Boekenkrant december 2022

COLOFON KORT NIEUWS INHOUD

Contact

Uphill Battle uitgevers, Zonnebaan 54, 3542 EG Utrecht, Nederland. + 31 30 2231718

E-mail redactie@boekenkrant.com Informatie over adverteren verkoop@boekenkrant.com Abonnementenservice

abo@boekenkrant.com Telefoon: +31 881 102005

Online

www.boekenkrant.com facebook.com/deboekenkrant @boekenkrant @boekenkrant

Redactie

Hoofdredacteur: Mirjam Mulder Redactie: Antal Giesbers, Adinda Graafland en Sanne van der List

Medewerkers: Sandra Broertjes, Martijn van Bruggen, Wendy Claes, Oglaya Doua, Joyce Guntlisbergen, Aefke ten Hagen, Paula Heeger, Katy Hurkmans, Renske Immink, Hugo Jager, Lex Jansen, Jacomijn van Kempen, Peter Koelewijn, Lou Kommeren, Istvan Kops, Myrthe Kries, Rik Mets, Laura Molenaar, Rianne Nieuwdorp, Marjon Nooij, Jos Noorman, Bibianne Oelderik, Selma Oueddan, Raymond Noë, Nora van Ouwerkerk, Pauline Pater, Jasmijn Pfeiffer, Hans Pols, Famke Prins, Ellen Rooms, Lien Simons, Erwin Suvaal, Jyoti Tojo, Carien Touwen, Tristan Vanheuckelom, Gerda Visser, Marcel Vormeer, Maaike de Vries, Tanja Wilming, Sabrina de Wit, Marcella de Wolf.

Vormgeving: Titus Vegter

Uitgever: Jan Louwers

Oplage: 19.000

De Boekenkrant wordt gedrukt op 100% gerecycled papier.

De volgende Boekenkrant verschijnt op 2 januari 2023.

REDACTIONEEL

ERWIN SUVAAL

Nieuw leven

Toen vijf jaar geleden Paolo Cognetti’s roman De acht bergen lange tijd de Bestseller 60 domi neerde, kreeg ik les van zijn ver talers. Zij waren verbaasd over het enorme succes: ‘Waarom nou juist dit boek?’ Dat blijft altijd een raadsel. Ik vermoed dat het iets te maken heeft met dat Cognetti over grootse landschappen, maar kleine verhalen schrijft. Dat blijkt zich ook goed te vertalen naar het witte doek. Afgelopen week mocht ik een voorvertoning van de verfil ming van De acht bergen bekijken (p.5). Het werd een 2,5 uur durende zit, in het mini-bioscoopzaaltje op het kantoor van Dutch Filmworks. Een goed begin van een mistige vrijdagochtend.

In deze editie worden nog meer bestaande verhalen nieuw leven in geblazen. Zo kunt u op pagina 11 de kleurrijke illustraties van Marta Altés voor de hertelling Sprookjes van Grimm bewonderen. Wensly Francisco wilde in Rust het rauwe Tilburg uit zijn jeugd opvoeren, om te laten zien dat er ook in Nederland parallelle werelden bestaan (p.7).

Ronald Venema maakt een wel heel gedurfde zet en publiceert zijn puberdagboeken, die even hilarisch als eerlijk blijken te zijn (p.16). En in een bijzonder in memoriam-artikel bewijst redacteur Antal Giesbers een laatste eerbetoon aan zijn favoriete schrijver, Jeroen Brouwers (p.14).

Tot slot jaagt Daniëlle Bakhuis ons in de young adult-special van deze maand de stuipen op het lijf met De bloedzomer van 1997, gebaseerd op haar favoriete slasher-verhalen uit de jaren negentig. Fijne feestdagen!

Mulder Hoofdredacteur Boekenkrant mirjam@boekenkrant.com

+++ Het kinderboek De NEEhoorn van Marc-Uwe Kling, met illustraties van Astrid Henn en vertaald door Jaap Robben, is bekroond met een Gouden Boek. Dat werd woensdag 23 november bekend gemaakt op de Grote Vriendelijke Pakjesavond in het Haarlemse Theater De Liefde. Dat betekent dat er van dit kinderboek over de eigenwijze en chagrij nige eenhoorn meer dan 75.000 exem plaren verkocht zijn. +++ Op 29 november is Arthur Japin benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. De schrijver ontving het lintje van burgemeester Sharon Dijksma voor zijn exceptionele verdiensten in de literatuur. De uitreiking van de onderscheiding ge beurde in TivoliVredenburg, omdat die zelfde avond daar zijn 25 jarig jubileum van zijn schrijverschap werd gevierd. +++ De Kinderboekenweek was dit jaar weer een succes! Tijdens deze week in oktober steeg het aantal verkochte kin derboeken in fysieke boekhandels met 11% ten opzichte van vorig jaar. Ook de omzet steeg met 19%. Dat blijkt uit onderzoek van het CPNB. Eerst was er wat kritiek op de keuze voor twee buitenlandse auteurs voor het Kinder boekengeschenk, maar de organisator hoopte juist dat ‘het geschenk meer kin deren naar de boekhandel zou trekken, en er zo meer kinderboeken zouden worden verkocht, ook en juist van Nederlandse makers.’ Dat is dus ook gebeurd. +++ Het bekende citaat ‘And now for something completely different’ uit de Britse serie Monty Python heeft een plek gekregen in de Dikke Van Dale De quote wordt namelijk veel gebruikt in Nederlandse teksten en is inmiddels ingeburgerd. ‘Het is een synoniem voor een hele snelle, bijna absurdistische overgang,’ meldt hoofdredacteur Ton den Boon aan het radioprogramma Volgspot +++ Staatssecretaris voor Cultuur en Media Gunay Uslu wil alle gemeenten in Nederland verplichten een volwaardige bibliotheek te hebben. Ze gaat hiervoor een wet indienen op verzoek van de Tweede Kamer. Deze nieuwe wet raakt 15 gemeenten die op dit moment geen biblio theek hebben, of een bibliotheek hebben die niet aan de kwaliteitseisen voldoet. Om dat voor elkaar te krijgen trekt ze de komende jaren tot wel 58,7 miljoen euro uit. +++

Literatuur

Cormac McCarthy, De passagier 4 Yves Petry, Overal zit mens 4 Paolo Cognetti, De acht bergen 5 Wensly Francisco, Rust 7

Spanning

Liza Marklund, Poolcirkel 8 A.M. Ollikainen, Waterkoud 8  Elvin Post, Breekpunt 9

Jeugd

Elli Woollard, Sprookjes van Grimm 11 Marloes Kemming, Fabulant 13

Non-fictie

Jeroen Brouwers, Alles echt gebeurd 14 Ronald Venema, Mijn onwijs eerlijke puberdagboeken 16 Jan van Mersbergen, Carnaval 16 Yvon Jaspers, Onze boerderij 17

BKYA

Kevin Brooks, Bad Castro 19 Mason Deavor, Ik wens je het allerbeste 21 Kacen Kallender, Lark & Kasim beginnen een revolutie 21 K.T. Sterling, Het lot van de roos 22 Daniëlle Bakhuis, De bloedzomer van 1997 23

Boekhandel

Mirjam

Drie kerstboeken met chocolademelk

Het is bijna kerst. De tijd waarin familie bij elkaar komt om uitgebreid te dineren, waarin cadeau tjes worden gegeven en liedjes worden gezongen. Kerst is ook de tijd om heer lijk een boek te lezen met warme chocolademelk erbij. De redactie tipt drie boe ken die dat gevoel perfect weerspiegelen.

ADINDA GRAAFLAND

Wintermagie van bestsellerauteur Nora Roberts is een echt feelgood-boek, dat wij adviseren te lezen met een warme kop thee en wat koekjes erbij. Gabriel Bradley, de beroemdste schilder van het moment, woont in een afgelegen blokhut. Onderweg naar huis in een hevige sneeuw storm komt hij de hoogzwangere Laura tegen. Hun auto’s botsen bijna tegen elkaar op, maar Laura weet hem net te ontwijken. Gabriel maakt zich zorgen om haar en weet dat ze niet verder kan reizen in dit weer, dus stelt hij voor dat ze met hem mee naar huis gaat. Ondanks dat hij niet blij is met haar aanwezigheid, pro beert hij haar zo goed als het kan te helpen. Hij komt erachter dat Laura ergens voor vlucht, voor iemand die haar baby zou willen afpakken. Gabriel wil het hele verhaal weten, maar Laura houdt haar lippen stijf op elkaar.

Wintermagie zit vol liefde en mys terie. De mooie zinnen en het fijne taalgebruik van Roberts maken het boek luchtig en makkelijk te lezen. Ondanks dat er een raadsel opge lost moet worden, valt het boek niet zwaar. Precies wat we van een feel good-boek willen. Met het sprankje magie dat de winter brengt, is dit verhaal helemaal af. Voor iedereen die even lekker wil zwijmelen, is dit echt een aanrader!

Nicholas Sparks, bekend van The Notebook, heeft met zijn nieuwe roman De wens een prachtig kerst verhaal neergezet. Eén dat je zowel

doet janken als glimlachen. Maggie Dawes is een gerenommeerde reis fotograaf en woont in New York City, waar ze een succesvolle galerie runt. Ondanks dat ze normaal gesproken op reis gaat om te fotograferen, zit ze dit jaar thuis tijdens de feestdagen, worstelend met een medische diag nose, kanker. Op haar sociale media vertelt ze daar ook over. ‘Ik haatte die ziekte meteen al. Maar hij raakte toch aan me gehecht.’ Ze was gezond, sportte en had dit niet verwacht. Nu wordt ze steeds afhankelijker van haar personeel, waaronder de net aangenomen Mark Price. Hij is een fan van haar video’s. Eerst vertrouwt Maggie hem daarom niet, maar dat verandert. Hij wordt haar dierbaar en ze vertelt hem dan ook over een kerst van tientallen jaren geleden. ‘Ze was stervende, ze was echt stervende, en het drong plotseling tot haar door dat ze op het punt stond haar allerlaatste kerstmis mee te maken.’

De wens grijpt je direct. Op de eerste pagina’s word je al geconfronteerd met het onderwerp kanker, dus je

Wanneer Noëlle in bed ligt, is ze opgelucht dat het toch niet elke dag kerst is…

Vanuit de verte dichterbij

Jarenlang was Lex Jansen de uitge ver en het gezicht van De Arbeiders pers. Nu is hij directeur van het door hem opgerichte Magonia: uitgeverij en centrum voor schrijfbegeleiding.

LEX JANSEN

(€ 17,99)

(€ 20,99)

Lisette Jonkman, Langste. Kerst. Ooit., Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 265 pagina’s (€ 20,99)

weet meteen dat dit geen licht boek zal zijn. Toch is het een prachtig ver haal over een kerst van toen en nu. Ooit gewenst dat het elke dag kerst zou zijn? Noëlle in het boek Langste. Kerst. Ooit. van Lisette Jonkman wenst dat ook iedere keer. Zelf is ze jarig op 25 december, op kerst dag dus. Elk jaar organiseert ze een kerstdiner voor een select groepje vrienden en familie. Dan maakt ze haar eigen Christmas Checklist voor hoe de dag eruit moet komen te zien. Dit jaar zijn er twee gasten die te vroeg aankomen. Ze helpen dan ook graag om dit kerstfeest tot een goed einde te brengen. ‘Dan zou ik die handjes maar laten wapperen. Het is tenslotte wel Noëllekerst, niet een of ander lanterfanterfeestje.’ Vervolgens gaat echter alles fout. Haar dure kristallen sneuvelen, de vliezen van haar hoogzwangere zus breken tijdens het hoofdgerecht en haar ouders halen herinneringen op aan Noëlles ex. Wanneer Noëlle in bed ligt, is ze opgelucht dat het toch niet elke dag kerst is. Maar dan wordt ze de volgende ochtend wak ker, op eerste kerstdag. Langste. Kerst. Ooit. is een hilarische roman vol nostalgische kerstmagie. Van de kerst-cd’s die het hoofdper sonage opzet, tot het gezellige tra ditiegetrouwe familiediner en alle problemen die daarbij komen kijken. Een feelgood-roman die perfect is om deze kerst zelf te lezen of cadeau te doen.

Als redacteur ben ik natuurlijk vooral met teksten bezig, maar soms leidt het intensieve contact met een schrijver ook tot iets geheel anders. Met een zekere regelmaat begeleid ik auteurs als zij in den lande een lezing geven. Dat brengt me soms op zeer bijzondere plekken. Niet lang geleden kwam ik als chauffeur/bege leider in Middenbeemster, een prachtig dorp in de polder, met een kerk die werd ontworpen door de toenmalig stadsarchitect van Amsterdam, Hendrick de Keyser. Vlakbij het kerkplein wer den ‘mijn schrijver’ en ik ontvangen in een fraai herenhuis, waarin het Betje Wolff Museum is gehuisvest. In een fraai ingerichte kamer kre gen we thee geserveerd met een Betje-bonbon, en mijn hond Basso kreeg water in een komme tje van porselein. Tijdens de rondleiding door het museum liep Basso mee en hij snuffelde, zoals honden doen, in iedere hoek. Om de een of andere reden bleef hij dralen in de zolderkamer, die de nieuwsgierig makende naam ‘Kipperust’ draagt. Volgens de overlevering stond hier de schrijftafel van Betje. Terwijl haar dertig jaar oudere man, Adrianus Wolff, in zijn kantoor beneden aan de preek voor de komende zondag werkte, schreef Betje hier haar ‘Bespiegelingen’, of ‘Eenzame nachtgedachten’. Terwijl mijn auteur op een andere locatie over zijn nieuwe roman vertelde, mocht ik wachten in het woonhuis van Betje en Adrianus. Toen iedereen weg was, heerste er een ongewone stilte in de salon. Af en toe sloeg de staande klok naast de deur, direct gevold door de klok ken in de kerk van De Keyser. Basso lag onder de tafel en snurkte een beetje. De tijdsmachine waarin ik had plaats genomen hield even een paar uur stil.

Mijn gedachten gingen terug naar een bezoek, een paar jaar geleden, aan Museum Staring in Almen. Anthony Staring was voor mij nooit meer dan een straatnaam geweest, maar hier, in dit prachtige dorp aan de Berkel, kwam de schrijver ineens tot leven. Hoewel geen leef tijdsgenoten, leefden Betje en Anthony beiden in de achttiende en negentiende eeuw. Ze hebben de roerige tijden van de Franse revolutie mee gemaakt en over de veldtochten van Napoleon gelezen. Na de dood van haar man leefde Betje samen met haar vriendin Aagje Deken. Ze waren zo onder de indruk van de revolutionaire ont wikkelingen dat ze Nederland achter zich lieten en naar Frankrijk verhuisden. Tijdens de revolu tie van 1789 woonden ze in Trévoux, in de buurt van Lyon. Staring moest niet veel hebben van de nieuwe ideeën. Toen hij gekozen werd tot lid van de Tweede Nationale Vergadering van de Bataafse Republiek voelde hij daar niets voor. Juist door dat ik in hun huizen geweest ben en door hun kamers heb mogen lopen, zijn deze auteurs dich terbij gekomen. Dat is waarom ik van dit soort schrijversmusea houd.

Ik mocht wachten in het woonhuis van Betje en Adrianus Wolff.

Nora Roberts, Winter magie, vertaling: Els Papelard, Uitgeverij Har perCollins, 496 pagina’s

Nicholas Sparks, De wens, vertaling: Tasio Ferrand, Uitgeverij Boekerij, 400 pagina’s

BOEKENKRANT TIPT

Perfecte dagen

Luis, een Spaanse jour nalist die zijn werk en zijn huwelijk beu is, gaat naar Austin in Texas om een con ferentie bij te wonen. De reis is een alibi om Camila te ontmoeten, een Mexicaanse archi tecte met wie hij een affaire heeft. Maar net voor zijn vertrek maakt ze het uit. Ontroost baar vlucht Luis naar een universiteits archief, waar hij bij toeval stuit op brieven van William Faulkner aan zijn geliefde Meta Carpenter.

Het huis waar alles verdwijnt

Het huis waar alles verdwijnt is een meta foor voor het leven. Het geheimzinnige huis zit vol passie, levens wil en angst voor de dood in het licht van een kankerdiagnose. De gedichten van Koen Stassijns kunnen confronterend zijn. Ze zijn rauw en vaak ontroerend en van een typisch zangerige stijl met een melancho lische ondertoon. Er wordt veel losgelaten, maar de liefde blijft overeind.

Het schaarse licht

Na de onafhankelijk heid breekt er chaos uit in de jonge Georgische staat. Vier meisjes, Ira, Dina, Nene en Keto, sluiten vriendschap. Hun vriendschap trot seert alles, tot verraad en een tragische dood hen ten slotte toch uit eendrijven. Pas in 2019 zien ze elkaar in Brus sel terug. Nino Hara tischwili vertelt over een verloren land en een verloren generatie, een revolutie die haar eigen kinderen opeet, over liefde en verraad.

Er was eens een rendier

Halley rent al jaren weg voor haar proble men, dus dat ze nu voor haar werk naar Zweeds Lapland mag, komt haar uitstekend uit.

Ze heeft twee kostbare trouwringen die ze moet bezorgen, maar dan verdwijnt haar tas en kan Halley de situa tie niet langer ontken nen. De bruiloft is nu alleen te redden door samen te werken met

RECENSIE

RECENSIES

Ogenschijnlijk rommelig

De passagier van Cormac McCarthy is het eerste deel van een tweetal bij elkaar horende romans, waarvan deel twee – Stella Maris –begin december zal verschij nen bij de Arbeiderspers. Het is niet onwaarschijnlijk dat dit de laatste romans van zijn hand zullen zijn.

MARJON NOOIJ

Robert Western is uit gezonden als bergings duiker naar de Golf van Mexico. In de duis tere diepte treft het dui kersteam een vliegtuigwrak aan met acht passagiers. ‘De copiloot zat nog in zijn stoel vastgesnoerd maar de piloot zweefde boven hem tegen het plafond. Zijn armen en benen bun gelden omlaag als bij een enorme marionet.’ Schijnbaar heeft een vis ser het wrak opgemerkt, maar van wege de duisternis onder water lijkt dat zeer onwaarschijnlijk. Ze ontdek ken dat er een paneel van de vluch tinstrumenten ontbreekt en dat de zwarte doos is verdwenen. Ook het feit dat er geen tekenen zijn dat er paniek is geweest in het vliegtuig is iets waar ze zich het hoofd over breken. Wanneer er vragen komen over waar de negende passagier is gebleven, is dit het begin van een reeks aan intriges en een schimmig kat-en-muisspel.

Thuis krijgt Western onverwacht bezoek van mannen met badges, die hem bevragen over hoe hij het vlieg tuig had aangetroffen. Helemaal ver trouwen doet hij het niet. Wanneer zijn bankrekening, paspoort en auto in beslag worden genomen, slaat hij op de vlucht. Wat begint als een spannend ver haal verandert gaandeweg. Wes tern bezoekt vele oude bekenden en er volgen diverse gesprekken over ethische, filosofische en natuurkun dige vraagstukken. Diverse halluci nante intermezzo’s uit het verleden, waarin zijn overleden zus Alicia een stem krijgt, wisselen de belevenis sen van Western af. Alicia leed aan paranoïde schizofrenie en verbleef in een psychiatrische kli niek. Met haar had hij een bijzondere relatie: de twee waren in hun jonge jaren verliefd op elkaar. Ze zijn beiden alleen op de wereld. Van hun wetenschappelijk geleerde vader hebben ze een voorliefde geërfd voor wiskunde, natuur kunde en kwantum mechanica. Tevens liet hun vader hen een grote som geld na. ‘Toen ze zestien werd gaf ik haar een auto. Dat was in Tucson. Na een paar weken pakte ze al haar spullen in en reed van Tucson naar Chi cago. Zonder te stoppen.

Hallucinante intermezzo’s uit het verleden wisselen zijn belevenissen af.

Het was een snelle wagen en zo reed ze er ook mee. Ze reed alle afstanden zonder te stoppen. Ze klemde haar haar vast in het raampje zodat ze een ruk zou krijgen als ze in slaap viel. Typisch schizogedrag. Dat ze haar haar vastklemde? Nee. Dat ze zonder te stoppen reed.’ McCarthey strooit kwistig met het woordje ‘en’. Vele zinnen zijn opge bouwd uit meerdere handelingen die soms overbodig zouden kunnen lijken, maar zorgen voor een cadans in de bezigheden van de personages. Het gebrek aan interpunc ties vergt tijdens de dialogen wel oplettend heid van de lezer. Thema’s als rouw, ver langen en de zin van het bestaan doordese men het verhaal. Een veelvoud van onder werpen maken het verhaal complex en ogenschijnlijk romme lig. Het laat de lezer met diverse losse eind jes achter, die hope lijk in het tweede deel samen zullen komen.

In 2011 won de Vlaamse auteur Yves Petry de Libris Literatuur Prijs met De maagd Marino, gebaseerd op een waargebeurd voor val, waarbij een man zich uit vrije wil liet opeten door zijn minnaar. Deze maand ver scheen zijn zevende boek, de filosofische roman Overal zit mens

CARIEN TOUWEN

Overal zit mens is vol gens het omslag een moordfantasie en dat is een zeer pas sende omschrijving. We maken kennis met Kasper Kind, een zonderlinge boswachter die een eenzaam bestaan leidt in het bos Mirandel. Het boek is grotendeels een monoloog van zijn gedachten, waarin we geleidelijk aan horen over zijn leven tot nu toe, maar vooral kennis maken met zijn visie op de wereld en de mensheid. Aan de ene kant is het snel duidelijk dat de zelf

gekozen eenzaamheid goed bij de hoofdper soon past, aan de andere kant zijn we getuige van zijn doordraaien, een staat waar hij door zijn isolement van de wereld niet meer uitgehaald kan worden.

Kasper trekt zich steeds meer terug in zijn boswachtershut, zijn ‘kluis’, omdat hij ‘overal mens ziet’. Petry pakt het besef hiervan geregeld in prachtige zinnen, zoals wan neer Kasper gestopt is op een parkeerplaats langs de snelweg: ‘Elk lijntje en vormpje in mijn blikveld, de verkeersborden en wegmarke ringen, de vuilbakken en picknick tafels en de schroeven waardoor ze bij elkaar worden gehouden (…), dat alles was geheel vooruit berekend door een anonieme veelheid aan mensenbreinen.’

In de nachtelijke stilte van het bos besluit Kasper dat hij een daad van verzet moet plegen. Hij wil aartsmo ralist en publieksfiguur Max de Man vermoorden en we kijken maanden lang mee in zijn gedachten waarin hij uiteenzet hoe hij zijn daad zal verantwoorden. Het plan zelf is min der belangrijk dan zijn waaroms en Kasper zet reden na reden op een rijtje over zijn rechtvaardiging voor

de moord en probeert uiterst zorgvuldig uit te werken wat hij tegen Max zal zeggen voor hij hem neer zal schie ten. Overal zit mens en Kasper wil dat Max dat beseft voor hij zal sterven.

Het feit dat hij een roerig liefdesverleden met Max heeft, is een lastige hindernis voor Kasper die hij het liefst zou vergeten, want het is zeker niet de oorzaak van zijn keuze om juist de door hem zo gehate Max te vermoorden. Tussen alle redenerin gen die Kasper voert omtrent het falen van de mensheid, de aftakeling van het bos en de teloorgang van de sneeuwpanter, proeft de lezer vooral de pijn van teleurstelling van Kasper in Max en in zijn tweelingzus.

Overal zit mens is een interessante filosofische uiteenzetting vol prach tige zinnen en overwegingen. Toch raak je tijdens het lezen wat gefrus treerd, want waar gaan die malende gedachten naartoe? En waar je hem in het begin nog gelijk denkt te gaan geven, bekruipt je steeds vaker het gevoel dat hij waanzinnig wordt. Je wilt een ontknoping, maar voelt ook dat het niet zo spectaculair gaat worden als Kasper hoopt. Het tweede deel, de moord, is desondanks bevredigend.

de rendierfokker Björn.

Jacobo Bergareche, Per fecte dagen, vertaling: Nadia Ramer, Uitgeve rij Wereldbibliotheek, 192 pagina’s (€ 21,99)

Koen Stassijns, Het huis waar alles verdwijnt, Uitgeverij Atlas Contact, 74 pagina’s (€ 19,99)

Nino Haratischwili, Het schaarse licht, vertaling: Elly Schippers, Uitgeverij Meridiaan, 832 pagina’s (€ 34,99)

Jo Thomas, Er was eens een rendier, vertaling: TextCase, Uitgeverij Boekerij, 320 pagina’s (€ 20,00)

Cormac McCarthy, De passagier, vertaling: Arjaan en Thijs van Nimwegen, Uitgeverij de Arbeiderspers, 432 pagi na’s (€ 26,99)

De waanzin van ‘overal zit mens’

Wat zal hij tegen Max zeggen voor hij hem neer zal schieten?

Ingetogen film in de Italiaanse Alpen

Vijf jaar geleden veroverde Paolo Cognetti de wereld met zijn roman De acht ber gen. Aangezien het verhaal zich afspeelt in het schitte rende berglandschap van Noord-Italië, kon een ver filming van deze bestseller niet uitblijven. Het Belgi sche regisseurskoppel Felix Van Groeningen en Char lotte Vandermeersch nam die taak op zich. Werkt dit ingetogen verhaal over een onwrikbare vriendschap ook op het witte doek?

MIRJAM MULDER

Pietro groeit op in het drukke, benauwde Milaan van de jaren zeventig en tach tig. Maar zijn zomers brengt hij met zijn ouders door in een bergdorpje in de Val d’Aosta, waar met name zijn stugge, opvlie gende vader tot rust komt. ‘Hier beneden had je fabrieken in beroe ring, overvolle sociale huurflats, straatrellen, mishandelde kinde ren en tienermoeders; daar boven sneeuw.’ In het fictieve dorpje Grana ontmoet Pietro de bergjongen Bruno, en een hechte vriendschap ontstaat. Samen verkennen ze de bossen, beken en verlaten hutten. Zijn vader merkt dat Pietro zijn ‘stadse breek baarheid’ kwijtraakt, en neemt hem mee op zijn bergwandelingen.

Naarmate Pietro ouder wordt, zet hij zich echter steeds meer af tegen zijn vader, en wil hij niet meer mee op diens steeds hogere beklimmingen. Jarenlang wordt de afstand tussen hen alleen maar groter, en ook Bruno zoekt hij niet meer op. Totdat hij, als

hij begin dertig is, bericht krijgt dat zijn vader is overleden aan een hart aanval. Pietro keert terug naar de bergen, waar zijn vader een bouwval had gekocht die hij aan hem heeft nagelaten. De bouwplannen had hij aan Bruno toevertrouwd, met wie hij, zo blijkt, al die tijd nog wel bergtoch ten had gemaakt. Eén zomer lang gaan de twee jeugdvrienden samen aan de slag met de berghut, en gieten zo hun vriendschap in cement. ‘Mis schien leefden Bruno en ik inderdaad in de droom van mijn vader. We had den elkaar weer teruggevonden in een pauze van ons beider bestaan: zo een die het ene tijdperk afsluit en het volgende inluidt – al zouden we dat pas later begrijpen.’

Door een raam

Voor liefhebbers van het boek valt er veel te herkennen in de film. Veel scènes zijn vrijwel letterlijk overge nomen, waarbij ook de sfeer uit het boek mooi wordt opgeroepen. Wat meteen opvalt, is het bijna vierkante kader waarin de film wordt geprojec teerd. Hiermee wilden de regisseurs het laten lijken alsof je door een raam kijkt. In het begin voelt dit wat vreemd; zeker bij de berglandschap pen zou je juist een wijds beeld wil len zien. Maar algauw raak je eraan gewend, en het wekt daadwerkelijk een intiemere sfeer op.

Uiteraard zijn er in het boek veel details die in de film niet expli ciet aan bod komen. Zo kom je in de roman meer te weten over de beweegredenen van Pietro (vertolkt door Luca Marinelli), doordat we zijn gedachtes lezen. Deze worden in de film alleen in een zeer spaarzame voice-over toegelicht. Ook leren we meer over de relatie tussen Pietro’s ouders, die in de film wat meer op de vlakte blijft. Daarentegen maakt de film goed gebruik van visuele con trasten tussen bijvoorbeeld de vrij

heid van het leven in de bergen en de opgeslotenheid van Milaan. Ook geven de langzame beelden van landschappen of personages de meditatieve, ingetogen vertelstijl van het boek goed weer.

Je eigen weg Een ander verschil is dat er in de film naar mijn idee meer gefocust wordt op de vriendschap met Bruno (gespeeld door Alessandro Borghi), terwijl in het boek de relatie met de vader minstens zo belangrijk is. Cog netti begint zijn roman niet voor niets met de zin: ‘Mijn vader had in de bergen zo zijn eigen manier van wandelen.’ Hoewel Pietro zich in eer ste instantie wil afzetten tegen zijn vader, om niet te worden zoals hij, wordt hij later toch teruggelokt naar de bergen uit zijn jeugd, en vindt ook

In de film wordt meer de tegen stelling tussen Pietro en Bruno benadrukt

hij daar zijn eigen manier van wan delen. In de film daarentegen wordt meer de tegenstelling tussen de rus teloze Pietro en de gewortelde Bruno benadrukt, zoals die laatste zegt: ‘Jij bent degene die komt en gaat, ik ben degene die blijft. Zoals altijd, toch?’ Ondanks deze kleine verschillen worden de thema’s van Cognetti’s boek op even verfijnde en subtiele wijze overgebracht op het witte doek: moeizame vader-zoonrela ties, vriendschap, eenzaamheid, opgroeien en de tegenstelling tus sen de stad en de bergen. Dat laat ste wordt mooi in beeld gebracht als Pietro een aantal Milanese vrienden meeneemt naar de berghut, die een utopisch beeld hebben van het leven in de bergen. ‘En [Bruno] zei: jullie stedelingen noemen het natuur. Het is zo abstract in jullie hoofd dat zelfs het woord abstract is. Wij hier zeg gen bos, weide, rivier, rots, dingen die je met je vinger kunt aanwijzen. Din gen die je kunt gebruiken.’

De acht bergen is een trage, lange film, waar je goed voor moet gaan zitten. Maar als je je daarop instelt, kun je je 2,5 uur lang verliezen in prachtige berglandschappen en een vriendschap tussen twee zwijgzame mannen die elkaar als enigen in hun leven echt hebben gekend. Een aan rader voor op een koude winterdag.

De acht bergen is vanaf 22 december in de bioscoop te zien.

Paolo Cognetti, De acht bergen, ver taling: Yond Boeke en Patty Krone, Uitgeverij De Bezige Bij, 240 pagina’s (€

Mythologische hervertellingen

‘De afgelopen jaren verscheen een reeks prachtige hervertellingen van klassieke mythologie met vrouwen in de hoofdrol die het eenzijdige beeld bijstellen, nuanceren of uitbreiden.’

– de Volkskrant

www.uitgeverijorlando.nl

Parallelle werelden

De jonge Lucci verhuist op zijn zevende met zijn moeder van Curaçao naar een ach terstandswijk in Tilburg. Hij droomt van een carrière als rapper of filmmaker, maar zijn werkelijkheid bestaat uit geweld, vernederingen en anarchie. Ondanks alles vecht Lucci voor een betere toekomst. De autobiografi sche roman Rust van Wensly Francisco laat zien hoe we in parallelle werelden naast elkaar leven, en hoe las tig het is om patronen te doorbreken.

SANNE VAN DER LIST

Je hebt bewust gekozen voor een autobiografi sche roman. Waarom?

‘Ik wilde sowieso een roman schrijven, en een wereld creë ren waarin ik de rauwe jaren negen tig van Nederland en specifiek van Tilburg laat zien, omdat ik daar ben opgegroeid. Mijn hoofdpersoon Lucci komt in die wereld terecht. Om te laten zien hoe die toen voelde en hoe die eruit zag, heb ik gebeurtenissen die ik vroeger heb meegemaakt in de roman verwerkt. Het is dus een roman met autobiografische elemen ten erin, maar een groot gedeelte van het verhaal is fictief. Ik heb Lucci gecreëerd, zodat ik zelf meer afstand kon houden tot het verhaal. Als ik het over mezelf zou hebben, dan had ik het misschien bevooroordeeld geschreven. Ik wilde zo min moge lijk mijn eigen emoties in het verhaal verwerken.’

Waarom vind je dat je dit verhaal moet vertellen?

‘Ik zie het boek als een leidraad om anderen aan het denken te zetten. Heel veel mensen vragen zich bij voorbeeld af of het een migratie verhaal is. Dat is niet zo, want ik ben verhuisd van een Nederlands eiland naar Nederland zelf. Wat ik wil laten zien aan de lezers is dat

het een Nederlands verhaal is, maar dat Nederland verschillende paral lelle werelden kent. Die jongen die opgroeide in het Gooi of dat meisje in de Blaak in Tilburg hebben een hele andere beleving van de jaren negentig dan ik in Tilburg-Noord. Soms botst dat weleens. Het enige dat je kunt doen, is die verschillende belevingswerelden respecteren. Als we elkaar respecteren, dan gaan we elkaar ook meer begrijpen.’

Hoe was het voor jou om de stukken te schrijven die wel waargebeurd zijn?

‘Soms zat ik met tranen in mijn ogen te schrijven als het over iets ging dat ik in het echt heb meegemaakt. Ik zat er op sommige momenten ook helemaal doorheen. Dan besloot ik één tot twee weken te stoppen om afstand te kunnen nemen van die emotie, om dan weer verder te kun nen gaan met schrijven.’

Welke passage was voor jou bijvoor beeld moeilijk om over te schrijven?

‘Het stuk over mijn moeder die samen met mij uit huis gezet dreigde te worden, omdat ze schulden had

opgebouwd. Bij zo’n gebeurtenis merk je pas hoe weinig je eigenlijk bezit. Als kind kwam ik op een dag thuis en al mijn bezittingen lagen in een winkelwagen. Ik dacht dat ik daarmee van de ene kant naar de andere kant van Tilburg-Noord moest reizen en dat iedereen me dan zou zien en vragen zou stellen. Dat zijn onwijs pijnlijke momenten. Het is lastig om die herinneringen op te halen. Iedereen gaat ervan uit dat alles in je huis veilig is en dat zoiets jou niet overkomt. Maar het kan iedereen overkomen, om aller lei redenen. Bij mijn moeder was het een onstabiele situatie die gepaard ging met schulden. Toch ging ze niet bij de pakken neerzitten en besloot ze er wat aan te doen, door de illega liteit in te gaan. Ik vraag me af welke

beslissing andere alleenstaande moeders in Nederland nemen als ze in zo’n zelfde situatie zouden zitten.’

In het laatste gedeelte van het boek gaat Lucci het leger in. Waarom heb je ervoor gekozen om hiermee het boek af te sluiten, in plaats van dat hij zijn droom om filmmaker te wor den verwezenlijkt?

‘Ik vond de dag dat ik mijn mili taire opleiding afsloot heel bijzon der. Dat was voor mij het begin van een nieuwe tijd. Toen ik uit de oplei ding kwam, wist ik namelijk dat mijn leven zou veranderen. Daarmee wilde ik eindigen. In het leger werd ik een heel ander persoon. Je komt met een stel andere jongens en meis jes binnen die allemaal hun eigen motivatie hebben om het leger in te gaan. In de ogen van de militairen ben je eerst een “nutteloze kutbur ger” en daarom word je gelijk aan gepakt. Ik had wel de fysieke kracht, maar in het leger heb je ook disci pline nodig en moet je mentaal sterk zijn. Dat moest ik leren. Uiteindelijk krijg je rust als je alles hebt overwon nen, van je moeilijke jeugd tot aan het leger.’

‘Als kind kwam ik op een dag thuis en al mijn bezittin gen lagen in een winkelwagen’

Wensly

BOEKENKRANT TIPT

Het laatste cryptogram

Huurmoordenaar

Ronald Croessens laat bij iedere opdracht een cryptogram achter. Als hij begint te demen teren, wordt zijn villa verkocht. De nieuwe eigenaars merken dat de nieuwe buren veel interesse hebben in de woning. Als enkele betrokkenen wor den vermoord, blijkt dat het huis gehei men verbergt. Pas als Croessens’ laatste cryp togram wordt opgelost, is de gruwelijke waar heid geopenbaard.

Spin

Drie jaar geleden ont ving Saga Bauer een ansichtkaart met een bedreiging. Inmiddels is er zoveel tijd ver streken dat de drei ging is verbleekt tot een vreemde actie. Tot nu. Aan een boom in Kapellskär wordt een zak met een lichaam gevonden. De dader geeft de politie de mogelijkheid de moor den te stoppen door middel van complexe raadsels. Lukt het Joona Linna en Saga Bauer de puzzels op te lossen?

Het resort

Het lichaam van een jonge vrouw wordt aangetroffen op de rot sen naast een eiland van een pas geopend duurzaam wellness resort. Er lijkt sprake van een tragisch onge luk. Rechercheur Elin Warner wordt inge schakeld. Als er de volgende dag tijdens het duiken nog iemand omkomt, weet Elin dat er opzet in het spel is: iemand heeft het op de gasten voorzien.

Doelwit

Jack Ryan jr. helpt de CIA als vriendendienst bij een operatie in Tel Aviv. Voor een ervaren spion als hij zou de klus eenvoudig moe ten zijn. Dan valt een man een Amerikaanse vrouw en haar zoon tje aan met een mes.

Jack redt haar leven, maar hij verraadt zijn identiteit. De aanval ler blijkt deel uit te maken van een inter nationaal

RECENSIES

De dag dat Stenträsk veranderde

Vijf tieners komen iedere maand samen voor een boe kenclub, de Poolcirkel. Dan verdwijnt in augustus 1980 een van de leden en zij wordt nooit meer gevonden. Totdat er in december 2019 in de fundering van de brug een lichaam wordt gevonden: naakt en zonder hoofd. Liza Marklund schreef met Pool cirkel een thriller die je vanaf de eerste pagina in zijn greep houdt.

GERDA VISSER

De vijf hoofdstukken van het boek beschrij ven de maandelijkse boekenclubbijeenkom sten in het Zweedse dorp Stensträsk van april 1980 tot aan de verschrikkelijke dag in augus tus én de dagen na de vondst van het lijk, met als climax de kerkdienst op 25 december. De hoofdstukken begin nen met de bijeenkomst waarin de boekkeuze van een van de leden wordt besproken. De titels variëren van Lolita tot De Doornvogels en die zijn niet voor niets gekozen. Gedu rende de laatste maanden hebben de meisjes steeds fellere discussies over de keuzes van de boeken, en hoe je

die moet interpreteren. Dat leidt uit eindelijk tot ruzie: ‘Er viel een doodse stilte in het voorleeszaaltje. Sofia had het idee dat zelfs de ventilatoren hun adem inhielden. Carina verroerde geen vin, Susanne kauwde geruisloos maar intensief op haar kauwgom. Agneta bladerde voorzichtig in haar boek, Birgitta keek welhaast tevre den.’ De tweede helft van de hoofd stukken speelt zich af na de vondst van het lichaam van Sofia en hoe de vier andere leden die vondst bele ven. Ze komen allemaal terug naar Stensträsk, sommigen voor het eerst sinds jaren.

De vijf meisjes van de boekenclub komen uit verschillende sociale klassen en gezin nen en weten eigen lijk weinig van elkaar. Er is één gemeen schappelijke interesse: Wiking Stormberg, de ijshockeyende hunk van het dorp, en later de politiechef die het onderzoek leidt nadat het lijk is gevonden. Gedurende het verhaal leren we steeds meer over de clubleden en de andere inwoners van het dorp in Noord-Zwe den en ontdekken we ook de cruciale rol die Wiking, zonder dat hij het wist, speelde in de

Moord op Midzomerdag

Met een moord tijdens een van de belangrijkste Scandi navische feestdagen lanceert A.M. Ollikainen een nieuwe misdaadreeks rond de vrou welijke rechercheur Paula Pihlaja en haar team. Water koud is de start van een serie die zich afspeelt rond Hel sinki en waarbij het hoofd personage een geheim heeft dat ze niet zomaar prijsgeeft.

KATY HURKMANS

Voor het landgoed van de rijke ondernemers familie Lehmusoja wordt op Midzomerdag een container aange troffen met daarin het lijk van een zwarte vrouw. De container was gevuld met zeewater en de vrouw is de verdrinkingsdood gestorven. Inspecteur Paula Pihlaja en haar team onderzoeken de zaak en hoe meer ze ontdekken, hoe wantrouwi ger ze worden over de verklaringen

van de familie. Waterkoud is het eerste deel van een nieuwe thrillerserie, geschre ven door Aki en Milla Ollikainen en fijn vertaald door Annemarie Raas. Het Finse auteurskoppel Ollikainen publiceerde eerder individueel al een aantal succesvolle boeken. Samen wagen ze zich nu aan een serie over de lange en ietwat ingetogen Paula Pihlaja.

Pihlaja is geen personage dat meteen de harten verovert, maar ze is wel competent en begaan met het func tioneren van haar collega’s. ‘Paula wist dat De Beer de grapjes van Hartikainen, of wat voor grapjes dan ook, niet kon waarderen als er over slachtoffers van moord of doodslag werd gepraat.’ Ze weet wanneer ze iemand moet inzetten en wanneer ze iemand beter ontziet, maar ze is niet charismatisch. De com binatie van de verschil lende persoonlijkheden in het team zit goed. Ze zijn niet allemaal ver trouwd met elkaar en zoeken nog naar even wicht. Dat zorgt voor een prettige dynamiek. In de eerste helft van het boek wordt er naar stig gezocht naar de identiteit van het lijk. Het duurt even voor de politie precies heeft vastgesteld om wie het gaat. Deze zoektocht is best interessant, maar wie de achterflap gele zen heeft, weet al voor het verhaal van start

is één gemeenschappelijke interesse: Wiking Stormberg, de ijshockeyende hunk van het dorp.

verdwijning van Sofia. De gedachten van de clubleden worden heel goed beschreven. Ze vinden elkaar eigenlijk helemaal niet meer aardig en vertellen elkaar nooit de waarheid.

Als lezer kom je ach ter steeds meer van hun geheimen en dat maakt het boek zo spannend. Ze hebben allemaal wel iets op hun kerfstok.

Maar er blijven ook geheimen over, want waar is het hoofd van Sofia gebleven? Wie is de vader van Agneta’s zoon? Wie is schuldig aan de verdwijning van de vrouw van Wiking? Er is aan het einde van het boek een indirecte belofte voor een vervolg. Ik kan niet wachten!

gaat wie de vermoorde vrouw is en van waar ze afkomstig is. Dit zorgt er helaas voor dat het tempo te laag ligt. Het duurt lang voor de bij de lezer reeds gekende informatie boven water komt en dat is jammer. ‘Paula staarde in gedachten verzonken naar de pasfoto die al sinds de late avond op de muur van de vergaderkamer werd geprojecteerd. De foto was niet oud, het paspoort was nog maar een jaar geleden aangevraagd.’ De tweede helft van het boek is boei ender en naar het einde toe krijgt de plot een onverwacht duwtje in de rug wat betreft de spanningsop bouw. Paula Pihlaja laat zien dat ze een goede intuïtie heeft, maar gaat niet overhaast te werk. Langzaam worden er bovendien enkele zaadjes geplant in verband met het persoon lijke leven van het hoofdpersonage, waardoor haar karakter meer gaat leven.

A.M. Ollikainen, Water koud, vertaling: Anne marie Raas, Uitgeverij HarperCollins, 352 pagi na’s (€ 21,99)

Waterkoud is een rus tige thriller. De moord aan het begin van het boek is weliswaar gruwelijk van aard, maar daarna wordt er gefocust op de onder zoekdaden en het ver leden van de familie Lehmusoja. Stap voor stap achterhaalt het team van Pihlaja de waarheid en die wijkt af van wat de lezer ver wacht. Het geheel is in ieder geval gelaagd en netjes opgebouwd, met een goede twist op het einde.

Liza Marklund, Poolcirkel, vertaling: Wendy Prins, Uitgeverij De Geus, 347 pagina’s (€ 22,50)

team van huurmoordenaars.

Stephan Swertvaeger, Het laatste cryptogram, Uitgeverij Beefcake Publishing, 546 pagi na’s (€ 22,50)

Lars Kepler, Spin, ver taling: Edith Sybe sma, Uitgeverij Cargo, 512 pagina’s (€ 24,99)

Sarah Pearse, Het resort, vertaling: Harmien Robroch, Uitgeverij Ambo|Anthos, 448 pagi na’s (€ 22,99)

Don Bently, Doelwit, vertaling: Saskia Peterzon-Kotte, Uitgeverij A.W. Bruna, 400 pagina’s (€ 24,99)

Er

Wie de achterflap gelezen heeft, weet al wie de vermoorde vrouw is, en van waar ze vandaan komt.

De psychologie van tennis

Amy Dudley woont met haar echtgenoot, toptennis ser Steven Dudley, en hun dertienjarige zoon Tim in een groot huis op het plat teland. Steven maakt na een langslepende blessure zijn comeback op Wimble don, maar net voordat hij aan zijn eerste ronde-partij kan beginnen, dringen twee gewapende overvallers zijn huis binnen en gijzelen zijn gezin. De overvallers hebben geld ingezet op de wedstrijd die Steven gaat spelen tegen een onervaren debutant en willen dat hij de eerste twee sets verliest, om daarna de partij alsnog naar zich toe te trekken.

Elvin Post won in 2004 met zijn debuut Groene vrijdag meteen de Gouden Strop, de belangrijkste prijs voor het Nederlandstalige spannende boek. Zijn werk is sindsdien vertaald in meerdere landen en van meerdere van zijn boeken zijn inmiddels de filmrechten verkocht. Eerder dit jaar verscheen zijn eerste jeugdthriller en nu is er alweer de nieuwe thriller Breekpunt

Wat is jouw band met Wimbledon? ‘Ik heb tijdens mijn jeugd veel naar het toernooi op tv gekeken. Ik vond de hele atmosfeer daaromheen geweldig. Vooral het psychologische aspect van het tennis op zo’n groot toernooi vond ik fascinerend. Ik was altijd benieuwd hoe spelers in een favorietenrol met de druk van een eerste ronde-partij omgaan. Raemon Sluiter (oud-tennisser, red.) gaf me tijdens het schrijven van

Breekpunt veel nuttige informatie. Ik vroeg hem onder andere wat er zo specifiek is aan Wimbledon waar de gemiddelde kijker geen weet van heeft. Een van de dingen die hij me vertelde, was dat je als speler ook bij het inspelen op een bijbaan waar geen publiek aanwezig is, volledig in het wit moet zijn gekleed. Dat soort details wilde ik graag in het verhaal verwerken.’

Hoe ben je op het verhaal van matchfixing terechtgekomen?

‘Het idee begon met het geweldda dige incident waarmee voetballer Eran Zahavi en zijn vrouw te maken kregen. Zahavi was net met de spe lersbus van PSV bij het stadion van Willem II aangekomen, toen twee mannen zijn huis overvielen en zijn vrouw en kind gijzelden. Zijn vrouw moest hem vervolgens bellen, zodat hij de overvallers kon vertellen waar de buit lag. Dat leek me een goed uit gangspunt voor een spannend boek.

Aan de ene kant heb je de tennisser op de tennisbaan die met de enorme druk om moet gaan en de juiste uitslag neer moet zetten, en aan de andere kant zijn gezin dat met twee onberekenbare overvallers te maken heeft.’

De twee schurken Clinton en Spike zijn personen die heel verschillend met allerlei onverwachte situa ties omgaan. Was dat een bewuste keuze?

‘De dynamiek tussen die twee is voor het verhaal heel belangrijk. Het had anders gemakkelijk een stan daard overvalverhaal kunnen wor den. Ik wilde dat de conflicten in het verhaal zich op meerdere niveaus zouden afspelen. Het moest niet alleen een conflict tussen de goeden en de slechten zijn, maar ook tussen de slechten onderling. Er is zelden sprake van een zwart-wit-situatie. Mensen kunnen verschillende rede nen hebben om slechte dingen te doen en ik vind het een uitdaging om alle personages zo geloofwaar dig mogelijk neer te zetten. Het is leuk om een vette bad guy neer te zetten, maar het moeten geen een dimensionale figuren blijven. Zowel voor de good guys als voor de bad guys moet er iets op het spel staan.’

Wat vind je het leukste aan het schrijven van thrillers?

‘Mijn boeken staan in de boekwin kel meestal bij de thrillers, maar ik heb nooit alleen maar thrillers willen schrijven. De boeken die ik schrijf, zie ik eerder als spannende romans waarin allerlei conflicten voorkomen. Ik ben ooit vanuit een gevoel van romantiek gaan schrijven, omdat ik me echt wilde verliezen in een verhaal en ik hoop dat mijn lezers dat óók doen. Toen ik eenmaal bezig was met mijn eerste boek, kwam ik erachter dat schrijven hard werken is en dat de woorden niet altijd vanzelf komen. Ik heb dan ook net als elke schrijver mijn onzekere momenten. Toen ik een keer Stephen

King interviewde, kwam ik erach ter dat zelfs deze superproductieve schrijver regelmatig zijn momenten van twijfel kent.’

Een groot deel van je boeken speelt zich buiten Nederland af. Is die afstand van belang voor jou? ‘Ik vind die afstand wel prettig, omdat ik me anders te veel zou verliezen in het beschrijven van de omgeving. Ik leun liever op mijn fan tasie, omdat ik dan meer creatieve vrijheid heb als schrijver. Je kunt in een vreemde omgeving wat meer spelen met de geografie van een ver haal en meer voor jezelf invullen. Ik vind vooral Roger Ellory daarin heel sterk. Ik heb hem eens gevraagd hoe hij in zijn boek Een volmaakte

vendetta zo goed de sfeer van New Orleans wist te vangen. Hij zei dat hij er nog nooit was geweest. Hij had het puur op zijn voorstellingsvermo gen gedaan en dat op papier gezet. Dat is voor mij de kracht van goed schrijverschap.’

ISTVAN KOPS

Elvin Post, Breekpunt, Uitgeverij Ambo|Anthos, 328 pagina’s (€

‘De boeken die ik schrijf, zie ik eerder als spannende romans waarin allerlei conflicten voorkomen’

Grimmige sprookjes in een fris en vrolijk jasje

De sprookjes van Grimm zijn al vele malen uitgege ven. Waarschijnlijk hebben velen wel een of andere edi tie ervan in de kast staan. De nieuwste bewerking van deze wereldberoemde sprookjes is de hervertelling van Elli Woollard. En die is zeker de moeite waard, vooral dankzij de kleurrijke tekeningen en de vlotte vertaling.

JOS NOORMAN

De Engelse Elli Woollard maakt pren tenboeken en gedichten voor kinderen. Eerder al stak ze in Formidabele fabels de bekende dierenverhalen van Aesopus in een nieuw jasje.

Hetzelfde doet ze nu met Sprookjes van Grimm. Ze koos hiervoor vijf beroemde sprookjes (Roodkapje, De elfjes en de schoenmaker, Hans en Grietje, De Bremer Stadsmuzikanten en Assepoester) en zette die op rijm. Dat rijm heeft een heel speels effect op de tekst en maakt de sprookjes extra leuk om voor te lezen aan de jongsten.

Woollard weet het gepaarde rijm (‘Sinterklaasrijm’) dat ze gebruikt, allesbehalve saai te maken. En dat is mede te danken aan de frisse en moderne vertaling van Margaretha van Andel. Die kennen we als schrijf ster van de schitterende bundel Verhalen van de Fladdertak, maar ook als vertaler maakt ze indruk. De vrolijkheid spat van de verzen.

Bijvoorbeeld wanneer Assepoester, geholpen door haar dierenvrienden, toch nog haar entree kan maken op het bal van de prins: ‘Er klonken ooh’s en aah’s toen ze de grote zaal betrad. / Wat een plaatje! Wat een beauty! OMG! Wie was dát?’

De illustraties bij de sprookjes zijn verzorgd door Marta Altés, die ook voor Formidabele fabels samen werkte met Woollard. De grote, kleurrijke tekeningen zijn misschien wel de grootste troef van dit boek. Wat een vrolijkheid geven de platen

aan de verhalen. Aan het begin en eind van elk sprookje is een mooie collage afgebeeld van de figuren die in het sprookje voorkomen. De illustraties van Altés maken van dit (voor)leesboek dus ook een erg mooi kijkboek.

Wat ook heel sterk is: Altés’ sprook jeswereld is fijn inclusief. Roodkapje heeft hier bijvoorbeeld een donkere huidskleur, net als een aantal andere personages. Dat zorgt ervoor dat deze

verzameling sprookjes herkenbaar en aansprekend is voor elk kind, welke achtergrond hij of zij ook heeft. En dat is natuurlijk hartstikke goed. Achter in het boek vertelt de schrijf ster nog iets meer over de gebroeders Grimm zelf, en hoe ze hun sprookjes aan het begin van de negentiende eeuw verzameld hebben. Mooi hoe al deze verhalen de tand des tijds hebben doorstaan en steeds opnieuw ontdekt en verteld worden. Met dank aan creatieve mensen als Elli Woollard en Marta Altés.

Elli Woollard, Sprookjes van Grimm, vertaling: Margaretha van Andel, illu straties: Marta Altés, Uitgeverij Lem niscaat, 93 pagina’s (€ 14,99).

De grote, kleurrijke tekeningen zijn misschien wel de grootste troef van dit boek.

MARTA ALTÉS

nijntje woordzoeker

nijntje woordzoeker

nijntje woordzoeker

N S L A A N O I T A N R E T N I M

E E J S I U R K D E P J V E G U T

Z J E I F F U N S L T E R N S N T

E D K K I R R I E E R U I E A A E L N A K L IJ R I R H T N U K E M L R E C

ATELIER AVONTUREN BARBARA BE TJE

F N E L A T K E E R T S G E

N E L A T K E E R T S G E

A R A O N T W E R P E R E N U E S

A O N T W E R P E R E N U E S

F I L N N IJ N D U O V N E E L E E

I F V D I IJ N A T E L I E R L W R

S F O S U N N T B E T J E P I E I

C E Y F F I M O J A R A B R A B E

H L D P L U I S K E T H C E R T U

N N IJ N D U O V N E E L E E I F V D I IJ N A T E L I E R L W R S F O S U N N T B E T J E P I E I C E Y F F I M O J A R A B R A B E H L D P L U I S K E T H C E R T U

ATELIER AVONTUREN BARBARA BE TJE BEWEEGDIPLOMA BORIS DAAN EENVOUD FILM GRAFISCH GRIFFEL ILLUSTRATIE INTERNATIONAAL KNORRE TJE KONIJN KRUISJE MIFFY MUSEUM MUSICAL

BEWEEGDIPLOMA BORIS DAAN EENVOUD FILM GRAFISCH GRIFFEL ILLUSTRATIE INTERNATIONAAL KNORRE TJE KONIJN KRUISJE MIFFY MUSEUM MUSICAL

NIN A NIJNTJE ONTWERPER PLEINTJE PLUIS PRENTENBOEKEN RIJM SIKKELCELFONDS SNUFFIE STREEKTALEN TEKENING TELEVISIESERIE TENTOONSTELLING UTRECHT VERHALEN VIERKANT VOORLEZEN VRIENDJES

NIN A NIJNTJE ONTWERPER PLEINTJE PLUIS PRENTENBOEKEN RIJM SIKKELCELFONDS SNUFFIE STREEKTALEN TEKENING TELEVISIESERIE TENTOONSTELLING UTRECHT VERHALEN VIERKANT VOORLEZEN VRIENDJES Oplossing

Wil jij kans maken op dit boekenpakket? Stuur dan voor 5 januari het juiste antwoord naar redactie@boekenkrant.com o.v.v. ‘Woordzoeker nijntje’. Vergeet niet je naam, leeftijd en adres gegevens erbij te zetten.

Wat blijft er over als je alle woorden gevonden hebt?

N S L A A N O I T A N R E T N I M E E J S I U R K D E P J V E G U T Z J E I F F U N S L T E R N S N T E D K K I R R I E E R U I E A A E L N A K L IJ R I R H T N U K E M L R E C E M O N R A N E M R E I O E O I M L B T O L O K A E H O T L V

O R U C J N E V E T I A V B A P I V V S E K N A T A V N E D N R I S G N I L L E T S N O O T N E T D I R G C

RECENSIE MARLOES KEMMING

BOEKENKRANT TIPT

De laatste beer

Er zijn geen ijsberen meer op Bereneiland. Dat is wat Aprils vader haar verteld heeft als zijn wetenschappelijk onderzoek hen voor zes maanden naar deze afgelegen Arctische buitenpost brengt. Maar op een eindeloze zomernacht ontmoet April toch een ijsbeer. Hij is uitgehongerd, eenzaam en ver van huis. Vastbesloten om hem te redden, begint April aan de belang rijkste reis van haar leven.

In mijn dromen

Elke nacht komen er dromen naar mijn kussen geslopen. Ze nemen me mee op avontuur en laten me andere werelden zien. Maar één droom komt telkens terug. En die brengt me naar mezelf. In mijn dromen is een poëtisch prentenboek van Effie Lada over dro men, wakker worden en jezelf durven zijn. Voor dagdromers vanaf zes jaar.

De stomste zomervakantie ooit?

De kaft van Fabulant, geschreven door Marloes Kemming en met illustraties van Kristel Steenbergen, is net zo magisch als het boek zelf. Het verhaal gaat name lijk over Isa, die per ongeluk in Fabulant terechtkomt, een wereld waar, in tegenstelling tot Aarde, magie aanwezig is.

SELMA OUEDDAN

Tijdens wat Isa aan het begin ‘de stom ste zomervakantie ooit’ noemt, wordt ze voor elf dagen bij de oom van haar stiefmoeder achter gelaten. Haar vader en stiefmoe der gaan namelijk op huwelijksreis naar Hawaii. Oom Arnold lijkt in eer ste instantie net zo saai als het grijze huis waarin hij woont, maar wat doet hij toch elke ochtend urenlang in zijn kleine schuur? Isa gaat stie kem op onderzoek uit, wat uitein delijk leidt tot een chaotische ruzie

Resa is een duistere tovenares en vormveranderaar die als tiran heerst over Fabulant

tussen haar en oom Arnold waar bij Isa door een magische poort strui kelt. Meteen sluit die poort zich en verdwijnt, zodat Isa een andere weg naar huis zal moeten zoeken.

Bij haar aankomst in Fabulant wordt zij gered van de kwaadwillige spion nen van Resa door de vormverande raar Nobel en lapjeskatman Monsi. Resa is een duistere tovenares en vormveranderaar die als tiran heerst over Fabulant. Nobel en Mons ver zetten zich hiertegen, samen met vele anderen. Isa’s aanwezigheid op Fabulant brengt de hele verzets strijd in gevaar. Samen met Nobel en Monsi begint Isa aan een spannende reis terug naar Aarde. Onderweg maakt ze veel vrien den, ziet ze de mooi ste plekken en wordt Resa’s wrede overheer sing haar steeds dui delijker. Gaandeweg begint Isa dan ook te twijfelen of ze wel nog naar huis wil als ze haar nieuwe vrienden in deze verschrikkelijke realiteit moet achterla ten. Maar wat kan een doodgewone tiener met een telefoonverslaving beginnen tegen een eeuwenoude dictator?

Meer dan zij zich reali seert, blijkt in Fabulant. Kemming vertelt het verhaal grotendeels

vanuit Isa’s oogpunt, met af en toe een alinea vanuit Resa’s perspectief. Dit zorgt voor de nodige spanning, aangezien Resa tijdens het verhaal de jacht inzet op Isa.

Ook vermaakt Kemming erg met levendige interacties tussen de per sonages. Zo gaat een gesprek tussen Isa, Nobel en Monsi over de Papieren Stad die ze bezoeken, waar alleen één man woont, als volgt: ‘“Woont die man hier helemaal alleen?” vraagt Isa. “Is hij dan niet eenzaam?” “Een zaam? Je bedoelt zonder het con stante gezwets van anderen?” snuift Nobel. “Geen vragen. Geen gebabbel. Geen kinderen die niet doorlopen. Gewoon rust en stilte. Dat lijkt me héérlijk. Misschien bouw ik ook wel een stad voor mezelf alleen.” (...) “Ik geef hem drie uur,” fluistert [Monsi]. “Dan mist hij ons. Wedden?”’

Bovendien is Isa een ontzettend geloofwaar dige tiener met haar koppige boosheid maar ook verlammende onzekerheid. Iedereen zal zich dan ook deels of geheel kunnen her kennen in Isa.

Kortom, Fabulant is een mooi verhaal over hoe we allemaal op onze eigen manier naar liefde op zoek zijn, met een einde dat smaakt naar meer.

Ultra Donker

In de schemering kun nen er vreemde din gen gebeuren. Op die momenten zijn er heel soms geheimzinnige eilanden te zien in de lege zee. Het meisje Ultra spoelde als baby aan op het strand van het eiland Wildzee en werd geadopteerd door de dienstdoende Wachter, Adam Donker. Elf jaar later wordt hij dood gevonden aan datzelfde strand. Wie houdt er nu de wacht om Wildzee op tijd te kunnen waarschuwen als er gevaar dreigt?

Het geheim van Beukensteyn

Als Daan en Floor een bezoekje aan Slot Beukensteyn wil len brengen, heeft de baron eigenlijk geen tijd. Hij probeert dringend aan geld te komen, zodat hij het vervallen kasteel kan restaureren. De twee kinderen verzin nen een plan om het kasteel te redden en tijdens hun reddings acties ontrafelen ze een groot geheim. Lukt het Daan en Floor om baron Freek te helpen?

Hannah Gold, De laatste beer, illustraties: Levi Pinfold, uitgeverij Volt, 304 pagina’s (€ 17,99)

Effie Lada, In mijn dro men, Uitgeverij Clavis (€ 22,95)

Philip Reeve, Ultra Don ker, vertaling: Anne lies Jorna, Uitgeverij Ploegsma, 304 pagina’s (€ 19,99)

Hanna Kraan en Hen rike van Engelenburg, Het geheim van Beuken steyn, illustraties: Geert Gratama, Uitgeverij Van Goor, 144 pagina’s (€ 17,99)

Marloes Kemming, Fabulant. De duistere koningin, Uitgeverij Moon, 224 pagina’s (€ 17,99)

BOEKENKRANT TIPT

Mijn verzonnen familie

Vijfentwintig jaar geleden verscheen de eerste roman van Arthur Japin. Om dat te vieren vroeg Uitge verij de Arbeiderspers hem om voor één keer zijn kleurrijke archie ven te openen. Dat resulteerde in dit boek, waarin de echte men sen achter de roman figuren tevoorschijn komen. Voor het eerst worden de nieuwe banden tussen het leven van hen en het werk van de schrijver zichtbaar.

Bijna iedereen heeft kanker

Bijna iedereen heeft kanker van Saskia Maaskant is een bun del vol avonturen. Er staan verhalen in met een lach en een traan en over dingen die kanker misschien iets minder eng en bespreekbaarder maken. Vaak met een onverwachte twist. De extraatjes met een ‘k’ maken dit boek een essentiële aanwinst in je boekenkast.

Het emotie-effect

Veel mensen denken dat je creativiteit niet kunt ontwikkelen, maar dat het een talent is en alleen voor een groepje ‘gelukkige mensen’ is weggelegd. In Het emotie effect laat Greg Hoffman, die bij Nike verantwoor delijk was voor het opzetten van de meest iconische campagnes van het bedrijf, zien dat elk mens creatiever kan worden.

Drie zakken dameskleding, twee cakes Kyiv en een sniper

Jaap Scholten reist naar de grens in Oekraïne om een jong gezin uit Kyiv te helpen, als op 24 februari 2022 de Russische tanks Oekraïne binnen rol len. Scholten zamelt geld in voor drones, reist door het land in oorlog en bezoekt samen met de direc trice van een Kyivse cake-fabriek een begraafplaats in Irpin. Hij beschrijft zijn tur bulente roadtrip door Oekraïne tijdens de eerste honderd dagen

IN MEMORIAM

JEROEN BROUWERS

Nooit vergeten

Op 11 mei van dit jaar overleed Jeroen Brouwers. Hij was niet alleen – in mijn ogen – Neer lands beste schrijver, maar ook van grote invloed op mijn eigen leven, denken en schrijven. Pakweg een maand na zijn heengaan verscheen onder zijn naam het boek Alles echt gebeurd, een collage van bijna-autobiografische schrijfsels. Het werd een prachtig afscheid.

ANTAL GIESBERS

Weer is er een datum die ik op de kalender moet noteren: 11 mei, Jeroen Brouwers, kruisje achter zijn naam. De grote schrijver is niet meer. Ik besef dat ik zijn carrière dus tot aan zijn eind toe gevolgd heb, en dat er hierna geen nieuw, origineel werk meer van hem zal verschijnen. Ik besef ook dat een flinke pilaar van de wereld waarin ik ben opgegroeid is afgebrokkeld.

Brouwers was net twee jaar gede buteerd in de Nederlandse letteren toen ik geboren werd; het duurde nog tot pakweg 1981 voordat ik ken nis maakte met zijn werk. Van mijn zakgeld kocht ik toen Het verzonkene, waar ik al meteen buiten de boek handel op een bankje in begon te lezen. Ik zat in de tweede klas van de middelbare school.

IJzersterk geheugen

Brouwers zelf ontmoette ik in mijn hele leven drie keer. De eerste keer signeerde hij zijn roman De zond vloed, in Nijmegen. Dit was eind jaren tachtig. Vlak voordat ik naar de signeersessie ging, kreeg ik het bericht dat een goede vriend van mij overleden was, en dus was ik er met mijn hoofd niet helemaal bij. ‘Ik zag wel dat er met u iets aan de hand was,’ schreef Brouwers mij daar later vriendelijk over.

Twee jaar later mocht ik hem, samen met een stagiair van de Gelderlander, in Lochem opzoeken voor een interview. Als cadeautje had ik een mooie pen voor hem meegenomen, maar toen ik hem handig mijn schrijfblok toeschoof voor een testje, noteerde hij daar: ‘Ik schrijf met potlood.’ Het stoorde Brouwers dat de lokale fotograaf nauwelijks de moeite nam voor een goed portret, en daardoor kreeg ons bezoek nog een plaatsje in zijn brie venboeken. Mijn ‘collega’ maakte een foto van ons beiden, maar die bleek onscherp. Toch: die foto werd ingelijst.

Ik stuurde Brouwers later nog een verhaal van mijzelf toe, en in zijn aanmoedigende antwoord zei hij dat mijn verhaal wel aan hem besteed was. Ook die brief werd natuurlijk ingelijst.

Later, véél later, het was inmiddels 2011, bezocht ik hem in Zutendaal waar hij, dicht bij de Belgische grens, afgezonderd in een boshuisje woonde. Hij zag mij toevallig bij de keukendeur rondhangen en liet mij binnen. En het eerste wat hij na twintig jaar tegen mij zei, was: ‘Ik ken u.’ Waarna ik twee uur lang zijn gast was en met vier van zijn wer ken, door hem persoonlijk uit zijn kast getrokken, naar huis ging. Brouwers had een immens archief, maar ook een ijzersterk geheugen. Dat archief van hem heb ik twee maal gezien, beide keren gevestigd op de zolder van het huis waar hij

toen woonde, met links en rechts langs de schuinte van het zolderdak lange rijen met mappen, boeken en schriften, en in het midden, voor het raam, een groot bureau. Dat ijzersterke geheugen van hem, daar was ik stikjaloers op. Ikzelf ben de man die sneller vergeet dan zijn schaduw, en zoiets maakt je heel onzeker in het leven. Toen ik hem vertelde dat ik werkte aan een verhaal dat Ogentroost moest gaan heten, was zijn directe reactie: ‘Huygens!’ Ikzelf kende Ogentroost als een keukenmiddeltje bij oogpijn, maar hij had direct de literaire link te pakken. Ik schaamde me. Het hielp niet dat ik, enkele maanden later, in mijn aantekeningen van het jaar ervóór zag staan: ‘Constantijn Huygens, Ogentroost’.

Oorkonde

Wie Brouwers gelezen heeft, ver baast dit niet: zijn literaire eruditie. Als hij in een stad of een landschap liep, dan zag hij geen huizen, velden, snelwegen of mensen: hij zag litera tuur, hoe anderen over die velden en huizen hadden geschreven. Hij liep te midden van die literatuur en voelde zich ervan doordesemd. ‘Voortlopend stuit je weer op letteren, het is je welkom, je zegt: In de buurt van deze Kunstberg (waarom houd je het niet vóór je, waarom moet je er iedereen mee vervelen?), woonde een halve eeuw geleden het Hollandse Distellid Leo Leefson; nooit van gehoord nee, hij is de vergetelheid al ingezakt (je houdt het niet vóór je omdat het met jou in verband staat, alle literatuur

gaat jou aan), luister je Sylvie?’ Ik heb Brouwers hoog zitten omdat hij mij de weg wees naar een ander soort schrijven. Zijn opvatting was er een van de hoogste lat, en, al moest ik die lat noodgedwongen lager leggen, daardoor dwong hij mij om hoger te reiken dan ik kon. Daarmee gaf hij mij een kijk op het leven –mijn leven – die mij voor altijd ver anderd heeft.

Toen ik hem in 2011 bezocht, over handigde ik hem lekker ludiek een zelfgemaakte persoonlijke oorkonde, die ik woordspelerig De Gouden Voetspoor had genoemd. Waarmee ik hem liet weten hoe groot zijn invloed was. Vooral omdat ik vermoed dat hij zijn invloed – niet alleen op collega schrijvers maar ook op zijn lezers –fors onderschatte.

À propos: zei ik dat ik Brouwers driemaal ontmoet had? Ik haalde onlangs, op zoek naar een citaat, Brouwers’ Anaïs Anaïs uit de kast.

En daar vond ik, op het frontispice, in het wat hakkerige handschrift van hem zijn handtekening en een datum begin jaren negentig. En zag ik hem weer in de Amsterdamse Vroom & Dreesmann onder de kan teltrap zitten achter een stapel van zijn V&D-Boekenweekgeschenk. Hoe groot Brouwers’ invloed ook was – mijn vergeetachtigheid bleek sterker…

Afscheid Brouwers schreef niet autobiogra fisch, maar elke persoonlijke herin nering of ervaring werd door hem veranderd, vermooid, ‘verliteratuurd’, opdat het paste in het verhaal dat hij wilde vertellen: de schrijver liegt de waarheid. Alleen daarom al moet een titel als Alles echt gebeurd met een flinke schep zout genomen worden.

En toch… dit zijn bij uitstek de tek sten waar Brouwers het dichtst aan de werkelijkheid raakt. Waarin hij het meest concreet beschrijft waar en hoe hij leefde, tot aan het adres aan toe. Met wie hij omging, welke gebeurtenissen een impact hadden op zijn leven en denken. Juist door déze teksten heen schemert het fysieke leven van de schrijver, en worden we er deelgenoot van dat hij er literatuur van máákt. Wie de schrijver Brouwers nooit ontmoet heeft, en daar nu nooit meer de kans toe heeft: dit is het dichtst dat je kunt raken aan de fysieke verschij ning zelf.

Brouwers, Alles echt gebeurd, Uitgeverij Atlas Contact, 400 pagina’s (€ 24,99)

Met dit boek heeft de schrijver Brouwers afscheid genomen door nog eenmaal zijn aanwezigheid als mens én als schrijver tastbaar te maken. Daarmee is dit mijn vijfde en laatste ontmoeting met hem. Het was mooi om nog eenmaal, voor de laatste keer, de stem van de oude meester te horen. Om nooit te ver geten. ‘Ik had mij voorgenomen een bepaald oeuvre te schrijven en dat heb ik nu bijna voltooid. Daarna zal ik blij zijn als dat geritsel in mijn kop eindelijk eens ophoudt.’

van de oorlog.

Saskia Maaskant, Bijna iedereen heeft kanker, Uitgeverij Davidsfonds, 272 pagina’s (€ 22,50)

Arthur Japin, Mijn ver zonnen familie, Uitge verij de Arbeiderspers, 432 pagina’s (€ 45,00)

Greg Hoffman, Het emo tie effect, vertaling: Jas per Mutsaers, Uitgeverij HarperCollins, 304 pagi na’s (€ 22,99)

Jaap Scholten, Drie zakken dameskleding, twee cakes Kyiv en een sniper, Uitgeverij Atlas Contact, 320 pagina’s (€ 22,99)

Jeroen

Elke persoonlijke herinnering of ervaring werd door hem veranderd, vermooid, ‘verliteratuurd’.

ONZE TAAL

Leuk ende leerzaam

De redactie van Onze Taal zet iedere maand een bijzonder taal boek in de schijnwerpers. Deze keer: Leukerlands van Rob Tempelaars.

RAYMOND NOË

Lexicograaf en woordenliefhebber Rob Tempelaars nam onlangs na 36 jaar afscheid van het Instituut voor de Nederlandse Taal, waar hij werkte aan het Woordenboek der Nederlandsche Taal (met 43 delen het groot ste woordenboek ter wereld) en toen dat af was aan het Algemeen Nederlands Woordenboek, de wetenschappelijke tegenhanger van de Dikke Van Dale. In al die jaren schreef hij in het ver lengde van zijn woordenboekenwerk vele, vele korte stukjes over woorden, die nu zijn gebundeld in Leukerlands. Dat is een toepasselijke naam, want het zijn inderdaad leuke stukjes: ze zijn onderhoudend, informatief en vlot geschreven, en ze gaan over onder meer bijnamen, dialect woorden, etymologie, eufemismen, kinder taal, nieuwe woorden, purismen, scheldwoor den, spookwoorden en verwensingen.

Zo gaat het bijvoorbeeld over de coronahufter (‘persoon die zich niet aan de coronaregels wenst te houden’) –een woord dat begin dit jaar nog actueel was, maar inmiddels uit een ver voorbije tijd lijkt te komen. En over dikketruiendag (‘dag dat je de verwarming wat lager zet en een dikke trui aantrekt’) een woord (uit 2005 volgens Tempelaars), dat dit jaar helaas weer zeer aan actualiteit gewonnen heeft. En ook over gumcultuur, dat in eerste instantie even een Nederlandse vertaling lijkt voor cancel culture, maar dat toch wat anders is, namelijk het wegla ten (in schoolboeken bijvoorbeeld) van zaken en feiten die je niet bevallen – ze worden uitgegumd. Andere kwesties die aan de orde komen zijn (onder heel veel meer) waarom een 25-gulden biljet een ‘geeltje’ werd genoemd, welke mensen er allemaal beroemd zijn geworden met hun initialen, wat je iemand toewenst als je ‘krijg de vinkentering’ zegt, wie er een ‘vieze bij naam’ hadden, waar de woorden doemscrollen, pafpaal en rouwclown vandaan komen, en waarom een huiskat ook een ‘dakhaas’ wordt genoemd.

Rob Tempelaars, Leu kerlands. Taalplezier in stukjes, Uitgeverij Scriptum, 224 pagina’s (€ 16,95)

Het Genootschap Onze Taal is een vereniging voor taalliefhebbers, dat elke maand het blad Onze Taal uitbrengt en daarnaast fungeert als Taaladviesdienst. Kijk voor meer informatie op: www.onzetaal.nl.

In al die 36 jaren schreef hij vele, vele korte stukjes over woorden.

RECENSIES RONALD VENEMA

Eerlijker kan niet!

In Mijn onwijs eerlijke puber dagboeken lees je alles wat Ronald Venema bezighield toen hij veertien jaar was. Zijn dagboeken waren eer der al te beluisteren in de succesvolle podcast Alles Onwijs Eerlijk. Nu kun je ze ook lezen in de originele vorm. In dit eerste deel is het hoofdonderwerp de tong zoen. Zal hij voor het einde van dit dagboek eindelijk zijn eerste tongzoen krijgen?

ADINDA GRAAFLAND

De veertienjarige Ronald Venema schrijft in de jaren negentig alle belangrijke din gen die hij beleeft in een dagboek. Het dagboek was eerst bedoeld voor zijn jongere nichtje, maar aangezien zij het niet wilde hebben, kreeg hij het. Dat het dag boek een ‘stom paard’ op de voorkant heeft staan en daardoor ‘kinderach tig’ is, houdt hem niet tegen. Hij ver telt over zijn zoektocht naar zijn eerste tongzoen en hoe hij daarvoor oefent, over onaneren, over voetbal, over roken en meer. Hij is onwijs eer lijk, zoals de titel al aangeeft, en dit is pas het begin van deze hilarische dagboekenreeks.

Terwijl Ronald zoekt naar zijn eer ste tongzoen, houdt hij een TongTop 3 bij. ‘Over Debby nog even dit: ze

staat ook al een paar weken in mijn TongTop 3, op 2.’ De Top 3 reflecteert zijn leven en verandert voortdurend. Soms staan er maar twee mensen in de lijst of zelfs helemaal niemand. Ter oefening heeft hij het flobberton gen bedacht. ‘Om te oefenen voor het

zoenen ga ik langzaam met mijn hoofd naar mijn linkerhand, doe mijn mond iets open, leg mijn lippen over mijn flobber en begin ermee te tongen.’

Wat het dagboek zo realistisch maakt, is dat Venema er niets in heeft veranderd. Zelfs de verkeerd geschreven woorden heeft hij laten staan: je kunt zien dat hij ze zelf in die tijd verbeterde, doordat het foute woord doorgestreept is. Zo zit je als lezer echt in het hoofd van een veer tienjarige jongen. Mijn onwijs eerlijke pu berdagboeken laat je meermaals hardop la chen. Alles wat Venema beschrijft en vertelt kan herkenbaar zijn voor ie dereen die veertien is of ooit was. Het is daar door ook leerzaam, want lezen over ander mans ervaringen en belevenissen kan jou helpen met jouw eigen keuzes. Het is onwijs gedurfd van Venema om zijn dagboeken van vroeger te publiceren in een boekenreeks. Als je niet kunt wachten tot deel twee uitkomt, kun je gelukkig al de pod cast beluisteren.

Carnaval voor noorderlingen verklaard

Ik kom van boven de rivie ren. Mijn eerste aanstelling als docent was op een mid delbare school in Oosterhout. Twee weken nadat ik daar was begonnen, was het car naval. Vrijdagochtend zaten mijn leerlingen verkleed en al in de klas, de bierlucht was duidelijk merkbaar. Waar was ik in beland?

RIK METS

Wat is carnaval? Dat is de vraag die schrij ver Jan van Mersber gen zichzelf stelt in het boek Carnaval. Een levensverhaal. In 11 hoofdstukken, elluf, ‘het heilige getal der dwazen’, beschrijft Van Mersbergen feitelijk zijn eigen levensverhaal, waarin het carnavalsfeest de rode draad vormt.

Ondertussen probeert hij zelf ook te achterhalen wat carnaval nu eigen lijk is. En dat antwoord blijkt nog niet zo gemakkelijk te geven.

‘Carnaval is van oorsprong een gekerstend heidens volksfeest,’ aldus Wikipedia. ‘Oorspronkelijk rooms-ka tholiek feest, voorafgaand aan Vas tenavond,’ aldus De Dikke Van Dale.

‘Carnaval is er, daar gaat het om,’ aldus Van Mersbergen. Carnaval is niet te omschrijven, niet te bevatten, aangezien er niet één carnaval is. Het boek is een bonte verzameling hila rische anekdotes, historische feitjes, filosofische bespiegelingen en emo tionele memories. Er zit geen lijn in, geen verhaal. Evenmin als er een lijn of verhaal in carnaval zit. De rode draad is carnaval zelf en de fases

die je als deelnemer doormaakt. Vanaf het moment dat je voor het eerst kennismaakt met het feest tot het moment dat je afscheid moet nemen en slechts kunt uitzien naar vol gend jaar. Wie een monografie verwacht over de geschiedenis van car naval is bij dit boek niet aan het juiste adres. Daar zijn andere boe ken voor. Wie pre cies wil weten wat hij of zij kan verwachten wanneer je wilt deel nemen aan carnaval, moet evenmin dit boek lezen. Van Mersber gen schrijft net zo chao

tisch als het feest zelf is. Het gaat van hot naar her en je hoort de carnavals muziek en het feestgedruis figuur lijk op de achtergrond. De lezer krijgt direct zin in een potje bier. Zo is er het verhaal van de man die sinds de jaren zestig zijn traditie in stand houdt: ieder jaar de Maas oversteken om Carnaval te gaan vieren en dan van het pontje plassen.

Twee bladzijdes verder word je ech ter stil van een mooi persoonlijk verhaal, een diepgaand gesprek en voel je de verbinding met de perso nen die in het boek aan het woord komen. Bijzonder raakte mij het ver haal van de hoogbejaarde man die al zijn hele leven carnaval viert en daar stug mee doorgaat, ook al kan hij alleen nog maar in zijn stoel bij het raam zitten. Ritmisch klapt hij mee met de muziek van de parade, of de muziek nu speelt of niet. En vervolgens duikt het verhaal weer de chaos in.

Carnaval. Een levensverhaal is een aanrader voor iedereen die jaarlijks carnaval viert en voor iedereen die er nog nooit geweest is. Als dege lijke protestant van boven de rivie ren heeft het mij in ieder geval erg benieuwd gemaakt. Misschien dat ik deze februari toch eens de trein pak naar het zuiden.

‘Om te oefenen voor het zoenen ga ik langzaam met mijn hoofd naar mijn linkerhand…’

Ronald Venema, Mijn onwijs eerlijke puberdag boeken 1. De jacht op een tongzoen, illustraties: Argibald, Uitgeverij Lui tingh-Sijthoff, 144 pagi na’s (€ 15,99)

Er zit geen lijn in, geen verhaal. Evenmin als er een lijn of verhaal in carnaval zit.

Bij Yvon Jaspers op de boerderij

Jarenlang keek Yvon Jaspers als presentatrice mee met het werk van haar boeren vrienden. Eind 2021 was het dan eindelijk zo ver: ze verwezenlijkte haar droom en ging zelf aan de slag als boerin. In het tv-programma Onze boerderij: en nu zelf kon je haar avonturen al volgen. In het gelijknamige kookboek deelt ze nu zes tig simpele, maar verras sende gerechten met de opbrengsten van haar eigen boerderijtje.

MIRJAM MULDER

Op een stukje land dat ze van haar bio logische buurboer Gijsbert mocht lenen, zet Jaspers haar eerste boerinnenstappen. Allereerst laat ze er drie varkens op los om de zware kleigrond om te woelen tot vrucht bare akkers. ‘Terwijl ze het gras weg vreten, bemesten ze de akkertjes. We laten er de gewassen op groeien en als we de oogst binnen hebben, mogen de varkens weer van voren af aan beginnen,’ vertelt Jaspers in het boek. Op haar miniatuur-boer derij probeert ze een staalkaart van de Nederlandse landbouw te maken. Piepers, bieten, tarwe, maïs en een kas vol tomaten. Op die manier wil ze de Nederlandse boeren beter leren begrijpen: ‘Ik heb het afgelopen jaar dagelijks aan den lijve ondervonden hoe ingewikkeld het is om voedsel te produceren op een manier die goed is voor dieren, natuur en milieu, die betaalbaar is en waar de boer ook nog van kan leven. Soms lijkt het alsof al deze facetten recht tegenover elkaar staan.’

Tussen de recepten door vertelt Jaspers in korte stukjes over de vele leermomenten van haar boerenavon tuur, zoals toen ze zich realiseerde dat ze niet had nagedacht over wat voor grond ze eigenlijk had. ‘Ik leer dat op mijn kleigrond de grovere gewassen het waarschijnlijk beter doen dan het fijne spul. Dus kolen en spruiten gaan beter dan erwtjes en peultjes. Die doen het juist weer goed op zandgrond.’ Onze boerderij is echter geen handboek om zelf aan de slag te gaan als boer, maar kan daar voor wel een motivatiebron zijn. Het waarschuwt ook alvast voor de val kuilen die je kunt gaan tegenkomen. Deze stukken hadden wat mij betreft nog uitgebreider gemogen, maar dit boek draait dan ook vooral om de recepten.

Verrassend oer-Hollands

Een receptuur die tot stand is geko men met voornamelijk ingrediën ten van eigen land, is van nature oer-Hollands. Toch weet Jaspers vaak te verrassen met de combina

ties en bereidingswijzen van haar gerechten. Neem bijvoorbeeld het recept voor een hele bloemkool uit de oven met rucola-erwtjespesto, of wat dacht je van (on)kruidsoep? De recepten zijn simpel te volgen, met een duidelijke tijdsaanduiding, en hebben vaak een beperkte ingrediën tenlijst. Dit kookboek is bedoeld voor alleseters, maar er staan ook genoeg vegetarische opties in of tips om een gerecht plantaardig(er) te maken.

Ook geeft Jaspers tips om de recepten met andere te combineren, waardoor je makkelijk een heerlijk diner kunt samenstellen.

Zodra ik het boek doorbladerde, sprak het gerecht van geroosterde spitskoolparten met paprikasaus en hazelnoten me aan, en dus besloot ik het eens uit te proberen. Aangezien ik zelf geen groente verbouw, kocht ik de ingrediënten op de biologische boerenmarkt in Utrecht en ging aan de slag. Het bleek verrassend makkelijk: je doet de spitskool en de paprika’s in de oven, blendt vervol gens de paprika’s met de hazelnoten en wat zongedroogde tomaten, en klaar! Vooral de paprikasaus vond ik heerlijk. Een makkelijk en verrassend (voor)gerecht dat ik ga onthouden voor de aankomende kerst.

Onze boerderij is niet revolutionair wat betreft de recepten, maar wel ideaal als je nieuwe dingen wilt uit proberen met ingrediënten uit eigen land. Met de verhalen van Jaspers over haar avonturen als boerin ertus sendoor, geeft het je een nieuwe waardering voor het werk van haar – zo mag ze ze inmiddels noemen – collega’s.

‘Ik leer dat op mijn kleigrond de grovere gewassen het waarschijnlijk beter doen dan het fijne spul’

Yvon Jaspers, Onze boerderij (en nu zelf), Uitgeverij Carrera, 224 pagina’s

De band tussen een crimineel en een politieagente

Als tijdens het vervoeren van het jonge, beruchte bendelid Castro haar politieauto wordt aangevallen en twee van haar collega’s worden uitge schakeld, is het aan de jonge detective Judy Ray om Cas tro veilig op het bureau af te leveren. Daarvoor moeten ze samenwerken, maar kan dat eigenlijk wel? En waarom lijkt Castro haar constant te beschermen? In een Londen waar regels niet meer lijken te gelden, is de grens tussen goed en kwaad soms moei lijk te bepalen. Hoe ver zou jij daarvan afwijken voor je eigen veiligheid?

BIBIANNE OELDERIK

Bad Castro is het nieuwe boek van de Britse Kevin Brooks, bekend van zijn young adult-boeken met vaak duistere thema’s, zoals Candy en iBoy. Zelf leidt hij niet zo’n duister leven en woont hij samen met zijn gezin, 4 honden, 6 schapen, 8 kippen en 2 konijnen in North Yorkshire.

De wereld van Bad Castro doet mij sterk denken aan de vroege twintig ste eeuw in Engeland, waarin gangs als de Peaky Blinders actief waren.

Waar haalde je jouw inspiratie voor Castro’s wereld vandaan?

‘Dat is een interessante vergelijking en ik snap wat je bedoelt. Bad Castro was eigenlijk vooral geïnspireerd door de georganiseerde misdaad in Italië, met groepen als de Camorra en ’Ndrangheta. Ik heb voor het schrij ven veel onderzoek gedaan naar deze groepen. Tegenwoordig beginnen ook de Britse groepen van georga niseerde misdaad steeds meer te lijken op die in Italië. Er wordt niet meer gevochten puur om het vech ten, maar om het beheersen van de drugsmarkten in het land.’

Als crimineel en politieagente zou den Castro en Judy eigenlijk gezwo ren vijanden moeten zijn. Toch vormen zij een sterke en bijzondere band, die later blijkt te bestaan uit meer dan alleen vriendschap. Hoe was het om deze band op te bouwen in het boek?

‘Ik wist toen ik begon met schrijven wel redelijk hoe de band tussen Judy en Castro eruit zou gaan zien. Toch is hun vriendschap op een bepaalde manier een eigen leven gaan leiden. Omdat het voor Castro vanaf het begin al bekend was dat hun band op meer dan alleen vriendschap rustte, moest ik dit vanaf het begin van het boek in mijn achterhoofd houden. Het had immers een directe invloed op zijn gedachten en gedrag. Om zo’n band te mogen creëren en te mogen beschrijven voelde heel bijzonder!’

Een groot deel van het boek bestaat uit dialogen tussen Judy en Castro. Heb je expres voor deze manier van schrijven gekozen? En waarom?

‘Dat was zeker een bewuste keuze. Ik wilde dat het boek volledig om Castro en Judy zou draaien en dat de focus echt lag op hun levens en hoe verschillend, en toch hetzelfde deze personages zijn. Zij zijn het ver haal. Ik denk dat een dialoog soms de beste manier is om als lezer in het hart van een personage te kijken.

Zo leer je hen echt kennen door hun eigen woorden, zonder dat alles per se uitgelegd moet worden.’

Castro is ontzettend jong voor een gangster. Was het lastig om een personage te creëren dat zo jong is en zich tegelijkertijd zo volwassen gedraagt?

‘Tegenwoordig zijn er steeds meer jonge kinderen en jongeren betrok ken bij gangs en drugdeals, zowel hier in Engeland als in de rest van de

wereld. Roberto Saviano heeft fan tastische werken geschreven over dit soort jongeren in Italië, zowel fictie als non-fictie, en zijn werk heeft mij sterk beïnvloed. Tijdens het schrijven denk ik ook veel aan hoe kinderen door de geschiedenis heen gedwon gen soldaten of zelfs moordenaars werden, en dit gebeurt nu nog steeds. Onschuld wordt zo veranderd in

kwaadaardigheid, maar het blijven kinderen, en de onschuld verdwijnt nooit helemaal. Dat idee van onder liggende, jeugdige onschuld heb ik geprobeerd te vangen in Castro.’

Heb je nog tips voor lezers die mis schien in jouw voetsporen wil len treden en zelf schrijver willen worden?

‘Het is een beetje een cliché, maar de beste manier om goed te leren schrijven is toch echt om zo veel en breed mogelijk te lezen! Het zal je verbazen hoeveel je eigenlijk al weet zonder dat je het doorhebt, puur door zelf een hoop verschillende boeken en genres te lezen. En schrijf bovenal altijd wat jij wilt en hoe jij dat wilt. Schrijf voor jezelf en geef nooit

op!’

‘Onschuld wordt zo veranderd in kwaadaardigheid, maar het blijven kinderen’

Kevin Brooks, Bad Castro, vertaling: Jenny de Jonge, Uitgeverij de Har monie, 176 pagina’s (€ 19,90)

INTERVIEW

KEVIN BROOKS

De young adult-special van de Boekenkrant

ADRIAN TAYLOR

Tardi en Dominique Grange leveren een intense en bevlogen graphic novel af, die sterker dan ooit weerklank vindt in een Frankrijk dat nog altijd wordt verscheurd door ongelijkheid en onrecht.

Hardcover + stofomslag | 176 pag. | ISBN : 9789463069120 | Verkoopprijs : 39,95 TARDI WON DE EINHARD LITERATUURPRIJS 2021

To be read

Op zoek naar nieuw lees voer? We vroegen twee lezers wat ze van deze twee young adult-romans over nonbinaire personages vonden.

LIEN SIMONS

Ik wens je het allerbeste van Mason

Deaver

‘Wanneer Ben beseft dat hen niet is zoals de andere jongens van hun leeftijd, ziet hen ertegenop om uit de kast te komen bij hun ouders. Hoe brengt Ben het best de boodschap over dat hen non-binair is? Als Ben uiteindelijk al hun moed bij elkaar heeft geraapt, blijkt de boodschap over hun geaard heid toch slechter aan te komen dan hen had verwacht. Ben wordt uit huis gezet door hun ouders en komt terecht bij hun zus, met wie hen al tien jaar geen contact meer heeft. Hen begint aan een volledig nieuw leven, worstelend met alles wat er verder nog komt kijken bij uit de kast komen. Wanneer Ben op hun nieuwe school start, ontmoet hen Nathan. Er ontstaat een hechte vriendschap tussen de twee, maar Nathan weet nog niets van het grootste geheim van Ben. Zal hun vriendschap blijven voortduren?

‘Ben staat niet graag in de belang stelling. Toch moet Ben mensen er nu op wijzen dat ze de juiste voor naamwoorden moeten gebruiken. Iedereen heeft hierin andere wen sen. Ben wordt zelf het liefste aan gesproken met hen en hun. Dit was in het begin even wennen voor mij, maar na een tijdje werd het normaal en was het juist een leuk extra ele ment dat volledig bij het verhaal aansluit.

‘Tijdens het lezen van dit boek kon ik mij heel goed inleven in de gevoelens en problemen die Ben ondervindt dankzij hun geaardheid. Ben kampt met paniekaanvallen, onzekerheden en nog verschillende andere gevol gen van hun geaardheid. Ik kon me heel goed voorstellen dat de periode van uit de kast komen heel stressvol

voor hen moet zijn geweest. Ik vond het een meerwaarde dat het volgen van gesprekken bij een psycholoog ook ruim aan bod kwam. Zo is het voor de lezer direct duidelijk dat er verschillende manieren zijn om hulp te krijgen tijdens zo’n stressvolle en emotionele periode. Ben kan op deze manier hun hart luchten door middel van professionele hulp en kan met hun twijfels en onzekerheden ergens terecht.

‘Mason Deaver heeft een heel vlotte schrijfstijl. Ik vloog zo door het boek heen. Het was leuk dat verschil lende actuele thema’s mooi aan bod komen. Zo worden de onderwer pen vriendschap, liefde, geaardheid en de zoektocht naar jezelf mooi in beeld gebracht. Ik wens je het aller beste heeft me aangenaam verrast. De auteur wist mijn aandacht vast te houden van de eerste tot de laatste bladzijde.’

JASMIJN PFEIFFER

Lark hoopt via hun social media een uitgever voor hun schrijf werk te interesseren. Als hun vriend Kasim per ongeluk een thread over een onbeantwoorde liefde op Larks Twitter-account plaatst, besluit Lark het spel mee te spelen en te zeggen dat hen de berichten zelf geplaatst heeft. Hun account ont ploft. Maar hoe houd je hordes ano nieme volgers te vriend?

‘Ik zal maar eerst het positieve noe men van dit boek. Ik vond het gewel dig dat de LGBTQ+-community aan bod kwam. Ik heb nog nooit een boek gelezen met polyamoureuze perso nages. Ook was het leuk hoe de per sonages werden geïntroduceerd, zonder er een hele lap tekst aan te besteden. Dat de hoofdpersoon werd aangeduid met hen/hun vond ik ook ontzettend interessant. Ik begrijp nu beter hoe ik die voornaamwoorden zou moeten toepassen.

‘Toch zijn die voornaamwoorden ook meteen het eerste wat ik nega tief aan het verhaal vond. Er zijn niet ontzettend veel personages in het boek, en slechts twee daarvan gebruikten de gewoonlijke voor naamwoorden. Als er misschien nog één of twee meer waren geweest met die voornaamwoorden, was het misschien al iets gebalanceerder.

Nu voelde het voor mij alsof de hij/ hem- en zij/haar-personages er maar in geforceerd waren om niet ieder een de hen/hun-voornaamwoorden te geven.

‘Wat ik ook een beetje teleurstellend vond was het feit dat Lark zoveel haat kreeg. Het bleef maar door gaan en het was op veel momenten niet onnodig om dat erin te zetten. Ik had wel te doen met Lark. Ook vond ik dat het verhaal niet matcht met de titel. Welke revolutie zijn Lark en Kasim begonnen? De discussies op Twitter? Dat noem ik nou niet met een een hele revolutie. Maar hetgeen waar ik me het meest aan ergerde, was het feit dat het zo langzaam was. Er gebeurde zo weinig en ik kon het boek ook niet langer dan een uur lezen zonder er echt uitgeput van te worden. Dat vind ik erg jammer van dit boek, want ik denk echt wel dat het een goed verhaal kan zijn als er iets meer in zou gebeuren. Uiteinde lijk geef ik het daarom slechts 2 van de 5 sterren.’

Van eigen bodem

Denk je dat je alle toffe YA’s al hebt gele zen? Dan heb je het mis! BKYA tipt hier de mooiste boeken speciaal voor de young adult-lezers. Deze keer drie boe ken van eigen bodem.

Naar het Licht

Schuldgevoelens kun nen je blijven achter volgen. Dit gebeurt bij Jo sinds de dood van haar ouders en broer. Al ruim acht jaar lang is ze ervan overtuigd dat ze meer had kun nen doen om hun levens te redden. Wan neer ze voor het eerst sinds jaren terug is in haar geboorteland, besluit ze dat het tijd is voor een nieuw begin.

Ze is het zat om de hele tijd een allesoverheersende haat in haar hart te voelen. Ze heeft slechts één missie: hetgeen wat haar als kind niet lukte rechtzetten voor haar achttiende verjaardag. Een prachtig nieuw boek van Nina Verheij, bekend van Fatale keuzes

Tussen twee vuren

We zitten in het jaar 2038. De orkaan Andrea heeft het zui den van Florida ver woest, waardoor de achttienjarige Ayla samen met duizenden anderen opgevangen wordt in de parken van Walt Disney World: het Magic Kingdom. Wonen in een attrac tiepark, het is net een sprookje. Tot er voed selschaarste dreigt en de raad van bestuur liegt over de ware oor zaak. Ayla wil de waarheid te weten komen en gaat op onderzoek uit. Een rauwe dystopische young adult-roman van Laura Diane.

The diary of Rebecca

Als vreemde eend in de bijt tippen we het Engelstalige The diary of Rebecca Ester Hartholt, docent Engels, schreef het boek specifiek voor jongvolwassenen die nog Engels aan het leren zijn. Je reist mee met de vertel ler. Ze ontvangt een oud gescheurd dag boek, geschreven door een elfjarig meisje genaamd Rebecca. Het is geschreven in 1692 in Salem Massachusetts, het jaar van heksenprocessen

en executies. De verteller onderzoekt het tijdperk. Wat gebeurde er drie eeuwen geleden in dat kleine dorpje?

Nina Verheij, Naar het Licht, Uitgeverij Hamley Books (€ 20,99)

Laura Diane, Magic Kingdom 1. Tussen twee vuren, Uitgeverij Clavis, 304 pagina’s (€ 21,95)

Ester Hartholt, The diary of Rebecca, Uitgeverij Boekscout, 136 pagina’s (€ 19,50)

BKYA TIPT

Lark & Kasim beginnen een revolutie van Kacen Kallender

Mason Deaver, Ik wens je het aller beste, Dutch Venture Publishing, 300 pagina’s

Kacen Callender, Lark & Kasim begin nen een revolutie, vertaling: Aimee Warmerdam, Uitgeverij Querido, 400 pagina’s (€ 19,99)

‘Ik vond het geweldig dat de LGBTQ+community aan bod kwam’

Een moderne Belle en het Beest

Het lot van de roos van K.T. Sterling is een moderne hertelling van het sprookje Belle en het Beest die zich afspeelt in het Instituut voor Zeldzame en Exoti sche Ziekten, waar hoofd persoon Isabelle stageloopt. Ze is erg rationeel ingesteld, en gelooft dan ook haar ogen niet als er een jonge man met een vacht wordt binnengebracht. Zouden de verhalen over weerwolven, vampiers en fae dan toch waar zijn? En waarom weet die jongeman haar naam?

K.T. Sterling begon op jonge leeftijd met schrijven en creëerde op haar negentiende de steampunkwereld Testra Ooit hoopt ze deze boeken reeks nog af te maken. In de tussen tijd studeerde ze criminologische wetenschappen en deed ze mee aan diverse schrijfwedstrijden. In 2020 kwam haar eerste boek Meermintra nen uit. Momenteel werkt ze aan een

nieuwe trilogie, een moderne her telling van het sprookje Belle en het Beest.

Dit is je eerste boek bij Uitgeverij Hamley Books. Hoe ben je bij hen terechtgekomen?

‘Ik had mijn eerste boek Meermin tranen naar hen opgestuurd. Ze heb ben een publiek dat meer gericht is op young adult en daar viel dat boek niet onder. Ik ben naar aanleiding van deze feedback meer voor deze doelgroep gaan schrijven. Omdat ik al eerder een boek naar ze had opge stuurd, kende de uitgeverij me al wel. Ik ben dankzij collega-schrij vers opnieuw met hen in contact gekomen. Dit keer wel met succes, want nu mocht ik mijn trilogie van de hertelling van Belle en het Beest schrijven!’

Waarom heb je ervoor gekozen om een sprookje in een modern jasje te gieten en heb je niet een compleet nieuw verhaal verzonnen?

‘Dat was in samenspraak met de uitgeverij. Evenals dat het sprookje zich afspeelt in deze tijd in plaats van de tijd waarin het origineel zich afspeelt, zoals met de meeste her tellingen het geval is. Ik had wel al langer het idee om een hertelling te schrijven van mijn favoriete sprookje Belle en het Beest. Ik krijg heel

vaak nieuwe ideeën voor verhalen. Meestal als ik iets zie op televisie of als iemand iets doet of zegt, dan haal ik daar inspiratie uit. Ik heb op mijn laptop ook een map met zo’n dertig ideeën voor boeken. In ieder geval heb ik nooit te weinig inspiratie.’

Je hebt criminologische weten schappen gestudeerd. In hoeverre gebruik je de kennis van je studie

in je boeken?

‘In de reeks die ik nu heb geschre ven iets minder. In mijn vorige boek Meermintranen had ik meer kennis verwerkt. Dat wil niet zeggen dat ik nooit meer van mijn kennis gebruik zal maken in mijn boeken.’

In het boek komen geladen thema’s voor zoals gebroken vriendschap en het verlies van dierbaren. Waarom wilde je die erin verwerken?

‘Ik heb daar zelf mee te maken gehad. Mijn vader had kanker en is eraan overleden. Ook ben ik een dierbare vriendin verloren omdat ik met haar moest breken. Ik vind het belangrijk om over die thema’s te schrijven. Zeker voor een jong publiek.’

In het boek heeft Isabelle een boekje van haar overleden moeder. Waarom heb je ervoor gekozen juist dat voorwerp een grote rol te laten spelen in het verhaal?

‘Voor Isabelle is dit de enige directe link met haar moeder. Ze heeft ver der niks meer van haar. Voor haar moeder was het boekje ook belang rijk, omdat ze hier als fae aanteke ningen in maakte. Het boekje geeft een inkijkje in wie haar moeder pre cies was. Om dat ineens te ontdek ken, is iets heel belangrijks voor Isabelle.’

Hoe is het om… een BookTokker te zijn?

Heb jij er ook weleens over nagedacht om BookTok-film pjes te gaan maken? Noah de Campos Neto deed het, en nu heeft hij ruim 26.000 volgers! Op zijn account @jetweedevader deelt hij boekentips en book hauls voor leesinspiratie, met de nodige humor. Hij geeft ons een kijkje achter de schermen.

Hoe en waarom ben jij begon nen met filmpjes maken op TikTok?

‘Ik ben begonnen uit pure verve ling. Eerst deed ik gewoon mee met alle trends die er rondgingen. Uit eindelijk ben ik in de zomer van 2021 begonnen TikToks te maken over boeken, ook wel bekend als BookToks.’

Wat vind je zo leuk aan TikTok, en aan BookTok in het bijzonder?

‘Wat ik vooral leuk vind, is dat men sen op TikTok echt van alles en nog wat doen. Zo kijk ik zelf als ik me ver veel weleens kook-TikToks of TikToks van moeders die de lunchboxen van hun kinderen klaarmaken. Je kunt er van alles vinden. Wat BookTok zo bij zonder maakt, is dat het eigenlijk een soort digitale leesclub is, alleen is

iedereen er welkom. De mensen die op BookTok zitten, zijn ook de leukste mensen die er zijn. Ik heb er zoveel nieuwe mensen door leren kennen!’

Boeken gaan vooral om de inhoud, maar filmpjes zijn visueel. Hoe com bineer jij die twee dingen? Ofte wel, hoe maak je mensen in een TikTok-filmpje enthousiast om een boek te lezen?

‘Dat is altijd een lastige. Wat ik zelf nooit doe en ook afraadt, is hele boe ken proberen samen te vatten in

één video. Zo wordt de video veel te lang en daardoor haken mensen af. Wat op mijn account vrij goed werkt, is mijn mening over een boek kort uiten en iets benoemen wat het aan trekkelijk maakt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een bepaald thema dat in het boek voorkomt.’

Wat is het leukste dat er is gebeurd sinds je op TikTok ‘viral’ ging? ‘Ik denk toch wel alle tv-moment jes. Het blijft heel apart dat ik door mijn hobby opeens aan tafel zat bij

Khalid & Sophie en Koffietijd. Ik ben daar nog elke dag dankbaar voor. Daarbij is het ook heel gaaf om een kijkje achter de schermen te kunnen nemen in de tv-wereld!’

Wat doe je naast TikTok-filmpjes maken nog meer in het dagelijks leven?

‘Ik ben in september begonnen aan de opleiding Media & Culture aan de UvA, dus daar ben ik heel druk mee bezig. Verder ben ik ook echt een filmgek. Ik heb sinds kort een Cine ville-pas, dus als je me niet in een boekhandel kunt vinden, zit ik waar schijnlijk in een willekeurig filmhuis. En soms vind ik het ook wel fijn om even op de bank te ploffen en lekker te gamen!’

Welk YA-boek zou jij iedereen aan raden en waarom?

‘Blijft een moeilijke vraag! Een per soonlijke favoriet is Everything, Everything van Nicola Yoon. Dat boek leest onwijs makkelijk weg, dus die raad ik zeker aan!’

SANNE VAN DER LIST

‘Ik heb op mijn laptop een map met dertig ideeën voor boeken’

K.T. STERLING

‘De mensen die op BookTok zitten, zijn ook de leukste mensen die er zijn’

K.T. Sterling, Het Lot van de Roos, Uitgeverij Ham ley Books, 192 pagina’s (€ 20,99)

Noah de Campos Neto

Een onschuldig spelletje

Met De bloedzomer van 1997 laat Daniëlle Bakhuis je opnieuw gruwelen met een prachtig young adulthorrorverhaal, dit keer vol herkenbare elementen uit de jaren negentig. Het hoofdon derwerp is een onschuldig kinderspel genaamd Dirtbag. Jason, Denise, Joyce, Monica en Edward zijn allemaal bang dat zij daarvan het vol gende slachtoffer zijn. Het zo onschuldige spel zet heel Westerdam op zijn kop. Niet iedereen overleeft de bloed zomer van 1997.

ADINDA GRAAFLAND

Hoe kwam je op het idee voor dit boek?

‘Dit is mijn derde hor rorboek. Nadat ik mijn twee andere horror boeken had geschreven, Clownsnacht en Het huis zonder einde, had ik nog wat ideeën voor een derde boek. Ik wilde het verhaal heel graag een keer laten afspelen in de jaren negentig, omdat ik toen zelf tiener was. Het bleek een heel fijn tijdperk om horror in te schrijven, omdat je veel dingen meteen elimineert. Wanneer hoofd personages in gevaar zijn, zouden zij nu bijvoorbeeld als eerste iemand bellen. Maar in 1997 hadden mensen nog geen smartphone, dus het was heel makkelijk om op die manier te schrijven. Ik heb ook al kleine lijn tjes uitgezet voor een volgend boek waarin je antwoorden zult krijgen op de vragen uit dit boek.’

De legende van Dirtbag zegt dat de eerste die tijdens het spel zijn ogen

opent, doodgaat. Hoe heb je dit kin derspelletje bedacht?

‘Ik wist al vrij snel dat ik een slasher-verhaal wilde schrijven, omdat dat ook erg jaren negentig is. Met een seriemoordenaar die een masker is of heeft. Of iets heeft waar door hij onzichtbaar is. Ik wilde er ook graag een rijmpje bij bedenken, omdat het dan extra spannend is: dan is het echt een kinderspelletje. Dan kleeft er wat onschuldigs aan.’

Het boek opent met de moord op Alice. Je laat het redelijk open wie de dader was. Heeft in jouw ogen Jason Alice vermoord?

‘In mijn ogen dus wel. Die Jason heb ik nooit helemaal vertrouwd. Op het moment dat ik het schreef dacht ik al: hij heeft een motief om haar te vermoorden en hij heeft het Dirtbagverhaal de wereld in gebracht. Het leuke is dat Jason nog in leven is, dus mocht ik hier ooit een volgend boek over gaan schrijven, kan ik Jason ooit nog een keer ergens naar voren laten komen.’

Heb je expres personages uit jouw

eerdere verhalen, zoals Edward en het jongetje dat als clown verkleed is, laten langskomen in het boek, of gebeurde het in eerste instantie per ongeluk?

‘Dat heb ik echt expres gedaan. Ik vind het zelf ontzettend leuk dat je sommige personages terug kan laten komen. Ik vind het zonde om daar niet verder mee te gaan na één boek, maar een heel verhaal eromheen verzinnen kan ik niet. Dan vind ik het leuk om ze een heel klein rolle tje te geven in het volgende boek, als een soort grapje of easter egg Dat heb ik niet van mezelf. Dat doet Stephen King bijvoorbeeld ook heel veel.’

Zou jij als tiener in de legende van Dirtbag hebben geloofd? ‘Ja, want ik ben een ontzettende angsthaas en ik geloof alles. Ik was er ook zeker heel erg bang voor geweest. Soms heb ik een vlaag van overmoed en zou ik het spel wel durven te spelen. Dat ligt aan de bui waarin ik ben, maar het zou best kunnen dat ik het spel een keer gespeeld zou hebben.’

Welk personage vond je het leukst om te schrijven? ‘Ik vond Joyce heel erg leuk, ook omdat je een langere tijd met haar meegaat. Ik heb altijd wel met haar te doen gehad. Dat je denkt: “Ja meid, jij hebt het ook niet makkelijk. Jij probeert je ook maar staande te hou den in het leven dat je toebedeeld hebt gekregen.” En ik vind Monica leuk, omdat ze twee gezichten heeft. Aan de ene kant is ze heel aardig en aan de andere kant kan ze ook heel hard zijn.’

Het boek heeft veel prachtige illu straties. Wat vind je van de illustra ties als toevoeging op het verhaal?

‘Ik had van tevoren, voor ik dit boek schreef, al vaak uit de middelbare schoolklassen die ik bezocht gehoord dat leerlingen het jammer vonden dat er geen tekeningen in mijn boe ken stonden. Dat vinden ze sowieso al heel fijn en dat vond ik zelf eigen lijk ook. Toen heb ik mijn uitgever gebeld of we Sophie Pluim konden vragen, want ik vind Sophie gewel dig. En ik dacht: “Nee heb je, ja kun je krijgen.” Sophie had gelukkig nog tijd in haar agenda. Daar ben ik echt heel blij mee. Ik heb haar de vrije hand gegeven.’

Daniëlle Bakhuis, De bloedzomer van 1997, illustraties: Sophie Pluim, Uitge verij Van Goor, 134 pagina’s (€ 13,99)

‘Dirtbag Dirtbag, Kom maar gauw, Ik ben beslist niet bang voor jou’

SOPHIE PLUIM

BARBARA TRIENEN

Naar Texas en terug

In de graphic novel Naar Texas en terug neemt een vader zijn adolescente zoon mee op reis als een moderne ‘rite de passage’.

www.deharmonie.nl

BOEKFRAGMENT

De Droompony

Tom rijdt voor zijn eerste klus met de VIP-LINER paardentruck naar Engeland om een springpaard en twee Shetlanders op te halen en naar Nederland te vervoeren. Wat voor Tom een droomtrip lijkt te worden, slaat al snel om in een reis boordevol hindernissen.

Cees Slings, De Droompony. Avonturen Op Het Zesspan, Uitgeverij C. Slings, 68 pagina’s (€ 39,95)

Jeroen en Boris de Leijer, Naar Texas en terug, Uitgeverij de Harmonie, 258 pagina’s (35,00)

Kyra Wilder, In Zwitser land zijn we stil, verta ling: Maya Denneman, Uitgeverij Stortebeeker, 250 pagina’s (€ 15,95)

De affaire Christie

‘Een verhaal over moord, leu gens, liefde en ontdekkingen. Ik heb er zó van genoten. Ik kon het boek niet wegleggen en las het in één ruk uit.’ –

Reese Witherspoon

Lang geleden, in een ander land, heb ik eens bijna een vrouw vermoord. De drang om te doden is een apart gevoel. Het begint met een onvoor stelbare, allesoverheersende woede. Die neemt je lichaam helemaal van je over, zodat het lijkt alsof een god delijke macht zich meester maakt van je wil, je ledematen en je geest. Ze brengt een lichaamskracht teweeg waarvan je niet wist dat je ze in je had. Je handen, die voordien altijd ongevaarlijk waren, gaan omhoog om een ander dood te knijpen. Het heeft iets bevredigends. Achteraf gezien is het gruwelijk, maar ik kan niet ontkennen dat het op het moment zelf deugd doet, net zoals gerechtigheid deugd kan doen. Agatha Christie vond moord fasci nerend. Maar ze was een tere ziel. Ze heeft nooit iemand willen vermoor den. Op geen enkel moment. Zelfs mij niet.

‘Zeg maar Agatha,’ zei ze telkens als ze haar slanke hand uitstak. Maar dat deed ik niet, of toch zeker niet in het begin, hoe vaak ik ook het week end doorbracht in een van haar hui zen, of in haar dichte kring vertoefde.

Het was een vorm van intimiteit die onfatsoenlijk aandeed, ook al werd fatsoen in de jaren na de Grote Oorlog steeds minder belangrijk. Agatha was elitair en verfijnd, maar ze liet de etiquette en de wellevend heid met plezier achterwege. Zelf had ik echter veel te hard gezwoegd om die etiquette en wellevendheid onder de knie te krijgen, om ze zomaar overboord te gooien.

Ik was op haar gesteld. Voor haar werk had ik destijds geen goed woord over. Maar ik heb altijd toe gegeven dat ik haar als mens erg bewonderde.

Ik bewonder haar nog steeds. Toen ik dat onlangs aan een van mijn zussen opbiechtte, vroeg die me of ik spijt had van mijn daden en van de pijn die ik had veroorzaakt. ‘Natuurlijk,’ antwoordde ik zonder aarzelen. Wie zegt: ‘Ik heb nergens spijt van’, is ofwel een psychopaat, ofwel een leugenaar. Ik ben geen van beide, ik kan gewoon heel goed geheimen bewaren. In die zin lijken de eerste en de tweede mevrouw Christie erg veel op elkaar. We besef fen allebei dat je nooit je eigen ver haal kan vertellen zonder ook dat van een ander prijs te geven. Agatha heeft haar leven lang geweigerd om vragen te beantwoorden over de elf dagen waarop ze onvindbaar was, en dat deed ze niet enkel om zichzelf te beschermen.

Ik zou ook hebben geweigerd te

BOEKFRAGMENT

Een vleugje kaneel

pluis is op de school waar ze directeur wordt...

‘Holy shi…’ Aspen rilde als een rietje toen ze de grote loods van het vlieg veld uitstapte. Waarom had niemand haar verteld dat het hier zo koud was?

Oké, misschien was het haar eigen domheid geweest. Iedereen wist dat het koud was in Canada, zij had het alleen niet zó koud verwacht. Ze

sloeg haar jas stevig om zich heen en zocht naar de taxidienst. Het was verdorie pas november. In Los Ange les liep ze rond deze tijd nog in een korte broek rond.

Een beetje in paniek keek ze om zich heen. Waar waren de leuke gekleurde huisjes die ze op Google gezien had? Waar waren de straten zon der sneeuw en waar was de blauwe lucht? Haar tanden klapperden en haar vingertoppen begonnen hun gevoel al te verliezen. Als ze niet snel een taxi vond, vroor ze dood en zou ze nooit zien hoe haar nieuwe thuis eruit zag.

‘Taxi!’ riep ze toen ze een oranje

In Zwitserland zijn we stil

Erika verhuist met haar jonge gezin vanuit de VS naar Genève, waar ze geen aan sluiting vindt.

We kozen het appartement dat het dichtst bij M’s kantoor lag. Boven dien, zei M, is het maar tijdelijk, vol gend jaar kopen we een huis aan het meer. Dat zul je vast leuk vinden, zei hij. Maar ik vond het appartement ook leuk, ik vond het fijn dat we over dag vlak bij hem waren. De kinderen en ik thuis, hij op zijn werk, allemaal dicht bij elkaar. ‘Als E me in de bad kamer opsluit, kan ik gewoon een gil geven en dan kun jij me komen

bevrijden,’ zei ik tegen M. ‘Oh non,’ onderbrak de dame van het bureau ons. ‘Je mag hier niet gillen.

In Zwitserland zijn we stil. We zijn altijd zo stil als muisjes.’ ‘Oké,’ zei ik, ‘niet gillen dus’, maar de dame keek nog altijd behoedzaam mijn kant op, alsof ik tot alles in staat was, al had ik gezegd dat ik niet zou gillen. ‘In Zwitserland zijn we stil,’ zei ze weer. Nou ja.

Er was een slaapkamer voor M en mij, een kleine ruimte voor het toi let en nog een voor de douche en de wasmachine. De keuken was een apart vertrek met twee deu ren die dicht en op slot konden, een

wagen haar kant op zag rijden. Ze stak haar arm uit en hield hem stil. ‘Bent u beschikbaar?’ Een vriendelijk ogende man met grijzend haar knikte. ‘Waar moet je heen?’

‘Daw… Dawson City,’ haperde ze, terwijl ze in haar handen wreef. ‘De Yukon-school voor speciaal onderwijs.’

‘Oh, ben jij de nieuwe directeur?’ ‘Ja, dat klopt.’ Hoe wist hij dat? Had hij soms een kind op die school zit ten? Ze stak haar telefoon weer in haar zak. Zo te merken had hij geen straatnaam nodig. De man lachte. Hij moest haar ver

antwoorden, mocht iemand er ooit aan hebben gedacht om mij iets te vragen.

DE VERDWIJNING

een dag voor de verdwijning donderdag 2 december 1926

Ik zei tegen Archie dat dit geen goed moment was om zijn vrouw te ver laten, maar ik meende het niet. Dit spelletje had voor mij al lang genoeg geduurd. Het werd tijd om mijn laat ste troef uit te spelen.

Maar omdat hij liefst zelf met de ideeën kwam, pruttelde ik tegen.

‘Ze is te fragiel,’ zei ik. Agatha was nog steeds erg van streek door het overlijden van haar moeder.

‘Clarissa is al maanden dood,’ zei Archie. ‘Welk moment ik ook kies om het haar te vertellen, het zal hoe dan ook gruwelijk zijn.’

Archie was allesbehalve fragiel. Als een keizer op zijn troon zat hij aan de grote mahoniehouten schrijftafel op zijn kantoor in Londen.

‘Je kan nooit voor iedereen goed doen,’ zei hij. ‘Er zal altijd iemand aan het kortste eind trekken, en die iemand wil ik niet meer zijn.’

tje leidde naar de woonkamer en de andere naar de entree. Er was zelfs een slaapkamertje voor E met een bed en een tafel en een bureau. In E’s kamer stond alles tegen elkaar aan, het bed stond tegen het bureau, de tafel tegen het bed. Alles was klein maar fijn, en M kocht een sprei waarop allemaal krokussen en ver geet-mij-nietjes waren genaaid en eromheen kwam het kamertje hele maal tot leven en het was perfect en paste perfect bij E. Er was ook een kamertje met niets erin dat je kon bereiken via een kleine deur in de woonkamer. Het zou een grote kast of een kleine

bijsterde blik hebben opgemerkt. ‘Sorry, zulk nieuws gaat snel rond in Dawson. Het is maar een klein dorp, dus als er wat verandert, weet ieder een dat.’

‘Oh.’ Ze wist niet wat ze daarop moest zeggen. In LA kon ze doen en laten wat ze wilde, zonder dat het iemand iets interesseerde. Hier moest ze misschien drie keer naden ken voordat ze iets deed waar men sen over konden gaan roddelen.

‘We zijn allemaal blij dat Wilson tus sen zes planken ligt.’ Hij lachte weer.

‘Dat mens was bijna net zo oud als het dorp zelf.’

slaapkamer kunnen zijn. Het plafond voelde er hoger, nou ja, het wás ook hoger. ‘Oh my god!’ zei de mevrouw van het bureau tijdens de bezichti ging. Er stond een plant in een pot, een vetplant met stengels als de armen van een inktvis, er was een wastafeltje en er zat een schroeiplek in de vloer. ‘Oh my god!’ zei de dame van het bureau nog een keer, en haar hand ging bijna naar haar mond maar raakte hem net niet. Kloppend op mijn arm en knipogend naar mijn man zei ze: ‘Somezing for you! A little place! Oh, yes, zis is tiptop!’

Nina de Gramont, De affaire Christie, vertaling: Katrien Verelst, Pelckmans Uitgevers, 376 pagina’s (€ 22,50) www.pelckmansuitgevers.be

Aspen krijgt een nieuwe baan in het hoge noorden van Canada, maar het lijkt wel of er iets niet

De Amerikaanse Erika had zich het leven in Genève anders voorgesteld. Ze spreekt geen Frans en belandt met haar twee kleine kinderen in een gevaarlijk isolement.

Stortebeeker

BOEKFRAGMENT

Dorsten

Dorsten is het prozadebuut van Nienke ’s Gravemade. Stuk voor stuk proberen de hoofdpersonen een verlan gen te stillen, tegen beter weten in.

Heb je weleens een plastic zak door de lucht zien vliegen? De wind hoeft maar even zijn aandacht te verliezen en de zak valt te pletter tussen een rij fietsen, raakt verstrikt in een boom of dwarrelt het water in waar een vis het ding aanziet voor brood en in die verkeerde waarneming stikt. Wie heeft dan schuld aan de dood van de vis? De maker van de zak? Of degene die ’m losliet. De wind. Of de boom, die de zak niet in haar tak ken klemde. De bejaarde vrouw die deze ochtend te moe was om naar de waterkant te gaan om brood te strooien, zoals iedere andere dag? Of de vis zelf, omdat hij te gulzig was? Het is half drie ’s nachts. Zijn vingers grijpen in de mijne. We zitten op de stoep. Ik lig met mijn hoofd op zijn schoot, opgetrokken knieën. De kou laat ik aan me voorbij glijden, geen tijd. Ik kijk omhoog, zie zijn kin met ontluikende baardharen. Zijn wan gen, wimpers, mollige wenkbrau wen, de pathetische glinstering van straatverlichting in norse ogen. In de verte het gezoem van een zinderend Piccadilly Circus. Een teug lucht, door mijn neus, diep mijn onderbuik in,

door de mond gestaag weer naar bui ten. Hij hoort het zachte suizen, stopt zijn strelen.

Zijn wijsvinger vindt mijn onder lip, bovenlip, het geultje onder mijn neus. Ik heb dorst. Hij kust me, ter loops. Zijn droge lippen raken de mijne. Ik voel me zestien als ik bij hem ben. Maar toen was hij nog niet geboren.

We vertrokken in stilte, want dan werd het niet te beladen. We vonden een krankzinnig mooi huis in een veel te keurige buurt. Een maand later gingen we. Niemand die ons uitzwaaide, omdat we er niemand om hadden gevraagd. We doen het gewoon, en hoe ver is het nou hele maal? Het is ook weer geen Australië. Van land tot land zwem je er een flinke 180 kilometer over, maar met de Eurostar ben je er zo. Hoeveel heimwee kun je hebben?

Veel. Naar vrienden, naar een groot vaarwel-feest.

Want ik realiseer me nu, wie met stille trom vertrekt moet niet ver wachten dat er een fanfare klaar staat bij terugkomst. Het is niet erg, het is hoe de wind waait. Maar hadden we dat glas gedronken met de geliefden die we in onze wereld hadden verzameld, dan hadden we meer eer betoond aan dat waar we van weggingen. Had ik mijn anker in kunnen halen en hier weer laten zakken. In plaats daarvan sneed ik de ketting door om nergens meer aan

land te gaan.

Ik begrijp ze nu beter. De mensen die teruggaan naar het dorp waar ze opgroeiden. Want is het niet zo dat we beter kunnen voelen als we weten waar we zijn of zijn geweest? Wat we deden, toen, en hoe we er nu naar kunnen kijken? Herinneringen, hoe die een steviger vorm krijgen als je weer terug in het vertrouwde decor staat. En onszelf door de ogen zien van de mensen die ons het beste kennen.

Mijn vrienden, hoe ze doorleven daar waar ik alles tot in detail ken en hoe zij zelfs met de beste wil niet mijn wereld delen. Ik mis het om ze niet hoeven te missen, want altijd in de buurt. Ik kon goed alleen zijn, want er was geen eenzaamheid. Ik kon gemakkelijk verdwijnen, want er was altijd iemand die me vond.

Nienke ’s Gravemade, Dorsten, Uit geverij de Harmonie, 174 pagina’s (€ 20,00)

Scherven

Scherven, de nieuwe sensa tionele roman van Bret Easton Ellis is spannend, geslepen en onbetrouwbaar: dit is Easton Ellis op zijn best! Van de auteur van American Psycho.

Ik ademde diep in om mezelf te kalmeren en sloeg een hoek om en liep naar een muur met twin tig wc-hokjes op een rij, de meeste blauwe deuren gesloten. Ik aarzelde voor ik verder liep naar het hokje waarvan de deur wijd openstond en probeerde alle bange voorgevoelens weg te slikken. Ik besloot geen watje te zijn, maar te kijken of er iemand was. Lullige hippie krabt klein meisje. Alsjeblieft zeg. ‘Robert?’ vroeg ik plot seling weer. Er kwam geen antwoord. Ik kwam dichterbij omdat ik een gloed uit het open hokje zag komen en toen ik in het hokje kon kijken zag ik een kaars branden op het dichtgeslagen deksel van de wc-pot – een witte kaars die een beetje was gesmolten en precies midden op het deksel was neergezet. Ik snapte het niet, tot het allemaal iets duidelijker werd.

Op de muur boven de wc was iets getekend maar ik kon in het sche merlicht niet zien wat het was. Ik keek om me heen of iemand me in de gaten hield en ging het hokje in – alles was doodstil – en zag wat de

tekening voorstelde: een rood penta gram dat droop van iets wat leek op bloed. Ik verstijfde toen ik een dode meeuw zag, vertrapt en in de hoek gesmeten, met de kop op de buik, de nek verdraaid en de gele snavel open alsof hij nog krijste. Iemand van de sekte was in de kleedkamer van de Jonathan Club binnengedrongen terwijl wij er waren, en ik werd tege lijkertijd kwaad en werkelijk fysiek bang toen ik op dat moment plotse ling begreep dat het bloed van het pentagram van de meeuw afkomstig was en dat de kaars ook iets te bete kenen had.

Mijn sandalen drukten op een hard voorwerp bij de wc-pot. Ik dacht eerst dat het ook iets doods was –nog een dier, nog een ritueel offer – maar toen ik mijn voet optilde en omlaagkeek zag ik dat het een mas ker was. En ik kon me niet bedwin gen: ik reikte naar beneden om het op te rapen. Het was behaard, er zat iets van bont aan, en toen ik het bij het kaarslicht hield keek ik in het gezicht van wat ik dacht dat een weerwolf moest voorstellen, een goedkoop Halloween-masker, iets voor kinderen, bespat met bloed van de meeuw.

Het voelde vies aan in mijn handen – de snuit, de slagtanden, de wol venogen samengeknepen – terwijl ik aan het strakke elastiekje voelde waarmee je het masker moest voor doen. Ik bleef maar naar het masker

staren: wat deed het hier, wat was de bedoeling, de betekenis, wat had het te maken met het geloof van de sekte? Ik wist dat het weerwol venmasker er met opzet neergelegd was; het hoorde bij het tableau, het voegde iets toe aan het druipende pentagram en de dode meeuw, maar wat precies wist ik niet. Alleen dat het een soort waarschuwing was. En toen flitste het door me heen: mis schien was dit het werk van Robert Mallory.

Op dat moment raakte iemand plot seling mijn schouder aan. Ik slaakte een gil en draaide me met een ruk om.

Het was Thom, die zo schrok van mijn reactie dat hij begon te lachen. Ik legde een hand op mijn borst en ik leunde achterover tegen de wc-deur, met het weerwolvenmasker in mijn hand. ‘Godverdomme, Thom.’

BOEKFRAGMENT

Een lied voor Achilles

Een verhaal over goden, koningen, liefde, moed en onsterfelijke roem.

Mijn vader was een koning en de zoon van koningen. Hij was klein van stuk, zoals de meesten van ons. Hij was gebouwd als een stier, een en al schouders. Hij trouwde met mijn moeder toen ze veertien was en door de priesteres tot vruchtbaarheid gezworen. Ze was een goede partij: omdat ze enig kind was, ging het for tuin van haar vader over naar haar echtgenoot.

Hij ontdekte pas op de dag van de bruiloft dat ze simpel was. Haar vader had haar tot aan de plechtig heid systematisch gesluierd gelaten en mijn vader had hem laten begaan. Als ze lelijk was, waren er altijd nog slavinnen en dienstknapen. Het gerucht gaat dat mijn moeder glim lachte toen de sluier eindelijk werd weggetrokken. Toen wisten ze dat ze dom was. Bruidjes glimlachten niet. Toen ik ter wereld kwam, plukte hij me uit haar armen en gaf me aan de voedster. Uit medelijden gaf de vroedvrouw mijn moeder in mijn plaats een kussen om vast te hou den. Mijn moeder omarmde het kus sen. De wisseltruc leek haar te zijn ontgaan.

Ik was al snel een teleurstelling: klein, mager. Ik was niet snel. Ik was niet sterk. Ik kon niet zingen. Het beste wat je van me kon zeggen, was

dat ik niet ziekelijk was. Dat vond mijn vader alleen maar verdacht. Was ik een wisselkind, onmenselijk? Hij hield me met een woedende blik in de gaten. Mijn hand trilde als ik die blik op me voelde.

Ik ben vijf als mijn vader aan de beurt is: hij is gastheer van de spe len. Mannen verzamelen zich in onze stad. Onze pakhuizen worden rijk van hun goud. Honderd slaven heb ben twintig dagen nodig om de race baan plat te kloppen en van stenen te ontdoen. Mijn vader is vastbera den: het moeten de beste spelen van zijn generatie worden. De renners herinner ik me het best, bruinverbrande lichamen, met olie ingesmeerd. Alles loopt op de baan door elkaar: breedgeschouderde echt genoten en baardloze jongens. De renners hebben zich verzameld bij het podium waar mijn vader en ik zitten, omringd door de prijzen die we aan de winnaars zullen uitrei ken. Er zijn gouden mengkommen voor wijn, geslagen bronzen drie poten, speren van essenhout met punten van kostbaar ijzer. Maar de echte prijs rust in mijn handen: een lauwerkrans van stoffige, groene bladeren, vers geknipt en door mijn duim tot glans gewreven. Mijn vader heeft me de krans met tegenzin gegeven. Hij stelt zichzelf gerust met de gedachte dat ik hem alleen maar hoef vast te houden.

De jongste jongens rennen het eerst. Ze schuifelen met hun voeten in het zand en wachten op het knikje van de priester. Ze zitten in hun eerste groeispurt. Hun scherpe, knokige botten duwen tegen strakke huid. Mijn oog valt op een licht hoofd te midden van tientallen donkere war rige haardossen. Ik buig me voorover om hem te zien. Haar dat in de zon als honing oplicht, en daarin hier en daar de glittering van goud; de krans van een prins.

Als de priester op de grond slaat, glipt hij langs de zwaardere lichamen van de oudere jongens. Hij beweegt soepel. Zijn hielen flitsen roze op, als likkende tongen. Hij wint. Ik staar terwijl mijn vader de krans uit mijn schoot pakt en de jongen kroont; afgetekend tegen zijn lichte haar lijken de bladeren bijna zwart. Zijn vader, Peleus, komt hem stralend van trots halen. Mijn eigen vader kijkt afgunstig toe. Zijn vrouw is onnozel, zijn zoon te langzaam om zelfs maar in de jongste groep mee te lopen. Hij kijkt me aan.

‘Zo behoort een zoon te zijn.’

Madeline Miller, Een lied voor Achilles, vertaling: Robert Neugarten, Uitgeve rij Orlando, 368 pagina’s (€ 24,99) www.uitgeverijorlando.nl

Bret Easton Ellis, Scherven, verta ling: Robbert-Jan Henkes, Uitgeverij Ambo|Anthos, 576 pagina’s (€ 27,99)

AGENDA

De Boekenkrant bij u in de buurt

NEDERLAND

AALSMEER

Boekhuis Aalsmeer

ALKMAAR

Van der Meulen’s Boekhandel

ALMELO

Boekhandel Broekhuis

ALMERE-HAVEN

The Read Shop Almere-Haven

ALPHEN A/D RIJN

Boekhandel Haasbeek Boekhandel Haasbeek Herenhof

AMERSFOORT De Algemene Boekhandel

Boekhandel Riemer

Boekhandel Veenendaal

AMSTELVEEN Boekhandel Venstra

AMSTERDAM De Amsterdamse Boekhandel Boekhandel De Dolfijn

Boekhandel Jimmink

Boekhandel Scheltema Boekhandel van Noord

APELDOORN Boekhandel Broekhuis

ARNHEM Boekhandel Hijman Ongerijmd

ASSEN Boekhandel

Van der Velde Rapunsel Kinderboeken & meer

BAARLE-NASSAU Bruna Baarle-Nassau

BAARN Boekhandel Den Boer

BARNEVELD Boekhandel Romijn

BEILEN Boekhandel Het Logboek

BENNEKOM Boekhandel Novita

BERGEN OP ZOOM

Quist Boeken BILTHOVEN Bilthovense Boekhandel

BODEGRAVEN

The Read Shop Karssen

BOXMEER

Van Dinter Media

BREDA

Boekhandel Van Kemenade & Hollaers

Libris Boekhandel Buitelaar

BREUKELEN Boekhandel Van Kralingen

BRIELLE

Boekhandel Hoofdstuk Een

BUNSCHOTENSPAKENBURG

Bruna Van de Geest

CASTRICUM Boekhandel Laan

CUIJK

The Read Shop Cuijk

DEN BOSCH Boekhandel Adr. Heinen

DEN HAAG

Boekhandel De Vries Van Stockum

Deze boekhandels verspreiden de Boekenkrant. Voor een compleet actueel over zicht kijkt u op www.boekenkrant.com/boekhandels. Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via info@boekenkrant.com.

Boekhandel Scheveningen

DEVENTER Boekhandel Broekhuis Boekhandel Praamstra DIEREN

The Read Shop Dieren DOORN

The Read Shop Doorn

DOORWERTH

All you can give DORDRECHT Boekhandel De Nieuwe Bengel Boekhandel Vos & Van der Leer Kinderboekwinkel De Giraf DRACHTEN Boekhandel Van der Velde

DRIEBERGEN Boekhandel Jacques Baas DRONTEN Voster Boekverkopers EDE Boek en Buro EELDE

The Read Shop Eelde EINDHOVEN De Boekenberg Boekhandel Van Grinsven Boekhandel Van Piere EMMEN Boekhandel Vermeer ENSCHEDE Boekhandel Broekhuis

EXLOO Geerts Warenhuis GELDROP Boekhandel Van Grinsven GIESSENBURG Miek-Kado Boek-Kadoshop

GOES

Boekhandel De Koperen Tuin GOIRLE Blz. Boekhandel Buitelaar GORINCHEM Boekhandel De Boekenkist

GORREDIJK Planteyn Boeken

GOUDA Boekhandel Verkaaik

GRONINGEN Boekhandel Van der Velde Boekhandel Riemer HAAKSBERGEN Boek en Buro

HAARLEM

Bruna Cronjéstraat

Kennemer Boekhandel Kinderboekwinkel Kiekeboek

HAREN (GR) Boomker Boeken

HARLINGEN Boekhandel Van der Velde HEDEL Blz. Boekhandel Hedel

HEEMSTEDE Boekhandel Blokker

HEEZE Boek- en Kantoorboek handel Lektura

HELMOND Boekhandel De Ganzenveer

HENGELO Boekhandel Broekhuis

HIPPOLYTUSHOEF

De Wieringer Boekhandel

HOOFDDORP Boekhandel Stevens HOOGEVEEN !pet boekverkopers

HOUTEN Boekhandel De Kler

HUIZEN Boekhandel Flevo

IJMUIDEN

The Read Shop Express IJmuiden

KAPELLE Boekhandel Lectori

KERKRADE Boekhandel Leeskunst Boekhandel Deurenberg

KORTENHOEF Boekhandel CW 76

KRIMPEN A/D IJSSEL Boekhandel Kamerbeek

LEEUWARDEN Boekhandel Van der Velde De Toverlantaarn

LEIDEN Boekhandel De Kler

Boekhandel Kooyker Boekhandel Silvester

NOORDWIJK

Boekhandel Van der Meer NOORDWIJKERHOUT Boekhandel Wagenaar & Van Halem

NOOTDORP

Bruna Lange Baan Bruna Nootdorp NUNSPEET

Boekhandel Osinga OEGSTGEEST Boekhandel De Kler Rijnlandse Boekhandel OISTERWIJK

Boekhandel Oisterwijk OLDENZAAL

Boekhandel Broekhuis OOSTERBEEK Boekhandel Meijer & Siegers OSS

Boekhandel Derijks OUDERKERK A/D AMSTEL Boekhandel Sprey

OUDEWATER

LEIDERDORP Boekhandel De Kler

LELYSTAD

The Read Shop Kroonpassage

LISSE

Grimbergen Boeken

LOCHEM Boekhandel Lovink

MAARN Boekhandel Boek & Koek

MAASSLUIS Boekhandel Het Keizerrijk

MAASTRICHT Boekhandel Dominicanen

MEPPEL

Riemer Barth

MIDDELBURG De Drvkkery

MIJDRECHT Boekhandel Mondria

MONNICKENDAM Nimo Boek

NAALDWIJK

The Read Shop Naaldwijk NIJKERK

Boekhandel Roodbeen

NIJMEGEN Boekhandel Roelants Dekker v.d. Vegt Boekverkopers

Kinderboekwinkel Nijmegen

The Read Shop Oudewater PIJNACKER Boekhandel van Atten Bruna Ackershof PURMEREND Boekhandel Het Leesteken RAALTE Bruna Ellenbroek RHOON Het Witte Huys RODEN Boekhandel Daan Nijman ROERMOND Plantage Boekhandel Boekhuis de kleine Tovenaar ROOSENDAAL Boekhandel De Boekenwurm ROSMALEN Boekhandel De Omslag ROTTERDAM Boekhandel Donner Boekhandel Maximus Boekhandel

Van Rietschoten Bruna Hesseplaats RIJSWIJK Bruna Monnichmann

SANTPOORT-NOORD Bredero Boeken

SCHAGEN Boekhandel Plukker SCHIEDAM Schiedams Boekhuis Boekhandel

Post Scriptum SITTARD Boekhandel Krings SNEEK Boekhandel Van der Velde SON EN BREUGEL Boekhandel de Traverse STEENWIJK Steenwijks Boekhuys TIEL Boekhandel Arentsen TILBURG Gianotten Mutsaers UITHOORN The Read Shop Express Uithoorn

UTRECHT Boekhandel Kees Broese boekverkopers Savannah Bay De Utrechtse Kinderboekwinkel VEENENDAAL Boekhandel Van Kooten VEGHEL Boekhandel Schellen VELP (GD) Boekhandel Jansen & De Feijter VENLO Boekhandel Koops VENRAY Roojboek VLEUTEN Boekhandel Kees VLISSINGEN Boekhandel ’t Spui VOORBURG Kinderboekhandel In de Wolken VOORSCHOTEN Boekhandel De Kler VORDEN Boekhandel Bruna Vorden WAGENINGEN Boekhandel Kniphorst WASSENAAR Boekhandel De Kler WEESP Boekhandel PeZZi PaZZi WILLEMSTAD Boekhandel Het Rozemarijntje WINSCHOTEN Boekhandel Bruna Nieborg WOERDEN Boekhandel De Kler Boekhandel KEES IJSSELSTEIN Boekhandel Logica ZEIST Boekhandel Kramer & Van Doorn ZEVENAAR Rebers Boek en Buro ZIERIKZEE Boekhandel de Vries ZOETERMEER Boekhandel De Kler Bruna Dorpsstraat Silvester Boek & Spel ZWOLLE Waanders In de Broeren

VLAANDEREN

BRASSCHAAT Standaard Boekhandel BRUGGE De Reyghere boekhandel GENK Malpertuis HEIST-OP-DEN-BERG Het Voorwoord MECHELEN Salvator

Festival Het Betere Boek

GENT – 10 december. Vanaf 14.00 uur vindt het literaire festival Het Betere Boek plaats in Bibliotheek De Krook in Gent. De zes genomineerden van De Bronzen Uil 2022, waaronder Lisa Weeda, verwelkomen je op een dag vol literaire kwali teit. ’s Avonds vindt tevens de uitreiking van de Bronzen Uil 2022 plaats in de Theaterzaal van de Vooruit. Het bijwonen hiervan zit inbegrepen in je ticket. Zorg dat je erbij bent! www.hetbetereboek.be

Dickensfestijn

DEVENTER – 10 & 11 december. Eindelijk kan de dertigste editie van het Dickensfestijn plaatsvinden! Het Bergkwartier in Deventer wordt tij dens deze twee dagen omgetoverd tot de negen tiende-eeuwse Engelse stad uit de boeken van Charles Dickens. Ruim 950 personages komen hier tot leven. Het festijn is beide dagen geopend van 11.00 tot 17.00 uur. De toegang is gratis, maar houd wel rekening met een wachtrij. Dit spekta kel mag je niet missen! www.dickensfestijn.nl

Boekenmarkt X De Koepel

HAARLEM – 11 decem ber. Vanaf 10.00 uur is de Koepel in Haarlem dé plek voor liefheb bers van oude antiqua rische en/of modern antiquarische boeken. Er zullen op de markt zo’n twintig professi onele handelaren hun boeken te koop aanbieden. Het aanbod is groot en bestaat onder andere uit literatuur, kunst, typo grafie, topografie en nog veel meer!

www.dekoepel.com

Winterwelvaart Wintermarkt

GRONINGEN – 17 t/m 19 december. Tijdens de Winterwelvaart Wintermarkt begeef je jezelf in winterse sferen tussen de schepen. Ruim twintig verlichte schepen meren dan aan in een van de mooiste stukjes binnenstad voor een weekend vol muziek, theater, kunst en gezelligheid. Op een van de boten, ook wel bekend als de Boekenboot, vind je een tweedehands boekenmarkt. De toe gang is gratis. Kom genieten!

www.winterwelvaart.nl

Boekenbrunch met Jeroen Wind meijer en Jacob Slavenburg

CULEMBORG – 18 december. Op deze zondag om 11.00 uur vindt er in Boekhandel Tomey een heerlijke boekenbrunch plaats met Jeroen Windmeijer en Jacob Slavenburg, schrij vers van het boek De Magdalenacodex. Tijdens deze brunch vertellen Jeroen en Jacob vol passie over hun onderzoek en het spannende verhaal over de Venetiaanse bibliotheek Marciana. Ook signeren ze hun boek. Kaarten zijn te koop aan de kassa voor 10 euro. www.boekhandeltomey.nl

Boekhandelaar met ondernemershart

Iedere maand lichten we een Boekenkrant-boekhandel uit voor onze lezers. Deze maand is dat boekhandel Bruna Van de Geest in BunschotenSpakenburg. Eigenaar Wim van de Geest vertelt over zijn lokale boekhandel, waarmee hij écht wat wil betekenen voor zijn klanten.

Vlak bij het historische cen trum van BunschotenSpakenburg prijkt midden op een plein de ruime, ronde boek handel. De opening ervan heeft een tijd geduurd: al in 1999 had Van de Geest een ondernemersplan klaar liggen en nam hij contact op met een rayonmanager om een Bruna te beginnen. Toen besloot Van de Geest het toch niet te doen en ging hij bij de Rabobank werken. ‘In 2009 kwam ik weer in gesprek met Bruna en in 2010 is de winkel alsnog geopend.

‘Ik heb een ronde winkel die op een centrale plek ligt. Dat klanten een rondje kunnen lopen, ervaren ze als prettig.’

Ik ben eerst aan de slag gegaan als bedrijfsleider en in 2011 heb ik de Bruna helemaal overgenomen als franchise.’ Inmiddels vindt Van de Geest dat hij een van de mooiere Bruna-winkels van Nederland heeft. ‘Ik heb een ronde winkel die op een mooie, centrale plek ligt. Dat klanten een rondje kunnen lopen, ervaren ze als prettig.’

Het werk van Van de Geest is zijn hobby. ‘Ik voel me als een vis in het water,’ vertelt hij. Hij wil het verschil maken door zijn klanten écht cen traal te stellen en te leren kennen. ‘Daarmee onderscheid ik me van andere winkels. Ik heb een onderne mingsgevoel en doe echt aan klant binding.’ Ook staat Van de Geest naar eigen zeggen met zijn win kel midden in de samenleving. Zo heeft hij in zijn winkel automaten geplaatst waar mensen geld kun nen storten en heeft hij sinds kort een brievenbus en pakkettenkluis naast zijn winkel. Daarnaast wil hij bijdragen aan de verrijking van de geest en de ontwikkeling van kinde ren. ‘Tijdens de Kinderboekenweek ben ik langs alle negen scholen in de buurt geweest met een kraam om kinderen te stimuleren meer te lezen. Toen ik mijn auto voor een school zette, begonnen de kinde ren enthousiast heel hard “Bruna!” te roepen. Dat geeft toch wel een goed gevoel.’ Met alles wat Van de Geest doet om zijn boekhandel op de kaart te zetten, hoopt hij om dé lokale boekhandel van BunschotenSpakenburg te blijven.

TOP 60 NEDERLAND DE GORGELS

Week 48, 2022.

Bron: CPNB

1 (1) 2e week

Jochem Myjer, De Gorgels en de laat ste kans 2 (2) 11e week

Rutger Vink & Thomas van Grinsven, De tijdmachine 3 (3) 7e week

Israel van Dorsten, Wij waren, ik ben 4 (5) 76e week

Delia Owens, Daar waar de rivier kreeften zingen 5 (6) 58e week

Rutger Vink & Thomas van Grinsven, De magische halsband 6 (9) 5e week

Kluun, Help, ik heb een puber! 7 (8) 13e week

Hanneke de Zoete, De Zoete Zusjes helpen de natuur 8 (10) 3e week

Lars Kepler, Spin 9 (4) 2e week

Bert Dijkstra, John van de Heuvel 10 (7) 40e week

Hanneke de Zoete, De Zoete Zusjes moppenboek 11 (11) 3e week

Dav Pilkey, Dog man. Moeders mooiste 12 (16) 5e week

Suzanne Vermeer, Gletsjer 13 (18) 8e week

Youp van’ t Hek, De leugen dicteert 14 (-) 1e week

Bram Bakker, Oud zeer 15 (17) 143e week

Charlie Mackesy, De jongen, de mol, de vos en het paard 16 (-) 1e week

Heleen Lameijer, Op de spoedeisende hulp 17 (28) 32e week

Thomas Erikson, Omringd door idioten 18 (21) 5e week

Erik Scherder, Oud worden, jong blijven 19 (-) 1e week

Hans Peter Roel, Geef mij je angst 20 (24) 10e week

Hanneke de Zoete, De Zoete Zusjes vieren kerst 21 (15) 6e week

John Grisham, De jongen uit Biloxi 22 (20) 13e week

Marc-Uwe Kling & Astrid Henn, De NEEhoorn en de slangzaam 23 (25) 3e week

David Baldacci, De lange schaduw 24 (26) 18e week

Jeff Kinney, Het leven van een loser 16. Voltreffer. 25 (49) 20e week

Berthold Gunster, Omdenken op het werk 26 (26) 130e week

Michael Pilarczyk, Master your mindset

27 (42) 4e week

Bono, Surrender 28 (12) 2e week

Kees Jansma & Mart Smeets, Nabeschouwing 29 (-) 1e week

Charley Mackesy, De jongen, de mol, de vos en het paard. Het geanimeerde verhaal.

30 (29) 62e week

Marc-Uwe Kling & Astrid Henn, De NEEhoorn 31 (37) 12e week

Stephen King, Fairy Tale 32 (33) 22e week

Charlotte Labee, Overprikkeld brein 33 (40) 5e week

Leon de Winter, Het lied van Europa 34 (47) 14e week

Arthur Japin, Wat stilte wil

35 (45) 41e week

Dai Carter, Nu of nooit 36 (-), 24e week

Lucinda Riley, De geheimen van de kostschool 37 (32) 4e week

Wies Verbeek, ’n Beetje leuk ouder worden 38 (44) 20e week

Colleen Hoover, It ends wit hus 39 (30) 5e week

Nino Haratischwili, Het schaarse licht 40 (55) 13e week

Jamie Oliver, Jamie Oliver – EEN 41 (50) 35e week

Michel van Egmond & Antoinette Scheulderman, Derksen 42 (36) 8e week

James Norbury, De reis van Grote Panda & Kleine Draak 43 (-) 7e week

John Boyne, Toen de wereld brak 44 (-) 1e week

Roëll de Ram, Verliefd op de wereld 45 (31) 4e week

Arjen van Veelen, Rotterdam 46 (48) 61e week

James Norbury, Grote Panda & Kleine Draak 47 (58), 261e week

Haemin Sunim, Dingen die je allen ziet als je er de tijd voor neemt 48 (-) 125e week

Jochem Myjer en Rick de Haas, De Gorgels 49 (46) 4e week

Thomas Olde Heuvelt, November 50 (34) 5e week

Lee Child & Andrew Child, Geen plan B 51 (41) 11e week

Raynor Winn, Landlijnen

52 (-) 8e week

Michel van Egmond & Martijn Krabbendam, Lourdes aan de Maas 53 (-) 1e week

Ivan Tapia en Linde Montse, Escapeboek

54 (52) 5e week

Thomas Dekker, Koersen op geluk 55 (-) 5e week

Pien Wekking, Pien laat haar eten zien

56 (56) 5e week

Joël Dicker, De zaak Alaska Sanders 57 (19) 18e week

Hanneke de Zoete, De Zoete Zusjes vieren Sinterklaas

58 (-) 14e week

Het ultieme mannenkookboek 59 (54) 14e week

Toon Tellegen, Het komt goed 60 (-) 7e week

Yorick Goldewijk, Films die nergens draaien

BOEKHANDEL WIM VAN DE GEEST

boekgegevens: 9789493198180

Ken je mij al?

Het boek heet Avonturen op Het Zesspan – De Droompony en vertelt het verhaal over Tom, een jonge chauffeur die met een paardentruck naar Engeland gaat om een spring paard en twee Shetlanders op te halen. Wat voor Tom een droomtrip lijkt te worden – hij komt een vriendinnetje van vroeger tegen dat nog steeds erg leuk is – slaat al snel om in een reis boordevol hindernissen. Komt het nog goed of is de warboel niet meer te overzien?

In mijn boek is ook nog een kaartje bijgesloten waarmee je maar liefst 10 mooie, leuke, lieve, grappige maar vooral hagelnieuwe liedjes kan downloaden die over pony’s en ponyrijden gaan.

Bij 2 van de liedjes horen ook videoclips waarin je Het Zesspan ziet, maar ook alle musici, zangers en zange ressen. Ook zitten er nog twee extra karaoke-video’s bij waarmee je zelf kunt meezingen met de teksten uit het tekst-muziekboek dat ook bij de downloads zit.

En… het is muziek die je vader en moeder ook nog eens heel leuk gaan vinden!

Je kan en mag mij niet missen!

Groetjes, De

Ponygek

HARDCOVER,

LINNEN GEBONDEN | SCENARIO DOOR COMPONIST CEES SLINGS | ILLUSTRATIES VAN MELANIE BROEKHOVEN | € 39,95 WWW.HETZESSPAN.NL Met 10 Ponyliedjes!

augustus voordat ik besluit te vertrekken vliegen er nog twee ganzen over. Op weg naar hun foerageergebied? idee. Ik pak nog even mijn camera die naast me ligt en maak een paar opnames. Bijna terloops, verwachtingen. De ochtend heeft me al zoveel gegeven. Blijkbaar was hij nog niet klaar met me. Meelker

Verstilling vind je de mooiste landschapsfoto’s die Bas Meelker de afgelopen 20 jaar maakte in Nederland. Bij sommige van deze foto’s omschrijft Bas ook in woorden hoe het voor hem is om in de natuur geeft hij een inkijkje in ‘het moment achter de foto’.

biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustiek vrijstaand landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier

is

Woord vooraf van Kirsten Schuijt, CEO Wereld Natuur Fonds.

bedrukken van sportshirts, hoodies, t-shirts

met je gezicht in het

licht

Met Woord vooraf van Kirsten Schuijt, CEO van WNF Nederland. ���� TIP VOOR SINT OF KERST

39,99

Bas Meelker is nationaal en internationaal bekend als landschapsfotograaf. Hij is regelmatig op tv, onder andere als jurylid bij Het perfecte plaatje www.uitgeverijzilt.nl

Liefde voor het kinderboek

In deze rubriek maak je kennis met een Boeken krant-lezer. Deze maand: Els Groosjohan.

Wat doe je in het dagelijks leven? ‘Inmiddels ben ik een aantal jaren met pensioen. Ik verveel me geen moment en geniet van mijn moes tuin, mijn sport, lezen en tot afge lopen september was ik regisseuse bij een theatergroep. We maakten voorstellingen voor kinderen van de basisschoolleeftijd. We kozen altijd een kinderboek, waar ik een script voor schreef en we probeerden op deze manier kinderen wat cultuur mee te geven. Zo hebben we o.a. de boeken Tom Piekepol en de schat van Kartoni van Tosca Menten en Villa Fien van Janneke Schotveld uitge speeld. Deze schrijfsters kwamen ook naar de voorstelling kijken! Verder passen mijn man en ik twee dagen op de kleinkinderen, wat altijd een feestje is.’

Waar haal je de Boekenkrant op? ‘De Boekenkrant krijg ik altijd thuis gestuurd. Als ik de krant uit heb, maak ik er andere mensen blij mee.’

Hoe is je liefde voor lezen ooit begonnen?

‘Mijn schoonouders waren fervente lezers. Toen ik daar als jong meisje van zestien kwam, wist mijn schoon vader mij enthousiast te maken voor het lezen. Elke keer als ik een

boek uit had, haalde hij uit de boe kenkast weer een nieuw boek, dat ik ook beslist moest lezen. Zo leerde ik kennis maken met schrijvers als Theo Thijssen, Gerard Reve, Knut Hamsun, Hermann Hesse et cetera.

Vanaf die tijd ben ik nooit meer gestopt met lezen, van zowel boeken voor volwassenen als kinderboeken. Door mijn werk als leerkracht op een Jenaplanschool is mijn liefde voor het kinderboek ontstaan.’

Welk boek zou je aan iedereen aanraden?

‘Het achtste leven van Nino Haratischwili. Het is een hele dikke pil, maar zo de moeite waard om het te lezen. Een mooi familie-epos. Bovendien werd voor mij ook de geschiedenis van Georgië en Rusland duidelijker.’

Welk boek heb je nooit uitgelezen?

‘De Toverberg van Thomas Mann. Het gefilosofeer in het boek, hoe knap ook, vond ik te veel van het goede. Wie weet moet ik het toch nog maar een keer proberen.’

Wat is je favoriete leesplek?

‘Voor ik ga slapen, moet ik altijd gele zen hebben. Het is een rustpunt van de dag. Dus het lezen in bed is mijn favoriete plek.’

Welk boek ligt er op dit moment op je nachtkastje?

‘Schemerleven van Jaap Robben. Ik ben er nog maar net in begonnen, maar het is zo mooi geschreven. Je wordt meteen meegenomen in het verhaal van de hoofdpersoon Frieda Tendeloo, een 81-jarige vrouw, die door haar huidige omstandigheden aan het verleden herinnerd wordt.’

Meedoen aan deze rubriek? Stuur een mail naar redactie@boekenkrant.com!

WIN EEN BOEK

Welke drie schrijvers zijn in dit beeld verborgen? Stuur de namen voor 19 december 2022 naar redactie@boekenkrant.com met als onderwerp ‘Win een boek’. Vermeld ook je naam en adres. Onder de goede inzendingen worden een exemplaar van Bad Castro van Kevin Brooks verloot.

Win dit boek: Op een hete zomeravond breken er hevige rellen uit in Londen tussen de verschillende bendes in de stad. Drie politieagenten pakken het jonge, beruchte bendelid Castro op en bren gen hem naar het bureau. Onderweg wordt de politieauto echter aange vallen en twee van de drie agenten worden uitgeschakeld. Het is aan de detective Judy Ray om Castro veilig op het bureau af te leveren. Daarvoor moeten ze samenwerken, maar kan dat eigenlijk wel?

Winnaar

Uit de 70 goede inzen dingen trokken we de volgende winnaar: Else Schoenmaker uit Groningen. Zij wint een exemplaar van De wereld van Sofie van Vincent Zabus & Nicoby. Gefeliciteerd!

Kevin Brooks, Bad Castro, vertaling: Jenny de Jonge, Uitgeverij de Harmonie, 176 pagina’s (€ 19,90)

Vincent Zabus & Nicoby naar Jostein Gaarder, De wereld van Sofie 1, verta ling: W. Davids, Uitgeve rij Scratch, 264 pagina’s (€ 24,95)

Wie waren de drie schrijvers verborgen in het beeld in het novem bernummer? Het goede antwoord is: Leïla Slimani, Thomas Olde Heuvelt en Andrea Wulf

‘Het gefilosofeer in het boek, hoe knap ook, vond ik te veel van het goede’

Een fijn boek voor jezelf of voor een ander?

Kijk