80 columns 2017

Page 1

80 COLUMNS PIETER ROP Juni 2017



Voorwoord Ik ben in september 2009 begonnen met het schrijven van columns voor ons kerkblad in Doorn. Gewoon omdat ik het leuk vind om te schrijven en omdat ik graag het geloof in God verbind aan alledaagse dingen. Ik citeer graag Abraham Kuyper: er is geen duimbreed op aarde waarvan Christus niet zegt het is mijn! Geloof en leven zijn niet te scheiden dus. Of ik nu een wandeling in de natuur maak of een ruzie in een maatschap twee chirurgen begeleid, aan het koken ben of op mijn MTB door het bos fiets. Met de kinderen bezig ben of vrij met mijn geliefde. In alle activiteiten is God aanwezig. Toen mijn oma Leder hoorde dat ik columns schreef belde ze me op een dag verontwaardigd op: �zeg Pieter is het waar dat jij columns schrijft en dat ik die niet toegestuurd krijg?�. Ja oma, het is een enorme omissie van mij uiteraard, maar dat klopt! Dit was destijds de reden om de columns te bundelen zodat ik ze naar oma kon opsturen. Inmiddels leeft ze niet meer. Vlak voor ze overleed sprak ik haar nog en vertelde ze me dat ze in haar laatste dagen veel dacht aan column 7, Ontmoeting. Ik weet zeker dat God heeft gezegd, Doortje welkom in de hemel! Ik zou het leuk vinden om een keer van je te horen wat je ervan vindt. Veel leesplezier,

Pieter pieter.rop@gmail.com


Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.

Tell sell Kerstbomen Geboortekaartje Olifant Pringles Protestantse managers Ontmoeting Gezagscrisis WK Zuid Afrika Vrije tijd Kuddegedrag Reclame What Would Google do? Daklozen Vol Dictator Verwonderen Passie Moedervlek Menselijke gebreken AR Koosnaampjes Visje Verveling Contact Wensen Eigenbelang Levensboek Scrap

30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58.

EK Eeuwig leven Biomimicry Sully Bladblazen Gedrag Mogen Dikke-ik Stripverhaal Why? 10.000 uur Reset Blind Tunnel Rollen Kus Selfie Identiteit Bellen met God Optimist We are one Everzwijnen Kleuren Kerstdiner Seconde Test Dankbaar Syncen Yolo


59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80.

Rituelen Aansprakelijk Beach Type BAM Reizen Barmhartigheid KPI Hypocriet Stendhal Kwetsbaarheid Vakantie Schepper Besturen Walibi Dromen Dialoog Offline Foto’s Reden Homotaart Challenges



1.Tell sell Je kent vast wel de Tell Sell-filmpjes waarin een product aangeprezen wordt die je heel eenvoudig kunt bestellen met je creditcard. Ik zag laatst een filmpje voor de Shape N Tone, een buikband die je buikspieren kleine trillingen geeft waardoor je binnen een paar weken een six-pack hebt. Opvallend vond ik dat om de 3 zinnen herhaald werd dat het geen enkele inspanning kost om een mooi gespierd lijf te krijgen. Bijna te mooi om waar te zijn‌. Plotseling zag ik de overeenkomst met mijn geloofsleven. Ik wil graag een sterke relatie met God, een warm en vriendelijk christen zijn die voor iedereen klaarstaat etc. Maar wil ik daarvoor ook moeite doen? Bijbellezen, bidden, christelijke lectuur en films lezen, in gesprek met medechristenen? Oef! Bestaat daar geen buik of hoofdband voor? De joden hebben daar de tefillien voor (het doosje op het hoofd) met 4 bijbelteksten gericht op het houden van Gods geboden. Een daarvan is Deut 11:18-19: Houd mijn woorden dus in gedachten, maak ze u eigen, draag ze als een teken om uw arm en als een band op uw voorhoofd. Prent ze uw kinderen in en spreek er steeds over, thuis en onderweg, als u naar bed gaat en als u opstaat. Ik geloof dat ik toch maar even wacht op een aanbieding van Tell Sell, dat moet toch makkelijker kunnen?


2.Kerstbomen Op het moment dat u dit stukje leest zit u waarschijnlijk feestelijk onder de kerstboom met een stemmig muziekje op de achtergrond. Waar u meestal niet aan denkt is het leven dat uw kerstboom heeft gehad voor hij in de kamer staat. In de herfstvakantie maakte ik met Christine een mooie wandeling door de Belgische Ardennen en we troffen daar een veld kerstbomen aan. Het viel ons op dat de meeste kerstbomen een rood label met streepjescode om de top van de boom hadden. Ik schrijf bewust de meeste bomen, want sommige hadden geen label. Hebben die een andere bestemming? Een vervreemdende ervaring om half oktober al kerstbomen te zien staan die klaar zijn voor de kerstmarkt 2 maanden later. De gedachte die bij mij bovenkwam was dat deze bomen die nu nog in de volle grond staan een duidelijke eindbestemming hebben. Plotseling zag ik de parallel met mijn positie als christen op deze wereld. Ik ben volledig geworteld in de samenleving met al zijn onderdelen. Ik heb een gezin , een baan, familie en vrienden, heb contacten met scholen, lid van een sportclub, neem deel aan diverse besturen, ben actief betrokken bij de lokale politiek etc. Op allerlei manieren verbonden met de omgeving om mij heen. Ondertussen ben ik als christen ook gelabeld: geen rood bandje met streepjescode maar een onzichtbaar teken op mijn voorhoofd: kind van God. Nu wordt het spannend: kunnen anderen aan mij zien of merken dat ik gelabeld ben? In hoeverre wijk ik af van de niet-gelabelde bomen? Is het duidelijk wat mijn eindbestemming is?


3.Geboortekaartje We hebben net de geboorte van Jezus gevierd met kerst. Waar we het niet over gehad hebben is het geboortekaartje van Jezus. Bij de meeste stellen die een kind verwachten betekent dit uren bladeren door minstens 10 mappen met kaartjes bij de drukkerij. Het ene kaartje nog zoeter dan het andere. Met voor de bewuste burger nog een map met Unicef-kaartjes waarbij een deel van de opbrengst naar kindjes gaat die het een stukje minder hebben. Ik heb de indruk dat Jozef en Maria te veel andere dingen aan hun hoofd hadden en er niet aan toe zijn gekomen om een kaartje uit te zoeken. Ze waren tenslotte ook op reis en hadden gebrek aan internetcafés waar je “kaartje 2 go” kon intypen en voila: TNT bezorgt de kaartjes bij al je vrienden thuis. Wat ik dan zo mooi vind is dat God hier wel aan gedacht heeft. Het is geen detail dat Hem ontgaat, zo van lekker belangrijk dan doen we toch geen kaartje. Nee, God pakt het groots en meeslepend aan en maakt een ster zo groot en opvallend dat hij in de wijde omtrek te zien is. Dat is nog eens wat anders dan een ooievaar tegen je raam aan plakken, zodat de buren zien dat er een kleine geboren is. Maar hoezo een ster? Enige internetstudie leerde mij dat de ster van Bethlehem eigenlijk Spica heet of Al Zimach. Het betekent takje waaruit de Verlosser voortkomt…...! Daarnaast geeft een ster licht, en Jezus is het licht voor de wereld zoals Hij zelf zegt in Joh 8:12: Wie Mij volgt zal nooit in het donker hoeven wandelen. Wauw, dat is nog eens een geboortekaartje hè!


4.Olifant Ik was laatst bij een presentatie van Ben Tiggelaar die vertelde dat 95% van ons gedrag geautomatiseerd gedrag is. Slechts de laatste 5% is beïnvloedbaar gedrag. Het is te vergelijken met een man die op een grote olifant zit en deze met teugels probeert aan te sturen. Dat lijkt aardig te gaan. Totdat de olifant honger krijgt of bang wordt, dan rent hij er als een gek vandoor. De bestuurder van de olifant heeft niets in te brengen. Ik zag opeens een parallel met geloven: ik ben zelf die bestuurder! Ik leg het uit. Ik heb altijd moeite gehad met zondebesef. Dat begon al toen ik op catechisatie zat en de dominee uitlegde dat genade en zonde bij elkaar horen. Ik checkte de 10 geboden en constateerde dat ik braaf was geweest: geen beelden gesneden, aardig voor mijn ouders geweest, niet gevloekt, zondags naar de kerk, niemand vermoord, niets gejat, niet gelogen en geen sex gehad. Geen zonde gedaan, geen genade nodig. Nu ik wat ouder ben, kijk ik wat minder letterlijk naar de 10 geboden maar meer naar de geest. Ik heb ontdekt dat mijn grootste zonde is dat ik alles zelf wil regelen zonder God. Eigenlijk is dat een zonde tegen het eerste gebod: het dienen van God. Telkens als ik me hier van bewust wordt is mijn eerste neiging om een stappenplan op te zetten om mijn gedrag te veranderen: ik probeer de olifant bij te sturen. Uiteraard mislukt dat steeds. Nu ik het beeld van de olifant heb gekregen is me duidelijk geworden hoe dat komt‌.. Zonder Gods hulp lukt het niet om de olifant de goede kant op te sturen. Sterker nog: ik moet God de teugels van de olifant in handen geven, want zelf kan ik het niet. Kortom: ik ben zelf die olifant en God de bestuurder. Weer een illusie minder‌.


5.Pringles Ik was deze week in de Albert Heijn voor de weekboodschappen en liep op de chips-afdeling. Ik kon kiezen tussen een zak chips en een bus Pringles. De inhoud en smaak was gelijk, de prijs van de bus Pringles was echter 2 keer zo hoog. Op dat moment vroeg ik me af op welke doelgroep de producent Procter & Gamble nu gokt met dit product. Welke consument wil 2 keer zo veel betalen om chips te krijgen die allemaal gelijk van grootte zijn en keurig gestapeld op een rij liggen? Een telefoontje met dit bedrijf gaf het antwoord: Pringles zijn chips voor de perfectionisten onder ons. Mensen die het niet uit kunnen staan als een chipje niet helemaal de goede vorm heeft, gebroken is of een beetje anders van kleur. Het toeval wil dat we het thema perfectionisme ook tegenkwamen in onze 40-dagen-groep. Kan God mij als mens wel accepteren als ik het niet helemaal perfect doe? Daarbij kan ik het nooit perfect doen omdat ik nu eenmaal een zondig mens ben. Onze conclusie was dat perfect geloven niet kan en zelfs niet hoeft omdat het perfecte offer door Jezus al volbracht is. Verder is God zelf geen perfectionist: Hij houdt van alle soorten mensen of ze nu een beetje een andere kleur hebben, anders van vorm zijn of een gebroken hart hebben. Welke chips ga jij morgen kopen bij de supermarkt?


6.Protestantse managers Heb je het ook gelezen in de krant? “Wie een protestant als baas heeft, hoeft niet te rekenen op complimenten�. Dr. Tom van den Belt is onlangs gepromoveerd op een onderzoek hiernaar. Daaruit blijkt dat protestantse managers met name taakgericht zijn en veel minder mensgericht dan katholieke en niet-christelijke managers. Protestanten vinden gezag belangrijker en luisteren minder naar de inbreng van hun ondergeschikten. Ze zitten in hun aansturing van medewerkers meer op controle dan op vertrouwen. Ik weet niet wat er bij jou gebeurt als je dit leest maar ik schaam me dan diep dat ik protestant ben. Je zou toch acuut overstappen naar de Rooms Katholieke kerk waar naastenliefde veel centraler staat? Bij ons gereformeerden staat de leerstelling dat de mens geneigd is tot alle kwaad meer centraal. En tja, kun je een mens dan vertrouwen als je hem moet aansturen als medewerker? Lastig verhaal. In het boek Hulpeloos maar schuldig van Aleid Schilder worden gereformeerden wel beschreven als mensen met hete hoofden en koude harten. Fel in discussies, redenerend vanuit sterke normen en daarbij het contact met de ander vaak uit het oog verliezend. Het gaat immers om de heilige zaak, nietwaar? Ik sluit af met het verhaal van een rabbi. Hij kreeg iemand bij zich met de vraag: Hoe kan ik vromer worden? Men zegt dat u geheime geneesmiddelen verstrekt. Ik wil graag een middel voor het liefhebben van God. De rabbi antwoordde: Voor vroomheid heb ik geen middel. Maar het ene middel waardoor u liefde van God ontvangt, heb ik wel. Het middel dat ik bedoel, is de liefde voor de mensen die naast je zijn geplaatst.


7.Ontmoeting Ik liep laatst door het dorp en zag in de verte een bekende aan komen lopen die ik graag mag. Het volgende dilemma komt dan bij mij op: wat is nu het juiste moment om te laten merken dat ik hem gezien heb? Om nu als een dolleman te gaan roepen en zwaaien vind ik niet gepast. Maar wat is nu de juiste fysieke afstand om te groeten? Kennelijk zat mijn kennis met hetzelfde dilemma want hij ging bewust eerst de andere kant opkijken en vervolgens naar de grond, om op exact 3 meter afstand, rechtstreeks in mijn ogen te kijken en “Ha die Pieter!” te roepen. Interessant verschijnsel, herken je dit? Het kan ook anders. Ik herinner me de periode dat ik net verliefd was op Christine. We hadden pas 4 weken verkering en toen ging ik met een vriend op reis naar Bulgarije. Bij terugkomst op Schiphol was ik nog maar net in de aankomsthal of we stormden op elkaar af een paar honderd meter van elkaar verwijderd. Interessant verschil, herken je dit? Ik ben benieuwd hoe ik reageer als ik Jezus ontmoet. Vroeg of laat gaat dat gebeuren, dat is een zekerheid voor ons allemaal. Maar hoe reageer ik dan? Storm ik op Hem af, wauw wat fijn dat ik U eindelijk ontmoet, laat me U omhelzen! Of hou ik mijn hoofd op de grond gericht, nadenkend over alles wat er tussen mij en Hem instaat, tot ik vlak bij Hem ben….….ik hoop dat Hij dan roept: Ha die Pieter, fijn dat je er bent!


8.Gezagscrisis Ik was deze week bij twee bijeenkomsten over gezag. De eerste bijeenkomst was het Nationale Gezagsevenement, de tweede was de NGKontmoetingsdag. Wat is er aan de hand met ons Nederlanders in relatie tot gezag? Waarom wordt de hulpverlener in elkaar geslagen als hij de brand wil blussen of een gewonde wil ophalen voor transport naar het ziekenhuis? Waarom accepteren wij geen aanwijzingen van een politieagent als een straat is afgesloten en willen we in discussie daarover? Er zijn verschillende antwoorden mogelijk op deze vraag. De socioloog Schnabel komt met de 5 I’s aanzetten. Volgens hem is er sprake van Internationalisering, Informatisering, Individualisering, Intensivering en Informalisering. Gevolg van deze grote steekwoorden is dat de sociale kaders verdwijnen. De oude verzuilde samenleving is in de jaren 60 vakkundig gesloopt en we leven in een onbegrensde netwerksamenleving. We willen maximale vrijheid om zelf te kunnen zeggen en doen wat we willen, terwijl we beschermd willen worden tegen het gedrag van de ander. De filosoof trekt de conclusie dat het normatieve perspectief ontbreekt. Er is overeenstemming in de Nederlandse samenleving dat we God als norm afwijzen, maar wat wordt dan de nieuwe publieke norm waarover we het eens zijn? Interessant in dit kader vind ik het onderzoek van Ingelhart waaruit blijkt dat Nederland het meest postmoderne land ter wereld is. Geen enkel land ter wereld is zo seculier en van God verwijderd als wij. De centrale focus van Nederlanders is of we ons goed voelen. En wat is ons antwoord als Christen? Waarom vinden wij het lastig om God de regie te geven over ons leven zonder dat Hij verantwoording aan ons aflegt? Om aan Gods leefregels te gehoorzamen en de bijbel als Gods woord te lezen? Ik ben bang dat wij meer beïnvloed worden door onze seculiere cultuur dan we zelf doorhebben.


9.WK Zuid-Afrika Je kunt er niet meer om heen: wereldwijd is er WK-gekte. Het verbaast me altijd enorm dat zo veel mensen zich zo druk maken om een aantal miljonairs die op een weiland achter elkaar aan rennen om de bal te pakken te krijgen. Maar goed ik ben dan ook geen fan‌. Wat ik wel interessant vind, is de spirituele kant van het voetballen. Veel voetballers zijn bijgelovig en hebben zo hun eigen rituelen voor een wedstrijd begint. Altijd dezelfde sokken of onderbroek die geluk brengt. Sommigen slaan voor ze het veld op gaan een kruisje, een ander bidt tijdens het volkslied (dat is misschien de reden dat ze het Wilhelmus niet meezingen‌.?). Een artikel in de Volkskrant over de voorbereiding van Afrikaanse voetballers fascineerde mij. Hierin werd beschreven dat mensen zich aanbieden om tegen betaling van 300 euro een maand full time te bidden voor het succes van die voetballer. Succes gegarandeerd, God luistert immers altijd naar zijn kinderen? Ik moet even denken aan de film Bruce Almighty waarin Bruce de rol van God even mag overnemen en de gebeden wil stroomlijnen door een emailadres te openen. Binnen een uur zit zijn mailbox vol met 3 miljoen gebeden uit de hele wereld. Wat de een graag wil is soms het tegenovergestelde van wat de ander graag wil. Als Bruce dan alle mails beantwoordt door eenvoudig overal JA op te antwoorden, blijkt de helft van de bidders teleurgesteld. Tja, wat zal God doen met dit WK en alle gebeden om te winnen? Bemoeit God zich daarmee of moeten die miljonairs zich zelf maar zien te redden? Ik denk dat het spelletje door hen zelf gespeeld moet worden. Als ze voor eeuwig gered willen worden, dan zijn ze bij God aan het goede adres!


10.Vrije tijd Ik moet eerlijk bekennen dat ik na mijn vakantie met frisse tegenzin weer aan het werk ben gegaan. Wat was het lekker: stokbroodje & croissantjes, met een goed boek in de hangmat, zwemmen in de rivier, bergtochtje naar een waterval, spelletjes doen met de kinderen, beetje barbecueën…. Mijn eerste vergadering na de vakantie ging over het geven van een training timemanagement. Samen met collega Peter bespreken we het materiaal dat we los van elkaar gemaakt hebben. Een stuk van Peter spreekt me erg aan: wat doe je met jouw 168 uur in de week? De gemiddelde man werkt en reist 50 uur per week, slaapt 56 uur per week en besteedt 10 uur aan eten en drinken, 7 uur aan persoonlijke verzorging, 7 uur aan kindverzorging en 7 uur aan het huishouden. Blijft over 31 uur aan vrije tijd per week. Mijn eerste reactie was: wauw wat veel vrije tijd! Mijn tweede reactie was meer rationeel, waar blijven al die uren dan? Ik heb altijd het idee dat ik tijd te kort kom, ik heb niet eens tijd voor Bijbelstudie! In Nederland doen we overal onderzoek naar en ook voor deze vraag blijkt een website te zijn gemaakt: www.tijdsbesteding.nl. Om je de moeite en tijd te besparen: de helft van de vrije tijd gaat naar TV kijken en internetten. Daarna komen sociale contacten, hobby’s, sport en 2 uur per week voor de kerk en/of vrijwilligerswerk. Een bekende uitspraak die de meeste lezers vast kennen luidt: tijd=prioriteit. Een andere oneliner is: geld kun je sparen, tijd niet! Aan het begin van dit seizoen leek het me verstandig om mijn prioriteiten eens in kaart te brengen. Als ik van de 31 uur vrije tijd ongeveer 15 uur TV kijk, is dat de tijdsinvestering wel waard? Wordt ik geïnspireerd, blij of energiek van deze TV-uren? Het antwoord is: nee! Na overleg met Christine hebben we samen besloten om de TV-kabel op te zeggen. De opzegtermijn is een maand en vanaf oktober heb ik 15 uur per week over! Eindelijk tijd voor Bijbelstudie….


11.Kuddegedrag Er is net een nieuwe managementboek uit van marketinggoeroe Mark Earls dat heet de ultieme kudde. In dit boek betoogt Earls dat klantsegmentatie naar verschillende behoeften tamelijk nutteloos is. De mens is volgens deze auteur geen onafhankelijk denkend wezen dat zelfstandige beslissingen neemt. Een nieuw geluid in ons postmoderne Europa! In Afrika, Azië en Zuid Amerika zou dit boek geen nieuws zijn. Daar geldt Ubuntu: ik ben omdat jij bent. Het besef is daar groot dat je niet zonder de ander kunt leven. Zo niet in Europa waar ik denk, dus ik ben centraal staat . Elk mens is verantwoordelijk voor zijn eigen geluk. Ben je niet gelukkig? Eigen schuld, dikke bult. Een fenomeen wat hiermee samenhangt is keuzestress. Er zijn zoveel keuzes hoe weet je nu wat de juiste optie is? Als je de verkeerde keuze maakt, wordt je misschien ongelukkig en dan is het jouw eigen schuld. Stress is het gevolg…. Kortom het is veel veiliger om te doen wat anderen ook doen en de keuzen van anderen te volgen. Waar heb ik dat eerder gehoord? Vergeleek Jezus zijn volgelingen niet met een kudde schapen waarvan Hij de herder is? Van schapen is hun domme volgzaamheid bekend. Breekt er één door het prikkeldraad heen, dan zie je al snel de hele kudde aan de andere kant van het hek staan. Ze eten graag hetzelfde als de rest van de kudde, sjouwen de hele dag achter de leider van de kudde aan. Mopperen af en toe in groepsverband op het weer en gaan daarna weer vrolijk verder met grazen. Voorbeelden van kuddegedrag zijn goed waarneembaar bij popconcerten of het WK Voetbal waarbij heel Nederland oranje kleurt en zich gelijksoortig kleedt en schminkt. Maar evengoed bij kerkdiensten van onze eigen gemeente. Als er een gaat staan, dan staat voor je het weet de hele club…..Als christelijk schaap heb je het best lastig: je kunt je aansluiten bij twee kuddes, de wereldse kudde of de kudde van herder Jezus. De laatste herder volgen is meestal het minst aantrekkelijk en vergt af en toe een herdershond die in je poot bijt. Woef!


12. Reclame Ik stapte vorige week in Den Haag uit de tram om naar een opdrachtgever te gaan. Bij de halte staat een pand van het Leger des Heils met daarop in rode neonletters: En toch hebt u God nodig. Ik werd er prettig door geraakt. Het is een reactie op een niet uitgesproken bewering dat ik God niet nodig heb in mijn leven. Ook al heb ik het zelf niet door als voorbijganger, het Leger attendeert me er voor de zekerheid maar op dat ik God wel nodig heb. Deze reclame voor God raakte mij op 2 manieren. Allereerst de inhoud van de boodschap, vervolgens het reclame maken zelf. De inhoud triggerde mij omdat je in het welvarende Nederland gemakkelijk het idee kunt krijgen dat je alles naar eigen hand kunt zetten. Eten en geld in overvloed, waar heb je God voor nodig? Pas als je eigen gezondheid of die van je geliefden op het spel staat merk je pas het kwetsbare van je bestaan als mens. De reclame zelf sprak me ook aan, omdat het Leger zich niet in het hoekje laat zetten van naĂŻeve christenen die nog in God geloven. Nee, ze kiezen voor het marktplein en doen een appèl op elke voorbijganger . In plaats van zich te laten marginaliseren zoekt het Leger het debat op. Dat brengt mij bij de vraag in hoeverre jij en ik reclame maken voor God in ons dagelijks leven. Schamen we ons voor Hem? Of hebben we geen reden om Hem aan te prijzen‌?


13. What Would Google Do? De meeste lezers zullen vast weleens gehoord hebben van dit boek geschreven door Jeff Jarvis. De auteur is gefascineerd door Google. Wat is het geheime recept achter het snelst groeiende bedrijf ter wereld? Hij formuleert een aantal principes: 1.

Werk samen en leer van je fouten

2.

Je ergste klant is je beste vriend

3.

Vertrouwen in plaats van controle

4.

Uw klanten zijn uw reclamebureau

Het grappige is dat dit boek spreekt over de nieuwe ethiek voor het bedrijfsleven. Zijn deze principes dan zo nieuw? Toen ik ze las moest ik toch denken aan 10 andere regels die ik ooit eens gehoord heb. Ik herinner me iets in de trant van “Hebt uw vijanden lief” en 7x70 keer vergeven van fouten. En dan het derde principe: vertrouwen. Is daar in de geschiedenis niet eerder een experiment mee gedaan? Met zo’n blote man en die mooie vrouw in een paradijs? Hoe liep dat ook al weer af? Was dat vertrouwen nu wel of niet op zijn plaats? Uit Amerika is er een tijdje geleden een andere hype naar Europa overgewaaid. Polsbandjes in verschillende kleuren met WWJD erop. Deze afkorting staat voor What Would Jesus Do. Ik heb dat bandje een periode gedragen en uit eigen ervaring kan ik zeggen dat het wel helpt om meer stil te staan bij je gedrag. Zou Jezus dit ook gezegd , gedaan, gekeken of nagelaten hebben? Het aardige is dat God dezelfde strategie heeft als Google: uw klanten zijn uw reclamebureau. Als wij als zijn kinderen leven naar zijn beeld dan maken we reclame voor Hem.


14. Daklozen Als fervent krantenlezer was ik geschokt toen ik het volgende krantenbericht las: 30 november 2010. Amsterdam haalt alle daklozen naar binnen. Burgemeester Eberhard van der Laan van Amsterdam heeft dinsdag besloten dat alle daklozen door het huidige winterweer 's nachts verplicht naar binnen moeten. Hij heeft daartoe een noodverordening afgekondigd, maakte de gemeente dinsdag bekend. Fascinerend nieuws! Alleen omdat de temperatuur te laag wordt halen we de daklozen binnen. Zolang het niet vriest hebben we er geen moeite mee als ze buiten onder een brug liggen of in een park. Het kan nog sterker. Rond 1850 werden bedelaars ingehuurd om voor het raam van welgestelde kooplieden heen en weer te lopen en met hun koude armen zich warm te slaan. Het verhoogde het comfortabele gevoel van de mensen binnen die bij het knapperend haardvuur aan het dineren waren. Hebben daklozen in Amsterdam wellicht dezelfde functie? Het kan ook anders herinner ik me uit eerdere berichtgeving: 28 augustus 2009. Rotterdam haalt daklozen in huis. De daklozen zijn in Rotterdam vrijwel uit het straatbeeld verdwenen. Het Plan van Aanpak Maatschappelijke Opvang heeft kennelijk gewerkt. ‘We zien mensen ongelofelijk snel opknappen.’ Zijn de ambtenaren in Rotterdam zo veel menslievender dan in Amsterdam? Zouden ze soms christelijker zijn? Ik denk het niet. Wellicht helpt de locale volksaard: niet lullen maar poetsen. Het ligt er ook aan of je denkt in oplossingen of in problemen. Ik moet opeens denken aan die herbergier wiens herberg vol was toen er een dakloos echtpaar langskwam…. Wat doe jij als er een dakloze op je pad komt?


15. Vol Floortje vertelt aan tafel een verhaal dat ze al een paar keer eerder verteld heeft. De andere kinderen reageren, jaahaa Floor dat weten we allang, dat heb je al honderd keer verteld! In een vlaag van pedagogisch inzicht reageren wij met de opmerking dat Floortje het zeker een erg leuke ervaring vond, dat ze het graag nog een keer wil vertellen. Ze is er vol van. Je kent dit vast ook uit eigen ervaring. Je hebt een goede film gezien, boek gelezen of ergens heel lekker gegeten. Iedereen die je dan tegenkomt moet het horen. Als je ergens vol van bent, kost het je geen energie om hierover te vertellen. Sterker nog de uitknop is moeilijk te vinden. Je voelt geen enkele verplichting om over je ervaring te praten, desondanks ben je een levende reclamezuil voor die mooie film, dat ontroerende boek, dat leuke restaurant. Toen ik me afvroeg waarom missionair zijn mij toch zo’n akelig “moet-gevoel” geeft kom ik hierbij uit. Het missionair zijn behoort tot de categorie taken waarvan je weet dat ze moeten gebeuren, maar die je liever zo veel mogelijk uitstelt. Je voelt een verplichting maar je hebt weinig enthousiasme. Er is geen goed argument te verzinnen om niet missionair te zijn. Hoewel? Kun je ergens enthousiast over vertellen als je er niet vol van bent? Ik denk dat ons jaarthema daarom niet juist is. Een beter thema zou zijn: hoe worden wij vol van Gods Geest? Als dat lukt, dan gaat de rest vanzelf.


16. Dictator Op dit moment is er sprake van de zogenaamde Arabische Lente. Elke avond kun je op het Journaal zien van welke dictator nu zijn aftreden geëist wordt. Tunesië en Egypte zijn inmiddels al bevrijd, in andere landen is het proces nog bezig. De evaluatie van een Dictator is altijd lastig. Hij heeft nooit alleen maar slechte dingen gedaan voor een land. Soms kan het zo zijn dat hij een goede agenda voor een land heeft gemaakt maar dat de wijze waarop hij die agenda wil realiseren niet zo subtiel was. Veel dictators gaan nogal makkelijk met het leven van hun onderdanen om. Ze hebben bloed aan hun handen. Momenteel is in coachingsland voicedialogue in opmars. Het is een methode ontwikkeld door het Amerikaanse echtpaar Sal en Hidra Stone die uitgaat van verschillende stemmen of deelpersoonlijkheden in elk mens. Iedereen heeft volgens hen zo’n 6 tot 10 deelpersoonlijkheden. Je moet denken aan de levensgenieter, de interne criticus, de opportunist, de bezorgde moeder etc. De meesten van ons hebben ook de dictator als innerlijke stem. Die je voorschrijft wat je moet doen: hard werken, voor anderen zorgen, bijbel lezen, opruimen, kleren kopen, vul zelf maar in wat voor jou klopt. Het valt vaak niet mee om je eigen dictator het zwijgen op te leggen. Sommigen zoeken daar hulp bij in de vorm van therapie of bevrijdingspastoraat. Dan helpt het ook om een juist beeld van God te hebben. Veel christenen zien Hem als dictator die alles bepaalt, wat je zelf ook wilt. Je kunt wel bidden, maar daar houdt Hij toch geen rekening mee. Alles is immers voorbeschikt? Ik geloof dat dit niet het juiste beeld van God is al heb ik het vroeger wel zo mee gekregen. Zelf wordt ik erg bemoedigd door Jakobus 5:16 waar staat: Want het gebed van een rechtvaardige is krachtig en mist zijn uitwerking niet.


17.Verwonderen Op 25 maart viert de Orthodoxe en de Rooms-Katholieke kerk het feest van de aankondiging van de Heer. Dit feest is ook bekend onder de naam Maria Boodschap. De datum is logisch omdat we 9 maanden later vieren dat Jezus geboren is. Desondanks heb ik er tot vandaag nooit bij stil gestaan om in maart al met Kerst bezig te zijn. Als goed gereformeerde jongen ben ik gewend dat we zo rond de vierde week van advent een preek krijgen over de engel Gabriel die een bezoekje brengt aan Maria in Nazareth en haar vertelt dat ze van de Heilige Geest zwanger zal worden een kind gaat baren die de Zoon van God is. En de week erna is het meestal Kerst en is Jezus al geboren. Wonderlijke gang van zaken hè? Ik vraag me af waarom wij dit feest van de aankondiging niet vieren. Zijn wij niet meer verwonderd over dit bericht? Zijn we zo cognitief georiënteerd dat we zoiets hebben van: verhaal is bekend, klaar, punt. Het is een bekende coachingstip aan druk bezette mensen : probeer je weer te verwonderen over het leven. Kijk naar de natuur en verwonder je over de bollen die weer uit de grond komen, de bomen in de knop, de vogels die weer terugkomen, lammetjes in de wei. Ik heb een collega die net zijn eerste kind heeft gekregen en die zit behoorlijk in de verwonderfase: “zo’n baby het is net een echt mensje. Dat het zo maar zonder hulpmiddelen geboren kan worden zeg. Als ik zou willen geloven in een God dan is een kind krijgen een goede reden” (amen, collega!). Daarom bij deze een oproep om voor jezelf stil te staan bij dit bijzondere moment in de heilsgeschiedenis. Geniet van de verwondering!


18. Passie Je kunt geen blad of boek lezen of het gaat over passie. Leef je wel met passie? Doe je, je werk met passie? Zo nee, heb je dan wel het goede werk? En de christelijke bladen schrijven over onze passie voor Jezus. We hebben net de Passie-tijd gehad. Je kunt dan naar verschillende Passionen gaan. De bekendste is de Matheus Passion in de kerk van Naarden waar meestal ons hele kabinet naar toe gaat. Zelf heb ik op Witte donderdag erg genoten van de moderne Passion in Gouda die live op tv werd uitgezonden (zie www.nederland3.nl/gemist/8765). Ik vond het indrukwekkend dat het Evangelie zoveel ruimte kreeg op prime-time in het meest geseculariseerde land ter wereld. Wat een fantastische mogelijkheid om zoveel mensen duidelijk te kunnen maken dat het met Pasen niet om de Paashaas gaat. Daarnaast ontdekte ik zelf wat de context doet met bekende popsongs. De songs die je anders op liefdesrelaties betrekt pasten door de religieuze context in Gouda opmerkelijk goed bij het lijdensverhaal van Jezus. Hierdoor raakte het lijden van Jezus me dieper dan ooit en zat ik met betraande wangen voor de TV. En dan komen we bij de vraag hoe zit het met onze passie voor Jezus? Gaan wij helemaal voor Hem? Hoe werkt dat door in ons dagelijks leven? Door de Passion in Gouda is mij weer eens duidelijk geworden wat onze rol is als christenen in een wereldse context. Eigenlijk dezelfde rol als wereldse popsongs in een religieuze context. De randvoorwaarde is dat we met verve christen zijn. De neiging is echter groot om ons als kameleons aan te passen aan de heersende niet christelijke moraal. Hoe zit het met jouw passie voor Jezus?


19.Moedervlek Onze David probeert de logica in de wereld te ontdekken en vraagt zich bij elk woord af waar het vandaan komt. Vorige week ging het over paardenbloemen die ook in koeienweiden staan. Waarom heten die dan geen koeienbloemen? Deze kwestie heb ik door kunnen spelen aan ons gemeentelid met agrarische kennis Wilco van Cooten. Bij interesse in het antwoord: wend je tot hem. De vraag van deze week is waarom moedervlekken zo heten en of er ook vadervlekken bestaan? Bij gebrek aan tijd om secondanten te raadplegen heb ik me tot Google gewend. Het eerste wat ik geleerd heb is dat moedervlekken niet aangeboren zijn maar in de eerste levensjaren ontstaan door opeenhoping van pigmentcellen. Gemiddeld heeft elk mens 40 vlekken. Verder is de meest logische verklaring van het woord moedervlek dat je ze erft van je biologische ouders. Wie je moeder is, staat meestal wel vast, de herkomst van de vader kan weleens minder zeker zijn. Daarom dus moedervlek. Uiteraard heb ik ook gezocht naar vadervlek. Ik moet de lezer teleurstellen: niets te vinden. Maar als we even verder denken, meen ik dat deze vlek toch moet bestaan. Onze biologische vader kan dan niet altijd zeker zijn, onze hemelse Vader is voor iedereen bekend. Hoe meer je op Gods beeld gaat lijken, hoe meer anderen aan je kunnen zien dat je een kind van Hem bent. Hoe die Vadervlekken er dan uit zien? Tja, ik denk dat die bij ieder mens er anders uit zien. Mijn suggestie hiervoor is: observeer jezelf en andere christenen de komende tijd heel goed. Maak als het ware een foto van dit moment en vergelijk die met een foto van over een half jaar. Het verschil geeft de Vadervlekken weer. Ik laat me graag door de lezer informeren over de waarnemingen‌..


20. Menselijke gebreken voor gevorderden Dat is de titel van het nieuwe boek van Roos Vonk, hoogleraar sociale psychologie in Nijmegen. Het interview met de schrijver in de Volkskrant van vorige week vond ik zo goed dat ik het naar al mijn collega’s heb gemaild. Het boek gaat over de dagelijkse spanning dat je er vanuit wilt gaan dat mensen deugen en de pijnlijke realiteit dat dit niet zo is. De mens is een ellendig wezen; dat is de enige conclusie die je na lezing kunt trekken. Van alle diersoorten die we kennen, is de mens zonder meer de akeligste en de naarste, met zijn oeverloze aandachttrekkerij, zijn gelieg en bedrieg en zijn egoïstische gedrag. Tja, zal de lezer denken, en verbaast jou dit dan na de zondeval? Je had net zo goed Genesis 3 kunnen rondmailen! Het prettige van dit boek vind ik juist de erkenning vanuit onverdachte hoek voor dit standpunt. In het bedrijfsleven waar ik werkzaam ben, heerst een enorme Can-Do-mentaliteit. Alles wat je wilt is te realiseren als je het maar echt wilt. Vaak komt daar de NLP-slogan achteraan: Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg. Als je daartegenin gaat ben je een zwartkijker waarmee het niet prettig zaken doen is. Ik merk dat het mij ook beïnvloed in de zin van zo slecht ben ik toch ook weer niet als mens. Dat de mens geneigd is tot alle kwaad is wel een erg droevige tekst uit de Heidelberger Catechismus. Als klap op de vuurpijl had ik tijdens het Pinksterweekend een indringend gesprek over het ervaren van God in je dagelijkse leven. Samen kwamen we er opnieuw achter dat de trits Ellende, Verlossing, Dankbaarheid je uiteindelijk dichter bij God brengt. Onze cultuur staat ver af van het besef van onze eigen ellendige toestand waardoor je God ook niet echt nodig hebt en dus niet ervaart. Dank je wel Roos Vonk!


21. AR Ken je dat? Je leert iets nieuws kennen en dan kom je het die week elke keer weer tegen. Ik had dit vorige week met het begrip AR. Het staat voor Augmented Reality, in het Nederlands: toegevoegde werkelijkheid. Het systeem functioneert in 3 dimensies, combineert de virtuele met de echte werkelijkheid en is interactief op het moment dat je het gebruikt. Ik las in de Volkskrant een mooi interview met een Delftse hoogleraar Pieter Jonker die een soort bril heeft geknutseld. Als je die opzet en je komt iemand tegen dan verschijnt er in beeld een berichtje hoe deze persoon heet en wat hij doet. Deze bril is nog in de R&D-fase, maar met onze smartphones kun je ook al AR gebruiken. Een voorbeeld hiervan is de toepassing dat je je telefoon op de sterren richt en dat je dan de namen van de sterren in beeld krijgt. Een andere toepassing is van Funda, de huizenwebsite. Je staat voor een huis die te koop staat, je richt je telefoon op de voorkant van het huis en de vraagprijs komt in beeld. Reuze handig! Toen ik dit gelezen had wilde ik het natuurlijk direct testen door deze Funda-applicatie te downloaden op mijn smartphone. Verrassend genoeg kreeg ik de melding dat ik het programma Layar nodig had. Daarmee ontdekte ik dat je veel verschillende lagen kan kiezen die worden toegevoegd aan mijn realiteit. De ene laag voegt een museumgids toe als je in het museum loopt, de andere de beste routes door de stad voor astmapatiĂŤnten etc. Uiteraard kun je erover discussiĂŤren of deze ontwikkeling nu echt wat toevoegt aan je kwaliteit van leven of dat je alleen maar nog meer tijd verliest aan nutteloze informatie verwerken. Wat het mij in ieder geval opleverde was meer begrip voor Gods perspectief op onze werkelijkheid. Hoeveel lagen wij ook downloaden, Hij heeft oneindig meer lagen om toe te voegen aan onze werkelijkheid. Als ik in de hemel ben praat ik daar graag een keertje met Hem over door!


22.Koosnaampjes Verliefde mensen geven elkaar vaak koosnaampjes. Kennelijk voldoet de echte naam niet meer wanneer de diepste emotie vormgegeven dient te worden. Verrassend is de top 20 koosnaampjes die ik op internet tegenkwam: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Lieverd Schat(je) Mop(pie) Liefje Sweetie Honey Baby Darling Tijgertje Honey Bunny

11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.

Pumpkin Butterfly Prinses Knuffeltje Kanjer Stoei poesje Angel, Princess Honnyponny Scheet(je) Poekie

Wat een opbrengst hè? Tja, ik hoop dat de bijbehorende liefde meer voorstelt dan deze koosnaampjes doen vermoeden. Hoe kom ik op dit thema? Floortje stelde vorige week na het zingen vast dat God wel heel wat namen voor ons heeft bedacht: Kind van God, Parel, Schaap, Druiven aan de Wijnstok. Floortje vond Kind het mooiste. Want ik ben jouw kind en jij bent kind van God. Dan zijn we allebei kind, grappig he? Ik probeerde nog toe te voegen dat we dus eigenlijk broer en zus zijn, maar dat werd te ingewikkeld. Omdat we straks in de hemel elkaar niet meer herkennen hebben Christine en ik ook een koosnaam bedacht voor elkaar. Dan hebben we een soort geheime code om elkaar te vinden. Het kan wellicht even duren met die miljoenen mensen in de hemel, maar we hebben toch eeuwig de tijd, dus er mag wel een paar jaar overheen gaan. Uiteraard geef ik onze koosnaam niet prijs. Straks geef ik per ongeluk de verkeerde een knuffel. Nee, dit schaap kijkt wel uit!


23.Visje Ik heb lang getwijfeld of ik zo’n metalen visje achterop mijn leasebak zou plakken. Niet dat de leasemaatschappij dat verbied of zo. Nee, het gaf me meer een gevoel van een soort ereplicht om me dan ook naar het Ichthus-visje te gaan gedragen. Als je het teken van Jezus achterop hebt dan kun je toch lastig gaan bumperkleven, door rood rijden of 140 scheuren? Een overweging om het wel te doen is de kans op leuke gesprekken. En die kwamen er ook. Of ik in Bunschoten of op Urk geboren ben? Van die schattige vissersdorpjes, je kent ze wel. Als je dan begint over oude rotstekeningen dan heb je de aandacht van de gemiddelde academicus wel te pakken. Nou kan ik hier helaas niet getuigen van mooie bekeringen als gevolg van mijn visje. Ik heb wel een aantal leuke bemoedigingen ontvangen van medechristenen. Zo reed ik vorig jaar een rondje om de Arc de Triomphe in Parijs en werd daar getrakteerd op een luid toeterende vrouw. Ik deed mijn raampje omlaag en ze schreeuwde “Hallelujah Jesus!” en reed weer verder. Vorige week moest ik in Vlodrop zijn in een hotel naast het wereldhoofdkwartier van de Maharishi-beweging die zich bezig houdt met Transcendente Meditatie. Toen ik twee dagen later weg wilde rijden lag er een servetje achter mijn ruitenwisser. Ik stapte uit en las de tekst “Cristo Vive, Espana” met een visje als handtekening. Kijk dat is nog eens een transcendente ervaring zonder meditatie! Vrolijk geworden door zoveel goeds reed ik als op vleugels naar huis. Ik moest me dwingen om op de snelheid te letten. Ik heb tenslotte een visje achterop….


24.Verveling Er is een nieuwe hype gaande op dit moment. Misschien is het je al opgevallen dat er veel geschreven wordt over het nut van verveling. Artikelen, boeken en er is zelfs een Boring-congres in Londen dat nu voor de tweede keer georganiseerd wordt. Het is een tegenbeweging van het voortdurend maar online in contact zijn met al je vrienden en andere relaties. Denk aan Facebook, Twitter, Linkedin, Hyves etc. Niemand wil saai zijn en op de bank zitten terwijl er zoveel interessante dingen te doen zijn. Daarbij komt het maakbaarheidsideaal, als je niet slaagt in het leven, dan ligt het aan jezelf! Dat deze doe-cultuur enorm vermoeiend is en afleidt van het doel van je bestaan moge duidelijk zijn. Door je te vervelen, maak je weer contact met je creativiteit. Nu is verveling iets van alle tijden. Zo schreef Blaise Pascal al dat het gevecht tegen verveling niet meer is dan verzet tegen het besef van sterfelijkheid. En Heidegger schreef dat wie bang is voor verveling, bang is voor de confrontatie met zichzelf. In de christelijk hoek kwam ik een goed boek tegen van Gregory Boyd, Seeing is Believing. De schrijver vat onze cultuur samen door te stellen: je bent wat je doet. Vandaar ook al die gepimpte profielen op LinkedIn. Wat heb je allemaal niet gepresteerd? Hij stelt daar tegenover: je bent wie je bent in Christus, zonder daarvoor iets te doen. Stop met presteren, wees stil voor God en luister naar zijn stem in je hart. Het is moeilijk om Gods stem te verstaan als je continu online bent en druk in je hoofd bent met alles wat je nog moet doen. Zijn oproep is daarom verrassend genoeg dezelfde als die van de congresorganisator in Londen. Kom tot stilstand! Ga zitten en verwonder je over Gods grootheid, zijn schepping, zijn beloften aan jou. Boyd roept op om je creatieve verbeeldingskracht te gebruiken om de veelal bekende woorden uit de bijbel concreet te visualiseren. Ik wens je veel Inspiratie met vervelen deze week!


25.Contact Ik weet niet hoe het jou vergaat maar veel gesprekken beginnen met “alles goed?” Een beetje bijdehante reactie is dan meestal: “veel wel maar niet alles!” Je kunt ook openen met: ”hoe gaat het ermee?” Maar deze vraag is zo breed dat veel mensen toch kiezen voor “goed” als antwoord, zelfs als je weet dat ze zorgen hebben over een ziek familielid of anderszins. Hoe krijg je nu echt contact met een ander? Mijn vriendenkring zit door heel Nederland als gevolg van een aantal verhuizingen. Mijn streven is om ze elke 3 maanden te ontmoeten. We spreken dan af in een leuk restaurantje of sauna ergens in het midden van de reisafstand tussen onze huizen. Maar ja, waar begin je dan het gesprek? Chronologisch de tijd door sinds de laatste ontmoeting? Hebben we weleens geprobeerd maar dat red je niet op een avond. Dan optie 2. Wat heb je gedaan vandaag? Deze aanpak heeft als risico dat ik een heel saai verhaal te horen krijg, terwijl mijn vriend het zelf ook niet echt interessant vindt om te vertellen. Bij christelijke vrienden heb ik een tijd geëxperimenteerd met de opening: zeg hoe is je relatie met God nu? Soms leidde dit tot verrassende en inspirerende gesprekken, andere keren sloeg het gesprek volkomen dood. Je moet er ook maar zin in hebben om zo’n vraag te beantwoorden natuurlijk. Door schade en schande wijs geworden heb ik inmiddels optie 4 ontwikkeld: wat houd je momenteel echt bezig? Het woordje echt is van cruciaal belang! Er is zoveel dat ons bezig houdt van aandelenkoers tot het bier dat op is. Maar of dat echt contact oplevert? Ach ja, soms maakt het ook niet uit waar je het gesprek mee opent. En soms trek je bij een eenvoudige vraag al een hele beerput open. Ik wens je veel echt contact tijdens de kerstdagen!


26.Wensen Hoera het is eind januari! We zijn weer een jaar lang bevrijd van het ritueel om elkaar het beste te wensen. Ik vind dat zo’n enorme vertoning elk jaar! Het is ook zo nietszeggend: nou, de beste wensen, hè? De ondertiteling hierbij is meestal, geen idee wat jou bezighoudt, maar veel geluk met je leven. Als we op oudejaarsavond om kwart over 12 naar buiten gaan, dan tuimelen de beste wensen van alle buren over elkaar heen. Wat de boel helemaal ernstig maakt, is de vraag: heb ik jou al gehad? Als je niet snel genoeg bevestigend antwoord geeft wordt je voor het weet nog een keer afgelikt door de buurvrouw. In de intieme kring van familie en vrienden kun je een persoonlijke wens doen. Je weet waar de ander mee bezig is in zijn leven en daar kun je dan op aansluiten bij je wens. Voor mij krijgt het ritueel dan pas waarde. Degene die zo’n persoonlijke wens doet, leeft zich in mij in, weet wat er op dat moment voor mij belangrijk is en spreekt daar een wens over uit. Wauw, echt een cadeautje! Ik heb aan tafel geïnventariseerd wat de wensen in ons gezin zijn. Floortje heeft als wens om een middagje in de hemel te mogen kijken en dan weer terug te komen op aarde. David wenst dat de duivel dood mag gaan, want dan wordt het veel leuker in de wereld. Rozemarijn wenst dat ze altijd mag wensen en het dan altijd uitkomt. Een zogenaamde metawens dus, erg handig! Zelf wens ik dat ik komend jaar God meer mag ervaren in mijn leven en dat anderen aan mij kunnen merken dat geloven meer is dan een ritueel. En jij? Wat is jouw diepste wens voor dit jaar? Ik wens je Gods zegen! Oeps, is dat geen christelijk variant op de “beste wensen”?


27. Eigenbelang Zoon David komt terug van de scouting met een collectebus van Jantje Beton. Als hij gaat collecteren dan krijgt de scoutingclub Thorheim de helft van de opbrengst. Daar gaan we dan, de deuren langs. De eigen straat gaat goed. Door de sociale verbondenheid durft niemand te weigeren om iets in de bus te doen. De volgende straat gaat al een stuk lastiger. Het doel van de collecte wordt belangrijker, de verbinding is er niet of veel losser. De mooiste reactie wil ik jullie niet onthouden: “wij geven nooit aan collectes, we hebben er nog nooit wat aan gehad”. De man noemde als voorbeeld de Nierstichting die niet geholpen heeft toen hij ze nodig had. Deze opmerking bleef nog een week in mijn hoofd rondzingen. Niet omdat ik zo met de nieren van deze meneer te doen had, maar omdat het zo’n treffende typering is van onze tijd. Je ziet hetzelfde met de discussie rond ontwikkelingshulp. De PVV zet er zwaar op in om dit budget te halveren vanuit dezelfde redenering. Onze economie heeft er geen baat bij. Zelfs mijn eigen partij, het CDA liet een notitie schrijven en koos voor de term welbegrepen eigenbelang als focus voor het geven van hulp. Let wel het gaat om hulp aan landen waarin de inwoners 20 of 30 keer minder dan ons gemiddelde inkomen van 33.000 euro per persoon hebben. Ik ben blij dat niet iedereen zo denkt en alleen wat doet voor een ander als hij er zelf wat aan heeft. Onwillekeurig denk ik aan het verhaal van de barmhartige Samaritaan. Moeder Theresa is daar een moderne versie van. In deze 40-dagentijd staan we ook stil bij ons eigen leven en het offer dat Jezus voor ons heeft gebracht in ons belang. Ben blij dat Hij niet redeneerde vanuit Zijn welbegrepen eigenbelang. Dan had Hij deze beker aan zich voorbij laten gaan en gingen wij weliswaar rijk, maar toch voor eeuwig ten onder.


28. Levensboek Soms komt alles bij elkaar in het leven. Ik ben momenteel het boek van Per Olav Enquist aan het lezen, De reis van de voorganger. Het verhaal gaat over de Hernhutters die allemaal een Lebenslauf bijhouden, met als doel om de tweede bekering vast te leggen. Tijdens deze bekering wordt de Heilige Geest bewust ontvangen en in de Lebenslauf schrijf je op wat Hij daarna in jouw leven doet. Na de dood van de hoofdpersoon komt dit boek bij de scriba van de kerk te liggen en is in te zien door geïnteresseerden. Een fascinerende aanpak! Toen ik deze week in Utrecht een uurtje over had liep ik de boekenafdeling van de Bijenkorf binnen. Dat voelt voor mij als een bezoekje aan het aardse paradijs. En wat tref ik daar aan? Een voorbedrukt boek waarin je per levensjaar de hoogte- en dieptepunten kun opschrijven. Elke levensjaar krijgt 4 pagina’, dat moet kennelijk voldoende zijn om dat jaar samen te vatten. Ik ken de Bijbelse redenen niet waarom de Hernhutters met een boek van het Leven werkten. Maar het idee om vast te leggen wat God in je leven doet en gedaan heeft spreekt me zeker aan. Ik kom er steeds meer achter dat de Heilige Geest in veel mensen aan het werk is maar dat we dat weinig met elkaar bespreken. Paulus zegt in Filippenzen 1 dat God in ons een goed werk begonnen is. Nu zit ik nog met twee prangende kwesties. Heb ik de Heilige Geest al bewust ontvangen? Wat kan ik opschrijven in het Bijenkorf-boek? Ben ook benieuwd hoe jij als lezer deze vragen beantwoordt. Ik heb de scriba van de kerk al gebeld en ze heeft wel een boekenplankje over waar onze levensboeken kunnen staan….


29. (s)Crap Ik verbaas me al geruime tijd over de winkel Paper & Pictures. De zaak zit op het enige kruispunt met verkeerslichten dat Doorn rijk is. Bijna elke avond zit de winkel vol met vrouwen op leeftijd die druk aan het knutselen zijn. Telkens als ik op het groene licht wacht vraag ik me af, wat gebeurt daar toch? Nu is mijn nieuwsgierigheid in de wijde omtrek bekend, dus ben ik op onderzoek uitgegaan. Een bezoek aan de winkel leerde mij welke producten er tegen woekerprijzen verkocht worden. Allerlei materialen om een fotoboek mee te versieren. De eigenares vertelde trots dat bijna alle spulletjes door haar geïmporteerd worden uit Amerika. Het gaat om Scrapbooken, in het Nederlands: plakboeken. Vanwege de oorsprong zijn alle termen in het Engels: Doodlen, Embellishments, Distressen, Designpaper, Chipboard en Stamps. Ik ga ze niet uitleggen, het gaat om prefab creativiteit. Overtrekvormpjes, stempels, plakplaatjes etc. Je begrijpt het al, ik zit deze keer niet bij de trendsetters. Ik heb al vaak fotoboeken geplakt, maar nog nooit behoefte gehad aan een van de vele materialen die hier verkocht worden. Dat kan aan mijn beperkte geest liggen maar al wandelend door de enorme winkel nam mijn irritatie steeds meer toe . Ruim 2 miljard mensen leeft onder de armoedegrens van 1 dollar per dag, en in Doorn houden we ons bezig met allerlei prullaria om onze foto’s mee op te leuken! Ik zal niet oproepen tot een winkelboycot, het is ook leuk voor al die workshopdeelnemers dat ze een avondje met elkaar kunnen knutselen. Het is beter dan beeldbuizen en wie weet hebben ze nog een leuk gesprek met elkaar. Tja, welke overbodige prullaria koop ik zelf eigenlijk? DVD’s, CD’s, magazines, boeken, wijn,…. Wat is er eigenlijk een hoop crap te koop!


30. EK Nederland is in de ban van het EK. Ik kijk niet verbaasd op als ik de buurman aantref in een Leeuwenpak of acht buurvrouwen in Bavariajurkjes. In tijden van crisis heeft kennelijk iedereen een uitlaatklep nodig om alle spanning kwijt te raken. Waar ik me wel over verbaas is het verwende gedrag van “onze jongens”. Terwijl het tournooi in de Oekraine wordt gehouden konden zij alleen een goed Sheratonhotel vinden in Polen. Let wel 1300 km van de grasmat waarop over ons lot beslist wordt in de “poule des doods”. En dat is nog niet alles. Om goed te kunnen presteren hebben ze besloten om societykapper Hanni Hanna in te laten vliegen. Aan hun kapsel kan het dus niet liggen….Waar het wel aan ligt? De grassprieten waren te lang. De UEFA blijkt daar zelfs regels over te hebben, dus werd dit protest gehonoreerd met een grasmaaier. Wat ik dan wel weer grappig vond is dat de Deen Michael Krohn Dehli gescoord heeft tegen onze Oranje-vedetten. In Nederland werd hij als niet goed genoeg beoordeeld door Ajax. Hij had als bijnaam “de prutser”. Hij wordt beschreven als een hard werkende speler zonder kapsones. Opeens had ik het door, hier zit de parallel met onszelf! Zolang we ons als verwende kinderen gedragen is God niet toegankelijk voor ons. We hebben hem immers niet nodig. We zorgen goed voor onszelf. Alles onder controle. En maar mopperen dat we zo weinig van Hem merken in ons leven. Als we toe durven geven dat we eigenlijk prutsers zijn die zonder Hem niets voor elkaar krijgen en zelfgericht zijn, dan komt er ruimte in ons hart om God te gaan ervaren. Ik eindig met een Cruijffiaans gezegde: je gaat het pas zien als je het door hebt.


31 Eeuwig leven De Telegraaf-lezer kan de advertenties van Prescan wel dromen. Aangeprezen door nationale coryfeeën als Ed Nijpels, Willeke van Ammelrooy, Leon de Winter en Angela Groothuizen. Je doet jezelf tekort als je geen Prescan doet. Voor wie niet weet waar ik het over heb, het is een soort APK voor je lichaam waarbij ze je door een MRI-scanner halen en allerlei testjes doen om te checken of je verborgen ziektes hebt. Je moet er even voor naar Duitsland en het kost je zo’n 1500 euro maar dan heb je ook wat. Tja, wat heb je dan eigenlijk? De zekerheid dat je op dat moment gezond bent of de onzekerheid dat er iets niet goed zit in je lijf. Volgens de advertenties ben je daar snel bij zodat medisch ingrijpen verzekerd is. De achterliggende drijfveer is de wens om zo lang mogelijk te leven en de dood zo ver mogelijk uit te stellen. Een andere optie om de dood te controleren is je laten invriezen kort na je overlijden. Bij het Cryonics institute hebben al 105 mensen dat gedaan. Je kunt daar zelfs een “eeuwig leven”-verzekeringspolis kopen. De verwachting van dit instituut is dat ze in 2040-2050 in staat zijn om mensen succesvol weer tot leven te brengen. Het eeuwige leven is dus gewoon te koop voor zo’n 100.000 US dollars. In onze Westerse samenleving is de dood een van de laatste zaken die we niet onder controle kunnen krijgen en dat vinden we zwaar irritant. Met een goed netwerk is (bijna) alles te organiseren maar het eeuwige leven blijft een zaak van geloof. Wellicht was dat nu juist de bedoeling van onze Schepper zodat onze Taken, Bevoegdheden en Verantwoordelijkheden duidelijk blijven zoals ze door Hem zijn vastgesteld. Als je je daar bij neer kunt leggen is dat eigenlijk superrelaxed!


32. Biomimicry Heb jij wel eens gehoord van deze term? Tot voor kort kende ik het woord niet. Het betekent zoiets als het nabootsen van biologische ideeën uit de natuur om menselijke problemen op te lossen. Je kunt dan denken aan plakband geïnspireerd door gekko’s, energiezuinige gebouwen geïnspireerd door termietenheuvels en de ijsvogeltrein, die door de neus van de vogel te imiteren 15% zuiniger rijdt en 10% sneller. Ik werd op deze ontwikkeling geattendeerd door een email van het blad Management Team ( tinyurl.com/9w5p58h). De titel van hun artikel is: 9 keer God als designer. Leuk hè? Zit ik even mijn email weg te werken komt God opeens langs vanuit een zeer onverwachte hoek. Ik lees het artikel en verbaas me over de genialiteit van de schepping en het feit dat wij als mensen nog niet half begrijpen hoe ingenieus alles gemaakt is. De oplettende lezer weet dat ik al een tijdje op zoek ben om de christelijke wereld en mijn werkwereld met elkaar te verbinden. Het lijkt soms of daar een enorme kloof tussen zit. Als je dan zo’n artikel leest is het eigenlijk heel eenvoudig. Er zijn geen twee werelden, maar het is één en dezelfde wereld. De opgave is alleen om God aan het werk te zien in je werkwereld. Nu valt dat lang niet altijd mee. Daarom eindig ik met een werkvorm die ik net zelf geleerd heb van de Jezuïeten. Ze noemen dit het dagelijks zelfonderzoek om God te zien in alle dingen. Ze raden aan er 15 minuten per dag voor te nemen en het bestaat uit deze 5 stappen. Veel succes! Vraag de Heilige Geest om met liefde naar je dag te kijken. 1.

Kijk in dankbaarheid terug, wat heb je allemaal ontvangen vandaag?

2.

Reflecteer over je gevoelens, hoogtepunten en dieptepunten van deze dag.

3. Dank God voor zijn hulp, vraag vergeving waar nodig 4.

Kijk naar morgen, waar kan God je bij helpen?


33. Sully Deze keer wil ik graag mijn frustratie met u delen over Sully. Wie is deze Sully? Trouwe EO-kijkers zullen hem zeker kennen. Het is de man van Dr Michaela Quinn, de eerste vrouwelijke huisarts op de prairies van de Verenigde Staten. Sully is een westerling maar voelt zich erg aangetrokken door de Indianen en loopt er verkleed als Indiaan bij in een suède pak, met lange haren en altijd een tomahawk in zijn hand. Uiteraard gooit hij altijd raak met deze bijl en natuurlijk in de meest kritische situaties staat Sully paraat. Sully doet zijn naam mijns inziens eer aan: veel sulliger kan het niet. Maar dan komt de mening van de dames in onze familie, schoonzussen en moeders meegerekend. Er is geen idealer man te vinden op deze wereld dan juist deze Sully. Krachtdadig met zijn indianenbijltje gooiend als het moet, maar attent en geduldig als het om de omgang met zijn vrouw gaat. Hoe slecht hij ook door zijn wispelturige Michaela behandeld wordt, Sully wordt nooit boos. Hij begrijpt alles, zet zijn ego aan de kant en verdwijnt desgewenst helemaal uit beeld door in zijn eigen indianenhol te gaan slapen ergens buiten het dorp. Hij neemt dan zijn trouwe viervoeter mee en is dan even gelukkig als naast zijn geliefde dokter in bed. Het is gewoon gekmakend zo’n kerel! Je vraagt je soms bijna af of het wel een echte kerel is. Kennelijk heeft Sully de film “What women want” goed bekeken, want zijn succes bij de vrouwen is ongekend. Ons gezin is door een goede vriendin verblijd met 8 DVD-boxen, per box goed voor 16 afleveringen, 128 afleveringen Sully dus. Hoe noemde Gijs dat ook al weer? O ja, een genadetrainer. Nog heel wat trainingen te gaan….


34. Bladblazen Het is herfst en dan zie ik regelmatig mannen aan de slag met hun bladblazer. Wat me opvalt is dat ze tijdens het werk heel tevreden kijken. Alsof ze zich eindelijk weer eens echt even man voelen in onze gefeminiseerde samenleving. Geen vervelend beroep op hun diep verstopte gevoelskant maar lekker even rausen. Je bent lekker buiten en het ruimt zo fijn op. Je zult begrijpen dat ik zelf geen bladblazer heb. Ben ik dan jaloers? Nee, ik probeer het echt te begrijpen. Wat maakt dat iemand op zijn vrije dag niet kiest voor een krant of een goed boek maar zijn verlengsnoer uitrolt om lekker even te gaan bladblazen? Oorkappen op tegen de herrie en aan de slag! Vaak wordt er zeer precies gewerkt en zie je de erfscheiding keurig terug na de werkzaamheden. Alleen het eigen terrein wordt schoongemaakt, de buurman heeft recht op zijn eigen bladeren. Mannen pakken elkaars pleziertje natuurlijk niet af! Hetzelfde fenomeen zie ik in de winter zodra er sneeuw valt. Voor je het weet verschijnen er mannen met sneeuwschuivers. Is het nu de zorg voor de oude buurvrouw, die uit zou kunnen glijden? Of is het een van de weinige kansen om je weer echt even man te voelen? In de lente komen de Kärcher hogedrukspuiten uit de winterstalling en wordt de auto afgespoten. Wat een kracht en geweld, heerlijk! Als het zomer wordt en het is lekker warm, dan kan de oerman zich uitleven op de barbecue. Heb jij wel eens een vrouw zien barbecuen? Kleine kans, en dan hooguit op een elektrische bbq, zonder echt vuur. Kortom: de emancipatie heeft zijn langste tijd gehad, volgens mij is het nu de hoogste tijd voor mancipatie. Weg met de metroseksuele man, terug naar de echte kerels. Zo, tijd voor een biertje.


35. Gedrag Iedereen zal vast gehoord hebben van de grensrechter die is doodgeslagen door een paar teleurgestelde supporters van 15 jaar in Almere. Richard Nieuwenhuizen is 41 jaar geworden. Ging het over een internationale wedstrijd? Nee, hier speelden Nieuw Sloten B1 tegen Buiten Boys B3. Niet dat ik er meer begrip voor heb als het een professionele wedstrijd zou zijn overigens. Maar als we op amateur-niveau al zo met elkaar omgaan, wat kunnen we dan verwachten bij het volgende EK? Wordt dan het hotel van de tegenstander opgeblazen? Opvallend is dat alle velden omgeven zijn met borden waar RESPECT opstaat. Je hebt er ook polsbandjes van en T-shirts. Aretha Franklin maakte er in 1990 al een liedje van waarin ze het uitspelt: R-E-S-P-E-C-T. Bij ons in Doorn hebben ze alle jeugdelftallen bij elkaar geroepen en de afspraak gemaakt dat de scheidsrechter en de grensrechter altijd gelijk hebben. Interessant dat je daar een afspraak over moet maken. Het zit toch in de aard van de functie zou je zeggen? Ik kreeg laatst een onderzoek van de EO in mijn handen gedrukt. Het heeft de titel: Leef je geloof, zoethouder of smaakmaker en is uitgevoerd door Blauw Research. De korte samenvatting is dat christenen in hun gedrag nauwelijks van niet-christenen te onderscheiden zijn. Het verschil tussen katholieken en protestanten is groter dan tussen gelovig en niet gelovig. Christenen worden gezien als hypocriet en betweterig. Qua vruchten van de Geest onderscheiden niet-christenen zich door zichzelf de eigenschap vreugde toe te dichten. Ik werd van deze conclusies niet zo vrolijk. Ik hoop toch altijd dat er iets te merken is van het vuur van Gods Geest dat in ons brandt. Het bepaalde me wel weer bij het feit dat ons gedrag niet gaat leiden tot ons behoud maar puur Gods genade. Ik sluit af met een gedachte van Bonheuffer: Wie zal het kerstfeest op de juiste wijze vieren?

Degene die alle geweld, alle eer en aanzien, alle ijdelheid, alle hoogmoed, alle eigenwilligheid eindelijk aflegt bij de kribbe.


36. Mogen Als ik ergens een allergie voor heb, dan is het wel een functionaris die mij vertelt dat ik iets mag. Ik zal een voorbeeld geven. Na de kerstborrel -die begon met champagne, voortgezet werd met bourgogne en afgeblust werd met likeur bij de koffie-, werd ik aangehouden door de politie. “Zo meneer, u mag even blazen”. Kan ik er ook voor kiezen om niet te blazen dan? Nee, eerlijk gezegd niet. Ik bedoel, u moet blazen. Het liep wonderwel goed af. Laatst was ik bij de Albert Heijn. Toen ik bijna aan de beurt was bij de kassa besloot de caissière dat het tijd voor pauze was. Ze gooide een bordje op de lopende band en zei tegen mij en de rest van de rij: “u mag afrekenen bij kassa 3”. Heb ik een keuze dan? Ja, u kunt ook besluiten om uw boodschappen te laten staan en de winkel te verlaten. Nee, natuurlijk dat is een aantrekkelijke optie. Kom ik zondagmorgen in de kerk waar de muziekgroep de feestvreugde probeert te verhogen. Zit ik net een beetje wakker te worden of Marit vertelt ons dat we mogen gaan staan bij het volgende inhaakliedje. Heb ik een keuze om te gaan staan of niet? Ik heb laatst geprobeerd om te blijven zitten, maar moest bij couplet 2 toegeven aan de groepsdruk: je ziet geen tekst meer op de beamer. Het lijkt er dus op dat mensen het woord “mogen” gebruiken terwijl ze eigenlijk een opdracht geven en dus “moeten” bedoelen. Ik vind het een onduidelijke toestand. Was ik laatst Bijbelstudie aan het doen. Lees ik dat je bij Jezus mag horen als ik dat wil. Dat Hij aan mijn deur staat te wachten of ik opendoe. Wat een ruimte, blij dat Hij niet komt binnenstormen


37. Dikke-Ik Onze Floortje wilde heel graag leren lezen. Wie schetst onze verbazing als ze thuiskomt na haar eerste leesles op de christelijke basisschool? “We hebben leren lezen: i-k, dat wordt IK”. Wat een gemiste kans als je de keuze hebt welk woord je een kind als eerste mag aanleren! Welk woord zou jij kiezen? Ik denk zelf aan wij of jij. De keuze voor dit eerste woordje kan anderzijds ook niet verbazen in onze egocentrische cultuur. Harry Kunneman schreef zelfs een boek over het dikke-Ik, waarin hij onze cultuur beschrijft van onmatigheid en zelfgerichtheid. Daarbij is niet alleen het ego dik maar ook de buikomvang neemt snel toe. Volgens Kunneman zijn we letterlijk en figuurlijk steeds dikker aan het worden, en die beweging moet volgens deze Humanistische professor gestopt worden. Hij breekt een lans voor Trage Vragen: zingevingsvragen die gaan over onze kwetsbaarheid als mensen of over wat we elkaar aandoen als mensen. En dat brengt me bij de vraag of christenen zich op dit vlak onderscheiden? Zijn wij te kenmerken door onze dunne-ik? Als ik om me heen kijk in de kerk dan is dit fysiek in ieder geval niet waar. Maar hoe zit dit met onze ego’s? Hebben wij geleerd van Galaten 2:20, niet ik leef maar Christus leeft in mij? Max Lucado heeft een heel aardig boekje geschreven onder de titel: Het gaat niet om mij. De schrijver legt in dit boekje uit dat wij niet het middelpunt van het heelal zijn maar God zelf. Een boodschap die diametraal staat op onze huidige cultuur, waarin je zelf de regisseur bent van je eigen geluk. Ik denk dat we last hebben van onze dikke-IK in het contact zoeken met God. Als je het zo goed met jezelf getroffen hebt, waar heb je dan nog plaats voor Hem in je leven?


38. Stripverhaal In de voorjaarsvakantie waren we een weekje in de Eifel met ons gezin. Een onmisbaar onderdeel is altijd een bezoek aan het Cisterciënzer klooster in Himmerod. In de grote abdijkerk hangt de kruisgang van Jezus in 14 schilderijen. We lopen er langs en samen bekijken we wat er geschilderd is. Als we rond zijn concludeert Rozemarijn dat het een goed stripverhaal is en dat het nog klopt ook! In deze 40 dagen tijd voor Pasen zijn veel mensen aan het vasten. Meestal betekent dat niet dat ze helemaal niets eten, maar dat ze afzien van luxe producten als gebak, alcohol, desserts etc. Het leven terugbrengen tot de kern, om weer te ontdekken wat het doel van ons leven eigenlijk is. Met een groep mannen uit de kerk zijn we 6 keer samen gaan ontbijten, gevolgd door bijbelstudie en gebed. We deden dat ’s ochtends van 7 uur tot half negen en gingen daarna naar ons werk. Hoewel ik zeker geen ochtendmens ben, voel ik me ontzettend gezegend door deze gesprekken. Samen stil staan bij Gods grote genade, ons eigen gepruts verbinden met het gepruts van het volk Israël en stilstaan bij het lijden van Jezus. Mijn focus op de wereld is na zo’n start van de dag totaal anders. Dat doet me denken aan wat de paus deze week aan een groep journalisten uitlegde: “Jullie moeten niet over het Vaticaan schrijven vanuit politiek perspectief maar vanuit Gods perspectief”. Wat draagt ons handelen bij aan Gods doel? Hoe ga jij dit jaar Pasen vieren? Kijken naar een mooi stripverhaal met bekende scenes of verbind je Jezus lijden aan jouw werkelijkheid?


39. Why? Het afgelopen jaar ben ik als adviseur actief bij een groot ziekenhuis. Eerst de managementlaag, dan de stafdiensten en tenslotte de unithoofden. Afgelopen weken heb ik veel gewerkt met wat de toegevoegde waarde van de stafdiensten is voor de patiënten van het ziekenhuis. Ik laat dan vaak het Ted-filmpje zien van Simon Sinek “ how great leaders inspire to action”. Wellicht ken je het filmpje van internet. Hij beschrijft zijn gouden cirkel met in het midden “Waar geloof je in?” Daar omheen een cirkel met “Hoe praktiseer je dat geloof?” En de buitenste cirkel met “Wat betekent dat concreet?” Om het duidelijk te maken neemt hij Apple als voorbeeld. Waarom bestaat dit bedrijf? Waar geloven ze in? Steve Jobs wil de status quo uitdagen en anders denken. Hoe dat Apple dat? Door gebruikersvriendelijk design van producten die makkelijk te gebruiken zijn zonder handleiding. Wat betekent dat concreet voor Apple? Een Ipad, Iphone, Ipod en Imac. Begin 2012 ontmoette ik een christelijke marketeer die me uitdaagde om deze drie vragen voor mezelf te beantwoorden: 1.

Waar geloof je in?

2.

Hoe blijkt dat geloof?

3.

Tot welke acties leidt dat geloof?

Ik heb ze inmiddels beantwoord en dat leidde tot een heel bruikbaar kompas voor mijn leven. Aan de hand van dat kompas kan ik dagelijks beslissingen nemen. Nee, ik ga mijn kompas niet hier publiceren. Het is veel leerzamer als je zelf aan de slag gaat met jouw kompas. Als je hem klaar hebt en je wilt hem delen kom dan langs. Ik verheug me nu al op een mooi gesprek!


40. 10.000 uur De meeste mensen zullen ondertussen wel kennisgenomen hebben van het boek Uitblinkers van Malcolm Gladwell. Hij stelt dat om ergens succesvol in te zijn, je een bepaalde taak ongeveer 10.000 uur moet hebben gedaan. Hij illustreert de theorie van Anders Ericsson aan de hand van bekende musici en sporters. Succes is volgens Gladwell niet alleen afhankelijk van talent. Discipline qua training kan je ook heel ver brengen. Goed nieuws dus voor mensen met dromen! Het mindere nieuws is dat je moet trainen voorbij je comfort niveau. Mensen die hardlopen weten dat wel. Als je langer wilt rennen, moet je steeds een stukje verder gaan. Hoeveel is 10.000 uur trainen eigenlijk? Een jaar bestaat uit 220 werkdagen, na aftrek van elf feestdagen, dertig dagen vakantie en alle weekenden. Dat is dus 1760 uur per jaar. We praten dus over 5,6 werkjaren. Ik heb eens berekend hoeveel uur ik tot nu toe in de kerk heb doorgebracht. Ik kom dan op 4300 uur kerkdiensten. Logisch dat ik geen uitblinker geworden ben als christen‌.Misschien moet ik persoonlijke Bijbelstudie en gebed erbij op tellen? Ik vrees dat ik nog steeds niet op 10.000 uur kom. Wat is jouw ambitie eigenlijk? Waar wil jij heel erg goed in worden? Droom je van spelen in het concertgebouw of op de Olympische Spelen? Of een plekje in de Quote 500? Eindelijk die bestseller schrijven? Alle 4000-toppen beklimmen? Ik ben benieuwd!


41. Reset Het is een hele merkwaardige ervaring om wakker te worden en te constateren dat je niet in je eigen bed ligt naast je vrouw maar in een ziekenhuisbed. Het overkwam mij op vrijdag 12 juli. Gelukkig vond ik onder mijn kussen een briefje van mijn geliefde waarin ze uitlegde dat ik gevallen was met skeelers en een zware hersenschudding had. Ik kon me niet herinneren waar ik gevallen was, of hoe ik thuisgekomen ben. Ook de ambulance en de hersenscan weet ik alleen uit verhalen van anderen. En wat er dan gebeurt is heel bijzonder. Ik probeer zo snel mogelijk het leven weer te reconstrueren en op die manier de controle weer terug te krijgen. Ik belde Christine om mijn agenda van de afgelopen week en de komende week door te nemen. Ik ging de namen van onze kinderen te repeteren en hun geboortedata. Koortsachtig was ik bezig om de controle weer te krijgen. Ik kreeg gewoon hoofdpijn van het piekeren over de plek van mijn val. De eerste twee weken thuis moet ik rustig aan doen. Zo lig ik veel in de hangmat in de tuin. Voor het eerst heb ik rust om een vogel te bestuderen die bezig is een worm uit onze grasmat te trekken. Ik geniet van muziek alsof het net uitgevonden is. Ik voel me verliefd op Christine alsof ik haar net ontmoet heb en ik knuffel mijn kinderen alsof ze net geboren zijn. Verder sta ik open voor alle indrukken en kan ik het journaal niet kijken zonder enorm verdrietig te worden. Het lijkt wel een reset. Is dit een reset naar de fabrieksinstellingen of beter gezegd de scheppingsinstellingen? In ieder geval zie ik dit als een nieuwe kans van God. Waar liggen mijn prioriteiten? Ik ben benieuwd naar jouw reset!


42. Blind Hoe zou een blinde man een blinde vrouw versieren? Je kunt niet de gouden opening gebruiken: waar heb ik jou toch laatst gezien? Wellicht kun je deze opening veranderen in: waar heb ik jouw prachtige stem toch laatst gehoord? Een andere briljante versiertruc is complimenten maken. Wat zie jij er fantastisch uit. Maar ja, als je blind bent is dat ook een lastige. Wellicht kun je deze tekst veranderen in: ik voel me zo goed als ik bij jou in de buurt ben. Een derde aanpak is voorstellen om samen een fietstocht of GPStocht te gaan maken. Of naar de film of naar een restaurant te gaan. Niet heel gemakkelijk zonder hulp uitvoerbaar als je blind bent. Blinde liefde vraagt veel vertrouwen: je weet niet hoe de ander eruit ziet en je moet afgaan op je gehoor en je gevoel. Zo vraagt God ons ook om blinde liefde. We kunnen hem niet met het blote oog zien. Wel kunnen we soms Zijn stem horen als we stil zijn en met Hem praten in gebed. Soms krijgen we een warm gevoel als de Heilige Geest ons aanraakt en we ervaren dat God heel dicht bij ons is. Wat we uit de Bijbel weten is dat God altijd met ons meegaat, ook op de fiets, naar de film, naar het restaurant en tijdens de GPS-tocht Of we ons daar altijd zo van bewust zijn is een goede vraag. Ben jij goed in blind vertrouwen? Als ik het zelf lastig vind, dan houd ik me vast aan de schoonheid van de natuur. Als God dat gemaakt heeft, dan wil ik hem graag vertrouwen!


43. Tunnel In mijn werk als adviseur begeleid ik regelmatig een MT of directie die met een lastig vraagstuk worstelt. Als ze al lang met een thema bezig zijn dan komt het voor dat ze met elkaar in een tunnel beland zijn. Alle argumenten buiten deze tunnel worden niet als waardevol gezien en afgewezen door de meerderheid. Hetzelfde komt voor met onderzoek van een misdaad door de politie. Grote rechercheteams van meer dan 25 man kunnen met elkaar in een tunnelvisie komen waar ze zonder externe hulp niet uitkomen. Denk aan het geval van Lucia de Berk die zelfs veroordeeld is tot levenslang dankzij een tunnelvisie. Hoe ontstaat een tunnelvisie? Door uit te gaan van een hypothese en door die bril naar de werkelijkheid te kijken. Door deze bril zie je de argumenten die je hypothese ondersteunen beter en mis je de feiten die je hypothese tegenspreken. Mensen die een bijna dood-ervaring hebben gehad vertellen ook over een tunnel met aan het einde een hemels licht waar een engel stond te wenken. Momenteel is er in christelijk Nederland een populair boek dat hierover gaat: De jongen die in de hemel was door Todd Burpo. Een jongen van vier jaar oud komt in het ziekenhuis voor een blindedarmontsteking en tijdens de operatie is hij even in de hemel. Hij ontmoet daar zijn opa en te vroeg geboren zusje en zit bij Jezus op schoot. Een ontroerend boek om te lezen. Ongelovigen verwijten christenen regelmatig dat ze een tunnelvisie hebben. Alles wat christenen meemaken wordt door hen zo uitgelegd dat het past in de hypothese dat God bestaat. En vind ik dat erg? Nee, qua geloven kies ik bewust voor een tunnelvisie. Waarom? Omdat ik graag naar mijn Vader ga die aan het einde van de tunnel op me wacht!


44. Rollen Afgelopen week gingen de gesprekken opvallend veel over ouders. Met de Kerst in zicht worden de familieverhoudingen automatisch onderwerp van gesprek. Want waar gaan we heen dit jaar? Of blijven we lekker thuis? Ik sprak een man die afgelopen weekend zijn oude moeder had verpleegd. Hij was behoorlijk in de war dat hij zijn moeder een luier om had moeten doen. Zo hoort dat niet voor ons gevoel. Jij doet als ouders je kinderen een luier om, maar andersom voelt niet OK. Om de verhoudingen duidelijk te houden blijven de meeste mensen hun hele leven in hun kind-rol zitten ten opzichte van hun ouders. Veel ouders blijven ook altijd in hun vader- of moeder-rol. Uiteraard hou je dat zo samen in stand. Ik betrap mezelf er ook vaak op. Ik ben nog geen tien minuten binnen en zit weer in mijn rol als oudste zoon. Met Kerst vieren we het feest van Jezus geboorte. Hij was wel in staat om de vaste familieverhoudingen te doorbreken. Als Zoon van God werd hij mens en liet zich de luier om doen door Maria. Terwijl hij de Vader van Maria was gedroeg hij zich als haar zoon. Tot zijn taak volbracht was en hij weer God werd. Hoe zou het zijn als je het vaste rollenpatroon eens loslaat? En je ouders benadert alsof je met vrienden een gesprek voert. Vanuit gelijkwaardigheid met elkaar spreken en niet vanuit het kind dat nog steeds erkenning en waardering van zijn ouders wil? Dit lukt wanneer je jouw bestaansrecht in God zoekt en vindt. Hij heeft jou geschapen naar Zijn beeld, zou Hij je dan niet waarderen? Wellicht wordt dit een Kerst om een nieuwe start te maken. Ik wens je inspirerende dagen toe!


45. Kus Een eenvoudige kus kan grote gevolgen hebben. Ik moet denken aan de kus van de burgemeester van Maastricht in een cafÊ. Hij zoende iemand anders in het openbaar dan zijn partner Albert Verlinde, en moest zich daarover in de gemeenteraad verantwoorden. De kranten stonden er vol van en zelf het journaal besteedde aandacht aan deze kus‌. Een andere kus die grote gevolgen heeft gehad is de kus van Judas aan Jezus. Met die kus maakte hij duidelijk wie de soldaten moesten oppakken, geselen en de kruisdood geven. In de bijbel wordt gesproken van de heilige kus: Romeinen 16:16 Groet elkaar met een heilige kus. Wat zou hiermee bedoeld worden? Ik heb even wat research gedaan Wij geven elkaar een hand als we avondmaal vieren, in de vroegchristelijk kerk gaven ze elkaar een kus bij het avondmaal of aan het einde van de kerkdienst. De kus was een bevestiging van de zegen en geeft uitdrukking aan de onderlinge verbondenheid in Christus. Zo vlak voor het avondmaal spreekt mij zeer aan. Je geeft daarmee aan dat je de ander volledig accepteert en wilt zien door de ogen van Christus. Als je zo binnen de gemeente elkaar een kus geeft heeft dat grote gevolgen. Nu ik dit ontdekt heb kan ik ook veel meer met Nieuwjaarskussen. Ik vind dat altijd maar een oppervlakkig ritueel. Zeker als iemand vraagt: heb ik jou nu al wel of niet gehad? Je herkent dat vast wel van de eerste werkdag in het nieuwe jaar. Heilige kussen kun je helaas alleen geven aan medechristenen. Daarom pak ik nu mijn kans: Beste broeders en zuster in de Heer, ik groet u met een heilige kus!


46. Selfie Afgelopen jaar was het jaar van de Selfies. Met je mobiele telefoon een foto van jezelf maken. Die foto zet je dan direct op Facebook zodat de hele wereld kan meegenieten van jouw topervaring. Vaak gaat het om een foto in een restaurant, een concert of bioscoop. Ik verbaas me er steeds meer over. Wat is toch het motief om deze smakeloze foto's te posten? Duidt het op een chronisch aandachttekort waaraan we collectief lijden? Wat deze kwaal stimuleert is de mogelijkheid om een reactie te geven op een foto of liken door middel van een omhooggestoken duim. Nu kan je denken, ach laat die mensen toch aan zelfhulp doen. Als dit werkt is het goedkoper dan naar de psychotherapeut. Ik vind echter dat soms de kritische grens bereikt wordt. Als ik bijvoorbeeld foto's zie waarin goede daden worden vastgelegd. Zie mij eens aandacht hebben voor mijn oude buurvrouw, jongere of asielzoeker. Ik moet dan zomaar denken aan die FarizeeĂŤrs die hardop op straat stonden te bidden. Zie mij eens vroom zijn. Wat zei Jezus ook al weer hierover? Laat uw linkerhand niet weten wat uw rechterhand doet. Nb deze column kan niet geliked worden....


47. Identiteit Laatst coachte ik een student van de kunstacademie. De vrouw had al een carrière als managementtrainer achter de rug en was nu haar droom gaan waarmaken. De kunstacademie heeft ze bijna afgerond en dan is ze officieel kunstenaar. Ze was gevraagd voor een performance. Thema van ons gesprek was hoe ga ik me kunstenaar voelen? Wellicht herken je dit probleem, het voelt alsof je een rol speelt en niet de rol bent. Je speelt dat je advocaat, ambtenaar, directeur, adviseur, therapeut of dominee bent. Ik kan me nog goed herinneren dat ik lang geleden mijn eerste training gaf. Ik was 27 jaar oud en voor mijn gevoel liep ik maximaal een bladzijde voor op de deelnemers. Als ze maar geen lastige vragen stellen dan val ik vast door de mand‌. Ik trek de parallel naar christen zijn. Wanneer ben je een goede christen? Moet je dan bepaald gedrag laten zien? De juiste boeken lezen, rituelen uitvoeren, vrijwilligerswerk doen? Wanneer vind God mij een goed kind? Christen zijn of christen spelen? Het goede nieuws is dat je identiteit in Christus vastligt. Hij heeft jou uitgekozen als Zijn kind en je bent gemaakt naar Zijn beeld dus je lijkt ook nog op God. Je hoeft dus helemaal niets te doen om zijn kind te zijn. Gewoon zijn is voldoende. Dat was ook de essentie van mijn coachingsgesprek met de kunstenaar. Wees gewoon jezelf dan komt de inspiratie vanzelf en ervaart het publiek jou als kunstenaar. De performance is heel goed gegaan en niemand twijfelde of ze wel een echte kunstenaar was.


48. Bellen met God Wie wil dat niet? Zelfs niet christenen zijn daarin geïnteresseerd. Hoe kom ik daarbij? Sinds een jaar zit er op de Sint-Janskathedraal in Den Bosch een beeld van een Engeltje met een telefoon in zijn hand. Al snel na het plaatsen van dit beeld is er een website geopend, een Twitteraccount (@Ut_engelke) en een mobiel nummer waarop je het Engeltje kunt bereiken: 06 263 47 470. Ik vind het bijzonder dat het Engeltje circa 30 keer per dag wordt gebeld. Onze kinderen stellen ons regelmatig de vraag waarom God niets terugzegt als we bidden. En zelf worstel ik daar ook regelmatig mee. Als je wat ervaart na een gebed is dat dan mijn eigen gedachte of Gods gedachte? Wat is van mijzelf en wat is van God? Uiteraard kun je de gedachte toetsen aan de Bijbel en als die niet Bijbels is dan komt het in ieder geval niet van God….. Wat zou het fijn zijn als je elke dag even met God kon bellen! Ik kwam deze week een verhaal tegen van Anthony de Mello. Hij was een Indisch jezuïet en psychotherapeut. Een van de verwarrende – en tegelijkertijd hartverwarmende – regels van hem was: God staat dichter bij zondaars dan bij heiligen. Hij legde dit als volgt uit: iedereen is met God verbonden door een touwtje. Wanneer je zondigt, snijd je dit touwtje door. God knoopt vervolgens de twee uiteinden weer aan elkaar – maar daardoor wordt het draadje wel een stukje korter. Je zonden snijden keer op keer het draadje door – en iedere keer kom je dichter bij God omdat Hij er weer een nieuwe knoop in legt.


49. Optimist Onder christenen heb je opvallend veel cultuurpessimisten. Ze zien elke dag tekenen van verder verval, afkeer van God, sluitende kerken, minder dominees etc. Dit alles vormt voor hen het bewijs dat het einde der tijden nabij is. Zelf ben ik van nature een optimist, ook wat onze huidige cultuur betreft. Ik maak er een sport van om dagelijks een lichtpuntje te vinden dat laat zien dat God in onze tijd ook actief is. Vandaar ook mijn grote belangstelling voor de JezuĂŻeten die als motto hebben: Finding God in all things. Ik deel nu een lichtpunt van vorige week. Er is een nieuwe rapport gepubliceerd van het SCP onder de titel: Geloven binnen en buiten verband. Voor de oplettende lezertjes: dit gaat niet over de 67kwestie, maar de band met de godsdienstige traditie. Het verheugende van dit rapport is niet dat er sinds 1970 de helft minder mensen lid zijn van een kerk. Een conclusie in dit rapport die mij blij stemde is dat 9 van de 10 Nederlanders vindt dat je de zin van het leven moet vinden in je innerlijke ervaring. Wat kunnen we van dit rapport leren? De interesse in zingeving is groter dan ooit! De vorm zoals de kerk die aanbiedt voldoet niet meer. De kerk beweegt dus onvoldoende mee met de maatschappelijke ontwikkeling. Is dat verbazend? Nee, denk maar aan de psalmen die we zingen die uit de Middeleeuwen stammen en de Opwekkingsliedjes op weinig muzikale melodieĂŤn. De uitdaging voor de kerk is om eigentijdse vormen te vinden, maar zijn we bereid om onze eigen zekerheden op te geven om heel Nederland God te laten vinden in hun eigen hart? Ik denk van wel! Deel jij mijn optimisme?


50. We are one Dat is de titel van het WK lied 2014, gezongen door Jennifer Lopez. We are one, Olé, Ola! Ook de EO Jongerendag heeft dit jaar gekozen voor One als thema van de dag. Wie wil nu niet samen zijn? Erbij horen? Op school, op je werk, in de kerk, op je sportverening. We zijn allemaal enorm verschillend en dat willen we enerzijds graag zo houden. Maar anderzijds is alleen ook wel erg alleen. Het WK leidt altijd tot commerciële acties en dit keer zijn het hamsters geworden bij de Albert Heijn. Er zijn 23 verschillende soorten heb ik van zoon David geleerd. Ze zijn allemaal oranje gekleurd dat is de overeenkomst. Maar verder hebben ze allemaal hun eigen identiteit. Lange haren, trommel, Vikinghelm, dik, dun etc. Wereldwijd zijn er 12.000 verschillende volken met 13.500 verschillende talen zo leert mij de website www.zending.nu . Hoe realiseer je dan de wens van het WK lied? Hoe krijg je al die mensen bij elkaar? Dat lukt niet via het voetbal zelf. Als de een wint is de ander teleurgesteld, er kan er altijd maar 1 winnen, nietwaar? Johan Cruijff legt het zo uit: “Eén van de 32 landen die deelnemen aan het WK wordt wereldkampioen. De anderen niet, want die zijn er niet". Wat kunnen we leren van de hamsters? Ze zijn hoe verschillend ook allemaal oranje en hebben hetzelfde doel: Oranje wordt kampioen! Maar wat is ons doel als christenen? Leuk leven, rijk worden, gelukkig zijn,…..? De bijbel geeft een helder doel in Johannnes 13:34. Ik geef jullie een nieuw gebod: heb elkaar lief, zoals Ik jullie heb liefgehad moeten jullie elkaar liefhebben. Ik geloof dat dit de enige weg is om eenheid te realiseren. We are one in the spirit, we are one in the Lord.


51. Everzwijnen Afgelopen week werd Nederland ruw geschokt door de everzwijnenaffaire. Er waren wat varkens in een Limburgse kanaal beland en de brandweer rukte groots uit met twee commandowagens en een boot om de zwijnen te redden. Eenmaal op de kant was er een vrolijke jager die de net geredde zwijnen afschoot. Waarom doet de brandweer zoveel moeite als de jager ze toch afschiet? Wat een zinloos gebeuren. Een dag later werden er direct vragen gesteld door de Tweede Kamer aan de minister. Nederland stond op zijn kop. Ik verplaats me in de brandweermannen die zo hun best doen om de zwijnen te redden. Ze onderbreken hun lunch direct nadat ze gebeld zijn. Snel trekken ze hun duikerspak aan, zoeken de zwijnen op in het water en tillen ze liefdevol aan de kant. Wat een inzet, wat een compassie! De parallel met ons mensen is snel getrokken. Dobberend in ons zelfgerichte leven komt Christus ons redden door Zijn zelfopofferende houding. Geen moeite is hem te veel, Hij wilde zelfs mens worden en is ook nog bereid te sterven. Wat een inzet, wat een compassie! Eenmaal gered zou je alle dankbaarheid verwachten en een totale transformatie qua levenshouding. Niets is minder waar, veel christenen springen als het ware weer terug in hun eigen kanaal om verder te dobberen. Wat een zinloos gebeuren. Waarom stelt de Tweede Kamer dit niet aan de orde? Waar zijn de koppen in de Telegraaf? Wat verschil jij van een everzwijn?


52. Kleuren Ik liep deze week de Read-shop binnen en botste direct tegen een stapel kleurboeken voor volwassenen. Het schijnt de nieuwste trend te zijn volgens Berry. Hij heeft nu 5 soorten kleurboeken op de plank. Waar komt deze hype nu toch vandaan? Het kan te maken hebben met de stress van onze huidige samenleving. Veel informatie, hoge werkdruk, combineren van werk en privĂŠ. Niet voor niets volgen veel mensen een mindfulnesstraining om weer rustig te worden in hun hoofd. Jon Kabat Zinn heeft een Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR) programma ontworpen waarin je in 8 weken leert om je aandacht te focussen op het hier-en-nu in plaats van op de maalstroom van gedachten. Het ideaal volgens deze methode is om leeg te worden en rust te vinden net als de stilte in het oog van een orkaan. Ik heb hier helemaal geen moeite mee. Ik denk alleen dat je jezelf tekort doet als je hier tevreden mee bent. Philip Troost heeft pas een nieuw boekje geschreven met de titel Mindful met Jezus. Zeer de moeite waard om te lezen. Waar de boeddhistische methode stopt gaat God verder. Wie kent niet de bijbeltekst: Kom tot mij als je moe en belast bent, Ik zal je rust geven(Matt 11:28). Ja, mooie tekst maar hoe doe je dat dan? De eerste stap is hetzelfde als bij mindfulness, contact maken met jezelf door je aandacht op je adem te focussen. De tweede stap is je bewust worden van Gods aanwezigheid. Denk hierbij aan Galaten 2:20, Ikzelf leef niet meer maar Christus leeft in mij. De laatste stap is al je zorgen aan Jezus geven in het vertrouwen dat Hij ze graag voor je draagt. Heb ik iets tegen kleuren? Welnee, kleur elke avond een mooie plaat en voel Jezus aanwezigheid in je hart.


53. Kerstdiner Met wie zit jij dit jaar aan het kerstdiner? De meerderheid van de Nederlanders doet dat met zijn familie, alleen niet alle familieleden zitten aan tafel. Uit onderzoek blijkt dat bijna 40% van alle Nederlanders door ruzie geen contact meer heeft met een deel van zijn familie. Dat blijkt uit de eindejaar-peiling van het Netwerk Notarissen onder 800 mensen. Het gaat vooral om ruzies tussen broers en zussen, of ouders en hun kinderen. Gemiddeld heeft men al twaalf jaar geen contact meer met elkaar. Het onderzoek maakt niet duidelijk of er onder christenen minder ruzies zijn, maar ik vermoed dat dit helaas geen verschil maakt. Tja, dat is andere koek dan Vrede op aarde uit het Ere zij God dat we elk jaar zingen met Kerst. Wellicht kun je het zingen als wens voor de toekomst maar in menig gezin is er dus geen sprake van echte vrede. Hoe komt dit nu? De onderzoekers geven aan dat het elk jaar erger wordt qua aantallen. Dit jaar hebben ze ook gevraagd naar de bereidheid om ouders in huis te nemen als mantelzorg. Slechts 8% zag dit zitten. Het lijkt erop dat we steeds meer op onszelf gericht raken en minder van een ander kunnen hebben. Onze eigen ego’s worden steeds groter waardoor er minder ruimte overblijft voor de ego’s van de ander. Als dat leidt tot verlies van contact nemen we dat blijkbaar op de koop toe. Hoe anders is het voorbeeld van God die uit liefde voor ons zijn Zoon naar de aarde stuurde in de gedaante van een baby. Hij had ook met een Koninklijk vliegtuig kunnen landen en met alle egards uitstappen via een rode loper. Integendeel. Jezus arriveert nederig in een stal met herders als ontvangstcomité. Eet smakelijk!


54. Seconde Goed nieuws: we hebben dit jaar een seconde meer! De International Earth Rotation Services(IERS) in Parijs heeft onlangs besloten dat 30 juni 2015 een schrikkelseconde langer moet duren. Dit komt omdat de aarde door aardbevingen en andere weersinvloeden langzamer draait. WOW! Een seconde extra, wat kun je allemaal niet doen in een seconde? Een zwem- of schaatswedstrijd op een WK winnen gaat meestal om 1/100 van een seconde. Wellicht een idee om dat te plannen op 30 juni? Hoewel, dat helpt natuurlijk niet want daar hebben alle deelnemers voordeel bij. De seconde komt er rond middernacht bij, dus een andere besteding van deze seconde kan zijn om je partner een langere zoen te geven. Mijn partner is op 30 juni jarig dus dat wordt een langere verjaardagsknuffel! Je kunt ook een seconde extra televisie kijken. Afgelopen jaar keken wij Nederlanders gemiddeld 3 uur televisie per dag. Voor mensen boven de 65 is dat zelfs 3,5 uur‌. Als mens heb je voortdurend de keuze waar je je tijd aan besteed: aandacht aan je kinderen, je partner, vrienden, werken, sporten, muziek maken, een boek, de krant, televisie of bijbelstudie en bidden. Ik vind het vaak lastig om tijd voor God vrij te maken, ik heb zo veel te doen dat ik meestal bezuinig op tijd voor Hem. Deze week las ik dat je hart vol raakt waar je hem mee vult. Vul je hem met Gods liefde of met lege soap-series? Hoe ga jij de extra seconde besteden? Ik ben benieuwd!


55. Test Toen ik in India bij een ontwikkelingsproject was, kwam ik een mooi bord tegen van de Rotary Club. Naast zakelijk netwerken zamelt elke Rotary-afdeling geld in voor goede doelen, vandaar. Op het bord staat de 4 vragen-test, voor alles wat je denkt, zegt of doet: 1. 2. 3. 4.

Is het waar? Is het eerlijk? Is het goed voor de vriendschap? Is het goed voor alle betrokkenen?

Deze test is in 1932 bedacht door Herbert Taylor en inmiddels vertaald in honderd talen. De aanleiding was de aluminium fabriek met 250 medewerkers waar Herbert directeur van was. Deze fabriek ging bijna failliet en bovenstaande vier vragen hielp de samenwerking enorm te verbeteren. Hierdoor overleefde de fabriek het en ging weer winst maken. In plaats van tijd te besteden aan roddelen over elkaar en het management gingen ze aan het werk in een constructieve sfeer. Ik vind deze vier vragen een goed hulpmiddel bij het grote gebod van Jezus: heb je naaste lief als jezelf. Als je je collega, buurman, klasgenoot moet liefhebben dan moet je ook goed over hem denken, spreken en handelen. Hoe gemakkelijk bespreek je jouw irritatie over een collega met een ander? Vaak veel eenvoudiger dan feedback geven direct aan de collega waar je last van hebt. Je tong wordt in de bijbel wel vergeleken met een kleine vlam die een grote bosbrand kan veroorzaken. We kunnen alle dieren temmen, maar onze eigen tong niet. Daarom stel ik voor om de 4vragen uit te breiden met punt 5: zeg sorry tegen je naaste en tegen God. Wat een geestelijke winst kun je hiermee boeken!


56. Dankbaar Je hebt vast wel eens een TED-talk gezien. TED staat voor Technology, Entertainment, Design en op deze jaarlijkse conferentie houden sprekers van zeer divers pluimage de presentatie van hun leven. Uiteraard is er een website (www.ted.com) waar meer dan 1000 inspirerende toespraken van ongeveer 18 minuten te zien zijn. De ondertitel van TED is ideas worth spreading. Ik was prettig verrast toen ik deze week een TED-talk toegestuurd kreeg van David Steindl Rast. Een magere benedictijnse monnik die in zijn habijt voor een hip publiek uitlegt wat dankbaarheid is. Hij opent zijn speech met de constatering dat de hele wereld hetzelfde wil in zijn leven namelijk: gelukkig zijn. Geluk zit niet in bezit of armoede maar in dankbaarheid. David zegt dat we elk moment de keuze hebben om dankbaar te zijn of niet. Hij vergelijkt het met het oversteken van een straat: STOP, KIJK, GA. We zijn vaak zo druk met ons leven dat we vergeten te stoppen en waar te nemen wat we allemaal ontvangen. Zijn advies is om meer STOP-tekens in te bouwen in ons leven. Zet een alarm op je telefoon of plak stickers in je huis bij de kraan of de koelkast. Zodra je een STOP-teken ziet, sta je stil en geniet je met al je 5 zintuigen van dat moment. David voorspelt een revolutie in de wereld. Door dankbaar te zijn heb je eerder genoeg, kun je beter delen en geniet je van verschillen tussen mensen. Waar heb ik eerder zo’n liefdevol revolutionair verhaal gehoord? Ghandi, ja die ook. Nog verder terug. Jezus? Elke ademteug krijg je van God, als Hij uitademt dan ademen wij in.


57. Syncen De meeste programma’s op je smartphone of tablet hebben een sync-functie. Zodra je weer inlogt vergelijkt hij of er nieuwe informatie bij is gekomen en werkt hij de oude versie bij. Denk bijvoorbeeld aan je email of Evernote. Je maakt een notitie op je tablet en even later staat hij ook op je telefoon en laptop. Ideaal, nooit meer een aantekening kwijt! Laatst vertelde een directeur mij dat hij elke maandagmorgen de week start met een sync-sessie met zijn managementteam. Ze praten elkaar bij, en nemen uitstaande acties door. Hierdoor zitten ze allemaal weer op dezelfde pagina. Voor korte duur uiteraard, want een paar uur later heeft iedereen weer nieuwe informatie ontvangen. Thuis syncen we ook. Aan tafel tijdens het diner vertelt iedereen wat hij gedaan heeft die dag, wat leuk was en wat minder leuk. Na het eten zijn we weer even bij. Zonder te synchroniseren heb je informatie die niet meer up-to-date is. In relaties is dat lastig, in bedrijven mis je dan cruciale informatie om goede beslissingen te nemen met soms grote gevolgen. Dat brengt mij bij de vraag of je ook regelmatig met God synct? Maak je contact en vertel je Hem waar je mee bezig bent? En neem je tijd om te luisteren waar Hij mee bezig is in jouw leven? Er is geen app voor ontwikkeld, dus als jij niet bewust actie onderneemt om te syncen met God dan werk je met oude informatie. En dan kun je denken dat Hij niet naar jou luistert. Of je vergeet Hem te betrekken bij essentiÍle zaken in jouw leven. Wanneer heb je voor het laatst met de hemel gesynct?


58. YOLO Het is niet meer zo heel nieuw, maar ik kom deze term bijna dagelijks tegen: You Only Live Once, Yolo! Achter op auto’s, in liedjes op Youtube of in films. Vooral onder jongeren een erg populair woord. Het komt uit de rap-scene. Het staat synoniem voor alles uit het leven halen wat erin zit, veel plezier hebben en regelmatig een feestje organiseren. Eigenlijk staat het dus voor Carpe Diem, pluk de dag. Onze goede christelijke voorvaders waren mordicus tegen Carpe Diem en plaatsten daar Memento Mori tegenover, mens gedenkt te sterven! Nu wil ik hier niet een zwartgallig betoog houden over de ondergang van onze maatschappij. Eerlijk gezegd betrap ik mezelf er ook op dat ik zoveel mogelijk leuke dingen wil doen in de 80-90 jaar die ik op aarde mag rondlopen. Veel mensen leggen een bucket-list aan met de dingen die ze echt nog willen doen voor ze sterven. Vaak staan daar avontuurlijk dingen op als duiken, een berg beklimmen in Nepal, zwemmen met dolfijnen etc. Voor inspiratie met 10.000 ideeën zie www.bucketlist.org. Maar klopt het wel dat wij maar gemiddeld 85 jaar hebben om alles uit het leven te halen? Wij geloven toch in het eeuwige leven? Dan heb je toch tijd zat om al je avonturen te beleven? Of zijn we bang dat we na onze dood alleen maar psalmen mogen zingen in een witte jurk? Dat vind ik zelf geen aanlokkelijk perspectief. Maar wellicht word ik nu teveel negatief beïnvloed door mijn zondige bestaan hier op aarde…. Ik word altijd zeer geïnspireerd door de visie van Wim Rietkerk die denkt dat de nieuwe aarde hetzelfde is als onze huidige wereldbol maar dan met alleen de goede en mooie dingen erop. Dat is een perspectief waarin ruimte is voor alle mooie plannen. Ik stel daarom een nieuwe term voor, YOLE: You Only Live Eternally!


59. Rituelen Er verschijnen steeds meer boeken over de kracht van rituelen. Zo verscheen afgelopen week het boek De corporate tribe, over rituelen op de werkplek. Hoe neem je afscheid van een collega bij zijn pensioen? En wat doe je bij een afscheid door disfunctioneren? Of bij een ernstige ziekte van een familielid? Hoe verwelkom je nieuwe collega’s? Vier je 25 jaar dienstverband of is dat juist een teken van vastgeroest zijn aan de functie? Aan welke rituelen moet je denken? In het boek wordt het broodje filet Americain genoemd voor agenten bij de politie die een zelfmoord of dodelijk ongeval hebben meegemaakt. Maar ook flashmobs zijn een ritueel om mensen samen te brengen in een treinstation of elders. Andere rituelen worden aangeraden bij gedragsverandering om meer te sporten, gezonder te eten en meer gefocust te werken. De verklaring voor deze groeiende behoefte aan nieuwe rituelen is het gemis aan christelijke rituelen door kerkverlating. Mensen gaan niet meer naar de mis maar missen de rituelen wel. Ze geven een zekere vastigheid en structuur in het leven. Er kan een aardbeving zijn , een tsunami of een orkaan overkomen, religieuze rituelen zijn van alle tijden. Nu zijn wij bij de NGK niet zo van de rituelen helaas. Vaste herkenningspunten zijn de begroeting en de zegen, maar verder staat alles op losse schroeven: staan, zitten, handen in de lucht of op elkaar het kan allemaal. Ik denk dat we onszelf daarmee te kort doen. Als ik een weekend in een klooster ben, kan ik naast de vaste liturgie enorm genieten van het ritueel dat alle monniken diep buigen bij de terugkerende zin in hun liederen: “Eer aan de Vader, de Zoon en de Heilige Geest, zoals het was in den beginne, en nu en altijd en tot in de eeuwen der eeuwen, Amen”


60. Aansprakelijk Deze week las ik in de krant dat er in Amerika elke 10 dagen een baby overlijdt doordat zijn ouders hem vergeten uit de auto te halen. Ze rijden met de baby achterin naar hun werk en krijgen onderweg een telefoontje van een klant. In de stress vergeten ze langs de kinderopvang te rijden en treffen 8 uur later als ze naar huis rijden een dood kindje op de achterbank aan. Dit overkomt jaarlijks zo’n 36 baby’s. Vreselijk nieuws natuurlijk! Het artikel ging uiteraard in op de aansprakelijkheid, een belangrijk begrip in de sterk gejuridiseerde Amerikaanse samenleving. De vrouw die werd aangeklaagd door de kinderbescherming verdedigde zich met het argument dat de auto met een signaal had moeten aangeven dat er nog een kind op de achterbank zat. Zij was dus niet verantwoordelijk voor de dood van haar kindje maar de autofabrikant. Deze vrouw doet precies hetzelfde als Adam een paar duizend jaar geleden toen God hem aansprak op het eten van de vrucht van de boom van de kennis van goed en kwaad. Adam geeft de schuld aan Eva, zij gaf de vrucht aan hem. Dan spreekt God Eva aan en die geeft de schuld aan de slang die haar op het idee heeft gebracht. En wat doe jij als een ander jou aanspreekt op iets wat je gedaan hebt? Je partner of je collega of een vriend? Laat jij je aanspreken of mep je verbaal terug door snel iets te verzinnen dat de ander niet goed gedaan heeft? Of ontken je dat je verantwoordelijk bent voor dat gedrag door de omstandigheden de schuld te geven, of…. God is een liefdevolle God maar Hij wil wel dat we verantwoordelijkheid nemen voor ons eigen gedrag. Volledig aansprakelijk en daarna volledig vergeven.


61. Beach Er is de laatste tijd veel te doen geweest over het aangespoelde jongetje op het strand in Bodrum, Turkije. De kleine vluchteling van 2 jaar die het niet heeft gehaald. De altijd zo vrolijke badplaats was opeens niet zo vrolijk meer. In dezelfde krant stond de eerste foto uit 1990 die bewerkt kon worden in het programma Photoshop, nu 25 jaar geleden. De maker van dit programma had een foto van zijn vrouw als voorbeeld toegevoegd zodat elke koper op die foto allerlei bewerkingen kon oefenen. Die foto heet Jennifer in Paradise. Je kunt hem zo vinden op internet. Je ziet de rug van een vrouw met een wit bikinibroekje aan op een paradijselijk wit strand in Bora Bora. Twee foto’s van een strand die tegelijkertijd in het nieuws zijn maar met een totaal andere emotie. Ik hoopte even dat het andersom was, het jongetje gephotoshopt terwijl die lekker lag te slapen op het strand en Jennifer als gewone foto. Helaas, de werkelijkheid is harder dan je hoopt. En dat roept dan meteen de vraag op waar is God? Waarom laat Hij dit gebeuren? Hij is toch almachtig? Wat kan dat kleine ventje eraan doen dat het oorlog is in zijn geboorteland? Is de duivel soms sterker dan God? Je kunt hier erg van gaan twijfelen aan God en Zijn rol in de wereld. Het beste boek wat ik hierover heb gelezen is van CS Lewis, Gods megafoon. Volgens de schrijver gebruikt God het lijden in de wereld om ons te roepen in een wereld die doof is voor Hem. Als we ergens van genieten dan zou God fluisteren en dat horen we niet zo goed. Ik bid dat de wereld en wij allemaal onze oren openen voor God dan hoeft Hij minder te roepen en is er minder lijden nodig.


62. Type In managementtrainingen wordt veel gebruik gemaakt van MBTI. Dat staat voor Myers-Briggs Type Indicator. Een familieproduct uit 1923 gemaakt door moeder Katherine en dochter Isabel gebaseerd op het werk van psychiater Carl Jung. Ze hebben 4 assen geformuleerd met twee uiteindes, 4 maal 4 geeft 16 persoonlijkheidstypes. Het is wetenschappelijk niet heel sterk onderbouwd maar praktisch zeer bruikbaar voor trainingen omdat het een gezamenlijke taal geeft waardoor je elkaar sneller begrijpt. De vier assen zijn als volgt: 1. Extravert-Introvert 2. Nuchter(hier en nu)- IntuĂŻtief(mogelijkheden) 3. Denken-Voelen 4. Structuur- Flexibel

Als je het leuk vindt dan kun je op internet zo een testje invullen en dan krijg je een combinatie van 4 letters en dat type beschrijft jou dan het beste volgens de dames Myers-Briggs(http://keirsey.fastsimple.com). Wat kunnen we hier mee als christen? Ik vind dat we in de kerk nogal makkelijk iedereen over een kam scheren, alsof we allemaal op dezelfde manier denken, voelen en geloven. De preken bevatten de adviezen van 1 persoonlijkheidstype(de predikant) en daar moeten de andere 15 types het dan maar mee doen. Hoe kun je de 16 types gebruiken in de kerk als je bijvoorbeeld kijkt naar bidden? Een introvert type zal makkelijker zich dagelijks terugtrekken om te bidden dan een extrovert type, die bidt het liefst tussen de bedrijven door op de fiets of in de auto. Een nuchter type zal God makkelijker kunnen bedanken voor alle zegeningen. De intuĂŻtieve types zijn meer bezig met Gods beloften, symboliek en het horen van Zijn stem. De verstandsmensen zullen meer bidden omdat God dat vraagt, de gevoelsmensen willen meer van God ervaren. Gestructureerde mensen hebben gebedslijstjes en vaste patronen terwijl meer flexibele mensen het lijstje kwijt raken of zat worden en bidden voor wat op dat moment actueel is. Wellicht zijn er nog veel meer types dan deze 16, God houdt van ze allemaal!


63. BAM Als christenen gaan we elke zondag naar onze eigen kerk en hebben het daar goed door samen God te loven, elkaar te ontmoeten en uit Gods woord te lezen. We drinken samen koffie en gaan weer terug naar onze warme huizen. Heel gezellig en knus allemaal maar is dit wat God van ons vraagt? Deze week verscheen een nieuw boek, Business as Mission, BAM! Beschreven staan verhalen hoe het anders kan. Als voorbeeld moet je denken aan een groep gelovigen die midden in de Bijlmer gaat wonen om daar hun leven te delen met niet-gelovigen. Ze exploiteren een stadstuin en een bierbrouwerij. Een ander voorbeeld is een lunchroom midden in Londen waar een baptistendominee in 1 jaar meer betekenisvolle gesprekken heeft gevoerd dan in zijn kerk. Ik vind het een logische keuze omdat mensen uit zichzelf niet in de kerk komen, die drempel is te hoog. Als we mensen willen vertellen over hoe blij we zijn met God dan moeten wij dus naar buiten. Dan kom je natuurlijk bij de vraag hoe blij je eigenlijk bent met God. Is Hij echt aanwezig in jouw leven en speelt Hij een cruciale rol? Of is het meer een gegeven dat Hij bestaat zonder praktische relevantie? Waar het hart vol van is daar loopt de mond van over zegt Jezus. En als je die vraag beantwoord hebt dan heb je nog de uitdaging hoe je aansluit bij het denken van mensen die niet met God zijn grootgebracht. Hier vind ik Paulus inspirerend die in Handelingen 17 aansluit bij het altaar voor de onbekende God. Ik ben zelf net gevraagd door mijn collega’s of ik tijdens een werkoverleg wil vertellen wat het geloof in God mij oplevert. Eerlijk gezegd schrok ik van deze vraag. In een zakelijke context een soort getuigenis geven? BAM!


64. Reizen Het mooiste deel van het kerstverhaal zijn voor mij de drie Wijzen(koningen) die op reis gaan, de ster achterna. Ze hebben maar een aanwijzing in de vorm van een ster die ze combineren met een oude tekst uit Numeri 24:17. Toch gaan ze volledig voor hun doel: eer bewijzen aan de pasgeboren Koning. Voor de terugweg krijgen ze ook een aanwijzing via een droom en ook daar luisteren ze naar. Het staat zo ver van me af dat het me enorm fascineert. Om op basis van een ster en een oude tekst een reis van een paar maanden te gaan maken. Wat een vertrouwen! Dat vraagt zelfovergave. Voormalig United Nations-secretaris Dag Hammarskjöld is in 1961 helaas veel te vroeg overleden. Na zijn dood verscheen zijn boek Merkstenen waarin we kunnen lezen hoe hij bezig was met God. Een beroemd citaat van hem is: “de langste reis, is de reis naar binnen”. Iedereen die regelmaat bidt of mediteert zal ervaren dat dit citaat klopt. Het lijkt wel of we alle afleiding oppakken om maar niet naar binnen te gaan en stil te zijn en Gods stem te horen. Ook hier gaat het om zelfovergave. Tenslotte staan we op de drempel van een nieuw jaar. Een nieuw deel van onze levensreis. Wat zal er komend jaar gaan gebeuren? Komen de IS-terroristen naar Nederland? De wereld is alerter dan ooit, elk verdacht pakketje wordt onderzocht. En wat ga je zelf doen komend jaar? Wellicht een nieuwe baan of een ander huis, een verre vakantie of een mooi feest? Ik sluit af met de zegen uit Psalm 91: 10- 11 Wie zijn vertrouwen stelt op God, zal geen kwaad overkomen. Zijn engelen zal Hij opdragen om je te beschermen, waar je ook gaat.


65. Barmhartigheid Dit jaar is uitgeroepen tot het jaar van de barmhartigheid door onze Katholieke broeders en zusters. Ik kreeg laatst een folder hierover met het schilderij van de Verloren Zoon van Rembrandt op de voorkant. Een mooi beeld van een vader die zich ontfermt over een hongerige zoon in vodden . Wat is barmhartigheid eigenlijk? Herman Finkers noemde als voorbeeld in zijn oudejaarsconference de man die zijn demente vrouw elke dag hielp met poepen. Hij hield haar handen vast en alleen dan lukt het haar om haar behoefte te doen. Zonder hem had ze de hele dag buikpijn. Een ander beeld wat ik er bij heb is dichtbij huis. Een van onze buren is marinier geweest. In betere tijden maakt hij dagelijks met zijn vrouw een stevige boswandeling. Hun wandeltempo lag wat uit elkaar, hetgeen er voor zorgde dat hij altijd 30 meter achter zijn vrouw aan sjokte. Het laatste jaar is hij dement geworden en zit hij in een rolstoel. Ze maken nog dagelijks een wandeling waarbij zijn vrouw hem duwt. Het leven heeft ze als het ware fysiek dichter bij elkaar gebracht maar geestelijk op afstand. Een bekend Taize-lied dat we soms zingen is Ubi caritas et amor, Deus ibi est. Waar barmhartigheid is en liefde, daar is God. In veel kerken wordt het op Witte Donderdag gezongen als de voetwassing wordt herdacht. We hebben het in mijn studietijd een keer gedaan met een groep vrienden. Het is heel vernederend om aan elkaars (zweet)voeten te zitten en die met water en zeep te wassen en af te drogen. Ik vond het een les in barmhartigheid. En wellicht gaat het daar dit jaar ook om. Voor wie wil jij de minste zijn? Je trots loslaten en die extra stap zetten? Ik voorspel een mooi en leerzaam jaar!


66. KPI In het bedrijfsleven gaat het veel over KPI’s. Kritische Prestatie Indicatoren. Het idee is dat je 10-15 indicatoren benoemt waaraan je kunt zien of je bedrijf er goed voorstaat. Je moet denken aan winst/kosten per werknemer, doorlooptijden, verspilling etc. Onder het motto meten is weten, zijn er hele financiële afdelingen actief met het maken van dashboards. Soms zien ze er heel trendy uit met echte klokjes alsof je in een cockpit van een Boeing 747 zit. Ik wil deze column niet in de techniek duiken maar in de filosofie achter deze KPI’s. De gedachte is namelijk dat je door op je dashboard te kijken de werkelijkheid in beeld hebt en je kunt bijsturen op het gedrag van je medewerkers. De overtuiging is daarbij dat bijsturen direct leidt tot betere resultaten waardoor de wijzertjes op de klokjes veranderen in de richting die je wenst als management. Uiteraard houdt menselijk gedrag zich niet aan deze metingen. Een mooi voorbeeld maakte ik mee bij een multinational. De Engelse CEO schreef elke vrijdag een mail naar zijn 10.000 werknemers en wilde graag weten of zijn mail gelezen werd(kritische indicator?) Prompt werd er een meetmethode bedacht. Snel bleek dat de monteurs in Emmen zijn mail ongeopend weggooiden. Een oekaze uit Londen kwam dat dit niet de bedoeling was. Gevolg was dat de mensen in Emmen afspraken om de mail eerst te openen en daarna ongelezen te verwijderen. Het metertje stond in het groen, Londen was tevreden. Daarom moest ik ook erg lachen toen ik voor ontwikkelingswerk een aanvraag deed bij een christelijk fonds in Amerika en zij een KPI bekeerlingen per jaar opnamen in hun eisen. Ik heb teruggemaild dat ik sterk twijfelde of er in de hemel dergelijke dashboards worden bijgehouden. Zover ik het begrepen heb gaat het God om ons hart. Hij ziet ons als zijn geliefde kinderen en dan kijkt Hij helemaal niet naar onze prestaties.


67. Hypocriet Ik hoor regelmatig dat wij christenen als hypocriet ervaren worden. We weten het allemaal zo goed maar we bakken er weinig van in de praktijk van het dagelijkse leven. Kijk maar naar de sexschandalen in de RK kerk, de op geld beluste televisiedominees en gevallen van incest in streng gereformeerde gezinnen. Nou, nou zeg overdrijf je hier niet een beetje? Ik denk van niet. We zijn qua leefwijze lang niet altijd afgestemd op Gods evangelie. Afgelopen week ging het er nog over op de 40-dagenkring. Wat doe jij aan het onrecht in de wereld? Kun je als christen bij de Action kopen? Gezien de prijzen daar moet er wel met kinderhandjes aan gewerkt worden net als de vloerkleden van Ikea. En als je kinderarbeid hebt gehad, wat doe jij voor het milieu? Afvalscheiding is een start, maar ben je ook al flexitariĂŤr of eet je tenminste biologisch vlees? Rijd je al een elektrische auto of reis je altijd met het OV of op de fiets? Goede vragen. En dan komen de antwoorden. Ik doe wat ik kan op mijn beperkte schaal. Ik kan niet de wereld op mijn nek nemen. Verantwoord leven is onbetaalbaar, dan moet ik er een baan bij nemen. En als ik het goed wil doen, welke winkels verkopen dan de juiste kleding en eten? Ik raak de weg kwijt in al die keurmerken als Max Havelaar, EKO, Bio+ etc. Het is inderdaad niet eenvoudig al kom je met de website allesduurzaam.nl een heel eind. Ik wil echter een laag dieper aanboren. Ten diepste zijn we hypocriet als mensen, dat geldt niet alleen voor gelovigen maar ook voor ongelovigen. In de afweging mijn belang versus andermans belang kiezen we altijd voor ons eigen belang. Ik eet nu een lekkere biefstuk terwijl ik de gevolgen pas later zal ervaren. Ik heb een mooi tapijtje in mijn kamer, ik ken die kindertjes toch niet die het gemaakt hebben. Ik geloof dat ons hypocriete gedrag ten diepste komt door de zondeval. Op dat moment hebben we tegen Gods scheppingsorde gekozen. Omdat we tot de top-10 van rijkste landen ter wereld horen hebben we er zelf geen last van. Hooguit ons geweten.


68. Stendhal We gaan in de meivakantie twee weken naar Toscane toe. Eerst een week in een huis vlakbij Sienna en Florence. Daarna een week op trektocht van hotel naar hotel met een ezel voor de bagage. Heerlijk vooruitzicht! Uiteraard lees ik me nu een beetje in, en wordt ik in elke reisgids gewaarschuwd voor het Stendhal-syndroom. De schrijver Stendhal werd in 1817 zo emotioneel gegrepen door de schoonheid van Florence dat hij flauwviel. De psychiater Magherini bestudeerde zo’n 100 gevallen van dit verschijnsel zodat het syndroom nu ook een wetenschappelijke basis heeft. Wat meespeelt bij dit syndroom is dat je in 1817 geen foto’s of video’s kon kijken van Florence waardoor je bij bezoek van deze stad voor het eerst oog in oog stond met de mooie kunst. Ik heb inmiddels zoveel foto’s gezien dat ik niet bang ben om de stad te gaan bezoeken. Jammer eigenlijk dat de verrassing er al af is…. Een soortgelijk syndroom bestaat er bij bezoek van Jeruzalem, maar dan door religieuze ervaringen. Mensen identificeren zich sterk met Bijbelse figuren of krijgen wanen of psychotische klachten. Veel klachten van het Jeruzalem-syndroom speelden rond 2000 toen er veel eindtijdtoeristen kwamen die dachten dat het einde nabij was. We weten weinig van de hemel af. We krijgen een nieuwe naam en er staat iets over witte gewaden, verder is er niet veel bekend. Toch stel ik me er veel van voor. God zal toch voor ons eeuwige leven een mooie omgeving hebben geschapen? Mooie schilderijen, schitterende muziek, fantastische natuur, lieve mensen. Er zijn geen foto’s of video’s van gemaakt, dus bij eerste binnenkomst in de hemel kan het Stendhal-syndroom optreden. Gelukkig zijn er veel engelen aanwezig om ons op te vangen als we flauw dreigen te vallen!


69.Kwetsbaarheid Afgelopen week kwam dit woord tijdens mijn werk drie keer naar voren. Bij een adviseur die geen fijn gesprek had met zijn opdrachtgever, bij een gemeentesecretaris met samenwerkingsproblemen met een wethouder en een maatschap chirurgen met ruzie. Als je wat wilt verbeteren in de relatie met een ander , is de kernvraag of je bereid bent om je kwetsbaar op te stellen. Wil je de ander vertellen wat zijn gedrag echt met je doet? Vaak is het veel makkelijker om te oordelen en je eigen norm uit te spreken. Dat herken ik zelf ook. Het geeft echter geen verbinding maar meer verwijdering. Beide partijen schuilen in hun eigen greppel van hun gelijk en gooien wat granaten met verwijten heen en weer. In het bedrijfsleven is de TED-talk van Brene Brown heel populair, de kracht van kwetsbaarheid. Een ogenschijnlijke tegenstrijdigheid. Hoe kan kwetsbaarheid nu krachtig zijn? Als je dit filmpje kijkt zal het je duidelijk worden. De onderzoekster Brown vertelt met tegenzin dat juist deze zachte kracht meer invloed heeft dan alle andere factoren in haar onderzoek. Als christenen zou dit resultaat ons helemaal niet moeten verbazen. Is kwetsbaarheid ook niet de kern van het evangelie? Kijk naar de zaligsprekingen en het voorbeeld van Jezus leven op aarde. Hij ging niet om met de koningen en mensen met invloed of macht. Nee, Hij ging naar de verschoppelingen, zieken, hoeren en outcasts. Toch blijft het vaak spannend om je kwetsbaar op te stellen. Voor veel mensen voelt het alsof ze zonder kleren een gesprek voeren met een ander. De angst voor afwijzing zit onder deze spanning. Vind de ander mij wel OK als ik mijn gevoel uitspreek? En daar kan het geloof je dan enorm bij helpen. Je bent Gods geliefde zoon of dochter! Vanuit die vaste basis kun je wel wat risico nemen‌..


70.Vakantie Over twee weken start de schoolvakantie in onze regio. Omdat we niet zo van plannen houden zijn we nu aan het nadenken waar we heen zullen gaan. Wordt het Engeland zodat Roos haar Engels kan uitproberen of ZuidFrankrijk voor een bergtocht in de Pyreneeën? Of fietsen langs de Donau? Of toch maar weer een ezeltocht? Waar zou God heen gaan op vakantie? Houdt God eigenlijk wel vakantie? Of heeft Hij altijd vakantie? Of heeft Hij geen vakantie nodig om uit te rusten van een jaar werken? Interessante vragen waar ik geen antwoorden op heb. Waar ik wel ideeën over heb is over hoe wij God kunnen betrekken bij onze vakantie. Hij is altijd om ons heen dus ook als we op vakantie gaan of dat nu ver weg is of in Nederland. Je kunt je extra vrije tijd bijvoorbeeld gebruiken om een paar christelijke romans te lezen. Ik ben het met je eens, het is even zoeken naar boeken van literaire kwaliteit maar ze bestaan zeker! (http://christelijkeromans.nl) Een andere optie is om een christelijke conferentie te bezoeken. Je kunt denken aan New Wine of de Reveil-week, Vrij-zijn weken of het zomer programma op de Betteld. Er is nog veel meer als je je gaat oriënteren. Zelf koop ik altijd de mp3’s van de Pinksterconferentie Opwekking en die luister ik dan op mijn smartphone als in mijn hangmatje in de zon lig ergens. Wat ik ook fijn vind om te doen is elke dag tijd nemen om bijbelstudie te doen en met God te praten. Door het jaar heen schiet dat er weleens bij in of het moet in 10 minuten. Tijdens de zomer heb ik alle tijd om op een mooie plek in de natuur tijd met God door te brengen. Wat je ook doet deze zomer, ga met God!


71. Schepper Deze vakantie zijn we een week in de bergen van Oostenrijk geweest. Over de graat van een berg van hut naar hut. Geweldig! Afzien als je 600 meter moet stijgen, door de sneeuw, af en toe wat staalkabels bij luchtige passages, langs bergmarmotten, slapen met 25 man op een zoldertje van een berghut. Het is voor de mij de makkelijkste manier om God te ervaren. Wat een mooie natuur, woeste watervallen, gletsjers, eindeloze alpenbloemen, grillig gevormde bergtoppen. Wat heeft God dat geweldig mooi gemaakt! De Oostenrijkers helpen je ook om God te verbinden aan je vakantie door de vele kruizen en teksten. Zo stond op een bergtop de volgende tekst: Unser Land mit seiner Pracht, Seine Berge, seine Fluren, Sind die Zeugen Deiner macht, Deiner Vatergute Spuren En ’s avonds in een hut liggen er altijd fotoboeken van de bergen in de omgeving. De dorpsfotograaf had een hele mooie foto gemaakt van 4 kleine mensjes in perspectief tegen een hele hoge berg. Hij had er een tekstje aan toegevoegd: de bergen als onze leermeester, wijzen ons mensen op onze ware grootte. Ik vind dat wel een mooie les om het nieuwe seizoen mee op te starten. Vaak denken we dat we alles zelf moeten regelen en organiseren. En zijn we daar soms zo druk mee dat we vergeten God bij onze plannen te betrekken en Hem om zijn Zegen te vragen. Het leven in ons rijke westen lijkt soms zo maakbaar en we maken Gods rol vaak erg klein. Dan is het wel goed om dat beeld van die mensen in verhouding tot de enorme bergen in herinnering te houden. God is het begin en het einde, Hij is de Alfa en de Omega.


72. Besturen Wie heeft de kameel uitgevonden? Een commissie die de opdracht had om een paard te tekenen. Veel mensen zullen deze grap kennen. Wie zelf ooit in een bestuur of een commissie heeft gezeten zal ook de frustratie kennen die bij dat werk hoort. Ellenlange vergaderingen die veel energie kosten met slappe compromissen als resultaat. Wat ik als rode draad zie in de verschillende ervaringen die ik er persoonlijk mee heb is dat persoonlijke idealen en motieven worden verweven met het groepsbelang. Een voorbeeld. In een regiobestuur van een politieke partij pleitte de boer die in het bestuur zat voor asfaltering van een weg langs zijn boerderij. Het bestuurslid die ook in een bestuur van een sportclub zat, pleitte bij diezelfde politieke partij voor kunstgrasvelden. Het derde bestuurslid voor… Zo had ieder zijn eigen motieven terwijl ik tamelijk naïef bezig was met de 4 grondbeginselen van de partij. Gaat het in de kerk dan anders kun je je afvragen? Ik ben bang van niet als ik naar de 10 kerkenraden kijk die ik heb meegemaakt. Mensen worden enthousiast benoemd en gaan voor het eerst naar de vergadering en gaan driftig meediscussiëren vanuit persoonlijke motieven. Na 4 jaar verlaten ze moe de kerkenraad en vragen zich af wat ze nu bereikt hebben. Kunnen we hierin wat leren van het bedrijfsleven? Hoewel de kerk zich altijd haast om elke lering van het bedrijfsleven af te slaan denk ik dat we zeker wat kunnen leren. Een managementteam dat met elkaar het bedrijf wil leiden, investeert jaarlijks tijd om zonder andere agendapunten te spreken over de doelen zie ze samen willen bereiken. Ieder formuleert zijn persoonlijke droom en spreekt die uit. Daarna formuleren ze doelen voor de komende periode en hangen daar deadlines aan. Zo krijg je als resultaat dat de doelen een droom met een deadline zijn. Dan moet je je nog wel inhouden qua aantal doelen anders wordt het nog niets. Wat is jouw droom?


73. Walibi We zijn in de herfstvakantie als gezin een dag naar Walibi geweest. Je kent het waarschijnlijk wel, in de polder bij Biddinghuizen is er een weiland met allemaal achtbanen. Het was voor ons de eerste keer dat we in Walibi waren en ik moet eerlijk zeggen ik wist niet dat het zo spannend was. We begonnen in het reuzenrad om het park vanuit de lucht te bekijken. Een relaxte start, geen adrenaline, gewoon rondkijken. Daarna naar Robin Hood, een achtbaan van hout. Je wordt langzaam omhoog getakeld in een karretje en dan wordt je losgelaten en stort je met een enorme vaart naar beneden. Als je uitstapt ben je blij dat je het overleefd hebt. Ik zal niet alle attracties bespreken, de kenner weet van de Condor, Goliath, X-press, Speed of Sound en Lost Gravity. Alle achtbanen vragen hetzelfde van de bezoeker: overgave. Zolang je probeert de bewegingen van het karretje te controleren wordt je diep teleurgesteld. Geef je over en je wordt beloond met een blij gevoel. Qua locatie ligt Walibi heel bijzonder, namelijk naast het terrein waar in de zomer de conferentie New Wine wordt gehouden. We hebben een paar keer daar gekampeerd en meegedaan aan het programma. Toen ik destijds meedeed aan zo’n week snapte ik de locatie niet zo goed, waarom ga je naast een werelds pretpark zitten? Kan dat niet een wat geestelijker locatie zijn? Wat meer rust, vogeltjes en stilte? Na deze week zie ik de overeenkomst. Op New Wine wordt gewerkt aan vertrouwen op God door middel van lezingen, workshops, zingen en gebed. Laat je controle los, erken je kwetsbaarheid als mens en geef je over aan God. Je wordt beloond met een intens vertrouwen dat je Zijn geliefd kind bent. Voor sommige deelnemers voelt een New Wine-week ook als een achtbaan. Mooi dat ze op dinsdag een vrije dag in het programma hebben zodat de liefhebbers naar het pretpark kunnen.


74. Dromen Het is weer bijna Kerst! Het viel me laatst op dat er met kerst 4 dromen langskomen in de Bijbel. Jozef krijgt eerst een droom dat hij rustig met Maria kan trouwen omdat het kind van de heilige Geest is. Jozef is gehoorzaam en trouwt met Maria. Als Jezus geboren is krijgt Jozef een tweede droom over de plannen van Herodes. Hij krijgt de instructie om naar Egypte te vluchten. Weer is Jozef gehoorzaam en doet wat hij gedroomd heeft: midden in de nacht vertrekken ze. Als Herodes overleden is, krijgt Jozef een derde droom waarin hij de opdracht krijgt om terug te keren naar Israël. Dan krijgt hij een vierde droom waarin hij leert dat hij niet naar Judea moet gaan maar naar Galilea. Jozef is gehoorzaam en zo komen ze in Nazaret terecht. Een paar dingen springen voor mij hieruit. Jozef onthoudt zijn dromen, hij hoort Gods stem via dromen en hij handelt ernaar. Wow! Iedereen droomt, zelfs de mensen die zeggen dat ze niet dromen. Probleem is vaak dat je je dromen niet meer herinnert. Een paar tips voor als je dat wilt leren: Besluit dat je je droom wilt onthouden, drink geen alcohol voor het slapengaan, maak je hoofd leeg, leg een notitieboekje naast je bed, zorg voor 7-9 uur slaap, probeer niet abrupt wakker te worden (laat je wekken door je partner), blijf nog even liggen als je wakker bent en plak een briefje naast je bed “wat heb ik gedroomd?” Blijft nog de vraag over wanneer je nu de stem van God hoort in je droom? Het is aan te raden om de boodschap in je droom te leggen naast de Bijbel, klopt dit met wat God daarin zegt? Ben benieuwd welke mooie dromen je in 2017 allemaal gaat opschrijven!


75. Dialoog We leven in een VUCA-wereld zo hoorde ik deze week. VUCA is een afkorting van Volatile, Uncertain, Complex en Ambiguous. De wereld verandert snel, de voorspelbaarheid neemt af waardoor het onzekerder wordt. We raken wereldwijd steeds meer verbonden met elkaar en daardoor zijn de krachtenvelden meer complex. Tenslotte is de realiteit vaak dubbelzinnig waardoor oorzaak en gevolg soms door elkaar lopen. Ik herken deze beschrijving van de wereld waarin we nu leven. Het wordt daarbij versterkt door de enorme informatiestroom die ons nu dagelijks bereikt. Wat een mens vroeger in 80 jaar tot zich nam qua informatie, krijgen we nu in 2 jaar over ons heen. Dat mensen dan de oplossing kiezen om de werkelijkheid te vereenvoudigen begrijp ik. In kleine brokken is het simpel en te behappen. Als je vanuit deze vereenvoudiging vragen gaat stellen zoals meer of minder Marokkanen vind ik het gevaarlijk worden. Je ziet deze versimpeling steeds vaker opduiken. Misschien een logische reactie op de toenemende complexiteit maar het draagt niet bij aan een prettige samenleving. De standpunten verharden zich en mensen drijven uit elkaar. Ik geloof erg in de kracht van de dialoog. Een dialoog is uitdagender dan een discussie. Dat komt omdat je pas in dialoog komt als je bereid bent om je eigen referentiekader los te laten en je te verdiepen in het referentiekader van de ander. Een dialoog vraagt nieuwsgierigheid, echte betrokkenheid en interesse voor de ander. Wat beweegt de ander? Het vereist ook doorvragen op de ander, wat bedoel je precies? Hoe beleef je dit? Het vraagt ook om je eerste oordeel uit te stellen en mildheid te oefenen. Vaak zijn we milder naar onszelf dan naar de ander. Hier kunnen we veel van Jezus leren, die niet terugsloeg als men Hem aanviel. Laten we in de kerk oefenen met de dialoog zodat we iets toepassen van wat we geleerd hebben.


76. Offline Sinds 1 januari 2017 hebben de Franse werknemers het recht om na werktijd offline te zijn. Dat betekent dat ze niet verplicht zijn om te reageren op emails, sms, whatsapp van hun klanten of collega’s. De Franse wetgever heeft besloten om de detailsafspraken aan de werkgevers over te laten. De machtige vakbonden in Frankrijk zijn daarom nog niet tevreden en willen ook sancties per wet regelen voor ondernemingen waar deze wet wordt overtreden. Helemaal nieuw is dit allemaal niet. In Duitsland hebben autofabrikanten zoals Daimler-Benz en Volkswagen besloten om hun emailservers na 18 uur uit te zetten, zodat emailen via de werk-accounts niet meer mogelijk is. Ook BNP Paribas, de Franse bank blokkeert de email. Interessante ontwikkelingen! Wat vind jij er eigenlijk van? Zou je er blij mee zijn als jouw bedrijf dit besluit ook zou nemen of is het alleen maar hinderlijk om je werk goed te kunnen doen? Als ik naar mezelf kijk is het soms tijdens de maaltijd een kakofonie van piepjes die van alle smartphones komen. Bij ons is de afspraak dat we niet kijken tijdens het eten, maar soms ben ik gewoon te nieuwsgierig en anders een van de kids wel. Maar hoe interessant is het eigenlijk? Hoe vaak krijg je een appje of mailtje dat je extreem gelukkig maakt? Dat je enorm blij bent met het bericht? Het kan aan mij liggen, maar dat gebeurt maar zelden. Terwijl de impact op het gesprek wat je voert enorm is. Je aandacht wordt afgeleid, je gaat met je energie naar je schermpje en weg van de mensen om je heen. Uiteindelijk leidt het tot contactarmoede. Je bent in gezelschap maar eigenlijk ben je alleen. Zou offline-gaan naast beter contact met je familie en vrienden ook een beter contact met God opleveren? Misschien moet je wel offline om met Hem online te gaan?


77. Foto’s Gisteren las ik in Trouw over een nieuw onderzoek voor dementerenden. Doordat ze alles vergeten verliezen ze hun identiteit, hun eigen ik. Ze weten niets meer van hun jeugd, hun ouders, eigen gezin met kinderen, werk en vrienden. Het lijkt me vreselijk om zo een vreemde te worden voor jezelf. Ik heb het meegemaakt met mijn eigen opa en ik kreeg toen begrip voor mensen die niet meer willen leven. Wat bleek nu uit het onderzoek? Als je een digitaal levensboek maakt voor deze ouderen met foto’s van belangrijke levensmomenten, dan vinden ze een deel van hun zelf terug. Uiteraard moet de familie dat maken maar dat USB-stickje kan tot veel blijdschap en levensvreugde leiden. Nu heb ik zelf nog geen medische klachten, maar ik herken wel de vrolijkheid die foto’s van mooie momenten je kunnen geven. Het leven gaat soms zo snel dat je vergeet wat je meemaakt. Je herkent het vast wel, je hebt een mooie skiweek gehad met schitterende sneeuw op de bergen en gezelligheid met je gezin. Je komt thuis, gooit je skikleding op zolder en voor je het weet zit je weer in de waan van de dag. Waren we op vakantie geweest dan? Geïnspireerd door dit onderzoek heb ik net de wintersportfoto’s ingesteld als schermbeveiliging op onze TV. Ook maken wij elk jaar een collage van de 12 mooiste foto’s en hangen deze aan de muur. Als je niet stilstaat bij je zegeningen dan vergeet je het snel. Dat geldt voor materiele en immateriële zegen. Welke momenten met God wil jij niet vergeten? Wellicht een idee om daar een collage van te maken?


78. Reden Heb jij je Ikigai al gevonden? Huh? Wat krijgen we nou? Het staat voor: reden om te zijn. Waarvoor kom jij elke dag je bed uit? Het Japanse geheim voor een lang en gelukkig leven. De opdracht bestaat uit het beantwoorden van deze 4 vragen: 1. 2. 3. 4.

Waar ben jij goed in (passie)? Waar houdt jij van (missie)? Wat heeft de wereld nodig (roeping)? Waar kun jij voor betaald worden (beroep)?

Op het snijpunt van deze vier vragen vind je de reden van jouw bestaan volgens de auteurs van menig boekje hierover. Ik merk dat veel mensen worstelen met de vraag waarom ze op aarde zijn. Sommigen schieten in de makkelijke oplossing door zoveel mogelijk lol te hebben omdat het leven toch nergens toe dient. Anderen twijfelen zich depressief over deze vraag en velen doen maar wat in de hoop iets te vinden. Speelt deze vraag voor jou ook? Of hebben christenen deze vragen niet? Ik denk eerlijk gezegd dat deze vraag voor iedereen speelt. In ieder geval wel voor mijzelf. De Bijbel is best wel duidelijk over de reden van ons bestaan: God liefhebben en je naaste als je zelf is het belangrijkste gebod volgens Markus 12: 30. Liefhebben is het centrale werkwoord denk ik en daarvoor moet je op de ander gericht zijn. Zonder jezelf te verwaarlozen. Je moet ook van jezelf houden, anders kun je niet eens bij de naaste zijn met je aandacht. Kortom het gaat om balanceren tussen deze 3 aspecten met als startpunt dat jij Gods geliefde kind bent. Dit geeft nog geen antwoord over een beroepskeuze uiteraard, maar ik denk dat elke beroep prima is. In elke beroep kun je liefhebben, dat lijkt me genoeg reden van bestaan!


79.Homotaart Ik las in de krant dat in Noord-Ierland een christelijke bakker door de rechter is veroordeeld tot het betalen van een geldsom van 650 euro omdat hij geweigerd had een homotaart te bakken. Huh? Blijkt dat een lokale homobeweging deze ondernemer expres wilde uitdagen door een taart te bestellen met daarop de tekst: steun het homohuwelijk! Men wist dat hij het hier niet mee eens was en deed daarna een beroep op gelijke rechten en stelde dat men gediscrimineerd werd. De rechter moest het grondrecht op vrijheid van godsdienst afwegen tegen gelijke rechten. Het geloof verloor deze kwestie. Wat zou jij doen in een vergelijkbare situatie? Voelt het als verloochening van God? Hoor je de haan al drie keer kraaien? Of bak je die taart of schrijf je dat stuk gewoon onder het motto werk= werk, de kachel moet ook roken‌ Hetzelfde thema komt aan de orde in de indringende speelfilm Silence (2017). Het is een verfilming van het gelijknamige boek geschreven door de christelijke auteur Sushaku Endo. Het gaat over twee Portugese Jezuïeten die naar Japan reizen om hun mentor te zoeken die zijn geloof afgezworen schijnt te hebben. De Japanners vragen de mentor om met zijn voet op de Bijbel te gaan staan en te zeggen dat hij niet gelooft. Ik zal de film niet verpesten voor degenen die hem nog willen gaan zien (doen!), maar in de kern gaat het om dezelfde vraag. Gaat het God om je zichtbare daden of wat je in je hart gelooft? Kun je een taart bakken zoals in dit voorbeeld terwijl je als christen het niet eens bent met de tekst? Mag je om te overleven Gods bestaan ontkennen, en stiekem in bed met God bidden? Een mooie vraag om over na te denken bij een stukje taart en een kop koffie.


80.Challenges Op Social Media gaan er heel veel challenges rond. Iedereen kent vast de kaneel-, de flauwval- of de wurg-challenge wel. Alle drie overigens niet zonder risico’s, je kunt ervan in coma raken of zelfs aan overlijden. Don’t try this at home! Er zijn ook meer onschuldige challenges zoals de unicorn (cornetto op je voorhoofd) of de icebucket(emmer ijskoud water) die iedereen vorig jaar deed voor de ALS-ziekte. Het heeft een enorme aantrekkingskracht op jongeren en uiteraard moet je jezelf filmen en het bewijs posten op Social Media. Volwassenen laten zich uitdagen door allerlei apps of horloges die hun sportieve prestaties bijhouden. Denk aan de fitbit activity tracker. Die houdt je hartslag bij, aantal stappen per dag, en je routes via GPS. Je kunt dit weer koppelen aan je Facebook en zo weet iedereen hoe gezond je bezig bent. Tijdens de groep 7-8-club vroegen we ons af of er in de Bijbel ook challenges staan. De kinderen konden er zo een paar noemen: Daniel in de leeuwenkuil, de drie mannen in de oven en schaapsherder David tegen de reus Goliath. Telkens ging de challenge erom of men wel echt op God vertrouwde. Het is nu bijna vakantie en veel mensen bereiden zich voor om naar het buitenland te gaan. Lekker in de hangmat met een goed boek, nieuwe steden bezoeken, wat bergen beklimmen, lekker surfen en wat zwemmen. Zou het niet leuk zijn om jezelf een geloof-challenge te geven? Bijvoorbeeld: • • • •

Het nieuwe testament lezen binnen twee weken Dagelijks een uur bidden Elke dag een nieuw gospellied luisteren via Spotify 20 kaarten sturen aan mensen die niet op vakantie kunnen

Ik hoor eind augustus graag welke challenge jij hebt gedaan!



Pieter Rop, woont in Doorn is getrouwd met Christine Boersema en samen mogen ze drie kinderen opvoeden. Hij werkt als organisatieadviseur op het snijvlak van leiderschap en organisatieontwikkeling en is gedreven om mensen hun volledige potentieel te laten benutten. Medewerkers in organisaties kunnen zoveel meer dan ze meestal laten zien. Dat is geen onwil maar vaak het gevolg van leiderschap en een onhandige manier van organiseren. In dit boekje staan 80 columns die sinds september 2009 maandelijks zijn verschenen in het kerkblad van de NGK Doorn. Op een luchtige wijze combineert Pieter werk- en gezinservaringen met zijn geloof in God. Hij daagt je uit, inspireert en zet aan tot denken.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.