ΠΟΡΕΙΑ - ΤΕΥΧΟΣ 44 by Φοιτητική Πορεία

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:30 πμ Page 1

Αντί Προλόγου 8 μεγιστάνες της παγκόσμιας ολιγαρχίας κατέχουν περισσότερο πλούτο από τον μισό πληθυσμό του πλανήτη! εν είναι η πρώτη φορά που με επίσημο τρόπο το σύστημα παρουσιάζει τις τερατώδεις αντιφάσεις του. Συχνά πυκνά διεθνείς οργανισμοί δημοσιεύουν στοιχεία που πιστοποιούν τον προκλητικό πλούτο μιας χούφτας κεφαλαιοκρατών απέναντι στη φτώχεια και τη δυστυχία των λαϊκών μαζών. Αυτό έρχεται να επιβεβαιώσει και η έκθεση (16/1/2017) της ΜΚΟ Oxfam με στοιχεία της Credit Suisse και άλλων διεθνών οργανισμών. Ο πλούτος 8 κροίσων ξεπερνά την συνολική περιουσία των φτωχότερων 3,6 δις, δηλαδή του μισού πληθυσμού του πλανήτη! Σύμφωνα με την ίδια οργάνωση, έναν χρόνο πριν χρειάζονταν να αθροιστεί η περιουσία των 63 πλουσιότερων του κόσμου... για το ίδιο αποτέλεσμα. Όλοι οι αριθμοί που περιγράφουν αντίστοιχα μεγέθη αποδεικνύουν πεισματικά το ίδιο συμπέρασμα. Ότι κάθε χρόνο η ψαλίδα ανοίγει. Κάθε χρόνο οι αριθμοί τους φορτώνονται ακόμα περισσότερο με τη φρίκη και τη βαρβαρότητα του συστήματός τους... Κάθε χρόνο η μεγάλη αλήθεια, η αντίθεση από την οποία σπαράσσεται ο καπιταλισμός παρουσιάζεται όλο και πιο κυνική, σαρώνοντας τα φτιασιδώματα των απολογητών του. Για αυτό η κυρίαρχη προπαγάνδα, αξιοποιώντας κάθε κανάλι αναγκάζεται να θάβει αυτή την αλήθεια κάτω από τόνους λάσπης κάλπικων ερμηνειών και πλαστών αντιθέσεων. Οι «αγνωστικιστές» και οι πάσης λογής μεταφυσικές προσεγγίσεις, απορούν με την απληστία του είδους μας. «Τι θα τα κάνουν όλα αυτά;» αναρωτιούνται. Αναφέρονται γενικώς και αορίστως στον άνθρωπο, κρύβοντας κάτω από αυτό το ουσιαστικό, τις τάξεις και τις αντιθέσεις τους. Καταλήγουν πάντα στην καρτερία και υπόσχονται δικαιοσύνη στη μετά θάνατο ...ζωή. Οι ακραιφνείς και δηλωμένοι οπαδοί της καπιταλιστικής βαρβαρότητας το παρουσιάζουν ως κάτι λογικό. Είναι η φύση του ανθρώπου φωνάζουν. Ντύνουν τη ληστεία και τα εγκλήματα των μονοπωλίων με τους «θεσμούς και τους νόμους» του συστήματός τους. Φτιάχνουν για κάθε μεγιστάνα το βιογραφικό-παραμύθι του αυτοδημιούργητου, του ευφυή που έκανε την «κατάλληλη κίνηση τη σωστή στιγμή». Παρουσιάζουν τη βαρβαρότητα ως μια απόλυτα φυσιολογική εξέλιξη, ως ένα άλλο φυσικό φαινόμενο. Οι ρεφορμιστές και η σοσιαλδημοκρατία σε όλες τις αποχρώσεις τους σημειώνουν το γεγονός ως μια ανωμαλία του συστήματος, αναζητώντας το λάθος στη συνταγή-στο μείγμα της πολιτικής. Χαράζουν πολιτικές «αναδιανομής του πλούτου» που πάντα καταλήγουν σε παγκόσμιο και εθνικό επίπεδο στο ίδιο αποτέλεσμα. Όλο και λιγότεροι πλούσιοι συγκεντρώνουν μεγαλύτερα πλούτη σε βάρος των φτωχών. Όλοι μαζί με την αμέριστη στήριξη των ΜΜΕ θα κάνουν ό,τι μπορούν ώστε η συνταρακτική αυτή γνώση να πνιγεί στις ψεύτικες αντιθέσεις που δημιουργούν ανάμεσα στους εργαζόμενους. Έτσι ώστε όταν θα αναζητά κάποιος απαντήσεις για το μοίρασμα του παραγόμενου πλούτου, όταν θα επιχειρεί να επιρρίψει ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση, να τις αναζητά στα κοινωνικά του αδέρφια αφήνοντας στο απυρόβλητο τους πραγματικούς αίτιους. Έτσι, οι δημόσιοι υπάλληλοι «που δεν πάνε στη δουλειά τους», οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αγρότες «που φοροδιαφεύγουν», η «χαμηλή παραγωγικότητα» των εργαζομένων, η διαφθορά «όλων των Ελλήνων», ή, ακόμα χειρότερα, οι «ξένοι μετανάστες», θα αποτελέσουν την καταθλιπτική «απάντηση» από τη μεριά του συστήματος για τη σημερινή πραγματικότητα. Κι αν κάποιος αντιπαραθέσει στην προπαγάνδα τους, την φανερή αντίθεση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία, αν επικαλεστεί κάποια από τις τόσες εκθέσεις για το μοίρασμα του παγκόσμιου πλούτου, οι θιασώτες του συστήματος θα απαντήσουν με μια φωνή «άστο αυτό τώρα... αυτό είναι άλλο θέμα». «Αυτό δεν αλλάζει, εμείς να δούμε τι κάνουμε». Σαν να στέκουν οι κεφαλαιοκράτες στο βάθρο τους ανεξάρτητα από τον λαό και τους εργαζόμενους, σαν να μπορούν να υπάρχουν χωρίς την εκμετάλλευση της εργασίας. Οκτώ μόλις «άνθρωποι» κατέχουν όσα ο μισός πληθυσμός της Γης. Όπως εύστοχα αναφέρει ο Μαξ Λόσον, διευθυντής της Oxfam «οκτώ άνθρωποι χωρούν σε ένα αμαξίδιο του γκολφ». Δισεκατομμύρια άνθρωποι ξυπνούν κάθε πρωί για να παράγουν με τη δουλεία τους ένα τεράστιο πλούτο που καρπώνεται μια δράκα εγκληματικών μονοπωλίων. Δεν έχει να κάνει με την φύση του ανθρώπου, αλλά με τη φύση του καπιταλιστικού συστήματος. Να ποια είναι η μεγαλύτερη αλήθεια, το πιο σωστό εργαλείο για να ερμηνεύσει κανείς τα δεινά των λαών ολόκληρου του πλανήτη. Οι υπηρέτες του συστήματος, από τη ναζιστική Χρυσή Αυγή που καταγγέλλει ως υπαίτιους των προβλημάτων, τους θαλασσοπνιγμένους απόκληρους του πλανήτη, μέχρι τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, το ΠΟΤΑΜΙ, αλλά και τις πιο «ψύχραιμες φωνές» της σοσιαλδημοκρα-

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:30 πμ Page 2

τίας που ανακαλύπτουν τις αιτίες της κρίσης και της φτώχειας στη διαφθορά των κρατικών λειτουργών και τη φοροδιαφυγή, συστηματικά κρύβουν τη μεγάλη αυτή αλήθεια. Και αν κάποια στιγμή αναγκαστούν να την παραδεχτούν, όλοι, καταλήγουν-συμφωνούν στην μεγάλη ψευτιά που και ο ίδιος ο Μαξ Λόσον προς αποφυγή παρεξηγήσεων αναφέρει στην ίδια έκθεση: «Μπορούμε να διαχειριστούμε τον καπιταλισμό με διαφορετικούς τρόπους που θα μπορούσαν να αποβούν κατά πολύ πιο ωφέλιμοι για την πλειοψηφία των ανθρώπων». Αυτό υπόσχονται όλοι οι υπηρέτες του καπιταλισμού, των βιομηχάνων, των εφοπλιστών και των τραπεζιτών, οι υπηρέτες αυτής της μεγάλης εκμετάλλευσης. Αυτό που είναι πραγματικά αδύνατον να συμβεί. Η αλήθεια όμως δεν μπορεί παρά να θριαμβεύσει. Και θα επανέρχεται στο προσκήνιο με ή χωρίς τις εκθέσεις των διεθνών οργανισμών. Και απέναντι σε όλες τις κάλπικες θεωρίες και τις αυταπάτες, ο επιστημονικός σοσιαλισμός πεισματικά θα δικαιώνεται. Η συγκέντρωση του παραγόμενου πλούτου σε όλο και λιγότερα χέρια από τη μια και η φτωχοποίηση όλο και πλατύτερων λαϊκών μαζών από την άλλη, ως διαδικασία της ιστορικής εξέλιξης του καπιταλισμού θα βαδίζει το δρόμο της νομοτέλειας και στον καιρό της κρίσης θα αποκτά εκρηκτικές διαστάσεις. Όσες ιδέες και αν προπαγανδίσουν οι κήρυκες του «καπιταλισμού με ανθρώπινο ή με τερατώδες πρόσωπο», ένα είναι βέβαιο. Σε έναν χρόνο από σήμερα μια αντίστοιχη έκθεση θα καταγράφει μια ακόμη πιο προκλητική αναλογία ανάμεσα στους φτωχούς και τους πλούσιους του πλανήτη. Ο μοναδικός δρόμος για την ανατροπή αυτής της πορείας περνάει μέσα από την ένταση της ταξικής πάλης. Μοναδικό όπλο οι αγώνες μας.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:30 πμ Page 3

περιοδικό

4 μήνες ΣΗΜΑ 4 λόγοι για τους οποίους χρειαζόμασταν το ΣΗΜΑ

ουσιαστικότερο «ευχαριστώ» τού Σήματος προς όλους τους φίλους και συναγωνιστές που αγκάλιασαν ήδη από την ημέρα των εγκαινίων, τα πρώτα πολιτιστικά βήματα της Πορείας, είναι, ακριβώς, η προσπάθεια να διαμορφώσουμε, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, ένα πρόγραμμα εκδηλώσεων πλούσιο, ζωντανό, ουσιαστικά «πολιτιστικό». Με αφορμή τη συμπλήρωση ήδη 4 μηνών λειτουργίας του Σήματος, καταθέτουμε 4 σκέψεις, 4 επιπλέον λόγους που κάνουν το πολιτιστικό εγχείρημα της Πορείας επιπρόσθετα σημαντικό: 1) Το Σήμα μάς μαθαίνει πώς πρέπει να απευθυνόμαστε στον κόσμο γύρω μας: Με μία λέξη, «πλατιά». Χωρίς στενότητα, χωρίς περιχαρακώσεις, χωρίς δισταγμούς. Με το θάρρος που μας επιτρέπει η έντιμη προσπάθεια που κάνουμε. Ένα ολόκληρο σύστημα δουλεύει σε συστηματική βάση για να ορθώσει φραγμούς, να υψώσει τείχη, να απομονώσει κάθε πραγματικά προοδευτική και αισιόδοξη (πολιτική ή πολιτιστική) προσπάθεια. Ένα ολόκληρο σύστημα δουλεύει για να βυθίσει εμάς στον ατομισμό μας, και μια ολόκληρη κοινωνία στον κοινωνικό κανιβαλισμό. Το Σήμα σπάει με την πλατύτητα και το εύρος της απεύθυνσής του πολλά στεγανά, ίσως και κάποιες δικές μας αναστολές και δισταγμούς, και μας διδάσκει να μη φοβόμαστε τις μάζες, αλλά να τις εμπιστευόμαστε, να ανοιγόμαστε θαρρετά σε αυτές.

τις 17 Απριλίου συμπληρώθηκαν 4 μήνες ζωής και λειτουργίας του Σήματος, του Πολιτιστικού χώρου της Πορείας στο κέντρο της Αθήνας. Έχοντας καταφέρει ήδη να παρουσιάσει ένα εύρος εκδηλώσεων και με την ελπίδα ότι και το πρόγραμμα των επόμενων μηνών θα αποδειχθεί …ανταγωνιστικό προς εκείνο του πρώτου 4μήνου, το Σήμα έχει κατακτήσει το δικαίωμα να κοιτάζει με ένα διακριτικό χαμόγελο και αισιοδοξία το μέλλον. Από το πυκνό πρόγραμμα του Σήματος δεν έλειψαν, στην πρώτη αυτή περίοδο λειτουργίας του, οι εκδηλώσεις για την Τέχνη, την Επιστήμη και την Ιστορία, οι πολιτικές συζητήσεις, οι προβολές ταινιών, οι εκθέσεις ζωγραφικής και μικροτεχνίας, οι βιβλιοπαρουσιάσεις, αλλά και οι μουσικές βραδιές και τα γλέντια. Με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από την Οκτωβριανή Επανάσταση (1917-2017), το Σήμα φρόντισε 2) Το Σήμα μάς μαθαίνει πότε πρέπει να απευθυνόμαστε να αφιερώσει τουλάχιστον μία ημέρα κάθε μήνα -και έτσι προ- στον κόσμο γύρω μας: Με μια λέξη, «πάντοτε». Είναι πολύ σημαντική η τίθεται να κάνει μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους- σε σχετιπαρατήρηση ότι το Σήμα κατόρθωσε να κινητοποιήσει σε διάκές πολιτιστικές εκδηλώσεις τιμής και μνήμης. Για την Πορεία αλλά και όλους όσοι στηρίζουν την φορες εκδηλώσεις και με διάφορες αφορμές τους μήνες που υπόθεση του Σήματος έχει μεγάλη σημασία ότι πολλές από τις πέρασαν εκατοντάδες φίλους και συναγωνιστές, σε μια λεγόπρογραμματισμένες εκδηλώσεις μας συγκέντρωσαν κυριολε- μενη κατά τα άλλα περίοδο «κινηματικής νηνεμίας». Όμως ακόμη και στους καιρούς της κοινωνικής κτικά εκατοντάδες φίλων και συναγωνιστών, γεμίζοντας πολλές φορές πλήρως την κεντρική αίθουσα εκδηλώσεων. Με (και, συνεπώς, πολιτικής και πολιτιστικής) αμπώτιδας, χαρά διαπιστώσαμε ότι είναι δυνατό μια βιβλιοπαρουσίαση να πρέπει να θεωρούμε βέβαιο ότι υπάρχουν «ευήκοα ώτα» αποδειχθεί μαζικό γεγονός. Ότι η συζήτηση για την προ αιώ- γύρω μας, δίπλα μας, που περιμένουν την πολιτιστική, την νος παιδαγωγική, μπορεί να είναι επίκαιρη και να συγκινεί. Ότι πολιτική αντιπρότασή μας. Κόντρα στη δύσκολη κοινωνική οι …λογιστές μπορεί να έχουν μία από τις πιο καλές ορχή- συγκυρία το Σήμα εξέπεμψε το αγωνιστικό μήνυμά του, και στρες λαϊκού τραγουδιού και να παρακινούν σε ζωηρό χορό. έτσι πρέπει να συνεχίσει να κάνει. Συχνά μέσα στο πρώτο τετράμηνο λειτουργίας του Σήματος βρεθήκαμε στην ευχάριστη θέση να αναζητήσουμε μέχρι και 3) Στο Σήμα βρίσκει έδαφος να αναδειχθεί ο πλούτος του τα τελευταία εφεδρικά καθίσματα για να τεθούν στη διάθεση «πολιτιστικού» δρόμου: Δίπλα στον πολιτικό μας λόγο, ήρθαν να σταθούν η εκείνων που μας τίμησαν με την παρουσία τους αλλά και την ποίηση, η ζωγραφική, η μουσική, το θέατρο· διεμβολίζοντας ενεργητική συμμετοχή τους. Εκτιμούμε ότι το Σήμα της Πορείας πετυχαίνει να με μοναδική απλότητα και ευθύτητα το κοινό τους, συμπυκνώεκπέμπει ολοένα και πιο καθαρά, ολοένα και πιο πλατιά, το νοντας ουσία στην ιδιαίτερη και ξεχωριστή μορφή τους, «βέλη αισιόδοξο, αγωνιστικό μήνυμά του, και η ανταπόκριση του πολιτιστικά» ήρθαν να ενισχύσουν και να πλουτίσουν τη φαρέκόσμου στο κάλεσμα αυτό, η οποία πολλές φορές ξεπέρασε τρα των πολιτικών μας επιχειρημάτων. Τα μηνύματα που στέλνουν διάφορα δημιουργήματα τις προσδοκίες μας, συνιστά την πιο ισχυρή ώθηση για την της τέχνης είναι ισχυρά και πειστικά, ευσύνοπτα και εύληπτα, επόμενη ημέρα τού πολιτιστικού εγχειρήματός μας. Από την πλευρά μας, η καλύτερη ανταπόδοση, το αφυπνίζουν και συγκινούν, και επάξια θα συναγωνίζονταν 3

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:31 πμ Page 4

περιοδικό

κάθε καλογραμμένο, τεκμηριωμένο και συγκροτημένο πολιτικό κείμενο. Παρερμηνεύοντας τη γνωστή ρήση, θα μπορούσαμε να πούμε ότι, για το Σήμα, ο πολιτιστικός δρόμος είναι η συνέχεια του πολιτικού, με άλλα μέσα. 4) Στο Σήμα επιτελείται ουσιαστική πολλαπλή εσωτερική δουλειά: Για να μπορέσει να κάνει εγκαίνια το Σήμα, για να μπορέσει να σταθεί στα πόδια του και να λειτουργήσει, δεκάδες συναγωνιστές και φίλοι συνεργάστηκαν και συνεργάζονται, βρέθηκαν να κάνουν βάρδια υπηρετώντας όχι ένα «ωρο-

λόγιο πρόγραμμα» αλλά, στην πραγματικότητα, έναν σκοπό. Αυτή η εσωτερική συνεννόηση και οργάνωση (πέρα από το τελικό αποτέλεσμα) που απαιτήθηκε και παράχθηκε, δεν είναι καθόλου αμελητέα. Το Σήμα είναι ένα πολιτιστικό εγχείρημα συλλογικό, και θα είχε αποτύχει αν τυχόν δεν ήταν στημένο σε αυτή τη βάση. Με έναν όμως εξαιρετικά ενδιαφέροντα τρόπο και κύκλο, βλέπουμε ότι η συλλογική προσπάθεια ζωογονεί και τροφοδοτεί το Σήμα, αλλά και το Σήμα παρακινεί σε συλλογική προσπάθεια. Το Σήμα εξέπεμψε και εκπέμπει συλλογικά.

Σήμα Πορείας ικό Ουτοπικό σενάριο ή ρεαλιστ καταλείψω κανένα περιθώριο να το εγ φύσης του αυτό δεν χάνομαι στο δίλημμα της αποκαλύψω. να μείνει μυστικό ή να το ρος που δεν σβήνει Εσύ είσαι η μούσα μου ο φά πλοίο το δρόμο θα μου δείχνει το δεν θα ξωκείλει κι αν κάπως αποκλίνει το φως του θα με ντύνει. ρομηνία λήξης Δεν είναι ένα σχέδιο με ημε φίλο μου γι’ αυτό κι έχω σύμμαχο τον τον χρόνο κι εσύ τρελέ κι αγνώμονα ποτέ δεν θα με πλήξεις νει κάθε πόνο. ο τελικός προορισμός σκοτώ σ’ ολόκληρο Το Σήμα μου θα ακουστεί τον κόσμο σύμμαχο τον χρόνο. με μια Πορεία μυστική με Κωνσταντίνος Νεκτάριος

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:31 πμ Page 5

περιοδικό

Βαδίζοντας στην 8η χρονιά των μνημονίων και στην 3η χρονιά της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Δεν υπάρχει «τέλος της ιστορία». Η ελπίδα στους αγώνες!

ξιολόγηση, διαπραγμάτευση, ανάπτυξη, πρωτογενή πλεονάσματα, ποσοτική χαλάρωση, ανταγωνιστικότητα, πρόγραμμα διάσωσης, θεσμοί, ΔΝΤ, ΕΚΤ, ELA, μηχανισμός σταθερότητας, έξοδος στις αγορές... Λέξεις βαθιά ποτισμένες με τις αλήθειες, τις ανάγκες και την ιδεολογία της κυρίαρχης τάξης. Λέξεις που η κυρίαρχη προπαγάνδα επαναλαμβάνει μονότονα, εμμονικά θα έλεγε κανείς, μέσα από κάθε κανάλι «πληροφόρησης», φτιάχνοντας με αυτές ένα βαρύ καταθλιπτικό πέπλο που σκεπάζει τη δημόσια ζωή της Ελλάδας. Λέξεις με τις οποίες επιχειρεί να φιμώσει την σκέψη των λαϊκών ανθρώπων, προκειμένου να πάψουν να μιλούν για τις δικές τους ανάγκες και αλήθειες. Εφτά χρόνια πριν, όταν η μεγαλοαστική τάξη της χώρας, έσερνε την Ελλάδα στο σημερινό νεοαποικιακού τύπου καθεστώς επιτροπείας, οι λέξεις και τα λόγια των ευγενικών ταγών των Βρυξελλών, δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ψυχροί και άγνωστοι ήχοι για τον πολύπαθο από τις επεμβάσεις των ξένων δυνάμεων ελληνικό λαό. Σήμερα είναι πια φανερό, ότι μέσα σε αυτή την προπαγάνδα των αρκτικόλεξων και των οικονομικών όρων, ήθελαν να βαφτίσουν την κοινωνική βαρβαρότητα και τη δυστυχία που άπλωσε η πολιτική τους. Ο ελληνικός λαός, για μια ακόμη φορά, βρίσκεται θεατής μιας διαπραγμάτευσης που θα ολοκληρωθεί με νέα μέτρα και μία ακόμη αξιολόγηση, ώστε να ξεκινήσει... η επόμενη διαπραγμάτευση. Ο χρόνος μοιάζει να έχει παγώσει. Τα φερέφωνα του ΣΚΑΪ και των άλλων ΜΜΕ επιχειρούν να γράψουν το δικό τους «τέλος της ιστορίας» για την Ελλάδα. Δεν μπορεί να γίνει τίποτε άλλο, διαλαλούν. Αυτός ο τόπος είναι καταδικασμένος να καταδυναστεύεται από τα ξένα αφεντικά και τους ντόπιους κομπραδόρους. Αυτό επιτάσσει ο ρεαλισμός... Δύο χρόνια πριν, ένας άλλος «ρεαλισμός» ντυμένος με απάτες και αυταπάτες έρχονταν θριαμβευτής στο προσκήνιο, φέρνοντας τον ΣΥΡΙΖΑ με την ταμπέλα της αριστεράς στους κυβερνητικούς θώκους. Δύο χρόνια πριν, η αυταπάτη του εκλογικού παραβάν και ο κοινοβουλευτικός δρόμος, η μεγάλη φενάκη του ρεβιζιονισμού, έρχονταν σαν από μηχανής θεός να «αναμετρηθεί», υποτίθεται, με τη βαρβαρότητα των μνημονίων. Το ίδιο παραβάν, σε ένα δημοψήφισμα λίγους μήνες μετά, θα παρουσιάζονταν σαν βαρύ διαπραγματευτικό χαρτί, σαν η νέα «ιστορική ευκαιρία», γιγαντώνοντας το βουνό των απατηλών ελπίδων του ΣΥΡΙΖΑ. Και όπως νομοτελειακά συμβαίνει με τις αυταπάτες και τις ψεύτικες ελπίδες, ήταν και αυτές προορισμένες να μετατραπούν σε απογοήτευση και απόγνωση. Δύο χρόνια τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε να διαχειρίζεται την πολιτική τής βαρβαρότητας και της υποδούλωσης, η αστραπιαία μετάλλαξη της ρητορικής του, έβαλε στο στόμα των «αριστερών» στελεχών του τις ίδιες λέξεις, τον ίδιο λόγο

που υποτίθεται αναθεμάτιζαν. Η κυρίαρχη προπαγάνδα έχοντας βρει στο πρόσωπο του Τσίπρα και του Τσακαλώτου νέα φερέφωνα, αναπαράγεται τώρα με μεγαλύτερη ένταση και αυτό την κάνει να φαίνεται πιο ισχυρή. Και τούτο είναι ένα συμπέρασμα που οφείλουν να βγάλουν όλοι όσοι υπήρξαν ένθερμοι, αλλά και οι «διστακτικοί» οπαδοί του εγχειρήματος ΣΥΡΙΖΑ. Δύο χρόνια μετά, οι αριστερές ιδέες και το λαϊκό κίνημα παρουσιάζουν μια σαφή υποχώρηση σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα. Αν φαντάζει αντιφατικό το γεγονός ότι με μια κυβέρνηση που εμφανίστηκε σαν «αριστερά» οι συσχετισμοί φαίνεται να βαίνουν προς το χειρότερο, εμείς δεν μπορούμε παρά να επαναλάβουμε ότι κανένα άλλο αποτέλεσμα δεν μπορούν να έχουν οι αυταπάτες. Και η επέτειος των δυο χρόνων διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ μπορεί σίγουρα να είναι η αφορμή για την εξαγωγή και την υπενθύμιση κάποιων συμπερασμάτων, στενάχωρων ίσως, πλην όμως αναγκαίων. Πολλοί αγωνιστές, που διακηρυκτικά απλώνονταν μακριά από την πολιτική επιρροή του, μπροστά στην άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ έλεγαν ότι, «όπως και να ’χει καλύτερα θα είναι τα πράγματα». Ότι με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το κίνημα θα βρει «πιο ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξή του» και ότι οι αριστερές ιδέες θα έχουν ένα πιο γόνιμο έδαφος. Ότι ακόμη και αν δεν κάνει τίποτε από αυτά που λέει, θα δοθεί ευκαιρία σε όλον αυτό τον κόσμο που τον ακολουθεί και τον στηρίζει να καταλάβει τι γίνεται και να αναζητήσει διέξοδο σε πιο αριστερές προτάσεις. Όπως απέδειξε όμως η ίδια η ζωή, τα προοδευτικά βήματα, οι θετικές αλλαγές στις συνειδήσεις του κόσμου δεν χτίζονται πάνω σε ευφυολογήματα. Καμία τέτοια θετική αλλαγή δεν μπορεί να οικοδομηθεί πάνω σε ψευδαισθήσεις. Γι’ αυτό και σήμερα η μετακίνηση δεν γίνεται προς αριστερές, αλλά μάλλον προς δεξιόστροφες και συντηρητικές κατευθύνσεις. Ενδεχομένως τώρα να βγαίνει εύκολα το συμπέρασμα για όλους, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι αριστερά. Βρεθήκαμε να αναλαμβάνουμε «άχαρο» ρόλο, όταν επιμέναμε σε αυτό, κόντρα ίσως στον ενθουσιασμό και την αισιοδοξία που συνόδευε την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί η παράκαμψη του ζητήματος της βαθιάς εξάρτησης της χώρας και της ΕΕ, να έκανε πιο πειστικό το παραμύθι του «σήμερα ψηφίζεις, αύριο φεύγουν», αλλά επιμείναμε και επιμένουμε να λέμε ότι η αντιπαράθεση με τον ιμπεριαλισμό και την πολιτική της εξάρτησης είναι προϋπόθεση για την όποια θετική αλλαγή. Μπορεί το αφήγημα του κοινοβουλευτικού δρόμου να μετατρέπει τις δυσκολίες της ταξικής πάλης σε «ανθόσπαρτο λιβάδι», αλλά επιμείναμε και επιμένουμε να λέμε οι το αστικό κράτος δεν είναι κάποιος ουδέτερος υπερταξικός θεσμός, αλλά ο μηχανισμός επιβολής των συμφερόντων της αστικής τάξης. Και ότι από αυτή την άποψη το περιεχόμενό του δεν μπορεί να αλλάξει με την αλλαγή του όποιου επίδοξου διαχειριστή. 5

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:31 πμ Page 6

περιοδικό

Σε όλα τα κρίσιμα επεισόδια των τελευταίων ετών σταθήκαμε κόντρα στο ρεύμα των ρεφορμιστικών αυταπατών, όχι από κάποια διάθεση απομονωτισμού ή διαχωρισμού, αλλά από την βαθιά πίστη ότι η ελπίδα μπορεί να γεννηθεί μόνο στην βάση της σωστής ερμηνείας της πραγματικότητας. Πιο σωστά, στη βάση της κατανόησης της ανάγκης. Της ανάγκης για αναμέτρηση με την πολιτική της εξάρτησης και την ΕΕ, κόντρα σε κάθε επιχείρηση εξωραϊσμού της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας. Της ανάγκης να αποκρουστούν οι κοινοβουλευτικές αυταπάτες και οι ρεφορμιστικές ουτοπίες των διαχειριστικών-μεταβατικών προγραμμάτων, προτάσσοντας την ελπίδα που φωλιάζει στην δύναμη της οργάνωσης και του αγώνα. Είναι βέβαιο ότι καμιά «τάξη», καμιά κοινωνική ηρεμία δεν μπορεί να εδραιωθεί πάνω στα ερείπια που σκορπάει η μνημονιακή πολιτική. Η κάλπικη προπαγάνδα, όσο ισχυρή και αν φαίνεται αυτή τη στιγμή, είναι καταδικασμένη να αποκαλυφθεί, και οι μισητές λέξεις της να σαρωθούν από τα λαϊκά δίκαια. Και αν ο ΣΥΡΙΖΑ ως λαθρεπιβάτης της αριστεράς

αμαύρωσε τον τίτλο της, δεν μπορεί παρά η ανάγκη για την ανασυγκρότηση του κινήματος να φέρει την πραγματική αριστερά, τις ιδέες και τα οράματά της στο επίκεντρο των εξελίξεων. Η διετία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ καταγράφει σίγουρα μια πολύ αρνητική εξέλιξη στο πεδίο των πολιτικών και ιδεολογικών συσχετισμών. Αυτό άλλωστε συμβαίνει όποτε οι λαοί απαντούν σε ψεύτικα διλήμματα. Όσες φορές οι εργαζόμενοι βρέθηκαν να επιλέγουν «τον καλύτερο-τον λιγότερο κακό» διαχειριστή της αντιλαϊκής πολιτικής, οδηγήθηκαν σε χειρότερη θέση. Το πλαστό δίλημμα θα επανέλθει σφοδρότερο στο εγγύς μέλλον. Η εμπειρία των δύο τελευταίων ετών πρέπει να αποτρέψει τον εγκλωβισμό σε νέες αυταπάτες. Απαίτηση των καιρών η αναγέννηση της πίστης στη δύναμη του οργανωμένου και αποφασισμένου λαού. Η ελπίδα στους αγώνες μας! Βασίλης Π.

Η «έξοδος από την κρίση» και τα νανουρίσματα της κυρίαρχης προπαγάνδας «Η προσφυγή στο ΔΝΤ έγινε στις 23/4/2010... και έτσι μπήκαμε στο μνημόνιο. Το συμβάν πραγματοποιήθηκε με τον διελαύνοντα Ουρανό στις 28ο 36’ των Ιχθύων… Ο Ουρανός είναι κυβερνήτης του 8ου οίκου (δάνεια)... Έτσι μπήκαμε στα μνημόνια... και το θέμα είναι τι θα γίνει με την κρίση, πότε θα βγούμε... Ο Δίας του Annual σηματοδοτεί οικονομική ισχυροποίηση του κράτους αλλά και μερική επαναφορά κάποιων επιδομάτων… Κοιτώντας τον άξονα Δία/Kronos που υποδεικνύει τον “δείκτη υγείας και ευημερίας” του Τραπεζικού Συστήματος...» (πηγή: Karl Heinz Ottinger-astrology)

ν η παραπάνω προφητεία για το πώς η Ελλάδα βρέθηκε στον κυκλώνα της καπιταλιστικής κρίσης, ή το πώς θα βγει από αυτήν, προκαλεί θυμηδία, επί της ουσίας δεν παρουσιάζει σοβαρή διαφορά με τις θεωρήσεις των πάσης φύσεων απολογητών της αστικής πολιτικής. Ένα νήμα θα λέγαμε συνδέει τις «αναλύσεις» και τις «προβλέψεις» της Λίτσας Πατέρα, του γέροντα Παΐσιου και του Σώρα, με αυτές των αστών οικονομολόγων και των «πολιτικών αναλυτών» του συστήματος. Όλες τους στερούνται κάθε ίχνος επιστημονικής αλήθειας, και με τις όποιες παραλλαγές, διακηρύττουν ότι το μέλλον του ελληνικού λαού δεν μπορεί να οριστεί με κανέναν τρόπο από τον ίδιο. Όσο η υπόδουλη πολιτική των μνημονίων χαράζει βαθιά το αποτύπωμά της στην ελληνική κοινωνία, όσο η πολιτική της κοινωνικής βαρβαρότητας σκηνοθετεί τις εικόνες της καθημερινότητας μας, η αισθητή απουσία του λαϊκού κινήματος και της πρωτοπορίας του από τις εξελίξεις, αφήνουν το περιθώριο να θριαμβεύσει, έστω και πρόσκαιρα, η απογοήτευση και μαζί με αυτήν η μοιρολατρία. Σε αυτές τις συνθήκες οι προβλέψεις και οι υποσχέσεις για «έξοδο από την 6

κρίση» μετατρέπονται σε νανουρίσματα για έναν λαό, που ο μονόδρομος που έχει να βαδίσει είναι αυτός της οργάνωσης και του αγώνα. Σε σχέση με όλα αυτά που ακούγονται για την είσοδο και την έξοδο από την κρίση οφείλουμε να επαναφέρουμε και να σημειώσουμε τα εξής. 1) Όσο σκοταδιστική είναι η αντίληψη ότι για την είσοδο στα μνημόνια φταίνε οι τροχιές των πλανητών, άλλο τόσο αντιδραστική και ψεύτικη είναι η θεώρηση της επίσημης αστικής προπαγάνδας ότι για την κρίση ευθύνονται οι «υψηλοί μισθοί και τα επιδόματα της μεταπολίτευσης» ή το «υδροκέφαλο κράτος» και οι πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι. Η οικονομική κρίση είναι προϊόν των αντιφάσεων του καπιταλιστικού συστήματος και σύμφυτη με την λειτουργία του (ανεξάρτητη δηλαδή από τη διαχείρισή του) και η οξύτητα με την οποία παρουσιάστηκε στην Ελλάδα έχει να κάνει με την βαθιά και ολόπλευρη εξάρτηση της χώρας καθώς και με την πολιτική που κατάφεραν να επιβάλουν στο έδαφος αυτής της κρίσης, οι ξένοι δυνάστες με την ντόπια ολιγαρχία. Και η αναμέτρηση με αυτήν ακριβώς την πολιτική της εξάρτησης και της υποδούλωσης είναι η αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση για την ανατροπή αυτής της κατάστασης και όχι η προσαρμογή στις απατηλές «διεξόδους» που η ίδια ευαγγελίζεται. 2) Όπως η «πορεία του Ουρανού» δεν μπορεί να υποσχεθεί την έξοδο από την κρίση ή την απαλλαγή από τα μνημόνια, έτσι και η επίκληση κάποιων οικονομικών δεικτών ή τεχνοκρατικών σχεδίων και οι αλλεπάλληλες ψεύτικες κυβερνητικές υποσχέσεις περί τέλους των μέτρων δεν μπορούν να προβλέψουν κανένα «φως στο τούνελ». Απόδειξη γι’ αυτό αποτελεί το γεγονός ότι στα χρόνια των μνημονίων αναρίθμητες υπήρξαν οι φορές που οι ελληνικές κυβερνήσεις εξήγγειλαν το τέλος τους, εγγυήθηκαν το τέλος της θέσπισης νέων

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:31 πμ Page 7

περιοδικό

μέτρων, ή καλωσόρισαν την ανάπτυξη και μαζί με αυτή την αλλαγή σελίδας για τον τόπο. Και σε αυτό το σημείο πρέπει να ξεκαθαριστεί το εξής. Άλλο περιεχόμενο έχει στην πραγματικότητα η «έξοδος από την κρίση» για τον λαό και άλλο για την κυρίαρχη τάξη. Στο άκουσμα της «εξόδου από την κρίση» ή του «τέλους των μνημονίων» ο λαϊκός κόσμος κάνει συνειρμούς για επαναφορά μισθών, συντάξεων και μειώσεις φόρων. Άλλωστε τι άλλο νόημα θα μπορούσε να έχει για αυτόν η υπόσχεση για το τέλος αυτής της κατάστασης; Και αν οι κυβερνώντες, για την διαχείριση αυτής της ζοφερής πολιτικής πραγματικότητας αφήνουν εσκεμμένα με το λόγο τους να υπονοηθεί κάτι τέτοιο, η κυρίαρχη τάξη (βλ. ΣΕΒ) ούτε μια στιγμή δεν άφησε και δεν αφήνει περιθώριο για αυταπάτες. Άλλωστε μέσα από διάφορα κανάλια επαναλαμβάνουν ότι αυτά έπρεπε να γίνουν και χωρίς να μας τα επιβάλλουν οι ξένοι. Η αστική προπαγάνδα εισάγοντας και χρησιμοποιώντας πολύ προσεχτικά τις λέξεις με τις οποίες σπέρνει τις αλήθειες της κυρίαρχης τάξης στην κοινωνία, κάνει λόγο για έξοδο στις αγορές, για ανάπτυξη και πρωτογενή πλεονάσματα και προσπαθεί να ταυτίσει με αυτά ένα αόριστο καλύτερο μέλλον. Καμία σημασία όμως δεν μπορεί να έχουν για τον λαό όλα αυτά, ή αν έχουν αυτή είναι αρνητική. Γιατί η πολυπόθητη «ανάπτυξη» που έχει γίνει η καραμέλα όλων των κυβερνήσεων (της ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ συμπεριλαμβανομένης) δεν έχει κανένα άλλο περιεχόμενο παρά αυτό του «ξεπουλήματος του δημόσιου πλούτου» και της δημιουργίας ενός ανταγωνιστικού εργασιακού Νταχάου. Πώς μπορεί αλήθεια αυτή η ανάπτυξη να έχει την παραμικρή θετική σημασία για τον λαό; Ή, πολύ περισσότερο, τι μπορεί να σημαίνει η «έξοδος στις αγορές»; Μήπως θα είναι άλλα τα τοκογλυφικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα από τα σημερινά, μήπως θα είναι λιγότερο υποδουλωτικά τα «δάνεια», οι όροι και οι συμφωνίες τους; Τελικά αυτό που η κυρίαρχη προπαγάνδα αποκαλεί «έξοδο από την κρίση» και που προσπαθεί να χρωματίσει θετικά, δεν είναι τίποτε άλλο από την βελτίωση κάποιων οικονομικών δεικτών και συνθηκών προς όφελος της μεγαλοαστικής τάξης και των ιμπεριαλιστών που λυμαίνονται τον τόπο. Το μόνο που μπορούν να υποσχεθούν όλα τα παραπάνω για τους εργαζόμενους και τη νεολαία είναι η χειροτέρευση της σημερινής πραγματικότητας. Αυτό δηλαδή που η κυρίαρχη τάξη και οι κυβερνήσεις της αποκαλούν «έξοδο από την κρίση» για τον λαό δεν είναι άλλο από το βάθεμα και τη διαιώνιση της κοινωνικής βαρβαρότητας. 3) Σε κάθε περίπτωση η ανάγνωση της παρούσας οικονομικής κρίσης και της εξέλιξης της, δεν μπορεί παρά να γίνει με όρους πραγματικής πολιτικής οικονομίας. Η αδυναμία του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος (προϊόν των αντιθέσεων του) να καταναλώσει αυτά που παράγει οδηγεί στην καταστροφή των παραγωγικών δυνάμεων και διαμορφώνει τις εξελίξεις, χωρίς να μετρά κατά ανάγκη τη βούληση των ηγετών του. Η όξυνση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, που γιγαντώνονται ακριβώς πάνω στο έδαφος αυτής της κρίσης, υφαίνει σενάρια πολεμικών συγκρούσεων για το μέλλον, όπως άλλωστε συνέβη πολλές φορές και στο παρελθόν σε αντίστοιχες φάσεις. Για αυτούς τους λόγους κανένας δεν μπορεί

πραγματικά να προβλέψει το πότε και κυρίως το πώς θα βγούμε από την κρίση. Και αυτό το γνωρίζουν καλά οι απολογητές αυτού του συστήματος, όπως επίσης οφείλουν να το γνωρίζουν οι φθηνοί «πολιτικοί αναλυτές» και οικονομικοί συντάκτες των τηλεοπτικών δελτίων που προσπαθούν να ταυτίσουν το τέλος της κρίσης με την έξοδο στις αγορές. Πέραν όμως της ερμηνείας της κρίσης με πραγματικούς οικονομικούς όρους, το πώς θα βγουν οι λαοί, και, στην περίπτωση μας, ο ελληνικός, μέσα από αυτή, δεν θα κριθεί από κάποιες στατιστικές ή τους διάφορους τεχνικοοικονομικούς δείκτες. Σκόπιμα από όλες τις αναλύσεις και τις προβλέψεις των σπουδαιοφανών αναλυτών απουσιάζει ο μεγάλος κριτής των ιστορικών εξελίξεων. Απουσιάζει ο παράγοντας που κινεί και θα κινεί πάντα τον ιστορικό τροχό. Η έκβαση της ταξικής πάλης. Είναι το λιγότερο ανιστόρητη η αντίληψη που θέλει το μέλλον της ανθρωπότητας να σχεδιάζεται στα γραφεία των Βρυξελλών ή κάποιου χρηματοπιστωτικού οργανισμού. Και όσοι «προβλέπουν» τις εξελίξεις χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους τον καθοριστικό ρόλο της εισόδου του λαϊκού παράγοντα στο προσκήνιο κάνουν σχέδια εν κενώ. 4) Όλες οι φωνές του συστήματος, από τις πιο επίσημες μέχρι τις πλέον φαιδρές προσπαθούν να πείσουν τον ελληνικό λαό ότι «δεν μπορεί να γίνει τίποτα». Σε αυτή την κατεύθυνση, με βεβαιότητα που ξεπερνάει πολλές φορές τη γελοιότητα, του παρουσιάζουν σενάρια για το μέλλον του, σαν να είναι γραμμένα στα άστρα. Για το τέλος των μνημονίων έχουν ακουστεί από όλους τα πάντα. Από τις εκθέσεις των διεθνών οίκων και των θεσμών που κατά περίπτωση προβλέπουν μνημόνια από 60 μέχρι 5 χρόνια, τις εκτιμήσεις τις εκάστοτε κυβέρνησης που ανάλογα με την κατάσταση εκλιπαρούν για μνημόνια ή τα σκίζουν και τα καταργούν με φορτισμένους πύρινους λόγους, έως τις πιο ελαφρές εκδοχές της (πανίσχυρης προπαγανδιστικά) μεσημεριανής ζώνης με τους γέροντες, τους αστρολόγους και τα μέντιουμ που εξηγούν την κρίση, όλοι προσπαθούν να πείσουν τον ελληνικό λαό ότι το κακό θα περάσει «από μόνο του». Ειδικά οι ντόπιοι κυβερνώντες παρουσιάζοντας την έξοδο από την κρίση σαν ένα κοντινό γεγονός επιδιώκουν να τον αδρανοποιήσουν. Και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έπαιξε σίγουρα ιδιαίτερα ενισχυτικό ρόλο στην εδραίωση αυτών των απατηλών ιδεολογημάτων. Όμως όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, πίσω από κάθε κατάκτηση, πίσω από κάθε προοδευτικό βήμα, από κάθε δικαίωμα όπως ορίστηκε τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια ιστορία ταξικής πάλης. Μια ιστορία αγώνων. Και η έξοδος από τα μνημόνια και την κρίση για τον λαό, με την έννοια της ανάκτησης αυτών των δικαιωμάτων και της ανατροπής της πολιτικής που τα υπονομεύει, δεν θα έρθει ούτε με εξαγγελίες ούτε με νόμους, ούτε με τις αυταπάτες του παραβάν. Οι θετικές εξελίξεις για το μέλλον του ελληνικού λαού δεν είναι γραμμένες στα άστρα, δεν θα τις φέρει κάποιος «καλός-αδιάφθορος» διαχειριστής, ούτε, πολύ περισσότερο, οι χαρτογιακάδες των Βρυξελλών και του ΔΝΤ. Αυτές οι εξελίξεις βρίσκονται στα χέρια του λαού και πουθενά αλλού. Παναγιώτης Α. 7

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 8

περιοδικό

ΦΟΙΤΗΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Κατευθύνσεις και άξονες πάλης της Πορείας μπροστά στις φοιτητικές εκλογές της 17ης Μαΐου

παραδείγματα που καταδεικνύουν με τον πιο σαφή τρόπο τον εκφυλισμό των οργάνων και των συλλογικών δημοκρατικών διαδικασιών του φοιτητικού κινήματος, έχουν έναν κοινό Στις 17 Μάη αποφάσισε το λεγόμενο «διαπαραταξιαπαρονομαστή. Και αυτός δεν είναι άλλος από την αδυναμία κό» όργανο να διεξαχθούν οι φετινές φοιτητικές εκλογές. Ένα συγκρότησης των τριτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργάνων από τα προβλήματα στην προκήρυξη των φετινών φοιτητικών των φοιτητών, της ΕΦΕΕ και της ΕΣΕΕ. Η αναγκαιότητα ανασυεκλογών (όπως και των προηγούμενων), είναι ότι εξαιτίας της γκρότησης των οργάνων αυτών δεν αποτελεί κάποια εμμονή παύσης λειτουργίας των τριτοβάθμιων οργάνων του φοιτητιτης Πορείας, ούτε μία τεχνικο-οργανωτική απάντηση σε ένα κού κινήματος, δηλαδή της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης πολιτικό πρόβλημα. Η ανασυγκρότηση της ΕΦΕΕ και της Ελλάδας (ΕΦΕΕ) και της Εθνικής Σπουδαστικής Ένωσης ΕΣΕΕ προβάλλει ως επίκαιρη αναγκαιότητα για την πολιτιΕλλάδας (ΕΣΕΕ) από το 1997(!), η ημερομηνία των φοιτητικών κοσυνδικαλιστική αναβάθμιση του φοιτητικού κινήματος, εκλογών αποφασίζεται σε μία διαπαραταξιακή μάζωξη κεκλειγια την καλύτερη οργάνωση και τον συντονισμό του. Και σμένων των θυρών σε άγνωστο τόπο και χρόνο. Στη «μάζωξη» πάνω απ’ όλα, αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό βήμα στην αυτή πρωταγωνιστούν βέβαια οι ΔΑΠ-ΠΑΣΠ, γνωστές για τις πορεία της αγωνιστικής ανασύνταξής του. τακτικές αυτές και τις συμφωνίες που κάνουν «κάτω από το Όσο οι ΔΑΠ-ΠΑΣΠ δε θέλουν την ανασυγκρότηση τραπέζι». Ωστόσο, θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε ότι της ΕΦΕΕ επειδή θα πρέπει δημόσια να εκθέτουν τις αντιδρατις διαπαραταξιακές αυτές συναντήσεις τιμούν κάθε χρόνο με στικές απόψεις τους, να απολογούνται και να παίρνουν θέση την παρουσία τους οι «επαναστάτες» των ΕΑΑΚ-ΑΡΕΝ, ενώ η πάνω σε όλα τα ζητήματα που απασχολούν τους φοιτητές, ΠΚΣ, αν και καταγγέλλει τα τελευταία χρόνια το λεγόμενο τόσο η ανασυγκρότηση της ΕΦΕΕ πρέπει να κερδίσει έδαφος «διαπαραταξιακό», αποτελεί την πρώτη διδάξασα στα κομπρεμί στις συνειδήσεις της πλατιάς μάζας των φοιτητών. Όσο η ΠΚΣ με τις δυνάμεις της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ και ποτέ δεν έχει αποαδιαφορεί και προβάλλει το ΜΑΣ (το υποτιθέμενο «μέτωπο» λογηθεί για την ενεργή παρουσία της στις συναντήσεις αυτές της φοιτητικής ΚΝΕ) σαν πανελλαδικό όργανο εκπροσώπησης όλα τα προηγούμενα χρόνια. των φοιτητών, τόσο πρέπει να πιέζουμε για την πραγματοποίηση Πανσπουδαστικών Συνεδρίων που θα αφορούν πραγμαΗ ανακοίνωση των αποτελεσμάτων τικά όλους τους φοιτητές. Όσο η ΕΑΑΚ προβάλλει το επιχείρηΈνα ακόμη διαδικαστικό πρόβλημα που προκύπτει μα ότι η ΕΦΕΕ δεν πρέπει να ανασυγκροτηθεί επειδή θα κάθε χρόνο είναι αυτό της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων κυριαρχεί σε αυτήν η ΔΑΠ, άλλο τόσο πρέπει να θυμίζουμε ότι των εκλογών. Και πάλι, λόγω της έλλειψης των τριτοβάθμιων κανένα όργανο δεν μπορεί και δεν πρέπει να ταυτίζεται με τις συνδικαλιστικών οργάνων των φοιτητών, που παλιότερα είχαν δυνάμεις που κυριαρχούν σε αυτό. Χαρακτηριστικά παραδείγτην ευθύνη της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων σε όλους ματα αποτελούν η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ, οι δύο μεγάλες συνοτους συλλόγους πανελλαδικά, τώρα η κάθε παράταξη δίνει τα μοσπονδίες των εργαζομένων στον ιδιωτικό και τον δημόσιο δικά της αποτελέσματα. Καθόλου τυχαία, με βάση τα αποτελέ- τομέα, οι οποίες παρά τον αρνητικότατο συσχετισμό δύναμης, σματα που δίνει (δηλαδή στις σχολές που κατεβαίνει), κάθε κάτω από την πίεση του εργαζόμενου κόσμου που στενάζει παράταξη εμφανίζεται λιγότερο ή περισσότερο ενισχυμένη. κάτω από την μπότα των μνημονίων, αναγκάστηκαν να προκηρύξουν μια σειρά πανεργατικές-πανελλαδικές απεργιακές Η πάλη για την ανασυγκρότηση κινητοποιήσεις, που έδωσαν αντικειμενικά τη δυνατότητα σε της ΕΦΕΕ και της ΕΣΕΕ χιλιάδες κόσμου να απεργήσει, να κατέβει στον δρόμο και να αγωνιστεί. Αντιλαμβάνεται βέβαια κανείς, ότι τα δύο παραπάνω

Η προκήρυξη των εκλογών και το «φάντασμα» της ΕΦΕΕ

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 9

περιοδικό

Σε ποιο πεδίο διεξάγονται οι φετινές φοιτητικές εκλογές; Βαδίζοντας προς τις κάλπες, πρέπει να αναλογιστούμε σε ποια περίοδο διεξάγονται οι φοιτητικές εκλογές, ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί στις σχολές μας, στη χώρα μας και σε όλο τον κόσμο. Ξεκινώντας από την κατάσταση στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, παρατηρούμε ότι με την υπογραφή των απανωτών υποδουλωτικών μνημονίων από τις ντόπιες υποτελείς κυβερνήσεις, τα τελευταία χρόνια η επίθεση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση πέρασε σε μία νέα φάση. Όλες οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων χρόνων, ενταγμένες στο πλαίσιο των μνημονιακών δεσμεύσεων, δημιουργούν μια καινούρια εικόνα (διάλυσης) στις σχολές μας. Βασικοί στόχοι της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής όλων των κυβερνήσεων και της σημερινής ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, η όξυνση των ταξικών φραγμών, το πέταγμα χιλιάδων παιδιών έξω από την εκπαιδευτική διαδικασία, οι περικοπές σε δικαιώματα δεκαετιών και η δημιουργία ενός πανεπιστημίου για λίγους και εκλεκτούς.

Το πανεπιστήμιο στην εποχή των μνημονίων Το κόψιμο των συγγραμμάτων, η εισαγωγή διδάκτρων στα μεταπτυχιακά (που τώρα θεσμοθετείται και γενικεύεται από τη νέα ηγεσία του υπουργείου Παιδείας), τα δεκάδες και εκατοντάδες ευρώ που αναγκαζόμαστε κάθε χρόνο να σπαταλάμε σε φωτοτυπίες, αναλώσιμα και οτιδήποτε άλλο δεν μπορεί να μας παράσχει δωρεάν το πανεπιστήμιο, η συνεχής μείωση των δικαιούχων της δωρεάν σίτισης και στέγασης, η εντατικοποίηση των όρων σπουδών με τη θέσπιση υποχρεωτικών παρακολουθήσεων, προόδων και άλλων αντιπαιδαγωγικών και αντιλαϊκών μέτρων που θυμίζουν …πανελλήνιες, οι συνεχείς περικοπές στους προϋπολογισμούς των ΑΕΙ και ΤΕΙ (περίπου στο 75% από το 2010) και η ληστεία των αποθεματικών τους δήθεν «για την εξυπηρέτηση των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας», οι συγχωνεύσεις και καταργήσεις 155 τμημάτων που έφερε το σχέδιο «Αθηνά», οι μειώσεις των εισακτέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (με τελευταία τη νέα μείωση που προανήγγειλε το υπουργείο τον Απρίλιο), η αποψίλωση των πανεπιστημίων από διοικητικό και διδακτικό προσωπικό (σε 40% υπολογίζεται η μείωση του αριθμού των διδασκόντων εξαιτίας των μηδενικών προσλήψεων από το 2011 και μετά), το κλείσιμο δεκάδων ερευνητικών εργαστηρίων και η συνεχής υποβάθμιση της παρεχόμενης γνώσης, η κατάργηση του ασύλου και τα συνεχή περιστατικά ποινικοποίησης των δημοκρατικών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων (όπως συνέβη φέτος με τη δίωξη των 9 φοιτητών στην Ξάνθη και την είσοδο αστυνομικών δυνάμεων στο Πάντειο), αποτελούν μερικές από τις συνέπειες της πολιτικής των μνημονίων στην εκπαίδευση.

Φοιτητικό κίνημα στο πλευρό των λαϊκών, αντιιμπεριαλιστικών αγώνων Κι αν από τη μία στο στόχαστρο της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής μπαίνουν οι φοιτητές και το δικαίωμά τους στις σπουδές, από την άλλη χτυπιούνται βάναυσα οι οικογένειες των φοιτητών. Οι λαϊκές οικογένειες, που δέχονται απανωτά

τα μνημονιακά χτυπήματα, που βιώνουν καθημερινά στο πετσί τους την ανεργία, τις απολύσεις και τη φτώχια, τις μειώσεις των μισθών και των συντάξεων, τη φοροληστεία, τα χαράτσια και τον ΕΝΦΙΑ. Και είμαστε εμείς, τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών, που μας προορίζουν για να είμαστε οι αυριανοί άνεργοι, οι αυριανοί ελαστικά εργαζόμενοι, που μας τάζουν ένα μέλλον γεμάτο φόβο και αβεβαιότητα, που μας αναγκάζουν στη μετανάστευση και στην αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής μακριά από τη χώρα μας. Οι ίδιοι που «βομβαρδίζουν» καθημερινά τον λαό και τη χώρα μας με μνημόνια και αντιλαϊκά μέτρα είναι οι ίδιοι που βομβαρδίζουν λαούς με βόμβες και πυραύλους και κατερειπώνουν ολόκληρες χώρες. Είναι η αντιδραστική κυβέρνηση Τραμπ που βομβαρδίζει την Συρία και το Αφγανιστάν, που εκφοβίζει κυβερνήσεις και λαούς για να συμμορφωθούν με την αμερικανική «νέα τάξη πραγμάτων». Είναι οι ιμπεριαλιστές του ΝΑΤΟ, που με τους πολέμους και τις επεμβάσεις δημιουργούν τα καραβάνια των εκατομμυρίων κατατρεγμένων προσφύγων. Είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση που με την αντιμεταναστευτική πολιτική και τη ρατσιστική ρητορική της, με τα τείχη και τους φράχτες ενίσχυσε τις ακροδεξιές, φασιστικές και νεοφασιστικές φωνές στην Ευρώπη, που τώρα ξανασηκώνουν κεφάλι. Είναι οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, που στον βωμό του αχαλίνωτου ανταγωνισμού τους δε διστάζουν να μετατρέπουν ολόκληρες χώρες σε πεδία μάχης ή σε νεοαποικίες για να αυξήσουν την οικονομική και πολιτική τους επιρροή, για να μοιράσουν και να ξαναμοιράσουν τον κόσμο κατά πώς τον θέλουν. Ο αγώνας για δημόσια και δωρεάν παιδεία είναι κομμάτι του αγώνα ενάντια στην πολιτική των μνημονίων, της εξάρτησης και της υποτέλειας! Η θέση ενός πραγματικά αγωνιστικού φοιτητικού κινήματος είναι στο πλευρό του λαού και της εργατικής τάξης. Για να ανατραπεί η πολιτική των μνημονίων, για να παρθούν πίσω όλα τα αντιλαϊκά και αντεργατικά μέτρα, για να κερδίσουμε νέες κατακτήσεις. Για να φύγει η χώρα μας από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, για να φύγουν όλες οι αμερικανονατοϊκές βάσεις. Για να βάλουμε φραγμό στην ακροδεξιά ρητορεία, τον ρατσισμό και τον φασισμό. Για να αγωνιστούμε στο πλευρό των προσφύγων και των μεταναστών, θύματα των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και πολέμων. Για να αγωνιστούμε για μια πραγματικά λαϊκή και δημοκρατική παιδεία, σε μια λαϊκή και δημοκρατική Ελλάδα.

Η αναγκαιότητα ανασυγκρότησης του φοιτητικού κινήματος Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι σήμερα, αν και η επίθεση στα δικαιώματα της φοιτητικής νεολαίας συνεχώς οξύνεται, η απάντηση από την πλευρά του φοιτητικού κινήματος όχι μόνο είναι αναντίστοιχη της επίθεσης που δέχεται, αλλά πολλές φορές είναι σαφώς κατώτερη των περιστάσεων. Οι αιτίες γι’ αυτό είναι πάρα πολλές και αφορούν μια σειρά παράγοντες που δεν χρειάζεται να αναλυθούν εδώ. Νομίζουμε όμως, ότι βασική αιτία για την αρνητική φάση στην οποία βρίσκεται το φοιτητικό κίνημα, είναι η υποχώρηση των πραγματικά αριστερών και επαναστατικών απόψεων μέσα και έξω απ’ τις σχολές και η επικράτηση, από την άλλη, δεξιών, αστικών, 9

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 10

περιοδικό

μικροαστικών και ρεφορμιστικών δυνάμεων και αντιλήψεων στους συλλόγους. Και είναι οι δυνάμεις αυτές που φέρουν τη βασική και κύρια ευθύνη για την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι σύλλογοι, οι γενικές συνελεύσεις, τα διοικητικά συμβούλια, για το γεγονός ότι το φοιτητικό κίνημα δεν έχει καταφέρει μέχρι σήμερα να ορθώσει το ανάστημά του στη μνημονιακή λαίλαπα που οδηγεί τα πανεπιστήμια στη διάλυση.

ΔΑΠ-ΠΑΣΠ: Ουρά του υπουργείου και της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής Οι δυνάμεις της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ είναι οι κύριες υπεύθυνες για την υπονόμευση των συλλογικών διαδικασιών και για την υπόσκαψη του φοιτητικού κινήματος. Και αν η ΠΑΣΠ, ακολουθώντας τη γενικότερη πτωτική πορεία του ΠΑΣΟΚ, έχει χάσει σημαντικά ερείσματα στις σχολές (με ελάχιστες εξαιρέσεις), η ΔΑΠ συνεχίζει να παίζει τον ρόλο της «υπεύθυνης» συστημικής δύναμης, παραμένοντας για πάνω από 30 χρόνια πρώτη σε ΑΕΙ και ΤΕΙ. Υποστηρικτές όλων των αντιδραστικών αντιεκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων όλων των τελευταίων χρόνων, φορείς της κυρίαρχης ιδεολογίας και προπαγάνδας, κήρυκες της μοιρολατρίας και του ατομικού δρόμου, οι δυνάμεις της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ αποτελούν την πιο συνεπή έκφραση της μνημονιακής πολιτικής στους χώρους των σχολών. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι μια σειρά «προτάσεις» της ΔΑΠ είτε υλοποιήθηκαν από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, είτε έχουν δρομολογηθεί για να υλοποιηθούν από τη σημερινή «αριστερή» ηγεσία του υπουργείου Παιδείας.

Προτάσεις όπως «η σύνδεση του πανεπιστημίου με την αγορά», σήμερα υλοποιούνται μέσω των διδάκτρων στα μεταπτυχιακά, μέσω της θεσμοθέτησης ενός αχαλίνωτου κυνηγιού γνώσεων και πιστοποιητικών, ως αποτέλεσμα της υποβάθμισης των πτυχίων και των σπουδών. Η πρόταση της ΔΑΠ για «ιδιωτική χρηματοδότηση» των ΑΕΙ-ΤΕΙ σήμερα πραγματώνεται όχι μόνο μέσω ερευνητικών προγραμμάτων για λογαριασμό μεγάλων πολυεθνικών εταιριών, αλλά και μέσω της κρατικής εγκατάλειψης των πανεπιστημίων και της αποστράγγισης των προϋπολογισμών τους. Η θέση της ΔΑΠ για αντικατάσταση των συγγραμμάτων από ηλεκτρονικά βιβλία αποτελεί πόρισμα του υποτιθέμενου «Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία», ενώ η κατάργηση του ασύλου που αποτελούσε πάγια τοποθέτηση της φοιτητικής παράταξης της ΝΔ έχει υλοποιηθεί ήδη από το 2011 με τον νόμο Διαμαντοπούλου. Ακόμη και οι προτάσεις της ΔΑΠ για την αλλαγή του τρόπου εισαγωγής στα τριτοβάθμια ιδρύματα ή για τη θέσπιση ιδιωτικών εταιρειών φύλαξης των πανεπιστημίων (security) ή για την αξιολόγηση των πανεπιστημίων και των δομών τους, αποτελούν και πάγιες θέσεις όλων των αντιλαϊκών κυβερνήσεων των τελευταίων χρόνων. Από την άλλη, δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε να αναφερθούμε στη στάση της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ απέναντι στα συνδικαλιστικά όργανα των φοιτητών. Οι δυνάμεις αυτές έχουν συμβάλλει τα μέγιστα στον μαρασμό των συλλόγων, τόσο με την αποχή τους από τις συλλογικές διαδικασίες όπως είναι οι γενικές συνελεύσεις, όσο και με την υπονόμευση των διοικητικών συμβουλίων των συλλόγων, τα οποία απλώς θυμούνται κάθε χρόνο ένα μήνα πριν τις εκλογές. Αποπροσανατολίζουν τους φοιτητές από τα πραγματικά τους προβλήματα και σπέρνουν την απολιτικοποίηση με τη διανομή σημειώσεων, τα πάρτι και τις εκδρομές, που αποτελούν τα βασικά στοιχεία της παρέμβασής τους στις σχολές.

ΜΑΣ: Μακριά από τις ανάγκες του φοιτητικού κινήματος Και αν η στάση των παρατάξεων των αστικών κομμάτων είναι λίγο-πολύ αναμενόμενη (ποιος άλλωστε θα περίμενε κάτι διαφορετικό από τους ανοιχτούς υποστηρικτές της μνημονιακής πολιτικής;), διαφορετικές είναι οι απαιτήσεις και τα καθήκοντα σε ό,τι αφορά τις δυνάμεις που αναφέρονται στην αριστερά και -διακηρυκτικά τουλάχιστον- παλεύουν για την ανασυγκρότηση του φοιτητικού κινήματος. Πρώτα-πρώτα το ΜΑΣ, η φοιτητική παράταξη του ΚΚΕ, πιστό στη ρεφορμιστική συνταγή του συμβιβασμού και της υποταγής, και ενώ στα λόγια πλειοδοτεί σε «αγωνιστικότητα» και «επαναστατικότητα», στην πράξη υπονομεύει και βάζει αναχώματα στους αγώνες του φοιτητικού κινήματος. Ταυτίζοντας τον εαυτό του με το κίνημα, το ΜΑΣ παίζει ακριβώς το ρόλο που παίζει το ΠΑΜΕ στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα. Δηλαδή έναν ρόλο περιχαράκωσης, διάσπασης των συλλόγων και διαίρεσης των αγώνων. Το ΜΑΣ έχει πολλά να πει για τους εκφυλισμένους συλλόγους και τις εκφυλισμένες διαδικασίες, αλλά στην πράξη τους εκφυλίζει περισσότερο. Με τη δημιουργία «κόκκινων» συλλό10

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 11

περιοδικό

γων και τη διάσπαση των φοιτητών, όπως στο ΤΕΙ Λαμίας και το Ιστορικό-Αρχαιολογικό Αθήνας. Με την πρότασή του για να κάνει ο κάθε σύλλογος τις δικές του εκλογές, όποτε και όταν αυτός το αποφασίσει, αφαιρώντας την πολιτική σημασία της ενιαίας διεξαγωγής των φοιτητικών εκλογών και δίνοντας επιχειρήματα στις αντιδραστικές απόψεις που θέλουν να καταργήσουν εντελώς τις φοιτητικές εκλογές. Με την πολιτική της περιχαράκωσης και τη διοργάνωση συλλαλητηρίων μόνο κάτω από τις παραταξιακές του σημαίες. Το ΜΑΣ έχει πολλά να πει για τη λαϊκή εξουσία και το «πανεπιστήμιο στην υπηρεσία του λαού», αλλά ούτε μισή κουβέντα για τις άμεσες φοιτητικές διεκδικήσεις. Στην πραγματικότητα το ΜΑΣ πίσω από την αγωνιστική δημαγωγία και τις υπερεπαναστατικές φλυαρίες κρύβει την έλλειψη πίστης στους μαζικούς φοιτητικούς αγώνες, κρύβει τη θέση του ότι το φοιτητικό κίνημα δεν μπορεί να ανασχέσει την κυβερνητική αντιεκπαιδευτική πολιτική, ότι δεν μπορεί να πετύχει νίκες.

ΕΑΑΚ: «Επαναστατικά» λόγια, συμβιβασμός στην πράξη Από την άλλη, η ΕΑΑΚ, αποτελεί μία ακόμη δύναμη που όσο πλειοδοτεί σε δήθεν αγωνιστικούς και επαναστατικούς βερμπαλισμούς, άλλο τόσο στην πράξη παίζει έναν υπονομευτικό ρόλο για το φοιτητικό κίνημα. Από τη διατύπωση αιτημάτων όπως η διαγραφή του χρέους, η εθνικοποίηση των τραπεζών και ο εργατικός/φοιτητικός έλεγχος στα πλαίσια που καταθέτουν στις γενικές συνελεύσεις, μέχρι τις εντυποσιωθηρικές ενέργειες της σύγκρουσης με τις δυνάμεις καταστολής, τις «ηχηρές» παρεμβάσεις στο υπουργείο Παιδείας και στις συνεδριάσεις των συγκλήτων, από τη θέση τους για τα «γραφειοκρατικά» διοικητικά συμβούλια, μέχρι τη διοργάνωση παραταξιακών συλλαλητηρίων κάτω από την ταμπέλα των φοιτητικών συλλόγων, η ΕΑΑΚ έχει αποδείξει ουκ ολίγες φορές ότι πραγματική βάση της πολιτικής της είναι η μικροαστική ανυπομονησία που κρύβεται πίσω από τα κούφια αντικαπιταλιστικά λόγια και συνθήματα, η έλλειψη πίστης στο μαζικό φοιτητικό κίνημα και τους αγώνες του, αφού στην πράξη αποδεικνύει συνεχώς ότι φοιτητικό κίνημα βαφτίζουν και θεωρούν τον εαυτό τους, στενεύοντας τη βάση ενότητας των φοιτητών και αποκόβοντας τις πλατιές μάζες του φοιτητόκοσμου από τους συλλόγους και τους αγώνες. Οι αυταπάτες που καλλιεργεί η ΕΑΑΚ φάνηκαν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο όταν το ρεφορμιστικό ούτως ή άλλως αίτημα «Κάτω η κυβέρνηση» που κοσμούσε τα πλαίσιά τους, ξαφνικά αφαιρέθηκε όταν αναρριχήθηκε στην κυβερνητική εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ επανήλθε λίγο μετά το δημοψήφισμα του Ιούλη του ’15. Τις ίδιες λεγκαλιστικές και ρεφορμιστικές αυταπάτες καλλιεργεί η ΕΑΑΚ όταν παρακαλάει τις συγκλήτους και τα τμήματα να βγάλουν την τάδε ή τη δείνα ανακοίνωση, όταν καλλιεργούν την αντίληψη ότι κορωνίδα των φοιτητικών κινητοποιήσεων είναι ο διάλογος και η διαπραγμάτευση με τους υπουργούς και τα κυβερνητικά φερέφωνα, γεγονός που αποδείχτηκε περίτρανα από τις τελευταίες ανοιξιάτικες κινητοποιήσεις στο υπουργείο Παιδείας.

Τι αριστερά (δεν) έχει ανάγκη το φοιτητικό κίνημα Οι δυνάμεις του ΜΑΣ και της ΕΑΑΚ, έφτασαν φέτος στο σημείο να υπονομεύσουν στον μέγιστο βαθμό τους φοιτητικούς συλλόγους, τις συλλογικές δημοκρατικές διαδικασίες και όργανα, όταν μετέφεραν μέσα στις σχολές μία οργανωτικού τύπου αντιπαράθεση ανάμεσά τους. Με βασικά εργαλεία τις οργανωμένες, τραμπούκικες επιθέσεις και το ξύλο στη θέση των πολιτικών επιχειρημάτων, τα σκισίματα αφισών στη θέση της πολιτικής αντιπαράθεσης, τις βρισιές στη θέση της έκθεσης των θέσεων και των απόψεων, οι δύο αυτές δυνάμεις μετέτρεψαν μια σειρά σχολές σε ρινγκ και πεδία οργανωτικής σύγκρουσης, αποδεικνύοντας περίτρανα τον χαρακτήρα της μεταξύ τους αντιπαράθεσης. Και αυτός είναι η οργανωτική επιβολή στο φοιτητικό κίνημα, η πάλη για την ηγεμονία του. Η οργανωτική αντιπαράθεση τέτοιου τύπου δεν έχει καμία σχέση με τους συλλόγους, το φοιτητικό κίνημα και την αριστερά. Τέτοια γεγονότα δυσφημούν τους αγώνες και την ιστορία της αριστεράς και του φοιτητικού κινήματος. Αυτού του τύπου οι ενέργειες θυμίζουν πρακτικές της δεξιάς και της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ και ως τέτοιες πρέπει να καταγγελθούν. Η αντιπαράθεση ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις και παρατάξεις που δρουν στους συλλόγους πρέπει να γίνεται με πολιτικά επιχειρήματα και όχι με όρους πολιτικού τσαμπουκά. Ιδιαίτερα ισχύει αυτό για τις δυνάμεις που (θέλουν να) αναφέρονται στην αριστερά, 11

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 12

περιοδικό

η οποία πάντοτε υπερασπιζόταν την αντιπαράθεση αρχών κόντρα στις δεξιές λογικές της βίας. Το κλίμα τρόμου μέσα στις σχολές, τα σκισίματα αφισών και οι τραμπούκικες επιθέσεις ενισχύουν τις αντιδραστικές απόψεις μέσα κι έξω απ’ τα πανεπιστήμια, δυσφημούν το άσυλο και δίνουν επιχειρήματα σε όσους θέλουν να αμαυρώσουν τους αγώνες του φοιτητικού κινήματος. Τα γεγονότα αυτά αποκτούν ιδιαίτερη σημασία αν αναλογιστεί κανείς ότι οι δύο αυτές δυνάμεις συγκεντρώνουν μαζί γύρω στο 30-35% των ψήφων στις φοιτητικές εκλογές. ΕΑΑΚ και ΜΑΣ μετατρέπουν ακόμη και τους φοιτητές υποστηρικτές τους σε άβουλους παρατηρητές και σιωπηλούς θεατές στη μεταξύ τους ανούσια αντιπαράθεση για το ποιος θα καταφέρει να επιβληθεί στους συλλόγους, για το ποιος θα κάνει την πιο αγωνιστική δήθεν πρόταση, ποιος θα μιλήσει με τα πιο ηχηρά και τα φανταχτερά λόγια, ποιος θα σύρει σαν σφραγίδες περισσότερους φοιτητικούς συλλόγους στα παραταξιακά του συλλαλητήρια. Την ίδια στιγμή, η ΔΑΠ συνεχίζει ακάθεκτη το έργο της… Το φοιτητικό κίνημα σήμερα έχει ανάγκη μια άλλη αριστερά. Μια αριστερά που θα μιλήσει πάνω στη βάση των πραγματικών αναγκών των φοιτητών. Μια αριστερά που θα παλεύει για να ενώσει τον φοιτητόκοσμο στη βάση των κοινών του αιτημάτων και όχι στη βάση της δικής της περισσότερο ή λιγότερο σωστής πολιτικής γραμμής. Που θα παλέψει για την αγωνιστική συμπόρευση και τη συστράτευση του φοιτητικού κινήματος με το εργατικό-λαϊκό κίνημα. Που θα μιλήσει για την ανασυγκρότηση των φοιτητικών συλλόγων. Που θα κάνει τους συλλόγους κτήμα όλων των φοιτητών. Που θα αγωνιστεί για να έχει το φοιτητικό κίνημα όργανα δημοκρατικά και αντιγραφειοκρατικά, και όχι όργανα που θα δρουν αποσπασμένα, σε αντίθεση με τις διαθέσεις των φοιτητών και σε σύγκρουση με τις αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων, όπως συχνά γίνεται σήμερα. Που θα μιλήσει για τα Πανσπουδαστικά Συνέδρια, για την ΕΦΕΕ και την ΕΣΕΕ, οι οποίες με τη συνέργια και την ανοχή όλων των γνωστών παρατάξεων παραμένουν ανενεργές. Μια αριστερά που θα δώσει πραγματική ελπίδα και προοπτική στους αγώνες μας. Μια αριστερά που κόντρα στα αστικά και τα μηδενιστικά ιδεο-

λογήματα, θα σηκώσει ψηλά τις σημαίες των μεγάλων αγώνων της νεολαίας, που θα εμπνέεται απ’ την πλούσια ιστορία του νεολαιίστικου κινήματος στη χώρα μας, από την ΟΚΝΕ και την ΕΠΟΝ, μέχρι το Πολυτεχνείο και τον αγώνα ενάντια στον 815. Μια αριστερά που θα ανοίξει τα μεγάλα ζητήματα της πάλης για τη μόρφωση και τη δουλειά, για τη δημοκρατία και την εθνική ανεξαρτησία. Εδώ βρίσκεται και το κύριο νόημα της ψήφου στην Φοιτητική Πορεία στις επερχόμενες φοιτητικές εκλογές.

Το νόημα της ψήφου στην Πορεία Οι δυνάμεις της Φοιτητικής Πορείας, αν και μικρές αριθμητικά, όλο το προηγούμενο διάστημα κατέθεσαν δραστήρια την αγωνιστική συμβολή τους στην υπόθεση της ανασυγκρότησης του φοιτητικού κινήματος. Αναμφίβολα, ο δρόμος που έχουμε να διανύσουμε είναι μακρύς και δεν θα κριθεί σε αυτές ή στις επόμενες φοιτητικές εκλογές. Η πάλη για την αγωνιστική ανασύνταξη του φοιτητικού κινήματος θα περάσει από πολλές φάσεις και θα κριθεί στο πεδίο των ευρύτερων εκπαιδευτικών αγώνων που θα ξεσπάσουν (όσο κι αν σήμερα κάτι τέτοιο φαίνεται μάλλον μακρινό). Οι φετινές φοιτητικές εκλογές αποτελούν για την Πορεία μία πολιτική μάχη την οποία θα δώσει με πίστη στο δίκιο της άποψης που πρεσβεύει και με τη ματιά στραμμένη στην επόμενη μέρα των εκλογών. Κόντρα στη μοιρολατρία και τον πεσιμισμό που μας διδάσκει η κυρίαρχη ιδεολογία. Ενάντια στο συμβιβασμό, την ηττοπάθεια και τη συνδιαλλαγή. Για ένα φοιτητικό κίνημα μαζικό, αγωνιστικό και αντιιμπεριαλιστικό, στο πλευρό της εργατικής τάξης και όλου του λαού, για ένα φοιτητικό κίνημα πραγματική προφυλακή στους λαϊκούς αντιιμπεριαλιστικούς αγώνες. Γνωρίζοντας ότι η πραγματική ελπίδα και η προοπτική του φοιτητικού κινήματος βρίσκεται στους αγώνες που έρχονται, η Φοιτητική Πορεία καλεί κάθε φοιτητή και σπουδαστή να συμπορευτούμε μαζί (και) στις φοιτητικές εκλογές, να ενισχύσει τα ψηφοδέλτια της Πορείας στους συλλόγους που κατεβαίνει και να παλέψει μαζί μας από κάθε μετερίζι για την ενίσχυση μιας πραγματικά αριστερής φωνής που χρειάζεται το φοιτητικό κίνημα.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 13

περιοδικό

Για τον πολιτικό προσανατολισμό του φοιτητικού κινήματος

αγωνίες και άγχη γιατί κοινή είναι η πολιτική που τσακίζει το δικαίωμά μας στη δουλεία, τη μόρφωση και ζωή. Γιατί η όποια ανάκαμψη και εάν έρθει, η κερδοφορία των μονοπωλίων θα πατήσει στα αποκαΐδια των δικαιωμάτων μας» … «Σε κατεύθυνση σύγκρουσης με το μεγάλο κεφάλαιο, τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς της ΕΕ και του ΔΝΤ, του ΝΑΤΟ, τις κυβερνήσεις που ανεξαρτήτως χρώματος όπως αποδείχτηκε ρημάζουν τα δικαιώματα μας για τα κέρδη των μονοπωλίων» … «Το ΝΑΤΟ που με απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης ενίσχυσε την παρουσία του στο Αιγαίο είναι η πολεμική μηχανή των μονοπωλίων…». Στην πραγματικότητα το ΜΑΣ αδυνατεί να δει ότι στην Ελλάδα δεν καθορίζουν τις εξελίξεις γενικά τα μονοπώλια. Αδυνατεί να δει ότι τα μονοπώλια στα οποία αναφέρεται έχουν εθνική βάση. Αδυνατεί ή δεν θέλει να δει ότι τελικά δεν είναι γενικά τα μονοπώλια, αλλά ισχυρά ιμπεριαλιστικά κράτη από τη μία και εξαρτημένα στον ένα ή στον άλλο βαθμό από τα πρώτα απ’ την άλλη. Και δε θέλει το ΜΑΣ να αναγνωρίσει αυτό το γεγονός γιατί αν το έκανε τότε ο πολιτικός του αποπροσανατολιστικά αιτήματα της ΕΑΑΚ Οι πολιτικές δυνάμεις που συγκροτούν την ΕΑΑΚ προσανατολισμός δεν θα στρεφόταν γενικά ενάντια στα μονοείναι δυνάμεις που συμμετέχουν στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ ή στην ΛΑΕ πώλια, αλλά ενάντια στο καθεστώς της εξάρτησης της χώρας και ως εκ τούτου οι πολιτικές τους θέσεις καθορίζονται στον μας από τον ξένο ιμπεριαλισμό. Όμως τον αγώνα για εθνική έναν ή στον άλλο βαθμό από το «αντικαπιταλιστικό μεταβατικό» ανεξαρτησία το ΚΚΕ τον έχει απορρίψει εδώ και χρόνια. Ένα δεύτερο σημείο της ρητορικής του ΜΑΣ είναι οι πρόγραμμα της πρώτης ή το (απλά) «μεταβατικό» της δεύτερης, τα οποία άλλωστε, απ’ την άποψη του πολιτικού προσα- συνεχείς επικλήσεις του στο ρόδινο μέλλον της λαϊκής εξουνατολισμού δεν διαφέρουν ιδιαίτερα. Σ’ αυτήν την κατεύθυν- σίας. Σύμφωνα με το ΜΑΣ/ΚΚΕ κανένας αγώνας δεν μπορεί ση η ΕΑΑΚ αναδεικνύει μέσα στους φοιτητικούς συλλόγους να είναι πραγματικά νικηφόρος αν δεν έρθει αυτή η λαϊκή ως κεντρικό αίτημα αυτό της διαγραφής χρέους. Ένα αίτημα εξουσία και ως εκ τούτου κάθε πρόβλημα παραπέμπεται για που καλλιεργεί αυταπάτες σχετικά με το χαρακτήρα του χρέ- λύση σ’ αυτό το θολό και ακαθόριστο ρόδινο μέλλον. Στην ους. Άλλωστε το τι σημαίνει διαγραφή του χρέους στα πλαίσια πραγματικότητά καλλιεργεί μια ηττοπαθή λογική που αρνείται του σημερινού συστήματος της εξάρτησης ο ελληνικός λαός τη δυνατότητα νικηφόρων αγώνων για τον λαό στα πλαίσια το έχει ήδη διαπιστώσει από το «κούρεμα» του το 2012, κατά του σημερινού συστήματος. το οποίο μόνο οφέλη δεν είδε. Το αντίθετο μάλιστα, το «κούο δικός μας προσανατολισμός ρεμα» αυτό συνοδευόταν από νέα δυσβάσταχτα αντιλαϊκά Από τη μεριά μας θεωρούμε ότι τα προβλήματα που αντιμετωμέτρα. Ένα δεύτερο αίτημα που προβάλλει η ΕΑΑΚ είναι το πίζουν σήμερα οι φοιτητές είναι αποτέλεσμα της αντιλαϊκής «Κάτω η κυβέρνηση». Το συγκεκριμένο σύνθημα που η ΕΑΑΚ πολιτικής που η κυβέρνηση εφαρμόζει σύμφωνα με τις επιταπρόβαλε ανελλιπώς για χρόνια, εγκαταλείφθηκε τους πρώ- γές ΕΕ και ΔΝΤ. Απ’ αυτή την άποψη οι αγώνες του φοιτητικού τους μήνες της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για να επανέλθει κινήματος για το σύγγραμμα, τη σίτιση, τη στέγαση και γενικόξανά όταν το «πείραμα» της «πρώτης φοράς αριστεράς» απέ- τερα την απόκρουση και ανατροπή των αντιεκπαιδευτικών τυχε παταγωδώς. Προφανώς και αυτό φανερώνει τη σύγχυση πολιτικών πρέπει να συνδέονται με την γενικότερη πάλη του που είχε η ΕΑΑΚ σχετικά με την πολιτική φυσιογνωμία του λαού μας ενάντια στην πολιτική των μνημονίων που το καθεΣΥΡΙΖΑ. Απ’ την άλλη, το συγκεκριμένο αίτημα, όσο «ριζοσπα- στώς της εξάρτησης επιβάλλει. Γι’ αυτό παλεύουμε για ένα φοιστικό» κι αν ακούγεται, καλλιεργεί την αντίληψη ότι για την τητικό κίνημα αντιιμπεριαλιστικό, στο πλευρό του λαϊκού κινήανατροπή της αντιλαϊκής πολιτικής αρκεί η αλλαγή στο επίπε- ματος, για δουλειά, ειρήνη, δημοκρατία, εθνική ανεξαρτησία. δο της διαχείρισης της κυβερνητικής εξουσίας. Παναγιώτης Α. πάλη για τον ορθό πολιτικό προσανατολισμό του φοιτητικού κινήματος αποτελεί συστατικό στοιχείο του αγώνα μας για την ανασυγκρότηση του φοιτητικού κινήματος. Βασικός υπεύθυνος για την διάλυση και την αποπολιτικοποίηση των φοιτητικών συλλόγων είναι η ΔΑΠ, η οποία αποτελεί διαχρονικό στήριγμα των αντιλαϊκών πολιτικών μέσα στα πανεπιστήμια. Πίσω από ενέργειες όπως η διανομή σημειώσεων σε φοιτητές ή η οργάνωση πάρτι κρύβεται η προσπάθεια της να αποπροσανατολίσει τους φοιτητές από τα πραγματικά προβλήματα. Αν όμως απ’ τη μια μεριά την κύρια ευθύνη για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το φοιτητικό κίνημα φέρει η ΔΑΠ, απ’ την άλλη δεν είναι λίγες οι ευθύνες των ΠΚΣ και ΕΑΑΚ των οποίων ο πολιτικός προσανατολισμός που επιδιώκουν να δώσουν στο φοιτητικό κίνημα είναι βαθιά λαθεμένος.

Η ηττοπαθής λογική του ΜΑΣ και τα …μονοπώλια

Αν η ΕΑΑΚ απ’ τη μία αναδεικνύει σε κεντρικά ζητήματα αιτήματα που αποπροσανατολίζουν τους φοιτητές από τους πραγματικούς στόχους πάλης, το ΜΑΣ, όπως ακριβώς και ο πολιτικός του φορέας το ΚΚΕ, προβάλλει ως κύριο τον αγώνα γενικά «ενάντια στα μονοπώλια». Σε συνέντευξη τύπου της εκτελεστικής γραμματείας του ΜΑΣ διαβάζουμε: «Η πλειοψηφία των φοιτητών αντιμετωπίζομε κοινά προβλήματα, 13

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 14

περιοδικό

Για τη στάση της ΕΑΑΚ

ι ενώ ένα ακόμη μνημόνιο βρίσκεται στα σκαριά, ενώ η επέλαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς, οι δυνάμεις που αναφέρονται στην αριστερά θα όφειλαν να κινητοποιήσουν τις δυνάμεις τους στην κατεύθυνση της ανασυγκρότησης των Φοιτητικών Συλλόγων, της συσπείρωσης των φοιτητών στον αγώνα. Αντίθετα, από τη μία η ΚΝΕ διασπά τους Συλλόγους σε «κόκκινους» (του ΜΑΣ) και σε «μη κόκκινους» τους οποίους αφήνει στη ΔΑΠ, αγωνιά για το πώς θα υφαρπάξει τη σφραγίδα του κάθε Συλλόγου από τα ΔΣ ή τις «Γ»Σ των 10-15 ατόμων, αναχωρεί από τον αγώνα για τα άμεσα ζητήματα προσδοκώντας είτε τις εκλογές είτε την ρόδινη λαϊκή εξουσία. Από την άλλη, όσο κι αν φαντάζει διαφορετική η στάση της πιο «κινηματικής» ή πιο «φασαριόζικης» ΕΑΑΚ, οδηγεί στον ίδιο δρόμο του καπελώματος των Συλλόγων, της ηττοπάθειας και του συμβιβασμού με την υπάρχουσα κατάσταση.

σε σχέση με τις ΓΣ και τα ΔΣ Πιο συγκεκριμένα, η ΕΑΑΚ λέει πως είναι ενάντια στα «γραφειοκρατικά ΔΣ», στην «αντιπροσώπευση». Αρχικά αυτές οι διακηρύξεις βρίσκονται σε αντίφαση με την γραμμή της ΕΑΑΚ να έχει εκπροσώπους στα ΔΣ, να κατεβαίνει στις φοιτητικές εκλογές, ενίοτε με δυνάμεις που μέχρι την προηγούμενη μέρα βρισκόταν σε πολεμική, μόνο και μόνο για ένα καλύτερο εκλογικό αποτέλεσμα, να καταθέτει ψηφίσματα σε αυτά τα γραφειοκρατικά ΔΣ. Από εκεί και πέρα όμως η ΕΑΑΚ κάτω από την αναρχική αντίληψη άρνησης των ΔΣ σε μια σειρά από σχολές αντί να καταθέτει ψηφίσματα στα ΔΣ ή να μαζέψει υπογραφές για να καλέσει το ΔΣ την Γενική Συνέλευση του Συλλόγου και να την προετοιμάσει, η ΕΑΑΚ καλεί η ίδια την ΓΣ! Στο υπαρκτό πρόβλημα των αρνητικών συσχετισμών, η ΕΑΑΚ απαντά «ξεπερνώντας» τις δυσκολίες, καλώντας η ίδια τις ΓΣ λες και ο Σύλλογος είναι τσιφλίκι της ή απαρτίζεται από τα μέλη και τους φίλους της. Το αν τις ΓΣ θα τις καλεί το εκλεγμένο όργανο του Συλλόγου ή η μια ή η άλλη παράταξη αυτό δεν είναι ένα τυπικό ζήτημα αλλά ένα σοβαρό πολιτικό πρόβλημα. Αν επικρατήσει η λογική του «τσιφλικιού» και καλεί την ΓΣ η μία και η άλλη παράταξη, όποτε κρίνει η καθεμία ότι την εξυπηρετεί (ας φανταστούμε να το κάνει κι η ΔΑΠ αυτό!), τότε θα επέλθει όχι η ανασυγκρότηση, αλλά η διάλυση του Συλλόγου κι από το ενιαίο όπλο των φοιτητών θα μετατραπεί σε όργανο της μιας ή της άλλης παράταξης. Στην ίδια λογική κινείται και η λογική της ΕΑΑΚ να παίρνει αποφάσεις από «Γ»Σ χωρίς απαρτία, στις οποίες παρευρίσκονται μόνο τα μέλη και οι φίλοι της (βλ. Ιατρική ΑΠΘ). Το ζητούμενο που είναι η μαζικότητα δεν παίζει για την ΕΑΑΚ κανένα ρόλο. «Σπάει» την απογοήτευση, παίρνοντας μόνη της αποφάσεις για τους Συλλόγους τους οποίους με αυτόν τον τρόπο καπελώνει. Αυτή η λογική ενισχύει και τη λογική της ανάθεσης. Γιατί ένας φοιτητής να πάει στην ΓΣ του Συλλόγου του, όταν ξέρει ότι η ΕΑΑΚ θα πάρει απόφαση και χωρίς αυτόν και, ακόμα περισσότερο, ότι θα κάνει «αγώνες» και χωρίς αυτόν, σαν Ζορό του κινήματος; Και κάτι ακόμη: το 14

επίδικο για την ΕΑΑΚ σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι να γίνει μια επόμενη μαζική ΓΣ, αλλά το πώς άμεσα η ΕΑΑΚ θα υφαρπάξει την σφραγίδα του Συλλόγου για να δηλώσει «παρών» σε μια κινητοποίηση της ΕΑΑΚ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑΛΑΕ, ή ακριβώς πώς αυτοί οι παρευρισκόμενοι θα εξουσιοδοτήσουν την ΕΑΑΚ να κάνει κινητοποιήσεις και αγώνες στο όνομα των Συλλόγων. Εδώ ακριβώς βρίσκεται το ζήτημα. Εδώ συγκλίνουν όλες οι ενέργειες της ΕΑΑΚ. Συγκλίνουν στην άποψη ότι «η ΕΑΑΚ κάνει τις κινητοποιήσεις και τους αγώνες, οι Σύλλογοι ακολουθούν». Από εδώ προκύπτουν και τα «πιο αγωνιστικά συντονιστικά Συλλόγων»-καπέλα της ΕΑΑΚ. Το πρόβλημα της υποχώρησης του (φοιτητικού) κινήματος, την αδράνεια που έχουν επιβάλλει οι κυβερνητικές δυνάμεις, την απογοήτευση, η ΕΑΑΚ τα «ξεπερνά όλα αυτά με ευκολία». Είτε μιλάμε για την ΕΑΑΚ που καλεί μόνη της τις ΓΣ, είτε που μετά τις κάνει με τον εαυτό της, είτε που κάνει τους αγώνες μόνη της, η ΕΑΑΚ στους αρνητικούς συσχετισμούς που έχουν διαμορφωθεί και στο φοιτητικό κίνημα απαντά με κομματική-παραταξιακή περιχαράκωση. Η Πορεία θεωρεί ότι σε τελική ανάλυση οι αγώνες θα κριθούν από τον πολιτικό προσανατολισμό που έχουν. Αλλά για να υπάρξουν και να έχουν και νίκες αρχικά θα πρέπει να έχουν μαζικότητα. Η επίθεση στα δικαιώματα πλήττει όλους τους φοιτητές. Δεν πλήττει μόνο τα μέλη και τους φίλους της ΕΑΑΚ, ούτε μόνο τους αριστερούς, ώστε να αγωνίζονται μόνο οι αριστεροί ή να κινητοποιείται μόνο η μία ή η άλλη «αριστερή» δύναμη. Υποκείμενο της απάντησης στην επίθεση θα είναι συνολικά το φοιτητικό κίνημα, όλοι οι φοιτητές συσπειρωμένοι στα μόνα τους όπλα, τους Συλλόγους. Σήμερα, στους Συλλόγους επικρατεί η ΔΑΠ, οι ιδέες της ή η αδράνεια. Όταν όμως η ΕΑΑΚ, όπως κι η ΚΝΕ, προσπαθεί να υποκαταστήσει τη δράση και τους αγώνες που πρέπει να δώσει ένα μαζικό φοιτητικό κίνημα με ισχυρούς Συλλόγους από την δική της παραταξιακή δραστηριότητα, τελικά απλά υποτάσσεται στην σημερινή κατάσταση, αφήνοντας την μεγάλη πλειοψηφία των φοιτητών ακριβώς σε αυτήν την αδράνεια και την επιρροή της ΔΑΠ.

«υπερεπαναστατική» …αναχώρηση Αφορμή θα πάρουμε από την στάση της ΕΑΑΚ στην Νομική ΑΠΘ. Εκεί, η Πορεία μαζί με τις Αγωνιστικές Κινήσεις και ανένταχτους φοιτητές άνοιξαν το ζήτημα του Νέου Προγράμματος Σπουδών με αιχμές την επαναφορά της επαναληπτικής εξεταστικής, τη δωρεάν διανομή του 2ου συγγράμματος στο μάθημα Αξιόγραφα-Ασφαλιστικό, την κατάργηση των προαπαιτουμένων. Διαβάζουμε λοιπόν στην ανακοίνωση του ContraLegem-ΕΑΑΚ: «… Θεωρούμε ότι η πάλη ενάντια στο πρόγραμμα σπουδών δεν μπορεί να παίρνει τη μορφή τεσσάρων υλικών αιτημάτων, αλλά αντίθετα πιστεύουμε πως τα αιτήματα μας ενάντια στο πρόγραμμα σπουδών, πρέπει να προκύπτουν από την ίδια μας την πάλη ενάντια συνολικά στις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις και τις πολιτικές που τις προω-

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 15

περιοδικό

θούν...». Τι εννοούν οι ποιητές της ΕΑΑΚ; Ότι αν δεν ανατραπεί συνολικά η εκπαιδευτική αναδιάρθρωση, ο νόμος-πλαίσιο κλπ., δεν μπορούν οι φοιτητές ενός Συλλόγου να διεκδικήσουν την επαναληπτική εξεταστική ή να τους δοθεί ένα σύγγραμμα και να μην πληρώνουν για αυτό; Οι «αντικαπιταλιστές της φράσης» κατεβάζουν στις ΓΣ πολυσέλιδα πλαίσια με αναλύσεις επί αναλύσεων, που κατεδαφίζουν τον νόμο-πλαίσιο, την Συνθήκη της Μπολόνια ακόμα και τον ...καπιταλισμό, αλλά αναχωρούν από τον δύσκολο καθημερινό αγώνα με τα άμεσα αιτήματα που μπορούν να συσπειρώσουν τους φοιτητές και να φέρουν νίκες. Μα ακριβώς σε αυτούς τους αγώνες είναι που πολιτικοποιούνται οι φοιτητές, κατανοούν την αξία της συλλογικής πάλης, ποιος είναι μαζί τους και ποιος απέναντι, εκεί κατανοούν ότι η πάλη τους πχ. για το σύγγραμμα θα πρέπει να χτυπήσει και την αιτία των προβλημάτων τους. Πόσο διαφέρει τελικά αυτή η άποψη της ΕΑΑΚ από της ΚΝΕ-ΚΚΕ που θεωρεί ότι δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα οι αγώνες για τα άμεσα ζητήματα και οι νίκες στο σήμερα γιατί αύριο θα έχουμε πάλι καπιταλισμό; Στην πραγματικότητα, η άποψη και των δύο, της ΚΝΕ και της ΕΑΑΚ, είναι ότι οι αγώνες δεν μπο-

ρούν να κερδίσουν, γι’ αυτό και φυγομαχούν από τον καθημερινό αγώνα παλεύοντας υποτίθεται για τα «μεγάλα» ζητήματα. Η γραμμή τους δεν είναι τίποτα περισσότερο από την άλλη όψη της ηττοπάθειας και της υποταγής. Η Φοιτητική Πορεία θα συνεχίσει να καταθέτει τις δυνάμεις της για την ανασυγκρότηση των Συλλόγων και την υπεράσπιση των δομών του φοιτητικού κινήματος. Για να συσπειρωθούν και να παλέψουν οι φοιτητές πάνω στα άμεσα αιτήματα που τους ενώνουν. Για να περάσουν οι αγώνες σε ένα ανώτερο επίπεδο και να στοχεύουν τους κοινούς εχθρούς φοιτητών και λαού, την ΕΕ, τις ΗΠΑ, το ΔΝΤ, τις κυβερνήσεις τους. Αλλά αυτή η υπόθεση θα προχωρήσει σε πολεμική με την γραμμή της ΚΝΕ και της ΕΑΑΚ που διαιωνίζουν την κυριαρχία της ΔΑΠ στις σχολές. Γι’ αυτό αυτή η κατεύθυνση δεν μπορεί παρά να συνδέεται με την οικοδόμηση μιας άλλης, πραγματικής Αριστεράς στις σχολές. Για αυτήν την υπόθεση καλούμε κάθε φίλο της Πορείας, κάθε προοδευτικό φοιτητή να παλέψουμε μαζί: Κόντρα στο ρεύμα! Γιώργος Ρ.

Να μην αφήσουμε την τρομοκρατία να περάσει

ε όλα τα πεδία παρατηρείται μια χωρίς προσχήματα επίθεση στις συνδικαλιστικές ελευθερίες. Τόσο στα επαγγελματικά-εργατικά σωματεία, τα οποία έχουν να αντιμετωπίσουν από ποινικοποίηση των απεργιών, κατάργηση νομικού πλέγματος για την προστασία της συνδικαλιστικής δράσης, αλλά και στον ίδιο τον φοιτητικό χώρο. Σβησμένα συνθήματα - κατεβάσματα αφισών - και πρόσφατα ποινικές διώξεις σε φοιτητές για την συνδικαλιστική τους δράση είναι μερικά μόνο από τα φαινόμενα των ημερών. Εντείνεται σιγά σιγά το κλίμα τρομοκρατίας για όποιον τολμά να μην συμμορφώνεται και να εκφράζει αντίθετη άποψη. Υπάρχουν κομμάτια ακόμη και με αριστερές αναφορές που αρέσκονται να βλέπουν τέτοια περιστατικά ως μεμονωμένα, η αλήθεια όμως βρίσκεται μακριά από τέτοιες απόψεις. Οποίος δεν θέλει να το δει, δεν το βλέπει. Τέτοια περιστατικά εντάσσονται στη γενικευμένη συστηματική επίθεση στη συνδικαλιστική δράση, η οποία δεν ξεκίνησε ούτε χτες ούτε προχτές, αλλά εξελίσσεται χρόνια τώρα με την απαξίωση των συλλογικών δομών οργάνωσης και η οποία σήμερα απλά βρίσκει την κορύφωση της. Είναι ένα φαινόμενο σε απόλυτη αρμονία με την γενικότερη αντιλαϊκή πολιτική κατεύθυνση και πώς θα μπορούσε να μην είναι. Το πανεπιστήμιο και ό,τι συμβαίνει σε αυτό δεν είναι αποκομμένο από την υπόλοιπη κοινωνία. Καθορίζεται από την κυρίαρχη αντίληψη η οποία με την σειρά της διαμορφώνεται από την πολιτική που εφαρμόζεται από την άρχουσα τάξη και το ξένο κεφάλαιο. Σήμερα δίνεται χώρος με την καλλιέργεια αυτής της κατάστασης να εκδηλώνονται τέτοια περιστατικά και αυτά δεν θα σταματήσουν να εκδηλώνονται. Το πρόβλημα είναι πως

αυτή ακριβώς τη στιγμή που η επίθεση κορυφώνεται δεν υπάρχει το υποκείμενο εκείνο που θα την σταματήσει. Οι φοιτητές στην συγκεκριμένη περίπτωση, οι εργαζόμενοι σε άλλα πλαίσια, δεν συγκροτούνται σε κίνημα για να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους. Η απίστευτης σημασίας οργάνωση μέσω σωματείων - συλλόγων - συνδικάτων όχι απλά ξεχαρβαλώνεται μέρα με την μέρα και αμφισβητείται στην ίδια την υπόστασή της (βλέπε κατάργηση ΕΦΕΕ), αλλά κυρίως μετά από χρόνια ιδεολογικού πολέμου, έχει κατασυκοφαντηθεί και απαξιωθεί στην συνείδηση του λαού και συγκεκριμένα εδώ των φοιτητών που την έχουν ανάγκη και που αποτελεί το ισχυρότερό τους όπλο. Σε αυτό έχουν παίξει σίγουρα τεράστιο ρόλο οι πρακτικές των κυρίαρχων κομμάτων και των φοιτητικών τους παρατάξεων, αλλά δεν θα μπορούσε να γίνει και αλλιώς αφού αυτά ακριβώς τα συμφέρονται υπηρετούν. Τίποτα καινούριο. Τα δημοκρατικά δικαιώματα και το δικαίωμα στην συνδικαλιστική ελευθερία όμως δεν είναι ούτε αποκλειστική υπόθεση αυτών που συνδικαλίζονται ούτε μόνο της αριστεράς. Είναι υπόθεση όλων, έχει διεκδικηθεί μέσα από μεγάλους αγώνες, έχει παίξει καταλυτικό ρόλο στην διεκδίκηση των δικαιωμάτων τόσο των φοιτητών όσο και των εργαζομένων και είναι το μέσο που μπορεί να δώσει την ελπίδα. Καθήκον και ανάγκη είναι η υπεράσπισή του, η ανασυγκρότηση των δομών του, η καταγγελία τέτοιων περιστατικών και η αντίσταση στην πολιτική που μας θέλει αδιάφορους στα ζητήματα που μας αφορούν και μας επηρεάζουν. Είναι η ζωή μας, είναι η εκπαίδευση μας, είναι το μέλλον μας και πρέπει να παλέψουμε για αυτό. Η ελπίδα στην συλλογική δράση, στους συλλόγους μας, στον αγώνα. Νταϊάνα Μ. 15

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 16

περιοδικό

Δεν υπογράφω τίποτα, δεν αναγνωρίζω τίποτα. Είμαι ΔΑΠ-ΝΔΦΚ

ε την παραφρασμένη γνωστή ρήση του Καζαντζάκη, θα μπορούσε κανείς να συνοψίσει με λίγα λόγια ποια είναι η στάση της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ στους συλλόγους. Για την ΔΑΠ έχουμε γράψει πολλές φορές. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις αντιδραστικές θέσεις της για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, την κατάργηση του ασύλου, την αξιολόγηση κ.ο.κ., το περιοδικό της Πορείας (και στο παρόν τεύχος) έχει αφιερώσει μια σειρά κειμένων, άρθρων και σχολιασμών. Στο παρόν σημείωμα, λοιπόν, δε θα μας απασχολήσουν οι θέσεις της καθαυτές, αλλά κυρίως η στάση που υιοθετεί η γαλάζια παράταξη μέσα στους συλλόγους. Η ΔΑΠ, όντας πρώτη δύναμη σε πολλούς συλλόγους, έχει τη δυνατότητα λόγω του συσχετισμού δύναμης να έχει τον πρώτο λόγο στη λειτουργία των οργάνων των συλλόγων. Έτσι, αδιαφορώντας πλήρως για τις εκπαιδευτικές και κοινωνικές εξελίξεις, μόνιμη επωδός των μελών της ΔΑΠ στις συνεδριάσεις των διοικητικών συμβουλίων των συλλόγων είναι «ότι δε συντρέχει λόγος για γενική συνέλευση». Θυμίζουμε, παρεμπιπτόντως, ότι οι γενικές συνελεύσεις των συλλόγων αποτελούν τα ανώτερα όργανά τους, τα όργανα στα οποία όλοι οι φοιτητές συζητούν και αποφασίζουν για τα προβλήματά τους. Μάλλον η ΔΑΠ δεν θεωρεί ότι οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και τα καραβάνια των προσφύγων, τα μνημόνια, οι περικοπές και η δραματική μείωση των προϋπολογισμών των τριτοβάθμιων ιδρυμάτων, η συνεχώς αυξανόμενη φτώχια και ανεργία αποτελούν λόγους για να συνεδριάσουν οι φοιτητικοί σύλλογοι. Όπου διαθέτει μάλιστα και την αυτοδυναμία, όπως σε μια σειρά σχολές του ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά, το Πάντειο, το ΠΑΜΑΚ και άλλες, η ΔΑΠ δεν καλεί καν τα διοικητικά συμβούλια να συνεδριάσουν, εκτός αν τα χρειάζεται για να τα χρησιμοποιήσει εργαλειακά και να περάσει κάποιο ψήφισμα που θα καταδικάζει τον τάδε ή τον δείνα αγώνα, το άσυλο και τον συνδικαλισμό. Σε συλλόγους που δεν διαθέτει την αυτοδυναμία, αλλά αποτελεί παρόλα αυτά την πρώτη δύναμη με ισχυρή παρουσία και έδρες στο Διοικητικό Συμβούλιο, όπως στη Φιλοσοφική ή το Μαθηματικό στο ΕΚΠΑ, η ΔΑΠ δεν προσέρχεται στις συνεδριάσεις του οργάνου για το οποίο κατά τ’ άλλα καλεί κάθε χρόνο τους φοιτητές να την ψηφίσουν στις εκλογές. Όταν, βέβαια, κάνει την υπέρβαση και προσέρχεται,

το κάνει απλώς και μόνο για να βάλει αναχώματα στο να περάσουν ψηφίσματα για να καλεστούν γενικές συνελεύσεις ή για να καταδικαστούν απολύσεις εργαζομένων κλπ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η καταψήφιση στη Φιλοσοφική του ψηφίσματος της Πορείας για την καταδίκη της απόλυσης της εκπαιδευτικού Σοφίας Σ., με το επιχείρημα ότι η εν λόγω δασκάλα εργαζόταν στον ιδιωτικό τομέα, επομένως ο εργοδότης της είχε κάθε δικαίωμα να την απολύσει! Το ερώτημα, βέβαια, είναι γιατί η ΔΑΠ συμμετέχει στις φοιτητικές εκλογές, γιατί δίνει τέτοια μάχη για να μη χαθεί ούτε ένα εκατοστό χώρου για να βάλει τις αφίσες της, αφού στην πράξη ούτε θέλει, ούτε υπερασπίζεται τους συλλόγους και τον φοιτητικό συνδικαλισμό. Και γιατί από την άλλη, η βασική της παρέμβαση στις σχολές αρχίζει και τελειώνει με τις διανομές σημειώσεων, τα πάρτι και τις εκδρομές, με τα κομπρεμί και τα ρουσφέτια με τις διοικήσεις των σχολών και με μεγαλοκαθηγητές. Μα πώς αλλιώς, θα μπορούσε αλήθεια η ΔΑΠ να παίξει με καλύτερο τρόπο τον ρόλο του αποπροσανατολισμού και της απολιτικοποίησης των φοιτητών; Υπονομεύοντας βέβαια με κάθε τρόπο τους συλλόγους και τα όργανά τους και καλλιεργώντας την αντίληψη ότι ο φοιτητικός συνδικαλισμός είναι ο καφές στα τραπεζάκια, οι κοινωνικές συναναστροφές, τα μπουζούκια και οι εκδρομές στο Μπάνσκο. Και αυτό συμβαίνει όχι μόνο γιατί η ΔΑΠ δεν θέλει να εκθέσει τις απόψεις της μπροστά στους φοιτητές και να κριθεί για αυτές. Αναμφίβολα, η απουσία της από κάθε μαζική και συλλογική διαδικασία, από κάθε αγώνα του φοιτητικού κινήματος, δίνει τη δυνατότητα στη ΔΑΠ να κρύβει τις πραγματικές της αντιλήψεις για τη δημόσια-δωρεάν παιδεία, που σίγουρα θα την έφερναν σε αντίθεση με την τεράστια πλειοψηφία των φοιτητών. Αλλά δεν πρέπει να μας προκαλέσει καμία έκπληξη αν αύριο-μεθαύριο δούμε τη ΔΑΠ να μπαίνει στις γενικές συνελεύσεις για να αποτρέψει τη λήψη αγωνιστικών αποφάσεων και να βάλει αναχώματα στην ανάπτυξη φοιτητικών αγώνων με τον μπαμπούλα των χαμένων εξαμήνων και εξεταστικών, όπως το έχει κάνει πάμπολλες φορές στο παρελθόν. Γιατί η ΔΑΠ γνωρίζει περισσότερο από όλους, ότι η οργάνωση των φοιτητών στους συλλόγους τους, οι μαζικές γενικές συνελεύσεις και η ζωντανή και αντιγραφειοκρατική λειτουργία των οργάνων των συλλόγων αποτελούν κύτταρα αντίστασης και αγώνα. Γιατί η ΔΑΠ γνωρίζει ότι όλοι οι μεγάλοι αγώνες στη μακρά και την πρόσφατη ιστορία του φοιτητικού κινήματος δόθηκαν μέσα από τη μαζική συσπείρωση στους φοιτητικούς και σπουδαστικούς συλλόγους, στις γενικές συνελεύσεις και τα αμφιθέατρα της αντίστασης. Η απάντησή μας στην απάθεια, τη μοιρολατρία και τον πεσιμισμό που σπέρνει η σάπια κυρίαρχη ιδεολογία και προπαγάνδα που με τόση συνέπεια υπερασπίζεται η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ, δεν μπορεί να είναι άλλη πέρα από την οργάνωση στους συλλόγους μας, την απομόνωση των δεξιών και αντιδραστικών απόψεων, την υπεράσπιση των συλλογικών μας οργάνων και τον μαζικό, ενωτικό αγώνα. Ιάσονας Α.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 17

περιοδικό

Μεταμοντέρνες τεχνικές.. αξιολόγησης (με αφορμή την πρακτική άσκηση στην Φιλολογία Αθήνας)

το βαρύ παρελθόν της αντιδραστικής πολιτικής για την Παιδεία, μεταξύ άλλων, ανήκει η συνθήκη της Μπολόνιας. Κυρίαρχο στοιχείο των μέτρων της Μπολόνιας αποτελεί η αναδιάρθρωση των προγραμμάτων σπουδών, έτσι ώστε μέσα από μία σύντομη, τρίχρονη μόλις «εκπαίδευση», να μεταδίδονται περιορισμένες και αποσπασματικές επαγγελματικές δεξιότητες, για μια μερική και ληξιπρόθεσμη απασχόληση των αποφοίτων της, στα πλαίσια της συχνότερης εναλλαγής επαγγελμάτων. Μια συνθήκη δηλαδή που βρίσκεται ευθυγραμμισμένη στην κατεύθυνση της υποβάθμισης των προπτυχιακών σπουδών, της απαξίωσης του πτυχίου και της μείωσης του επιστημονικού δυναμικού. Αναπόφευκτο αποτέλεσμά της, ένα «ευέλικτο», ημιειδικευμένο και φθηνό εργατικό δυναμικό, χωρίς δικαιώματα. Βασικό εργαλείο για την επιβολή αυτής της πολιτικής είναι η αξιολόγηση, τόσο της λειτουργίας των Πανεπιστημίων και του προσωπικού που τα στελεχώνουν, όσο και της εφαρμογής των πτυχίων των ήδη αποφοίτων. Κριτήριο της αξιολόγησης αυτών δεν αποτελεί η ποιότητα αλλά η ποσότητα, όχι η γνωστική κατάκτηση και η επιστημονική κατάρτιση των εκπαιδευόμενων, αλλά η ανταπόκρισή τους στις ανάγκες της αγοράς και του κέρδους. Ένα πιλοτικό πρόγραμμα αξιολόγησης βλέπουμε ήδη να έχει τεθεί σε λειτουργία, όσοι φοιτητές ανήκουμε στις λεγόμενες «καθηγητικές σχόλες» και έχουμε κληθεί για την καθιερωμένη πρακτική μας. Η πρακτική αυτή δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια 9ωρη παρακολούθηση μαθημάτων σε Πειραματικά σχολεία, μαζί με την εποπτεία του διοικητικού προσωπικού του Πανεπιστημίου. Μετά την παρακολούθηση καλούμαστε να γράψουμε «φύλλα παρατήρησης» για το κάθε μάθημα των εκάστοτε καθηγητών-σχολείων, να βαθμολογήσουμε με κλίμακες διαβάθμισης από το ένα ως το πέντε κατά πόσο έγινε πχ. κατανοητή η εμπέδωση της ύλης. Μέσα από αυτή την τακτική μυούν τους φοιτητές στο πνεύμα της αξιολογικής εκπαίδευσης, όπου η εκπαιδευτική πράξη είναι μια μετρίσιμη ποσότητα με ένα αυστηρά καθορισμένο μοντέλο διδασκαλίας. Σχετικά μάλιστα με το μοντέλο διδασκαλίας, εκείνο που προβάλλεται στα Πειραματικά σχολεία (και αρκετές

φορές μυθοποιείται από καθηγητές και φοιτητές), είναι αυτό της ομαδοσυνεργατικής μεθόδου που αφορά τη δημιουργία και τη λειτουργία ομάδων με συγκεκριμένες κάθε φορά εργασίες. Ο τρόπος όμως με τον οποίο αυτό το μοντέλο εφαρμόζεται στην πράξη του δεν μπορεί να είναι συλλογικός γιατί δεν καταργεί, αλλά συγκαλύπτει τις κοινωνικές ανισότητες των μαθητών. Γιατί το μεταμοντέρνο αυτό σύστημα δεν μπορεί να εφαρμοστεί αν πρωτίστως δεν στηρίζονται οι «αδύναμοι» μαθητές μέσα από παράλληλα προγράμματα (όπως η ενισχυτική διδασκαλία). Ενώ παράλληλα παραδίδει και τυποποιεί αποσπασματικές γνώσεις που δεν ακονίζουν την σκέψη του μαθητή. Η μορφή τρώει το περιεχόμενο και καταργεί τη ροή της σκέψης των μαθητών και την εποικοδομητική παρέμβαση των καθηγητών. Την ίδια κατεύθυνση της υποβάθμισης της γνώσης απηχεί και η τυποποίηση των προπτυχιακών σπουδών που διατηρούν ένα γενικόλογο και αφηρημένο χαρακτήρα. Γιατί αποσυνδέουν τη θεωρητική από την πρακτική τεκμηρίωση του αντικειμένου και τα μόνα ψήγματα της εφαρμογής μιας επιστήμης μετακυλούν σε μεταπτυχιακό επίπεδο (πιστοποιητικό παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας). Μόνο όμως η ζωντανή σύνδεση της επιστήμης με την εφαρμογή της απορρίπτει το βερμπαλισμό και το φορμαλισμό της γνώσης και συνδέει το Πανεπιστήμιο με τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας που έρχεται να τις υπηρετήσει. Με αυτές τις ανάγκες της κοινωνίας έχουμε χρέος από τον συνεπή αριστερό χώρο της Φοιτητικής Πορείας να συνδεθούμε υπερασπίζοντας τις συνθήκες εκείνες που προϋποθέτουν μια πολύπλευρη, πνευματική, πρακτική και κοινωνική ανάπτυξη μαθητών και φοιτητών. Αίτημα που δεν μπορεί να πάρει σάρκα και οστά παρά μόνο μέσα από τον προμαχώνα του οργανωμένου, μαζικού και ανυποχώρητου αγώνα που θα εστιάσει στο εκπαιδευτικό σύστημα, θα στηλιτεύσει τις περίβλεπτες κοινωνικές ανισότητες των σπουδαστών φέρνοντας το κράτος προ των ευθυνών του και αποτρέποντας την επιβολή του συστήματος της αξιολόγησης και την πλήρη υποταγή της Παιδείας στην παντοδυναμία της αγοράς. Αγαθούλα Σ.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 18

περιοδικό

Φιλοσοφική Αθήνας

ην ίδια ώρα που οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις της ντό- δικήσεις αλλά και την ευθύνη των δυνάμεων που αναφέροπιας υποτελούς κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ συνθέτουν το νται στην αριστερά. Όσον αφορά τη στάση των παραπάνω παρατάξεων, σκηνικό διάλυσης της δημόσιας-δωρεάν παιδείας, οι φοιτητικές παρατάξεις ΜΑΣ και ΕΑΑΚ στη Φιλοσοφική μετατρέπουν και το ΜΑΣ και η ΕΑΑΚ, ενώ περίτρανα στις συνελεύσεις τους χώρους της σχολής σε πεδία οργανωτικών «μαχών» που δεσμεύονται να οργανώσουν Δ.Σ. με απόφαση για γενική δίνουν τη νίκη στις πιο «τραμπούκικες» εκφράσεις υπερεπα- συνέλευση εγκαίρως, ώστε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο να ναστατικής φλυαρίας και την ήττα στα θεμέλια της ενότητας γίνει γνωστή στους φοιτητές με ανακοινώσεις σε αμφιθέατρα των συλλόγων, οδηγώντας τη φοιτητική νεολαία από τις συλ- και ανάλογες αναρτήσεις στην σχολή, στην πράξη φανερώλογικές διαδικασίες στο αδιέξοδο της ατομικής λύσης. Γιατί με νουν πόσο υποταγμένοι και συμβιβασμένοι είναι με αυτήν την αφετηρία την αντιπαράθεση των δυνάμεων αυτών στη μαθητι- αδρανή κατάσταση προκηρύσσοντας γενική συνέλευση το κή-φοιτητική συγκέντρωση στο υπ. Παιδείας (στις 22/3) πυρο- μεσημέρι της προηγούμενης ημέρας! Μέσα σε αυτό το κλίμα ηττοπάθειας κρύβεται η δοτήθηκε μια σειρά αντιδραστικών αντιπράξεων, με τη Φιλοσοφική να βρίσκει ένα τσούρμο υποστηρικτών της ΕΑΑΚ έλλειψη πίστης στους μαζικούς αγώνες από την πλευρά του να βρίζουν τις λίγες υποστηρίκτριες της ΚΝΕ που βρήκαν εκεί- ΜΑΣ που πνίγει ό,τι δεν μπορεί να ελέγξει, καθώς και η κούνη την στιγμή στην σχολή, να σκίζουν αφίσες και να γράφουν φια και βερμπαλιστική φλυαρία της ΕΑΑΚ που στόχο σε καθετί συνθήματα σε ταμπλό. Αν λάβουμε δε υπόψη μας ότι η οργανωμένο έχει μόνο να προτείνει θολούς και ακαθόριστους Φιλοσοφική είναι μια σχόλη με ένα ήπιο έδαφος συνεννόησης «συντονισμούς». Σε αυτές τις συνθήκες η έντονη εξασθένιση αυτών των δύο παρατάξεων, τέτοια φαινόμενα δείχνουν στη της παρουσίας των φοιτητών στις γενικές συνελεύσεις για τις πράξη τον μικροαστικό εξεγερτισμό τους που δεν υπολογίζει παραπάνω δυνάμεις αποτελεί απλή διαπίστωση. Από τον τις ανάγκες της πραγματικότητας αλλά αποκόβεται από τις χώρο της Πορείας όμως διεκδικούμε την αντιμετώπισή του. Σε μάζες, αμαυρώνοντας ταυτόχρονα τους αγώνες του φοιτητι- κάθε συνέλευση σταθερά και αταλάντευτα προτείνουμε και πιέζουμε για την οργανωμένη λειτουργία των συλλογικών κού κινήματος. Την ίδια στιγμή που γίνονται όλα αυτά, και ενώ κρίνε- οργάνων, αφουγκραζόμαστε τις ανησυχίες των φοιτητών και ται αναγκαία η τοποθέτησή μας στους φοιτητικούς συλλόγους προσπαθούμε να σπάσουμε την κυρίαρχη ιδεολογία που που θα καταδικάσει τις παραπάνω πρακτικές και θα αναδείξει καθυποτάσσει τη φοιτητική νεολαία στη λογική της παντοδυτα οξυμμένα προβλήματα -με κεντρικό μάλιστα την παύση της ναμίας της αγοράς και της ατομικής διεξόδου. Αν η πράξη δεν διανομής συγγραμμάτων στα ξενόγλωσσα τμήματα (Αγγλικό, είναι μόνο η βάση της γνώσης αλλά και το κριτήριο της αλήΓερμανικό, Γαλλικό, Ισπανικό, Ιταλικό)- ο σ.φ. Φιλοσοφικής θειας, εμείς με την πράξη μας δείχνουμε την αλήθεια μας. δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει μια Γενική Συνέλευση. Πρόκειται για μια κατάσταση που αναδεικνύει ανάγλυφα τη στάση της φοιτητικής νεολαίας απέναντι στις συλλογικές διεκΑγαθούλα Σ.

Ανταπόκριση από το Μαθηματικό Αθήνας

ην ώρα που διαμορφώνεται το πανεπιστήμιο των λίγων και εκλεκτών και ένα εργασιακό περιβάλλον που δε θα χωράει μάλλον κανέναν, τα αμφιθέατρα των γενικών συνελεύσεων είναι άδεια. Η απογοήτευση και η αποστροφή των φοιτητών προς τις συλλογικές διαδικασίες είναι πλέον κυρίαρχη τάση. Επιτακτικό παρουσιάζεται το καθήκον για όλες τις πολιτικές δυνάμεις με αναφορά στην αριστερά να πείσουν τους φοιτητές ότι ο σύλλογος είναι σπίτι μας και η γενική συνέλευση το μέσο για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας. Στην συγκεκριμένη φάση του φοιτητικού κινήματος, που η κινητοποίηση των συλλογικών διαδικασιών φαντάζει πιο επιτακτική όσο ποτέ, οι κυρίαρχες δυνάμεις που αναφέρονται στην αριστερά στο Μαθηματικό, ΜΑΣ-ΕΑΑΚ, κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να απομαζικοποιήσουν και να εκφυλίσουν τα όργανα του συλλόγου. Έχοντας γίνει φορείς μιας οργανωτικής αντιπαράθεσης με όρους «πολιτι18

κού τσαμπουκά», που δεν έχει καμιά σχέση με το φοιτητικό κίνημα και τις ανάγκες του, κάλεσαν τους φοιτητές για γενική συνέλευση -μόνο γενική δεν μπορεί να είναι- άλλη μέρα και άλλη ώρα η κάθε μία. Τα όργανα των φοιτητικών συλλόγων είναι όργανα όλων των φοιτητών και όχι πεδίο οργανωτικής αντιπαράθεσης μεταξύ πολιτικών δυνάμεων. Η Γενική συνέλευση λέγεται γενική γιατί αφορά κάθε φοιτητή και δεν είναι παραταξιακή μάζωξη. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι το δημοκρατικά εκλεγμένο όργανο από τις φοιτητικές εκλογές του συλλόγου μας και όποιος θέλει να το εκφυλίσει στην πραγματικότητα εκφυλίζει τις αποφάσεις των φοιτητών. Η παραπάνω στάση των δυνάμεων αυτών οδηγεί τον σύλλογό μας στον εκφυλισμό. Να μην το επιτρέψουμε! Ο σύλλογός μας είναι υπόθεση όλων μας! Ελευθερία Σ.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 19

περιοδικό

Ανταπόκριση από το Πάντειο

ο Πάντειο Πανεπιστήμιο είναι μία σχολή όπου όλα τα τμήματα που την αποτελούν ασχολούνται με την πολιτική και οικονομική οργάνωση των κοινωνιών, τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, την ιστορία κ.ο.κ. Είναι, όπως φανερώνει και το πλήρες όνομά του, ένα πανεπιστήμιο κοινωνικών και πολιτικών επιστημών. Παρατηρείται όμως το εξής παράδοξο εδώ. Σ’ αυτή τη σχολή παρότι έχει αυτό το γνωστικό αντικείμενο, η πολιτική δραστηριότητα στο πλαίσιό της οριακά πιάνει πάτο. Ας πιάσουμε όμως το πράμα από την αρχή. Εικόνα πρώτη. Οκτώβρης ή αλλιώς ο μήνας όπου τα πρωτοετά (σαν εμένα καλή ώρα) κάνουν την εμφάνισή τους, και οι παρατάξεις δηλώνουν την παρουσία τους με κείμενα, συζητήσεις και τα σχετικά. Λες λοιπόν πολύ ωραία, έχει κόσμο η σχολή, συζητιέται η κατάσταση που επικρατεί στην χώρα μας και τον υπόλοιπο κόσμο και γενικά τα πράγματα εδώ φαίνονται να κινούνται. Η δεύτερη εικόνα όμως έρχεται να ανατρέψει την πρώτη και να δώσει, θεωρώ, μια πιο αντιπροσωπευτική ματιά στα πράγματα. Το εξάμηνο έχει ξεκινήσει και οι ρυθμοί πέφτουν, οι προκηρύξεις λιγοστεύουν, οι πιθανότητες να γίνει γενική συνέλευση είναι μηδαμινές. Η παράπανω κατάσταση είναι αποτέλεσμα όχι ενός αλλά πολλών παραγόντων. Πρώτα πρώτα την αυτοδυναμία στη σχολή την έχει η ΔΑΠ, η οποία δεν αδιαφορεί απλά για τα θεσμικά όργανα του φοιτητικού συλλόγου, το Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.) και την Γενική Συνέλευση (Γ.Σ.), αλλά και δυσκολεύει με όσους τρόπους μπορεί την διεξαγωγη Δ.Σ. το οποίο είναι και το αρμόδιο όργα-

νο για να καλεστεί γενική συνέλευση. Η ΠΑΣΠ από την μεριά της δεν παίρνει καμία θέση αν και διαθέτει δυνάμεις στη σχολή, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι τις έδρες της τις έχει απλά για να στρογγυλοκάθεται και τίποτα πέρα από αυτό. Το ΜΑΣ σε λογική διάσπασης καλεί Γ.Σ. διαφορετικές μέρες και ώρες απ’ ό,τι όταν καλείται από τις αλλες οργανώσεις. Γενικα οι απόπειρες γενικής συνέλευσης που έχουν καλεστεί από τις υπόλοιπες αριστερές δυνάμεις (ΕΑΑΚ, ΑΡΕΝ, Αγωνιστικές Κινήσεις, Πορεία) το έτος αυτό δεν ξεπερνούν τα 40 και 50 άτομα. Φυσικά η παραπάνω εικόνα δεν είναι κάτι ξέχωρο, δεν είναι ιδιαιτερότητα του Παντείου αλλά αντίθετα έρχεται απλά να επιβεβαιώσει αυτό που επικρατεί ευρύτερα στην κοινωνία μας. Υπάρχουν λοιπόν δύο δρόμοι, έτσι όπως το βλέπω εγώ, για να απαντήσουμε στην παραπάνω κατάσταση. Ο πρώτος είναι να πούμε ότι αφού έτσι έχουν τα πράγματα, εμείς τι μπορουμε να κάνουμε τώρα και να αφήσουμε τον σύλλογο μας μακριά από προβληματισμούς, σκέψεις και συζητήσεις. Ενώ ο άλλος δρόμος είναι να θυμηθούμε ότι ο φοιτητικός συλλογος είμαστε εμείς οι ίδιοι οι φοιτητές, ότι η γενική συνέλευση δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα όργανο που είναι ο τόπος συνάντησής μας και στον οποίο όλοι χωράμε και έχουμε λόγο, ότι είναι το μέσο εκείνο από την μια που επικοινωνούμε και αποφασίζουμε και από την άλλη το συλλογικό μας πρόσωπο προς τα έξω. Αλεξία Κ.

Γιγαντώνονται οι ελλείψεις στα ΤΕΙ

να πολύ σημαντικό θέμα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση που το συναντάμε στα ΤΕΙ στη χώρα μας, είναι το κομμάτι με τα εργαστήρια: στην πραγματικότητα δεν μπορούν οι φοιτητές να πάρουν την άρτια εκπαίδευση που τους αναλογεί από τα ιδρύματα που σπουδάζουν. Όλα τα χρόνια, αλλά κυρίως τα τελευταία 8 χρόνια της κρίσης και των μνημονίων, η κατάσταση έχει επιδεινωθεί με την τεράστια υποχρηματοδότηση που είναι το κύριο ζήτημα. Οι ελλείψεις στα εργαστήρια είναι τεράστιες και για παράδειγμα δεν αγοράζονται ούτε επισκευάζονται μηχανήματα που κάνουμε την κύρια δουλειά. Το κυριότερο πρόβλημα είναι με τις ελλείψεις καθηγητών, γιατί τα ΤΕΙ δεν έχουν μόνιμους καθηγητές. Για να μπορέσουν έστω να καλύψουν κάποιες τρύπες δεν υπάρχει δεύτερος εκπαιδευτής για να γίνουν εργαστήρια όπως πρέπει, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται υπεράριθμα τμήματα είτε εκ περιτροπής μαθήματα, δηλαδή κάθε τρία μαθήματα ένα εργαστήριο, για να μη μείνει κανείς φοιτητής εκτός. Αναφέρουμε κάποια προβλήματα που τα συναντά κάθε φοιτητής των ΤΕΙ και σε όποια σχολή κι αν σπουδάζει. Το πρόβλημα είναι πως πρόκειται για τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα με αποτέλεσμα ο εργοδότης να περιμένει να καλύψει το πρακτικό μέρος της δουλειάς από τους αποφοίτους των ΤΕΙ. Όμως ένας φοιτητής εξαιτίας των τεράστιων

κενών που θα έχει γιατί δεν μπορούσε να πιάσει στα χέρια του τα βασικά εργαλεία γιατί είναι πολλά άτομα σε ένα τμήμα και ένας ή δύο πάγκοι εργασίας, δεν θα έχει εξοικειωθεί καθόλου στο πρακτικό κομμάτι και δεν θα μπορεί να ανταποκριθεί στις πραγματικές συνθήκες εργασίας. Ιάσονας Π.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 20

περιοδικό

Ανταπόκριση από τη Νομική ΑΠΘ

αρά το γενικότερο κλίμα κινηματικής νηνεμίας και αδράνειας που έχει επικρατήσει στις σχολές και στην κοινωνία, στη Νομική ΑΠΘ το τελευταίο διάστημα ορισμένες δραστηριότητες έδωσαν τη δυνατότητα σε ένα δυναμικό να συζητήσει και να κινητοποιηθεί.

Εκδήλωση για τους 9 διωκόμενους φοιτητές της Ξάνθης Αρχικά, με πρωτοβουλία των Αγωνιστικών Κινήσεων και της Πορείας και σε συνεννόηση με άλλες δυνάμεις που αναφέρονται στην αριστερά καταθέσαμε ψήφισμα στο ΔΣ για την πραγματοποίηση εκδήλωσης για τους 9 διωκόμενους φοιτητές της Ξάνθης. Η πρόταση υπερψηφίστηκε παρά τα λευκά της ΔΑΠ-ΑΦΠ αλλά και της …ΠΚΣ-ΚΝΕ! Κι αν οι ΔΑΠ-ΑΦΠ έπραξαν το αυτονόητο για αυτές, να μη στηρίξουν αυτή την εκδήλωση, γιατί βάζουν πλάτες στην πολιτική της συντήρησης, της τρομοκρατίας και της περιστολής των δημοκρατικών δικαιωμάτων, η στάση της ΠΚΣ είναι προκλητική μιας και έπραξε ουσιαστικά το ίδιο με τη ΔΑΠ αν και είναι δύναμη που αναφέρεται στους αγώνες και το κομμουνιστικό κίνημα. Άλλωστε και στην Ξάνθη απέχει από όλες τις κινητοποιήσεις για το ζήτημα. Η εκδήλωση-συζήτηση, με ομιλητές 2 διωκόμενους και τον εκπρόσωπο του Συλλόγου Φοιτητών Νομικής πραγματοποιήθηκε με επιτυχία δεδομένων των συνθηκών, αφού την παρακολούθησαν περίπου 100 άτομα, ενώ ακόμα περισσότερα πήραν μέρος στο γλέντι που ακολούθησε για την κάλυψη των δικαστικών εξόδων. Η εκδήλωση άνοιξε το ζήτημα του χτυπήματος των δημοκρατικών δικαιωμάτων από το αστικό σύστημα, τον εκφασισμό της δημόσιας και πολιτικής ζωής, το γεγονός ότι αυτές οι διώξεις δεν είναι μεμονωμένο φαινόμενο αλλά κομμάτι ακριβώς αυτής της πολιτικής της τρομοκρατίας που πάει μαζί με την μνημονιακή πολιτική που τσακίζει δικαιώματα και κατακτήσεις. Ανέδειξε την ανάγκη να συγκροτηθεί ένα λαϊκό κίνημα αντίστασης και ανατροπής των μνημονιακών μέτρων που θα υπερασπίζεται τα δημοκρατικά δικαιώματα και τον συνδικαλισμό. Εκδηλώθηκαν βέβαια και οι διαφωνίες με τις δυνάμεις της ΕΑΑΚ που μη έχοντας την παραπάνω άποψη, θεωρούν ότι τις μηνύσεις τις κάνει ένας φασίστας, ακραίος καθηγητής και το ζήτημα είναι πώς θα πιέσουμε τους Πρυτάνεις να τον καταγγείλουν και να φύγει από το πανεπιστήμιο.

Για το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών και τη συνέλευση έτους Στην Νομική ΑΠΘ όπως και σε μια σειρά άλλες σχολές πέρασαν Νέα Προγράμματα Σπουδών (εφαρμόστηκε πρώτη φορά στους πρωτοετείς του 2015-6) στη βάση συνολικότερα της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής κυβέρνησης-ΕΕ-ΔΝΤ. Ένα νέο πρόγραμμα σπουδών με διασπασμένο πτυχίο στη βάση των δύο κύκλων σπουδών και των ECTS (πιστωτικές μονάδες), με κομμένες τις επαναληπτικές εξεταστικές, με έμμεση κατάργηση του δωρεάν συγγράμματος (πχ. στο Ειδικό Ποινικό Δίκαιο η ύλη χωρίζεται στα 3, αλλά σύγγραμμα δικαι20

ούται ο φοιτητής μόνο για το 1/3, ή στο μάθημα ΑξιόγραφαΑσφαλιστικό όπου δίνεται δωρεάν σύγγραμμα μόνο για το 50% της ύλης), με προαπαιτούμενα μαθήματα για να μπει κανείς στις Συνθέσεις, κάτι που δυσκολεύει και εντατικοποιεί τους όρους σπουδών. Δεδομένου ότι αυτό το πρόγραμμα σπουδών εφαρμόζεται στο 100% του στο φετινό Α’ και Β’ έτος και πλευρές του στα υπόλοιπα, η Πορεία σε συνεννόηση με τις Αγωνιστικές Κινήσεις αποφασίσαμε να συγκροτήσουμε Πρωτοβουλία Α΄-Β΄ έτους (ελλείψει επιτροπής έτους) που θα καλέσει σε συνέλευση του Α’-Β’ έτους, με βάση τα αιτήματα της επαναφοράς της επαναληπτικής εξεταστικής, τη διανομή του 2ου συγγράμματος στο μάθημα Αξιόγραφα-Ασφαλιστικό και την κατάργηση των προαπαιτούμενων μαθημάτων. Παρά τον λίγο χρόνο που είχαμε μπροστά μας, έγιναν παρεμβάσεις στα τμήματα που έδειξαν ότι αυτά τα ζητήματα «καίνε» τους φοιτητές και δημιουργούν βάση συσπείρωσης και αγώνα. Ωστόσο, ο λίγος χρόνος αλλά και η συνολικότερη αποστράτευση του κόσμου από τις συλλογικές διαδικασίες λειτούργησαν ανασταλτικά στη συμμετοχή του κόσμου στη συνέλευση έτους. Θα ήταν παράλειψη βέβαια να μη σημειώσουμε ότι ένας βασικός παράγοντας για τη μη συμμετοχή του κόσμου σε αυτήν τη διαδικασία είναι το ανοιχτό ή καλυμμένο μποϊκοτάρισμα από όλες τις υπόλοιπες δυνάμεις του ΣΦΝομικής. ΔΑΠΑΦΠ, κλασικές αστικές δυνάμεις, είναι με αυτήν την πολιτική και το νέο πρόγραμμα σπουδών, δεν θα μπορούσαν να συμμετέχουν σε κινήσεις που κινητοποιούν τον κόσμο. Από την άλλη, η ΠΚΣ-ΚΝΕ δεν συμμετείχε, βάζοντας για άλλη μια φορά πλάτες σε αυτήν την πολιτική. Ενδιαφέρον έχει όμως η στάση ΕΑΑΚ-ΑΡΔΙΝ. Διαβάζουμε στην ανακοίνωση του ContraLegem-ΕΑΑΚ: «…Δεν ξεχνάμε ότι καθώς τα ζητήματα αυτά μας αφορούν όλους πρέπει να τα απαντάμε μέσα από τις συλλογικές μας διαδικασίες, δηλαδή τις Γενικές μας Συνελεύσεις, ενάντια σε λογικές που διαλυτοποιούν το φοιτητικό σώμα, καλώντας τον κόσμο σε πρωτοβουλίες επιτροπές - συνελεύσεις ετών. Γιατί αντιλαμβανόμαστε ότι τέτοιες κινήσεις διασπούν το Σύλλογο, τη στιγμή που οι φοιτητές σε όλα τα έτη δέχονται με ενιαίο τρόπο την επίθεση ενάντια στους όρους σπουδών τους και την εργασιακή τους προοπτική…» ή «…Μια λογική της ξεκομμένης διεκδίκησης και κινητοποίησης των ετών είναι αυτή που αξιοποιούσαν στους Συλλόγους παραδοσιακά δυνάμεις όπως η Κ.Ν.Ε…». Μάλιστα για να δικαιολογήσουν τη στάση τους εν όψει της συνέλευσης έτους κάλεσαν το ΔΣ να πάρει απόφαση για ΓΣ 4 μέρες πριν κλείσουν οι σχολές, υπονομεύοντας ακόμα περισσότερο και τη συνέλευση έτους και την ΓΣ! Ανοιχτά καιροσκοπική η στάση του ΑΡΔΙΝ, που αρχικά σύρθηκε στην Πρωτοβουλία, αλλά μετά …αναχώρησε συρόμενο από την λογική της ΕΑΑΚ ότι αυτή η συνέλευση κλείνει το ζήτημα στα δύο πρώτα έτη. Όσον μας αφορά θεωρούμε ότι υπάρχουν πολλές φορές ζητήματα που απασχολούν πιο έντονα το χ ή το ψ εξάμηνο ή έτος (όπως εδώ το συγκεκριμένο σύγγραμμα, ή πχ. η αυταρχική στάση ενός καθηγητή) και είναι σημαντικό να συσπειρώνονται καταρχήν οι φοιτητές που καίγονται άμεσα.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 21

περιοδικό

Πιστεύουμε ότι εν τέλει τα προβλήματα είναι κοινά. Οι συνελεύσεις ετών όμως δεν έρχονται να υποκαταστήσουν τις ΓΣ. Συμβάλλουν στο να συζητήσει και να συσπειρωθεί πάνω στο πρόβλημα μεγαλύτερος αριθμός φοιτητών, διαμορφώνουν όρους ώστε να γίνονται πιο μαζικές τελικά και οι ΓΣ και οι αγώνες του Συλλόγου. Γι’ αυτό και αυτή η κίνηση όχι μόνο δεν έκλεισε το ζήτημα, αλλά αντίθετα σε μια περίοδο αδράνειας δημιούργησε μια συζήτηση στον Σύλλογο, στην πραγματικότητα το άνοιξε, και διαμόρφωσε όρους για να δοθεί μάχη πάνω σε αυτά τα ζητήματα στο μέλλον. Γι’ αυτό και δεν ανακαλύφθηκαν από την ΚΝΕ, αλλά κατοχυρώθηκαν την δεκαετία του 1970 από το φοιτητικό κίνημα της περιόδου και στα καταστατικά των Φοιτητικών Συλλόγων. Τέτοιες κινήσεις δεν τολμά να τις καταγγείλει ούτε η ΔΑΠ, αλλά ανέλαβε να τις μποϊκοτά-

ρει ως «βασιλικότερη του βασιλέως» η ΕΑΑΚ! Η Φοιτητική Πορεία θα συνεχίσει και το επόμενο διάστημα στην κατεύθυνση να κινητοποιηθεί ο Σύλλογος Φοιτητών Νομικής ώστε να δώσει μάχες στη βάση και αυτών των άμεσων αιτημάτων. Φάνηκε ότι οι φοιτητές όχι απλά δεν είναι «στον κόσμο τους», αλλά συζητούν τα προβλήματά τους. Το ζήτημα είναι πώς θα σπάσει η αδράνεια και θα ανακτήσει η πλειοψηφία των φοιτητών την πίστη στις συλλογικές διαδικασίες. Αυτές οι παρεμβάσεις έστρωσαν τον δρόμο και το ζητούμενο είναι πώς τελικά κόντρα στην αδράνεια που επιβάλλουν ΔΑΠ-ΑΦΠ και με διάφορες δικαιολογίες κομμάτια που αναφέρονται στην «αριστερά», θα κινητοποιηθεί ο Σύλλογος Φοιτητών Νομικής. Γιώργος Ρ.

Γεύση Ιστορικού

ο ΜΑΣ (η φοιτητική παράταξη του ΚΚΕ στα Πανεπιστήμια) σαν ένας «Ζορό» της επανάστασης, της πρωτοπορίας και της προοδευτικότητας, επιχειρεί και στο ΙστορικόΑρχαιολογικό Ιωαννίνων να «λύσει» μόνο του, δηλαδή χωρίς να έχει μαζί και τους φοιτητές, αλλά μόνο με τα μέλη του, τα προβλήματα που υπάρχουν στο τμήμα αυτό. Επίσης επιχειρεί να λύσει και τα προβλήματα που προκύπτουν με την πολιτική της ΕΕ και του ΔΝΤ που εφαρμόζει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΑΝΕΛ, στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως είναι η υποχρηματοδότηση των πανεπιστημίων, αλλά και του «καινούριου» φρούτου που ονομάζεται «παιδαγωγική επάρκεια», ένα θέμα που θα έπρεπε να ενώνει όλους τους φοιτητές και όχι να καταστρατηγείται και να «χάνεται» μέσα στα γενικά πλαίσια της κάθε «επαναστατικής» παράταξης που διαιρούν τους φοιτητές (βλ. Σ.Σ.Π, ΕΑΑΚ, ΜΑΣ). Στον δρόμο αυτό, δηλαδή της διάσπασης του φοιτητικού κινήματος, κινείται και πρωτοστατεί το ΜΑΣ, καθώς έχοντας την σφραγίδα του συλλόγου, έχει μετατρέψει το Φ.Σ. σε κομματικό παράρτημα, με το μόνο που κάνει είναι να κολλά αφίσες σχετικά με τις δράσεις του ΚΚΕ, παρά να τρέχει περισσότερο για ζητήματα που αφορούν τους φοιτητές, όπως είναι τα συγγράμματα, καθώς κάποιοι καθηγητές δεν δίνουν τα απαραίτητα για εμάς συγγράμματα. Ακόμα και στην προσπάθεια διεξαγωγής Γενικής Συνέλευσης μένει αμέτοχο (μην ξεχνάμε έχει την σφραγίδα του συλλόγου) που το ίδιο το ΜΑΣ καλεί, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η δυνατή απαρτία για τη διεξαγωγή της Γ.Σ. Έπειτα επιχειρεί να μετατρέψει και να ονομάσει αυτή τη «μάζωξη» σε Γ.Σ που θα πάρει αποφάσεις για ολόκληρο το Φ.Σ. Αυτή τη νοοτροπία (της διάσπασης του φοιτητικού κινήματος) την έχουν και άλλες παρατάξεις που αναφέρονται στο σύνθημα «απ’ τα κάτω», λέγοντάς μας να μαζευτούμε εμείς που ξέρουμε κάποια πράγματα παραπάνω και να λάβουμε αποφάσεις για τους φοιτητές χωρίς τους ίδιους φοιτητές. Επιπλέον το ΜΑΣ πρωτοστατεί και στην πολιτική φίμωση οποιασδήποτε πολιτικής έκφρασης, διαφορετικής απ’ την δικιά του άποψη και θεωρώντας τον εαυτό του ως ιδιοκτή-

τη του τμήματος, λόγο της πρωτιάς που κατέχει στο τμήμα, προσπαθεί να καταλάβει περισσότερο χώρο, για τις ιδέες του, από αυτόν που έχει, με αποτέλεσμα να καταλαμβάνει και χώρους που ανήκουν σε άλλες παρατάξεις, ενίοτε σκίζοντας τις αφίσες των άλλων δυνάμεων οπουδήποτε και αν είναι κολλημένες, οδηγώντας έτσι την αντιπαράθεση από την πολιτική σκοπιά στην τεχνική. Βέβαια αυτό το κάνει εκεί που το «παίρνει», δηλαδή σε δυνάμεις μικρότερου βεληνεκούς και όχι πχ. στη ΔΑΠ. Απέναντι σε όλα αυτά η Πορεία επιδιώκει και αγωνίζεται κάθε πολιτική παράταξη να έχει το δικό της χώρο έκφρασης της, πλην της Χ.Α. Παλεύει για να γίνουν Γ.Σ και να αγκαλιαστούν από όλους τους φοιτητές και αυτό θα γίνει δυνατό παλεύοντας πάνω σε συγκεκριμένα αιτήματα που συσπειρώνουν όλους τους φοιτητές, ενάντια σε πρακτικές που διαιρούν τους φοιτητές. Γιώργος Χ.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:32 πμ Page 22

περιοδικό

Με σύνθημά μας: «Εμπρός για έναν Σ.Φ.Οικονομικού με Γενικές Συνελεύσεις, Συλλογικές και Δημοκρατικές Διαδικασίες» ελπιδοφόρα η δράση της Πορείας στο Οικονομικό Ιωαννίνων

λοι μας βλέπουμε τη γενικευμένη κατάσταση αδράνειας που υπάρχει γενικότερα στην κοινωνία και στο φοιτητικό κίνημα σαν ιδιαίτερο κοινωνικό στρώμα. Η αλήθεια είναι πως στο τμήμα μας έχει να διεξαχθεί γενική συνέλευση από το ’11. Αυτό δεν μας φαίνεται περίεργο αν λάβουμε υπόψη τα ποσοστά της ΔΑΠ και προγενέστερα της ΠΑΣΠ που ήταν και είναι σε επίπεδα αυτοδυναμίας, παρατάξεις που αντιστρατεύονται κάθε προσπάθεια γενικής συνέλευσης, κάθε έννοια διεκδίκησης και αγώνα, υποβάλλοντας κλίμα διάλυσης των δημοκρατικών διαδικασιών και οργάνων των φοιτητών, επιβάλλοντάς τους με έμμεσο τρόπο την φίμωση. Μεγάλο είναι το βάρος της ευθύνης που φέρει η Πανσπουδαστική Κ.Σ. (ΜΑΣ) η οποία σε ένα κλίμα ηττοπάθειας που την διακατέχει, σε ένα κλίμα μη εμπιστοσύνης στους Φοιτητές και γενικότερα στη δύναμη των λαϊκών αγώνων, έχει αποστρατευτεί της προσπάθειας αφύπνισης του κόσμου, της προσπάθειας «για ζωντανούς και μαχητικούς συλλόγους» όπως ψευδεπίγραφα διατυμπανίζει. Πλέον είτε θα εγκαταλείπει τους φοιτητές, έρμαια στις συστημικές δυνάμεις, εκεί που δεν υπάρχουν ευνοϊκοί συσχετισμοί για την ίδια, όπως στο τμήμα μας, ή όπου έχει την κυριαρχία, θα περιφέρει τη σφραγίδα του συλλόγου επικυρώνοντας διάφορες αποφάσεις του ΠΑΜΕ ή του ΜΑΣ πάντα μακριά και πέρα από τους φοιτητές, μακριά και πέρα από συλλογικές διαδικασίες. Η στάση της Πανσπουδαστικής Κ.Σ. σημαίνει καθαρά και ξάστερα υποχώρηση, ήττα και συμβιβασμό μπροστά στους αρνητικούς συσχετισμούς που έχουν διαμορφωθεί στο φοιτητικό κίνημα. Η Φοιτητική Πορεία λοιπόν κόντρα στο ρεύμα κρίνει πως δεν πρέπει να καθόμαστε με σταυρωμένα χέρια. Δεν πρέπει να αδρανούμε μπροστά στην συνεχή υποχρηματοδότηση των ΑΕΙ-ΤΕΙ, μπροστά στις άθλιες κτηριακές εγκαταστάσεις που υπάρχουν σε πολλές σχολές, μπροστά στις πρόσφατες δηλώσεις πρυτάνεων για μείωση 50% των εισαχθέντων, που λειτουργούν ως συνέπεια των πορισμάτων του εθνικού διαλόγου που έχει κάνει λόγο για κλείσιμο σχολών, παύση της δωρεάν σίτισης και των δωρεάν συγγραμμάτων, δεν πρέπει να καθόμαστε με σταυρωμένα χέρια μπροστά στο χτύπημα του φοιτητικού συνδικαλισμού, μπροστά στις μηνύσεις φοιτητών που συνδικαλίζονται και κινητοποιούνται όπως στο Πανεπιστήμιο Ξάνθης. Την Πέμπτη 16-03 πήραμε την πρωτοβουλία και ως Πορεία καταθέσαμε στο Δ.Σ. ψήφισμα για τη διεξαγωγή Γενικής Συνέλευσης χωρίς να ’χουμε την αυταπάτη βέβαια πως η ΔΑΠ θα το υπερψηφίσει, όπως κι έγινε. Δεν πέσαμε όμως από τα σύννεφα ούτε για τη στάση της ΔΑΠ ούτε για την απουσία του εκπροσώπου της ΠΚΣ (ΜΑΣ) που συστηματικά απουσιάζει από τα ελάχιστα ΔΣ που συγκαλούνται. Ως Πορεία παίρνοντας υπόψη τους αρνητικούς συσχετισμούς, το γενικευμένο κλίμα απογοήτευσης και τα ιδι22

αίτερα χαρακτηριστικά του Οικονομικού, μιας σχολής με συντηρητικά αντανακλαστικά, έχοντας όμως εμπιστοσύνη στους συναδέλφους μας, έχοντας εμπιστοσύνη στην επιθυμία όλων να μπορούμε να ζήσουμε αξιοπρεπώς στη χώρα μας και να μην αποτελούν τα πτυχία μας διαβατήρια μετανάστευσης, έχοντας βαθιά πεποίθηση πως όλοι μας έχουμε το δικαίωμα στο λόγο και στην εκφορά άποψης, θέλοντας να ’μαστε προετοιμασμένοι κόντρα στο χτύπημα του Πανεπιστημίου και γενικότερα της εκπαίδευσης που προετοιμάζουν, ξεκινήσαμε μια προσπάθεια! Μια προσπάθεια που εντάσσεται στην εκπλήρωση των δεσμεύσεών μας απέναντι στους φοιτητές από πέρυσι κιόλας, που εντάσσεται στην συνολικότερη κατεύθυνση της Πορείας για την ανασυγκρότηση του Φοιτητικού Κινήματος. Η προσπάθεια αυτή έγκειται στη δημιουργία μια πρωτοβουλίας στην κατεύθυνση της πάλης για την επαναλειτουργία του συλλόγου σπάζοντας την απάθεια που έχει επιβληθεί από συγκεκριμένες δυνάμεις. Με σκοπό καταρχήν τη σύγκληση γενικής συνέλευσης και τη μαζικότερη δυνατή συμμετοχή των φοιτητών της σχολής. Έτσι μετά από μία βδομάδα δημόσιας προπαγάνδας με προκηρύξεις, τρικάκια, αφίσες, πανό και προσωπικά καλέσματα, την Τετάρτη 29-03 μαζευτήκαμε! Για τα δεδομένα του Οικονομικού, η πρωτοβουλία που συσπείρωσε την Πορεία, τις Αγωνιστικές Κινήσεις, τη ΣΣΠ και ορισμένους ανένταχτους θεωρείται ένα αρκετά θετικό δείγμα γραφής. Έγινε μια αρκετά καλή συζήτηση πιάνοντας θέματα όπως ο περιορισμός του Ν+3 όσο αφορά τις δηλώσεις μαθημάτων, το εισιτήριο του αστικού ΚΤΕΛ που αποτελεί μεγάλο μηνιαίο έξοδο για όλους του φοιτητές, την εντατικοποίηση, την ανασυγκρότηση του Συλλόγου μας και πως όλα αυτά συνδέονται με την συνολικότερη πολιτική Κυβέρνησης-ΕΕ-ΔΝΤ. Επανακαθορίσαμε την συνάντηση μας για μετά τις διακοπές του Πάσχα ώστε να προωθήσουμε με συγκέντρωση υπογραφών τη διεξαγωγή Γενικής Συνέλευσης όπως ήταν και ο αρχικός στόχος αυτής της συνάντησης. Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι, κυρίως οι φοιτητές που δεν ήταν οργανωμένοι σε κάποια παράταξη, έδειξαν ένα μεγάλο ενδιαφέρον να βάλουν κι αυτοί το λιθαράκι τους ώστε «να γίνει κάτι». Και ναι πλέον μπορούμε να πούμε ότι στο Οικονομικό αρχίζει αμυδρά κάτι να κινείται. Προχωράμε! Γιάννης Τ.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 23

περιοδικό

Ανταπόκριση από την Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) Ασπρόπυργου

ήμερα ζούμε σε μια κοινωνία που επικρατεί η αδικία. Που η βαρβαρότητα απέναντι στα φτωχά λαϊκά στρώματα αυξάνεται συνεχώς. Που το σύστημα τους παίρνει ό,τι μπόρεσε και κατέκτησε ο λαός μας με σκληρούς και πολύχρονους αγώνες. Τα ίδια συμβαίνουν και στον κλάδο μας, το Εμπορικό Ναυτικό. Έτσι και ενώ παρόλο που οι εφοπλιστές δεν χάνουν απολύτως τίποτα από τους ναύλους, εκμεταλλεύονται την κατάσταση που υπάρχει στη στεριά και μας πετσοκόβουν μισθούς, δικαιώματα και συντάξεις. Είναι φανερό λοιπόν ότι στήνεται ένας

ολόκληρος χορός, ένα πλούσιο φαγοπότι στις πλάτες των ναυτεργατών. Το σύστημα μάς πέρασε τη λογική να είμαστε ατομιστές και να ευχαριστιόμαστε με τα κόκαλα που μας δίνουν. Να μην μπορούμε να σκεφτόμαστε τι πραγματικά μας συμφέρει και να μην ελπίζουμε σε ένα πραγματικό λαϊκό μέτωπο που θα εφαρμόζει στην πράξη το σύνθημα «Όλοι για έναν και ένας για όλους». Γιάννης Π.

Γιγαντώνονται τα προβλήματα στα ΔΙΕΚ

α προβλήματα ενός ΔΙΕΚ χωρίζονται σε τρία ζητήματα. Πρώτο είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχει ύλη για τα μαθήματα των ειδικοτήτων, καθώς δεν υπάρχουν εγκύκλιοι που να αναφέρονται στον τρόπο διδασκαλίας νέων μαθημάτων, όπως επίσης ολοκαίνουριων ειδικοτήτων όπως το τμήμα που ξεκίνησε φέτος, του θρησκευτικού τουρισμού, στο όποιο οι καταρτιζόμενοι είναι σαν πειραματόζωα καθώς στο συγκεκριμένο τμήμα κανείς δεν ξέρει τι πρέπει να γίνει και οι καταρτιζόμενοι κάνουν τουρισμό στις εκκλησίες του νομού τους. Το δεύτερο ζήτημα έχει να κάνει με τα αντικείμενα μελέτης, τα υλικά, τις υποδομές, και το εργαστήριο, πράγματα που δεν υπάρχουν. Δηλαδή το τμήμα πληροφορικής κάνει μάθημα με υπολογιστές που δεν τρέχουν τα προγράμματα, που πιο πιθανόν να χρειαστούν σήμερα καθώς οι υπολογιστές είναι από το ’90 (όταν ξεκίνησαν τα ΔΙΕΚ) συν το γεγονός ότι δε λειτουργούν όλοι και δεν είναι αρκετοί για όλους τους σπουδαστές του τμήματος. Όσον αφορά το τμήμα της συντήρησης έργων ζωγραφικής, είναι απαραίτητο ένα εργαστήριο με εξαερισμό και βρύσες διότι για τη συντήρηση των αντικειμένων πρέπει να χρησιμοποιηθούν και χημικά τα οποία είναι βλαβερά, τα οποία δεν έχουμε και δεν έχουμε αντικείμενα. Τα χημικά που έχουμε είναι από το προηγούμενο τμήμα, ενώ αντικείμενα έχουμε για δυο μόνο μαθήματα (ένα του τρίτου εξαμήνου που τα φέραμε εμείς, και ένα μάθημα του τρίτου εξαμήνου που μας τα έδωσε η εφορεία βυζαντινών). Τώρα ένα μικρό μέρος των εργαλείων (το όποιο δεν καλύπτει όλους τους καταρτιζόμενους και δεν είναι καν όλα τα εργαλεία που χρειαζόμαστε για τις διεργασίες) ήρθαν στα μέσα του τρίτου εξάμηνου, αφού βέβαια μας πρότεινε ο διευ-

θυντής να τα πληρώσουμε εμείς για να τα έχουμε πιο έγκαιρα. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι κάθε μήνα τα ΙΕΚ παίρνουν μια λίστα με τα αναγκαία εργαλεία, υλικά για να γίνονται τα εργαστηριακά μαθήματα. Επίσης τα ΙΕΚ παίρνουν ένα συγκεκριμένο ποσό κάθε μήνα που το χρησιμοποιούν όπου θεωρούν ότι χρειάζεται μια διαδικασία που δεν τη γνωρίζουν πάντα όλα τα τμήματα και πολλά εξαιρούνται από αυτήν ή περιορίζεται σημαντικά η λίστα του τμήματος. Το τρίτο ζήτημα είναι η πρακτική, η οποία είναι υποχρεωτική και απλήρωτη με διάρκεια έξι μήνες με οκτάωρο και χωρίς ασφάλιση για τον κλάδο σύνταξης και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης (παρά μόνο για ενδεχόμενο εργατικό ατύχημα στο χώρο της πρακτικής εργασίας). Έχοντας αυτά τα ζητήματα που επηρεάζουν όλα τα τμήματα του ΙΕΚ, είναι απαραίτητο να συγκροτηθεί ένα συλλογικό όργανο που θα συσπειρώσει το μεγαλύτερο μέρος των καταρτιζομένων σε ένα μαζικό αγώνα για τη διεκδίκηση των αιτημάτων των καταρτιζομένων. Αν διαβάζοντας το παραπάνω σκέφτηκες τον σύλλογο, δεν έκανες καμιά σπουδαία ανακάλυψη. Μολονότι είναι αναπόσπαστο κομμάτι στον μαζικό αγώνα υπάρχει τμήμα της λεγόμενης αριστεράς που το παραβλέπει ή παραμελεί. Ο σύλλογος στα ΙΕΚ Ιωαννίνων έχει να λειτουργήσει από το ’90, όμως φέτος έγινε πρωτοβουλία η οποία καλεί σε συνέλευση για τη λειτουργία του συλλόγου και για την εκλογή του ΔΣ, για να παλέψουμε για: Ύλη,Υποδομές - υλικά - εργαλεία, και για μια πρακτική με ασφάλιση και επί πληρωμή. Αιμίλιος Α. 23

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 24

περιοδικό

ΜΑΘΗΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η Θεματική Εβδομάδα …των Παθών στα Γυμνάσια

ο Υπουργείο Παιδείας έστειλε πρόσφατα, σε όλα τα Γυμνάσια της χώρας, εγκύκλιο σχετικά με την υλοποίηση δραστηριοτήτων στα πλαίσια του θεσμού της «Θεματικής εβδομάδας» με τίτλο «Σώμα και Ταυτότητα» στις ενότητες: α) Διατροφή και ποιότητα ζωής, β) Πρόληψη του εθισμού και των εξαρτήσεων, γ) Έμφυλες ταυτότητες. Με σκοπό την καθιέρωση του θεσμού της Θεματικής εβδομάδας στα Γυμνάσια το υπουργείο μεταξύ άλλων αναφέρει: «Το πρόγραμμα δίνει μεγάλη ελευθερία και αυτονομία στο σύλλογο διδασκόντων στο πώς θα υλοποιήσουν και πότε την ενημέρωση στα πλαίσια του μαθήματός τους. Επίσης, οι μορφές που μπορεί να επιλέξει ο εκπαιδευτικός για το διάλογο είναι ποικίλες, όπως προβολή ταινίας, δημιουργία κολάζ, ζωγραφική, έκθεση, συζήτηση κτλ». Σημειώνεται, επίσης, στην Εγκύκλιο, «ότι η θεματική εβδομάδα δεν περιορίζεται μόνο στους μαθητές, αλλά ανοίγει διάλογο και με τους γονείς, προχωρώντας σε μεγαλύτερη εμβάθυνση των ζητημάτων, προσφέροντάς τους γνώσεις και αρωγή για την αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων των παιδιών». Ήταν δε, τόση η βιασύνη που επέδειξε το Υπ. Παιδείας, που απαίτησε από τους συλλόγους διδασκόντων να καθορίσουν συγκεκριμένη πρόταση υλοποίησης μέχρι τις 3 Φεβρουαρίου. Πίσω όμως από τις βαρύγδουπες φράσεις για «Διάλογο», «Αυτονομία» κλπ. κρύβεται μία πραγματικότητα την οποία το Υπ. Παιδείας και οι διάφοροι αρμόδιοι του ΙΕΠ συνειδητά «αποσιωπούν». Οι ενότητες που καλύπτει η θεματική εβδομάδα, είναι αντικείμενο μαθημάτων που διδάσκονται στο σχολείο (οικιακή οικονομία, βιολογία, γλώσσα - κοινωνική και πολιτική αγωγή), οι ώρες μάλιστα των οποίων μειώθηκαν πρόσφατα από το υπουργείο χωρίς κανένα επιστημονικό - παιδαγωγικό κριτήριο στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής και της εξοικονόμησης προσωπικού. Ακόμη, η θεματολογία αυτή εντασσόταν και στο μάθημα των Βιωματικών Δράσεων, το οποίο επίσης καταργήθηκε από το υπουργείο. Συνεπώς, έχουμε αντικατάσταση διδακτικών ωρών εκπαιδευτικών από μια παράλληλη δραστηριότητα, η οποία μάλιστα επιβαρύνεται από μια αχρείαστη, αλλά καθόλου αμελητέα γρα-

φειοκρατική δουλειά. Αλλά και το πλαίσιο δράσης της «θεματικής εβδομάδας» είναι σχεδόν προβληματικό, εφόσον υλοποιούνται από εκπαιδευτικούς που το γνωστικό τους αντικείμενο δεν έχει απαραίτητα σχέση με την προτεινόμενη θεματολογία. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί στην καταφυγή είτε στο προτεινόμενο από το ΙΕΠ υλικό, που προέρχεται και από επιχειρήσεις και ΜΚΟ, είτε σε άλλους φορείς, γεγονός που δεν είναι μόνο προβληματικό από επιστημονικής άποψης, αλλά προκαλεί και σκέψεις για το ίδιο το μέλλον του χαρακτήρα του Δημόσιου Σχολείου. Φυσικά, δεν είναι ήσσονος σημασίας και το γεγονός ότι το Υπ. Παιδείας μέσα από τις θεματικές εβδομάδες φορτώνει στις πλάτες των συλλόγων διδασκόντων πρόσθετα γραφειοκρατικά και διοικητικά καθήκοντα σε βάρος του παιδαγωγικού και διδακτικού έργου τους. Περιφρονεί τον προγραμματισμό των Συλλόγων Διδασκόντων για τις επιλεγμένες δράσεις από την αρχή της σχολικής χρονιάς με βάση τις παιδαγωγικές ανάγκες του κάθε σχολείου Η σχετική εγκύκλιος περιέχει όλο το εκσυγχρονιστικό «πακέτο»: υποχρεωτική συμμετοχή εκπαιδευτικών, ομάδα συντονισμού, φόρμα συμπλήρωσης, σχεδίου υλοποίησης, φόρμα υποβολής στο ΙΕΠ για αποτίμηση υλοποίησης. Καταναγκασμός, δηλαδή, γραφειοκρατία, εντατικοποίηση της εργασίας, τυποποίηση, μετρήσιμα αποτελέσματα, δείκτες, ελεγχόμενο πλαίσιο, αναστάτωση του ωρολογίου προγράμματος κλπ. δείχνουν ξεκάθαρα την πρόθεση του Υπ. Παιδείας να κατοχυρώσει βήματα στην αξιολόγηση των σχολικών μονάδων και των εκπαιδευτικών. Είναι σαφές ότι η θεματολογία που θέτει η θεματική εβδομάδα σχετίζεται με θέματα, που αφορούν τη διαμόρφωση της συνείδησης του μαθητή και αναπόφευκτα τη στάση του απέναντι στη ζωή. Βασικός ιδεολογικός άξονας των δραστηριοτήτων είναι να αποκτήσει ο νέος την έννοια της ελεύθερης ατομικής ευθύνης, απέναντι στα απαιτητικά ζητήματα τη ταυτότητας, της υγείας, των πολλαπλών εξαρτήσεων, και των φαινομένων κοινωνικής παθογένειας εν γένει, αποκρύπτοντας και συσκοτίζοντας τον καταλυτικό ρόλο της Συλλογικής ευθύνης που υπαγορεύεται από συγκεκριμένες πολιτικές που υπηρετούν τα ιδεολογήματα και τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης μέσα και έξω από τα σχολεία. Ο κ. Γαβρόγλου προκαλεί, όταν μιλά για την προαγωγή της υγείας και της ευημερίας των παιδιών, αλλά την ίδια στιγμή η κυβέρνηση προωθεί την βάρβαρη και αντιδραστική πολιτική των ΕΕ-ΔΝΤ- ΟΑΣΑ, που αυξάνει τη φτώχεια και επιτείνει την διάλυση της δημόσιας παιδείας και υγείας. Όταν η φτωχοποίηση των μαθητών μας εξαιτίας της ανεργίας, της μείωσης των μισθών, της απλήρωτης εργασίας των γονιών από την εφαρμογή των μνημονίων, αυξάνεται ραγδαία, όταν «ευαγή ιδρύματα» όπως το «Νιάρχος», το «Λάτση» και άλλες επιχειρήσεις, που ευθύνονται για την κοινωνική εκμετάλλευση, «προσφέρουν» γεύματα για να καλύψουν την ανεπάρκεια σίτισης των παιδιών, όταν τα σχολεία στενάζουν λόγω υποχρηματοδότησης, όταν η δημόσια υγεία καταρρέει, ισχυρίζονται πως η θεματική εβδομάδα θα προάγει την υγεία και την ευημερία των μαθητών! Είναι ο εμπαιγμός από μία κυβέρνηση

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 25

περιοδικό

που στο όνομά της Αριστεράς εφαρμόζει μια αντιδραστική, νεοφιλελεύθερη πολιτική των ΕΕ - ΔΝΤ - κεφαλαίου. Είναι αμφιλεγόμενες οι κατευθύνσεις του Υπουργείου στο θέμα «πρόληψη του εθισμού», όταν με χίλιους τρόπους, η κυβέρνηση τοποθετείται υπέρ της νομιμοποίησης των «μαλακών ναρκωτικών», ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ανοιχτά συμμετέχει σε «φιέστες για την αποποινικοποίηση των ναρκωτικών» καλλιεργώντας μία στάση φυγής και παθητικότητας της νέας γενιάς. Ποια κοινωνική αγωγή θα προσφέρει το σχολείο στο ζήτημα της ισοτιμίας των δύο φύλων, όταν με την αντιλαϊκή πολιτική της η κυβέρνησης «απαγορεύει» την μητρότητα, αυξάνει την ταξική εκμετάλλευση των γυναικών, βαθαίνει την ανισοτιμία των δύο φύλων; Επιπλέον, πίσω από τα εντυπωσιακά θέματα, έμφυλη ταυτότητα, ομοφοβία, που δίνουν ένα προφίλ προοδευτισμού, δεν υπάρχει καμία ενημέρωση των συλλόγων αντιθέτως, υπάρχει προχειρότητα, ενώ αφήνει ανοικτό και το ενδεχόμενο εμπλοκής φορέων εκτός εκπαιδευτικής κοινότητας, που καθορίζονται όμως αυστηρά από τον κατάλογο φορέων που θα εκδώσει το Ι.Ε.Π. …«εθνικών φορέων και υπηρεσιών του Υπ. Παιδείας, του Υπ. Υγείας και του Υπ. Εσωτερικών, καθώς και μη κυβερνητικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς της πρόληψης, της ισότητας των φύλων, τον σεξουαλικό προσανατολισμό κ.ά». Έρχονται, λοιπόν, οι Θεματικές εβδομάδες να νομιμοποιήσουν την εισβολή των Μ Κ Ο. στα προγράμματα και το περιεχόμενο του σχολείου! Σύμφωνα λοιπόν με την «σύγχρονη» αντίληψη της κυβέρνησης για την μόρφωση τα παιδιά «χάνουν χρόνο» μελετώντας τον «Επιτάφιο» και την «Αντιγόνη», έχουν όμως χρόνο, να αφιερώσουν στην τελευταία ψυχο-κοινωνιολογική μεταμοντέρνα μπούρδα για την «έμφυλη ταυτότητα». Τα θέματα αυτά (υγεία - εθισμός - ταυτότητα) ως σοβαρότατα για την εφηβική ηλικία, αντιμετωπιζόταν μέχρι τώρα από τα διδασκόμενα αντικείμενα, τα οποία έχουν μία συνέχεια και εσωτερική λογική. Η προτεινόμενη «θεματική εβδομάδα» αποκόπτει τα ζητήματα αυτά από τη βασική και συγκροτημένη διδασκαλία, αντικαθιστά το αντικείμενο με το θέμα κι ακόμη χειρότερα, με

το «πρόγραμμα», και τη ενιαία γνώση με την παροχή γενικών -κατά κανόνα άχρηστων αποσπασματικών πληροφοριών. Οι μαθητές/ριες θα «βομβαρδίζονται» στη διάρκεια της εβδομάδας αυτής με σκόρπιες πληροφορίες χωρίς την απαραίτητη συζήτηση, ανατροφοδότηση και τελικά αφομοίωση, που επιτυγχάνεται μόνο μέσα από την συνεχή, συστηματική, ενσωματωμένη στη σχολική ζωή διδασκαλία και δραστηριότητα. Ο στόχος της ισοπέδωσης επιτυγχάνεται σταθερά: Δεν θα έχουν να φοβηθούν τίποτε από τις αμόρφωτες γενιές που θα εκπαιδεύσουν. Με άλλα λόγια, το… ερευνητικό πνεύμα θα καλλιεργηθεί μέσα από την εξαιρετικά «ενεργητική» διαδικασία του copy-paste, όπως έγινε και με τα περιβόητα πρότζεκτ, ή των αναθέσεων σε φροντιστήρια. Πινελιές δήθεν εκδημοκρατισμού και ελευθερίας μέσα σε ένα αυταρχικό και εντατικό μαθησιακό πλαίσιο. Προς το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής καταθέτουμε τα λόγια -επίκαιρα και διαχρονικά- του μεγάλου διαφωτιστής της ελληνικής παιδείας, του Δημητρίου Γληνού που αλάθευτα είπε: «Οι πολιτικοί άρχοντες, οι δημόσιοι λειτουργοί, ο κλήρος, οι επιστήμονες, οι δάσκαλοι, οι λόγιοι, οι καλλιτέχνες, αυτό που λένε αλλού η ιντελλιγκένσια και η ελληνική άρχουσα τάξη έδειξε ολοφάνερη ανεπάρκεια σε όλα τα σημαντικά προβλήματα που είχε να λύσει….. Πρώτα πρώτα περιφρόνησαν την αληθινή και ζωντανή Ελλάδα θεωρώντας όλα τα στοιχεία ζωής του λαού της για προϊόντα δουλείας. …..Το ίδιο όμως ανίκανοι στάθηκαν να κατανοήσουν το σύγχρονο πολιτισμένο κόσμο. Τους σκέπασε το κύμα της εξωτερικής μίμησης του Ευρωπαϊκού κόσμου. Τυφλοί και μπροστά στους αρχαίους, τυφλοί και μπροστά στους Ευρωπαίους, με μια κούφια οίηση, με μια κενόδοξη αυταρέσκεια έγιναν χωρίς να το καταλάβουν αρλεκίνοι των αρχαίων και αρλεκίνοι των Ευρωπαίων». (Δημήτρης Γληνός, «Η Ελληνική αρρώστεια», συνέντευξη στην εφημ. «Ελεύθερος Τύπος», Αθήνα, Οκτώβρης 1926, στο Εκλεκτές Σελίδες, τόμ. 2ος, Αθήνα: Στοχαστής, 1971, σ. 118). Στέλλα Σ.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 26

περιοδικό

ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΘΕΜΑΤΑ

Κλιμακώνεται η επίθεση κυβέρνησης Ε.Ε. και ΔΝΤ, Η διέξοδος στους μαζικούς αγώνες!

λείσαμε 7 χρόνια μνημονίων και βαδίζουμε αισίως για τον 8ο. Χρόνια στη διάρκεια των οποίων ο ελληνικός λαός βίωσε στο πετσί του την άγρια λιτότητα, τις περικοπές και το ξεπούλημα. Βίωσε στο πετσί του ότι η ολοκλήρωση κάθε αξιολόγησης προϋποθέτει την οικονομική του αφαίμαξη. Ότι πίσω από τις λέξεις «εκσυγχρονισμός», «μεταρρύθμιση», «προσέλκυση επενδυτών», «ανάπτυξη» κλπ. κρύβεται η βάρβαρη πολιτική τσακίσματος εργατικών και λαϊκών δικαιωμάτων, η λεηλασία της δημόσιας περιουσίας, η διάλυση κάθε τομέα κοινωνικής πρόνοιας και η φορολεηλασία. Σε αυτά τα χρόνια το «όραμα της Ενωμένης Ευρώπης» στην οποία θα «τρώγαμε με χρυσά κουτάλια» έγινε εφιάλτης, ο ελληνικός λαός αφού κατονομάστηκε «κακός και τεμπέλης» στη συνέχεια άρχισε να στραγγαλίζεται οικονομικά προκειμένου να διασωθούν από την κρίση το εφοπλιστικό βιομηχανικό και τραπεζικό κεφάλαιο των μεγάλων χωρών. Η πολιτική των μνημονίων εφαρμόστηκε σε και σε άλλες χώρες της Ε.Ε., οι λαοί κλήθηκαν να πληρώσουν τα σπασμένα, με τη διάφορα ότι στη χώρα μας αυτή η πολιτική εφαρμόστηκε πολύ πιο βίαια λόγω της βαθιάς της εξάρτησης. Ο μύθος της «Ενωμένης Ευρώπης των λαών» κατέρρευσε, η εκτίναξη της ανεργίας και της φτώχειας, η δραματική αύξηση των άστεγων, της παιδικής ασιτίας και των αυτοκτονιών αποκαλύπτει τον πραγματικό ρόλο της ιμπεριαλιστικής αυτής λυκοσυμμαχίας. Οι κυρίαρχοι κύκλοι στην Ε.Ε. επίσημα πια μιλούν και διαγράφουν σενάρια για μία Ευρώπη πολλών ταχυτήτων. Δηλαδή των ιμπεριαλιστικών χωρών που επιβάλλουν τα μνημόνια από τη μία και των μικρών εξαρτημένων χωρών που τα εφαρμόζουν από την άλλη. Σε αυτά τα χρόνια έγινε επίσης ξεκάθαρο ότι μία πολιτική δύναμη όπως ο ΣΥΡΙΖΑ που ορκιζόταν και ορκίζεται αιώνια πίστη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ δεν θα μπορούσε παρά να υπηρετήσει όλες τις προσταγές των «θεσμών». Αξιοποιώντας την οργή και το μαζικό αγωνιστικό απεργιακό κύμα που ξέσπασε τα πρώτα χρόνια των μνημονίων, τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ αναρριχήθηκε στην εξουσία για να εφαρμόσει όλα όσα δεν μπόρεσαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Και ενώ προεκλογικά θα καταργούσε τα μνημόνια με έναν νόμο, μόλις στο πρώτο έτος της θητείας του έφερε στη βουλή το 3ο μνημόνιο και σήμερα βάζει πλώρη για το 4ο το οποίο μάλιστα συνοδεύεται από μία άκρως προκλητική προπαγάνδα. Το Eurogroup της Μάλτας που πραγματοποιήθηκες τον Απρίλη ολοκληρώθηκε με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο να δηλώνει ότι «είναι στη φύση κάθε συμφωνίας να έχει και συμβιβασμούς και πράγματα που θα στεναχωρήσουν, όχι πρωτίστως τη διαπραγματευτική ομάδα αλλά τον ελληνικό λαό». Έτσι παρουσίασε ο υπουργός Οικονομικών τα μέτρα που θα αποτελέσουν τον κορμό του 4ου μνημονίου και αφορούν τις νέες περικοπές συντάξεων, τη μείωση του αφορολόγητου κάτω από τα 6.000 ευρώ και την επέκταση των ιδιωτικοποιήσεων καθώς και τα εργασιακά -συνδικαλιστικός νόμος και αύξηση ορίου ομαδικών απολύσεων- και το ασφαλιστικό που έμειναν εκτός συζήτησης. Επιπλέον η συμφωνία της 26

Κυβέρνησης να ψηφίσει μέτρα τα οποία θα εφαρμοστούν το 2019 και το 2020, επιβεβαιώνει ότι τα προγράμματα λιτότητας και ο ασφυκτικός έλεγχος της χώρας από τους «δανειστές» όχι απλά δεν έχουν ημερομηνία λήξης, αλλά εντείνονται. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τη στιγμή που κλιμακώνει την επίθεση στα εργατολαϊκά δικαιώματα, δημαγωγεί με την καραμέλα των αντιμέτρων εκ των οποίων ένα κομμάτι θα αφορά επενδυτικά πακέτα -δηλαδή την ενίσχυση του κεφαλαίου- και ένα άλλο μικρότερο κομμάτι, κάποια ψίχουλα δηλαδή, θα δοθούν για τη μείωση της συμβολής των συνταξιούχων στα φάρμακα την ελάφρυνση της παιδικής φτώχειας και των άστεγων. Ακόμα και αυτά τα ψίχουλα θα δοθούν εάν και εφόσον πιαστεί ο στόχος για πλεόνασμα 3,5%, δηλαδή εάν και εφόσον δοθεί άδεια από τους ξένους δυνάστες του τόπου οι οποίοι άλλωστε καθορίζουν και το ύψος των δημοσιονομικών στόχων. Από την άλλη η Νέα Δημοκρατία αντιπολιτεύεται με το επιχείρημα ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ καθυστερεί στην εφαρμογή των μέτρων και την ολοκλήρωση της συμφωνίας, ζητώντας ουσιαστικά ταχύτερη συμφωνία και υλοποίηση των επιταγών της Ε.Ε. και του ΔΝΤ, ενώ από κοντά συντάσσονται και τα λοιπά μνημονικά κόμματα. Σε αυτές τις συνθήκες ο ελληνικός λαός βρίσκεται για άλλη μία φορά μπροστά σε ένα νέο κύμα μέτρων που τον οδηγούν σε περαιτέρω φτωχοποίηση τσακίζοντας κατακτήσεις και δικαιώματα χρόνων και μάλιστα με τους πλειστηριασμούς να επιταχύνονται! Αφενός λοιπόν οι εργαζόμενοι έρχονται αντιμέτωποι με τους ξένους δυνάστες που σχεδιάζουν και προστάζουν τα μνημόνια και τις ντόπιες κυβερνήσεις που τα υλοποιούν εκπροσωπώντας την ντόπια ολιγαρχία, αφετέρου έρχονται αντιμέτωποι και με έναν «εσωτερικό εχθρό» αυτόν του εργοδοτικού κυβερνητικού συνδικαλισμού. Το εργατικό λαϊκό και συνδικαλιστικό κίνημα βρίσκεται σήμερα σε μεγάλη υποχώρηση ως αποτέλεσμα της καλλιέργειας των τραγικών εκλογικών αυταπατών που έσπειρε ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και της χρόνιας κυριαρχίας των δυνάμεων του γραφειοκρατικού συμ-

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 27

περιοδικό

βιβασμένου συνδικαλισμού που οδήγησε και οδηγεί σε διάλυση τις συλλογικές διαδικασίες και στην απομαζικοποίηση των σωματείων και των συνδικάτων. Μπροστά στο 3ο μνημόνιο, μπροστά στον αντιασφαλιστικό νόμο που αποτέλεσε βαρύ χτύπημα στα ασφαλιστικά δικαιώματα του λαού, μπροστά στην εφαρμογή αντεργατικών μέτρων, και τους σχεδιασμούς για τα νέα που έρχονται, η σημερινή ηγεσία του συνδικαλιστικού κινήματος ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ και ΜΕΤΑ (ΣΥΡΙΖΑ) κρατάει τους εργαζόμενους αφοπλισμένους, ενώ έχει μετατρέψει τη ΓΣΕΕ σε γραφειοκρατικό όργανο συνδιαλλαγών και συμφωνιών με τον ΣΕΒ την εργοδοσία και την κυβέρνηση. Η απάντηση των δυνάμεων του αριστερού ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος, σε αυτή την κατάσταση δεν μπορεί να είναι άλλη από την πάλη μέσα στα σωματεία για την ανατροπή των σημερινών συσχετισμών για να πεταχτούν αυτές οι δυνάμεις στο περιθώριο και για να μπορέσουν τα σωματεία να μετατραπούν σε πραγματική δύναμη κρούσης. Κόντρα με τις ρεφορμιστικές αντιλήψεις που οδήγησαν στην αγκαλιά του ΣΥΡΙΖΑ, κοιτώντας με πίστη τις αστείρευτες δυνάμεις του λαού, επιμένουμε να υπερασπιζόμαστε

τον μαζικό εξωκοινοβουλευτικό εργατολαϊκό αγώνα ως μονόδρομο που μπορεί πραγματικά να βάλει φραγμό στη σημερινή βάρβαρη πολιτική. Κόντρα στις συμβιβασμένη ξεπουλημένη συνδικαλιστική ηγεσία επιμένουμε να δίνουμε με πίστη τη μάχη μέσα στα σωματεία για την μαζικοποίησή τους και τη μετατροπή τους σε όπλα στα χέρια των εργαζομένων, για την ανάπτυξη νέων μαζικών πανεργατικών αγώνων και απεργιών. Όσο και αν η συγκυρία δείχνει «αποσυγκρότηση» της εργατικής τάξης, η ίδια η πείρα του κινήματος οι μαζικοί απεργιακοί αγώνες των προηγούμενων ετών, δείχνουν ότι η οργή του κόσμου σύντομα πάλι θα ξεσπάσει βγάζοντας στον δρόμο χιλιάδες εργαζόμενους συνταξιούχους, άνεργους και φοιτητές. Ο δύσκολος δρόμος που πρέπει να περπατήσουν οι δυνάμεις της πραγματικής αριστεράς είναι η καθημερινή πάλη μέσα στα συνδικάτα, τα σχολεία, τις σχολές και τη γειτονιά για να μετατραπεί αυτό το ξέσπασμα σε οργανωμένο νικηφόρο αγώνα για ψωμί, δουλειά ειρήνη, εθνική ανεξαρτησία. Νίκη Π.

Τα κόμματα-δεκανίκια του συστήματος στη μέγγενη του ανταγωνισμού ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ

τα πλαίσια της αναμόρφωσης του ρευστού πολιτικού σκηνικού, τα αστικά επιτελεία απεργάζονται ποικίλα σενάρια και αναζητούν νέες εφεδρείες προκειμένου να μανιπουλάρουν τη συσσωρευμένη λαϊκή δυσαρέσκεια και αγανάκτηση. Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δοκιμάζεται ήδη από μια βαθιά και παρατεταμένη κρίση και αντιμετωπίζει διαρκώς εντεινόμενους κλυδωνισμούς που βγήκαν στον αφρό με αφορμή καταρχήν τις περιβόητες δηλώσεις του Ν. Φίλη. Ο τελευταίος βγαίνοντας όψιμα στο αντάρτικο μίλησε για την ανάγκη συνεργασίας του ΣΥΡΙΖΑ με το ΠΑΣΟΚ, κι «ας βρωμάει». Στο ίδιο μήκος κύματος πύκνωσαν στη συγκυρία οι «αντιΑΝΕΛ» συριζαίικες δημαγωγίες που προκρίνουν ως ιδανικότερη επιλογή τη συμπόρευση με το ΠΑΣΟΚ, «αν ξεκαθαρίσει με το νεοφιλελεύθερο πρόσφατο παρελθόν του ... και με τα βαρίδια Βενιζέλο και Λοβέρδο». Από την πλευρά του ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ αντιλαμβανόμενος ότι το κόμμα του έχει πάψει να αποτελεί πλέον το προνομιακό κυβερνητικό δεκανίκι, επιχειρεί να φτιασιδώσει το προφίλ του ως «ρυθμιστή των πολιτικών εξελίξεων». Στα πλαίσια αυτά, ο Π. Καμμένος μεταμφιέστηκε σε ακραιφνή καραμανλικό -για να ψαρέψει στα θολά νερά των δεξιών ψηφοφόρων- αλλά και σε παπανδρεϊκό «ξεχνώντας» ότι ως βουλευτής της ΝΔ είχε κατηγορήσει τον Α. Παπανδρέου περίπου ως αρχηγό της 17Ν. «Απαντώντας» στους εν λόγω ελιγμούς του ΣΥΡΙΖΑ, ο πρόεδρος της ΝΔ επιχειρεί να σύρει τα κόμματα-δεκανίκια του συστήματος στο λεγόμενο φιλοευρωπαϊκό κυβερνητικό μπλοκ του. Η Φ. Γεννηματά που προσπαθεί να διατηρήσει τις εξαιρετικά εύθραυστες ισορροπίες στην κομματική της Βαβέλ, προσέτρεξε πρώτη να συμβάλει στην επιχείρηση φτιασιδώματος του φιλολαϊκού προφίλ του Κ. Μητσοτάκη. Διακήρυξε από

κοινού με τον πρόεδρο της ΝΔ την ανάγκη «να φύγει το συντομότερο δυνατόν η σημερινή αποτυχημένη κυβέρνηση». Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ λογοκοπεί κατά τα άλλα περί «ίσων αποστάσεων» από ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ. Βαδίζοντας προς το συνέδριο της ΔΗΣΥ, η Φ. Γεννηματά βρίσκεται για άλλη μια φορά αντιμέτωπη με το Βενιζέλο, που απειλεί να μην παραβρεθεί σε αυτό, καθώς το θεωρεί «μη σοβαρό». Κατά τα λοιπά στο ιδιότυπο αντιπολιτευτικό μπλοκ του Κ. Μητσοτάκη πήραν μέρος με τις γνωστές παρεμβάσεις τους και οι Σημίτης και Στουρνάρας. Ο Σημίτης μάλιστα έπλεξε το εγκώμιο του Κ. Μητσοτάκη (τη στιγμή που και οι δύο βάλλονται από τους καραμανλικούς), που «δε θα ψηφίσει ούτε μέτρα ούτε αντίμετρα». Όσον αφορά τον Β. Λεβέντη, συμμετείχε κι αυτός με ενθουσιασμό στην επιχείρηση φιλοτέχνησης του κυβερνητικού προφίλ του προέδρου της ΝΔ, έχοντας από πριν θέσει το κόμμα του στη διάθεση του Κ. Μητσοτάκη ως προνομιακό μετεκλογικό δεκανίκι με φερετζέ τα περιβόητα «εννιά σημεία». Σε μια νέα επίδειξη μικρομεγαλισμού, ο Β. Λεβέντης προσέφερε πολιτική στέγη στο χρεοκοπημένο Σ. Θεοδωράκη, τονίζοντας: «είναι αξιόλογος ως άνθρωπος. Θα μπορούσα να τον έχω υποψήφιο αν ήθελε». Ο Σ. Θεοδωράκης που βλέπει το Ποτάμι του να αποστραγγίζεται, συμμάχησε με την «Ώρα Αποφάσεων» των βαρόνων (Α. Διαμαντοπούλου, Γ. Ραγκούσης, Γ. Φλωρίδης), με τους οποίους ομονοεί μεταξύ των άλλων (και) γιατί αφήνουν ορθάνοιχτες πόρτες για μετεκλογική πριμοδότηση μιας «μη αυτοδύναμης ΝΔ». Νίκος Κ. 27

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 28

περιοδικό

Η ελληνοτουρκική κρίση και ο κίνδυνος του πολέμου

ο καθεστώς της Τουρκίας, από τη φύση του αντιδραστικό, με μια πολιτική άγριας καταπίεσης του τούρκικου λαού, με έναν πόλεμο που διεξάγει στο εσωτερικό του ενάντια στους Κούρδους, αναζητά διέξοδο και προσπαθεί να ξεπεράσει τα μεγάλα εσωτερικά του προβλήματα και την κρίση που το διαπερνά, ιδιαίτερα μετά το περσινό αποτυχημένο πραξικόπημα, σε μια επιθετική πολιτική προς τα μέσα και προς τα έξω, με την ένταση της εσωτερικής καταπίεσης και την αναζήτηση ζωτικού χώρου. Στις σημερινές συνθήκες ευνοείται και εκδηλώνεται έμπρακτα αυτή η επιθετικότητα (εισβάλλοντας στρατιωτικά στη Συρία, καραδοκώντας στο Ιράκ, κλιμακώνοντας την ένταση στο Αιγαίο), ακριβώς γιατί υπάρχει μια μεγάλη αστάθεια σε όλη την περιοχή, όπου μπαίνει ξανά και ξανά το ζήτημα της αναδιανομής των σφαιρών επιρροής ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ΗΠΑ- Ρωσία - ΕΕ, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή, προωθούνται ευρύτερες «διευθετήσεις» και επαναχαράσσονται τα σύνορα. Αν ρίξουμε μια ματιά στο χάρτη, παρατηρούμε πως η Τουρκία δεσπόζει σε μια περιοχή ανάμεσα στα Βαλκάνια, τον Καύκασο, την Εγγύς και Μέση Ανατολή. Σε όλες αυτές τις περιοχές σημειώνονται συγκρούσεις και αναστατώσεις με την άμεση παρουσία, επέμβαση και ανάμειξη των ιμπεριαλιστών, εκδηλώνεται σκληρά ο ενδοϊμπεριαλιστικός ανταγωνισμός για τον έλεγχο και την κυριαρχία πάνω σ’ αυτές, διακυβεύονται μεγάλα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα. Σ’ αυτό ακριβώς το ειδικό στρατηγικό βάρος της Τουρκίας, στηρίζεται η ιδιαίτερη και κλιμακούμενη επιθετικότητα της τουρκικής ολιγαρχίας. Παρά τα μεγάλα εσωτερικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η άρχουσα τάξη της Τουρκίας, στο μακρόχρονο ανταγωνισμό της με την άρχουσα τάξη της Ελλάδας βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση, καθώς πρόκειται για μια περιφερειακή χώρα μεσαίου μεγέθους, που κατέχει δεσπόζουσα γεωστρατηγική θέση σε μια ευρύτατη περιοχή, κρίσιμη για τα συμφέροντα των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, ανήκει στους G20 και διαθέτει τετραπλάσιο ΑΕΠ από αυτό της Ελλάδας. Βέβαια οι ελληνοτουρκικές σχέσεις επηρεάζονται καθοριστικά από το ρόλο, τα συμφέροντα και τις παρεμβάσεις των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων ΗΠΑ-ΕΕ-Ρωσίας και του ανταγωνισμού τους για τον έλεγχο και την κυριαρχία πάνω σε όλη την Α. Μεσόγειο και τη Μ. Ανατολή. Οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και ιδιαίτερα οι ΗΠΑ καθορίζουν το πλαίσιο που κινούνται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και ανάλογα με τις κάθε φορά επιδιώξεις και τα συμφέροντά τους υποδαυλίζουν την κρίση και την ένταση ανάμεσα στις δυο χώρες, υποκινούν τη μια ενάντια στην άλλη και για να αυγαταίνουν τα κέρδη των πολεμικών τους βιομηχανιών ή συγκρατούν τις αντιθέσεις για να μην προκληθεί ρήγμα στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, διαδραματίζοντας πάντα ρόλο προστάτη και επικυρίαρχου και εισπράττοντας τα «ευχαριστώ» των υποτελών τους. Η άρχουσα τάξη της Ελλάδας, δεμένη στο άρμα του ιμπεριαλισμού, μπροστά σ' αυτή την κατάσταση αμφισβήτησης 28

των κυριαρχικών δικαιωμάτων, απαντά με μεγαλύτερη υποτέλεια, προσφέρει «γη και ύδωρ» για να κερδίσει την εύνοια και προστασία των ξένων αφεντικών στον ανταγωνισμό της με την άρχουσα τάξη της Τουρκίας. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, υπερθεματίζοντας στην πολιτική εθνικής υποτέλειας που εφάρμοσαν όλες οι κυβερνήσεις της ξενόδουλης άρχουσας τάξης, αναζητά στήριξη, προστασία και «δικαίωση» στους ιμπεριαλιστές, ιδιαίτερα τους υπερατλαντικούς, δυναμώνοντας τους πολιτικοστρατιωτικούς δεσμούς εξάρτησης με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ που το ’χει αναγορεύσει σε επικυρίαρχο του Αιγαίου. Οι ντόπιες κυβερνήσεις της άρχουσας τάξης από τη μια προσπαθούν να κατευνάσουν την επιθετικότητα της Άγκυρας με μια πολιτική ενδοτισμού και υποχωρήσεων και από την άλλη τα τελευταία χρόνια για να εξισορροπήσουν τις πιέσεις και τους εκβιασμούς, προχωρούν σε «στρατηγική συμμαχία» με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, τα μαντρόσκυλα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στην Α. Μεσόγειο και Μ. Ανατολή, εμπλέκοντας με τυχοδιωκτικό τρόπο τη χώρα στα φιλοπόλεμα σχέδια του ισραηλινού σιωνισμού, ενώ ταυτόχρονα τα αστικά προπαγανδιστικά επιτελεία επιδίδονται στην καλλιέργεια ενός αντιτουρκικού κλίματος εθνικιστικών ψυχώσεων και υστερίας. Τόσο η πολιτική της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης και υποτέλειας, όσο και η πολιτική του αντιδραστικού εθνικισμού και τυχοδιωκτισμού είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, υπηρετούν τα συμφέροντα της αστικής τάξης και του ιμπεριαλισμού και έρχονται σε ριζική αντίθεση με τα συμφέροντα του λαού και της χώρας.

Πάνω από τέσσερις δεκαετίες, ξεκινώντας από την τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο, οι κυβερνήσεις της άρχουσας τάξης της Τουρκίας αμφισβητούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, κάνοντας λόγο για «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο, «γκριζάροντας» την κυριαρχία δεκάδων νησιών και βραχονησίδων, διατηρώντας την απειλή πολέμου αν η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα (την αιγιαλίτιδα ζώνη) από τα 6 στα 12 μίλια, διεκδικώντας τον περιορισμό του ελληνικού εναέριου χώρου από 10 σε 6 μίλια, απαιτώντας να μοιραστεί στη μέση η υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου αγνοώντας την ύπαρξη ελληνικών νησιών, προσθέτοντας τώρα την απαίτηση για συνεκμετάλλευση των υδρογονανθράκων του Αιγαίου και τις απειλές να μην καθορίσει η Ελλάδα και η Κύπρος τις ΑΟΖ. Και προβαίνει όλη αυτή την περίοδο σε παραβιάσεις και παραβάσεις του ελληνικού εναέριου και θαλάσσιου χώρου, αμφισβητώντας έμπρακτα τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα και καταγράφοντας τις επιθετικές διεκδικήσεις της. Αυτή την επεκτατική πολιτική δεν την ασκούσε πάντα η άρχουσα τάξης της Τουρκίας. Πριν την εισβολή και κατοχή στην Κύπρο το 1974, η Άγκυρα δεν είχε θέσει ζήτημα διεκδικήσεων. Τρώγοντας το 40% της Κύπρου της άνοιξε η όρεξη και για τα νησιά του Αιγαίου.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 29

περιοδικό

Για πρώτη φορά θέτει ζήτημα η Άγκυρα το 1976 με της ντόπιας μεγαλοαστικής τάξης. την έξοδο του σεισμογραφικού «Χόρα» στο Αιγαίο για «έρευ- 2. Οι λαοί της Ελλάδας και της Τουρκίας δεν έχουν τίποτε να νες». Από τότε ξεκινά και κλιμακώνεται διαρκώς η αμφισβήτη- χωρίσουν, αντίθετα τους ενώνει ο κοινός αντιιμπεριαλιστικός ση της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας μας, περνώντας αγώνας, η κοινή πάλη τους ενάντια στην πολιτική των κυρίαρμέσα από εντάσεις και κρίσεις, οδηγώντας τις δύο χώρες στο χων τάξεων των δύο χωρών, τα ξένα πολυεθνικά μονοπώλια χείλος του πολέμου, όπως συνέβη το 1996 με τα Ίμια ή όπως που έρχονται να καταληστέψουν τον εθνικό πλούτο τους, και συμβαίνει σήμερα που μπαίνει για πρώτη φορά ανοιχτά και μπορούν να ζήσουν ειρηνικά χωρίς ξένους προστάτες και ντόαπροκάλυπτα σε αμφισβήτηση η Συνθήκη της Λοζάνης, η πια αφεντικά. Είναι κεντρικό καθήκον η καταπολέμηση της σωβινιοποία καθορίζει κοντά έναν αιώνα (1923) τα ελληνοτουρκικά στικής και εθνικιστικής υστερίας των κυρίαρχων τάξεων που σύνορα. Αυτή η εξέλιξη, η καταγγελία δηλαδή των υφισταμέ- υποδαυλίζουν το εθνικό μίσος για να διαιρούν και να δηλητηνων συνόρων, δημιουργεί μια άκρως επικίνδυνη κατάσταση ριάζουν τους δύο λαούς. Καλλιέργεια του διεθνιστικού πνεύσε όλη την περιοχή, εγκαινιάζει μια νέα περίοδο αντιπαραθέ- ματος αλληλεγγύης που προωθεί τη φιλία και την ειρήνη ανάσεων, στρατιωτικών απειλών και τυχοδιωκτικών εξορμήσεων. μεσά τους. Το συμφέρον των δύο λαών βρίσκεται στην ειρηνιΌπως έχει δείξει η ιστορία, όποιος τρέφει επεκτατικές βλέψεις κή ρύθμιση των όποιων διαφορών τους και στη συνένωσή σε βάρος άλλης χώρας και εκτοξεύει απειλές ενάντια στην τους σε κοινό μέτωπο πάλης ενάντια στους κοινούς εχθρούς εδαφική ακεραιότητα αμφισβητώντας τα σύνορα, αυτός δεν τους, τον ιμπεριαλισμό, την αστική τάξη, τον πόλεμο και το θα διστάσει, όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες, να φτάσει μέχρι φασισμό. Υπεράσπιση των δικαιωμάτων της τουρκικής μειονότον πόλεμο για να τις πραγματοποιήσει. Το πρώτο και βασικό καθήκον που μπαίνει είναι να τητας στη Θράκη και καταδίκη κάθε καταπίεσης και διάκρισης δυναμώσει η λαϊκή επαγρύπνηση και κινητοποίηση για την που γίνεται σε βάρος της, έτσι ώστε η μειονότητα να γίνει αποτροπή του πολέμου και την υπεράσπιση της ειρήνης. Γιατί γέφυρα φιλίας των λαών και όχι μοχλός επέμβασης της μιας οι λαοί των δύο χωρών, που δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν, χώρας ενάντια στην άλλη. είναι αυτοί που θα πληρώσουν με βαρύ φόρο αίματος και ανυΗ απάντηση στον ντόπιο εθνικισμό και σωβινισμό, πολόγιστες καταστροφές τις συνέπειες ενός πολέμου. στην πατριδοκαπηλία και στους εμπόρους του μίσους δεν Ο αντιιμπεριαλιστικός αγώνας των λαών της Ελλάδας μπορεί να είναι ο εθνικός μηδενισμός, η άρνηση αναγνώρισης και της Τουρκίας είναι ο μοναδικός δρόμος για την προάσπιση δηλαδή των εθνικών δικαιωμάτων και συμφερόντων. Μια της ειρήνης. τέτοια πολιτική είτε στο όνομα της «ιμπεριαλιστικής» Ελλάδας Γνωρίζουμε βέβαια πως όσο κυριαρχεί ο ιμπεριαλι- είτε στο όνομα του «κοινωνικού πολέμου», όχι μόνο δεν σμός και οι ντόπιες μεγαλοαστικές τάξεις με τα συμφέροντα χτυπά τον αντιδραστικό εθνικισμό, αλλά αντίθετα τον φουντώκαι τους ανταγωνισμούς τους ο κίνδυνος πολεμικών αναμε- νει, αφοπλίζει ιδεολογικοπολιτικά και υπονομεύει τις θέσεις τρήσεων θα υπάρχει πάντα. του αριστερού κινήματος. Αγώνας για την αποτροπή του πολέμου και τη διατή- 3. Ο αντιπολεμικός - αντιιμπεριαλιστικός αγώνας πρέπει να δένεται και να συνδέεται με τον αγώνα της εργατικής τάξης ρηση των συνόρων σημαίνει: 1. Καταγγελία της φιλοπόλεμης πολιτικής των ιμπεριαλιστών και όλων των εργαζομένων για την υπεράσπιση των ταξικών και των Τούρκων επιθετιστών ενάντια σε κάθε προσπάθεια τους συμφερόντων, την απόκρουση των βάρβαρων μνημονιααλλαγής των συνόρων και του καθεστώτος κυριαρχίας στο κών μέτρων, τη σταθερή διεκδίκηση και επανακατάκτηση των Αιγαίο, όπως προκλητικά αξιώνει η Άγκυρα με την κατάργηση εργατικών και λαϊκών δικαιωμάτων που καταργήθηκαν, την της Συνθήκης της Λοζάνης. Η υπεράσπιση της εδαφικής ακε- ανατροπή της κυβερνητικής πολιτικής της πείνας, της ανερραιότητας της χώρας μας αν απειληθεί, είναι κεντρικό καθή- γίας και της εξαθλίωσης, ως αναπόσπαστο τμήμα του γενικόκον του αριστερού κινήματος, που η ολοκλήρωσή του θα πρέ- τερου αγώνα του λαού μας για την έξοδο από την ΕΕ και το πει να οδηγήσει στην κατάκτηση της εθνικής ανεξαρτησίας, ΝΑΤΟ, το διώξιμο των αμερικάνικων βάσεων και το γκρέμισμα στην ολοκληρωτική απαλλαγή της χώρας από κάθε ιμπεριαλι- της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας. Ενάντια στο κάλπικο πνεύμα της «κοινωνικής συναίστική εξάρτηση και επιρροή. Ο μόνος που μπορεί να υπερασπίσει πραγματικά τα νεσης», της ταξικής συνεργασίας και της ψευδεπίγραφης συμφέροντα μιας χώρας εξαρτημένης από τον ιμπεριαλισμό, «εθνικής ομοψυχίας» που προωθεί ο ψευτοαριστερός κυβερόπως η Ελλάδα, αυτός είναι η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί νητικός ΣΥΡΙΖΑ με το δεξιό ΑΝΕΛ και τα άλλα αστικά κόμματα, της, είτε χρειαστεί να μπει επικεφαλής του αγώνα για την υπε- τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, κλπ., με σκοπό να χειραγωγήσουν, να αφοράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας, είτε χρειαστεί να μπει πλίσουν και να καθυποτάξουν του εργαζόμενους στο βωμό φραγμός στις τυχοδιωκτικές, εθνικιστικές εκστρατείες, όπως των ταξικών συμφερόντων της ολιγαρχίας και του ιμπεριαλιαυτές που ονειρεύονταν οι Έλληνες αστοί στα Βαλκάνια στις σμού, στο βωμό του ευρωμονόδρομου και των μνημονίων αρχές της δεκαετίας του ’90. Μόνο μια τέτοια πολιτική μπορεί υποδούλωσης, οι εργαζόμενοι πρέπει να σηκώσουν τη σημαία να συνδυάσει τον διεθνισμό με τον πατριωτισμό της εργατικής της λαϊκής, αντιπολεμικής, αντιιμπεριαλιστικής πάλης, να τάξης, να την αναδείξει σε ηγέτιδα δύναμη και να φέρει πιο αγωνιστούν για την αποτροπή του πολέμου, για την ανατροκοντά την πραγματοποίηση των στρατηγικών της επιδιώξεων, πής της κυβερνητικής πολιτικής, για Δουλειά, Ειρήνη, την ανατροπή της διπλής κυριαρχίας του ιμπεριαλισμού και Δημοκρατία, Εθνική Ανεξαρτησία. 29

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 30

περιοδικό

«Σοσιαλιστική» Χρεοκοπία

ετά το 5ο συνέδριο της 1ης Διεθνούς τον Σεπτέμβρη του 1872 στη Xάγη, έκλεισε ο πρώτος κύκλος στη διεθνή συγκρότηση της εργατικής τάξης επικυρώνοντας την ιδεολογική νίκη του μαρξισμού. H 2η Σοσιαλιστική Διεθνής ήταν μία σύγκρουση του μαρξισμού με τον αναθεωρητισμό και διαφόρων άλλων μικροαστικών θεωριών όπως η καπιταλιστική ανάπτυξη, η νομιμοφροσύνη, οι αυταπάτες ότι το πέρασμα στο σοσιαλισμό μπορούσε να γίνει με σταδιακές μεταρρυθμίσεις του καπιταλισμού κ.ά. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα στους κόλπους των εργατικών κομμάτων συνυπήρχαν η σωστή μαρξιστική αντίληψη και η αναθεωρητική. O οπορτουνισμός τελικά κυριάρχησε στα περισσότερα κόμματα της B΄ Διεθνούς. Στη συνέχεια όπως ξέρουμε ιδρύθηκε η Κομμουνιστική Διεθνής ή Κομιντέρν τον Μάρτιο του 1919 στη Μόσχα, αφού κατήγγειλε την Δεύτερη (σοσιαλιστική) Διεθνή. Η Σοσιαλιστική Διεθνής στις μέρες μας είναι μια διεθνής οργάνωση στην οποία συμμετέχουν σοσιαλιστικά, εργατικά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα από ολόκληρο τον

κόσμο. Ιδρύθηκε το 1951 ως συνέχεια της Διεθνούς των Εργατικών και Σοσιαλιστικών Κομμάτων, η οποία αποτελούσε μετεξέλιξη της χρεοκοπημένης Β΄ Διεθνούς που υπήρχε από το 1889. Αποκορύφωμα της αποτυχίας και της χρεοκοπίας της είναι η επανεκλογή του Γιώργου Α. Παπανδρέου στην προεδρία της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Του πρωθυπουργού που άνοιξε την κερκόπορτα για τα μνημόνια την λιτότητα και την εξαθλίωση για την Ελλάδα. Του πολιτικού που έφυγε νύχτα, παραδίδοντας την ηγεσία της χώρας στον δοτό πρωθυπουργό Παπαδήμο και στα δεξιά και ακροδεξιά δεκανίκια του, Σαμαρά (ΝΔ), Καρατζαφέρη (ΛΑ.Ο.Σ.). Τον πολιτικό που έφυγε κακήν κακώς από το ΠΑΣΟΚ ιδρύοντας το ΚΙΔΗΣΟ και που τώρα ξαναγύρισε στο ΠΑΣΟΚ, εκεί που έφτυνε δηλαδή. Η αποτυχία, η χρεοκοπία και ο αμοραλισμός αντανακλάται στη Σοσιαλιστική Διεθνή μέσω του προέδρου της. Να τον χαίρονται. Κωνσταντίνος-Νεκτάριος Κ.

Η «αριστερή» …καπηλεία του Μπελογιάννη ΣΥΡΙΖΑ 65 χρόνια μετά την εκτέλεσή του, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ επιδίωξε να «τιμήσει» τη μνήμη του Νίκου Μπελογιάννη, διοργανώνοντας κυβερνητική-κοινοβουλευτική φιέστα στην Αμαλιάδα, τη γενέτειρά του. Μια κυβέρνηση που συνεχίζει το μνημονιακό έργο των προηγούμενων αντιλαϊκών κυβερνήσεων, που ξεπουλά τη χώρα και σπρώχνει τον λαό στη φτώχια και την εξαθλίωση, πόση σχέση μπορεί αλήθεια να έχει με τους αγώνες και τα ιδανικά για τα οποία πάλεψε και έδωσε τη ζωή του ο Μπελογιάννης; Μια κυβέρνηση που στο όνομα της «αριστεράς» υπερασπίζεται την πολιτική της εξάρτησης και της υποτέλειας και βυθίζει τη χώρα και τον

λαό όλο και περισσότερο στον βούρκο του καθεστώτος της ντόπιας μεγαλοαστικής τάξης και του ιμπεριαλισμού, πόση αλήθεια σχέση μπορεί να έχει με την αριστερά, με τους αγώνες και τους χιλιάδες ήρωες που γέννησε στη χώρα μας; Όσα μουσεία και αν εγκαινιάσουν στο όνομα του αγώνα και των ιδεών για τις οποίες πέθανε ο Μπελογιάννης, δεn θα μπορέσουν ποτέ να ξεπλύνουν την ντροπή της υπογραφής και εφαρμογής του 3ου αντιλαϊκού μνημονίου και των βάρβαρων μέτρων, δεν θα μπορέσουν ποτέ να σβήσουν από τις μνήμες και τις συνειδήσεις των ανθρώπων ότι ο Μπελογιάννης έδωσε τη ζωή του ακριβώς για να ξημερώσουν στη χώρα μας και σε όλο τον κόσμο καλύτερες μέρες και όχι για να εφαρμόζονται αντιλαϊκές πολιτικές στο όνομα της αριστεράς.

ΚΚΕ Και αν η στάση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είναι τόσο εξόφθαλμα υποκριτική, εντύπωση προκαλεί η στάση του ΚΚΕ μπροστά στην επέτειο των 65 χρόνων από την εκτέλεση Μπελογιάννη. Αρχικά το ΚΚΕ, με την ανακοίνωση των εγκαινίων του μουσείου για τον Νίκο Μπελογιάννη στην Αμαλιάδα, έσπευσε να κατηγορήσει την κυβέρνηση για «καπηλεία της μνήμης του» γράφοντας ότι «τέτοιου είδους “τιμές” αποστεώνουν την ουσία και συγκαλύπτουν την αιτία του ηρωισμού του Μπελογιάννη και των άλλων στελεχών του Κόμματος». Στη συνέχεια, χωρίς βέβαια να μπει καν στη διαδικασία να δικαιολογήσει την 180 μοιρών στροφή του, το ΚΚΕ ανακοίνωσε μέσω του Ριζοσπάστη ότι ο Γενικός του Γραμματέας θα χαιρετήσει στα εγκαίνια του μουσείου «Νίκος Μπελογιάννης», ενώ η τοπική κομματική οργάνωση εξέδωσε και κάλεσμα προς τον λαό της περιοχής «να συμμετάσχει στα εγκαίνια του Μουσείου “Νίκος Μπελογιάννης”». 30

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 31

περιοδικό

Πέρα από το γεγονός ότι το ΚΚΕ, ο συνεχιστής -υποτίθεται- των αγώνων του Μπελογιάννη και των συντρόφων του, χαιρέτησε και προπαγάνδισε την κοινοβουλευτική φιέστα που διοργάνωσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, παρευρέθηκε στην Αμαλιάδα με όλη την αφρόκρεμα των κυβερνητικών στελεχών που με την πολιτική του «Ναι σε όλα» βυθίζουν καθημερινά τον λαό μας στην απόγνωση και την εξαθλίωση. Αλήθεια, τι συνειρμούς κάνει το μυαλό ενός απλού, λαϊκού ανθρώπου, όταν βλέπει τον Κουτσούμπα αγκαζέ με τον Τσίπρα να «τιμούν» τον Νίκο Μπελογιάννη; Ποια είναι η άποψη που σχηματίζουν οι αριστεροί άνθρωποι, οι αγωνιστές του λαϊκού και κομμουνιστικού κινήματος, όταν διαβάζουν στον Ριζοσπάστη κάλεσμα για την ομιλία του πρωθυπουργού της κυβέρνησης που έχει κουρελιάσει και βουτήξει στον βούρκο το όνομα και τους αγώνες της αριστεράς; Ποια είναι η εντύπωση που δημιουργείται στα μυαλά των νέων ανθρώπων για το ποιος πραγματικά ήταν και για τι πάλεψε και έδωσε τη ζωή του ο Νίκος Μπελογιάννης, όταν βλέπει το κόμμα που φέρει τον τίτλο «Κομμουνιστικό» να νομιμοποιεί με την παρουσία του την καπηλεία του σπουδαίου αυτού κομμουνιστή ηγέτη από τους ριψάσπιδες της «πρώτης φοράς αριστεράς»; Αν ρίξουμε μια πιο προσεχτική ματιά στη στάση του ΚΚΕ όλα τα προηγούμενα χρόνια και δεκαετίες, δεν θα έπρεπε η στάση του να μας προκαλεί καμία εντύπωση. Γιατί ήταν το ίδιο ρεβιζιονιστικό κόμμα, που μετά την 6η Ολομέλεια του 1956 και μέχρι τη μεταπολίτευση αποσιώπησε την ηρωική θυσία του Μπελογιάννη γιατί «δεν ταίριαζε στο “νέο πνεύμα“» που ήθελε να καλλιεργήσει στα μέλη και στελέχη του ΚΚΕ. Ένα πνεύμα υποχώρησης, ρεφορμιστικής και ρεβιζιονιστικής κοπής που καμία σχέση δεν είχε με τη στάση του Μπελογιάννη και του παλιού ηρωικού ΚΚΕ. Ήταν το ίδιο κόμμα, που κάτω από την πίεση του αριστερού κόσμου της βάσης του, των λαϊκών αγωνιστών, των κομμουνιστών και της πλατιάς μάζας του λαού μας, αναγκάστηκε να «τιμήσει» τον Νίκο Μπελογιάννη, διαστρεβλώνοντας βέβαια το πραγματικό περιεχόμενο του αγώνα και της θυσίας του. Γιατί ο Μπελογιάννης πέθανε παλεύοντας για να σπάσουν τα δεσμά της εξάρτησης και της υποτέλειας, για την εθνική ανεξαρτησία και για να φύγουν από τη χώρα μας οι ξένοι ιμπεριαλιστές, πράγματα που η σημερινή ηγεσία του ΚΚΕ δεν μπορεί καν να ξεστομίσει. Κάτω από τη νεοτροτσκιστική αντίληψη που έχει διαμορφώσει για τη «λαϊκή εξουσία», τον «αντικαπιταλιστικόαντιμονοπωλιακό αγώνα», για την υιοθέτηση της λαθολογίας σε σχέση με την ιστορία του, το σημερινό ΚΚΕ έχει πετάξει από πάνω του όλα εκείνα για τα οποία αγωνίστηκε και θυσιάστηκε ο Μπελογιάννης. Γιατί για την ηγεσία του ΚΚΕ είναι βαρίδια ο αγώνας για την Εθνική Ανεξαρτησία, η πάλη ενάντια στην εξάρτηση και την υποτέλεια, μάλλον γιατί σήμερα η φράση «αγαπάμε την Ελλάδα με την καρδιά και με το αίμα μας» πέφτει βαριά στις «νέες αναλύσεις» και τις «σύγχρονες επεξεργασίες» της ηγεσίας του Περισσού.

σεων για να κλείσουμε και το κείμενο αυτό κάπως πιο χιουμοριστικά (γιατί μόνο γέλιο μπορεί να προκαλέσει το γεγονός ότι οι τροτσκιστές -δηλαδή εκείνοι που την περίοδο εκείνη καταδίκασαν τον αγώνα του ΕΑΜ και του ΔΣΕ- εμφανίζονται σήμερα ως τιμητές της μνήμης του Νίκου Μπελογιάννη). Σε κοινή τους ανακοίνωση λοιπόν, με τίτλο «Τσίπρας χωρίς τσίπα επιχειρεί να καπηλευτεί τον Νίκο Μπελογιάννη», ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΕΕΚ και ΛΑΕ μεταξύ άλλων έγραψαν τα εξής: «Με συσπείρωση δυνάμεων για τη συνολική αντικαπιταλιστική ανατροπή της αντεργατικής εκστρατείας του κεφαλαίου. Για να ανοίξει ο δρόμος για την αντικαπιταλιστική επανάσταση, για μια κοινωνία που ο πλούτος και η εξουσία θα είναι στα χέρια των εργαζομένων. Έτσι όπως την φανταζόταν και πάλευε ο Νίκος Μπελογιάννης και οι σύντροφοι του». Ενώ λίγο παραπάνω στην ίδια ανακοίνωση τόνιζαν ότι «θα τρίζουν τα κόκαλα του Μπελογιάννη και των συντρόφων του αν μπορούσε να δει το τι θα γίνει την Δευτέρα 27/3». Μάλιστα! Τα κόκαλα του Μπελογιάννη δυστυχώς όμως θα τρίζουν όχι μόνο από αυτά που έγιναν στα εγκαίνια του μουσείου στην Αμαλιάδα, αλλά και από το γεγονός ότι κάποιοι λένε επίσης «χωρίς τσίπα», ότι ο Μπελογιάννης πάλεψε για την «αντικαπιταλιστική επανάσταση». Μόνο γέλιο θα προκαλούσε η ανάγνωση της ανακοίνωσης αυτής, αν δε διαστρέβλωνε τόσο επικίνδυνα το περιεχόμενο του αγώνα και της θυσίας του Νίκου Μπελογιάννη. Μακριά και πέρα από όλους εκείνους που επιχειρούν να καπηλευτούν τη μνήμη του, στέκεται η βαριά σκιά του Νίκου Μπελογιάννη. Του σπουδαίου αυτού κομμουνιστή ηγέτη, μέλους και στελέχους του ΚΚΕ που αγωνίστηκε μέχρι το τέλος της ζωής του ενάντια στο σάπιο καθεστώς της ξενοδουλείας, για «να ξημερώσουν στη χώρα μας καλύτερες μέρες, χωρίς πείνα και πόλεμο». Η ιστορική απολογία, η αλύγιστη στάση και η ηρωική θυσία του Μπελογιάννη θα στέκουν για πάντα σαν φωτεινός φάρος, για να φωτίζουν τους νέους αγώνες του λαού και της νεολαίας, για να θυμίζουν πως κερδίζεται η λευτεριά και το δίκιο.

ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ΛΑΕ κλπ. Τελευταία, αλλά όχι ασήμαντη, αναφέρουμε τη στάση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και διαφόρων άλλων τροτσκιστικών οργανώ31

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 32

περιοδικό

Εκδήλωση για τον Νίκο Μπελογιάννη στο Σήμα φιών από τη ζωή του, τους αγώνες του στη διάρκεια της κατοχής και στον εμφύλιο, τη δίκη και την εκτέλεσή του, καθώς και τη διεθνή κινητοποίηση αλληλεγγύης. Μετά το τέλος της εκδήλωσης ξεκίνησε μουσικό αφιέρωμα στο πολιτικό τραγούδι που κράτησε μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες με ένα ακροατήριο που δεν σταμάτησε στιγμή να συμμετέχει.

Η ομιλία του σ. Δ. Κοντοφάκα στην εκδήλωση

ια εκδήλωση γεμάτη συγκίνηση, ιστορική μνήμη, αλλά και αισιοδοξία, μια αίθουσα κατάμεστη από συναγωνιστές και φίλους του Σήματος που καταχειροκρότησαν την εκδήλωση τιμής στον κομμουνιστή ηγέτη Νίκο Μπελογιάννη, ένα πολύ όμορφο μουσικό κλείσιμο με πολιτικό τραγούδι, συνέθεσαν την εικόνα του προγράμματος του Σαββατόβραδου της 01/04. Την εκδήλωση άνοιξε ο Δ. Κοντοφάκας με μια μεστή πολιτική τοποθέτηση για τη μετεμφυλιακή περίοδο, το καθεστώς της αμερικανοκρατίας και της υποτέλειας, τις διώξεις των κομμουνιστών, τη δίκη και την εκτέλεση του σπουδαίου ηγέτη του λαϊκού κινήματος, του Νίκου Μπελογιάννη. Στη συνέχεια ακολούθησε εκτενής αναφορά στην αλύγιστη και ανυποχώρητη στάση του Μπελογιάννη μπροστά στο δικαστήριο, με την οποία συνέτριψε τις ψεύτικες κατηγορίες για κατασκοπεία και ξεμπρόστιασε τις πραγματικές επιδιώξεις της δίκης και συνολικά το σάπιο καθεστώς της ξενοδουλίας, εμψύχωσε εκ νέου τον λαό. Η μνημειώδης απολογία του, με την οποία υπερασπίστηκε θαρραλέα το ηρωικό ΚΚΕ και τους αγώνες του, αποδεικνύοντας έμπρακτα την πατριωτική στάση των κομμουνιστών, έμεινε στην ιστορία. Αμέσως μετά ακολούθησαν ποιήματα που γράφτηκαν για τον Μπελογιάννη, ενώ ανάμεσα η μουσική ομάδα της Πορείας τραγούδησε γνωστά και άγνωστα τραγούδια που γράφτηκαν για τον κομμουνιστή ηγέτη. Το αφιέρωμα ολοκληρώθηκε με την αφήγηση του βιογραφικού του Νίκου Μπελογιάννη που συνοδεύονταν με την προβολή φωτογρα32

Σαν χθες, χαράματα, πριν 65 χρόνια, ο Ν. Μπελογιάννης και οι σύντροφοί του Αργυριάδης, Μπάτσης και Καλούμενος, έπεσαν κάτω από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος του μοναρχοφασισμού.Τρία χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου που επέβαλαν στη χώρα μας οι Αγγλοαμερικάνοι ιμπεριαλιστές και η ελληνική αντίδραση, απ’ άκρη σ’ άκρη σ’ όλη τη χώρα, στις πόλεις και στα χωριά, στις φυλακές και στις εξορίες, παρέμενε το καθεστώς της βίας και τρομοκρατίας απέναντι στο λαό και τους αγωνιστές του. Τρία χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, ταυτόχρονα, το λαϊκό κίνημα ανασύντασσε τις δυνάμεις του, πρόβαλλε στον στίβο του πολιτικού αγώνα τις απαιτήσεις για εκπλήρωση οικονομικών και κοινωνικών διεκδικήσεων, για πολιτικές ελευθερίες, για δημοκρατία, για σταμάτημα των πολιτικών διώξεων, για κλείσιμο των εξοριών. Αυτό το κίνημα, αδιάψευστα, καταμαρτυρούσε πως η νίκη του ξενοστήριχτου μοναρχοφασισμού στον εμφύλιο πέτυχε εν μέρει, μόνο, τους σκοπούς της και δεν μπόρεσε να καθυποτάξει τον ελληνικό λαό. Αυτό το κίνημα, τα αιτήματα και τις διεκδικήσεις του θέλησαν να συντρίψουν οι Αμερικάνοι και οι ντόπιοι υποτακτικοί τους εξαπολύοντας ένα νέο κύμα άγριων διώξεων, συλλήψεων, κατασκοπολογίας, για να τεθεί στο γύψο κάθε δημοκρατική απαίτηση, για να μην πάρει καμιά ανάσα και να μη βρει καμιά ανακούφιση το καταπιεσμένο λαϊκό αίσθημα. Η σύλληψη του Μπελογιάννη, μέλους της Κ.Ε. του ΚΚΕ, και η παραπομπή του 2 φορές σε δίκη, τη δεύτερη φορά με την αναβίωση του Μεταξικού νόμου 375 περί κατασκοπίας, αυτούς τους σκοπούς εξυπηρετούσε. Η πανελλήνια και η παγκόσμια κινητοποίηση για τη σωτηρία του Μπελογιάννη έφτασε στο κατακόρυφο, σαν επιστέγασμα της διεθνούς κατακραυγής για το καθεστώς ανομίας και τρομοκρατίας που συντηρούσαν στην Ελλάδα οι Αμερικάνοι. Που όμως προχώρησαν, αδίσταχτα, στην εφαρμογή των σχεδίων τους και δολοφόνησαν τον άνθρωπο με το γαρύφαλλο, το λαϊκό κομμουνιστή ηγέτη Ν. Μπελογιάννη και τους συντρόφους του, νομίζοντας πως έτσι θα λυγίσουν το φρόνημα και θα υποτάξουν τη θέληση του λαού και των κομμουνιστών. Ο Μπελογιάννης, μπροστά στο στρατοδικείο, χαμογελαστός και αγέρωχος, ξεσκέπασε πέρα για πέρα τους οργανωτές του εγκλήματος, υπεράσπισε το δίκιο του λαού και τα πανανθρώπινα ιδανικά του κομμουνισμού, υπεράσπισε το κόμμα του, το ΚΚΕ, το κόμμα με τις φοβερές εκατόμβες, και έδειξε ότι στο πρόσωπό του και στο πρόσωπο των συντρόφων του δικαζόταν ο αγώνας για ειρήνη, δικαζόταν η ίδια η Ελλάδα.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 33

περιοδικό

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη συγκλόνισε όλη την υφήλιο, γιατί ο Μπελογιάννης, ηγετικό στέλεχος του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος, απλός και σεμνός κομμουνιστής, δραστήριος και γενναίος, έδωσε και την τελευταία σταγόνα του αίματός του για τα υψηλά ιδανικά του, για την υπόθεση του λαού και του κομμουνισμού. Η στάση του στο δικαστήριο, και απέναντι στο απόσπασμα, ήταν στάση ανυπέρβλητη, στάση κομμουνιστή ηγέτη. Με την εκτέλεση του Μπελογιάννη, ο λαός όχι μόνο δεν υπέκυψε, όπως πίστευαν οι ξένοι και οι ξενόδουλοι, αλλά αντίθετα, εμπνευσμένος από τη θυσία του, προχώρησε πιο πέρα και ανέβασε την πάλη του κατά της αντίδρασης και της ξενοκρατίας. Ο Μπελογιάννης, με την υπέροχη θυσία του, αναπτέρωσε τα αγωνιστικά λαϊκά αισθήματα, φούντωσε την αγανάκτηση απέναντι στους δυνάστες του λαού, πρόσφερε στους αγωνιστές της αριστεράς και του κομμουνιστικού κινήματος ένα λαμπρό παράδειγμα αδιάλλακτης στάσης, ασυμβίβαστου και ανυποχώρητου αγώνα μέχρι το τέλος. Αυτό το παράδειγμα Μπελογιάννη δεν γινόταν να χωρέσει στο «νέο» πνεύμα που έφερε στο διεθνές και ελληνικό κίνημα ο ρεβιζιονισμός αμέσως μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ και την 6η Ολομέλεια του ΚΚΕ. Η στάση και ο λόγος, η θυσία του Μπελογιάννη, έπεφταν βαριά, ξύλινα και άκαμπτα, στο «νέο» πνεύμα των καιροσκοπικών ελιγμών και της προσαρμογής στα αστικά πλαίσια, στη γραμμή της συνδιαλλαγής και συνθηκολόγησης που επιβλήθηκε στο κομμουνιστικό κίνημα. Γι' αυτό καταχωνιάστηκαν και έμειναν στην αφάνεια, για πολλά χρόνια, από την ηγεσία του ΚΚΕ και της ΕΔΑ. Άλλο που, τώρα, η ηγεσία του ΚΚΕ κοκορομαχεί απέναντι στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για την ιδιοποίηση και τη νομή της μνήμης και της θυσίας του Μπελογιάννη και των συντρόφων του. Την αίγλη και την παλλαϊκή εκτίμηση στο πρόσωπο του Μπελογιάννη θέλει, σήμερα, να καπηλευθεί και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Τιμά, υποτίθεται, τον Μπελογιάννη και οργανώνει εκδήλωση στη γενέτειρά του Αμαλιάδα, όπως και χθες τιμούσε, δήθεν, στην Καισαριανή τους 200 εκτελεσμένους κομμουνιστές. Και με το ένα χέρι κατέθετε στεφάνι τιμής και με το άλλο υπέγραφε το 3ο Μνημόνιο με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Τώρα, με το ένα χέρι κόβει την κορδέλα στο Μουσείο Μπελογιάννη και με το άλλο σφίγγει τη θηλιά στο λαιμό του ελληνικού λαού με τα βάρβαρα μέτρα της δεύτερης αξιολόγησης. Τους αμερικανονατοϊκούς δεσμώτες και εκτελεστές του Μπελογιάννη ο ΣΥΡΙΖΑ τους εκλιπαρεί για προστασία, σε αυτούς εκχωρεί γη και ύδωρ, παραδίδει το Αιγαίο και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας. Αυτό όμως δεν αποτελεί απότιση τιμής στους ανθρώπους που θυσιάστηκαν για τη λευτεριά και την ανεξαρτησία του λαού. Αυτό είναι καπηλεία και υποκρισία, τυμβωρυχία και εξαπάτηση. 65 χρόνια μετά τη δολοφονία του Μπελογιάννη, το σύστημα της καπιταλιστικής βαρβαρότητας σπρώχνει τους λαούς στην πείνα και την εξαθλίωση, αρνείται και καταπατά δικαιώματα που κατακτήθηκαν με τους αιματηρούς αγώνες και τις θυσίες αγωνιστών, σαν αυτούς που τιμούμε σήμερα.

Η ιμπεριαλιστική θηριωδία σπρώχνει στον πόλεμο και την προσφυγιά. Κάτω από τις ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις απειλητικά σύννεφα προβάλλουν στον ορίζοντα. Η εργατική τάξη και ο λαός μας, 8 χρόνια τώρα κάτω από τα βάρβαρα μνημόνια, του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ζει σε συνθήκες πρωτοφανούς εκμετάλλευσης και άγριας καταλήστευσης, με τη ραγδαία επιδείνωση της οικονομικής του θέσης, την ανεργία, τη φτώχεια και τη μετανάστευση των νέων. Ο δημόσιος πλούτος χαρίζεται στο ξένο κεφάλαιο και η χώρα βρίσκεται κάτω από τον νεοαποικιακό έλεγχο και την επιτήρηση των ξένων. Τα δημοκρατικά δικαιώματα καρατομούνται και επανέρχονται οι μισαλλόδοξες ρατσιστικές και νεοφασιστικές φωνές του μίσους και της βίας. Σήμερα, εκπρόσωποι της Χρυσής Αυγής και της ΝΔ, σε συγχορδία με κονδυλοφόρους της αντίδρασης, ξεσπούν σε αντικομμουνιστικό παραλήρημα για τον Μπελογιάννη πασχίζοντας να σπιλώσουν τη θυσία του στα μάτια του λαού μας. Και ξεθάβουν τη μετεμφυλιακή προπαγάνδα και ανασύρουν ένα χυδαίο αντικομμουνισμό επιχειρώντας να αμαυρώσουν την ιδεολογία και την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος. Οι διενέξεις των ιμπεριαλιστών στην ευρύτερη περιοχή τροφοδοτούν πολεμικές αναζωπυρώσεις, ενισχύουν εθνικιστικά και σοβινιστικά κηρύγματα και αυξάνουν τους κινδύνους για τη χώρα μας. Το πολιτικό σύστημα της εξάρτησης και της υποτέλειας, που πιστά υπηρετούν τα κόμματα της κυβέρνησης, της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, η αναζήτηση προστατών, η προσαρμογή στις επιδιώξεις των ιμπεριαλιστών μόνο δεινά και συμφορές επιφυλάσσουν στον ελληνικό λαό. Είναι φανερό πως, 65 χρόνια μετά, τα μεγάλα προβλήματα, για τα οποία ο Μπελογιάννης και οι σύντροφοί του έδωσαν τη ζωή τους, παραμένουν άλυτα και βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Στην ημερήσια διάταξη βρίσκεται και σήμερα ο παλλαϊκός αγώνας για ψωμί, δουλειά και ειρήνη. Στην ημερήσια διάταξη βρίσκεται ο αντιιμπεριαλιστικός αγώνας ενάντια στην ξενοκρατία και την καπιταλιστική βαρβαρότητα. Στην ημερήσια διάταξη βρίσκεται ο πολιτικός και ιδεολογικός αγώνας για την ανασύνταξη των δυνάμεων του αριστερού και κομμουνιστικού κινήματος. Ο αγώνας για τη διαμόρφωση των προϋποθέσεων για την ανασύσταση του αυθεντικού κομμουνιστικού κόμματος που γέννησε και ανάθρεψε Μπελογιάννηδες και χιλιάδες ανώνυμους και επώνυμους αφοσιωμένους επαναστάτες και αγωνιστές, αναγκαία συνθήκη για ένα πραγματικά επαναστατικό προσανατολισμό του λαϊκού κινήματος στον αγώνα για δημοκρατία, εθνική ανεξαρτησία και σοσιαλισμό.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 34

περιοδικό

«Εδώ, ΝΙΚΗΣΕ ο Μπελογιάννης»

ε αφορμή τα 65 χρόνια από την εκτέλεση του κομμουνιστή ηγέτη Ν. Μπελογιάννη, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ εγκαινίασε το μουσείο «ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ» το οποίο στεγάζεται στο πατρικό του σπίτι στην Αμαλιάδα. Η κίνηση αυτή η οποία μόνο σαν ψηφοθηρική μπορεί φαντάζει από την κυβέρνησηεκφραστή της υποτέλειας, η οποία συνεχίζει να πατά πάνω στους αγώνες και την ιστορία της αριστεράς για να κάνει τα εγκλήματά της στις πλάτες της, ήγειρε αντιδράσεις και σχολιασμούς. Πρώτοι τοποθετήθηκαν την επόμενη κιόλας μέρα εντός του κοινοβουλίου οι ναζιστές της Χ.Α.. Ο βουλευτής του κόμματος Π. Ηλιόπουλος χαρακτήρισε τον Μπελογιάννη «αρχισφαγέα του κομμουνιστικού κόμματος» και παρά τις αντιδράσεις και τις παραινέσεις από τον αντιπρόεδρο της βουλής, συνέχισε: «Τιμήσατε τον σφαγέα αλλά εμείς το σπίτι του θα το γκρεμίσουμε για να μη θυμίζει τα εγκλήματα του κομμουνισμού, όταν θα έρθει η ώρα. Θα δείτε το Μουσείο Μπελογιάννη τι θα γίνει όταν θα έρθει η Χρυσή Αυγή στα πράγματα». Ως συνέχεια των δηλώσεων αυτών, στο site της οργάνωσης ανέβηκε ένα κείμενο που υποστηρίζει φυσικά τα λεγόμενα αυτά αλλά και επαυξάνει, αναβιώνοντας τις κατηγορίες περί κατασκοπίας και προδοσίας της πατρίδας του όπως υποστηρίζει ο αρθρογράφος. Σαν συνέχεια της στάσης της οργάνωσης, ο πρόσφατα συλληφθείς για την δολοφονική επίθεση τάγματος εφόδου της Χ.Α. σε βάρος 20χρονου φοιτητή, Χ. Ζέρβας, ο οποίος είναι γνωστό στέλεχος του ναζιστικού μορφώματος και υπεύθυνος ασφαλείας των γραφείων της Χ.Α. στην Αθήνα, ακούγοντας την απόφαση προφυλάκισης του, προέβη σε χυδαίους χαρακτηρισμούς απέναντι στον φοιτητή, καταλήγοντας με την φράση «άντε, απόγονοι του Μπελογιάννη». Από μεριάς της ΝΔ είχαμε απ’ τη μια τις δηλώσεις του βουλευτή Κ. Τασούλα πως ο Μπελογιάννης δεν πάλεψε για την Δημοκρατία, συνεχίζοντας με αντικομμουνιστικό σχολιασμό περί “κομμουνιστικής δικτατορίας” και απ’ την άλλη την αισχρή ανακοίνωση της ΟΝΝΕΔ με τίτλο «ο καθένας είναι τα πρότυπα που επιλέγει να ακολουθήσει» για τα εγκαίνια της μόνιμης έκθεσης για τον Νίκο Μπελογιάννη. Η ανακοίνωση περιείχε ανάμεσα σε πολλά άλλα, τα παρακάτω: «εν μέσω της όχι μόνο οικονομικής, αλλά και θεσμικής, σφοδρής κρίσης που βιώνει η χώρα μας, χρειάζεται μια κυβέρνηση και ένας πρωθυπουργός που θα ενώσει τους Έλληνες. Αντ’ αυτού, ο Αλέξης Τσίπρας επιλέγει σήμερα, ως γνήσιος εκφραστής μετεμφυλιακών συμπλεγμάτων, να υμνήσει έναν πρωταγωνιστή των ετών του διχασμού, πιστός στην επαίσχυντη και εκδικητική συνθηματολογία του ακροατηρίου του “ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, Μελιγαλάς”». Σωστό αντικομμουνιστικό παραλήρημα, δηλαδή. Ο κ. Πάγκαλος παίρνει φυσικά για άλλη μια φορά το βραβείο πολιτικής και λεκτικής χυδαιότητας, απαντώντας σε ερώτηση για την άποψή του για τον Μπελογιάννη και το «σούσουρο» που δημιουργήθηκε γύρω από το όνομά του εκείνες τις μέρες, απαντώντας «στα .... του λαού ο Μπελογιάννης». Κλασσικά προκλητικός στάθηκε και ο μητροπολίτης Αμβρόσιος, γνωστός γα τις φιλοχρυσαυγίτικες, φιλοχουντικές, 34

αντικομμουνιστικές ακραίες απόψεις του που δεν διστάζει να προβάλλει με κάθε ευκαιρία. Αποκάλεσε τον Μπελογιάννη «κομμουνιστοσυμμορίτη», «εαμοβούλγαρο» και «σφαγέα των Ελλήνων κατά τον συμμοριτοπόλεμο». Έτσι, απέδειξε άλλη μια φορά με ποιο στρατόπεδο έχει διαλέξει χρόνια και χρόνια τώρα η εκκλησία και οι ρασοφόροι της να ταχθούν: πάντα απέναντι από τον λαό. Ας δούμε τώρα ποιοι είναι όλοι αυτοί που συντονισμένα και με πάθος σκυλεύουν τους αγώνες του Ν. Μπελογιάννη και μέσω αυτού προβάλουν το βαθύ αντικομμουνιστικό πρόσωπο του συστήματος που υπηρετούν. Για την Χ.Α. Δεν χρειάζονται πολλά για να καταδειχτεί περίτρανα το «γιατί τόσο μίσος». Ο ναζιστικός της χαρακτήρας και όσα βγαίνουν κατά καιρούς στην δημοσιότητα με μέλη της να χαιρετίζουν σβάστικες και να υμνούν τον Χίτλερ, αρκούν για να καταλάβει κανείς γιατί μισούν τον αγωνιστή Ν. Μπελογιάννη και όσα πρεσβεύει. Άλλωστε, δεν αντέχουν μάλλον τον αυθεντικό πατριωτισμό του, όντας, ως φασίστες, πάντα φίλοι των ιμπεριαλιστών και των εγχώριων συνεργατών τους, και συν τοις άλλοις, πατριδοκάπηλοι. Η ΝΔ από την άλλη, σταθερός υποστηρικτής της υποταγής της χώρας στο ντόπιο και ξένο μεγάλο κεφάλαιο μέσω της πολιτικής της, αλλά και με γνωστά τα φλερτ και τους δεσμούς της με όλους αυτούς που ο Μπελογιάννης πολέμησε με τα λόγια και το αίμα του, έχει κάθε λόγο να πολεμά αυτόν που κατέδειξε με το ομώνυμο βιβλίο του ποιο είναι το «Ξένο κεφάλαιο στην Ελλάδα». «Μαθήματα Δημοκρατίας» παρέδωσε και η ΟΝΝΕΔ, οργάνωση που διαλύθηκε από τα θεμέλιά της και ξαναστήθηκε από τον αρχηγό της Κ. Μητσοτάκη γιατί δεν απαντούσε στα πρότυπα και τις ανάγκες του. Ασχολίαστο. Τέλος, τι να πρωτοπεί κανείς για τον βίο και την πολιτεία του Θ. Πάγκαλου; Για τον πατριωτισμό που τον διακατείχε όταν υποστήριζε πως τη σημαία απ’ τα Ίμια την πήρε ο άνεμος; Για την συμφωνία της παραχώρησης ζωτικού χώρου στο Αιγαίο στην Τουρκία; Για την άποψή του ότι «τα μνημόνια είναι ευλογία»; Για την παράδοση του αγωνιστή Οτσαλάν με δόλιο τρόπο στις μυστικές αρχές της Τουρκίας; Ο άνθρωπος που κουβαλάει τόση βρωμιά πάνω του, δεν θα μπορούσε να μην αντέχει τις καθαρές και ξάστερες κουβέντες του Μπελογιάννη. Προφανώς και του πέφτουν «βαριές». Βαριές πέφτουν λοιπόν οι κουβέντες του Μπελογιάννη σε όλους αυτούς που ξεπουλούν την Ελλάδα. Βάριά πέφτει η φράση από την απολογία του «Ο πατριωτισμός κάθε κόμματος μετριέται μόνο τότε που η λευτεριά και η εδαφική ακεραιότητα της χώρας μας διατρέχει κίνδυνο». Βαριά η περήφανη στάση του μπροστά στον ηρωικό θάνατό του. Βαριά η κληρονομιά του στους αγώνες. Τους ενοχλεί, και τον φοβούνται. Και αυτό είναι η μεγάλη νίκη του αγωνιστή Νίκου Μπελογιάννη: Ο φόβος που προξενεί 65 χρόνια μετά ένα και μόνο άκουσμα του ονόματός του. Ρενάτε Μ.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 35

περιοδικό

Δημοκρατικές ελευθερίες, είδος προς εξαφάνιση

τις 15/2 το Πάντειο Πανεπιστήμιο προσεγγίστηκε από κάθε εκφράζουν την προσπάθεια του αστικού κράτους και των διαλογής αστυνομικές δυνάμεις, από ΔΙ.ΑΣ. μέχρι Ο.Π.Κ.Ε., οι χειριστών του (σήμερα «αριστερών»), να φιμώσουν, να κάμοποίες δε δίστασαν να εισβάλουν στο χώρο του παν/μίου ψουν και τρομοκρατήσουν, κάθε εστία αντίστασης κι αγώνα, καμουφλαρισμένες με πολιτικά. Αφορμή στάθηκε ο διαπλη- προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των ξένων κτισμός του καθηγητή (πρώην γραμματέα του τομέα κοινοτι- και ντόπιων αφεντικών τους. Είναι αναμενόμενο, η σκληρή επίθεση που δέχονται κής πολιτικής του Υπ. Εσ. επί κυβέρνησης Σαμαρά) Α. Συρίγου με τρεις νεαρούς, προσκείμενους στον αντιεξουσιαστικό στα οικονομικά τους συμφέροντα τα φτωχά και λαϊκά στρώμαχώρο, την ώρα που έγραφαν ένα σύνθημα σε τοίχο της σχο- τα της κοινωνίας, να συνοδεύεται κι από μια αντίστοιχη επίθελής. Το συμβάν έληξε με τραυματισμό του καθηγητή που ση στη δυνατότητά τους να οργανώνουν τις αντιστάσεις τους. έκανε ράμματα στο κεφάλι και κάλεσε την αστυνομία, η οποία Τα κύρια εργαλεία αυτής της επίθεσης αποτελούν η αχαλίνωπροχώρησε σε μία σύλληψη και δύο προσαγωγές. Λίγες τη αστυνομική βία, οι ξυλοδαρμοί και οι μηνύσεις του αντιδραμέρες αργότερα, μια διμοιρία των ΜΑΤ έφτασε στο Πάντειο στικού παρακράτους, τα τσουβαλιασμένα αντιδημοκρατικά ύστερα από εντοπισμό και προπηλακισμό ασφαλίτη σε εκδή- διατάγματα και νομοσχέδια των κυβερνήσεων που αναρριχήλωση του αντιεξουσιαστικού χώρου για το προαναφερθέν θηκαν με ψέματα, διατάγματα όπως το αντεργατικό δικαίωμα συμβάν. Η πρυτανεία της σχολής υπερασπίστηκε τον ακροδε- των εργοδοτών στην ανταπεργία (lock out), και στο ρόλο του ξιό καθηγητή χωρίς καμιά αναφορά στην ελευθερία λόγου και δήμιου να βρίσκεται πάντα η δικαστική εξουσία, αυθαιρετώτην καταπάτηση του ασύλου. Η ιστορία τελείωσε με την κατα- ντας σε κάθε υπόθεση αγώνα, ενώ κάνει τα στραβά μάτια στα δίκη του συλληφθέντα φοιτητή σε φυλάκιση ενός έτους με σκάνδαλα της εκκλησίας ή τους φασίστες δολοφόνους του τρίχρονη αναστολή. Παύλου Φύσσα. Στην άλλη άκρη της χώρας, στην Ξάνθη συγκεκριμέΕίναι σίγουρο πως αν ο λαός δεν παλέψει ενάντια να, είχε προηγηθεί η μήνυση ενάντια σε 9 φοιτητές-συνδικα- στον εκφασισμό του κράτους, οι αυριανοί αγώνες για μικρές λιστές από τον καθηγητή Γ. Παύλο. Ο εν λόγω καθηγητής και μεγάλες διεκδικήσεις θα τον βρίσκουν συνεχώς σε μειοέκοβε ολόκληρα τμήματα στις εξεταστικές με μοναδικό γνώ- νεκτική θέση. Σ’ αυτό το σημείο ακριβώς, καταφαίνεται μια μονα αν ο εκάστοτε φοιτητής είχε αγοράσει το σύγγραμμά του, ακόμη ουσιώδης ομοιότητα ανάμεσα στην υπόθεση του εν ολίγοις αν ο κάθε φοιτητής είχε εξαγοράσει τη βαθμολογία Παντείου και του Δ.Π.Θ., που αφορά στο πως, με ποια μέθοδο του. Ο σύλλογος αντέδρασε με κινητοποιήσεις. Στη συνέχεια, και τακτική, θα παλέψουμε για τα δημοκρατικά και συνδικαλιο κ. Παύλος επιδόθηκε σε ένα ρεσιτάλ χρυσαυγιτισμού, με μια στικά δικαιώματα. Δυο δρόμοι ανοίγονται εδώ για τον τρόπο ρητορική που χτύπαγε τακτικά τους πρόσφυγες και τις αριστε- διεκδίκησης των δημοκρατικών ελευθεριών, ο δρόμος της ρές δυνάμεις του Δημοκρίτειου Παν/μίου. Οι 9 φοιτητές, απέ- ήττας κι ο δρόμος της νίκης. Ο ένας δρόμος είναι ο ατομικός ναντι στην ποινικοποίηση της συνδικαλιστικής τους δράσης, δρόμος, ο δρόμος της εκτόνωσης, αυτός που λέει πως οι αντέδρασαν με τη συσπείρωση των φοιτητών στο πλαίσιο του πεφωτισμένοι, οι «επαναστάτες», αυτοί που δέχτηκαν το άγιο Φοιτητικού Συλλόγου. Ύστερα από μια σειρά κινητοποιήσεων φως της ταξικής συνείδησης, στο περιθώριο της κοινωνίας, θα και με δεδομένο τις απροκάλυπτα φασιστικές ιδέες και πρα- παλέψουν για τον εαυτό τους ή και την κοινωνία ολόκληρη κτικές του καθηγητή, η σύγκλητος του Δ.Π.Θ. υποχρεώθηκε άμα λάχει, μέσα από πρωτοβουλίες, συνελεύσεις και επιτρονα διαγράψει τον καθηγητή κ. Παύλο απ’ το καθηγητικό δυνα- πές. Μια πρωτοπόρα μειοψηφία που άσχετα απ’ τους συσχετιμικό της σχολής. Η εκδίκαση των 9 παραμένει ανοιχτή. σμούς και τις διαθέσεις του κόσμου, δέρνει καθηγητές και χρυΠέρα απ’ τις εξόφθαλμες ομοιότητες, τα δύο περι- σαυγίτες, διοργανώνει συγκεντρώσεις και διαμαρτυρίες των στατικά συνέχονται από ένα μεγαλύτερο συνδετικό κρίκο, οργανωμένων, εισβάλλει στα μαθήματα δείχνοντας στα «φυτά» τι αντανακλούν την έκφραση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μιας θα ’πρεπε να κάνουν. Αυτός ο δρόμος έχει το τίμημά του, το τίμηγενικότερης επίθεσης που δέχονται τα δημοκρατικά και συν- μα απέναντι σ’ έναν πάνοπλο εχθρό, να ’σαι πάντα ο χαμένος. Ο άλλος δρόμος παρ’ όλα αυτά είναι πιο δύσκολος, δικαλιστικά δικαιώματα του λαού την τελευταία -μνημονιακήπερίοδο, μ’ όλο και μεγαλύτερη ένταση. Οι ξυλοδαρμοί διαδη- πιο άχαρος και μακρινός. Αυτός είναι ο δρόμος της υπομονής, λωτών και συνταξιούχων απ’ τις κατασταλτικές δυνάμεις του της εξήγησης και της μαζικής οργάνωσης. Γιατί αν δεν εξηγήκράτους, η εισβολή αστυνομικών σε μαθητικές καταλήψεις σουμε στη μάζα των καταπιεσμένων, των απολιτίκ και των και οι εισαγγελικές διώξεις μαθητών και φοιτητών, ο εγκλει- «φυτών», πως έχουμε κοινό συμφέρον, και πως αν δεν παλέσμός προσφύγων και μεταναστών σε στρατόπεδα συγκέντρω- ψουμε σήμερα ενωμένοι, αύριο ο αστυνομικός κι ο δικαστής σης, τα κλεισίματα κατειλημμένων χώρων, η ποινικοποίηση θα ’ρθει και γι’ αυτούς, αν δεν ανοίξουμε τα ζητήματα αυτά διαδηλώσεων και απεργιακών αγώνων με τις αντιδημοκρατι- στην κοινωνία μέσα από το μόνα αποδεδειγμένα εργαλεία κές πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, οι αναρτήσεις προει- οργάνωσης και πάλης των από κάτω, τις Γενικές Συνελεύσεις, δοποιητικών ανακοινώσεων της ΕΛ.ΑΣ. σε γραφεία αριστε- τους Φοιτητικούς Συλλόγους, τα Σωματεία και τα Συνδικάτα, ρών οργανώσεων, το σύγχρονο κυνήγι μαγισσών είτε αφορά αν παραγράψουμε τον κόσμο ή τον βάλουμε στην αντίπερα τους 12 φοιτητές στο Ηράκλειο, είτε τους κατοίκους των όχθη, τότε παραδίνουμε στον αντίπαλο το πιο ισχυρό μας όπλο, Σκουριών, είτε τη δασκάλα Ε. Παπαδοπούλου στην την οργανωμένη βούληση των πολλών. Φοίβος Α. Πελοπόννησο, όλα τα παραπάνω έχουν την ίδια αφετηρία: 35

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 36

περιοδικό

Οι πρόσφυγες είναι καλοδεχούμενοι! (Αλλά όχι στη γειτονιά μας…)

φορμή για το σημείωμα αυτό αποτέλεσε η κατάπτυστη «Εμείς από την Επιτροπή Αγώνα Κηφισιάς, με το ίδιο σθένος στάση ορισμένων «αγανακτισμένων» κατοίκων των πιο που παλέψαμε με τους Έλληνες εργαζόμενους ενάντια σε πλούσιων περιοχών της Κηφισιάς, που με πρωταγωνιστές πολιτικές που φτωχοποίησαν τον Ελληνικό λαό, με το ίδιο έναν δημοτικό σύμβουλο που πρόσκειται στη δεξιά και τον σθένος συμπαραστεκόμαστε αμέριστα στα προσφυγόπουλα δημοτικό σύμβουλο της Χρυσής Αυγής στην περιοχή εναντιώ- που είναι παιδιά πολέμου, και αυτό μην το ξεχνάμε. θηκαν στη φιλοξενία σε ένα κτήριο που ανήκει στον Ελληνικό Η Ελλάδα είναι προσφυγική χώρα. Αυτή τη στιγμή στο εξωτεΕρυθρό Σταυρό μερικών ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων. ρικό είναι πάνω από 200 - 300.000 νέοι, δικοί μας, Και για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, μιλάμε για 10-20 προ- Ελληνόπουλα. Θέλουμε αυτοί να έχουν την ίδια συμπεριφορά σφυγάκια ηλικίας 3 με 10 ετών! Κατά τη συνεδρίαση του στις χώρες που βρίσκονται; Και μάλιστα δε βρίσκονται εκεί δημοτικού συμβουλίου, πέρα από τους εν λόγω δημοτικούς λόγω πολέμου, βρίσκονται για να πάρουν τις δουλειές των συμβούλους, υπήρξαν και άλλοι που έκρυψαν τη μισαλλόδο- Άγγλων, των Ολλανδών, αυτά που λέμε εμείς εδώ δηλαδή. ξη και ρατσιστική στάση τους πίσω από νομικίστικα επιχειρή- Ας τα σκεφτούμε καλά αυτά, και όποιος θέλει να λέγεται ματα σχετικά με την ιδιοκτησία και την κυριότητα του ακινήτου άνθρωπος, αυτόν που πέφτει κάτω προσπαθεί να τον σηκώσει, (επειδή το συγκεκριμένο ακίνητο ανήκε στον Ερυθρό Σταυρό, δεν τον προσπερνάει και κάνει πως δεν τον βλέπει. Γιατί εδώ αλλά επρόκειτο να περάσει στον Δήμο Κηφισιάς). Φτηνές αυτό κάνουμε σήμερα. Δε θέλουμε να πάρουμε θέση, είμαστε δικαιολογίες, σαθρά επιχειρήματα και υπεκφυγές… αντιρατσιστές, αλλά μακριά από μας, όχι στο σπίτι μας, όχι Τι άλλο, βέβαια, θα μπορούσε να περιμένει κανείς στην αυλή μας. Όποιος θέλει να αποδείξει ότι είναι Χριστιανός από τους θλιβερούς εκπροσώπους ενός κόσμου που ζει σε ή Άνθρωπος με Α κεφαλαίο, να το αποδείξει στην πράξη, όχι ένα παράλληλο σύμπαν. Γιατί είναι προφανές ότι στην κοινω- να προσπαθεί να διώξει τα προσφυγόπουλα όπου αλλού γίνενία μας συνυπάρχουν δύο κόσμοι. Από τη μία ο κόσμος των ται, στο Αιγάλεω, στα 120, στη χαβούζα της Λυκόβρυσης. ανθρώπων που με τον ιδρώτα και με τον μόχθο τους παλεύ- Φυσικά είναι διχασμένη η ελληνική κοινωνία. Το δηλητήριο ουν για το ψωμί και το μεροκάματο, που τους κόβουν τη του μίσους και της απανθρωπιάς το χύνουν ορισμένοι, το σύνταξη και το μισθό, εκείνων που πετιούνται στην ανεργία, τη χύνει ο φασισμός της Χρυσής Αυγής, να τα λέμε όπως είναι τα φτώχια και την εξαθλίωση, που χάνουν τα σπίτια τους και πράγματα. Έτσι ξεκίνησε, οι Εβραίοι ήταν το πρόβλημα, με μένουν στον δρόμο, ο κόσμος εκείνων που βομβαρδίζονται αποτέλεσμα 50 εκατομμύρια νεκροί στο Β΄ παγκόσμιο πόλεμο και χάνουν τις οικογένειές τους, που πνίγονται στις θάλασσες απ’ το ναζισμό. Ας προσέξουμε ορισμένα πράγματα, για να μη και γίνονται στόχοι δολοφονικών επιθέσεων, που παίρνουν μας έρθουν στο κεφάλι το δικό μας.» τον δρόμο της προσφυγιάς και της μετανάστευσης. Και από την άλλη ο κόσμος του κεφαλαίου, ο κόσμος της χλιδής και της καλοπέρασης, εκείνων που ποτέ δεν ίδρωσαν για τίποτα, που είχαν από μικροί στρωμένα κόκκινα χαλιά για την αναρρίχησή τους στην οικονομική και πολιτική εξουσία, εκείνων που για πατρίδα τους έχουν τα θησαυροφυλάκιά τους, που πλουτίζουν από τη φτώχια των πολλών, που ζουν σε βάρος της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας. Το θετικό στην όλη υπόθεση, ήταν ότι ο Σύλλογος Εργαζομένων του Δήμου, η Ένωση Συλλόγων Γονέων Δήμου Κηφισιάς, άλλοι μαζικοί φορείς, όπως η Επιτροπή Αγώνα Κηφισιάς, καθώς και πλήθος μεμονωμένων πολιτών, υποστήριξαν το αίτημα για τη φιλοξενία των ανήλικων προσφύγων και στάθηκαν απέναντι στα ρατσιστικά κηρύγματα του μίσους. Τελικά, το κλίμα, τόσο στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, όσο και γενικότερα στην τοπική κοινωνία ήταν θετικό υπέρ των προσφύγων, αποδεικνύοντας ότι ακόμη και στην Κηφισιά, η αλληλεγγύη στους πρόσφυγες, τα θύματα δηλαδή των ιμπεριαλιστικών πολέμων είναι πολύ μεγαλύτερη από τις θλιβερές εξαιρέσεις των εκπροσώπων του ρατσιστικού δηλητηρίου. Ιάσονας Α.

Δημοσιεύουμε παρακάτω την τοποθέτηση του Ν. Κ., εκπροσώπου της Επιτροπής Αγώνα Κηφισιάς (στην οποία συμμετέχουν και μέλη της Πορείας) κατά τη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για το εν λόγω θέμα: 36

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 37

περιοδικό

Επιστήμη στην Υπηρεσία του Ιμπεριαλισμού

πάρχει συχνά σε ακαδημαϊκούς κύκλους η αντίληψη της «επιστήμης για την επιστήμη». Δηλαδή, μια αντίληψη που λέει ότι η επιστήμη μπορεί να είναι μια ανθρώπινη δραστηριότητα ουδέτερη και ξεκομμένη από την κοινωνία και τα δρώμενά της. Πρόκειται, φυσικά, για μια λαθεμένη αντίληψη. Η επιστήμη επηρεάζει και επηρεάζεται από την κοινωνική πραγματικότητα. Αυτή η αντίληψη συχνά συγκαλύπτει το γεγονός ότι η επιστήμη χρησιμοποιείται ως ένα ακόμη όπλο της εκάστοτε κυρίαρχης τάξης. Στην εποχή του Ιμπεριαλισμού, που η επιστήμη και η τεχνολογία εξελίσσονται με αλματώδη τρόπο, οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις αξιοποιούν τα τεχνολογικά επιτεύγματα για να εξυπηρετήσουν τις επεκτατικές πολιτικές τους και να προλάβουν τις λαϊκές αντιδράσεις. Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή στον 20ο αιώνα παρατηρούμε την επιρροή που έχει η επιστήμη στη διεξαγωγή των πολέμων και το αντίστροφο. Η ανάπτυξη της χημείας, πχ. έδωσε, μεταξύ άλλων, τα χημικά όπλα, που χρησιμοποιήθηκαν πρώτη φορά στον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο. Κλάδοι της φυσικής τεχνολογίας όπως η πυρηνική φυσική, η ηλεκτρονική, η διαστημική αναπτύχθηκαν παρεμπιπτόντως ξεκινώντας από έρευνα για πολεμικούς σκοπούς. Στον Β΄ ΠΠ οι στρατιωτικοί οργανισμοί αρχίζουν να επενδύουν στην επιστημονική έρευνα. Δεν είναι τυχαίο που και σήμερα η NASA (η διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ) έχει σχέσεις με τον αμερικάνικο στρατό (πχ. με την παραχώρηση εργαστηρίων και βάσεων και την κατασκευή αεροσκαφών και πυραύλων) και το NATO έχει επιστημονικό τμήμα, υποτίθεται για ειρηνικούς σκοπούς. Η γνωστή τεχνολογία GPS (Global Positioning System) που οι περισσότεροι έχουμε λίγο-πολύ επαφή μαζί της, ξεκίνησε ως στρατιωτική εφαρμογή (κατασκοπία-εντοπισμός στόχων) που, τελικά, απέκτησε ευρεία χρήση στην καθημερινότητα. Τα λεγόμενα μη-επανδρωμένα αεροσκάφη (drones)

χρησιμοποιούνται ως εργαλεία παρακολούθησης-κατασκοπίας, όπλα, ακόμη και μέσα καταστολής, καθώς υπάρχουν τύποι που είναι εξοπλισμένα με κάμερες, κανονικές και υπερύθρων, λειτουργούν ως μη-επανδρωμένα βομβαρδιστικά ή είναι εξοπλισμένα με πλαστικές σφαίρες και δακρυγόνα για να διαλύουν διαδηλώσεις. Οι υπολογιστές, τα «έξυπνα» κινητά και οι διάφορες άλλες «έξυπνες» συσκευές, σε συνδυασμό με τους δορυφόρους, έχουν δώσει στις υπηρεσίες πληροφοριών τη δυνατότητα να προβαίνουν σε μαζικές παρακολουθήσεις, μέσα από την καταγραφή και αποθήκευση της ηλεκτρονικής δραστηριότητας του χρήστη και σε πολλές περιπτώσεις την τοποθεσία του και πιθανές διαδρομές του. Αυτές οι εικόνες αναδεικνύουν μία από τις πολλές πτυχές της χρήσης της επιστήμης στην υπηρεσία, όχι της κοινωνίας, αλλά μιας κοινωνικής τάξης που θέλει να εξασφαλίσει την κυριαρχία της. Αυτό που δεν αναδεικνύεται είναι οι δυνατότητες που προσφέρει η επιστήμη με το προχώρημά της στην καλυτέρευση της ζωής για όλους, δηλαδή στην κοινωνική προσφορά. Είναι μια πραγματικότητα ότι ακόμα και με αυτή την ανισόμετρη πρόσβαση στα επιστημονικά επιτεύγματα, η τεχνολογία έχει βελτιώσει και βελτιώνει πράγματι τις συνθήκες διαβίωσης μεγάλων μερίδων του πληθυσμού. Θα αναφέρουμε μόνο ότι η ίδια πυρηνική φυσική που κατέκαψε τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι οδηγεί σε ανακαλύψεις που ωφελούν την ιατρική, δίνοντας νέα διαγνωστικά εργαλεία αλλά και μεθόδους θεραπείας για ασθένειες όπως ο καρκίνος. Φυσικά τα ποσά που δαπανώνται για αυτή την επιστημονική έρευνα είναι ντροπιαστικά μικρά σε σχέση με τις στρατιωτικές δαπάνες, φερ’ ειπείν. Η επιστήμη είναι ένα εργαλείο που στα χέρια του Ιμπεριαλισμού είναι καταστροφικό, όμως μπορεί να γίνει το εργαλείο του λαού για να χτίσει μια ζωή καλύτερη, πιο άνετη, πιο παραγωγική και πιο ευτυχισμένη. Χρυσάνθη Κ. 37

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:33 πμ Page 38

περιοδικό

«Κόφτης» στην ειδική αγωγή

ειδική αγωγή τα τελευταία χρόνια έχει βρεθεί στο στόχαστρο όλων των κυβερνήσεων. Με πρόσχημα την οικονομική κρίση και στο όνομα των «μεταρρυθμίσεων», η συνεχής υποχρηματοδότηση έχει οδηγήσει σε κλείσιμο νοσοκομείων και ειδικών σχολείων, χιλιάδες κενά από εκπαιδευτικούς και ειδικό προσωπικό, ενώ από τις ελάχιστες δημόσιες δομές που έχουν απομείνει οι περισσοτέρες να βρίσκονται ένα βήμα πριν το λουκέτο. Το κούρεμα 15 εκατομμυρίων ευρώ για τα ΝΠΙΔ ειδικής αγωγής την τελευταία εξαετία, έχει σαν συνέπεια αυτή τη στιγμή εκατοντάδες εργαζόμενοι να είναι απλήρωτοι έως και 19 μήνες ενώ άλλοι βλέπουν τους μισθούς τους να κόβονται μήνα με το μήνα. Από την άλλη οι οικογένειες επιβαρύνονται όλο και περισσότερο, καθώς αναγκάζονται να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για την κάλυψη των θεραπειών των παιδιών τους, ενώ επιδόματα και αναπηρικές συντάξεις πετσοκόβονται συνεχώς. Και ενώ η πολιτική όλων των κυβερνήσεων τα μνημονιακά αλλά και τα προμνημονιακά χρόνια οδηγεί στην διάλυση της δημόσιας ψυχικής υγείας και ειδικής αγωγής, η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δίνει ακόμα ένα χτύπημα στην ειδική αγωγή, πλήττοντας Αμέα, παιδιά, γονείς και εργαζόμενους.

Τι φέρνουν οι νέες συμβάσεις Θυμίζουμε ότι τρεις μέρες πριν από τα Χριστούγεννα, κλήθηκαν αιφνιδιαστικά από το υπουργείο οι πρόεδροι των συλλόγων εργοθεραπευτών και λογοθεραπευτών. Τους ανακοινώθηκε ότι ο χώρος της ειδικής αγωγής, ακουλουθώντας και άλλους κλάδους, θα πρέπει να ενταχθεί στις συμβάσεις του ΕΟΠΠΥ. Μάλιστα σαν ένδειξη μεγαλοψυχίας δόθηκε και το περιθώριο …4 ημερών για δημόσιο διάλογο ώστε να εκφραστεί και η άποψη των επαγγελματιών. Η κυβέρνηση ουσιαστικά επέβαλε εν μία νυκτί την αλλαγή του πλαισίου λειτουργίας και αποπληρωμής των ιδιωτικών δομών, ζητώντας την υπογραφή ατομικών συμβάσεων μεταξυ δομών και ελεύθερων επαγγελματιών με τον ΕΟΠΠΥ. Ως τότε η αποπληρωμή των δομών γινόταν από τους ίδιους τους γονείς, αφού εισέπρατταν αυτοί τα χρήματα για τις θεραπείες των παιδιών τους. Και με το καθεστώς που ισχύει μέχρι τώρα, φυσικά οι γονείς αναγκάζονται να περιμένουν πολλούς μήνες να εισπράξουν τα χρήματα και αναγκάζονται να προπληρώσουν για τις θεραπείες ή να διακόψουν μέχρι να λάβουν τα σχετικά ποσά. Τα νέα αυτά μέτρα έρχονται να πλήξουν ακόμα περισσότερο τους γονείς αλλά και όλους τους εμπλεκόμενους στην ειδική αγωγή. Συγκεκριμένα οι αλλαγές αυτές που φέρνει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ακολουθώντας πιστά τις μνημονιακές πολιτικές, στοχεύουν, όπως αναφέρθηκε και από τον ΕΟΠΠΥ, στην περικοπή δαπανών, εφαρμόζοντας τον «κόφτη» και στην ειδική αγωγή. Από τα 110 εκατομμυρία του προηγούμενου έτους, φέτος κόβεται αυτόματα ο προϋπολογισμός για τις θεραπείες στα 60 εκατομμύρια. Ένα κούρεμα δηλαδή της τάξης του 45%. Ακόμα, η αποπληρωμή των συμβασιούχων προβλέπεται το λιγότερο μετά από 90 μέρες, κάτι που δεν έχει γίνει ως τώρα πουθενά, καθώς οι αποπληρωμές από τον 38

ΕΟΠΠΥ σε άλλους κλάδους γίνονται στην καλύτερη μετά από ένα εξάμηνο και μπορεί να φτάνουν και δύο χρόνια πίσω. Αυτή τη στιγμή δραστηριοποιούνται στο χώρο της ειδικής αγωγής περίπου 2.000 ιδιωτικές δομές, η πλειονότητα των οποίων πρόκειται για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Ουσιαστικά τα μέτρα αυτά οδηγούν εκατοντάδες δομές με μαθηματική ακρίβεια στο λουκέτο, καθώς την επόμενη μέρα δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στα βασικά λειτουργικά τους έξοδα, οδηγώντας εργαζόμενους και ελεύθερους επαγγελματίες στην ανεργία ή, στην καλύτερη περίπτωση, με μισθούς και συνθήκες εργασίας «γαλέρας», στα νύχια των μεγάλων επιχειρηματιών. Οι τελευταίοι είναι και αυτοί που επωφελούνται από τα μέτρα αυτά, καθώς, όντας οι μόνοι που θα μπορούν να αντεπεξέλθουν, θα συγκεντρώσουν στα χέρια τους ακόμα μεγαλύτερο μέρος από την «πίτα», ρίχνοντας τα βάρη σε εργαζόμενους και γονείς. Αμέσως δήλωσαν τη συμφωνία τους με τη σύμβαση και τις αλλαγές μεγάλες αλυσίδες και επιχειρήσεις, ενώ και μεγάλες ιδιωτικές κλινικές έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον ώστε να εισβάλουν από το επόμενο διάστημα στον χώρο της ειδικής αγωγής. Από την άλλη, οι γονείς βλέπουν το μέλλον των παιδιών τους αβέβαιο, αφού όντας ήδη τσακισμένοι από τα αλλεπάλληλα αντιλαϊκά μέτρα των μνημονίων που τους έχουν οδηγήσει στην απόγνωση και στην οικονομική δυσπραγία, θα πρέπει τώρα να βάλουν και άλλο το χέρι στην τσέπη για να καλύψουν το κόστος θεραπειών και τις ανάγκες πρόνοιας των παιδιών τους, ενώ ο φόβος για την υποβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών που θα προσφέρονται γίνεται και μεγαλύτερος. Αξιοσημείωτο και ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι το ποσό που ο ΕΟΠΠΥ καλύπτει για θεραπείες εργοθεραπείας και ψυχοθεραπείας είναι 1,23 ευρώ και 2,26 ευρώ αντίστοιχα, κάτι που αρχικά είχε πει πως θα το αλλάξει, αλλά ακόμα και αυτό δεν έχει τροποποιηθεί. Θεραπευτές που θα κάνουν συνεδρίες ψυχοθεραπείας, λογοθεραπείας, εργοθεραπείας για 1 και 2 ευρώ, γονείς που θα πληρώνουν αδρά, όσοι έχουν, καθώς πλέον δεν θα καλύπτεται το κόστος των θεραπειών, ενώ οι υπόλοιποι θα αναγκαστούν να σταματήσουν τις θεραπείες, παιδιά που θα στοιβάζονται σε αίθουσες και θα λαμβάνουν υπηρεσίες χαμηλής ποιότητας, ώστε από όλα αυτά οι μεγαλοεπιχειρηματίες για ακόμη μια φορά να βγουν κερδισμένοι σε βάρος όλων των υπολοίπων.

Η στάση των συλλόγων και οι πρώτες κινητοποιήσεις! Οι επιστημονικοί σύλλογοι εργοθεραπευτών και λογοθεραπευτών μαζί με ένα σωματείο εργοδοτών μετά τις γιορτές ξεκίνησαν συνελεύσεις και βγάζοντας κοινές ανακοινώσεις γνωστοποίησαν το ζήτημα και κάλεσαν σε κινητοποίηση έξω από το υπουργείο υγείας. Η κινητοποίηση συσπείρωσε εκατοντάδες εργαζομένων οι οποίοι φώναξαν ενάντια στις αλλαγές που έφερε η κυβέρνηση. Τα αιτήματα που έθεσαν οι επιστημονικοί σύλλογοι και κάτω από τα οποία κινητοποιήθηκαν οι εργαζόμενοι ήταν ο «ουσιαστικότερος» διάλογος, ώστε να επιτευχθεί μια σύμβαση με άλλους όρους. Με όρους

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 39

περιοδικό

ουσιαστικά ευνοϊκότερους προς όφελος των εργοδοτών. Αιτήματα που οδηγούν στο συμβιβασμό και την ηττοπάθεια και αγνοούν εργαζόμενους, γονείς και παιδιά. Παρά τα λανθασμένα αιτήματα και τον παραγκωνισμό των εργαζομένων και των γονιών και των συμφερόντων τους από τις κινητοποιήσεις αυτές, το υπουργείο και ο ΕΟΠΠΥ κάτω από την πίεση, έδωσε παρατάσεις, αναβάλλοντας από μήνα σε μήνα την υπογραφή της σύμβασης, ωστέ να πέσουν οι τόνοι και να ξεχαστεί το ζήτημα. Παράλληλα συστάθηκε επιστημονική επιτροπή όπως είχαν ως αίτημα οι σύλλογοι ώστε να επεξεργαστούν εκ νέου τη σύμβαση. Και κάπου εκεί σταμάτησαν οι κινητοποιήσεις αλλά και οι καταγγελτικές ανακοινώσεις. Φάνηκε όμως πως έστω και πρόσκαιρα κατάφεραν οι εργαζόμενοι και οι αντιδράσεις να ασκήσουν πίεση και να καθυστερήσουν την εφαρμογή των μέτρων.

Το Σωματείο Εργαζομένων Ειδικής Αγωγής (ΣΕΜΙΣΕΑ) και η διασπαστική πολιτική του Πού ήταν σε όλα αυτά το σωματείο των εργαζομένων; Ποια ήταν η γραμμή του και τι ρόλο είχε στις εξελίξεις ένα σωματείο που συντάσσεται με το ΠΑΜΕ και αυτοχαρακτηρίζεται ταξικό; Ήταν από την αρχή έως το τέλος απόν. Η πρώτη χλιαρή και μετριοπαθής ανακοίνωσή του έρχεται μετά από αυτή των συλλόγων και καλεί για συνέλευση 15 μέρες μετα την ανακοίνωση του υπουργείου. Από την πρώτη αυτή ανακοίνωση δίνει το πολιτικό της στίγμα η ηγεσία του σωματείου που απλά μένει σε μια περιγραφή γεγονότων και μουδιασμένη αντιμετωπίζει ουσιαστικά την ταφόπλακα που φέρνει η κυβέρνηση στην ειδική αγωγή. Στην πρώτη συνέλευση ουσιαστικά που μαζεύει περίπου 30 άτομα η ηγεσία του σωματείου δεν προτείνει καμία κινητοποίηση αλλά θα ανακοίνωνε τις κινητοποιήσεις που θα οργανώνονταν με email(!) και τελικα καλεί μετά σε νέα γενική συνέλευση 10 μέρες μετά, αφού οι επιστημονικοί σύλλογοι έχουν καλέσει σε απανωτές συνελεύσεις και καλούν και σε κινητοποιήση. Αφού θα πουν πως αυτά που έρχονται μας ήταν ήδη γνωστα και τα περιμέναμε, όπως το ΚΚΕ έχει προβλέψει τα πάντα, θα πουν ότι δεν είναι η νέα σύμ-

βαση το πρόβλημα, καθώς ούτε το προηγούμενο καθεστώς ήταν καλό, αλλά το μόνο πρόβλημα και ο εχθρός για τους εργαζόμενους είναι οι εργοδότες γενικά, ανεξάρτητα αν μιλάμε για μικρά κέντρα είτε για μεγαλοκλινικές. Τι και αν με την υπογραφή της σύμβασης εκατοντάδες δομές θα βάλουν λουκέτο, τι και αν η κλινικές όπως euromedica καλοβλέπουν τα νέα μέτρα για να μπουν στην ειδική αγωγή, το ΚΚΕ βλέπει μόνο αφεντικά, που δεν διαφέρουν μεταξύ τους. Και με αυτή τη γραμμή πορεύτηκε και πορεύεται μέχρι και σήμερα το σωματείο. Μια γραμμή που δεν κατάφερε να συσπειρώσει κανέναν εργαζομένο, εκτός από τις στενές επιρροές του ΚΚΕ. Ουσιαστικά κατήγγειλε όσους συμμετείχαν στην κινητοποιήση των συλλόγων, καθώς σε αυτήν υπήρχαν εργοδότες! Η παράταξη του ΠΑΜΕ κάλεσε την επομένη εβδομάδα δικιά της καθαρή και ταξική κινητοποίηση, και μάλιστα στο υπουργείο εργασίας, δίνοντας και το στίγμα ότι δεν τους νοιάζει ό,τι πάει να περάσει το υπουργείο υγείας. Μάλιστα έφτασε στο σημείο ο πρόεδρος του σωματείου να αναφέρει πως αν κάποιος φέρει μαζί του εργοδότη θα πεταχτεί έξω! Σαν άλλοι μπράβοι του κινήματος, αποφασίζουν τραμπούκικα και θα δίνουν έγκριση ποιος θα συμμετέχει στις κινητοποιήσεις. Δεν μπορεί παρά τέτοιες λογικές να αποβαίνουν ολέθριες για το κίνημα, να διασπούν, και να αφήνουν στη συγκεκριμένη περίπτωση τους εργαζόμενους κάτω από τα αιτήματα και την επιρροή επιστημονικών συλλόγων και εργοδοτών. Επίσης με αυτή την τακτική του το ΚΚΕ αφήνει στο απυρόβλητο όλη την μνημονιακή λαίλαπα της κυβέρνησης-ΕΕ-ΔΝΤ και μόνο εχθρό βλέπει εργοδότες και αφεντικά, που τόσα χρόνια κερδίζαν στις πλάτες του λαού όπως αναφέρει. Όμως δεν μπορούν να δουν πως αυτή τη στιγμή χτυπιέται στο σύνολο της η ειδική αγωγή και η μέγιστη συσπείρωση, που θα βάλει φραγμό στα αντιλαϊκά μέτρα, μπορεί να υπάρξει στο αίτημα: Όχι στο κόφτη στην ειδική αγωγή! καμία σύμβαση με τον ΕΟΠΠΥ! Βαγγέλης Σ.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 40

περιοδικό

Κλάδος δημόσια ψυχικής υγείας, ώρα μηδέν

ψυχολογία, η οποία ως κλάδος υπάγεται στο Ε.Σ.Υ., έχει είναι άνεργοι, βρίσκονται σε ακόμα πιο δύσκολη θέση παλεύως στόχο να μελετήσει-εξηγήσει την ανθρώπινη συμπερι- οντας με τα θηρία. Ως εκ τούτου, όταν το κράτος επιμελώς φορά και εν τέλει βοηθήσει το άτομο να κατανοήσει και να απουσιάζει και υποβαθμίζεται κάτω και απ’ τις μνημονιακές επιταγές, μένει χώρος στην ιδιωτική πρωτοβουλία στην οποία, λύσει σταδιακά τα προβλήματα που το απασχολούν. Προβλήματα πολλά εκ των οποίων δημιουργούνται ως εκ θαύματος, το σύνολο των λαϊκών στρωμάτων δεν έχει απ’ το υπάρχον παγκόσμιο πολιτικό, άρα και κατ’ επέκταση την οικονομική πρόσβαση ή ακόμα κι αν τα καταφέρει θα πρέκοινωνικό, καπιταλιστικό σύστημα, αν εξαιρέσει κανείς τις πει να ματώσει για ακόμα μια φορά. Αντίθετα στην όποια φιλελεύθερη φωνή η οποία μας γενετήσιες προδιαθέσεις οι οποίες οδηγούν σε ψυχικές νόσους. Κοινωνίες στις οποίες λίγο έως πολύ προωθείται ο προστάζει να προσαρμοστούμε στις ανάγκες κι απαιτήσεις των ανταγωνισμός, που καθόλου υγιής δεν είναι, οι ολοένα γρη- «σύγχρονων» αυτών κοινωνιών, εμείς απαντάμε με μαζικούς γορότεροι ρυθμοί, ο φόβος απ’ την αυξανόμενη εγκληματικό- λαϊκούς αγώνες και καθημερινές διεκδικήσεις και στον κλάδο τητα, η ταξική καταπίεση, η εργασιακή εκμετάλλευση, ο ατομι- της δημόσιας ψυχικής υγείας. Το δικαίωμα σε αυτήν, δεν είναι κισμός. Ο καπιταλισμός-ιμπεριαλισμός, συν τοις άλλοις, γίνε- μόνο δικαίωμα των λίγων, της αστικής τάξης. Δικαίωμα λοιπόν στην ψυχική υγεία για όλους και ται ακόμα πιο αντιεκπαιδευτικός (αν ποτέ του υπήρξε το αντίθετο) και αντισυλλογικός, έχοντας ως αποτέλεσμα όλα τα πάλη, τόσο γι’ αυτό όσο φυσικά και συνολικότερα, μέχρι την τελική αποδέσμευση απ’ την καπιταλιστική-ιμπεριαλιστική παραπάνω στην πιο έκδηλη πλέον μορφή. Το ίδιο σύστημα που δημιουργεί τα προβλήματα, το βαρβαρότητα. Μια καπιταλιστική-ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα ίδιο, με αυτήν ή και άλλη μορφή, έρχεται τώρα να ευαγγελι- που εξαθλιώνει, εκτοπίζει, ξεκληρίζει ολόκληρους λαούς και στεί ότι τάχα θα τα επιλύσει, με εκ νέου όμως προχειρότητες, κοινωνίες, κάνοντας αυτό που έχει ως στόχο σκληρή πραγμαιδιαίτερα επικίνδυνες, που μόνο τυχαίες και πάλι δεν είναι. τικότητα, πέρα από κάθε τι συλλογικό. Τη δυστυχία κι όχι μόνο, Έτσι λοιπόν αφήνει κατακρεουργημένο ένα Ε.Σ.Υ., στο οποίο εθνικό σπορ! όσοι απευθυνθούν για απλά ή σύνθετα ζητήματα ψυχικής Θα μας βρουν απέναντι τους. φύσεως θα αναμείνουν πολύ πιθανό μακροπρόθεσμων ραντεβού. Όσοι δε «χαίρουν» ανασφάλιστης εργασίας ή όσοι Μιχάλης Σ.

Τηλεόραση και φιλανθρωπία

τον καιρό της κρίσης, μεγάλη συγκίνηση προκαλούν οι φιλανθρωπικές δράσεις των τηλεοπτικών εταιρειών, οι οποίες παραχωρούν χώρο και χρόνο στον απλό πολίτη καλώντας τον να συμμετάσχει στις δραστηριότητές τους με σκοπό να συνδράμουν στις δύσκολες μέρες που περνά. Ήδη, ο αριθμός των θεατών που παίρνουν μέρος σε τηλεπαιχνίδια με χρηματικό έπαθλο (κάνε παζάρι, deal, shopping star κ.ά.) είναι αρκετά μεγάλος, με κορύφωση το γνωστό παιχνίδι επιβίωσης survivor αλλά και το μουσικό σόου star academy, όπου οι υποψήφιοι παραχωρούν στο βωμό του χρήματος και της δημοσιότητας το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα αλλά και στην αξιοπρέπεια. Παράλληλα, πλήθος τηλεθεατών παρακολουθεί τα παιχνίδια αυτά, βρισκόμενος σε πλήρη ταύτιση με τους συμμετέχοντες, με κλαυθμούς και οδυρμούς για την επικράτηση του καλύτερου ή πιο συμπαθητικού παίχτη. Μέσα σε αυτό το βαθύ κλίμα συγκίνησης και δακρύων έρχεται να προστεθεί μία άλλη φιλανθρωπινή δράση, της ΣΤΑΣΥ αυτή τη φορά σε συνεργασία με την Εκκλησία. Όχι, μη χαίρεστε ακόμα! Δεν κατέβαλε κάποια δωρεά η εκκλησία με σκοπό να εξασφαλίσει τη δωρεάν μετακίνηση ανέργων και χαμηλόμισθων. Αντιθέτως, η ίδια δέχτηκε «δωρεά», την δωρεάν προβολή της στο Μετρό για το χρονικό διάστημα από 2 Μαΐου έως 15 Ιουνίου 2017. Και πώς θα γίνει αυτό; Μα φυσικά μέσα από την Τηλεόραση… Διότι τηλεόραση δεν είναι μόνο οι τηλεοπτικοί σταθμοί αλλά η τεχνολογία και το σύνολο των υποδομών που επιτρέπουν την ασύρματη εκπομπή κινούμενων 40

εικόνων και ήχου και τη λήψη και αναπαραγωγή τους από κατάλληλους δέκτες. Οι οθόνες του μετρό, λοιπόν, αποτελούν τους κατάλληλους δέκτες για την αναπαραγωγή των δράσεων της αποστολικής διακονίας της εκκλησίας (Γιατί άραγε;). Στη βάση αυτή, πλήθος κόσμου από τις 2 Μαΐου και έπειτα, θα βομβαρδίζεται με διαφημιστικά και θα καλείται να συμμετάσχει, να δώσει και αυτός ένα μικρό κομμάτι από το υστέρημά του στην εκκλησία για να μπορέσει η καημένη να συνεχίσει το φιλανθρωπικό της έργο. Η αλήθεια είναι πως και η ίδια έχει πληγεί από την κρίση.. Τα τάματα και οι δωρεές μειώθηκαν… Όμως εκείνη πιστή στην αγάπη της για τον άνθρωπο, συνεχίζει να προσφέρει, αντικαθιστώντας το ρόλο του κράτους σε συνεργασία με αυτό, παραμυθιάζοντας παράλληλα το λαό πως μόνο με τη πίστη και την χριστιανική αλληλεγγύη, η ζωή θα βελτιωθεί, και ο πιστός θα ανταμειφθεί, αν όχι σε αυτή τη ζωή, σίγουρα στη μεταθανάτια. Αλλωστε, δεν είναι κακό να έχεις ελπίδα. Να ελπίζεις και να χαίρεσαι για λίγα λεπτά προβολής σε ένα τηλεπαιχνίδι, να ελπίζεις και να αγωνιάς δημόσια για ένα χρηματικο έπαθλο, να ελπίζεις και να προσεύχεσαι για τη μεταθανάτια λύτρωση. Δεν είναι τυχαίο που οι περισσότεροι παίχτες στην τηλεόραση πριν διαγωνιστούν προσεύχονται, κάνουν το σταυρό τους ή κυκλοφορούν φορώντας χριστιανικά σύμβολα, τα οποία προβάλλουν επιδεικτικά. Διότι ο θεός με φιλανθρωπία ανταμοίβει τους πιστούς. Μήπως, τελικά, το χρηματικό έπαθλο πηγαίνει στον πιο πιστό χριστιανό; Αθηνά Λ.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 41

περιοδικό

Η καλλιέργεια της θρησκευτικής πίστης

αρά τις επίμονες δηλώσεις του πρώην υπουργού παιδείας Νίκου Φίλη πως ο διαχωρισμός της εκκλησίας από το κράτος έχει ωριμάσει και τα αποτελέσματα των αστικών γκάλοπ που ενισχύουν τη θέση αυτή (το 70% των πολιτών επιθυμεί το διαχωρισμό εκκλησίας - κράτους), είναι δεδομένο προς η θρησκευτική συνείδηση είναι βαθιά ριζωμένη στο λαό μας. Ακόμα και αν με το πέρασμα των χρόνων, από γενιά σε γενιά μειώνεται η θρησκευτικότητα, με την έννοια του ηθελημένου περιορισμού της συμμετοχής στις θρησκευτικές τελετουργίες, η χριστιανική συνείδηση, η πίστη σε έναν θεό έχει καλλιεργηθεί και συνεχίζει και καλλιεργείται τόσο συνειδητά (διδασκαλεία του μαθήματος των θρησκευτικών στα σχολεία, υποχρεωτική συμμετοχή σε θρησκευτικές εορτές) όσο και ασυνείδητα. Και αν σταματήσει να τροφοδοτείται συνειδητά, σίγουρα θα συνεχιστεί η ασυνείδητη τροφοδότηση του. Παράδειγμα αυτής της ασυνείδητης καλλιέργειας αποτελεί η χρήση ονομάτων αγίων ή χριστιανικών εορτών ως τοπωνύμια (ονόματα στάσεων). Π.χ. οι στάσεις του μετρό στην Αθήνα: Άγιος Ιωάννης, Άγιος Δημήτριος, Άγιος Αντώνιος, Αγία Μαρίνα, Αγία Παρασκευή, Ευαγγελισμός, Άγιος Ελευθέριος, Άγιος Νικόλαος, όπως επίσης και ορισμένες στάσεις αστικών λεωφορείων: Θεοτόκος, Πλατεία Αγίας Σοφίας, Άγιος Νικόλαος, Άγιος Κωνσταντίνος, Αγία Παρασκευή, Άγιος Κοσμάς, Άγιος Θωμάς, Εσταυρωμένος, Άγιος Παντελεήμονας, Εκκλησία, Άγιος Βασίλειος, Άγιος Χαράλαμπος, Αγία Γλυκερία, Αγία Βαρβάρα, Άγιος Σώστης. Τρανταχτότερο παράδειγμα και άμεσα συνδεδεμένο με την ενίσχυση της ψευδούς συνείδησης περί εναπόθεσης της σωτηρίας σε κάποιο μεταφυσικό παράγοντα αποτελεί το ορθόδοξο βάφτισμα των δημόσιων θεραπευτηρίων. Παρά το γεγονός ότι το βάφτισμα αυτό αντιστοιχεί σε ένα μικρό αριθμό θεραπευτηρίων, μόλις 13 από τα 133 που βρίσκονται στη χώρα μας [Αγία Ελένη - Σπηλιοπούλειο, Άγιοι Ανάργυροι, Άγιος Σάββας, Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας Πειραιά «Άγιος Παντελεήμων», Ευαγγελισμός, Κωνσταντοπούλειο (Αγία Όλγα), Παίδων Αγία Σοφία, Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Άγιος Παύλος, Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Άγιος Δημήτριος Θεσσαλονίκη, Γενικό Νοσοκομείο Χανίων Άγιος Γεωργιος, Δυτική Ελλάδα Γενικό Νοσοκομείο Πατρών «Ο Άγιος Ανδρέας», Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών «Παναγία η Βοήθεια» (ΠΓΝΠ), Γενικό Νοσοκομείο Ζακύνθου «Άγιος Διονύσιος»], δεν παύει να αποτελεί ένδειξη ενός αστι-

κού κράτους που αντιλαμβάνεται τη θεϊκή συνδρομή ως ισότιμη ή ακόμα και ανώτερη της επιστημονικής. Η ψευδαίσθηση αυτή ενισχύεται από την ύπαρξη εκκλησιών σε κάθε νοσοκομείο της χώρας, γεγονός που συμβάλλει στον αποπροσανατολισμό. Η ασθένεια είναι η διαταραχή της φυσιολογικής κατάστασης του οργανισμού, η οποία μπορεί είτε να αντιμετωπισθεί με επιτυχία είτε να οδηγήσει σε θάνατο. Η επιτυχής αντιμετώπισή της εξαρτάται από συγκεκριμένους παράγοντες, ο βασικότερος εκ των οποίων αντιστοιχεί στο τρίπτυχο πρόληψη - διάγνωση - θεραπεία μέσω συγκεκριμένων ιατρικών (επιστημονικών) μεθόδων και όχι προσευχών. Είναι προφανές, λοιπόν, ότι η πηγή του προβλήματος βρίσκεται στην υποβάθμιση της δημόσιας υγείας: Ο καρκινοπαθής δεν έχει χρήματα για να αγοράσει τα φάρμακα του και ο νεφροπαθής αναγκάζεται να πραγματοποιεί αιμοκάθαρση με δικά του έξοδα αφού το νοσοκομείο στερείται από τα απαραίτητα, ο επιχειρηματίας Ντέιβιντ Ροκφέλερ όμως, της δυναστείας των Ροκφελερ, στα 99 του χρόνια δεν χρειάστηκε να επισκεφτεί κανένα νοσοκομείο, ούτε να περιμένει σε σειρά αναμονής για συμβατό μόσχευμα, για να υποβληθεί στην 6η μεταμόσχευση καρδιάς στο σπίτι του. Αποδεικνύοντας το ταξικό και όχι θρησκευτικό πρόσημο της υγείας. Στη βάση αυτή είναι εύδηλο πως στον καπιταλισμό, η θρησκευτική πίστη, η βαθιά ελπίδα στη μεταθανάτια λύτρωση καλλιεργείται ακόμα και ασυνείδητα από την ίδια την κοινωνική πραγματικότητα, από την ίδια την άρχουσα τάξη. Άλλωστε, δεν ορίζεται τυχαία από τον Μαρξ σαν το «όπιο του λαού», εννοώντας οτι η θρησκευτική πίστη για σωτηρία προκαλεί έναν ευχάριστο ευφησυχασμό αποσπώντας την προσοχή από τα βάσανα, καθώς ο απλός άνθρωπος ως έρμαιο του φόβου απέναντι στο άγνωστο αλλά και στην κοινωνική εξάρτηση και εκμετάλλευση που υφίσταται, έχει ανάγκη από την ψευδαίσθηση της επουράνιας ανταμοιβής. Η αδυναμία του να αντικρύσει κατάματα, να σηκώσει το ανάστημα του απέναντι στα βάσανα που του προξενεί το σύστημα, γεννά την ψευδή ελπίδα της μεταθανάτιου λύτρωσης. Αυτή η πίστη στη θεϊκή δύναμη επιβάλλεται να μετουσιωθεί σε πίστη στον ίδιο τον άνθρωπο, στο ταξικό κίνημα και στην σοσιαλιστική προοπτική μέσα από την υλιστική προσέγγιση της θρησκευτικότητας. Αθηνά Λ.

«Επιτέλους γινόμαστε Ευρωπαίοι…»

βασικός μισθός εν έτει 2017 έχει φτάσει τα 400€. Ένας εργαζόμενος λοιπόν που δεν δικαιούται «διευκολύνσεις» στις μετακινήσεις, χρειάζεται δύο εισιτήρια την ημέρα για να πάει στη δουλειά του, δηλαδή 2,80€. Αυτό το ποσό σημαίνει ότι το 15% του ήδη πετσοκομμένου μηνιαίου μισθού του, ένας μέσος εργαζόμενος είναι αναγκασμένος να το καταβάλλει για να πάει στη δουλειά του. Φυσικά, δεν υπολογίσαμε και μετακινήσεις που δεν αφορούν άμεσα το χώρο εργασίας (!).

Μέσα σε συνθήκες «εξευρωπαϊσμού», έρχεται ένα νέο καθεστώς, αυτό του ηλεκτρονικού εισιτηρίου. Η καινοτομία: το κόστος θα υπολογίζεται με βάση το χρόνο και την απόσταση της διαδρομής. Ο σκοπός: η μείωση έως και εξαφάνιση των «λαθρεπιβατών» και της «παράνομης» μετακίνησης. Με λίγα λόγια, ένας άνθρωπος που δεν έχει χρήματα για να αγοράσει εισιτήριο δεν θα έχει τη δυνατότητα να μπει σε κανένα μέσο μαζικής μεταφοράς. Και αυτός ο άνθρωπος είναι 41

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 42

περιοδικό

«λαθραίος», είναι «παράνομος». Ας δούμε λοιπόν σε ποιους «νόμιμους», «καλούς» πολίτες θα δοθεί το λεγόμενο ηλεκτρονικό εισιτήριο. Ένας από τους διεκδικητές είναι και ο νικητής του διαγωνισμού για την περίφημη τηλεματική, ο Κόκκαλης. Δεύτερος διεκδικητής ο Μπόμπολας και τρίτος ο Περιστέρης. Όλους αυτούς που ο προεκλογικός ΣΥΡΙΖΑ ορκιζόταν να πατάξει ως εκπροσώπους της ντόπιας μεγαλοαστικής τάξης που πλουτίζει εις βάρος του ταλαιπωρημένου ελληνικού λαού, ο μετεκλογικός ΣΥΡΙΖΑ τους σιγοντάρει… Το φλερτ με την επιχειρηματική ελίτ, με τους διαχειριστές του ελληνικού κεφαλαίου δίνει και παίρνει επί της «αριστερής» συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Μια ακόμη ενδιαφέρουσα πτυχή αυτής της υπόθεσης είναι η ένσταση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Το ηλεκτρονικό εισιτήριο απαιτεί ΑΜΚΑ, διεύθυνση, φωτογραφία, τηλέφωνα κ.ά. και μάλιστα η φωτογραφία και το ονοματεπώνυμο θα αναγράφονται πάνω στην κάρτα. Αυτό αποτελεί άρση του δικαιώματος της ανώνυμης μετακίνησης. Φυσικά ο ΟΑΣΑ δίνει υποσχέσεις και εγγυήσεις για τη μη ταυτοποίηση των χρηστών αλλά χωρίς να εξηγεί γιατί είναι αναγκαίες όλες αυτές οι προσωπικές πληροφορίες. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι θα είναι εύκολη η πρόσβαση σε πληρο-

φορίες όπως πού πηγαίνουμε, τι ώρα, πού εργαζόμαστε, και γενικώς τι διαδρομές κάνουμε καθημερινά. Η αντίδραση των αναρχικών να σπάνε τις μπάρες και τα ακυρωτικά μηχανήματα δεν μας είναι πρωτόγνωρη. Όλοι θυμόμαστε διαφορά περιστατικά, όπως αυτό του Ιουνίου που καίγανε τα λεωφορεία στο κέντρο της Αθήνας. Αυτοί οι αντιεξουσιαστές δεν βλέπουν ότι αυτή η τακτική μπορεί να φέρει περισσότερη αστυνόμευση και φύλαξη στους σταθμούς, αλλά το επιθυμητό αποτέλεσμα μπορούν να το φέρουν μόνο οι μαζικοί λαϊκοί Αγώνες και όχι μια χούφτα ατόμων που στιγματίζουν τους αγώνες και τα μέτωπα διεκδικήσεων. Το βασικό ερώτημα είναι το εξής: η ήδη επιβαρυμένη φορολογία των πολιτών δεν αρκεί σύμφωνα με τις αρχές της κυβέρνησης; Κι αν δεν αρκεί, είναι ο μέσος Έλληνας που δεν αντέχει οικονομικά ένα αυτοκίνητο αυτός που οφείλει να πληρώσει επιπλέον απ’ το πενιχρό εισόδημα του; Μειώσεις σε μισθούς, συντάξεις, επιβολή ΕΝΦΙΑ, μείωση του αφορολογήτου συνδυάζονται με αύξηση του κόστους διαβίωσης. Επιτρέπουμε να μας καταληστεύουν αλλά το πιο τρομακτικό από όλα είναι ένα σχόλιο που ακούσαμε στο τρένο από μια κοπέλα γύρω στα 25: «Επιτέλους γινόμαστε Ευρωπαίοι». Δήμητρα Κ.

Παγιδευμένοι στον κόσμο του Survivor

σως το πιο ισχυρό διαπιστευτήριο για την πλήρη παρακμή και αποσύνθεση του καπιταλιστικού συστήματος, πιο ηχηρό από τους δισεκατομμύρια σιωπηλούς εξαθλιωμένους της οικουμένης, είναι το πολιτιστικό επιστέγασμα των σχέσεων αυτής της κοινωνίας. Από μία άποψη, μπορούμε να πούμε πως η πρωτοπόρα, η σπουδαία τέχνη και δημιουργία γενικότερα, είναι πάντα η αιρετική δημιουργία, αυτή που εκπροσωπεί το νέο που έρχεται για να θάψει το παλιό, αυτή που εκφράζει αυτή την αδυσώπητη πάλη της ελευθερίας απέναντι στην καταπίεση. Στην εποχή της παντοκρατορίας της οικονομίας της αγοράς, όπου όλα είναι προϊόν προς αγοραπωλησία κι ο πολιτισμός δεν είναι παρά ένα ακόμη εμπόρευμα, αξίζει να δούμε τι πουλάει και ποιος το αγοράζει έτσι ώστε να εκτιμήσουμε τι έχει ακόμα να προσφέρει αυτό το σύστημα και κατά πόσο είναι έτοιμος ο κόσμος να το απορρίψει. Το Survivor είναι μια τηλεοπτική σειρά που, στον καιρό της κρίσης, έχει τσακίσει όλα τα ρεκόρ τηλεθέασης. Δυο ομάδες, οι Διάσημοι (προνομιούχοι) και οι άσημοι (Μαχητές, μη προνομιούχοι), ανταγωνίζονται μεταξύ τους σε αστείες αθλοπαιδιές, κάπου στον Ατλαντικό Ωκεανό. Ως έπαθλο, η εκάστοτε νικήτρια ομάδα ανταμείβεται με κάποια αντικείμενα που διευκολύνουν την επιβίωση στις ζούγκλες του Άγιου Δομίνικου. Έρχεται η στιγμή που η ηττημένη ομάδα πρέπει να διώξει τα περιττά μέλη, αυτά που δεν της είναι πια απαραίτητα, και εμείς, οι τηλεθεατές, πληρώνοντας μερικά ευρώ, μπορούμε να αποκτήσουμε «εξουσία ζωής και θανάτου», να εκφράσουμε «δημοκρατικά», με «ψηφοφορία», την προτίμησή μας στον προς αποχώρηση αγαπημένο μας ναυαγό. Η κοινωνική σύνθεση των ομάδων έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, με φωτομοντέλα, επιχειρηματίες, πρώην αθλητές, δασκάλες γιόγκα και μάνατζερ ράγκμπι, μέχρι «πρώην μισθοφόρους» να σουλατσάρουν στις ηλιοκαμένες παραλίες. Μέσα σ’ όλο τον οχετό του παρασιτικού ελληνικού καπιταλισμού πέταξαν κι έναν αγρότη και μια δασκάλα, μπας και γειωθεί καθόλου αυτή η τραγελαφική κατα42

σκευή. Στο τέλος της σειράς θα αναδειχθεί ο νικητής, ο τελευταίος επιζών, ο «αγαπημένος του λαού», ο οποίος θα ανταμειφθεί με μερικά εκατομμύρια και, όπως έχουμε παρατηρήσει από τα μέχρι τώρα παρόμοια σόου, με δόξα και τιμές, κάνοντάς μας να πιστέψουμε πως επιβεβαιώθηκε η ρήση πως «στο μέλλον όλοι θα είναι για δεκαπέντε λεπτά διάσημοι», λες και η φήμη είναι κάτι θετικό ή και σημαντικό ακόμα. Βέβαια οι «άσημοι», συχνά κατάφερναν να αναρριχηθούν στον κόσμο των σελέμπριτι, να γίνουν οι «άλλοι», οι «πετυχημένοι», ώστε να παρασιτήσουν κι αυτοί στη μικροαστική ματαιοδοξία και απαιδευσιά. Αυτή η κανιβαλιστική απομίμηση της ζωής, διδάσκει τον σύγχρονο Έλληνα της κρίσης πώς να παλεύει ενάντια στον άλλον για ένα πιάτο φαΐ, και ταυτόχρονα τον καθηλώνει στον καναπέ με την υπόσχεση της στιγμιαίας ξεγνοιασιάς, της «διασκέδασης». Αυτός είναι ο πολιτισμός και η ηθική του Μπόμπολα και του ΣΚΑΪ, ο πολιτισμός και η ηθική στην εποχή του ιμπεριαλισμού. Σ’ αυτόν τον υπνωτισμό υπόκεινται οι λαοί εν απουσία αγώνων και κινηματικών διαδικασιών, κάπως έτσι η παρακμή επισκιάζεται από ένα αμήχανο χαχανητό. Η πιο μιαρή και αηδιαστική πτυχή της σχέσης της μάζαςσόου, δεν είναι τόσο η κρυφή επιθυμία να αποκτήσουμε δόξα και πλούτη κι εμείς οι άμοιροι τηλεθεατές, η ανάγκη του μικροαστού να γίνει μεγαλοαστός, του μεγαλοαστού να γίνει μονοπώλιο και του Τραμπ να γίνει Μεγαλέξαντρος, όσο η ταύτιση με τους παίχτεςπειραματόζωα, η αναμονή για κάποιο ερωτικό σκάνδαλο, κάποια μηχανορραφία, ένα ξεκατίνιασμα ή μια ηρωική στιγμή. Όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί κι ένα τραγούδι «Ξέρω πως όλοι πια πιστεύουν σε καθρέφτες, σε οθόνες, σε φωτοτυπίες και προβολείς, μέχρι παιχνίδια έχουνε βγάλει που οι παίχτες ζουν σε μια γυάλα και τους βλέπουμε όλοι εμείς». Οι μάζες των σύγχρονων νεκροζώντανων, των καταθλιπτικών και εξαθλιωμένων, παίρνουν μια δόση ζωής παρακολουθώντας μια φτηνή αντιγραφή του σύγχρονου κανιβαλι-

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 43

περιοδικό

σμού στην οθόνη, ξεχνώντας πως στην πραγματικότητα, τη μάχη για επιβίωση τη δίνουν οι ίδιοι. Τη δίνουν καθημερινά, οι αντιμέτωποι με τις βόμβες και τον πνιγμό πρόσφυγες, οι αντιμέτωποι με την ανεργία και όλα της τα παρελκόμενα μεσήλικες, εργάτες, αγρότες και υπάλληλοι, οι αντιμέτωποι με τους ταξικούς φραγμούς και την εντατικοποίηση των όρων σπουδών φοιτητές και μαθητές. Αν ο λαός ξυπνούσε από τον ανθρωποφαγικό λήθαργο και «άδραχνε τη μέρα», αν συνειδητοποιούσε ο λαός τη δύναμή του και το μοναδικό δρόμο να την επιβάλει, τον δρόμο του αγώνα, είναι βέβαιο πως θα έκανε στη μπάντα κάθε είδους Survivor και ΣΚΑΪ. Ο χειραφετημένος λαός δεν θα έχει πια ανάγκη από

τέτοιες ευτελείς απολαύσεις, ούτε για να ταυτιστεί, ούτε για να διακωμωδήσει. Δεν θα χρειάζεται τη φτηνή υπόσχεση της φήμης και του πλουτισμού για να αισθανθεί σπουδαίος, θα είναι ο λαός του αγώνα και της θυσίας, της αλληλεγγύης και της ειρήνης, ο λαός που σήκωσε τ’ ανάστημά του στο Γράμμο και το Βίτσι, στο Πολυτεχνείο και την Καισαριανή. Νόμος τότε δε θα ’ναι το δίκιο του ισχυρού, αλλά το δίκιο του καταφρονεμένου. Και για να κλείσουμε μ’ έναν ακόμα στίχο, ευχόμενοι κακό κατευόδιο στο Survivor και όλα όσα εκπροσωπεί, «Άιντε θύμα, άιντε ψώνιο, άιντε σύμβολο αιώνιο, αν ξυπνήσεις μονομιάς θα ’ρθει ανάποδα ο ντουνιάς». Φοίβος Α.

Για τους δασικούς χάρτες

σως το πιο ισχυρό διαπιστευτήριο για την πλήρη παρακμή και αποσύνθεση του καπιταλιστικού συστήματος, πιο ηχηρό από τους δισεκατομμύρια σιωπηλούς εξαθλιωμένους της οικουμένης, είναι το πολιτιστικό επιστέγασμα των σχέσεων αυτής της κοινωνίας. Από μία άποψη, μπορούμε να πούμε πως η πρωτοπόρα, η σπουδαία τέχνη και δημιουργία γενικότερα, είναι πάντα η αιρετική δημιουργία, αυτή που εκπροσωπεί το νέο που έρχεται για να θάψει το παλιό, αυτή που εκφράζει αυτή την αδυσώπητη πάλη της ελευθερίας απέναντι στην καταπίεση. Στην εποχή της παντοκρατορίας της οικονομίας της αγοράς, όπου όλα είναι προϊόν προς αγοραπωλησία κι ο πολιτισμός δεν είναι παρά ένα ακόμη εμπόρευμα, αξίζει να δούμε τι πουλάει και ποιος το αγοράζει έτσι ώστε να εκτιμήσουμε τι έχει ακόμα να προσφέρει αυτό το σύστημα και κατά πόσο είναι έτοιμος ο κόσμος να το απορρίψει. Η ελληνική κυβέρνηση, το καλοκαίρι του 2011, ψηφίζοντας τον εφαρμοστικό νόμο (την επόμενη μέρα μετά την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου) επανάφερε ένα φεουδαρχικό κατάλοιπο, με την ψήφιση του δικαιώματος επιφανείας, το οποίο είχε λήξει οριστικά, από το 1945 και μετά, με τον νέο αστικό κώδικα: τους Δασικούς Χάρτες Κτηματολογίου. Οι δασικοί χάρτες, (33 έχουν αναρτηθεί από την αρχή του χρόνου) καταρτίζονται με την οριοθέτηση των δασικών εκτάσεων από τη φωτοερμηνεία ιστορικών και πρόσφατων αεροφωτογραφιών και τα αποτελέσματα της οριοθέτησης αυτής εμφανίζονται σε υπόβαθρα πρόσφατης απεικόνισης. Στους δασικούς χάρτες δηλαδή εμφανίζονται οι δασικές και οι μη δασικές εκτάσεις δύο περιόδων: Α) Της νεότερης ιστορικής περιόδου (κατά κανόνα είναι του έτους 1945, οπότε έγινε η πρώτη αεροφωτογράφιση της Ελλάδας) και Β) Της σημερινής ή πρόσφατης περιόδου η οποία στηρίζεται στη φωτοερμηνεία των πλέον πρόσφατων αεροφωτογραφιών (οι τελευταίες μέχρι σήμερα, λήφθηκαν την διετία 2008-2009). Εκτός όμως από την οριοθέτηση των δασικών εκτάσεων, στους δασικούς χάρτες εμφανίζονται ακόμη τα όρια των οριοθετημένων οικισμών, τα όρια των οικισμών που δεν έχουν οριοθετηθεί με τις ισχύουσες διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας, τα όρια των εποικιστικών εκτάσεων και τα όρια των εκτάσεων που έχουν κηρυχθεί δασωτέες ή αναδασωτέες. Το κράτος λοιπόν καλεί όλους τους ιδιοκτήτες, εντός ενός χρονικού διαστήματος, να προσκομίσουν τους τίτλους ιδιοκτησίας για τα κτήματα τους. Όσοι δεν έχουν τίτλους, τα χάνουνε, ενώ για όσους έχουν αλλά τα κτήματα τους βρίσκονται σε δασική έκταση ακολουθεί υποχρεωτική απαλλοτρίωση. Ας θυμηθούμε όμως ότι σε πολλές και κυρίως σε ορεινές περιοχές, λόγω του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου και του Εμφυλίου που ακολούθησε, έχουν καεί τα υποθηκοφυλακεία άρα και οι τίτλοι ιδιοκτησίας. Επίσης ο νόμος προβλέπει την ύπαρξη εγγράφων κατοχής

προ του 1946, όταν δηλαδή ξεκίνησε το Αστικό Δίκαιο στην Ελλάδα ενώσω σε πολλές περιοχές ίσχυε ακόμη το Ρωμαϊκό και Βυζαντινό Δίκαιο και έτσι κινδυνεύουν να βρεθούν πολλά πληθυσμιακά κομμάτια της χώρας χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας. Το υπουργείο Περιβάλλοντος δηλώνει ότι η διαδικασία αυτή αποτελεί περιβαλλοντική και αναπτυξιακή μας υποχρέωση. Περίπου το ένα τρίτο των δασικών χαρτών της χώρας αποτελεί υποχρέωση βάσει μνημονίου (συνεχίζοντας πρακτικά τη αρχική διαδικασία του πρώτου νόμου για τους δασικούς χάρτες που ξεκίνησε το 1976). Βασικά ζητήματα που έχουν ανακύψει είναι η «αποκάλυψη» των παράνομα εκχερσωμένων πλην επιδοτούμενων εκτάσεων και η λανθασμένη προσθήκη γεωργικών εκτάσεων σε αναδασωτέες περιοχές. Όλα τα προηγούμενα χρόνια βλέπαμε τα σκάνδαλα με τις καταπατήσεις του Αιγιαλού και των πυρόπληκτων δασών και τους καταπατητές να διαφεύγουν τις φυλακίσεις ή τις κατεδαφίσεις απλά με παχυλά πρόστιμα για να συνεχίσουν να εμπορεύονται τις επιχειρήσεις τους κανονικά πλέον και με τον νόμο. Τώρα κινδυνεύουν να χαθούν ολόκληρες περιουσίες χωρίς να λαμβάνονται υπόψη πολλαπλά κριτήρια, όπως για παράδειγμα οι καλλιέργειες και το μεταναστευτικό κύμα του ’70 που απαξίωσε και απαρνήθηκε ολόκληρες αγροτικές περιουσίες. Ο νόμος λέει ότι στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο ενδιαφερόμενος προτίθεται να προβεί σε αμφισβήτηση του χαρακτήρα των εκτάσεών του, συμπληρώνει και υποβάλλει μόνο ηλεκτρονικά τις αντιρρήσεις του, με τα αντίγραφα των στοιχείων που αποδεικνύουν το έννομο συμφέρον του, και έπειτα καταβάλλει το ειδικό τέλος για την υποβολή της αίτησής του με τα ποσά να ξεκινάνε από 10€ για μικρές εκτάσεις ενώ αγγίζουν τα 3.300€ για τα μεγάλα αγροτεμάχια. Καταλαβαίνουμε ότι για ανθρώπους που δεν ξέρουν να χειρίζονται υπολογιστές -και κυρίως οι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας ή και κάτοικοι ακόμα που δεν έχουν τέτοιες πολυτέλειες στις ορεινές περιοχές που διαμένουν όπως το ίντερνετ- θα επιβαρυνθούν ένα έξοδο ακόμα για να υποβάλουν τις αιτήσεις τους, κάτι που είναι καταφανώς πολύ δύσκολο την εποχή που ζούμε. Ένα άλλο ζήτημα είναι ότι αν πολλές περιοχές χαρακτηριστούν δασικές, το κράτος αυτό όπως όλοι το γνωρίζουμε και οι εταιρείες-εκμεταλλευτές των πλουτοπαραγωγικών μας πηγών, όπως π.χ. αυτές που έχουν κάνει ήδη την μελέτη για πετρέλαια στο δυτικό τόξο της Ελλάδας, πλέον δεν θα έχουν το παραμικρό εμπόδιο να κάνουν το «Ελ Ντοράντο» τους σε όποιο κομμάτι της επικράτειας επιθυμούν. Ας αγωνιστούμε σε κάθε τόπο μαζί με τους τοπικούς φορείς, που κινητοποιούνται σε αρκετές περιπτώσεις, και με όλες μας τις δυνάμεις, ώστε να μην γίνει η χώρα έρμαιο των εκάστοτε κεφαλαιοκρατών. Βαγγελιώ Μ. 43

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 44

Ειδικό αφιέρωμα:

Οι προφητικοί Απόκρυφοι Κώδικες του Γέροντος Σεβάσμιου του Ανθενωτικού τα αχειροποίητα χειρόγραφα στίχοι 20.10-20.12 «Έστι γαρ Δίκης οφθαλμός, ος τα πανθ’ ορά. Ο δε της Δίκης ακάματος Πέλεκυς θα ενσκήψει βαρύς, σκέτος, μονός και διπλός. Και θα είναι ο Λόγος Πύρινος και ο Νόμος Δρακόντειος.»

«ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΡΙΨΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚ Ν ΕΝΤΥΠ Ν ΟΙ ΠΑΡΑΒΑΤΕΣ ΘΑ ΠΥΡΟΒΟΛΟΥΝΤΑΙ» στίχοι 20.13-20.15 «Και οι Αρχές του κράτους δεν θα έχουν τέλος. Και θα εισέρχονται και θα ελέγχουν τους οίκους και τους οικίσκους, με κλήση και πρόσκληση του οικοκύρη και οικοδεσπότη.» «ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΘΕΣΤΕ ΣΤΑ ΣΚΑΛΟΠΑΤΙΑ ΘΑ ΚΑΛΕΙΤΑΙ Η ΑΜΕΣΗ ΔΡΑΣΗ» στίχοι 20.16-20.18 «Και θα ανατείλει η Ημέρα και η Εποχή του Καινοφανούς και του Παραδόξου. Το φως θα καλείται σκότος και το μελανό, λευκό. Και το μεν ιλαρό θα λέγεται αδρό, το δε βραδύ θα ονομάζεται ταχύ.»

«ΤΑ ΕΠΕΙΓΟΝΤΑ ΜΟΝΟ ΜΕ ΡΑΝΤΕΒΟΥ»

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 45

στίχοι 20.19-20.22 «Και μέτρα επί μέτρων θα θεσμοθετήσουν, και νόμους επί νόμων θα θέσουν. Εις τον αιώνα των αιώνων. Αμήν. Αλλά θα είναι ήδη αργά, διότι τα πράγματα θα έχουν καινούρια ονόματα και τα ονόματα θα σημαίνουν καινούρια νοήματα.»

«ΤΑ ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΑ ΘΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΤΙΣ ΚΥΡΙΑΚΕΣ»

στίχοι 20.23-20.25 «Η ημέρα των νεκρών ζωντανών δεν αργεί, και ο καιρός γαρ εγγύς. Εκ των τάφων και των νεκρικών κλινών θα εγερθούν οι αποδημήσαντες για να αιτηθούν άλλοι την μετεμψύχωση, άλλοι δε, την μετενσάρκωση.»

«ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΑΠΟΒΙ ΣΑΝΤΟΣ ΜΟΝΟ ΜΕ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ»

στίχοι 20.26 και εξής «Το μειδίαμα θα παυθεί διά νόμου, το δε χαμόγελο θα απαγορευθεί δια ροπάλου. Και όπου δεν θα πίπτει λόγος, θα πίπτει ράβδος. Αλλά οι παράνομοι θα είναι πλέον το όλον, και το όλον θα γίνει ο νόμος.»

«ΜΗ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ Υ.Α. 18239/2014 ΦΕΚ 1289/Β»

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 46

γκρίζες Μαθητική Γωνιά ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ (Κεφάλαιο 1ο)

«Ο εκπαιδευτικός κρίνεται από τις απαντήσεις που δίνει» Περίπτωση α΄: ο καλός εκπαιδευτικός ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΡΑΒΙ ΠΑΕΙ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΚΥΡΙΟΙ ΜΕ ΠΑΛΙΑ ΡΟΥΧΑ ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΑΛΛΟΙ ΜΕ ΠΙΟ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ. ΤΟ ΚΑΡΑΒΙ ΧΤΥΠΑΕΙ ΣΤΟ ΒΡΑΧΟ ΚΑΙ ΠΕΦΤΕΙ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ. ΜΕΤΑ ΕΚΕΙ ΕΧΕΙ ΠΟΛΥ ΚΡΥΟ ΚΑΙ ΕΝΑ ΑΓΟΡΙ ΒΑΖΕΙ ΜΙΑ ΚΟΠΕΛΑ ΠΑΝΩ ΣΤΙΣ ΤΑΒΛΕΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΚΟΛΥΜΠΑΕΙ ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΠΑΝΤΟΥ ΚΑΧΑΡΙΕΣ. ΑΥΤΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ ΞΥΠΝΑΕΙ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑΓΙΑ ΚΑΙ ΘΥΜΑΤΑΙ ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΠΑΓΟΚΟΛΩΝΑ ΚΑΙ ΚΛΑΙΕΙ ΚΑΙ ΜΑΖΙ ΤΗΣ ΚΛΑΙΕΙ ΚΑΙ Η ΜΑΜΑ ΜΟΥ ΠΟΛΥ. ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ ΨΕΜΜΑΤΟΥΡΑ ΓΙΑΤΙ ΑΝ ΗΘΕΛΕ ΕΚΑΝΕ ΠΙΟ ΕΚΕΙ ΝΑ ΚΑΤΣΕΙ ΚΑΙ ΑΥΤΟΣ.

«Μπράβο 9»

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 47

σελίδες Περίπτωση β΄: ο μέτριος εκπαιδευτικός Κύριε Δήμαρχε Είμαστε οι μαθητές της Στ΄ τάξης του ---Δημοτικού σχολείου Αθηνών και σας στέλνουμε αυτό το γράμμα γιατί μας απασχολεί ένα πρόβλημα, με τους πρόσφυγες που έρχονται από τη Συρία και ασχολούμαστε μ’ αυτό. να ανοίξετε τα κτίρια που δεν χρησιμοποιούνται για να ζουν οικογένειες που δεν έχουν στέγη και να πλέκεται ρούχα γι’ αυτούς αλλά όχι για τα δέντρα. με τιμή, οι μαθητές της Στ΄ τάξης του ---- Αθηνών.

«----, αρκετά καλή η επιστολή σου. Στο τέλος χρησιμοποιείς ένα πολύ αυστηρό και καυστικό ύφος. Όταν γράφουμε στον Δήμαρχο, είμαστε πιο ευγενικοί ακόμα κι αν κάτι μας εξοργίζει.»

Περίπτωση γ΄: ο αιφνιδιασμένος (ανεπαρκής) εκπαιδευτικός Γυμναστική 3/2/16 Η κόρη μου δεν θα μπορέσει να παρακολουθήσει το μάθημα της γυμναστικής διότι είναι ματιαγμένη σας ευχαριστώ. (υπογραφή)

«;;»

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 48

περιοδικό

ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Μπλοκάκια - η νέα ωραία και ελαστική εργασία

ια μορφή εκμετάλλευσης των εργαζομένων, που όλο και αυξάνεται, είναι η Σύμβαση Ανεξαρτήτων Υπηρεσιών, τα ονομαζόμενα μπλοκάκια. Η Σύμβαση Ανεξαρτήτων Υπηρεσιών είναι μια μορφή υπερεκμετάλλευσης των εργαζομένων. Σήμερα κάτω από αυτή τη σχέση εργασίας εντάσσονται τόσο ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι, αλλά και εργαζόμενοι με ένα ή δύο εργοδότες, που κάνουν δηλαδή μισθωτή εργασία. Όσοι εργάζονται με αυτή τη μορφή, δεν καλύπτονται από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση, αυτή δηλαδή που ορίζει τον κατώτατο μισθό που μπορεί να αμειφθεί ένας εργαζόμενος που την έχει υπογράψει. Τι σημαίνει πρακτικά όμως να μην καλύπτονται από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση; Σημαίνει, ότι οι εργαζόμενοι αυτής της μορφής, ενώ καλύπτουν μισθωτή εργασία δεν καλύπτονται από τους νόμους της εργατικής νομοθεσίας. Ο εργοδότης που προσλαμβάνει έναν εργαζόμενο με αυτή τη μορφή, το κάνει με σκοπό να καταστρατηγήσει τις προστατευτικές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας περί κατώτατων μισθών και ημερομισθίων, ανώτατων χρονικών ορίων εργασίας, ελάχιστης ανάπαυσης του μισθωτού. Ταυτόχρονα σε όλους αυτούς τους εργαζόμενους δεν χορηγούνται ημέρες άδειας, δεν καταβάλλονται αποδοχές αδείας, επίδομα αδείας, δώρα εορτών κλπ. Σήμερα, με τη νέα αντιασφαλιστική νομοθεσία, ο εργαζόμενος με μπλοκάκι όχι μόνο δεν καλύπτεται από την εργατική νομοθεσία, αλλά βρίσκεται αντιμέτωπος με ακόμη περισσότερες υποχρεώσεις. Είναι υποχρεωμένος να καταβάλλει τμήμα των ασφαλιστικών του υποχρεώσεων. Σύμφωνα με την νέα αντιασφαλιστική νομοθεσία ο εργαζόμενος θα πρέπει να αναγράφει στο δελτίο του ότι υπάγεται στο καθεστώς επιμερισμού των εισφορών, ώστε ο ΕΦΚΑ να το γνωρίζει και να ζητά εισφορές και από τον εργοδότη. Όμως στην πραγματικότητα ζητά από τον εργαζόμενο είτε να καταβάλλει εξολοκλήρου τις εισφορές του στον ΕΦΚΑ μιας και ελάχιστοι είναι οι εργοδότες που τις καταβάλ-

λουν, είτε να τον «καρφώσει» στον ΕΦΚΑ, υποβάλλοντας υπεύθυνη δήλωση και δηλώνοντας τον ΑΦΜ του. Στην καλύτερη των περιπτώσεων θα πληρώσει ο ίδιος το σύνολο των εισφορών του, ενώ στη χειρότερη η απόλυση του είναι άμεση, μιας και δεν καλύπτεται από τις προστατευτικές διατάξεις για τις απολύσεις από την εργατική νομοθεσία. Αυτό που πρακτικά επιδιώκουν οι εργοδότες όταν προσλαμβάνουν εργαζόμενους με μπλοκάκια είναι να μεταφέρουν τις εργοδοτικές τους ευθύνες στους εργαζόμενούς τους. Έτσι όλοι οι εργαζόμενοι με μπλοκάκια στερούνται του δικαιώματος να ενταχθούν στις λίστες του ΟΑΕΔ. Υποχρεούνται να καταβάλλουν τόσο τον ΦΠΑ όσο και τον Φόρο Εισοδήματος από το πρώτο ευρώ που εισπράττουν, χάνοντας και τις λίγες αυτές φοροαπαλλακτικές διατάξεις που ακόμα υπάρχουν. Δεν έχουν δικαίωμα στην απεργία, τις άδειες ασθενείας, ευθύνονται οι ίδιοι για τα εργατικά ατυχήματα στο χώρο εργασίας τους. Τελικά τι όμως οφείλει ο εργαζόμενος να κάνει για να προστατευτεί από την εργοδοτική αυθαιρεσία; Ό,τι ακριβώς και κάθε εργαζόμενος σήμερα, δηλαδή να ενταχθεί στα σωματεία του. Αρχικά οι ταξικές αγωνιστικές δυνάμεις τους, να αναπτύξουν μια καμπάνια ενημέρωσης μέσα στους χώρους δουλειάς, μέσα στα σωματεία για να μπορέσουν να εντάξουν όλους τους σχετιζόμενους εργαζομένους, μιας και όλες αυτές οι «νέες» ελαστικές μορφές εργασίας δεν δικαιούνται να γράφονται στα περισσότερα σωματεία. Και να απευθύνουν ένα κάλεσμα μαζικού αγωνιστικού ξεσηκωμού, δυναμώνοντας, μέσα κι έξω από τα συνδικάτα, την απαίτηση και την πίεση να διοργανωθεί από τώρα -και όχι όταν θα έρθει η ώρα να νομοθετηθούν τα μέτρα- ένα πρόγραμμα συντονισμένων, ενωτικών πανεργατικών-παλλαϊκών αγώνων με συλλαλητήρια, για συντονισμό της πάλης των μισθωτών εργαζομένων με μπλοκάκια με τον αγώνα όλων των μισθωτών εργαζομένων που θα μεγιστοποιήσουν την αντίσταση στον επερχόμενο νέο κύκλο αντιλαϊκής επίθεσης. Φανή Μ.

Τα voucher του αίσχους

α «ξακουστά» voucher είναι προγράμματα που χρηματοδοτούνται από την Ε.Ε. και υποτίθεται ότι είναι ένα μέσο για την καταπολέμηση της ανεργίας που μαστίζει την χώρα μας. Η διαδικασία έχει ως εξής: ο ωφελούμενος άνεργος, αφού πετύχει σε διαγωνισμό βάσει μορίων, παρακολουθεί θεωρητική κατάρτιση συνήθως 80 ωρών σε ένα Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης και στη συνέχεια κάνει πρακτική άσκηση σε μια ιδιωτική εταιρεία για περίπου 5 μήνες. Για όλα αυτά ο ωφελούμενος παίρνει ένα ποσό που κυμαίνεται από 2.200 έως 2.500 ευρώ ανάλογα με την εκπαίδευσή του, δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια. Από αυτό το ποσό παρακρατείται φόρος 23%, ο οποίος επιστρέφεται με τη φορολογική δήλωση του ανέργου της επόμενης χρονιάς, ενώ το ποσόν που απομένει δεν το παίρνει κάθε μήνα αλλά σε 3 δόσεις οι οποίες καθυστερούν αδικαιολόγητα σε σημείο που το τελικό ποσό να πληρώνεται μετά από έναν χρόνο. Κανένας άνθρωπος ο οποίος βασίζεται αποκλειστικά 48

στις δικές του δυνάμεις δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα οικονομικά βασιζόμενος σε τέτοιου είδους προγράμματα. Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, στο voucher τουρισμού 2015-2016 που απευθυνόταν σε ηλικίες 18-29 ετών, η τελική τρίτη δόση δόθηκε στους ωφελούμενους κατά 70% του ποσού για λόγους που και να κάτσει κάποιος να τους εξηγήσει κανείς δεν θα καταλάβει, ενώ το υπόλοιπο 30% ο άνεργος -άκουσον άκουσον- θα πρέπει με καινούργια απόφαση να δώσει εξετάσεις πάνω στην θεωρία που διδάχτηκε για να το πάρει! Πόσο χαμηλά μπορούν να πέσουν πλέον οι εκμεταλλευτές της εργαζόμενης νεολαίας; Τόση ξεφτίλα πια; Τα ρεκόρ της μικροψυχίας, της υποτέλειας και της εξάρτησης έχουν εκτιναχθεί στα ύψη. Το δίκιο των νέων μας πνίγει. Δεν θα σταματήσουν ποτέ να μας στερούν αυτά που μας ανήκουν. Το δικαίωμα για Ψωμί Παιδεία Ελευθερία. Δεν θα σταματήσουν αν δεν τους σταματήσουμε. Κωνσταντίνος-Νεκτάριος Κ.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 49

περιοδικό

Εμπρός… πίσω! Εργασιακά δικαιώματα στον «βωμό» του «εκσυγχρονισμού»

εν χρειάζεται κανείς να αραδιάσει σελίδες και εντυπωσιακές εκφράσεις για να περιγράψει την κατάσταση των εργαζομένων την εποχή των μνημονίων ούτε και τα προβλήματα του ίδιου του κινήματος. Ο κάθε ένας από εμάς, είτε είναι εργαζόμενος είτε φοιτητής, ή ακόμα χειρότερα άνεργος, βιώνει στο έπακρο την (έως και) «αποκρουστική», θα μπορούσε να τη χαρακτηρίσει κανείς, κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Μία κατάσταση, η οποία εκδηλώθηκε πρόσφατα με τον πιο τρανταχτό τρόπο στην προσπάθεια επιβολής μιας κατάπτυστης και εξευτελιστικής για τους εργαζόμενους σύμβασης εργασίας στα γνωστά H&M. Στην «ατσαλάκωτη» έως τώρα αλυσίδα καταστημάτων ρούχων, όπου η εργοδοτική αυθαιρεσία πέρασε σε… άλλο επίπεδο και που με πρόσχημα τον «εκσυγχρονισμό» (sic!) επιχείρησε να μετατρέψει τους εργαζόμενούς της κυριολεκτικά σε «δουλοπάροικους» του 21ου αιώνα!

Ο «εκσυγχρονισμός» μιας… «παρωχημένης» σύμβασης! - Τα καθήκοντα του εργαζόμενου δεν περιορίζονται στη περιγραφή του ρόλου του, ενώ η απαρίθμησή τους στη σύμβαση είναι ενδεικτική και όχι περιοριστική! - Η εργοδότρια εταιρεία μπορεί να στείλει τον εργαζόμενο σε οποιοδήποτε κατάστημα στην Ελλάδα χωρίς τη συγκατάθεσή του και χωρίς κάλυψη εξόδων! - Μετονομάζει σε «οικειοθελή παροχή» το συμφωνημένο επίδομα που έδινε η εταιρεία σε όλους τους εργαζόμενους της ως τώρα, ξεκαθαρίζοντας ότι δίνεται «εξ ελευθεριότητας» της εταιρείας και στρώνοντας έτσι το έδαφος για την πλήρη περικοπή του. - Ο εργαζόμενος υποχρεούται να συμμετέχει σε εκπαιδευτικά σεμινάρια οπουδήποτε και αν γίνονται, πάλι με δικά του έξοδα. - Ξεκαθαρίζει πως εάν ο υπάλληλος δεν τηρήσει τους όρους της τροποποιητικής σύμβασης θα απολυθεί χωρίς αποζημίωση. Ο παραπάνω πεντάλογος αποτελεί τον άξονα της σύμβασης της… ντροπής, η οποία μετατρέπει ξεκάθαρα τον εργαζόμενο σε μαριονέτα του εργοδότη, σύμφωνα με τη σύγχρονη τάση του… «εκσυγχρονισμού της αγοράς». Σύμφωνα με τις επιταγές του, ο εργασιακός βίος πρέπει να γυρίσει δεκαετίες… πίσω! Περιττό φυσικά να αναφερθούν και οι διάφοροι εκβιασμοί που σημειώθηκαν από πλευράς της εργοδοσίας, προκειμένου να καμφθούν οι αντιδράσεις των εργαζομένων, καθώς και το γελοίο επιχείρημα που προβλήθηκε για να δικαιολογηθεί η αλλαγή των συμβάσεων: «Ο τρόπος γραφής τους ήταν… παρωχημένος»! (Σημείωση: Όλα αυτά την ώρα που η σουηδική H&M, μητρική εταιρεία της ελληνικής, παρουσιάζει κέρδη 5,5 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα).

Οι εργαζόμενοι αντιδρούν Η αντίδραση των εργαζομένων ενάντια στην εξευτελιστική αυτή σύμβαση ήταν άμεση, παρά την απουσία επιχειρησιακού σωματείου ή κάποιας μαζικής κινητοποίησης, αν και διοργανώθηκαν ορισμένες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας από ενώσεις εμποροϋπαλλήλων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ορισμένοι υπέγραψαν υπό τον φόβο (έως και τρόμο) της απόλυσης. Πολλοί όμως εργαζόμενοι αντέδρασαν από την πρώτη στιγμή και αρνήθηκαν να υπογράψουν τη νέα σύμβαση που επιχείρησε να επιβάλλει η εργοδοσία. Και ακριβώς αυτή η αντίσταση, σε συνδυασμό με τη δημοσιότητα που πήρε το θέμα και τις σφοδρές αντιδράσεις που προκλήθηκαν, ήταν που ανάγκασαν την εργοδοσία σε πλήρη υπαναχώρηση, αποσύροντας κακήν κακώς τη σύμβαση.

Αντίσταση και Πάλη… Η εμπειρία από τα H&M, καθώς και η αντίστοιχη πείρα από εκατοντάδες άλλους εργασιακούς χώρους στα χρόνια των μνημονίων (και όχι μόνο), δίνει απόλυτο δίκιο στη «στροφή» του γνωστού συνθήματος «δεν θα σταματήσουν αν δεν τους σταματήσεις». Η ανάγκη οργάνωσης των εργαζομένων στα σωματεία και στα συνδικάτα, αλλά και η δημιουργία τέτοιων όπου δεν υπάρχουν, καθίσταται σήμερα πιο επιτακτική από ποτέ άλλοτε. Οι εργαζόμενοι στα H&M νίκησαν αναφορικά με το ζήτημα της σύμβασης. Μένουν όμως πολλά ακόμη να πράξουν για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας τους. Όλοι γνωρίζουν άλλωστε τι αντιμετωπίζει κάποιος που δουλεύει σε τέτοιου είδους πολυεθνικές. Και αυτό είναι κάτι που απαιτεί οργάνωση και αγώνα. Όχι μόνο στα H&M, αλλά και σε κάθε εργασιακό χώρο, όπως κι αν είναι αυτός, όπου κι αν βρίσκεται. Γιώργος Β.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 50

περιοδικό

Παρακράτηση μισθού για ταμειακά λάθη

ρόσφατα αναδείχτηκε μέσω καταγγελιών εργαζομένων της εταιρίας Public το φαινόμενο της άτυπης παρακράτησης μισθού για ταμειακά λάθη. Το θέμα έφτασε μέχρι το υπουργείο εργασίας μετά από παρέμβαση του ΣΕΠΕ και καταγγελίες του Σωματείου Υπαλλήλων Βιβλίου Χάρτου.Εν τέλει έγινε τριμερής σύσκεψη με εκπρόσωπους του υπουργείου, της εργοδοσίας και του σωματείου, στην οποία υπεγράφη πρακτικό που εκτός των άλλων αναφέρει: … ο συμφωνημένος μισθός καταβάλλεται ως αντάλλαγμα της παρεχόμενης εργασίας στο σύνολό του και δε δικαιολογείται, άνευ άλλου τινός, παρακράτηση από αυτόν για άλλη αιτία (πχ. ταμειακές διαφορές ή ατύπως για αυτές, όπως ακούσθηκε κατά την συζήτηση). Η πρακτική που ακoλουθούσε η εργοδοσία στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι καινούρια, στέκει χρόνια τώρα σαν απειλή πάνω από εργαζόμενους ιδιωτικών επιχειρήσεων οι οποίοι τις περισσότερες φορές παρόλο που διαχειρίζονται χρήματα και έχουν την ευθύνη του ταμείου της επιχείρησης, δεν λαμβάνουν το σχετικό επίδομα ταμείου. Όλοι μας γνωρίζουμε πχ. πως αν ο σερβιτόρος σε μια επιχείρηση θα δει να «μπαίνει μέσα το ταμείο», η διαφορά θα αναπληρωθεί από το ημερομίσθιό του, έτσι ώστε η χασούρα να είναι δική του και όχι της επιχείρησης. Και όλα αυτά χωρίς κάπως να αποδειχτεί πως το έλλειμμα είναι ευθύνη του εργαζόμενου. Ωστόσο, κι έτσι να ήταν, σύμφωνα με το άρθρο 664 του Α.Κ.«Ο εργοδότης δεν μπορεί να συμψηφίσει οφειλόμενο μισθό με απαίτησή του κατά του εργαζομένου, εφόσον ο μισθός αυτός

είναι απολύτως αναγκαίος για τη διατροφή του εργαζομένου και της οικογένειάς του. Η απαγόρευση αυτή δεν ισχύει για το συμψηφισμό με απαίτηση που έχει ο εργοδότης λόγω ζημίας που του προξένησε ο εργαζόμενος με δόλο κατά την εκτέλεση της σύμβασης εργασίας». Ουδέποτε υποστήριξε βέβαια κανείς πως τα ταμειακά ελλείμματα στα καταστήματα Public η τα 4 και 5 ευρώ έλλειμμα των σερβιτόρων και όσων άλλων υπόκεινται σε αυτό το καθεστώς εκφοβισμού έγιναν από δόλο. Τα πενιχρά εισοδήματα του εργαζόμενου είναι αναγκαία για να θρέψει την οικογένειά του και τον εαυτό του και προφανώς ο δόλος υπάρχει απ’ τη μεριά της εργοδοσίας αν αναλογιστεί κανείς το ποσοστό ζημιάς που προξενούν μικροποσά στα έσοδα της όποιας επιχείρησης και το ποσοστό ζημιάς που προκαλούν μικροποσά παρακρατημένα από το μισθό του εργαζόμενου. Ας σημειωθεί πως όσοι εργαζόμενοι δεν μπορούν να αποδείξουν τα εισοδήματά τους από την επιχείρηση -ακριβώς γιατί τα στοιχεία που εξαναγκάζονται να υπογράφουν είναι ψευδή ή γιατί τα ελάχιστα ένσημα που παίρνουν καλύπτουν πλήρως τον εργοδότη- εξαναγκάζονται να εργάζονται κάτω από αυτό το διογκούμενο όσο προχωράει η κρίση εκβιαστικό περιβάλλον. Καμιά φορά ούτε την επιλογή της παραίτησης έχουν, ούτε την επιλογή να αντιδράσουν, καθώς τα ένσημά τους δεν καλύπτουν ούτε την καταβολή σε αυτούς επιδόματος ανεργίας (!). Ρενάτε Μ.

Και κάπως έτσι κυλάει η ζωή στη Silicon Valley: εικόνες από το μέλλον

ι εικόνες αυτές έρχονται από ένα ντοκιμαντέρ Γαλλικής παραγωγής («Το κρυφό πρόσωπο της Silicon Valley»), που δυστυχώς και μάλλον όχι τυχαία δεν μπορεί να εντοπιστεί στο διαδίκτυο. Σ’ αυτό το ντοκιμαντέρ, ο παρουσιαστής κάνει κάτι τολμηρό: επιχειρεί να μπει στο «άβατο» της Silicon Valley για να δει πώς δουλεύουν οι πιο κερδοφόρες παγκοσμίως επιχειρήσεις. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: λίγο έξω από το Σαν Φρανσίσκο, στη Βόρεια Καλιφόρνια των ΗΠΑ, βρίσκεται η Κοιλάδα του Πυριτίου (αγγλιστί Silicon Valley). Σ’ αυτή την περιοχή άπλωσε τις εγκαταστάσεις της πριν από 70 χρόνια μία μεγάλη πολυεθνική και μετά μια δεύτερη και μια τρίτη, που σχετίζονταν με τη σχεδίαση μικροκυκλωμάτων με βάση το πυρίτιο. Σήμερα, σ’ αυτή την κοιλάδα εδράζονται 39 παντοδύναμες επιχειρήσεις και χιλιάδες μικρότερες αναδυόμενες (startups), απασχολώντας έναν συνεχώς αυξανόμενο αριθμό εργαζομένων. Πρόκειται για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις τεχνολογίες της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών και οι οποίες αποτελούν τους πλέον έγκυρους οδηγούς των εξελίξεων σ’ αυτούς τους τομείς, απασχολώντας ειδικευμένο εργατικό δυναμικό από όλο τον κόσμο. Έτσι, λοιπόν, δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι συναντούνται καθημερινά σε ένα «ειδυλλιακό περιβάλλον»: ασφαλείς δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας και ποδηλατόδρομοι οδηγούν στα υπερσύγχρονα κτίρια των εταιριών, που δεν μπορεί να τα πλησιάσει κανείς πέραν των εργαζομένων. Εκεί υπάρχουν εκατοντάδες ηλιόλουστα γραφεία, χώροι ξεκούρασης, γυμναστήρια, χώροι διασκέδασης, αλλά και εστιατόρια που προσφέρουν τρία γεύματα την ημέρα από ειδικούς σεφ. Τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει ωράριο εργασίας, γιατί, πολύ απλά, το εργασιακό περιβάλλον τα προσφέρει όλα! Και φυσικά καμία συζή50

τηση για λοιπά εργασιακά δικαιώματα και συνδικαλισμό, αφού τα μόνα δικαιώματα που γνωρίζουν είναι αυτά της εταιρίας τους. Λίγο έξω από το ειδικά διαμορφωμένο «γαλατικό χωριό», τα πράγματα για τους κατοίκους τού Σαν Φρανσίσκο είναι λίγο διαφορετικά: τα ενοίκια και η αξία των ακινήτων έχουν ανέβει στα ύψη καθώς είναι αντίστοιχα με τις αμοιβές των υπαλλήλων των μεγάλων εταιριών. Και όλα στην πόλη δείχνουν να λειτουργούν γύρω από αυτές τις επιχειρήσεις: τα δημόσια λεωφορεία μισθώνονται από τις εταιρίες για να μεταφέρουν τους υπαλλήλους τους και μόνο, και σαν να μη έφτανε αυτό, η ίδια η αστυνομία έχει φτιάξει «παραρτήματα» ακριβώς δίπλα από τα κτήρια των εταιριών και ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με τη φύλαξή τους. Κάπως έτσι, οι κοινωνικές αντιθέσεις γίνονται όλο και μεγαλύτερες: κάποιοι στερούνται τα δημόσια αγαθά, όπως η μετακίνηση, η ασφάλεια, ακόμα και η περίθαλψη, καθώς όλα κινούνται προς όφελος των πολυεθνικών και των υπαλλήλων τους. Την ίδια στιγμή, οι εν λόγω εταιρίες, τα νέα μοντέλα της επιτυχίας, κάθε άλλο παρά νομότυπες είναι -αντιθέτως, προβάλλουν ψεύτικα στοιχεία, αλλάζουν νόμους και κανόνες, φοροδιαφεύγουν συστηματικά. Ενδεικτικά, στα 30 δις δολάρια τζίρου εντός μια πενταετίας, η Apple Operation International δεν χρειάστηκε να πληρώσει καθόλου φόρους! Αυτές είναι οι επιχειρήσεις «που κάνουν τον κόσμο καλύτερο» - εταιρίες που με τα κέρδη τους δεν επηρεάζουν μόνο πολιτικές αποφάσεις, αλλά και τον τρόπο ζωής στη Silicon Valley, καθώς και σε ολόκληρο τον κόσμο. Και, κυρίως, δίνουν το νέο στίγμα για τις εργασιακές σχέσεις, το ιδανικό για τον καπιταλισμό. Ιωάννα Ζ.

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 51

ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ

περιοδικό

Οξύνονται όλες οι βασικές αντιθέσεις του σημερινού κόσμου. Απότομη κλιμάκωση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών Η κυβέρνηση Τραμπ και η στάση των ΗΠΑ Η κυβέρνηση Τραμπ αποτελείται από μεγιστάνες του πλούτου και της οικονομικής ελίτ των ΗΠΑ αλλά και πολεμοκάπηλους, φωνές που εκφράζουν τους πιο τρομοκρατικούς και επιθετικούς κύκλους του μονοπωλιακού κεφαλαίου στις ΗΠΑ, η οποία προωθεί στο εσωτερικό τον εκφασισμό του αμερικανικού κράτους, την πιο στυγνή καπιταλιστική εκμετάλλευση και καταπίεση της εργατικής τάξης, και στο εξωτερικό μια επιθετική φιλοπόλεμη πολιτική. Η κυβέρνηση Τραμπ στην πραγματικότητα βρήκε το κοινωνικό της στήριγμα σε ακραίες, ξενοφοβικές και αντιδραστικές φωνές του Αμερικάνικου λαού οι οποίες δεν έλειπαν ποτέ από την Αμερικάνικη κοινωνία ειδικά από τις πολιτείες του Νότου όπου έχουν ισχυρό έρεισμα οι συντηρητικοί Ρεπουμπλικάνοι και με την ανοιχτή στήριξη μάλιστα και της Κου Κλουξ Κλαν. Επίσης, επισημοποιώντας την κατασκευή του σιδηρόφρακτου τείχους των χιλιάδων χιλιομέτρων στα σύνορα με το Μεξικό και την απαγόρευση εισόδου κάθε ανθρώπου από μια σειρά από μουσουλμανικές χώρες που στοχοποιούν σαν υπεύθυνες της «ισλαμικής τρομοκρατίας», επιδίωξαν να συσπειρώσουν τον αμερικανικό λαό στη βάση ενός εθνικισμού και στην πραγματικότητα στη βάση μιας φασιστικής ιδεολογίας. Άμα κάποιος κάτσει να καταγράψει προεκλογικά και μετεκλογικά τα διάφορα λεγόμενα του Τραμπ και των συνεργατών του, θα γεμίσει τόμους από μια σειρά με μισαλλόδοξες, ενάντια των γυναικών, ακραίες και κωμικοτραγικές δηλώσεις, οι οποίες όμως παραπλάνησαν και εξακολουθούν να δημιουργούν κλίμα και εντυπώσεις στην Αμερικάνικη κοινή γνώμη. Από την άλλη μεριά, με την κατάργηση των στοιχειωδών κοινωνικών παροχών, ακόμα και του ασφαλιστικού νόμου (του Obamacare) για τα φτωχά και εξαθλιωμένα στρώματα, στην πραγματικότητα η κυβέρνηση Τραμπ διοχετεύει κάθε διαθέσιμο πόρο στους κεφαλαιοκράτες. Με την κατάργηση κάθε ρύθμισης που είχε θεσπισθεί το 2008 για την αποφυγή μιας νέας οικονομικής κρίσης, αποδεσμεύει δισεκατομμύρια δολάρια και τα κατευθύνει στους τραπεζικούς και βιομηχανικούς κολοσσούς. Στην εξωτερική πολιτική η ηγεσία του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού διακηρύσσει την επαναδιαπραγμάτευση, την κατάργηση ή ακόμα και την παραβίαση των προηγούμενων οικονομικών και εμπορικών συνθηκών και συμφωνιών που ρύθμιζαν τις σχέσεις ανάμεσα στα κράτη, με αποκλειστικό γνώμονα την επιβολή των συμφερόντων των ΗΠΑ, σε βάρος των ανταγωνιστών τους. Μετά την επίσημη κατάρρευση και διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1990-91, το αντίπαλο δέος δηλαδή, απέναντι στον Αμερικάνικο ιμπεριαλισμό που τον άφησε μόνο στη ηγεμονία της παγκόσμιας σκακιέρας αναπτύχθηκε από τα διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα με πρωταγωνιστή τις ΗΠΑ η φιλολογία περί παγκοσμιοποίησης. Μιας θεώρησης που προπαγάνδιζε ότι ο πλανήτης είναι ένα παγκόσμιο χωριό, χωρίς σύνορα και εθνικούς φραγμούς. Ένα χωριό της ελεύθερης

αγοράς, ανοιχτή προς όλους, όπου οι λαοί αντικαθιστούνται από τους πολίτες του κόσμου και οι ιδέες διακινούνται ελεύθερα προς πάσα κατεύθυνση χωρίς περιορισμούς κοκ. Στην πραγματικότητα η παγκοσμιοποίηση σε οικονομικό επίπεδο, είναι η κατάργηση των όποιων μέτρων και φραγμών είχαν στη διάθεσή τους διάφορα κράτη για να στηρίξουν την οικονομία τους, υπό το βάρος του απλώματος των πλοκαμιών των ιμπεριαλιστικών κρατών, που πλέον πιο ανεξέλεγκτα και ασύδοτα, μπορούν να διασχίζουν εθνικά σύνορα, να μπαίνουν και να βγαίνουν γρήγορα σε οικονομίες, να τις εκμεταλλεύονται και να τις καταληστεύουν. Ωστόσο η ιμπεριαλιστική παγκοσμιοποίηση δεν έφερε τη σταθερότητα στον καπιταλιστικό κόσμο, ούτε εξασφάλισε την αδιατάρακτη πρωτοκαθεδρία του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Ιδιαίτερα ύστερα από το ξέσπασμα της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης το 2008, οι ανακατατάξεις στη δύναμη των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών έφερε στο προσκήνιο πιο δυναμωμένες, την Κίνα στην Ασία και τη Γερμανία στην Ευρώπη. Σήμερα η ηγεσία Τραμπ κηρύσσει φανερά και απροσχημάτιστα τον οικονομικό πόλεμο ενάντια στην Κίνα και τη Γερμανία, και θέτει υπό αμφισβήτηση την πολιτική μισού αιώνα των ΗΠΑ για τη διατλαντική συμμαχία ΗΠΑ-ΕΕ και την ύπαρξη του ενιαίου δυτικού ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου, που αποτέλεσε τον ακρογωνιαίο λίθο της αμερικάνικης εξωτερικής πολιτικής ύστερα από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και μέχρι σήμερα. Στη βάση αυτή αναμένεται η κλιμάκωση των πιέσεων, των εκβιασμών και των απειλών σε όλα τα επίπεδα οικονομικό, πολιτικό, διπλωματικό, στρατιωτικό- των ΗΠΑ ενάντια στην Κίνα, η επιταχυνόμενη μεταφορά του μεγαλύτερου μέρους των στρατιωτικών τους δυνάμεων από άλλα μέρη στη ζώνη της Ασίας-Ειρηνικού και η πρόκληση στρατιωτικών επεισοδίων για τα διαφιλονικούμενα νησιά στη θάλασσα της Νότιας Κίνας, με σκοπό να πλαγιοκοπήσουν την Κίνα από παντού, να την περιορίσουν και καθυστερήσουν όσο μπορούν την παγκόσμια οικονομική και πολιτική της επέκταση και επιρροή. Η ηγεσία Τραμπ δεν επιδιώκει απλά μέσα από ένα περιφερειακό πόλεμο να εξαναγκάσει τους βασικούς ανταγωνιστές του να συρθούν στο άρμα της πολιτικής της, όπως έκανε ο Μπους και ο Ομπάμα με την ΕΕ, τη Ρωσία ή την Κίνα, αναγνωρίζοντας και παίρνοντας υπόψη τα συμφέροντά τους. Δεν του αρκεί ένας υπόγειος, ακήρυκτος οικονομικός πόλεμος, αντιθέτως ασκεί μία άκρως επιθετική πολιτική και ζητά επαναδιαπραγμάτευση των δαπανών του ΝΑΤΟ από πλευράς συμμάχων (ΕΕ), προχωράει σε αύξηση των αμυντικών δαπανών των ΗΠΑ και ενισχύει τα αμερικάνικα πυρηνικά προγράμματα. Οι νέες γκανγκστερικού τύπου ενέργειες των ΗΠΑ στη Συρία και στο Αφγανιστάν με την εκτόξευση ενός από τα πιο εγκληματικά όπλα, της λεγόμενης «μητέρας των βομβών» έρχονται να επιβεβαιώσουν πως, κάτω από την ηγεσία του Τράμπ, οι ΗΠΑ επιχειρούν να προωθήσουν την στρατηγική της 51

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 52

περιοδικό

παγκόσμιας κυριαρχίας τους αναπτύσσοντας μια ακόμα πιο επιθετική δράση. Ο Τραμπ με ιδιαίτερη αλαζονεία δήλωσε ότι θα αποφασίζει ο ίδιος κατά το δοκούν για το που, πότε και ποιον θα βομβαρδίζει, προειδοποιώντας προφανώς όλους τους ανταγωνιστές του στην ιμπεριαλιστική σκακιέρα για το κυριαρχικό ρόλο που επιδιώκει να έχει η αμερικάνικη πολιτική και για τον τρόπο με τον οποίο θα τον επιβάλει. Είναι προφανές ότι ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός έχει στα σχέδια του να συνεχίσει τα δολοφονικά του αυτά χτυπήματα και σε άλλες χώρες, όπως η Βόρεια Κορέα, το Ιράν και αλλού, με στόχο να υλοποιήσει τις καταχτητικές βλέψεις του και να αναγκάσει τους ανταγωνιστές του, Ρωσία, Κίνα, Ε.Ε., σε βήματα προς τα πίσω στην επέκταση της επιρροής τους και στις ιμπεριαλιστικές τους επιδιώξεις. Η πολιτική των ΗΠΑ αυξάνει τον κίνδυνο νέων περιφερειακών πολέμων , οξύνει ακόμα περισσότερο τον ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό και σκοτεινιάζει το παγκόσμιο σκηνικό. Οι λαοί και οι χώρες στις περιοχές όπου εξελίσσεται ο ανταγωνισμός αυτός βρίσκονται μπροστά σε ιδιαίτερα σοβαρά αρνητικές εξελίξεις.

Η οικονομική κρίση στην ΕΕ και η όξυνση των ανταγωνισμών μεταξύ των ιμπεριαλιστικών κρατών Ένας από τους σημαντικότερους τριγμούς στα πλαίσια της ΕΕ από τότε που ξέσπασε η παγκόσμια οικονομική κρίση ήρθε με το δημοψήφισμα στη Μεγάλη Βρετανία και η επικύρωση του BREXIT. Κάθε μέρα που περνά φαίνεται πως η πορεία αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ έχει καταστεί αναπόφευκτη -ύστερα μάλιστα και από τις εκλογές στις ΗΠΑ. Το Λονδίνο περνά σε επανακαθορισμό της διεθνούς πολιτικής και επιλέγει ακόμη πιο στενή σχέση με τις ΗΠΑ και μια πορεία όξυνσης και αντιπαράθεσης με την ΕΕ-Γερμανία. Ένα άλλο στοιχείο που συνθέτει το σκηνικό εντός της Ευρώπης είναι η συνεχής υποτίμηση της Γαλλικής οικονομίας, ενώ με αφορμή τις μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές ενισχύθηκε σημαντικά το Εθνικό Μέτωπο της Μαρί Λεπέν, μίας από τις πιο αντιδραστικές και φασιστικές φωνές στην Γαλλική πολιτική που θέτει ανοιχτά την αποχώρηση της Γαλλίας από την ΕΕ και βέβαια στον ίδιο χορό έχει μπει και η Ιταλία με το αβάσταχτο δημόσιο χρέος των 2,3 τρις ευρώ. Από την άλλη η αύξηση του ονομαστικύ ΑΕΠ της Γερμανίας είναι τριπλάσια του αντίστοιχου μέσου όρου των χωρών της Ευρωζώνης ιδιαίτερα την τελευταία δεκαπενταετία και με την ύπαρξη του ευρώ, καθιστώντας την Γερμανία ηγεμονικό παράγοντα στα πλαίσια της ΕΕ. Το Βερολίνο παράλληλα σκληραίνει τη στάση του τόσο απέναντι στο Λονδίνο, όσο και απέναντι στην Ουάσιγκτον και εμφανίζεται σαν θεματοφύλακας της ενότητας της ΕΕ και υπέρμαχος του ξεχωριστού ρόλου και των συμφερόντων της στην παγκόσμια σκηνή. Η ηγεσία Τραμπ επιτίθεται στη Γερμανία και καλεί σε διάλυση της ΕΕ αφού θεωρεί ότι «μετατράπηκε σε όχημα» του Βερολίνου, εξυμνεί τη Μ. Βρετανία για την έξοδό της και καλεί τη Γαλλία να ακολουθήσει υπό την ηγεσία της Λεπέν. Αυτό το τοπίο διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή στην ΕΕ. Ένα 52

τοπίο άγριων ανταγωνισμών, μέσα στο οποίο μόνο ενωμένη δεν φαντάζει η Ευρώπη. Εξελίξεις βέβαια αναμένονται από τις επερχόμενες εκλογικές μάχες στη Γερμανία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Οι ιμπεριαλιστικές φιλοδοξίες της Ρωσίας Η Ρωσία, όχι μόνο ξεπέρασε τη φάση της εσωτερικής της αποσύνθεσης μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, όχι μόνο ανασυγκροτήθηκε οικονομικά αλλά διατηρώντας το μεγαλύτερο οπλοστάσιο στον πλανήτη μετά τις ΗΠΑ και αξιοποιώντας τις οικονομικές και ενεργειακές της δυνατότητες προβάλλει τις ιμπεριαλιστικές της φιλοδοξίες ολοένα και περισσότερο επιδιώκοντας μια νέα και πιο ισχυρή θέση στη διεθνή σκακιέρα. Απέναντι στα πλαγιοκοπήματα των ΗΠΑ και του δυτικού ιμπεριαλισμού απάντησε αποφασιστικά τόσο στην Ουκρανία με την προσάρτηση της Κριμαίας και την αυτονόμηση των ανατολικών περιοχών της Ουκρανίας όσο και με την πολιτική και στρατιωτική της παρουσία στον συριακό πόλεμο. Ενώ αναπτύσσει τις ιμπεριαλιστικές της βλέψεις προς τις γύρω της χώρες και περιοχές, προς τη Μέση Ανατολή και στα Βαλκάνια προωθώντας ταυτόχρονα τους οικονομικοπολιτικούς της σχεδιασμούς απέναντι ιδιαίτερα στις ΗΠΑ με την ένωση των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική)

Η ραγδαία οικονομική ανάπτυξη της Κίνας Το μερίδιο των αναπτυσσόμενων καπιταλιστικών χωρών στο παγκόσμιο ΑΕΠ έφθασε το 2015 στο 53% από 38% που ήταν το 1990. Ειδικά, Κίνα και Ινδία αύξησαν το βάρος τους από 6,8% σε 24,3% αντίστοιχα, με μόνη την Κίνα να παράγει σήμερα το 17% του παγκόσμιου ΑΕΠ. ΗΠΑ και ΕΕ είδαν το μερίδιό τους να μειώνεται στο διάστημα αυτής της εικοσιπενταετίας από το 45% στο 32%. Επίσης, στη διάρκεια της δεκαπενταετίας (2000-2015) το κατά κεφαλήν ΑΕΠ αυξήθηκε συνολικά μόλις 6,7% στις ΗΠΑ και κατά 4,4% στην ΕΕ, ενώ η αντίστοιχη αύξηση την προηγούμενη δεκαπενταετία (1985-2000) ήταν 42% για την κάθε μια, πιστοποιώντας την κρίση και το «στόμωμα» της οικονομικής ανάπτυξής τους την τελευταία περίοδο. Η Κίνα στην παρούσα φάση που δεν έχει δείξει τα δόντια της σε όλο το φάσμα των δυνάμεων της -δεν έχει παρουσιάσει προς το παρόν μια στρατιωτική υπεροχή- παρόλα αυτά κατέχει το μεγαλύτερο μέρος του χρέους των ΗΠΑ και με τους οικονομικούς ρυθμούς ανάπτυξης που παρουσιάζει αυτή τη στιγμή, πολύ σύντομα θα καταστεί μια ηγεμονική θέση στο παγκόσμιο στερέωμα. Θα έλεγε κάποιος ότι αυτά είναι κάποια βασικά στοιχεία της κατάστασης που διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή σε διεθνές επίπεδο. Οι λαοί, μέσα σε εξαιρετικά δυσμενείς οικονομικές και πολιτικές συγκυρίες, αντιστέκονται στα αντεργατικά μέτρα των εκμεταλλευτριών τάξεων και σημαντικοί αγώνες αναπτύχθηκαν στις χώρες της ΕΕ ενάντια στην κυρίαρχη πολιτική της λιτότητας. Παρά την άνοδο της ακροδεξιάς σε πολλές χώρες, ιδιαίτερη σημασία αποκτούν οι εκδηλώσεις αποδοκιμασίας των αντιμεταναστευτικών κηρυγμάτων και τα κινήματα αλληλεγγύης στους πρόσφυγες, όπως συνέβη με την πρό-

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 53

περιοδικό

σφατη μεγάλη διαδήλωση των εκατοντάδων χιλιάδων λαού στη Βαρκελώνη. Σε κάθε περίπτωση, η ελπίδα βρίσκεται στο μαζικό λαϊκό κίνημα που θα παλέψει για την αποτίναξη του ιμπεριαλιστικού ζυγού στις καταπιεσμένες χώρες αλλά και στο μαζικό λαϊκό κίνημα που θα παλέψει για ριζικές κοινωνικές ανατρο-

πές σε κάθε χώρα, μετασχηματίζοντας σε ένα ανώτερο επίπεδο τη θέληση των λαών να αποδοκιμάσουν την κυρίαρχη πολιτική, έτσι ώστε να ανοίξει η προοπτική για την υπόθεση της εργατικής τάξης και των λαών. Γιάννης Σ.

Νέος ισραηλινός εποικισμός ταράζει τα νερά της Δυτικής Όχθης!

τις 30/3/2017 το συμβούλιο ασφαλείας της ισραηλινής κυβέρνησης ενέκρινε την κατασκευή ενός νέου εβραϊκού οικισμού στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, την πρώτη μετά από 20 περίπου χρόνια. Ο Ισραηλινός υπουργός Επιστημών Οφίρ Ακούνις, επανέλαβε το αίτημα των Ισραηλινών να προσαρτήσουν τη Δυτική Όχθη στο όνομα της Βίβλου και μίλησε «για το τέλος μιας επικίνδυνης και λανθασμένης ιδέας: αυτής της δημιουργίας ενός τρομοκρατικού παλαιστινιακού κράτους στην καρδιά του Ισραήλ». Νωρίτερα, η αμερικανική Γερουσία είχε διορίσει ως νέο πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Ισραήλ τον Ντέιβιντ Φρίντμαν, γιό ορθόδοξου ραβίνου, ένθερμο υπερασπιστή των εποικισμών και της κυβέρνησης Νετανιάχου, ο οποίος αντιτίθεται στη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι τον περασμένο Φλεβάρη, σε συνάντησή του με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωνε έτοιμος να δεχτεί και τη λύση του ενός κράτους για το παλαιστινιακό, ενώ χαρακτήριζε άδικη την μεταχείριση των Ηνωμένων Εθνών προς το Ισραήλ! Η ισραηλινή κυβέρνηση, με τη σειρά της, δήλωσε την πρόθεσή της να λάβει υπόψιν τους προβληματισμούς των ΗΠΑ όσον αφορά την εποικιστική δραστηριότητα. Σταθεροί, λοιπόν, στη ...φιλία τους ΗΠΑ και Ισραήλ! Οι ΗΠΑ, άλλωστε, αναμένεται να χρειαστούν ακόμη περισσότερο τους «φίλους» τους στην Ανατολή στο προσεχές διάστημα, μετά και την πρόσφατη απόφασή τους για όξυνση της κατάστασης σε Συρία και Β. Κορέα! Παράλληλα, στις 17/4 πάνω από 1.000 Παλαιστίνιοι φυλακισμένοι ξεκίνησαν απεργία πείνας, έπειτα από έκκληση

του Μαρουάν Μπαργούτι, αρχηγού της δεύτερης Ιντιφάντα που είναι καταδικασμένος σε ισόβια. Στόχος της απεργίας «να βάλει τέλος στις καταχρήσεις» της σωφρονιστικής διοίκησης, καθώς «Το Ισραήλ έχει καθιερώσει ένα δικαστικό σύστημα δύο ταχυτήτων, ένα δικαστικό απαρτχάιντ που εγγυάται ατιμωρησία για τους Ισραηλινούς που διαπράττουν εγκλήματα εναντίον Παλαιστινίων και ποινικοποιεί την παλαιστινιακή παρουσία και την παλαιστινιακή αντίσταση», όπως γράφει ο Μπαργούτι σε άρθρο που έστειλε στην εφημερίδα New York Times. Το Ισραήλ «δεν θα διαπραγματευτεί» με τους Παλαιστίνιους κρατούμενους που έχουν ξεκινήσει απεργία πείνας, απαντά ο Ισραηλινός υπουργός Εσωτερικής Ασφάλειας Γκιλάντ Ερντάν. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, περισσότεροι από 6.500 Παλαιστίνιοι, εκ των οποίων 62 γυναίκες και 300 ανήλικοι, είναι φυλακισμένοι από το Ισραήλ. Μεταξύ αυτών 13 Παλαιστίνιοι βουλευτές διαφόρων πολιτικών κομμάτων, καθώς και 500 άτομα που κρατούνται βάσει του εξωδικαστικού συστήματος της διοικητικής κράτησης, το οποίο επιτρέπει φυλάκιση χωρίς δίκη και χωρίς απαγγελία κατηγοριών. Απέναντι σε όλα αυτά ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες εκφράζει ...απογοήτευση και ανησυχία! Και κάπως έτσι, νίπτει τας χείρας του... Αυτός και όλα τα ανεξάρτητα κράτη μέλη του ΟΗΕ που υποκριτικά αναγνώριζαν, ενάμιση περίπου χρόνο πριν, την ανεξαρτησία του Κράτους της Παλαιστίνης! Κι ο κλήρος, βέβαια, στους λαούς για μια ακόμη φορά ...στα δικά τους χέρια η ελπίδα, σ’ αυτά κι η ανατροπή! Σοφία Σ. 53

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 54

περιοδικό

Για το Κυπριακό ζήτημα

ε μία περίοδο που χαρακτηρίζεται από τη ρευστότητα των διεθνών εξελίξεων, με τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις να βρίσκονται στο ζενίθ και τον πόλεμο στη Μ. Ανατολή να μαίνεται, διεξήχθησαν το προηγούμενο διάστημα οι συζητήσεις για το Κυπριακό στην Ελβετία μεταξύ ΑναστασιάδηΑκιντζί. Συζητήσεις στις οποίες συμμετείχαν φυσικά τόσο οι «εγγυήτριες δυνάμεις» Ελλάδα-Τουρκία-Βρετανία όσο και εκπρόσωποι των ιμπεριαλιστών από ΕΕ και από ΗΠΑ, Γαλλία, Ρωσία (ως «μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ»). Αναμφίβολα, το Κυπριακό ζήτημα αποτελεί ένα πολυσύνθετο πρόβλημα κι όταν αναφερόμαστε σ’ αυτό, θα πρέπει καταρχήν να έχουμε στο μυαλό μας ότι πρόκειται για το ζήτημα να μπορέσει η Κύπρος να υπάρξει ως ενιαίο, κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος. Κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή, διαπιστώνει κανείς ότι ουδέποτε ίσχυσε αυτό. Επιγραμματικά λοιπόν, το 1959, μετά τον αντιβρετανικό αγώνα του κυπριακού λαού, υπογράφονται οι συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, που θεσμοθετούν την ίδρυση τυπικά ανεξάρτητου κυπριακού κράτους. Και τονίζουμε τον όρο «τυπικά», γιατί ουσιαστικά μέσα στις συμφωνίες αυτές υπάρχουν όροι που προβλέπουν τον καθορισμό εγγυητριών δυνάμεων (Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία), που τάχα θα διασφαλίσουν το κυπριακό Σύνταγμα. Όροι, οι οποίοι επίσης επιτρέπουν την παρουσία στρατιωτικών δυνάμεων Τουρκίας και Ελλάδας καθώς και βρετανικών βάσεων επί κυπριακού εδάφους. Όροι, οι οποίοι τελικά επισφραγίζουν την ξένη εξάρτηση και εποπτεία στο νησί. Στα επόμενα χρόνια, ακολουθούν πολλά γεγονότα, όπως η αποχώρηση των Τουρκοκυπρίων από τη Βουλή των αντιπροσώπων, η χάραξη της «πράσινης γραμμής» στη Λευκωσία κλπ., τα οποία, σε συνδυασμό με την προώθηση διχοτομικών σχεδίων σαν «λύσεων» στο πρόβλημα από τις ιμπεριαλιστικές ΗΠΑ και Βρετανία, υπονομεύουν περεταίρω την ενότητα της Κύπρου. Μετά την επιβολή της αμερικανοκίνητης δικτατορίας στην Ελλάδα, οι πιέσεις προς την Κύπρο κλιμακώνονται και αποκορύφωμα της όλης ιστορίας αποτελεί η τουρκική εισβολή στην Κύπρο το ’74, με κατάληψη του 37% της (βόρειας) Κύπρου, ενώ το ’83 ανακηρύσσεται το τουρκικό ψευδοκράτος στη Β. Κύπρο με τον τουρκικό εποικισμό (θυμίζουμε ότι ακόμη και για το Διεθνές Δίκαιο, ο εποικισμός θεωρείται «έγκλημα πολέμου»). Φυσικά, οι ΗΠΑ, πανταχού παρούσες, ενθαρρύνουν αυτά τα γεγονότα για την προώθηση της επεκτατικής πολιτικής τους σε Μ. Ανατολή και ΝΑ Μεσόγειο. Πρόσφατα, παρά την καταψήφιση του διχοτομικού σχεδίου Ανάν από τον κυπριακό λαό το 2004, ο τελευταίος ήρθε αντιμέτωπος για ακόμη μία φορά με ένα νεό ιμπεριαλιστικό διχοτομικό σχέδιο, το οποίο στην ουσία του ενσωμάτωνε τις βασικές διατάξεις του προαναφερθέντος. Έτσι, και με βάση το κοινό ανακοινωθέν ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής πλευράς, η λύση θα βασιζόταν σε μία δικοινοτική-διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, η Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία θα αποτελούταν από δύο ισότιμες συνιστώσες πολιτείες. Είναι ενδεικτικό ότι οι εγγυήτριες δυνάμεις παραμένουν με τη μία ή την άλλη μορφή, ενώ η Τουρκία εμφανίζεται όλο αυτό το διάστημα αδιάλλακτη στο ζήτημα της απόσυρσης 54

των τουρκικών στρατευμάτων, όπως και στην εκ περιτροπής προεδρεία, γεγονός που νομιμοποιεί το τουρκοκυπριακό ψευδοκράτος. Ενδεικτική είναι επίσης και η ανάμειξη του ξένου παράγοντα, με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που συμμετείχαν στις συζητήσεις να ασκούν από την πλευρά τους εκβιαστικές πιέσεις, με στόχο ουσιαστικά την προώθηση διχοτομικού σχεδίου προς εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους στην περιοχή. Όσον αφορά τη στάση των κυβερνήσεων Ελλάδας (αλλά και Λευκωσίας) όλα αυτά τα χρόνια και μέχρι σήμερα, αυτό που βγαίνει σαν συμπέρασμα είναι η πλήρης στοίχιση στην εξεύρεση «λύσης» πάνω στη βάση των διχοτομικών σχεδίων. Με το βλέμμα στραμμένο πάντα στους «εταίρους», τους ξένους δυνάστες ελληνικού και κυπριακού λαού, η υποχωρητικότητα των κυρίαρχων τάξεων Ελλάδας και Κύπρου απέναντι στις τουρκικές αξιώσεις, είναι κατάφωρη. Το γεγονός αυτό πιστοποιείται και από προηγούμενες δηλώσεις στελεχών της ελληνικής κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που, παρά τα δημαγωγικά σχόλια περί διεκδίκησης «κατάργησης» των εγγυητριών δυνάμεων, κάνουν αναφορά σε σταδιακή αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων (ποιος ξέρει πότε θα ολοκληρωθεί;!), σε αναγνώριση στην Τουρκία του δικαιώματος άσκησης βέτο, στην αναγνώριση πλήρους πολιτικής ισότητας των Τουρκοκυπρίων (αποδεχόμενα ουσιαστικά την εκ περιτροπής προεδρεία και αναγνωρίζοντας το τουρκοκυπριακό ψευδοκράτος) κλπ. Στη γραμμή αυτή συμπλέουν, όπως αναμενόταν, και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι. Αξιοσημείωτη είναι η αλλαγή της στάσης του ΚΚΕ πάνω στο ζήτημα: ενώ για 40 και πλέον χρόνια υποστήριζε τη διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία, τώρα αποκηρύσσει αυτή τη θέση και κάνει λόγο για μία ενιαία Κύπρο. Ασφαλώς θα επρόκειτο για μία θετική αλλαγή, αν αυτή ακολουθούταν και από μία δέουσα αυτοκριτική για τη λαθεμένη προηγούμενη γραμμή που, ως γραμμή για διζωνική ομοσπονδία στάθηκε επιζήμια για την υπόθεση της Κύπρου, ρίχνοντας νερό στο μύλο της ελληνικής αστικής τάξης και των δυτικών αφεντικών της. Αντ’ αυτού όμως, ενδεικτικά παραθέτουμε τα λεγόμενα του ΓΓ του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπα σε συνέντευξή του στην «Εφημερίδα των Συντακτών» (3-4/12/2016): «Για την ουσία του Κυπριακού έχουμε αναλυτική και σε βάθος τοποθέτηση. Επιγραμματικά μπορώ να αναφέρω πως το ΚΚΕ παραμένει σταθερό στη θέση για Κύπρο ενιαία -μιλάμε για ένα και όχι δύο κράτη-, ανεξάρτητη, με μία και μόνη κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα, χωρίς ξένες βάσεις και στρατεύματα, χωρίς ξένους εγγυητές και προστάτες, με τον λαό κυρίαρχο στον τόπο του. Αυτός ο στόχος όμως δεν υπηρετείται από το νέο σχέδιο που είναι στα σκαριά. Και επιβεβαιωνόμαστε, όπως όλα δείχνουν, και πάλι.» Μάλιστα... Το ΚΚΕ επιβεβαιώνεται και πάλι.... Επιβεβαιώνεται όμως και πάλι ως προς το ιδεολογικοπολιτικό αδιέξοδο της ηγεσίας του και το αλλοπρόσαλλο της γραμμής που αυτό το αδιέξοδο επιφέρει. Ερχόμενοι στη χρονική συγκυρία όπου το παρόν κείμενο γράφεται, παρατηρούμε για ακόμη μία φορά το πάγωμα και το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων, ενώ η τουρκοκυπριακή πλευρά, αποθρασυμένη, θέτει προϋπόθεση για να προσέλ-

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 55

περιοδικό

θει σε συζητήσεις τα λεγόμενα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης(!). Όποια κι αν είναι η εξέλιξη το επόμενο διάστημα, το μόνο βέβαιο είναι ότι η πραγματική λύση στο κυπριακό πρόβλημα δε θα προκύψει από τις διαπραγματεύσεις των εκπροσώπων των δύο πλευρών υπό την υψηλή εποπτεία των ξένων κέντρων, τα οποία, όπως προαναφέρθηκε, τρίβουν τα χέρια τους για τη διχοτόμηση του νησιού και ανυπομονούν για το μοίρασμα της λείας τους. Η ουσιαστική λύση θα έρθει μέσα από την ανάπτυξη και τους αγώνες ενός μαζικού λαϊκού αντι-

ιμπεριαλιστικού κινήματος, που θα απελευθερώσει το κατεχόμενο έδαφος από την τουρκική στρατιωτική κατοχή, θα διώξει όλα τα ξένα στρατεύματα καθώς και τις βρετανικές βάσεις από την περιοχή, θα καταργήσει το καθεστώς των εγγυητριών δυνάμεων και που, με ενωμένα όλα τα τμήματα του πληθυσμού, Ελληνοκυπρίους, Τουρκοκυπρίους και άλλες μειονότητες, θα διεκδικήσει μια ενιαία, κυρίαρχη και ανεξάρτητη Κύπρο. Μυρτώ Σ.

Η λεγόμενη και «αριστερή» πτέρυγα της αμερικανικής πολιτικής σκηνής

τις 09/04/17 ο αμερικάνος γερουσιαστής Bernie Sanders στο δελτίο ειδήσεων του τηλεοπτικού καναλιού NBC κλήθηκε να σχολιάσει την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ στο θέμα της Συρίας με αφορμή την πρόσφατη πυραυλική επίθεση των ΗΠΑ. Ο Sanders ξεκίνησε την τοποθέτηση του ως εξής: «Ας αναγνωρίσουμε όλοι ότι σε ένα κόσμο γεμάτο από αηδιαστικούς δικτάτορες ο Μπασάρ Άσαντ μπορεί να τοποθετηθεί στην κορυφή της λίστας. Είναι ένας τύπος που για να κρατηθεί στην εξουσία επέτρεψε 400.000 ανθρώπους στην χώρα του να δολοφονηθούν και εκατομμύρια να ξεριζωθούν». Η κατάπτυστη αυτή δήλωση από τον αμερικάνο γερουσιαστή των Δημοκρατικών αναπαράγει την αμερικάνικη προπαγάνδα στο έπακρο και διαστρεβλώνει πλήρως την πραγματικότητα. Διαπίστωση πρώτη: Ο Άσαντ στοχοποιείται σαν ο μεγαλύτερος δικτάτορας με μια λογική που μοιάζει να είναι βγαλμένη από τα κόμιξ. Η ίδια μανιχαϊστική επιχειρηματολογία χρησιμοποιήθηκε σε μία πληθώρα περιπτώσεων στο παρελθόν κάθε φορά που ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός ήθελε να καθυποτάξει και να συντρίψει μία χώρα. Δικτάτορας ο Σαντάμ Χουσεΐν στο Ιράκ, δικτάτορας ο Καντάφι στη Λιβύη, δικτάτορας ο Μιλόσεβιτς στην πρώην Γιουγκοσλαβία, δικτάτορας ο Τσάβες στη Βενεζουέλα, δικτάτορας ο Κάστρο στην Κούβα και η λίστα τελειωμό δεν έχει. Όπως επίσης τελειωμό δεν έχουν οι ψεύτικες κατηγορίες και οι προβοκάτσιες που δικαιολογούν κάθε φορά την στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ. Διαπίστωση δεύτερη: Κανένας λόγος δεν γίνεται για την σχέση των ΗΠΑ με άλλους δικτάτορες στην περιοχή της Μ. Ανατολής οι οποίοι έχουν άλλοθι καθώς εξυπηρετούν τα δυτικά συμφέροντα ή με τους αντάρτες ενάντια στο καθεστώς Άσαντ, οι οποίοι οργανώθηκαν, χρηματοδοτήθηκαν, εξοπλίστηκαν και εκπαιδεύτηκαν από τους αμερικάνους. Αντάρτες που άλλοτε συνεργάζονται και άλλοτε προσχωρούν ανοιχτά στις μεσαιωνικές και σκοταδιστικές δυνάμεις του ISIS. Ο Άσαντ κατηγορείται γιατί «επέτρεψε» να συμβούν όλα αυτά τα φριχτά πράγματα, ασχέτως βέβαια αν ο εμφύλιος την Συρία είναι παράγωγο του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στη Μέση Ανατολή. Ο Sanders αφού έχει νομιμοποιήσει την επίθεση των ΗΠΑ ενάντια στη Συρία, σχολιάζει την στρατηγική Τραμπ καλώντας τον αμερικάνο πρόεδρο να εξηγήσει στη Κογκρέσο ποιοι είναι μακροπρόθεσμοι στόχοι στην περιοχή, καθώς ο τελευταίος δεν έχει την δικαιοδοσία να διατάσσει αυτοβούλως πυραυλικές επιθέσεις. Οι αντιρρήσεις του Sanders εδράζονται στην άποψη πως δεν μπορούν οι ΗΠΑ από μόνες τους να προβούν σε μία στρατιωτική εκστρατεία, καθώς το οικονομικό κόστος είναι μεγάλο και τα αποτελέσματα για τα αμερικάνικα συμφέροντα είναι αμφίβολα, την ίδια στιγμή που στο εσωτερικό υπάρχουν σοβαρά προβλήματα.

Διαπίστωση τρίτη: Ο Sanders εκφράζοντας τις αντιρρήσεις των Δημοκρατικών δεν έχει πρόβλημα με την καταστροφή και το μακέλεμα του Συριακού λαού. Σημασία έχει το μακέλεμα να εξυπηρετεί μία σωστή στρατηγική! Διαπίστωση τέταρτη: Ακόμα κι αν προσπεράσουμε τους τακτικισμούς των Δημοκρατικών που εγκαλούν τον Τραμπ ζητώντας να δώσει αναφορά στο Κογκρέσο και τα κροκοδείλια δάκρυα για την φτωχοποίηση της μέσης αστικής τάξης, στα λόγια του Sanders μπορεί κανείς να διακρίνει κάποια σημαντικά ζητήματα. Η μεγαλοαστική τάξη της χώρας φαίνεται πως είναι διαιρεμένη όσον αφορά την εσωτερική και εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ. Ο Sanders και οι Δημοκρατικοί στο εξωτερικό προκρίνουν μία επέμβαση μαζί με πρόθυμους συμμάχους, ώστε να μην επωμιστούν κυρίως οι ΗΠΑ την φθορά μίας ακόμη πολεμικής εκστρατείας. Αυτό ακριβώς είναι μία ομολογία πως τα φιλοπόλεμα σχέδια της υπερδύναμης στη Μέση Ανατολή δεν έχουν αποδώσει τους επιθυμητούς στόχους εξαιτίας αφενός της αντίστασης των λαών της περιοχής, αφετέρου της παρέμβασης ανταγωνιστικών στις ΗΠΑ ιμπεριαλιστικών συμφερόντων, όπως για παράδειγμα της Ρωσίας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο υποτιθέμενος βομβαρδισμός με χημικά αέρια έρχεται σε μία περίοδο που οι δυνάμεις του Άσαντ με τη συνδρομή της Ρωσίας έχουν καταφέρει να επανακτήσουν τον έλεγχο πολλών περιοχών και επιτυγχάνουν σε στρατιωτικό επίπεδο την μία νίκη μετά την άλλη απέναντι στις δυνάμεις του ISIS. Επιπρόσθετα, στο εσωτερικό η φτωχοποίηση πλατιών στρωμάτων απασχολεί τα πολιτικά επιτελεία όχι βέβαια από φιλάνθρωπη πρόθεση, αλλά με στόχευση την πολιτική διαχείριση της οργής των καταπιεσμένων στρωμάτων. Γιατί όποια πρόταση και αν προκρίνεται κάθε φορά από τα κόμματα της μεγαλοαστικής τάξης των ΗΠΑ, ένα είναι το σίγουρο, πως «το μάρμαρο θα κληθεί να το πληρώσει» ο αμερικάνικος λαός είτε σαν κρέας στις πολεμικές εκστρατείες, είτε με την περιστολή δημοκρατικών και πολιτικών δικαιωμάτων με πρόσχημα την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, είτε τέλος με περικοπές για να στηριχτούν οικονομικά τα φιλοπόλεμα σχέδια. Τελειώνοντας, να θυμίσουμε εδώ πως ο Bernie Sanders συγκαταλέγεται στην «αριστερή πτέρυγα» των Δημοκρατικών και ήταν ο χαμένος στις εκλογές του 2016 για την ηγεσία των Δημοκρατικών απέναντι στην Χίλαρυ Κλίντον. Τη δήθεν αριστερή καμπάνια του Σάντερς επικαλούνταν τότε διάφοροι σχολιαστές στην προσπάθεια τους να αποδείξουν τις διεθνείς επιδράσεις από την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην διακυβέρνηση της χώρας μας! Κώστας Π. 55

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 56

περιοδικό

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

22 Ιουνίου 1941, 03:15 «Εδώ οχυρό Μπρεστ, αμυνόμαστε»

ο φρούριο Μπρεστ είναι ρωσικό, του 19ου αιώνα, και βρίσκεται στην πόλη Μπρεστ της Λευκορωσίας στα σύνορα με την Πολωνία, στη συμβολή των ποταμών Μουχαβέτς και Μπουγκ. Η κατασκευή του άρχισε το 1833. Στις 22 Ιουνίου 1941 η φασιστική Γερμανία του Χίτλερ επιτίθεται στη Σ. Ένωση. Ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος όπως τον ονόμασε ο σοβιετικός λαός έχει αρχίσει. Από τις πρώτες κιόλας στιγμές της επίθεσης θα κυκλωθεί το συνοριακό οχυρό Μπρεστ. Το υπερασπίζονται τμήματα της 42ης και της 6ης μεραρχίας πεζικού και συνοριακοί φρουροί, περίπου 4.000 μαχητές απέναντι σε 17.500 Γερμανούς ενισχυμένους με άρματα μάχης, πυροβολικό και αεροπορία. Την άμυνα καθοδηγούν ο ταγματάρχης Π.Μ. Γκαβρίλοφ, ο λοχαγός Ι.Ν. Ζουμπατσιόφ και ο επίτροπος συντάγματος Ε.Μ. Φομίν. Το οχυρό θα στείλει ένα μήνυμα «Εδώ οχυρό Μπρεστ, αμυνόμαστε». Οι υπερασπιστές του οχυρού, παρά τον αρχικό αιφνιδιασμό, θα οχυρωθούν πίσω από μισοκατεστραμμένους τοίχους, στα υπόγεια, πίσω από σωρούς μπάζων που έγιναν από τους βομβαρδισμούς, και θα αποκρούουν με επιτυχία τις εφόδους των Γερμανών. Στις 29-30 Ιουνίου οι Γερμανοί θα κάνουν γενική έφοδο. Θα καταληφθούν πολλά οχυρά και οι υπερασπιστές θα έχουν βαριές απώλειες, αλλά η αντίσταση θα συνεχιστεί κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, χωρίς νερό, χωρίς τρόφιμα και φάρμακα. Έναν μήνα μετά, το οχυρό θα στείλει και άλλο μήνυμα «Εδώ οχυρό Μπρεστ, αντιστεκόμαστε ακόμα». Οι πιο πολλοί μαχητές της φρουράς θα σκοτωθούν, άλλοι, εξαντλημένοι και τραυματίες θα πιαστούν αιχμάλωτοι και μόνο μια χούφτα άντρες θα καταφέρουν να ξεφύγουν και αφού διανύσουν 400 μίλα θα καταφέρουν να φτάσουν στη γραμμή του μετώπου και

να ενωθούν με τον Κόκκινο Στρατό. Αποκομμένοι περικυκλωμένοι μαχητές θα συνεχίσουν να μάχονται μέχρι το φθινόπωρο αφού υπάρχουν αναφορές που λένε ότι συνεχίζονταν να ακούγονται πυροβολισμοί. Ο Σοβιετικός λαός θα ονομάσει τη φρουρά του οχυρού Μπρεστ «Η Αθάνατη Φρουρά». Ακόμα και σήμερα μπορεί κανείς να διακρίνει τα γραμμένα με ξιφολόγχη μηνύματα αντίστασης των υπερασπιστών του οχυρού. «Πεθαίνω αλλά δεν παραδίνομαι, πατρίδα μου αντίο», «Πεθαίνουμε αλλά δεν εγκαταλείπουμε το φρούριο», «Είμαστε πέντε, πεθαίνουμε για τον Στάλιν». Η άμυνα του οχυρού Μπρεστ ήταν ο πρόλογος του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου και αν οι Γερμανοφασίστες του Γ΄ Ράιχ ήξεραν να «διαβάζουν» καλύτερα θα έπρεπε να είχαν λάβει το μήνυμα από την ηρωική άμυνα των υπερασπιστών του, να είχαν καταλάβει τι θα συναντούσαν παραπέρα και θα έπρεπε να είχαν μαντέψει τον επίλογο. Θανάσης Κ.

«Έως πότε η ξένη ακρίδα»

ην περίοδο της Βαυαροκρατίας ο θεατρικός συγγραφέας, ποιητής και δημοσιογράφος Σοφοκλής Καρύδης, γιος του Κωνσταντίνου Καρύδη, ράφτη και αγωνιστή του 1821, θα γράψει το γνωστό επαναστατικό τραγούδι «Έως πότε η ξένη ακρίδα» που θα δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Φως», θα γίνει σημαία του αντιοθωνικού αγώνα και φυσικά θα είναι παράνομο. Παραλλαγή του τραγουδιού θα τραγουδιέται σαν αντάρτικο τον καιρό της Κατοχής και μάλιστα το 6ο Σύνταγμα Κορινθίας του ΕΛΑΣ θα το τραγουδάει μεταφρασμένο στα αρβανίτικα.

Έως πότε η ξένη ακρίδα Έως πότε ο κουφός Βαυαρός Θα γυμνώνει τη δόλια πατρίδα 56

Εγερθήτε αδέρφια καιρός! Ο πατέρας το γιο να σπαράζει Αδερφός αδερφό να χτυπά Και ο φίλος το φίλο να σφάζει Ουτ’ η τίγρης και αυτή το βαστά Αλλά ο ξένος σκληρότερος είναι Και από αυτά του βουνού τα θεριά Το κηρύττουν οι μάχες εκείνες Που σπαράξαν Ελλήνων παιδιά Μια, έχουμε όλοι μητέρα Μια πίστη ένα θεό Όλοι πνέουμε έναν αέρα Τον αυτό συγκροτούμε λαό Η διχόνοια όθεν ας λείψη Μεταξύ μας ας παύσει η σφαγή

Διότι κλαίει ο θεός απ’ τα ύψη Και οι εχθροί μας γελάνε στη γη Εγερθήτε ω! Έλληνες τώρα Ας μη χάνουμε πλέον καιρό Να γκρεμίσουμε ήρθε η ώρα Τον κακούργο αυτόν Βαυαρό ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ Έως πότε η ξένη ακρίδα ως πότε εχθρός Γερμανός θα δουλώνει τη δόλια πατρίδα Εγερθήτε αδέρφια εμπρός!

Ας ενώσουμε όλοι τα χέρια και ας γυμνώσουμε όλοι σπάθια και ας φωνάξουμε έξω οι φασίστες εμείς τυράνους δε θέλουμε πια

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 57

περιοδικό

«Ο Ιερός Πόλεμος» (Σοβιετική Ένωση 1941)

ο τραγούδι αυτό γράφτηκε και μελοποιήθηκε τις πρώτες κιόλας μέρες του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου. Θα μεταδοθεί ταχύτατα σε ολόκληρο το αχανές μέτωπο και θα τραγουδηθεί πλατιά σε όλη τη διάρκεια του πολέμου. Πολύ γρήγορα θα γίνει γνωστό και έξω από τα σύνορα της Σ. Ένωσης στις πιο πολλές χώρες του κόσμου. Όσοι έβλεπαν την σειρά ντοκιμαντέρ στην ΕΡΤ «Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα» θα θυμούνται τη μουσική των τίτλων που είναι ακριβώς η μουσική του «Ιερού Πολέμου». Τους στίχους τους έγραψε ο σοβιετικός ποιητής Βασίλι Ιβάνοβιτς Λέμπεντεφ - Κουμάτς, δημιουργός πολλών άλλων μαζικών σοβιετικών τραγουδιών. Οι στίχοι θα δημοσιευθούν στην Ισβέστια και 4 μόλις μέρες μετά την κήρυξη του πολέμου θα μελοποιηθούν από τον Αλεξάντρ Βασίλιεβιτς Αλεξαντρόφ, σοβιετικό συνθέτη και υποστράτηγο της Σ. Ένωσης. Με αυτό η

χορωδία του Κόκκινου Στρατού θα αποχαιρετήσει στο σταθμό Μπελορούσκι τους στρατιώτες που έφευγαν για το μέτωπο. Ο Αλεξαντρόφ είναι επίσης συνθέτης του ύμνου της Σ. Ένωσης και δημιουργός της χορωδίας του Κόκκινου Στρατού το 1928 που έγινε γνωστή σαν χορωδία Αλεξαντρόφ, το «Τάγμα που τραγουδάει» που θα γίνει θρυλικό στη διάρκεια του πολέμου. 1) Ορθώσου χώρα απέραντη Ορθώσου σε μάχη θανατερή Με τη φασιστική μαύρη δύναμη Με την καταραμένη ορδή! 2) Μια οργή ευγενική Ας ξεσπάσει σαν ένα κύμα Γίνεται πόλεμος λαϊκός Γίνεται ιερός πόλεμος 3) Θα αποκρούσουμε τους στραγγαλιστές Όλων των φλογερών ιδεών

Τους βιαστές, τους ληστές Τους βασανιστές των ανθρώπων 4) Τα μαύρα φτερά δε θα τολμήσουν Nα πετούν πάνω από την Πατρίδα Τ’ απέραντα χωράφια της Δε θα τολμήσει ο εχθρός να τα ποδοπατά! 5) Θα καρφώσουμε μια σφαίρα στο μέτωπο Της σάπιας φασιστικής λέρας Στα καθάρματα της ανθρωπότητας Θα σκαρώσουμε ένα στέρεο φέρετρο 6) Ορθώνεται η χώρα η απέραντη Ορθώνεται σε μάχη θανατερή Με τη φασιστική μαύρη δύναμη Με την καταραμένη ορδή 7) Μια οργή ευγενική Ας ξεσπάσει σαν ένα κύμα Γίνεται πόλεμος λαϊκός Γίνεται ιερός πόλεμος

Bella ciao «Όμορφη γεια σου»

σως το πιο γνωστό παρτιζάνικο Ιταλικό τραγούδι. Κατά πάσα πιθανότητα γεννήθηκε αμέσως μετά το τέλος του πολέμου και δεν τραγουδήθηκε ποτέ στη διάρκεια της αντίστασης. Θα γίνει γνωστό το 1948 στο φεστιβάλ νεολαίας στο Βερολίνο. Η μουσική του προέρχεται από παλιότερα τραγούδια της δουλειάς της υπαίθρου της Βόρειας Ιταλίας.

Una mattina mi son’alzato O bella ciao, bella ciao Bella ciao, ciao, ciao Una mattina mi son’alzato O partigiano porta mi via O bella ciao, bella ciao Bella ciao, ciao, ciao O partigiano porta mi via Che mi sento di morir E se io muio da partigiano O bella ciao, bella ciao

Bella ciao, ciao, ciao E se io muio da partigiano Tu mi devi seppellir E seppellire la su in montagna O bella ciao, bella ciao Bella ciao, ciao, ciao E seppellire la su in montagna Sotto l’ombra di un bel fiore E le genti che passerano O bella ciao, bella ciao Bella ciao, ciao, ciao E le genti che passerano Ti dirrano: “che bel fior” Questo il fiore del partigiano O bella ciao, bella ciao Bella ciao, ciao, ciao Questo il fiore del partigiano Morto per la liberta Το πρωί ξύπνησα

όμορφη γεια σου και βρήκα τους εισβολείς Αντάρτη πάρε με μαζί σου όμορφη γεια σου Γιατί νομίζω πως θα πεθάνω Κι αν πεθάνω αντάρτης όμορφη γεια σου θα πρέπει να με θάψεις Θα με θάψεις ψηλά στο βουνό όμορφη γεια σου κάτω απ’ τον ίσκιο ενός όμορφου λουλουδιού Και οι διαβάτες θα λένε: όμορφη γεια σου «Τι όμορφο λουλούδι» Είναι το λουλούδι του παρτιζάνου όμορφη γεια σου που πέθανε για τη λευτεριά 57

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 58

περιοδικό

Which side are you on? «Με ποια πλευρά είστε;» (ΗΠΑ 1931)

κομητεία Harlan στο Kentucky των νος εχθρός του Συνδικάτου, σε επιδροΗΠΑ ήταν, στις αρχές και μέχρι τα μή εισβάλλει στο σπίτι του Sam Reece, μέσα του 20ου αιώνα, μια περιοχή που ηγετικού στελέχους του Σωματείου είχε να επιδείξει πολλά ανθρακωρυχεία, «Ενωμένοι Ανθρακωρύχοι» (United Mine ακραίους συντηρητικούς κυβερνήτες Workers), εκ των οργανωτών της απερκαι τον τίτλο της «Ματωμένης κομητεί- γίας. Βρίσκουν τη γυναίκα του Florence ας». Η ραγδαία αύξηση των ορυχείων μόνη με τα 7 παιδιά της. Κάνουν το σπίτι και των επιχειρήσεων παραγωγής άνω-κάτω και περίμεναν να επιστρέψει άνθρακα οδήγησε εκεί χιλιάδες ανθρώ- ο Σαμ για να τον σκοτώσουν. Η Φλόρενς πους που μετακινούνταν προς αναζήτη- βρίσκει τρόπο να ειδοποιήσει τον άντρα ση εργασίας ήδη από το 1890. Η εσωτε- της να μη γυρίσει, θα σκίσει μια σελίδα ρική μετανάστευση προς την κομητεία από το ημερολόγιο τοίχου και στην πίσω Harlan κορυφώνεται στα τέλη της δεκα- λευκή σελίδα του θα γράψει τον πρώτο ετίας του 1920 και στις αρχές του 1930 στίχο: «Which side are you on?»- «Με όταν το κραχ και η οικονομική κρίση ποια πλευρά είστε παιδιά;» Η Φλόρενς δημιούργησαν μαζικές μετακινήσεις μελοποίησε και τους στίχους βασισμένη ανέργων σε περιοχές όπου μπορούσε σε μια ψαλμωδία Βαπτιστών (Lay the να βρεθεί εργασία. Και αφού η «Γη της Lily Low) ή στο παραδοσιακό τραγούδι Επαγγελίας», η Καλιφόρνια, βρισκόταν Jack Munro ή Jack a Roe. Μέχρι το μακριά, πολλοί εργάτες βρέθηκαν εκεί. τέλος της ζωής της το 1986 σε ηλικία 86 Ανάμεσα στα έτη 1929-1932 θα ξεσπά- ετών θα γυρίσει όλη την Αμερική μιλώσουν σκληρές απεργίες στα ορυχεία ντας για τους καταπιεσμένους. Το τρατων Αππαλαχίων στην περιοχή του γούδι θα διαδοθεί πολύ γρήγορα και θα Κεντάκυ. Το 1931 οι ανθρακωρύχοι γίνει ένα από τα πιο εμβληματικά τραστην κομητεία Χάρλαν κατεβαίνουν σε γούδια του εργατικού κινήματος στις απεργία, αντιδρώντας για τις απάνθρω- ΗΠΑ, θα τραγουδιέται σε κάθε απεργία, πες συνθήκες εργασίας. Οι ιδιοκτήτες χρησιμοποιήθηκε σαν ύμνος των εργατων ορυχείων με οπλισμένους μισθοφό- τών ενώ θα τραγουδηθεί από την Τζόαν ρους και την αστυνομία, οργώνουν την Μπαέζ και τον Pete Seeger τη δεκαετία επαρχία τρομοκρατώντας τα μέλη του του 1960 στους αγώνες για τα κοινωνισωματείου, ιδιαίτερα τα ηγετικά στελέχη κά και πολιτικά δικαιώματα. τα οποία δέρνουν, φυλακίζουν, δολοφονούν. Παρά την άγρια τρομοκρατία οι Come all you good workers ανθρακωρύχοι αποφασισμένοι συνεχί- Good news to you I’ll tell ζουν την απεργία. Γίνονται άγριες Of how the good old union συγκρούσεις με τους μπράβους και Has come in here to dwell τους χαφιέδες και η κομητεία Χάρλαν Which side are you on boys? αιματοκυλίστηκε κυριολεκτικά και έμει- Which side are you on? νε στην ιστορία ως «Ματωμένο Χάρλαν». Ο σερίφης J.H.Blair, ορκισμέ- My daddy was a miner

He’s now in the air and sun He’ll be with you fellow workers Until the battle’s won They say in Harlan County There are no neutrals there You’ll either be a union man Or a thug for J.H.Claire Oh workers can you stand it Oh tell me how you can Will you be a lousy scab Or will you be a man? Don’t scab for the bosses Don’t listen to their lies Poor folks ain’t got a chance Unless they organize Ελάτε γύρω καλοί εργάτες έχω καλά νέα να σας πω το σωματείο ήρθε και θα μείνει εδώ (Με ποια πλευρά είστε παιδιά; Με ποια πλευρά είστε;) ρεφρέν Ο πατέρας μου ήταν ανθρακωρύχος Τώρα είναι στον ουρανό Θα στέκεται όμως στο πλευρό μας συνάδελφοι μέχρι να κερδηθεί η μάχη Λένε ότι στην κομητεία του Χάρλαν Δεν υπάρχουν ουδέτεροι εδώ Ή με το σωματείο θα είσαι ή τσιράκι του Μπλαιρ Ω! Εργάτες πως το αντέχετε; πέστε μου πως το μπορείτε Θα είστε άθλιοι απεργοσπάστες ή αληθινοί άντρες; Μη γίνεστε των αφεντικών απεργοσπάστες μην ακούτε τα ψέματα τους Οι φτωχοί δεν έχουμε καμιά τύχη εκτός αν οργανωθούμε

«Πότε θα κάνει ξαστεριά»

εννήθηκε στις φλόγες της Μεγάλης Κρητικής Επανάστασης του 1866. Ο δημιουργός του είναι άγνωστος. Τον Οκτώβριο του 1966, 13 φοιτητές θα καταδικαστούν σε 50 μέρες φυλακή ο καθένας επειδή σε κάποια ταβέρνα τραγουδούσαν αυτό το τραγούδι. Θα τραγουδηθεί από τους εξεγερμένους φοιτητές τον Νοέμβρη του 1973. Τον καιρό της 58

Γερμανικής κατοχής παραλλαγή του θα τραγουδιέται από τους Κρητικούς αντάρτες.

Πότε θα κάνει ξαστεριά Ε! ποτέ θα φλεβαρίσει Να πάρω το ντουφέκι μου Ε! την όμορφη πατρώνα Να κατεβώ στον Ομαλό Ε! τη στράτα των μουσούρων

Να κάνω μάνες δίχως γιούς Ε! γυναίκες δίχως άντρες Να κάνω και μωρά παιδιά Να κλαίν δίχως μανάδες Να κλαίν τη νύχτα για νερό Και το πρωί για γάλα Και τ’ αποξημερώματα Για τη γλυκιά τους μάνα

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 59

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

περιοδικό

19ος-20ος αιώνας: Η εξέλιξη της λογοτεχνίας του εγκλήματος

πό τα μέσα του 19ου αιώνα έως και σήμερα το αστυνομικό είδος στην λογοτεχνία έχει διανύσει έναν μεγάλο δρόμο, έχει αλλάξει και έχει επηρεαστεί από την εκάστοτε ιστορική και πολιτική πραγματικότητα, από τις εξελίξεις στην ίδια την λογοτεχνία, την τεχνολογία των εκδόσεων και από τις ανάγκες του αναγνωστικού κοινού τής κάθε εποχής. Είδος που αν και υποτιμήθηκε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα από τους κριτικούς τέχνης και χαρακτηρίστηκε με την ταμπέλα της «παραλογοτεχνίας», κατάφερε να επιβληθεί και να γίνει αποδεκτό, καθώς ήταν ένας γόνιμος φορέας προβληματισμού γύρω από τη φύση του εγκλήματος, της βίας, της ανθρώπινης φύσης, των κοινωνικών και πολιτικών ιδεολογιών, της ανθρώπινης ψυχολογίας. Επίσης οποιαδήποτε αναφορά στην λογοτεχνία του εγκλήματος δεν μπορεί να μην λάβει υπόψη της τον διάλογο με άλλα λογοτεχνικά είδη, όπως για παράδειγμα το κοινωνικό μυθιστόρημα, την γοτθική νουβέλα ή άλλα είδη τέχνης όπως για παράδειγμα την ποίηση, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Περίπου στα μέσα του 19ου αιώνα στις μεγάλες πρωτεύουσες της Δύσης συγκροτούνται επαγγελματικά αστυνομικά σώματα τα οποία έχουν ως στόχο να αντιμετωπίσουν την άνοδο της εγκληματικότητας και να καταστείλουν τις πρώτες προσπάθειες οργάνωσης του εργατικού κινήματος. Η έννοια «έγκλημα» άλλωστε δεν είναι άχρωμη πολιτικά, γιατί στόχος των δυνάμεων καταστολής δεν ήταν ποτέ τα εγκλήματα και οι ενέργειες της μεγαλοαστικής τάξης, αλλά κυρίως οι πράξεις και οι ενέργειες των κατώτερων κοινωνικά στρωμάτων. Το 1812 εμφανίζεται λοιπόν η Surete στο Παρίσι, το 1844 ιδρύεται η αστυνομία της Νέας Υόρκης, το 1828 στη Μ. Βρετανία η μητροπολιτική αστυνομία. Ένα άλλο κομβικό ιστορικό στοιχείο είναι ότι η άνοδος της αστικής τάξης στην εξουσία και η κυριαρχία των ιδεών του Διαφωτισμού διαμορφώνουν ένα πλαίσιο στο οποίο η Επιστήμη γίνεται αρωγός της αστυνομίας. Αρχίζουν να συγκροτούνται οργανωμένα αστυνομικά αρχεία, η ανακάλυψη της φωτογραφίας επιδρά στο έργο των διωκτικών αρχών, από το 1839 αξιοποιούνται τα δαχτυλικά αποτυπώματα και εισάγονται διάφορα συστήματα παθολογίας και ανατομίας στην εξιχνίαση. Το παραπάνω ιστορικό πλαίσιο διαμορφώνει την εμφάνιση των πρώτων ιστοριών ανίχνευσης (detective story) στην δυτική λογοτεχνία από τον Edgar Allan Poe. Οι φόνοι της οδού Μοργκ (1841 εκδ.), το μυστήριο της Μαίρη Ροτζετ (1842 εκδ.), το κλεμμένο γράμμα (1844 εκδ.) εισάγουν βασικά μοτίβα τα οποία κυριάρχησαν μέχρι και το Μεσοπόλεμο. Το έγκλημα εξιχνιάζεται από ένα χαρισματικό και εκκεντρικό πρωταγωνιστή (τον Αύγουστο Ντυπέν) χάρις στην εφαρμογή της αναλυτικής και επαγωγικής μεθόδου. Η αφήγηση των ιστοριών είναι πρωτοπρόσωπη και γίνεται από τον βοηθό του, ώστε να αποκτήσει χαρακτηριστικά μίας αληθοφανούς προσωπικής καταγραφής. Επίσης ο σύντροφος του detective ενσωματώνει την κοινωνική και ιδεολογική νόρμα σε αντίθεση με την εκπληκτική διανόηση του πρωταγωνιστή. Είναι δηλαδή το πρόσωπο που παρουσιάζει ετεροχρονισμένα τα στοιχεία στον αποστασιοποιημένο detective (armchair detection), ο οποίος προβαίνει στην εξιχνίαση χάρις σε υποθέσεις, λογικούς συνειρμούς και αποκλεισμούς, ακόμα και αν καταλήγει στη λιγότερο πιθανή λύση. Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε ότι για πρώτη φορά χρησιμοποιείται το μοτίβο του «κλειδωμένου δωματίου» (locked room mystery), δηλαδή το

μυστηριώδες έγκλημα συμβαίνει σε ένα απομονωμένο χώρο όπου δεν υπάρχει μία εμφανής είσοδος και έξοδος. Τέλος, εισάγεται και το θέμα του ταλαντούχου κακού ως το alter ego του πρωταγωνιστή. Τα παραπάνω μοτίβα διαμόρφωσαν τη βάση για την εμφάνιση του έργου του Γάλλου Emile Gaboriau, ο οποίος γράφει τη δεκαετία του 1860 κυρίως, και του Βρετανού Arthur Conan Doyle, ο οποίος εμφανίζεται από το 1887 με τη Σπουδή στο κόκκινο στο περιοδικό Strand και γράφει μέχρι και την δεκαετία του 1920 με πρωταγωνιστή τον Sherlock Holmes και τον βοηθό του Dr. Watson. Η περίοδος του Μεσοπολέμου χαρακτηρίζεται ως η χρυσή εποχή του κλασικού αστυνομικού μυθιστορήματος με την εμφάνιση στη Μ. Βρετανία τεσσάρων γυναικών, της Agatha Cristie, Dorothy L. Sayers, Margery Allingham και Ngaio Marsh και των επιγόνων τους. Το Βρετανικό αστυνομικό μυθιστόρημα χαρακτηρίζεται από γραφικούς και εκκεντρικούς πρωταγωνιστές, οι οποίοι αποκαθιστούν την τάξη που διασαλεύεται από την βίαιη εμφάνιση του εγκλήματος στο προσκήνιο. Η πλοκή επικεντρώνεται στο ποιος διέπραξε το έγκλημα και στη λύση του μυστηρίου (whodunnit). Αυτό ακριβώς είναι που ερεθίζει το κοινό και εξασφαλίζει τη συμμετοχή του αναγνώστη. Αξιοσημείωτο είναι ότι το 1928 ιδρύεται από διάφορους συγγραφείς το Detection Club, που σαν στόχο έχει να διαμορφώσει κάποιους βασικούς κανόνες «fair play» στο αστυνομικό μυθιστόρημα πχ. ο αναγνώστης πρέπει να έχει τις ίδιες πληροφορίες με τον detective, αποκλείεται η χρήση διδύμου ως δράστη εκτός και αν έχει γίνει η κατάλληλη αφηγηματική προετοιμασία κτλ.. Το έργο αυτών των συγγραφέων είναι φορέας της συντηρητικής ιδεολογίας της μεσοαστικής τάξης, καθώς αυτή η τάξη αποτελεί και το αναγνωστικό τους κοινό. Το έγκλημα συμβαίνει σε ένα «χαμένο παράδεισο» και επέρχεται τιμωρία και δικαιοσύνη. Η ύφεση και η καπιταλιστική κρίση είναι εκκωφαντικά απούσες, ενώ ο δράστη σε αντίθεση με την γνωστή ρήση «ο μπάτλερ το έκανε» συνήθως δεν είναι μέλος του υπηρετικού προσωπικού ή άλλων λαϊκών στρωμάτων. Το αμερικάνικο αστυνομικό μυθιστόρημα της εποχής του μεσοπολέμου είναι διαφορετικό από το βρετανικό. Αυτό οφείλεται στο ότι εκδοτικός φορέας ήταν διάφορα φτηνά περιοδικά φτιαγμένα από χαρτοπολτό (pulp magazines) όπως το Black Mask και το Dime Detective, τα οποία δημοσίευσαν διηγήματα που απευθύνονταν σε πιο χαμηλά κοινωνικά στρώματα. Αυτές οι ιστορίες που χαρακτηρίζονταν από τη βία και τους αμφιλεγόμενους σκληροτράχηλους ήρωες αποτέλεσαν κατά κάποιο τρόπο μεταφορά των αντίστοιχων αφηγήσεων από την άγρια δύση στο αστικό περιβάλλον. Στο υπόβαθρο βρίσκεται η ύφεση, η φτώχεια, η ανεργία, η μαφία, η πολιτική διαφθορά και το ηθικό χάος. Το έγκλημα και η βία παρουσιάζονται ως παράγωγα της καπιταλιστικής κοινωνίας στην οποία ασκείται κριτική. Στην ουσία οι ιστορίες αυτές λειτουργούν σαν αφορμή για να γίνει αναφορά σε κοινωνικοπολιτικές ταραχές και ηθικά διλήμματα της εποχής που γράφτηκαν. Εξετάζουν με κριτική ματιά τις αυταπάτες (πχ. Το αμερικάνικο όνειρο), την υποκρισία, τους διεφθαρμένους θεσμούς και τις σκληρές αδικίες μίας επιφανειακά καθωσπρέπει κοινωνίας. Οι πρωταγωνιστές είναι συνήθως σκληροί αντιήρωες που ζουν στο κοινωνικό περιθώριο και γι’ αυτό ακριβώς αντικρίζουν την πραγματικότητα με μία εξωτερική σατυρική ματιά. 59

poreia44_poreia 24.qxd 25/4/2017 6:34 πμ Page 60

περιοδικό

Οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι οι καλοζωισμένοι μεσοαστοί των κλασικών μυθιστορημάτων, αλλά φτωχοί βιοπαλαιστές οι οποίοι, αν και πωλούν τις υπηρεσίες τους, διατηρούν ένα ιδιαίτερο κώδικα τιμής. Η έρευνα έχει μία διττή λειτουργία. Αφενός ξεσκεπάζει την αλήθεια, αφετέρου προσφέρει την ελευθερία στον πρωταγωνιστή να παρατηρεί την κοινωνική αδικία και σε πολλές περιπτώσεις να μάχεται και να ασκεί βίαιη τιμωρία εκεί που οι συμβατικοί κοινωνικοί θεσμοί δεν το πράττουν. Η αφήγηση είναι συνήθως σε πρώτο πρόσωπο, ώστε ο έλεγχος των εξελίξεων και η οπτική να είναι συνεχώς υπό αμφισβήτηση. Οι πρωταγωνιστές διαμορφώνουν την ιστορία, παράλληλα όμως αλλάζουν και διαμορφώνονται και οι ίδιοι. Δύο είναι οι μεγάλες λογοτεχνικές φιγούρες αυτού του είδους. Από τη μία πλευρά βρίσκεται ο Dashiel Hammet ο οποίος εισάγει μια σειρά σκληροτράχηλων ερευνητών (από τον ανώνυμο continental op και τον ιδιωτικό ντετεκτιβ Sam Spade μέχρι τον τζογαδόρο - μπράβο Ned Beaumont) οι οποίοι δεν ξεχωρίζουν επιφανειακά από τους απατεώνες. Συνήθως πρόκειται για σκληρούς, δυσλειτουργικούς και αυτοκαταστροφικούς αντιήρωες που διέπονται από σκεπτικισμό και πεσιμισμό. Το τέλος στις ιστορίες του Hammet είναι μία προσωρινή ισορροπία, μία πρόσκαιρη ανάπαυλα πριν ξεσπάσει ξανά το χάος και η αδικία. Η κοινωνική αλλαγή δεν φαίνεται εφικτή. Από την άλλη πλευρά βρίσκουμε τον Raymond Chandler οι πρωταγωνιστές του οποίου δεν είναι βυθισμένοι στο εφιαλτικό και διεφθαρμένο αστικό σκηνικό, αλλά αποτελούν ένα ρομαντικό τύπο ήρωα ο οποίος χαρακτηρίζεται από ευγενή συμπεριφορά, διεισδυτική κρίση και έντονο αυτοσαρκασμό. Η ιπποτική παρουσία του Phillip Marlow είναι κυρίως στυλιστική, καθώς ταλανίζεται από την αλλοτρίωση, την μοναξιά, την αγωνία της ανεργίας και την αναζήτηση της ταυτότητάς του σε μία χαοτική κοινωνία. Μοιάζει δηλαδή με ένα ξεπεσμένο «σαμουράι» σε ένα κόσμο χωρίς αξίες. Αντίστοιχες ιστορίες γράφει μία πληθώρα συγγραφέων. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε τον H. Browne, R. S. Prather, R. B. Parker, Fr. Nebel, Carol John Dally, G. H. Coxe, Raoul Whitfield, Paul Cain κ.α.. Στην πλειοψηφία τους οι συγγραφείς αυτοί στέκονται απέναντι στις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις γενικά με μία προοδευτική ματιά, αν και αυτός που ξεχωρίζει για την αριστερή πολιτική του δράση είναι ο Dashiell Hammet. Αξίζει να αναφέρουμε ότι μία μεγάλη μερίδα των παραπάνω συγγραφέων αναζητούν δουλειά στο Hollywood και κάποιοι βλέπουν το έργο τους να μεταφέρεται στη μεγάλη οθόνη. Ο αμερικάνικος κινηματογράφος εξαιτίας της πιο συντηρητικής στάσης των στούντιο παραγωγής λογοκρίνει και αμβλύνει τις αιχμές της «noir» λογοτεχνίας. Επιπρόσθετα οφείλουμε να αναφέρουμε ότι η λογοτεχνία του εγκλήματος δεν περιορίζεται στις ιστορίες ανίχνευσης (detective stories). Το οργανωμένο έγκλημα δίνει αφορμή να αναπτυχθούν εξαιρετικά έργα με πρωταγωνιστές εγκληματίες είτε πρόκειται για σπουδαίους gangsters είτε για μικροκακοποιούς. Στις ιστορίες αυτές τα όρια του νόμιμου και του παράνομου είναι αρκετά δυσδιάκριτα και γίνεται σαφής κριτική απέναντι στα επιχειρηματικά ήθη της καπιταλιστικής κοινωνίας. Κοινός τόπος είναι η αντίληψη πως ο συγκεκριμένος τύπος κοινωνίας παράγει ένα συγκεκριμένο είδος ανθρώπων. Οι Paul Cain, James. M. Cain, W.R. Burnett, Armitage Trail, Benjamin Appel, Edward Anderson, Ernest Hemingway είναι μερικοί από τους αξιόλογους συγγραφείς τέτοιων αφηγήσεων. Το οργανωμένο έγκλημα 60

εμφανίζεται με καθυστέρηση στη Μ. Βρετανία τη δεκαετία του ’40. Στο αντίστοιχο έργο των Βρετανών, όπως για παράδειγμα του Graham Greene και Eric Ambler οι μαφιόζοι θεωρούνται ψυχοπαθείς και όχι μία φυσική κατάσταση όπως στο έργο των αμερικάνων. Αυτό σχετίζεται με την επικράτηση του πασιφισμού στη Βρετανία και την δυσκολία της αποδοχής ότι ένας ακόμη καταστροφικός παγκόσμιος πόλεμος πλησιάζει. Οι συγγραφείς προσπαθούν να αφυπνίσουν την κοινή γνώμη και ασκούν έναν παραλληλισμό ανάμεσα στο οργανωμένο έγκλημα και την άνοδο του φασισμού. Πέρα από τα παραπάνω είδη πρέπει να αναφέρουμε και το victim noir. Οι πρωταγωνιστές εδώ δεν έχουν τις ειδικές ικανότητες των ντετέκτιβ ούτε τη γνώση του υπόκοσμου και τα οξυμένα ένστικτα της επιβίωσης των κατ’ επάγγελμα εγκληματιών. Πρόκειται για άτομα που δεν έχουν τον έλεγχο της ζωής τους και δρουν από απελπισία. Η δράση τους αυτή όμως τους καταδικάζει και τους οδηγεί στο αδιέξοδο. Οι Eric Knight, Cornell Woolrich, Patrick Hammilton γράφουν τέτοια έργα. Το είδος αυτό με βασικούς εκφραστές τον James M. Cain και τον Horace Maccoy γνώρισε απήχηση στη Γαλλία, διότι θεωρήθηκε πρόδρομος της εμφάνισης του Υπαρξισμού και του θέματος του παραλόγου στην Τέχνη. Μεταπολεμικά η λογοτεχνία του εγκλήματος γνωρίζει μία νέα πνοή. Πλέον η εστίαση γίνεται στην ψυχολογία του εγκληματία και όχι στις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις. Είτε πρόκειται για ανθρώπους που αναζητούν εκδίκηση, είτε για τυχοδιώκτες κακοποιούς, είτε για αδίστακτους αναρριχητές στην κοινωνική πυραμίδα, είτε για ψυχοπαθείς με τάσεις μεγαλομανίας η κριτική στο κοινωνικό γίγνεσθαι δεν αδυνατίζει. Οι W.R. Burnett, Mickey Spillane, Richard Stark, Jim Thomson, Patricia Highsmith, James MacDonald είναι μερικοί από τους πιο χαρακτηριστικούς εκπροσώπου του είδους. Η άνοδος του φεμινισμού, ο αγώνας για τα πολιτικά δικαιώματα των νέγρων, ο Μάης του ’68, η σεξουαλική απελευθέρωση, η ανάπτυξη της ψυχολογίας, δίνουν έναυσμα για την εμφάνιση ποικίλων θεμάτων στη δυτική λογοτεχνία. Το noir ύφος διατηρείται και αναπτύσσεται με γόνιμους προβληματισμούς και μεταπολεμικά, ενώ σαν αντίλογος για πιο ρεαλιστικές αφηγήσεις έχουμε την εμφάνιση αστυνομικών μυθιστορημάτων όπου οι διωκτικές αρχές αντιμετωπίζονται σαν ένας συλλογικός μηχανισμός πολυποίκιλων ειδικοτήτων (police procedural story). Τα όρια μεταξύ αστυνομικής λογοτεχνίας και άλλων λογοτεχνικών ειδών, όπως του ιστορικού μυθιστορήματος ή της επιστημονικής φαντασίας, γίνονται πιο δυσδιάκριτα, καθώς πολλοί συγγραφείς δανείζονται στοιχεία από το αστυνομικό μυθιστόρημα για να μιλήσουν για διαφορετικά πράγματα πχ. Το όνομα του Ρόδου του Ουμπέρτο Έκο. Πλέον η αστυνομική λογοτεχνία είναι η αφορμή για την κριτική διείσδυση σε καυτά πολιτικά και κοινωνικά θέματα, όπως το εμπόριο ναρκωτικών, η πορνεία, η ομοφυλοφιλία, η προσφυγιά, ο πόλεμος, η ύφεση του κομμουνιστικού κινήματος και η κατάσταση της Αριστεράς, η παγκοσμιοποίηση, τα οικονομικά σκάνδαλα και η πολιτική διαφθορά. Από τη Γερμανία μέχρι την Αργεντινή, από το Μεξικό μέχρι την Ιταλία, από τη Σουηδία μέχρι τη Κούβα η λογοτεχνία του εγκλήματος γνωρίζει άνθηση, αναζητά νέα θέματα, καινούργιες εκφραστικές μεθόδους και αποκτά φανατικούς οπαδούς. Κώστας Π.