770
R. Hasiura
Tabela 1. Zmiany poziomów MDA i dienów w czasie w grupach 1 i 2 (istotność statystyczna w stosunku do T0) Table 1. MDA and diene concentration differences in groups 1 and 2 (statistically significant in relation to T0)
MDA (nmol/g)
Dieny (j. a. /g)
grupa / group 1 grupa / group 2 grupa / group 1 grupa / group 2
T0
T1
T2
T3
5,72±2,05
7,36±2,45 p<0,01 6,45±2,25 p<0,01 0,14±0,06 p<0,01 0,14±0,07 p<0,05
8,45±3,37 p<0,001 7,86±3,81 p<0,01 0,15±0,07 p<0,001 0,12±0,08 ns
9,36±2,77 p<0,001 7,98±3,35 ns 0,17±0,075 p<0,001 0,13±0,06 p<0,01
5,07±2,72 0,11±0,05 0,1±0,035
Procentowe wielkości zmian stężeń i istotność statystyczna były mniejsze u chorych z NAB niż u chorych z TAB (tab. 2). Porównanie stężeń dienów w grupach 3 i 4 w poszczególnych czasach wykazało różnicę na poziomie błędu p<0,01 w czasach T0,T3, a na poziomie p<0,05 w czasach T1,T2 (p<0,05). Stwierdzono znamienną statystycznie zależność wielkości wzrostu dienów od wielkości utraty krwi w grupach 1 i 2 w czasie T2 (odpowiednio p<0,001) (test-t; 3,834); p<0,05 (test t; 2,76). Bliską znamienności statystycznej zależność między poziomem dienów a wielkością utraty krwi stwierdzono ponadto w grupie 2 w czasach T 1,T 3 (test-t odpowiednio;1,836; 1,87). W grupach 3 i 4 nie było istotnych zależności. W żadnej z grup nie stwierdzono istotnych korelacji pomiędzy czasem zaklemowania aorty a zmianami stężeń MDA, dienów. OMÓWIENIE W czasie operacji TAB lub NAB zamknięcie aorty na czas wykonania zespoleń naczyniowych, a następnie przywrócenie krążenia krwi, może zaburzyć równowagę procesów prooksydacyjno-antyoksydacyjnych (4). Stan ten Sies określił jako „stres oksydacyjny” (10).
(properly p<0,001) (test-t; 3.834), p<0,05 (test t; 2.76). The correlation between loss of blood, and diene levels in group 2 during T1,T3 statistically differed (test-t properly; 1.836; 1.87). There were no essential dependences in groups 3 and 4. There was no significant correlation between the time of aortic clamping, and MDA and diene concentration changes in any of the investigated groups. DISCUSSION During surgery for AAA or AIOD aortic clamping required to perform vascular junctions, followed by revascularization can disturb the pro-oxidative-anti-oxidative balance (4). These facts were classified as „oxidative stress” by Sies (10). Immediate measurement of free radicals during clinical practice is impossible because of their high activity. Measurements of lipid peroxidation products are often used as a measure of reperfusion trauma (11). In this study patients operated due to AAA and AIOD were analyzed separately, in regard to other hemodynamic effects of aortic clamping. In control groups, levels of MDA and diene during T0 were lower in group 1 than group
Tabela 2. Zmiany poziomów MDA i dienów w czasie w grupach 3 i 4 (istotność statystyczna w stosunku do T0) Table 2. MDA and diene concentration differences in groups 3 and 4 (statistically significant in relation to T0)
MDA (nmol/g)
Dieny (j. a. /g)
grupa / group 3 grupa / group 4 grupa / group 3 grupa / group 4
T0
T1
T2
T3
5,98±2,3
7,07±2,35 p<0,05 7,34±3,32 p<0,05 0,19±0,09 p<0,01 0,14±0,06 p<0,01
7,58±2,33 p<0,001 7,30±3,03 p<0,01 0,17±0,07 ns 0,12±0,05 P<0,05
7,78±2,33 p<0,01 7,29±3,47 p<0,05 0,17±0,09 ns 0,11±0,06 ns
5,85±2,55 0,14±0,05 0,1±0,03