ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ -ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΤΑΞΗ

Γεραγωτέλλη

1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Το ψηφιακό σενάριο αποσκοπεί στο να εξοικειώσει τους μαθητές/μαθήτριες με τη χρήση της μουσικής στο θέατρο, να κατανοήσουν την άρρηκτη σχέση των ήχων-μουσικής σύνθεσης και τις ψυχοσυναισθηματικές διεργασίες που προκαλούν στον ηθοποιό αλλά

και στον θεατή,την αντίδραση του στα μουσικά νοήματα, τα εργαλεία

που χρησιμοποιούνται για τη μουσική επένδυση και να πειραματιστούν

δημιουργώντας μια ηχοϊστορία πάνω σε ένα αφήγημα- μονόλογο συνδυάζοντας αυτοσχεδιαστικές εικαστικές παρεμβάσεις. Να παρατηρήσουν την αλληλένδετη σχέση ήχου και δρώμενου , μουσικής και θεάτρου , το οπτικοακουστικό σύμπαν που δημιουργείται και διεγείρει τις αισθήσεις, την εκφραστική γλώσσα και τους κώδικες επικοινωνίας μεταξύ τους. Να δημιουργήσουν το δικό τους ηχοσύμπαν σε δοσμένο θεατρικό απόσπασμα.

1.1. Τίτλος διδακτικού σεναρίου

“ Η Μουσική στο Θέατρο”

1.2. Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές Μουσική Γ΄ Γυμνασίου θέατρο-μιούζικαλ, Έλληνες συνθέτες- Μάνος Χατζιδάκις και θέατρο , πολύτεχνο υπερθέαμα Πρότζεκτ στη Γ΄ γυμνασίου Αρχαία Ελληνικά από μετάφραση “Ελένη” του Ευριπίδη, Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας Α΄ Β΄ Γ΄ Γυμνασίου.

1.3. Τάξεις στις οποίες μπορεί να απευθύνεται Γ΄ Γυμνασίου

1.4 Συμβατότητα με το Α.Π.Σ. και το Δ.Ε.Π.Π.Σ.

Το σενάριο είναι συμβατό με το Α.Π.Σ. και το Δ.Ε.Π.Π.Σ. του μαθήματος

της μουσικής στο Γυμνάσιο με θεματικό πεδίο -ενότητα τη μουσική και

άλλες τέχνες: με προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα τη δημιουργική σύνδεση μουσικής και λόγου σε ένα επίπεδο συμβολικό υπερβατικό, διαισθητικό με διαθεµατικές έννοιες: ήχος, πολιτισµός, επικοινωνία, συνεργασία, αλληλεπίδραση, συµβολισµός, δομή. Προεκτάσεις στη Νεοελληνική Λογοτεχνία-Θέατρο την Αρχαία Ελληνική Γλώσσα-Αρχαίο Ελληνικό θέατρο, την Πληροφορική (χρησιμοποίηση

ειδικού λογισμικού για σύνθεση μουσικής). Ηχογράφηση και ακρόαση

των µελοποιήσεων.

1.5. Οργάνωση της διδασκαλίας & απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή

Οργάνωση της Διδασκαλίας

Γνωστικά Προαπαιτούμενα

Να έχουν διδαχθεί τη σημασία της μουσικής τόσο στο αρχαίο ελληνικό

δράμα μέσα από την Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας της Α΄,

Β΄ και Γ΄ Γυμνασίου όσο και στο θέατρο Νο και Καμπούκι στην

Ιαπωνία. (Υλικό από το βιβλίο της Β΄ Γυμνασίου)

Απαιτούμενη Υλικοτεχνική Υποδομή

εργαστήριο πληροφορικής, βιντεοπροβολέας, υπολογιστής, διαδίκτυο, μικρόφωνο, ηχεία, ηχογόνα όργανα, μουσικά όργανα που μπορούμε να

έχουμε στο σχολείο.

1.6 Διδακτικοί Στόχοι

Α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο

Να αντιληφθούν την παράλληλη πορεία των τεχνών κατά την ιστορική

τους εξέλιξη. Να αντιληφθούν κοινές έννοιες μεταξύ της Μουσικής και

της Θεατρικής τέχνης. Να μπορούν να συγκρίνουν μουσικές συνθέσεις ή

μουσικές επενδύσεις για το ίδιο θεατρικό έργο , διαφορετική σκηνοθετική

οπτική πως επηρεάζει και τη μουσική ιδέα του συνθέτη. Εξοικείωση των

μαθητών με τη δραστηριότητα της ενεργητικής ακρόασης και οπτικών ερεθισμάτων, δομικά στοιχεία λόγου και μουσικής στο θέατρο

Β. Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών

Εκπαιδευτικό Λογισµικό Το Εκπαιδευτικό Λογισμικό για τη μουσική θα αποτελεί βοήθημα σε µορφή ηλεκτρονική, µε στόχο να συμπληρώσει το υπόλοιπο διδακτικό υλικό αξιοποιώντας τις δυνατότητες διασύνδεσης και πολλαπλής αναπαράστασης της πληροφορίας, δημιουργίας περιβάλλοντος διερεύνησης και πειραµατισµού, προσομοίωσης φαινομένων και καταστάσεων, τις οποίες προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας. Εξοικείωση με ελεύθερη πλοήγηση στο διαδίκτυο, να παράγουν πολυτροπικά κείμενα.

Google docs ,chrome musiclamb, vocaroo online voice recorder, Κόμβοι -αστερισμοί goggle, Soundcloud Γ. Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία Ανταπόκριση και αναθεώρηση δεξιότητες αξιολόγησης, ανάλυση, αξιολόγηση και σύγκριση κοµµατιών µουσικής. Μετάδοση ιδεών και συναισθηµάτων σχετικά µε τη µουσική µε τη χρήση εκφραστικής γλώσσας και µουσικού λεξιλογίου. Προσαρµογή των µουσικών ιδεών των µαθητών, βελτίωση και εκλέπτυνση της δικής τους δουλειάς αλλά και των άλλων. ∆ηµιουργώντας και αναπτύσσοντας µουσικές ιδέες-δραστηριότητες μουσικής δημιουργίας. Αυτοσχεδιασµός, εξερεύνηση και ανάπτυξη µουσικών ιδεών Να συνδέσουν τη µουσική µε τις άλλες τέχνες και τα άλλα γνωστικά αντικείµενα.

1.7 Εκτιμώμενη διάρκεια

2 ώρες με δυνατότητα επέκτασης

2. Διδακτική προσέγγιση

Θεωρητική προσέγγιση

Γενικός σκοπός του σεναρίου είναι η καλλιέργεια της μουσικότητας και

των μουσικών δεξιοτήτων των μαθητών/-τριών μέσα από το τρίπτυχο των

μουσικών δραστηριοτήτων-την ενεργητική ακρόαση, την εκτέλεση και τη δημιουργία μουσικής ενώ παράλληλα τους δίνει τη δυνατότητα να

προσεγγίσουν ολιστικά το μουσικό φαινόμενο. Οι μουσικές

δραστηριότητες επιτελούνται μέσα από διαδικασίες ενεργούς μάθησης, έμμεσης διδασκαλίας και ομαδοσυνεργατικών πρακτικών. Οι μαθητές

και οι μαθήτριες στο πλαίσιο του μαθήματος αναμένεται: Να αναπτύξουν

δεξιότητες ενεργητικής μουσικής ακρόασης. - Να αναπτύξουν τις

φωνητικές τους δεξιότητες. Να αναπτύξουν δεξιότητες στην εκτέλεση

μουσικών οργάνων ή αυτοσχέδιων ηχογόνων υλικών. Να αναπτύξουν

δεξιότητες αυτοσχεδιασμού και σύνθεσης μουσικής. Να αποκτήσουν και

να ενισχύσουν θετικές στάσεις και συμπεριφορές σε σχέση με την

ακρόαση, εκτέλεση και δημιουργία μουσικής. Να αποκτήσουν

συνείδηση του ρόλου της μουσικής διαχρονικά και συγχρονικά στη ζωή

του ανθρώπου. Να δημιουργούν συνδέσεις μεταξύ του επιστημονικού

και καλλιτεχνικού πεδίου της μουσικής και άλλων επιστημονικών ή

καλλιτεχνικών πεδίων. Να διαπιστώνει τη σχέση της μουσικής με άλλες

τέχνες διαχρονικά σε μια ολιστική προσέγγιση της τέχνης της μουσικής και να αντιλαμβάνεται διαισθητικά πώς τα μουσικά στοιχεία συνδυάζονται και οργανώνονται με συγκεκριμένους τρόπους για να διαμορφωθεί ένα αισθητικό αποτέλεσμα . - Να συνεργάζεται και να αλληλεπιδρά με άλλους, να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να προτείνει ιδέες και δημιουργικές λύσεις, συμμετέχοντας ενεργά και με αυτοπεποίθηση σε ατομικές και ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες,με αυξημένη αντιληπτικότητα, συντονισμό, εκφραστική ελευθερία και πρωτοβουλία, εκδηλώνοντας τα συναισθήματα και την αισθητική του/της συγκίνηση.

Μεθοδολογική προσέγγιση

Ανακαλυπτική , διερευνητική μάθηση, ομαδοσυνεργατική μέθοδος χρήση ανεστραμένης τάξης.

2.1 Διδακτική προσέγγιση με ΤΠΕ

Εξοικείωση με τα λογισμικά google docs, coggle, chrome musiclamb, vocaroo online voice recorder, Soundcloud

2.2 Το προτεινόμενο σενάριο

Το σενάριο μοιράζεται σε δύο διδακτικές ώρες και μπορεί να παραμείνει ανοιχτό για επεκτάσεις και γιατί έχει αυτοτελείς δραστηριότητες. Στην 1η φάση έχοντας ως γνωστικό προαπαιτούμενο τη σημασία του θεάτρου στην αρχαία Ελλάδα αλλά και της μουσικής που συνόδευε απαραιτήτως τα σατυρικά δράματα,τις τραγωδίες και

τις κωμωδίες, με μόνιμες συνεργασίες πολλές φορές των τραγικών ποιητών και

μουσικών και με μία μικρή αναφορά στα θέατρα Νο και Καμπούκι στην Ιαπωνία και την άρρηκτη σχέση τους με τη ζωντανή μουσική συνοδεία, παρακολουθούνε

απόσπασμα (trailer) από την Ελένη του Ευριπίδη με το Μικρό Βορρά. Στη 2η φάση συνδέονται μεσω browser στη σελίδα Αρχεία του Εθνικού θεάτρου με στόχο την σταχυολόγηση οπτικοακουστικού υλικού απο την παράσταση Ελένη του Ευρυπίδη

στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου το 1977 Σκηνοθεσία: Αλέξη Σολομός Συνθέτης: Ιάννης Ξενάκης Σκηνογραφική επιμέλεια: Κλεόβουλος Κλώνης Ενδυματολόγος: Αλέκος Φασιανός . Με επίκεντρο την λέξη Ελένη δημιουργούμε

ένα αστερισμούς -κόμβους ήχων εικόνας και λόγου . Η τρίτη φάση αφορά την

παρακολούθηση ενός βίντεο trailer της παράστασης “Προμηθέας Δεσμώτης” και

απαντούν σε φύλλο εργασίας (ενεργητική ακρόαση) και η 4η φάση περιλαμβάνει

την αυτοσχέδια ομαδική μουσική σύνθεση πάνω σε απόσπασμα από το Α΄ Στάσιμο

Β΄ στροφή από την Ελένη του Ευριπίδη.

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Α. 1η διδακτική ώρα

Εφαρμόζοντας ασύγχρονα την μέθοδο της ανεστραμμένης τάξης οι μαθητές και

μαθήτριες έχουν μελετήσει τις δοσμένες σελίδες από την Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας σχετικά με την τραγωδία και τη μουσική που τη συνοδεύει έτσι ώστε ερχόμενοι στην 1η διδακτική ώρα να παρακολουθήσουν άνετα τα βίντεο (τα εισαγωγικά από μακρινούς αλλά παρόμοιας ιδιοσυγκρασίας πολιτισμούς) και

σαν 1η δραστηριότητα να δουλέψουν διερευνητικά δημιουργώντας αστερισμούς σε κοινόχρηστο λογισμικό coggle. (διαμοιρασμός σε ομάδες -εργασία 20΄ )

Β. 2η διδακτική ώρα

2η Δραστηριότητα

Προβάλλεται το trailer της πρόσφατης παράστασης Προμηθέας Δεσμώτης του Αισχύλου από το θέατρο Πορεία σε μουσική σύνθεση Φώτη Σιώτα. Η σημασία της μουσικής στην παράσταση. Παρατήρηση – Φύλλο Εργασίας (ατομική δραστηριότητα -διάρκεια 10΄)

3η Δραστηριότητα

Δίνεται το απόσπασμα από το Α΄Στάσιμο Β΄Στροφή από την Ελένη του Ευριπίδη και χρησιμοποιώντας τα λογισμικά vocaroo για ηχογράφιση και chrome musiclab δημιουργού το δικό τους μουσικό αποτύπωμα σε θεατρικό λόγο. Μπορούν να ανεβάσουν τα προϊόντα τους στο soundcloud

2.3 Αξιολόγηση

 Αστερισμοι κόμβοι

 Φύλλο εργασίας

 Σύνθεση μουσικού αποσπάσματος σε δοσμένο θεατρικό λόγο

 2 διδακτικές

1. Άκουσε τη μουσική από την παράσταση Ευρυδίκη της Sarah Ruhl . Μουσική σύνθεση Κατερίνα Πολέμη. Μπορούμε να δημιουργήσουμε το δρώμενο χρησιμοποιώντας έναν βιντεοπροβολέα και μία κάμερα ώστε να δημιουργηθεί ένα αυτοσχέδιο εικονικό σκηνικό και να στήσουμε ένα μικρό δρώμενο ίσης διάρκειας με το μουσικό κομμάτι. Το οποίο θα βιντεοσκοπηθεί. (ομαδική)

2.Απόσπασμα (μονόλογος )από τη θεατρική παράσταση Αγγέλα Παπάζογλου * Η παράσταση, που βασίζεται στο βιβλίο του Γιώργη Παπάζογλου «Ονείρατα της άκαυτης και της καμένης Σμύρνης», σε θεατρική προσαρμογή και μουσική επιμέλεια του Λάμπρου Λιάβα Δημιουργία ηχητικού σύμπαντος που συνοδεύει το μονόλογο και όλο αυτο ηχογραφείται (ομαδική)

2.4 Επέκταση

3. Βιβλιογραφία

 Διαδραστικό βιβλίο Μουσικής Γ΄ Γυμνασίου

 Διαδραστικό βιβλίο Μουσικής Β΄ Γυμνασίου

 Βιβλίο θεατρικής αγωγής Ε΄ και Στ΄ Δημοτικού.

 Ιστορία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας Α΄ Β΄ Γ΄Γυμνασίου.

 Εικαστικά Β΄Γυμνασίου

 Η μουσική ως κώδικας επικοινωνίας στο ελληνικό θέατρο για παιδιά (1975-2005) Πανόπουλος Βασίλειος

 Γιώργη Παπάζογλου «Ονείρατα της άκαυτης και της καμένης Σμύρνης

 Διαδραστικό βιβλίο Δραματική Ποίηση “Ελένη” του Ευριπίδη

 Αρχείο Εθνικού Θεάτρου

 Γιώργη Παπάζογλου «Ονείρατα της άκαυτης και της καμένης Σμύρνης

 Διαδραστικό βιβλίο Δραματική Ποίηση “Ελένη” του Ευριπίδη

 Αρχείο Εθνικού Θεάτρου