Article with Collage
shtypjeve nga ana e barbarëve të ardhur nga
Leskovcit nga fshati Klajiq, Seferët (Malësi)
Vardar lidh jo vetëm shumë shtete, por
Kumanovës, apo të Krahinës Verilindore
azia. Presheva, emrin që ka edhe sot, vjen
vijnë nga rrethina e Pirotit, Familja e Doda-
edhe kontinente. Autostrada poashtu është
të Karadakut, sikundër viset tjera shqipë-
nga fjala latine që do të thotë PRESH-Purri
jve (Dodallarët, Preshevë) vijnë nga Nishi,
me rëndësi të madhe. Kohëve të fundit ak-
tare, jo vetëm i bënë ballë asimilmit gjatë
dhe EVA-fushë, pra Preshevë – Fusha e purr-
banorët e fshatit Depce (Malësi) vijnë nga
tualizohet edhe kanali përgjatë lumit Dan-
robërisë së huaj shekullore, por me pjesë-
injëve.
rrethina e Leskovcit.
ub - Moravë - Vardar, për të cilin ishin
marrje aktive në të gjitha ngjarjet e rëndë-
Edhe gjatё rilindjes Kombëtare Preshe-
Nga zullumet e turqve që u bënin sh-
të interesuar edhe më herët Amerikanët,
sishme të historisë sonë të përvuajtur, por
va dhe preshevarët kanë qenë aktivё për
qiptarëve të këtyre viseve, çonin drej për-
Francezët, Anglezët. Kështu territorin e Sh-
krenare dhanë kontributin e tyre të çm-
çlirimin Kombëtar Shqiptar. Sё bashku me
leshjeve dhe kryengritjeve të vazhdueshme
qiptarëvë të Luginës së Preshëvës e shkelën
ueshëm për liri dhe mëvetësi kombëtare.
bashkëkombasit e vet anë e mbanë trojeve
të shqiptarëve kundër turqve, ku në vitin
Sllavët, ushtria bizantine në shekullin XI,
Kontributi i tyre është i çmueshëm sido-
shqiptare, i kundërshtuan me forcë çdo ligj
1843, shqiptarët e rrethinës së Kumanovës
ushtria turke në shek. XV, më vonë shumë
mos gjatë periudhës së Lëvizjes Kombë-
të dhunshëm të imponuar nga armiqtё në
, Preshevës, Bujanocit dhe Gjilanit nën ud-
pushtete antishqiptare. Mirëpo, Shqiptarëve
tare Shqiptare që nga vitet e 30-ta të shek
luftërat dhe kryengritjet e ndryshme si atë të
hëheqjen e Bajram Vaksincës çuan krye
të Luginës asnjëherë nuk iu shua shpresa
XIX, përfundimisht me organizimin e Kry-
Lidhjes së Prizrenit (1878), Lidhja e Pejës
kundër zullumve dhe shtypjes së Hysen
për bashkim kombëtar, sepse gjithmonë
engritjes së Përgjithshme Antiosmane, që
(1898) si dhe kryengritjet e njëpasnjëshme të
Pashës. Këtu nuk duhet harruar edhe kry-
ishin pjesë përbërësë e kërkesave mbarësh-
u kurrorëzua me shpalljen e Pavarësisë së
viteve 1908, 1910, 1912 etj.
engritjet e njëpasnjëshme të shqiptarëve në
qiptare. Apo siç shprehet Ibrahim Kel-
Shqipërisë, më 28 nëntor 1912, kësaj ngjar-
Presheva gjatё kohës së sundimit Osman
përgjithёsi ku si pjesmarrës të rregullt ishin
mendi, patriot nga Presheva: Një shtyllë e
jeje më të rëndësishme në historinë tonë.
në Ballkan, ishte e përfshirë nën pashallëkun
edhe shqiptarët e Preshevës, Bujanocit dhe
Kosovës quhet Preshevë, apo siç shprehet
Pas Kongresit të Berlinit, më 1878, Ka-
e Shkupit. Struktura nacionale në këtë trevë
të Medvegjes.
historian Shukri Rahimi: Historia e popul-
zaja e Preshevës i takonte Sanxhakut të
gjatё
Lugina e Preshevës, me Luginën e
lit shqiptar është e pandarë. Shqiptarët në
Prishtinës, të Vilajetit të Kosovës. Kazaja
shpalljes së pavarsisë së Serbisë nga Turqia
Shkupit, sipas gjeografit serb Jovan Cvijiq,
kuadër të Perandorisë Osmane bënin një
përfshinte rrethinën e Bujanocit dhe Tërgo-
ishin shpërngulur edhe një pjesë e madhe
paraqesin rëndësinë më të madhe gjeostrat-
tërësi tërritoriale, etnike, kulturore, arsi-
vishtes deri në vitin 1912, shpresë e madhe
e shqiptarëve nga viset Veri-Lindore të Ar-
egjike dhe gjeopolitike në Ballkan dhe shteti
more, pra nuk ishin të ndarë me këta kufij
që Shqiptarët të jetojnë sëbashku. Mirëpo,
bërisë ( Vranja, Leskovci, Nishi, Piroti, Surd-
që mbikqyrë dhe sundon këto dy Lugina
artificial që u vunë më vonë, me dhunë nga
zhgënjimi erdhi më vitin 1918, me theme-
ulica etj.). Si dëshmi e kësaj shpërnguljeje
qeverisë krejt Ballkanin. Këtu qëndron edhe
forcat e huaja, prandaj edhe sot, këto treva
limin e Mbretërisë Serbe, Kroate, Sllo-
është fakti se sot shumë familje dhe fshatra
rëndësia e Luginës së Preshevës, e cila gjatë
i konsideroj si tё të tilla, të ndara artificial-
vene, rrethi Preshevës i takonte Banovinës
të tëra dinë prejardhjen e tyre nga viset Veri-
historisë dhe të kaluarës së saj ishte arenë e
isht. Apo siç shprehet historiani Ramiz Ab-
së Vardarit me qendër në Shkup,Qarku i
Lindore të Arbërisë. Si për shembull banorët
shumë betejave dhe luftërave për ta sunduar
dyli: Shqiptarët e Preshevës dhe të viseve
Kumanovës. Kështu vazhdoi deri më vitin
e fshatit Kokaj (Malësi) vijnë nga rrethina e
atë. Hekurudha përgjatë lumit Moravë dhe
përreth, siç është treva e Bujanocit dhe e
1945. Lufta e Dytë Botërore, Shqiptarët e
ishte pothuajse 100% shqiptare, e
36 stylus magazine
stylus magazine 37