Go!mobility 5 2014 by Koninklijke RAI Vereniging

JAARGANG 4 – DECEMBER 2014 – NR 5

! O G 5 # Y T I L I B g O ig M AI Veren in R e in z a g a M

THEMA: FAMILIEBEDRIJVEN IN DE MOBILITEIT

PASSIE MET DE PAPLEPEL • BOUGIE ALS NAAKTMODEL • HET BELANG VAN FAMILIEBEDRIJVEN • ‘MADE IN HOLLAND’

GO! 2

INhoud

RAI SOCIETY Zaterdag 22 november werd in velerlei opzichten een memorabele dag voor de JCG Business Club, die dit jaar het 35-jarig bestaan vierde.

PAGINA 18

------------------THEMA: EN EDRIJV FAMILIEB ILITEIT B IN DE MO----------------

ECO-TRENDS Lamboo Carrosserie is als eerste in Nederland gestart met het aanbieden van bamboevloeren voor vrachtwagens, als alternatief voor hardhouten vloeren.

PAGINA 20

UITGESPROKEN Leon Andriessen, directeur van

LEVENSVATBAARHEID FAMILIEBEDRIJVEN Familiebedrijven vormen de ruggengraat van de Nederlandse economie.

TBA Nederland, geeft zijn

Bijna tweederde (70%) van alle ondernemingen in ons land valt onder de

mobiliteitsvisie.

noemer familiebedrijf. En ze leveren ook nog eens 49 procent van de werk-

PAGINA 23

gelegenheid. De maatschappelijke betrokkenheid van dit soort bedrijven is

MARKTANALYSE

bovengemiddeld zegt Judith van Helvert-Beugels, kennisvalorisator van

Europese E-car markt accelereert.

het Nederlands Centrum voor het Familiebedrijf (NCFB). “Begrippen als

In de eerste zeven maanden van dit

authenticiteit, duurzaamheid en vakmanschap, zitten als het ware veran-

jaar verdubbelde de verkoop van

kerd in het DNA van een familiebedrijf. En dit vertaalt zich vaak in het zo

elektrische auto’s tot 31.206 stuks.

duurzaam mogelijk maken van het productieproces.”

PAGINA 24

GO!FACTOR Martin Bedorf, oud directeur

DE MEERWAARDE VAN EEN FAMILIEBEDRIJF Al zo’n 145 jaar is Terberg een begrip in Nederland. Het familiebedrijf kent

van Cartal Rijsbergen, met zijn

vele vertakkingen in de automotive sector. De Group telt inmiddels zes

Oldsmobile Delmont 88

divisies met twintig werkmaatschappijen, waarvan er elf actief zijn in het

Convertible uit 1968.

buitenland. Toch is de van origine Benschopse onderneming diep veran-

PAGINA 27

kerd in de Nederlandse samenleving. “Daar waar je wortels liggen, moet je bereid zijn terug te investeren in de maatschappij”, zegt bestuursvoorzitter George Terberg.

COLOFON GO!Mobility een uitgave van RAI Vereniging, postbus 74800, 1070 DM Amsterdam, telefoon (020) 504 49 49, www.raivereniging.nl.

Uitgever Amsterdam RAI

GO!Mobility verschijnt 5 keer per jaar en is o.a. bestemd voor politici, overheidsinstanties, de media en leden van RAI Vereniging. Verspreiding vindt plaats op basis van controlled circulation.

Redactieraad Harald Bresser, Cees Boutens, Jeroen van de Braak, Ilse Bartels, Mark van Dansik, Isabel Cloudt

GO!Mobility is ook als digitaal magazine te lezen op www.raivereniging.nl

Redactie Menno Timmer, hoofdredacteur

Redactieadres GO!Mobility Postbus 77777 1070 MS Amsterdam Bezoekadres: Europaplein 1078 GZ Amsterdam Tel. 020-549 12 12 E-mail: m.timmer@railangfords.nl

Dit magazine is gedrukt op duurzaam papier.

© 2014 Amsterdam RAI – alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere wijze, in elke vorm, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Medewerkers Sjoerd van der Linden, Werner Budding Ontwerp: PWAD Amsterdam Vormgeving: MB voorheen VMTB Fotografie: Ton van Til, Johan Peter van der Stouwe, Jurgen Koopmanschap Illustraties: Onno Kortland Druk: W.C. den Ouden ISSN: 2212-8182

werner budding

Nogal wiedes Het is 2018. De Telegraaf bericht dat de Olympische

tenslotte wat om het beoogde aantal auto’s te halen. Zonder

Winterspelen in Zuid-Korea een klaterend succes zijn

financiële stimulans waren die auto’s onverkoopbaar. Heb je

geweest voor de polderlandse schaatsclan. Het bordes

wel eens in zo’n gesubsidieerde plug-in-hybrid gereden?’’,

wordt ijsvrij gemaakt. Iets verderop blikt Telesport

Wiebes staart naar zijn bestuurder. “Ik rijd een zes jaar oude

vooruit op de eerste Formule 1 wedstrijd van het jaar: kan

Toyota Aygo. Die doet het nog steeds prima,’’ antwoordt de

Max Verstappen bij Red Bull, met de ijzersterke hybride

man. En de Italiaanse sedan toert voort.

Honda-aandrijflijn, wederom de wereldtitel opeisen?

Opnieuw is daar een wat gemeen lachje. “Met die kleine

De grote vierdeurs sedan die Europarlementariër Eric

auto’s hadden we de goegemeente ook mooi te pakken hè.

Wiebes naar Brussel brengt, verlaat Nederland en

Eerst trokken we half Nederland uit de compacte midden-

verhoogt krachtig de snelheid van 130 naar een lekkere

klassers. Moesten ze van ellende hun kilometers gaan

160 km/h. ‘’Dat heeft die Ecclestone al dementerend een

maken in van die beschuittrommels van minder dan tien-

paar jaar geleden toch handig gedaan hè,’’ bromt Wiebes

duizend mille. Dat allemaal om de landelijke gemiddelde

naar zijn chauffeur, ‘’door die Formule 1 hybride te

CO2-uitstoot rap te laten dalen. En ze deden het en masse,

maken, verstomde elk commentaar van welke milieuclub

wat vrijstelling van een beetje motorrijtuigenbelasting al

dan ook. En gelijktijdig was hij van die achterhoede

teweeg brengt bij de Nederlander. Maar ja, het liep wel iets

teams af, die al die technieken amper konden betalen. Zo

uit de hand, toen honderden dealers omvielen omdat ze

stuur je dat. En wat het publiek ervan vond, interesseerde

geen euro meer konden verdienen aan die karretjes. Hebben

hem helemaal niks.’’ De snelheid nog wat verhogend,

we ze met de bpm-verhoging snel een paar duizend euro

antwoordt de chauffeur: “die hybriderijders in Neder-

duurder gemaakt. Zo stuur je de markt.” De chauffeur

land, dat waren allemaal zwartrijders.’’ Wiebes, vanon-

schakelt met de flipper aan het kalfsleren stuur nog een keer

der zijn te grote leesbril: “klopt, maar wat maakt het uit,

terug door de achtbak, en kijkt z’n baas verbijsterd aan:

we hebben de afgelopen jaren miljarden euro’s in die

“maar waarom?’’. Wiebes schatert het uit, “ja, da’s nogal

stekkerauto’s gestopt. Als het goed is halen we daardoor

wiedes. We hebben zoveel geld in die stekkerorgels

eind volgend jaar precies de vereiste 200.000 elektrische

gepompt, om ons doel te bereiken, daar moet wat van terug.

auto’s in Nederland‘’. En er ontstaat een gemeen lachje op

Rechtsom of linksom. Dus pakken we het af van de onder-

z’n uitgestreken gezicht. Het hulpje van Wiebes komt

laag. De minst mondige partij. En het mooie is, nu we

langzaam uit de leren voorstoel: ‘’maar niemand rijdt die

onlangs zijn gestopt met die bijtellingsidioterie, is iedereen

auto’s elektrisch. Het zijn zelfs helemaal geen elektrische

alsnog blij.” Waarna de chauffeur nog maar een keer lekker

auto’s, iedereen tankt er gewoon brandstof mee.’’ Wiebes

door het toerenbereik van de jankende V8 haalt. Wiebes

staart uit het raam, en haalt zijn schouders op, “nou en,

kijkt tevreden voor zich uit.

pakken we mooi een beetje van de subsidie terug met die verhoogde accijns. We hebben elke stekkerauto gemiddeld met tienduizenden euro’s geholpen. We moeten

Werner Budding, autojournalist

GO! 4

BRANCHE NIEUWS

Steven van Eijck nieuwe voorzitter RAI Vereniging Steven van Eijck heeft per 1 december de voorzittershamer overgenomen van de Roelf H. de Boer. Naast algemeen voorzitter van RAI Vereniging is Van Eijck tevens voorzitter van afdeling Auto’s en zal hij worden voorgedragen voor een zetel in het Dagelijks Bestuur van VNO-NCW.

Naast passie voor alles dat beweegt, heeft Van Eijck veel bestuurlijke ervaring als voorzitter van verenigingen en brancheorganisaties. Bovendien is hij als oud-staatssecretaris van Financiën en gepromoveerd fiscaal econoom bij uitstek in staat één van de belangrijkste dossiers van de mobiliteitsindustrie, autofiscaliteit, in Nederland gezaghebbend neer te zetten. Het ondernemerschap is Van Eijck niet vreemd. Al

Olaf de Bruijn, directeur RAI Vereniging, zegt zich

tijdens zijn studie richtte hij zijn eerste onderneming

gelukkig te prijzen met deze nieuwe algemeen voor-

op. Thans is Van Eijck binnen verschillende onder-

zitter, waarvan breed bekend is dat hij een groot

nemingen betrokken. Naast voorzitter van de

netwerk in Den Haag heeft. “Een netwerk dat zich

Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie

uitstrekt van politiek tot toezichthoudende instanties

(SBF) is hij Commissaris (vz) Publiek Belang bij Ernst

en maatschappelijke organisaties”.

& Young accountants.

Koninklijke onderscheiding voor Roelf H. de Boer Roelf H. de Boer is tijdens de RAI Verenigingsdag op 12 november jl. benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau. Hij ontving de onderscheiding uit handen van minister Schultz van I&M voor zijn bijzondere verdiensten voor de mobiliteit in Nederland.

ningen te danken dat de AutoRAI en de BedrijfsautoRAI in 2015 weer op de rails staan.” Minister Schultz memoreerde aan het feit dat De Boer toen hij 12,5 jaar geleden aantrad als minister van het toenmalige V&W er nog op het allerlaatste moment in slaagde de Spoedwet Wegverbreding door de Eerste Kamer te loodsen. “Mede daardoor hebben we nu het laagste

Roelf H. de Boer was de afgelopen zes jaar

fileniveau sinds 1998”. De belangrijk-

algemeen voorzitter van RAI Vereniging en de

ste wapenfeiten van De Boer op het

eerste onafhankelijk voorzitter van afdeling

gebied van toekomstbestendige mobi-

Auto’s binnen RAI Vereniging. Tijdens zijn

liteit zijn dat onder zijn voorzitter-

afscheid in het Elicium in Amsterdam RAI,

schap RAI Vereniging is

brachten verschillende sprekers zijn bijzondere

gepositioneerd als een belangenbehar-

verdiensten voor de sector in herinnering.

tiger met visie en een missie die op

Olaf de Bruijn, directeur RAI Vereniging, zei

grote waardering van de stakeholders

veel waardering te hebben voor de enthou-

kan rekenen. Als één van de founding

siaste, dynamische en gestructureerde wijze

fathers van het Formule E-Team heeft

waarop De Boer zijn voorzittersfunctie heeft

De Boer er aan bijgedragen dat Neder-

ingevuld. “Een vergadering liep zelden een

land inmiddels koploper is op het

minuutje uit. Bovendien was je altijd zeer

gebied van elektrisch rijden. Verder is

betrokken en je hebt de branche in moeilijk

hij een bruggenbouwer gebleken om

economische tijden door de crisis weten te

mobiliteit in ons land verder te

loodsen.”

verduurzamen. Tenslotte heeft De

Veel lof zei De Bruijn te hebben voor de betrok-

Boer zich breed ingezet voor de samen-

kenheid van De Boer, zowel op het gebied van

leving in diverse hoedanigheden:

beurzen als richting de belangrijkste

minister van V&W, havenwethouder

stakeholders van RAI Vereniging: Amsterdam

Bij zijn afscheid wordt Roelf H. de Boer namens minister Schultz benoemd

van Rotterdam, voorzitter KNV en als

RAI en RDC. “Het is mede aan jouw inspan-

tot Officier in de Orde van Oranje Nassau.

voorzitter van de NVZ.

Totale mobiliteit in Nederland stabiliseert, fietsgebruik groeit Nederlanders leggen binnen de eigen landsgrenzen een kleine 11.000 kilometer per persoon af. Dit komt neer op een totaal jaarkilometrage van 184 miljard. Dit getal is de laatste jaren min of meer stabiel. Er is één uitzondering: het fietsgebruik. Dat is sinds 2004 met 7 procent toegenomen, zo blijkt uit het Mobiliteitsbeeld 2014 van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM).

oorzaken noemt het kennisinstituut onder andere de economische crisis en het afnemend autogebruik onder jongvolwassenen (tot 40 jaar). Na de auto is de fiets het meest populaire vervoermiddel in ons land. Een kwart van alle verplaatsingen en bijna een tiende van de afgelegde kilometers gaat per fiets. Nederlanders pakken vooral voor korte ritten de fiets. Uit Mobiliteitsbeeld 2014 valt af te lezen dat de toename van het fietsgebruik met name is toe te schrijven aan woon-werkverkeer en verplaatsingen van en naar onderwijsinstel-

Volgens het KiM leggen Nederlanders bijna

lingen. Van alle fietskilometers wordt inmid-

40 procent van alle verplaatsingen en ruim de

dels ruim 12 procent per e-bike afgelegd. De

helft van de afgelegde kilometers af als auto-

gemiddelde afstand die daarbij wordt over-

bestuurder. Dat is de belangrijkste wijze van

brugd bedraagt 6,3 kilometer. Dat is ruim

verplaatsen. In de jaren na 2004 vlakte de toe-

tweemaal zoveel als de afstand die een

name van het aantal als autobestuurder afge-

Nederlander gemiddeld per ‘gewone’ fiets

legde reizigerskilometers af. Als belangrijkste

aflegt (3,6 km).

Een kwart van alle verplaatsingen gaat per fiets.

Van Zetten: 60 jaar in hefbruggen Deze maand is het precies 60 jaar geleden dat Van Zetten Hefbruggen in Zuid Beijerland werd opgericht. Het bedrijf is nog altijd toonaangevend in revisie en verkoop van hefbruggen. “Hefbruggen van Stertil-KONI gaan generaties lang mee”, zegt directeur Nettie van Zetten.

Het bedrijf in Zuid Beijerland is uniek in zijn soort. Al tientallen jaren lang is Van Zetten Hefbruggen actief met de inkoop, revisie en verkoop van hefbruggen. Daarbij gaat het maar om één merk: Stertil-KONI. Van Zetten koopt gebruikte Stertil-KONI bruggen op in heel Nederland en België. “Tot de jaren ’80 had KONI in Nederland een marktaandeel van wel 75 procent”, vertelt Van Zetten. “Er staan daardoor nog altijd veel bruggen van dit merk in Nederlandse en Belgische werkplaatsen.” Bruggen die worden ingekocht, worden niet meteen gereviseerd. Dat gebeurt pas als er een koper voor is gevonden. “We hebben alle soorten bruggen van Stertil-KONI in voorraad, van 1,5 tot 24 ton, niet alleen vierkolommers maar ook tweekoloms bruggen. De revisie wordt uitgevoerd als een brug verkocht is. We kunnen dan de brug reviseren volgens de wens van de klant. Soms wil een klant de brug ongespoten hebben, of hij wil hem in de RALkleuren van zijn eigen keuze.” Naast revisie en verkoop is Van Zetten Hefbruggen ook actief met onderhoud en keuring van hefbruggen. “Toen in 2007 het RAI Keurmerk Hefbruggen van start ging, hebben we ons meteen aangesloten”, legt Van Zetten uit. “We hebben nu een

Van Zetten levert alle soorten bruggen van Stertil-KONI.

serviceploeg op de weg in heel Nederland en België.”

GO! 6

ABUS Een familiebedrijf binnen een familiebedrijf

verbindende schakel binnen de fietsbranche

Al ruim 90 jaar lang levert ABUS kwaliteitsproducten die klanten een gevoel van veiligheid moeten bieden. In Nederland vormt ABUS Tweewieler Service als onderdeel van de Duitse ABUS Group, een familiebedrijf met wereldwijd meer dan 3.000 medewerkers, een verbindende schakel in de tweewielerbranche. De onderneming zorgt er namelijk voor dat fietsen, motoren en brom/snorfietsen dankzij het gebruik van nagenoeg onkraakbare ABUS sloten stevig aan de vaste wereld verankerd blijven en niet ten prooi vallen aan het dievengilde. Saillant detail: ABUS Tweewieler Service is zelf ook een familiebedrijf. Dat de slogan ‘Sicherheit is Markenqualität’, ooit nog eens de hele wereld rond zou gaan, daar hadden de ABUS oprichters August Bremicker en zijn zonen nauwelijks op durven rekenen toen zij in 1924 in het kleine dorp Volmarstein an der Ruhr begonnen met de productie van de eerste hangsloten. De toenmalige vestiging in de kelder van het familiehuis is inmiddels uitgegroeid tot een mondiale speler met fabrieken in Duitsland en het Verre Oosten en partners, verkoopkantoren en distributeurs in nagenoeg alle landen in de wereld.

‘Kwaliteit van beveiliging hangt niet alleen af van het product’ Het merk ABUS staat inmiddels synoniem voor kwaliteit, vertelt Jan Spanjaart, die verantwoordelijk is voor het volledige programma van ABUS Mobile Security in Nederland. Dit omvat sloten(voor fietsen, scooters en motoren), fietshelmen en fietstassen.

Security level Hij laat niet na erop te wijzen dat alle producten voldoen aan de kwaliteitseisen van een A-merk. “Kijk”, zegt hij, terwijl hij een willekeurig fietsslot met ‘security level 9’ uit het rek pakt, “dat staat voor extra veiligheid en betekent dat het slot moeilijk te kraken is. Bij fietssloten kan dit niveau oplopen tot 15, oftewel maximale veiligheid en bij motorfietssloten zelfs tot 20. Dan kun je als potentiële dief beter een blokje om lopen en je heil elders gaan zoeken.”

GO! 8 voorop en medewerkers vormen een onderdeel van de familie.” Vader en zoon Spanjaart vormen inmiddels een hecht duo. “Maarten is in april 2010 in dienst gekomen en is zo langzamerhand allround. Mijn vrouw is verantwoordelijk voor de ABUS Sleutelservice. Bij haar kunnen klanten originele reservesleutels voor de ABUS-sloten bestellen. Zij maakt die zelf na op basis van codelijsten.”

Digitale academie De kwaliteit van beveiliging hangt in de filosofie van ABUS niet alleen af van de producten zelf. Daarom heeft de fabrikant zogeheten ABUSacademies in het leven geroepen om partners een omvangrijk opleidingstraject aan te bieden op het gebied van mechanische en elektronische veiligheid onderweg. Spanjaart: “Voor Nederland zullen wij dit op een iets andere manier gaan invullen, namelijk met een digitale academie. Dit houdt in dat ABUS Tweewieler Service alle dealers, inkopers en vertegenwoordigers permanent online instrueert, traint en op de hoogte houdt van actuele ontwikkelingen. Daarnaast nodigen wij dealers, fietsdetaillisten en grossiers regelmatig uit om een bezoek te brengen aan het R&D centrum van ABUS in Duitsland. Daar kunnen zij met eigen ogen aanschouwen hoe sloten worden ontwikkeld, getekend en vervaardigd. En alle deelnemers krijgen bij die gelegenheid van ons speciale verkoop presentaties.”

ABUS Experience Een geheel andere vorm van relatiebeheer noemt Spanjaart de dit jaar in het leven geroepen ‘ABUS Experience’. Een uniek initiatief dat klanten in de gelegenheid stelt een bezoek te brengen aan bijzondere evenementen. Zoals bijvoorbeeld het TT Circuit in Assen. “Onze partners

Jan (links) en Maarten Spanjaart: ‘Bij dit soort sloten kunnen potentiële tweewielerdieven beter

konden hier als echte VIPS live meemaken hoe het er op een wedstrijd-

een blokje om lopen’

dag aan toegaat en wat er allemaal komt kijken bij een race in de Superbike Klasse van het Open Nederlands Kampioenschap van de

Spanjaart, die samen met zijn zoon Maarten en zijn vrouw als Neder-

KNMV. Inclusief een rondleiding door het rennerskwartier, de pad-

lands familiebedrijf in feite een integraal onderdeel uitmaken van het

dock. Voor 2015 staan vergelijkbare uitstapjes in de planning, in samen-

Duitse familiebedrijf, vertegenwoordigt het merk ABUS al sinds 1992.

werking met diverse wielerteams, waarvan ABUS een van de

In die periode is ABUS volgens hem in ons land stevig op de kaart gezet

materiaalsponsors is.”

en het programma fors uitgebreid. “Wij doen zaken met bijna alle grossiers in de tweewielerbranche, zoals AGU, Juncker, Kruitbosch en

Volle kracht vooruit

Verwimp en uiteraard met veel fietsfabrikanten.”

Cijfers over marktaandelen in de verschillende segmenten zijn volgens Spanjaart niet bekend. Wat hij wel kwijt wil, is dat er qua omzetont-

Traditionele waarden

wikkeling voorlopig geen enkele spreekwoordelijke kink in de kabel

Als direct verkoopkantoor zijn alle medewerkers van ABUS Twee-

zichtbaar is. Het is wat hem betreft ‘met volle kracht vooruit’. De

wieler Service (vijf in totaal) in dienst van het Duitse moederbedrijf.

distributie van fietshelmen verloopt voorspoedig sinds begin dit jaar

“En daarmee dragen wij de traditionele waarden die kenmerkend zijn

een extra partner is aangesteld. Verder is bij Abus Tweewieler Service

voor ABUS Duitsland, zoals eerlijkheid, openheid, betrouwbaarheid en

onlangs een derde sales promotor in dienst getreden om de verkopen

fatsoen, ook in Nederland uit.” Spanjaart zegt de cultuur van familie-

via het dealerkanaal te versterken en worden de activiteiten op OEM-

bedrijven goed te begrijpen. Zelf heeft hij ooit gewerkt bij AGU, ook al

gebied uitgebreid. “Qua omzet is sinds 2012 sprake van een ‘double

een familiebedrijf. “Bij dit soort ondernemingen staat continuïteit

digit’ groei. Die lijn willen wij de komende jaren blijven voortzetten.”

Het belang van familiebedrijven

NCFB: ‘Familiebedrijven staan qua levensvatbaarheid bovenaan’ Familiebedrijven vormen de ruggengraat van de Nederlandse economie. Bijna tweederde (70%) van alle ondernemingen in ons land valt onder de noemer familiebedrijf. En ze leveren ook nog eens 49 procent van de werkgelegenheid. De maatschappelijke betrokkenheid van dit soort bedrijven is bovengemiddeld zegt Judith van Helvert-Beugels, kennisvalorisator van het Nederlands Centrum voor het Familiebedrijf (NCFB). “Begrippen als authenticiteit, duurzaamheid en vakmanschap, zitten als het ware verankerd in het DNA van een familiebedrijf. En dit vertaalt zich vaak in het zo duurzaam mogelijk maken van het productieproces.” Het NCFB, dat in Zwolle op de campus van de Hogeschool Windesheim is gevestigd, fungeert als kenniscentrum voor familiebedrijven. Dit houdt in dat het NCFB onderzoek uitvoert, bestaande wetenschappelijke kennis toegankelijk maakt voor ondernemers en adviseurs en zich dus opwerpt als vraagbaak en bindmiddel voor familiebedrijven. “Er bestaat”, vertelt Judith van Helvert-Beugels, “een sterke koppeling tussen het lectoraat familiebedrijven op de Hogeschool Windesheim en het NCFB. Eigenlijk ontwikkelen we

‘Familiebedrijven zijn leuker en sympathieker’ hier de kennis die via het NCFB naar buiten wordt gebracht.” De twee andere partners die de activiteiten van het NCFB financieren zijn de Rabobank Groep en de adviesgroep familiebedrijven van het accountants- en adviesbureau BDO.

Raden van Advies “In principe kan ieder familiebedrijf bij ons

Judith van Helvert-Beugels: ‘Het NCFB werpt zich op als vraagbaak en bindmiddel voor familiebedrijven’.

aankloppen voor kennis en informatie”, beklemtoont Van Helvert-Beugels. Veel infor-

GO! 10 matie is te vinden op de website

resulteren in een cultuur waarbij ‘alles

www.ncfb.nl of komt beschikbaar mid-

kan’. Met gevolgen voor de professiona-

dels de tweemaandelijkse nieuwsbrief.

liteit en onvoldoende kritisch besef ten

Daarnaast organiseert het NCFB regel-

aanzien van de toegevoegde waarde van

matig bijeenkomsten en neemt deel aan

het personeel. En last but not least

congressen. “En we zijn nauw betrokken

brengt Van Helvert-Beugels het onder-

bij onderzoeksprojecten die op Windes-

werp financiering ter sprake. “Dat

heim worden gedaan. Een concreet en

geschiedt meestal met eigen vermogen.

actueel voorbeeld betreft het onderzoek

Een familiebedrijf kan, als het ergens in

naar het instellen van Raden van Advies

gelooft, een bepaalde investering langer

bij familiebedrijven als tegenhanger van

de kans geven. Maar het mag natuurlijk

de Raad van Commissarissen. Zo’n advi-

geen (persoonlijke) hobby worden. Het

serend governance mechanisme op

gaat tenslotte wel om bedrijfskapitaal.”

strategisch niveau ontbreekt veelal bij familiebedrijven en kan het noodzake-

Sympathieker imago

lijke gezonde kritische vermogen ver-

Dat familiebedrijven een grotere

sterken.”

toegevoegde waarde creëren dan con-

Andere recente NCFB-studies betreffen:

ventionele ondernemingen is voor haar

onderzoek naar de internationalisatie

geen onderwerp van discussie. Zij staat

van familiebedrijven en onderzoek naar

in dit verband volledig achter de uit-

het familiestatuut. In het laatste geval

spraak van de Amerikaanse hoogleraar

gaat het om het officieel vastleggen van

Randel Carlock, dé internationale

afspraken tussen familieleden ten aan-

autoriteit in ondernemerschap en

zien van het bedrijf, bijvoorbeeld wie de

‘Een Raad van Advies kan het kritisch vermogen bij familiebedrijven versterken’.

familiebedrijven. “Carlock stelt dat familiebedrijven absoluut leuker zijn en

eigena(ar(en) van de onderneming mogen zijn, wat de criteria zijn om in het

Op basis van deze randvoorwaarden telt

maatschappelijk ondernemen werkelijk hoog

bedrijf te mogen komen werken en zaken die

Nederland circa 260.000 familiebedrijven en

in het vaandel hebben staan.

betrekking hebben op naamsverandering of

komt het aandeel van familiebedrijven in ons

Als ik zie hoeveel kritische feedback ten tijde

opvolgingsvraagstukken.

land uit op bijna 70 procent.”

van de bankencrisis over het bedrijfsleven is

260.000 familiebedrijven

Ambivalente kenmerken

termijnresultaten en persoonlijk gewin, dan

Maar hoeveel familiebedrijven telt Nederland

Toch vindt zij dat het succes van familiebedrij-

denk ik: dat zal bij familiebedrijven niet snel

nu eigenlijk? Het antwoord hangt af van de

ven in de juiste proporties moet worden

gebeuren. Die zijn gewoon, vanwege hun

definitie die je hanteert, vervolgt Van Helvert-

geplaatst. Want familiebedrijven mogen dan

langere termijnvisie en hun minder primair op

Beugels. “Nyenrode Business Universiteit

per saldo winstgevender zijn dan andere

financiële resultaten gerichte bedrijfscultuur,

heeft hierover in opdracht van het Ministerie

ondernemingen en vaak een langer leven zijn

levensvatbaarder. En ze hebben over het

van EZ een rapport geschreven. Dat gaat uit

beschoren, de specifieke kenmerken die fami-

algemeen ook een veel sympathieker imago.

van de EU-definitie, waarbij een familiebedrijf

liebedrijven tot een succes maken, kunnen

Kijkend naar de toekomst gaat het er volgens

aan tenminste twee criteria moet voldoen: de

tegelijkertijd kwetsbare punten zijn. “Binnen

Van Helvert-Beugels vooral om dat familie-

familie moet voor meer dan 50 procent eigen-

het onderzoeksveld van familiebedrijven

bedrijven hun unieke karakteristieken zo

aar zijn en familie moet in de leiding zitten.

spreken we in dit kader over ‘ambivalente

inzetten dat ze zich daarmee maximaal in de

kenmerken’. Daarvan kan sprake zijn als de

markt onderscheiden. Een Raad van Advies,

directeur-eigenaar als dominante stuwende

die ik al eerder aankaartte,

kracht en het gezicht van de onderneming

zou een interessant

plotseling wegvalt.” Ook de relatief grote

instrument kunnen zijn

betrokkenheid van het personeel kan volgens

om hen in dit proces te

haar een keerzijde hebben, omdat dit kan

ondersteunen.”

uitgestort als gevolg van de jacht op korte

Facts & figures Aantal familiebedrijven in Nederland Aandeel Nederlandse familiebedrijven Bijdrage familiebedrijven aan Nederlandse werkgelegenheid

260.000 70% 49%

Vrouwen binnen het familiebedrijf

Martine van Eck: ‘Passie met de paplepel’ Martine van Eck is inmiddels al tien jaar actief binnen de Van Eck Group. In de door mannen gedomineerde wereld van trailerbouwers is zij een van de weinige vrouwen. In de praktijk maakt dat volgens haar niets uit. Zij ziet wel grote verschillen in de bedrijfsvoering per generatie. “De economische crisis heeft de generatieverschillen versterkt en ver-

ongeveer 60 procent naar het buitenland. “Voor ons is de wereld de

sneld. De economische onzekerheden in de afgelopen vijf jaar hebben

laatste jaren groter geworden”, vertelt Martine van Eck. “Wij leggen

een enorm effect gehad op de vaardigheden en kwaliteiten binnen onze

steeds vaker contacten met klanten buiten Europa”. Zij wijst in dit ver-

organisatie. Wij zijn een ander bedrijf geworden. Vroeger was het vol-

band op de ontwikkeling van twee bijzondere voertuigen voor een klant

doende om een goed product te leveren. Tegenwoordig moet alles goed zijn: het product, de prijs, de service, de garantie, het advies, etc. De klant wenst een hoogwaardig totaalconcept.” Martine van Eck vormt, samen met haar broer Joost de vierde generatie van het in 1912 door haar overgrootvader en zijn vrouw opgerichte familiebedrijf. Zelf is zij binnen de organisatie verantwoordelijk voor H.R., Marketing en New Business, terwijl haar broer Joost zich bezig houdt met International Sales. De dagelijkse leiding is in handen van haar vader Hans van Eck. Van Eck constateert dat de afgelopen eeuw een enorme ontwikkeling is doorgemaakt. “Na de start door mijn overgrootouders

‘Onderneem niet alleen met je hoofd, maar ook met je hart’ met de bouw van boerenwagens en melkblokken maakten hun vier zonen al snel de slag van kleine wagenmakerij naar een onderneming met meerdere werknemers. Vervolgens heeft mijn vader als derde generatie het bedrijf internationaal op de kaart gezet. Hij is altijd een enorme innovator geweest die voortdurend samen met de klant bezig is producten te ontwikkelen die hen een concurrentievoorsprong in hun dienstverlening opleveren.”

Andere koers Het heeft Van Eck vijf jaar geleden onder andere de Jan Huygen van Linschoten prijs voor bijzonder innovatief internationaal zaken doen opgeleverd. Dankzij het innovatief vermogen, een grote mate van creativiteit en flexibiliteit én maatwerk, of beter gezegd ‘trailer made’ producten, beschikt Van Eck over zowel een sterke thuismarkt als een groeiende exportportefeuille. Van de gemiddeld 350 custom made voertuigen die in Beesd worden ontwikkeld en geproduceerd verdwijnt

Martine van Eck: ‘Het is belangrijk om het goede van de vorige generaties te behouden’.

GO! 12 in Japan. Naast de productielocatie in Beesd beschikt de onderneming over vestigingen in Lexmond en Schiphol waar onderhoud, reparatie en schadeherstel plaatsvindt. Dat een nieuwe generatie zaken anders aanpakt en op bepaalde aspecten een andere koers gaat varen heeft volgens van Eck slechts ten dele met verschil in leeftijd te maken. “Ook de tijdgeest speelt een belangrijke rol. Mijn generatie heeft de economische crisis volop meegemaakt en heeft dus niet alleen voorspoed gekend. De klant wil tegenwoordig niet alleen een goed product, het moet bovendien goedkoop en bij voorkeur duurzaam worden geproduceerd. Dat vraagt om totaal andere efficiency eisen en heeft zijn weerslag op alle geledingen in de organisatie.”

Ark van Noach Zij zegt zich nog goed te herinneren dat haar vader voertuigen zonder handtekening verkocht volgens het principe ‘een man een man, een woord een woord’. “Als je vroeg om een handtekening, dan was de klant beledigd in zijn gevoel van vertrouwen. Nu starten wij niet met het productieproces zonder getekend contract.” Die verzakelijking met de nadruk op efficiency en prijs heeft naar haar mening wel een keerzijde. Martine van Eck geeft aan dat je niet alleen met je hoofd, maar met name met je hart en met passie moet blijven ondernemen. “Dat heb ik van jongs af aan van mijn vader meegekregen. Kijk naar de ark van Noach. Die is gewoon door amateurs gebouwd. En de Titanic door professionals. We kennen de afloop. Mijn vader is altijd met zijn hart en veel passie blijven ondernemen. Hij is altijd onbewan-

‘De nadruk ligt vaak te veel op het kostenaspect en te weinig op wat een investering oplevert.

delde paden en nieuwe wegen ingeslagen. Voor mij blijft hij hierin een geweldig goed voorbeeld”.

als vader, broer, zus, neef etc? Met dat probleem worstelen veel familiebedrijven.”

Worstelen met petten De vraag hoe vanzelfsprekend het voor Van Eck was om toe te treden tot

Sleutel naar de toekomst

het familiebedrijf beantwoordt zij ontkennend. “Mijn vader heeft altijd

Het belang om een familiebedrijf te blijven is volgens Van Eck nauwelijks

de deur open gehouden, maar zijn accountant had daar destijds wel

uit te leggen. “De kracht en waarde van Van Eck is ongrijpbaar. Het zit in

bedenkingen bij. Na de Hogere Hotelschool en mijn studie Bedrijfs-

de cultuur en wordt overgedragen van generatie op generatie. Ik noem

kunde besloot ik daarom eerst maar eens 1,5 jaar ervaring op te doen bij

het ook wel passie met de paplepel! En dat is niet te koop.”

een ander bedrijf voordat ik in 2004 in dienst trad. Merkwaardig genoeg

En dat is, benadrukt zij, maar goed ook. “Want dankzij het feit dat Van

bleek het werken in een door mannen gedomineerde sector totaal geen

Eck als familiebedrijf altijd een conservatief beleid heeft gevoerd en

issue. Daarentegen bleek de uitdaging en het contrast om als dochter in

investeringen met eigen vermogen heeft gefinancierd, hebben wij de

ons familiebedrijf te gaan werken een stuk groter. Alles wordt namelijk

klappen van de economische crisis kunnen opvangen.”

onder een vergrootglas gelegd en met een factor 10 vermenigvuldigd.

En om dat ook voor de lange termijn te kunnen blijven doen, is Van Eck

Daar heb ik mij ernstig in vergist.”

bezig een strategie voor de komende 25 jaar uit te stippelen. Een van de

Een ander onderwerp waar zij de aandacht op wil vestigen is het zoge-

uitgangspunten daarbij is dat de onderneming zich wereldwijd nog meer

naamde ‘pettenprobleem’. Familiebedrijven hebben een bijzondere

gaat focussen op innovatie, vernieuwende op maat gesneden producten

dynamiek, omdat de belangen van het bedrijf, het eigendom en de

voor transporteurs. “Onze klanten zijn in toenemende mate bereid om

familie vaak in elkaar overlopen. Je hebt dus als familielid in het bedrijf

mee te betalen aan de ontwikkelingskosten, omdat zij zien welke bespa-

meerdere petten op. Het is een uitdaging om je daar bewust van te zijn

ringen hen dit uiteindelijk oplevert. Je zou dus kunnen zeggen dat inno-

en privé en zakelijk goed te scheiden. In welke hoedanigheid zit je nu

vatie de basis vormt van ons verleden, maar vooral ook de sleutel naar de

eigenlijk ergens aan tafel? Handel je als aandeelhouder, als medewerker,

toekomst.”

De meerwaarde van een familiebedrijf

Terberg Group wil belangrijk bindmiddel in de smenleving zijn Al zo’n 145 jaar is Terberg een begrip in Nederland. Het familiebedrijf kent vele vertakkingen in de automotive sector. De Group telt inmiddels zes divisies met twintig werkmaatschappijen, waarvan er elf actief zijn in het buitenland. Toch is de van origine Benschopse onderneming diep verankerd in de Nederlandse samenleving. “Daar waar je wortels liggen, moet je bereid zijn terug te investeren in de maatschappij”, zegt bestuursvoorzitter George Terberg. Sinds de start als dorpssmid in 1869 in Benschop heeft Terberg een complete transformatie ondergaan. Met een omzet van 450 miljoen euro in 2013, 1.200 werknemers (waarvan ongeveer de helft buiten Nederland werkt) en een sterke internationale ambitie, is de Terberg Group in feite een global player geworden. Terberg Benschop verwacht nog dit jaar het 25.000ste Terberg voertuig in haar geschiedenis te kunnen bouwen, een mijlpaal. Hoewel er veel is veranderd, is door de jaren heen altijd één element hetzelfde gebleven,

‘Daar waar mogelijkheden in de wereld zijn, willen we erbij zijn.’ benadrukt George Terberg: “Onze bedrijfscultuur.” “De band met het personeel is hecht. Zij vormen als het ware een onderdeel van de familie. Ons uitgangspunt luidt dat je met elkaar het verschil kunt maken. Dan komt het succes uiteindelijk vanzelf. Verder hanteren wij de adagia: afspraak is afspraak, luister goed naar de klant en zorg dat je een betrouwbare

George (vooraan), Godfried (linksachter) en Bert Terberg: ‘Met elkaar kun je het verschil maken’.

GO! 14 partner bent. Dat gedachtegoed geldt eveneens voor onze buitenlandse vestigingen.”

Terberg voorziet een vijfde van de wereldmarkt van terminaltrekkers.

Wereldspeler terminal trekkers De bestuursvoorzitter zegt er trots op te zijn de onderneming in de geest van zijn overgrootvader Johannes Bernardus Terberg als vierde generatie te kunnen voortzetten en uitbreiden. Dat doet hij samen met zijn neef Godfried Terberg, die als lid van de raad van bestuur verantwoordelijk is voor de Environmental divisie en zijn neef Bert Terberg, die de leiding heeft over de modificatiebedrijven. George Terberg, die zelf de divisie Speciale Voertuigen onder zijn hoede heeft, legt uit dat zijn vader en zijn broers in de jaren 30 ook als smid zijn begonnen. “Na de Tweede Wereldoorlog begonnen zij met het opkopen van Amerikaanse legervoertuigen, die vervolgens werden omgebouwd voor het grondverzet en het bouwtransport. Zo zijn wij in de transportwereld terechtgekomen. In 1966 werd de eerste Terberg 6 x 6 truck gebouwd en in 1973 de eerste Terberg terminal trekker.” Met deze trekkers, die worden gebruikt in havens voor het verplaatsen van transportlading, in de distributiesector en in de staal- en aluminiumindustrie, is Terberg uitgegroeid tot een wereldwijde speler. Terberg: “In Nederland bouwen wij ongeveer 1.200 van deze voertuigen, waarbij de ordergrootte kan oplopen van 70.000 tot 225.000 euro per trekker. En in Maleisië, in een joint-venture met een locale partner, nog eens 300 à 400 eenheden. Daarmee is Terberg goed voor circa

RoRo en terminal trekkers die Terberg in 90

Terberg de afgelopen jaren heeft doorgemaakt

20 procent van de totale wereldmarkt.”

landen verkoopt. “Die sector vraagt om veel

betreft de sterke groei van de Modificatie-

maatwerk waarmee wij ons als relatief kleine

divisie. Het gaat hierbij om het ombouwen

Justlease

speler goed kunnen onderscheiden. Boven-

van standaard vrachtwagens naar specials in

Hoewel Terberg sinds de jaren zestig nog

dien is die markt, vanwege de lage volumes en

samenwerking met Volvo en Renault. Deze

beschikte over verschillende dealerschappen

het feit dat er nauwelijks sprake is van stan-

activiteit kwam in de plaats van het zelf

(o.a. Opel, Mercedes-Benz, Nissan, Ford,

daardisatie, weinig aantrekkelijk voor grote

ontwikkelen en bouwen van vrachtwagens,

Peugeot) en een aantal pompstations, zijn

fabrikanten.” Daarnaast is Terberg een

waarmee in 2013 werd gestopt. Terberg: “Dat

deze activiteiten in 2007 afgestoten teneinde

belangrijke speler in de niche beladings-

was een prima besluit dat volledig aansluit bij

meer het accent te kunnen leggen op de kern-

systemen die achter op de vuilnis opbouwen

onze visie: laat anderen vooral het werk doen

activiteiten. Het bedrijf is beter in staat om

zijn geplaatst voor het legen van de huisvuil-

dat zij beter kunnen en zoek zelf naar niches

rendabel te kunnen opereren in nichemark-

containers.

waarin je wel kunt excelleren. Wij werden te

ten, zoals het gespecialiseerde segment van de

Een andere opmerkelijke ontwikkeling die

klein om zelf trucks te bouwen maar kunnen

15 Benschop. Verder vindt hij dat een familiebedrijf zoals Terberg in het algemeen een betere garantie op continuïteit kan bieden dan vaak bij niet-familiebedrijven of beursgenoteerde ondernemingen het geval is. “Bij ons is sprake van een gezonde financiële huishouding, wordt een lange termijnvisie gehanteerd en zijn de besluitvormingstrajecten korter.”

Vijfde generatie Dat Terberg in de toekomst een familiebedrijf blijft, staat voor hem vast. “Het is de bedoeling om de aandelen Terberg over te dragen aan de vijfde generatie. De eerste leden van die gene-

‘Een familiebedrijf biedt vaak een betere garantie op continuïteit’ ratie zullen waarschijnlijk binnen vijf jaar hun entree maken.” Een automatisme is dat zeker niet, benadrukt hij. “In het familiestatuut is vastgelegd dat om in aanmerking te komen voor een job bij Terberg minimaal een opleiding op HBO of WO niveau is vereist, evenals werkervaring bij een ander bedrijf. Bij voorkeur ook in het buitenland.” onze knowhow goed toepassen bij het

Maatschappelijke betrokkenheid

Voor het zover is, concentreert Terberg zich op

ombouwen van bestaande vrachtwagens.”

De bestuursvoorzitter acht het van groot

zijn volgende missie: het verder uitbreiden van

Verder behoort Terberg Leasing, met een vloot

belang om de waarden van Terberg als familie-

de kernactiviteiten, met name in het buiten-

van 20.000 auto’s, tot een van de grootste

bedrijf te kunnen blijven uitdragen en te

land. Hij ziet vooral expansiekansen voor de

onafhankelijke leasemaatschappijen in

continueren. Die waarden weerspiegelen zich,

divisies Speciale Voertuigen, Environmental

Nederland. “Ook hier is”, vervolgt Terberg,

naast een hechte relatie met het personeel en

en Leasing. Zelf formuleert hij het zo: “Daar

“het van belang om met maatwerk optimaal te

klanten, in een grote maatschappelijke betrok-

waar mogelijkheden in de wereld zijn, willen

kunnen inspelen op de individuele behoeften

kenheid. “Wij zijn een bindmiddel voor de

we erbij zijn.” Dat vereist”, zo besluit hij,

van klanten. Dat doen wij door bijvoorbeeld

locale omgeving. Bijvoorbeeld door, waar dat

“flexibiliteit en het constant aanpassen van de

rechtstreeks zaken te doen met de consument

nodig is, te investeren op het gebied van

bedrijfsvoering aan veranderende omstandig-

via het online aanbieden van private lease

cultuur, sport of religie.” Zo is Terberg hoofd-

heden. Want wat vandaag een trend is, kan

constructies onder het label ‘Justlease’.

sponsor van de voetbalvereniging Benschop

morgen weer voorbij zijn. Mijn devies luidt

en draagt bij aan de restauratie van de kerk in

daarom: follow the business!”

GO! 16

Familiebedrijven over de grens

KAWE: ‘Made in Holland kwaliteit’ als internationaal handelsmerk KAWE is al decennia lang toonaangevend in de ontwikkeling, productie en handel van rem- en frictiedelen. Het Hollandse familiebedrijf exporteert de in eigen huis vervaardigde frictiedelen volgens algemeen directeur Alvin de Weerd naar zo’n zestig landen in de wereld. Ongeveer tweederde van de totale omzet wordt in het buitenland behaald. Het exportaandeel van uitsluitend koppelingsdelen bedraagt zelfs 90 procent. “Onze naamsbekendheid is over de grens veel groter dan in eigen land”, aldus De Weerd. De geschiedenis van KAWE gaat

schat dat op jaarbasis circa 80.000

terug naar 1938 toen de groot-

frictiedelen de fabriek verlaten. De

vader van Alvin de Weerd samen

bulk vindt, vanwege de in het

met zijn neef Kruitbosch (KAWE

buitenland geprezen ‘made in

is een samentrekking van Kruit-

Holland kwaliteit’ zijn weg over

bosch en De Weerd) in Deventer

de grens. Behalve fabrikant van

een grossiersbedrijf voor perso-

frictiedelen is KAWE exclusief

nenauto’s, trucks en tractors start-

distributeur voor een aantal Euro-

ten. “Het grossiersbedrijf in

pese remdelenfabrikanten. De

Deventer, dat inmiddels wordt

Weerd: “Wij zijn actief in een

gerund door mijn neef Michel de

drietal marktsegmenten: perso-

Weerd, bestaat nog steeds”, ver-

nenwagens, trucks en tractoren

telt Alvin de Weerd. “Daarnaast

(agri). Een ideale mix, aangezien

besloot mijn vader Bert in de jaren

ieder segment een andere con-

zestig tevens een grossiersbedrijf

juncturele cyclus heeft en er op

in Raalte op te zetten. In een later

die manier een goede risicosprei-

stadium werd daar een nieuwe

ding ontstaat. KAWE bedient de

activiteit aan toegevoegd, name-

binnenlandse markt via grossiers

lijk het reviseren en repareren van

en werkt in het buitenland met

rem- en koppelingsdelen.”

importeurs.”

Ideale mix

Volwaardig alternatief

In de jaren zeventig heeft KAWE

Dat KAWE als zelfstandig Neder-

zich losgemaakt van de grossiers-

lands onderdelenfabrikant binnen

divisie. KAWE Raalte kon zich

de automotive markt, met name

daarna volledig concentreren op

over de grens, zo’n goede reputa-

de revisie van koppelingen en is

tie heeft weten op te bouwen, is

zich in de jaren tachtig en negentig

op zich redelijk uniek te noemen.

bovendien gaan toeleggen op het

De Weerd heeft daar zelf wel een

zelf produceren van frictiedelen voor de aftermarket. De Weerd

duidelijke verklaring voor. “Als

Alvin de Weerd: ‘Onze naamsbekendheid is over de grens veel groter dan in eigen land’.

familiebedrijf hebben wij, dankzij

het aanbieden van een compleet

wij moeten concurreren.”

palet voor de aftermarket, een

Alvin de Weerd staat inmiddels

evolutie doorgemaakt. Bovendien

als derde generatie aan het roer

is het programma van KAWE

van KAWE. Echt vanzelfsprekend

prijstechnisch en kwalitatief inte-

was dat niet, legt hij uit. “Na mijn

ressant omdat wij dezelfde garan-

studie Bedrijfskunde aan de Eras-

tie en levensduur kunnen bieden

mus Universiteit, ben ik 8 jaar

als OE-leveranciers. Een vergelijk-

werkzaam geweest in de olie- en

baar bedrijf zoals het onze bestaat

chemiesector, onder andere in de

niet meer in Europa. Behalve

V.S. Tot mijn vader mij ruim 6 jaar

KAWE en de grote OE-spelers,

geleden ‘out of the blue’ vroeg of

zoals ZF, Valeo en Schaeffler, zijn

ik bereid was om toe te treden tot

er geen andere concurrenten die

het familiebedrijf. Veel bedenktijd

een volwaardig alternatief voor

gaf hij mij niet, het was ‘nu of

eerste montagefabrikanten kun-

nooit’. De uitkomst is bekend.”

nen bieden.”

Omdat hij als nieuweling in de automotive sector een min of

Out of the blue

meer ‘branchevreemde eend in de

Een andere belangrijke en wellicht

bijt’ was, zegt hij veel baat te heb-

nog te vaak onderschatte factor

ben gehad bij het JCG-netwerk

van het succes van familiebedrijf

van afdeling Autovak van RAI

KAWE noemt De Weerd de

Vereniging. “Dit netwerk waar

mens. “Zonder de vijftig loyale en

mensen uit de branche elkaar

zeer betrokken medewerkers,

kunnen treffen en leren kennen,

vaak met een lang dienstverband,

heeft mij erg geholpen.”

zou beslist niet zoveel zijn bereikt.

‘KAWE biedt dezelfde garantie en levensduur als OE-leveranciers’.

Die maken ook het grote verschil

Promotie exportproduct

vergeleken met grote multinatio-

De Weerd oordeelt optimistisch

weinig support krijgt van de

Wat hem betreft zou de Neder-

nale onderdelenfabrikanten. Bij

over de kansen en ontwikkelingen

Nederlandse overheid, terwijl

landse overheid best meer mogen

KAWE werken nog mensen die

op de langere termijn. “De econo-

andere automotive spelers in het

doen om ‘made in Holland’ op

een hart hebben voor hun busi-

mische crisis die in 2009 even

buitenland die steun wel ontvan-

buitenlandse fora te propageren.

ness, echte specialisten die over

voor een omzetdip zorgde, zijn

gen. Hij wijst in dit verband naar

“Ik vind dat als je er als Neder-

Automechnika in Frankfurt, de

lands bedrijf voor kiest om te

meest toonaangevende vakbeurs

blijven produceren in een hoge

op automotive gebied. “Autome-

lonenland, daar van overheids-

chanika kent een aantal zuster-

wege best iets tegenover mag

beurzen in o.a. Dubai, Istanbul,

staan. Aan de arbeidskosten kun-

Kuala Lumpur en Sao Paolo. Mij

nen we immers niets veranderen.

valt dan op dat Duitsland nadruk-

Maar probeer de Nederlandse

kelijk de eigen automotive bedrij-

maakindustrie dan tenminste op

‘De Nederlandse overheid moet ‘made in Holland’ meer propageren’

ven een platform biedt door ze

een andere manier een duwtje in

veel vakkennis beschikken. Dat

wij in 2010 alweer te boven geko-

bijna kosteloos op een Duits

de rug te geven. Dat is goed voor

maakt het mogelijk om veel snel-

men. Sinds 2011 is zelfs sprake van

paviljoen te laten staan om zo het

de werkgelegenheid, goed voor de

ler en flexibeler in te spelen op

dubbele groeicijfers.” Wel zegt hij

eigen exportproduct te promoten.

economie, goed voor de onder-

ontwikkelingen dan die interna-

het teleurstellend te vinden dat de

Spanje doet iets vergelijkbaars,

nemers. Kortom, goed voor ieder-

tionale megagroepen waartegen

Nederlandse maakindustrie zo

evenals Zuid-Afrika.”

een!”

GO! 18

RAI SOCIETY

Enkeltje Mars ‘Is there life on Mars?’, schalt de stem van David

hun man voor deze missie naar Mars opge-

Bowie ter aankondiging van gastspreker Bas

geven’. De Boer deed Lansdorp ook nog

Lansdorp, oprichter en CEO van MarsOne

een idee aan de hand om meer kandidaten

tijdens de RAI Verenigingsdag. Op dit moment

te rekruteren: ‘ik zou zeker gaan werken

waarschijnlijk niet, maar als in 2025 de eerste

met cadeaubonnen’.

mensen op de rode planeet landen in ieder

Olaf de Bruijn, directeur van RAI

geval wel. Lansdorp is er van overtuigd dat het

Vereniging,

de Stichting MarsOne lukt om deze missie van

Verenigingsdag uitgebreid de ontwikkelin-

‘permanente vestiging’ naar Mars te laten sla-

gen in de mobiliteitswereld en de toege-

gen. Daarbij bedoelt hij een enkele reis naar

voegde waarde van RAI Vereniging voor de

Mars, want terugkeren naar aarde is voorals-

leden. Hij benadrukte dat de techno-

nog niet mogelijk. Technisch en financieel is de

logische ontwikkelingen razendsnel gaan.

Marsmissie volgens hem haalbaar. De kosten

Denk aan Speed Pedelecs, allerlei rij-onder-

bedragen zo’n 6 miljard Amerikaanse dollars.

steunende systemen en zelfrijdende auto’s.

Te financieren door sponsor- en partnerships

Tegelijkertijd groeit de beschikbaarheid van

én uitzendrechten. Want, rekende hij voor, een

data. “Over een paar jaar zal elke nieuwe

event als de Olympische Spelen levert circa 4

auto permanent online zijn. Dit leidt tot

miljard dollar op. Naar schatting ligt dit bedrag

allerlei nieuwe mobiliteitsdiensten. In die

voor de Marsreis een factor 5 tot 10 hoger. De

belichtte tijdens de RAI

ontwikkelingen zal RAI Vereniging de leden

grootste uitdaging is vooral het vinden van de bemanning voor dit risicovolle

ondersteunen, via een daadkrachtige, actieve en sterke lobby.”

‘one way ticket’. Toch hebben zich al 200.000 potentiële kandidaten aange-

Een belangrijk moment betrof het afscheid van Roelf H. de Boer als alge-

meld, in een verhouding 80 procent man en 20 procent vrouw.

meen voorzitter van RAI Vereniging. Hij werd voor zijn verdiensten door

Hans de Boer, die als tweede gastspreker het woord voerde, wist wel een

minister Schultz van Haegen, bij Koninklijk Besluit, benoemd tot Officier

verklaring voor deze scheve verhouding: ‘waarschijnlijk hebben veel vrouwen

in de orde van Oranje Nassau.

DAF Museum ontvangt RAI Industrie Platform De leden van het RAI Industrie Platform, het plat-

opererende toeleveranciers verenigt, waren afge-

bestuurslid van het DAF Museum een uitgebreide

form dat binnen afdeling Autovak van RAI Vereni-

lopen oktober voor de halfjaarlijkse vergadering te

toelichting op de unieke voertuigen die het

ging de in Nederland gevestigde internationaal

gast bij het DAF Museum in Eindhoven. Een uitste-

museum zoal herbergt. Zoals bijvoorbeeld de DAF

kende locatie om het nut-

Siluro, een op basis van de DAF 55 gebouwd

tige – het bespreken van

showmodel. En wat te denken van de indrukwek-

actuele thema’s van stra-

kende collectie vrachtwagens, bussen en speciale

tegisch belang en het

voertuigen, zoals: historische legertrucks, brand-

delen van ervaringen –

weerwagens, een betonmixer en een takelwagen.

met het aangename te

De deelnemers konden overigens de rijke historie

verenigen.

Voorafgaand

van het merk DAF zelf ervaren, want het vervoer

aan de bijeenkomst vond,

tussen de verschillende locaties geschiedde in een

eveneens in het DAF

klassieke DAF touringcar. Als dank voor de gastvrije

Museum, het traditionele

ontvangst ontving Geert Vermeer uit handen van

netwerkdiner van het RAI

Eddy van der Vorst (r), voorzitter van het RAI

Industrie Platform plaats.

Industrie Platform, een gevelschild van RAI

Bij die gelegenheid gaf

Vereniging dat inmiddels een speciale plek in het

Geert Vermeer (l) als

museum heeft gekregen.

IAA kleurt Oranje Even leek de IAA in Hannover geen Duits, maar een Hollands feestje, toen de afdelingen Speciale Voertuigen en Autovak van RAI Vereniging tijdens deze beurs voor alle deelnemende leden en relaties de traditionele Holland Borrel organiseerden. Op de drukbezochte collectieve stand waar de Hollandse driekleur vrolijk wapperde was het oranjegevoel volop aanwezig. Dat werd bovendien nog eens extra versterkt door de aanwezige haringkar. Vanzelfsprekend ontbraken ook de bitterballen niet. De collectieve stand was dit jaar op de IAA vertegenwoordigd met acht deelnemende bedrijven, namelijk: Estepe, Jolada, Netcap International, Pacton, Imbema, NWE Network Engineering, E-Traction en NRF. Volgens Ilse Bartels, beleidsmedewerker van afdeling SV, vormde de Holland Borrel een uitstekend netwerkmoment.Vooral omdat voor deze bijeenkomst eveneens enkele Duitse relaties waren uitgenodigd, zoals de Duitse zusterorganisatie VDA en vertegenwoordigers van de Nederlandse ambassade en het Nederlandse consulaat.

Jubilerende JCG Business Club laat champagne knallen Zaterdag 22 november werd in velerlei opzichten een memorabele dag voor

Autovak leden dat in 1979 werd opgericht, geldt als een dynamisch vliegwiel

de JCG Business Club die dit jaar het 35-jarig bestaan vierde. Het werd een

en vervult een brugfunctie tussen de verschillende leden en bloedgroepen

gedenkwaardige avond, waarbij de champagne rijkelijk vloeide, tijdens een

van afdeling Autovak. Vergelijkbare initiatieven zijn inmiddels ook binnen de afdelingen Autoâ&#x20AC;&#x2122;s (JMA) en Speciale Voertuigen (JSV) tot stand gekomen. Een speciaal moment betrof het afscheid van JCG-voorzitter Arnand van Huut (midden), die de voorzittershamer overdroeg aan Patrick Andriessen (rechts). De JCG is volgens Martijn van Eikenhorst, adjunct-secretaris afdeling Autovak, aan Van Huut veel dank verschuldigd voor zijn tomeloze inzet en het organiseren van de vele activiteiten voor de club. Na afloop van de avond konden de JCGers

voldaan

huiswaarts

geanimeerd diner herinneringen werden opgehaald en veel feestgangers,

keren. Maar niet zonder dat

mede dankzij een spetterend optreden van een tienkoppige band en Idols-

zij de herinneringen aan 35

finaliste (2008) Nathalie Makoma, de verleiding niet konden weerstaan

jaar JCG geboekstaafd in

de dansvloer te betreden.

een speciale jubileumspecial

De historische Ernst Sillem Hoeve in Den Dolder vormde het fraaie decor

ontvingen. Het eerste exemplaar van deze editie werd door Arnand van

voor de 110 feestvierende JCG-leden. Dit netwerk voor jonge managers van

Huut uitgereikt aan John Kat (links), de eerste JCG-voorzitter.

GO! 20

eco-trends

Banden van rijstafval Goodyear produceert sinds kort brandstofzuinige banden op basis van kaf dat vrijkomt tijdens de rijstoogst en dat voorheen werd afgevoerd naar stortplaatsen. De verbranding van rijstvliezen wordt gebruikt om elektriciteit op te wekken. Met de as die daarbij vrij komt maakt Goodyear vervolgens op milieuvriendelijke wijze silica dat weer wordt verwerkt in banden. De afgelopen twee jaar werden in het Innovation Center al tests uitgevoerd met silica dat werd gewonnen uit de as van verbrande rijstvliezen. Daaruit bleek dat de prestaties niet

Interim Chief Technical Officer. “Goodyear

de tractie van banden op natte oppervlakken.

onderdoen voor die van traditionele bronnen.

wil vooral innoveren op het gebied van

Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie

Goodyear onderhandelt nu met potentiële

milieuvriendelijker banden. Daarom kijken

van de Verenigde Naties wordt jaarlijks

leveranciers om silica uit rijstvliesas te kopen,

wij kritisch naar de bandenmaterialen en

wereldwijd meer dan 700 miljoen ton rijst

zodat het in grotere hoeveelheden kan wor-

prestaties en naar het productieproces.”

geoogst. Het afvoeren van de rijstvliezen heeft

den verwerkt in banden.

Silica wordt vermengd met rubber en in de

grote gevolgen voor het milieu. Daarom wor-

"Al het kaf dat vrijkomt tijdens de rijstoogst

loopvlakken toegepast om de sterkte van het

den de rijstvliezen vaak verbrand om elektri-

biedt Goodyear een alternatieve silicabron en

rubber te verhogen en de rolweerstand te

citeit op te wekken om zo de hoeveelheid die

helpt bovendien om de hoeveelheid resterend

verlagen, zodat de banden zuiniger worden.

naar stortplaatsen moet worden afgevoerd te

kaf te reduceren," zegt Joseph Zekoski,

De stof kan ook een positief effect hebben op

verminderen.

Fiscaal- en milieuvriendelijke primeurs van Mercedes-Benz Mercedes-Benz heeft op de afgelopen Ecomobiel beurs in Ahoy een

behoort, met een gemiddeld verbruik van 2,8 liter per 100 kilometer en

drietal opmerkelijke primeurs getoond. Zo is de onlangs vernieuwde

een CO2-uitstoot van 65 gram per/km, tot de zuinigste auto’s in het

B-klasse sinds november ook in een volledig elektrisch aangedreven

topsegment en bij zakelijk gebruik is de bijtelling 14 procent.

uitvoering beschikbaar met slechts 4 procent bijtelling en een actie-

Volgens Casper Haen, directeur verkoop personenwagens van Merce-

radius van 230 kilometer. Een tweede noviteit betrof de nieuwe C 300

des-Benz Nederland, is het de bedoeling om met het groeiende aantal

BlueTEC HYBRID. Deze wagen, die een gemiddeld verbruik heeft van

hightech aandrijflijnen in te spelen op de hybridisering van de zakelijke

3,6 liter per 100 kilometer, is leverbaar als Limousine en Estate en valt

markt. Hij rekende voor dat er tot en met augustus dit jaar al een kleine

in de bijtellingscategorie van 20 procent. Verder beleefde de S 500 Plug

13.000 hybride personenauto’s in ons land zijn verkocht. Mercedes-

in Hybrid zijn nationale debuut in Rotterdam. Deze nieuweling

Benz Nederland zegt te verwachten tot 2017 nog tien extra hybrids aan het programma te kunnen toevoegen. Dat er de komende jaren nog het een en ander in het vat zit, moest het bijzondere studiemodel Ener-G-Force op Ecomobiel bewijzen. Dit op de G-klasse gebaseerde project werd ontwikkeld om te laten zien wat er in de wereld van morgen technisch allemaal mogelijk is. De tanks op het dak van de Ener-G-Force zijn gevuld met gerecycled water dat door een zogeheten ‘hydro-tech’ converter wordt omgezet in waterstof voor het voeden van de brandstofcel. De Ener-G-Force stoot uitsluitend water uit en heeft een actieradius van ca. 800 kilometer. Het voertuig is

De lithium-ion accu van de S 500 Plug-in Hybrid kan inductief (draadloos) worden geladen.

dus geladen met (schone) energie.

Bamboe trailervloeren voor stukgoedvervoer Lamboo Carrosserie is als eerste in Nederland gestart met het aanbieden van BambooTeq® bamboevloeren voor vrachtwagens, als alternatief voor hardhouten vloeren. “De kwaliteit van bamboe halffabricaten is ronduit fraai”, zegt Bert van Haaren, manager Repair en Onderhoud van Lamboo. “De positieve milieuaspecten bij de keus voor bamboe zijn natuurlijk doorslaggevend. Maar de belangrijkste reden voor ons om met BambooTeq® in zee te gaan is dat wij de klanten ook een duurzame oplossing willen aanbieden.” Volgens Hyuk Brands van BambooTeq kunnen baboevloeren, juist binnen de specialisatie van Lamboo op het gebied van maatwerk, een belangrijke toegevoegde waarde bieden. “Innoveren en daardoor in beweging blijven

Trailervloer van BambooTeq®.

is immers een kenmerk van deze onderneming. De BambooTeq vrachtwagenvloerde-

een gewichtsbesparing van meer dan 300

met Lamboo ook de mogelijkheden om het

len zijn in lange lengtes met constante

kilo per m3 behalen. Behalve het leveren van

materiaal af-fabriek gefreesd en gezaagd aan

kwaliteit leverbaar. Wij kunnen met bamboe

bamboemateriaal onderzoeken wij samen

te leveren”.

Elektrische composiet bus van EMOSS

EMOSS stadsbus

Een emissieloze bus met een ultralaag

legt uit dat Plastisol al ruim 40 jaar

gewicht en een actieradius die vol-

ervaring heeft met de productie van

doende is voor de inzet in binnenste-

opbouwen voor crashtenders en

den. Op basis van deze uitgangspunten

brandweerwagens bestaande uit Glass

ontwikkelde de Partisol Group in

fibre Reinforced Polyester (G.R.P.). Het

Wanroij een volledig nieuw buscon-

was dus een kleine stap om deze

cept: de EMOSS bus. Het chassis van

discipline ook toe te gaan passen bij

deze lagevloerbus, die leverbaar is in

stadsbussen. Daarbij was EMOSS ver-

lengtes van 7, 8 en 12 meter, bestaat

antwoordelijk voor het ontwikkelen

volledig uit composiet. Daarmee is de

van de elektrische tractie en verzorgde

bus 30 procent lichter dan een verge-

Composite Mobility de opbouw van de

lijkbaar conventioneel voertuig, onder-

e-bus. De EMOSS bus heeft een actie-

houdsvrij en geheel ongevoelig voor

radius van circa 200 kilometer, maar is

roest. De bus werd, vertelt Erik Berg-

verkrijgbaar in een dieseluitvoering als

boer, sales director van Composite

dagelijks langere afstanden zouden

Mobility, door Plastisol ontwikkeld in

moeten worden afgelegd. De EMOSS

nauwe samenwerking met twee doch-

bus rijdt inmiddels in Duitsland,

terbedrijven: EMOSS in Oosterhout

Nieuw Zeeland, Canada, Zweden en

en Composite Mobility in Wanroij. Hij

Dubai.

GO! 22

RAI vintage

Een bougie als naaktmodel ‘Het zijn de toeschouwers die de kunstwerken maken’, zo luidt een uitspraak van Marcel Duchamp in de uitgave ‘Voertuigen van de verbeelding’, dat in 1992 ter gelegenheid van het honderd jarig bestaan van RAI Vereniging werd uitgebracht. Duchamp had een vriend en geestverwant, Francis Picabia. Beiden waren bevriend met de Amerikaanse schilder en fotograaf Man Ray. In zijn memoires vertelt Ray dat hij herhaaldelijk portretfoto’s van Picabia heeft gemaakt en dat deze zich bij voorkeur achter het stuur van zijn auto liet fotograferen. Hiermee scheurde hij geregeld van Parijs naar Monte Carlo, waar het casino werd gefrequenteerd. Picabia had geld geërfd en beschikte over het talent om het er snel en monter doorheen te jagen. De schilderijen uit zijn dadaïstische periode wekken de indruk dat hij alleen maar onder de motorkap van zijn auto hoefde te kijken om geïnspireerd te raken. Zijn schilderijen van ‘ironische machines’, tonen althans vormen die sterk aan bestaande motoronderdelen herinneren. Hij schilderde ook woorden boven de afbeeldingen van zijn fantasiemachines, zoals L’Enfant Carburateur. Kind carburateur dus. Reële motoronderdelen heeft hij ook wel vereeuwigd. Zo maakte Picabia eens een litho van een doodgewone bougie die hij de titel Portret van een jonge Amerikaanse in naakte staat meegaf.

uitgesproken In deze rubriek laten we personen aan het woord die betrokken zijn bij of werkzaam in de mobiliteitswereld. Dit keer Leon Andriessen, directeur van TBA Nederland, leverancier van TEN uitlaatgas emissie apparatuur en rollen- en platen remmentestbanken.

23 om het verkeersbeleid in het algemeen mee te bespreken en met haar te filosoferen over wat zou er nog anders en beter zou kunnen. Hoe ziet het Nederlandse verkeersbeeld er over tien jaar uit? Er zal meer automatisering in het wegverkeer zijn, maar de komst van zogenaamde automatisch sturende auto’s, via een magneet/sensor

Wat is uw favoriete vervoermiddel?

systeem, zie ik nog niet gebeuren. Uiteraard zullen de alternatieve

Hoe kan men het vragen aan een autofreak? Uiteraard een auto van

brandstoffen zich verder ontwikkelen, maar indien de fiscale voordelen

klassieker tot modern maar met voldoende PK’s. Privé rijd ik in een

uitblijven zal dit tegenvallen. Ik denk dat het algemene beeld weinig

BMW X5. Daarnaast bezit ik verschillende klassiekers, zoals een Jaguar

verandert...

XJS en een paar Triumph’s TR3 en TR4. Wat vindt u van het mobiliteitsbeleid in Nederland? Er wordt vaak tegenstrijdig gehandeld vanuit de politiek. Men ontwikkelt woongebieden buiten de Randstad en vult later de mobiliteit in. Alles wat een verbrandingsmotor heeft, wordt voor vervuiler aangezien, terwijl het opwekken van elektrische energie niet echt schoon genoemd kan worden. Het wegverkeer wordt hier qua luchtvervuiling op aangekeken. Maar een controle op maritieme emissies of die van het railverkeer is kennelijk uit den boze.

Leon Andriessen Waarom is er geen controle op maritieme emissies? Wat zou u als eerste veranderen als u het voor het zeggen had? Het Nederlandse bedrijfsleven op het gebied van mobiliteit en milieu in de ruimste zin ondersteunen en de controlerende functies, waar het de emissies van schadelijke stoffen betreft, uitbreiden. Vindt u dat het kabinet voldoende aandacht schenkt aan vervoersalternatieven, zoals de bus, de fiets of gemotoriseerde tweewielers? Ten dele ja. Maar, zoals ik al eerder stelde, zou het beter zijn als de overheid eerst eens goed over die vervoersalternatieven nadacht, voordat men met het ontwikkelen en bouwen van nieuwe woonkernen start. Nu blijft het een beetje het paard achter de wagen spannen. Zou u zelf bereid zijn tenminste een keer per week de auto voor het werk te laten staan? Zolang ik niet het land in moet en uitsluitend afspraken heb op kantoor, pak ik de fiets. Met welke politicus zou u wel eens van gedachten willen wisselen? Met Melanie Schultz-van Haegen. Het lijkt mij een interessante vrouw

GO!

Europese E-car markt accelereert In de eerste zeven maanden van dit jaar zijn 31.206 elektrische auto’s in

Europese verkoopontwikkeling E-cars

Europa verkocht, bijna tweemaal zoveel als in de vergelijkbare periode van 2013. Het minder goede nieuws is dat de afzet nogal eenzijdig is verdeeld. Noorwegen neemt ongeveer een derde van het totale Europese volume voor zijn rekening. Daarmee is dit land vrijwel volledig verantwoordelijk voor

Totaal w.v. Noorwegen Duitsland Frankrijk Ver. Koninkrijk Nederland Zwitserland België Oostenrijk Denemarken Italië Zweden Spanje

2014 jan-juli 31.206

2013 jan-juli 17.312

10.713 5.530 5.100 3.058 1.396 998 774 799 701 659 725 373

2.506 3.145 5.271 1.885 1.371 455 227 277 192 487 916 374

de groeiende vraag naar E-cars. Volgens het Britse onderzoeksbureau Auto-

ten te trekken waren

motive Industry Data (A.I.D.) betekent dit positieve verkoopresultaat nog

Denemarken (701;

geenszins dat sprake is van een grootschalige acceptatie van elektrisch rijden

+ 265,1%), Zwitserland

bij Europese consumenten. Weliswaar zagen alle individuele lidstaten, met uit-

(998; + 119,3%), België

zondering van Italië en Spanje, de vraag naar E-cars groeien, Noorwegen blijft

(774; + 241,0%), Oos-

echter met afstand de motor achter deze ontwikkeling. Alleen al in de maand

tenrijk (799; + 188,4%)

juli steeg de vraag naar batterij-aangedreven auto’s met 88 procent tot 4.381

en het Verenigd Koninkrijk (3.058; +62,2%). In Nederland werden tot en met

eenheden, waarvan er 1.364 op het conto van Noorwegen kon worden

juli 1.396 E-cars verkocht, 1,8 procent meer dan een jaar geleden. Nissan bleef

geschreven. Het groeipercentage voor de periode tot en met juli kwam uit op

de afgelopen zes maanden met 7.832 verkochte eenheden en een marktaan-

80,3 procent. Behalve Noorwegen scoorde ook Duitsland in de eerste zeven

deel van 25,1 procent het meest populaire E-car merk in Europa. Daarna volg-

maanden, met een plus van 75,8 procent tot 5.530 E-cars, bovengemiddeld.

den de Tesla (5.648; marktaandeel 18,1%), de BMW i3 (5.211; marktaandeel

Andere landen die verhoudingsgewijs meer E-car kopers over de streep wis-

16,7%) en de Nissan ZOE (4.213; marktaandeel 13,5%).

Aanpak autodiefstal werkt Het aantal autodiefstallen is tot en met augustus met 6,2 procent gedaald tot 7.180 eenheden. De geïntensiveerde samenwerking in de strijd tegen autodieven lijkt daarmee volgens de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (AVc) succesvol. “Gestolen auto’s worden sneller internationaal gesignaleerd, de beveiligingsmogelijkheden van auto’s verbeteren en ook importeurs nemen maatregelen om diefstal van hun merk tegen te gaan”, aldus Titus Visser,

Nederland: ontwikkeling voertuigdiefstal 2014 jan-aug 20.652

2013 jan-aug 20.828

7.180 1.501 108 578 84 139 1.183 9.879

7.653 1.656 135 558 74 100 1.277 9.375

Totaal w.v. personenauto’s Bestelwagens Vrachtwagens aanhangwagens caravans opleggers motorfietsen brom- en snorfietsen

directeur van AVc.Visser is enthousiast over de samenwerking met autofabrikanten. Zo heeft de importeur van Volkswagen een speciale folder ontwikkeld met preventietips en extra beveiligingsmogelijkheden voor eigenaren.Volkswagen is ook de motor achter de recent geïntroduceerde uitwisseling van informatie tussen de Nederlandse politie en de fabrikant. Bij de aangifte van diefstal van een auto gaat er niet alleen een signaal naar het kentekenregister en naar Interpol, maar ook naar de fabriek.Wordt die auto ergens ter wereld bij een garage aan het diagnose-apparaat gekoppeld dan gaat er automatisch een bericht naar de Nederlandse politie met informatie waar de auto zich op dat moment bevindt. Ook het bestellen van onderdelen op gestolen gesignaleerde auto’s is onmogelijk. Autofabrikanten zijn volgens Visser een onmisbare schakel in de keten om ervoor te zorgen dat gestolen auto’s onbruikbaar worden en dat de handel in gestolen onderdelen opdroogt. “Zij leveren uitstekende informatie voor de opsporing. We vragen fabrikanten van andere merken, zich bij dit initiatief aan te sluiten.”

Bron: A.I.D.

MARKTANALYsE

Bron: Stichting AVc

Nederland telt inmiddels 8,2 mil-

autobezit met 22,1 procent ver-

dat rijdt op alternatieve brandstof-

2 toegenomen tot 135.489 een-

joen personenauto’s. Dit betekent

houdingsgewijs hoog. Bij ouderen

fen of voorzien is van een alterna-

heden. Het aantal auto’s op CNG

dat ongeveer de helft van de bevol-

in de leeftijd van 56 tot 65 jaar en

tieve aandrijving sterk in opmars is.

(samengeperst aardgas) is de afge-

king een auto bezit. Bijna een kwart

daarboven is het autobezit respec-

Sinds 2011 is het aantal voertuigen

lopen 3 jaar zelfs verdrievoudigd en

van alle auto’s is in het bezit van

tievelijk 17,9 en 12,5 procent.

met een elektrische of hybride aan-

ook het aandeel van biobrandstof-

eigenaars in de leeftijdscategorie

Minder populair is het eigen auto-

drijving met meer dan een factor

fen verdubbelde.

tussen de 46 en 55 jaar (23,2%), zo

bezit bij jongeren. Onder de 25 jaar

valt te lezen in Mobiliteit in Cijfers

ligt het aandeel op slechts 7,6 pro-

2014, een gezamenlijke uitgave van

cent en tussen de 26 en 35 jaar

RAI Vereniging en BOVAG. Ook in

gaat het om 16,8 procent.

de groep van 36 tot 45 jaar is het

Opvallend is dat het aantal auto’s

Nederlands personenautopark naar brandstof 2014 Totaal 8.153.897 w.v. Benzine 6.444.434 Diesel 1.376.467 LPG 190.940 Hybride 131.348 Elektrisch 4.141 CNG 3.716 LNG 8 Biobrandstof 2.785 Waterstof 4

2013 8.142.387

2012 8.126.222

2011 8.002.579

6.446.825 1.392.211 204.315 91.196 1.904 3.109 – 2.768 1

6.458.005 1.381.873 209.117 71.714 1.105 1.966 – 2.382 1

6.370.781 1.353.899 218.041 56.902 238 1.191 – 1.467 1

Nederlandse automobilist kiest voor Duitse degelijkheid Auto’s afkomstig uit Duitsland waren altijd al bovengemiddeld populair.

voitures uitstralen het bij Nederlanders behoorlijk goed. Een op de vijf

Inmiddels prijkt op bijna een op de vier in ons land verkochte auto’s het

kopers prefereert een Frans merk. Het aandeel van de Japanse merken is al

predicaat ‘made in Germany’. Toch doet ook het ‘joie de vivre’ dat Franse

enkele jaren min of meer stabiel. Ongeveer een op de zes kopers geeft de

Bron: Mobiliteit in Cijfers Auto’s

voorkeur aan een auto die

Autoverkopen in Nederland naar land van herkomst (in %) Duitsland Frankrijk Japan Korea Zweden Italië Tsjechië Spanje Engeland Roemenië V.S.

2013 37,1 20,9 15,9 8,6 5,9 3,9 3,0 2,2 1,3 0,7 0,5

2012 36,6 21,9 14,6 11,4 3,4 4,7 3,1 2,5 1,2 0,4 0,2

2010 34,7 20,4 19,0 8,4 2,9 6,3 3,4 2,6 0,9 1,1 0,2

afkomstig is uit het land van de rijzende zon. Opmerkelijk is de groeiende belangstelling voor Zweedse bolides, waarvan het aandeel sinds 2010 is verdubbeld tot bijna 6 procent. Bijna het omgekeerde is het geval voor Italiaans mobiel design, dat op dit moment nog slechts 3,9 procent van de autokopers kan bekoren.

Bron: Mobiliteit in Cijfers Auto’s

Totale wagenpark hybride en elektrische auto’s meer dan verdubbeld

GO! 26

DE Stelling André Bouwman, Stichting AVc

Wij werken aan een plan om gestolen spullen uit de markt te krijgen.

Criminelen verkopen gestolen auto-onderdelen zowel in Nederland als in het buitenland. Daar hebben ook bonafide sloperijen en handelaren last van. Die dieven verkopen de waar ver onder de normale prijs. Bron: AD

Bas Filippini, Stichting Privacy First

Melanie Schultz van Haegen, minister I&M

Er is een directe koppeling tussen mij

Ik verwacht dat er de komende twintig jaar meer verandert dan de afge-

en mijn kenteken. Ik wil anoniem

lopen honderd jaar. De zelfsturende auto stelt ons in staat het aantal files

kunnen reizen.

te verminderen. Met minder ongevallen. Het wordt ook schoner, maar ik beschouw de zelfsturende auto niet als panacee voor al onze problemen.

Bron: Trouw Bron: FD

Tom Huyskens, BOVAG

John Spies, CEO Alphabet Nederland

Je kunt er vergif op innemen dat staatssecretaris Van Rijn met een

Jongeren willen zoveel mogelijk genie-

plan komt om mensen meer te laten bewegen. Wij zeggen dan: dat

ten van het leven, doen veel dingen

plan is er al en heeft zich reeds bewezen: het Nationale Fietsplan.

tegelijk. Daar past uren in de file staan

Houd het in stand.

niet bij. Of problemen met parkeren. Ze willen zo snel mogelijk van A naar B.

Bron: AD Bron: De Telegraaf

Adviesbureau Roland Berger Nergens ter wereld worden relatief zo veel elektrische auto’s verkocht als in

Mitsuhisa Kata, CEO Toyota

Nederland: 4,3 procent van de ver-

Waterstof kan een nieuwe ontwikkeling stimuleren, waardoor onze

kochte modellen is ‘elektrisch’. In het

samenleving verandert, banen worden gecreëerd en onze inter-

eerstvolgende land, Frankrijk, is dat net

nationale concurrentiepositie wordt verbeterd.

één procent. Dat komt vooral door de tot nu toe gunstige fiscale regels en het relatief grote aantal oplaadpunten voor elektrische auto’s. Bron: Parool

Bron: FD

GO!factor

MARTIN BEDORF In een Amerikaanse politieserie zou hij beslist niet misstaan, deze Oldsmobile Delmont 88 Convertible uit 1968. Eigenaar is Martin Bedorf, oud directeur van Cartal Rijsbergen, totaalleverancier voor het autobedrijf. Met een lengte van 5,45 meter is de majestueuze mastodont, die symbool lijkt te staan voor grenzeloze mobiliteit, niet bepaald een boodschappenwagentje voor schuchtere huisvrouwen. Op grote afstand lonkt de sonoor roffelende 8 cilinder als een wenkend perspectief voor ‘the American dream’. “Ik kocht deze wagen begin 2012 na enig zoeken bij een garagebedrijf in Limburg. Mijn voorkeur gaat uit naar Amerikaanse cabrio’s, aangezien die gewoon afwijkend en onconventioneel zijn. Dus werd het deze. Het chassis, de motor en de versnellingsbak zijn volledig gereviseerd. Nee, niet door mij, want dan gaat hij wel uit elkaar maar niet meer in elkaar. In principe is alles nog origineel, met uitzondering van de hoofdsteunen en de trommelremmen. Die laatste heb ik laten vervangen door remschijven. Leek mij wel zo verstandig bij een auto die 2.100 kilo weegt. Zo’n Delmont is nog best zeldzaam. Er zijn er 2.100 van gebouwd, waarvan een beperkt aantal als convertible. Ik rijd er gemiddeld een paar duizend kilometer per jaar mee. Bij een verbruik van 1 liter op 5 tot 6 kilometer vind ik dat wel genoeg. Er mee rijden is wel een bijzondere ervaring, want je zweeft bijna over de weg. Alleen is het niet aan te bevelen om zonder kap harder dan 100 km/u mee te rijden. Dan waai je namelijk weg.”

GO! 28

roelf de boer

Enerverende jaren Zes jaar aan het roer van RAI Vereniging staan is een allerminst saaie klus geweest. Ik breng het nog maar even in herinnering: Drie kabinetten en tweemaal verkiezingen voor de Tweede Kamer; RAI-evenementen die wel en soms ook niet doorgingen; er werd een breed maatschappelijk akkoord gesloten over de toekomst van mobiliteit onder leiding van de Sociaal Economische Raad; er kwamen ingrijpende belastingmaatregelen voor auto’s en de automarkt veranderde radicaal én er werden geheel nieuwe soorten voertuigen op de weg geïntroduceerd, denk aan de speed e-bike, die heel veel nieuwe vragen oproept over de positie op de weg, wel of geen helmplicht etc. Daarnaast kregen we als RAI Vereniging te maken met de enorme invloed die media op het politieke debat hebben gekregen. Media-aandacht lijkt regelmatig het enige criterium voor kamerleden te zijn. En dan was er ook nog de economische crisis die ons overkwam, gevolgd door het voorzichtige herstel op dit moment. Het vooral groen ingevulde begrip ‘duurzaamheid’ heeft inmiddels plaatsgemaakt voor ‘toekomstbestendigheid’. Tenslotte werd RAI Vereniging geconfronteerd met het vertrek van grote aantallen medewerkers bij de ministeries, waardoor regelmatig moest worden geconstateerd dat daarmee tevens de kennis over ingewikkelde dossiers wegvloeit. Kort samengevat: het waren zes enerverende jaren. Tegelijkertijd stel ik vast dat er voor RAI Vereniging nog veel mooie en interessante jaren aan zitten te komen. Het is duidelijk dat om ons heen organisaties op zoek zijn naar een nieuw profiel. De landelijke overheid laat steeds meer over aan de markt en stelt zich op het standpunt dat een aantal zaken beter decentraal kan worden opgepakt. In zo’n sterk veranderend landschap is het goed om bij de oude, gewaardeerde kernwaarden van je eigen vereniging te blijven, die de unieke representant van de mobiliteitsindustrie vormt. Natuurlijk is veranderen spannend(er), maar jezelf blijven is vaak nog veel lastiger. Hoeft er dan niets te veranderen? Natuurlijk wel. Eén van de meest gehoorde opmerkingen in de achterliggende zes jaar waren opmerkingen van ongeloof over de betrokkenheid van RAI Vereniging bij (duurzame) branche initiatieven. Ik denk bijvoorbeeld aan de recycling van auto’s, scooters en het inzamelen van batterijen van elektrische auto’s en e-bikes. Kennelijk heeft ‘be good’ meer aandacht gekregen dan ‘tell it’, terwijl ‘tell it’ juist nu van eminent belang is. Wat blijft, is de noodzaak tot samenwerken met andere krachtige partijen. De effectiviteit daarvan bewijst zich steeds weer opnieuw. Waar voor moet worden gewaakt is de gedachte die soms postvat, dat het mogelijk is om in partnership met de overheid samen te werken. Het is mooi als dat lukt, maar het is goed om te beseffen dat politieke processen uiteindelijk op het allerlaatste moment kunnen zorgen voor radicaal andere uitkomsten. Bij de gesprekken rond de autobrief 2 bleek dat weer eens pijnlijk. De staatssecretaris vroeg ons om commitment voor de richting van zijn autobrief. Dat commitment gaven we en vervolgens voltrok zich de ‘soap’ die uiteindelijk leidde naar een noodreparatie door een brede maatschappelijke coalitie. Met de leden als achterban van RAI Vereniging, met de kennis in het secretariaat en met het sterke imago van het merk RAI Vereniging heb ik er alle vertrouwen in dat er een mooie toekomst in het verschiet ligt.Voor 2015 staat de terugkeer van de AutoRAI en BedrijfsautoRAI, al op de agenda en natuurlijk de verhuizing van het secretariaat van RAI Vereniging naar het gloednieuwe Atrium van dochter Amsterdam RAI. Dit nieuwe kantoor en vergadergebouw staat op exact dezelfde locatie waar al eerder van 1961 tot en met 1994 door RAI Vereniging kantoor werd gehouden. Zoals gezegd: het is goed om oude waarden te behouden en toekomstgericht te denken en handelen. Roelf H. de Boer, algemeen voorzitter RAI Vereniging

Gertjan Sluijter nieuwe voorzitter afdeling Autovak Tijdens de jaarlijkse ledendag van afdeling Autovak van RAI Vereniging is Gertjan Sluijter benoemd tot voorzitter van de afdeling Autovak. Hij volgt Dinno van Breugel op, die na het einde van zijn zittingstermijn (twee periodes van drie jaar) afscheid neemt.

Gertjan Sluijter. Gertjan Sluijter is als directeur van Hella Benelux al vele jaren bestuurlijk actief voor afdeling Autovak. Tot voor kort nog als voorzitter van de Sectie Distributie en vicevoorzitter van afdeling Autovak. Daarvoor was hij onder meer lange tijd betrokken bij de JCG Business Club en voorzitter van het tentoonstellingscomité van AutovakRAI.

Toekomsbestendige structuur Tijdens de ledendag presenteerde Autovak tevens officieel de nieuwe afdelingsstructuur. Die vervangt de bekende indeling in secties en is gebaseerd op drie platforms: RAI Industry Platform (voorheen sectie Industrie), RAI Aftermarket Platform (voorheen de secties Accessoires, Bedrijfswagenonderdelen en Distributie) en RAI Equipment Platform (voorheen sectie Garage-uitrusting). Met deze vernieuwde organisatiestructuur verwacht afdeling Autovak de gebundelde kennis en capaciteit nog optimaler te kunnen inzetten voor een toekomstbestendige markt voor reparatie en onderhoud.

Haagse wandelgangEN

Het jaar 2014 gaat bij de leden van RAI Vereniging ongetwijfeld de boeken in als goed en slecht tegelijk, voorspelt Cees Boutens, manager Strategie en Public Affairs.

dat goed, om te voorkomen dat er verkeerde keuzes worden gemaakt. Soms worden zorgvuldig uitgewerkte plannen er ook linea recta door naar de prullenbak verwezen.” “Maar wat ook duidelijk is geworden”, benadrukt Boutens, “is dat het

Hij brengt een aantal recente gebeurtenissen in herinnering: “de soap die

aloude Nederlandse concept van consensus en samenwerking en brede,

we hebben gezien rond de Autobrief 2, die er niet kwam; het trieste einde

verrassende coalities uiterst effectief kunnen zijn als Den Haag er even

van de bedrijfsfietsregeling die vervolgens zorgde voor een run op de

niet meer uit komt.

tweewielerwinkels om nog even te profiteren van de oude regeling; de

In het weekeinde van 1 en 2 november jl. voltrok zich volgens hem,

bizarre situatie rond de 25 km auto’s, aangezwengeld door PowNews, die gelukkig dankzij een gerichte lobby en nu strakker toezicht bij de RDW tot rust is gekomen; de trieste soap rond de snorfietsen in Amsterdam die men naar de rijbaan wil verbannen en het steeds maar weer uitgestelde debat in de Tweede Kamer over dit onderwerp.” “Het is lastig om nu al te zeggen of 2014 een goed

tussen verjaardagen, boswandelingen, boodschappen

Cees Boutens: ‘opnieuw is het aloude concept van consensus uiterst effectief gebleken’

jaar of een heel slecht jaar was”, vervolgt zijn collega

en verbouwingen, een boeiend proces, waarbij aan het einde van het weekeinde een brede coalitie van consumentenbelangen, natuur- en milieuorganisaties, werkgevers en de autobranche een voorstel presenteerde dat snel door het Kabinet en de Tweede Kamer werd omhelst. In 2015 ligt, besluit hij, een bijzonder uitdagende opdracht voor het Kabinet te wachten: “de brede

Quirijn Teunissen. “Eén ding is wel duidelijk: nog meer dan in het verle-

herziening van de belastingen. In die ingewikkelde, vrijwel alle terreinen

den regeren de media. Een bepaalde opening in het journaal of vette kop-

van de fiscaliteit rakende, discussie gaat RAI Vereniging zich hard maken

pen in ’s lands grootste ochtendblad gooien zo maar de koers om. Soms is

om de belangen van de Nederlandse mobiliteitsindustrie te verdedigen.”

GO! 30

EYE CATCHER

Nagenoeg alle grote merken aanwezig op AutoRAI 2015 Het ziet er goed uit voor AutoRAI 2015. Een aantal grote automerken dat in april dit jaar nog geen uitsluitsel kon geven over hun aanwezigheid, heeft zich inmiddels aangemeld. Daarmee ziet het er naar uit dat de AutoRAI een vrijwel volledig aanbod zal laten zien van in Nederland verkrijgbare automerken. Naast de grote merken is er veel aandacht voor innovaties, concept cars, droomauto’s en klassiekers. AutoRAI 2015 wordt gehouden van vrijdag 17 tot en met zondag 26 april in Amsterdam RAI. In april dit jaar besloot het gros van de grote automerken hun aanwezigheid op AutoRAI 2015 te bevestigen. Daarmee was een zeer solide basis

AutoRAI 2015 is nu al completer dan eerdere edities.

gelegd. Inmiddels heeft een aantal merken dat toen nog geen uitsluitsel kon geven, hun deelname

autogebied een dynamische plek krijgen. En veel

eveneens aan de organisatie bevestigd. Daarnaast zijn ook al veel niche-

van deze nieuwe technieken kunnen in het

merken aan boord, waardoor AutoRAI 2015 nu al completer genoemd

Buitenpark aan de tand gevoeld worden op het

kan worden dan eerdere edities.

Verkeersplein van de toekomst en middels test-

In een speciaal ontwikkeld Innovation Lab zullen innovaties op

ritten met innovatieve auto’s op de openbare weg.

Mobiliteitskalender 2015 Nieuwjaarsreceptie RAI Vereniging

Motorsymposium

Commercial Vehicle Show

16 maart

14 april

EVS28: Electric Vehicle Symposium & Exhibition

15 januari

BOVAGhuis Bunnik

Birmingham

3 t/m 6 mei

Café Amsterdam, Amsterdam RAI

Symposium voor bestuurders, politici

Internationale beurs voor trucks, trai-

Kintex, Goyang, Zuid-Korea

en beleidsmakers over de rol van de

lers, bestelwagens en componenten

Grootste wereldwijde conferentie en

Nationale (E-)bike testdagen/FietsVAK dag

motor(scooter) in de toekomstige mobiliteit

vakbeurs voor elektrische mobiliteit

AutoRAI

28 februari t/m 2 maart

17 t/m 26 april

Expo Haarlemmermeer

Amsterdam RAI

@raivereniging

Tweets RAI Vereniging

4 december

30 oktober

Er zit nog ruimte in de motorfietsmarkt, want er zijn 1,3 miljoen A-rijbewijsbezitters in NL en ‘slechts’ 700.000 motorfietsen

Breed gedragen sectorplan als serieus alternatief voor plan autobelastingen Wiebes 28 oktober

13 november

Gertjan Sluijter nieuwe voorzitter afdeling Autovak van RAI Vereniging

Veel aandacht fiscale positie bedrijfsfiets bij behandeling Belastingplan 2015 14 oktober

13 november

Sectorakkoord autobelastingen ongeschonden door Tweede Kamer

Striktere emissie-eisen EU voor ‘non-road machinery’ op komst. 13 oktober

3 november

Eerste aflevering ‘documagazine’ mototv te zien.

Monsterverbond helpt Wiebes uit knoop bijtelling, meldt Telegraaf

ReinigingsDemoDagen

EQUIP AUTO

3 en 4 juni

13 t/m 17 oktober

RDW Testterrein, Lelystad

Parijs

Tweejaarlijkse beurs voor de afval-

Internationale vakbeurs voor de

en reinigingsbranche

aftermarket

BedrijfsautoRAI 20 t/m 23 oktober Amsterdam RAI

28 februari t/m 2 maart: Nationale (E-)bike testdagen/FietsVAK dag.

GO!ROUND rst de vond voor het ee Op 12 november le vijf afdelingen al j bi aats, waar pl ag sd ng gi ni re RAI Ve tuigen en sen, Speciale Voer et Fi k, va to Au ’s, gadering – Auto s – hun ledenver er el wi ee Tw de er Gemotorise dam RAI. Daarna icium van Amster El t he in n de el hi ke plenaire n een gezamenlij de le le al or vo werd afscheid erd, waarbij ook se ni ga or ge st m bijeenko zitter n algemeen voor genomen werd va . Roelf H. de Boer