قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
دو راپرسی تایبه‌ت به :
قـه‌یرانى ئـابوورى و كاریـگه‌ریى لـه‌سه‌ر ژنـان -رێـكخراوه‌كانى ژنـان ل ه نێوان كارو خواسـتى جه‌مـاوه‌ر
ئاماد‌ه كردنى رێكخراوى راگه‌یاندن و روناكبیرى ژنان به‌شى راگه‌یاندن هانا شوان فه‌رزین كه‌رباسى
بەسپۆنسەری بۆردی پایتەختی رۆشنبیری چاپ کراوە
1
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
چاپكراوى رێكخراوى راگه‌یاندن و روناكبیرى ژنان ،ب ه سپۆنسه‌رى بۆردی پایتەختی رۆشنبیری دیزاین :دیاری محەمەد سوپاس بۆ هاوكار‌ه خۆبه‌خشه‌كان
2
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
پێشەکی
ل ـه‌و روانگ هی ـه‌ى ك ـ ه ل ـ ه ئێســتاى هه‌رێمــى كوردســتاندا تائ همــرۆ ئامــارو داتــاى تایب ـه‌ت ب ـه بــوارى كۆمه‌الی هتــى و ب ـ ه تایب ـه‌ت ژنــان لـ ه ئاســتى پێويســتدا نيـه) رێكخــراوى راگه‌یانــدن روناكبیــرى ژنــان به‌پ هسـه‌ندى زانــى لـ ه ســالى ( 2016كه‌یه‌كێكـ ه لـ ه ســاڵ ه س ـه‌خته‌كان ب ـ ه هــۆى ئ ـه‌و قه‌یران ـ ه جیاوازان ـه‌ى رووبــەڕووی كۆمه‌ڵگ ـ ه بۆت ـهوه) دو راپرســى ئه‌نجــام بــدات ،ك ـه یه‌كێــك ل ـه ئامانجه‌كانــى رێكخــراو ل ـ ه ئه‌نجامدانــى راپرســى ئه‌وه‌ی ـه ب ـ ه ئامــارو داتــا به‌رچــاو روونــى بدرێت ـ ه كۆمه‌ڵگ ـه‌و ب ـ ه تایب ـه‌ت ده‌زگا په‌يوه‌نديــداره‌كان و خــودى رێكخــراوه‌كان كـه‌كار بــۆ باشــتر كردنــى ره‌وشــى ژنــان د‌هكـه‌ن. لـ ه دوتوێــى ئـه‌م چاپكــراوه‌دا دوو راپرســى خراو‌هتـ ه روو یه‌كه‌میــان قه‌یرانــى ئابــوورى كاریگه‌ریــى ل هسـه‌ر ژنانـ ه بــۆ ئـه‌م راپرســی ه فۆرم ـه‌كان ب ـ ه شــێوه‌ى ع هشــوائى ل ـ ه نــاو ژنانــى ناوچ ـ ه جیاوازه‌كانــى هه‌رێمــى كوردســتان داب ـه‌ش كــراوه وات ـ ه ئ ـه‌و ژنان ـه‌ى فۆرمــى راپرســیه‌كه‌یان پڕكردۆت ـهوه ل ـه روى به‌هره‌م هنــد بــوون ل ـ ه خوێنــدن و كاركــردن جیــاوازن پــاش شــیكارى كــردن بــۆ زانیاری ـه‌كان رێــژه‌و ئه‌نجام ـه‌كان د‌هســت نیشــان كــراون وشــاره‌زای ده‌روونــى راڤ ـه‌ى ده‌روونــى و شــاره‌زايه‌كى ئابــوورى راڤ ـه‌ى ئامــارو زانیاریه‌كانیــان كــردوه. بیرۆك ـه‌ى كاركــردن له‌س ـه‌ر قه‌یرانــى ئابــوورى ل ـه‌و بارودۆخ ـهوه دێــت ك ـه هه‌رێمــى كوردســتانى پێيــدا تێده‌په‌رێــت و رۆژان ـ ه چیرۆك ـه خه‌مناكه‌كانــى ژنــان و ئ ـه‌و فشــاره‌ى ك ـه قه‌یرانــى ئابــورى خســتویه‌تی ه س ـه‌ریان دوبــار‌ه دەبێتــەوە بــۆ ووردتــر ئیــش كــردن ل هسـه‌ر رۆلــى ژنــان لـ ه ئيداره‌کردنــی ئـه‌م قه‌يرانـه پێویســتمان به‌و‌هیـ ه ئامــارو زانیاریـه‌كان جگـ ه لـه‌وه‌ى ئـه‌و رۆل همــان بــۆ روون بك هنـه‌و‌ه ئـه‌و رێگ هیـه‌ش بــۆ ده‌زگا په‌یوه‌ندیــداره‌كان و خــودى رێکخراوەکانیــش رۆشــن بك هنـه‌و‌ه كـ ه چــۆن هــاوكارو هــاو پشــتى ژنــان بــن.
راپرسى دووه‌م تایبه‌ته به رۆلى رێكخراوه‌كانى ژنان: ل ـه‌دواى راپه‌رینــى گ هلــى كــورد لــە باشــورى كوردســتان ســالى 1991چه‌ندیــن رێكخــراوى ژنــان دروســت بــون تاســالى 2016 واتـ ه كاتــى ئه‌نجامدانــى ئـه‌م راپرســی ه ژماره‌ی هكــى زۆر لـ ه رێكخــراوه‌كان بـ ه هــۆى بوونــى چه‌ندبــن هــۆكار به‌تايبـه‌ت قه‌یرانــى ئابــوورى \ كـه‌م بوونـه‌وه‌ی ژمار‌هيـه‌ك ژمار‌هیـه‌ك رێكخراويــش سـه‌ره‌راى ئـه‌وه‌ى چاالكيــان ســنوردار كــراوه بـه‌اڵم پارێــزگارى لـه مانـه‌وه‌ى خۆیــان د‌هكـه‌ن بـ ه ئامانجــى خزمـه‌ت كردنــى زیاتــر . .بــوون و كاركردنــى رێكخـر‌او لـ ه كۆمه‌ڵگـه‌ى كوردیــدا مێژوویەکــی دێرینــی نی ـ ه هه‌ربۆی ـ ه وه‌رگرتــن و تێگه‌یشــتن ل ـ ه رۆڵ و كاریگه‌ریــی رێكخــراوه‌كان ل ـ ه نێــو تاكه‌كانــى كۆمه‌ڵگـه‌دا جیــاواز‌ه ئـه‌م راپرســی ه لـ ه سه‌رتاسـه‌رى هه‌رێمــى كوردســتان لـ ه نێــو ژن و پیــاودا بـ ه شــێوه‌ى ع هشــوائى ئه‌نجــام دراو‌ه و دواتــر شــیكارى وورد بــۆ ده‌رئه‌نجام ـه‌كان كــراوه. .
3
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
قە‌یرانى دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان ئە‌نجامــى راپرســى كاریگــە‌رى قە‌یرانــى داراى لەســەر ژنــان لە‌شــارە‌كانى ســلێمانى و هەولێــر و رانیــ ە و ناوچــە‌ى گەرمیــان بە‌بە‌شــدارى 400ژن كە‌پێــك هاتبــوون لە‌ژنانــى فە‌رمــان ب ـە‌رو ژنانــى ماڵ ـەوە ڕاپرســیە‌ك ە خــۆى لە‌چە‌نــد الیە‌نێكــدا دە‌بینی ـەوە كە‌پە‌یوە‌ســت بــوو بە‌بــارو دۆخــى داراى ژنــان و كاریگە‌ریە‌كانــى قە‌یرانــى داراى لەســەر ژیانــى رۆژانە‌یــان .
سلێمانى خشتە‌ى ژمارە ()1 تە‌مە‌ن 30 - 20 40 – 30 50 – 40 60 – 50 كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 34 36 22 8 100
رێژەى سە‌دى %34 %36 %22 %8 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كەرێــژەی ()%34ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لــ ە نێــوان ()30 – 20ســاڵیدایە و رێــژە‌ى()%36ى نمون ـە‌ى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان()40– 30ســاڵیدایە وە رێــژە‌ى()%22ى بەشــداربوان تە‌مە‌نیــان ل ـ ە نێــوان( )50 – 40ســاڵیدای ە و رێــژە‌ى()%8ى بەشــداربوان تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان( )60 – 50ســاڵیدای ە ،كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لەنێوان()40-30ســاڵیدایە‌و ریژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%36و نزمتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان( )60- 50ســاڵیدای ە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە(.)%8
خشتە‌ى ژمارە ()2 كارو پیشە مامۆستا فەرمانبەر كارگوزار ژىن ماڵەوە كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 10 52 4 34 100
ڕێژەى سە‌دى %10 %52 %4 %34 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە ڕێــژە‌ى ()%10ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كارو پیشــە‌یان مامۆســتای ە وە‌ڕێــژە‌ى()%52ى بەشــداربوان كارو پیشــە‌یان فە‌رمانبــە‌رە‌و ڕێــژە‌ى()%4ى بەشــداربوان كارو پیشــە‌یان كار گــوزار‌ە وە‌ڕێــژە‌ى()%36ى بە‌شــداربووان ژنــى ماڵــە‌وە‌ن كە‌وات ـ ە بە‌رزتریــن ڕێــژە‌ى بەشــداربوان كارو پیش ـە‌یان فە‌رمانب ـە‌ر‌ە كە‌ڕێژە‌كە‌یــان دە‌كات ـە( )%52وە نزمتریــن ڕێــژە‌ش كاریــان كارگــوزار‌ە كە‌ڕێژە‌ك ـە‌ى دە‌كاتە(.)%4
خشتە‌ى ژمارە ()3 كارى هاوسەر حكومى ئەهلی كارێكی تر كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 38 30 32 100
ڕێژەى سە‌دى %38 %30 %32 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى ()%38ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە هاوســەرەكانیان كارى حكومــى دە‌كــە‌ن وە ڕێــژە‌ى ()%30ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌كە هاوســەرەكانیان كارى ئە‌هلــى دە‌كــە‌ن وە ڕێــژە‌ى ()%32ى بەشــداربوان هاوســەرەكانیان کارێکــی تــر دە‌كــە‌ن . كە‌واتــە بە‌رزتریــن ڕێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌كە هاوســەرەكانیان كارى حكومــى دە‌كــە‌ن كەرێژەكــەى دە‌كاتــە ( )%38و نزمتریــن ڕێــژە‌ش هاوســەرەكانیان كارى ئە‌هلــى دە‌كــە‌ن كــە ڕێژەكــەى دە‌كاتــە(.)%30
4
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان خشتە‌ى ژمارە ()4
كاریگە‌رى بارى ئابورى لە‌سە‌ر ژن ژىن ماڵەوە فەرمانبەر ژناىن شوێنە ئە‌ەلیە‌كان هەمووى كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 16 30 سفر 54 100
ڕێژەى سە‌دى %16 %30 %0 %54 %100
ل ـە‌م خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى()%16ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە كە‌خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگ ـە‌رى هەبــووە لە‌س ـە‌ر ژنانــى ماڵ ـەوە و رێــژە‌ى()%30ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگ ـە‌رى لە‌س ـە‌ر ژنانــى فە‌رمانب ـە‌ر هە‌ی ـ ە و‌رێــژە‌ى()%0ى بەشــداربوان (واتــ ە هیچــكام لە‌بە‌شــداربوان) پێیــان وانیــ ە كە‌خراپــى بــارى ئابــوورى كایگــە‌رى هەبێــت لەســەر ئە‌وژنانــە‌ى لــ ە شــوێن ە ئە‌هلیە‌كانــدا كاردە‌كــە‌ن و ڕێــژە‌ى ()%54ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگ ـە‌رى لە‌س ـە‌ر هەمــوو ژنێــك هە‌ی ـ ە . كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگــە‌رى هە‌یــ ە لەســەر هەمــوو ژنێــك كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتـە( )%54و‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونـە‌ى ڕاپرســیە‌ك ە پێیــان وایـ ە خراپــى بــارى ئابــوورى هیــچ كاریگـە‌رى لە‌سـە‌ر ئە‌وژنانـ ە نیـ ە كە‌لە‌شــوێن ە ئەهلی ـە‌كان كاردە‌ك ـە‌ن و ڕێژە‌ك ـە‌ى دە‌كات ـە %0
خشتە‌ى ژمارە ()5 كە‌مكردنە‌وە‌ى خە‌رجى كڕینى پێویستى خۆى كڕینى پێویستى مناڵ پێداویستى ماڵ ئازوقە میوان هەمووى كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 10 8 10 4 0 68 100
ڕێژەى سە‌دى %10 %8 %10 %4 %0 %68 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى()%10ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كرینــى (پێداویســتى خۆیــان) كەمكردۆتــەوە و رێــژەی()%8 ى بەشــداربوان كڕینــى (پێداویســتى منداڵیــان) كەمكردۆتــەوە و رێــژەی()%10ى بەشــداربوان كرینــى (پێداویســتى ماڵیــان) كەمكردۆتــەوە و رێــژەی()%4ى بەشــداربوان كڕینــى (ئازوقە)یــان كە‌مكردۆت ـەوە وەرێــژەی()%0ى بەشــداربوان خە‌رجــى میوانیــان كە‌مكردۆت ـەوەو و‌ڕێــژە‌ى()%68ى بەشــداربوان (هەمــوو) جــۆر‌ە خە‌رجیە‌كیــان كەمكردۆتــەوە .كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە هەمــوو پێداویســتیە‌كیان كەمكردۆتــەوە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%68و‌نزمتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێداویســتى میوانیــان كــە‌م كردۆتــە‌و‌ە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە()%0
خشتە‌ى ژمارە ()6 ئە‌و خە‌رجیانە‌ى ناتوانرێت كە‌مبكرێتە‌وە دایە‌نگە و باخچە نە‌خۆىش پێویستى رۆژانە كرێى خانوو كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 6 16 48 30 100
ڕێژەى سە‌دى %6 %16 %48 %30 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كەرێــژەی()%6ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە ناتوانــن خە‌رجــى (دایە‌نگــە‌و باخچــە‌ى ســاوایان) كــــە‌م بكە‌نــە‌و‌ە و رێــژەی ()%16ى بەشــداربوان ناتوانــن خە‌رجــى (نە‌خۆشــى) كەمبكەنــەوە. رێــژەی()%48ى بەشــداربوان ناتوانــن خە‌رجــى (پێداویســتى رۆژانــە) كە‌مبكە‌نــە‌وە‌و رێــژە‌ى()%30ى بەشــداربوان ناتوانــن خە‌رجــى (كرێــى خانــوو) كەمبكەنــەوە .كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە ناتوانــن (خە‌رجــى پێویســتى رۆژانــە) كەمبكەنــەوە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە()%48 وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە ناتوانــن (خە‌رجــى دایە‌نگــ ە و باخچــە‌ى ســاوایان) كە‌مكە‌بنــە‌و‌ە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە(.)%6
5
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
خشتە‌ى ژمارە ()7 كاریگە‌رى قە‌یران لە‌سە‌ر پە‌یوە‌ندى هاوسەران دروست بووىن توڕە‌ى لێك تێنە‌گە‌یشنت دە‌ستە‌وە‌ستاىن دایك و باوك بە‌رامبە‌ر منداڵ كۆى گشتى
دووبارە بووە كان 38 20 42 100
ڕێژەى سە‌دى %37 %20 %42 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كەرێــژەی()%38ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر (دروســتبوونى توڕە‌یــى لە‌نێــوان خۆیــان و هاوســەرەكانیان) و رێــژەی()%20ى بە‌شــداربووانى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران (كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر دروســتبوونى لێــك تێنە‌گە‌یشــتن لە‌نێــوان خۆیــان و هاوس ـە‌رە‌كانیان) و رێــژەی()%42ى نمون ـە‌ى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران كاریگ ـە‌رى هەبــووە لە‌س ـە‌ر (دە‌ستە‌وە‌ســتانى دایــك و بــاوك بە‌رامب ـە‌ر بــ ە منداڵە‌كانیــان) ...كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر (دە‌ســتە وە‌ســتانى دایــك و بــاوك بە‌رامبــە‌ر بە‌منداڵە‌كانیــان) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%42و‌نزمتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر (دروســت بوونــى لێــك تێنە‌گە‌یشــتن لە‌نێــوان هاوســەرەكاندا) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە()%20ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()8 كێ بە‌م قە‌یرانە زیاتر توڕە‌بووە خۆت هاوسەر منداڵ دە‌وروبە‌ر كۆى گشتى
دوبارە بووەكان 12 4 2 82 100
ڕێژەى سە‌دى %12 %4 %2 %82 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە رێــژە‌ى()%12ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە بەهــۆى قە‌یرانــە‌و‌ە زیاتــر لە‌جــاران (تــوڕە‌ن) و رێــژەی()%4ى بە‌شــداربووان پێیــان وایــ ە كە(هاوســەرەكانیان) زیاتــر لە‌جــاران تــوڕە‌ن هەروەهــا()%4ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە (منداڵە‌كانیــان) زیــاد لە‌جــاران تــوڕە‌ن و()%82ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كە(دە‌وروبە‌ریان)زیــاد لە‌جــاران تــوڕە‌ن، كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كە‌كە‌ســانى (دە‌وروبە‌ریان)بەهــۆى دروســت بوونــى قە‌یرانــە‌و‌ە زیاتــر لە‌جــاران تــوڕە‌ن كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%82و كە‌متریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە منداڵە‌كانیــان زیاتــر لە‌جــاران تــوڕە‌ن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە(.)%2
خشتە‌ى ژمارە ()9 ڕاگە‌یاندنە‌كانت پێ چۆنە ڕاستگۆن راستگۆنین كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 6 94 100
ڕێژەى سە‌دى %6 %94 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كــ ە ڕاگە‌یاندنــە‌كان لە‌راگە‌یاندنە‌كانیانــدا لەســەر ئــەم قە‌یرانــ ە (راســتگۆن) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%6وە نزمتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كــ ە راگە‌یاندنــە‌كان لــ ە بابەتــە باڵوکراوەکانیانــدا لەســەر ئــەم قە‌یرانــ ە (راســتگۆنین) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە()%94
خشتە‌ى ژمارە ()10 كێ بە بە‌رپرس د ەزانیت حزبە‌كان حكومە‌ت كۆى گشتى
6
دووبارە بووەكان 54 46 100
ڕێژەى سە‌دى %54 %46 %100
ل ـە‌م خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە كە(حزب ـە‌كان) بە‌رپرســن ل ـە‌م بــارو دۆخ ـ ە كە‌رێژە‌ك ـە‌ى دە‌كاتـە( )%54وە نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌كە‌ى پێیــان وایـ ە كە(حكومـە‌ت) بە‌رپرسـ ە لـە‌م بارودۆخـ ە كە‌رێژە‌كـە‌ى دە‌كاتـە()%46
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
ڕان ـیـ ـ ـ ـە خشتە‌ى ژمارە ()1 تە‌مە‌ن 30 – 20 40 – 30 50 – 40 60 – 50 60بە‌رە‌و سە‌رە‌وە كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 29 30 28 11 2 100
رێژەى سە‌دى %29 %30 %28 %11 %2 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كەرێــژەی ()%29ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لــ ە نێــوان ( )30 – 20ســاڵیدایە‌و‌ە رێــژە‌ى ( )%30ى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )40 – 30ســاڵیدایە وە رێــژە‌ى ()%28ى بەشــداربوان تە‌مە‌نیــان لــ ە نێــوان ( )50 – 40ســاڵیدای ە و رێــژە‌ى ()%11ى بەشــداربوان تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )60- 50ســاڵیدای ە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )2%ى بەشــداربوان تە‌مە‌نیــان لە‌ســە‌رو ( )60ســاڵە‌وە‌ی ە كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )40-30ســاڵیدایە‌كە ریژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%30و نزمتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌كە تە‌مە‌نیــان لە‌ســە‌رو ( )60ســاڵیدای ە كەرێژەكــەى دە‌كاتــ ە (.)%2
خشتە‌ى ژمارە ()2 كارو پیش ە خوێندكار فەرمانبەر ژىن ماڵەوە كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 4 19 77 100
ڕێژەى سە‌دى %4 %19 %77 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە ڕێــژە‌ى ()%4ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌كە‌خوێندكارن وە ڕێــژە‌ى ()%19ى بەشــداربوان كارو پیشــە‌یان فە‌رمانبــە‌ر‌ە وە‌ڕێــژە‌ى ()%77ى بە‌شــداربووان ژنــى ماڵــە‌وە‌ن . كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن ڕێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە ژنــى ماڵــە‌وە‌ن كە‌ڕێژە‌كە‌یــان دە‌كاتــە( )%77وە نزمتریــن ڕێــژە‌ش خوێنــدكارن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە(.)%4
خشتە‌ى ژمارە ()3 كارى هاوسەر حكومى ئەهلی كارێكی تر كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 56 16 28 100
ڕێژەى سە‌دى %56 %16 %28 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى ()%56ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە هاوســەرەكانیان كارى حكومــى دە‌كــە‌ن و ڕێــژە‌ى ()%16ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌كە هاوســەرەكانیان كارى ئە‌هلــى دە‌كــە‌ن و ڕێــژە‌ى ()%28ى بەشــداربوان هاوســەرەكانیان کارێکــی تــر دە‌كــە‌ن . كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن ڕێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە هاوســەرەكانیان كارى حكومــى دە‌كــە‌ن كەرێژەكــەى دە‌كاتــ ە ( )%56و نزمتریــن ڕێــژە‌ش هاوســەرەكانیان كارى ئە‌هلــى دە‌كــە‌ن كــ ە ڕێژەكــەى دە‌كاتــە(.)%16
7
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
خشتە‌ى ژمارە ()4 كاریگە‌رى بارى ئابورى لە‌سە‌ر ژن ژىن ماڵەوە فەرمانبەر ژناىن شوێنە ئەهلیەكان هەمووى كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 11 13 سفر 76 100
ڕێژەى سە‌دى %11 %13 %0 %76 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى()%11ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كە‌خراپــى بــارى ئابــوورى كارى گــە‌رى هەبــووە لەســەر ژنانــى ماڵــەوە و رێــژە‌ى()%13ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگــە‌رى لەســەر ژنانــى فەرمانبــەر هە‌یــ ە و رێــژەی()%0ى بەشــداربوان (واتــ ە هیچــكام لە‌بە‌شــداربوان) پێیــان وانیــ ە كە‌خراپــى بــارى ئابــوورى كایگــە‌رى هەبێــت لەســەر ئە‌وژنانــە‌ى لە‌شــوێن ە ئە‌ەلیە‌كانــدا كاردە‌كــە‌ن وە‌ڕێــژە‌ى ()%76ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگــە‌رى لەســەر هەمــوو ژنێــك هە‌یــ ە . كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگــە‌رى هە‌یــ ە لەســەر هەمــوو ژنێــك كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتـە( )%76وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونـە‌ى ڕاپرســیە‌ك ە پێیــان وایـ ە خراپــى بــارى ئابــوورى هیــچ كاریگـە‌رى لە‌سـە‌ر ئە‌وژنانـ ە نیـ ە كە‌لە‌شــوێن ە ئەهلی ـە‌كان كاردە‌ك ـە‌ن ڕێژە‌ك ـە‌ى دە‌كات ـ ە (.)%0
خشتە‌ى ژمارە ()5 كە‌مكردنە‌وە‌ى خە‌رجى كڕینى پێویستى خۆى كڕینى پێویستى مناڵ پێداویستى ماڵ ئازوقە میوان هەمووى كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 6 2 1 0 0 91 100
ڕێژەى سە‌دى %6 %2 %1 %0 %0 %91 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى()%6ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كرینــى (پێداویســتى خۆیــان) كەمكردۆتــەوە وەرێــژەی()%2ى بەشــداربوان كڕینــى (پێداویســتى منداڵیــان) كەمكردۆتــەوە وەرێــژەی()%1ى بەشــداربوان كرینــى (پێداویســتى ماڵیــان) كەمكردۆتــەوە وەرێــژەی()%0 ى بەشــداربوان كڕینــى (ئازوقە)یــان كەمكردۆتــەوە وەرێــژەی()%0ى بەشــداربوان خە‌رجــى میوانیــان كە‌مكردۆتــە‌وە‌و بە‌ڕێــژە‌ى()%91ى بەشــداربوان (هەمــوو) جــۆر‌ە خە‌رجیە‌كیــان كەمكردۆتــەوە ...كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە هەمــوو پێداویســتیە‌كیان كەمكردۆتــەوە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%91وە‌نزمتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كڕینــى (ئازوقــ ە وپێداویســتى میوانیــان) كــە‌م كردۆتــە‌و‌ە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە(.)%0
خشتە‌ى ژمارە ()6 ئە‌و خە‌رجیانە‌ى ناتوانرێت كە‌مبكرێتە‌وە دایە‌نگە و باخچە نە‌خۆىش پێویستى رۆژانە كرێى خانوو كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 2 41 43 14 100
ڕێژەى سە‌دى %2 %41 %43 %14 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كەرێــژەی()%2ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە ناتوانــن خە‌رجــى (دایە‌نگــە‌و باخچــە‌ى ســاوایان) كــە‌م بكە‌نــە‌و‌ە و رێــژەی()%41ى بەشــداربوان ناتوانــن خە‌رجــى (نە‌خۆشــى) كەمبكەنــەوە و رێــژەی()%43ى بەشــداربوان ناتوانــن خە‌رجــى (پێداویســتى رۆژانــە) كە‌مبكە‌نــە‌وە‌و رێــژە‌ى()%14ى بەشــداربوان ناتوانــن خە‌رجــى (كرێــى خانــوو) كە‌مكە‌نــە‌و‌ە .كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە ناتوانــن (خە‌رجــى پێویســتى رۆژانــە) كەمبكەنــەوە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%44وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە ناتوانــن (خە‌رجــى دایە‌نگــ ە و باخچــە‌ى ســاوایان) كە‌مكە‌بنــە‌و‌ە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە(.)%2
8
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
خشتە‌ى ژمارە ()7 كاریگە‌ریى قە‌یران لە‌سە‌ر پە‌یوە‌ندى هاوسەران دروست بووىن توڕە‌یى لێك تێنە‌گە‌یشنت دە‌ستە‌وە‌ستاىن دایك و باوك بە‌رامبە‌ر منداڵ کۆی گشتى
دووبارە بووەكان 11 15 74 100
ڕێژەى سە‌دى %11 %15 %74 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كەرێــژەی()%11ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر (دروســتبوونى توڕە‌یــى لە‌نێــوان خۆیــان و هاوســەرەكانیان) و رێــژەی()%15ى بە‌شــداربووانى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران (كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر دروســتبوونى لێــك تێنە‌گە‌یشــتن لە‌نێــوان خۆیــان و هاوســەرەكانیان) و رێــژەی()%74ى نمون ـە‌ى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران كاریگ ـە‌رى هەبــووە لە‌س ـە‌ر (دە‌ستە‌وە‌ســتانى دایــك و بــاوك بە‌رامب ـە‌ر بــ ە منداڵە‌كانیــان) .كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر (دە‌ســتە وە‌ســتانى دایــك و بــاوك بە‌رامبــە‌ر بە‌منداڵە‌كانیــان) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%74وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر (دروســت بوونــى توڕە‌یــى لە‌نێــوان هاوســەرەكاندا) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە()%11ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()8 كێ بە‌م بە‌قە‌یرانە زیاتر توڕە‌بووە خۆت هاوسەر منداڵ دە‌وروبە‌ر كۆى گشتى
دوبارە بووەكان 12 17 9 62 100
ڕێژەى سە‌دى %12 %17 %9 %62 %100
ل ـە‌م خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت ك ـ ە رێــژە‌ى()%12ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە كە(خۆیــان) بەهــۆی قە‌یران ـەوە زیاتــر لە‌جــاران (تــوڕە‌ن) و رێــژەی()%17ى بە‌شــداربووان پێیــان وای ـ ە كە(هاوســەرەكانیان) زیاتــر لە‌جــاران تــوڕە‌ن هەروەهــا()%9ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە (منداڵە‌كانیــان) زیــاد لە‌جــاران تــوڕە‌ن و()%62ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە كە(دە‌وروبە‌ریــان) زیــاد لە‌جــاران تــوڕە‌ن، كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كە‌كە‌ســانى (دە‌وروبە‌ریان)بەهــۆی دروســت بوونــى قە‌یرانــە‌و‌ە زیاتــر لە‌جــاران تــوڕە‌ن كەرێژەكــەى دە‌كات ـە( )%62وكەمتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە (منداڵە‌كانیــان) زیاتــر لە‌جــاران تــوڕە‌ن كە‌ڕێژە‌ك ـە‌ى دە‌كات ـە(.)%9
خشتە‌ى ژمارە ()9 ڕاگە‌یاندنە‌كانت پێ چۆنە ڕاستگۆن راستگۆنین كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 21 79 100
ڕێژەى سە‌دى %21 %79 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت بە‌رزتریــن رێــژە‌ى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كــ ە ڕاگە‌یاندنــە‌كان لەبابەتــە پەخــش کراوەکانیانــدا لەســەر ئ ـە‌م قە‌یران ـ ە (راســتگۆن) كە‌رێژە‌ك ـە‌ى دە‌كات ـە( )%21و نزمتریــن نمون ـە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە ك ـ ە راگە‌یاندن ـە‌ك لە‌راگە‌یاندنە‌كانیانــدا لەســەر ئــەم قە‌یرانــ ە (راســتگۆنین) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە(. )%79
خشتە‌ى ژمارە ()10 كێ بە بە‌رپرس د ەزانیت حزبە‌كان حكومە‌ت كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 23 77 100
ڕێژەى سە‌دى %23 %77 %100
ل ـە‌م خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە كە(حزب ـە‌كان) بە‌رپرســن ل ـە‌م بــارو دۆخ ـ ە كە‌رێژە‌ك ـە‌ى دە‌كاتـە( )%23و نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌كە‌ى پێیــان وایـ ە كە(حكومـە‌ت) بە‌رپرسـ ە لـە‌م بارودۆخـ ە كە‌رێژە‌كـە‌ى دە‌كاتـە(.)%77
9
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
ه ـە‌ولــێر خشتە‌ى ژمارە ()1 تە‌مە‌ن 30 – 20 40 – 30 50 – 40 60 – 50 كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 29 30 21 20 100
رێژەى سە‌دى %29 %30 %21 %20 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كەرێــژەی ()%29ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لــ ە نێــوان ( )30 – 20ســاڵیدایە و رێــژە‌ى ( )%30ى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )40 – 30ســاڵیدایە وە رێــژە‌ى ()%21ى بەشــداربوان تە‌مە‌نیــان لــ ە نێــوان ( )50 – 40ســاڵیدای ە رێــژە‌ى ()%20ى بەشــداربوان تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )60- 50ســاڵیدای ە .كە‌واتــە بە‌رزتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )40-30ســاڵیدایە‌كە ریژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%30و نزمتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )60 - 50ســاڵیدای ە كەرێژەكــەى دە‌كات ـ ە ()%20
خشتە‌ى ژمارە ()2 كارو پیش ە فەرمانبەر ژىن ماڵەوە كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 67 33 100
ڕێژەى سە‌دى %67 %33 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى()%67ى بەشــداربوان كارو پیشــە‌یان فە‌رمانبــە‌ر‌ە وە‌ڕێــژە‌ى()%33ى بە‌شــداربووان ژنــى ماڵــە‌وە‌ن كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن ڕێــژە‌ى بەشــداربوان كارو پیشــە‌یان فە‌رمانبــە‌ر‌ە كــ ە ڕێژە‌كە‌یــان دە‌كاتــە( )%67و نزمتریــن ڕێــژە‌ش ژنــى ماڵــە‌وە‌ن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە(. )%33
خشتە‌ى ژمارە ()3 كارى هاوسەر حكومى ئەهىل كارێكی تر كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 41 16 43 100
ڕێژەى سە‌دى %41 %16 %43 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى ()%41ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە هاوســەرەكانیان كارى حكومــى دە‌كــە‌ن و‌ڕێــژە‌ى ()%16ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە هاوســەرەكانیان كارى ئەهلــی دە‌كــە‌ن و ڕێــژە‌ى ()%43ى بەشــداربوان هاوســەرەكانیان کارێکــی تــر دە‌كــە‌ن . كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن ڕێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە هاوســەرەكانیان کارێکــی تــر دە‌كــە‌ن كەرێژەكــەى دە‌كاتــ ە ( ، )%43نزمتریــن ڕێــژە‌ش هاوســەرەكانیان كارى ئەهلــی دە‌كــە‌ن كــ ە ڕێژەكــەى دە‌كاتــە(.)%16
خشتە‌ى ژمارە ()4 كاریگە‌رى بارى ئابورى لە‌سە‌ر ژن ژىن ماڵەوە فەرمانبەر ژناىن شوێنە ئەهلیەكان هەمووى كۆى گشتى
10
دووبارە بووەكان 5 21 سفر 74 100
ڕێژەى سە‌دى %5 %21 %0 %74 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى()%5ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كە‌خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر ژنانــى ماڵ ـەوەو رێــژە‌ى ()%21ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگ ـە‌رى لە‌س ـە‌ر ژنانــى فە‌رمانب ـە‌ر هە‌ی ـ ە و رێــژەی()%0ى بەشــداربوان (وات ـ ە هیچــكام لە‌بە‌شــداربوان) پێیــان وانی ـ ە كە‌خراپــى بــارى ئابــوورى كایگ ـە‌رى ەە‌بێــت لە‌س ـە‌ر ئە‌وژنان ـە‌ى ل ـ ە شــوێن ە ئە‌هلیە‌كانــدا كاردە‌ك ـە‌ن ،ڕێــژە‌ى ()%74ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگ ـە‌رى لە‌س ـە‌ر هەمــوو ژنێــك هەیــە .كە‌وات ـ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایـ ە خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگـە‌رى هەیــە لە‌سـە‌ر هەمــوو ژنێــك كە‌ڕێژە‌كـە‌ى دە‌كاتـە( )%74نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونـە‌ى ڕاپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە خراپــى بــارى ئابــوورى ەیــچ كاریگ ـە‌رى لە‌س ـە‌ر ئە‌وژنان ـ ە نی ـ ە كە‌لە‌شــوێن ە ئەهلی ـە‌كان كاردە‌ك ـە‌ن ڕێژە‌ك ـە‌ى دە‌كات ـ ە (. )%0
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
خشتە‌ى ژمارە ()5 كە‌مكردنە‌وە‌ى خە‌رجى كڕینى پێویستى خۆى كڕینى پێویستى مناڵ پێداویستى ماڵ ئازوقە میوان هەمووى كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 13 0 12 1 0 74 100
ڕێژەى سە‌دى %13 %0 %12 %1 %0 %74 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى()%13ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كرینــى (پێداویســتى خۆیــان) كەمكردۆتــەوە و رێــژەی()%0ى بەشــداربوان كڕینــى (پێداویســتى منداڵیــان) كەمكردۆتــەوە و رێــژەی()%12ى بەشــداربوان كرینــى (پێداویســتى ماڵیــان) كە‌مكردۆتــە‌وە‌و رێــژەی ()%1ى بەشــداربوان كڕینــى (ئازوقە)یــان كە‌مكردۆتــە‌وە‌و رێــژەی ()%0ى بەشــداربوان خە‌رجــى میوانیــان كە‌مكردۆتــە‌وە‌و بە‌ڕێــژە‌ى()%74ى بەشــداربوان (هەمــوو) جــۆر‌ە خە‌رجیە‌كیــان كەمكردۆتــەوە .كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە هەمــوو پێداویســتیە‌كیان كە‌مكردۆت ـەوە كە‌رێژە‌ك ـە‌ى دە‌كات ـە( )%74وە‌نزمتریــن نمون ـە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە (پێداویســتى منــداڵ و میوانیــان) كــە‌م كردۆتــە‌و‌ە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە(. )%0
خشتە‌ى ژمارە ()6 ئە‌و خە‌رجیانە‌ى ناتوانرێت كە‌مبكرێتە‌وە دایە‌نگە و باخچە نە‌خۆىش پێویستى رۆژانە كرێى خانوو كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 8 36 33 23 100
ڕێژەى سە‌دى %8 %36 %33 %23 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كەرێــژەی()%8ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە ناتوانــن خە‌رجــى (دایە‌نگــە‌و باخچــە‌ى ســاوایان) كــە‌م بكە‌نــە‌و‌ە رێــژەی()%36ى بەشــداربوان ناتوانــن خە‌رجــى (نە‌خۆشــى) كەمبكەنــەوە . رێــژەی()%33ى بەشــداربوان ناتوانــن خە‌رجــى (پێداویســتى رۆژانــە) كە‌مبكە‌نــە‌وە‌و رێــژە‌ى ()%23ى بەشــداربوان ناتوانــن خە‌رجــى (كرێــى خانــوو) كەمبكەنــەوە .كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە ناتوانــن (خە‌رجــى نە‌خۆشــى) كەمبكەنــەوە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە()%36نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە ناتوانــن (خە‌رجــى دایە‌نگــ ە و باخچــە‌ى ســاوایان) كەمبكەنــەوە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە(.)%8
خشتە‌ى ژمارە ()7 كاریگە‌رى قە‌یران لە‌سە‌ر پە‌یوە‌ندى هاوسەران دروست بووىن توڕە‌ى لێك تێنە‌گە‌یشنت دە‌ستە‌وە‌ستاىن دایك و باوك بە‌رامبە‌ر منداڵ كۆى گشتى
دووبارە بووە كان 37 32 31 100
ڕێژەى سە‌دى %37 %32 %31 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كەرێــژەی ()%37ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر (دروســتبوونى توڕە‌یــی لە‌نێــوان خۆیــان و هاوســەرەكانیان) ،رێــژەی ()%32ى بە‌شــداربووانى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران (كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر دروســتبوونى لێــك تێنە‌گە‌یشــتن لە‌نێــوان خۆیــان و هاوســەرەكانیان) ،رێــژەی ()%32ى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر (دە‌ستە‌وە‌ســتانى دایــك و بــاوك بە‌رامبــە‌ر بــ ە منداڵە‌كانیــان) .كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر (دروســت بوونــى توڕە‌یــى لە‌نێــوان هاوســە‌راندا) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( ،)%37نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربووان قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر (دە‌ستە‌وە‌ســتانى دایــك و بــاوك بە‌رامبــە‌ر بە‌منداڵە‌كانیــان) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە()%31ى بەشــداربوان.
11
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
خشتە‌ى ژمارە ()8 كێ بە‌م بە‌قە‌یرانە زیاتر توڕە‌بووە خۆت هاوسەر منداڵ دە‌وروبە‌ر كۆى گشتى
دوبارە بووەكان 31 21 10 38 100
ڕێژەى سە‌دى %31 %21 %10 %38 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە رێــژە‌ى()%31ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە بەهــۆى قە‌یرانــە‌و‌ە زیاتــر لە‌جــاران (تــوڕە‌ن) رێــژەی()%21ى بە‌شــداربووان پێیــان وای ـ ە كە(هاوس ـە‌رە‌كانیان) زیاتــر ل ـ ە جــاران تــوڕە‌ن هەروەهــا()%10ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە (منداڵە‌كانیــان) زیــاد لە‌جــاران تــوڕە‌ن و()%38ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كە(دە‌وروبە‌ریــان) زیــاد لە‌جــاران تــوڕە‌ن ،كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كە‌كە‌ســانى (دە‌وروبە‌ریان)بەهــۆى دروســت بوونــى قە‌یرانــە‌و‌ە زیاتــر لە‌جــاران تــوڕە‌ن كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( ، )%38كە‌متریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە (منداڵە‌كانیــان) زیاتــر لە‌جــاران تــوڕە‌ن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە(.)%10
خشتە‌ى ژمارە ()9 ڕاگە‌یاندنە‌كانت پێ چۆنە ڕاستگۆن راستگۆنین كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 6 94 100
ڕێژەى سە‌دى %6 %94 %100
ل ـە‌م خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت ك ـ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى نمون ـە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە ك ـ ە ڕاگە‌یاندن ـە‌كان لە‌راگە‌یاندنە‌كانیانــدا لە‌س ـە‌ر ئ ـە‌م قە‌یرانــ ە (راســتگۆن) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%6و نزمتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كــ ە راگە‌یاندنــە‌كان لە‌راگە‌یاندنە‌كانیانــدا لەســەر ئــەم قە‌یرانــ ە (راســتگۆنین) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە(. )%94
خشتە‌ى ژمارە ()10 كێ بە بە‌رپرس د ەزانیت حزبە‌كان حكومە‌ت كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 67 33 100
ڕێژەى سە‌دى %67 %33 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كە(حزبــە‌كان) بە‌رپرســن لــەم بــارو دۆخــ ە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%67وە نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌كە‌ى پێیــان وایــ ە كە(حكومــە‌ت) بە‌رپرســ ە لــەم بارودۆخــە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە()%33
12
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
گـە‌رمیــان خشتە‌ى ژمارە ()1 تە‌مە‌ن 30 – 20 40 – 30 50 – 40 60 – 50 60بە‌رە‌و سە‌رە‌وە كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 30 34 18 12 6 100
رێژەى سە‌دى %30 %34 %18 %12 %6 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كەرێــژەی ()%30ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لــ ە نێــوان ( )30 – 20ســاڵیدایە‌و‌ە رێــژە‌ى ( )%34ى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )40 – 30ســاڵیدای ە و رێــژە‌ى ()%18ى بەشــداربوان تە‌مە‌نیــان لــ ە نێــوان ( )50 – 40ســاڵیدای ە و رێــژە‌ى ()%12ى بەشــداربوان تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )60- 50ســاڵیدای ە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )6%ى بەشــداربوان تە‌مە‌نیــان لە‌ســە‌رو ( )60ســاڵە‌وە‌ی ە كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )40-30ســاڵیدایە‌كە ریژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%30وە نزمتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لە‌ســە‌رو ( )60ســاڵیدای ە كەرێژەكــەى دە‌كاتــ ە (. )%2
خشتە‌ى ژمارە ()2 كارو پیش ە فەرمانبەر ژىن ماڵەوە كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 78 22 100
ڕێژەى سە‌دى %78 %22 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە ڕێــژە‌ى()%78ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كارو پیشــە‌یان فە‌رمانبــە‌ر‌ە و‌ڕێــژە‌ى ()%22ى بە‌شــداربووان ژنــى ماڵــە‌وە‌ن .كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژەی بەشــداربوان كارو پیشــە‌یان فە‌رمانبــە‌ر‌ە كــە ڕێژە‌كە‌یــان دە‌كاتــە( )%78وە نزمتریــن ڕێــژە‌ش ژنــى ماڵــە‌وە‌ن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە (. )%22
خشتە‌ى ژمارە ()3
كارى هاوسەر حكومى ئەهلی کارێکی تر كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 62 4 34 100
ڕێژەى سە‌دى %62 %4 %34 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى ()%62ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە هاوســەرەكانیان كارى حكومــى دە‌كــە‌ن و ڕێــژە‌ى ()%4ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە هاوس ـە‌رە‌كانیان كارى ئە‌هلــى دە‌ك ـە‌ن وە ڕێــژە‌ى ()%34ى بەشــداربوان هاوس ـە‌رە‌كانیان کارێکــی تــر دە‌ك ـە‌ن .كە‌وات ـ ە بە‌رزتریــن ڕێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە هاوســەرەكانیان كارى حكومــى دە‌كــە‌ن كەرێژەكــەى دە‌كاتــ ە ( ، )%62نزمتریــن ڕێــژە‌ش هاوســەرەكانیان كارى ئە‌هلــى دە‌ك ـە‌ن ك ـە ڕێژە‌ك ـە‌ى دە‌كات ـە(.)%4
خشتە‌ى ژمارە ()4 كاریگە‌ریى بارى ئابورى لە‌سە‌ر ژن ژىن ماڵەوە فەرمانبەر ژناىن شوێنە ئەهلیەكان هەمووى كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 12 16 سفر 72 100
ڕێژەى سە‌دى %12 %16 %0 %72 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى()%12ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كە‌خراپــى بــارى ئابــوورى كارى گــە‌رى هەبــووە لەســەر ژنانــى ماڵــەوە وە رێــژە‌ى()%16ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگــە‌رى لەســەر ژنانــى فەرمانبــەر هە‌یــ ە و رێــژەی()%0ى بەشــداربوان (واتــ ە هیچــكام لە‌بە‌شــداربوان) پێیــان وانیــ ە كە‌خراپــى بــارى ئابــوورى كایگــە‌رى هەبێــت لەســەر ئە‌وژنانــە‌ى لــ ە شــوێن ە ئە‌هلیە‌كانــدا كاردە‌ك ـە‌ن و‌ڕێــژە‌ى ()%72ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگ ـە‌رى لە‌س ـە‌ر هەمــوو ژنێــك هە‌ی ـ ە .كە‌وات ـ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە خراپــى بــارى ئابــوورى كاریگــە‌رى هە‌یــ ە لەســەر هەمــوو ژنێــك كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%72وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمون ـە‌ى ڕاپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە خراپــى بــارى ئابــوورى هیــچ كاریگ ـە‌رى لە‌س ـە‌ر ئە‌وژنان ـ ە نی ـ ە كە‌لە‌شــوێن ە ئەهلی ـە‌كان كاردە‌ك ـە‌ن ڕێژەكــەى دە‌كاتــ ە (. )%0
13
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
خشتە‌ى ژمارە ()5 كە‌مكردنە‌وە‌ى خە‌رجى كڕینى پێویستى خۆى كڕینى پێویستى مناڵ پێداویستى ماڵ ئازوقە میوان هەمووى كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 10 0 8 2 0 80 100
ڕێژەى سە‌دى %10 %0 %8 %2 %0 %80 %100
ل ـە‌م خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى ()%10ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كرینــى (پێداویســتى خۆیــان) كە‌مكردۆت ـەوە و رێــژەی ()%0ى بەشــداربوان كڕینــى (پێداویســتى منداڵیــان) كە‌مكردۆت ـەوەو رێــژەی()%8ى بەشــداربوان كرینــى (پێداویســتى ماڵیــان) كە‌مكردۆت ـەوە و رێــژەی ()%2ى بەشــداربوان كڕینــى (ئازوقە)یــان كەمكردۆتــەوە ،رێــژەی()%0ى بەشــداربوان خە‌رجــى میوانیــان كە‌مكردۆتــە‌وە‌و بە‌ڕێــژە‌ى ()%80ى بەشــداربوان (هەمــوو) جــۆر‌ە خە‌رجیە‌كیــان كە‌مكردۆتە‌وە...كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە هەمــوو پێداویســتیە‌كیان كەمكردۆتــەوە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( ، )%8068نزمتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە (پێداویســتى منــداڵ و میوانیــان) كــە‌م كردۆتــە‌و‌ە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە()%0
خشتە‌ى ژمارە ()6 ئە‌و خە‌رجیانە‌ى ناتوانرێت كە‌مبكرێتە‌وە دایە‌نگە و باخچە نە‌خۆىش پێویستیى رۆژانە كرێى خانوو كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 4 50 40 6 100
ڕێژەى سە‌دى %4 %50 %40 %6 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كەرێــژەی()%4ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌كە ناتــوان خە‌رجــى (دایە‌نگــە‌و باخچــە‌ى ســاوایان) كەمبكەنــەوە رێــژەی ( )%50ى بەشــداربوان ناتوانــن خە‌رجــى (نە‌خۆشــى) كەمبكەنــەوە .رێــژەی ( )%40ى بەشــداربوان ناتوانــن خە‌رجــى (پێداویســتى رۆژانــە) كە‌مبكە‌نــە‌وە‌و رێــژە‌ى()%6ى بەشــداربوان ناتوانــن خە‌رجــى (كرێــى خانــوو) كەمبكەنــەوە .كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە ناتوانــن (خە‌رجــى نە‌خۆشــى) كەمبكەنــەوە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%50وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە ناتوانــن (خە‌رجــى دایە‌نگــ ە و باخچــە‌ى ســاوایان) كە‌مكە‌بنــە‌و‌ە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە(.)%4
خشتە‌ى ژمارە ()7 كاریگە‌رى قە‌یران لە‌سە‌ر پە‌یوە‌ندى هاوسەران دروست بووىن توڕە‌ى لێك تێنە‌گە‌یشنت دە‌ستە‌وە‌ستاىن دایك و باوك بە‌رامبە‌ر منداڵ كۆى گشتى
دووبارە بووە كان 58 16 26 100
ڕێژەى سە‌دى %58 %16 %26 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كەرێــژەی()%58ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر (دروســتبوونى توڕە‌یــی لە‌نێــوان خۆیــان و هاوســەرەكانیان) و رێــژەی ()%16ى بە‌شــداربووانى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران (كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر دروســتبوونى لێــك تێنە‌گە‌یشــتن لە‌نێــوان خۆیــان و هاوســەرەكانیان) و رێــژەی ()%26ى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر (دە‌ستە‌وە‌ســتانى دایــك و بــاوك بە‌رامبــە‌ر بــ ە منداڵە‌كانیــان) .كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە قە‌یــران كاریگە‌ریــى هەبــووە لەســەر (دروســت بوونــى تــوڕە‌ى لە‌نێــوان هاوســەرەكاندا) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%58وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان قە‌یــران كاریگە‌ریــى هەبــووە لەســەر (دروســت بوونــى لێــك تێنە‌گە‌یشــتن لە‌نێــوان هاوســەرەكاندا) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە ()%16ى بەشــداربوان.
14
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
خشتە‌ى ژمارە ()8 كێ بە‌م بە‌قە‌یرانە زیاتر توڕە‌بووە خۆت هاوسەر منداڵ دە‌وروبە‌ر كۆى گشتى
دوبارە بووەكان 48 10 10 32 100
ڕێژەى سە‌دى %48 %10 %10 %32 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە رێــژە‌ى()%48ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە بەهــۆى قە‌یرانــە‌و‌ە زیاتــر لە‌جــاران (تــوڕە‌ن) وەرێــژەی ()%10ى بە‌شــداربووان پێیــان وایــ ە كە(هاوســەرەكانیان) زیاتــر لــ ە جــاران تــوڕە‌ن هەروەهــا()%10ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە (منداڵە‌كانیــان) زیــاد لە‌جــاران تــوڕە‌ن و()%32ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە كە(دە‌وروبە‌ریــان) زیــاد لە‌جــاران تــوڕە‌ن ،كە‌وات ـ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە كە(خۆى)بەهــۆى دروســت بوونــى قە‌یرانــە‌و‌ە زیاتــر لە‌جــاران تــوڕە‌ن كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%48و كە‌متریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە (هاوســە‌ر و منداڵە‌كانیــان) زیاتــر لە‌جــاران تــوڕە‌ن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە(.)%10
خشتە‌ى ژمارە ()9 ڕاگە‌یاندنە‌كانت پێ چۆنە ڕاستگۆن راستگۆنین كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 22 78 100
ڕێژەى سە‌دى %22 %78 %100
ل ـە‌م خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت ك ـ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى نمون ـە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە ك ـ ە ڕاگە‌یاندن ـە‌كان لە‌راگە‌یاندنە‌كانیانــدا لە‌س ـە‌ر ئ ـە‌م قە‌یرانــ ە (راســتگۆن) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( )%22و نزمتریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كــ ە راگە‌یاندنــە‌كان لە‌راگە‌یاندنە‌كانیانــدا لەســەر ئــەم قە‌یرانــ ە (راســتگۆنین) كەرێژەكــەى دە‌كاتــە(. )%78
خشتە‌ى ژمارە ()10 كێ بە بە‌رپرس د ەزانیت حزبە‌كان حكومە‌ت كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 34 76 100
ڕێژەى سە‌دى %34 %76 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كە(حزبــە‌كان) بە‌رپرســن لــەم بــارو دۆخــ ە كــ ە رێژە‌ك ـە‌ى دە‌كات ـە( )%34وە نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌كە‌ى پێیــان وای ـ ە كە(حكوم ـە‌ت) بە‌رپرس ـ ە ل ـە‌م بارودۆخ ـ ە كە‌رێژە‌ك ـە‌ى دە‌كات ـە()%76
15
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
شیکاری قه‌یرانى دارایى و كاریگه‌رى له‌سه‌ر ژنان د .نه‌رمین م ه عروف /راگرى كۆلێژى كارگێرى و ئابوورى زانكۆى سلێمانى ئه‌نجامــى راپرســى (كاریگــه‌رى قه‌یرانــى دارایــى له‌ســه‌ر ژنــان ) له‌شــاره‌كانى (ســلێمانى ،هه‌ولێــر ،رانیــ ه و ناوچــه‌ى گه‌رمیــان ) ،به‌به‌شــدارى 400ژنــی خــاوه‌ن خێــزان كه‌پێــك هاتبــوون له‌ژنانــى فه‌رمانبــه‌رو ژنانــى ماڵــه‌وه ،ڕاپرســیه‌ك ه خــۆى له‌چه‌نــد الیه‌نێكــدا ده‌بینیــه‌و‌ه كه‌په‌یوه‌ســت بــوو به‌بارودۆخــى دارایــى ژنــان و كاریگه‌ریه‌كانــى قه‌یرانــی دارایــی له‌ســه‌ر ژیانــى رۆژانه‌یــان ،بــه‌م شــێوه‌یه‌ی الی خــواره‌وه:
-1زانیاری به‌شداربووانی راپرسیه‌كه( ته‌مه‌ن ،كاروپیشه) : خشــت ه و شــێوه‌ی ( )1ده‌ریده‌خــه‌ن كــ ه زۆرینــه‌ی ژنانــی به‌شــداربووی راپرســیه‌ك ه لــ ه هــه‌ر چــوار شــوێنه‌ك ه ته‌مه‌نیــان لــ ه نێــوان ( )40-30ســاڵ و ( )30-20ســاڵدای ه ،كــ ه به‌گشــتی ته‌مه‌نــی پێكهێنانــی خێــزان و له‌ئه‌ســتۆگرتنی ئــه‌رك و به‌رپرســیارێتی ژنانــ ه به‌رامبــه‌ر بــ ه په‌روه‌رده‌كــردن و به‌خێوكردنــی منــداڵ ،ئه‌مــه‌ش واتــای ئــه‌و‌ه ده‌گه‌یه‌نێــت كــ ه نمونــه‌ی راپرســیه‌ك ه (عینــ ه االســتبیان) كه‌ســانی په‌یوه‌ندیــدارن بــ ه بابه‌تــی راپرســیه‌ك ه و گونجــاون بــۆ وه‌اڵمدانــه‌وه‌ی پرســیاره‌كان.
خشت ه و شێوه‌ی ()1
ســه‌باره‌ت بــ ه كاروپیشــه‌ی به‌شــداربووانی راپرســیه‌ك ه ،خشــت ه و شــێوه‌ی ( )2ده‌ریده‌خــه‌ن كــ ه زۆرینــه‌ی به‌شــداربووان ( جگــ ه لــ ه به‌شــداربووانی شــاری رانیــ ه ) فه‌رمانبــه‌رن ،واتــ ه مووچه‌خــۆری حكومه‌تــن .ئه‌مــه‌ش دووبــار‌ه ئــه‌و‌ه ده‌گه‌یه‌نێــت كــ ه نمونــه‌ی راپرســیه‌ك ه ئه‌وكه‌ســانه‌ن كــ ه قه‌یرانــی دارایــی و سیســتمی پاشــه‌كه‌وتی مووچــ ه به‌شــێوه‌یه‌كی راســته‌وخۆ كاریگــه‌ری هه‌یــ ه له‌ســه‌ر ژیــان و گوزه‌رانیــان.
16
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
خشت ه و شێوه‌ی ()٢
-2كار و پیشه‌ی هاوسه‌ر: س ـه‌باره‌ت ب ـ ه كار و پیش ـه‌ی هاوس ـه‌ری ژنانــی به‌شــداربووی راپرســیه‌ك ه ،ئه‌نجامه‌كانــی خشــت ه و شــێوه‌ی ( )3ده‌ریده‌خ ـه‌ن ك ـ ه زۆرب ـه‌ی به‌شــداربووان هاوســه‌ره‌كانیان فه‌رمانبــه‌ری كه‌رتــی حكومه‌تــن (به‌تایبه‌تــی لــ ه شــاری رانیــ ه و ناوچــه‌ی گه‌رمیــان) ،ئه‌مــه‌ش تاراده‌یــه‌ك ئاماژە‌یه‌كــی روونــ ه بــۆ گه‌وره‌یــی قه‌بــاره‌ی كه‌رتــی گشــتی و ژمــاره‌ی مووچه‌خۆرانــی كه‌رتــی حكومــی ب ـه‌راورد ب ـ ه كه‌رتــی تایب ـه‌ت ،س ـه‌ره‌نجام به‌هێزیــی كاریگ ـه‌ری نێگه‌تیڤــی قه‌یرانــی دارایــی له‌ســه‌ر ژیانــی زۆرینــه‌ی خێزانــه‌كان بــ ه گشــتی و به‌تایبه‌تــی ئــه‌و خێزانانــه‌ی كــ ه ژن و پیــاو هه‌ردووكیــان فه‌رمانبــه‌رن لــ ه كه‌رتــی حكومــی دەردەکەوێــت .
خشت ه و شێوه‌ی ()٣
17
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
-3كاریگه‌ری خراپی باری ئابووری له‌سه‌ر ژنان: لـه وه‌اڵمــی پرســیارێكی راپرســیه‌ك ه سـه‌باره‌ت بـ ه كاریگـه‌ری خراپــی بــاری ئابــووری له‌سـه‌ر ژنــان ،زۆرینـه‌ی به‌شــداربووان هـه‌روه‌ك خشــت ه و شــێوه‌ی ( )4ده‌ریده‌خــه‌ن ،كــ ه قه‌یرانــی دارایــی كاریگــه‌ری خراپــی هه‌یــ ه بــۆ ســه‌ر هه‌مــوو ژنــان چ ئه‌وانــه‌ی فه‌رمانبــه‌رن لــ ه كه‌رتــی حكومــی یــان تایبــه‌ت ،و‌ه یــان ژنــی ماڵــه‌وه‌ن .ئــه‌م ده‌ره‌نجامــ ه ئــه‌و‌ه ده‌گەیە‌نێــت كــ ه ئه‌گه‌رچــی سیســتمی پاشــه‌كه‌وتی مووچــ ه و قه‌یرانــی دارایــی راســته‌وخۆ كاریگــه‌ری نێگه‌تیڤــی هه‌یــ ه بــۆ ســه‌ر مووچه‌خۆرانــی كه‌رتــی حكومــی ،بــەاڵم به‌شــێوه‌یه‌كی ناڕاســته‌وخۆ كاریگــه‌ری هه‌یــ ه بــۆ ســه‌ر هه‌مــوو توێژە‌كانــی كۆمــه‌ڵ.
خشت ه و شێوه‌ی ()٤
-4كاریگه‌ری قه‌یرانی دارایی له‌سه‌ر كه‌مكردنه‌وه‌ی خه‌رجییه‌كان: ئه‌نجامه‌كانــی خشــت ه و شــێوه‌ی ( )5ده‌ریده‌خــه‌ن كــ ه قه‌یرانــی دارایــی بــۆ زۆرینــه‌ی به‌شــداربووانی راپرســیه‌ك ه لــ ه هــه‌ر چــوار شــوێنه‌ك ه (بــ ه پلــه‌ی یه‌كــه‌م لــ ه شــاری رانیــ ه ) بۆتــ ه هــۆی كه‌مكردنــه‌وه‌ی ســه‌رجه‌م خه‌رجییه‌كانیــان (به‌تایبه‌تــی لــه كڕینــی پێداویســتی خــودی به‌شــداربووان ، كڕینــی پێداویســتی مــاڵ) .ئه‌مــه‌ش واتــای وایــ ه ژنــان له‌پێنــاو ده‌ســته‌به‌ركردنی پێداویســتیی ه گرنگه‌كانــی خێزانه‌كانیــان ده‌ســتبه‌رداری به‌شــێك لــ ه پێداویســتیی ه تایبه‌ته‌كانــی خۆیــان ده‌بــن .
خشت ه و شێوه‌ی ()٥
18
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
-5ئه‌و خه‌رجییانه‌ی ناتوانرێت كه‌مبكرێنه‌وه : بــۆ س ـه‌رجه‌م به‌شــداربووانی راپرســیه‌كه وه‌ك ل ـ ه خشــت ه و شــێوه‌ی ( )6دا هاتــوو‌ه ،پێداویســتی ژیانــی رۆژان ـ ه ئ ـه‌و بڕگ ـ ه س ـه‌ره‌كییه‌ی خه‌رجیی ـ ه كــ ه ناتوانرێــت كه‌مبكرێتــه‌و‌ه ،و‌ه بــه‌دوای ئــه‌ودا خه‌رجــی چاره‌ســه‌ری نه‌خۆشــی بــ ه پلــه‌ی دووه‌م دێــت به‌تایبه‌تــی لــ ه هــه‌ردوو شــاری رانیــ ه و ناوچ ـه‌ی گه‌رمیــان ،له‌كاتێكــدا بــۆ زۆرێــك ل ـ ه ژنانــی به‌شــداربووی راپرســیه‌ك ه ل ـ ه شــاری ( ســلێمانی و هه‌ولێــر ) كــرێ خانــوو هاوشــێوه‌ی خه‌رجییه‌كانــی په‌یوه‌ســت بــ ه پێداویســتی رۆژانــ ه و نه‌خۆشــی ،بڕگه‌یەكــی دیكــه‌ی خه‌رجییــ ه ســه‌ره‌كیه‌كان ه كــ ه ناتوانرێــت كه‌مبكرێنــه‌و‌ه ،ئه‌مــه‌ش بێگومــان ده‌ره‌نجامێكــی چاوه‌ڕوانكــراو‌ه بــۆ دۆخــی خێزانــه‌كان لــ ه شــار‌ه گه‌وره‌كانــدا كــ ه به‌هــۆی قه‌ره‌باڵغــی و زۆری ژمــاره‌ی دانیشــتوان هه‌میشــ ه ژمــاره‌ی كرێنشــینان له‌زیادبووندایــ ه .
خشت ه و شێوه‌ی ()6
-6كاریگه‌رى قه‌یران له‌سه‌ر په‌یوه‌ندى هاوسه‌ران : ده‌ره‌نجامه‌كانــی خشــت ه و شــێوه‌ی ( )7ده‌ریده‌خــه‌ن كــ ه قه‌یرانــی دارایــی بــۆ به‌شــداربووانی راپرســیه‌ك ه لــ ه هــه‌ر چــوار ناوچه‌كــ ه به‌رێــژه‌ی جیــاواز كاریگــه‌رى هه‌بــوو‌ه له‌ســه‌ر (دروســتبوونى توڕه‌یــى له‌نێــوان خۆیــان و هاوســه‌ره‌كانیان) كــ ه لــه ناوچــه‌ی گه‌رمیــان ده‌گاتــ ه رێــژه‌ی ( )%58ی به‌شــداربووان ،و‌ه به‌هه‌مــان شــێو‌ه قه‌یرانه‌كــ ه بۆتــ ه هــۆكاری (لێكتێنه‌گه‌یشــتنی نێــوان هاوســه‌ره‌كان) به‌تایبــه‌ت بــۆ به‌شــداربووانی شــاری هه‌ولێــر رێژه‌كـ ه ده‌گاتـ ه ( . )%32جگـ ه لـه‌و‌ه ئـه‌م قه‌یرانـ ه بــۆ سـه‌رجه‌م به‌شــداربووان بۆتـ ه مایـه‌ی (ده‌سته‌وه‌ســتانى دایــك و بــاوك به‌رامبـه‌ر بـ ه داخــوازی و پێداویســتی منداڵه‌كانیــان)،و‌ه لـه‌م رووه‌و‌ه به‌شــداربووانی شــاری رانیـ ه بـ ه رێــژه‌ی ( )%74به‌رزتریــن رێــژ‌ه و به‌شــداربووانی ناوچـه‌ی گه‌رمیــان به‌رێــژه‌ی ( )%26نزمتریــن رێژه‌یــان تۆماركــردووه.بێگومــان ئــه‌م ده‌ره‌نجامانــ ه ئامــاژه‌ی راســته‌وخۆ و مه‌ترســیدارن بــۆ ســه‌رهه‌ڵدان و‌ه یــان زیاتــر ئاڵۆزبوونــی په‌یوه‌ندییــ ه خێزانــی و كۆمه‌اڵیه‌تییه‌كانــی نێــوان تاكــه‌كان لــ ه هه‌رێمــی كوردســتان.
خشت ه و شێوه‌ی ()7
19
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
-7كێ به‌م به‌قه‌یران ه زیاتر توڕه‌بووه؟ له‌وه‌اڵمــی پرســیارێكی راپرســیه‌كه‌دا ك ـ ه ئایــا به‌هــۆی ئ ـه‌م قه‌یران ـهوه كــێ زیاتــر توڕە‌ده‌بێــت ؟ س ـه‌رجه‌م به‌شــداربووانی راپرســیه‌ك ه ب ـ ه رێــژەی جیــاواز ،وه‌ك لــ ه خشــت ه و شــێوه‌ی ( )8ده‌رده‌كه‌وێــت ،پێیــان وایــ ه به‌هــۆى قه‌یرانــی داراییــه‌و‌ه خۆیــان زیاتــر له‌جــاران (تــوڕە‌ن) ،بــه‌اڵم زۆرینــه‌ی به‌شــداربووان (به‌تایبـه‌ت لـ ه شــاری ســلێمانی بـ ه رێــژەی %82ی به‌شــداربووان و لـ ه شــاری رانیـ ه به‌رێــژە‌ی ) %62پێیــان وایـ ه كـ ه (ده‌وروبه‌ریــان) زیاتــر له‌جــاران تــوڕە‌ن .ئه‌مــه‌ش واتــای وایــ ه كــ ه قه‌یرانــی دارایــی كاریگــه‌ری نێگه‌تیڤــی دروســتكردوو‌ه له‌ســه‌ر الیه‌نــی ســایكۆلۆجی هاوالتیــان ،و خراپــی بــاری ئابــووری فشــاری ده‌روونــی خســتۆت ه س ـه‌ر تاكه‌كانــی كۆم ـه‌ڵ ،ك ـ ه ره‌نگ ـ ه ببێت ـ ه فاكت ـه‌ری دروســتبوونی چه‌ندیــن گرفتــی كۆمه‌اڵیه‌تــی .
خشت ه و شێوه‌ی ()8
-8ڕاگه‌یاندنه‌كانت پێ چۆن ه ؟ ســه‌باره‌ت بــ ه وه‌اڵمــی به‌شــداربووان له‌ســه‌ر رۆڵــی راگه‌یاندنــه‌كان و راســتگۆییان له‌به‌دواداچــوون و رووماڵكردنــی قه‌یرانه‌كــ ه ،زۆرینــه‌ی به‌شــداربووانی راپرســیه‌ك ه له‌هــه‌ر چــوار ناوچه‌كــ ه هــه‌روه‌ك لــ ه خشــت ه و شــێوه‌ی ( )9دا هاتــوو‌ه ،ئاماژە‌یــان داو‌ه بــه‌وه‌ی كــ ه راگه‌یاندنــه‌كان له‌ئاســت ره‌نكردنــه‌وه‌ی ئــه‌م قه‌یرانــ ه (راســتگۆنین) ،ئه‌مــه‌ش واتــای هاواڵتیــان تــا راده‌یه‌كــی زۆر متمانه‌یــان بــه‌و داتــا و زانیاریانــ ه یــان به‌رنامــ ه و به‌دواداچوونانــ ه نییــ ه كــ ه لــ ه ناوه‌نــد‌ه جیاوازه‌كانــی راگه‌یاندنــه‌و‌ه له‌ســه‌ر قه‌یرانه‌كــ ه باڵوده‌كرێتــه‌وه.
خشت ه و شێوه‌ی ()9
20
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
-٩كێ بەبەرپرس دەزانیت؟ لــه وه‌اڵمــی كۆتــا پرســیاری راپرســیه‌ك ه كــ ه ئایــا به‌شــداربووان كــێ بــ ه به‌رپرســیار ده‌زانــن لــ ه ســه‌رهه‌ڵدان و به‌رده‌وامــی ئــه‌م قه‌یرانــ ه ؟ ده‌ره‌نجامه‌كانــی خشــت ه و شــێوه‌ی ( )10ده‌ریده‌خــه‌ن كــ ه زۆرینــه‌ی به‌شــداربووان لــ ه هــه‌ردوو شــاری ســلێمانی و هه‌ولێــر پێیــان وایــ ه كــ ه حزبــه‌كان به‌رپرســن ل ـه‌م دۆخــی قه‌یران ـ ه ،ب ـه‌اڵم ل ـ ه شــاری رانی ـ ه و ناوچ ـه‌ی گه‌رمیــان زۆرین ـه‌ی به‌شــداربووان حكومه‌تــی هه‌رێــم ب ـ ه به‌رپــرس ده‌زانــن ل ـه‌م دۆخ ـ ه .
خشت ه و شێوه‌ی ()10
21
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
شیكارى داتاكان لەڕووى ده‌روونیه‌وه
تە‌الر كە‌مال /پسپۆڕی دەروونی
لە‌مــاوە‌ى دوو ســاڵى ڕابــوردودا هە‌رێمــى كوردســتان ڕووبــە‌ڕوى چەنــد قە‌یرانێــك بــوە‌و‌ە لە‌وانــە‌ش قە‌یرانــى داراییــ ە كە‌كاریگە‌ریە‌كــى زۆرى هە‌یــ ە لەســەر هەمــوو بوارە‌كانــى ژیــان و لەســەر زۆرینــە‌ى چیــن وتوێژە‌كانــى كۆمە‌ڵــگا ,لە‌قە‌یرانە‌كانــدا هە‌میشــ ە ژن دە‌بێتــ ە یە‌كێــك لــەو توێژانــە‌ى كە‌كاریگە‌ریــان لەســەر بە‌جێدە‌هێڵێــت وئە‌گــە‌رى ڕووبە‌ڕوبونە‌وە‌یــان هە‌یــ ە بە‌كێشــە‌ى ئابــورى ,بە‌مە‌بە‌ســتى دە‌رخســتنى كاریگە‌رییە‌كانــى قە‌یرانــى دارایــى لەســەر ژنانــى هە‌رێمــى كوردســتان ,ڕێكخــراوى ڕاگەیانــدن وڕوناكبیــرى ژنــان ئــەم ڕاپرســیە‌ى ئە‌نجامــداو‌ە لەهەرێمــى كوردســتان لە‌ســنورى پارێــزگاى (ســلێمانى وهە‌ولێــر) ,بە‌بە‌شــداریكردنى( )400ژن كە‌پێــك هاتبــوون لە‌ژنانــى فەرمانبــەر وژنــى ماڵــەوە .ڕاپرســیە‌ك ە چەنــد الیە‌نێكــى پەیوەســت بە‌بە‌بــارو دۆخــى دارایــى ژنــان و كاریگە‌ریە‌كانــى قە‌یرانــى دارایــى لەســەر ژیانــى ڕۆژانە‌یــان گرتوە‌تە‌خۆ,ســە‌رجە‌م زانیــارى وئامــار‌ە دەســتكە‌وتوە‌كان لــەم ڕاپۆرتــە‌دا خراوە‌تــ ە ڕوو. بە‌شە‌كانى ڕاپرسیە‌ك ە بریتى بوون لە:
.1زانیــارى گشــتى لە‌س ـە‌ر ژنانــى ب ەشــداربووى ڕاپرســیە‌كە ،كە‌ئە‌وانیــش دەبــن بە‌چ ەنــد بە‌شــێكە‌و‌ە وە‌ك ( تە‌م ـە‌ن وجــۆرى پیش ـە, شــوێنى پیش ـە) ی ب ەشــداربووانى ڕاپرســیە‌كە. خشتە‌ى ژمارە ( )1تایبەت ە بە‌تە‌مە‌نى بە‌شداربووانى ڕاپرسیە‌كە تە‌مە‌ن
دووبارە بووەكان
رێژەى سە‌دى
29 - 20
122
%30.5
39 – 30
130
%32.5
49 – 40
89
%22.25
59 – 50
51
%12.75
60بە‌رە‌و سە‌ر
8
%2
كۆى گشتى
400
%100
گرافیکی ژمارە ()١
22
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان وە‌ك لــ ە خشــت ە و گرافیكــى ژمــارە ( )1دا خراوە‌تــ ە ڕوو بە‌رزتریــن ڕێــژە‌ى نمونــە‌ى ڕاپرســیە‌ك ە تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )39-30ســاڵیدای ە بە‌ڕێــژە‌ى ( ،)%32.5بە‌پلــە‌ى دووەم بە‌ڕێــژە‌ى () %30.5تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )29– 20ســاڵیدایە ,بە‌پلــە‌ى ســێیە‌م بە‌رێــژە‌ى() %22.25ى بەشــداربوان تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )49–40ســاڵیدایە .بە‌پلــە‌ى چــوارەم بە‌ڕێــژە‌ى () %12.75ى بەشــداربوان تە‌مە‌نیــان لە‌نێــوان ( )59 – 50ســاڵیدایە وە‌كە‌متریــن ڕێــژە‌ش( %2 ) ە تە‌مە‌نیــان لە‌ســە‌رو ( ) 60ســاڵیدایە .نمونــە‌ى ڕاپرســیە‌ك ە كە‌ســانێكن كە‌لــ ە تە‌مە‌نــى كاركردنــن لە‌نیــوان گە‌نــج و كە‌ســانى پێگە‌یشــتوو ،لەهەمــان كاتــدا خاوە‌نــى دیــدو بۆچونــى خــۆدى خۆیانــن .
خشته‌ى ژمار‌ه ()2
ئه‌م خشته‌ی ه تایبه‌ت ب ه كارو پیشه‌ى به‌شداربووانى راپرسیه‌كه دووباره بووه‌كان 230 166 4 400
كارو پیشه‌ى به‌شداربوواىن راپرسیه‌كه فه‌رمانبه‌ر ژىن ماڵه‌وه خوێندكار كۆى گشتى
ڕێژەى سه‌دى %57.5 %41.5 %1 %100
گرافیکی ژمارە ()٢
فەرمانبەر ژنی ماڵەوە خوێندکار
وه‌ك له‌خشــته‌و گرافیگــى ژمــار‌ه ( )2خراوه‌ت ـ ه ڕوو ،به‌پل ـه‌ى یه‌ك ـه‌م به‌ڕێــژە‌ى () %57.5ى نمون ـه‌ى ڕاپرســیه‌ك ه فه‌رمانب ـه‌رن له‌دامــوده‌زگا حكومیه‌كانــى هه‌رێمــى كوردســتان و ئــه‌م ڕێژە‌یــه‌ش قه‌بــاره‌ى قه‌یرانه‌كــ ه بــ ه باشــتر ده‌رده‌خــات ،به‌پلــه‌ى دووه‌م بــ ه ڕێــژە‌ى() %41.5ى نمونــه‌ى ڕاپرســیه‌ك ه ژنــى ماڵ ـه‌وه‌ن وكه‌متریــن ڕێــژە‌ى به‌شــداربووان ك ـه()%1ە خوێنــدكارن.
خشته‌ى ژمار‌ه ( )3تایبه‌ته ب ه پیشه‌ى هاوسه‌رى ژنانى به‌شداربووى ڕاپرسیه‌كه دووباره بووه‌كان 197 66 137 400
پیشه‌ى هاوسه‌ر فه‌رمانبه‌رى حكومى كه‌رىت تایبه‌ت كاری تر كۆى گشتى
ڕێژەى سه‌دى %49.25 %16.5 % 34.25 %100
گرافیكى ژمار‌ه ()3
فەرمانبەری حکومی کەرتی تایبەت کاری تر
23
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
داتاكانــى خشــتە وگرافیكــى ژمــارە ( )3تایبە‌تــە بە‌پیشــە‌ى هاوســە‌رى ژنانــى بە‌شــداربووى ڕاپرســیە‌كە ،بە‌رزتریــن ڕێــژە كە‌بە‌پلــە‌ى یە‌كــە‌م دێــت بە‌ڕێــژە‌ى ()%49.25ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى ڕاپرســیە‌كە هاوســەرەكانیان كارى حكومــى دە‌كــە‌ن ،ئەگــەر بــە‌راوردى ئــەم ڕێــژە بكرێــت لەگــەڵ پیشــە‌ى ژنانــى بە‌شــداربووى ڕاپرســیە‌كە بە‌رزتریــن ڕێــژە ژنانــى فە‌رمانبــە‌رن لــە دامــودە‌زگا حكومیە‌كانــى هە‌رێمــى كوردســتان كە‌ئە‌وانیــش بە‌ڕێــژە‌ى ( ) %57.5كە‌واتــ ە ژن و مێــرد هە‌ردووكیــان فە‌رمانبــە‌رى حكومیــن ،لە‌كاتێكــدا فە‌رمانبە‌رانــى حكومــى لەهەرێمــى كوردســتان بەهــۆى قە‌یرانــى داراییــە‌و‌ە بە‌چە‌نــد مانگێــك نیــو مووچ ـە وە‌ردە‌گــرن. بە‌پلــە‌ى دووەم بە‌ڕێــژە‌ى ( )% 34.25هاوســە‌رى ژنانــى بە‌شــداربووى ڕاپرســیە‌ك ە هاوســەرەكانیان كارێكــى دیكــ ە دە‌كــە‌ن .هەروەهــا بە‌پلــە‌ى ســێیە‌م بە‌ڕێــژە‌ى()%16.5ى بە‌شــداربوانى ڕاپرســیە‌ك ە هاوســەرەكانیان لە‌كە‌رتــى تایبــەت كار دە‌كــە‌ن. لە‌بە‌رئ ـە‌وە‌ى قە‌یــران كە‌رتــى حكومــى و گشــتى گرتۆت ـەوە باشــتر لە‌وە‌دە‌گە‌یــن ك ـ ە قە‌یــران چــۆن كاریگ ـە‌رى لە‌س ـە‌ر ژیانــى فە‌رمانب ـە‌ران دادە‌نێــت ،كە‌كە‌رتــى تایب ـە‌ت ب ـ ە چ شــێوە‌یە‌ك دەتوانێــت خزمە‌تگــوزراى پێشــكە‌ش بــكات .
سـە‌بارە‌ت بە‌پرســیارى كاریگە‌ریــى قە‌یرانــى دارایــى ،وە‌ك لە‌خشــتە‌ى ژمــارە ( )4دا خراوەتـ ە ڕوو بە‌پێــى بۆچــون و وەاڵمــى ب ەشــداربووان ڕێــژە‌ى كاریگە‌ریـە‌كان جیــاوازن كـ ە ئە‌وانیــش بریتیــن لـە: خشته‌ى ژمار‌ه ()4 كاریگه‌ریى بارى ئابورى له‌سه‌ر ژن ژىن ماڵه‌وه فه‌رمانبه‌ر ژناىن كه‌رىت تایبه‌ت كاریگه‌رى له‌سه‌ر سه‌رجه‌م ژنان هه‌یه كۆى گشتى
دووباره بووه‌كان 44 80 سفر 276 400 گرافیكى ژمار‌ه ()4
24
ڕێژەى سه‌دى %11 %20 %0 %69.75 %100
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان بە‌پێــى دە‌رە‌نجامە‌كانــى نمون ـە‌ى ڕاپرســیە‌ك ە بە‌ڕێــژە‌ى () %69.75كە‌بە‌رزتریــن ڕێژە‌ی ـە ،پێــان وای ـ ە خراپــى بــارى ئابــورى كاریگ ـە‌رى لە‌س ـە‌ر هەمــوو ژنێــك هە‌ی ـ ە چ فە‌رمانب ـە‌ر بێــت یاخــود ژنــى ماڵ ـەوە ،یاخــود ئ ـە‌و ژنان ـە‌ى لە‌كە‌رتــى تایب ـە‌ت كاردە‌كان ،هــۆكارى ئە‌م ـە‌ش دە‌گە‌ڕێت ـەوە بۆئ ـە‌وە‌ى بە‌گشــتى ژن خــاوە‌ن ســە‌رچاوە‌ى دارایــى تایبــەت بە‌خــۆى نییــە ،ئەگــەر ژنــى مــاڵ بێــت ئــەوا تەنهــا بە‌كاربــە‌ر‌ە وبە‌رهە‌مهێــن نیــە ،واتــا لە‌بە‌رامبــە‌ر كارە‌كانــى داهاتێكــى دە‌ســتناكە‌وێت كە‌كە‌یبانــووە ،لــەم كاتــە‌دا گرتنە‌ئە‌ســتۆى خە‌رجیــە‌كان لە‌ئە‌ســتۆى پیاودایــ ە (مێــرد ،بــاوك ،بــرا) هــە‌روە‌ك چــۆن لە‌كاتــى ئاســاییدا ســنورێك هە‌یــ ە بــۆ خە‌رجیە‌كانــى بە‌كاربــە‌ر لە‌الیــە‌ن بە‌رهە‌مهێــن ،ئــەوا لە‌كاتــى قە‌یــران ونالە‌بــارى ئابوریــدا ســنورە‌كان فراوانتــر دەبێــت، ئەگــەر فە‌رمانبە‌ریــش بێــت هەمــان ئاڕاســت ە دەبێــت لە‌كاتــى خە‌رجیــە‌كان وســنورە‌كانى بە‌رهە‌مهێــن وخە‌رجكردنــى بــۆ بە‌كاربــە‌ر كە‌ئە‌ندامانــى خێزانە‌كــە‌ى دەبــن ،ئــە‌وە‌ى لە‌كوردستانیشــدا دە‌گوزە‌رێــت فەرمانبــەران بــڕى موچــە‌ى دە‌ســتكە‌وتوویان تەنهــا بە‌چە‌نــد مانگێــك نیــو‌ە موچە‌یــە‌و ئــەو داهاتــە‌ش بە‌شــى دابینكردنــى ســە‌رجە‌م پێداویســتیە‌كانیان نــاكات .لەهەمــان كاتــدا دە‌ســە‌اڵتى بریــاردان لەســەر موچە‌كــە‌ى تەنهــا الى خــۆى نییــ ە وە‌ك ژنێكــى فەرمانبــەر بە‌ڵكــو هاوســە‌رە‌كە‌ى وپێداویســتى خێــزان ومنــداڵ ڕۆڵ دە‌بینێــت لەســەر شــێوازى خە‌رجكردنــى داهاتــى دە‌ســتكە‌وتوو. لەهەمــان كاتــدا ئەگــەر ژنە‌كــ ە لە‌شــوێنى كە‌رتــى تایبە‌تــى كاربــكات ومووچــە‌ى تە‌واویــش وە‌ربگرێــت ،ئەگــەر هە‌یــ ە مێردە‌كــە‌ى فەرمانبــەر بێــت یاخــود كاســبكار بێــت .....هتــد .بە‌واتــاى ئ ـە‌وە‌ى كە‌قە‌یرانــى دارایــى هەمــوو پل ـە‌كان وتاكە‌كانــى كۆمە‌ڵگ ـە‌ى گرتۆت ـەوە .ه ـە‌روە‌ك ل ـ ە خشــتە‌ى ژمــارە ( )2نمونــە‌ى ڕاپرســیە‌ك ە كــ ە تایبە‌تــ ە بە‌كاروپیشــە‌ى ژنانــى نمونــە‌ى ڕاپرســیە‌ك ە بە‌رێــژە‌ى ()%57ى ژنــان فە‌رمانبــە‌رن لە‌دامــودە‌زگا حكومیــە‌كان لە‌بە‌رامبە‌ریشــدا هــە‌روە‌ك لە‌خشــتە‌ى ژمــارە( )3ى ڕاپرســیە‌ك ە خراوە‌تــ ە ڕوو تایبــەت بە‌پیشــە‌ى هاوســە‌رى ژنانــى نمونــە‌ى ڕاپرســیە‌ك ە بە‌رزتریــن ڕێــژە ك ـە( )%49.25ی ـە هاوســەرە‌كان بەهەمــان شــێوە‌ى ژنــان فە‌رمانب ـە‌رى دامــودە‌زگا حكومیە‌كانــن ،واتــا بە‌رزتریــن رێــژ‌ە بــۆ ه ـە‌ردووال س ـە‌رچاوە‌ى داهاتیــان لە‌حكومە‌تــە‌و‌ە دە‌ســتدە‌كە‌وێت .وە‌كاتێــك مێردە‌كــە‌ى فەرمانبــەر بێــت ونیــو موچــ ە بە‌چە‌نــد مانگێــك وە‌ربگرێــت كە‌واتــ ە هــە‌ردووال ژن ومێــرد ناتوانــن وە‌ك بارودۆخــى پێــش قە‌یــران پــار‌ە خــە‌رج بكــە‌ن ،هەروەهــا ئەگــەر مێردە‌كــە‌ى كاســبكار بێــت بەهــۆى قە‌یرانــى داراییــە‌و‌ە بــازارى شــتكڕین ب ـە‌روارد بە‌پێــش قە‌یــران ك ـە‌م بوە‌ت ـەوە و وە‌ك جــاران داهاتــى دە‌ســتناكە‌وێت ،كە‌وات ـ ە دەبێــت ســنور بــۆ خە‌رجی ـە‌كان دابنێــت ,لێــرەدا دەتوانیــن بلێیــن قە‌یرانــى دارایــى كاریگــە‌رى لەســەر هەمــوو ژنێــك هە‌یــ ە بە‌بــێ جیــاوازى.
سە‌بارە‌ت بە‌بوارى كە‌مكردنە‌وە‌ى خە‌رجیە‌كان ,لە‌خشتە‌ى ژمارە ( )5ئامارە‌كان خراوە‌ت ە ڕوو: گرافیكى ژمارە ()5 دووبارە بووەكان 39 10 31 7 0 313 400
كە‌مكردنە‌وە‌ى خە‌رجى كڕینى پێویستى خۆى كڕینى پێویستى مناڵ پێداویستى مناڵ ئازوقە میوان بە‌گشتى كۆى گشتى
ڕێژەى سە‌دى %9.75 %2.5 %7.75 %1.75 %0 %78.25 %100
گرافیكى ژمارە ()٥
کڕینی پێویستی خۆی کڕینی پێویستی مناڵ پێداویستی ماڵ ئازوقە میوان بەگشتی
25
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان به‌پێــى ده‌ره‌نجامــى ڕاپرســیه‌ك ه و خشــته‌ى ژمــار‌ه ( )5ئــه‌و‌ه ده‌خاتــ ه ڕوو كــ ه زۆرینــه‌ى به‌شــداربوان به‌ڕێــژه‌ى ( ) %78.25ئاماژه‌یــان به‌وه‌كــردو‌ه كه‌به‌هــۆى قه‌یرانــى داراییــه‌و‌ه ســه‌رجه‌م خه‌رجیه‌كانیــان كه‌مكردوه‌تــه‌و‌ه له(كڕینــى پێویســتى بــۆ خــودى خــۆى ومنــداڵ وپێویســتیه‌كانى ناومــاڵ و ئازوقــه‌و میوانــدارى كــردن) .ئــه‌م ڕێژه‌یــه‌ش ئاماژه‌یــ ه بۆئــه‌وه‌ى كه‌به‌ناچــارى به‌هــۆى قه‌یرانــه‌و‌ه ده‌بێــت ســه‌رجه‌م خه‌رجیــه‌كان كــه‌م بكرێتــهوه، به‌پلــه‌ى دووه‌م به‌رێــژه‌ى ( )%9.75ى ژنانــى به‌شــداربووى ڕاپرســیه‌ك ه ئاماژه‌یــان داو‌ه به‌كه‌مكردنــه‌وه‌ى كڕینــى پێداویســتى خــۆى وه‌ك(ژنێــك ،دایكێــك) كه‌مكردۆتــه‌و‌ه له‌پێنــاو دابینكردنــى پێداویســتى منداڵه‌كانــى وناومــاڵ .له‌به‌رامبه‌ریشــدا هیــچ به‌شــداربوویه‌كى ڕاپرســیه‌كه ئاماژه‌یــان نه‌كــردو‌ه به‌كه‌مكردنــه‌وه‌ى خه‌رجــى میــوان ،ئه‌مــه‌ش ڕه‌نگدانــه‌و‌ه وكاریگــه‌رى نه‌ریــت وكلتــورى كۆمه‌اڵیه‌تــى كوردیــ ه كه‌خزمه‌تكردنــى میــوان ته‌نانــه‌ت له‌قه‌یرانه‌كانــدا گرنگتــر‌ه له‌پێویســتى ژنێــك ،ئه‌گــه‌ر به‌رهه‌مهێــن بێــت ورۆلــى هه‌بێــت له‌دابینكردنــى ســه‌رچاوه‌ى بژێــوى ژیــان یاخــود به‌كاربه‌ریــش بێــت وژنــى ماڵ ـهوه بێــت .له‌الیه‌كــى تــره‌و‌ه په‌راوێزخســتنى ئافــره‌ت بــۆ خــودى خــۆى وبیرنه‌كردن ـهوه له‌خــۆى به‌هــۆى شــێوازى په‌روه‌رده‌كردنــى كلتــورى كه‌بــه‌رده‌وام ده‌بێــت بیربكاتــه‌و‌ه وبایــه‌خ بــدات به‌ده‌وروبه‌روكۆمه‌ڵگــ ه نــه‌ك خــودى خــۆی .لێــره‌دا ده‌كرێــت بگوترێــت ئه‌مانــه‌ش هه‌مــووى ده‌بنــ ه فشــارێكى ده‌رونــى بــۆ ســه‌ربارى ده‌رونــى ئــه‌و ئافره‌تــه ,له‌كاتێكــدا كه‌ناتوانێــت ســه‌رجه‌م پێداویســتیه‌كانى ژیانــى ڕۆژانــه‌ى خێزانه‌كــه‌ى دابیــن بــكات ئــه‌و فشــاره‌ش له‌ناخــى خۆیــدا په‌نــگ ده‌خواتــه‌و‌ه وهه‌وڵــده‌دات ده‌ربڕێنــى بــۆ نــه‌كات بــه‌اڵم له‌ده‌ره‌نجامــدا ده‌بێتــ ه هــۆى له‌ده‌ســتدانى هاوســه‌نگى ده‌رونــى ونائارامــى ده‌رونــى كه‌له‌وانه‌یــه تاكاتێــك وماوه‌یه‌كــى دیاریكــراو بتوانێــت په‌نــگ بخواتــه‌وه ,له‌وانه‌یــ ه لــ ه ئاینــده‌دا ببێتــ ه هــۆى دڵته‌نگــى وبێتاقه‌تــى ودڵــە ڕاوكــێ.
خشته‌ى ژمار‌ه ( )6تایبه‌ت ه به‌و خه‌رجیانه‌ى كه‌ناتوانرێت كهمبكرێتهوه ئه‌و خه‌رجیانه‌ى ناتوانرێت كهمبكرێتهوه دایه‌نگه و باخچه نه‌خۆىش پێویستى رۆژانه كرێى خانوو كۆى گشتى
دووباره بووه‌كان 20 143 164 73 400
ڕێژەى سه‌دى %5 %35.75 %41 %18.25 %100
گرافیكى ژمار‌ه ()٦
بە‌پــێ خشــتە‌ك ە ودیدوبۆچونــى بە‌شــداربوانى ڕاپرســیە‌ك ە بە‌رزتریــن ڕێــژە ( )%41كە‌زۆرینــە‌ن ئاماژە‌یــان بە‌وە‌كــردوو‌ە كە‌پێویســتى ڕۆژانــ ە وە‌ك (خــواردن وخواردنە‌وە‌وكرێــى هاتووچــۆ و ...هتــد) دەگرێتــەوە لــەو خە‌رجیانــە‌ن كە‌ناتوانرێــت كەمبكرێتــەوە ،كە‌ئە‌مــە‌ش دە‌چێتــ ە نیــۆ چوارچێــوە‌ى پێداویســتی ە بایلۆجی ـە‌كان بــۆ بە‌ردە‌وامبــون لە‌ژیــان ومان ـە‌وە‌ى مــرۆڤ لە‌كاتێكــدا ئە‌گ ـە‌ر ل ـە‌ڕووى ســایكولۆژیە‌و‌ە لێكدان ـە‌وە‌ى بــۆ بكرێــت بە‌پێــى هە‌رە‌مــى ماســلۆ كە‌ئامــاژ‌ە بە‌دابینكردنــى پێداویســتیە‌كانى ژیــان كە‌ل ـ ە دابیكردنــى پێداویســتیە بایلۆجیە‌كان ـەوە دە‌ســتپێدە‌كات وە‌ك (خــواردن وخواردن ـەوەو شــوێنى نیشــتە‌جێ بــوون و...هتــد) واتــا هەمــوو مرۆڤێــك لە‌گـە‌ڵ لە‌دایكبوونیــدا پێویســت ە ئـە‌و پێداویســتی ە سـە‌رە‌تاییانە‌ى بــۆ دابینبكرێــت لە‌الیـە‌ن كۆمە‌ڵگـە‌وە, لە‌كاتێكــدا لە‌كۆمە‌ڵگــە‌ى كوردیــدا تەنهــا لەســەر یە‌كــە‌م پێداویســتى لە‌هە‌وڵداندایــن وبە‌هــۆی قە‌یرانــە‌و‌ە ناتوانرێــت ئە‌وانــ ە بە‌پێــى پێویســتى ژیانــى خێزانە‌كانیــان دابیــن بكــە‌ن بە‌ڵكــو دەبێــت كاربكــە‌ن لەســەر كە‌مكردنــە‌وە‌ى هەندێــک لــەو پێداویســتیانە‌ش ،لە‌كاتێكــدا تاكە‌كانــى كۆمە‌ڵگــ ە بــە‌ەە‌ردوو ڕە‌گ ـە‌ز (پیــاو ژن) لە‌سە‌رتاس ـە‌رى جیهانــدا س ـە‌رقاڵى پیشــكە‌وتن وگە‌یشــتن بە‌پێداویســتیە‌كانى دیك ـە‌ى ژیانــن ،ب ـە‌اڵم تاكــى ئافرە‌تــى كــورد تاكــو ئیســتا ســە‌رقاڵى دابینكردنــى ئــەم پێداویســتی ە ســە‌رە‌تاییانە‌یە .بە‌پلــە‌ى دووەم كە‌ناتوانرێــت خە‌رجیە‌كانــى كەمبكرێتــەوە خە‌رجــى نە‌خۆشــی ە كە‌دە‌گاتــ ە () %35.75ئە‌م ـە‌ش لە‌هەمــوو ســاتێكدا وات ـ ە لە‌كاتــى ئاســایى وكاتــى قە‌یرانــدا ناتوانرێــت الیە‌نــى تە‌ندروســتى پشــتگوێبخرێت ,ه ـە‌ردوو پێویســتە‌كە‌ش بە‌پێویســتی ە بنچینە‌یە‌كانــى ژیــان دادە‌نرێــت كە‌ئە‌وانیــش پێداویســتى فە‌ســلە‌جین وبە‌ردە‌وامــى بە‌ژیانــى مــرۆڤ دە‌دە‌ن. بە‌پلــە‌ى ســێیە‌م كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌گاتــ ە ( ) %18.25ى بە‌شــداربووانى نمونــە‌ى ڕاپرســیە‌ك ە ئاماژە‌یــان بــە‌وە‌داو‌ە كە‌ناتوانرێــت كرێــى خانــوو كەمبكرێتــەوە كە‌ئە‌مــە‌ش شــوێنى نیشــتە‌جێبوونى خێزانــ ە لە‌بە‌رئــە‌و‌ە ناتوانرێــت دە‌ســتبە‌ردارى ئــەم پێداویســتی ە ببــن ئە‌مــە‌ش لە‌پێنــاو هە‌ســتكردنى مــرۆڤ بە‌ئاســایش وپاراســتن پێویســتى بە‌شــوێنێك هەیــە ژیانــى خــۆى وئە‌ندامانــى خێزانە‌كــە‌ى بپارێزێــت لە‌مە‌ترســی وســە‌رماو گە‌رمــا ...هتــد
26
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان كە‌واتــ ە ژنــان ناتوانــن دە‌ســتبە‌ردارى كرێــى خانــوو ببــن لە‌پێنــاو ســە‌المە‌تى ئە‌ندامانــى خێزانە‌كــە‌ى. بــەاڵم بە‌رێــژە‌ى ( )5%ئاماژە‌یــان بــە‌وە‌داو‌ە كە‌ناتوانرێــت خە‌رجــى دایە‌نگاوباخچــە‌ى ســاوایانى منداڵە‌كانیــان كەمبكەنــەوە ،ئە‌مــە‌ش ڕێژە‌یە‌كــى ئێجــگار بــە‌رز نیــە ،هۆكارە‌كــە‌ى دە‌گە‌رێتــە‌و‌ە بــۆ ئــە‌وە‌ى كە‌زۆرینــە‌ى نمونــە‌ى ڕاپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە جێگــرە‌وە‌ى دایە‌نگە‌وباخچــ ە بــۆ منداڵە‌كانیــان هە‌ی ـە وە‌ك ماڵــى نە‌نــك وباپیــر یاخــود رێكخســتنى كاتــى دە‌وام وكاركردنــى ه ـە‌ردوو هاوس ـە‌ر.
خشته‌ى ژمار‌ه ()7 ده‌رباره‌ى كاریگه‌رى قه‌یران له‌سه‌ر په‌یوه‌ندى هاوسه‌ران وه‌ك له‌م خشته‌یه‌دا ده‌ره‌نجامه‌كان خراوه‌ت ه ڕوو ك ه ئه‌وانیش بریتن له: كاریگه‌رى قه‌یران له‌سه‌ر په‌یوه‌ندى هاوسه‌ران دروست بووىن توڕە‌یی لێك تێنه‌گه‌یشنت ده‌سته‌وه‌ستاىن دایك و باوك به‌رامبه‌ر منداڵ گۆى گشتى
دووباره بووەكان 144 83 133 400
ڕێژەى سه‌دى %36 %20.75 %33.25 %100
گرافیكى ژمار‌ه ()7
زۆرینــە‌ى بە‌شــداربووانى نمونــە‌ى ڕاپرســیە‌كە ڕێــژە‌ى ( )36%ى بە‌شــداربووان كە‌بە‌پلــە‌ى یە‌كــە‌م دێــت ئاماژە‌یــان بە‌وە‌كــردو‌ە كە‌لە‌دە‌رە‌نجامــى قە‌یرانــى دارایــى توڕە‌یــى لە‌نێــوان هاوســەرەكاندا دروســتدە‌بێت ،ئە‌مــە‌ش بەهــۆی ڕوبە‌روبونــە‌وە‌ى هاوســەرە‌كان بە‌فشــارى دە‌رونــى وكە‌ڵە‌كە‌بوونــی لە‌دە‌رە‌نجامــى نە‌مانــى هە‌لــى كار وســنوردارى داهــات وكە‌مبونــە‌وە‌ى مووچــە ،كە‌هاوســەرە‌كان ناتوانــن پێویســت ە ماددیە‌كانیــان دابیــن بكــە‌ن وڕێگە‌چارە‌یــە‌ك نییــ ە بۆكێشــ ە داراییــە‌كان لە‌دە‌رە‌نجامــدا توڕە‌بــوون وهە‌ڵچــوون دروســتدە‌بێت لە‌ناوخێزانــدا ،دە‌كرێــت بگوترێــت هەمــوو تاكێــك ناوبە‌نــاو تــوڕ‌ە دەبێــت لە‌وانە‌یــ ە الى هە‌ندێــك كــە‌س توڕە‌یــى بە‌ئازایە‌تــى دابنێــت، یاخــود خۆهە‌ڵكێشــان بێـــت ب ـە‌وە‌ى پێناس ـە‌ى خــۆى بــكات كە‌كە‌ســێكى توڕە‌ی ـ ە لە‌وانە‌ش ـ ە بــۆ هە‌ندێكــى دیك ـ ە ش ـە‌رمە‌زارى بێــت ...هتــد ئەگــەر هە‌یــ ە هە‌ریــە‌ك لــە‌ژن ومێــرد بە‌شــیۆازێك ســە‌یرى توڕە‌بونــە‌كان بكــە‌ن لە‌وانە‌شــ ە بە‌پێچە‌وانــە‌و‌ە ببــن ،لەهەمــان كاتــدا شــێوازە‌كانى دە‌ربڕێنــى توڕە‌بــوون لە‌یە‌كێكــە‌و‌ە بــۆ یە‌كێكــى دیكــ ە دە‌گۆڕێــت لە‌وانە‌یــ ە كە‌ســانێك پیــش بخۆنــە‌و‌ە توڕە‌بوونە‌كــ ە لە‌ناخــى خۆیــدا بهێڵێت ـەوە لە‌وانە‌ی ـ ە ژنــان هە‌وڵبــدە‌ن توڕە‌بونە‌كانیــان بشــارنە‌وە ،هە‌ندێكــى دیك ـ ە بەهاواركــردن وقیــژە یاخــود بە‌قس ـە‌ى نە‌شــیاو بە‌بە‌رامبە‌رە‌كــە‌ى بە‌كاربهێنێـــت یاخــود ئازاردانــى خــودى خــۆى وشــكاندنى هە‌رشــتێك لە‌كاتــى توڕە‌یــدا بە‌ردە‌ســتى بكە‌وێــت لە‌وانە‌شــ ە بــ ە لێــدان وئازاردانــى بە‌رامبە‌رە‌كــ ە بێــت لــەم كاتــە‌دا ئە‌مــە‌ش توندوتیــژى لێدە‌كە‌وێتــە‌وە‌و كە‌توندوتیــژى دە‌رونــى تاكە‌كانــى خێــزان بە‌رامبــە‌ر بە‌یە‌كتــرى ئە‌نجامــى دە‌دە‌ن بە‌شــێوە‌ى هاواركــردن وپێگوتنــى قســە‌ى ناشــرین وبیانوگرتــن و ...هتــد ,بێگومــان لــەم كاتــە‌دا یــە‌ك لە‌هۆکارە‌كانــى تورە‌بــوون لەگــەڵ یە‌كتــرى خراپــى بــارى دارایــى وكە‌مــى داهــات وزۆرى داواكاریە‌كانــە ,لەهەمــان كاتــدا بەهــۆی قە‌یرانــى دارایــی وبایكۆتكردنــى فەرمانبــەران وكە‌مبونــە‌وە‌ى كاتــە‌كان وڕۆژە‌كانــى ئیشــكردنى فەرمانبــەران وایكــردوو‌ە كە‌ژنانــى فەرمانبــەر زۆربــە‌ى كاتە‌كانیــان لەنــاو ماڵــەوە بە‌ســە‌ربە‌رن وكاتێكــى زۆرى بە‌تاڵییــان هەبێــت لە‌بە‌رامبە‌ریشــدا پیــاوان هە‌رچۆنێــك بێــت بە‌پێچە‌وانــەى ژنانــە‌و‌ە ڕۆژانــ ە ئەگــەر بــۆ چەنــد كاتژمێریكیــش بێــت لــە‌دە‌رە‌وە‌ى ماڵــ ە وكات بە‌ســە‌ردە‌بات تێكــە‌ڵ بەهاوڕێكانــى دەبێــت كە‌واتــ ە ســاتێك هە‌یــ ە بــۆ دوركە‌وتنــە‌و‌ە ئەگــەر بــۆ ماوە‌یە‌كــى دیاریكراویــش بێــت ســاتێكى ئارامــى دە‌رونــى بە‌ســە‌ردە‌بات واتــا دوو تە‌كینیــك بە‌كاردەهێنێــت كە‌كاریگــە‌رى هەیــە لەســەر كە‌مبونــە‌وە‌ى توڕە‌بــوون ئەویــش گۆڕێنــى ژینگــە بەهاتنــ ە دە‌رە‌وە لە‌مــاڵ و دووە‌میــان پشــودان بــۆ ماوە‌یــە‌ك ،بــەاڵم ژنــان زۆربــە‌ى كاتــە‌كان لە‌ماڵــە‌و‌ە بە‌ســە‌ردە‌بە‌ن كە‌واتــ ە ئەگــەر هەیــە توڕە‌بونە‌كانیــان بە‌تــاڵ نە‌كە‌نــە‌و‌ە لە‌كاتێكــدا زۆر گرنگــ ە بــۆ ئافرە‌تــان بــۆ پشــودان وگۆرینــى ژینگــە تاكــو توڕە‌بونە‌كانیــان بەســەر منداڵە‌كانیــان دە‌رنە‌بــڕن. بە‌پلــە‌ى دووەم بە‌ڕێــژە‌ى () %33.25ئاماژە‌یــان كــردوو‌ە بــە‌وە‌ى كە‌قە‌یــران كاریگــە‌رى هەبــووە لەســەر دە‌ستە‌وە‌ســتانى دایــك وبــاوك بە‌رامبــە‌ر منــداڵ ،ئە‌مــە‌ش واتــاى ئــەوە دەگەیەنێــت كە‌منــداڵ توانــاى تێگە‌یشــتنى لە‌بارودۆخــى ئابــورى وقە‌یــران دیاریكــراو‌ە وپێداویســتى فە‌ســلە‌جى ومە‌عنــە‌وى هەیــە وچاوە‌ڕوانــ ە لە‌الیــە‌ن خێزانە‌كە‌یــە‌و‌ە بــۆى دابیــن بكرێــت ،هەرچەنــدە منــداڵ بــەردەوام داواكاریە‌كانیــان زۆر‌ە لەهەمــان كاتــدا خێزانــە‌كان لە‌پێــش قە‌یرانــدا ســە‌رجە‌م پێداویســتیە‌كانیان بــۆ منداڵە‌كانیــان دابینكــردوە،
27
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
بــەاڵم ئیســتا بەهــۆی قە‌یرانــە‌و‌ە ناتوانــن وە‌ك جــاران ســە‌رجە‌م پێداویســتیە‌كانیان تێربكــە‌ن لە‌بە‌رامبە‌ریشــدا منــداڵ تێگە‌یشــتنى لە‌قە‌یــران كارێكــى ئاســان نیــ ە وئــە‌و واتێــدە‌گات كە‌خێزانە‌كــە‌ى بایە‌خــى پــێ نــادە‌ن وخۆشــیان ناوێــت .كاتێــك دایــك وبــاوك نە‌توانــن پێداویســتى وداواكاریە‌كانــى منداڵە‌كانیــان دابیــن بكــە‌ن چونكــ ە لە‌توانــاى ئابوریانــدا نیــ ە ئە‌مــە‌ش دە‌بێتــ ە هــۆی ئــە‌وە‌ى لە‌دە‌رە‌نجامــدا بە‌دە‌ستە‌وە‌ســتانى دە‌مێننــە‌و‌ە لە‌بە‌رامبــە‌ر منداڵە‌كانیانــدا ،نە‌دە‌توانــن پێویســتیە‌كانیان بۆدابیــن بكــە‌ن ونە‌دە‌توانــن بە‌ڵێنیــان پێبــدەن كە‌لە‌داهاتــوودا دابینــى بكــە‌ن بۆیــان وناشــتوانن وەاڵمــى پرســیارە‌كانیان بدە‌نــە‌وە ،بێگومــان ئە‌مــە‌ش دە‌بێتــ ە هــۆی دروســتبوونى فشــارى دە‌روونــى بــۆ ســە‌ردایك وبــاوك ئە‌مــە‌ش بــۆ هەندێــک لە‌خێزانــە‌كان لە‌وانە‌یــ ە هۆکارێــك بێــت بــۆ پیادە‌كردنــى توندوتیــژى لە‌الیــە‌ن ســە‌رۆكى خێزانــە‌وە ،یاخــود دایــك وبــاوك لە‌بە‌رامبــە‌ر منداڵە‌كانیانــدا یاخــود بە‌رامبــە‌ر بە‌یە‌كتــرى ،بێگومــان كۆمە‌ڵێــك فشــار هەیــە كە‌گاریگــە‌رى لەســەر بــارى دە‌رونــى تــاك بە‌جێده‌هێڵێــت وجۆرە‌كانــى فشــاریش زۆرن ئەگــەر هە‌یــ ە هە‌ندێكیــان كــورت خایــە‌ن بــن یاخــود درێژخایـە‌ن بــن ،لە‌كاتێكــدا فشــار‌ە كــورت خایانـە‌كان مــرۆڤ دەتوانێــت چارە‌سـە‌رى بــكات وكاریگـە‌رى ئە‌وتــۆى نەبێــت لە‌سـە‌ر بــارى دە‌رونــى ئافــرە‌ت ،بــەاڵم فشــار‌ە درێژخایە‌نــە‌كان بە‌ئاســانى دركیــان پێناكرێــت بە‌ڵكــو هێــواش هێــواش كاریگــە‌رى نە‌رێنــى لە‌ســە‌ربارى دە‌روونــى ئافــرە‌ت بە‌جێدە‌هێڵــت وتواناكانــى تــاك لە‌ناودە‌بــات وئە‌گــە‌ر هەیــە تووشــى نە‌خۆشــى وبێتاقە‌تــى بــكات یــە‌ك لــەو فشــارانە‌ش خراپــى بــارى ئابــورى وزۆرى پێداویســتیە‌كان وكە‌مــى داهــات ،ئە‌مــە‌ش دە‌بێتــ ە هــۆی الوازى تواناكانــى ئافــرە‌ت لــە‌ڕووى تە‌ركیزكــردن وشــێوازى بیركردنــە‌و‌ە وگرانــى لە‌بڕیــاردان .كە‌واتــ ە هــۆکاری فشــارى دە‌رونیــ ە كە‌بە‌هــۆی بوونــى قە‌یــران وخراپــى بــارى ئابــورى لە‌بە‌رامبە‌ریشــدا بوونــى داواكارى زۆر دەبــن وئە‌مــە‌ش تە‌نگــە‌ژ‌ە بــۆ ســە‌رۆك خێــزان دروســت دە‌كات وتوندوتیــژى لێدە‌كە‌وێتــە‌و‌ە بە‌رامبــە‌ر بە‌منداڵە‌كانــى وهاوســەرە‌كە‌ى. ســە‌رجە‌م ئە‌مانــ ە پاڵنــە‌رن بــۆ دروســت بوونــى ژینگە‌یە‌كــى لە‌بــار بــۆ ســە‌رهە‌ڵدانی چە‌ندیــن كێشــە‌ى كۆمە‌اڵیە‌تــى وتوندوتیــژى خێزانــى ,وبوونــى ئــەو توندوتیژیــ ە كاریگــە‌رى دەبێــت لەســەر ئاڵۆزبوونــى بــارى دە‌روونــی ســە‌رجە‌م ئە‌ندامانــى خێــزان بە‌گشــتى و ژن بە‌تایبە‌تــى ودووچاربوونیــان بە‌بێتاقە‌تــى و شــپرزە‌یى وتوڕە‌بــوون وكە‌مــى تە‌ركیــز وڕاڕایــى لە‌بڕیــاردان وبینینــى خــە‌وى ناخــۆش.
خشته‌ى ژمار‌ه ( )8تایبه‌ت ه ب ه بڕگه‌ى كێ به‌م قه‌یران ه زیاتر تور‌ه بوو دوباره بووه‌كان 103 52 31 214 400
كێ به‌م به‌قه‌یرانه زیاتر توڕە‌بووه خۆت هاوسه‌ر منداڵ ده‌وروبه‌ر كۆى گشتى
ڕێژەى سه‌دى %25.75 %13 %7.75 %53.5 %100
گرافیكى ژمار‌ه ()8
خۆت هاوسەر منداڵ
زۆرین ـە‌ى بە‌شــداربووانى نمون ـە‌ى ڕاپرســى بە‌ڕێــژە‌ى ( )%53.5ئاماژە‌یــان كــردو‌ە ب ـە‌وە‌ى كە‌دە‌وروب ـە‌ر زیاتــر ب ـە‌م قە‌یران ـ ە تــوڕ‌ە دەبــن ،بێگومــان دە‌وروبــە‌ر خێزانــى گــە‌ورە‌و هــاوكارو هاوپیشــە‌و هاوواڵتــى دەگرێتــەوە .بــەو واتایــ ە دێــت كە‌قە‌یرانــى دارایــى تەنهــا كارناكاتە‌ســە‌ر خــودى فەرمانبــەر یاخــود مووچە‌خــۆر وهاوســەرومنداڵ ،بە‌ڵكــو كاردە‌كاتــ ە ســەر الیە‌نــى دە‌رونــى هەمــوو ئــەو كە‌ســانە‌ى لە‌دە‌وروبە‌مانــدا دە‌ژیــن ئە‌مــە‌ش لە‌الوازبوونــى پە‌یوە‌ندیــ ە كۆمە‌الیە‌تیــە‌كان ودە‌ربڕینــى هەڵچــوون وتوڕە‌بونە‌كانیــان بــە‌دى دە‌كرێــت ولە‌الیە‌كــى تــرە‌و‌ە بارودۆخــى گشــتى بە‌ڕادە‌یە‌كــى دیاریكــراو كاردە‌كاتــ ە ســەر الیە‌نــى دە‌رونــى هە‌رتاكێكــى كۆمە‌ڵگــە .هەروەهــا بە‌پلــە‌ى دووەم كە‌ڕێژە‌كــە‌ى ( )%25.75ی بە‌شــداربووانى ڕاپرســى ئاماژە‌یــان كــردوو‌ە ب ـە‌وە‌ى ك ـ ە قە‌یرانــى دارایــى زیاتــر خــودى خــۆى تــوڕ‌ە دە‌كات وە‌ك ژنێــك ئە‌م ـە‌ش بەهــۆی بە‌رپرســیارێتیە‌كانى بە‌رامب ـە‌ر بە‌منــداڵ وخێــزان ونە‌بوونــى توانــا بــۆ دابینكردنــى پێویســتیە‌كانیان وڕوبە‌ڕبوونـە‌و‌ە بە‌بــارى دە‌رونــى نائــارام وفشــارى دە‌رونــى ولە‌دە‌رە‌نجامــدا ەە‌ڵچــوون وتوڕە‌بــوون روودە‌دات لە‌خۆیــدا.
28
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
خشته‌ى ژمار‌ه ()9 تاچه‌ند گوێ له‌ڕاگه‌یاندنه‌كان ده‌گریت سه‌باره‌ت به‌و قه‌یران ه و ؟ پێتوای ه تاچه‌ند ڕاستگۆن له‌گه‌ڵ بینه‌ردا ؟
دووباره بووه‌كان 55 345 400
ڕاگه‌یاندنه‌كانت پێ چۆنه ڕاستگۆن راستگۆنین كۆى گشتى
ڕێژەى سه‌دى %13.75 %86.25 %100
گرافیكى ژمار‌ه ()9
راستگۆن راستگۆنین
وه‌ك لــ ه خشــته‌و گرافیکــی ژمــار‌ه ( )9بۆمــان ده‌رده‌كه‌وێــت كه‌به‌رزتریــن رێــژه‌ى نمونــه‌ى ڕاپرســیه‌ك ه پێیــان وایــ ه كــ ه ڕاگه‌یاندنــه‌كان له‌ڕاگه‌یاندنه‌كانیانــدا له‌ســه‌ر ئــه‌م قه‌یرانــ ه (ڕاســتگۆنین) كه‌رێژه‌كــه‌ى ده‌كاتــه() %86.25و‌ه نزمتریــن نمونــه‌ى به‌شــداربوانى ڕاپرســیه‌ك ه پێیــان وایــ ه كه‌ڕاگه‌یاندنــه‌كان له‌ڕاگه‌یاندنه‌كانیانــدا له‌ســه‌ر ئــه‌م قه‌یرانــ ه (ڕاســتگۆن) كه‌ڕێژه‌كــه‌ى ده‌كاتــه( ) %13.75خــودى ڕاگه‌یاندنــه‌كان به‌ئاراســته‌یه‌كى دیكــ ه كاریگــه‌رى نه‌رێنــى له‌ســه‌ربارى ده‌روونــى بینــه‌ر به‌جێده‌هێلێــت چونكــ ه له‌هه‌ركه‌نالێــك به‌شــیۆازێك ڕاپورتــى قه‌یرارنــى دارایــى بــاو ده‌كاتــه‌و‌ه له‌الیــه‌ك له‌وانه‌یــ ه هه‌واڵــى دڵخۆشــكه‌ر بــن ئه‌گــه‌ر هه‌واڵه‌كــ ه ڕاســتیش نه‌بــن ئــه‌وا بــۆ ســاتێك بینــه‌ر هه‌ســت به‌شــادى ده‌كات له‌به‌رامبــه‌ر گوێبیســتى ئــه‌و هه‌واڵــ ه له‌وانه‌یــ ه له‌كه‌ناڵێكــى دیكــ ه هه‌واڵێكــى پێچه‌وانــ ه باڵوبكرێتــه‌و‌ه واتــا دوو هه‌واڵــى دژ به‌یــه‌ك له‌یــه‌ك كاتــدا بــاو بكرێتــهوه ئه‌مــه‌ش ده‌بێتــه جۆرێكــى تــر له‌فشــار بــۆ بــارى ده‌رونــى فه‌رمانبــه‌ران.
29
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
سه‌باره‌ت به‌خشته‌ى ژمار‌ه ( )10ك ه تایبه‌ت ه به‌كێ ب ه به‌رپرس ده‌زانیت له‌م قه‌یرانه‌دا ؟ دووباره بووه‌كان 173 227 400 گرافیكى ژمار‌ه ()10
كێ به به‌رپرس د هزانیت حزبه‌كان حكومه‌ت كۆى گشتى
ڕێژه‌ى سه‌دى %43.25 %56.75 %100
حزبەکان حکومەت
وە‌ك لە‌خشــتە‌كە‌دا خراوە‌تــ ە ڕوو ،كە‌بە‌رزتریــن ڕێــژە‌ى بە‌شــداربوانى ڕاپرســیە‌كە پێیــان وایــ ە كە(حكومــە‌ت ) بە‌رپرســ ە لــەم بــارو دۆخــ ە كەرێژەكــەى دە‌كاتــە( ) %56.75و نزمتریــن ڕێــژە‌ى بە‌شــداربوانى ڕاپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كە(حزبــە‌كان) بە‌رپرســن لــەم بارودۆخــ ە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كات ـە( . ) %43.25ڕێــژە‌كان لە‌یە‌كتری ـەوە نزیكــن ،ئ ـە‌وە‌ش واتــاى ئ ـەوە دەگەیەنێــت ك ـ ە حیــزب و حكوم ـە‌ت‌الى هاواڵتیــان و فە‌رمانب ـە‌ران بە‌ئاســانى لە‌یە‌كترجیاناكرێنــە‌و‌ە هەندێــک جــار دە‌ســە‌اڵتى حیــزب لە‌دە‌ســە‌اڵتى حكومە‌تیــش گە‌ورە‌تــر‌ە
30
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
رێكخراوه‌كانی ژنان له‌سلێمانی دژ به‌بریاری 137ك ه عبدالعزیز ئه‌لحه‌كیم له‌ئه‌نجومه‌نی حوكم ل ه عیراق له2003-12-29 ده‌ریكرد به‌پێ ئه‌م بریار‌ه یاسای باری كه‌سێتی ژمار‌ه 188ی ساڵی 1959هه‌ڵده وه‌شایه‌وه‌و كاری پێنه‌ده‌كرا .
31
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
رێكخراوەكانى ژنان ل ە نێوان كارو خواستى جەماوەر بە‌مە‌بە‌ســتى خســتنە‌رووى كارو گرنگــى و رۆڵــى ڕێكخراوە‌كانــى ژنــان لەهەرێمــى كوردســتان لە‌شــە‌ش شــارى هەرێــم لە‌وانــ ە (ســلێمانى – هەولێــر – رانیــ ە – هە‌ڵە‌بجــ ە – گەرمیــان و بادینان)راپرســیە‌كى ئە‌نجــام دا كە‌هە‌ریــە‌ك لە‌شــارە‌كان ســە‌د كــە‌س لە‌هــە‌ردو ڕە‌گــە‌ز و لە‌پۆســت و پلــە‌ى جیــاواز بە‌شــدارى كــرد لێــرەدا هە‌رشــارە‌و بە‌خشــتە‌یە‌ك و رونكردنــە‌و‌ە دە‌ربــارە‌ى خشــتە‌كان ئە‌نجامــى راپرســیە‌ك ە دە‌خە‌ینــ ە ڕوو.
س ــلێمانى خشتە‌ى ژمارە ()1 لێرە‌دا ئاماژە بە‌ڕە‌گە‌زى بە‌شداربوانى نمونە‌ى راپرسیە‌ك ە دراوە رە‌گە‌ز مێ نێر كۆى گشتى
دووبارە بوە‌كان 62 38 100
رێژەى سە‌دى %62 %38 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە یە‌كــدا كە‌ئاماژە‌یــ ە بە‌ڕە‌گــە‌زى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان لە‌ڕە‌گــە‌زى (مــێ) یــ ە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%62وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان لە‌ڕە‌گــە‌زى (نێــر)ە كە‌دە‌كاتــ ە ( )%38ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()2
لەم خشتەیەدا ئاماژە بەکارو پیشەی بەشداربووانی راپرسییەکە کراوە : پیش ە فەرمانبەر پە‌رستار مامۆستا ژىن ماڵ خوێندكار پارێزە‌ر كاسب راگە‌یاندن كار ئاسایش توێژە‌ر ئە‌كتە‌ر ئە‌ندامى رێكخراو دە‌رچووى زانكۆ پزیشك ئە‌ندازیار كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 38 2 12 7 6 3 3 4 3 11 3 2 3 1 2 100
رێژەى سە‌دى %38 %2 %12 %7 %6 %3 %3 %4 %3 %11 %3 %2 %3 %1 %2 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە دودا كە‌ئاماژە‌ی ـ ە بە‌پیش ـە‌ى بە‌شــداربوانى نمون ـە‌ى راپرســیە‌ك ە بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت ك ـە( )%38ى بەشــداربوان پیش ـە‌ى فە‌رمانب ـە‌رە‌و ( )%2ى بەشــداربوان پە‌رســتارن و ( )%12ى بەشــداربوان مامۆســتان و( )%7ى بەشــداربوان ژنــى ماڵــن و ( )%6ى بەشــداربوان خوێنــدكارن ( )%3ى بەشــداربوان پارێــزە‌رن ( )%3ى بەشــداربوان كاســبن ( )%4ى بەشــداربوان راگە‌یانــدن كارن و ( )%3ى بەشــداربوان ئاسایشــن هەروەهــا ( )%11ى بەشــداربوان توێــژە‌رن و ( )%3ى بەشــداربوان ئە‌كتــە‌رن و ( )%2ى بەشــداربوان ئە‌ندامــى رێكخــراون و ( )%3یــان دە‌رچــووى زانكــۆن و ( )%1بەشــداربوان پزیشــكن و ( )%2یــان ئە‌ندازیــارن ،كە‌واتــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان فە‌رمانبــە‌رن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%38ى بەشــداربوان وە نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پزیشــكن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%1ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە.
32
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()3 تایبەت ە بە‌و پرسیارە‌ى كە‌ئایا هە‌واڵى رێكخراوەكانى ژنان لە‌ڕێگە‌ى چییە‌و‌ە دە‌بیستیت ؟ هە‌واڵى رێكخراوە‌كاىن ژنان چۆن دە‌زاىن تیڤى رادیۆ رۆژنامە زارى خە‌ڵىك ئە‌لكرتۆىن كۆى گشتى
رێژەى سە‌دى %52 %11 %18 %5 %14 100%
دوبارە بوە‌كان 52 11 18 5 14 100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە ســێدا كە‌ئاماژە‌یــ ە بــە‌وە‌ى ئایــا هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــى ژنــان چــۆن دە‌بیســتیت بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى ( )%52ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە لە‌ڕێگــە‌ى تیڤــى و رێــژە‌ى ( )%11ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى رادیــۆو رێــژە‌ى ( )%18ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى رۆژنامــە‌و رێــژە‌ى ( )%5ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى زارى خە‌ڵكــى و رێــژە‌ى ( )%14ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى ئە‌لكترۆنیــە‌و‌ە دە‌یزانــن ،كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە لە‌ڕێگــە‌ى تیڤیــە‌و‌ە ئــاگادارى هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــى ژنــان كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%52ى بەشــداربوان وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە ئە‌وانــە‌ن كە‌لە‌ڕێگــە‌ى زارى خە‌ڵكــە‌و‌ە ئــاگادارى هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%5ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()4
ئە‌م خشتەی ە تایبەت ە بە‌وە‌ى ئایا چ كارێكى رێكخراوەكانى ژنانت الپە‌سە‌ندە ؟ چ كارێىك رێكخراوە‌كاىن ژنان الپە‌سە‌ندە چاكسازى یاسایى كارى ڕاگە‌یاندن كارى كۆمە‌اڵیە‌ىت بە‌دواداچووىن كێشە‌كاىن ژنان ئامادە‌كردىن راپۆرىت پێشێلكارى دژ بە‌ژنان و ئاراستە‌كردىن بۆ حكومە‌ت كۆى گشتى
دووبارە بوە‌كان
رێژەى سە‌دى
13 28 37 18 4 100
%13 %28 %37 %18 %4 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە چــواردا كە‌تایبە‌تــ ە بــە‌وە‌ى ئایــا چ كارێكــى ڕێكخراوە‌كانــى ژنانــت لە‌الپە‌ســە‌ند‌ە ئە‌وە‌مــان بــۆ دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە ( )%12ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى چاكســازى یاســایى رێكخراوە‌كانیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%28ى بەشــداربوان كارى راگە‌یاندنیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%37ى بەشــداربوان كارى كۆمەاڵیەتیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%18ى بەشــداربوان بــە‌دوادا چوونــى كێشــە‌كانى ژنانیــان الپەســەندە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%4ى بەشــداربوان ئامادە‌كردنــى راپۆرتــى پێشــێلكارى دژ بە‌ژنــان و ئاراســتە‌كردنى بــۆ حكوم ـە‌ت الپە‌س ـەندە ،كە‌وات ـ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى كۆمەاڵیەتیــان الپەســەندە كە‌دە‌كاتــ ە رێــژە‌ى ( )%37ى بەشــداربوان هەروەهــا كە‌متریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كارى ئامادە‌كردنــى راپۆرتــى پێشــێلكارى دژ بە‌ژنــان و ئاراســتە‌كردنى بــۆ حكومــە‌ت الپەســەندە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%4ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()5 خشتە‌ى ژمارە پێنج تایبەت ە بە‌وە‌ى كە‌ئایا پێتوای ە رێكخراوەكانى ژنان چیان كردووە ك ە ببێت ە هۆى گلە‌یى لە‌رێكخراوە‌كان رێكخراوە‌كاىن ژنان چیان كردووە ببێت ە هۆی گلە‌ى شیرازە‌ى خێزان تێكدە‌دە‌ن پشتگیری ژنان دە‌كە‌ن ژنان هۆشیار دە‌كە‌نە‌وە دژایە‌ىت پیاوان دە‌كە‌ن كۆى گشتى
دوبارە‌بوە‌كان 12 40 22 26 100
رێژەى سە‌دى %12 %40 %22 %26 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە پێنــج دا كە‌ئامــاژە‌و بە‌وپرســیار‌ە دە‌كات ئایــا رێكخراوە‌كانــى ژنــان چ كارێكیــان كــردوو‌ە كە‌ببێت ـ ە هــۆکاری گل ـە‌ى لێیــان رێــژە‌ى ()%12 ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كە‌رێكخــراوە‌كان پشــتگیری ژنــان دە‌كــە‌ن هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%40ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كە‌پشــتگیرى ژنــان دە‌كــە‌ن و رێــژە‌ى ( )%22ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە ژنــان هۆشــیار دە‌كە‌نــە‌و‌ە هەروەهــا ( )%26ى بەشــداربوان ئامــاژ‌ە بە‌وە‌دە‌كــە‌ن كە‌دژایە‌تــى پیــاوان دە‌كــە‌ن، بە‌پێــى راپرســیە‌ك ە دە‌گە‌ینــە‌ئــە‌وە‌ى كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كــە( )%40ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان پشــتگیرى ژنــان دە‌ك ـە‌ن هەروەهــا كە‌متریــن رێــژە‌ش ك ـ ە ( )%12ى بە‌شــداربوانن پێیــان وای ـ ە ك ـ ە شــیرازە‌ى خێــزان تێكــدە‌دە‌ن.
33
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()6 پرسیارە دە‌ربارە‌ى ئە‌وە‌ى ئایا ژنان رێكخراوەكانى ژنانیان خۆشدەوێت ژنان رێكخراوە‌كانیان خۆشدەوێت بە‌ڵێ نەخێر كۆى گشتى
دوبارە‌بوە‌كان 75 25 100
رێژەى سە‌دى %75 %25 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا ئە‌وپرســیار‌ە كــراوە ئایــا ژنــان رێكخراوە‌كانــى ژنانیــان خۆشــدە‌وێت رێــژە‌ى ( )%75ى بەشــداربوان بە‌بە‌ڵــێ وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە ،بــەاڵم رێــژە‌ى ( )%25بەشــداربوان بە‌نە‌خێــر وە‌اڵمیــان داوەتــەوە كە‌ئــە‌وە‌ش ئاماژە‌یــ ە بــە‌وە‌ى كە‌متریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە ژنــان رێكخراوە‌كانــى ژنانیــان خۆشــدە‌وێت.
تایبەت ە بە‌وە‌ى ئایا سە‌ردانى رێكخراوەكانى ژنان كردووە سە‌رداىن رێكخراوە‌كاىن ژنان كردووە بە‌ڵێ نەخێر كۆى گشتی
خشتە‌ى ژمارە ()7 دووبارە بوە‌كان 28 72 100
رێژەى سە‌دى %28 %72 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا ئــەو پرســیار‌ە ئاراســتە‌ى نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كــراوە ئایــا ســە‌ردانى رێكخراوە‌كانــى ژنــان كــردوو‌ە رێــژە‌ى ( )%28ى بەشــداربوان بە‌بە‌ڵــێ وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%72ى بەشــداربوان بــ ە نە‌خێــر واڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە دە‌گە‌ینــ ە ئــەو دە‌رئە‌نجامــە‌ى كە‌رێژە‌یە‌كــى كــە‌م لە‌بە‌شــداربوان ســە‌ردانى رێكخراوە‌كانیــان كــردوو‌ە .
خشتە‌ى ژمارە ()8 لەم خشتەیەدا پرسیار دە‌ربارە‌ى ئەوە كراوە كە‌ئایا رێكخراوەكانى ژنان لە‌كارە‌كانیان سە‌ركە‌وتوون. رێكخراوە‌كاىن ژنان سە‌ركە‌وتون بە‌ڵێ نەخێر تاڕادە‌یە‌ك كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 4 14 72 100
رێژەى سە‌دى %4 %14 %72 %100
بە‌پێــى ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌لە‌بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە بە‌دە‌ســتمان كە‌وتــوو‌ە دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌رێــژە‌ى ( )%4ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان ســە‌ركە‌وتون هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%14ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان ســە‌ركە‌وتوونین لە‌كارە‌كانیــان هەروەهــا ( )%72ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان تاڕادە‌یــە‌ك ســە‌ركە‌وتو بــوون لە‌كارە‌كانیــان لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــە‌وە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%72ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخراوە‌كانــى ژنــان تاڕادە‌یــە‌ك ســە‌ركە‌وتو بــوون لە‌كارە‌كانیــان وە كە‌مترینــى بەشــداربوان كەرێژەكــەى دە‌كاتــ ە ( )%4ى بەشــداربوان رێكخــراوە‌كان بە‌ســە‌ركە‌وتوى دەبینــن لە‌كارە‌كانیــان.
خشتە‌ى ژمارە ()9 لێرە‌دا پرسیار كراوە ئایا رێكخراوە‌كان گرنگى بە‌چى بدە‌ن رێكخراوە‌كان گرنگى بدە‌ن بە‌چى زیاتر بچنە ناو جەماوەر گرنگى بە‌كچان بدە‌ن گرنگى بە‌ئاستى رۆشنبیرى ژنان بدە‌ن هاوكارى ژنان بكە‌ن كۆى گشتى
34
دوبارە بوە‌كان 33 7 37 23 100
رێژەى سە‌دى %33 %7 %37 %23 %100
بە‌پێــى خشــتە‌ك ە دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌رێــژە‌ى ( )%33ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان باشــ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر بچنــ ە نــاو جەمــاوەر هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%7ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر گرنگــى بە‌كچــان بــدەن هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%37ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بــدەن وە‌رێــژە‌ى ( )%23ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە هــاوکاری ژنــان بكرێــت ،لێــرەدا دە‌گە‌ین ـ ە ئ ـە‌و ئە‌نجام ـە‌ى بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كات ـ ە ( )%37ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە گرنگــى بە‌ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بدرێــت وە‌كە‌متریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%7داوادە‌كــە‌ن رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌كچــان بــدەن.
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()10 دە‌ربارە‌ى ئە‌وە‌ى رێكخراوە‌كان زیاتر گرنگى بە‌كام لە‌مان ە بدە‌ن تا ژنان بچنە یە‌كێك لە‌و بوارانە‌ى لە‌خشتە‌كە‌دا بونى هە‌ی ە ئە‌وبوارانە‌ى پێویستە گرنگیان پێبدرێت سیاىس راگە‌یاندن ئابورى كۆمە‌اڵیە‌ىت یاسایى كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 28 26 7 18 21 100
رێژەى سە‌دى %28 %26 %7 %18 %21 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا ئــەو بوارانــ ە خراوە‌تــ ە روو كە‌بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە دەبێــت رێكخــراوە‌كان گرنگــى پێبــدەن بە‌وپێیــە‌ش ( )%28ى بەشــداربوان پێیــان وایـ ە دەبێــت گرنگــى بە‌بــوارى سیاســى بدرێــت وە‌رێــژە‌ى ( )%26ى بەشــداربوان گرنگیــدان بـە‌كارى راگە‌یاندنیــان لە‌الپە‌سـە‌ند‌ە و رێــژە‌ى ( )%7ى بەشــداربوان الیە‌نــى ئابوریــان ل ـە‌ال كرنگ ـە‌و رێــژە‌ى ( )%18ى بەشــداربوان الیە‌نــى كۆمە‌اڵتیــان لە‌الگرنگ ـ ە رێــژە‌ى ( )%21یــان الیە‌نــى یاســاییان ال گرنگــ ە لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــ ە راپرســیە‌ك ە كە‌رێژە‌یــان ( )%38ى بە‌شــداربوانە الیە‌نــى سیاســیان لە‌الگرنگ ـ ە هەروەهــا كە‌متریــن رێــژە‌ش ك ـ ە ( )%7ى بە‌شــداربوانە الیە‌نــى ئابوریــان ل ـە‌ال پە‌س ـەندە كە‌گرنگــى پێبدرێــت.
خشتە‌ى ژمارە ()11 تایبەت ە بە‌وە‌ى ك ە رێكخراوەكانى ژنان چۆن هاوكارى ژنان بكە‌ن رێكخراوە‌كان چۆن هاوكارى ژنان بكە‌ن چاكسازى لە‌یاسادا بكە‌ن گرنگى بە‌بە‌رزكردنە‌وە‌ى رۆشنبیرى ژنان بدە‌ن گرنگى بە‌بە‌رزكردنە‌وە‌ى رۆشنبیرى پیاوان بدە‌ن پارێزە‌ریان بۆدابین بكە‌ن بە‌دواداچون بۆحاڵە‌ىت كوشنت بكە‌ن بە‌رنامە‌ى تە‌لە‌فزیۆىن تایبە‌تیان بۆبكە‌ن رێنامى یاساییان پێشكە‌ش بكە‌ن رێنامیى دە‌رونییان پێشكە‌ش بكە‌ن رێژەى گشتى
دوبارە بوە‌كان 17 16 20 14 8 4 11 10 100
رێژەى سە‌دى %17 %16 %20 %14 %8 %4 %11 %10 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە یانــزە‌دا كە‌كۆتــا پرســیارى راپرســیە‌كە‌ی ە كە‌ئاراســتە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كــراوە پرســیار كــراوە كە‌ئایــا رێكخراوە‌كانــى ژنــان چــۆن هــاوكارى ژنــان بكــە‌ن رێــژە‌ى ( )%17ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كە‌پێویســت ە چاكســازى لە‌یاســادا بكــە‌ن و رێــژە‌ى ( )%16ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردن ـە‌وە‌ى ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بدرێــت و رێــژە‌ى ( )%20پێیــان باش ـ ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردن ـە‌وە‌ى رۆشــنبیرى پیــاوان بدرێــت رێــژە‌ى ( )%14پێیــان باشــ ە پارێــزەر بۆژنــان دابینبكرێــت و رێــژە‌ى ( )%8پێیــان باشــ ە بە‌دواداچــوون بۆحاڵە‌تە‌كانــى كوشــتنى ژنــان بكرێــت و‌رێــژە‌ى ( )%4پێیــان وایــ ە دەبێــت گرنگــى بە‌بە‌رنامــە‌ى تە‌لە‌فزیۆنــى تایبــەت بە‌ژنــان بدرێــت وە‌رێــژە‌ى ( )%11ى بەشــداربوان داوادە‌كــە‌ن كە‌رێنمــاى یاســاى پێشــكە‌ش بە‌ژنــان بكرێــت ،رێــژە‌ى ( )%10ى بەشــداربوان داوادە‌ك ـە‌ن كە‌رێنمــاى دە‌روونــى پێشــكە‌ش بە‌ژنــان بكرێــت ،لێــرەدا دە‌گە‌ین ـ ە ئ ـە‌و ئە‌نجام ـە‌ى كــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كە‌رێــژە‌ى ( )%20پێیــان وایــ ە پێویســت ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنــە‌وە‌ى ئاســتى رۆشــنبیرى پیــاوان بدرێــت هەروەهــا نزمتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كات ـ ە ()%4ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە بە‌رنام ـە‌ى تە‌ل ـە فزیۆنــى تایب ـە‌ت بە‌ژنــان پێشــكە‌ش بكرێــت.
35
قەیرانی دارایى و كاریگە‌رى لە‌سە‌ر ژنان لەهەرێمی کوردستان
هـ ـە‌ولــێر خشتە‌ى ژمارە ()1 لێرە‌دا ئاماژە بە‌ڕە‌گە‌زى بە‌شداربوانى نمونە‌ى راپرسیە‌ك ە دراوە رە‌گە‌ز مێ نێر كۆى گشتى
دووبارە بوە‌كان 52 48 100
رێژەى سە‌دى %52 %48 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە یە‌كــدا كە‌ئاماژە‌یــ ە بە‌ڕە‌گــە‌زى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان لە‌ڕە‌گــە‌زى (مــێ) یــ ە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%52وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان لە‌ڕە‌گــە‌زى (نێــر) ە كە‌دە‌كاتــ ە ( )%48ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()2
پیش ە فەرمانبەر مامۆستا ژىن ماڵ خوێندكار راگە‌یاندن كار توێژە‌ر چاالكوان بازرگان پارێزە‌ر پزیشك ئە‌ندازیار كاسب كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 38 10 1 18 6 2 2 2 12 2 2 5 100
رێژەى سە‌دى %38 %10 %1 %18 %6 %2 %2 %2 %12 %2 %2 %5 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە دودا كە‌ئاماژە‌ی ـ ە بە‌پیش ـە‌ى بە‌شــداربوانى نمون ـە‌ى راپرســیە‌ك ە بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت ك ـە( )%38ى بەشــداربوان پیش ـە‌ى فە‌رمانب ـە‌رە‌و ( )%10ى بەشــداربوان مامۆســتان و( )%1ى بەشــداربوان ژنــى ماڵــن و ( )%18ى بەشــداربوان خوێنــدكارن و ( )%2ى بەشــداربوان راگە‌یاندنــكارن هەروەهــا ( )%6ى بەشــداربوان توێــژە‌رن و ( )%2ى بەشــداربوان چاالكوانــن و ( )%2ى بەشــداربوان بازرگانــن و ( )%12یــان پارێــزە‌رن و ( )%2بەشــداربوان پزیشــكن و ( )%2یــان ئە‌ندازیــارن وە ( )%5ى بەشــداربوان كاســبن ،كە‌واتــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان فە‌رمانبــە‌رن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%38ى بەشــداربوان وە نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە ژنــى ماڵــن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%1ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە.
خشتە‌ى ژمارە ()3 تایبەت ە بە‌و پرسیارە‌ى كە‌ئایا هە‌واڵى رێكخراوەكانى ژنان چۆن دە‌زانى هە‌واڵى رێكخراوە‌كاىن ژنان چۆن دە‌زاىن تیڤى رادیۆ رۆژنامە زارى خە‌ڵىك ئە‌لكرتۆىن كۆى گشتى
36
دوبارە بوە‌كان 49 8 16 5 22 100
رێژەى سە‌دى %49 %8 %16 %5 %22 %100
36
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە ســێدا كە‌ئاماژە‌یــ ە بــە‌وە‌ى ئایــا هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــى ژنــان چــۆن دە‌بیســتیت بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى ( )%49ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە لە‌ڕێگــە‌ى تیڤــى و رێــژە‌ى ( )%8ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى رادیــۆو رێــژە‌ى ( )%16ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى رۆژنامــە‌و رێــژە‌ى ( )%5ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى زارى خە‌ڵكــى و رێــژە‌ى ( )%22ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى ئە‌لكترۆنیــە‌و‌ە دە‌یزانــن ،كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە لە‌ڕێگــە‌ى تیڤیــە‌و‌ە ئــاگادارى هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــى ژنــان كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%49ى بەشــداربوان وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە ئە‌وانــە‌ن كە‌لە‌ڕێگــە‌ى زارى خە‌ڵكــە‌و‌ە ئــاگادارى هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%5ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()4 ئە‌م خشتەی ە تایبەت ە بە‌وە‌ى ئایا چ كارێكى رێكخراوەكانى ژنان الپە‌سە‌ندە چ كارێكی رێکخراوە‌كاىن ژنانت الپە‌سە‌ندە
دووبارە بوە‌كان
رێژەى سە‌دى
21 18 30 17 14 100
%21 %18 %30 %17 %14 %100
چاكسازى یاسایى كارى ڕاگە‌یاندن كارى كۆمە‌اڵیە‌ىت بە‌دواداچووىن كێشە‌كاىن ژنان ئامادە‌كردىن راپۆرىت پێشێلكارى دژ بە‌ژنان و ئاراستە‌كردىن بۆ حكومە‌ت كۆى گشتى
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە چــواردا كە‌تایبە‌تــ ە بــە‌وە‌ى ئایــا چ كارێكــى ڕێكخراوە‌كانــى ژنانــت لە‌الپە‌ســە‌ند‌ە ئە‌وە‌مــان بــۆ دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە ( )%21ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى چاكســازى یاســایى رێكخراوە‌كانیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%18ى بەشــداربوان كارى راگە‌یاندنیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%30ى بەشــداربوان كارى كۆمەاڵیەتیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%17ى بەشــداربوان بــە‌دوادا چوونــى كێشــە‌كانى ژنانیــان الپەســەندە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%14ى بەشــداربوان ئامادە‌كردنــى راپۆرتــى پێشــێلكارى دژ بە‌ژنــان و ئاراســتە‌كردنى بــۆ حكومــە‌ت الپەســەندە ،كە‌واتــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى كۆمەاڵیەتیــان الپەســەندە كە‌دە‌كاتــ ە رێــژە‌ى ( )%30ى بەشــداربوان هەروەهــا كە‌متریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى ئامادە‌كردنــى راپۆرتــى پێشــێلكارى دژ بە‌ژنــان و ئاراســتە‌كردنى بــۆ حكومــە‌ت الپەســەندە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%14ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()5 خشتە‌ى ژمارە پێنج تایبەت ە بە‌وە‌ى كە‌ئایا پێتوای ە رێكخراوەكانى ژنان چیان كردووە ك ە ببێت ە هۆى گلە‌ى لە‌رێكخراوە‌كان دوبارە‌بوە‌كان 36 20 23 21 100
رێكخراوە‌كاىن ژنان چیان كردووە ببێت ە هۆى گلە‌ى شیرازە‌ى خێزان تێكدە‌دە‌ن پشتگیری ژنان دە‌كە‌ن ژنان هۆشیار دە‌كە‌نە‌وە دژایە‌ىت پیاوان دە‌كە‌ن كۆى گشتى
رێژەى سە‌دى %36 %20 %23 %21 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە پێنــج دا كە‌ئامــاژ‌ە بە‌وپرســیار‌ە دە‌كات ئایــا رێكخراوە‌كانــى ژنــان چ كارێكیــان كــردوو‌ە كە‌ببێت ـ ە هــۆکاری گلە‌یــى لێیــان رێــژە‌ى ()%36 ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە كە‌رێكخــراوە‌كان شــیرازە‌ى خێــزان تێكــدە‌دە‌ن هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%20ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە كە‌پشــتگیری ژنــان دە‌ك ـە‌ن و رێــژە‌ى ( )%23ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە ژنــان هۆشــیار دە‌كە‌ن ـەوە هەروەهــا ( )%21ى بەشــداربوان ئامــاژ‌ە ب ـەوە دە‌ك ـە‌ن كە‌دژایە‌تــى پیــاوان دە‌ك ـە‌ن، بە‌پێــى راپرســیە‌ك ە دە‌گە‌ینە‌ئــە‌وە‌ى كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە كــە( )%36ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان شــیرازە‌ى خێــزان تێكــدە‌دە‌ن هەروەهــا كە‌متریــن رێــژە‌ش ك ـ ە ( )%20ى بەشــداربوان ە پێیــان وای ـ ە پشــتگیری ژنــان دە‌ك ـە‌ن.
خشتە‌ى ژمارە ()6 پرسیارە دە‌ربارە‌ى ئە‌وە‌ى ئایا ژنان رێكخراوەكانى ژنانیان خۆشدەوێت ژنان رێكخراوە‌كانیان خۆشدەوێت بە‌ڵێ نەخێر كۆى گشتى
دوبارە‌بوە‌كان 59 41 100
رێژەى سە‌دى %59 %41 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا ئە‌وپرســیار‌ە كــراوە ئایــا ژنــان رێكخراوە‌كانــى ژنانیــان خۆشــدە‌وێت رێــژە‌ى ( )%59ى بەشــداربوان بە‌بە‌ڵــێ وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە ،بــەاڵم رێــژە‌ى ( )%41بەشــداربوان بە‌نە‌خێــر وە‌اڵمیــان داوەتــەوە كە‌ئــە‌وە‌ش ئاماژە‌یــ ە بــە‌وە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە ژنــان رێكخراوە‌كانــى ژنانیــان خۆشــدە‌وێت.
37
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()7 ئە‌م خشتەی ە تایبەت ە بە‌وە‌ى ئایا سە‌ردانى رێكخراوەكانى ژنان كردووە سە‌رداىن رێكخراوە‌كاىن ژنان كردووە بە‌ڵێ نەخێر كۆى گىش
دووبارە بوە‌كان 23 77 100
رێژەى سە‌دى %23 %77 %100
لێــرەدا ئــەو پرســیار‌ە ئاراســتە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كــراوە ئایــا ســە‌ردانى رێكخراوە‌كانــى ژنانــى كــردوو‌ە رێــژە‌ى ( )%23ى بەشــداربوان بە‌بە‌ڵــێ وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%77ى بەشــداربوان بــ ە نە‌خێــر وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە دە‌گە‌ینــە ئــەو دە‌رئە‌نجامــە‌ى كە‌رێژە‌یە‌كــى كــە‌م لە‌بە‌شــداربوان ســە‌ردانى رێكخراوە‌كانیــان كــردوو‌ە .
خشتە‌ى ژمارە ()8 لەم خشتەیەدا پرسیار دە‌ربارە‌ى ئەوە كراوە كە ئایا رێكخراوەكانى ژنان لە‌كارە‌كانیان سە‌ركە‌وتوون. رێكخراوە‌كاىن ژنان سە‌ركە‌وتون بە‌ڵێ نەخێر تاڕادە‌یە‌ك كۆى گشتى
دوبارە بووەكان 5 33 62 100
رێژەى سە‌دى %5 %33 %62 %100
بە‌پێــى ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌لە‌بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە بە‌دە‌ســتمان كە‌وتــوو‌ە دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌رێــژە‌ى ( )%5ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە ك ـ ە رێكخــراوە‌كان س ـە‌ركە‌وتون هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%33ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە رێكخــراوە‌كان س ـە‌ركە‌وتوونین لە‌كارە‌كانیــان هەروەهــا ( )%62ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان تاڕادە‌یــە‌ك ســە‌ركە‌وتو بــوون لە‌كارە‌كانیــان لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــە‌وە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%62ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخراوە‌كانــى ژنــان تاڕادە‌یــە‌ك ســە‌ركە‌وتو بــوون لە‌كارە‌كانیــان وە كە‌مترینــى بەشــداربوان كەرێژەكــەى دە‌كاتــ ە ( )%5ى بەشــداربوان رێكخــراوە‌كان بە‌ســە‌ركە‌وتوى دەبینــن لە‌كارە‌كانیــان.
خشتە‌ى ژمارە ()9 لێرە‌دا پرسیار كراوە ئایا رێكخراوە‌كان گرنگى بە‌چى بدە‌ن؟ رێكخراوە‌كان گرنگى بدە‌ن بە‌چى زیاتر بچنە ناو جەماوەر گرنگى بە‌كچان بدە‌ن گرنگى بە‌ئاستى رۆشنبیرى ژنان بدە‌ن هاوکاری ژنان بكە‌ن كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 26 7 58 9 100
رێژەى سە‌دى %26 %7 %58 %9 %100
بە‌پێــى خشــتە‌ك ە دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌رێــژە‌ى ( )%26ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان باشــ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر بچنــ ە نــاو جەمــاوەر هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%7ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر گرنگــى بە‌كچــان بــدەن هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%58ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بــدەن وە‌رێــژە‌ى ( )%9ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە هــاوکاری ژنــان بكرێــت ،لێــردا دە‌گە‌ین ـ ە ئ ـە‌و ئە‌نجام ـە‌ى بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كات ـ ە ( )%58ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە گرنگــى بە‌ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بدرێــت و كە‌متریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%7داوادە‌كــە‌ن رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌كچــان بــدەن.
38
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()10
دە‌ربارە‌ى ئە‌وە‌ى رێكخراوە‌كان زیاتر گرنگى بە‌كام لە‌مان ە بدە‌ن تا ژنان بچنە یە‌كێك لە‌و بوارانە‌ى لە‌خشتە‌كە‌دا بونى هە‌ی ە
ئە‌وبوارانە‌ى پێویستە گرنگیان پێبدرێت سیاىس راگە‌یاندنن ئابورى كۆمە‌اڵیە‌ىت یاسایى كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 27 20 10 38 5 100
رێژەى سە‌دى %27 %20 %10 %38 %5 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا ئــەو بوارانــ ە خراوە‌تــ ە روو كە‌بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە دەبێــت رێكخــراوە‌كان گرنگــى پێبــدەن بە‌وپێیــە‌ش ( )%27ى بەشــداربوان پێیــان وایـ ە دەبێــت گرنگــى بە‌بــوارى سیاســى بدرێــت و رێــژە‌ى ( )%20ى بەشــداربوان گرنگیــدان بـە‌كارى راگە‌یاندنیــان لە‌الپە‌سـە‌ند‌ە و رێــژە‌ى ( )%10ى بەشــداربوان الیە‌نــى ئابوریــان لــە‌ال كرنگــ ە و رێــژە‌ى ( )%38ى بەشــداربوان الیە‌نــى كۆمە‌اڵتیــان لە‌الگرنگــ ە و رێــژە‌ى ( )%5یــان الیە‌نــى یاســاییان ال گرنگــ ە لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــ ە راپرســیە‌ك ە كە‌رێژە‌یــان ( )%38ى بەشــداربوان ە الیە‌نــى كۆمەاڵیەتیــان لە‌الگرنگــ ە هەروەهــا كە‌متریــن رێــژە‌ش كــ ە ( )%5ى بەشــداربوان ە الیە‌نــى یاســاییان لــە‌ال پە‌ســە‌ند‌ە كە‌گرنگــى پێبدرێــت.
خشتە‌ى ژمارە ( )11تایبە‌تە بە‌وە‌ى ك ە رێكخراوەكانى ژنان چۆن هاوکاری ژنان بكە‌ن رێكخراوە‌كان چۆن هاوکاری ژنان بكە‌ن چاكسازى لە‌یاسادا بكە‌ن گرنگى بە‌بە‌رزكردنە‌وە‌ى رۆشنبیرى ژنان بدە‌ن گرنگى بە‌بە‌رزكردنە‌وە‌ى رۆشنبیرى پیاوان بدە‌ن پارێزە‌ریان بۆدابین بكە‌ن بە‌دواداچون بۆحاڵە‌ىت كوشنت بكە‌ن بە‌رنامە‌ى تە‌لە‌فزیۆىن تایبە‌تیان بۆبكە‌ن رێنامى یاساییان پێشكە‌ش بكە‌ن رێنامى دە‌رونیان پێشكە‌ش بكە‌ن رێژەى گشتى
دوبارە بوە‌كان 13 20 16 9 10 7 11 14 100
رێژەى سە‌دى %13 %20 %16 %9 %10 %7 %11 %14 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە یانــزە‌دا كە‌كۆتــا پرســیارى راپرســیە‌كە‌یە‌و ئاراســتە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كــراوە پرســیار كــراوە ئایــا رێكخراوە‌كانــى ژنــان چــۆن هــاوکاری ژنــان بكـە‌ن رێــژە‌ى ( )%13ى بەشــداربوان پێیــان وایـ ە كە‌پێویســت ە چاكســازى لە‌یاســادا بكـە‌ن وە‌رێــژە‌ى ( )%20ى بەشــداربوان پێیــان باشـ ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنـە‌وە‌ى ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بدرێــت و رێــژە‌ى ( )%16پێیــان باشـ ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنـە‌وە‌ى رۆشــنبیرى پیــاوان بدرێــت و رێــژە‌ى ()%9 پێیــان باشـ ە پارێــزەر بۆژنــان دابیــن بكرێــت و رێــژە‌ى ( )%10پێیــان باشـ ە بە‌دواداچــوون بۆحاڵە‌تە‌كانــى كوشــتنى ژنــان بكرێــت و رێــژە‌ى ( )%7پێیــان وایـ ە دەبێــت گرنگــى بە‌بە‌رنامــە‌ى تە‌لە‌فزیۆنــى تایبــەت بە‌ژنــان بدرێــت و رێــژە‌ى ( )%11ى بەشــداربوان داوادە‌كــە‌ن كە‌رێنمایــى یاســایى پێشــكە‌ش بە‌ژنــان بكرێــت وە رێــژە‌ى ( )%14ى بەشــداربوان داوادە‌كــە‌ن كە‌رێنمــاى دە‌روونــى پێشــكە‌ش بە‌ژنــان بكرێــت ،لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كە‌رێــژە‌ى ( )%20پێیــان وایــ ە پێویســت ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنــە‌وە‌ى ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بدرێــت هەروەهــا نزمتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%7ى بەشــداربوان پێیــان باشــ ە بە‌رنامــە‌ى تە‌لــ ە فزیۆنــى تایبــەت بە‌ژنــان پێشــكە‌ش بكرێــت .
39
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
ران ـی ـ ـ ـ ـ ـ ـە خشتە‌ى ژمارە ()1 لێرە‌دا ئاماژە بە ژمارە‌ى رە‌گە‌زى بە‌شداربوانى نمونە‌ى راپرسیە‌ك ە دراوە رە‌گە‌ز مێ نێر كۆى گشتى
دووبارە بوە‌كان 56 44 100
رێژەى سە‌دى %56 %44 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە یە‌كــدا كە‌ئاماژە‌یــ ە بە‌ڕە‌گــە‌زى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان لە‌ڕە‌گــە‌زى (مــێ) یــ ە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%56وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان لە‌ڕە‌گــە‌زى (نێــر) ە كە‌دە‌كاتــ ە ( )%44ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()2 لەم خشتەیەدا ئاماژە بە کارو پیشەی بەشداربووانی راپرسییەکە دراوە پیش ە فەرمانبەر پە‌رستار مامۆستا ژىن ماڵ خوێندكار پارێزە‌ر كاسب بێكار پۆلیس كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 31 7 8 19 3 4 4 3 21 100
رێژەى سە‌دى %31 %7 %8 %19 %3 %4 %4 %3 %21 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە دودا كە‌ئاماژە‌یــ ە بە‌پیشــە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە ( )%31ى بەشــداربوان پیشــە‌ى فە‌رمانبــە‌رە‌و ( )%7ى بەشــداربوان پە‌رســتارن و ( )%8ى بەشــداربوان مامۆســتان و( )%19ى بەشــداربوان ژنــى ماڵــن و ( )%3ى بەشــداربوان خوێنــدكارن ( )%4ى بەشــداربوان پارێــزە‌رن ( )%4ى بەشــداربوان كاســبن ( )%3ى بەشــداربوان بێــكارن و ( )%21ى بەشــداربوان پۆلیســن ،كە‌واتــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان فە‌رمانبــە‌رن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%31ى بەشــداربوان وە نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە (خوێنــدكار و بێــكار) ن كە‌هە‌ریە‌كە‌یــان ڕێژەكــەى دە‌كاتــ ە ( )%3ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە.
خشتە‌ى ژمارە ()3 تایبە‌تە بە‌و پرسیارە‌ى كە‌ئایا هە‌واڵى رێكخراوەكانى ژنان چۆن دە‌بیستیت و ئاگادارى؟ هە‌واڵى رێكخراوە‌كاىن ژنان چۆن دە‌زاىن تیڤى رادیۆ رۆژنامە زارى خە‌ڵىك ئە‌لكرتۆىن كۆى گشتى
40
دوبارە بووەكان 35 4 7 24 30 100
رێژەى سە‌دى %35 %4 %7 %24 %30 100%
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە ســێدا ئاماژە‌یــ ە بــە‌وە‌ى كە‌ئایــا هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــى ژنــان چــۆن دە‌بیســتیت بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى ( )%35ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە لە‌ڕێگــە‌ى تیڤــى و رێــژە‌ى ( )%4ى بەشــداربوان لە‌الڕێگــە‌ى رادیــۆو رێــژە‌ى ( )%7ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى رۆژنامــە‌و رێــژە‌ى ( )%24ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى زارى خە‌ڵكــى و رێــژە‌ى ( )%30ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى ئە‌لكترۆنیــە‌و‌ە دە‌یزانــن ،كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە لە‌ڕێگــە‌ى تیڤیــە‌و‌ە ئــاگادارى هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــى ژنــان كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%35ى بەشــداربوان و‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە ئە‌وانــە‌ن كە‌لە‌ڕێگــە‌ى رادیــۆو‌ە ئــاگادارى هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%4ى بەشــداربوان.
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()4 ئە‌م خشتە‌یە تایبە‌تە بە‌وە‌ى ئایا چ كارێكى رێكخراوەكانى ژنان الپە‌سە‌ندە دووبارە بوە‌كان 35 17 25 13 10 100
چ كارێىك رێكخراوە‌كاىن ژنان الپە‌سە‌ندە چاكسازى یاسایى كارى ڕاگە‌یاندن كارى كۆمە‌اڵیە‌ىت بە‌دواداچووىن كێشە‌كاىن ژنان ئامادە‌كردىن راپۆرىت پێشێلكارى دژ بە‌ژنان و ئاراستە‌كردىن بۆ حكومە‌ت كۆى گشتى
رێژەى سە‌دى %35 %17 %25 %13 %10 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە چــواردا كە‌تایبە‌تــ ە بــە‌وە‌ى ئایــا چ كارێكــى ڕێكخراوە‌كانــى ژنانــت لە‌الپە‌ســە‌ند‌ە ئە‌وە‌مــان بــۆ دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە ( )%35ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى چاكســازى یاســایى رێكخراوە‌كانیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%17ى بەشــداربوان كارى راگە‌یاندنیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%25ى بەشــداربوان كارى كۆمەاڵیەتیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%13ى بەشــداربوان بــە‌دوادا چوونــى كێشــە‌كانى ژنانیــان الپەســەندە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%10ى بەشــداربوان ئامادە‌كردنــى راپۆرتــى پێشــێلكارى دژ بە‌ژنــان و ئاراســتە‌كردنى بــۆ حكومــە‌ت الپەســەندە ،كە‌واتــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە چاكســازى یاســاییان الپەســەندە كە‌دە‌كاتــ ە رێــژە‌ى ( )%35ى بەشــداربوان هەروەهــا كە‌متریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى ئامادە‌كردنــى راپۆرتــى پێشــێلكارى دژ بە‌ژنــان و ئاراســتە‌كردنى بــۆ حكومــە‌ت الپەســەندە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ()%10ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()5 خشتە‌ى ژمارە پێنج تایبە‌تە بە‌وە‌ى كە‌ئایا پێتوای ە رێكخراوەكانى ژنان چیان كردووە ك ە ببێت ە هۆی گلە‌ى لە‌رێكخراوە‌كان رێكخراوە‌كاىن ژنان چیان كردووە ببێت ە هۆی گلە‌ى شیرازە‌ى خێزان تێكدە‌دە‌ن پشتگیرى ژنان دە‌كە‌ن ژنان هۆشیار دە‌كە‌نە‌وە دژایە‌ىت پیاوان دە‌كە‌ن كۆى گشتى
دوبارە‌بوە‌كان 9 40 29 22 100
رێژەى سە‌دى %9 %40 %29 %22 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە پێنــج دا كە‌ئامــاژ‌ە بە‌وپرســیار‌ە دە‌كات ئایــا رێكخراوە‌كانــى ژنــان چ كارێكیــان كــردوو‌ە كە‌ببێت ـ ە هــۆکاری گل ـە‌ى لێیــان رێــژە‌ى ()%9 ى بەشــداربوان پێیــان وایـ ە رێكخــراوە‌كان پشــتگیری ژنــان دە‌كـە‌ن هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%40ى بەشــداربوان پێیــان وایـ ە كە‌پشــتگیری ژنــان دە‌كـە‌ن و رێــژە‌ى ( )%29ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە ژنــان هۆشــیار دە‌كە‌نــە‌و‌ە هەروەهــا ( )%22ى بەشــداربوان ئامــاژ‌ە بە‌وە‌دە‌كــە‌ن كە‌دژایە‌تــى پیــاوان دە‌كــە‌ن ،بە‌پێــى راپرســیە‌ك ە دە‌گە‌ینــە‌ئــە‌وە‌ى كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كــە( )%40ى بەشــداربوان پشــتگیری ژنــان دە‌كــە‌ن هەروەهــا كە‌متریــن رێــژە‌ش ك ـ ە ( )%9ى بە‌شــداربوانن پێیــان وای ـ ە شــیرازە‌ى خێــزان تێكــدە‌دە‌ن.
خشتە‌ى ژمارە ()6 پرسیارە دە‌ربارە‌ى ئە‌وە‌ى ئایا ژنان رێكخراوەكانى ژنانیان خۆشدەوێت ژنان رێكخراوە‌كانیان خۆشدەوێت بە‌ڵێ نەخێر كۆى گشتى
دوبارە‌بوە‌كان 19 81 100
رێژەى سە‌دى %19 %81 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا ئە‌وپرســیار‌ە كــراوە ئایــا ژنــان رێكخراوە‌كانــى ژنانیــان خۆشــدە‌وێت رێــژە‌ى ( )%19ى بەشــداربوان بە‌بە‌ڵــێ وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوە‌ت ـەوە ،ب ـە‌اڵم رێــژە‌ى ( )%81ى بەشــداربوان بە‌نە‌خێــر وە‌اڵمیــان داوە‌ت ـەوە كە‌ئ ـە‌وە‌ش ئاماژە‌ی ـ ە ب ـە‌وە‌ى كە‌متریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە ژنــان رێكخراوە‌كانــى ژنانیــان خۆشــدە‌وێت.
41
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()7 تایبە‌تە بە‌وە‌ى ئایا سە‌ردانى رێكخراوەكانى ژنان كردووە سە‌رداىن رێكخراوە‌كاىن ژنان كردووە بە‌ڵێ نەخێر كۆى گشتى
دووبارە بوە‌كان 22 78 100
رێژەى سە‌دى %22 %78 %100
لـە‌م خشــتە‌یە‌دا ئـە‌و پرســیار‌ە ئاراســتە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كــراوە ئایــا سـە‌ردانى رێكخراوە‌كانــى ژنانــى كــردوو‌ە رێــژە‌ى ( )%22ى بەشــداربوان بە‌بە‌ڵــێ وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%78ى بەشــداربوان بە‌نە‌خێــر وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە دە‌گە‌ینــ ە ئــەو دە‌رئە‌نجامــە‌ى كە‌رێژە‌یە‌كــى كــە‌م لە‌بە‌شــداربوان ســە‌ردانى رێكخراوە‌كانیــان كــردوو‌ە .
خشتە‌ى ژمارە ()8 لەم خشتەیەدا پرسیار دە‌ربارە‌ى ئەوە كراوە ك ە ئایا رێكخراوەكانى ژنان لە‌كارە‌كانیان سە‌ركە‌وتوون. رێكخراوە‌كاىن ژنان سە‌ركە‌وتون بە‌ڵێ تاراددەیەک نەخێر كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 14 10 78 100
رێژەى سە‌دى %14 %10 %78 %100
بە‌پێــى ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌لە‌بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە بە‌دە‌ســتمان كە‌وتــوو‌ە دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌رێــژە‌ى ( )%14ى بە‌شــداربوانى نمون ـە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وای ـ ە رێكخــراوە‌كان س ـە‌ركە‌وتون هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%10ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە تارادە‌ی ـە‌ك رێكخــراوە‌كان س ـە‌ركە‌وتوون لە‌كارە‌كانیــان هەروەهــا ( )%78ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان ســە‌ركە‌وتو نە‌بــوون لە‌كارە‌كانیــان لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــە‌وە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان دە‌كاتــ ە ( )%78ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخراوە‌كانــى ژنــان ســە‌ركە‌وتو نە‌بــوون لە‌كارە‌كانیــان وە كە‌مترینــى بەشــداربوان كەرێژەكــەى دە‌كاتــ ە ()%10ى بەشــداربوان تاڕادە‌یــە‌ك رێكخــراوە‌كان بە‌ســە‌ركە‌وتوى دەبینــن لە‌كارە‌كانیــان.
خشتە‌ى ژمارە ()9 لێرە‌دا پرسیار كراوە ئایا رێكخراوە‌كان گرنگى بە‌چى بدە‌ن رێكخراوە‌كان گرنگى بدە‌ن بە‌چى زیاتر بچنە ناو جەماوەر گرنگى بە‌كچان بدە‌ن گرنگى بە‌ئاستى رۆشنبیرى ژنان بدە‌ن هاوکاری ژنان بكە‌ن كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 17 12 51 20 100
رێژەى سە‌دى %17 %12 %51 %20 %100
بە‌پێــى خشــتە‌ك ە دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌رێــژە‌ى ( )%17ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان باشــ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر بچنــ ە نــاو جەمــاوەر هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%12ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر گرنگــى بە‌كچــان بــدەن هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%51ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بــدەن و‌رێــژە‌ى ( )%20ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە هــاوكارى ژنــان بكرێــت ،لێــردا دە‌گە‌ین ـ ە ئ ـە‌و ئە‌نجام ـە‌ى بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كات ـ ە ( )%51ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە گرنگــى بە‌ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بدرێــت و كە‌متریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%12داوادە‌كــە‌ن رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌كچــان بــدەن.
42
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()10 دە‌ربــارە‌ى ئ ـە‌وە‌ى رێكخــراوە‌كان زیاتــر گرنگــى ب ـە‌كام لە‌مان ـە بــدەن تــا ژنــان بچن ـە یە‌كێــك ل ـە‌و بواران ـە‌ى لە‌خشــتە‌كە‌دا بونــى هە‌ی ـ ە رێژەى سە‌دى دوبارە بوە‌كان ئە‌وبوارانە‌ى پێویستە گرنگیان پێبدرێت %15 15 سیاىس %23 23 راگە‌یاندن %7 7 ئابورى %33 33 كۆمە‌اڵیە‌ىت %22 22 یاسایى %100 100 كۆى گشتى لـە‌م خشــتە‌یە‌دا ئـە‌و بوارانـ ە خراوەتـ ە روو كە‌بە‌شــداربوانى نمونـە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایـ ە دەبێــت رێكخــراوە‌كان گرنگــى پێبــدەن بە‌وپێیـە‌ش ()%15 ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە دەبێــت گرنگــى بە‌بــوارى سیاســى بدرێــت وە‌رێــژە‌ى ( )%23ى بەشــداربوان گرنگیــدان بــە‌كارى راگە‌یاندنیــان لە‌الپە‌ســە‌ند‌ە و رێــژە‌ى ( )%7ى بەشــداربوان الیە‌نــى ئابوریــان ل ـە‌ال كرنگ ـ ە و رێــژە‌ى ( )%33ى بەشــداربوان الیە‌نــى كۆمە‌اڵتیــان لە‌الگرنگ ـ ە و رێــژە‌ى ( )%22یــان الیە‌نــى یاســاییان الگرنگــ ە لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــ ە راپرســیە‌ك ە كە‌رێژە‌یــان ( )%33ى بە‌شــداربوانە الیە‌نــى كۆمەاڵیەتیــان لە‌الگرنگــ ە هەروەهــا كە‌متریــن رێــژە‌ش كــ ە ( )%7ى بە‌شــداربوانە الیە‌نــى ئابوریــان الپەســەندە كە‌گرنگــى پێبدرێــت.
خشتە‌ى ژمارە ( )11تایبە‌تە بە‌وە‌ى ك ە رێكخراوەكانى ژنان چۆن هاوکاری ژنان بكە‌ن رێكخراوە‌كان چۆن هاوکاری ژنان بكە‌ن چاكسازى لە‌یاسادا بكە‌ن گرنگى بە‌بە‌رزكردنە‌وە‌ى رۆشنبیرى ژنان بدە‌ن گرنگى بە‌بە‌رزكردنە‌وە‌ى رۆشنبیرى پیاوان بدە‌ن پارێزە‌ریان بۆدابین بكە‌ن بە‌دواداچون بۆحاڵە‌ىت كوشنت بكە‌ن بە‌رنامە‌ى تە‌لە‌فزیۆىن تایبە‌تیان بۆبكە‌ن رێنامى یاساییان پێشكە‌ش بكە‌ن رێنامى دە‌رونیان پێشكە‌ش بكە‌ن رێژەى گشتى
دوبارە بوە‌كان 15 29 20 2 9 4 11 10 100
رێژەى سە‌دى %15 %29 %20 %2 %9 %4 %11 %10 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە یانــزە‌دا كە‌كۆتــا پرســیارى راپرســیە‌كە‌یە‌و ئاڕاســتە‌ى بەشــداربوان كــراوە پرســیار كــراوە ئایــا رێكخراوە‌كانــى ژنــان چــۆن هــاوكارى ژنــان بكــە‌ن رێــژە‌ى ( )%15ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كە‌پێویســت ە چاكســازى لە‌یاســادا بكــە‌ن و‌رێــژە‌ى ( )%29ى بەشــداربوان پێیــان باشــ ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنــە‌وە‌ى ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بدرێــت و رێــژە‌ى ( )%20پێیــان باشــ ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنــە‌وە‌ى رۆشــنبیرى پیــاوان بدرێــت و‌رێــژە‌ى ()%2 پێیــان باش ـ ە پارێــزەر بۆژنــان دابینبكرێــت و رێــژە‌ى ( )%9پێیــان باش ـ ە بە‌دواداچــوون بــۆ حاڵە‌تە‌كانــى كوشــتنى ژنــان بكرێــت و‌رێــژە‌ى ( )%4پێیــان وای ـ ە دەبێــت گرنگــى بە‌بە‌رنامــە‌ى تە‌لە‌فزیۆنــى تایبــەت بە‌ژنــان بدرێــت وە‌رێــژە‌ى ( )%11ى بەشــداربوان داوادە‌كــە‌ن كە‌رێنمــاى یاســاى پێشــكە‌ش بە‌ژنــان بكرێــت و رێــژە‌ى ( )%10ى بەشــداربوان داوادە‌كـە‌ن كە‌رێنمــاى دە‌روونــى پێشــكە‌ش بە‌ژنــان بكرێــت ،لێــرەدا دە‌گە‌ینـ ە ئـە‌و ئە‌نجامـە‌ى كـ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمون ـە‌ى راپرســیە‌ك ە كە‌رێــژە‌ى ( )%29پێیــان وای ـ ە پێویســت ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردن ـە‌وە‌ى ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بدرێــت هەروەهــا نزمتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كات ـ ە ( )%2ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە پارێــزەر بــۆ ژنــان دابیــن بكرێــت.
43
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
هـ ەڵـ ەبـجـە خشتە‌ى ژمارە ()1
لێرە‌دا ئاماژە بە‌ڕە‌گە‌زى بە‌شداربوانى نمونە‌ى راپرسیە‌ك ە دراوە رە‌گە‌ز مێ نێر كۆى گشتى
دووبارە بوە‌كان 34 66 100
رێژەى سە‌دى %34 %66 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە یە‌كــدا كە‌ئاماژە‌یــ ە بە‌ڕە‌گــە‌زى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌كە‌مان لە‌ڕە‌گــە‌زى (مــێ) یــ ە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%34وە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان لە‌ڕە‌گــە‌زى (نێــر) ە كە‌دە‌كاتــ ە ( )%66ى بەشــداربوان.
لەم خشتەیەدا کارو پیشەی بەشداربووان دیاری کراوە پیش ە فەرمانبەر مامۆستا ژىن ماڵ خوێندكار پۆلیس ئە‌ندازیار هونە‌رمە‌ند رۆژنامە‌نوس كاسب كۆى گشتى
خشتە‌ى ژمارە ()2 دوبارە بوە‌كان 45 7 8 12 6 11 1 4 6 100
رێژەى سە‌دى %45 %7 %8 %12 %6 %11 %1 %4 %6 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە دودا كە‌ئاماژە‌یــ ە بە‌پیشــە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە ( )%45ى بەشــداربوان پیشــە‌ى فە‌رمانبــە‌رە‌و ( )%7ى بەشــداربوان مامۆســتان و( )%8ى بەشــداربوان ژنــى ماڵــن و ( )%12ى بەشــداربوان خوێنــدكارن و ( )%6ى بەشــداربوان پۆلیســن هەروەهــا ( )%11یــان ئە‌ندازیــارن و ( )%1ى بەشــداربوان هونە‌رمە‌نــدو ( )%4ى بەشــداربوان رۆژنامە‌نوســن وە ( )%6ى بەشــداربوان كاســبن ،كە‌واتــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمون ـە‌ى راپرســیە‌كە‌مان فە‌رمانب ـە‌رن كە‌ڕێژە‌ك ـە‌ى دە‌كات ـە( )%45ى بەشــداربوان و نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمون ـە‌ى راپرســیە‌ك ە هونە‌رمە‌نــدن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%1ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە.
خشتە‌ى ژمارە ()3
تایبە‌تە بە‌و پرسیارە‌ى كە‌ئایا هە‌واڵى رێكخراوەكانى ژنان چۆن دە‌بیستن هە‌واڵى رێكخراوە‌كاىن ژنان چۆن دە‌زاىن تیڤى رادیۆ رۆژنامە زارى خە‌ڵىك ئە‌لكرتۆىن كۆى گشتى
44
دوبارە بوە‌كان 61 0 11 14 14 100
رێژەى سە‌دى %61 %0 %11 %14 %14 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە ســێدا كە‌ئاماژە‌یــ ە بــە‌وە‌ى كە‌ئایــا هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــى ژنــان چــۆن دە‌بیســتیت بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى ( )%61ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە لە‌ڕێگــە‌ى تیڤــى و رێــژە‌ى ( )%0ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى رادیــۆو رێــژە‌ى ( )%11ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى رۆژنامــە‌و رێــژە‌ى ( )%14ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى زارى خە‌ڵكــى و رێــژە‌ى ( )%14ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى ئە‌لكترۆنیــە‌و‌ە دە‌یزانــن ،كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە لە‌ڕێگــە‌ى تیڤیــە‌و‌ە ئــاگادارى هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــى ژنانــن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%61ى بەشــداربوان وە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە ئە‌وانــە‌ن كە‌لە‌ڕێگــە‌ى رادیــۆو‌ە ئــاگادارى هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%0ى بەشــداربوان.
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()4 ئە‌م خشتە‌یە تایبە‌تە بە‌وە‌ى ئایا چ كارێكى رێكخراوەكانى ژنان الپە‌سە‌ندە چ كارێىك رێكخراوە‌كاىن ژنان الپە‌سە‌ندە چاكسازى یاسایى كارى ڕاگە‌یاندن كارى كۆمە‌اڵیە‌ىت بە‌دواداچووىن كێشە‌كاىن ژنان ئامادە‌كردىن راپۆرىت پێشێلكارى دژ بە‌ژنان و ئاراستە‌كردىن بۆ حكومە‌ت كۆى گشتى
رێژەى سە‌دى %11 %21 %37 %9 %22 %100
دووبارە بوە‌كان 11 21 37 9 22 100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە چــواردا كە‌تایبە‌تــ ە بــە‌وە‌ى ئایــا چ كارێكــى ڕێكخراوە‌كانــى ژنانــت لــە‌ال پە‌ســە‌ند‌ە ئە‌وە‌مــان بــۆ دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە ( )%11ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى چاكســازى یاســایى رێكخراوە‌كانیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%21ى بەشــداربوان كارى راگە‌یاندنیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%37ى بەشــداربوان كارى كۆمەاڵیەتیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%9ى بەشــداربوان بــە‌دوادا چوونــى كێشــە‌كانى ژنانیــان الپەســەندە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%22ى بەشــداربوان ئامادە‌كردنــى راپۆرتــى پێشــێلكارى دژ بە‌ژنــان و ئاراســتە‌كردنى بــۆ حكومــە‌ت الپەســەندە ،كە‌واتــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى كۆمەاڵیەتیــان الپەســەندە كە‌دە‌كاتــ ە رێــژە‌ى ( )%37ى بەشــداربوان هەروەهــا كە‌متریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى بە‌دواداچوونــى كێشــە‌كانى ژنانیــان الپەســەندە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە ( )%9ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()5 خشتە‌ى ژمارە پێنج تایبەت ە بە‌وە‌ى كە‌ئایا پێتوای ە رێكخراوەكانى ژنان چیان كردووە ك ە ببێت ە هۆی گلە‌ى لە‌رێكخراوە‌كان دوبارە‌بووە‌كان 41 24 13 22 100
رێكخراوە‌كاىن ژنان چیان كردووە ببێت ە هۆى گلە‌یى شیرازە‌ى خێزان تێكدە‌دە‌ن پشتگیری ژنان دە‌كە‌ن ژنان هۆشیار دە‌كە‌نە‌وە دژایە‌ىت پیاوان دە‌كە‌ن كۆى گشتى
رێژەى سە‌دى %41 %24 %13 %22 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە پێنــج دا كە‌ئامــاژ‌ە بە‌وپرســیار‌ە دە‌كات ئایــا رێكخراوە‌كانــى ژنــان چ كارێكیــان كــردوو‌ە كە‌ببێت ـ ە هــۆکاری گلە‌یــى لێیــان رێــژە‌ى ()%41 ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە كە‌رێكخــراوە‌كان شــیرازە‌ى خێــزان تێكــدە‌دە‌ن هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%24ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە كە‌پشــتگیرى ژنــان دە‌ك ـە‌ن و رێــژە‌ى ( )%13ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە ژنــان هۆشــیار دە‌كە‌نــە‌و‌ە هەروەهــا ( )%22ى بەشــداربوان ئامــاژ‌ە بە‌وە‌دە‌كــە‌ن كە‌دژایە‌تــى پیــاوان دە‌كــە‌ن، بە‌پێــى راپرســیە‌ك ە دە‌گە‌ینــە‌ئــە‌وە‌ى كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كــە( )%41ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان شــیرازە‌ى خێــزان تێكــدە‌دە‌ن هەروەهــا كە‌متریــن رێــژە‌ش ك ـ ە ( )%13ى بە‌شــداربوانن پێیــان وای ـ ە ك ـ ە ژنــان هۆشــیار دە‌كە‌ن ـەوە.
خشتە‌ى ژمارە ()6 پرسیارە دە‌ربارە‌ى ئە‌وە‌ى ئایا ژنان رێكخراوەكانى ژنانیان خۆشدەوێت ژنان رێكخراوە‌كانیان خۆشدەوێت بە‌ڵێ نەخێر كۆى گشتى
دوبارە‌بوە‌كان 40 60 100
رێژەى سە‌دى %40 %60 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا ئە‌وپرســیار‌ە كــراوە ئایــا ژنــان رێكخراوە‌كانــى ژنانیــان خۆشــدە‌وێت رێــژە‌ى ( )%40ى بەشــداربوان بە‌بە‌ڵــێ وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە ،بــەاڵم رێــژە‌ى ( )%60بە‌نە‌خێــر وە‌اڵمیــان داوەتــەوە كە‌ئــە‌وە‌ش ئاماژە‌یــە بــە‌وە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە ژنــان رێكخراوە‌كانــى ژنانیــان خــۆش ناوێــت.
45
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()7 ئە‌م خشتە‌یە تایبە‌تە بە‌وە‌ى ئایا سە‌ردانى رێكخراوەكانى ژنان كردووە سە‌رداىن رێكخراوە‌كاىن ژنان كردووە بە‌ڵێ نەخێر كۆى گىش
دووبارە بوە‌كان 14 86 100
رێژەى سە‌دى %14 %86 %100
لـە‌م خشــتە‌یە‌دا ئـە‌و پرســیار‌ە ئاراســتە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كــراوە ئایــا سـە‌ردانى رێكخراوە‌كانــى ژنانــى كــردوو‌ە رێــژە‌ى ( )%14ى بەشــداربوان بە‌بە‌ڵــێ وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%86ى بەشــداربوان بە‌نە‌خێــر وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــەو دە‌رئە‌نجامــە‌ى كە‌رێژە‌یە‌كــى كــە‌م لە‌بە‌شــداربوان ســە‌ردانى رێكخراوە‌كانیــان كــردوو‌ە .
خشتە‌ى ژمارە ()8 لەم خشتەیەدا پرسیار دە‌ربارە‌ى ئەوە كراوە ك ە ئایا رێكخراوەكانى ژنان لە‌كارە‌كانیان سە‌ركە‌وتوون. رێكخراوە‌كاىن ژنان سە‌ركە‌وتون بە‌ڵێ نەخێر تاڕادە‌یە‌ك كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 3 46 51 100
رێژەى سە‌دى %3 %46 %51 %100
بە‌پێــى ئــەو ئە‌نجامــە‌ى لە‌بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە بە‌دە‌ســتمان كە‌وتــوو‌ە دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌رێــژە‌ى ( )%3ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان ســە‌ركە‌وتون هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%46ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان ســە‌ركە‌وتوونین لە‌كارە‌كانیــان هەروەهــا ( )%51ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان تاڕادە‌یــە‌ك ســە‌ركە‌وتو بــوون لە‌كارە‌كانیــان لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــە‌وە‌ى كــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%51ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخراوە‌كانــى ژنــان تاڕادە‌یــە‌ك ســە‌ركە‌وتو بــوون لە‌كارە‌كانیــان وە كە‌مترینــى بەشــداربوان كەرێژەكــەى دە‌كاتــ ە ( )%3ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان ســە‌ركە‌وتون لە‌كارە‌كانیــان.
خشتە‌ى ژمارە ()9 لێرە‌دا پرسیار كراوە ئایا رێكخراوە‌كان گرنگى بە‌چى بدە‌ن رێكخراوە‌كان گرنگى بدە‌ن بە‌چى زیاتر بچنە ناو جەماوەر گرنگى بە‌كچان بدە‌ن گرنگى بە‌ئاستى رۆشنبیرى ژنان بدە‌ن هاوکاری ژنان بكە‌ن كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 19 6 62 13 100
رێژەى سە‌دى %19 %6 %62 %13 %100
بە‌پێــى خشــتە‌ك ە دە‌گە‌ینــ ە ئە‌وئە‌نجامــە‌ى كە‌رێــژە‌ى ( )%19ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان باشــ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر بچنــ ە نــاو جەمــاوەر هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%6ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر گرنگــى بە‌كچــان بــدەن هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%62ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بــدەن وە‌رێــژە‌ى ( )%13ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە هــاوکاری ژنــان بكرێــت ،لێــردا دە‌گە‌ین ـ ە ئ ـە‌و ئە‌نجامــە‌ى بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%62ى بەشــداربوان پێیــان باشــ ە رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بــدەن وە‌كە‌متریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%6داوادە‌كــە‌ن رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌كچــان بــدەن.
46
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()10 دە‌ربــارە‌ى ئ ـە‌وە‌ى رێكخــراوە‌كان زیاتــر گرنگــى ب ـە‌كام لە‌مان ـە بــدەن تــا ژنــان بچن ـە یە‌كێــك ل ـە‌و بواران ـە‌ى لە‌خشــتە‌كە‌دا بونــى هە‌ی ـ ە رێژەى سە‌دى دوبارە بوە‌كان ئە‌وبوارانە‌ى پێویستە گرنگیان پێبدرێت %15 15 سیاىس %9 9 راگە‌یاندن %14 14 ئابورى %46 46 كۆمە‌اڵیە‌ىت %16 16 یاسایى %100 100 كۆى گشتى لــەم خشــتە‌یە‌دا ئــەو بوارانــ ە خراوە‌تــ ە روو كە‌بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە دەبێــت رێكخــراوە‌كان گرنگــى پێبــدەن بە‌وپێیــە‌ش ( )%15ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە دەبێــت گرنگــى بە‌بــوارى سیاســى بدرێــت و رێــژە‌ى ( )%9ى بەشــداربوان گرنگیــدان بــە‌كارى راگە‌یاندنیــان لە‌الپە‌ســە‌ند‌ە و رێــژە‌ى ( )%14ى بەشــداربوان الیە‌نــى ئابوریــان الكرنگــ ە و رێــژە‌ى ( )%46ى بەشــداربوان الیە‌نــى كۆمە‌اڵتیــان لە‌الگرنگــ ە و رێــژە‌ى ( )%16یــان الیە‌نــى یاســاییان الگرنگــ ە لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كە‌رێژە‌یــان ( )%46ى بە‌شــداربوانە الیە‌نــى كۆمەاڵیەتیــان لە‌الگرنگــ ە هەروەهــا كە‌متریــن رێــژە‌ش كــ ە ( )%9ى بەشــداربوان ە بــوارى راگە‌یاندنیــان لە‌الپە‌ســە‌ند‌ە كە‌گرنگــى پێبدرێــت.
خشتە‌ى ژمارە ( )11تایبە‌تە بە‌وە‌ى ك ە رێكخراوەكانى ژنان چۆن هاوكارى ژنان بكە‌ن رێكخراوە‌كان چۆن هاوكارى ژنان بكە‌ن چاكسازى لە‌یاسادا بكە‌ن گرنگى بە‌بە‌رزكردنە‌وە‌ى رۆشنبیرى ژنان بدە‌ن گرنگى بە‌بە‌رزكردنە‌وە‌ى رۆشنبیرى پیاوان بدە‌ن پارێزە‌ریان بۆدابین بكە‌ن بە‌دواداچون بۆحاڵە‌ىت كوشنت بكە‌ن بە‌رنامە‌ى تە‌لە‌فزیۆىن تایبە‌تیان بۆبكە‌ن رێنامى یاساییان پێشكە‌ش بكە‌ن رێنامى دە‌رونیان پێشكە‌ش بكە‌ن رێژەى گشتى
دوبارە بوە‌كان 11 18 17 19 12 4 7 12 100
رێژەى سە‌دى %11 %18 %17 %19 %12 %4 %7 %12 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە یانــزە‌دا كە‌كۆتــا پرســیارى راپرســیە‌كە‌یە‌و ئاراســتە‌ى بەشــداربوان كــراوە پرســیار كــراوە ئایــا رێكخراوە‌كانــى ژنــان چــۆن هــاوکاری ژنــان بكــە‌ن رێــژە‌ى ( )%11ى بەشــداربوان پێیــان وایە‌پێویســت ە چاكســازى لە‌یاســادا بكــە‌ن و رێــژە‌ى ( )%18ى بەشــداربوان پێیــان باشــ ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنــە‌وە‌ى ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بدرێــت و رێــژە‌ى ( )%17پێیــان باشــ ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنــە‌وە‌ى رۆشــنبیرى پیــاوان بدرێــت وە‌رێــژە‌ى ()%19 پێیــان باش ـ ە پارێــزەر بۆژنــان دابینبكرێــت و رێــژە‌ى ( )%12پێیــان باش ـ ە بە‌دواداچــوون بۆحاڵە‌تە‌كانــى كوشــتنى ژنــان بكرێــت وە‌رێــژە‌ى ( )%4پێیــان وای ـ ە دەبێــت گرنگــى بە‌بە‌رنامــە‌ى تە‌لە‌فزیۆنــى تایبــەت بە‌ژنــان بدرێــت وە‌رێــژە‌ى ( )%7ى بەشــداربوان داوادە‌كــە‌ن كە‌رێنمــاى یاســاى پێشــكە‌ش بە‌ژنــان بكرێــت و‌رێــژە‌ى ( )%12ى بەشــداربوان داوادە‌ك ـە‌ن كە‌رێنمــاى دە‌روونــى پێشــكە‌ش بە‌ژنــان بكرێــت ،لێــرەدا دە‌گە‌ین ـ ە ئ ـە‌و ئە‌نجام ـە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونـە‌ى راپرســیە‌ك ە كە‌رێــژە‌ى ( )%19پێیــان وایـ ە پێویســت ە پارێــزەر بۆژنــان دابینبكرێــت هەروەهــا نزمتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتـ ە ( )%4ى بەشــداربوان پێیــان باشــ ە بە‌رنامــە‌ى تە‌لە‌فزیۆنــى تایبــەت بە‌ژنــان پێشــكە‌ش بكرێــت .
47
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
گـە‌رمیــان خشتە‌ى ژمارە ()1 لێرە‌دا ئاماژە بە‌ڕە‌گە‌زى بە‌شداربوانى نمونە‌ى راپرسیە‌ك ە دراوە رە‌گە‌ز مێ نێر كۆى گشتى
دووبارە بوە‌كان 49 51 100
رێژەى سە‌دى %49 %51 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە یە‌كــدا كە‌ئاماژە‌یــ ە بە‌ڕە‌گــە‌زى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان لە‌ڕە‌گــە‌زى (مــێ) یــ ە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%49وە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان لە‌ڕە‌گــە‌زى (نێــر) ە كە‌دە‌كاتــ ە ( )%51ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()2
پیش ە فەرمانبەر مامۆستا ژىن ماڵ خوێندكار پۆلیس چاالكوان بە‌ڕێوبە‌ر پارێزە‌ر پزیشك ئە‌ندازیار كاسب كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 50 5 10 10 3 1 5 3 4 2 7 100
رێژەى سە‌دى %50 %5 %10 %10 %3 %1 %5 %3 %4 %2 %7 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە دودا كە‌ئاماژە‌یــ ە بە‌پیشــە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كــە( )%50ى بەشــداربوان پیشــە‌ى فە‌رمانبــە‌رە‌و ( )%5ى بەشــداربوان مامۆســتان و( )%10ى بەشــداربوان ژنــى ماڵــن و ( )%10ى بەشــداربوان خوێنــدكارن و ( )%3ى بەشــداربوان پۆلیســن هەروەهــا ( )%16ى بەشــداربوان چاالكوانــن و ( )%5ى بەشــداربوان بە‌ڕێوبــە‌رن و ( )%3یــان پارێــزە‌رن و ( )%4بەشــداربوان پزیشــكن و ( )%2یــان ئە‌ندازیــارن وە ( )%7ى بەشــداربوان كاســبن ،كە‌واتــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان فە‌رمانبــە‌رن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ()%50 ى بەشــداربوان وە نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە چاالكوانــن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%1ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە.
خشتە‌ى ژمارە ()3 تایبە‌تە بە‌و پرسیارە‌ى كە‌ئایا هە‌واڵى رێكخراوەكانى ژنان چۆن دەزانن هە‌واڵى رێكخراوە‌كاىن ژنان چۆن دە‌زاىن تیڤى رادیۆ رۆژنامە زارى خە‌ڵىك ئە‌لكرتۆىن كۆى گشتى
48
دوبارە بوە‌كان 61 0 9 19 11 100
رێژەى سە‌دى %61 %0 %9 %19 %11 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە ســێدا كــ ە ئاماژە‌یــ ە بــە‌وە‌ى كە‌ئایــا هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــى ژنــان چــۆن دە‌بیســتیت بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى ( )%61ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە لە‌ڕێگــە‌ى تیڤــى و رێــژە‌ى ( )%0ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى رادیــۆو رێــژە‌ى ( )%9ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى رۆژنامــە‌و رێــژە‌ى ( )%19ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى زارى خە‌ڵكــى و رێــژە‌ى ( )%11ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى ئە‌لكترۆنیــە‌و‌ە دە‌یزانــن ،كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە لە‌ڕێگــە‌ى تیڤیــە‌و‌ە ئــاگادارى هە‌واڵــى رێكخراوە‌كانــى ژنــان كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%61ى بەشــداربوان و‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە ئە‌وانــە‌ن كە‌لە‌ڕێگــە‌ى رادیــۆو‌ە ئــاگادارى هه‌واڵــى رێكخراوە‌كانــن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%0ى بەشــداربوان.
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()4 ئە‌م خشتە‌یە تایبە‌تە بە‌وە‌ى ئایا چ كارێكى رێكخراوەكانى ژنان الپە‌سە‌ندە دووبارە بوە‌كان 24 14 39 14 9 100
چ كارێىك رێكخراوە‌كاىن ژنان الپە‌سە‌ندە چاكسازى یاسایى كارى ڕاگە‌یاندن كارى كۆمە‌اڵیە‌ىت بە‌دواداچووىن كێشە‌كاىن ژنان ئامادە‌كردىن راپۆرىت پێشێلكارى دژ بە‌ژنان و ئاراستە‌كردىن بۆ حكومە‌ت كۆى گشتى
رێژەى سە‌دى %24 %14 %39 %14 %9 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە چــواردا كە‌تایبە‌تــ ە بــە‌وە‌ى ئایــا چ كارێكــى ڕێكخراوە‌كانــى ژنانــت الپەســەندە ئە‌وە‌مــان بــۆ دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە ( )%24ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى چاكســازى یاســایى رێكخراوە‌كانیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%14ى بەشــداربوان كارى راگە‌یاندنیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%39ى بەشــداربوان كارى كۆمەاڵیەتیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%14ى بەشــداربوان بــە‌دوادا چوونــى كێشــە‌كانى ژنانیــان الپەســەندە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%9ى بەشــداربوان ئامادە‌كردنــى راپۆرتــى پێشــێلكارى دژ بە‌ژنــان و ئاراســتە‌كردنى بــۆ حكومــە‌ت الپەســەندە ،كە‌واتــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى كۆمەاڵیەتیــان الپەســەندە كە‌دە‌كاتــ ە رێــژە‌ى ( )%39ى بەشــداربوان هەروەهــا كە‌متریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى ئامادە‌كردنــى راپۆرتــى پێشــێلكارى دژ بە‌ژنــان و ئاراســتە‌كردنى بــۆ حكومــە‌ت الپەســەندە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%9ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()5 خشتە‌ى ژمارە پێنج تایبە‌تە بە‌وە‌ى كە‌ئایا پێتوای ە رێكخراوەكانى ژنان چیان كردووە ك ە ببێت ە هۆی گلە‌ى لە‌رێكخراوە‌كان دوبارە‌بووە‌كان 9 44 33 14 100
رێكخراوە‌كاىن ژنان چیان كردووە ببێت ە هۆی گلە‌ى شیرازە‌ى خێزان تێكدە‌دە‌ن پشتگیری ژنان دە‌كە‌ن ژنان هۆشیار دە‌كە‌نە‌وە دژایە‌ىت پیاوان دە‌كە‌ن كۆى گشتى
رێژەى سە‌دى %9 %44 %33 %14 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە پێنــج دا كە‌ئامــاژ‌ە بە‌وپرســیار‌ە دە‌كات ئایــا رێكخراوە‌كانــى ژنــان چ كارێكیــان كــردوو‌ە كە‌ببێتــ ە هــۆکاری گلەیــی لێیــان رێــژە‌ى ( )%9ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە رێكخــراوە‌كان شــیرازە‌ى خێــزان تێكــدە‌دە‌ن هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%44ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە ك ـ ە پشــتگیرى ژنــان دە‌كــە‌ن و رێــژە‌ى ( )%33ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە ژنــان هۆشــیار دە‌كە‌نــە‌و‌ە هەروەهــا ( )%14ى بەشــداربوان ئامــاژ‌ە بــە‌و‌ە دە‌كــە‌ن كە‌دژایە‌تــى پیــاوان دە‌كــە‌ن ،بە‌پێــى راپرســیە‌ك ە دە‌گە‌ینە‌ئــە‌وە‌ى كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كــە( )%44ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان پشــتگیرى ژنــان دە‌ك ـە‌ن هەروەهــا كە‌متریــن رێــژە‌ش ك ـ ە ( )%9ى بەشــداربوان پێیــان وای ـ ە كە‌شــیرازە‌ى خێــزان تێــك دە‌دە‌ن.
خشتە‌ى ژمارە ()6 پرسیارە دە‌ربارە‌ى ئە‌وە‌ى ئایا ژنان رێكخراوەكانى ژنانیان خۆشدەوێت ژنان رێكخراوە‌كانیان خۆشدەوێت بە‌ڵێ نەخێر كۆى گشتى
دوبارە‌بوە‌كان 87 13 100
رێژەى سە‌دى %87 %13 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا ئە‌وپرســیار‌ە كــراوە ئایــا ژنــان رێكخراوە‌كانــى ژنانیــان خۆشــدە‌وێت رێــژە‌ى ( )%87ى بەشــداربوان بە‌بە‌ڵــێ وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە ،بــەاڵم رێــژە‌ى ( )%13ى بەشــداربوان بە‌نە‌خێــر وە‌اڵمیــان داوەتــەوە كە‌ئــە‌وە‌ش ئاماژە‌یــ ە بــە‌وە‌ى زۆرتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە ژنــان رێكخراوە‌كانــى ژنانیــان خۆشــدە‌وێت.
49
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()7 ئە‌م خشتە‌یە تایبە‌تە بە‌وە‌ى ئایا سە‌ردانى رێكخراوەكانى ژنان كردووە سە‌رداىن رێكخراوە‌كاىن ژنان كردووە بە‌ڵێ نەخێر كۆى گشتى
دووبارە بووەكان 45 55 100
رێژەى سە‌دى %45 %55 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا ئــەو پرســیار‌ە ئاراســتە‌ى نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كــراوە ئایــا ســە‌ردانى رێكخراوە‌كانــى ژنانــى كــردوو‌ە رێــژە‌ى ( )%45ى بەشــداربوان بە‌بە‌ڵــێ وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%55ى بەشــداربوان بە‌نە‌خێــر وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئە‌ودە‌رئە‌نجامــە‌ى كە‌رێژە‌یە‌كــى كــە‌م لە‌بە‌شــداربوان ســە‌ردانى رێكخراوە‌كانیــان كــردوو‌ە .
خشتە‌ى ژمارە ()8 لەم خشتەیەدا پرسیار دە‌ربارە‌ى ئەوە كراوە ك ە ئایا رێكخراوەكانى ژنان لە‌كارە‌كانیان سە‌ركە‌وتوون. رێكخراوە‌كاىن ژنان سە‌ركە‌وتون بە‌ڵێ نەخێر تاڕادە‌یە‌ك كۆى گشتى
دوبارە بووەكان 42 9 49 100
رێژەى سە‌دى %42 %9 %49 %100
بە‌پێــى ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كــە لە‌بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە بە‌دە‌ســتمان كە‌وتــوو‌ە دە‌گە‌ینــ ە ئــە‌وە‌ى كە‌رێــژە‌ى ( )%42ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كــ ە رێكخــراوە‌كان ســە‌ركە‌وتون هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%9ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان ســە‌ركە‌وتوونین لە‌كارە‌كانیــان هەروەهــا ( )%42ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان تاڕادە‌یــە‌ك ســە‌ركە‌وتو بــوون لە‌كارە‌كانیــان لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــە‌وە‌ى كــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%49ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخراوە‌كانــى ژنــان تاڕادە‌یــە‌ك ســە‌ركە‌وتو بــوون لە‌كارە‌كانیــان و كە‌مترینــى بەشــداربوان كەرێژەكــەى دە‌كاتــ ە ( )%9ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان ســە‌ركە‌وتونین لە‌كارە‌كانیــان.
خشتە‌ى ژمارە ()9 لێرە‌دا پرسیار كراوە ئایا رێكخراوە‌كان گرنگى بە‌چى بدە‌ن ؟ رێكخراوە‌كان گرنگى بدە‌ن بە‌چى زیاتر بچنە ناو جەماوەر گرنگى بە‌كچان بدە‌ن گرنگى بە‌ئاستى رۆشنبیرى ژنان بدە‌ن هاوکاری ژنان بكە‌ن كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 36 8 30 26 100
رێژەى سە‌دى %36 %8 %30 %26 %100
بە‌پێــى خشــتە‌ك ە دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌رێــژە‌ى ( )%36ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان باشــ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر بچنــ ە نــاو جەمــاوەر هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%8ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر گرنگــى بە‌كچــان بــدەن هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%30ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بــدەن و رێــژە‌ى ( )%26ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە هــاوکاری ژنــان بكرێــت ،لێــرەدا دە‌گە‌ین ـ ە ئ ـە‌و ئە‌نجامــە‌ى بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%36ى بەشــداربوان پێیــان باشــ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر بچنــ ە نــاو جە‌مــاوە‌رو كە‌متریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%8داوادە‌كــە‌ن رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌كچــان بــدەن.
50
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()10 دە‌ربــارە‌ى ئ ـە‌وە‌ى رێكخــراوە‌كان زیاتــر گرنگــى ب ـە‌كام لە‌مان ـە بــدەن تــا ژنــان بچن ـە یە‌كێــك ل ـە‌و بواران ـە‌ى لە‌خشــتە‌كە‌دا بونــى ه ەی ـ ە . رێژەى سە‌دى دوبارە بوە‌كان ئە‌وبوارانە‌ى پێویستە گرنگیان پێبدرێت %٢٠ 20 سیاىس %10 10 راگە‌یاندن %13 13 ئابورى %52 52 كۆمە‌اڵیە‌ىت %5 5 یاسایى %100 100 كۆى گشتى لــەم خشــتە‌یە‌دا ئــەو بوارانــ ە خراوە‌تــ ە روو كە‌بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە دەبێــت رێكخــراوە‌كان گرنگــى پێبــدەن بە‌وپێیــە‌ش ( )%20ى بەشــداربوان پێیــان وایـ ە دەبێــت گرنگــى بە‌بــوارى سیاســى بدرێــت وە‌رێــژە‌ى ( )%10ى بەشــداربوان گرنگیــدان بـە‌كارى راگە‌یاندنیــان لە‌الپە‌سـە‌ند‌ە و رێــژە‌ى ( )%13ى بەشــداربوان الیە‌نــى ئابوریــان لــە‌ال كرنگــ ە و رێــژە‌ى ( )%52ى بەشــداربوان الیە‌نــى كۆمەاڵیەتیــان لە‌الگرنگــ ە و رێــژە‌ى ( )%5یــان الیە‌نــى یاســاییان الگرنگــ ە لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كە‌رێژە‌یــان ( )%52ى بەشــداربوان ە الیە‌نــى كۆمەاڵیەتیــان الگرنگــ ە هەروەهــا كە‌متریــن رێــژە‌ش كــ ە ( )%5ى بە‌شــداربوانە الیە‌نــى یاســاییان الپەســەندە كە‌گرنگــى پێبدرێــت.
خشتە‌ى ژمارە ()11 تایبە‌تە بە‌وە‌ى ك ە رێكخراوەكانى ژنان چۆن هاوکاری ژنان بكە‌ن . رێكخراوە‌كان چۆن هاوکاری ژنان بكە‌ن چاكسازى لە‌یاسادا بكە‌ن گرنگى بە‌بە‌رزكردنە‌وە‌ى رۆشنبیرى ژنان بدە‌ن گرنگى بە‌بە‌رزكردنە‌وە‌ى رۆشنبیرى پیاوان بدە‌ن پارێزە‌ریان بۆدابین بكە‌ن بە‌دواداچون بۆحاڵە‌ىت كوشنت بكە‌ن بە‌رنامە‌ى تە‌لە‌فزیۆىن تایبە‌تیان بۆبكە‌ن رێنامیى یاساییان پێشكە‌ش بكە‌ن رێنامیى دە‌رونییان پێشكە‌ش بكە‌ن رێژەى گشتى
دوبارە بوە‌كان 20 28 7 14 12 4 7 8 100
رێژەى سە‌دى %20 %28 %7 %14 %12 %4 %7 %8 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە یانــزە‌دا كە‌كۆتــا پرســیارى راپرســیە‌كە‌ی ە ئاراســتە‌ى بەشــداربوان كــراوە پرســیار كــراوە كە‌ئایــا رێكخراوە‌كانــى ژنــان چــۆن هــاوکاری ژنــان بكــە‌ن رێــژە‌ى ( )%20ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كە‌پێویســت ە چاكســازى لە‌یاســادا بكــە‌ن و رێــژە‌ى ( )%28ى بەشــداربوان پێیــان باشــ ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنــە‌وە‌ى ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بدرێــت و رێــژە‌ى ( )%7پێیــان باشــ ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنــە‌وە‌ى رۆشــنبیرى پیــاوان بدرێــت‌و رێــژە‌ى ( )%14پێیــان باش ـ ە پارێــزەر بۆژنــان دابینبكرێــت و رێــژە‌ى ( )%12پێیــان باش ـ ە بە‌دواداچــوون بۆحاڵە‌تە‌كانــى كوشــتنى ژنــان بكرێــت و رێــژە‌ى ( )%4پێیــان وای ـ ە دەبێــت گرنگــى بە‌بە‌رنام ـە‌ى تە‌لە‌فزیۆنــى تایب ـە‌ت بە‌ژنــان بدرێــت و رێــژە‌ى ( )%7ى بەشــداربوان داوادە‌ك ـە‌ن كە‌رێنمــاى یاســاى پێشــكە‌ش بە‌ژنــان بكرێــت و رێــژە‌ى ( )%8ى بەشــداربوان داوادە‌ك ـە‌ن كە‌رێنمــاى دە‌روونــى پێشــكە‌ش بە‌ژنــان بكرێــت ،لێــرەدا دە‌گە‌ین ـ ە ئ ـە‌و ئە‌نجام ـە‌ى ك ـ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمون ـە‌ى راپرســیە‌ك ە كە‌رێــژە‌ى ( )%28پێیــان وای ـ ە پێویســت ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردن ـە‌وە‌ى ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بدرێــت هەروەهــا نزمتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%٤٤ى بەشــداربوان پێیــان باشــ ە بە‌رنامــە‌ى تە‌لــ ە فزیۆنــى تایبــەت بە‌ژنــان پێشــكە‌ش بكرێــت .
51
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
بــادینـ ــان خشتە‌ى ژمارە ()1 لێرە‌دا ئاماژە بە‌ڕە‌گە‌زى بە‌شداربوانى نمونە‌ى راپرسیە‌ك ە دراوە. رە‌گە‌ز مێ نێر كۆى گشتى
دووبارە بوە‌كان 45 55 100
رێژەى سە‌دى %45 %55 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە یە‌كــدا كە‌ئاماژە‌یــ ە بە‌ڕە‌گــە‌زى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان لە‌ڕە‌گــە‌زى (مــێ) یــ ە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%45و بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان لە‌ڕە‌گــە‌زى (نێــر) ە كە‌دە‌كاتــ ە ( )%55ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()2 لەم خشتەیەدا ئاماژە بەکارو پیشەی بەشداربووانی راپرسییەکە کراوە پیش ە فەرمانبەر مامۆستا ژىن ماڵ خوێندكار پێشمە‌رگە سیاسە‌ت مە‌دار ئە‌ندازیار پارێزە‌ر پزیشك هونە‌رمە‌ند كاسب كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 24 19 6 8 7 3 1 5 2 5 20 100
رێژەى سە‌دى %24 %19 %6 %8 %7 %3 %1 %5 %2 %5 %20 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە دودا كە‌ئاماژە‌یــ ە بە‌پیشــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كــە( )%24ى بەشــداربوان پیشــە‌ى فە‌رمانبــە‌رە‌و ( )%19ى بەشــداربوان مامۆســتان و( )%6ى بەشــداربوان ژنــى ماڵــن و ( )%8ى بەشــداربوان خوێنــدكارن و( )%7ى بەشــداربوان پێشــمە‌رگە‌ن وە ( )%3ى بەشــداربوان سیاســەت مــە‌دارن هەروەهــا ( )%1ى بەشــداربوان ئە‌ندازیــارن و ( )%5ى بەشــداربوان پارێــزە‌رن و ( )%2بەشــداربوان پزیشــكن و ()%5 یــان ەونە‌رمە‌نــدن وە ( )%20ى بەشــداربوان كاســبن ،كە‌واتــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە‌مان فە‌رمانبــە‌رن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%24ى بەشــداربوان وە نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە ئە‌ندازیــارن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%1ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌كە.
خشتە‌ى ژمارە ()3 تایبە‌تە بە‌و پرسیارە‌ى كە‌ئایا هە‌واڵى رێكخراوەكانى ژنان چۆن دە‌بیستیت؟ هە‌واڵى رێكخراوە‌كاىن ژنان چۆن دە‌زاىن تیڤى رادیۆ رۆژنامە زارى خە‌ڵىك ئە‌لكرتۆىن كۆى گشتى
52
دوبارە بوە‌كان 24 19 25 12 20 100
رێژەى سە‌دى %24 %19 %25 %12 %20 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە ســێدا كە‌ئاماژە‌یــ ە بــە‌وە‌ى كە‌ئایــا هەواڵــی رێكخراوە‌كانــى ژنــان چــۆن دە‌بیســتیت بۆمــان دە‌ردە‌كە‌وێــت كە‌ڕێــژە‌ى ( )%24ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە لە‌ڕێگــە‌ى تیڤــى و رێــژە‌ى ( )%19ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى رادیــۆو رێــژە‌ى ( )%25ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى رۆژنامــە‌و رێــژە‌ى ( )%12ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى زارى خە‌ڵكــى و رێــژە‌ى ( )%20ى بەشــداربوان لە‌ڕێگــە‌ى ئە‌لكترۆنیــە‌و‌ە دە‌یزانــن ،كە‌واتــ ە بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە لە‌ڕێگــە‌ى تیڤیــە‌و‌ە ئــاگادارى هەواڵــی رێكخراوە‌كانــى ژنــان كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%24ى بەشــداربوان و‌نزمتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە ئە‌وانــە‌ن كە‌لە‌ڕێگــە‌ى زارى خە‌ڵكیــە‌و‌ە ئــاگادارى هەواڵــی رێكخراوە‌كانــن كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــە( )%12ى بەشــداربوان.
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()4 ئە‌م خشتە‌یە تایبە‌تە بە‌وە‌ى ئایا چ كارێكى رێكخراوەكانى ژنان الپە‌سە‌ندە دووبارە بوە‌كان 8 45 37 7 3 100
چ كارێىك رێكخراوە‌كاىن ژنان الپە‌سە‌ندە چاكسازى یاسایى كارى ڕاگە‌یاندن كارى كۆمە‌اڵیە‌ىت بە‌دواداچووىن كێشە‌كاىن ژنان ئامادە‌كردىن راپۆرىت پێشێلكارى دژ بە‌ژنان و ئاراستە‌كردىن بۆ حكومە‌ت كۆى گشتى
رێژەى سە‌دى %8 %45 %37 %7 %3 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە چــواردا كە‌تایبە‌تــ ە بــە‌وە‌ى ئایــا چ كارێكــى ڕێكخراوە‌كانــى ژنانــت لــە‌ال پە‌ســە‌ند‌ە ئە‌وە‌مــان بــۆ دە‌ردە‌كە‌وێــت كــ ە ( )%8ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى چاكســازى یاســایى رێكخراوە‌كانیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%45ى بەشــداربوان كارى راگە‌یاندنیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%37ى بەشــداربوان كارى كۆمەاڵیەتیــان الپە‌ســە‌ندە‌و رێــژە‌ى ( )%7ى بەشــداربوان بــە‌دوادا چوونــى كێشــە‌كانى ژنانیــان الپەســەندە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%3ى بەشــداربوان ئامادە‌كردنــى راپۆرتــى پێشــێلكارى دژ بە‌ژنــان و ئاراســتە‌كردنى بــۆ حكومــە‌ت الپەســەندە ،كە‌واتــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى راگە‌یاندنیــان الپەســەندە كە‌دە‌كاتــ ە رێــژە‌ى ( )%45ى بەشــداربوان هەروەهــا كە‌متریــن نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كارى ئامادە‌كردنــى راپۆرتــى پێشــێلكارى دژ بە‌ژنــان و ئاراســتە‌كردنى بــۆ حكومــە‌ت الپەســەندە كە‌ڕێژە‌كــە‌ى دە‌كاتــ ە ( )%3ى بەشــداربوان.
خشتە‌ى ژمارە ()5 خشتە‌ى ژمارە پێنج تایبە‌تە بە‌وە‌ى كە‌ئایا پێتوای ە رێكخراوەكانى ژنان چیان كردووە ك ە ببێت ە هۆی گلە‌ى لە‌رێكخراوە‌كان دوبارە‌بوە‌كان 16 53 24 7 100
رێكخراوە‌كاىن ژنان چیان كردووە ببێت ە هۆی گلە‌یى شیرازە‌ى خێزان تێكدە‌دە‌ن پشتگیرى ژنان دە‌كە‌ن ژنان هۆشیار دە‌كە‌نە‌وە دژایە‌ىت پیاوان دە‌كە‌ن كۆى گشتى
رێژەى سە‌دى %16 %53 %24 %7 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە پێنــج دا كە‌ئامــاژە‌و بە‌وپرســیار‌ە دە‌كات ئایــا رێكخراوە‌كانــى ژنــان چ كارێكیــان كــردوو‌ە كە‌ببێتــ ە هــۆکاری گلــە‌ى لێیــان رێــژە‌ى ( )%16ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كــ ە رێكخــراوە‌كان شــیرازە‌ى خێــزان تێكــدە‌دە‌ن هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%53ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كــ ە پشــتگیری ژنــان دە‌كــە‌ن و رێــژە‌ى ( )%24ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە ژنــان هۆشــیار دە‌كە‌نــە‌و‌ە هەروەهــا ( )%7ى بەشــداربوان ئامــاژ‌ە بە‌وە‌دە‌كــە‌ن كە‌دژایە‌تــى پیــاوان دە‌كــە‌ن ،بە‌پێــى راپرســیە‌ك ە دە‌گە‌ینە‌ئــە‌و ئامانجــە‌ى كە‌بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كــە( )%53ى بە‌شــداربوانن پێیــان وایە‌رێكخــراوە‌كان پشــتگیری ژنــان دە‌كــە‌ن هەروەهــا كە‌متریــن رێــژە‌ش كــ ە ( )%7ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە كە‌شــیرازە‌ى خێــزان تێكــدە‌دە‌ن.
خشتە‌ى ژمارە ()6 پرسیارە دە‌ربارە‌ى ئە‌وە‌ى ئایا ژنان رێكخراوەكانى ژنانیان خۆشدەوێت ؟ ژنان رێكخراوە‌كانیان خۆشدەوێت بە‌ڵێ نەخێر كۆى گشتى
دوبارە‌بوە‌كان 44 56 100
رێژەى سە‌دى %44 %56 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا ئە‌وپرســیار‌ە كــراوە ئایــا ژنــان رێكخراوە‌كانــى ژنانیــان خۆشــدە‌وێت رێــژە‌ى ( )%44ى بەشــداربوان بە‌بە‌ڵــێ وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە ،بــەاڵم رێــژە‌ى ( )%56بەشــداربوان بە‌نە‌خێــر وە‌اڵمیــان داوەتــەوە كە‌ئــە‌وە‌ش ئاماژە‌یــ ە بــە‌وە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە ژنــان رێكخراوە‌كانــى ژنانیــان خۆشــناوێت.
53
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()7 ئە‌م خشتە‌یە تایبە‌تە بە‌وە‌ى ئایا سە‌ردانى رێكخراوەكانى ژنان كردووە ؟ سە‌رداىن رێكخراوە‌كاىن ژنان كردووە بە‌ڵێ نەخێر كۆى گشتى
دووبارە بوە‌كان 34 66 100
رێژەى سە‌دى %34 %66 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا ئــەو پرســیار‌ە ئاراســتە‌ى نمونــە‌ى بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە كــراوە ئایــا ســە‌ردانى رێكخراوە‌كانــى ژنانــى كــردوو‌ە رێــژە‌ى ( )%34ى بەشــداربوان بە‌بە‌ڵــێ وەاڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%66ى بەشــداربوان بــ ە نە‌خێــر واڵمــى پرســیارە‌كە‌یان داوەتــەوە لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــەو دە‌رئە‌نجامــە‌ى كە‌رێژە‌یە‌كــى كــە‌م لە‌بە‌شــداربوان ســە‌ردانى رێكخراوە‌كانیــان كــردوو‌ە .
خشتە‌ى ژمارە ()8 لەم خشتەیەدا پرسیار دە‌ربارە‌ى ئەوە كراوە ك ە ئایا رێكخراوەكانى ژنان لە‌كارە‌كانیان سە‌ركە‌وتوون. رێكخراوە‌كاىن ژنان سە‌ركە‌وتون بە‌ڵێ نەخێر تاڕادە‌یە‌ك كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 9 24 67 100
رێژەى سە‌دى %9 %24 %67 %100
بە‌پێــى ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كــ ە لە‌بە‌شــداربوانى راپرســیە‌ك ە بە‌دە‌ســتمان كە‌وتــوو‌ە دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌رێــژە‌ى ( )%9ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە كە‌رێكخــراوە‌كان ســە‌ركە‌وتون هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%24ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان ســە‌ركە‌وتوونین لە‌كارە‌كانیــان هەروەهــا ( )%67ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخــراوە‌كان تاڕادە‌یــە‌ك ســە‌ركە‌وتو بــوون لە‌كارە‌كانیــان لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــە‌وە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%67ى بەشــداربوان پێیــان وایــ ە رێكخراوە‌كانــى ژنــان تاڕادە‌یــە‌ك ســە‌ركە‌وتو بــوون لە‌كارە‌كانیــان وە كە‌مترینــى بەشــداربوان كەرێژەكــەى دە‌كاتــ ە ( )%9ى بەشــداربوان ئامــاژ‌ە بە‌وە‌دە‌كــە‌ن كە‌رێكخــراوە‌كان ســە‌ركە‌وتون لە‌كارە‌كانیــان.
خشتە‌ى ژمارە ()9 لێرە‌دا پرسیار كراوە ئایا رێكخراوە‌كان گرنگى بە‌چى بدە‌ن؟ رێكخراوە‌كان گرنگى بدە‌ن بە‌چى زیاتر بچنە ناو جەماوەر گرنگى بە‌كچان بدە‌ن گرنگى بە‌ئاستى رۆشنبیرى ژنان بدە‌ن هاوکاری ژنان بكە‌ن كۆى گشتى
دوبارە بووەكان 20 30 39 11 100
رێژەى سە‌دى %20 %30 %39 %11 %100
بە‌پێــى خشــتە‌ك ە دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌رێــژە‌ى ( )%20ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان باشــ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر بچنــ ە نــاو جەمــاوەر هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%30ى بەشــداربوان پێیــان باشــ ە رێكخــراوە‌كان زیاتــر گرنگــى بە‌كچــان بــدەن هەروەهــا رێــژە‌ى ( )%39ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بــدەن و‌رێــژە‌ى ( )%11ى بەشــداربوان پێیــان باش ـ ە هــاوکاری ژنــان بكرێــت ،لێــردا دە‌گە‌ین ـ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى بە‌رزتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%39ى بەشــداربوان پێیــان باشــ ە رێكخــراوە‌كان گرنگــى بە‌ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بــدەن وكەمتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتــ ە ( )%11داوادە‌كــە‌ن هــاوکاری ژنــان بکــەن.
54
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتە‌ى ژمارە ()10
دە‌ربارە‌ى ئە‌وە‌ى رێكخراوە‌كان زیاتر گرنگى بە‌كام لە‌مانە بدە‌ن تا ژنان بچنە یە‌كێك لە‌و بوارانە‌ى لە‌خشتە‌كە‌دا بونى هەیە
ئە‌وبوارانە‌ى پێویستە گرنگیان پێبدرێت سیاىس راگە‌یاندن ئابورى كۆمە‌اڵیە‌ىت یاسایى كۆى گشتى
دوبارە بوە‌كان 18 34 2 42 4 100
رێژەى سە‌دى %18 %34 %2 %42 %4 %100
لــەم خشــتە‌یە‌دا ئــەو بوارانــ ە خراوە‌تــ ە روو كە‌بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە پێیــان وایــ ە دەبێــت رێكخــراوە‌كان گرنگــى پێبــدەن بە‌وپێیــە‌ش ( )%18ى بەشــداربوان پێیــان وایـ ە دەبێــت گرنگــى بە‌بــوارى سیاســى بدرێــت وە‌رێــژە‌ى ( )%34ى بەشــداربوان گرنگیــدان بـە‌كارى راگە‌یاندنیــان لە‌الپە‌سـە‌ند‌ە و رێــژە‌ى ( )%2ى بەشــداربوان الیە‌نــى ئابوریــان لــە‌ال گرنگــ ە و رێــژە‌ى ( )%42ى بەشــداربوان الیە‌نــى كۆمە‌اڵتیــان لە‌الگرنگــ ە و رێــژە‌ى ( )%4یــان الیە‌نــى یاســاییان الگرنگــ ە لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كە‌زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كە‌رێژە‌یــان ( )%42ى بەشــداربوان ە الیە‌نــى كۆمەاڵیەتیــان لە‌الگرنگــ ە هەروەهــا كە‌متریــن رێــژە‌ش كــ ە ( )%2ى بەشــداربوان ە الیە‌نــى ئابوریــان لە‌الپە‌ســە‌ند‌ە كە‌گرنگــى پێبدرێــت.
خشتە‌ى ژمارە ()11 تایبە‌تە بە‌وە‌ى ك ە رێكخراوەكانى ژنان چۆن هاوکاری ژنان بكە‌ن؟ رێكخراوە‌كان چۆن هاوكارى ژنان بكە‌ن چاكسازى لە‌یاسادا بكە‌ن گرنگى بە‌بە‌رزكردنە‌وە‌ى رۆشنبیرى ژنان بدە‌ن گرنگى بە‌بە‌رزكردنە‌وە‌ى رۆشنبیرى پیاوان بدە‌ن پارێزە‌ریان بۆدابین بكە‌ن بە‌دواداچون بۆحاڵە‌ىت كوشنت بكە‌ن بە‌رنامە‌ى تە‌لە‌فزیۆىن تایبە‌تیان بۆبكە‌ن رێنامیى یاساییان پێشكە‌ش بكە‌ن رێنامیى دە‌رونیان پێشكە‌ش بكە‌ن رێژەى گشتى
دوبارە بوە‌كان 4 20 13 15 16 18 8 6 100
رێژەى سە‌دى %4 %20 %13 %15 %16 %18 %8 %6 %100
لە‌خشــتە‌ى ژمــارە یانــزە‌دا پرســیار كــراوە كە‌ئایــا رێكخراوە‌كانــى ژنــان چــۆن هــاوکاری ژنــان بكـە‌ن رێــژە‌ى ( )%2ى بەشــداربوان پێیــان وایـ ە كە‌پێویســت ە چاكســازى لە‌یاســادا بكــە‌ن و‌رێــژە‌ى ( )%20ى بەشــداربوان پێیــان باشــە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنــە‌وە‌ى ئاســتى رۆشــنبیرى ژنــان بدرێــت و رێــژە‌ى ()%13 پێیــان باشـ ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنـە‌وە‌ى رۆشــنبیرى پیــاوان بدرێــت و رێــژە‌ى ( )%15پێیــان باشـ ە پارێــزەر بۆژنــان دابینبكرێــت و رێــژە‌ى ( )%16پێیــان باشـ ە بە‌دواداچــوون بۆحاڵە‌تە‌كانــى كوشــتنى ژنــان بكرێــت و رێــژە‌ى ( )%18پێیــان وایــ ە دەبێــت گرنگــى بە‌بە‌رنامــە‌ى تە‌لە‌فزیۆنــى تایبــەت بە‌ژنــان بدرێــت و‌رێــژە‌ى ()%8ى بەشــداربوان داوادە‌كــە‌ن كە‌رێنمــاى یاســاى پێشــكە‌ش بە‌ژنــان بكرێــت و رێــژە‌ى ( )%6ى بەشــداربوان داوادە‌كــە‌ن كە‌رێنمــاى دە‌روونــى پێشــكە‌ش بە‌ژنــان بكرێــت ،لێــرەدا دە‌گە‌ینــ ە ئــەو ئە‌نجامــە‌ى كــ ە زۆرتریــن رێــژە‌ى بە‌شــداربوانى نمونــە‌ى راپرســیە‌ك ە كە‌رێــژە‌ى ( )%20ى بەشــداربوان ە پێیــان وایـ ە پێویســت ە گرنگــى بە‌بە‌رزكردنـە‌وە‌ى ئاســتى رۆشــنبیرى پیــاوان بدرێــت هەروەهــا نزمتریــن رێــژە‌ى بەشــداربوان كە‌دە‌كاتـ ە ( )%2ى بەشــداربوان پێیــان باشــ ە كە‌چاكســازى لە‌یاســادا بكرێــت.
55
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
رێكخراوەكانى ژنان له هەرێمی كوردستان شیكارى دڵسۆز حەمە /لێکۆڵەر ئەنجامدانــی ڕاپرســی بــۆ هــەر دەزگاو ڕێکخــراو و دامەزراوەیەکــی کارگێــڕی و مەدەنــی و جەمــاوەری و تەنانــەت دامــەزراوە ئەکادیمــی و زانســتیەکانیش یەکێکــە لــە ئامــڕازە گرنگەکانــی هەڵســەنگاندنی ئاســتی ئیشــکردن و هەروەهــا ئاســتی کاریگــەری ئــەو ئامــڕازو میتۆدانــەی لــە کاتــی ئیشــکردندا بەکارهاتــون ،ڕاپرســی پێگــەو شــوێن و ئاســتی کاریگەریــی ئــەو دەزگا و دامەزراوەیــە دیاریــدەکات لــە ئاســتی ڕێخراوەکانــدا و هــەروا ســەرکەوتنی لــە گەیاندنــی پەیــام و نزیکبونــەوە لــە ئامانجەکانــی ،زۆر جــار ڕاپرســی ئامڕازێکــە بــۆ دۆزینــەوەی ڕێــگای نــوێ و چارەســەری نــوێ و گرتنەبــەری میتــۆدی تازەتــر لــە پیادەکردنــی کارو چاالکیەکانــدا . لــە ڕێــگای ئــەم داتایانــەی لــە ( )٥شــاری کوردســتاندا کۆکراوەتــەوە ( ،ڕاپرســی دەزگای ڕێــوان لەســەر ڕێکخراوەکانــی ژنــان لــە کوردســتاندا ) دەتوانیــن خوێندنەوەیەکــی ســەرەتایی بکەیــن لەســەر ئــەو ئامانانجــەی کــە ئــەم ڕاپرســیەی لــە پێنــاودا ئەنجامــدراوە کــە ئەویــش( ڕۆڵ و گرنگــی ڕێکخراوەکانــی ژنانــە لەنــاو هەرێمــی کوردســتاندا ) . هەریەکــە لــە شــارەکانی ســلێمانی و هەڵەبجــەو هەولێــرو گەرمیــان و بادینــان و ڕانیــە ،ئەگەرچــی ســەر بەهەمــان زمــان و نەتــەوەو پاشــخانی فەرهەنگیــن ،ســەر بــە جڤاتــی کــوردی و هەمــان ســتراکتۆری کۆمەاڵیەتیــن بــەاڵم هــەر شــارێکیش هەلومەرجــی کۆمەاڵیەتــی وئابــوری و فەرهەنگــی و کەلتــوری تایبــەت بــە خــۆی هەیــە کــە دواجــار زەمینــەی هەڵســوڕان و کارکردنــی ژنــان و فــەزای جوڵــەی جیاوازیــش دەبەخشــێتە ژنــان و هــەر بزوتنەوەیەکــی کۆمەاڵیەتــی و دیموکراتــی ،داتــای راپرســیەکەش ڕاســتی ئــەم بــۆ چونــەی ســەلماندوە وەکــو دوایــی دێمــە ســەر هەڵســەنگاندن وبەراوردکردنــی ئــەو ڕاســتیانە . ئامانــج لــەم ڕاپرســیە پێدەچێــت هەڵســەنگاندنی پێگــەو ڕٶڵــی ڕێکخراوەکانــی ژنــان بێــت لەنــاو جڤاتــی کوردیــدا ،بــۆ جڤاتێــک کــە هێشــتا بەهاکانــی بەهــا و پێــدراوی بابســاالرانەیە ،کــە هێشــتا ژنــان لــە پێگەیەکــی کۆمەاڵیەتــی و ئینســانی نزمتــردان لــە پێگــەی پیــاوان ،ئــەوا بێگومــان بزوتنــەوە و ڕێکخراوەکانــی ژنانیــش کــە لەهەمبــەر ئــەو دەســەاڵتەدا دەوەســتنەوە دیــاری دووچــاری بەربەســت و ڕێگــری و ئاریشــەی جیــاواز دەبێتــەوە ،هیچــکات دەســەاڵت بــە ســانایی دەســتبەرداری بااڵدەســتی و پانتایــی و هێــز و جەبەروتــی خــۆی نابێــت ،بەتایبەتــی دەســەاڵتی کۆمەاڵیەتــی کــە لــە نــاو یەکەکانــی وەکــو خێزانــدا خــۆی بەرجەســتە دەکات ،لــەو بااڵدەســتیەی کــە پیــاون بەســەر ژنــان و مندااڵنــدا هەیانــە ،چونکــە بانگەشــەکردن بــۆ ئــازادی و یەکســانی ژن و پیــاو بــۆ فەراهەمکردنــی دادوەری کۆمەاڵیەتــی و پێگــەی یاســایی و ئینســانی وئەخالقــی یەکســان بــۆ ژن و پیــاو ڕاســتەوخۆ لەگــەڵ ئــەو بەهــاو تەریــت و یاســا کۆمەاڵیەتیــە قســە لێنەکراوانــەدا ڕوبــەڕو دەبێتــەوە کــە کۆمەڵــگا لــە ژێــر نــاوی بەهــا و ڕەوشــت و کەلتــور ودابــو نەریتــی ڕەســەن و هەندێــک جــار لــە ژێــر نــاوی بەهــای نەتەوەیشــدا دیفاعــی سەرســەختانەی لێــدەکات ،هەبۆیــە بزوتنــەوەی ژنــان و هەڵســوڕاوانی ڕاســتەقینەی بزوتنــەوەی ژنــان هەمیشــە ڕوبــەڕوی ئاســتەنگی و لەمپــەری بەهێــزی کۆمەاڵیەتــی و بەربەســت و تەنانــەت ناوزڕانــدن و ئابڕوبدرنیــش دەبنــەوە ! بەتایبــەت لــەو جڤاتــە نەریتیانــەی وەکــو جڤاتــی ئێمــە . ئــەم ڕاپرســیانە چەنــد ســاڵ جارێــک گرنگــە چونکــە هاوکاتیــش ئاماژەیەکــە پێوەرێکــە بــۆ زانینــی ئاســتی چوونەپێــش یــان پاشەکشــەی بزوتنــەوەی ژنــان لــە کۆمەڵگاکەمانــدا .
خشتەی یەکەم : بــۆ ئەنجامدانــی ڕاپرســی لەســەر ئــەو پرســانەی کــە پەیوەســتن بــە ژیانــی گشــتی و ڕاســتەوخۆ کاریگەریــان هەیــە لەســەر ســتراکتۆری کۆمەاڵیەتــی و پرســی دیموکراســی و دادوەری و یەکســانی لــە کۆمەڵــگادا وەکــو پرســی ژنــان ،هەروەهــا ئــەو دەزگا و دامــەزراوەو ڕێکخراوانــەی لــەم بــوارەدا کاردەکــەن و چاالکــن ،زۆر گرنگــە کــە ڕەچــاوی ڕەگــەزی ئــەو کەســانە بکرێــت کــە ڕایــان لێوەردەگیرێــت ،چونکــە لەدواجــاردا جڤــات لــەو ژن و پیاوانــە پێکدێــت کــە هەڵگــری ئــەو پاشــخانە کەلتــوری و کــۆدە ئەخالقــی و فەرهەنگــی و کەلتوریــە هاەبەشــەن کــە کــۆی جەســتەی کۆمەڵــگا پێکدەهێنێــت بــە هەمــوو جیــاوازی و ناکۆکــی و ئــەو جوڵــەو ئومێــدی گۆڕانــە ناوەکیانــەش کــە هــەر جڤاتێــک هەڵگریەتــی ،لێــرەدا ئەگــەر ســەرنج بدەیــن کــە شــارەکانی هەولێــر و ڕانیــە و گەرمیــان وبادینــان ڕێــژەی بەشــداربوانی ڕاپرســیەکە نزیکــەی وەکــو یەکــن ،بــەاڵم لــە شــارێکی وەکــو ســلێمانی کــە جڤاتێکــی زیاتــر کــراوەو ئامادەیــی ژنــان لــە ژیانــی گشــتی و فــەزای گشــتیدا تاڕادەیــەک زیاتــر و ڕۆڵــی کۆمەاڵیەتــی ژنــان لــە چــاو ناوچەکانــی تــردا ڕۆڵێکــی بەرچاوتــرە ژمــارەی بەشــداربوانی ژن لــە ڕاپرســیەکەدا نزیکــەی دوو هێنــدەی بەشــداربوانی پیاوانــە ،بــە پێچەوانــەی هەڵەبجــەوە کــە ڕێــژەی بەشــداری پیــاوان نزیکــەی دوو ئەوەنــدەی بەشــداربوانی ژنانــە . لەبەرئــەوەی تــا ئەمســاتەوەختەش بزوتنــەوەی ژنــان وپرســی یەکســانی ژنــان لــە کۆمەڵــگای کوردیــدا وەکــو بزوتنەوەیەکــی سیاســی و دیموکراســی و ئینســانی گشــتگیر تەماشــا ناکرێــت ،وەکــو پرســێک پەیوەســت بــە فەراهەمکردنــی دادوەری کۆمەاڵیەتــی و چەســپاندنی دیموکراســی و ئاشــتی کۆمەاڵیەتــی (بەتایبەتــی لەدیــدی پیاوانــەوە ) هەربۆیــە لــە کۆکردنــەوەی زانیاریەکانــی دواتــردا دەکەویــن بەســەر چەنــد زانیــاری و بۆچونــی گرنگــدا کــە دەکرێــت ماتریاڵێــک بێــت بــۆ قوڵبونــەوەی زیاتــر لــە ئازارەکانــی ژن لــەم جڤاتــەو هــەروا دۆزینــەوەی میتــۆد و میکانیزمــی نــوێ بــۆ چارەســەکردنیان .
56
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتەی دووەم : پیشــەو ئاســتی خوێنــدن و ئاســتی کەڵــک وەرگرتنــی تــاک لــە چانســەکانی فێربــون و دەســکەوتنی پیشــەو بەرەوپێشــبردنی خــود یەکێکــە لــە پایــە گرنگەکانــی کۆمەڵــگای دیموکــرات و یەکێکیشــە لــە فاکتەرەکانــی فەراهەمکردنــی دادوەری و یەکســانی ،پێگــەی زانســتی و پیشــەیی و دەستڕاگەشــتنی مــرۆڤ بــە زانیــاری و فێربونــدا جگــە لــەوەی مافێکــی ســەرەتایی و گەردونیــە هــاوکات ئامڕازێکیشــە بــۆ فراوانکردنــی بەشــداری کۆمەاڵیەتــی و بەریەککەوتــن لەگــەڵ ڕوبــەری گشــتی و پرســەکانی نــاو ڕوبــەری گشــتی . جڤاتــی کــوردی بەدەســت وێرانەیەکــی کارگێــڕی و سیاســیەوە دەناڵێنێــت هەربۆیــە وەکــو لــەم ڕاپرسیەشــدا بەدیاردەکەوێــت نزیکــەی نیــوەی جڤاتــی ئێمــە فەرمانبــەر و موچەخــۆری دەوڵەتیــە ،ئــەوەی گرنگــە کــە بیروبۆچونــی چیــن و توێــژ و پیشــە و ئەزمەنــە جیــاوازەکان وەرگیــراوە کــە گوزارشــتە لــە زەمینــەی کۆمەاڵیەتــی جڤاتــی کــوردی ،هەرچەنــدە هاتنــەدەرەوەی مــاڵ وکارکــردن لــەو هەلومەرجــە سیاســی و یاســایی و فەرهەنگیــەی ئێمــەدا نەبۆتــە زەمینەیــەک بــۆ فەراهەمکردنــی ئــازادی ژنــان بــەاڵم هاتنــە دەرەوەی ژنــان و پەیوەســت بــون بــە کارێکــەوە هەنــگاوی یەکەمــە بــۆ شــکانی ئــەو تــرس و هەیبــەت و دیــوارە دەرونیــەی کــە کۆمەڵــگا بــە هەمــوو هێــز و توانــای خــۆی بــەکاری دەهێنێــت بــۆ دابڕانــی ژنــان لــە بەشــداری کۆمەاڵیەتــی ، بــە بــڕاوی مــن ژنانــی ماڵــەوە وەکــو پەڕاوێزخراوتریــن بونــەوەری کۆمەاڵیەتــی توانــراوە بــە دەنــگ بهێنرێــت و بەشــدار بــن لــە ڕاپرســیەکەدا ،لــە ڕاســتیدا چەمکــی فەرمانبــەر لــە جڤاتــی ئێمــەدا چەمکێکــی ئاڵــۆزە بــەاڵم بەهەرحــاڵ ،بەشــداری پێکردنــی بەرفــراوان لــە پزیشــک و پارێــزەرو ئەندازیــار و ئەکتــەرو توێــژەر و پێشــمەرگەو ڕاگەیانــدکار و کاســب و پۆلیــس و مامۆســتا و ژنــی مــاڵ و توێژێکــی بەرفراوانــی فەرمانبــەران بــۆ خــۆی گوزارشــتە لــە پێکهاتــەی ڕاســتەقینەی ســتراکتۆری پیشــەیی و ئابــوری و کۆمەالیەتــی ئێمــە ،کــە ئەمانــەش هــەر پێکهاتەیــەک هەڵگــری شــێوازێک ڕەفتــاری کۆمەاڵیەتــی و پانتاییەکــی جیــاوازی جوڵەیــە .
خشتەی سێهەم : ڕەنگــە یەکێــک لەهــەرە گرنگتریــن داتاکانــی ئــەم ڕاپرســیە زانیــاری نــاو خشــتەی ژمــارە ســێ بێــت ،هەمــوو دەزگا و ڕێکخراوێکــی مەدەنــی زۆر گرنگــە ئــەو ڕێگایانــە بدۆزێتــەوە کــە دەیگەیەنێتــە گروپــی مەبەســت ،ئــەو ناوەنــدەی کــە دەتوانێــت بەهۆیــەوە پەیامــی خــۆی ئاڕاســتەی گروپــی مەبەســت بــکات کــە لێــرەدا گروپــی مەبەســتی ڕێکخراوەکانــی ژنــان ،خــودی ژنــان لەالیــەک و کــۆی گشــتی جڤاتــی کــوردی لــە الیەکــی تــروە ،بــە پێــی داتاکانــی نــاو ئــەم خشــتەیە بێــت ،لەهــەر شــارەکەی هەرێــم جگــە لــە (ڕانیــە ) %35باقــی شــارەکانی تــر زیاتــر لــە ( )%50خەڵــک هەواڵــی ڕێکخراوەکانــی ژنــان لــە ڕێــگای تەلەفیزیۆنیــەوە دەزانێــت .،لێــرەدا تەلەفزیــۆن وەکــو دەزگایەکــی کاریگــەر و گرنــگ بــۆ ڕێکخراوەکانــی ژنــان خــۆی مانیفێســت دەکات ،بــەالم ئەگــەر ســەرنج لــە کــۆی ئــەو هەمــوو تەلەفزیۆنــە لۆکاڵــی و ئاســمانیانە بدەیــن بــە دەگمــەن ،پرۆگــرام ،دنیابینــی یــان تەنانــەت گرتنەبــەری سیاســەتێکی یەکســانیخوازانە دەبینیــن لەهەمبــەر پرســی ژنــان ،بگــرە نەبونــی بەرنامــەو ،پڕۆگرامــی تایبــەت بــە ژنــان کــە بانگەشــەی دیدێکــی یەکســانیخواز بــکات ،تیشــک بخاتــە ســەر کێشــەکانی ژنــان لــە کوردســتاندا ،هۆشــیاری یەکســانی بەرهــەم بێنێــت و ســەرنجی کۆمەڵــگا ودەســەاڵتیش ڕاکێشــێت بــۆ ســەر ئــەو پــرس و گرفــت و کێشــە زۆرانــەی کــە ژیانــی ژنانــی ئــەم هەرێمــە پێــوەی دەناڵێنێــت یەکێکــە لــە کەمایەســیەکانی مێدیــای کــوردی بــە گشــتی کــە لێــرەدا بــواری باســکردنی هۆکارەکانــی نیــە ،بــەم داتایــە دەبینیــن کــە مێدیــای بینــراو بیســتراو ،سۆشــیال مێدیــا چەنــدە ڕۆڵــی گرنگــی هەیــە لــە فەراهەمکردنــی ناوەندێکــی زینــدوو بــۆ ئاڕاســتەکردنی پەیامــی ڕێکخــراوەکان و گەیاندنــی هەواڵەکانیــان بەخەڵــک ،یەکێکــی تــر لــەو داتــا سەرنجڕاکێشــەی ئــەم خشــتەیە نیشــانی داوە کاریگــەری سۆشــیال میدیــا و تــۆڕە کۆمەاڵیەتیەکانــە بــۆ گەیاندنــی هەواڵەکانــی ڕێکخــراوەکان بــە خەڵــک کــە دەکرێــت بــە هۆشــیاریەوە کەڵــک لــەم ناوەنــدە نــوێ و کاریگــەرە وەربگیرێــت کــە ئەمــڕۆ جێــگای بــە ڕۆژنامــەی کاغەزیــن لێــژ کــردوە . زاری خەڵــک لــەو ناوەنــدە گرنگانــەی تــرە کــە دەشــێت هــەم بــە پۆزەتیفــە و هــەم بــە دیوێکــی نێگەتیڤــدا کاریگــەری هەبێــت لەســەر ناوبانــگ و پێگــەو شــێوازی گەشــتنی هەواڵــەکان و جوڵەکردنــی نــە بــاو خەڵکــدا . هیــوادارم کــە ڕیــوان و ڕێکخراوەکانــی ژنــان بتوانــن بــە شــێوازێكی کاریگەرتــر و زانســتی بتوانــن کەڵــک لــە شاشــەی تەلەفزیۆنــەکان وەربگــرن ، تەلەفزیــۆن لــەم چرکەســاتەمێژویەدا گەورەتریــن کاریگەریــی بەســەر ژیانــی کۆمەڵگاکانــەوە هەیــە .
خشتەی چوارەم : داتاکانــی خشــتەی چــوارەم بــە دیوێکــدا گوزارشــتە لــە ئاســتی تێگەیشــتنی خەڵــک لــە ڕۆڵــی ڕێکخراوەکانــی ژنــان بەدیوێکــی تریشــدا گوزارشــتە لــە چاوەڕوانیەکانــی خەڵــک بــۆ ئــەو ڕۆڵــەی ڕێکخــراوەکان ،بــە شــێوەیەکی گشــتی لەبەرئــەوەی جڤاتــی کــوردی ئەزمونــی درێــژی نیــە لەگــەڵ خودحوکومڕانــی و ئەزمونکردنــی ژیانــی دیموکراســی و هاوکاتیــش ئەزمونکردنــی ڕێکخراوبــون و مۆبێلێزەکردنــی خەڵــک لــە خەباتــی دیموکراتــی و خەباتــی کۆمەاڵیەتیــدا ،ئــەو ئەزمونــەی ڕێکخــراوە جەماوەریەکانیــش لــە دوای ڕاپەڕینــی ١٩٩١وە هەتــا ئێســتا بزوتنــەوە جەمــاوەری و ڕێکخــراوە پیشــەیی و دیموکراتیــەکان هێنــدە بەسیاســی کــراون کەجیاکردنــەوەی ڕۆڵــی ڕێکخــراوی دیموکراتــی لەگــەڵ ڕۆڵــی حیزبــی سیاســی لــە دیــدی خەڵکــدا تــەواو لەیەکتــر دەچێــت ! ئــەم دیــدەش بــە داتاکانــی ڕاپرســیەکەوە دیــارە بەتایبەتــی لــە خشــتەی ژمــارە ()4دا. لــە کاتێکــدا ڕۆڵــی بنەڕەتــی ڕێکخــراوەی ناحکومــی و ڕێکخــراوە دیموکراتیەکانــی وەکــو ژنــان زیاتــر لــە (ئامادەکردنــی ڕاپــۆرت وداتــا و ڕاپۆرتــی پێشــێلکاری و ئامارەکانــی توندوتیــژی و ئاگادارکردنــەوەی دەســەاڵتە لــە دۆخــی ژنــان بــە هەردوودەســەاڵتی یاســادانان و جێبەجێــکارەوە ) بــە مانــای
57
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
ڕێکخــراوە ناحکومیــەکان ڕۆڵــی ناوەنــد دەبینــن لــە نێــوان دەســەاڵت و خەڵکــدا ،کار بۆچیــن و توێــژ یــان پیشــەیەکی تایبــەت دەکــەن ،بــەاڵم خەڵکــی کوردســتان چاوەڕوانــی لــەم ڕێکخراوانــە وەکــو چاوەڕوانــی لەدەســەاڵت وایــە ،ئەویــش لەبــەر ئــەو هۆکارانــەی لــە پێشــەوە باســم کــردن هــەر بۆیــە لــە خشــتەی ژمــارە ()4دا کاتــی پرســیار لەســەر ئــەوە کــراوە کــە کامــە کارێکــی ڕێکخــراوەی ژنانــت الپەســەندە ( ،ئامادەکردنــی ڕاپۆرتــی پێشــێلکاری دژ بــە ژنــان و ئاڕاســتەکردنی بــۆ دەســەاڵت ) کەمتریــن ڕێــژەی وەاڵمەکانــە ،بەڵکــو زۆربــەی ڕەهــای بەشــداربوان ( کاری کۆمەاڵیەتــی !) ڕێکخــراوەکان بــە پەســەندترین کاری ڕێکخراوەکانــی ژنــان دەزانــن ،پــاش (چاکســازی یاســایی ) و ئینجــا (کاری ڕاگەیانــدن ) بــە پلــەی ســێهەم دێــت !! (کاری کۆمەاڵیەتــی ) ڕێکخراوەکانــی ژنــان کــە ڕەنگــە لــە دیــدی بەشــداربوان و خەڵکیشــدا مەبەســت ئــەو ڕۆڵــە کۆمەاڵیەتیــەی ڕێکخراوەکانــی ژنــان بێــت کــە ڕاســتەوخۆ لــە کێشــەکانی ژنــان کردویەتــی لــە ناوخێزانــدا ،لــە پاراســتنی ژیانــی زۆرێــک لــەو ژنانــەی هەڕەشــە لەســەر ژیانیــان هەبــوە ،هــەروا ڕٶڵــی ڕێکخــراوەکان وەکــو ناوەندگیــر لــە چارەســەرکردنی کێشــەی ژن لەگــەڵ خێــزان و پیاوەکانــی نــاو خێزانــدا ،ئــەم ڕٶڵــەی ڕێکخــراوەکان لــە جڤاتــی کوردیــدا کــە جڤاتێکــی نادامەزراوەییــە کــە بۆشــایی یاســایی زۆر گــەورە هەیــە لــە پاراســتنی مافــە مەدەنیەکانــی تــاک ، هــاوکات (خێــزان ) وەکــو گرنگتریــن و تاکــە دامەزراوەیەکــی کۆمەاڵیەتــی و تاکــە ژینگــەی موقــەدەس بــۆ شــەرعیەتدان بــە پێگــەی کۆمەاڵیەتــی تــاک (خێــزان) بــەو هەمــوو کێشــەو گرفــت و توندوتیــژی و ســەرکوت و ئازارانــەی کــە هەڵگریەتــی ،هەربۆیــە لێــرەدا ڕێکخراوەکانــی ژنــان وەختێــک دەســت دەخاتــە نــاو ئــەم دامــەزراوە ئەخالقــی و پیــرۆزەوە ،لــە غیابــی دامــەزراوە و فەرمانگــەی پســپۆر و مەدەنــی فەرمــی دەوڵەتــدا کــە مافەکانــی تــاک دەپارێزێــت ،لــە غیابــی ئەمجــۆرە دامەزراوانــەدا ڕێکخراوەکانــی ژنــان ئــەم ڕۆڵەیــان بینیــوە لــە پاراســتنی ژن و منــداڵ لــەو توندوتیــژی و نادادوەریــە کۆمەاڵیەتیــەی لــە خێزانــی کوردیــدا بونــی هەیــە ،هەربۆیــە ئــەم ڕۆلــە بــە دیــدی بەشــداربوان گرنگتریــن کاری پەســەندی ڕێکخراوەکانــە .
خشتەی پێنجەم : لــە ڕاســتیدا خشــتەی ژمــارە ( )٥گوزارشــتە لــە دیــدی جڤاتــی کــوردی بــۆ ڕێکخــراوەکان ژنــان ،ئەگینــا (هۆشــیار کردنــەوەی ژنــان ) بــۆ دەبێــت مایــەی گلەیــی نزیکــەی لــە %٢٤ی بەشــداربوانی ڕاپرســیەکە بێــت !! ئایــا هۆشــیارکردنەوەی ژنــان پڕۆســەیەکی مەترســیدارە ؟ بێگومــان مەترســیدارترین چرکەســاتی دەســپێکردنی هەرەســهێنانی هەردەســەاڵتێکی کۆمەالیەتــی وسیاســی چرکەســاتی هۆشــیابونەوەی بندەســتەکانە هەربۆیــە جڤاتــی بابســاالر ،جڤاتێــک کــە لەســەر چەوســاندنەوەو پەڕاوێزخســتنی ژنــان خــۆی بنیاکردبێــت ،بــە هەمــوو کــۆدە ئەخالقــی و فەرهەنگــی و بەهەمــوو ئامڕازەکانــی لەنــاو ســتراکتۆری کۆمەڵــگادا دەتوانێــت فەراهەمــی بــکات بەرەنگاربونــەوەی هۆشــیاربونەوەی ژنــان دەکات ،بــۆ نمونــە بــە لێدانــی ڕێکخراوەکانــی ژنــان و ناوزڕاندنــی هەڵســوڕاوان و ناشــرینکردنی کارەکانیــان ،بــۆ نمونــە لەنزیکــەی %٢٠ی بەشــداربوان پێیانوایــە کــە ڕێکخراوەکانــی ژنــان شــیرازەی خێــزان تێکــدەدەن ،زیاتــر لــە %٣٦بەشــداربوان گلەیــی ئەوەیــان لــە ڕێکخراوەکانــی ژنــان هەیــە کــە پشــتگیری ژنــان دەکــەن !! ئەمــە بــۆ خــۆی گوزارشــتە لــە دیــدی ڕاســتەقینەی جڤاتــی بابســاالر کــە دژی هــەر جوڵەیەکــە بــە ئاڕاســتەی گۆڕینــی پێگــەی ژنــان لــەو پانتاییــەی کــە کەلتــوری بابســاالری پێــی بەخشــیووە ،پشــتیوانیکردنی ڕێکخراوەکانــی ژنــان لــە ژنانــی غەدرلێکــراو ،لــە ژنانێــک وەختێــک دەکەونــە بــەر هەڕەشــەو توندوتیــژی و مەترســی بــە بــڕوای مــن گەورەتریــن گلەیــی و دڕدۆنگــی پیاوانــە لــە ڕێکخراوەکانــی ژنــان !! لــە %١٨کــۆی بەشــداربوانی ڕاپرســی گلەیــی ئەوەیــان لــە ڕێکخــراوەکان هەیــە کــە دژایەتــی پیــاوان دەکــەن ،مــرۆڤ یەکســەر بیــری بــۆ ئــەوەش دەچێــت ئــەم ڕێژەیــە %١٨لــە ڕەگــەزی نێــر بــن ،لــە ڕاســتیدا لــە هەمــوو جڤاتەکانــدا و بەدرێژایــی مێــژوی بزوتنــەوەی ژنــان ،گلەیــی دژایەتــی پیــاوان یەکێکــە لــەو شــێوازی ناوزڕاندنــەی بــەردەوام لەهەمبــەر ڕێکخراوەکانــی ژنانــدا بەکارهاتــوە ،حەتمــەن گەیشــتنی ژنــان بــە یەکســانی و مافــە یاســایی و دەســتوری و ئابــوری و ئینســانیەکانی خــۆی هەڕەشــەیە بــۆ ئــەو پێگــە کۆمەاڵیەتــی ودەســەاڵتە ڕەهایــەی کــە کۆمەڵــگا بــە پیاوانــی بەخشــیوە بــە تایبەتــی لــەم کۆمەڵــگا نەریتگەرایــی و کۆنەپەرســتانەدا وەکــو جڤاتــی کــوردی .
خشتەی شەشەم : لــە ڕاســتیدا پرســیاری نــاو ئــەم خشــتەیە بــە بــڕوای مــن پێویســت نیــە چونکــە داتــای نــاو خشــتەکان بــە گشــتی دەتوانێــت توێــژەر یــان خوێنــەر بگەیەنێتــە ئــەو ڕاســتیەی کــە ڕێکخراوەکانــی ژنــان خۆشەویســتن یــان نەویســتن !! چاالکوانــی ژنــان و ڕێکخراوەکانــی ژنــان لەبەرئــەوەی لەگــەڵ هەســتیارترین شــێوازی ملمالنێــدا دەرگیــرن ،ملمالنێــی ئینســان لەســەر دەســەاڵت و پێگــەی خــۆی لــە ســتراکتۆری کۆمەاڵیەتیــدا ،ملمالنێــێ ژن و پیــاو لەســەر پێگــەو دەســەاڵتی ئینســانی هــەر بۆیــە ئەمــە تێکۆســانێکی هــەم ســەخت و هــەم ئازاراویشــە ،بەتایبەتــی لــە کۆمەڵــگای نەریتــی وەکــو کوردســتاندا کــە دەســبردن بــۆ خێــزان و پێگــەی ژن و گۆڕینــی بەهــا و دیــدە نەگــۆڕەکان ،بەهاکانــی ئاییــن و دابــو نەریــت و فەرهەنــگ بــە تونــدی پارێزگاریــان لێــدەکات کارێکــی ئاســان نیــە ،هەربۆیــە نــە چاالکوانــی بزوتنــەوەی ژنــان ،نــە ڕێکخراوەکانیــان ڕەنگــە خۆشەیســتیش نەبــن و دووچــاری پەالمــارو ناوزڕاندنیــش ببنــەوە . %٥٤ی بەشداربوان ڕێکخراوەکانی ژنانیان خۆشدەوێت بەاڵم % ٤٦ڕێکخراوەکانیان خۆشناوێت !
خشتەی حەوتەم :
58
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
یەکێــک لــەو بەڵگانــەی ئاســتی متمانــەی خەڵــک بــە تایبەتــی ژنــان بــە ڕێکخراوەکانــی ژنــان مانیفێســت دەکات ،پەیوەنــدی کــردن و ســەردان و پەنابردنــە بــۆ ســەنتەرو بــارەگاو بینــای ڕێکخراوەکانــی ژنــان ،ســەرەڕای هەمــوو ئاســتەنگ و دیدێکــی کۆنەپارێزانــەی جڤاتــی ئێمــە بــۆ بزوتنــەوەی ژنــان و رێکخراوەکانــی بــەاڵم گەشــەکردنی کۆمەڵــگا وەکــو یاســایەکی سروشــتی وەهــای کــردوە کــە ئــەم ڕێکخراوانــە ببنــە جێگایــەک بــۆ بەشــداری کۆمەالیەتــی و بەریەککەوتــن لەگــەڵ کۆمەڵــگادا بــەالم ئاســتی ئــەم بەریەککەوتــن و متمانەیــە چۆنــە لــەو هەلومەرجــە جڤاتــی و مێژوویەیــدا ،لێــرەدا ژمــارەی ئەوانــی ســەردانی ڕێکخراوەکانیــان کــردوە تەنهــا( ) %27زۆر کەمتــرە لــە ڕێــژەی ئەوانــی ســەردانی ڕێکخراوەکانــی ژنانیــان نەکــردوە( )%73؟!
.خشتەی هەشتەم : ســەرکەوتن یــان شکســت بــە گشــتی چەمکێکــی ڕێژەییــە ،بــە نســبەت خەباتــی دیموکراتــی و سیاســی ئــەم ســەرکەوتن وشکســت پەیوەســتە بــە چوارچێــوە مێژوییەکەشــەوە ،بــە لەبەرچاوگرتنــی بیــروڕای بەشــداربوانی ئــەم ڕاپرســیە ( کــە گوزارشتیشــە لــە ئاســتی هۆشــیاری کۆمەڵــگای کــوردی و گوزارشــتە لــە ســیاقی مێژویــی و ئامادەیــی ڕێکخراوەکانــی ژنــان ) هەربۆیــە بەرەنجامێکــی چاوەڕوانکرایشــە کــە %13بەشــداربوان کارەکانــی ڕێکخــراوەکان بــە ناســەرکەوتوو ببینێــت ،لــە %22پێیوابێــت کارەکانیــان ســەرکەوتوو بــوە ،لــە ڕاســتیدا ئــەو %63ی کــە بــە گومانــەوە ( تــا ڕادەیــەک!!) کاری ڕێکخراوەکانــی بــەالوە ســەرکەوتوو بــوە ،بــە دیــدی مــن گوزارشــت لــە ژمارەیــەک یــان گوزارشــت لــە دیدێکــی پۆزەتیــڤ نــاکات ! ئــەو ڕێــژە بەشــداربوەی کــە پپیوایــە ڕێکخراوەکانــی ژنــان ،شــیرازەی خێــزان تێکــدەدەن ،دژی پیاوانــن و پشــتگیری نیگەتیڤانــەی ژنــان دەکــەن (یاخیــان دەکــەن !) هۆشــیاریان دەکەنــەوە ( بــە مانــا نیگەتیڤەکــەی) ئــەم بەشــداربوانەی ئــەم دیدانەیــان هەبێــت بــۆ کاری ڕێکخراوەکانــی ژنــان بێگومــان دیــد و ڕایەکــی پۆزەتیڤیــان نابێــت لەســەر ســەرکەوتویی کاری ڕێکخــراوەکان ،تەنهــا ئــەو ژنــە چاالکــوان و تێکۆشــەرە زۆر کەمانــەی لــە کوردســتان تێدەکۆشــن دەزانــن کــە کارکــردن بــۆ کێشــەکانی ژنــان چەنــدە کارێکــی زەحمــەت و پــڕ کێشــە و ئاســتەنگ و قوربانیــە ،هەربۆیــە بــە بــڕوای مــن ئــەم وەاڵمانــە نابێــت جێــگای نیگەرانــی و ســاردبونەوە بێــت .
خشتەی نۆهەم : ڕەنگــە گرنگتریــن پرســیار بــۆ راپرســی ئــەو پرســیارانە بێــت کــە لــە خشــتەی ١١، ١٠ ،٩دا هاتــوە ،ڕاپرســی تاقیکردنــەوەی دیــدی کۆمەڵگایــە وەکــو کۆیەکــی گشــتی ،نــەک پرســێکی ڕاوێــژکاری پڕۆفیشــناڵ ،ڕاپرســی بــۆ ئــەو ڕێکخراوانــەی کــە ڕێکخــراوی جەماوەریــن یەکێکــە لــە ئامــڕازە گرنگەکانــی گەشــەکردن و دەوڵەمەندکردنــی ئەزمونەکــەی ،لــە وەاڵمــی ئــەوەی ڕێکخــراوەکان گرنگــی بــە چــی بــدەن :زۆرینــەی بەشــداربوانی ڕاپرســیەکە ڕێــژەی ( ) %37پێیــان وایــە کــە ڕێکخــراوەکان زیاتــر گرنگــی بــە بەرزکردنــەوەی ئاســتی رۆشــنبیری ژنــان بــدەن ،ئــەم ڕێژەیــە بــە دیوێکــدا دان پێدانانــی گشــتیە کــە ئاســتی هۆشــیاری ژنــان لــە ئاســتێکی نزمدایــە ،بەدیوەکــەی تریشــدا دانپێدانانێکــی ژێربەژێــرە کــە نزمــی ئاســتی هۆشــیاری ژنــان هۆکارێکــی مەترســیدارە بــۆ بەردەوامبونــی نــادادوەری و چەوســاندنەوەو توندوتیــژی لــە کۆمەڵــگادا ! ئــەم وەاڵمانــە دەبێــت مۆتیــڤ بێــت کــە ڕێکخراوەکانــی ژنــان بیــر لــە میکانیــزم و ئامــڕازی کاریگــەر بکەنــەوە بــۆ بەرهەمهێنانــی هۆشــیاری و بەرزکردنــەوەی ئاســتی هۆشــیاری ژنــان ،میکانیزمەکانــی پــەروەردە و یاســا و دامودەزگاکانــی ڕاگەیانــدن و ..هتــد ،کــە هێشــتا وەکــو پێویســت کەڵکــی لێوەرنەگیــراوە ! زیاتــر لــە ( )%23ی بەشــداربوان پێیانوایــە کــە گرنگــی بــە چونــە نــاو جەمــاوەر بــدەن ! جڤاتــی ئێمــە هێشــتا هەڵگــری کەلتوریــئ (ئێمە)یــە ، چونــە نــاو جەمــاوەر وئامادەیــی فیزیکــی و کاریگــەری ڕێکخــراوەکان لــە ڕوبــەری گشــتیدا ،خۆبەســتنەوە بــەو کێشــانەی کــە کێشــەی چیــن وتوێــژە چەوســاوەکانەوە یەکێکــە لــە میتــۆدە گرنگەکانــی پەیداکردنــی ڕێــز و متمانــە بــۆ هــەر دامــەزراوەو ڕێکخراوەیــەک ،ئــەم دیــدە دەبێــت بــە جــددی وەربگیرێــت ،ئــەو ڕێــگا وئامڕازانــە بگیرێتــە بــەر کــە ئــەم ڕێکخراوانــە دەکاتــە بەشــێک لــە ڕوبــەری گشــتی ،بەشــێک لــە ژیانــی خەڵــک ،لــە ڕاســتیدا ،گرنگیــدان بــە کچــان وهاوکاریکردنــی ژنــان هــەر هەمــان چەمــک دەگرێتــەوە و تاڕادەیەکیــش وەاڵمێکــی کۆنکرێــت نیــە ،گرنگیــدان بــە ژنــان وکچــان ومنــدااڵن کــە بەهــۆی هەڵکەوتــەی فیزیکــی و ئینســانیانەوە دەچەوســێنەوە دەبێــت لــەو پڕەنســیبە گرنگانــە بێــت کــە ڕێکخراوەکانــی ژنــان کارەکانــی خــۆی لەســەر دادەڕێژێــت !
59
رێکخراوەکانی ژنان لەنێوان کارو خواستی جەماوەر
خشتەی دەهەم : پێدەچێــت مەبەســت لــە پرســیاری ئــەم خشــتەیە ئــەوە بێــت کــە لەدیــدی کۆمەڵــگای کوردســتانەوە ڕێکخــراوەکان گرنگــی بــەکام لــەو بــوارە گشــتیانە بــدەن کــە لەدواجــاردا کردنــەوەی ڕێگایــەک بێــت بــۆ بەشــداری ژنــان لــەو بــراوە گرنگانــەدا ،ئەویــش بوارەکانــی ( سیاســی ،ڕاگەیانــدن ،ئابــوری ،کۆمەاڵیەتــی ،یاســایی ) ! بــەوەی زۆرینــەی بەشــداربوانی ڕاپرســیەکە %38بــە پلــەی یەکــەم دەنگیــان بــۆ بــواری کۆمەاڵیەتــی داوە وەکــو باشــترین بــوار کــە ڕێکخراوەکانــی ژنــان گرنگــی پێبــدەن و پاشــان ژنانیــش لــەو بــوارەدا کارا بــن ! لــە ڕاســتیدا بەرەنجامەکانــی ڕاپرســی خشــتەی 10هــەم گوزارشــتە لــە نزمــی ئاســتی هۆشــیاری جڤاتــی کــوردی بــە پرســەکانی ئــازادی ژنــان ، هەمیــش گوزارشــتە لــەو دیــدە بابســاالرانەیەی کــە تەنهــا پانتایــی کۆمەاڵیەتــی بــۆ ژنــان بــە شــیاوترین پانتایــی دەزانێــت کــە تێێــدا ئاکتیــڤ بێــت ، پانتایــی سیاســەت و ڕاگەیانــدن هەرچەنــدە بــە پلــەی دوو دێــت لــە ڕیزبەنــدی ئــەو بوارانــەی کــە بــۆ هەڵســوڕانی ژنــان لــە ڕوبــەری گشــتیدا دەنگیــان پێــداوە ( %20بــۆ سیاســەت %20 ،بــواری ڕاگەیانــدن ) ،بــەاڵم بــە بــڕوای مــن وەکــو چاودێرێکــی دۆخــی کوردســتان ئــەم چاوەڕوانیــەی لــە پانتایــی سیاســی و ڕاگەیانــدن وەکــو بوارێکــی زینــدوو بــۆ پاشــەڕۆژی چاوەڕوانیەکــی مەترســیدارە ،ئەوەنــدەی بەرهەمــی بارگاویکردنــی دۆخــی گشــتی و ژیانــی گشــتیە بــە سیاســەت و شاشــە زۆربڵێکانــی ئەوەنــدە بەرهەمــی بیرکردنــەوەو دووربینــی ئــەو کەســە نیــە کــە بەشــداری لــەو ڕاپرســیەدا کــردوە ، ئاخــر کارەســاتە وەختێــک بەشــدار بــوان تەنهــا ( )%9یــان بــە بــواری ئابــوری داوە ،لــە کاتێکــدا ئــازادی ژن ،ئــازادی کۆمەڵــگا و میللەتــان جگــە لــە مانــا سیاســیەکەی مانایەکــی ئابــوری و ڕەهەندێکــی ئابــوری قوڵــی هەیــە ،مەحالــە قســەکردن لەســەر ئــازادی و یەکســانی و گەشــتن بــە مافەکانــی ژنانــدا بــێ فەراهەمکردنــی کارو ئابــوری ســەربەخۆ ،ئاخــر ئابــوری جگــە لــە دەستخســتنی هێزێکــی ئابــوری ســەربەخۆ لەســەر ئاســتی تاکەکــەس هاوکاتــی لەســەر ئاســتی کۆمەڵــگاش بــە مانــای فەراهەمکردنــی بەشــداری دێــت لــە ژیانــی گشــتیدا ،بەشــداریکردن لــە بەرهــەم و بیناکردنــدا ! بــەم ( )%9دا دەیــان ڕەهەنــدی ترســناکی جڤاتــی کوردیمــان بــۆ دەردەکەوێــت و دەتوانیــن خوێندنــەوەی بــۆ بکەیــن کــە مــن ڕەنگــە لێــرەدا بــوارم نەبێــت ،ئابــوری ئینجــا پشــتیوانی یاســایی دوو دووانــەی زۆر بەهێــزن بــۆ بەهێزکردنــی پێگــەی ئینســانی و کۆمەالیەتــی ژنــان لــە نــاو کۆمەڵــگادا کەچــی ئــەم دوو بــوارە (%9 ئابــوری ) و ( %12یاســایی ) پێــدراوە ،ئەمــە کارەســاتێکی هــزری و هۆشــیاریە کــە دەبێــت ڕێکخــراوەکان لــە بەرنامــەو ســتراتیژی کارکردنــی خۆیانــدا بــە جــددی لەبەرچــاوی بگــرن .
خشتەی یازدەهەم : لــە ڕاســتیدا ئــەم خشــتەیە هەرچەنــدە پرســیاری گشــتی تێدایــە لەســەر ئــەوەی چــۆن ڕێکخراوەکانــی ژنــان بتوانــن هــاوکاری ژنــان بکــەن ،وەاڵمەکان زۆر گشــتگیر و کۆمــۆن وبــاون وزیاتــر گوزارشــت لــەو میکانیزمــە ڕاســتەوخۆو عەمەلیانــە دەکات کــە دەشــێت کەڵکیــان هەبێــت بــۆ ژنــان بــە گشــتی ،زیاتــر پەیوەســتە بــە ســەلیقەو پێداویســتی هەنوکەیــی ژیانــی گشــتئیەوە پێوانیــە وەالمــەکان هیــچ زانیاریەکــی ئەوتــۆی تێــدا بێــت بــۆ کردنــەوەی پەنجــەرەی نــوێ لەبــەر دیــدی ڕێکخراوەکانــدا بــۆ نمونــە ،بەرزکردنــەوەی ڕەوشــەنبیری ژنــان و پیــاوان مەرجێکــی لێکوڵینــەوە کــراوە بــۆ بەرهەمهێنانــی جڤاتێکــی هۆشــیار و تەندروســت ،ڕەنگــە حاڵەتێــک پێویســتی بــە دابینکردنــی پارێــزەر بێــت ،یەکێکــی تــر یارمەتــی ڕێنمایــی دەرونــی ،یەکێکــی تــر بەدواداچــون بــۆ چیرۆکــی کوشــتنەکەی ،ئــەم میتــۆد و ئامڕازانــەش ئەوەنــدەی مــن ئاگاداربــم دەمێکــە ڕێکخراوەکانــی ژنــان لــە کوردســتاندا پیــادەی دەکــەن . لەبــەر ئــەوەی پرســیارەکانی ئــەم خشــتەیە زۆر گشــتی و پێداویســتیەکانی نــاو ئــەم خشــتیە وەکــو یــەک گرنــگ و ژیاریــن بــۆ پێشــکەوتن و هاوکاریکردنــی ژنــان هەربۆیــە ڕێژەکانیــش زۆر لــە یەکتــرەوە نزیکــن .
60