsługują podatników. Zmieniły się procedury kontroli, są w nowych warunkach, strukturze i infrastrukturze prawnej. Niezależnie od reformy administracji skarbowej i celnej, jak w kalejdoskopie zmienia się prawo podatkowe, a także ich bliskie otoczenie.

Szczególnie ustawy regulujące zasady obliczania podatków i rozliczania się z fiskusem. Przykładem swoistego zaciskania pasa podatkowego jest zamiar centralizacji rachunków bankowych z pełnym do nich dostępem przez organy celno-skarbowe.

Wprawdzie to nie jest ściśle związane z reformą administracji podatkowej, ale z rozszerzaniem zakresu jej kompetencji.

Uczciwy podatnik nie powinien mieć obaw, co nie znaczy, że może czuć się bezpiecznie. Niestety, jeśli chodzi o relacje, to jesteśmy w głębokim socjalizmie.

Władza to jest władza, a podatnik nie jest ciągle partnerem władzy podatkowej, tylko potencjalnym przeciwnikiem. Choć oczywiście mówię tylko o przypadkach, które wypływają przy okazji kontroli skarbowych, czy przy okazji czynności sprawdzających. Tymczasem zdecydowana większość podatników to uczciwi, ciężko pracujący przedsiębiorcy zasługujący na szacunek państwa.

pogorszenie merytorycznej kontroli decyzji.

– Nie wyobrażam sobie sytuacji, żeby naczelnik urzędu celno-skarbowego wydał decyzję w wyniku przeprowadzonego postępowania podatkowego, a 2 miesiące później, już jako organ odwoławczy, stwierdził wydanie decyzji z naruszeniem prawa albo naruszeniem praw podatnika. Nie wierzę, że taki naczelnik przyzna się do błędu i uchyli decyzję – mówi doradca podatkowy, sekretarz Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan. Jego zdaniem drugi niezależny organ daje szansę na dostrzeżenie wad wcześniejszej decyzji. W tym przypadku tego już nie ma.  Autor: Marcin Gazda

17.05.2017

WARS Z AWA HOTEL INTERCONTINENTAL

poznaj trendy na rynku pop-up store’ów dowiedz się, jak zaplanować i zrealizować sklep tymczasowy

3.

KONFERENCJA Inwestycje na Rynku Nieruchomości Komercyjnych WEŹ UDZIAŁ W IMPREZIE

forum 31 maja 2017 Warszawa

Organizator: Eurobuild Conferences, www.eurobuildcee.com, tel. +48 22 356 25 00 Kontakt w sprawie uczestnictwa i reklamy: sales@eurobuildcee.com Informacje ogólne: conference@eurobuildcee.com www.investment.eurobuildconferences.com Złoty Sponsor:

Partner Merytoryczny:

Srebrny Sponsor:

Zgłoszenia: Promedia, a.lancow@promedia.biz.pl tel. 22 559 39 61, www.promedia.biz.pl

Brązowy Sponsor:

PATRONI MEDIALNI

Patroni Medialni:

.INFO.PL

66

FELIETON

O TRWAŁOŚCI PRODUKTÓW

67

Kiedyś

trwałe, teraz nowe P

osłuży przez lata”, zapewniał jeszcze nie tak dawno krawiec szyjący płaszcz. „Te buty są nie do zdarcia” zachwalał szewc albo sprzedawca w sklepie obuwniczym. Przez całą niemal historię naszej cywilizacji wyrzucenie czegokolwiek ludzie uważali za ostateczność. Przedmioty wytwarzane były tak, żeby używać ich jak najdłużej, a potem przerobić na coś innego. „Łata, kolego, nie wada, Dziura wiele nie wskóra, Lepsza jest brzydka łata niźli ładna dziura”, Pisał w latach trzydziestych ubiegłego wieku w moralizatorskim wierszyku dla dzieci Jan Brzechwa. Nie tylko ludzie najubożsi łatali wtedy ubrania, jeśli się powycierały albo podarły, ale też średniozamożni, nauczyciele, lekarze, urzędnicy. Dziś, kiedy w płaszczu czy marynarce zrobi się dziura, wyrzuca się je. Chyba że są to fabrycznie podarte dżinsy.

Według znanej i nieprawdziwej opowieści, Henry Ford zlecał pracownikom wyszukiwanie na złomowiskach starych modeli T i badanie, które z części są jeszcze sprawne.

Kiedy badacze odkryli, że nie psuje się układ kierowniczy, Ford kazał wytwarzać tę część z gorszego materiału, żeby było taniej.

Anegdota, choć fałszywa, pokazuje zupełnie inny stosunek do produktu: powinien mieć ograniczoną trwałość, żeby zmusić

magazyngalerie.pl

maj 2017

magazyngalerie.pl

maj 2017

Moi znajomi wciąż używają czeskiej maszyny do szycia marki Minerva M 16 z roku 1924. Sześćdziesięciowatowa żarówka wyprodukowana w 1901 roku od 115 lat oświetla remizę strażacką w amerykańskim miasteczku Livermoore

użytkownika do kupienia nowego i dzięki temu przysporzyć zysku przedsiębiorcy.

Henry Ford według tej anegdoty jest nie tylko prekursorem masowej produkcji, ale i sztucznego postarzania produktów (planned obsolescence).

KUPUJMY CZĘŚCIEJ, KUPUJCIE CZĘŚCIEJ. Pierwszym znanym przypadkiem sztucznego postarzania była zmowa producentów żarówek: Philips, Osram i General Electric.

W latach 20. ubiegłego wieku założyli oni kartel, którego zadaniem było zmniejszenie trwałości żarówek z 2,5 tys. do tysiąca godzin. Zmowę 20 lat później wykryły amerykańskie władze, sądy ukarały uczestników kartelu ogromnymi grzywnami, ci odwołali się i nigdy grzywien nie zapłacili...

Niemiecka Federalna Agencja Ochrony Środowiska wykazała, że średni cykl życia telewizora kineskopowego wynosił od 10 do 11 lat. Dzisiejsze płaskie telewizory wymieniane są po 5 albo 6 latach. Czas

»

68

FELIETON

bezawaryjnej pracy lodówek 15 lat temu wynosił 15 lat, obecnie jest o półtora roku krótszy.

Płaszcz, nawet bez dziur, nie służy jak niegdyś przez lata, bo moda odzieżowa zmienia się co roku, a nawet co kilka miesięcy, a modnym przecież trzeba być. Podobnie jest z innymi ubraniami, podobnie z butami.

W samochodach stosuje się face lifting – termin wzięty z chirurgii plastycznej – nieistotne i niewiele kosztujące zmiany wyglądu, które sprawiają, że nowe auto na pierwszy rzut oka odróżnia się od trzyletniego albo czteroletniego. A tylko nowy samochód pokazuje, że właściciel jest człowiekiem sukcesu, więc ludzie uznający auto za wyznacznik prestiżu, czują się zmuszeni do kupienia nowego.

Modele komputerów czy tabletów zmieniają się co roku albo nawet częściej. Stary sprzęt, choć wciąż działa, wielu ludzie wymienia na nowy. W niektórych środowiskach – szczególnie młodzieżowych – posługiwanie się smartfonem sprzed dwóch lat, albo nawet sprzed roku, uchodzi za obciach.

Co się takiego zdarzyło, że wytwórcy przestali dbać o trwałość, a nawet podjęli działania, aby sztucznie ją zmniejszać, a nabywcy zaczęli kupować nowe produkty, choć stare jeszcze się nie zużyły?

I kiedy to się stało?

IM TRWALSZE, TYM LEPSZE. Według greckiego mitu dawno, dawno temu, za panowania Kronosa, na Ziemi panował wiek złoty: ludzie byli wiecznie młodzi, żyli bez trosk, nie brakowało im jedzenia i napitków. Kronos upadł, a wraz z nim się skończył się wiek złoty, nastał gorszy wiek srebrny, po nim jeszcze gorszy wiek brązowy, a na koniec najgorszy wiek, żelazny, który trwa do dziś.

Mit szczęśliwego złotego wieku, który dawno minął i okropnej współczesności przetrwał starożytną Grecję i dotrwał aż do XIX wieku, a gdzieniegdzie i do XX. Ludzie żyli w przekonaniu, że wszystko jest i będzie w najlepszym razie takie jak było, ale z reguły gorsze niż dawniej. Stare jest dobre, bo wypróbowane.

Kiedy oświeceniowy myśliciel Jean Antoine Nicolas de Condorcet ogłosił ideę postępu, niewielu w nią uwierzyło. Sto lat później ideę Condorceta potwierdził rozwój technologii. Ludzie zaczęli wierzyć w postęp, bo na własne oczy zobaczyli nowe maszyny i urządzenia. Postęp jednak – według powszechnej opinii – polegał na powstawaniu nowych wynalazków, ale kiedy już coś zostało wynalezione – lokomotywa, maszyna do szycia, mechaniczne krosno – nie zmieniało się.

Wszelkie produkty – i tradycyjne, i nowo wynalezione – nadal traktowane były jako niezmienne. Pierwsze, jak uważano, były od zawsze, drugie natomiast ktoś wynalazł i odtąd pozostaną na

O TRWAŁOŚCI PRODUKTÓW Mękarskiego. Tramwaje napędzało sprężone powietrze, którego zbiorniki były napełniane na przystankach. System ten funkcjonował przez 34 lata. Dziesięć lat przed konferencją w miastach USA jeździły już 172 tramwaje elektryczne po torach o łącznej długości 138 km. W 1891 r., a więc osiem lat przed naradą urbanistów, powstała sieć tramwajów elektrycznych w Halle w Saksonii.

Maszyna Minerva M16 wytwarzana od roku 1930. Fot. minervaboskovice.cz

zawsze bez żadnych zmian czy udoskonaleń. A skoro się nie zmieniały, trwałość była największą zaletą.

WIĘC MOŻE to nie wytwórcy zainicjowali obniżenie trwałości produktów, ale klienci, chcący je co kilka lat zmieniać na nowsze? Bo przecież technologia wciąż się rozwija, nadal trwa postęp, świat bez przerwy się zmienia. W zmieniającym się świecie nowe okazuje się lepsze od trwałego, a trwałe się starzeje

Omnibus parowy produkcji francuskiej z 1895 roku. Fot. nr.waw.pl

CZYM NAS KONIE ZASYPIĄ? O tym, że choć technologia rozwijała się, ludzie tego nie dostrzegali, świadczy historia komunikacji miejskiej. W 1894 roku brytyjski „Times” napisał, iż do roku 1950 liczba wozów konnych w Londynie tak wzrośnie, że ulice zostaną przykryte trzema metrami końskiego nawozu. Nowy Jork czekała jeszcze gorsza przyszłość: już w 1930 roku warstwa końskich odchodów miała sięgać drugiego piętra.

W 1898 roku odbyła się w Nowym Jorku pierwsza międzynarodowa konferencja urbanistyczna poświęcona temu problemowi.

Urbaniści zastanawiali się, jak zapobiec zasypaniu miejskich ulic aż po dachy domów końskimi odchodami. Nie znaleźli sposobu.

Uczeni mężowie nie zauważyli tylko, że pierwsza regularna linia omnibusów parowych uruchomiona została między Londynem a Statford 67 lat przed konferencją, w 1831 roku. Od tamtego czasu po ulicach wielu europejskich i amerykańskich miast obok wozów konnych jeździły parowe omnibusy należące do regularnych linii.

Dwanaście lat przed konferencją w sprawie końskiego łajna Carl Benz opatentował samochód swojej konstrukcji, w tym samym roku swój pierwszy samochód zaprezentował publicznie Gottlieb Daimler.

Cztery lata przed konferencją odbył się pierwszy w historii wyścig samochodowy na 136-kilometrowej trasie z Paryża do Rouen, a rok później wyścig Paryż-Bordeaux-Paryż na trasie o długości 1150 kilometrów. W roku konferencji Daimler rozpoczął produkcję miejskich autobusów spalinowych.

Istniały też tramwaje, nie tylko konne. W 1879 roku w Nantes powstała sieć tramwajowa z napędem pneumatycznym zaprojektowana przez Ludwika

magazyngalerie.pl

maj 2017

IM NOWSZE, TYM LEPSZE. Dziś wiemy, że wbrew lękom uczestników konferencji urbanistycznej na ulicach Nowego Jorku nie zalegały jednak zwały końskiego łajna.

Stało się coś, czego uczeni urbaniści nie przewidzieli, choć powinni byli: samochody i tramwaje wyparły konne wozy z miast. Nie tylko urbaniści przekonali się, że przyszłość nie jest prostym przedłużeniem przeszłości i teraźniejszości.

Po Wielkim Kryzysie ludzie coraz dobitniej uświadamiali sobie, że produkty zmieniają się, a nowe są z reguły lepsze od starych. Jeśli nawet nowe nie były lepsze, to stare – choć jeszcze użyteczne – stawały się niemodne. A modne rzeczy mieć wypadało nawet wtedy, kiedy funkcjami i jakością nie różniły się od starych.

Coraz większą rolę odgrywać też zaczęła marka. Buty przestały być tylko obuwiem, wygodnym albo nie, ładnym albo nie, ale stały się produktami tej czy innej marki. Odpowiedni znaczek na koszuli, torebce, kurtce stawał się ważniejszy niż cechy użytkowe.

Właściciele najpopularniejszych marek zaczęli stosować strategię podobną do samochodowego face liftingu: każdego roku wypuszczali nowe modele mocno różniące się od poprzednich. Liczyć zaczęła się nie

tylko marka: w dobrym tonie stało się noszenie ciuchów z najnowszej serii. Zeszłoroczne się nie liczyły.

Producenci proszków do prania najpierw zalecali swój proszek jako najlepszy. Po jakimś czasie w reklamach mówili o nowym, lepszym proszku, potem o nowym jeszcze lepszym od lepszego, itd.

Ludzie chcieli nie tylko mieć rożne użyteczne sprzęty i przedmioty, ale pragnęli też, żeby były one nowe. W efekcie zmieniali je co kilka lat.

Więc może to nie wytwórcy zainicjowali obniżenie trwałości produktów, ale klienci, chcący je co kilka lat zmieniać na nowsze?

Bo przecież technologia wciąż się rozwija, nadal trwa postęp, świat bez przerwy się zmienia. W zmieniającym się świecie nowe okazuje się lepsze od trwałego, a trwałe się starzeje.

DOBRE JUŻ BYŁO. Paradoksalnie, coraz częściej natknąć się można – choćby w Internecie – na objawy nostalgii za trwałością. Miłośnicy motoryzacji narzekają na współczesne samochody, że skomplikowane i nietrwale oraz głoszą pochwały dawnych aut, według nich pozbawionych elektroniki, niezawodnych i ponoć długowiecznych.

Użytkownicy smartfonów głoszą chwałę, jedni Nokii 3210, inni Nokii 6310i, jako aparatów niezawodnych, pod każdym względem przewyższających dzisiejsze.

Szczególnie wychwalają długowieczność baterii i odporność na mechaniczne uszkodzenia.

I jedni, i drudzy przesadzają w entuzjazmie. Nowe auta są bezpieczniejsze, łatwiejsze w prowadzeniu, a obok niekoniecznie potrzebnych bajerów mają też przydatne

Pierwszy spalinowy autobus Daimlera.

Fot. www.mercedes-benz.com

magazyngalerie.pl

maj 2017

69

15 lat CZAS BEZAWARYJNEJ PRACY LODÓWEK 15 LAT TEMU WYNOSIŁ 15 LAT, OBECNIE JEST O PÓŁTORA ROKU KRÓTSZY

urządzenia. Nowe telefony zużywają wprawdzie szybciej energię, ale dawno przestały być tylko aparatami do rozmawiania na odległość i esemesowania, a stały się mobilnymi komputerami z mnóstwem użytecznych funkcji.

Złotego wieku nie było ani w telekomunikacji komórkowej, ani w automobilizmie, ani w jakiejkolwiek innej dziedzinie.

AUTOR Wojciech Jankowski

Felietonista i reporter wykładowca dziennikarstwa

BIO

O AUTORZE: Ur. w 1948 r. Ukończył studia na Uniwersytecie Wrocławskim w 1973 roku.

Do roku 1990 pracował jako nauczyciel w liceum i nauczyciel akademicki na Uniwersytecie Wrocławskim i Politechnice Wrocławskiej. Równocześnie był dziennikarzem w prasie wychodzącej poza zasięgiem cenzury jako publicysta.

W stanie wojennym jeden ze współzałożycieli i redaktor miesięcznika „Replika” wydawanego we Wrocławiu przez Solidarność Walcząca. Po roku 1990 pracował w redakcjach dzienników: Gazety Wyborczej, Słowa Polskiego, Gazety Wrocławskiej, tygodnika Panorama Dolnośląska.

Równocześnie współpracował jako publicysta z innymi czasopismami, a także z Polskim Radiem. Był reporterem i felietonistą, pisał też artykuły publicystyczne, recenzje, komentarze.

Od roku 2004 do 2014 był wykładowcą dziennikarstwa w Dolnośląskiej Szkole Wyższej we Wrocławiu, prowadził również zajęcia w Instytucie Dziennikarstwa Uniwersytetu Wrocławskiego.

70

PASJE

WYSPA ISLAY

71

Islay

MEKKA FANÓW SZKOCKIEJ Wśród pierwszych skojarzeń, jakie przychodzą do głowy na myśl o Szkocji, jest whisky. Jednym z sześciu regionów kraju, które słyną z produkcji tego alkoholu, jest wyspa Islay należąca do archipelagu Hebrydów Wewnętrznych.

Pochodzące z niej single malty – rodzaje złotego trunku destylowane w jednej gorzelni i wytwarzane w całości z jednego gatunku zboża, zwykle jęczmiennego, uważane są za kwintesencję „szkockiej”

M

ORZE I TORF. Na Islay ludzi mieszka niemal trzy razy mniej niż owiec. To nadal tereny w zdecydowanej większości dzikie. Wyrazem tutejszej dominacji przyrody nad człowiekiem są fale Adriatyku rozbijające się o skały i pokrywające cały ląd torfowiska. Charakter wyspy doskonale czuć w wytwarzanych na niej maltach, których wyrazisty, specyficzny smak nie wszystkim przypada do gustu. Przy ich produkcji wędzi się torf, co nadaje whisky mocnego, dymnego charakteru. Z kolei leżakowanie w magazynach położonych u wybrzeża sprawia, że trunki przeniknięte są morskimi i medycznymi aromatami. Beczki chłoną z powietrza wyczuwalne potem w napoju wonie soli, wodorostów i jodu.

ALKOHOL WARTY FORTUNĘ. Najsłynniejsza destylarnia na Islay to niedziałająca już Port Ellen, która zakończyła produkcję w pierwszej połowie lat 80. i obecnie jest jedynie wielką słodownią, z której gotowy słód, czyli skiełkowane i wysuszone ziarna

jęczmienia skupują inne gorzelnie. Pochodzącą z niej whisky nadal można jednak znaleźć w ofertach niezależnych rozlewni.

Skosztowanie jej to marzenie wielu koneserów. Nie dosyć, że jest trudno dostępna, to kosztuje też niemało.

Warto więc wybrać się na Islay, bo napić się jej można w lokalnych pubach. Podobnie jak wielu innych maltów, o które niełatwo poza wyspą. Tamtejsze destylarnie co jakiś czas wypuszczają do sprzedaży edycje limitowane swoich alkoholi, które zdobyć można tylko na miejscu.

WHISKY NIEJEDNO MA IMIĘ. Na wyspie działa obecnie osiem gorzelni, spośród których każda czymś się wyróżnia. Otwarta w 1779 r. Bowmore jest najstarszą destylarnią w całej Szkocji. Ciekawa jest między innymi dlatego, że beczki leżakują w niej poniżej poziomu morza. Caol Ila to największa gorzelnia na Islay i jedyna produkująca na masową skalę. Bruichladdich to z kolei jedyny na wyspie producent mający własną linię do butelkowania. W młodej destylarni

PASJE Kilchoman, która rozpoczęła działalność dopiero w 2005 r., tak jak przed laty, produkcja alkoholu łączy się z prowadzeniem gospodarstwa. Uprawia się tam jęczmień, a odpadki po jego słodowaniu wykorzystuje się jako paszę dla zwierząt.

Różnią się też oczywiście produkowane trunki. Wielu znawców za kwintesencję destylowanych na Islay whisky uważa Laphroaig. Bardzo torfowy jest też malt z Ardberg, natomiast zupełnie inna jest Bruichladdich, w której torfu i dymu się już tak nie doznaje. W whisky Coal Ila można wyczuć akcenty cytrusowe, a Bunnahabhain potrafi być bardziej orzechowa i ma najłagodniejszy smak.

DEGUSTACJA W RYTM MUZYKI. Wszystkie działające destylarnie są otwarte dla

magazyngalerie.pl

maj 2017

odwiedzających. Podstawowa oferta obejmuje wstęp do miejsc związanych z poszczególnymi etapami produkcji, a także degustację. Na koniec wycieczki można zaopatrzyć się we własną whisky. Istnieją jednak programy jeszcze ciekawsze, np. zakładające samodzielne napełnienie butelki trunkiem, a nawet kopanie torfu. Lagavulin umożliwia skosztowanie maltu z beczek destylowanych w latach 60. i to w obecności osoby, która własnoręcznie tego dokonywała, a Bowmore można… zamieszkać. Budynki niewykorzystywane już do produkcji przemianowano na apartamenty do wynajęcia na krótki pobyt. Najprostsze formy zwiedzania trwają mniej niż godzinę i oznaczają wydatek kilku funtów. Wycieczki z ciekawszymi atrakcjami trwają nawet 5-6 godzin i kosztują kilkadziesiąt funtów. Te dłuższe są dość

magazyngalerie.pl

maj 2017

Z wyspy Islay pochodzi whisky uważana za kwintesencję „szkockiej”

popularne, dlatego warto zarezerwować je jeszcze przed przyjazdem.

Ze stałego lądu regularnie kursuje na Islay prom. Już od trzydziestu lat szczególne oblężenie wyspa przeżywa wiosną, a to za sprawą odbywającego się wtedy Feis Ile, tygodniowego święta muzyki i maltów, które co roku przyciąga kilkanaście tysięcy turystów. Bogaty program imprezy zakłada zabawę w rytm tradycyjnej muzyki, rozgrywki w golfa i kręgle, naukę céilidh – regionalnego tańca i oczywiście degustacje whisky. W tym roku festiwal zacznie się 26 maja.  Autorka: Elżbieta Baron

72

ULICA HANDLOWA

GETREIDEGASSE

73

Zakupy na ulicy

Mozarta

Jedna z najbardziej urokliwych, zadbanych i jednolitych architektonicznie alei handlowych.

Słynie z przepięknych szyldów, które, nawet znakując sklepy popularnych marek, nie zatraciły zabytkowego, tradycyjnego charakteru. W jednej ze stojących przy niej kamienic swoją młodość spędził Mozart. To właśnie Getreidegasse – główna ulica centrum Salzburga

S

alzburg jest trzecim po Wiedniu i Linzie miastem pod względem kosztowności wynajmu lokali użytkowych, a Getreidegasse jest jego najdroższą ulicą. Według rankingu firmy badawczej w 2015 r. średni miesięczny koszt najmu wynosił w jej przypadku 125 euro za m kw. Dawniej ta okolica sytuowała się wśród najbardziej pożądanych lokalizacji mieszkalnych w mieście. Swoje domostwa mieli tu najbogatsi kupcy, lekarze i rzemieślnicy. Dziś, mimo że to jedna z pięciu ulic w Austrii o największej wartości, wyższe piętra kamienic zajmują studenci i przedstawiciele klasy średniej.

DZIEDZIŃCE I PASAŻE. Getreidegasse każdego dnia przemierzają tysiące przechodniów, których mieszankę stanowią z jednej strony mieszkańcy centrum, a z drugiej chętnie odwiedzający Salzburg turyści. Romantyczny deptak w samym sercu starego miasta zapewnia jednak wiele miejsc, w których można odpocząć od zgiełku. Każdy, kto miał okazję go poznać, zachwyca się pełnymi uroku podwórzami, które kryją się na tyłach kamienic.

Ozdabiają je okazałe gzymsy, marmurowe balustrady, płaskorzeźby i kolumny z kunsztownymi głowicami. Wiosną i latem nabierają kolorów za sprawą klombów, pergoli i innych kwiatowych aranżacji. Każdy z romantycznych dziedzińców jest wyjątkowy i niepowtarzalny.

Kiedyś ich miejsca zajmowały stajnie, warsztaty i pomieszczenia dla służby. Tylne budynki połączono z tymi stojącymi przy głównej ulicy i tak powstały proszące się o zagospodarowanie pasaże. Przestrzenie na tyłach wypełniły się handlem i zmieniły w sklepy, podobnie jak prowadzące do nich korytarze. ŚLADY MOZARTA. Architektonicznie Salzburg ukształtowały przede wszystkim późne średniowiecze i barok. Piękne budynki z tych okresów zachowały się i dziś nie tylko Getreidegasse, ale i całe miasto jest spójne pod względem zabudowy. Po obu stronach ulicy ciągną się wysokie i wąskie, ściśle przylegające do siebie kamienice o schludnych, eleganckich

magazyngalerie.pl

maj 2017

fasadach. Przyciągają wzrok kamiennymi portalami i zwężającymi się w miarę wysokości oknami. O ich długiej historii przypominają grawerunki z datami powstania i nazwiskami właścicieli. Tłumy przyciąga wyraźnie wyróżniający się budynek z żółtą elewacją znajdujący się pod numerem 9. To w nim przez blisko dwie dekady od dnia swoich urodzin 27 stycznia 1756 r. mieszkał Wolfgang Amadeusz Mozart. Dziś mieści się w nim muzeum poświęcone słynnemu kompozytorowi.

W czasie zakupowego szaleństwa na Getreidegasse nie można odpuścić sobie chwili relaksu w którejś z licznych kawiarni. Warte uwagi są przede wszystkim dwie z nich: Café Fürst, w której powstały słynne

magazyngalerie.pl

maj 2017

pralinki zwane kulami Mozarta oraz Café Tomaselli, której kompozytor był wielokrotnym gościem. Otwarta w pierwszych latach XVIII w. jest tym samym najstarszą spośród wszystkich działających do dziś kawiarni na terenie całej Europy Zachodniej.

SZYLD MCDONALD’S. Odwiedzający salzburski deptak mają do dyspozycji ogromny wybór ofert komercyjnych wszelkiej maści.

Oprócz współcześnie powstałych butików z pamiątkami, sieciówek czy salonów ekskluzywnych marek są tu także lokale z historią.

Z dobrze znanymi sklepami mieszają się te stare, tradycyjne i rodzinne. Mieszczą się tu prowadzone od pokoleń cukiernie i zakłady

krawców, kaletników, szewców czy tkaczy, a wiele z nich posiada status zabytku.

Przechadzając się po Getreidegasse, ma się wrażenie, że czas się zatrzymał i trafiło się do bajki. Nie przeszkadza w tym nawet obecność najpopularniejszych globalnych brandów. Szyldy ze znanymi nazwami, takimi jak Zara czy McDonald’s, utrzymane są bowiem w klimacie ulicy. Stylizowane na średniowieczne oznaczenia zakładów rzemieślniczych czy karczm nie tylko nie szpecą ulicy, ale są jej ozdobą. Stanowią jej element charakterystyczny i to właśnie ich tak liczną obecnością Getreidegasse wyróżnia się wśród innych znanych alei handlowych.  Autorka: Elżbieta Baron

NAJWIĘKSZA BAZA DANYCH i KONTAKTÓW SEKTORA RETAIL W POLSCE

694 609 308

centra handlowe w Polsce sieci handlowych w Polsce budowanych obiektów handlowych

• • • • • • • • • •

3 katalogi informacyjno-bazodanowe kontakty do dyrektorów centrów handlowych kontakty do działów marketingu i rozwoju sieci ponad 30.000 branżowych artykułów możliwość filtracji danych po wielu kryteriach spersonalizowany newsletter codziennie nowe publikacje i aktualizacje danych informacje o planowanych otwarciach sklepów lokalizacje obiektów handlowych i sklepów na mapie opcja porównania parametrów obiektów handlowych

ZOBACZ WIĘCEJ NA: http://info.retail-database.com