Pleyn november 2021 by Pleyade Arnhem

NOVEMBER 2021

“We lachen veel hier.”

Van de redactie Eten en drinken Eten om te leven? Of leven om te eten? De filosoof Levinas zei: “Natuurlijk leven we niet om te eten, maar het is niet echt waar om te zeggen dat we eten om te leven; we eten omdat we honger hebben.” Schrijfster en denkster Virginia Woolf zei: “Je kunt niet goed denken, goed liefhebben, goed slapen, als je niet goed hebt gegeten.” De filosoof Feuerbach verwoordde het als volgt: “De mens is wat hij eet.” Van welke kant je het ook bekijkt, eten is belangrijk. Voor velen is een warme maaltijd het hoogtepunt van de dag. Op plaatsen waar voedselschaarste is of waar mensen zelfs honger lijden weet men maar al te goed dat werken of nadenken heel moeilijk is als je een lege maag hebt. Voeding en gevoed worden zijn noodzakelijk. En zonder te drinken houdt een mens het maar kort vol. In deze Pleyn van november, die het thema ‘eten en drinken’ heeft meegekregen, zijn diverse invalshoeken aangestipt. Er zijn er nog veel meer maar de redactie wil een begin maken. De rest is aan jullie: erover doorpraten, proeven en uitproberen, bijvoorbeeld tijdens de feestdagen in de komende decembermaand. Eet smakelijk!

Redactie Pleyn Postbus 4020, 6803 EA Arnhem redactiepleyn@pleyade.nl

Toelichting bij coverfoto

Nolly Schill-Arends is positief en optimistisch van aard. Ze kijkt met plezier terug op haar leven. Lees mee op pagina 14. 2

11 20 26

Vrijwilligers met groene vingers gezocht

Belinda’s smikkelkar

Een kijkje in de keuken SamenSpraak 4 Goede voeding, wat is dat?

in dit nummer:

Een moestuin beginnen

Zelf beslissen wie beslist

Charles Schmidt, teamhoofd facilitair

Wat is daarop uw antwoord?

Eten en muziek

Column geestelijke verzorging

In elk nummer 9

Column Lekker eten met Mildred

Levensverhaal van Nolly Schill-Arends

Erop uitje

PIT

Vraag het Floor

Boeken, apps en podcast

In de bloemetjes

Puzzel

Samen Spraak In SamenSpraak interviewen medewerkers, bewoners, cliënten en vrijwilligers elkaar. Op de van Kleffensstraat leren gastvrouw van restaurant Eldenstaete Marika Hendriksen (55) en grafisch vormgever Simone Lohnstein (27) elkaar kennen. Simone: Wat doe jij precies bij Pleyade? Marika: Ik werk sinds 2014 in het restaurant van Eldenstaete. Dat vind ik echt heel leuk om te doen. Hiervoor werkte ik ook in de horeca, maar dan een ander soort horeca. Daar ben ik gestopt omdat het toen privé wat minder met mij ging. Uiteindelijk heb ik hier gesolliciteerd. En weet je waarom ik ben aangenomen? Simone: Nee vertel! Marika: Is echt heel grappig! Het gesprek ging goed en ik was zo enthousiast dat ik huppelde bij het weglopen. De mensen met wie ik het gesprek had waren ook zo lief. Simone: En hoe vind je het werk in het restaurant? Marika: Ik vond het meteen heel

Simone Lohnstein Grafisch vormgever

leuk. Voor corona was het ook altijd heel druk in het restaurant, echt hard werken, maar toch anders dan bij andere horeca. Simone: Door corona is het restaurant lang dicht geweest. Heb je toen iets anders gedaan bij Pleyade?

“Ik was zo enthousiast dat ik huppelde bij het weglopen.” Marika: Voor corona was ik al begonnen als vaste invaller bij de receptie op de van Kleffensstraat. Heel leuk om iets anders te leren waarbij ik ook iets minder vraag van mijn lichaam. Ik word toch ook een jaartje ouder. Toen het restaurant dicht ging zat ik meerdere dagen in de week bij de receptie. Dat

vond ik wel erg wennen aangezien de werkzaamheden heel anders zijn, en dat voor anderhalf jaar. Simone: Maar je bent nu weer terug in het restaurant toch? Marika: Ja gelukkig wel! Maar ik zit nog wel een dag in de week bij de receptie en die afwisseling vind ik leuk. Maar wat doe jij binnen Pleyade? Simone: Ik werk nu een jaar bij Pleyade als grafisch vormgever op de communicatieafdeling. Daarnaast heb ik mijn eigen bedrijf als grafisch vormgever en fotograaf. De afwisseling hierin is inderdaad heel fijn. Marika: Is dat niet heel zwaar om te combineren? Simone: Nee, dat valt wel mee. Ik werk denk ik wel iets meer dan de gemiddelde Nederlander, maar ik ben ook heel slecht in stilzitten. Marika: Dat snap ik, je bent ook nog een jonge meid! Komen jullie weleens bij het restaurant? Simone: Nee eigenlijk niet, maar dit komt meer door de kaart. Deze wordt binnenkort vernieuwd maar op het moment staan er weinig gezonde dingen op en je hebt weinig keus als je geen vlees of vis eet, zoals ik. Marika: Dat begrijp ik helemaal! Het is fijn dat hier binnenkort verandering in komt. Soms is er geen kok en dan val ik die dag in. Dat vind ik leuk om te doen en dan neem ik allemaal verse ingrediënten mee en maak ik bijvoorbeeld een vegetarische tomatensoep. Dus ik maak graag iets anders voor je klaar. Kom gerust een keertje langs wanneer ik aan het werk ben. Simone: Dat vind ik leuk, dat ga ik zeker

doen met mijn collega’s. Maar jij bent dus erg bezig met gezond eten? Marika: Ik heb in een dip gezeten en toen ben ik meer gaan letten op mijn gezondheid. Ik ben na 37 jaar gestopt met roken, gaan sporten en gezonder gaan eten. Ik voel mij zoveel beter, veel energieker en mentaal sterker. Voeding heeft echt veel invloed. Hoe kijk jij daar tegenaan? Simone: Ik snap helemaal wat je bedoelt. Toen ik vegetarisch ging eten voelde ik ook echt een verschil. Ik was minder vaak ziek en voelde mij veel beter. Marika: Wat goed dat je dat zo voelde. Waarom ben jij vegetarisch gaan eten? Simone: Voornamelijk voor het dierenleed, maar ook voor het klimaat. En uiteindelijk ook voor mijn eigen gezondheid. In vlees en vis zitten veel toegevoegde stoffen die ik liever niet eet. Marika: Ja dat heb ik ook vaker gehoord. Het is soms lastig, want je hoort zoveel verschillende verhalen. Maar ik denk dat het belangrijkste is dat je naar jezelf luistert en dat volgt. Simone: Daar ben ik het helemaal mee eens!

Marika Hendriksen gastvrouw Eldenstaete

Goede voeding, wat is dat? Wat is gezonde voeding? Is roomboter gezonder dan margarine? Fruit is toch gezond? Iedere dag een glaasje wijn is gezond voor hart en bloedvaten, net zoals pure chocolade. En bruinbrood is gezonder dan witbrood. Over welke voedingsmiddelen gezond zijn, bestaan veel fabels. Velen denken te weten wat gezond is en hebben weer een ander advies. Maar wat is nu echt gezonde voeding?

Gezonde voeding bestaat uit de juiste hoeveelheid voedingsstoffen; eiwitten, vetten en koolhydraten. Ook bevat gezonde voeding voldoende vitamines, mineralen, vezels en vocht. Deze beschermen tegen ziektes en zorgen dat we fit en sterk blijven. Bij een gezond voedingspatroon eten we niet te veel of te weinig en eten we vooral plantaardige en weinig dierlijke producten. Een gezond menu is rijk aan groente, fruit, peulvruchten, noten, vis en volkorenproducten. Daarnaast bevat het voldoende magere melkproducten en is het arm aan rood- en bewerkt vlees, alcoholische en suikerhoudende dranken, zout en verzadigde vetzuren.

Met het toenemen van de leeftijd heeft het lichaam van sommige voedingsstoffen juist meer nodig. Schijf van vijf Het Voedingscentrum heeft de richtlijnen voor gezonde voeding, vertaald naar producten en deze geplaatst in de Schijf van vijf. Het is advies is iedere dag de juiste hoeveelheid uit ieder vak van de Schijf van vijf te eten en drinken. Hoe groter het vak, hoe meer je ervan kunt eten of drinken. Tussendoortjes als koekjes, frisdrank en chips staan niet in de Schijf van vijf. Maar ook producten als witbrood, sauzen, zoet broodbeleg en vla vallen erbuiten. Als je volgens de Schijf van vijf eet kunnen ze er wel bij, maar niet te veel en niet te vaak. De vuistregel van het Voedingscentrum is: kies elke dag niet vaker dan drie tot vijf keer iets kleins buiten de Schijf van vijf en daarnaast hooguit drie keer per week wat groters. Vitamine D De diëtisten van Pleyade krijgen vaak te horen “ik ben al ouder en doe nog maar weinig, dus ik heb ook weinig eten

en drinken nodig”. Dit is een groot misverstand. Met het toenemen van de leeftijd heeft het lichaam van sommige voedingsstoffen juist meer nodig. Een goed voorbeeld hiervan is vitamine D. Het lichaam heeft vitamine D nodig om calcium uit de voeding in het lichaam op te nemen. Calcium is belangrijk voor de groei en behoud van stevige botten en tanden. Vitamine D is ook belangrijk voor een goede werking van spieren en het immuunsysteem. Een tekort aan vitamine D kan op den duur lijden tot botontkalking, osteoporose of spierzwakte. De zon is de grootste bron voor vitamine D. Het lichaam maakt in de huid zelf vitamine D aan. Vitamine D zit ook in eten, vooral in vette vis en in mindere mate in vlees en eieren. Ook wordt vitamine D toegevoegd aan halvarine, margarine en bak- en braadproducten. Veel mensen krijgen voldoende vitamine D binnen via de zon en voeding. Voor iedereen geldt een aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 10 microgram vitamine D. Mensen van boven de 70 moeten 20 microgram per dag binnen krijgen. Sommige groepen mensen hebben meer vitamine D nodig dan ze uit zonlicht en voeding kunnen halen. Zo is voor jonge kinderen aangetoond dat een vitamine D-supplement het risico op rachitis vermindert en voor ouderen het risico op vallen en botbreuken kleiner maakt. Voor zwangere vrouwen lijkt de kans op zwangerschapsdiabetes, een kind met een te laag geboortegewicht en astma-achtige symptomen bij een kind te verlagen. Mensen met een getinte of donkere huid maken minder vitamine D aan in de zon. Voor deze groepen wordt extra vitamine D supplement geadviseerd. Welke voeding gezond is, verschilt dus per persoon en is afhankelijk van de individuele situatie. Op www.voedingscentrum.nl is algemene informatie te vinden en wie een persoonlijk advies wil kan contact opnemen met een diëtist. 7

“Ik wil zeker dat papiertje halen”

Francis (50) is begonnen aan de opleiding verzorgende In 2013 begon Francis Knight als huishoudelijke hulp bij Pleyade. Kort daarvoor kwam ze met haar Schotse man terug uit Schotland. Daar werkte ze in de catering en in de schoonmaak, hoewel ze toen al liever de zorg in wilde. “Ik zag het als iets tijdelijks, al heb ik het huishoudelijk werk altijd met plezier gedaan. Maar de zorg trok me het meest. Hier in Nederland hoopte ik meer kansen te krijgen. Ik ben ook ambitieus, voelde dat ik meer kon en had behoefte aan levendigheid. Afgelopen maart ben ik dan echt begonnen aan een zorgopleiding. Ik heb zelf bij Opleidingen aan de bel getrokken en gevraagd of ik kon beginnen. Ik was aan de late kant, maar na een motivatiebrief, een test en een online sollicitatiegesprek kon ik beginnen.” Jongere collega’s ‘Hoe zouden jongere collega’s aankijken tegen een leerling van 50?’, dacht Francis. Maar dat viel gelukkig erg mee. “Ik voel me gewoon een van de anderen”, zegt ze nu lachend. “Het is even wennen want veel lessen zijn online; de leeromgeving is digitaal. Je moet ermee overweg kunnen. Maar ook de werktijden in de zorg zijn anders dan ik gewend was en ik werk op nieuwe locaties. Op Revalidatie heb ik al helemaal mijn draai gevonden. Per 1 oktober verhuis ik naar Eldenstaete. Daar verheug ik me al op. Ik ken 8

dan dus al twee van de drie locaties die tijdens de opleiding voorbijkomen.” “Wat het leukst is? Op Revalidatie geldt, dat je met mensen zowel lichamelijk als mentaal bezig bent. Je hoopt ze te kunnen helpen weer op een bepaald, liefst hun oude niveau te komen. Op Eldenstaete zal dat weer anders zijn. Het fysieke werk, echt met de mensen bezig zijn vind ik leuk. Ik mag alleen doen wat ik heb geleerd en heb een vaste werkbegeleider. Ooit wil ik zelf graag werkbegeleider worden. Dat is echt mijn ding, weet ik nu al. Vroeger wilde ik lerares worden of in de zorg werken, dus dit zou een mooie combinatie van die twee wensen zijn.” Even omschakelen “Thuis was het even omschakelen met de nieuwe werktijden, maar het gaat heel goed. Ik zou anderen die deze stap willen zetten aanraden het ook echt te doen. Gewoon proberen. De overstap is mogelijk. ‘Op leeftijd’ studeren valt mee. De theorie is niet moeilijk, maar het is wel veel. Ik wil zeker dat papiertje halen!”

Linda Schreuder, teamhoofd thuiszorg: “Francis heeft een aantal jaren met veel plezier en naar volle tevredenheid als hulp bij het huishouden gewerkt bij Pleyade Thuiszorg. De cliënten en de medewerkers van thuiszorg missen haar, maar Francis heeft een mooie en goede stap gezet die wij zeker hebben aangemoedigd. Francis heeft namelijk haar ambities uitgesproken en vervolgens de sprong gewaagd. Ze heeft gesolliciteerd op een BBL*-plek en is inmiddels al een tijdje leerling VerzorgendeIG**. Na de start van het leertraject bij revalidatie zal ze per oktober haar reis door Pleyade voortzetten bij Eldenstaete. Binnen Pleyade behoort doorgroeien vanuit hulp bij het huishouden naar de zorg dus zeker tot de mogelijkheden. Voor collega’s met ambitie en de juiste capaciteiten is Francis hopelijk een goed voorbeeld.”

Binnen Pleyade behoort doorgroeien vanuit hulp bij het huishouden naar de zorg zeker tot de mogelijkheden.

* Beroeps Begeleidende Leerweg ** Individuele Gezondheidszorg

Column Floor Poerschke, Psycholoog

Eenzaamheid Elk jaar is het op de eerste vrijdag van oktober Nationale Ouderendag: de dag waarop individuele wensen van ouderen worden vervuld. Deze dag is in het leven geroepen, omdat bijna de helft van de ouderen zich eenzaam voelt. Met deze jaarlijkse dag hoopt het Nationaal Ouderenfonds deze eenzaamheid tegen te gaan en sociaal contact tussen verschillende leeftijden te stimuleren. En dat is goed. Want, wist u dat de twee belangrijkste redenen dat mensen klaar zijn met leven, zijn: 1. het missen van sociaal contact en 2. het gevoel anderen tot last te zijn? Bij veel mensen lijkt de overtuiging naar binnen te zijn geslopen, dat ons leven alleen waardevol is, als we een bijdrage leveren aan de maatschappij. Maar wanneer we bij de meeste dagelijkse dingen hulp moeten vragen, betekent dat nog niet dat we er maar mee op moeten houden, toch? Ik vind dat iedereen waardevol en van betekenis is! Of iemand nu zorgverlener is of juist zorg nodig heeft. Ik hoop van harte dat er in onze omgeving niemand is die het gevoel heeft anderen tot last te zijn. Dat mensen ‘klaar zijn met leven’ vind ik in een aantal gevallen echt invoelbaar. Hoe we met elkaar ook ons best doen; we krijgen niet al het lijden in deze wereld onder controle. Maar laten we er met z’n allen voor zorgen dat er in onze omgeving niemand aangeeft ‘klaar met leven’ te zijn, omdat ze zich tot last voelen of eenzaam zijn! Wat mij betreft is het iedere dag Nationale Ouderendag. 9

Simpel beginnen

Een moestuin

Eten en drinken

Ontspannen bezig zijn en toch flink de handen uit de mouwen steken? Beloning in de vorm van je eigen verse doperwtjes op het bord? Begin een moestuin. Dat kan heel goed in de winter.

Knoflook kan in oktober de grond in Ja, het is wat werk, maar het is leuk en de voldoening is groot. Een stukje gras of tegels opofferen en de grond in orde maken kan prima in de winter. Het vroege voorjaar is de tijd om te zaaien. Doperwten en tuinbonen kunnen al in maart of april in de grond. Veldsla, rucola, en bosui zijn allemaal makkelijk te kweken. Planten als broccoli en rode biet kun je binnen of in een ‘koude bak’ voorzaaien. Aardbeien, heel leuk en lekker om te kweken, maar het is wel een vaste plant. In de maanden mei en juni ben je het drukst met de moestuin, omdat dan de dagen lang zijn en het onkruid net zo hard groeit als de gezaaide en gepote 10

Mmm, aardbeien

Rode peper is eerst groen

gewassen. Maar moestuinieren kan ook op een paar vierkante meters of zelfs in een getimmerde bak op een balkon, dan is er dus ook minder werk. Zaaien hoeft niet altijd, want bij tuincentra en kwekerijen is zogenaamd pootgoed, kleine plantjes, te koop. Let op, want ze willen hun plantjes nog wel eens te vroeg verkopen, onder het motto ‘de klant vraagt erom’. Na een flinke nachtvorst zien ze die dan graag bedremmeld terugkomen voor een tweede poging. Twee keer kassa! Op internet is eenvoudig te vinden wat je wanneer kunt zaaien en poten.

grote groeien beginnen. De groene puntjes die net boven de grond uitkomen, worden heus grote planten, al gaat het in het begin nooit snel genoeg. Sperziebonen, zowel de lage als hoge soorten, en snijbonen zaai je in mei. Zij houden van een warme bodem. Groenten als radijs en tuinkers kun je een groot deel van het jaar zaaien. Ze groeien snel en doen het goed als versiering van een boterham met kaas. Dan de tomaten komkommers, paprika’s, pepers en aubergines. Hou het simpel en koop ze als kleine plant, dan pluk je jezelf gelukkig in augustus!

Als het wat warmer wordt gaan de voorgezaaide plantjes naar buiten en kan het

Kijk eens op www.zaaikalender.com.

Vrijwilligers met groene vingers gezocht Eilandstaete, Polderhof en Marga Klompélaan zoeken vrijwilligers om in de tuin aan de slag te gaan. Eilandstaete

Polderhof

Marga Klompélaan

Een vrijwilliger die de bestaande (moes) tuin wil bijhouden, nu de vaste vrijwilliger dat om gezondheidsredenen niet meer kan doen.

Vrijwilligers die het leuk vinden om, in aanwezigheid van bewoners, wat lichte tuinwerkzaamheden te doen, bijvoorbeeld snoeien, water geven, verpotten en opruimen.

Een vrijwillig maatje gezocht voor een bewoner die graag in de tuin werkt.

De (moes)tuin van Eilandstaete stond mooi in bloei in de nazomer maar heeft dringend onderhoud nodig.

Bent of kent u iemand die één van deze taken op zich wil nemen? Mail naar vrijwilligerswerk@pleyade.nl.

Lekker eten met Mildred

Koude cake

Eten en drinken

Rond 1930 gebruikte het bedrijf de Nederlandse Oliefabrieken (NOF) in Delft- het huidige Calvé- een stripfiguurtje in reclamecampagnes met de naam Arretje Nof, bedacht door schrijver en illustrator Johan Fabricius. Hij schreef in 1926 in opdracht van de oliefabrikant een vijfdelige reeks boekjes over Arretje. De NOF werd in 1883 opgericht om olie uit aardnoten (pinda’s) te produceren en was in eerste instantie vooral bekend om de Delftsche slaolie. In de jaren dertig maakte het bedrijf ook Delfia, een soort frituurvet, en een margarinesoort die Delfrite heette. Ter promotie van die producten bracht de fabriek een gratis receptenboekje uit. Eén van de recepten was cake van Arretje oftewel ‘Arretjes cake’, dat met zowel Delfia als Delfrite gemaakt kon worden. Voor het recept in Pleyn is de olie of het frituurvet vervangen door boter. We noemen het Koude cake.

Ingrediënten 1 cake (12 personen) ● 2 eieren ● 200 gram basterdsuiker ● 50 gram cacaopoeder ● 200 gram roomboter ● 200 gram biscuits

Bereidingswijze 1. Mix de eieren met de basterdsuiker met een handmixer in drie minuten tot een luchtig geheel. 2. Voeg al roerend de cacaopoeder toe. 3. Smelt roomboter in een pannetje op laag vuur. 4. Schenk al roerend de gesmolten boter bij het cacaomengsel, roer tot een egaal mengsel ontstaat. 5. Verkruimel de biscuits. De kruimels mogen niet te fijn zijn. 6. Meng de kruimels door het cacaomengsel. 7. Leg een stuk bakpapier in het cakeblik en schep het cakemengsel erin. Strijk het glad. 8. Laat minimaal 2 uur opstijven in de koelkast. 12

Maak bij de koude cake een mooi, licht, alcoholvrij aperitief.

Met steranijs geparfumeerde pompelmoes De vrucht pompelmoes lijkt wel wat op de pomelo en op de grapefruit, maar is groter en heeft een dikkere schil. Steranijs, een Chinese specerij, is tegenwoordig overal te koop en geeft een heerlijke, dropachtige smaak aan het eten. Maak de pompelmoes schoon door de schil er rondom af te halen en de partjes uit hun vliesje te snijden en ik een kom te doen. Zet de kom even weg.

Benodigdheden voor 2 personen: ● 1 grote pompelmoes of 2 wat kleinere ● 150 ml sinaasappelsap ● 2 eetlepels suiker ● 1 steranijs ● ¼ theelepel karwijzaad ● 1 eetlepel limoensap (1 uitgeperste limoen) ● Sorbetijs vanille (bij de supermarkt) ● Meringue koekjes (bij de supermarkt)

De redactie vindt het leuk om foto’s of berichten te ontvangen van mensen die deze recepten hebben gemaakt.

Doe het sinaasappelsap in een steelpan met de suiker, steranijs, karwijzaad en limoensap. Breng alles aan de kook en laat 5 minuten zachtjes koken. Giet dit over de pompelmoes en laat alles afkoelen. Verdeel een grote lepel sorbetijs over twee glazen. Leg daar de pompelmoes bovenop en serveer met een meringue koekje.

Het levensverhaal van Nolly Schill, bewoonster van Malburgstaete.

“Ik hoop dat het na de dood net zo gezellig is als in het leven” Nolly Schill-Arends, tijdens het gesprek 82 jaar, is blij met haar woning in Malburgstaete. Ze woont er ruim een jaar. Haar zoon en schoondochter zorgden voor nieuwe spullen en ze vindt alles heel mooi geworden. Haar oude huis aan het Salvatorplein kan ze vanuit het raam zien. “Tijdens mijn leven ben ik vaak ziek geweest, als kind al, maar ik krabbelde altijd weer op en dan kon ik weer alles. Nu ook. Ik geniet heel veel. Na een opname in het ziekenhuis, vorig jaar, moest ik revalideren. Vijf maanden verbleef ik in Dieren. Ik kon daarna niet meer terug naar mijn eigen huis. Toen kwam ik hier wonen. Soms heb ik regelmatig bezoek en soms is het rustig. Maar iedereen heeft een eigen leven; ze hoeven toch niet elke week te komen? Als het stil is ga ik naar beneden, gezellig! Ze zorgen hier goed voor me en we lachen veel.” Nolly is geboren in Huissen en vertelt veel anekdotes uit haar leven. Haar vader was keuterboer. Ze had vier zussen en twee broers en was de jongste. Eén zus is nog in leven en die ziet ze vaak. “Ze is 87 en kan alles nog! We kunnen het goed vinden. Samen reizen we met ‘Vervoer op maat’ en ze duwt mijn 14

rolstoel. We gaan overal heen, waar we maar willen. Mijn moeder was 48 toen ik werd geboren. Ik ben opgevoed door mijn zussen. Ik werd ontzettend verwend en ik was best ondeugend. Als schoolmeisje zat ik op een katholieke school bij de nonnen. De juf ging naar mijn moeder omdat ik best goed kon leren, maar ja, ik kwam uit een arbeidersgezin. Juf vroeg of ik niet naar de mulo mocht. Zelf wilde ik dat helemaal niet want ik wilde kapster worden. De mulo werd het niet maar ik moest van moeder wel eerst naar de huishoudschool voor ik aan de kappersopleiding mocht beginnen. Een keer had ik een slecht rapport en toen mijn moeder erom vroeg, zei ik dat er geen rapporten meer werden uitgedeeld. Even later kwam mijn vriendinnetje en zij vroeg aan mijn moeder: ‘Wat vond u van Nolly’s rapport?’ Voor straf mocht ik niet meer naar de kappersopleiding.

Bij een beoordelingsgesprek bleek dat ik goed werkte maar te veel kletste. Maar ja, ik kon werken en kletsen tegelijk. Mijn collega’s niet. Ik bleef er 26 jaar tot mijn pensioen met 57,5 jaar. Henk heb ik leren kennen bij het dansen bij de Buitenpost. Hij was twee jaar jonger dan ik en werkte bij de PTT. Hij kon er met 55 jaar uit. Na ons pensioen hebben we samen tien jaar genoten van ons bootje en de stacaravan in Giethoorn. Toen kreeg hij slokdarmkanker. Hij is nu al vijftien jaar dood. Ik heb twee schatten van kleindochters van 24 en 20 jaar, hele mooie meiden. Ja, ik ben een trotse oma! Als ik volgende week 83 word geef ik een etentje bij de wok in Elst. Ik zet er ook stoelen neer met op elk een foto van wie er niet meer is. Nee hoor, grapje! Ach, ik denk vaak aan die mensen als ik ’s avonds in bed lig. Ik hoop wel dat het gezellig is na de dood, net als in het leven. Ik heb zo’n fijn leven gehad.”

Nolly, in 2011 en 2021 Uiteindelijk heb ik vier jaar in een atelier gewerkt waar overhemden werden gemaakt en achttien jaar bij de HEMA. Waar nu de Aldi is, was een bakkerij. Daar werkte ik ook met veel plezier, het liefst in de bakkerij -lol maken met de bakkers- maar ook in de winkel. Daarna kwam ik in de kantine van de KEMA, intussen was ik getrouwd met Henk en zwanger van mijn zoon. Ten slotte kwam ik te werken op het Girokantoor. 15

Zelf beslissen wie later voor u beslist Cognitieve veroudering Bij het aantikken van een hogere leeftijd vindt er bij iedereen ook een cognitieve veroudering plaats. Er veranderen functies zoals begrip, kennis, herinneringen en geheugen, probleemoplossing en informatieverwerking. Een belangrijk onderdeel hiervan is ook of iemand herhaaldelijk een adequate beslissing kan nemen of niet. In het begin is vaak nog een volwaardig besluit mogelijk, maar gezien de progressie is te verwachten dat dit op termijn zal wegvallen: iemand wordt dan – helaas - wilsonbekwaam. Wie zal voor u de beslissingen nemen en belangen behartigen, als dit u overkomt? Een belangrijk onderwerp. Levenstestament Om ervoor te zorgen dat iemand de keuzes voor u maakt, die u ook het liefst op die manier gemaakt zou hebben, is het een

geruststellend idee om iemand aan te stellen als uw wettelijk vertegenwoordiger/volmacht. Dit legt u vast in een levenstestament. In een levenstestament legt u bij een notaris zowel de financiële als de medische aspecten en wensen vast. Legt u dit niet van tevoren vast, dan kan het soms behoorlijk wat kosten met zich meebrengen om het alsnog te regelen, wanneer blijkt dat iemand wilsonbekwaam is. Dan is het zaak dat de kantonrechter een bewindvoerder, curator of mentor benoemt die voortaan beslissingen zal nemen. Door het zelf vast te leggen wanneer u dit nog kan, beschermt u uzelf en uw naasten voor de toekomst. Kijk voor meer informatie op: www.dementie.nl/omgaan-met- dementie/regelzaken/volmachten-regelen/

Adviesteam

Wat gaat uw wettelijk vertegenwoordiger doen? ● Zakelijke belangen ● Medische belangen ● Persoonlijke belangen

Wie wordt uw vertrouwenspersoon? ● Zakeljik ● Medisch ● Beloning toewijzen?

6 Meer weten over de mogelijkheden in uw situatie? Ga naar de notaris.

Hoe wordt het toezicht geregeld? ● Hoe vaak is de verantwoording? ● Wat moet erin staan? ● Aan wie moet er verantwoording ‌‌ afgelegd worden?

5 Wie wordt geïnformeerd over het levenstestament? ● de toezichthouder die ● mijn bank ik heb aangewezen ● mijn huisarts ● de notaris ● mijn specialist ● mijn bewindvoerder, ● mijn partner curator of mentor ● mijn kinderen ● overige familieleden ● anders .....

Wat te doen bij onvoorziene omstandigheden? ● 2e of 3e persoon aanstellen ● Wie wilt u als curator/mentor/ bewindvoerder?

“We willen dat bewoners het naar hun zin hebben”

Eten en drinken

Charles Schmidt is teamhoofd facilitair. Samen met zijn collega’s Jeroen Mulder en Maike Osei-van der Weijden, geeft hij leiding aan een aantal ondersteunende diensten, ieder voor een aantal Pleyade-locaties. De horeca hoort daar ook bij. Zijn er dus vragen over de restaurants, over eten en drinken en de wensen van bewoners op dit gebied, dan kom je al gauw bij Charles en zijn collega’s terecht. De redactie van Pleyn vroeg hem iets te vertellen over wat Pleyade belangrijk vindt als het over voeding gaat. “Ik zeg altijd: wij, de medewerkers, zijn elke dag te gast op de locaties. De bewoners wonen hier, dus zíj bepalen en dat geldt ook voor eten en drinken. Dat betekent niet dat er elke dag biefstuk en kreeft op het menu kan staan. Het budget nodigt ons uit om scherp in te kopen. De koks kopen in en proberen reserves op te bouwen voor speciale gelegenheden zoals de feestdagen. Er zijn grote locaties met een groot restaurant, zoals Waalstaete en

Eilandstaete, maar ook kleinere locaties met dus een kleine keuken, zoals Thuvine. Op kleinschalig wonen-locaties koken medewerkers de maaltijd zelf, in de woning. In alle gevallen geldt dat bewoners worden betrokken bij de menukeuze. Bewoners maken ook deel uit van menucommissies, samen met bijvoorbeeld een teamhoofd en een kok.”

Menukeuze “In de restaurants staan twee menu’s op de kaart dus er is altijd een keuzemogelijkheid. We proberen zoveel mogelijk rekening te houden met wat mensen lekker vinden. Bloemkool met een kaassausje kan heel lekker zijn maar ook speciale verzoeken zijn de koks bereid te maken. Zo staan er regelmatig bijzondere gerechten op het menu. En wil men een keer pannenkoeken, dan bakken we die natuurlijk. Daarnaast houden de koks natuurlijk altijd rekening met diverse diëten. Er is nauwe samenwerking met de diëtisten.”

Ontmoeting

Charles Schmidt en Maike Osei-van der Weijden

Jeroen Mulder

“De restaurants hebben ook een ontmoetingsfunctie. Neem nu Eilandstaete, kortgeleden kreeg het restaurant een nieuwe uitstraling. Je drinkt er niet alleen een kopje koffie, je kunt er ook een kaartje leggen en aan activiteiten meedoen. En wie een keer geen zin heeft om beneden te eten kan het eten boven krijgen in zijn of

Nieuwe fiets bewoners Thuvine haar appartement. Dat komt voort uit de corona-situatie, toen samen eten niet mogelijk was. Mensen hebben nog steeds die keuze.” “Ook het eetmoment is op de locaties verschillend. Soms wordt de warme maaltijd ’s avonds geserveerd, maar soms ook ’s middags. Waalstaete biedt de mogelijkheid te kiezen tussen de middag of de avond. Zo kunnen mensen zelf bepalen wanneer zij eten. Doordat men zo vaak gebruik maakt van de restaurants leren bewoners de medewerkers kennen en omgekeerd. Ze zien elkaar dagelijks en bouwen een band op. Ze weten dingen van elkaar en medewerkers kennen zo ook hun (eet)gewoontes, ze kunnen daarop inspelen. Dat maakt het werk zo leuk!”

Inspelen op wensen “We willen gewoon dat bewoners het naar hun zin hebben en stellen de keuze van de bewoner daarom altijd centraal. Als iemand gewend was om thuis dagelijks een borreltje te drinken dan hoop ik dat dat ook door kan gaan als ze hier komen wonen. Dat ze niet zeggen ‘dat mag niet’ of ‘dat is niet goed voor u’. We laten de bewoner in zijn waarde en proberen in te spelen op zijn of haar wensen. Vergeet niet dat eten, maar ook het koffiemoment, een beleving is. Men komt naar beneden voor de koffie en even later wéér, voor de maaltijd. Eten en drinken zijn de motor.”

Thuvine heeft een nieuwe elektrische rolstoelfiets. De bewoners die normaal gesproken met behulp van een rolstoel naar buiten gaan, kunnen met deze fiets kilometers maken, of het nu zomer is of herfst. Warme jas en handschoenen aan, muts op en rijden maar. Ook de begeleiders zijn blij, want door de accu, die trapondersteuning biedt, hoeven zij zich minder in het zweet te trappen.

Wat is daarop uw antwoord? De dagbesteding van Malburgstaete kreeg de vraag van een kleinzoon van een bewoonster of er een mogelijkheid was zijn trouwplechtigheid te houden in Malburgstaete. Zo kon zijn oma op 99-jarige leeftijd toch bij dit speciale moment zijn. De vergaderzalen van Malburgstaete werden in twee dagen omgetoverd tot een prachtige trouwlocatie. Bloemenhuis Alida maakte de trouwzaal helemaal af met prachtige bloemen aan de witte trouwstoelen en aan het prieeltje. Deze dag zal niemand snel vergeten. Het gebeurt immers niet elke dag dat er een bruidspaar langskomt op Malburgstaete, laat staan dat ze op de locatie komen trouwen: een officiële plechtigheid in aanwezigheid van de bijzonder ambtenaar van de burgerlijke stand (BABS). Niet geheel onbelangrijk: ze hebben allebei ‘ja’ gezegd! De medewerkers van de dagbesteding vonden het

mooi om de wens van de familie en de bewoonster in vervulling te kunnen laten gaan en dat deze bruiloft op anderhalve meter kon plaatsvinden. Dat was namelijk nog even spannend. Al met al was het een prachtige dag!

Belinda’s smikkelkar

“Alles voor die glimlach”

De corona lockdown heeft inspirerende verhalen met zich meegebracht. De smikkelkar van zorggezel Belinda is hier een mooi voorbeeld van. Hoe kunnen we vreugde brengen aan bewoners, wanneer zij geen bezoek mogen ontvangen, was de grote vraag. Door een geur- en eetbeleving te creëren, werd het antwoord. “Eten verbindt en roept herinneringen op. En dat zorgt voor een twinkeling in de ogen”, vertelt Belinda. 20

“Na te hebben gepolst bij bewoners wat zij graag lusten, kwam ik uit op wentelteefjes en pannenkoeken, waarna ik vervolgens thuis ben gaan oefenen. Zo is de smikkelmaandag ontstaan.” Met de keukentrolley op pad Alle benodigdheden voor de wentelteefjes werden besteld en zo ging Belinda met de keukentrolley van het restaurant door het pand. Met een grote roze strik in het

haar, een Spaans keukenschort om en de muziek aan. “Ik begon met bakken en de geur van vanille en kaneel ging door het hele gebouw heen. Bewoners kwamen op de geur af met een glinstering in de ogen en een brede glimlach. Daar doen we het voor!” De smikkelkar werd geboren “Een collega opperde: jij moet je eigen smikkelkar krijgen! Dat vond ik natuurlijk

een geweldig idee, dus zijn we hiermee aan de slag gegaan. Mijn collega Sandra en haar man hebben deze prachtige smikkelkar gemaakt. Ik vind het zo lief dat ze dat hebben gedaan en het is geweldig om de kar te delen met de bewoners. Verder ben ik familie en vrienden gaan vragen mij te sponsoren voor keukengerei dat ik nodig had voor de smikkelkar.

“We maken er een echt feest van.” Alles is gesponsord, tot aan de verfblikken toe. Koekenpannen, bestek, grillplaat, tosti-ijzer, beslagkommen en nog veel meer. Zelf heb ik hiernaast nog de panterprint stof gekocht. Wat nog ontbreekt is een inbouw-inductieplaat, dus wie weet wordt die ook ooit nog gesponsord. Ik gebruik

nu twee inductie-kookplaten die ik erop kan zetten. Het mooiste aan de smikkelkar vind ik de oude koffiemolen en het handdoekenrek van mijn eigen oma. Ik heb ze van mijn vader gekregen om aan de kar te hangen. De bewoners halen hier veel herinneringen aan op. Ze draaien aan de koffiemolen en dan komen de verhalen van vroeger weer naar boven. De smikkelkar is dus niet alleen om van te smikkelen!” Nieuwe week, nieuw thema “Elke week heeft weer een nieuw thema. Eten we Mexicaanse wraps, dan sta ik met een sombrero en een cape en dansen we op Mexicaanse muziek. Ik ben weleens tien minuten uitgelachen door een bewoner om hoe ik eruitzag. Het kan mij niet gek genoeg! Het is prachtig om te zien hoe mensen ervan genieten. Ik bereid het

voor terwijl ze lekker in hun eigen stoel zitten, en serveer het voor ze uit. Elke week wat anders: van broodje bal, tosti Hawaï, broodje warm vlees, pannenkoeken met warme kersen tot wafels met slagroom.” En zo rijdt Belinda met haar smikkelkar van de ene etage naar de andere etage. “Het is zo mooi om deze geluksmomentjes te zien. Er staat altijd muziek aan waarop de bewoners meezingen en tussen het bakken door maken wij ook nog een dansje. Dan roep ik: even de handjes in de lucht of met de heupjes draaien. Soms nodig ik een bewoner uit om samen met mij te bakken of komt er zelfs een karaokeset mee. We maken er echt een feest van!”

erop uitje

Domein Hof te Dieren Een koninklijk landgoed

Nederlandse wijngaarden, die in alle provincies zijn te vinden, doen steeds beter mee in de wijn- en restaurantwereld. De ene na de andere prijs slepen de druivenboeren binnen. Een wijnland als Frankrijk, Duitsland of Zuid-Afrika zal Nederland nooit worden maar vooral in Gelderland en Limburg voelen de druivenplanten zich heel prettig. Eén van die Gelderse wijngaarden is het Hof te Dieren, een fijne plek.

Het is november. De oogst is binnen. En pas op de laatste dag van de oogst kan de wijnboer iets zeggen over het succes van dat jaar. Een zonnige nazomer bepaalt immers voor een groot deel het slagen van de oogst. Op het Hof te Dieren, gelegen tussen de IJssel en de Veluwezoom, is het werk niet klaar na de oogst. Het hele jaar door zijn er activiteiten voor bezoekers.

Bezoekers van de wijngaard komen tijdens een rondleiding en proeverij alles te weten over de wijn, en over het oude vak wijngaardenier. Ook de druivenrassen, het oude landgoed en natuurlijk de smaak van de wijn krijgen aandacht. Alle ingrediënten dus, voor een smakelijk en leerzaam uitje. Op de website van de wijngaard is te lezen welke (groeps)activiteiten naast de proeverijen zijn te bezoeken.

De plek waar de grootste ommuurde wijngaard (2,5 hectare) van Nederland ligt, heeft een lange historie. Al in 1168 vonden er activiteiten plaats. In de zeventiende eeuw heeft stadhouder Willem II het landgoed aangekocht van een Duitse kloosterorde en er een jachtslot gebouwd, dat later door zijn zoon Koning Willem III is uitgebreid. De muur stamt uit 1886 en de wijngaard is in 2004 aangelegd. Omdat het een koninklijk landgoed is, spreken we van het Hof (des konings) te Dieren en niet de Hof (tuin). Binnen de muren ligt ook een kleine kwekerij van vaste planten.

www.domeinhoftedieren.nl

PIT denkt mee over oplossingen ‘Kan iemand vanuit het PIT team aansluiten tijdens het gedragsspreekuur om mee te denken over de situatie die bij een bewoner is ontstaan?’ Dit stond in de mail die het innovatieteam afgelopen zomer kreeg van de locatie Eldenstaete A. Een teamlid van PIT sloot na deze uitnodiging aan bij het gedragsspreekuur. Verschillende professionals van Pleyade zaten aan tafel om de situatie rondom de bewoner te bespreken. De man om wie het ging is fit en vitaal, gaat graag naar buiten en laat zich niet stoppen door een deur of hek. Daardoor is hij al vaker alleen buiten geweest om een stukje te wandelen, wat voor onveilige situaties zorgde. Tijdens het overleg is besproken wat de risico’s zijn wanneer de bewoner alleen naar buiten gaat. Deze risico’s zijn besproken met zijn vertegenwoordiger. De conclusie was, dat medewerkers zoveel mogelijk moeten voorkomen dat deze meneer naar buiten loopt, omdat hij de neiging heeft te gaan dwalen. Maar het risico blijft bestaan, dus dat moest men accepteren. Na overleg tussen de bewoner en zijn

vertegenwoordiger, en het PIT-team is besloten om te experimenteren met een GPS-tracker. Die zijn niet nieuw. Het gebruik ervan is echter niet altijd goed af

Pleyade heeft een eigen innovatieteam: PIT (Pleyade Innovatie Team). PIT bestaat uit experts met verschillende achtergronden, zoals: onderzoek, wetenschap, elektronica, vormgeving en design. Het team is ervaren in het ontwerpen van technologische toepassingen voor mensen met dementie.

te stemmen op de praktijk en bewoner om wie het gaat. Toch kreeg de bewoner een GPS-horloge om. Niet alles ging goed. Er kwamen veel loze alarmeringen. Zo ging het alarm een keer af terwijl meneer binnen in de huiskamer zat. PIT blijft in gesprek met de leverancier en de betrokken medewerkers en bewoners om de bevindingen te delen. In het najaar zal, na verfijning van de software, de mogelijkheid bestaan om met behulp van wifi te zien of de bewoner binnen of buiten is. Samen dit proces doorlopen heeft als resultaat dat de bewoner optimale veiligheid en kwaliteit van leven krijgt. Met vallen en opstaan steeds een stapje verder. PIT kan anderen een stapje verder helpen. Mail naar PIT@pleyade.nl wanneer je graag wilt dat ze meedenken. 23

Eten en muziek Maak een afspeellijst

Eten en muziek gaan goed samen. Een romantisch diner met zachte muziek op de achtergrond bijvoorbeeld. Maar ook liedjes voor de allerkleinsten gaan erover: Smakelijk eten, hap hap hap of Eén twee, kopje thee, drie vier glaasje bier. Ontelbaar veel artiesten hebben zich laten inspireren door eten of drinken bij het componeren van hun muziek. Veel van die nummers haalden de hitparades. Hoe leuk is het om van al die hits een thema-afspeellijst te maken? Zet de huiskamer op zijn kop met de liedjes die Pleyn alvast verzamelde en vul de lijst maar aan. De meeste zijn te vinden bij streamingsdiensten als Spotify. Hé hé, word wakker, hier is de bakker – Uit Ja zuster, nee zuster

Maximum Consumption – The Kinks

Knolraap en lof schorseneren en prei – Drs. P.

The Memphis Soul Stew – King Curtis

De liefde van de man gaat door de maag – Ria Valk

(Do the) Mashed Potatoe – James Brown

Wat zullen we eten, zeven dagen lang? – Bots

Shake, rattle and roll – Big Joe Turner

Sla, tomaten en radijsjes – Willeke Alberti

The Popcorn song – luister eens naar de versie van Primus Brass

Green Onions – Booker T and the MG’s

Molly Malone (Cockels and mussels) – The Dubliners

Column Melanie Kraanen

geestelijke verzorging

De smaak van het leven Eten en drinken, we doen het allemaal! De een is een bourgondiër, de ander houdt weer van een wat lichtere maaltijd. Iedereen heeft wel een favoriet gerecht. Zo haalt meneer T. elke woensdag een lekker visje, mevrouw H. kijkt uit naar de wekelijkse broodmaaltijd en mevrouw V. heeft altijd een gebakje in huis, want dat hoort bij een kopje koffie! Dit zijn de zogenaamde lekkerbekken, maar er zijn ook fijnproevers, kieskauwers en ga zo maar door. Eten is net als leven. Sommige zaken in het leven proeven zoet en maken ons gelukkig, het is dan alsof een engeltje over je tong piest. Terwijl de zwaardere zaken in het leven ons juist beproeven. Soms spelen er dingen in het leven die moeilijk te verteren zijn, het is dan even slikken. Of we hebben een probleem waarvan we de oplossing zo niet kunnen zien, we moeten de stof dan nog eens herkauwen. Het fijnste is als je dit verteerproces kan delen door samen een bakkie troost te drinken of gezamenlijk een feestmaal te nuttigen. Soms moeten we uit onze comfortzone stappen. We menen iets niet te lusten zonder het te hebben geprobeerd; wat de boer niet kent vreet hij niet. Zo gaat het in het leven ook, alles buiten onze comfortzone is spannend, maar als we dit aangaan kan het ons smaakpalet verbreden. De smaak van het leven kan zoet zijn, bitter, ongezouten, etc. Hoe smaakt uw leven momenteel?

Vraag het Floor In deze rubriek beantwoordt Floor de Vroome, bestuurder van Pleyade, een lezersvraag. Hoe zit het met…? Waarom kiest Pleyade voor …? Wat vind jij van…? Floor neemt u graag mee in zijn kijk op het reilen en zeilen binnen Pleyade. Marika vroeg aan Floor: “Vind jij dat de overheid genoeg doet om overgewicht te voorkomen? Hoe zou jij het anders willen zien? En wat doe je zelf aan beweging om gezond te blijven? En op het gebied van voeding? Deed je ook aan sport in je jongere jaren? “Mooie vraag. Allereerst is het natuurlijk niet de verantwoordelijkheid van de overheid om de persoonlijke keuze van ieder mens te beoordelen. Het stimuleren van gezond leven, meer bewegen en gezond eten kan de overheid wel regelen, evenals het, via wetgeving, ontmoedigen van ongezonde keuzes zoals alcohol, drugs en tabak. Dus zelf aan de slag, voor mij is dat zeker een aandachtspunt. Met mijn zittend beroep is het belangrijk om toch te blijven bewegen. Ik heb altijd veel gesport, zowel in teamverband als individueel. Nu is het vaak wandelen, op de racefiets (te weinig), actief in de tuin en klussen. Gezond eten lukt wel, gevarieerd en in voldoende mate, waarbij ik ook af en toe kan genieten van de snacks die minder gezond zijn.” 25

Eten en drinken

Een kijkje in de keuken Elke dag toveren de koks in de diverse keukens van Pleyade lekkere maaltijden op tafel. Pleyn ging op zoek naar leuke weetjes uit diezelfde keukens. Waalstaete

Het restaurant van Waalstaete is ongeveer anderhalf jaar geleden helemaal vernieuwd met prachtig nieuw meubilair, verlichting, gordijnen en andere woonaccessoires en toen officieel heropend door Willeke Alberti. Het heet nu ‘Samen zijn’.

! ! !

Speciale wensen als halal of een gemalen maaltijd is altijd mogelijk. Ook houden de koks rekening met allergieën.

Eenmaal per week komt de visboer langs, met ruim 150 visjes zoals een lekkerbekje of kibbeling.

Er is één vaste kok bij Waalstaete maar er zijn ook koks vanuit andere Pleyade-locaties of via uitzendbureaus. 26

Er zijn rond de vijftien gastvrouwen/horeca-assistenten, want per dag werken er vier verschillende teams gastvrouwen/ horeca-assistenten.

Eldenstaete

De altijd lachende mevrouw G. bezoekt twee keer per week het restaurant van Eldenstaete, samen met haar familie. Ze eet graag met een lepeltje een bakje mayonaise leeg. Ze sjanst graag met de koks.

Bewoners van Eldenstaete die (met familie of een zorggezel) naar het restaurant komen, drinken vooral koffie, thee of cappuccino met daarbij een taartje.

Medewerkers van de van Kleffensstraat komen ook weer eten. Zij nemen vaak soep, een uitsmijter, een frietje of een lekker broodje.

Thuvine

Restaurant Eldenstaete biedt per maand verschillende dag specials aan. Zo is er elke keer een gevarieerd arrangement.

Eilandstaete

Medewerkers van het restaurant van Eilandstaete schenken per dag 235 kopjes koffie en cappuccino. Op jaarbasis zijn dat er 85.775! En dan zijn de activiteiten en feestjes nog niet eens meegerekend.

De keuken van Thuvine. Er gaan flink wat potten appelmoes doorheen op Thuvine. Niet alleen omdat mensen dat lekker vinden maar ook omdat appelmoes helpt om lastige pilletjes door te slikken.

Alaaeddin en Amin zijn vrijwilligers in de keuken van Eilandstaete. Zij verrichten vele handen spandiensten en doen de afwas. Mildred (kok) is ontzettend blij met de hulp van deze twee heren. Op de foto Mildred met Alaaeddin, die sinds 2018 vrijwilliger is. 27

Boeken, apps en website Kookboek Oma’s soep

Boek Doe het zero

50 heerlijke recepten met een goed verhaal, zegt de uitgever. Soep verwarmt, soep is nostalgie en soep verbindt. In ‘Oma’s soep’ delen de leukste oma’s hun favoriete recepten en hun persoonlijke verhalen bij deze soepen. Elke soep zit boordevol voedingstoffen voor een voedzame en volledige maaltijd voor iedereen. Stichting Oma’s Soep heeft als doel jong en oud door heel Nederland samen te brengen om zo de strijd tegen eenzaamheid te overwinnen. Ze organiseren kookdagen waar studenten en ouderen samen de heerlijkste soepen koken, die daarna worden bezorgd bij eenzame ouderen thuis. In dit kookboek zijn de vijftig beste soeprecepten gebundeld. Van verwarmende Joodse kippensoep of Turkse Ash resteh-soep tot Franse Vichysoise. Oma’s soep is natuurlijk altijd het lekkerst! Van elk verkocht kookboek wordt een euro gedoneerd aan Stichting Oma’s Soep.

De vorige Pleyn stond in het teken van duurzaamheid. Na het daarin besproken boek ‘The zero waste project’ over leven met minder afval is er nu ook ‘Doe het zero’. Jessie en Nicky delen simpele recepten om je eigen producten te maken zodat de wereld bespaart blijft van wegwerpplastic. Veel mensen willen graag minder (plastic) afval produceren, maar weten niet goed waar ze moeten beginnen. Er is goed nieuws. De ingrediënten staan vaak al in het keukenkastje! Maak het gewoon zelf, zonder afval: van crème en deodorant tot wc-reiniger en stickerverwijderaar. Naast recepten deelt het boek ook waardevolle achtergrondinformatie. Doe het zero - Jessie Kroon en Nicky Kroon € 22,99 bij de boekhandel Ook als e-book verkrijgbaar (€ 4,99)

Oma’s soep – Irene Fritschy € 19,99 bij de boekhandel

App Water

Een dagelijks drinkdoel bereiken. Zo klinkt het misschien overdreven maar voldoende water drinken, afhankelijk van leeftijd en lichaamsgewicht, is belangrijk voor een goede gezondheid. De app ‘Drink water reminder’ is een van de apps die daarbij kan helpen. Naast een herinnering om op tijd een glas water te drinken geeft de app ook tips. Drink bijvoorbeeld liever geen ijskoud water. Direct na het eten water drinken is volgens de app ook geen goed idee. De gratis app bevat advertenties en is in het Nederlands. Te downloaden via de Playstore of Appstore.

In de bloemetjes Website Goed gevoed ouder worden Lang zelfredzaam en zelfstandig blijven vraagt om voldoende en goed eten én bewegen. Juist de combinatie is belangrijk voor het behoud van spiermassa, kracht en conditie en dus voor de zelfredzaamheid. Met de leeftijd stijgt het risico op ondervoeding. In Nederland is 15 tot 30 procent van de thuiswonende ouderen ondervoed. Ondervoeding kan bij iedereen optreden, ook al is het lichaamsgewicht goed. Een slechte voedingstoestand maakt dat de gewone dagelijkse dingen, zoals boodschappen doen, koken, aankleden of een activiteit met de kleinkinderen moeilijker worden. Als eetlust ontbreekt, eten niet meer gezellig is of moeilijker wordt, kan dat leiden tot tekorten, en uiteindelijk tot ondervoeding. Via de website www.goedgevoedouderworden.nl kunnen ouderen zelf testen of zij ondervoed zijn. En lezen wat ze hieraan kunnen doen. Ook een diëtist kan helpen fit en vitaal ouder te worden.

Harold Schrijvershof Al op zijn zestiende kwam Harold Schrijvershof bij Pleyade. Hij liep stage bij de schoonmaakdienst van Martinushof. Zijn eerste baan was in de spoelkeuken in 1996. Hij vond zijn werk erg leuk: groot onderhoud in de huishouding. Na de schoonmaak ging hij als voedingsassistent aan de slag, ook daarin had Harold veel plezier. “Ik werkte inmiddels op Akkerwinde. Soms hielp ik weleens mee in de zorg. Tillen, draaien, verschonen, het sprak me erg aan en ik besloot de zorgopleiding te gaan doen. Dat was in 2012.” Zo kan een balletje rollen. Harold heeft op verschillende afdelingen gewerkt op Waalstaete. De huidige afdeling bevalt hem goed; “Ik ga hier niet meer weg!” Wat er zo leuk aan is?

“Ik voer mijn werk uit met mijn hart” Het kunnen helpen met álles. Je bent echt alleen met de bewoners bezig en hebt alle aandacht voor ze. Het voelt dichtbij. Ja, we gaan ook naar buiten, soms naar de dierentuin. Omdat ik verzorgende-niveau 2 ben, hoef ik bijvoorbeeld geen medicatie uit te delen maar kan ik wel voor allerlei activiteiten zorgen.” Harold: “25 jaar is toch wel een lange tijd. Op 10 november vieren we mijn jubileum. Overdag wil ik het met de bewoners vieren en ’s avonds met mijn collega’s, ook van de nachtdienst en begeleid wonen, waar ik ook werk. Ik heb het nog steeds naar mijn zin en ik voer mijn werk uit met mijn hart. Ik ben van plan door te gaan tot ik zelf met de rollator moet lopen.” 29

Colofon Pleyn is het magazine voor bewoners, cliënten, medewerkers, gepensioneerde medewerkers en vrijwilligers van Pleyade. Het verschijnt vier keer per jaar. Redactie Myra Hasselbach (eindredacteur), Simone Lohnstein (vormgeving en opmaak), Evelien Kregting (correspondent), Mildred de Wolff (correspondent), Marion van Loo (correspondent) en Marika Hendriksen (correspondent). Aan deze Pleyn werkten verder mee Sis Huiskamp (hoofdredacteur), Marjanne Huizinga, Anne de Haan , Melanie Kraanen, Floor Poerschke, Nienke Mulderij - van Eijk, Floor de Vroome en medewerkers van Pleyade. Algemeen redactieadres Pleyade, t.a.v. redactie Pleyn Mr. E.N. van Kleffensstraat 16 6842CV Arnhem e-mail: redactiepleyn@pleyade.nl

Puzzel Doe mee en win! Zoek de woorden die in de kolommen staan terug in het diagram. Ze kunnen horizontaal, verticaal, diagonaal maar ook van achteren naar voren zijn geplaatst. De oplossing van de woordzoeker in Pleyn van augustus 2021 was: ‘traditie’. De winnaar is Alica Timmer. Zij ontvangt een duurzaam cadeau.

Oplage en editie 3400 exemplaren Jaargang 6, nummer 23 Pleyade verstuurt naar elk geregistreerd adres maximaal één Pleyn. Een extra Pleyn is aan te vragen bij de redactie of bij de receptie van de locaties. Vormgeving Simone Lohnstein Fotografie en illustratie(s) Fotografiënne/Riënne Wopereis (Cover, Levensverhaal) Evelien Kregting (SamenSpraak) Sis Huiskamp (Levensverhaal, Erop uitje, Kijkje in de keuken, Francis Knight, Moestuin) Simone Lohnstein (SamenSpraak, Lekker eten met Mildred, Belinda’s smikkelbar) Helga van den Aardweg (Nieuwe Fiets Thuvine) Pexels, stockfoto (Goede voeging, wat is dat?) Druk RikkenPrint

Productie Redactum (www.redactum.nl) Wilt u Pleyn niet meer ontvangen? Laat dit dan schriftelijk of per mail weten aan de redactie via bovenstaand adres. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden teksten te herschrijven, in te korten of niet te plaatsen.

APPELMOES

MIST

MUS

BAL

NAJAAR

BES

W A

PAD

BEUKENNOOTJES

PADDENSTOEL

W W U

BLADEREN

PARAPLU

BORDSPELLEN

PEREN

DAMMEN

PLUIS

DONKER

POMPOEN

EEKHOORNTJESBROOD

REGENJAS

EIKELTJES

SCHAKEN

ELFENBANKJES

SINAASAPPEL

W E

GOUDRENET

SJAAL

HAARD

SOK

HAGEL

STOOFSCHOTEL

HANDSCHOENEN

STORM

HERFST

TAKKEN

KAARS

TELEVISIE

KANEEL

VERWARMING

KASTANJE

VORST

KRUIDNAGEL

WANDELING

LAARZEN

WIG

LAMPEN

WIND

M P

MEES

Noteer hier de overgebleven letters

En maak van de letters een toepasselijk woord

“Eten verbindt en roept herinneringen op. Dat zorgt voor een twinkeling in de ogen.” - Belinda, zorggezel

Pleyn november 2021

Articles inside

“Ik wil zeker dat papiertje halen” Francis (50) is begonnen aan de opleiding verzorgende

In de bloemetjes

Boeken, apps en podcast

Column

PIT