Skûtsjekrant 2018
W W W. S K U T S J E . N L
IFKS verliest trouwe deelnemer
Sjoerd Kleinhuis stopt ermee Het is nauwelijks voor te stellen dat volgend jaar de klasse a-klein van de IFKS zonder Sjoerd Kleinhuis zeilt. Hij is er al bij sinds 1989. In 1995 was hij de eerste kampioen in de toen pas gevormde klasse b-klein, waar illustere figuren als Age Veldboom, Klaas Meter, Jelle van der Meulen, Sikke Heerschop en Irma Joustra in deelnamen. Na twee tweede plaatsen won Kleinhuis in 1998, ’99 en 2000 opnieuw. In die tijd was de ‘Lytse Earnewâldster, in 1908 bij Bijlsma in Warten gebouwd, bijna onverslaanbaar. Maar toen kwam de glorietijd van de ‘Engelina Smeltekop’ en won ook Age Veldboom een titel met de ‘Swanneblom’. Kleinhuis doorbrak in Earnewâld samen met plaatsgenoot Age Veldboom en Jelle van der Meulen het monopolie van het Earnewâldster (SKS)-skûtsje, en kon mede naar voren komen doordat SKS-kampioen 1982 en ’83 Jeen Zwaga wat problemen kreeg met enkele bemanningsleden. Op vergelijkbare wijze droeg Kleinhuis in 1995 ook bij tot de oprichting van een aparte klasse van kleine schepen, met een maximale lengte van 17,10 meter. De ‘Lytse Earnewâldster’ mat 16,58 bij 3,45m, met een laadvermogen van 28 ton. Dat was wel een acceptabele maat in kleine wateren, maar niet echt geschikt voor het ruime water bij Hindeloopen, Stavoren en Lemmer, zeker niet als er flink wat deining stond. Maar heel vaak heeft Kleinhuis daar
toch opmerkelijk goed gepresteerd.
Doorstroming
Langzamerhand verdwijnen de vertrouwde namen van weleer. De schepen blijven wel, maar er is maar één met de mast op de ouderwetse plaats, de ‘Hoop doet Leven’ van Koos van Drunen. Dat zeilt minder snel dan met de mast naar achteren, maar vroeger was de ruiminhoud de broodwinning van de schipper. Dat was in hoge mate bepalend voor de vorm, met natuurlijk de roef als woning, die rond 1900 het Friese waterland veroverde ten koste van de ouderwetse dekschepen met hooguit leefruimte in het paviljoen achterin. Sikke Heerschop zeilt al vele jaren op het hoogste niveau op een grote ‘Wylde Wytse’. De legendarische ‘Engelina Smeltekop’ is nu ‘Lytse Famke’, maar schipper Herke Boskma moet er nog goed mee leren zeilen. Van het nest Van der Vaarten is er met Jochum nog één karakteristieke deelnemer over. En we zien Age Veldboom nog geregeld op de ‘Swanneblom’. Hij
Sjoerd Kleinhuis neemt dit jaar na 30 jaar afscheid als schipper van de ‘Lytse Earnewâldster’.
is al jaren geen schipper meer, maar coacht zijn ploeg huurders, studenten uit Groningen. Die wisselen geregeld van schipper. Deze keer mag Brandt de Vries het helmhout hanteren. Daan van der Meer is inmiddels doorgestroomd naar de groten, op het Amsterdamse studentenschip ‘De Tiid Sil’t Leare’ debuteert nu Martijn Kleintjens als schipper. Bernd de Cneudt doet het geweldig met de ‘Eemlander’. Tynsters werden in het verleden kampioen met dit bij Jan Bos uit Echtenerbrug gebouwde beurtschip, dat flink verlengd was en niet meer ‘Koophandel’ maar ‘’t Swarte Wief’ heette. Inderdaad, met ie, want ooit werd in Tijnje en omgeving door Gieterse veenarbeiders ‘kromme’ gepraat.
Bernd de Cneudt zal met zijn ‘Eemlander’ (links) een gooi naar de titel doen. Hij was er al een paar keer dichtbij. Rechts Jochum van der Vaart met de ‘Nooit Volmaakt’, beter bekend als ‘het kanon’ Ook hij draait al lang mee in de IFKS.
Bernd krijgt het dit jaar overigens wel moeilijk, zelfs als Sjoerd Kleinhuis het wat kalmer aan doet, omdat Rutger Boonstra altijd snel is met zijn ‘Hoop op Welvaart en Tjibbe van der Veer al een paar jaar goed zeilt met de ‘Welvaart’. Nu Arnold Veenema verlost is van de schipperszorgen op de ‘Zeldenrust’ wil hij vast nog wel eens aandacht besteden aan dit mooie scheepje.
Toch origineel?
Ooit was het de droom van Age en een paar medestrijders om van de klein a een ‘originaliteitsklasse’ te maken, waarin ook schepen konden meedoen die niet verlengd en gestript waren. Dat is er niet helemaal van gekomen. Er lonkt misschien een nieuw toe-
komstperspectief nu van niet-Friese zijde actief belangstelling voor het skûtsjesilen met deze oude schepen wordt getoond. De rompen zijn over het algemeen minstens een eeuw oud. En nu er steeds meer oude skûtsjes worden gerestaureerd – na de ‘Jonge Trijntje’ nu ook het beurtscheepje ‘Dorp Grouw’ – kon dat wel eens voor een leuke opleving zorgen. Studenten genoeg die er op willen zeilen, en anders maar senioren. Want die worden tegenwoordig ook steeds vitaler oud. Hoe dat komt, zal straks Sjoerd Kleinhuis van de zijkant volgen. Hij is er dan als schipper niet meer bij. Dat zal voor hem, na dertig jaar, wennen zijn. En voor ons, toeschouwers, niet minder.
25