JAARGANG 5 – JUNI 2015 – NR 3
! O G 3 # Y T I L I B O M Vereniging I A R e in z a Mag
THEMA: SLIMME MOBILITEIT
DE SLIMME BINNENSTAD • CONNECTED CARS • SMART BIKE • JONGEREN EN MOBILITEIT • SIMS • AUTOHART RUTTE
GO! 2
INhoud RAI SOCIETY Premier Mark Rutte arriveerde op 16 april in een oude politie Porsche om de 59e editie van AutoRAI 2015 te openen.
PAGINA 18
ECO-TRENDS Met de introductie van een data-
------------------THEMA: EIT OBILIT SLIMME M -------------------
base met gecertificeerde voertuigen maakt stille stadsdistributie PIEK een forse stap voorwaarts.
PAGINA 20
UITGESPROKEN Fanny Verhauwaert, directeur van
11
TOMTOM BRENGT ‘CONNECTED CAR’ DICHTERBIJ
Thermo King Transportkoeling,
TomTom staat vooral bekend om de navigatiesystemen waarvan er jaarlijks
geeft haar mobiliteitsvisie.
zo’n 4,5 miljoen wereldwijd worden verkocht. Wat bij velen minder op het netvlies staat, is dat het bedrijf slimme software levert om auto’s zuiniger te
PAGINA 23
laten rijden en programma’s aanbiedt om (beroeps)vervoer efficiënter te
MARKTANALYSE
maken. En de navigatiesystemen zelf worden steeds meer ‘connected’, zegt
In Nederland wordt het meeste
Harold Goddijn, CEO van TomTom. In nauwe samenwerking met de
gefietst in de wereld. Toch telt ons
auto-industrie werkt TomTom aan de ontwikkeling van supernauwkeurige
land het minste aantal fiets-
kaarten die het mogelijk maken om auto’s autonoom van A naar B te leiden.
slachtoffers, aldus de OESO.
PAGINA 25
13
FIETS WORDT SMART BIKE Intelligente Transport Systemen (ITS), smart mobility en coöperatieve veiligheidssystemen; in de autowereld zijn deze begrippen inmiddels
GO!FACTOR Arie Sterk zijn Mercedes Benz
volledig ingeburgerd. Maar hoe zit het met de fiets? TNO heeft tijdens de
350 SL cabrio uit 1972.
afgelopen Automotive Week in Helmond een prototype van een communicerende slimme fiets gedemonstreerd. Deze fiets is voorzien van
PAGINA 27
een computer en tal van sensoren die er voor zorgen dat de berijder een waarschuwing krijgt zodra, op onoverzichtelijke kruispunten, een gevaarlijke situatie dreigt te ontstaan.
COLOFON GO!Mobility een uitgave van RAI Vereniging, postbus 74800, 1070 DM Amsterdam, telefoon (020) 504 49 49, www.raivereniging.nl.
Productie Markant Media
GO!Mobility verschijnt 5 keer per jaar en is o.a. bestemd voor politici, overheidsinstanties, de media en leden van RAI Vereniging. Verspreiding vindt plaats op basis van controlled circulation.
Redactieraad Harald Bresser, Cees Boutens, Jeroen van de Braak, Ilse Bartels, Mark van Dansik, Isabel Cloudt
GO!Mobility is ook als digitaal magazine te lezen op www.raivereniging.nl
Redactie Menno Timmer, hoofdredacteur
Redactieadres Markant Media Goudenregenstraat 15 1402 ET Bussum E-mail: markantmedia@kpnmail.nl www.markant-media.com Tel. 06-551 35 559 Tel. 035-69 19 061
Dit magazine is gedrukt op duurzaam papier.
© 2015 RAI Vereniging – alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere wijze, in elke vorm, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Medewerkers Sjoerd van der Linden, Ben Immers Ontwerp: PWAD Amsterdam Vormgeving: MB voorheen VMTB Fotografie: Ton van Til, Johan Peter van der Stouwe, Van der Vaart fotografie Illustraties: Onno Kortland Druk: W.C. den Ouden ISSN: 2212-8182
DR. STEVEN VAN EIJCK
3
Pak sloop in eigen beheer aan De brom-en snorfietssector heeft enkele jaren geleden de
de gevallen in eigen beheer worden gesloopt. Hierbij is geen
verantwoordelijkheid genomen om afgedankte voertuigen op
zicht op wat er met het voertuig en de milieubelastende
een verantwoorde manier te demonteren. Om dit tot een
stoffen gebeurt.
succes te maken, en daarmee flinke milieuwinst te boeken,
Er is bovendien geen enkele controle op handhaving van de
zouden de mogelijkheden tot sloop in eigen beheer verboden
milieueisen, optimale recycling of zelfs illegale activiteiten. Op
of in ieder geval beperkt moeten worden. Ondanks herhaald
die manier wordt het bijvoorbeeld eigenaren van onverzekerd
verzoek van RAI Vereniging richting overheid en politiek om
geregistreerde brom- of snorfietsen wel erg gemakkelijk
hier paal en perk aan te stellen, blijft dit ongewenste fenomeen
gemaakt om een boete te omzeilen. Zij zullen hun niet
nog altijd voortbestaan. Alle negatieve gevolgen voor het
gebruikte voertuig namelijk eerder afmelden en er vervolgens
milieu ten spijt. Van de overheid mag worden verwacht dat
afscheid van nemen. Vaak gebeurt dat helaas niet via de
ze een dergelijk constructief sectorinitiatief maximaal
gereguleerde weg, maar door het voertuig domweg in een
ondersteunt en niet laat stranden door besluiteloosheid en
kanaal te rijden of zelf te slopen, de onderdelen in de afvalbak
stroperige beleidsprocessen.
te gooien en de vloeistoffen in de afvoer te gieten. Met grote gevolgen voor het milieu als het leeuwendeel van de
Hoe zat het ook al weer? In 2012 is, op initiatief van RAI
materialen niet via het reguliere kanaal worden gedemonteerd.
Vereniging en BOVAG, Scooter Recycling Nederland (SRN)
Om u een idee te geven: in een periode van drie jaar komen
opgericht. SRN is in het leven geroepen om ervoor te zorgen
ruim twee miljoen kilo afvalstoffen vrij door het buiten gebruik
dat milieubelastende onderdelen en stoffen van een brom- of
stellen van brom- snorfietsen. Als dus niet 80 procent in eigen
snorfiets op een veilige en voor het milieu verantwoorde wijze
beheer wordt gesloopt, maar 100 procent door officiële
worden gedemonteerd en gescheiden worden afgevoerd nadat
demontagebedrijven, zou dat een enorme milieuwinst
het voertuig uit het kentekenregister is geschreven. Hiertoe is
opleveren. Daarom moet er wat mij betreft op korte termijn
een netwerk van gekwalificeerde demontage-
een verbod komen op sloop in eigen beheer,
bedrijven opgezet. Financiering van het systeem
of op zijn minst een significante beperking
geschiedt middels een ‘recyclingbijdrage’ die
van de mogelijkheden hiertoe. Het zou een
wordt voldaan door de consument bij de aan-
maatregel zijn die uitsluitend winnaars kent!
schaf van een nieuwe brom- of snorfiets. Ondanks dit sectorinitiatief vindt een verant-
Dr. Steven van Eijck,
woorde recycling van brom- en snorfietsen
algemeen voorzitter RAI Vereniging
echter verre van optimaal plaats. Dit komt doordat brom- en snorfietsen in 80 procent van
GO! 4
BRANCHE NIEUWS
Motorbranche kiest voor ‘veilige rit naar de toekomst’ ACEM, de Europese koepelorganisatie van motorfietsfabrikanten, heeft onlangs tijdens de International Motorcycle Conference in Keulen onder de naam ‘de veilige rit naar de toekomst’ een nieuwe strategie gepresenteerd ter verbetering van de verkeersveiligheid van motorrijders.
ACEM, zoals het vrijwillig uitrusten van nieuwe motoren met automatische koplampverlichting, de ondertekening van het Europese Road handvest en de beslissing om driekwart van alle motoren in 2015 te voorzien van een geavanceerd remsysteem – als optie of standaard uitrusting – vooruitlopend op toekomstige wetgeving. Binnen Nederland is de Stichting SIMS (Standaardisatie-
Daarbij spelen zaken als de ‘connected’
en Informatiebeleid voor de Mobiliteits-
motorfiets, Intelligente Transport
sector) verantwoordelijk voor de integra-
Systemen (ITS) en slimme mobiliteit een
tie van de verschillende Intelligente
cruciale rol. In het kader van deze nieuwe
Transport Systemen (ITS) die slimme
koers heeft ACEM een Memorandum of
mobiliteit mogelijk moeten maken.
Understanding getekend met betrekking
SIMS, onderdeel van RAI Vereniging, is
tot de toepassing van coöperatieve
met name actief op het gebied van data en
Intelligente Transport Systemen (ITS).
informatie met betrekking tot ITS. SIMS
ACEM-leden hebben afgesproken dat zij
ziet, bij monde van directeur Leo Bingen,
in 2020 tenminste één van hun modellen
goede mogelijkheden voor coöperatieve
op de markt zullen hebben dat is uitgerust
ITS-functies bij gemotoriseerde
met zo’n coöperatieve ITS-functie. Daar-
tweewielers. “ITS gaat interessante
naast zal de branche onderzoek doen naar
nieuwe mogelijkheden bieden voor
de invoering van een eCall-systeem voor
Motorfietsen krijgen straks slimme coöperatieve veiligheidssystemen.
motorfietsen, waarbij na een ongeval of
gemotoriseerde tweewielers. Dit zal gepaard gaan met veel (nieuwe) data en
botsing automatisch een noodoproep wordt gedaan. De ‘veilige rit naar
informatie. Het is van belang dat de sector zich tijdig beraadt op deze
de toekomst’ borduurt voort op eerdere veiligheidsinitiatieven van
mogelijkheden en hoe men met de data en informatie om wil gaan.”
Helft automobilisten rijdt in 2030 autonoom Hoe realistisch is de komst van autonoom rijdende auto’s? Uit onderzoek dat aan de vooravond van de AutoRAI 2015 heeft plaatsgevonden, blijkt dat de introductie van zelfrijdende auto’s sommige automobilisten niet snel genoeg kan gaan. Zo’n 6 procent verwacht al binnen 5 jaar een dergelijke auto te hebben, terwijl 50 procent denkt dat dit binnen nu en 15 jaar het geval is.
rijden. Dat percentage ligt nu nog op 5. Met name de huidige bezitters van een e-car of hybride voertuig willen niet anders. Acht van de tien (81%) geeft aan dat de volgende auto opnieuw voorzien als zijn van een elektrische/hybride
Automerken zeggen te verwachten dat
aandrijving. Van de automobilisten die
zij over 10 tot 20 jaar een volledig
nog op benzine, diesel of lpg rijden,
zelfrijdende auto kunnen gaan verko-
zegt 18 procent te verwachten binnen
pen. Niet zozeer de techniek vormt een
drie jaar over te stappen. Waterstof als
drempel, maar met name aan wetgeving
alternatieve brandstof is voor velen nog
en infrastructuur dient veel te worden
een brug te ver. Slechts 3 procent denkt
aangepast om auto’s ‘ongevallenvrij’
binnen drie jaar een auto te bezitten
zelfstandig te laten rijden.
waar alleen waterdamp uit de uitlaat
Uit het onderzoek komt verder naar
komt.
voren dat ruim één op de vijf automobilisten (20%) er vanuit gaat binnen drie
Als het aan minister Schultz ligt is het tijdperk van de
jaar in een elektrische of hybride auto te
zelfstandig rijdende auto aangebroken.
5
Aantal hybride auto’s verviervoudigd Het aantal hybride auto’s in ons land is de afgelopen vijf jaar verviervoudigd van ruim 39.000 in 2009 tot bijna 156.000 eenheden vorig jaar. Volgens het CBS werden er in 2014 meer dan 30.000 nieuwe hybrides aan het Nederlandse wagenpark toegevoegd, waarvan driekwart werd aangeschaft door een bedrijf. Met name 2013 was een topjaar
76 procent tot 47.000 exemplaren.
voor hybride auto’s. Dankzij het
Aankopen werden naar voren
gunstige fiscale regime voor zui-
gehaald om nog van de aantrekke-
nige auto’s (0-procent bijtelling,
lijke regelingen te profiteren, het-
geen wegenbelasting en een BPM-
geen leidde tot een verkooppiek in
vrijstelling) steeg de verkoop van
december 2013. In die maand was
auto’s een hybride. Na aanscher-
daalde de aanschaf van hybrides
deze voertuigcategorie met liefst
één op de drie nieuw verkochte
ping van de fiscale regelgeving
vorig jaar met 34 procent.
Hybride auto’s vooral populair bij zakelijke rijders.
Slimmer stimuleren en eenvoudiger belasten Een brede maatschappelijke coalitie van ANWB, BOVAG, Natuur & Milieu, RAI Vereniging en Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen heeft onlangs een samenhangend plan aan het kabinet en de Tweede Kamer gepresenteerd om de autobelastingen 2017 tot en met 2020 minder marktverstorend te laten zijn en doelen uit het Energieakkoord te realiseren.
dat compensatie buiten de MRB en/of bijtel-
bedrijven én particulieren (De coalitie geeft
ling en/of accijnzen gevonden wordt én dat
in de brief aan hoe dit fonds kan worden
er sprake is van een in aanvang langzame
gefinancierd );
afbouw;
– Bijtellingstarief van 7% voor volledig elektrische auto’s; – Vrijstelling van MRB voor elektrische auto’s en half tarief MRB voor semi-elektrische auto’s; – Geleidelijke afbouw van stimulering semielektrische auto’s naar beëindiging in 2020; – Partijen committeren zich aan de doelstelling van 200.000 elektrische auto’s in 2020 en het
Dit zou moeten leiden tot een eenvoudiger
maximaliseren van het aandeel elektrisch
belastingsystematiek. Met een betere balans
gereden kilometers.
tussen de particuliere en zakelijke markt, met
Volgens Steven van Eijck, algemeen voorzitter
meer stimulering op maat van elektrische
RAI Vereniging, pakt dit Mobiliteitsakkoord de
auto’s, met meer kans dat gestimuleerde auto’s
marktverstoring in de autobranche eindelijk
in Nederland blijven en met minder uit-
goed aan. “Fiscaal gestoord gedrag komt daar-
voeringslast bij de Belastingdienst.
mee ten einde en door middel van gerichte
Het maatregelenpakket voor de Autobrief 2,
fiscale sturing komen we tot minder marktver-
die voor de zomer wordt verwacht, omvat de
“Dit plan zorgt voor gerichte fiscale sturing, minder markt-
storing, stabiele belastingheffing en eenvoud in
volgende componenten:
verstoring en eenvoud in de uitvoering.”
de uitvoering. Wat begon bij de opening van
– Eén bijtellingstarief van 20-21% voor auto’s van de zaak in de periode van Autobrief 2; – De coalitie deelt de ambitie van de staats-
AutoRAI 2015 toen minister-president Rutte – Instellen van een Innovatie EV fonds met een
ons voorstel omarmde om vanuit een brede
omvang van 250 miljoen euro per jaar om de
coalitie een voorstel te doen voor de auto-
secretaris van Financiën om de BPM uit-
aanschaf van (semi-) elektrische auto’s –
belastingen heeft nu geresulteerd in dit
eindelijk af te schaffen onder de voorwaarden
zowel nieuw als gebruikt – te stimuleren voor
gemeenschappelijke voorstel.
GO! 6
Leo Bingen: ‘Informatievoorziening stopt niet bij de grens’.
7
SIMS:
‘DATA EN INFO ZIJN HET BLOED VAN NIEUWE MOBILITEITSDIENSTEN’ Ruim 5 jaar geleden is SIMS (Standaardisatie- en Informatiebeleid voor de Mobiliteitssector) op initiatief van RAI Vereniging en BOVAG opgericht om te komen tot een gestandaardiseerd data- en informatiebeleid voor de mobiliteitssector. De integratie, toepassing en invoering van coöperatieve Intelligente Transport Systemen (ITS) en alles wat te maken heeft met slimme mobiliteit sluiten hier naadloos op aan. In het hele traject dat moet leiden tot (inter)nationale ITS-standaarden, vertegenwoordigt SIMS de hele sector. ‘Het ontwikkelen van uniforme nor-
capaciteit van de handel in ijzer en
len en introduceren van een zogehe-
men voor die zogeheten ‘big data’ is
rubber evenals het onderhoud, nemen
ten sector-ID en slimme mobiliteit.
enorm belangrijk’, zegt SIMS-direc-
gestaag af. De kansen liggen op het
teur Leo Bingen. ‘Informatievoorzie-
gebied van connected mobility en alle
Elektronisch paspoort
ning stopt immers niet bij de grens.’
daaraan te koppelen diensten. Data en
Zo heeft SIMS met het RDC, onder de
Connected voertuigen zijn volgens
info zijn het bloed van nieuwe mobili-
naam Mobi-ID, een ‘elektronisch pas-
Bingen booming business. Niet voor
teitsdiensten.’
poort’ geïntroduceerd dat personen
niets hebben zowel de EU als Neder-
die werkzaam zijn in bedrijven in de
land zwaar ingezet op ITS. Hij wijst in
mobiliteitssector met één sleutel toe-
dit verband op twee programma’s van I&M: Beter Benutten en Connecting Mobility. Het is een ontwikkeling die Bingen zelf al in een vroeg stadium heeft zien aankomen en die eind 2009 aanleiding was om de kansen van al
‘Connected voertuigen zijn booming’
die nieuwe mobiliteitsdiensten voor
gang verschaft tot alle online diensten waartoe de gebruiker is geautoriseerd. Dit ID geeft medewerkers dus bepaalde rechten of beperkt die juist. Te denken valt aan het bestellen van onderdelen, voertuigen of het afmelden van garantieclaims.
de branche in kaart te brengen en in
De belangrijkste speerpunten waarop
Veel energie steekt SIMS in het ont-
het verlengde hiervan te zorgen voor
het beleid van SIMS zich richt zijn:
wikkelen van standaarden. Bingen:
een optimale integratie van de ver-
hoe om te gaan met privacy gevoelige
‘zonder de komst van de standaard
schillende systemen. Zelf omschrijft
informatie?, het ontwikkelen van
‘bedrijven en personen’ zou Mobi-ID
Bingen de mogelijkheden van ITS met
standaarden, de relatie tussen de
waarschijnlijk niet van de grond zijn
een heldere metafoor: ‘de verdien-
markt en de overheid, het ontwikke-
gekomen.’ Van zeer recente datum is
GO! 8 partijen in Nederland, die actief zijn met standaarden op het gebied van mobiliteit, tot een afstemming te komen.
Oliemannetje Inmiddels heeft SIMS een indrukwekkend netwerk opgebouwd in de wereld van ITS, waaronder veel nieuwe toetreders. Zoals de leveranciers van black boxes, de markt van verkeersinformatie- en managementinformatiesystemen (Rijkswaterstaat, de Verkeersinformatiedienst (VID), etc.) en leveranciers van zogenaamde ‘open data’, zoals overheden. Dit maakt het mogelijk om in bestaande voertuigen, met behulp van door de aftermarket geleverde black boxes en smart devices, al op korte termijn allerlei diensten te ontsluiten. ‘SIMS kan’, zo benadrukt Bingen, “als een spreekwoordelijk ‘oliemannetje’ als die nieuwe toetreders in contact brengen met leden van RAI Vereniging.”
Zelfregulering Hij erkent dat er bij veel leden van RAI Vereniging nog veel vragen zijn als het gaat om de mogelijkheden van ITS. “Dat heeft deels met ‘awareness’ te maken en deels met de rol die een lid van RAI Vereniging in dit kader kán en mág vervullen van zijn fabrikant. SIMS tracht hier meer duidelijkheid in te scheppen
‘De kansen liggen op het gebied van connected mobility en alle daaraan te koppelen diensten’.
door het verschaffen van informatie, het aanreiken van een netwerk en de sector maximaal
de standaard ‘commercieel voertuigprofiel’.
voor de klanten ontwikkelt voor heel Europa.
te vertegenwoordigen.”
‘Die is’, vervolgt Bingen, ‘bijvoorbeeld nodig
Dan moet die bij het passeren van de grens
Tot besluit brengt Bingen het aspect privacy in
bij het doorplaatsen van een auto op een occa-
uiteraard wel blijven werken’. Een ander goed
relatie tot ITS ter sprake. Tijdens de afgelopen
sion portal, nadat deze is ingeruild. De gebrui-
voorbeeld noemt hij de EU-pilot van de
Automotive Week in Helmond bleek volgens
kers van deze standaard zijn onder meer leve-
coöperatieve ITS-corridor, die loopt van
hem namelijk opnieuw dat het belang van pri-
ranciers van dealermanagementsystemen en
Rotterdam via Duitsland (Frankfurt) naar
vacy rondom deze nieuwe mobiliteitsdienst-
dataleveranciers die dit in hun systemen zou-
Oostenrijk (Wenen). Door het ‘connecten’ van
verlening overal, zowel nationaal als inter-
den moeten gaan inbouwen.’
voertuigen met infrastructuur wordt binnen
nationaal, hoog op de agenda staat. “Wanneer
dit ‘road signing’ project gewerkt aan intelli-
de privacy-gevolgen hiervan niet voldoende
Standaardisatietafel
gente mobiliteit. ‘Voor al dit soort zaken zijn
serieus worden genomen, dreigt ongewenste
Bingen hamert erop dat juist in de wereld van
Europese standaarden vereist, waarbij SIMS
wet- en regelgeving. SIMS
ITS standaarden een absolute must zijn, aan-
optreedt als vertegenwoordiger van de sector.’
werkt er hard aan om dit te
gezien informatievoorziening nu eenmaal niet
Hetzelfde geldt voor de ‘standaardisatietafel’,
voorkomen, o.a. door via zelf-
bij de grens ophoudt. ‘Stel dat een automerk
waaraan SIMS is aangeschoven en die in het
regulering een goede privacy-
een bepaalde app voor verkeersinformatie
leven is geroepen om met de verschillende
bescherming te realiseren.”
9
De slimme binnenstad
Nieuw stadsconcept moet succes tweewielers vervolg geven Het aantal verplaatsingen per fiets in de stad is tweemaal zo groot als met de auto. Toch moeten tweewielers het in de binnenstad doen met een smalle rijstrook die vaak ook nog in twee richtingen wordt bereden. “Aan die onrechtvaardigheid moet een eind komen”, zegt Ton Hendriks, verkeerskundige van de ANWB. De rol van de fiets is nu gemarginaliseerd en het fietspad lijkt vooral een
wagen. Wat ons betreft moet het roer nu om en is het tijd voor een
vergaarbak voor alle verkeer dat niet onder de categorie auto valt. Voor de
structurele heroriëntatie op binnenstedelijk verkeer.”
ANWB reden om een grootschalig onderzoek te starten naar een slimmere indeling van binnensteden dat moet leiden tot een betere balans tussen
Drie pilot-steden
verkeer en openbare ruimte en recht doet aan de positie van de fiets in de
De ANWB heeft daarom een aantal gerenommeerde adviesbureaus
stad. Op het fietspad dringen allerlei soorten fietsers op een strook asfalt
(Mobycon, Ben Immers Advies, Bart Egeter Advies en Awareness)
van vaak niet meer dan 1,5 meter breed om voorrang, stelt Hendriks vast.
opdracht gegeven onderzoek te doen naar zogeheten ‘robuuste stedelijke
“Jongeren, ouderen, kinderen, al dan niet gebruikmakend van racefiet-
routestructuren’. Die moeten zorgen voor een slimmere, en betere
sen, mountainbikes, e-fietsen, speed pedelecs, tandems, snorfietsen en
bereikbaarheid van binnensteden, voor al het stadsverkeer. De steden
ga zo maar door, moeten zich in die overvolle stadsjungle maar zien te
worden daarmee veiliger, schoner en, leefbaarder. Bij het onderzoek zijn
redden. En dan heb ik het nog niet over – al dan niet elektrische – bak-
drie grotere pilot steden betrokken die ieder kampen met hun eigen spe-
fietsen, de segways, skeeleraars en scootmobielen die zich op het fietspad
cifieke fietsgerelateerde problemen: Utrecht, Rotterdam en Helmond.
Ton Hendriks: ‘Er zijn fundamentele keuzes en afwegingen nodig’.
GO! 10 Een andere belangrijke pijler voor het onderzoek vormen drie partijen –
daar eveneens toegang toe krijgen? In hoeverre is het nodig de hele
een expertgroep, stakeholders en ANWB-leden - die op basis van hun
openbare ruimte anders in te richten of alleen de verkeersruimte?”
deskundigheid hun (praktijk)ervaringen delen, ideeën aanleveren en
Hij zegt het niet vreemd te vinden dat met de komst van het toenemend
mogelijke oplossingen aanreiken. De
aantal autoluwe steden de rol van gemoto-
expertgroep bestaat uit o.a. steden-
riseerd verkeer in stadskernen wordt her-
bouwkundigen, mensen vanuit de pilotsteden en vertegenwoordigers van de Fietsersbond. Tot de stakeholders behoren organisaties als Fietsberaad,
‘De rol van de fiets is nu gemarginaliseerd’
RAI Vereniging en BOVAG, en verschillende gemeenten. En tenslotte worden de ANWB-leden uitgebreid
overwogen. “Kijk wat er gebeurt in Utrecht. Op de Maliebaan was het middengedeelte bestemd voor autoverkeer en de parallelle rijstroken voor gemengd verkeer. De gemeente wil dat nu omdraaien
en tweewielers een dominante positie geven.”
geraadpleegd via interviews, bijeenkomsten, online media en enquêtes.
Woonerven exportproduct Fundamentele keuzes
De vraag die Hendriks regelmatig wordt gesteld luidt: is dit allemaal wel
Volgens Hendriks is het volledig anders inrichten van de totale openbare
realistisch? Hij erkent dat het beslist een ambitieus plan is, maar dat het
ruimte in de binnenstad waarschijnlijk de enige oplossing. “Met lapmid-
wel degelijk mogelijk is. Zelf ziet hij parallellen met de woonwijken die
delen kom je er niet. Het is daarom nodig om fundamentele keuzes en
zich zo’n 40 jaar geleden slecht verhielden tot de gewenste verblijfs-
afwegingen te maken. Wellicht betekent dit het weren van auto’s op
functie. De maatschappelijke en politieke discussie die dit teweeg bracht,
bepaalde wegen. Andere aspecten die daarbij aan de orde komen zijn: ga
leidde er toe dat in de jaren zeventig overal woonerven uit de grond
je bepaalde vervoermiddelen mengen of juist scheiden? Moet de echte
werden gestampt. “Dat ging ook niet zonder slag of stoot, het concept is
binnenstad een voetgangersgebied zijn en/of blijven of moeten fietsers
geëvolueerd maar we zijn de woonwijken daarna wel fundamenteel anders gaan in richten. Het is een concept dat destijds enorm veel creativiteit bij ontwerpers heeft losgemaakt. Die woonerven zijn zelfs een exportproduct geworden. Zelfs Amerikanen en Japanners zijn dat typisch Nederlandse concept gaan overnemen. Wat toen kon, moet nu ook kunnen. Al zal het een traject van vele jaren zijn.”
Nieuwe stedelijke ontwerpmethodiek Hendriks wil nog wel benadrukken dat de fiets ‘slechts’ de aanleiding vormde om dit onderzoek te laten uitvoeren. “De fiets maakte het probleem in de binnenstad manifest. Uiteindelijk moet de studie een nieuwe stedelijke ontwerpmethodiek opleveren die recht doet aan alle vervoerswijzen. Dus ook voor de motorfiets, de auto en het vrachtverkeer. Een concept dat het tevens mogelijk maakt nieuwe transportmiddelen en transportsystemen een eigen plek te geven. Denk daarbij aan nieuwe elektrische voertuigen, autonome/zelfrijdende auto eventueel gekoppeld aan smartphones.” De verkeerskundige van de ANWB verwacht dat het onderzoek eind dit jaar zal zijn afgerond. RAI Vereniging is als één van de stakeholders ook bij het project betrokken. “Hun ideeën en aanbevelingen zullen wij uiteraard graag in onze plannen verwerken. Het is de bedoeling dat het onderzoek straks beschikbaar komt voor iedereen die er zijn of haar voordeel mee wil doen, zoals gemeenten, overheden, de politiek, ontwerpers….” En de fietsers zelf? “Die moeten er vooral op blijven hameren dat er iets moet veranderen”, besluit Hendriks.
Hendriks: ‘Het is het tijd voor een structurele heroriëntatie op binnenstedelijk verkeer’.
11
TomTom brengt ‘connected car’ dichterbij
‘Over vijf jaar rijden auto’s automatisch via de Autoroute naar Zuid-Frankrijk’ TomTom staat vooral bekend om de navigatiesystemen waarvan er jaarlijks zo’n 4,5 miljoen wereldwijd worden verkocht. Wat bij velen minder op het netvlies staat, is dat het bedrijf slimme software levert om auto’s zuiniger te laten rijden en programma’s aanbiedt om (beroeps)vervoer efficiënter te maken. En de navigatiesystemen zelf worden steeds meer ‘connected’, zegt Harold Goddijn, CEO van TomTom. “Als wereldmarktleider op het
Blackberry. Verder is het bedrijf
gebied van verkeersinfo zijn wij
actief in telematica, onder andere
in staat verkeersstromen dyna-
via het ontwikkelen van techno-
misch te sturen.” In nauwe
logie voor fleetowners waarmee
samenwerking met de auto-
zij grip kunnen houden op de
industrie werkt TomTom aan de
efficiency van hun wagenpark.
ontwikkeling van supernauw-
Volgens Goddijn is dat een zeer
keurige kaarten die het mogelijk
snel groeiend segment. Goed
maken om auto’s autonoom van
voor een jaarlijkse omzetplus van
A naar B te leiden.
30 procent. “Een half miljoen
In een periode van ruim tien jaar
auto’s in de EU maken al gebruik
is TomTom uitgegroeid tot een
van ons systeem. Daarmee is
global player die voor verschil-
TomTom leading in Europa.”
lende markten gemeenschappeontwikkelt. Illustratief voor het
Communicatie met netwerken
succes is dat de Nederlandse
Goddijn zegt een enorme ver-
onderneming inmiddels 4.500
snelling in de internetconnectivi-
werknemers telt, jaarlijks onge-
teit van auto’s te zien. Maar ook
veer één miljard euro omzet en
de navigatiesystemen zelf zijn in
tot nu toe zo’n 80 miljoen navi-
staat de automobilist van allerlei
gatiesystemen heeft verkocht,
informatie te voorzien waarmee
waarvan de bulk in Europa en
deze zuiniger en veiliger kan
Noord-Amerika.
rijden en eerder op zijn eindbe-
Naast de verkoop van navigatie-
stemming is. “De grootste reken-
systemen voor de consumenten-
kracht zit vooral in de communi-
markt, levert TomTom software,
catie met netwerken om mensen
lijke hightech technologieën
digitale kaartdata e.d. aan bij-
Harold Goddijn: ‘Binnen afzienbare tijd zal 10 procent van alle Europese auto’s onze
op een slimme manier op hun
voorbeeld Apple, Samsung en
verkeersinformatie krijgen’.
bestemming te krijgen. Met
GO! 12 klare oplossingen, als wel ‘core-technologieën’, dat wil zeggen: losse componenten die nodig zijn voor het inbouwen van navigatie-, veiligheids- en andere intelligente systemen. In 2014 werd in deze markt een record van 220 miljoen euro gecontracteerd. En die trend zet zich door.”
OptiDrive TomTom is daarnaast in de zakelijke markt zeer actief met het ontwikkelen van systemen die een bijdrage kunnen leveren aan transportlogistiek en de voertuigefficiëntie. Zo kunnen transporteurs gebruik maken van TomTom software die de versnellingsbak aanstuurt en die er op basis van verzamelde data voor zorgt dat tijdig wordt geanticipeerd op naderende verkeerslichten, kruisingen of hellingen. En onder de naam OptiDrive biedt TomTom voor de vrachtwagen- en leasemarkt een ‘driver coach’ programma aan dat de chauffeur onder-
‘Wij zijn in staat verkeersstromen dynamisch te sturen’.
weg direct aanwijzingen geeft om te komen tot andere woorden: navigatie wordt steeds meer connected.” Hij wijst er
een zuiniger en veiliger rijstijl.
in dit verband op dat acht van de tien Europese auto’s die met een
Bij dit soort innovatieve software, in combinatie met geavanceerde
‘service based’ verkeersinformatiesysteem zijn uitgerust deze gegevens
digitale kaarten, lijkt de stap naar zelfsturende auto’s niet ver weg.
van TomTom ontvangen. “Al die voertuigen zullen in de nabije toe-
Goddijn denkt dat er juridisch nog wel een paar flinke hobbels zijn te
komst worden voorzien van een SIM kaart. Die krijgen vervolgens de
nemen, maar dat het technisch een kwestie van nog enkele jaren is
verkeersinformatie binnen. Als dat gebeurt kan TomTom, op basis van
voordat de bestuurder zelf passagier wordt. Met zeer nauwkeurige
geanonimiseerde data en met behulp van geavanceerde software,
apparatuur, camera’s, radar en sensoren is TomTom op dit moment
razendsnel berekenen hoe de verkeersstromen lopen, bepalen waar het
bezig kaarten te vervaardigen met een dusdanige mate van precisie die
druk is, waar knelpunten optreden en of er alternatieve routes zijn om
het mogelijk maakt om auto’s automatisch van A naar B te sturen. “Dat
mensen langs te leiden.”
doen we samen met de auto-industrie, onder andere in een partnership met VW. Daar liggen grote
Slimmer verkeer
uitdagingen, want een 99
In de praktijk leidt dit volgens hem tot een betere
procent goede kaart is in dit
benutting van de wegcapaciteit en heeft dit direct
geval niet genoeg. Mijn
effect op de verkeersdrukte, het brandstofverbruik,
inschatting is dat rond 2020
de CO2-uitstoot en de efficiëntie.
de eerste auto’s te koop
“Ik verwacht dat binnen afzienbare tijd ongeveer 10
zullen zijn die langere tijd
procent van alle Europese auto’s onze verkeers-
op een snelweg zullen
informatie zal krijgen. Dit betekent dat er dan een
kunnen rijden zonder
enorme mogelijkheid ontstaat om allerlei data te
menselijke tussenkomst.
gaan verspreiden en het verkeer slimmer te regelen.”
Waarschijnlijk kunnen
Hoewel de vraag naar losse navigatiesystemen nog
auto’s over vijf jaar auto-
altijd aanzienlijk is, erkent Goddijn dat de auto-
matisch hun weg vinden
industrie een steeds belangrijker segment wordt. “Wij leveren aan de industrie niet zozeer kant en
over de Autoroute naar
De TomTom OptiDrive zorgt voor een zuiniger en veiliger rijstijl.
Zuid-Frankrijk.”
13
Auto’s gaan met fietsen communiceren en vice versa
Fiets wordt smart bike Intelligente Transport Systemen (ITS), smart mobility en coöperatieve veiligheidssystemen etc. In de autowereld zijn deze begrippen inmiddels volledig ingeburgerd. Maar hoe zit het met de fiets? TNO heeft tijdens de afgelopen Automotive Week in Helmond een prototype van een communicerende slimme fiets gedemonstreerd. Deze fiets is voorzien van een computer en tal van sensoren die er voor zorgen dat de berijder een waarschuwing krijgt zodra, op onoverzichtelijke kruispunten, een gevaarlijke situatie dreigt te ontstaan. Ook de automobilist krijgt bij een naderende fietser een signaal. Indien nodig remt de auto vanzelf. Onderlinge communicatie tussen fiets, auto en de weg moet zo ongevallen vermijden. TNO heeft hoge verwachtingen van de communicerende intelligente fiets. Aan het project, dat deel uit maakt van het Europese partnership VRUITS (ITS applications for Vulnerable Road Users), is ruim een jaar gewerkt, vertelt Esra van Dam, Scientist Innovator bij TNO Helmond. In de proefopstelling bleek het concept volgens haar prima te functioneren. Hoe groot de effecten zijn op de verkeersveiligheid zal pas in een later stadium van het project duidelijk worden. Dat het kan leiden tot een substantiële daling van het aantal fietsongelukken lijkt evident.
Kwetsbare verkeersdeelnemers “Doel van het Europese VRUITS project is”, zegt Van Dam, “om Intelligente Transport Systemen te ontwikkelen voor kwetsbare verkeersdeelnemers. Nederland neemt daarbij de veiligheid van fietsers voor zijn rekening. Er bestaat inmiddels wel allerlei detectieapparatuur, maar die kan lang niet altijd voorkomen dat automobilisten fietsers in onoverzichtelijke situaties op tijd waarnemen. TNO heeft daarom onderzocht welke oplossingen er zijn
Esra van Dam: ‘Zodra het systeem ‘dedicated’ is, kan het waarschijnlijk onzichtbaar in de accu van de fiets worden verwerkt.’
GO! 14 om zowel de fietser als de automobilist tijdig te waarschuwen nog voor-
geval dan stuurt de auto een waarschuwingsbericht naar de fietser. Die
dat de fietser überhaupt zichtbaar is.”
ziet dat op het display op het stuur en voelt dat aan het trillen van de handvatten. Van Dam: “beide partijen kunnen vervolgens tot actie
Trillende handvatten
overgaan. En negeert de
Belangrijk onderdeel van het systeem is een zogeheten
automobilist het waar-
Road Side Unit, een communicatiekastje met een radar en
‘Fietsveiligheid houdt niet op bij de grens’
schuwingssignaal, dan remt de auto automatisch.”
Integratie in accu De fiets zelf is in deze pilotfase nog uitgerust met een aantal sensoren en een computerkastje achterop
de bagagedrager dat communiceert met naderende auto’s. “Alles ziet er nog vrij robuust en relatief groot uit”, erkent Van Dam. “Dat heeft ook te maken met het feit dat in dit experimenteerstadium nog niet exact is uitgekristalliseerd wat de systemen precies wel en niet moeten kunnen. Op dit moment moeten ze nog alles kunnen. Het is straks een kwestie van het geheel te verfijnen en het maken van de juiste keuzes. Zodra het systeem ‘dedicated’ is, dan kan het waarschijnlijk moeiteloos en onzichtbaar in de accu van de fiets worden verwerkt.”
Maatschappelijke acceptatie De komst van de smart bike lijkt dus een kwestie van tijd. De technische implementatie zal geen problemen opleveren. De kosten zullen, er van uitgaande dat primair e-bikes er mee zullen worden uitgerust, waarschijnlijk erg meevallen. Voorlopige schattingen gaan uit van 100 tot 200 euro per fiets. Rest de vraag of de consument zit te wachten op deze nieuwe ontwikkeling. Van Dam: “TNO Human Factor in Soesterberg is bezig de functionaliteit en de maatschappelijke acceptatie van de slimme fiets in kaart te brengen en te inventariseren hoeveel mensen er gebruik van willen maken, wat de veiligheidswinst is etc. Die evaluatie moet eind dit jaar bekend zijn.” Voor het inbouwen van de noodzakelijke apparatuur in auto’s ziet zij in ieder geval weinig belemmeringen.
‘Als de automobilist het waarschuwingssignaal negeert, dan remt de auto automatisch.”
“Die maken voor de communicatie gebruik van de een computer dat ergens op een kruispunt is opgesteld. De radar
Europese ITS G5 standaard. Er is dus voor autofabrikanten weinig
detecteert de fietser en stuurt auto’s die zijn uitgerust met een commu-
beletsel om dit Nederlandse concept in de toekomst in te bouwen.
nicatiesetje zodra ze in de buurt komen een signaal dat er een fietser
Sterker nog, er liggen wat dat betreft interessante kansen om het op
nadert met een bepaalde snelheid. Op dat moment berekent de auto
Europese schaal toe te passen. Fietsveiligheid houdt immers niet op
direct of er mogelijk een gevaarlijke situatie gaat ontstaan. Is dat het
bij de grens.”
15
Onderzoek jongeren en mobiliteit:
Auto en scooter statusverhogend; e-bike lui imago Autobezit onder jongeren zou minder vanzelfsprekend zijn. Zij zouden meer geïnteresseerd zijn in 4G dan in vier wielen. Nieuw onderzoek, dat Goudappel Coffeng in samenwerking met Youngworks heeft uitgevoerd, weerspreekt deze ontwikkeling. Eén van de hoofdconclusies uit dit binnenkort te verschijnen rapport luidt dat meer dan de helft van de jongeren het bezit van een auto nog steeds als statusverhogend ziet. Driekwart van hen zegt zelfs op z’n dertigste zeker een auto te bezitten. Ook de (gewone) fiets en – onder een kleine groep - de scooter zijn onder jongeren redelijk populair, in tegenstelling tot de e-bike. Opmerkelijk is verder dat veel jongeren sceptisch zijn over autodelen en zelfrijdende auto’s. Ruim een jaar geleden besloot Goudappel Coffeng, adviesbureau op het gebied van mobiliteit, samen met het op jongeren gespecialiseerde adviesbureau Youngworks in kaart te brengen of de waardepatronen van jongeren, zoals uit eerder Amerikaans onderzoek naar voren kwam, aan het veranderen zijn en of zij minder waarde hechten aan autobezit en aan de status die juist veel ouderen hieraan ontlenen. Na het opstellen van een trend en expertanalyse en uitvoerige interviews met zestig jongeren in zogeheten focusgroepen is vervolgens een representatieve steekproef onder 1.500 jongeren in de leeftijd tussen de 15 en 25 jaar gehouden. Daarbij werden de respondenten ingedeeld in een vijftal segmenten: de statusgerichte levensgenieter (28%); de behoedzame soloreiziger (26%); de pragmatische beweger (21%); de onbevangen verkeersdeelnemers (14%) en de onafhankelijke idealist (11%). Het onderzoek is gefinancierd door de provincies Utrecht, Noord-Brabant, Limburg, Overijssel, Gelderland, Zuid-Holland, de gemeenten Amersfoort, Enschede en Brabant Stad (de vijf grote steden in Brabant), de vier grote steden en de Stadsregio Amsterdam.
Statusgerichte levensgenieter Volgens Thomas Straatemeier, adviseur bij Goudappel Coffeng, blijkt uit dit nieuwe onderzoek niet dat de emotionele voorkeur van jonge
Thomas Straatemeier: ‘Driekwart van de jongeren zegt op z’n dertigste zeker een auto te bezitten.
GO! 16 generaties verschuift naar autodelen en het OV en dat het hen weinig
Opvallend zijn de positieve reacties op de stellingen die aan jongeren
uitmaakt hoe zij van A naar B komen. “Binnen het segment ‘de status-
werden voorgelegd met betrekking tot hun voorkeur voor de auto.
gerichte levensgenieter’ wordt de auto nog altijd als een statussymbool
‘Een eigen auto bezitten staat voor vrijheid’, oordeelt 74 procent.
beschouwt. Jongeren in de categorie de ‘behoedzame soloreiziger’ zien
Driekwart (75%) verwacht op dertigjarige leeftijd beslist een auto te
de auto vooral als een gebruiksmiddel en hechten bovendien veel
bezitten. ‘In de auto kun je je eigen muziek draaien en je eigen ding
waarde aan de veiligheid van een auto en aan verkeersveiligheid.”
doen’, oordeelt 55 procent en 39 procent zegt ‘het liefst de auto te
Meer dan 80 procent van alle ondervraagden, vervolgt Straatemeier,
pakken om ergens naar toe te gaan.’
heeft een positief beeld over de auto én de fiets. “Ongeveer 40 tot 50
Verder is ruim vier op de tien jongeren (43%) het eens met de stelling
procent geeft aan de auto vaker dan eenmaal per week te gebruiken als
dat ‘het uiterlijk van een auto veel zegt over iemands smaak en gevoel
bestuurder of passagier en 80 procent pakt de fiets meer dan een keer
voor stijl’.
per week.”
17
Hackers
het eigen ego is, viel af te leiden uit opmerkingen als: ‘Ik geloof niet in
Eveneens opmerkelijk is de scepsis en afwachtende houding van
SnappCar. Mensen zijn bang dat hun shit kapot gaat’ en ‘Ik zou mijn
jongeren als het gaat om zelfrijdende auto’s en autodelen. Straatemeier:
auto wel willen delen met vrienden, maar niet zomaar met vreemden.
“Het leverde tijdens de interviewsessies veelzeggende reacties op als:
Je weet nooit wie er in rijdt en wat hij met je auto doet.’
‘Er gaan veel ongelukken gebeuren met zelfrijdende auto’s. Hackers gaan inbreken op die auto en dan wordt het heel gevaarlijk.’ Of: ‘Als er
Imago e-bike
een ongeluk gebeurt tussen twee zelfrijdende auto’s, wie is er dan
Jongeren zijn zeer te spreken over de (gewone) fiets als vervoermiddel.
schuldig?’ Sommigen waren overigens wel positiever en reageerden
Een meerderheid (52%) vindt het heerlijk om op de fiets te zitten. Bijna
met: ‘Ik zou dan onderweg naar het werk de krant gaan lezen. En op de
de helft (49%) geeft aan door onderweg te bewegen aan zijn of haar
terugweg naar huis slapen in de auto. Super relaxed.’
gewicht te werken. Zij zijn echter kritisch over de elektrische fiets. Die
Dat de auto blijkbaar ook voor jongeren nog steeds een verlengstuk van
is in hun ogen pas een optie voor wie langer moet reizen, voor wie gezondheidsproblemen heeft, maar vooral voor wie ouder is. De grootste bezwaren van de e-bike zijn volgens jongeren de hoge kosten en het oubollige luie imago. De scooter is onder een relatief kleine groep jongeren daarentegen weer redelijk populair, constateert Straatemeier. “Met de scooter kunnen zij grote afstanden prima overbruggen in een korte reistijd. Ook is het een vervoermiddel waar jongeren trots op zeggen te zijn. Nadelen zijn wel
‘Ruim 80 procent heeft een positief beeld over auto én fiets’ de hoge aankoop en onderhoudskosten, het noodzakelijke brommercertificaat, de diefstalgevoeligheid, de onveiligheid en het feit dat een brommer vaak snel kapot gaat. Een veelgehoorde opmerking is ‘waarom niet gelijk sparen voor een autorijbewijs?’”
Gedragsbeïnvloeding Met dit onderzoek, besluit Straatemeier, krijgen de provincies en gemeenten een hulpmiddel in handen om een gerichte gedragsbeïnvloeding in hun mobiliteitsbeleid te bewerkstelligen. “Zij kunnen, afhankelijk van de in hun gebied aanwezige groepen jongeren, trachtten hen te prikkelen tot het maken van andere mobiliteitskeuzen. Of niet, want sommige groepen zijn, afhankelijk van wat je wilt, veel makkelijker of veel moeilijker te beïnvloeden. Die kun je dan op een bepaalde manier proberen te faciliteren. Een statusgerichte levensgenieter krijg je immers niet zo snel in het OV. Maar die kun je wel verleiden richting een elektrische auto. Terwijl iemand uit de andere segmenten wellicht sneller is te bewegen om de fiets te pakken. Dit rapport biedt beleidsmakers hiervoor handvatten.”
‘Jongeren zijn sceptisch over de zelfrijdende auto en autodelen’.
GO! 18
RAI SOCIETY
Ongelimiteerd motorrijden Tot en met 12 juli kunnen motorliefhebbers op de ANWB Drivers Academy in Lelystad tijdens het evenement ‘Ridestyle Kies je Fiets’ onbeperkt proefritten maken op een motorfiets naar keuze. Dit initiatief van ANWB Motor en Promotor, in samenwerking met afdeling Gemotoriseerde Tweewielers van RAI Vereniging, heeft primair tot doel om potentiële motorrijders die wel in het bezit zijn van het rijbewijs A, maar nog geen motor hebben, een duwtje in de rug te geven. Geïnteresseerden kunnen de hele dag een nieuwe motorfiets uitproberen, of zij nu beginners, heropstappers of zeer ervaren rijders zijn. Ridestyle Kies je Fiets maakt geen onderscheid. Tientallen motoren staan in Lelystad gereed voor een lange proefrit of heropstaptraining. Volgens Gemma Warmerdam, secretaris
afdeling
Gemotoriseerde
Tweewielers van RAI Vereniging, blijft de animo voor de actie, die nu het
om te ervaren wat voor hun de ideale machine is en voor heropstappers een
vierde jaar in gaat, onverminderd groot. “Alleen al in de maanden april en mei
mooie manier op eventueel een opfriscursus te doen en zo veilig aan het
werden zo’n 400 proefritten gemaakt.Voor beginners een ideale mogelijkheid
nieuwe motorseizoen te beginnen.”
Rutte: wel autohart, geen petrolhead Niemand minder dan premier Mark Rutte arri-
zing naar een recent onderzoek van de ANWB.
koekblik of gebakje. Daarnaast wees hij op het
veerde op 16 april met loeiende sirene in een
Daar kwam uit naar voren dat een kwart van de
grote belang van de autosector voor de econo-
oude politie Porsche 911 Targa om de 59e editie
Nederlanders tegen de auto praat of de wagen
mie. De premier rekende voor dat er alleen al bij
van AutoRAI 2015 te openen. Hij bekende welis-
een schouderklopje geeft. Een op de zes geeft de
autodealers 55.000 mensen werken.Verder zijn er
waar geen petrolhead te zijn die nauwgezet de
auto zelfs een koosnaam. De meest populaire zijn
300 Nederlandse bedrijven wereldwijd actief met
laatste modellen volgt, maar dat
het leveren van onderdelen,
hij de auto-industrie beslist een
waarmee nog eens 45.000
warm hart toe draagt. Met veel
banen zijn gemoeid. Hij zei
gevoel voor zelfspot zei de
dan ook het voorstel van
minister-president privé te rij-
Steven van Eijck, voorzit-
den ‘in een zeer recent model
ter RAI Vereniging, om als
Saab uit 2007 met 100.000
mobiliteitsbranche en over-
kilometer op de teller.’ “Die
heid meer samen te werken
wagen wordt”, voegde hij er
en elkaar te versterken, met
aan toe, “onderhouden door
beide handen aan te nemen.
Wim Kok. “Een betrouwbare
Rutte sprak tenslotte de
man en een uitstekende garage.
hoop uit dat AutoRAI in de
Maar er schijnen er meer te zijn
toekomst met dezelfde fre-
met die naam in Nederland.”
quentie kan blijven plaatsvin-
Hoe groot de affiniteit van
den en dat ‘deze schitterende
mensen is met auto’s onder-
industrie, wat hem betreft
streepte Rutte met de verwij-
mag bloeien als ooit tevoren.
19
Aftrap campagne ‘Kies de Beste band’ Petrouschka Werther (r), waar-
duct. Doel van de campagne is om
nemend directeur Klimaat, Lucht en
Nederland bewuster te maken van
Geluid van het ministerie van I&M,
het belang van autobanden; de
heeft tijdens AutoRAI 2015 het start-
bekendheid met het Europese ban-
schotgegeven voor de campagne
denlabel en bandentesten van o.a. de
‘Kies de Beste band’ (www.kiesdebe-
ANWB te vergroten en het belang
steband.nl). Betere banden kunnen
van een juiste bandenspanning en het
volgens haar het autorijden goedko-
regelmatig controleren van banden
per, veiliger, stiller en schoner maken.
te verbeteren. Uit onderzoek is
Wanneer automobilisten de ko-
namelijk gebleken dat meer dan zes-
mende jaren kiezen voor betere ban-
tig procent van de automobilisten in
den, kan dat jaarlijks zorgen voor
ons land met te zachte banden rijdt
tientallen
verkeersdoden,
en zeven procent zelfs met lekke
minder geluidshinder en een forse
banden. De campagne ‘Kies de Beste
minder
CO2-reductie. “Betere banden bieden de automobilist het voordeel dat die
Band’ is een voorbeeld van modern milieubeleid waarbij
minder hoeft af te rekenen bij de pomp. Ook het milieu profiteert, omdat
met vele partijen wordt samengewerkt, onder andere
auto’s dan zuiniger rijden en minder uitlaatgassen uitstoten”, aldus Werther.
met ANWB, BOVAG, RAI Vereniging, RecyBEM, NSG,
Voor de meeste Nederlanders zijn banden echter nog een low interest pro-
VACO, VNA, VNR en Band op Spanning.
Hightech in Heritage Museum Groter kon het contrast bijna niet zijn. De vertegenwoordigers van de
bijdrage denken te leveren aan gewichtsbesparing, eco-efficiëntie, CO2-
Nederlandse hightech automotive maakindustrie kwamen tijdens de ‘Made
reductie, het gebruik van nieuwe materialen en het toepassen van slimme
in Holland Tech-Day’ eind april op uitnodiging van Jaguar Landrover bijeen in
productiemethoden en technieken. Tot de keynote spekers behoorden
het stijlvolle en klassieke Motor Heritage Museum. Hét mekka voor liefheb-
onder andere TomTom topman Harold Goddijn, Maurice Geraets van
bers van classic cars dat met bijna 300 voertuigen de erfenis van de indruk-
NXP en hoogleraar Maarten Steinbuch van de TU Eindhoven. Zij gingen
wekkende Britse auto-indus-
uitgebreid
in
trie vertegenwoordigt. Doel
Nederland
als
van deze Tech-Day’s, die
automotive land allemaal te
afdeling Autovak van RAI
bieden heeft. De Tech-Day
Vereniging,
verschillende
werd in stijl afgesloten met
malen per jaar voor de
een diner in het Heritage
leden van het RAI Industry
Museum samen met het
Platform organiseert, is om
management
de Nederlandse expertise
Landrover én de plaatsver-
van de automotive toeleve-
vangende
ranciers op het gebied van
Ambassadeur en Handels-
voertuigtechnologie
en
attaché. Hierbij was tevens
innovatief
zo
Steven van Eijck (op de
vermogen
op
wat
hightech
van
Jaguar
Nederlandse
breed mogelijk op het net-
foto
vlies van OEM’s te krijgen.
voorzitter van RAI Vereni-
Niet minder dan 24 gere-
rechts),
algemeen
ging aanwezig. Uiterst links
nommeerde Nederlandse toeleveranciers waren in het Heritage museum
op de foto Dean Beard (Jaguar Landrover), geflankeerd door zijn collega
aanwezig om uitleg te geven en te demonstreren op welke manier zij een
Ralf Speth en Eddy van der Vorst (voorzitter RAI Industry Platform).
GO! 20
eco-trends
Swingend schoon vegen Cleango en Swingo, zo luiden de
mensen op straat zijn. De plaat-
toepasselijke namen van de
sing van de Euro-6 motor, met
superschone veegmachines
het complexere uitlaatsysteem
waarmee Aebi Schmidt de
met roetfilter en SCR-katalysator
diverse klanten, waaronder de
(die stikstofverbindingen neutra-
drie grootste gemeenten in
liseert), was een grote uitdaging
Nederland, bedient.
voor de ontwikkelaars.
Uniek aan deze compacte veeg-
Aebi Schmidt is er in geslaagd
machines is dat ze al sinds 2014
om de Euro-6 motor te integre-
worden uitgerust met Euro-6
ren in de bestaande machine,
motoren. Daarmee is opnieuw
zonder concessies te hoeven
een enorme stap gemaakt in het
doen aan de functionaliteiten,
voorkomen van schadelijke
volumes en afmetingen van de
emissies. Dat de lucht uit de uit-
veegmachines. Vuilcontainer,
laat zo schoon mogelijk is, is voor
watertank etc. zijn even groot als
gemeenten zeer belangrijk, aan-
die van de voorgaande uitvoerin-
gezien veegmachines vaak moe-
gen en hetzelfde geldt voor de
ten werken in gebieden waar veel
buitenafmetingen.
Cleango 500 Euro-6.
Brandstofbesparende Automatic Traction Control Volvo Trucks Volvo Trucks claimt de eerste truckfabrikant ter wereld te zijn die automatische voorwielaandrijving op alle wielen aanbiedt voor bouwtrucks. De functie Automatic Traction Control activeert de aandrijving op de vooras
wanneer de tractie van de achterwielen afneemt op een gladde of zachte ondergrond.
voordat ze op een moeilijk stuk terrein komen om te voorkomen dat ze vast komen te zitten. Volvo Automatic Traction Control activeert de voorwielaandrijving tijdens het
“Veel chauffeurs schakelen de voorwielaan-
rijden en slechts voor de korte tijd dat dit
drijving of het sperdifferentieel al in, ruim
echt nodig is”, zegt Jonas Odermalm, manager bij Volvo Trucks voor het bouwsegment. Het resultaat is een betere wendbaarheid, brandstofbesparing en minder slijtage aan de truck. “Automatic Traction Control volgens Ricard Fritz, Vice President, Volvo Trucks Brand opnieuw een voorbeeld van hoe innovatieve technologie het werk eenvoudiger en slimmer maakt. Zoals de Volvo I-Shift een revolutie betekende voor de versnellingsbak, vertrouwen we erop dat deze nieuwe ontwikkeling hetzelfde zal doen voor de aangedreven vooras.” Volvo Automatic Traction Control is beschikbaar op de Volvo FMX 4x4, 6x6 en
Volvo bouwtruck met Automatic Traction Control.
8x6-uitvoering.
21
Koelunits Thermo King ‘koeler’ voor het milieu Thermo King, fabrikant van temperatuurbeheersingssystemen voor diverse toepassingen, biedt de transportsector sinds kort de mogelijkheid om koelsystemen van opleggers uit te rusten met het R-452A koudemiddel van de volgende generatie.
Dankzij de condensors met microkanalen kan bovendien worden volstaan met een kleinere koudemiddelvulling en is de kans op lekkage kleiner, waardoor de koelunits voor opleggers van Thermo King nog minder impact op het milieu hebben. “Thermo King is de eerste fabrikant die
Volgens de onderneming is de overstap naar de
een product op de markt brengt waarmee
zogeheten SLXe-units baanbrekend omdat deze
klanten zelf kunnen kiezen hoe en
units dezelfde hoge prestaties leveren bij een
wanneer zij de uitstoot van broeikasgassen
laag geluidsniveau, maar zijn ze beter voor het
beperken,” stelt Dwight Gibson, adjunct-
milieu vanwege het lage aardopwarmingspo-
directeur van Thermo King Europa, het
tentieel van het nieuwe koudemiddel.
Midden-Oosten en Afrika. “Nu het
De nieuwe SLXe-koelunits doen niet onder voor
nieuwe koudemiddel R-452A verkrijgbaar
het huidige programma en bieden hetzelfde
is in producten van Thermo King, bieden
koelvermogen, dezelfde snelle verlaging van de
wij onze klanten voor koeling in vracht-
temperatuur en hetzelfde zuinige brandstof-
wagens en opleggers de veiligste en meest
verbruik. Ook voldoen ze al aan de wetgeving
milieuvriendelijke oplossing die technisch
inzake F-gassen die in 2020 van kracht wordt.
SLXe-koelunit.
en commercieel gezien haalbaar is.”
Stille stadsdistributie PIEK maakt forse stap voorwaarts Stille stadsdistributie met vrachtwagens voorzien van een PIEK keur is zo langzamerhand een begrip in de logistieke wereld. Inmiddels is er een volgende professionaliseringsslag gemaakt met de introductie van een database met gecertificeerde voertuigen en een elektronische manier van certificeren: www.piek-keur.nl
In 1999 startte de overheid met het programma PIEK voor dagranddistributie met stille voertuigen. Binnen strikte voorwaarden werd het mogelijk om in de dagranden met stille voertuigen (minder dan 60dB(A); het geluid van een gesprek) winkels te bevoorraden. Al snel pakte het bedrijfsleven dit initiatief op en kwam met een PIEK-keur om de stille voertuigen en componenten te certificeren en herkenbaar te maken. Nog later werd ook een certificaat voor zogenaamde Quiettrucks toegevoegd, waarbij een scherpe norm van 72dB(A) werd neergezet. PIEK-keur en de initiatiefnemers CarrosserieNL, BMWT en RAI Vereniging vonden de tijd rijp voor een volgende stap: een elektronische en daardoor meer betrouwbare wijze van certificeren in combinatie met een openbaar toegankelijke database van voertuigen. Vanaf 1 mei zijn daarin gecertificeerde voertuigen terug te vinden voor gebruikers, handhavers en consumenten. Dit zal de transparantie en daarmee de toegevoegde waarde van het keurmerk vergroten, en dus ook de prikkel om de dagranddistributie beter te benutten. Deze vorm van distributie kent bewezen voordelen als veiliger (minder kwetsbare verkeersdeel-
PIEK gecertificeerde voertuigen nu zichtbaar in elektronische database.
nemers in de dagrand) en CO2-efficient (minder file).
GO! 22
RAI vintage
Postzegels RAI Vereniging De hier afgedrukte postzegels zijn een kleine greep uit het overstelpende aanbod van zegels uit de gehele wereld die een relatie hebben met mobiliteit. Twee ervan (rechts) zijn speciaal uitgegeven door de toenmalige PTT Post ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van RAI Vereniging in 1993. Ze zijn met de hand ingeplakt en gestempeld in de jubileumuitgave ‘Voertuigen van de verbeelding.’ De waarden zijn 70 en 80 cent en de officiële datum van uitgifte 5 januari 1993. De ontwerpen zijn van de hand van Anthon Beeke. De zegel van 70 cent toont het typisch Nederlandse fietsgebruik. Op de zegel van 80 cent is vooral beweging uitgedrukt, waarbij gebruik is gemaakt van de in 1912 gemaakte foto van de beroemd geworden amateurfotograaf Jacques-Henri Lartique.
uitgesproken In deze rubriek laten we personen aan het woord die betrokken zijn bij of werkzaam in de mobiliteitswereld. Dit keer Fanny Verhauwaert, directeur van Thermo King Transportkoeling.
23 met de huidige burgemeester, Daniël Termont, omtrent zijn visie en het concretiseren van het huidige mobiliteitsplan lijkt mij zeer boeiend. Hoe ziet het Nederlandse verkeersbeeld er over tien jaar uit? Hoe wij ons verplaatsen zal onder invloed van onder andere techno-
Wat is uw favoriete vervoermiddel?
logische, demografische, economische, culturele en klimatologische
Zakelijk en privé rijd ik in een Audi A5; een fijne en degelijke auto. Voor
ontwikkelingen, steeds veranderen. Eén van de trends die vandaag al
mijn werk ben ik vaak in het buitenland te vinden, hiervoor is vliegen
actueel is, is dat het autobezit zal afnemen en men meer gebruik van
heel geschikt.
een auto zal maken wanneer men die nodig heeft. Daarnaast is de technologie voor een zelfrijdende auto in volle ontwikkeling. De vraag
Wat vindt u van het mobiliteitsbeleid in Nederland?
en research naar alternatieve brandstoffen is zeer actueel. Momenteel
Ik ben optimistisch over het huidige beleid. Het kabinet heeft in de
zijn er veel verschillende denkrichtingen en is de toekomst nog niet
Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte een beleid opgesteld dat
duidelijk, maar dat het Nederlandse verkeersbeeld er binnen 10 jaar
gebaseerd is op drie pijlers: de concurrentiekracht vergroten, de bereik-
anders uitziet, is een feit.
baarheid verbeteren en zorgen voor een leefbare en veilige omgeving. De economische positie van Nederland en de infrastructuur nemen een prominente plaats in beslag, terwijl dit moet passen in een duurzame en verantwoorde leefomgeving. Duurzaamheid is de kern van het Nederlandse mobiliteitsbeleid. Wat zou u als eerste veranderen als u het voor het zeggen had? Een verplicht PIEK-keurmerk voor beroepschauffeurs in het geconditioneerde transport-segment invoeren. Onze PIEK-gecertificeerde koelmachines voldoen aan de strengste geluidsnormen en zijn de stilste in hun segment. De chauffeur vervult echter ook een belangrijke rol. Een verplicht PIEK-keurmerk voor beroepschauffeurs moet er op toe zien dat chauffeurs weten hoe ze het product optimaal kunnen gebruiken waardoor het product/voertuig stil blijft. Vindt u dat het kabinet voldoende aandacht schenkt aan vervoersalternatieven, zoals de bus, de fiets of gemotoriseerde tweewielers? De laatste jaren heeft het kabinet flink geïnvesteerd in de toegankelijkheid van het openbaar vervoer en de fietsveiligheid. Mede hierdoor behoort Nederland tot de Europese top, als het gaat om mobiliteit en infrastructuur. Een opportuniteit voor Nederland is om meer te investeren op het gebied van alternatieve brandstoffen. De overheid zou zich bijvoorbeeld meer moeten inzetten voor lng of cryogene koudemiddelen bij koelmachines. Zou u zelf bereid zijn tenminste 1 keer per week de auto voor het werk te laten staan? Ja, met plezier, mits een goede planning en flexibele alternatieven dit mogelijk maken. Met welke politicus zou u wel eens van gedachten willen wisselen? Ik kom oorspronkelijk uit Gent in België, een stad die sinds vele jaren goed werk levert rond mobiliteit in de stad. Een uitwisseling van ideeën
Fanny Verhauwaert
er zou een verplicht PIEK-keurmerk voor beroepschauffeurs moeten komen
GO! MARKTANALYsE
China grootste autoproducent De productie van personenauto’s in de wereld is vorig jaar, mede dankzij de aanhoudend goed presterende Chinese en Amerikaanse automarkten met 3,6 procent toegenomen tot 77,3 miljoen eenheden. Terwijl Europa met een matige plus van 3,6 procent wat achterbleef kwamen Noord-Amerika en China en respectieve-
Mondiale autoproductie
lijk groeicijfers van 5,2 en
(in mln stuks)
13,2 procent goed op stoom.Vooral de sterke binnenlandse Chinese vraag naar auto’s - van de 18,6 miljoen geproduceerde voertuigen werden er 17,8 miljoen in eigen land verkocht -
Totaal w.v. West- Europa Oost- Europa Noord- Amerika Azië w.o. China Zuid- Amerika
2014 77,255
2013 74,557
11,901 5,216 16,937 37,382 18,620 3,570
11,488 5,211 16,097 35,262 16,447 4,249
Bron: A.I.A.
vormde de motor achter het herstel van de mondiale autoproductie. Tegelijkertijd onderstrepen de Chinese cijfers dat het land, anders dan bijvoorbeeld ZuidKorea en Japan, een verwaarloosbare rol speelt als het gaat om de export van auto’s. Het is echter niet zo zeer de vraag of de Volksrepubliek op dit gebied een cruciale rol gaat spelen, maar wanneer.
Provincies geven meer uit aan wegen De provincies verwachten dit jaar ruim 1,4 miljard euro uit te geven aan de
wegen lopen per provincie sterk uit-
aanleg en onderhoud van wegen. Dat is bijna 10 procent meer dan in 2014
een. Zo verwacht Gelderland in 2015
en zelfs 65 procent meer dan in 2011, zo meldt het CBS. De uitgaven voor
bijna 600 miljoen euro aan wegbeheer te besteden. De begrote uitgaven voor wegen in Drenthe komen daarentegen met 11 miljoen fors lager uit. De hogere uitgaven van Gelderland zijn onder meer bestemd voor groot onderhoud van het eigen wegennet (A15, A1 en knooppunt Hoevelaken) en voor de ontsluiting van landelijke gebieden. De uitgaven aan wegen zijn sterk afhankelijk van de maatregelen die provincies nemen om de
Provinciale uitgaven aan wegen (in mln euro) Totaal
1.430
w.v. Gelderland
589,3
Noord Brabant
184,5
Utrecht
124,2
Zuid-Holland
114,9
Zeeland
96,8
Limburg
67,1
Overijsse
65,4
Noord-Holland
63,0
Friesland
48,3
Flevoland
44,2
Groningen
21,9
Drenthe
10,8
verkeersveiligheid te verbeteren, maar ook van het soort weg (enkelof meerbaansweg), de soort ondergrond (stevige zandgrond of slappe veengrond) en het aantal kilometers weg per provincie.
Bron: CBS
24
25
Ondanks de sterk
Europese verkopen dieselauto’s
gedaalde brandstofprijzen, die de aanschaf van dieselauto’s versus de benzine aangedreven variant in theorie onaantrekkelijker maakt, is de verkoop van zelfontbranders in Europa in 2014 opnieuw met 4,5 procent gestegen tot ruim 6,4 miljoen exemplaren. Met een nagenoeg onveranderd marktaandeel van 53,3 procent kiest meer dan de helft van alle Europese autokopers dus voor diesel. Blijkbaar zijn consumenten nog niet vergeten dat, in tijden van astronomisch hoge brandstofprijzen, zuinige diesels een belangrijke ‘firewall’ vormen tegen oplopende autokosten. In veel EU-landen, zoals Spanje, Frankrijk, België/Luxemburg en Griekenland, ligt het dieselaandeel in de verkopen inmiddels ver boven de 60 procent. Tot de absolute koplopers behoren Ierland en Portugal waar meer dan twee derde van de autokopers de
Totaal w.v. in % Ierland Portugal Spanje Frankrijk Griekenland Belg/Lux Zweden Oostenrijk Italië Ver. Koninkrijk Noorwegen Nederland
Bron: A.I.D.
Automobilist blijft diesel trouw 2014 6.456.400 73,5 70,7 66,1 63,9 63,8 62,8 59,3 56,8 55,7 50,1 48,8 27,1
voorkeur geeft aan een dieselmotor. Nederland eindigde ook het afgelopen jaar als rode lantaarndrager als laatste in het eindklassement met een dieselaandeel van 27 procent.
Hoe meer er in een land wordt gefietst, des te
per inwoner slechts
groter het aantal dodelijke fietsslachtoffers, zou-
47 kilometer per jaar
den we denken. Toch lijkt dat causale verband er
wordt gefietst, is het
niet te zijn, want uit cijfers van de Organisatie
aantal dodelijke
voor Economische Samenwerking en Ontwikke-
slachtoffers onder
ling (OESO) blijkt dat in Nederland per miljard
fietsers bijna vier
gereden fietskilometers jaarlijks het minste aantal
maal zo hoog als in
fietsdoden is te betreuren. Terwijl ons land met
Nederland.
884 fietskilometers per inwoner geldt als dé fiets-
Uitzonderingen zijn
kampioen in Europa. In bijvoorbeeld de V.S, waar
er volgens de OESO
Fietskilometers per inwoner versus fietsdoden
Nederland Denemarken Duitsland Zwitserland Finland Frankrijk Ver. Koninkrijk Korea Ver. Staten
Fietskm per inw 884 513 368 261 267 88 75 196 47
fietsdoden per mrd fietskm 10,7 14,6 15,2 18,4 20,0 27,0 28,1 32,5 44,0
Bron: OESO
Nederland: meeste fietskilometers, minste fietsslachtoffers ook, want in een land als Zuid-Korea is het aantal fietsdoden veel hoger dan op basis van het relatief grote aantal fietskilometers verwacht zou worden. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat de verschillende verkeersdeelnemers en transportmodaliteiten in dat land onvoldoende tijd hebben gehad om te kunnen anticiperen op de snelle groei van het aantal fietsers. Dat landen als Nederland en Denemarken qua fietsmortaliteit in verhouding tot het aantal fietskilometers bovengemiddeld gunstig scoren heeft, zo stelt de OESO, eveneens te maken met een goede (fiets)infrastructuur in combinatie met een serieus en evenwichtig fietsbeleid.
GO! 26
DE Stelling Ook het goederenvervoer moet voor meer dan de helft uit de lucht en van de weg. Al die investeringen moeten leiden tot minder CO2-vervuiling, leefbare steden en minder files.
Wim van de Camp, Europarlementariër CDA De provincie Noord-Brabant overweegt al een experiment met buizenpost tussen Tilburg en Eindhoven, dat zou zomaar het eerste traject kunnen worden. De ontwikkelingen gaan snel. Utrecht is al hard op weg een autovrije stad te worden, de nieuwe burgemeester van Parijs wil geen auto’s ouder dan 10 jaar in de stad. Ontwikkelingen als 3D-printen maken goederentransport helemaal overbodig,
Melanie Schultz van Haegen, minister I&M
omdat je niet langer producten van x naar
De samenleving zal straks volop profiteren van zelfrijdende auto’s en
y moet brengen. Straks druk je in Rotter-
voertuigen die in contact staan met elkaar, of met de weg. Zo kun je
dam op een knop en rolt het product in
vlotter doorrijden wanneer auto’s met elkaar kunnen communice-
Milaan uit de printer.
ren. Ook kunnen ze de optimale snelheid en onderlinge afstand afstemmen, zodat de wegcapaciteit beter wordt benut.
Bron: AD/Rotterdams Dagblad
Bron: Automening
Belinda Parmer, consultant Wat is de overeenkomst tussen een tiener Adrian van Hooydonk, senior vice-president BMW Group
op een schoolfeest en de maker van snelle
Van BMW wordt als premiummerk steeds meer verwacht dat wij de
auto’s? Ze hebben allebei geen idee hoe ze
negatieve aspecten van de individuele mobiliteit oplossen. En daar
vrouwen moeten aanspreken.
zijn we al een tijd mee bezig. Dat betekent dat er grote veranderingen op komst zijn in de manier van aandrijving, in uitstoot, het gewicht
Bron: FD
van de auto en ook de manier waarop auto’s geproduceerd worden. Bron: FD
Hans Bakker, alg. dir. Amsterdam RAI Wim van der Leegte, topman VDL Groep
Een jaar of tien geleden hebben we de
We hebben al een aantal kwartalen een heel goede omzet en dat lijkt
focus verlegd naar internationale evene-
zich dit jaar gewoon voort te zetten. We zijn van 1.600 mensen uitgebreid
menten. Dat werpt nu zijn vruchten af.
tot 10.303 mensen. De helft komt voor rekening van Nedcar en de andere
Tien jaar geleden bestond een kwart van
helft was bij onze overige divisies. Vooral onze bedrijven die leveren aan
onze agenda uit internationale evenemen-
de semiconductor industrie, zoals ASML, hebben het erg druk. Wel is er
ten, nu 70 procent. Onze afhankelijkheid
nog steeds een grote druk op de prijzen. Grote afnemers eisen kortin-
van de kleine Nederlandse markt is daar-
gen. Maar het maakt mij niet minder optimistisch. Ze zeggen wel eens
door afgenomen. Ook de komende jaren
dat één zwaluw nog geen zomer maakt, maar bij ons is het al zomer.
lopen we al aardig vol. Tot 2019, 2020 ziet het er veelbelovend uit.
Bron: Eindhovens Dagblad Bron: Het Parool
GO!factor
ARIE STERK Behoedzaam stuurt Arie Sterk zijn Mercedes Benz 350 SL cabrio de garage uit. Onmiskenbaar klinkt onder de motorkap het roffelende geluid van een achtcilinder. “Dat klopt”, vertelt Sterk die als eigenaar van Sterk Technisch Adviesbureau, zoals hij zelf zegt, “kostenbesparende apparatuur levert voor bedrijfswagens en de industrie”. “Deze 350 SL uit 1972 is namelijk de eerste serie uit dat bouwjaar met een achtpitter. In feite is het gewoon een 450 SL, maar omdat Mercedes nog geen typeaanduiding had voor de achtcilinder uitvoering bleven ze in 1972 gemakshalve nog even vasthouden aan 350 SL om hem na dat jaar om te dopen in 450 SL.” De belangrijkste aanleiding om tien jaar geleden tot de aanschaf van deze kloeke Duitser over te gaan vormde volgens hem het onaantrekkelijke fiscale bijtellingsregime. “Ik wilde met mijn bedrijfsauto uitsluitend nog zakelijke kilometers rijden en deze privé gaan gebruiken. Uiteindelijk ben ik mijn zakelijke auto toch nog steeds voor privédoeleinden blijven gebruiken, dus financieel voordeel heeft de hele exercitie niet opgeleverd. Met uitzondering van de achteruitrijdbeveiliging en de later ingebouwde tripmaster is de wagen nog volledig origineel. O ja, en hij rijdt op gas, om te voorkomen dat het optrekken gelijke tred houdt met het leegtrekken van je portemonnee. Qua innovatieve techniek en design is deze 350 SL nog behoorlijk up-to-date. Hij oogt, na bijna een halve eeuw, totaal niet oud of gedateerd. Als klassieker is de wagen eigenlijk te modern. Alleen het openen en sluiten van het (nog) handbediende linnen kapje is veel gedoe.Voor je het weet ben je drijfnat.”
27
28
ben immers
Slim voertuig vereist slimme weg Bijna iedereen heeft een smartphone en het aantal apps
Dankzij de uitgebreide informatie-inwinning en communi-
waarover men kan beschikken is nu al niet meer te over-
catie wordt het ook mogelijk producten en diensten aan te
zien. Deze ontwikkelingen in de informatie- en commu-
bieden die zijn toegesneden op de vraag van de individuele
nicatie technologie vinden ook hun weg naar de transport-
reiziger. Een voorbeeld van zo’n dienst is dat iemand tijdens,
sector waarbij de reiziger en vervoermiddelen (auto, fiets,
maar ook voorafgaand aan de verplaatsing, adviezen krijgt die
etc.) worden volgestopt met elektronica waardoor we ons
afgestemd zijn op de individuele wensen. Een voorbeeld van
veiliger, schoner en efficiënter kunnen verplaatsen. Grote
zo’n product is dat iemand niet meer zelf over een vervoer-
veranderingen tekenen zich af op de volgende gebieden:
middel hoeft te beschikken maar dat de benodigde vervoer-
•
Inwinning van gegevens. Reizigers en voertuigen geven
middelen (auto, fiets, ..) wordt gedeeld met anderen. De
aan waar ze zich (in tijd en ruimte) bevinden. Deze
behoefte aan parkeerruimte wordt daardoor drastisch
informatie verschaft (mogelijk gecombineerd met gege-
beperkt.
vens uit andere bronnen) een nauwkeurig en gedetail-
•
leerd inzicht in het verplaatsingspatroon van de reiziger
We hebben het alleen nog maar over vervoermiddelen gehad,
en kan worden gebruikt voor een verbetering van de
maar hoe zit het met de infrastructuur? Het is verleidelijk te
verkeersafwikkeling, maar ook voor verbetering van de
denken dat ‘slimme voertuigen’ een ‘slimme weg’ overbodig
verkeersveiligheid en de leefbaarheid.
maken. Maar die vlieger gaat niet op. De weg van de toekomst
Geïnstrumenteerde voertuigen. In toenemende mate
zal in staat moeten zijn om mee te denken met de gebruikers
zullen elektronische systemen de rijtaak ondersteunen
ervan. Dat betekent o.a. dat de wegcapaciteit flexibel toege-
en op termijn zullen systemen op de markt komen die
wezen kan worden in functie van de kenmerken van het
de rijtaak volledig kunnen overnemen (automatisch rij-
verplaatsingspatroon (een ochtendspits, een evenement, een
den). De invoering van automatisch rijden kan, gelet op
incident met omleiding, etc.). Maar de weggebruiker zal ook
de te behalen resultaten op het vlak van verkeersveilig-
gewaarschuwd moeten worden als de weg glad is of (nog
heid en beperking van emissies, niet vroeg genoeg wor-
beter) de weg treft proactief maatregelen om gladheid te
den ingevoerd. Maar er zijn nog veel hobbels te over-
voorkomen.
winnen bijv. toepassing in steden met veel gemengd
•
verkeer, wat als het systeem wordt gehackt en wie is
Ik wil nog een kanttekening plaatsen. In het geschetste
verantwoordelijk als er toch een ongeval plaatsvindt?
toekomstbeeld nemen technologische ontwikkelingen een
Onderling communicerende voertuigen. Voertuigen en
prominente plaats in, maar de praktijk wijst uit dat geslaagde
andere systeemcomponenten maken gebruik van Intel-
innovaties een bredere insteek vragen. Het wordt pas een
ligente Transport Systemen (ITS) om onderling te com-
succes als de samenleving bereid is ook op organisatorisch,
municeren en informatie uit te wisselen. Deze commu-
juridisch, economisch, en psychologisch/gedragsmatig vlak
nicatie vindt plaats tussen voertuigen onderling (V2V),
te veranderen. De nieuwe systemen kunnen ons echt helpen,
maar ook tussen voertuigen en infrastructuur (V2I), en
maar dan zullen we wel bereid moeten zijn de samenleving
tussen allerlei andere componenten van het transport-
en daarmee ons gedrag een beetje aan te passen.
systeem. Intensieve communicatie tussen voertuigen onderling en tussen voertuigen en de infrastructuur is essentieel voor de invoering van automatisch rijden.
Prof. Ben Immers - TrafficQuest
Haagse wandelgangEN
‘De oude industrie’, ‘remmende partij’, achterblijvers’ en ‘zij die niets willen’. Een kleine bloemlezing van waardeoordelen die RAI Vereniging met regelmaat ten deel valt. Vaak gebeurt dit rond trajecten waarbij men door aan het spreekwoordelijke gras te trekken hoopt dat dit daardoor sneller gaat groeien.
29
Wanneer een decentrale overheid inzet op luchtkwaliteit, hoeft zij bijvoorbeeld geen technologische eisen te stellen omdat iedere nieuwe bus met de komst van Euro VI schoon is geworden”, vult Quirijn Teunissen aan. De reacties waren niet van de lucht. “Dit terwijl we niet vóór of tegen welke technologie dan ook pleiten. Het enige dat wij bepleiten is realisme in beleidsambities en inzetten op maatregelen en eisen die daadwerkelijk bijdragen aan je beleidsdoe-
De benamingen worden dan doorgaans uitgesproken door partijen die
len.”Boutens noemt een ander voorbeeld: het traject rond de brandstof-
óf geen industrieverantwoordelijkheid hebben, óf zichzelf in een niche
visie. “Op een gegeven moment zag je dat in de verschillende concept-
begeven waarbinnen op beperkte schaal snel veranderingen kunnen
actieplannen aantallen voertuigen met specifieke nieuwe technologieën
worden ingezet, maar waarvan de capaciteit nog onvoldoende is om
als beleidsdoel werden genoemd, die zelfs op mondiale schaal niet in die
totale omslag te bewerkstelligen en faciliteren. Recent heeft RAI Vereniging hiervan weer een aantal voorbeelden mogen ervaren. “Onze leden merken dat er in de wereld van OV-bussen in sommige gevallen op irreële eisen, irrelevante wensen
mate voor handen zijn. Wij pleiten dus voor realisme,
‘Het enige dat wij bepleiten is realisme in beleidsambities’
en gebrekkige technologische kennis wordt inge-
omdat we anders straks het verwijt krijgen dat de industrie achterblijft. Helaas werkt realisme verwarrend.” De mobiliteitsindustrie is onderdeel van de oplossing en niet deel van het probleem. Iedereen kan dat elke dag met eigen ogen zien: elektrisch rijden, rijden op water-
kocht”, zegt Cees Boutens. “Verbruik en uitstoot van schadelijke stoffen
stof of groen gas, de brandschone Euro 6 en VI-technologie – allemaal
door voertuigen wordt nog immer verward, waardoor er soms onnodig
ontwikkelingen die op de tekentafels van de mobiliteitsindustrie zijn
complex wordt aanbesteed. Hierdoor vallen interessante aanbieders met
geboren. Stuk voor stuk nodig, om de energiedoelstelling die we met z’n
goede producten van de tafel.” Voor RAI Vereniging reden om nuance in
allen hebben afgesproken te behalen. “We moeten alleen wel realistisch
de discussie te bepleiten, onder meer via een brief aan Provinciale Staten.
blijven. Dat heeft niets met conservatisme te maken, maar juist met
“Hierin legden we uit wat wel en niet kan, en welke investering nodig is
fundamenteel bouwen aan een schone, zuinige, stille en veilige toekomst
voor welk doel en welke kosten niet per se gemaakt hoeven te worden.
van onze mobiliteit”, besluit Boutens.
GO! 30
EYE CATCHER
BedrijfsautoRAI breidt uit Het enthousiasme voor BedrijfsautoRAI 2015 (20 t/m 24 oktober) groeit met de week. Meer dan 80 belangrijke spelers hebben hun deelname aan hét nationale platform voor wegtransport en logistieke dienstverlening reeds bevestigd. Om de ontwikkelingen van de sector te onderstrepen, presenteert de vakbeurs een vernieuwde beurs- en segmentindeling, een betere routing voor de bezoekers en is er volop aandacht voor innovaties en demonstraties.
lingen binnen de sector een goed podium te geven, is er op de beursvloer een speciaal InnovationLAB gecreëerd. Ook RAI Vereniging, Dinalog, BOVAG en Connekt zijn hier nauw bij betrokken, evenals bij de interactieve sessies in het bijbehorende theater. Daarnaast kunnen bezoekers talrijke
Naast voertuigen, voertuiginrichting- en uit-
alle hallen en langs alle stands. De andere
live demonstraties bijwo-
rusting, onderdelen en accessoires zal op de
segmenten staan ook verdeeld over de beurs,
nen, zowel op de beurs-
beursvloer ook aandacht zijn voor de proces-
zodat iedere deelnemer goed tot zijn recht
vloer als op het buiten-
kant van (weg)transport en logistieke dienst-
komt op BedrijfsautoRAI 2015.
terrein, of zelf achter het
verlening. Dit als opmaat voor de 2017-editie,
Om de innovatiekracht en laatste ontwikke-
stuur stappen.
waarbij dit een nog grotere rol zal spelen. Zo worden er diverse producten, diensten en projecten in het kader van efficiency, kostenbesparing, veiligheid en duurzaamheid aan het bestaande aanbod toegevoegd. Denk hierbij aan alternatieve brandstoffen, boordcomputers, telematica, transportmanagement systemen en rijtaakondersteuning, maar ook praktische toepassingen van logistieke dienstverlening zoals intern transport, verpakking, opslag, tracking & tracing en dossieradministratie. De beursvloer van BedrijfsautoRAI 2015 wordt zodanig ingericht dat de bezoeker een compleet overzicht krijgt van marktontwikkelingen in de sector. De truckmerken staan verdeeld over de beursvloer, wat zorgt voor een goede doorstroming van het publiek door
Tal van innovaties, bijvoorbeeld op gebied van efficiëntie en kostenbesparing, zijn te zien tijdens BedrijfsautoRAI 2015.
Mobiliteitskalender 2015 / 2016 COMTRANS
Collectieve stand RAI Industrie
EQUIP AUTO
BedrijfsautoRAI
8 t/m 12 september
Platform op IAA
13 t/m 17 oktober
20 t/m 23 oktober
Tentoonstelling voor trucks, bussen
15 t/m 18 september
Internationale vakbeurs voor de
Amsterdam RAI
en speciale voertuigen
Frankfurt, Duitsland
aftermarket Parijs, Frankrijk
Crocus-Expo, Moskou
Solutrans
IAA
19 t/m 23 november
15 t/m 27 september
Beurs voor carrosserieën, trailers,
Internationale autotentoonstelling
bestelwagens en componenten
Frankfurt, Duitsland
Eurexpo Lyon, Frankrijk
@raivereniging
31
Tweets RAI Vereniging 2 juni
30 april
slimmer stimuleren en eenvoudiger belasten, voorstel aan kabinet brede coalitie voor de toekomst 19 mei
RAI Vereniging waarschuwt voor onnodig hoge kosten OV-busvervoer 30 april
Nationaal Fietscongres 2015 nadert. Collega @QuirijnRAI spreekt er over kansen fiets voor binnenstedelijk vervoer
EU bereidt overgang naar geavanceerde (2e generatie) biobrandstof voor 14 april
19 mei
CO2-reductie bestelwagens loopt nu al voor op EU-doelstelling voor 2017
Motorfietsen en scooters dit weekend in de schijnwerpers bij ANWB Lentedagen 14 april
11 mei
Niet bij ambities alleen, want overheid geeft beleid zelfrijdende auto’s nu ook handen en voeten
Overheidsbeleid stedelijke bereikbaarheid inefficiënt en inconsequent 9 april
Minister Schultz voorziet kentekenplicht tractoren en landbouwvoertuigen per februari 2017
2016 Collectieve stand BAUMA 11 t/m 17 april Collectieve stand op Bauma voor leden Speciale Voertuigen en Autovak RAI Vereniging München, Duitsland
GO!ROUND itionele mei ging de trad Op zaterdag 30 60 equipes, t. er van star Zo’n we t Ri r ke sie as RAI Kl reniging, laties van RAI Ve bestaande uit re ert in bij Kasteel Ophem verzamelden zich rit langs de n onvergetelijke ee or vo t er m he Op naars in het n Nederland. Win va s je ek pl e ist moo nhuizen rden Ron Nieuwe we t en m se as kl n algemee B Roadster hout in een MG en Arnold Hoogen uit 1970.