31 oktober 2013 - In Limburg

SAMEN VERSLAAN WE DE CRISIS Samen met onze 44 gemeenten en 853 239 Limburgers verslaan we de crisis!

Beste Limburger, Exact een jaar geleden daverde Limburg op zijn grondvesten toen Ford Europe het bericht de wereld in stuurde dat de vestiging in Genk eind 2014 zou gesloten worden.

De gevoelens van ontgoocheling en woede waren, zeker na de eerdere beloftes inzake de bouw van de nieuwe modellen, zeer groot. De impact van de sluiting op het Limburgs economisch weefsel is enorm.

Daarom heeft de deputatie aan de Vlaamse regering gevraagd om nieuwe en vooral additionele impulsen aan Limburg te geven. Dit resulteerde in het Strategisch Actieplan (SALK), dat de gevolgen van de sluiting in kaart brengt en de nodige maatregelen voorstelt die noodzakelijk zijn voor de versterking en versnelde ontwikkeling van de Limburgse economie.

Het SALK moet duurzame werkgelegenheid en het economisch herstel van Limburg bevorderen.

De deputatie heeft ervoor gekozen om haar inspanningen af te stemmen op de keuzes die de Vlaamse Regering heeft gemaakt in het SALK-uitvoeringsplan. Op die manier wil de deputatie de keuzes van de Vlaamse Regering kracht bijzetten, en tegelijk eigen accenten leggen.

Een crisis zoals deze die we nu meemaken in onze provincie moet een opportuniteit worden. Het SALK zet ons hiervoor op het juiste spoor. Wij durven daarbij rekenen op de maximale steun van alle Limburgse actoren, over partijpolitieke, bestuurlijke en socioeconomische grenzen heen. Laat ons samenwerken aan het Limburg van morgen. Dan wordt iedereen daar beter van. Zowel Limburg als de Limburgers.

Samen verslaan we de crisis!

Marc Vandeput, Gedeputeerde van Economie

“VAN LIMBURG OPNIEUW EEN STERK LIMBURG MAKEN. DAT IS HET DUIDELIJKE DOEL VAN HET PROVINCIEBESTUUR. ONZE REGIO HEEFT HET HET VOORBIJE JAAR NIET MAKKELIJK GEHAD. MAAR HET PROVINCIEBESTUUR ZAL AL HAAR KRACHTEN EN MIDDELEN INZETTEN OM SAMEN UIT DE CRISIS TE GERAKEN.” DE DEPUTATIE VAN DE PROVINCIE LIMBURG

INHOUD 03

EXTRA WERKGELEGENHEID DANKZIJ SALK

04

SAMEN VERSLAAN WE DE CRISIS: DUBBELINTERVIEW MINISTER-PRESIDENT KRIS PEETERS EN GEDEPUTEERDE MARC VANDEPUT

06

VISIE OP SALK DOOR VLAAMSE MINISTERS

07

MIDDELEN VOOR SALK

BRIEF AAN ALLE LIMBURGERS GOUVERNEUR HERMAN REYNDERS

09

LIMBURG ZET IN OP NIEUWE EN KLASSIEKE ECONOMIE GEDEPUTEERDE MARC VANDEPUT

10

PARKRANGERS WERKEN MEE AAN GROEN LANDSCHAP GEDEPUTEERDE LUDWIG VANDENHOVE

08

11

DE VRIJETIJDSECONOMIE IS DE NIEUWE MOTOR VOOR LIMBURG GEDEPUTEERDE IGOR PHILTJENS

12

WE HEBBEN ALLE LIMBURGERS NODIG GEDEPUTEERDE FRANK SMEETS

13

SAMEN INZETTEN OP DE TOEKOMST VAN ONZE LIMBURGSE JONGEREN GEDEPUTEERDE JAN-PAUL PEUSKENS

14

RUIMTE VOOR ECONOMIE EN WELVAART GEDEPUTEERDE INGE MOORS

15

VIJF JONGE LIMBURGERS OVER HUN TOEKOMST

16

VRIJETIJDSECONOMIE ALS GROEIMARKT INTERVIEW MET STIJN BIJNENS (LRM)

Gedeputeerden Igor Philtjens, Ludwig Vandenhove en Marc Vandeput, gouverneur Herman Reynders, gedeputeerden Inge Moors, Jean-Paul Peuskens en Frank Smeets

COLOFON Uitgave: de Deputatie van de provincieraad van Limburg. Herman Reynders, gouverneur-voorzitter, Marc Vandeput, Ludwig Vandenhove, Igor Philtjens, Frank Smeets, Jean-Paul Peuskens, Inge Moors, gedeputeerden en Renata Camps, provinciegriffier.

Wettelijk Depotnummer: D/2013/5857/035 • Verantwoordelijke uitgever: Renata Camps, provinciegriffier, provincie Limburg, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt

02

Provincie Limburg

Extra werkgelegenheid dankzij SALK VOOR DE DEPUTATIE IS HET SALK MEER DAN EEN OPERATIONEEL UITVOERINGSPLAN. HET WORDT HET PROVINCIALE BESTUURLIJKE KOMPAS WAAROP HET REGULIERE PROVINCIALE BELEID, DE FINANCIËLE MEERJARENPLANNING, HET PROVINCIALE INVESTERINGSBUDGET, DE INZET VAN DE BESCHIKBARE FINANCIËLE RESERVE VAN 50 MILJOEN EURO EN DE LSM-MIDDELEN WORDEN GEËNT.

Aankondiging sluiting Ford Genk Daardoor verliezen tegen 2014 6.000 Ford-werknemers en verbonden toeleveranciers hun job. Wannneer ook het aantal onrechtstreekse verloren jobs in rekening wordt gebracht wordt het totaal op 10.000 gebracht."

30.155 Limburgers zoeken werk VDAB-cijfers

Sluiting Ford & toeleveranciers 10.000 jobs gaan verloren

19 April 2013 Actieplan SALK

16 Juli 2013

Uitvoeringsplan SALK

2014

Eind 2014

2013

30 Juni 2013

2012

24 Oktober 2012

2015 2017

Via concrete projecten worden 10.000 duurzame jobs gecreëerd in de periode 2013 - 2019

2018 2019

Met het Strategisch Actieplan voor Limburg in het Kwadraat (SALK) engageren de Vlaamse regering en de provincie Limburg zich om in de planperiode 2013-2019 concrete acties en projecten te realiseren die de economische impact van de sluiting van Ford Genk en de toeleveranciers op korte termijn kunnen milderen. Het plan zet bovendien op middellange termijn een nieuw socioeconomisch toekomstperspectief uit voor Limburg.

2016

Wat is SALK?

Krachten bundelen om jobs te creëren.

Met SALK: 278.000 Jobs in Limburg Zonder SALK: 268.000 Jobs in Limburg 03

(vlnr) Marc vandeput, gedeputeerde provincie Limburg, Ingrid Lieten, Vlaams minister van Innovatie, Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn en Kris Peeters, Vlaams minister-president

SAMEN VERSLAAN WE DE CRISIS DE SLUITING VAN FORD GENK IS EEN VAN DE GROOTSTE BEPROEVINGEN VOOR LIMBURG SINDS JAREN. ONZE ECONOMIE STAAT VOOR GROTE UITDAGINGEN. PROVINCIE LIMBURG ENGAGEERT ZICH SAMEN MET DE VLAAMSE OVERHEID OM LIMBURG ECONOMISCH WEER OP DE SPOREN TE ZETTEN. “OM DE SITUATIE TE KEREN, MOETEN WE OP VELE VLAKKEN ERNSTIGE INSPANNINGEN LEVEREN”, MEENT GEDEPUTEERDE MARC VANDEPUT. “HET STRATEGISCH ACTIEPLAN VOOR LIMBURG IN HET KWADRAAT (SALK) ZET LIMBURG OP DE GOEDE WEG”, VINDT VLAAMS MINISTER-PRESIDENT KRIS PEETERS. EEN DUBBEL-INTERVIEW.

04

Provincie Limburg

Kris Peeters: “Na de aankondiging van de sluiting van Ford, heeft de Vlaamse Regering onmiddellijk haar verantwoordelijkheid opgenomen. Een expertengroep van 12 mensen, onder leiding van professor Herman Daems, heeft voor ons op korte termijn het strategisch actieplan uitgewerkt. Het SALK moet duurzame werkgelegenheid en het economisch herstel van de regio bevorderen. Voor dit plan is een grondige analyse gemaakt van de economische opportuniteiten en de gevolgen van de sluiting.”

om 81 miljoen euro extra te investeren in Limburg. Daarbovenop komen ook nog eens 66,5 miljoen euro aan Europese middelen. Mede door dit financiële draagvlak zullen in Limburg verschillende innoverende projecten kunnen plaatsvinden, zoals in de maakindustrie of de zorgsector, maar ook in de vrijetijdsindustrie.”

Marc Vandeput: “De resultaten van het onderzoek haalden meerdere zaken aan: Limburg mist innovatiekracht, is weinig exportgericht, heeft een scholingsachterstand, is moeilijk bereikbaar, ...”

Marc Vandeput: “Wij zijn als deputatie erkentelijk aan de Vlaamse Regering voor dit engagement. Vanuit Limburg wordt bovenop het reguliere budget ook nog eens 50 miljoen euro extra ingezet in het kader van SALK. De deputatie wil bovendien van SALK een provinciaal bestuurlijk kompas maken waarop het hele beleid wordt geënt.

Het cumulatief investeringsbudget is hierdoor een veelvoud van 50 miljoen euro.”

Kris Peeters: “Daarom heeft het SALK ook al enkele maatregelen voorgesteld die noodzakelijk zijn voor het herstel van Limburg. Vlaanderen heeft zich geëngageerd

Kris Peeters: “De Vlaamse Regering is blij dat de deputatie de beschikbare provinciale reserve van 50 miljoen euro inzet om additioneel en complementair te werken

“NU ALLES OP DE RAILS ZETTEN”

“DE DEPUTATIE WIL VAN SALK EEN PROVINCIAAL BESTUURLIJK KOMPAS MAKEN WAAROP HET HELE BELEID WORDT GEËNT.” MARC VANDEPUT

op de Vlaamse SALK-initiatieven. Op die manier kunnen de keuzes van de Vlaamse Regering binnen SALK door alle betrokkenen worden uitgevoerd, en kan ook de deputatie accenten aanbrengen. Het SALKuitvoeringsplan wordt nu opgestart maar zal ook door de volgende regering uitgevoerd moeten worden. Het is daarom sterk dat we over de partijgrenzen heen naar een draagvlak gezocht hebben. De Vlaamse Regering heeft bovendien een stevige traditie als het gaat over het nakomen van engagementen tegenover Limburg, denken we maar aan het Toekomstcontract en aan het Limburgplan. De goede samenwerking en uitvoering daarvan geeft ons alle vertrouwen dat ook de uitvoering van het SALK op een even vlotte en constructieve manier zal verlopen.”

Wat ziet de provincie nu als absolute prioriteit?

Marc Vandeput: “Als provincie willen we zwaar inzetten op de speerpunten die de Limburgse economie er weer bovenop moeten helpen. Om maar een aantal zaken te noemen: er gaat 5,1 miljoen euro naar de Limburgse zorgeconomie, 3,4 miljoen euro naar de duurzame renovatie van woningen en 3 miljoen euro naar het versterken van maatschappelijk kwetsbare jongeren in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. Daarnaast wordt ook meer dan 3 miljoen euro ingezet om de innovatiekracht binnen de fruitteelt en de land- en tuinbouw te kunnen verhogen. Hetzelfde budget is gereserveerd voor nieuwe kinderopvangplaatsen. Daarnaast zal 8 miljoen euro uitgaan naar de vrijetijdseconomie, waar we 2.000 jobs willen creëren.”

Is die inzet van Vlaanderen en Limburg genoeg om de beloftes uit het SALK-uitvoeringsplan in te lossen?

Kris Peeters: “Ook de cofinanciering door Europese programma’s is van groot belang.

Door maximaal gebruik te maken van de Europese middelen creëren we voor deze projecten een financiële hefboom, wat in deze moeilijke omstandigheden een bijzonder verstandige keuze is.”

Marc Vandeput: “In totaal reserveert de deputatie voor deze legislatuur een budget van bijna 35 miljoen euro om projecten te cofinancieren die passen in de SALK-strategie. Zo kunnen we maximaal inzetten op concrete projecten die een meerwaarde genereren voor bedrijfsondersteuning, met name op het vlak van innovatie, duurzaam ondernemen, exportstimulering en internationaal ondernemerschap. Ook de creatie van nieuwe jobs voor uiteenlopende profielen en competenties, en een verbeterde werking van de arbeidsmarkt kan via deze Europese projecten een enorme impuls krijgen.”

Het ondersteunen en stimuleren van ondernemerschap wordt in het SALKrapport beschouwd als één van de zes bouwstenen voor een sterker economisch weefsel. Ik neem aan dat het ondernemerschap dan ook een belangrijke rol krijgt binnen het uitvoeringsplan.

Kris Peeters: “De eerder klassieke economische maaksectoren, geschraagd door grote ondernemingen en vooral door vele kleine en middelgrote ondernemingen, blijven van onschatbare waarde op het vlak van waarde- en jobcreatie. De Vlaamse Regering onderschijft dan ook het belang dat in het SALK-eindrapport gehecht wordt aan het stimuleren van ondernemerschap en groei door internationalisering en innovatie. Het SALK-plan sluit ook zeer goed aan op de pistes die werden ontwikkeld in het kader van Vlaanderen in Actie en biedt een provinciale concretisering van het Nieuw Industrieel Beleid met slimme specialisaties. Hiermee zullen we innovatiegedreven ondernemers extra kansen geven.

Daarnaast heeft de Vlaamse Regering ook 100 miljoen euro risicokapitaal vrijgemaakt voor LRM.”

Cruciaal bij het stimuleren van innovatief ondernemerschap, is de ontwikkeling van onder meer mobiliteit en onderwijs in Limburg. Hoe wordt daaraan gewerkt?

Kris Peeters: “Een goede mobiliteit is een belangrijke strategische randvoorwaarde. Uit het SALK blijkt dat Limburg onvoldoende ontsloten is.

Ons engagement inzake de aanleg van de Noord-Zuid en de omleidingsweg hebben we onlangs bevestigd.”

“HET SALK-UITVOERINGSPLAN WORDT NU OPGESTART MAAR ZAL OOK DOOR DE VOLGENDE REGERING UITGEVOERD MOETEN WORDEN. HET IS DAAROM STERK DAT WE OVER DE PARTIJGRENZEN HEEN NAAR EEN DRAAGVLAK GEZOCHT HEBBEN.” KRIS PEETERS

Marc Vandeput: “De eerste stappen zijn hierdoor inderdaad gezet. Deze middelen zullen zuurstof geven aan kleine ondernemingen met een beloftevolle ambitie.

Aan de kant van de werkgeversorganisaties werd dan weer een platform opgericht om het actieplan Limburg te vertalen in concrete initiatieven voor ondernemers.

Dit Ondernemersplatform is een primeur in Vlaanderen en toont nogmaals dat Limburg op een creatieve manier omspringt met de uitdagingen die vandaag voor ons liggen.” n

Marc Vandeput: “Nog een doelstelling is de uitbouw van de Limburgse kenniseconomie en de reverse van de braindrain. We willen meer Limburgse jongeren laten deelnemen aan het universitair onderwijs. De organisatie van de rechtenopleiding van UHasselt is alvast een stap in de goede richting.

De deputatie zal nu 13,5 miljoen uittrekken voor de organisatie van de opleiding handelswetenschappen aan de UHasselt. Daarnaast willen we de problematiek inzake de lange vergunningenprocedures aanpakken. Dat is belangrijk om investeringsprojecten te versnellen. De gouverneur kan hierin optreden als turbomanager.”

Kris Peeters: “Nu de beleidskeuzes in het kader van het SALK gemaakt zijn, wordt het een grote uitdaging om al deze initiatieven op de rails te zetten.”

05

INZETTEN OP DE JOBS VAN VANDAAG EN MORGEN In het Limburgplan zitten heel wat acties voor jobs op korte termijn.

De versnelde ontwikkeling van de mijnsites, IKEA, maar ook grote infrastructuurwerken zoals de doortocht door Houthalen… Dit alles moet leiden tot duizenden jobs.

Maar dat is niet voldoende. Dit zou (moet) het laatste Limburgplan moeten zijn. Dat kan enkel als we onze regio zo sterk maken dat er ook voor onze kinderen en kleinkinderen toekomst is. Limburg heeft recht op een langetermijnvisie.

Onze provincie heeft een scholingsachterstand. Meer opleiding is nodig, vanaf het prille begin. We zorgen voor meer gezinsondersteuning, meer aandacht voor taal in de opvang, thuis en op school... Zo versterken we de komende generaties structureel en bestrijden we de groeiende kinderarmoede. De betere ontwikkeling rendeert in groter welzijn van het kind en later een betere job. Zo ontwikkelen we talent binnen onze provincie en, gezien de grote zelfredzaamheid, minder kosten voor de samenleving op termijn. De beste investering die een samenleving kan doen.

We moeten de economie stimuleren door onze bedrijven aan te moedigen om meer te innoveren. Enkel zo kunnen jongeren een goede job vinden in Limburg. We kiezen voor sterke sectoren met toekomst waaronder cleantech, bouw, zorg en logistiek. Geen willekeurige investeringen, maar doordacht de troeven van Limburg benutten. Van opleiding, economie tot beleid werken we aan een (samenhorig) coherent verhaal.

Limburg wil vooruit. En het sleutelwoord daarvoor is samenwerking.

Van middenveld, scholen, universiteiten, bedrijven tot overheden werken we aan een snelle relance, én zorgen we voor een hoopvolle toekomst. De klimop-lening voor kmo’s is een succes, de verbetering van sociale huisvesting is in uitvoering... Het plan wordt realiteit.

En in die realiteit dient het welzijn van de gezinnen te primeren.

Ingrid Lieten Vlaams minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding

VAN WOORDEN NAAR DADEN

KANSEN GEVEN ÉN GRIJPEN

Bedrijven die sluiten, ontslagen die vallen… we staan te weinig stil bij wat de impact daarvan is op onze Limburgse gezinnen.

Grote herstructureringen zijn zeer ingrijpend voor duizenden gezinnen. De zekerheid valt weg, we worden gedwongen om nieuwe wegen te bewandelen. Maar elke verandering biedt ook kansen om eens in een andere richting te kijken en onze competenties uit te breiden.

Als minister van Welzijn wil ik via concrete acties de gezinnen versterken, met een focus op de meest kwetsbare in de 13 gemeenten in Limburg met het grootste aantal kansarme kinderen. Daarnaast zorgen we, in samenwerking met de provincie, voor 200 extra plaatsen in de kinderopvang.

Maar we willen ook voorkomen. Dat doen we via preventieve gezinsondersteuning met als doel de achterstanden op het vlak van taal, ontwikkeling en onderwijs effectief aan te pakken. Daarvoor stellen we 30 extra gezinsbegeleiders en 13 pedagogische taaltrainers aan.

De noden zijn groot, maar de nieuwe kansen ook. Zo hebben steeds meer mensen zorg nodig. Dat betekent ook meer mensen die die zorg verlenen. Tegen 2016 gaat het om ruim 6.000 vacatures in de zorg- en welzijnssector in Limburg! Daarom zetten wij, samen met de POM Limburg, nu allerlei initiatieven en acties op om mensen warm te maken voor een zorgberoep.

Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

Voor verbeteringen op de arbeidsmarkt voorzien we in totaal 8,75 miljoen euro. Deze middelen zetten we in de eerste plaats in op maatwerk. We organiseren gerichte bemiddelingstrajecten, waarbij we op individueel niveau mensen gaan begeleiden en opleiden. We hebben ook specifieke aandacht voor laaggeschoolde 50-plussers die we door opleiding en begeleiding aan de slag willen helpen in andere sectoren zoals de voedingssector, de zorg, bouw of toerisme.

Ook voor de jeugd staan onze opleidingen en vorming in de startblokken.

Op de Thor-site in Genk bouwen we met de nieuwe T2-campus een plek waar leerlingen, studenten, werkenden en werkzoekenden samen aan competentieversterking kunnen doen. Een extra investering van 26 miljoen euro waardoor VDAB en Syntra onder ideale omstandigheden kunnen samenwerken en waardoor scholen ook gebruik kunnen maken van de gebouwen.

We hebben een enorm potentieel aan talent en competentie beschikbaar en via SALK proberen we het economische vliegwiel in Limburg weer aan te zwengelen. Wij staan klaar met opleiding en begeleiding om de perfecte match te maken tussen dat aanwezige potentieel en de vacatures.

Philippe Muyters Vlaams minister van Werk

06

Provincie Limburg

Provincie Limburg, Vlaanderen en Europa investeren samen 197,5 miljoen euro extra in SALK DE PROVINCIE LIMBURG, VLAANDEREN EN EUROPA BUNDELEN HUN KRACHTEN EN MIDDELEN OM IN DEZE REGIO DUURZAME WERKGELEGENHEID TE CREËREN. HIERIN WORDEN MAATREGELEN GETROFFEN OM DE EFFECTEN VAN DE SLUITING VAN FORD OP KORTE TERMIJN IN TE DIJKEN, TEGELIJK WORDT IN GEZET OP EEN AANTAL GROTE PROJECTEN VOOR SPECIFIEKE SECTOREN

DIE IMPACT HEBBEN OP DE WERKGELEGENHEID OP LANGERE TERMIJN. DAARNAAST INVESTEERT MEN IN DE VERBETERING EN VERSNELLING VAN DE RANDVOORWAARDEN VOOR EEN GOED DRAAIENDE ECONOMIE. IEDERE PARTNER LEGT BINNEN HET GEHEEL VAN ACTIES EN MAATREGELEN EIGEN ACCENTEN.

BOVENOP DE INSPANNINGEN DIE HET BELEID NU AL DOET, INVESTEREN LIMBURG, VLAANDEREN EN EUROPA EXTRA:

Provincie Limburg investeert 50 miljoen Vlaanderen investeert 81 miljoen Europa investeert 66,5 miljoen OOK OP FEDERAAL NIVEAU WORDEN DE NODIGE INSPANNINGEN GEDAAN OM BIJ TE DRAGEN AAN HET ECONOMISCH HERSTEL VAN LIMBURG.

IN DIT OVERZICHT KAN JE ENKELE VOORBEELDEN TERUGVINDEN : Korte termijn: •M aatregelen met impact op de arbeidsmarkt zoals de afstemming van vraag en aanbod, door hertewerkstelling en in opleiding en vorming om jeugdwerkloosheid te verminderen.

• V ersnelde

investeringen in grote dossiers zoals Be-mine, Terhills, Thor Park en de toeristische verblijfsinfrastructuur.

• I nvesteringen in de versnelde uitvoering van

energierenovatieprojecten in Limburgse sociale woningen.

•O verheidsbedrijven in Limburg te realiseren zoals de vestiging van een nieuwe gevangenis en een stelplaats van de NMBS.

Lange termijn: •D e Vlaamse regering heeft ervoor gekozen

om een “SOC maakindustrie” (strategisch onderzoekcentrum) in Limburg te vestigen.

Hiermee haalt men strategisch top-onderzoek naar Limburg om de maakindustrie in Limburg te verankeren.

•H et

versterken van de competitiviteit van de toeristische sector (inzetten op innovatie, verbetering logies, onderzoekscentrum Tourville, enz.)

• R ond Thor/EnergyVille in Genk komen een

Randvoorwaarden: •H et bevorderen van een degelijke ontsluiting van

het goederen- en het personenverkeer om de mobiliteit in Limburg optimaal te laten verlopen, zoals bijvoorbeeld de Noord-Zuid verbinding en de aansluiting van Sint-Truiden op de E40.

•O p

de Thor-site in Genk komt er een unieke Technologie en Talent-campus. Dit is een kennis- en leerplatform voor werkenden, werkzoekenden, leerlingen en studenten. Doel is de technologische opleiding van basis, over middelbaar naar hoger onderwijs inclusief beroepsopleiding en herscholingen samen te brengen.

•D e

bouw van nieuwe woonzorgcentra in Limburg, om aan de stijgende vraag naar rustoordbedden te kunnen voldoen.

•H et oprichten van het programma ‘pedagogische

taaltrainers’ met als doel de taalachterstand aan te pakken en taalvaardigheid in Limburgse kleuterscholen te verbeteren.

•H et

uitbreiden van de kinderopvang met 200 extra plaatsen. Dit vormt een belangrijke factor voor de tewerkstelling van ouders en stimuleert de ontwikkeling van jonge kinderen.

• B estrijding van kinderarmoede door de opmaak

van een geïntegreerd kinderarmoedeplan in 13 gemeenten die het meest getroffen zijn.

nieuw laboratorium, een geïntegreerde onderzoeksgroep en een grootschalige proeftuin rond energievoorziening in steden in Limburg (Quadratio). Energyville streeft ernaar om bij de top vijf van Europa te horen op vlak van innovatief energieonderzoek.

• I nvesteringen in zorg zoals o.a. het verster-

ken en versnellen van zorgtoerisme om te komen tot nieuwe formules en het uittesten van nieuwe innovaties via living labs / proeftuinen.

Dit zijn maar enkele voorbeelden van projecten en acties, voor het totaal overzicht kan je op www.limburgvandaagenmorgen.be het volledig strategisch uitvoeringsplan nalezen.

07

BRIEF AAN ALLE LIMBURGERS Beste Limburger, Als gouverneur ben ik erg bezorgd over de ontwikkeling van onze provincie. Ik beschouw het immers als één van mijn taken om na te denken over de toekomst van Limburg. Om te inspireren, voorzetten te geven en op zijn minst discussies op gang te brengen. Mijn grootste drijfveer hierbij zijn de volgende generaties, de jongeren van morgen. Ook zij moeten kunnen wonen en leven in een regio die zo niet alles, toch veel te bieden heeft. Vandaag verlaten te veel jongeren de school zonder diploma of met een ongeschikt diploma. En nog steeds te weinig jongeren stromen door naar het hoger onderwijs.

Met de aangekondigde sluiting van de Ford-vestiging in Genk, nu ongeveer één jaar geleden, werd het ons opnieuw pijnlijk duidelijk hoe kwetsbaar onze regio wel is. Nog maar net de reconversieperiode van de mijnsluitingen (in de jaren ‘80) achter ons gelaten worden wij keihard geconfronteerd met de rauwe werkelijkheid. Het Limburgse economische weefsel is te broos.

Limburg staat voor grote uitdagingen. Het moet de sluiting van Ford opvangen en tegelijk de stijgende werkloosheid een halt toeroepen. Aan beide uitdagingen moet de volgende jaren hard gewerkt worden. Samen met u en op basis van onze troeven.

En troeven zijn er: onze ligging – inmiddels al duizendmaal geroemd – weliswaar perifeer in Vlaanderen doch in de Euregio midden in de kern, met goed 3,9 miljoen inwoners. De aanwezigheid van nog voldoende beschikbare ruimte om te groeien en te ontwikkelen. Het alom geprezen Limburggevoel van samenhorigheid en openheid dat stimuleert en enthousiasmeert om er “samen voor te gaan”. Maar ook het SALK-uitvoeringsplan, steunend op de solidariteit vanwege de Vlaamse en federale overheid, maar evenzeer op het dynamisme bij de privésector en de overheid om er nu daadwerkelijk iets van te maken.

Maar ook u kan een bijdrage leveren, ongeacht uw opleiding, afkomst of leeftijd. Wees ambitieus, wees creatief. Blijf niet bij de pakken zitten en help ons in het creëren van nieuwe duurzame jobs en in het beter opleiden van onze jongeren! De eerste positieve signalen zijn er: de recente investeringen van Nike in Ham levert 500 nieuwe jobs op.

Wij hebben geen keuze en er is geen tijd te verliezen. De jonge generaties verwachten van ons daadkracht. Wij moeten vooruit, samen en steunend op wilskracht en ambitie.

Limburg zet koers naar een mooie toekomst, geen inspanning is ons teveel.

Meer dan ooit samen verslaan we de crisis!

Herman Reynders gouverneur

08

Provincie Limburg

“LIMBURGERS SAMEN TEGEN DE CRISIS” HERMAN REYNDERS

Strategisch onderzoekscentrum versterkt de Limburgse maakindustrie Voor Limburg is de maakindustrie enorm belangrijk. Zowel grote, als kleine en middelgrote ondernemingen zorgen er voor nieuwe jobs. Marc Vandeput: “Om competitief te blijven, moeten we evolueren naar een slimme en innovatieve maakindustrie. Met de beslissing van de Vlaamse Regering om een strategisch onderzoekscentrum voor de maakindustrie in Limburg te vestigen, halen we strategisch toponderzoek, gericht op de noden van de maakindustrie, naar Limburg.

Zo kunnen we de maakindustrie in Limburg blijven verankeren.”

“VERDERE UITBOUW LIMBURGSE SPEERPUNTENECONOMIE ALS MOTOR VAN DUURZAAM EN INNOVATIEF ONDERNEMERSCHAP” MARC VANDEPUT

LIMBURG ZET IN OP NIEUWE ÉN KLASSIEKE ECONOMIE DE VOORBIJE JAREN HEEFT LIMBURG STERK GEÏNVESTEERD IN DE ONTWIKKELING VAN NIEUWE ECONOMISCHE ACTIVITEITEN EN TOEKOMSTGERICHTE SECTOREN DIE KANSEN BIEDEN VOOR INNOVATIEF ONDERNEMERSCHAP EN JOBCREATIE. DENK MAAR AAN DE LOGISTIEKE SECTOR, DE ZORGECONOMIE, MEDISCHE TECHNOLOGIE, CREATIEVE ECONOMIE, CLEAN TECHNOLOGY OF DUURZAME ENERGIE. SALK KAN DE LIMBURGSE SPEERPUNTENECONOMIE NU NOG VERDER VERSNELLEN EN ONTWIKKELEN. TEGELIJK ZET DE PROVINCIE OOK IN OP DE MEER KLASSIEKE ECONOMISCHE SECTOREN VIA EEN STRATEGISCH ONDERZOEKSCENTRUM VOOR DE MAAKINDUSTRIE EN EEN NIEUW OPLEIDINGSCENTRUM VOOR DE BOUWSECTOR.

Werken aan de zorg van morgen Door innovatie in medische apparatuur, technieken en geneesmiddelen is de behandeling van ziektes efficiënter dan ooit.

En ook in Limburg werkt men aan de zorg van morgen. “De voorbije jaren hebben we in Limburg unieke en baanbrekende projecten gerealiseerd. Denk maar aan Hospilim, een uniek logistiek platform voor de medische sector. De versterking van het klinisch onderzoek in verschillende disciplines of Bioville, dat onderdak biedt aan nieuwe ondernemingen die actief zijn in medische en biotechnologie. Op dit elan bouwen we de komende jaren de zorgsector in Limburg verder uit”, legt gedeputeerde van Economie Marc Vandeput uit.

De gestegen en veranderde zorgvraag vergt bovendien jaarlijks 2.000 nieuwe medewerkers. Verschillende arbeidsmarktacties begeleiden geïnteresseerde Limburgers naar een job in de zorgeconomie.

Limburg: de poort naar Europa De gunstige geografische ligging, midden in de Euregio, is de voornaamste troef om Limburg verder uit te bouwen tot een logistieke topregio. De komende jaren worden de logistieke bedrijventerreinen verder ontwikkeld. Dit past onder meer in het kader van het Economisch Netwerk Albertkanaal. Het is belangrijk dat via innovatie de logistieke activiteiten in Limburg versterkt worden.

Daarom voorziet de Vlaamse Regering extra budget voor basisonderzoek bovenop de bestaande middelen.

De sector van de clean technology moet zich de komende jaren verder ontwikkelen als een economische sector met nieuw ondernemerschap en nieuwe werkgelegenheid.

Vernieuwende projecten en experimenten die onze provincie op de kaart kunnen zetten moeten de nodige ruimte en middelen krijgen. Denk bijvoorbeeld aan de toepassing van geothermie of aardwarmte in residentiële woonprojecten, de kweek van algen met toepassingen in energie en voeding of de ontwikkeling van een smart grid of slim elektriciteitsnet in een gemeente of op een bedrijventerrein. Een succesfactor hierin is Energyville in het Thor-wetenschapspark in Genk. Dit onderzoekscentrum streeft ernaar om bij de Europese top vijf te horen op vlak van innovatief energieonderzoek.

Limburgse fruitsector aan de top houden Limburg bekleedt een Europese toppositie in de fruitteelt. Dit is onder meer te danken aan het innovatief vakmanschap van de fruittelers en het baanbrekend onderzoek van het Proefcentrum voor fruitteelt. Om de sector competitief te houden, wordt er momenteel onderzoek verricht naar de toepassing van nieuwe ICT-technologieën en doorgedreven automatisering in de fruitteelt. Maar de provincie wil ook de Limburgse wijnbouw stimuleren. Daarom maken we ruimte vrij voor een onderzoekscentrum voor de wijnbouw.

Sporen naar duurzaam werk De Limburgse arbeidsmarkt kreeg in het verleden al een zware klap door de sluiting van de mijnen. Maar ook nu kent ze een negatieve evolutie. Daar wil de provincie iets aan doen. “Wij zullen de Limburgse werkzoekenden maximaal ondersteunen in hun zoektocht naar een duurzame tewerkstelling. Dit willen we onder meer doen via gerichte bemiddelingsacties, onderwijs- en beroepskwalificerende trajecten, ondersteuning van schoolverlaters, werkplekleren, uitbreiding van het stageaanbod en ondersteuning van de sociale economie”, besluit gedeputeerde Marc Vandeput. n

09

PARKRANGERS WERKEN MEE AAN GROEN LANDSCHAP LIMBURG IS DE MEEST GROENE PROVINCIE VAN VLAANDEREN. DAAR MOGEN WE TERECHT TROTS OP ZIJN. ALS WE LIMBURG VERDER WILLEN VERKOPEN ALS EEN MOOIE PLEK WAAR HET GOED OM LEVEN IS, MOETEN WE DE NATUUR BLIJVEN ONDERHOUDEN. DAARVOOR ZIJN ENKELE JAREN GELEDEN DE PARKRANGERS IN HET LEVEN GEROEPEN. ZIJ VERZORGEN ALS HET WARE DE BEELDKWALITEIT VAN HET LANDSCHAP. BOVENDIEN BIEDT DIT PROJECT ROND GROENE TEWERKSTELLING, LANGDURIG WERKLOZEN EN LAAGGESCHOOLDEN EEN KANS OP DE ARBEIDSMARKT. INVESTERINGEN VAN DE PROVINCIE EN DE VLAAMSE OVERHEID ZORGEN ERVOOR DAT DIT PROJECT OOK OP LANGERE TERMIJN EEN TOEKOMST KRIJGT. Rangers als uniek pilootproject De kwaliteit op en rond de wandel-, fiets- en ruiterpaden is de voorbije jaren enorm gestegen. Mede dankzij de parkrangers. “Het is allemaal begonnen met de uitbouw van het Nationaal Park Hoge Kempen. Daar stonden de rangers in voor onderhoudswerken aan de toegangspoorten,” zegt Filip Vanlommel, directeur van vzw De Winning. “Intussen is het concept over heel Limburg overgenomen.

De rangers of parkwachters zorgen voor een uniform en net landschapsbeeld. Ze worden ingeschakeld voor tal van jobs: aanplanten

van bomen en struiken, het leegmaken van vuilnisbakken, controleren of de bewegwijzering in orde is, opruimen van zwerfvuil, snoeiwerken, proper houden van de paden,…

Daarnaast vervullen ze een sociale controle die vandalisme en sluikstorten moet voorkomen. Elke Limburgse gemeente doet een beroep op ons en daar zijn we trots op.”

"DEGENEN DIE PRATEN OVER HET GROTE ECONOMISCHE BELANG VAN TOERISME VOOR LIMBURG, MOGEN NIET VERGETEN DAT TOERISTEN MAAR BLIJVEN KOMEN ALS DE NATUUR DUURZAAM EN GOED ONDERHOUDEN WORDT. HET WORDT DRINGEND TIJD DAT WE DAT IN LIMBURG OOK IN HARDE ECONOMISCHE CIJFERS UITDRUKKEN." LUDWIG VANDENHOVE

Toekomst op langere termijn?

Oorspronkelijk waren er dertig rangers aan de slag in Limburg. Verdeeld over de drie regionale landschappen in de provincie staken telkens twee ploegen van vijf personen de handen uit de mouwen. Het project is opge-

Het project parkrangers zorgt niet alleen voor een mooi en groen landschap, maar ook voor tewerkstelling in de sociale economie. Alle parkrangers komen van vzw De Wroeter en vzw De Winning, twee organisaties die zich op kansengroepen richten. “Elke werkdag zijn we bezig. In totaal goed voor 40.000 werkuren op jaarbasis”, zegt Filip Vanlommel van vzw De Winning. Om de economische werkloosheid en mogelijk jobverlies bij sociaal-economische groenondernemingen in Limburg te vermijden, is bijkomende financiering nodig. SALK trekt hiervoor een budget uit van 1.500.000 euro, gespreid over

10

Provincie Limburg

start in het kader van Limburg Sterk Merk, LSM. “Alleen liep de financiering af door een heroriëntering van de middelen. Daardoor zijn er begin 2013 helaas 10 rangers weggevallen. Eind dit jaar zijn dit er nog eens 10 en begin 2014 valt het LSM-geld voor de laatste groep ook weg. “

Economisch belang onderstrepen “Vanuit de provincie en de Vlaamse Overheid willen we dit geslaagde sociale economieproject verderzetten. Daarom willen we volgend jaar de draad weer volledig oppakken en dat op een langere termijn. De rangers zijn hoognodig. Bovendien zijn we maar zo sterk als de zwakste schakel. Een toerist die verloren loopt omdat de bewegwijzering niet meer klopt, komt niet meer terug.

Degenen die praten over het grote economische belang van toerisme voor Limburg, mogen niet vergeten dat toeristen maar blijven komen als de natuur duurzaam en goed onderhouden wordt. Het wordt dringend tijd dat we dat in Limburg ook in harde economische cijfers uitdrukken”, aldus gedeputeerde voor Milieu en Natuur Ludwig Vandenhove. n

5 jaar via een afnemend scenario. “De provincie vult jaarlijks het bedrag aan tot 1.000.000 euro. In 2014 zullen minstens zes ploegen van zes arbeiders aan de slag gaan. Bedoeling is om dit cijfer de komende jaren nog op te trekken”, legt gedeputeerde Ludwig Vandenhove uit. “We zijn tevreden dat de provincie dit project ook op lange termijn een toekomst biedt. Want iedereen profiteert van de voordelen: een nette provincie, sociale tewerkstelling en een goed onderhouden, groene openbare ruimte waar zowel Limburgers als toeristen van kunnen genieten”, besluit Filip Vanlommel.

ALS “ CULTUUR SOCIAAL BINDMIDDEL EN ALS ECONOMISCHE HEFBOOM.

”

GEDEPUTEERDE IGOR PHILTJENS

DE VRIJETIJDSECONOMIE IS DE NIEUWE MOTOR VOOR LIMBURG LIMBURG HEEFT DE AMBITIE OM IN DE VRIJETIJDSECONOMIE 2.000 EXTRA JOBS TE CREËREN TEGEN 2018. DAT GEBEURT NATUURLIJK NIET ZOMAAR. GERICHTE ACTIES EN INVESTERINGEN DOOR DE PROVINCIE LIMBURG CREËREN EEN KADER WAARBINNEN DE LIMBURGSE TOERISTISCHE KMO’S EN ONDERNEMINGEN EXTRA TEWERKSTELLING KUNNEN REALISEREN.

De SALK-expertengroep stipte de vrijetijdseconomie aan als een sector met groeipotentieel voor Limburg. Groei in de sector betekent meer omzet en nieuwe jobs voor alle Limburgers. De provincie zet sterk in op meer verblijfstoeristen in Limburg, van buiten én binnen de provincie. “Onze provincie heeft zoveel te bieden dat ook de Limburgers hier volop het vakantiegevoel ervaren. Dankzij onze unieke ligging in de Euregio, willen we dat gevoel ook exporteren naar de rest van Vlaanderen en omliggende buurlanden”, zegt gedeputeerde voor Toerisme Igor Philtjens.

Aanbod versterken, toeristen aantrekken Limburg engageert zich om de kwaliteit van haar toeristisch en recreatief aanbod verder te verhogen. Met gerichte investeringen wil de provincie meer toeristen naar hier lokken én hen aanmoedigen om langer in Limburg te verblijven. Igor Philtjens: “We moeten onze natuurlandschappen en ons cultuuraanbod nog beter toegankelijk maken voor de toerist, ons erfgoed een kindvriendelijke beleving meegeven en beter toeristisch ontsluiten. Door de toeristische troeven met elkaar te verbinden en sterk te promoten, onderscheidt Limburg zich van andere regio’s.” Het internationaal profiel van Limburg is hierbij van groot belang. “Sterke attracties en grote evenementen trekken bezoekers van ver buiten de provincie aan. Daarom zal de provincie evenementen met een Euregionale uitstraling stimuleren: festivals, concerten, tentoonstellingen, beurzen, enz.” aldus Igor Philtjens. Een ander voorbeeld van versterking van het aanbod is het project Kunst in de open ruimte. Dit project geeft onze provincie een vernieuwend imago, het onderscheidt ons van andere regio’s én zorgt zo voor extra bezoekers.

Meer toeristen zorgen voor extra jobs en omzet De provincie wil ook innoverende projecten van toeristische ondernemers ondersteunen.

“We zetten in op een opvallend en belevingsvol logiesaanbod en authentieke, vernieuwende producten. Deze keuzes zullen de bezoeker langer in Limburg houden.

Ook buiten het toeristische hoogseizoen”, legt gedeputeerde Igor Philtjens uit. Een kwalitatief aanbod verhoogt de economische impact van de vrijetijdseconomie zodat privéondernemers meer werkgelegenheid kunnen creëren. Zowel voor hoog- als laaggeschoolden. De provincie mikt hierbij op een duurzame omzetstijging: op lange termijn en mét behoud van de winstmarges voor de toeristische ondernemers. n

11

WE HEBBEN ALLE LIMBURGERS NODIG ELKE ECONOMISCHE CRISIS IS OOK EEN SOCIALE CRISIS. LIMBURG INVESTEERT STERK IN HET BEGELEIDEN VAN WERKNEMERS DIE HUN JOB VERLIEZEN. WANT EEN TEGENSLAG KOMT ZELDEN ALLEEN. MET DE FINANCIËLE PROBLEMEN KOMEN SOMS OOK MOEILIJKHEDEN IN DE RELATIE, ALCOHOLMISBRUIK EN ANDERE SOCIALE VRAGEN NAAR BOVEN. ALS WE DE CRISIS WILLEN VERSLAAN, MOETEN WE ER OOK ZIJN VOOR DE SOCIAAL KWETSBARE LIMBURGERS. DAAROM NEEMT DE PROVINCIE VIER BELANGRIJKE INITIATIEVEN.

“WE VERSTERKEN ELKAAR. IEDEREEN MEE!” FRANK SMEETS

Kwetsbare gemeenten krijgen extra gezinsondersteuning en taaltrainers Investeren in de toekomst doen we best door te investeren in de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Hoe vroeger daarmee wordt gestart, hoe groter de winst. Via de ‘Huizen van het Kind’ wil de provincie (aanstaande) ouders ondersteunen bij de opvoeding van hun kinderen. Ouders kunnen hier voortaan terecht voor alles rond welzijn, gezondheid en opvoeding van kinderen en jongeren.

Lokale besturen en welzijnsactoren die in hun regio een 'Huis van het Kind' willen realiseren, krijgen hiervoor ondersteuning van de provincie. In 13 van de meest kwetsbare gemeenten start de provincie een extra aanbod op rond preventieve gezinsondersteuning en pedagogische taaltrainers. Ouders van peuters en kleuters leren aan huis en in groep hoe ze de ontwikkeling van hun kinderen kunnen stimuleren. Op die manier kunnen ze voor hen betere onderwijskansen creëren.

Drie miljoen euro voor extra opvangplaatsen Voor mensen die op zoek zijn naar een nieuwe job is een bijkomende opleiding altijd een troef. Maar voor jonge ouders is dat niet altijd evident omdat zij tegelijkertijd ook voor de kinderen zorgen. Daarom creëert de provincie extra plaatsen in de kinderopvang.

12

Provincie Limburg

Frank Smeets, gedeputeerde van Welzijn: “We maken hiervoor in totaal 3 miljoen euro vrij. Zo kunnen er 100 tot 400 extra opvangplaatsen bijkomen in Limburg. Bovendien zorgt deze investering ook voor extra jobs.”

Als er goede opvang is voor de kinderen, kunnen jonge ouders met een gerust hart hun opleiding volgen en zich voorbereiden op een nieuwe job. De bedoeling is dat Kind en Gezin de extra plaatsen zal subsidiëren.

Sociale kruideniers promoten gezonde levensstijl In onzekere tijden zijn mensen vatbaarder voor alcohol, tabak en andere drugs. Gezonde en evenwichtige voeding komt vaak niet op de eerste plaats. Bovendien is gezonde voeding, zoals verse groenten en fruit, niet goedkoop.

Langs de andere kant gooien supermarkten elke dag heel wat voedsel weg, bijvoorbeeld omdat de houdbaarheidsdatum overschreden is. Deze producten zijn vaak nog perfect te eten. “Door ze opzij te houden, kunnen

we ze via sociale kruideniers verdelen onder mensen die het financieel erg moeilijk hebben. Daarbij zorgen deze kruideniers voor sociale tewerkstelling en nieuwe ontmoetingsplaatsen”, legt gedeputeerde Frank Smeets uit.

Praten helpt: de telefonische hulplijn Praten over problemen die veroorzaakt zijn door jobverlies, maakt deze vaak minder zwaar om dragen. Daarom startte onmiddellijk na de bekendmaking van de sluiting van Ford Genk en haar toeleveringsbedrijven een telefonische hulplijn. “Iedereen kan hier terecht met zijn vragen en ervaringen. Elke werkdag van 9 tot 5 staan hulpverleners klaar om mensen te helpen of hen door te verwijzen naar de juiste hulp”, aldus gedeputeerde Frank Smeets. De hulplijn is te bereiken via 011 28 88 64. n

SAMEN INZETTEN OP DE TOEKOMST VAN ONZE LIMBURGSE JONGEREN ‘GELIJKE KANSEN IN HET ONDERWIJS’ KLINKT ZO NORMAAL, WANT IEDEREEN HEEFT RECHT OP KWALITEITSVOL ONDERWIJS. MAAR WANNEER ÉÉN OP TIEN KINDEREN IN LIMBURG GEBOREN WORDT IN EEN KANSARM GEZIN, IS DIT HELAAS NIET MEER ZO VANZELFSPREKEND VOOR IEDEREEN. VOOR HEEL WAT JONGEREN DIE IN EEN MAATSCHAPPELIJK KWETSBARE SITUATIE VERKEREN, DREIGT BIJVOORBEELD UITSLUITING EN VROEGTIJDIGE SCHOOLUITVAL. DIT HEEFT VAAK OOK GEVOLGEN IN HUN VERDERE LOOPBAAN. “WE KUNNEN ONS EENVOUDIGWEG NIET VEROORLOVEN DAT AL DAT ‘MENSELIJK KAPITAAL’ VERLOREN GAAT." ZEGT GEDEPUTEERDE JEAN-PAUL PEUSKENS.

inzetten voor kwetsbare kinderen en jongeren zoals CMGJ, LiSS en de regenboOg om nauwer samen te werken en hun beleidsplannen op elkaar af te stemmen. “Op die manier komen we tot structurele en langetermijninitiatieven die jongeren versterken en toekomst geven”, zegt gedeputeerde Jean-Paul Peuskens.

Krachten bundelen “We moeten de interne Vlaamse staatshervorming aangrijpen om in het lokaal en provinciaal jeugdbeleid resoluut in te zetten op kinderen en jongeren uit kansengroepen. Kiezen voor een inclusief jeugdbeleid betekent ook kiezen voor samenwerking met onze partners in de jongerenwerking”, aldus gedeputeerde Jean-Paul Peuskens.

Limburg zit op het juiste spoor. Dat blijkt uit de keuze van organisaties die zich vooral

Onderwijs en tewerktstelling bestrijden armoede Onderwijs en tewerkstelling zijn twee essentiële hefbomen in de bestrijding van armoede. Onderwijs stimuleert immers de doorstroming naar een comfortabele plaats op de arbeidsmarkt. In theorie is die kans voor iedereen gelijk, maar uit de praktijk blijkt dat het voor jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties niet altijd vanzelfsprekend is hun onderwijstraject succesvol af te

"ALLE JONGEREN IN HET ONDERWIJS VERDIENEN GELIJKE KANSEN. OOK ZIJ DIE HET MOEILIJKER HEBBEN!" JEAN-PAUL PEUSKENS

ronden. Gedeputeerde Jean-Paul Peuskens: “Om de hoge cijfers van ongekwalificeerde uitstroom te verminderen, moeten we inzetten op maatschappelijk kwetsbare jongeren en hen extra begeleiden in het onderwijs.

De leerkrachten spelen hierbij een cruciale rol. Het is van belang om onze toekomstige leerkrachten in hun opleiding te leren omgaan met jongeren met specifieke noden.

Zo kunnen zij de jongeren motiveren om hun opleiding af te maken. Want voor wie zonder diploma in het technisch onderwijs de school verlaat, is het risico om na 1 jaar nog steeds werkzoekend te zijn dubbel zo groot dan voor wie zijn diploma wel haalt. In het beroepsonderwijs is dit risico zelfs drie keer groter”.

Taal en techniek Het technisch en beroepsonderwijs zijn vaak te weinig afgestemd op de noden van de arbeidsmarkt. Zo zijn er te weinig technisch opgeleiden om aan de vraag van de arbeidsmarkt tegemoet te komen. Jean-Paul Peuskens: “Daarom willen we alle kinderen al op jongere leeftijd stimuleren om hun talenten te ontdekken en verder te ontwikkelen. Op die manier kunnen ze ook de juiste studiekeuze maken en een opleiding volgen die het best bij hen past.”

Tenslotte is ook een goede taalkennis van groot belang om schoolachterstand te voorkomen. “Voor heel wat kinderen en volwassenen is namelijk dát de voornaamste oorzaak waarom zij in het onderwijs of op de arbeidsmarkt niet goed mee kunnen. Daarom moeten we nog meer dan voorheen inzetten op het stimuleren van taalinitiatieven om die ongelijkheid weg te werken”, besluit gedeputeerde Jean-Paul Peuskens. n

13

Ruimte voor land en tuinbouw De provincie zet sterk in op de land- en tuinbouw als één van de groeisectoren. “Wie de land- en tuinbouwsector steunt, investeert meteen ook de toeleverende en verwerkende industrie, waar veel mensen werken”, zegt gedeputeerde Inge Moors die naast Ruimtelijke Ordening ook bevoegd is voor land- en tuinbouw en platteland.

“Innovatieve ideeën ontstaan vaak vanuit praktijkervaring of proefondervinding”, weet gedeputeerde Inge Moors. Daarom zijn de praktijkgerichte proefcentra (Pibo campus in Tongeren, PC Fruit in Sint-Truiden en PVL in Bocholt) een belangrijk instrument. Ze vervullen een brugfunctie tussen onderzoek en praktijk en voeden zowel het beleid als de individuele land- en tuinbouwer over duurzame productie, bodemerosie, voedergewassen of de nieuwste technieken. “Vanuit de provincie hebben we dan ook middelen vrijgemaakt om innovatie via onderzoek te ondersteunen", besluit Inge Moors. n

RUIMTE VOOR ECONOMIE EN WELVAART OM SAMEN DE CRISIS AAN TE PAKKEN, IS RUIMTE NODIG OM TE ONDERNEMEN, TE WONEN EN SAMEN TE WERKEN. RUIMTELIJKE ONTWIKKELING LOOPT DUS ALS EEN RODE DRAAD DOORHEEN DE PROJECTEN DIE ZOWEL DOOR DE VLAAMSE REGERING ALS DE PROVINCIE LIMBURG ONDERSTEUND WORDEN. Ruimte om te ondernemen Het provinciebestuur van Limburg wil de komende jaren meer dan 280 hectare aan bijkomende (grote en kleinere) bedrijventerreinen inplannen. Er worden extra middelen ingezet om provinciale uitvoeringsplannen voor regionale bedrijventerreinen op te starten. “Tegelijkertijd ondersteunen we de lokale besturen voor de planning én ontwikkeling van lokale bedrijventerreinen en kleinere kmo-zones. Zo willen we nodige ruimte scheppen om te ondernemen, om jobs te creëren, om samen uit de crisis te geraken”.

"DE PROVINCIE IS DÉ IDEALE PARTNER OM VIA GEBIEDSGERICHTE EN GRENSOVERSCHRIJDENDE WERKING COMPLEXE KNELPUNTEN OP TE LOSSEN. RUIMTELIJKE VRAAGSTUKKEN OVERSCHRIJDEN NU EENMAAL VAAK DE GEMEENTEGRENZEN" INGE MOORS

Ruimte voor interregionale samenwerking Limburg heeft een unieke en centrale ligging tussen de krachtige economische polen Aken, Eindhoven, Venlo, Heerlen, Luik, Keulen en Maastricht. Deze ligging in het hart van Europa biedt kansen die Limburg

14

Provincie Limburg

vandaag – meer dan ooit – moet grijpen.

“De provincie is dé ideale partner om via gebiedsgerichte en grensoverschrijdende werking complexe knelpunten op te lossen.

Ruimtelijke vraagstukken overschrijden nu eenmaal vaak de gemeentegrenzen”, aldus gedeputeerde Inge Moors. De provincie vervult hier een scharnierfunctie, tussen het gemeentelijke niveau en het regionale, nationale of internationale bestuursniveau. Inge Moors: “We zoeken mogelijkheden om Limburg te ontwikkelen als Europese (hoofd) toegangspoort.” Limburg krijgt zo als regio de uitstraling van een metropool.

Ruimte voor wonen en investeringen Het bedrijfsleven heeft vaak – terecht – kritiek op de planlasten en te lange en onzekere vergunningsprocedures, zeker bij grote investeringsprojecten. Het provinciale bestuur wil mee inzetten op de versnelling van investeringsprojecten, samen met Vlaanderen.

Het provinciebestuur focust op strategische projectontwikkeling via het Autonoom Provinciaal bedrijf Limgrond. Zo geeft ze concreet vorm aan volgende acties: - Ondersteuning van de bouw van sociale woningen, woningbouw in functie van doelgroepen of nieuwe woonvormen - Uitbouw van de grondenbank om ruimtelijke uitvoeringsplannen versneld te realiseren, met bijzondere aandacht voor woonreserve- en woonuitbreidingsgebieden - Ondersteuning bij de realisatie van ruimtelijk strategische projecten, bijvoorbeeld het Eurregionaal bedrijventerrein Albertknoop, de ‘Poort Kempische As’ of een strategisch plan voor het stedelijk netwerk LommelNeerpelt-Overpelt.

HET AGRO-BUSINESSCOMPLEX ALS BOUWSTEEN VAN DE LIMBURGSE ECONOMIE; DE CIJFERS LIEGEN ER NIET OM:

3.020 landbouwbedrijven Limburg telt ruim 3.000 bedrijven in de land- en tuinbouw. Het aanbod is heel gevarieerd: aspergeboeren, kersentelers, varkenshouders, een waterkersbedrijf, rundveehouders, enz.

14.000 jobs De land- en tuinbouwsector is goed voor maar liefst 8.400 vaste jobs. Typisch voor de sector zijn ook de seizoensarbeiders, om fruit te plukken of groenten te oogsten. Jaarlijks gaat dat om zo’n 5.500 mensen. Als je de tijdelijke en vaste jobs optelt, kom je aan een totale tewerkstelling van 14.000 mensen.

21.500 jobs in de verwerking De agrarische producten moeten natuurlijk ook verwerkt worden. Die toeleverende en verwerkende industrie is nog eens goed voor 21.500 jobs. De land- en tuinbouw maakt deel uit van de veel ruimere agro-business en is een belangrijke economische sector.

52% Meer dan de helft van het Belgische fruit wordt in Limburg geteeld. Vorig jaar werden er ca. 125 703 ton peren en 119 038 ton appelen geoogst.

53.041 hectaren Ongeveer een vijfde van het Limburgse grondgebied wordt gebruikt om landbouwgewassen te zaaien en oogsten. Denk maar aan graan, maïs, bieten, aardappelen, chicorei,…

6 op 10 asperges Van alle verse asperges die in België worden geteeld, komt 60 procent uit Limburg.

“Verzorger in een rusthuis”

VIJF JONGE LIMBURGERS OVER HUN TOEKOMST

Als Branko Wuyts van één ding zeker is, dan is het dat hij verzorger wil worden in een rusthuis. “Toen mijn oma in het rusthuis woonde, liep daar een verzorger rond die ik kende”, zegt Branko. “Ik wist meteen dat dit de job was die ik later ook graag zou willen doen. Na het zesde leerjaar in het secundair onderwijs wil ik nog het zevende specialisatiejaar volgen en dan aan de slag.

Ja, ik zie niet alleen mijn maar ook de toekomst van heel Limburg rooskleurig.”

DE MEESTE VOORGESTELDE SALK-ACTIES LOPEN AF IN 2018.

DE JONGE LIMBURGERS DIE WE HIER AAN HET WOORD LATEN, WORDEN DAN 18. ZE STAAN DAN VOOR DE KEUZE: VERDER STUDEREN OF EEN JOB ZOEKEN. HOE ZIEN ZE HUN TOEKOMST? WAT ZIJN HUN DROMEN?

BRANKO WUYTS

LARA

“In Limburg werken” “Ik weet nog niet echt wat ik later zou willen worden”, zegt Valerie Swerts. “Ook al zal Ford Genk in 2018 niet meer bestaan, de toekomst verontrust me niet. Integendeel.

Ik heb nu gekozen voor de richting Latijn en ik hoop ook in het hoger onderwijs iets in die richting te kunnen volgen. Maar nog meer dat ik in Limburg kan werken.”

“Wat verwacht jij van de toekomst?”

VALERIE SWERTS

“Aan de slag in de autosector” “Ik weet dat het vreemd klinkt, in een provincie waar de autoindustrie een zware klap heeft gekregen, maar ik zou toch graag mijn toekomst zien in de automobielsector”, zegt Enrique Casanova die een TSO-richting volgt. “Van kinds af ben ik zot van wagens. Ik kan niet voorspellen hoe de provincie er in 2018 zal uitzien. Maar ik denk dat ik werk zal vinden en nog wel in de autosector.”

TUBÉE

“Een eigen bedrijf” “Ik zou graag een eigen bedrijf beginnen later", zegt Lara. "Ik weet dat dit in België nu niet zo gemakkelijk is. Maar tegen dat ik oud genoeg ben, zal er hier in Limburg veel veranderd zijn zeker? Ik ga dus zeker verder studeren maar mijn keuze ligt nog niet vast.

Ik zou het super vinden om later iets nieuws te kunnen uitvinden, iets waar de mensen echt iets aan hebben, en daar samen met anderen een bedrijf rond te starten.”

“Hoop burgerlijk ingenieur te worden” Christo Mitskou denkt dat het in 2018 weer een heel stuk beter zal gaan met Limburg als hij het secundair onderwijs heeft afgerond. “Ik geloof daar zeker in”, zegt Christo. “Misschien dat ik daar op mijn manier aan zou kunnen bijdragen. In ieder geval ben ik van plan om te gaan studeren als burgerlijk ingenieur. En wie weet zal ik in Limburg aan de slag kunnen.”

CHRISTO MITSKOU

ENRIQUE

CASANOVA

15

“Als er iemand een betere sector weet om snel jobs te creëren, mag die het ons laten weten”

STIJN BIJNENS VAN LRM OVER VRIJETIJDSECONOMIE ALS GROEIMARKT “DE SLUITING VAN FORD KOMT TE VROEG. BEPAALDE GROEISECTOREN ZIJN IN LIMBURG NOG NIET OP KRUISSNELHEID, OOK AL ZIJN WE ALS LRM NU TWINTIG JAAR BEZIG OM DE PROVINCIE ERBOVENOP TE HELPEN NA DE SLUITING VAN DE MIJNINDUSTRIE.” STIJN BIJNENS, ALGEMEEN DIRECTEUR VAN DE LIMBURGSE INVESTERINGSMAATSCHAPPIJ LRM, ZIET DE LIGGING VAN LIMBURG EN DE POTENTIE TOT BELEVING ALS TWEE SLEUTELS TOT EEN NIEUWE ECONOMISCHE TOEKOMST.

“Als uitgangspunt willen we op korte termijn genoeg nieuwe jobs voor laaggeschoolden realiseren. Daarom hebben we hard gewerkt aan een nieuw businessplan voor Limburg.

Een plan om samen de crisis te verslaan en waar diverse sectoren aandacht krijgen.” Eén ervan is de vrijetijdseconomie. “Mensen gingen vroeger één keer per jaar op vakantie naar pakweg Spanje of de Côte d’Azur. Vandaag zien we veranderingen in dit patroon.

Mensen kiezen meer voor kortbijvakanties en weekendjes ertussenuit. Bijvoorbeeld naar Limburg. En daarbij is onze ligging een troef. We worden omgeven door welvarende regio’s waar mensen een hoge koopkracht hebben. Laten we een goed product maken van twee van onze sterkste punten: erfgoed en landschappelijke ruimtes. Denk maar aan onze kastelen, onze mijnsites, de bloesems in Haspengouw, het Nationaal Park, Bosland.

Het fietsroutenetwerk is een schitterend product dat rond die beleving werkt. Er zijn de laatste jaren steeds meer ondernemingen die in de vrijetijdseconomie aan de slag gaan en jobs creëren.”

Shoptoerisme “Toerisme is een exportproduct als een ander”, vindt Bijnens. “Voor mij is het feit dat mensen naar hier komen hetzelfde als bijvoorbeeld het exporteren van producten uit de automobielindustrie. Maar om te exporteren, moet je innoveren. Komen met nieuwe initiatieven. Bokrijk, Maasmechelen Village en Pukkelpop zijn goede voorbeelden van belevingsproducten van hier, zulke attracties hebben we nog meer nodig. We moeten eraan blijven werken om meer mensen naar Limburg te halen én om ze hier langer te laten blijven. Winter en zomer, indoor en outdoor.”

LRM wil samen met Toerisme Limburg innoverende projecten ondersteunen waar alle ondernemers beter van worden. “We zijn geen concurrenten. Als we Limburg beter ‘branden’, worden we daar allemaal beter van. Terhills is één van de projecten waar we zelf in participeren. Maar als zo’n grote attractie opent, kan zich daarrond nog heel wat meer ontwikkelen. Complementair met zo’n park, zoals eetgelegenheid en logies.” Vraag is natuurlijk of de vrijetijdseconomie genoeg nieuwe jobs kan opleveren. “Als we onze ambitie waarmaken, leidt Terhills tot 1.250 directe jobs. En dan tellen we er de jobs die eromheen nog kunnen ontstaan niet bij. LRM is straks ook partner in Tourville, een nieuw kennis- en expertisecentrum voor de vrijetijdseconomie.”

“BOKRIJK, MAASMECHELEN VILLAGE EN PUKKELPOP ZIJN GOEDE VOORBEELDEN VAN BELEVINGSPRODUCTEN VAN HIER. ZULKE ATTRACTIES HEBBEN WE NOG MEER NODIG.“ STIJN BIJNENS

20.00 extra jobs de komende vijf jaar Vandaag werken in de Limburgse vrijetijdsindustrie zo’n 36.000 mensen. Er is in het verleden dus al sterk aan de weg getimmerd.

Toerisme Limburg hoopt de komende vijf jaar meer dan 2.000 nieuwe jobs te realiseren. “Limburg heeft voldoende troeven om in toerisme te groeien. Als er iemand een betere sector weet om snel jobs te creëren, mag die het ons laten weten. Het is natuurlijk niet zo dat we onze ogen sluiten voor andere sectoren of opportuniteiten, maar de vrijetijdseconomie is een heel belangrijke markt voor ons als het gaat om de creatie van jobs voor laaggeschoolden op korte termijn.”

Het SALK kan hierin een belangrijke rol spelen. “Het plan kan de zaken versnellen. Het is een kans om anders te gaan denken, om strategischer te werken. Maar we moeten ook verder denken dan het plan. Als we de neuzen van alle Limburgers samen in dezelfde richting krijgen, kan dit leiden tot een versnelde groei.” n

provincie Limburg Universiteitslaan 1 B-3500 Hasselt

limburg.be

limburg.be