Transformatie en herbestemming

Page 1

Portfolio transformatie, restauratie & herbestemming

3 Inhoud TRANSFORMATIE 9 The British School of Amsterdam 15 Inbreiding & herinrichting museum Allard Pierson 19 Bibliotheek Bijzondere Collecties UVA 25 Woonzorgcentrum Scheldehof, Vlissingen 33 Koningin Sophiestraat, Den Haag 35 MFA Huis van de Heuvel, Breda 41 Theater De NWE Vorst, Tilburg 45 Politieacademie Apeldoorn 51 Academiegebouw Universiteit Leiden 55 Ludgerhof, Lichtenvoorde RENOVATIE & VERNIEUWBOUW 61 Huisvesting atelier PRO, Den Haag 63 Kantoor EDGE Stadium, Amsterdam 67 Renovatie ING Maple, Amsterdam 71 Rudolf Steiner School & College, Haarlem 75 Vernieuwbouw en inrichting hoofdkantoor Anthura, Bleiswijk 79 Lumion, Amsterdam 83 Vrijzinnig Christelijk Lyceum, Den Haag 87 Interieur Stadskwartier, Deventer 93 Vakcollege Eindhoven en Aloysius de Roosten mavo, Eindhoven 97 Admiraal de Ruyter Ziekenhuis, Vlissingen 103 Kloppend Hart, Warmond 107 Verbouwing en interieur Toren C 111 Herontwikkeling WTC The Hague 113 Vernieuwbouw Edith Stein College, Den Haag 117 Metis Montessori Lyceum Oosterpark, Amsterdam 121 Uitbreiding Metis Montessori Lyceum 123 Kindcentrum, Brielle 129 Raadhuis Ede 133 Gemeentehuis Zeist 137 Canadese Ambassade Den Haag 141 Het Zusterhuis, Tilburg 143 De Meerpaal, Dronten 147 Ser viceplein De Meerpaal, Dronten

Transformatie

nieuw elan met respect voor het oude

Transformatie en ingrijpende renovaties van bestaande gebouwen en gebouwensembles in het verstedelijkt landschap zijn voor atelier PRO belangrijk, en vormen een groot deel van onze werkzaamheden. De kunde om bestaande gebouwen te transformeren hebben wij ons eigen gemaakt om twee belangrijke redenen:

Een economisch en ecologisch duurzaam gebouw is in onze visie een gebouw met een beperkte CO2-footprint. De grootste opgave voor de bouwsector tot 2050 is om bestaande gebouwen CO2-neutraal en het stadslandschap klimaatbestendig te maken. Ook als architecten willen wij een bijdrage leveren aan een leefomgeving met toekomstwaarde. Het circulair (ver)bouwen is voor ons dan ook een uitdaging. Dat geldt voor zowel nieuwe als oude gebouwen die worden getransformeerd. En deze CO2-footprint is nou eenmaal veel kleiner bij bestaande gebouwen. Immers bij nieuwe gebouwen moet er behoorlijk worden geïnvesteerd in nieuwe grondstoffen, materialen, bouwproducten en de transport en assemblage van al deze bouwproducten tot een gebouw.

Een sociaal duurzaam gebouw heeft te maken met het narratieve karakter van het gebouw. Deze kan een grote betekenis hebben voor een woonbuurt of voor een groep mensen. Mensen herkennen het gebouw, hebben er herinneringen aan, zowel de goede als de slechte. Zonder woorden weet een gebouw groepen mensen te binden. Bijvoorbeeld een fraai gedetailleerd Gymnasiumgebouw uit de negentiende eeuw of een grootst monument zoals het Rietveldhuis in Utrecht. Als een gebouw niet echt een monument is, maar als het toch een verhalende waarde heeft men betekenis voor de buurt of stad willen wij juist die elementen in een onderzoek naar boven halen. Het zijn dan elementen die wij gebruiken als het gebouw verbouwd moet worden. Zo blijven enerzijds de herinneringen, maar zo wordt er ook de mogelijkheden om te vernieuwen. Bestaande gebouwen vormen een belangrijk onderdeel van het collectieve geheugen. En het is juist dit collectieve geheugen dat mensen bindt.

‘Liever dan te genieten van de onbekommerde vrijheid van de tabula rasa zet atelier PRO zijn tanden in opgaven die lastig en gecompliceerd zijn. De weerstand van de opgave biedt hun het materiaal voor de zorgvuldige analyse die aan de oplossing voorafgaat. Het zal een van de redenen zijn dat het bureau zich zo in zijn element voelt bij transformaties van bestaande gebouwen en complexen.’ (Olof Koekebakker)

5
6
7
Transformatie

Gemeentelijk monument

Transformatie van voormalige

strafgevangenis naar drie

verschillende scholen (Early Years, Junior and Senior)

Periode 2016-2021

Opdrachtgever

British School Amsterdam

Projectarchitect Dorte

Kristensen, Lisette Plouvier, Evelien van Beek

Landschapsontwerper

Buro Sant en Co

Adres Havenstraat, Amsterdam

Bruto oppervlakte 10.000 m²

Genomineerd Amsterdamse

Architectuurprijs 2022

Genomineerd ArchDaily Building of the Year Award 2022

Winnaar Geurt Brinkgreve

Bokaal 2021

Genomineerd Architectenweb

schoolgebouw van het jaar

2021

8
KLASLOKALEN GYMZAAL
Uitbreidingsprincipe generieke klaslokalen + gymzaal, art & sience

The British School of Amsterdam

voormalige gevangenis wordt British School

The British School of Amsterdam (BSA) koos ervoor om in een historische strafgevangenis te transformeren en haar drie verspreid liggende scholen (Early years, Juniors en Seniors) samen met maatschappelijke voorzieningen er in onder te brengen.

De architectonische opgave was een uitdaging. Het gesloten en introverte karakter van de gevangenis moest worden verenigd met de op de wereld gerichte geest van het onderwijs. Naast de 6.762m² renovatie van het gemeentelijk monument is 7.361m² nieuwbouw op een harmonische wijze toegevoegd. De logistiek en routing binnen de oude gevangenis werd gebruikt als basis en daaraan werden de nieuwe programma onderdelen geplakt. Elke bouwdeel of vleugel van de gevangenis is een eigen school. De centrale hal is het ontmoetingspunt voor iedereen, de hallen in de vleugels voor de verschillende scholen.

9
Oude situatie

Vlnr: Leerplein voor de kleuters in de gangzone. Doorgebroken cellen om grotere onderwijsruimten te maken.. Transparante verbinding tussen oud en nieuw. Getoogde lokalen, 6th form common room.

Rechts: “The Globe”, een centrale ontmoetingsplek voor groot en klein

10

HET BESTAANDE OMARMEN

Het panopticum, de centrale ruimte, heeft een ware transformatie ondergaan. De koepel, de galerijen en de schoon metselwerk wanden werden gerenoveerd.

VOOR

VOOR

OORSPRONG HERONTDEKKEN

De oude betonnen jaren ‘80 uitbreiding aan de westzijde van de gevangenis heeft plaats gemaakt voor een passend baksteen bouwdeel dat de gymzaal huisvest.

HERINERING AAN DE GESCHIEDENIS

Één cel is bewaard gebleven als herinnering aan de markante geschiedenis van het pand. Vermoedelijk was dit de cel waar, tijdens de Tweede Wereldoorlog, verzetsstrijdster Hannie Schaft gevangen zat, ook bekend als ‘het meisje met het rode haar’.

OUDE LOGISTIEK NIEUW LEVEN INBLAZEN

Cellenvleugel. De oorspronkelijke smalle galerijen waren op veel plekken nog geen meter breed. Deze zijn verbreedt door stalen invoegingen in de vides te plaatsen tbv ruimere ontmoetings- en verkeersruimten.

Het monument had in de loop der jaren verschillende functies gehad en een aantal verbouwingen ondergaan. Veel originele elementen zijn hierdoor verloren gegaan. Toch bleek er nog heel veel monumentaals te renoveren.

DOORBRAAK

Doorgebroken cellen om grotere onderwijsruimten te maken. Een gevangenis heeft per definitie een gesloten en donker karakter. Door op belangrijke plekken herkenbaar nieuwe openingen toe te voegen, hebben we een spannende en lichte leeromgeving gemaakt met veel contact met de buitenruimten.

ZORGVULDIG RESTAUREREN

De binnenwanden werden voorzichtig ontdaan van verschillende verflagen door middel van wervelreiniging. Het schone metselwerk bleek in erbarmelijke staat en werd grondig gerestaureerd om het terug te brengen in originele staat.

13
VOOR VOOR VOOR
OPNIEUW ZICHTBAAR MAKEN

Rijksmonument

Inbreiding en herinrichting

museum van het Allard Pierson

Ontwerpperiode 2017- 2018

Bouwtijd 2018 - 2020

Opdrachtgever Universiteit van Amsterdam

Projectarchitect Dorte

Kristensen, Lisette Plouvier, Wessel Reinders

Interieurarchitect

Wessel Reinders, Dorte

Kristensen

Projectleiding Eelko Bemener, Wessel Reinders

Adres Oude Turfmarkt 127

Amsterdam

Bruto oppervlakte ca 2.000 m²

Renovatie 1.500 m²

Nieuwbouw 250 m²

World Architecture News (WAN)

2021 Silver Award in de categorie

Small Spaces

Zicht vanaf Turfdraagsterpad

14
Oud Nieuw
nieuw bestaand, binnen de scope van de opdracht existing, within the scope of the assignment buiten de scope van de opdracht beyond the scope of the assignment A B D 5 5 weede verdieping 2 5 6 8 9 12 15 garderobe opslag entoonstellingsruimte informatiebalie Allard Pierson Live -Archeo Hotspot Allard Pierson Live -café en museumshop Allard Pierson Live -labs Allard Pierson Live -presentatieruimte vergaderruimte studiezalen archief bibliotheekdeel entrance cloakroom exhibition space Allard Pierson Live -café and shop mutifunctional space conference room installation space tudy rooms archive library part 1 2 4 5 8 11 12 14 15 bestaand, binnen de scope van de opdracht buiten de scope van de opdracht existing, within the scope of the assignment. outside the scope of the assignment. 15 15 nieuw buiten de scope van de opdracht
Allard Pierson Museum en het naastgelegen pand van de Bijzondere Collecties UvA

De grote monumentale deuren zijn weer zichtbaar gemaakt vanaf de straat

Een nieuwe trap verbindt de nieuwe ruimte en het oude.

Inbreiding & herinrichting museum Allard Pierson

verborgen diamant aan de Oude Turfmarkt

Atelier PRO ontwierp de nieuwbouw en renovatie voor het Allard Pierson, een monumentale universitaire kennis- en erfgoedinstituut van de Universiteit van Amsterdam. Binnen de bestaande rooilijnen is een transparante, inbreiding gerealiseerd.

Met de transparante nieuwbouw uit staal en glas blijft dit ensemble leesbaar en zijn de diverse hoogtesprongen gebonden met een nieuwe voorgevel. Door de nieuwe inbreidingsruimte te verbinden met de bestaande ruimtes in het gebouw is een compactere routing door de collectiepresentaties gecreëerd.

15
Schuine lijnen binden de hoogtesprongen van de oude daken

De schuine gevellijnen binden de diverse hoogtesprongen van de botsende dak- en gevelniveaus.

16
17
AP live. Hierin bevinden zich naast de winkel en een café, de diverse labs.

Rijksmonument

Verbouwing bibliotheekgebouw van de Bijzondere collecties van de Universiteit van Amsterdam

Ontwerpperiode 2000 - 2004

Bouwtijd 2004 - 2007

Opdrachtgever

College van Bestuur Universiteit van Amsterdam

Projectarchitect Hans van Beek en Dorte Kristensen

Interieur architect Merkx + Girod

Projectleiding Fred Alebregtse

Bouwdirectie atelier PRO

Adres Oude Turfmarkt 129, Amsterdam

Bruto oppervlakte 6.151 m²

Kosten per m² € 1.516,-

Bouwkosten € 9.325.637,-

Bestaande gevels opgenomen in overdekte binnenstraat

Situatie: entree aan de Oude Turfmarkt, basisschema van de ruimtelijke interventie die het monument revatiliseerd

18
Oude situatie. Binnenstraat en historische poort destijds gebruikt als opslag.

Bibliotheek Bijzondere Collecties UVA

ruimtelijke interventie in historische omgeving

Een aantal panden aan de Oude Turfmarkt in Amsterdam is herbestemd tot bibliotheek Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. Ondanks strenge monumenteneisen, zag atelier PRO kans het fikse programma in de eeuwenoude structuren te passen. Door een doorbraak te forceren in een vermolmd negentiende-eeuws pand, kon het bestaande hof worden overdekt en fungeert het nu als ‘binnenstraat’. Zo heeft er binnen een zeer complexe context een overzichtelijke structuur kunnen ontstaan.

19
De poort in ere hersteld.
Een nieuwe glazen brug doorsnijdt de poort.

Eén van de aanleidingen om te verbouwen was het verbeteren van de logistieke verbindingen. De lange afstanden en vele hoogteverschillen maakten het gebouw haast onbruikbaar als bibliotheek. De oplossing hebben we gevonden in een doorbraak in een vermolmd negentiende-eeuws pand

20
Begane grond
22
23

WAN Award Healthcare 2018

Zorggebouw van het jaar 2018

Nominatie Gouden Piramide 2018

Nominatie StiB Award 2018

Nominatie Beste vastgoedzorgproject 2018

Gemeentelijk monument

Zorgcomplex met woningen in oude plaatwekerij

Ontwerpperiode 2013 - 2015

Bouwtijd 2015 - 2017

Opdrachtgever WVO Zorg

Architect atelier PRO

Projectarchitect

Dorte Kristensen en Christina Kaiser

Interieurarchitect Thijs Klinkhamer

Adres Peperdijk en Wagenaarstraat, Vlissingen

Bruto vloeroppervlakte 18.980 m²

Plaatwerkerij 7.202 m²

Nieuwbouw 11.778 m²

Kosten per m² € 1.315Bouwkosten € 25.000.000,-

Zonder dit initiatief was de toekomst van dit industrieel erfgoed hoogst onzeker. Het stond al een aantal jaren weg te roesten

Het gebouw is volledig gestript en opnieuw opgebouwd om zo de constructie te preserveren. Het was vroeger van grote betekenis voor de werkgelegenheid van Vlissingen. Onder: de enorme stalen deur is opengemaakt en van glas voorzien.

24

Woonzorgcentrum Scheldehof, Vlissingen

levensloopbestendig wonen op voormalige scheepswerf

Scheldehof is een verpleeghuis voor somatische, psychiatrische en psycho-geriatrische patiënten met zelfstandige woningen waarvan een deel met zorgdiensten. Het is een combinatie van de getransformeerde ZwarePlaatwerkerij van de vroegere scheepswerf en nieuwbouw in Vlissingen. Dit spiksplinternieuwe zorgcentrum omvat tevens een mix van publieksvoorzieningen als brasserie, ateliers, bioscoop, theater, kapsalon, winkels en parkeergarage. Deze locatie versterkt het collectief geheugen; sommige bewoners van nu zijn de werknemers van de Plaatwerkerij toen. Bovendien is dit project een aanjager voor een vergeten stedelijk gebied. In de Plaatwerkerij bevinden zich 120 units voor somatische en psychiatrische patiënten. Psycho-geriatrische patiënten zijn ondergebracht in de nieuwbouw die ook gebruikt wordt voor zelfstandige bewoning zonder zorg. Deze opzet zorgt voor sociaal verkeer en vitaliteit in het gebouw.

25
De Plaatwerkerij en nieuwbouw 1020 (m) situatie Woonzorgcentrum Scheldehof Vlissingen situation ResidentalCareCenterScheldehofVlissingen
26

in de grote lege hal bouwen we nieuwe vloeren op de verdiepingen maken we woningen

uitleg

Restaurante op de begane grond, ook toegankelijk voor het

we maken ruimte voor gezelligheid op de begane grond

27 PLAATWERKERIJ IN DE GROTE LEGE HAL BOUWEN WE NIEUWE VLOEREN WE MAKEN RUIMTE VOOR GEZELLIGHEID OP DE BEGANE GRONDOP DE VERDIEPINGEN MAKEN WE WONINGEN
… WONINGENWONINGEN WONINGENWONINGEN WONINGENWONINGEN
RESTAURANT & ZO
Schematisch van het ontwerpconcept van de Plaatwerkerij 1 Balie 2 Grand café 3 Kapper 4 Atelier 5 Tentoonstelling & concerten 6 Theater & bioskoop 7 Cursuslokalen 8 Keuken 9 Woonkamer
Plaatwerkerij Nieuwbouw 4 5 7 8 9
9 10 6 2 3 1
10 Wintertuin
9
Begane grond publiek

Indelingsvarianten

Atelier PRO heeft een maatsystematiek ontwikkeld, waardoor de drie typen zorgwoningen onderling kunnen uitwisselen. Met als eindresultaat een bijzonder fraaie en innovatieve zorginstelling. Op deze wijze kunnen relatief simpel veranderingen aangebracht worden om aan te sluiten op de veranderende zorgvraag

28
2 Woningen somatische patiënten
4400 8800 4400 6600 4400 4400 6600
3 Woningen psychogeriatrisch patiënten 1,5 Appartementen inclusief mogelijkheid tot zorg (aanleunwoningen) 1 Alle installaties zijn verticaal georganiseerd voor maximale flexibiliteit en tokomstbestendigheid
1 1 1 1 1 1 2
3 1,5

Woning somatische patiënten

De installaties zijn verborgen in de lambrisering van de gangen en kunnen daardoor bereikt worden zonder de bewoners te hoeven storen.

Woonkamerparcour in plaats van gangen, met geheugenwanden naast de woningingangen. Hier kunnen persoonlijke attributen van vroeger worden opgehangen. Dit zorgt voor thuisgevoel en helpt als het geheugen het laat afweten. Deze ruimte is bestemd om gasten te ontvangen, te klaverjassen en andere gezeligheid

29

Links: de vides van de Plaatwerkerij tonen de enorme oorspronkelijke hoogte van deze ruimte. In de vide achter de hoofdentree hangt een oude kraan en zijn de oude spanten zichtbaar.

De stalen constructies zijn zichtbaar gebleven. Andere zichtbare elementen zijn de enorme stalen deuren, een binnenhijskraan en de dakconstructie op kolossale poten met daarop oorspronkelijke markeringen die de vroegere bedrijvigheid verraden.

31

Transformatie van voormalig kantoorpand tot 69 vrije-sector huurappartementen

Periode 2015 - 2019

Opdrachtgever Local/Trebbe

Projectarchitect Dorte Kristensen, Antony Laurijsenk

Adres Koningin Sophiestraat, Den Haag

Bruto oppervlakte 10.000 m²

32
Voorkant bestaande situatie Voorkant nieuwe situatie

Koningin Sophiestraat, Den Haag

transformatie van voormalig kantoorpand naar nieuwe woningen

Atelier PRO gaaf esthetisch advies voor een transformatieproject aan de Koningin Sophiestraat in Den Haag. Local en Trebbe transformeerden een voormalig kantoorpand tot 67 vrije-sector huurappartementen van gemiddeld 87m² in het middeldure segment. Het gebouw werd voorzien van nieuwe kozijnen, balkons, stijgpunten en een elegante optopping. Atelier PRO heeft een extra laag in het bestaande gevelrepertoire toegevoegd door een aluminium optopping te realiseren in de ritmiek van het oorsponkelijk ontwerp. Buitenruimtes werden gerealiseerd door balkons naadloos aan te sluiten op de karakteristieke prefab elementen en door setbacks in de optopping waardoor een homogeen beeld ontstond. Maximaal wooncomfort en respect voor het oorsponkelijk ontwerp zijn belangrijke uitgangspunten voor dit bijzondere project.

33

Gemeentelijk monument

MFA met in de bestaande gebouwen een uitgebreid sociaal-cultureel centrum, een peuterspeelzaal en een buitenschoolse opvang. In de nieuwbouw een katholieke en openbare basisschool, een gymzaal, buurtmeester, thuiszorgpost en kinderdagverblijf.

Periode 2006 - 2012

Opdrachtgever Gemeente Breda

Projectarchitect Alex Letteboer en Joke Stolk

Projectleiding Joke Stolk (VO-DOBV-fase) en Hans Tak (UV-fase)

Ontwerp buitenruimte

Eline Keus

Adres Mgr. Nolensplein 1, Breda

Bruto oppervlakte 6710 m² (bestaand: 2.615 m² nieuw 4.095 m²)

Kosten per m² € 1.192,-

Bouwkosten ca € 8.000.000,-

34
De kerk in gebruik voor de ingreep van atelier PRO De kerk voor de ingreep, leeggehaald De kerk na ingreep

Kerkgebouw Granpré Molière in ere hersteld

MFA Huis van de Heuvel, Breda

een nieuw ensemble

MFA Huis van de Heuvel komt voort uit het omvormen en uitbreiden van het bijzondere kerkgebouw van Granpré Molière; een rijks-monument in wederopbouwwijk de Heuvel in Breda. Het programma bestaat ondermeer uit een katholieke en een openbare basisschool, een gymzaal, uitgebreid sociaal cultureel centrum met inloophuis, buurtmeester, een jeugdgezondheidspost, peuterspeelzaal, kinderdagverblijf en buitenschoolse opvang. Tussen het kerkgebouw en de nieuwbouw is de bestaande tuin ingezet als verbindende schakel in de vorm van een nieuwe wintertuin en binnenhof.

35
36

De inrichting van de kerk bestaat uit een wit volume, een meubel of gebouw in een gebouw dat zich in de zij- en middenbeuken heeft genesteld

In combinatie met grote glazen puien is hiermee een veelvoud aan verschillende ruimtes gecreëerd

De authentieke details en de ruimtelijk structuur van de kerk zijn bewaard en herkenbaar gebleven

Legenda

1 podium

2 grote zaal

3 Grand Café ontmoetingscentrum ‘De Vlieren’

4 biljart

5 keuken

6 speelplein peuterspeelzaal / BSO

7 wintertuin

8 peuterspeelzaal

9 wonen Breburg 10 centrale hal 11 speellokaal 12 kinderdagverblijf 13 onderbouw ‘Keysersmolen’

14 onderbouw ‘De Piramide’

15 thuiszorg ‘Careyn’

16 bibliotheek

17 fysiotherapie

18 multifuctionele ruimte

19 kantoor

20 BSO

21 bovenbouw KBS Keysersmolen’

22 bovenbouw OBS ‘De Piramide’

23 gymzaal

24 kleedruimten

25 kantoren scholen

26 installatieruimte

37 0246810 (m) SCHAAL EDITIE TEKNR FASE 1 200 E - Date 5 0621 PR - 02 EERSTE VERDIEPING 246810 (m) SCHAAL EDITIE TEKNR FASE 1 200 E Date 5 0621 PR 01 BEGANE GROND 1 2 3 5 7 8 8 20 10 11 12 13 2 18 18 18 19 3 3 18 20 24 23 22 21 6 14 15 16 16 17 19 A A B Begane grond 18 18 24 4 9 24 Eerste verdieping B Doorsnede B 246810 (m) 0246810 (m) SCHAAL EDITIE TEKNR FASE 1 200 A Date 1 0621 PR - 04 DOORSNEDES 18 26 2 1 3 246810 (m) 246810 (m) SCHAAL EDITIE TEKNR FASE 1 : 200 A - Date 1 0621 PR - 04 DOORSNEDES 2 16 7 10 23 10 11 13 18 18 Doorsnede A 7 10 25 25 18
25

Links: de centrale hal van het kinderdagverblijf staat visueel in verbinding met de scholen op de eerste verdieping

Rechtsonder: de wintertuin dient als verbindende schakel tussen de nieuwbouw en het bestaande gebouwencomplex, de nieuwbouw is dooraderd met transparantie, sculpturaliteit, kleur en daglicht

39
Oud en nieuw vormen een nieuw ensemble

Rijksmonument

Restauratie en inrichting

Theater de Nieuwe Vorst.

Ontwerpperiode 2005 - 2006

Bouwtijd 2006 - 07.2007

Opdrachtgever

Gemeente Tilburg

Projectarchitect Dorte

Kristensen en Sandrine Rointru

Projectleiding Sandrine Rointru

Ontwerp interieur

Maurice Mentjens

Ontwerp buitenruimte

Eline Keus

Adres Willem II straat, Tilburg

Bruto oppervlakte 2.218 m²

Kosten per m² € 586,-

Bouwkosten € 1.300.000,-

40
Begane grond

Theater De NWE Vorst, Tilburg

de artistieke woonkamer van Tilburg

Dit gebouw is door atelier PRO gerestaureerd, opnieuw ingericht in de voorname sfeer van de negentiende eeuw en uitgebreid met nieuwbouw die onopvallend aan het gebouw is geschakeld. Nu is het een groot stedelijk gebouw met een aantrekkelijke en representatieve uitstraling: een cultuurcentrum. Theater De NWE Vorst gebruikt het gebouw intensief. Een gebouw waar van alles te zien is op het podium, waar men kan dineren, waar men workshops kan volgen en waar men kan borrelen.

41
Vlnr: theater de NWE Vorst in de Tilburgse binnenstad, elke stijlkamer in het pand heeft een eigen kleur en identiteit
43

Rijksmonument

Restauratie, renovatie en uitbreiding van de voormalige kleinseminarie tot opleidingsinstituut voor de Politie.

Ontwerpperiode 2002 - 2006

Bouwtijd 2007 - 2010

Opdrachtgever Politieacademie

Architect atelier PRO

Projectarchitect Leon Thier (nu Studio Leon Thier) en Hans

Kalkhoven mmv Martijn de Visser en Wessel Reinders

Interieurarchitect atelier PRO

Wessel Reinders, Elisabeth

Tukker en Leon Thier

Projectleiding Wessel Reinders en Roderik van Doorn

Adres Arnhemseweg 348, Apeldoorn

Bruto oppervlakte 33.000 m² (18.000 m² renovatie, 15.000 m² nieuwbouw)

Kosten per m² ca € 2.220,Bouwkosten € 73.300.000,-

Ttijdens de bouw

Luchtfoto met overkapping van oude binnenhof

44
Hoofdentree met de voormalige kapel

Politieacademie Apeldoorn

De herhuisvesting van de Concernlocatie van de Politieacademie betreft de restauratie en renovatie van een voormalig kleinseminarie uit 1935 (rijksmonument, architect Jan van Hardeveld). Aanvullende nieuwbouw huist de vaste en losse inrichting van een open leercentrum volgens het Nieuwe Werken, restaurant- en congresdelen. Het omliggende terrein is in samenwerking met landschapsarchitecten opnieuw ingericht en voorzien van een nieuwe parkeervoorziening.

De nieuw toegevoegde bouwdelen zijn net als de oudbouw: solide, ruim en onderscheidend, maar licht en modern vormgegeven. Er is voornamelijk gebruik gemaakt van staal en glas. Het zijn als het ware satellieten van het oude hoofdvolume, zoals de oude facilitaire gebouwen dat ook waren. Toen rijzig en verticaal. Nu horizontaal en met lichte materialen.

45
Overkapt binnenplein met bestaande gevels en nieuwe draagconstructies

Links: locatie

Onder: voorgevel kleinseminarie, entreegebied, de voormalige sacristie, het café aan het atrium, flexwerkplekken

47
49
Het restaurant in de voormalige kapel
Begane grond 1 (nieuwe) entree 2 Atrium met open leercentrum 3 Lounge 4 Congreszaal 5 Restaurant (kapel) 6 Facilitairgebouw met keuken en uitgifte 7 leslokalen 8 Praktijkgebouw met labs en onderzoeksgarages 9 Praktijkhuizen 10 Schietbanen 11 Kantoren (professoren vleugel)
1 2 3 4 5 6 7 7 8 9 10 11 12
12 Werving en selectie (zusterhuis)

Rijksmonument

Restauratie en renovatie Academiegebouw

Ontwerpperiode 2004 - 2006

Bouwtijd 2008 - 2009

Opdrachtgever Universiteit Leiden

Expertise Centrum Vastgoed

Projectarchitect Leon Thier, René

Souverein en Sandra Koetzle

Interieurarchitect Leon Thier, Elisabeth Tukker, Tamara van

Spronsen en Wessel Reinders

Projectleiding

Joke Stolk en Hans Tak

Adres Rapenburg 67-73, Leiden

Bruto oppervlakte 5.960 m²

Kosten per m² € 2.321,-

Bouwkosten € 13.834.104,-

50
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Legenda

1 gewelfkamer

2 groot auditorium

3 collegezalen

4 binnenplaats

5 receptieruimte

6 centrale keuken

7 facultyclub restaurant

8 facultyclub brasserie

9 dining room

10 vergaderruimte

11 curatorkamer

12 rectorenkamer

Academiegebouw Universiteit Leiden

het oudste gebouw en hart van de Universiteit Leiden

Het Academiegebouw is het meest representatieve protocollaire gebouw van de Universiteit Leiden. Naast volledige restauratie en renovatie van dit rijksmonument zijn er een aantal nieuwe ingrepen gedaan. Zo is de routing verbeterd met een toegevoegd trappenhuis en lift en is de binnenplaats overkapt. Nieuwe functies hebben een plek gekregen en het interieur kreeg nieuwe allure, passend bij het monument en de ambities van de Universiteit.

51
53

Herbestemming en verbouwing van de Ludgerkerk van architect

Gerard Schouten tot een besloten hof omringd door 16 transparante woningen

Ontwerpperiode 2001 - 2004

Bouwtijd 2003 - 2005

Opdrachtgever Stichting Heelweg/ WBC projecten, Winterswijk

Projectarchitect Hans van Beek ism Annemiek Braspenning en Dorte Kristensen

Projectleiding Peter Hamel

Adres Ludgerhof 1 t/m 16, Lichtenvoorde

Bruto oppervlakte 2.970 m²

Kosten per m² ca €909,-

Bouwkosten € 2.700.000,-

Langs de oude gevel van de kerk zijn de woningen gepositioneerd

54

Vlnr: binnenhof, serre aan oorspronkelijke kerkgevel, woningen achter de bestaande kerkmuur, de serre is vrij indeelbaar

Ludgerhof, Lichtenvoorde

een oude ziel in een nieuw jasje

Een oude kerk hergebruikt als woningbouwcomplex. Atelier PRO trok het zich aan dat dit prachtige gebouw gesloopt zou worden en bedacht een bijzondere woonbestemming. Het vroegere interieur van de kerk is getransfomeerd in de binnentuin van het bouwblok. De oude buitengevels van de kerk zijn getransformeerd in de rondomgelegen voorgevels van de nieuwe woningen. Niet alleen de bouwgrenzen zijn binnenstebuiten gekeerd, ook met de bestaande gevelmaterialen is gespeeld.

55

van ludgerkerk ...

56

naar ludgerhof

57
58

Renovatie & vernieuwbouw

59

Archiefkelder

Uitbreiding administratie maquettekelder

Entreegebied, een van de vele uitbreidingen. De oorspronkelijke buitengevel van het gebouw is nu binnenmuur.

Uitbreiding kantoor Atelier PRO en uitbreiding tuinhuis

Uitbreiding met serre

Het Forum. Hier zijn onder de duinen werkpleken gecreerd.

60
Rotonde in de tuin Forum onder de tuin en uitbreiding tuinhuis

Huisvesting atelier PRO, Den Haag

huisvesting subtiel ingepast in duinbostuin

Sinds 1976 is atelier PRO gevestigd aan de Kerkhoflaan in Den Haag. Wat begon als een kleine groep enthousiaste vakmensen is in de loop der jaren uitgegroeid tot een bureau van vijftig professionals met ambitie.

Door de organische groei van het bureau is de huisvesting door de jaren heen uitgebreid. Bij elke uitbreiding heeft atelier PRO zich laten inspireren door de kracht van de locatie en respect voor de duinomgeving. Deze gedachte van ‘genus loci’ ligt ten grondslag aan alle ontwerpoplossingen van onze architecten. Ons eigen bureau is daar een sprekend voorbeeld van.

61
Het Forum en de tuin

Renovatie en uitbreiding kantoorgebouw

Periode 2019 - 2023

Opdrachtgever Edge Technologies

Projectarchitect Hans

Kalkhoven en Dorte Kristensen

Projectleider Robert Adema

Adres Roeskestraat 100, Amstrdam

Bruto oppervlakte 29.221 m²

62

Kantoor EDGE Stadium, Amsterdam

grootschalige renovatie en uitbreiding van bestaande gebouw uit 2000, eveneens een ontwerp van PRO

In het najaar van 2020 verhuisde de huurder uit het kantoorgebouw kantoorgebouw Forum, dat twintig jaar geleden door atelier PRO is ontworpen. Het karakteristieke gebouw, toen al vooruitstrevend op het gebied van duurzaamheid, is volledig aangepast aan de huidige eisen van kantoorgebruik en tevens uitgebreid met extra kantoorruimte.

De Hoofdopzet van het gebouw wordt gevormd door twee lange kantoorvleugels met een middenzone. Deze middenzone bestaat uit twee transparante bouwvolumes aan de noord- en zuidzijde met daartussen een groot atrium. Het atrium kreeg een geheel nieuwe uitstraling en is heringericht als centrale ruimte met voorzieningen voor de toekomstige huurders. De nieuwe aantrekkelijke entree aan de Roeskestraat is onderdeel van het grotendeels transparante volume waarin het oorspronkelijke, met koper beklede hartvormige paviljoen, wordt geïntegreerd. Met het behoud van onderdelen die de architectuur van het gebouw de afgelopen 20 jaar hebben bepaald, zal dit gebouw opnieuw een kwalitatief hoogwaardig aanvulling zijn voor de buurt en de ambitieuze toekomst van de Amsterdamse Zuidas.

Links: nieuwe situatie entreegebied. Onder: oude situatie

63

Het atrium kreeg een geheel nieuwe uitstraling en is heringericht als centrale ruimte met voorzieningen voor de toekomstige huurders.

64
Oude situatie Nieuwe situatie

Ontwerpperiode 2016-2020

Opdrachtgever ING Bank N.V.

Projectarchitect

Dorte Kristensen en Costanze Knüpling

Projectleider Tobias Thoen

Adres Bijlmerdreef 109, Amsterdam

Bruto oppervlakte 15.919 m2

66
Oude situatie Nieuwe situatie

Renovatie ING Maple, Amsterdam

een tweede leven voor kantoorgebouw uit de jaren tachtig

Atelier PRO ontwierp het gebouw Maple aan de Bijlmerdreef in Amsterdam Zuidoost, en transformeerde daarmee een gedateerd kantoor uit de jaren 80 tot een hoogwaardige werkruimte voor de ING.

De herbestemming is onderdeel van de grotere stedenbouwkundige ontwikkeling van het gebied tot innovatiedistrict Cumulus Park.

Het gebouw is naar het ontwerp van atelier PRO tot op de hoofddraagconstructie gesloopt en heeft een geheel nieuwe gevel gekregen, wat van grote invloed is op de uitstraling van het hele gebied. Binnen heeft het voormalige gesloten cellenkantoor plaatsgemaakt voor een geheel open indeling, waarin teams intensief met elkaar kunnen samenwerken. Naast het ontwerp van de cascorenovatie ontwikkelde atelier PRO ook het ontwerp van de gehele fit-out en de inrichting.

67
68
Oude en nieuwe situatie
69
70
Hergebruik van deel van bestaande school Nieuwe situatie

Rudolf Steiner School & College, Haarlem

metamorfose voor schoolgebouw uit de jaren ‘60

In Schalkwijk in Haarlem is een schoolgebouw uit de jaren ’60 getransformeerd tot basisschool en BSO. Samen met de nieuwe naast gebouwde middelbare school vormt het een nieuw geheel; Rudolf Steiner School en College. Door een transparant tussenlid is het mogelijk om functies te delen.

Voor de school was een belangrijk uitgangspunt om de structuur van het bestaande gebouw zo optimaal mogelijk te gebruiken; aanpassingen zouden moeilijk en duur worden. Vanuit de vrije school-filosofie was er wel behoefte om de strakke gangstructuur te doorbreken en de school een hart te geven.

Hiervoor werd de entree verplaatst naar de oksel van het gebouw. Waar voorheen de toiletten waren is nu ruimte gecreëerd voor een ruime ontvangst grenzend aan het nieuwe eurithmie-lokaal, mediatheek en keuken. Een nieuwe trap en lift geven snelle toegang tot de 1e verdieping.

Oorspronkelijke situatie

71
72
Gang in de school met zicht op de eurithmie-lokaal

Basisschool

Periode 2017 - 2022

Opdrachtgever Stichting Voortgezet Vrijeschool Onderwijs NoordHolland (SVVONH)

Projectarchitect

Martijn de Visser

Adres Duistandlaan, Haarlem

Bruto oppervlakte 6.143 m²

73
Oorspronkelijke en nieuwe situatie

Periode 2018-2022

Opdrachtgever Anthura bv

Projectarchitect

Hans Kalkhoven, Amal Habti

Interieurarchitect Thijs Klinkhamer, Amal Habti, Hans Kalkhoven

Projectleider Tobias Thoen, Hans Kalkhoven

Adres Anthuriumweg 14, Bleiswijk

Bruto oppervlakte 2.930 m2

74
Oude & nieuwe situatie Situatie Begane grond

Vernieuwbouw en inrichting hoofdkantoor Anthura, Bleiswijk

hoofdkantoor veredelaar van Anthurium en Orchideeën

Vernieuwbouw en inrichting van hoofdkantoor van Anthura B.V., veredelaar in Anthurium en Orchideeën. Het project behelst het ontwerp van een nieuwe eigentijdse werk-, ontmoetings- en ontvangstomgeving.

De drager van het bestaande gebouw zijn hergebruikt en het kantoor kreeg een totaal nieuwe gevel en indeling. Op deze manier is het grote kassencomplex betrokken bij de ontvangst- en ontmoetingsomgeving om de sterke identiteit van het bedrijf te vertegenwoordigen en zo een kijkje achter de schermen te geven.

75
76
77 Oude & nieuwe situatie

Gemeentelijk monument

Vernieuwde middelbare school voor MAVO, HAVO, VWO in brutalistisch monument.

Ontwerperiode 2015-2015

Bouwperiode 2015-2019

Opdrachtgever

Gemeente Amsterdam

Projectarchitect Dorte

Kristensen en Martijn Visser

Projectleider Eelko Bemener

Interieurarchitect Amal Habti

Adres Vlaardingerlaan 25, Amsterdam

Bruto oppervlakte 14.100 m²

Renovatie 6.410 m²

Nieuwbouw 7.690 m²

Kosten per m² € 1.021,-

Totale bouwkosten € 14.400.000,-

Winner of Silver World Architecture News (WAN) 2020 Award

Nominatie World Interior News (WIN) 2020 Award

Nominatie Nationale Staalprijs 2020 in de categorie ‘karakteristieke stalen bouwdelen’

Nominatie ArchDaily 2021 Building of the Year Awards

78

Lumion, Amsterdam

brutalistisch monument krijgt frisse start

Lumion is een middelbare school voor MAVO /HAVO / VWO. De school is gehuisvest aan de Vlaardingenlaan 25 in Amsterdam. Daarbij is gebruik gemaakt van delen van het monumentale schoolgebouw dat zich op de locatie bevindt. Het gaat om één van de jongste monumenten in Nieuw-West, en is gebouwd in 1973 naar een ontwerp van architect J.B. Ingwersen. Het brutalistische gebouw kenmerkt zich door het gebruik van veel beton en glas en grote overkragingen.

In de vernieuwde school is de bovenbouw in het gerenoveerde monument gerealiseerd, de onderbouw kreeg een geheel nieuw bouwdeel dat door een transparante centrale hal met het monument verbonden is. Op het terrein is ook een nieuwe sporthal gerealiseerd.

Lumion is de eerste partner van Kunskapsskolan Nederland.

79
Links: De monumentale betonnen buitengevels zijn gereinigd en gerepareerd, maar verweringssporen zijn in het zicht gelaten; Achterzijde van het gebouw; Forum met uitkragende wenteltrap;

tweede verdieping

Eigentijdse grafische afbeeldingen en meubels zorgen voor een kleurrijk en dynamisch geheel.

80

De dichtgeslibde open ruimten zijn weer open gemaakt. Voormalige entree is nu het Grand Café. Voormalige werkplaats is nu dojo en bestuurscentrum.

81

Verbouw en nieuwbouw Lyceum voor HAVO, atheneum en gymnasium.

Ontwerpperiode 2015 - 2016

Bouwperiode 2017 - 2018

Opdrachtgever

Vrijzinnig Christelijk Lyceum

Projectarchitect

Dorte Kristensen en Mira van Beek

Projectleider Ronald Peters, Paul Fouchier, Paul Vlaar

Adres

Van Stolkweg 35, Den Haag

Bruto oppervlakte 6.663 m²

Nieuwbouw 5.862 m²

Renovatie 801 m²

Kosten per m² €1.617,-

Totale bouwkosten

€6.367.500,-

Entreegebied aan de Van Stolkweg Hoofdtrappenhuis nieuwbouw

82
Verbinding tussen oud en nieuw Begane grond

Vrijzinnig Christelijk Lyceum, Den Haag

een mooie villa krijgt bijval

Het Vrijzinnig Christelijk Lyceum (VCL) is een zelfstandige school voor havo, atheneum en gymnasium met circa 800 leerlingen. Het oorspronkelijk schoolgebouw bestond uit bouwdelen uit verschillende bouwjaren met een oppervlak van ongeveer 8.000 vierkante meter. Het oudste deel, een villa uit 1903 is een rijksmonument en is behouden gebleven. De nieuwere bouwdelen, uit de jaren dertig, zestig en tachtig, zijn vervangen door nieuwbouw.

Het VCL heeft een uitgebreid programma van eisen opgesteld waarin zij vraagt om een praktischer, compacter en toegankelijker gebouw echter met behoud van te maken de identiteit en positieve eigenschappen van het huidige schoolgebouw. Vanzelfsprekend spelen ook identiteit van de locatie, inpassing in de omgeving, verbetering van het binnenklimaat en duurzaamheid hierbij een randvoorwaardelijke rol.

83
Een loopbrug verbindt het nieuwe gebouw met de villa
84
85
Het Escher kunstwerk ‘Pegasus’ wordt hier uit de gevel gehaald en is later herplaatst
86

Rijksmonument

Periode 2012 - 2016

Opdrachtgever Gemeente

Deventer

Projectarchitect Dorte

Kristensen en Naomi Schiphorst

Interieurarchitect Wessel

Reinders, Susan Vlemminx

Adres Grote Kerkhof 4, Deventer

Bruto oppervlakte 24.000 m²

Renovatie 4.500 m2

Restauratie 4.500 m2

Architect nieuwbouw Neutelings Riedijk architecten

Interieur Stadskwartier, Deventer

het nieuwe wachten naast het nieuwe werken

Atelier PRO was verantwoordelijk voor de renovatie en restauratie van de monumentale delen van het nieuwe stadhuis. We brachten de oude glorie van de sfeervolle stijlkamers en kantoren in deze historische delen zoveel mogelijk terug en hebben die verder versterkt in het kleurgebruik. De ruimtes zijn zorgvuldig ingericht met enerzijds antieke, maar anderzijds ook eigentijdse elementen, waarin de laatste technologie is verwerkt. Deze nieuwe toevoegingen passen mooi en vanzelfsprekend in het historische karakter. In ons ontwerp staat het vormgeven van keuzemogelijkheden centraal. De tafels hier zijn multi-inzetbaar en snel in opstelling aan te passen: als één grote vergadertafel of opgedeeld in separate delen voor kleinere gesprekken. Maar ook als bezoeker heb je keuzes. Hoef je maar even je paspoort op te halen? Dan neem je plaats op een houten bank. Als voorbereiding op een langere afspraak kun je je terugtrekken in een rustige hoek. Dit hebben wij ‘Het Nieuwe Wachten’ genoemd.

Links: Trouwzaal en Oude

Raadzaal na de herinrichting met nieuwe interpretatie van een ‘ Deventer tapijt’ uit 1924.

Rechts: de renovatie is een onderdeel van de interieuropdracht in het totale nieuwe Stadshuiskwartier

87
88
89 Eerste verdieping
90
Begane grond
91

Restauratie en uitbreiding als nieuw onderkomen van het Vakcollege Eindhoven & Aloysius De Roosten en sportprogramma.

Ontwerpperiode 2012 - 2014

Bouwtijd 2015 - 2016

Opdrachtgever

Ons Middelbaar Onderwijs

Projectarchitect Dorte Kristensen en Pascale Leistra

Projectleiding Pascale Leistra

Adres Piuslaan 93, Eindhoven

Bruto oppervlakte 9.520 m²

nieuwbouw 4.461 m²

renovatie 4.059 m²

Kosten per m² € 1.110-

Bouwkosten € 9.525.000,-

92
School anno 1953 en 2016
bestaand nieuw gesloopt

Vakcollege Eindhoven en Aloysius de Roosten mavo, Eindhoven

spel tussen oud en nieuw

Atelier PRO neemt een vlucht met de oorspronkelijke locatie van het VMBO gebouw, daterend uit de jaren ’50 en is verantwoordelijk voor de restauratie van het bestaande deel en een uitbreiding aan de oostzijde van de ringweg, als nieuw onderkomen van het Vakcollege Eindhoven, de Aloysius De Roosten mavo en het sportprogramma. Huub van Doorne, oprichter van DAF en tevens bestuurslid van deze Tweede Technische School Eindhoven, maakte zich sterk voor een scheiding tussen theorie -en praktijklokalen. Door introductie van de schoolwerkplaats ontstond zodoende een van de eerste ambachtsscholen van ons land.

93

Behouden onderdelen

Oplegdetail lichtstraat

Stalen trap praktijkhallen

94
Ritmiek gevelkolommen, puien & lichtstraat Stalen puien praktijkhallen Eiken houten deurknop Nis voormalig hoofdtrappenhuis Radiator als borstwering achter stalen pui Praktijklokaal
95

Renovatie en gedeeltelijke

nieuwbouw Admiraal de Ruyter

Ziekenhuis

Ontwerpperiode 2015 - 2016

Bouwtijd 2016 - 2016

Opdrachtgever Zorgvastgoed

Zeeland

Architect atelier PRO

Projectarchitect Dorte

Kristensen en Menno Roefs

Interieurarchitect

Wessel Reinders

Projectleider Menno Roefs, Wessel Reinders

Adres Koudekkerkseweg 88, Vlissingen

Bruto vloeroppervlakte

11.669 m²

nieuwbouw 455 m²

renovatie 11.214 m²

Kosten per m² € 1.285,-

Bouwkosten € 15.000.000,-

96
Nieuw Sloop - rood Nieuw - blauw

Admiraal de Ruyter ziekenhuis, Vlissingen

De schoonheid van bestaande gebouwen

Omdat het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis in Vlissingen niet meer aan de eisen voldeed en te groot is om te kunnen exploiteren is atelier PRO gevraagd een ontwerp te maken voor de renovatie en gedeeltelijke nieuwbouw. Het gebruik van groen en veel daglicht kenmerken het ontwerp. Deze uitgangspunten dragen bij tot een zo prettig mogelijk verblijf en een goed functionerend helder gebouw voor patiënten, bezoekers en personeel. De revitalisatie is mogelijk gemaakt door crowdfunding.

97
98
verdieping
Eerste

couleur locale & sfeer

99 SFEER CONTEXT ALS UITGANGSPUNT INSPIRATIE

Voor... & na

100
101

Verbouwing en nieuwbouw ontmoetingscentrum, drie basisscholen en een peuterspeelzaal.

Ontwerpperiode 2013 - 2015

Bouwtijd 2015 - 2015

Opdrachtgever

Gemeente Teylingen

Projectarchitect

Alex letteboer, Martijn de Visser

Projectleider Hans Tak

Adres Herenweg 80, Warmond

Bruto oppervlakte

3.865 m² (Renovatie 1.965 m², Nieuwbouw 1.900 m² )

Kosten per m² € 646,-

Bouwkosten € 2.500.000,-

102
Begane grond 50 plattegrond begane Basisschool Kloppend groundfloor primaryschoolWarmond

Kloppend Hart, Warmond

Het Kloppend Hart is een combinatie van het bestaande ontmoetingscentrum in Warmond met drie basisscholen en een peuterspeelzaal. Het bestaande gebouw wordt meer open gemaakt en er komt er een bijzondere toevoeging voor de scholen.De locatie maakt deel uit van een groen gebied om Warmond waarin gebouwen losser zijn opgenomen dan in de dorpskern. Atelier PRO sluit hier op aan door het nieuwe deel van het Kloppend Hart een vrije, golvende vorm te geven. De golvende vorm bestaat uit een ‘kralensnoer’ van klaslokalen, dat flexibel is. Krimp en groei van de scholen kan eenvoudig opgevangen worden door met de ‘kralen’ (lokalen) schuiven. De drie basisscholen kunnen ook eenvoudig op termijn tot twee scholen of één school samensmelten. Bestaand en nieuw van het Kloppend Hart worden door een centrale ruimte met elkaar verbonden. Er ontstaat zo tussen oud en nieuw een ruimte, die multifunctioneel gebruikt kan worden.

103

Voor... & na

Links: oude situatie Rechts: nissen op de plaats van voormalige toiletten waardoor foyer ruimer is

Voormalig jongeren discotheek wordt speellokaal

104
106

Interieur kantoorverdieping

WTC

Periode 2014 - 2014

Opdrachtgever Bouwinvest

Dutch Institutional Office Fund en CBRE B.V. Property Management

Projectarchitect Dorte

Kristensen en Naomi Schiphorst

Interieurarchitect

Thijs Klinkhamer

Projectleider Ernstjan Cornelis

Adres Beatrixlaan 590, Den Haag

Bruto oppervlakte 1050 m²

Kosten per m² € 228,-

Bouwkosten € 239.500,-

Verbouwing en interieur Toren C

nieuw interieur voor verouderde kantoorverdieping van WTC

In 2005 is in het Beatrixkwartier te Den Haag een grootstedelijk multifunctioneel gebouw gerealiseerd; het Prinsenhof. Tien jaar na de oplevering zijn de huurders van het eerste uur vertrokken. Eigenaar Bouwinvest en beheerder CBRE hebben atelier PRO gevraagd om binnen een seizoen en een vastgesteld budget een verdieping van Toren C compleet te transformeren. Doel van de transformatie was om een ‘modelverdieping’ te maken en hiermee te laten zien hoe een modern bedrijf op een eigentijdse manier in deze nieuwe ruimte gehuisvest kan worden.

107
Oude situatie

Om de ruimtelijke kwaliteit van de vrijgekomen verhuurbare verdiepingen zo goed mogelijk in beeld te brengen, heeft atelier PRO allereerst de indeling afgestemd op de meest heldere logistiek, de beste oriëntatie, de mooiste lichtinval. Met de middelen die de methode van Activiteit Gestuurd Werken verschaft, is vervolgens de ruimte ingedeeld in diverse werk- en ontmoetingsruimten.

108
109
110

Periode 2014-2016

Opdrachtgever Bouwinvest

Dutch Institutional Office Fund

Projectarchitect Dorte

Kristensen en Naomi Schiphorst

Adres Beatrixlaan 590, Den Haag

Bruto oppervlakte 12.000 m²

Herontwikkeling WTC The Hague

kansen pakken voor wtc the hague, opruimen en straktrekken

Den Haag heeft sinds juni 2012 een eigen World Trade Centre en deze nieuwe invulling is aanleiding voor een bouwkundige transformatie en upgrade van een aantal publieke ruimten in het WTC Plaza en Congress Centre naar een internationaal WTC kwaliteitsniveau. Relatief jong bestaand vastgoed is herontwikkeld. Eigenaar Bouwinvest had hiervoor Sens Real Estate en atelier PRO ingeschakeld. Een betere beleving van de publieke ruimten was in het kort de opgave. Dit is bovendien ook belangrijk voor de verhuurbaarheid van de kantoorruimten en voor het WTC in het geheel.

111
De lobby voor en na de renovatie

Nieuwbouw en renovatie bestaande kapel tbv HAVO/ VWO, MAVO en onderbouw.

Ontwerptijd 2013 - 2014

Bouwtijd 2014 - 2015

Opdrachtgever Heijmans Bouw

Projectarchitect Alex Letteboer, Pascale Leistra en Menno Roefs

Projectleiding Pascale Leistra

Adres Couperusplein 33, Den Haag

Bruto oppervlakte 8.944 m²

(7,224 m² nieuwbouw en 1.720 m² bestaande)

Kosten per m² € 706,-

Bouwkosten € 6.313.000,-

112
Oude situatie Nieuwe situatie Begane grond

Vernieuwbouw Edith Stein College, Den Haag

landgoed in de Haagse binnenstad

In de Haagse Binnenstad, aan het einde van het Louis Couperusplein, is een statig en compact onderwijsgebouw gerealiseerd. Daarmee ontstaat ruimte op de kavel van de school voor sport, spel, tuinieren, groenbeleving en buiteneducatie. Een nieuwe onderwijsomgeving die leerlingen uit verschillende achterstandswijken in Den Haag op deze bijzondere plek een thuis biedt.

Het gebouw zoekt in zijn architectuur niet het contrast maar het evenwicht met de bestaande omgeving. Fraaie bakstenen reliëfs bepalen het gevelbeeld. Ze zijn ontleend aan de omliggende gebouwen in Haagse Schoolstijl en pakken het thema op eigentijdse wijze op. De bestaande kapel behoudt in het beeld de hoofdrol in het nieuwe ensemble van oudbouw en nieuwbouw.

113
114
115

Gemeentelijk monument

Verbouwing van de voormalige

‘Hoogere Burgerschool met vijfjarigen cursus’ naar school voor Montessorionderwijs HAVO/VWO

Ontwerpperiode 2011 - 2012

Bouwtijd 2012 - 2013

Opdrachtgever

Montessori Scholengemeenschap Amsterdam

Interieurarchitect Dorte

Kristensen en Elisabeth Tukker

Projectleiding Hans Tak, Paul Verhaar

Adres Mauritskade 58, Amsterdam

Bruto oppervlakte 3.873 m²

Kosten per m² € 697Bouwkosten € 2.700.000,-

De monomentale trappenhuizen zijn voorzien van akoestich dempende wandpanelen, een kunstwerk van Chris Vermaas ism Chin-Lien Chen

116
leerplein leerplein gang doorbraak doorbraak

Metis Montessori Lyceum Oosterpark, Amsterdam

renoveren naar Montessorionderwijs anno 2013

Onderwijs veranderd met de tijdsgeest. Dit geldt ook voor het statige monumentale schoolgebouw aan de Mauritskade 58 in Amsterdam uit 1904. Atelier PRO heeft dit pand aan de rand van het Oosterpark, door renovatie en verbouwing geschikt gemaakt voor het Montessorionderwijs HAVO/VWO anno 2013. Met respect voor het oude is op de bestaande structuur voortgeborduurd, zodat de nieuwe vormgeving en inrichting de bijzondere authentieke detaillering verstrekt. Het oorspronkelijke 3-laagse gebouw bestaat uit een structuur van lange gangen en statische klaslokalen, waarmee niet voldaan werd aan de huidige onderwijsopvattingen. Open leerpleinen hebben het ritme van de aaneengeschakelde lokalen doorbroken en zijn op een moderne manier gekoppeld aan de trappenhuizen en gangen.

117
Open leerplein met nieuwe inrichting

Voor... & na

118
119

Montessorieonderwijs

VWO, HAVO, VMBO

Fase 2: uitbreiding nieuwbouw

Ontwerp periode 2014-2015

Bouwtijd 2015-2018

Opdrachtgever Montessori

Scholengemeenschap

Amsterdam

Projectarchitect

Dorte Kristensen, Sandrine

Rointru en Naomi Schiphorst

Interieurarchitect

Thijs Klinkhamer

Projectleiding

Naomi Schiphorst, Paul Vlaar

Adres Mauritskade 58, Amsterdam

Bruto oppervlakte 4.674 m²

Kosten per m² € 1.386,-

Totale bouwkosten

€ 6.479.895,-

Bestaande gebouw en uitbreiding.

Begane grond bestaande en uitbreiding

120

Uitbreiding Metis Montessori Lyceum

les krijgen met uitzicht op het groen

Nieuwe school 2014-2016

Door een toenemend aantal leerlingen had de Montessori School Amsterdam behoefte aan meer onderwijsruimte. Daarom creëerde atelier PRO een schoolontwerp voor een uitbreiding die volledig voldoet aan de criteria van hedendaagse schoolseisen.

De nieuwbouw past naadloos in het historische Oosterpark en tegelijkertijd maakt het interieur gepersonaliseerd leren mogelijk.

121
Zorgvuldige aansluiting van nieuw op oud waarbij de oude plataan een prominente rol heeft gekregen De connector, verbinding tussen nieuwbouw en oudbouw

Gemeentelijk monument

Verbouwing van de Christelijke

Basisschool het Geuzenschip

Ontwerpperiode 2010 - 2011

Bouwtijd 2011

Opdrachtgever

Gemeente Brielle

Projectarchitect

Dorte Kristensen en Hans Tak

Projectleiding Hans Tak

Adres Venkelstraat 18, Brielle

Bruto oppervlakte ca. 1.200 m²

nieuwbouw: 685 m²

renovatie: 515 m²

Kosten per m² ca € 1.060,-

Bouwkosten

nieuwbouw: € 1.650.000,-

renovatie € 530.000,-

Schoolplein voor de centrale entree, met volledige gerenoveerde gevel

122

De oude kozijnen zijn gerenoveerd, en een nieuw kleurconcept versterkt de relatie tussen privé gebied en openbare verkeerszone

Kindcentrum, Brielle

karakteriestiek elementen, identiteit teruggebracht

Twee basisscholen in de binnenstad van Brielle kampten met ruimtegebrek. De scholen liggen op steenworp afstand van elkaar. Atelier PRO heeft een gebouw ontworpen dat door beide scholen gebruikt wordt.

Oud...

Bij de renovatie van het uit 1930 daterende schoolgebouw met 6 klaslokalen, is de oorspronkelijke identiteit teruggebracht.

Verlaagde systeemplafonds en tussenwandjes zijn verwijderd en karakteristieke elementen zijn waar mogelijk hersteld of teruggebracht in nauw overleg met de Dienst Monumentenzorg. De belangrijke nissen in de gang zijn hersteld en laten weer daglicht toe en worden gebruikt als garderobe en extra studie-plekken. Veel energie is gestoken in het onzichtbaar wegwerken van de installaties.

123

Voor... & na...

In de oude situatie waren de gangen dichtgeslibt met spullen en de nissen werden gebruikt als opslagplek

In de klaslokalen is een ‘onzichtbaar’ akoestisch plafond aangebracht dat netjes aansluit op de bijzondere hoge kiepramen

124

De nissen die aan de gang liggen zijn in ere hersteld, en dienen nu als garderobe en extra werkplek

125

Begane grond Eerste verdieping

126 0246810(m)0246810
Verbinding tussen de bestaande school en het nieuwe gebouw

... en nieuw. Het nieuwe gebouw is afgestemd op de specifieke situatie van beschermd stadsgezicht. In de Brielse binnenstad zijn schuine daken verplicht. Atelier PRO heeft dit gegeven aangegrepen om met een bijzondere kapvorm het volume op te laten lopen; van één verdieping bij de aansluiting op het gemeentelijk monument naar twee verdiepingen voor de vervangende nieuwbouw. Hierdoor is ook automatisch extra hoogte ontstaan ter plaatse van de gezamenlijke aula en speellokaal. De opzet van de nieuwbouw is zo helder mogelijk gehouden; de uitbreiding van het Geuzenschip volgt de opzet van de bestaande school door aan het gebouw een vleugel met een klaslokaal toe te voegen. De gezamenlijke functies, zoals de aula en het speellokaal, liggen tussen beide scholen. De Meester Eeuwoutschool heeft een opzet met een centrale hal. Deze hal kan multifunctioneel ingezet worden, een trap met podium koppelt de twee verdiepingen. De verschillende delen zijn met elkaar verbonden door een brede doorlopende gangzone. Tussen de Meester Eeuwoutschool en het Samenwerkingsgebouw ligt een centrale entree, waardoor beide delen gekoppeld zijn, maar ook onafhankelijk van elkaar kunnen opereren. gebouw, waarin de bestaande monumentale platanen zijn opgenomen. Voor de Meester Eeuwoutschool is een plein gemaakt met verschillende routes en een buitenpodium..

127

Herinerichting bestaande

Raadhuis van gemeente Ede

Ontwerpperiode 2011 - 2011

Bouwtijd 2012 - 2012

Opdrachtgever Gemeente Ede

Projectarchitect Dorte

Kristensen en Elisabeth Tukker

Interieurarchitect Elisabeth

Tukker

Projectleiding Ronald Peters

Adres Bergstraat 4, Ede

Bruto oppervlakte 2.100 m²

Kosten per m² ca € 483,-

Bouwkosten € 1.016.000,-

Vlnr: huiskamer, overleg/team ruimte, open werkplekken

128 Bergstraat ET 01 JB den haag postbus 8561 fax 070/3514971 opdrachtge Gem nte Ede 21-02-2011 1 100 1102 B 02 Interieur Gemeentehuis Ede Functionele plattegrond optie A Bouwdeel B 2e verdieping tek afwasmachine repro papierbak 40 werkplekken 18 zitplekken A bedrijvigheid rust stilte dynamiek

Links

De voormalige kamertjes zijn vervangen door een open ruimte waardoor de bestaande karakteristieke kolommenstructuur weer mooi zichtbaar is en daglicht optimaal binnenkomt

Raadhuis Ede

herinrichting financiert zichzelf door meer efficiënt ruimtegebruik

Atelier PRO heeft het bestaande Raadhuis van Broekbakema (1977) heringericht in het kader van een cultuurveranderingstraject van de gemeente Ede. Het Nieuwe Werken heeft hier zijn intrede gedaan. Na de realisatie kon een huidige tweede huisvesting worden afgestoten. Transparante puien bij de centrale split-level trappenhuizen versterkt het zicht naar andere verdiepingen en vormen zo belangrijke plekken voor ontmoeting. Naast de trappenhuizen zijn ‘huiskamers’ geplaatst waar medewerkers samen komen voor koffie, een informeel gesprek of afdelingsbijeenkomst. Hier zijn ook de facilitaire voorzieningen zoals panty’s, printers en toiletten.

Strategisch geplaatste ruimten voor concentratie of overleg creëren luwte’s waardoor meer werkplekken ontstaan

De kleurfamilie van groenen, gelen en blauwen correspondeert met de ontspannen omgeving van Ede. Lichte natuurlijke tinten bij werkruimten (rust) afgewisseld met kleurige huiskamers (ontmoeting). Houten latten bij de concentratie- en overlegruimten zorgen voor privacy. Leuk detail zijn de verrijdbare krukjes op de werkvloer afkomstig uit de bossen van Ede.

129

Voor... & na

130
131

Inrichting van het gemeentehuis Zeist

Ontwerperiode 2010 - 2012

Bouwtijd 2012 - 2013

Opdrachtgever Gemeente Zeist

Projectarchitect Dorte

Kristensen en Mira van Beek Interieurarchitect

Susan Vlemminx

Projectleiding John Koks

Adres Het rond 1, Zeist

Bruto oppervlakte 7.393 m²

Kosten per m² ca € 838,-

Bouwkosten renovatie en inrichting € 6.200.000,-

De oude gevel van het Lengkeek-gebouw is deels binnengevel geworden. Een nieuw wit decor voor de dienstbalie

132

Vindbaarheid en orientatie zijn na de renovatie verbeterd door ieder verdieping een andere sfeer te geven

Gemeentehuis Zeist

het nieuwe werken in bestaand gebouw en nieuwbouw

Tussen het monumentale raadhuis uit 1908 en een uitbreiding uit de jaren 80 ( Lengkeek-gebouw) is door RAU een nieuwe aanbouw ontworpen. De inrichting van het gemeentehuis is van de hand van atelier PRO. Het oude raadhuis is opnieuw gestofferd. Het Lengkeek-gebouw en de aangrenzende neoclassicistische panden aan de Dorpsstraat zijn omgebouwd van gesloten kamerindeling naar een meer open indeling volgens de principes van Het Nieuwe Werken. Het gehele bestaande binnenwerk (uit de jaren 80) is verwijderd, op de stijgpunten en sanitaire blokken na. Deze zijn geïntegreerd in een servicekern met onder andere printers en pantry. Kleur en materiaal van de inrichting (van zowel nieuw als bestaand) is rustig, licht, natuurlijk. De anciënniteit van de panden aan de Dorpsstraat uit 1877 is in de afwerking (weer) zichtbaar gemaakt door hier in de afwerking te refereren aan herenkamers, met donkere lambriseringen (van uit het Lengkeek-gebouw gesloopte kozijnen), gekleurde wanden en behang met gestileerde natuurprints.

133

& na Voor

Een deel van de buitengevel van het Lengkeekgebouw is wit geschilderd en decor geworden voor de dienstenbalie in de publiekshal

De rustige basissfeer in het Lengkeekgebouw: mbi-blokken en kozijnen zijn wit geworden maar de karakteristieke roodbruine meranti trappen en leuningen zijn behouden

134

De kozijnen uit het gesloopte interieur zijn hergebruikt in lambriseringen en kastwanden

135

Uitvoeringsgereedmaken van de Canadese ambassade inclusief directievoering en toezicht.

Ontwerpperiode 2004 - 2007

Bouwtijd 2006 - 2008

Opdrachtgever Department of Foreign Affairs and International Trade / Architects Alliance

Architect

AA Architects en Atelier PRO

Projectarchitect

Hans van Beek mmv Mart Buter

Projectleiding Ronald Peters

Adres Sophialaan 7, Den Haag

Bruto oppervlakte 2.384 m²

Kosten per m² ca € 2.162,-

Bouwkosten € 5.156.000,-

Bestaand en nieuw zijn met elkaar verbonden door twee corridors. De corridors omsluiten een patio. Deze verbindingselementen zijn zo transparant mogelijk uitgevoerd

136
Begane grond

De glazen loopbrug schermt de binnentuin af waardoor een beschutte plek ontstaat

Canadese Ambassade Den Haag

Achter de huidige ambassade nabij Plein 1813 in Den Haag, is door Architects Alliance en atelier PRO een uitbreiding ontworpen voor de Canadese Ambassade. Nieuwbouw en de bestaande bouw vormen vanaf nu een binnenhof.

Het gebouw is aan de straatzijde in natuursteen uitgevoerd, dit in tegenstelling tot de gepleisterde buurpanden uit de 19e eeuw. Op de plint van graniet staat een volume in twee lagen bekleed met een Franse kalksteen.

De kantoren in de nieuwbouw zijn voorzien van verdiepingshoge vliesgevels. Op grote delen van het glas is een wit zeefdrukpatroon aangebracht dat werkt als vitrage en zonwering.

Atelier PRO heeft zorg gedragen voor het uitvoeringsgereed maken van het gebouw, inclusief directievoering en toezicht.

137

Het bestaande gebouw uit 1955 staat in het Haagse Willemspark, rondom Plein 1813, te midden van historiserende nieuwbouw

Vergaderruimte

139

Gebouw gebruikt voor activiteitenbegeleiding van GGZ Breburg

Periode 2004 - 2009

Opdrachtgever Tiwos

Projectarchitect Dorte

Kristensen en Pascale Leistra

Projectleiding Eelko Bemener

Adres De Ruijterstraat, Tilburg

Bruto oppervlakte 750 m²

140
Situatie 1 MFA 2 GGZ
1 2 3
3 Zusterhuis Het Zusterhuis met de karakteristieke klokkentoren Het Zusterhuis (rechts) grenst aan het verhoogde speelplein van de MFA

Linke: Op de bestaande spanten is een nieuw dakbeschot aangebracht

Rechts: Het trappenhuis was zwaar beschadigd nadat het tijdelijk als studentenhuisvesting gebruikt was

Het Zusterhuis, Tilburg

opnieuw een gebouw voor de gezondheidszorg

Het Zusterhuis vormt tezamen met de door atelier PRO ontworpen MFA en GGZ een gezamenlijk gebouwencomplex.

Het Zusterhuis stamt uit het begin van de 20ste eeuw en heeft afwisselend jaren lang leeggestaan of alternatieve bestemmingen gehad zoals studentenhuisvesting. Tiwos (Tilburgse Woonstichting) heeft het gebouw met minimale middelen laten renoveren waarbij de oude details zijn behouden en in ere hersteld.

Tegenwoordig wordt het gebouw gebruikt voor activiteitenbegeleiding van GGZ Breburg. Toevoeging van een nieuwe liftkern heeft geleid tot een geheel integraal toegankelijk gebouw.

141

Gemeentelijk monument

Nieuwbouw en hergebruik van multifunctioneel centrum: Theater met grote en kleine zaal, horecafuncties, bioscoop, bibliotheek, kunstzinnige vorming en sociaal cultureel werk

Ontwerpperiode 1999 - 2001

Bouwtijd 2002 - 2004

Opdrachtgever

Gemeente Dronten

Projectarchitect

Hans van Beek en Gerard Smit

Team prijsvraagontwerp

Hans van Beek, Dorte

Kristensen en Gerard Smit

Projectleider Hans Tak en Eelko Bemener

Bouwdirectie Ewoud de Jong, Eelko Bemener, Hans Tak

Adres De Rede 1, Dronten

Bruto oppervlakte 12.270 m²

Kosten per m² € 1.291,-

Bouwkosten € 15.846.348,-

links: De Meerpaal in de jaren ‘60

rechts: De Meerpaal in 2005

142

De Meerpaal, Dronten

een nieuw leven voor van Klingeren’s manifest

Nieuwbouw en gedeeltelijk hergebruik multifunctioneel centrum De Meerpaal, waarin opgenomen: theater met grote en kleine zaal, horecafuncties, bioscoop, bibliotheek, ruimten voor kunstzinnige vorming, sociaal cultureel werk, ruimten tbv welzijnsmasterplan, kantoren en vergadercentrum. Alle ruimten zijn georganiseerd rondom een zogenaamd ‘overdekt stadsplein’. Het project is bekroond met de Nationale Renovatieprijs 2007 in de categorie utiliteitsbouw.

Het winnende plan van atelier PRO voorziet in verbouwing en gedeeltelijk nieuwbouw in plaats van sloop. Zo blijft de Meerpaal traceerbaar als beeldmerk van de Nederlandse architectuur uit de tweede helft van de twintigste eeuw, zij het aangepast aan de huidige stedenbouwkundige situatie en gericht op het gebruik van nu.

143
De Meerpaal vanaf het marktplein

Bij de nieuwe situatie is integratie van functies uitgangspunt maar wel op een manier dat de functies elkaar niet in de weg zitten. Karakteristieke elementen van het ontwerp van Van Klingeren worden weer zichtbaar gemaakt: de glazen doos, het door zes kolommen gedragen dak en het ovale volume van de voormalige open theaterzaal

144
145

Verbouwing en inrichting van het serviceplein in De Meerpaal in Dronten.

Ontwerpperiode 2014 - 2014

Bouwtijd 2014 - 2014

Opdrachtgever De Meerpaal en Flevomeer Bibliotheek

Projectarchitect

Dorte Kristensen, Mira van Beek

Team Leon Verhoeven, Thijs

Klinkhamer, Wessel Reinders

Projectleider

John Koks, Mira van Beek

Adres De Rede 80, Dronten

Bruto oppervlakte 750 m²

Bouwkosten € 218.400,-.

146

Serviceplein De Meerpaal, Dronten

verbouwing en inrichting.

In 2005 wilden alle organisaties in De Meerpaal een eigen balie maar tijden zijn wederom veranderd: bezoekers van de bioscoop en het theater kopen bijvoorbeeld nauwelijks nog kaartjes aan de kassa. Tegelijkertijd willen de Meerpaal en de bibliotheek (nog) meer een trefcentrum zijn voor de inwoners van Dronten. De oplossing is gevonden in het samenvoegen van alle klantcontactfuncties van de organisaties en het toevoegen van een lichte horecafunctie. Hierdoor is het toch mogelijk op ieder tijdstip van de dag bezoekers te woord te staan en van dienst te zijn en wordt het aantrekkelijker nog even te blijven plakken of met een tijdschrift te wachten tot de muziekles van een kind is afgelopen

Het nieuwe serviceplein in De Meerpaal in Dronten, kortom, is een laagdrempelige, levendige plek met een podium en goede koffie.

147
148
atelier PRO architekten Kerkhoflaan 11a 2585 JB Den Haag +31(0)70 3506900 info@atelierpro.nl www.atelierpro.nl