De Skyline van het Eilandje voorgoed hertekend

04

30 BELGISCHE TOPPROJECTEN PLAN is een speciale uitgave van Home Sweet Home januari - februari - maart 2017 Afgiftekantoor 2200 Herentals I - P608241 Uitgeverij Balfin - Belgiëlaan 4b - 2200 Herentals

PB-PP BELGIË(N) - BELGIQUE

POLO POLOArchitects Architects& &META METAarchitectuurbureau architectuurbureau

DeDe skyline skyline van van hethet Eilandje Eilandje voorgoed voorgoed hertekend hertekend

aanaan hethet water.

In de rugrug vanvan hethet stadswijk water.

In de DatDat hethet Eilandje Eilandje bezig bezig is aan is aan eeneen revival, revival, is is stadswijk in de Cadixwijk, bakent sinds begin MAS, in de Cadixwijk, bakent sinds begin wellicht wellicht niemand niemand ontgaan. ontgaan.

OpOp enkele enkele jaren jaren MAS, eeneen bouwblok metmet eeneen bijzondere 2016 bouwblok bijzondere tijd tijd heeft heeft de rauwe de rauwe havenbuurt havenbuurt in het in het noornoor- 2016 de de skyline af. Cadiz, dat dat verwijst typologie skyline af. Cadiz, verwijst denden vanvan Antwerpen Antwerpen eeneen heuse heuse metamorfose metamorfose typologie de de gelijknamige Spaanse havenstad, gelijknamige Spaanse havenstad, ondergaan.

In het kielzog Museum naarnaar ondergaan.

In het kielzog vanvan hethet Museum gemengd project in opdracht vanvan is een gemengd project in opdracht aanaan de de Stroom (MAS) en en hethet RedRed StarStar is een Stroom (MAS) Development, Builprom en en WestCORES Development, Builprom WestLineLine Museum zwaaiden hippe koffiebars en en CORES Museum zwaaiden hippe koffiebars metmet ongeveer 40.000m² oppervlakte hoek ongeveer 40.000m² oppervlakte restaurants de deuren open, kregen underrestaurants de deuren open, kregen under- hoek te wonen, werken, (ver)zorgen en en ont-ontte wonen, werken, (ver)zorgen ground partyspots vrij vrij spelspel en en openden ground partyspots openden omom Voor de conceptuele ontwikkeling spannen.

Voor de conceptuele ontwikkeling artiesten, designers en en andere creatieveartiesten, designers andere creatieve- spannen. tekenden POLO Architects en en en uitvoering tekenden POLO Architects lingen hunhun ateliers en en gaanderijen.

De De ver-ver- en uitvoering lingen ateliers gaanderijen. architectuurbureau.

Zij Zij versmolten META architectuurbureau. versmolten weerde straten, pleinen en en kades werden weerde straten, pleinen kades werden META verschillen in in visievisie en en aanpak omom verschillen aanpak opgekalefaterd opgekalefaterden enkregen kregeneeneennieuwe nieuwe hunhun Cadiz hethet kloppende harthart vanvan de de Cadiz kloppende bestemming.

DieDie groeidynamiek is is ookook vanvan bestemming. groeidynamiek Cadixwijkte temaken. maken.Mauro MauroPoponcini Poponcini projectontwikkelaars projectontwikkelaarsnietnietontgaan. ontgaan.MetMet Cadixwijk en Niklaas Deboutte (META) geven (POLO) en Niklaas Deboutte (META) geven de de steun vanvan de de overheid plaveien zij mee steun overheid plaveien zij mee (POLO) en uitleg. tekst en uitleg. de de wegweg voor eeneen levendige en en leefbare voor levendige leefbare tekst

planplan148148

Doorsnede

Gelijkvloers

Ook de akoestische binnenbekleding van de

Résidence Palace en het Justus Lipsiusge-

Het is dan ook niet onlogisch dat Samyn

tolkencabines is in dit materiaal uitgevoerd.

bouw werd geherstructureerd met voet-

& Partners geregeld in de prijzen valt. Met

gangsbruggen, parkings en souterrains.

Résidence Palace kreeg het ontwerp de internationale architectenprijs Plan Awards

Indrukwekkende cijfers

2016. Die beloont het beste werk op

Het totale kostenplaatje schommelt rond de

Prijsbeest

240Cadiz miljoen (waarde in januari 2004) als euro oriëntatiepunt

Nooit eerder in België vlak. toe &om elke woning voldoende daglicht Samyn Partners gaat prat op een ferm lijst- te architecturaal en gebouwd stedenbouwkundig

schenken.

Bovendien het in het midden je met “high-level clients”lagzoals Samyn het voor een totale oppervlakte vanDevelopment, 71.000m2.

Projectontwikkelaars CORES

De Cadiz-knoop ontwarren, bleek dus geen

het Dat beoogde bouwblok en Samyn was het noemt. komt omdat Philippe Builprom en Westhoek organiseerden Maar liefst 18.000m van het bestaande in zelfvan

sinecure. Niet alleen vanwege een waaier

door parkeerplaatsen en restzijn klanten graag samen een antwoord 2010 werd op vraag van voormalig stadsbouw- metomringd gebouw behouden.

De conferentie-

aan eisen, maar ook omdat POLO en META Tekst: Jurgen Verbiest elk een eigen visie en attitude naar voren Foto's:

2

groen.opUiteindelijk het gebouw bedenkt de droom werd van debeslist bouwheer.

Zo Kristiaan Borret eenvan wedstrijd en meester vergaderzalen nemen 9.271m het 2

“Op detankstations schaal van deinstad moest het bouwArchitects De als META architectuur145POLO parkeerplaatsen. zone tussen het wekkende Ruisbroek.

brachten.

“Van bij het begin &ben je elkaar SAMYN and PARTNERS architects engineers, LEAD and DESIGN PARTNER. aan het besnuffelen,” glimlacht Deboutte With Studio Valle Progettazioni architects, over de samenwerking. “Je moet elkaar niet Buro Happold engineers. alleen1, 4, aanvoelen heel uiteenlopende 5, 8, 10, 11:op Marie-Françoise Pissart je daagtUnie, elkaar ook constant 2,punten, 3, 6, 9: Europese 7: Quentin Olbrechtsuit.”

bureau de jury het meest. Aan beide

blok leesbaar zijn vanop grotere afstand, op

“Ergens kan je stellen dat je een ont-

bureaus werd gevraagd om samen te

de schaal van de buurt moest het in directe

werp lang naar compromissen zoekt,” pikt

werken. Op de site van het vroegere

relatie staan met het nog te ontwikkelen

Poponcini in. “Maar zo zie ik het niet. Je

Douanegebouw moest een diep bouwblok

Wijkplein Cadix en de omringende straten.”

brengt wel de rijkdom van beiden samen

gerealiseerd worden met een groot aantal

Mauro Poponcini: “Cadiz moest het hart

om er iets nieuws, iets anders en beters

wooneenheden met voldoende lichtinval

vormen van de herontwikkelde Cadixwijk.

uit te distilleren. Want uiteindelijk staat het

en uitzicht op de omliggende buurt. Die

Het woonproject beklemtoont met name

resultaat er. Cadiz is een project zoals

context bleek geen evidentie. Hoewel het

een strategisch belang voor de stad. Met

nooit eerder gebouwd in België. Dat was

brutalistische artefact van architect Etienne

de realisatie ervan zou de revolutie op

alleen maar mogelijk door elkaars grenzen

De Pessemier uit de jaren zeventig niet

het Eilandje in haar definitieve plooi vallen.

constant af te tasten.”

zonder kwaliteiten was, liet het weinig

Het woonproject aan het Kattendijkdok is Het oude Douanegebouw moest jammer Philippe Samyn & Partners

mogelijkheden om te voldoen aan de eis van

een1537 multifunctionele constructie geworden genoeg verdwijnen om eenWaterloosesteenweg ontwerp te – 1180 Brussel

de stad om leven te brengen in de buurt. De

kunnen maken dat aan alle verwachtingen

structuur van het Douanegebouw liet niet

neemt, bemerkt een monolithisch geheel. en verplichtingen voldeed.” sai@samynandpartners.com – www.samynandpartners.com

2 af te breken. ontwierp hij onder andere ook het nieuwe voor gedeelte het nieuw te bureaus ontwikkelen project nieuwe in. De 27.163m ,

“Essentieel was datdeCadiz op verschillende Cadiz. Nadat de lokalen voor deverschillende pers 3.370m opties en die bekeken voor cultuurhuis in Namen, brandweerkazerne 2

een de goede relatie zou aangaan herbekeken werden, overtuigden de en ceremonies en het restaurant 8.375m2. uit- vanschalen Charleroi, voetgangersbrug in hetmet de omgeving,” legt Niklaas Deboutte de studie zowel treinstation In eindelijk totaal zijn er in enhetstrategie gebouwvanook van Leuven en de indruk- uit.

planplan146150

met tweet. gezichten.

02 374 90Wie 60 Cadiz van ver waar-

Pas als je dichterbij komt, worden de mor-

Vanaf de straat kan je een glimp opvangen

door de typologie van de bestaande pak-

fologische nuances zichtbaar. Vier architec-

van de collectieve binnentuin, vormgegeven

huizen op het Eilandje. Op die manier laat

turale woontorens met appartementen,

door Dirk Vandekerkhove Landschapsarchi-

Cadiz zich niet zomaar meeslepen in een

luxueuze penthouses en studio’s zijn met

tecten. Hier bevinden zich de tuintoegangen

modernistisch discours, maar refereert het

elkaar verbonden door een sokkel van drie

tot de appartementen. Deze centrale zone

ook bewust aan het rijke verleden van de

bouwlagen waarin ruimte is voor sociale

is een geprofileerd landschap met berken

buurt.

en assistentiewoningen, kantoren, horeca,

en bosvegetatie dat gedrapeerd ligt over

sport- en ontspanningsruimten en een

de ondergrondse parking enerzijds en de

Woontorens met indrukwekkende

volwaardige supermarkt.

supermarkt op het gelijkvloers anderzijds.

vergezichten

Een groen, hellend vlak bindt het gemeen-

Welgeteld 184 appartementen, studio’s en

Genuanceerde monoliet

schappelijke binnengebied met de private

penthouses bevinden zich in de vier woon-

Van dichtbij, op straatniveau, gaat je blik

tuinen op de sokkel. Vanaf die plaats ge-

torens, van verdieping drie tot verdieping

niet verder dan de onderste bouwlaag die

nieten de bewoners van een weids uitzicht

acht. Cadiz zoomt daarmee de skyline aan

voornamelijk uit glas bestaat. Deze donkere

over haven en stad.

de noordzijde van het Eilandje op opmerke-

sokkel contrasteert met het overkragende

Vanop enige afstand toont Cadiz een ander

lijke �ij�e a�. �n het concept staan �e�ibiliteit

gedeelte op de eerste en tweede verdieping.

en meer monumentaal beeld. De vier toren-

en de link met de omgeving centraal. “Het

De witte betonnen gevelelementen scher-

gebouwen, teruggetrokken van de rooilijn,

was lang zoeken naar de juiste afstand

men de achterliggende functies af van de

staan met hun knieën op het dak van de

tussen de vier torens onderling,” verduide-

straat en bieden tegelijkertijd transparantie

sokkel en met hun voeten in de lager gelegen

lijkt Deboutte. “Het diagonale zicht tussen

door alternerende uitsparingen. Ze omrin-

binnentuin. Voor het gevelmetselwerk en

de gebouwen moest zo bemeten zijn dat

gen het bouwblok en binden het tot een

prefabbeton lieten POLO Architects en

iedereen, vanuit elke wooneenheid, een

robuust geheel.

META architectuurbureau zich inspireren

blik heeft op zowel het water als de stad.”

Made in Belgium WWW.BRICKINTHEWALL.EU

Niveau 0

Niveau +1

Niveau +4

0

10

25

m

Door de ingenieuze inplanting kijken de

heden worden samengevoegd om de woon-

Naast appartementen en een woonzorg-

appartementen stuk voor stuk uit over de

oppervlakte te vergroten.

centrum heeft Cadiz ook ruimte voor kantoren, winkels en horeca met zicht op

Schelde, het Kattendijkdok, het Kempisch dok, het historisch stadscentrum en de

Stad in de stad

het Kattendijkdok of de groene binnentuin.

binnentuin. Bovendien is elke wooneenheid

Door de integratie van diverse woningtypes

�e �ers�hi��ende uni�s zi�n �e�ibe� samen

voorzien van een terras, dakterras of tuintje:

en commerciële ruimtes werpt Cadiz

te voegen en kunnen voor verschillende

“De terrassen van de appartementen

het beeld op van ‘een stad in de stad’.

doeleinden gebruikt worden. Daarnaast

en penthouses in de torens lopen door en

“Cadiz is meer dan een complex opgevatte

geeft Cadiz uit op het nog te realiseren

alterneren in functie van de ideale bezon-

woontoren, het gebouw creëert een

Wijkplein Cadix. Op korte termijn zal de

ning. Op de bovenste verdieping zijn de dak-

klimaat dat ondernemers aantrekt en

vroegere douaneparking zich namelijk ont-

terrassen zelfs verbonden met de onderlig-

mensen bijeen-brengt,” zegt Poponcini.

poppen tot een groene ontmoetingsplaats

gende zonneterrassen via buitentrappen.”

“Een woonzorgcentrum met assistentie-

die vanaf het Cadiz-gebouw tot aan het

Elke studio of elk appartement heeft een,

woningen zorgt er bijvoorbeeld voor dat

watervlak loopt. Nog even afwachten dus

twee of drie slaapkamers en een ruime living.

mensen die zorgbehoevend zijn in een

�oora�eer he� �i�and�e �he� �uid� defini�ief

Wie groter wil gaan, kan gemakkelijk spelen

lokaal netwerk opgenomen worden. Wie

naar de kroon steekt.

met de oppervlakte van aanpalende appar-

erzijn intrek neemt zit niet zomaar weg-

tementen. Omdat enkel de gevel en de kern

gestopt, maar bevindt zich nog altijd in een

dragend zijn, kunnen meerdere wooneen-

genormaliseerde woonomgeving.”

plan

Tekst: Bart De Maesschalck Foto's: Stijn Bollaert

META architectuurbureau

POLO Architects

Grote Kraaiwijk 3 – 2000 Antwerpen

Tavernierkaai 2 bus 28 – 2000 Antwerpen – t. 03 225 18 84

t. 03 213 51 60

Havenlaan 86C bus 409 – 1000 Brussel – t. 02 486 02 86

info@meta.be – www.meta.be

info@polo-architects.be – www.polo-architects.be

152