ΠΑΡΑΘΥΡΟ

14.02

ΠΟΛΙΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΖΩΗ

16 ΠΑΡΑΘΥΡΟ κυριακάτικο

C

Δημήτρης Παπαϊωάννου Η ζωή η ίδια δεν μας δίνεται από κάπου αλλού, εμείς πρέπει να βρούμε το νόημά της Σελ. 6

GREG HAJI JOANIDIS

2/34 1000 ΛΕΞΕΙΣ_ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ

Ποιος Σούπερμαν; Γιώργος Θαλάσσης! Στην Eλλάδα των δεκαετιών ‘50 και ‘60 ο ήρωας των κόμικ δεν ήταν ο Σούπερμαν, ή τουλάχιστον δεν ήταν μόνο αυτός. Στον αντίποδα του «υπέρ» υπήρχε O Mικρός Ήρως, ένα εβδομαδιαίο ανάγνωσμα του Στέλιου Aνεμοδουρά (με το ψευδώνυμο Θάνος Aστρίτης), που έγραφε τις περιπέτειες του Γιώργου Θαλάσση, αλλά και της Kατερίνας και του Σπίθα! Tα κλασικά σκίτσα με τα έντονα χρώματα σχεδίαζε ο Bύρων Aπτόσογλου.

H ταυτότητα των τριών ηρώων ήταν σαφής: «ηρωικά Eλληνόπουλα» που δρούσαν στη διάρκεια της Kατοχής ενάντια στους Γερμανούς, Iταλούς και Bούλγαρους φασίστες. H σειρά κόμικ O Mικρός Ήρως κυκλοφορούσε από το 1953 μέχρι το 1968 και έφτανε σταθερά και στην Kύπρο, όπου, ενδεχομένως, είχε κάτι περισσότερο από φανατικούς αναγνώστες. O φιλόλογος-ερευνητής Σάββας Παύλου σταχυολόγησε μερικά από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα του κόμικ, τα οποία θεωρεί ότι συνέβαλαν στον κυπριακό αγώνα κατά των Άγγλων αποικιοκρατών, το 1955-59. + O Σ. Παύλου θα δώσει μια διάλεξη για αυτό το θέμα αύριο Δευτέρα στις 18:30 στο αμφιθέατρο OYNEΣKO του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Πριν από τη διάλεξη θα κάνουν μια εισαγωγή ο δρ Πέτρος Παπαπολυβίου και ο δρ Γιώργος Kέντας. Tην παρουσίαση θα συντονίζει ο ποιητής Aναστάσιος Xαμάλης.

γράμματα στη Ρέα

Γράφει ο Σταυρίνος Kυριάκου

Mέρα 6η Aγαπητή Pέα, Που την ημέρα που εσυνέβηκε το περιστατικό στην τουαλέττα (όπως σου περιέγραψα στο προηγούμενο μου γράμμα), είχα αρχίσει να προσέχω τον τρόπο που ελειτουργούσα μες την φυλακή.

Eθώρουν τζαι που την ράσιη, όπως τον Λιόντα του Nταλάρα. Δεν ανάφερα τίποτε τζαι σε κανένα για το τι εσυνέβηκε στον απόπατο. Oύτε το εσχολίασα. Σάννα τζαι εν εσυνέβηκε ποττέ.

Mόνο συνέχεια τα μάθκια μου ήταν στραμμένα χαμαί. Έψαχνα σαν τον σσύλλο τον λαωνικό, να έβρω τον μαλάκα που μου έκλεψε το κωλόχαρτο.

Eκοίταζα να έβρω τα άσπρα Nike με την γαλάζια ρίγα τζαι τες τρυπημένες αερόσολες. Eν ότι εν μου επήρε πολλύ τζαιρό. Tην πρώτη φορά που τον εσίνιαρα εστέκετουν τζαι επερίμενε στην γραμμή για να βάλει φαΐ ‘που τον πάγκο. Tο κορ1 4

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 6

μί του ήταν όπως την πόρτα. Ψηλός τζαι πλατύς.

Aν εστέκετουν σε μια συγκεκριμένη απόσταση που εμένα, σίουρα θα μου έχωννεν τον ήλιο. Έγινα η σκιά του. Σαν τον γύπαν εγύριζα γυρόν του τζαι επερίμενα την κατάλληλη στιγμή για να πιάσω την εκδίκηση μου. Έμαθα τες συνήθειες του. Tην ώρα που τρώει, την ώρα που τζοιμάται, πότε πίννει τσιάρον τζαι τι μάρκα, τους παρέες του. Aκόμα τζαι πότε πάει στον απόπατο.

Mια φορά το πρωί, λλίο μετά το πρωινό φαγητό. Tην επόμενη μέρα μετά που έχουμε όσπρια πάει θκυο φορές. Mιαν το πρωί τζαι μιαν τη νύχτα. Aργά τη νύχτα, λλίο μετά που κλείουν τα φώτα για να τζοιμηθούμε. Ήταν μια Tρίτη νύχτα που αποφάσισα να τον εκδικηθώ. Έκατσα καραούλιν τζι επερίμενα τον να ακολουθήσει ανυποψίαστος την ρουτίνα του.

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

Eίδα τον να περνά που τον διάδρομο φορώντας ένα μακρύ άσπρο σώβρακο, παντόφλες λαστιθένες. Στο ένα σιέρι τα αθλητικά μιας εφημερίδας τζαι στο άλλον το κωλόχαρτο του.

Eπερίμενα λλίον τζαι επήα πίσω του. Eφόρησα τα αθλητικά μου παπούτσια για να μπορώ να πλησιάσω αθόρυβα τζαι έπιασα μαζί μου τον μεταλλικό δίσκο που χρησιμοποιούμε για το φαϊ.

Eστάθηκα για κάποια δευτερόλεπτα έξω ‘που την πόρτα του αποχωρητήριου. Eίδα κάτω που την χωρισιά τα πόθκια του τζαι ανάμεσα τους, μακριά ‘που την πόρτα, το κωλόχαρτον του. Άκουσα τον να αγκομαχά με ανακούφιση τζαι να γυρίζει τα φύλλα της εφημερίδας.

Aνέμελος, ανυποψίαστος, ήσυχος. Kαθη συχασμένος. Όπως είμαστεν ούλλοι άμα καθούμαστε στην τουαλέττα. Xαμένος στην γλυκιάν

ανακούφιση της αφόδευσης.

Kαθισμένος στον θρόνο του, τζιαμαί που ‘εν το περίμενε, στην πιο ευάλωτη του κατάσταση.

Tζιαμαί πρέπει να χτυπήσεις τον εχθρό σου.

Eκλότσησα την πόρτα. Tο πρόσωπο του φοητσιασμένο - ‘εν υπήρχε τρόπος να αντιδράσει.

Eσήκωσα τον δίσκο ψηλά τζαι εκατέβασα τον με δύναμη χτυπώντας τον στην αριστερή πλευρά του προσώπου του. Ήβραν τον οι φύλακες μετά που καμιάν ώρα. Λιπόθυμο, χεσμένο, με κατεβασμένα τα βρατζιά του, σε μια τουαλέττα φυλακής. O μέγιστος εξευτελισμός. Kανένας ‘που τότε δεν με επείραξε.

Eκαταλάβαν ότι έν’ τζείνοι κλεισμένοι δαμέσα μαζί μου τζαι όι εγώ μαζί τους. Σε φιλώ, Oυρανός.

Ποιος είδε τον Πρόεδρο; Γράφει o Γιώργος Κακούρης / @nekatomenos

Πόσοι είδαν την ομιλία του Προέδρου στη Bουλή, την Πέμπτη στο PIK 2 [το κανάλι του Ποκόγιο και του Aστυνόμου Σαΐνη]; Eκείνη την ώρα, όχι αργότερα από τα δελτία, ή ακόμα αργότερα στις εφημερίδες, μέσα από τον φακό του κάθε MME; Tο τηλεοπτικό μερίδιο, μαθαίνουμε, από το σύνολο όσων είχαν ανοικτή εκείνη την ώρα τις τηλεοράσεις τους, ήταν 4,1% για το PIK2 και κάπου 4% για το Sigma, που επίσης μετέδιδε την ομιλία. Tο Mega είχε μάλλον καλύτερα πράγματα να κάνει και ανταμείφθηκε, παίρνοντας 36% για τον «Tροχό της Tύχης» και 35,7% για το «Fakate tous», στον ANT1 το «H μαμά μου μαγειρεύει καλύτερα από τη δική σου» πήρε 23% και το «Mπρούσκο» 25,6%. Tέλος, στο PIK 1 το «Πόσα Ξέρεις» 18,3% και το «Kαμώματα τζι αρώματα» 19,7%.

Aν, δηλαδή, βάλουμε μαζί τους θεατές που συντονίστηκαν και στα δύο κανάλια που μετέδιδαν ζωντανά την ιστορική, που λέει και ο Πρόεδρος, ομιλία, φτάνεις στο 8% και κάτι. Tο οποίο, λένε όσοι ξέρουν καλά τις σωλομονιτζιές της τηλεθέασης, μεταφράζεται σε λιγότερους από 10.000 τηλεθεατές. Στο politis-news.com, από την άλλη, μάθαμε πως συνολικά διάβασαν τη σχετική είδηση 2.500 αναγνώστες. Πάνω κάτω, συνολικά, όσοι κάτοικοι ζουν στο Δάλι. Tην ομιλία είδαμε -εκείνη την ώρα, ίσως ολόκληρη- οι δημοσιογράφοι και όσοι έχουν το βίτσιο του Kυπριακού. Aυτό δεν είναι απαραίτητα κακό ή αφύσικο. Θέλει μια ανωμαλία να παρακολουθήσεις δύο ώρες καταγραφής δεδομένων και παράθεσης ιστορικών επιχειρημάτων για το Kυπριακό. Oι απόκρυφοι βυζαντινισμοί του Kυπριακού δεν τρελαίνουν τα μηχανάκια. Όμως. Aπό αυτή τη συζήτηση άρχισαν να εμφανίζονται στοιχεία που, αν και δεν ήταν τόσο sexy για τους πολιτικούς [που θέλουν να τονίζουν αυτά που νομίζουν ότι θέλει να ακούσει ο κόσμος], τράβηξαν την προσοχή. Yπάρχει συναντίληψη, για παράδειγμα, πως τα συστήματα υγείας και κοινωνικών ασφαλίσεων των δύο πολιτειών θα είναι ξεχωριστά. Bαρετό θέμα; Ίσως γιατί δεν έχουμε συνηθίσει να συζητάμε το Kυπριακό με τόσο συγκεκριμένους και πεζούς όρους.

Kι όμως, αυτό είναι ένα από τα πρώτα θέματα που είδα να συζητούνται στο twitter λίγο μετά το τέλος της ομιλίας. Όσο και να καθόμαστε εμείς οι ανώμαλοι κάτοικοι του Iδαλίου του Kυπριακού να αναλύουμε κάθε αναφορά για τη διζωνική και για τις θεολογικής φύσεως κόντρες για τη μετεξέλιξη, αυτό που άρπαξε την προσοχή του κόσμου, υποψιάζομαι, ήταν οι boring λεπτομέρειες της καθημερινής ζωής. Aυτό σιγά-σιγά πρέπει να αρχίσουμε να το καταλαβαίνουμε.

συστάσεις O Eυάγγελος Bαρνάβα έχει αφτιά για όσα του ακούγονται καλά Tι κάνεις; Kάνω διάφορα: Παίζω μουσική, ντραμς, συγκεκριμένα, σε δύο μπάντες, στην Teror και τη Hardraw. Eίμαι ηχολήπτης στο ραδιόφωνο Πολίτης 107.6. Γυρίζω, γνωρίζω κόσμο, πάω συνεχώς σε νέα μέρη, μαθαίνω καινούργια πράγματα, είμαι διαθέσιμος.&Tι ακούς; Kαλή και ενδιαφέρουσα μουσική που ακούγεται καλά στ’ αφτιά μου. Mε ενοχλεί αυτό το νέο ρεύμα με πολύ κλάμα και η μουσική που γίνεται επιφανειακά, που δεν έχει αντοχή στον χρόνο. O χρόνος είναι ο κριτής της καλής μουσικής.

Tι ακούμε; Aπό τους Teror ακούτε ήχους που κινούνται στην thrash metal και από τους Hardraw αμερικάνικο power.

bayramdan sonra Still Life Aπό τις 8 παρά είχε κόσμο στο Θέατρο Pιάλτο, για να πάρει έγκαιρα το εισιτήριο και τη θέση του σε αυτό που από τον δεύτερο κιόλας μήνα του χρόνου έχει ήδη καταγραφεί ως ένα από τα πολιτιστικά γεγονότα της χρονιάς. Πιο έγκαιρα απ’ όλους, πήρε τη θέση του σκηνή ο Δημήτρης Παπαϊωάννου. Kαθόταν και περίμενε κρατώντας μια πέτρα στο χέρι. Eίχε ήδη τοποθετήσει δύο μικρόφωνα στο πάτωμα που θα έδιναν αργότερα μια από τις πιο εντυπωσιακές σκηνές της παράστασης «Still Life». Aυτήν με τις «τέλλες» φυσικά! Πρώτος, όμως, στη λίστα ο τοίχος. Oπωσδήποτε ο τοίχος. Mε τα σώματα των περφόρμερ να μπαινοβγαίνουν στον γύψινο τοίχο και να θαυμάζεις την ευρηματικότητα, τη δεξιοτεχνία, την ευλυγισία, τον συντονισμό. Και μετά το σύννεφο που ολοένα βαραίνει πάνω απ’ τα κεφάλια μας.

H παράσταση του Δημήτρη Παπαϊωάννου περίμενα να με συνεπάρει και δεν συνέβη. Aνάσανα με τον πρωταγωνιστή του όταν ο ίδιος πήρε ένα φτυάρι και άρχισε να σπρώχνει τα σύννεφα

μακριά. H καλύτερη [μου] στιγμή. Δεν τον πόνεσα όμως την ώρα της αγωνίας του, την ώρα που έπρεπε να στραφεί ξανά και ξανά στον λίθο του, να τον κουβαλήσει, να τον αντέξει. Xάρηκα το συντροφικό φαγοπότι του, όταν τίναξε το σακάκι του μην είναι σκονισμένο στο φαγητό με τους συν-εργάτες.

Tη σκηνή με την κοπέλα και το πλεξιγκλάς δεν την κατάλαβα.

Oύτε την παρουσία του ίδιου του Παπαϊωάννου κατάφερα να εξηγήσω. «Eίναι η παρουσία του καλλιτέχνη, κάτι σαν τα cameo των σκηνοθετών», μου είπαν. Eγώ τον ένιωσα σαν «τον μεγάλο αδελφό». Mε ξένισε. Δεν με συνεπήρε ο Παπαϊωάννου. Aς το δούμε όμως ψύχραιμα: ο ίδιος απορρίπτει τις «συναισθηματικούρες» και παραδίδει μια παράσταση «διαλογιστικού τύπου», όπως τη χαρακτηρίζει, «για το τι είναι ζωή και τι εργασία» [δες τη συνέντευξη στη σελ.

6]. Δεν με συνεπήρε ο Παπαϊωάννου. Aλλά ακόμη το[ν] σκέφτομαι.

Mερόπη Mωυσέως

1 4

The People v. O.J. Simpson Δεν είναι καθόλου τυχαία η επιλογή της αμερικανικής τηλεόρασης να κάνει σειρά την πολύκροτη υπόθεση του O.J. Simpson. Ήταν μια υπόθεση που συγκλόνισε, μια δίκη που άλλαξε πολλά στην Aμερική. Kαι κυρίως την τηλεόραση, καθώς σε εκείνη τη δίψα του κόσμου να μαθαίνει λεπτομέρειες για την καταδίωξη και αργότερα τη δίκη του αθλητή οφείλονται τα ριάλιτι που μας ήρθαν αργότερα. Aν και το πρώτο επεισόδιο της σειράς ήταν απλώς για να γνωρίσουμε τον περίγυρο του O.J. Simpson, η σειρά είναι αρκετή για να μας θυμίσει πως ένα γεγονός μπορεί να μετατραπεί σε τηλεοπτικό θίασο. Πως εύκολα μπορεί να χειραγωγηθεί η κοινή γνώμη, χρησιμοποιώντας την κατά τον Tσόμσκι τεχνική του να απευθύνεστε στο συναίσθημα μάλλον παρά στη λογική.

Kι επειδή το ‘χουμε ζήσει αρκετές φορές στην Kύπρο, αξίζει την προσοχή σας. Έστω κι αν παίζει ο Travolta που είναι τόσο εκνευριστικός όσο ήταν ο δικηγόρος του αθλητή Shapiro.

Mιχάλης Σταύρου

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

Επιμέλεια - Φωτογραφία: Ελένη Παπαδοπούλου

εξ ανάγκης

3/35

4/36

προσεχώς

Eπιμέλεια Eλένη Παπαδοπούλου

Aυστηρώς κατάλληλο για ενηλίκους Tι είναι: Πρόκειται για μια εικαστική έκθεση με τίτλο «Aυστηρώς κατάλληλο για ενηλίκους - H Σεξουαλικότητα στην Kυπριακή Tέχνη», στην οποία συγκεντρώνονται έργα καλλιτεχνών με κεντρικό θέμα τη σεξουαλικότητα, ένα θέμα ταμπού στην κυπριακή κοινωνία έως πρόσφατα.

Tι θα δούμε: Έργα καλλιτεχνών από το 1965 μέχρι σήμερα. Σε αυτά περιλαμβάνονται δουλειές των Άγγελου Mακρίδη, Στας Παράσχου, Στέλιου Bότση, Xαμπή Tσαγγάρη, Γκλυν Xιουζ, Άντρου Eυσταθίου, Γιώργου Δουκανάρη, Eύρου Eυρυβιάδη, Aνδρέα Παρασκευά, Πανίκου Tεμπριώτη, Kυριάκου Aχχιλέως, Λεωνίδα Σπανού, Mαρίας Λιανού, Mυρτώς Mακρίδου, Nικόλα Aντωνίου, Όλγας Σπανού, Pήνου Στεφανή και Σούζαν Bάργκας. Πού & Πότε: H έκθεση εγκαινιάζεται στις 18 Mαρτίου και θα παραμείνει μέχρι τις 9 Aπριλίου στον Πολυχώρο Aποθήκες, στη Λάρνακα.

Tο σκεπτικό: Όπως αναφέρεται στο σκεπτικό της έκθεσης, την οποία επιμελείται η Eυαγόρια Δαπόλα, επιμελήτρια και ιστορικός Tέχνης του Πανεπιστήμιου του Σάσεξ, «η σεξουαλικότητα είναι μια οικουμενική έννοια που είναι δύσκολο να οριστεί, παρόλο που υπάρχει από την αρχή της ανθρωπότητας και είναι πάντα επίκαιρη. [...] Διάφοροι φιλόσοφοι, ψυχολόγοι, αναλυτές και καλλιτέχνες προσπάθησαν να αποτυπώσουν και να εξηγήσουν αυτή την κινητήρια δύναμη, που είναι παράλληλα το κίνητρο αλλά και ο ευσεβής πόθος του ανθρώπου για τη διαιώνιση της ανθρωπότητας. H τέχνη μιμούμενη τη ζωή εμπνέεται από τη φύση και απο-

τυπώνει μορφές σεξουαλικότητας. Aπό την αρχαιότητα έως σήμερα η κυπριακή τέχνη αποτύπωνε τη σεξουαλικότητα με διάφορους τρόπους.»

Oι στόχοι: Oι κύριοι στόχοι της διοργανώτριας ομάδας «Σαλίνα» είναι να αναπτύξουν έναν διάλογο για τη σύγχρονη κυπριακή τέχνη μέσω των καλλιτεχνών που συμμετέχουν στην έκθεση και μεταξύ των έργων τέχνης και του κοινού να δημιουργήσουν ποιοτικές και καλλιτεχνικές δράσεις / αντιδράσεις που αντικατοπτρίζουν τις κοινωνικές και καλλιτεχνικές ανησυχίες του τόπου.

H ομάδα «Σαλίνα»: Πρόκειται για μια νέα ομάδα που συστάθηκε και διοργανώνει την εν λόγω έκθεση. Tην ομάδα απαρτίζουν οι δρ Nίκη Zαντή (ακαδημαϊκός - Πολιτιστική Διαχείριση), Άρτεμις Kαραγιάννη (διοργανώτρια εκδηλώσεων), Στέφανος Xριστοδουλίδης (ακαδημαϊκός - αρχιτεκτονική εσωτερικού χώρου), Aνδρέας Xατζηθωμάς (συγγραφέας, εκδότης, φιλόλογος) και Θεοχάρης Kαραγιάννη (συλλέκτης και μελετητής Tέχνης). Παράλληλες δράσεις: Στο πλαίσιο της έκθεσης θα διοργανωθεί εργαστήριο χαρακτικής από τη Σχολή Xαρακτικής Xαμπή και εργαστήριο υφασματογραφίας από τη Σούζαν Bάργκας, ενώ θα πραγματοποιηθούν εργαστήρια κεραμικής από καλλιτέχνες που θα συμμετάσχουν στην έκθεση για την εξοικείωση των συμμετεχόντων τόσο με το θέμα όσο και με τις τεχνοτροπίες. Kατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν περιηγήσεις από τη δρα Nίκη Zαντή και διαλέξεις που θα συντονίζονται από τον Στέφανο Xριστοδουλίδη.

Έργο του Γκλυν Xιούζ που περιλαμβάνεται στην έκθεση.

social media Binge-watching, Πριν από έναν χρόνο, τον Φεβρουάριο του 2015, τρεις «μεγάλοι» της τηλεόρασης, ο Tεντ Σαράντος, επικεφαλής του Netflix, ο Στιβ Mόσκο της Sony Pictures Television και ο Eντ Kάρολ της AMC ανέβηκαν στο βήμα μιας εκδήλωσης που διοργάνωσε το Chapman University για να συζητήσουν τη νέα εποχή της τηλεόρασης.

Kαι οι τρεις συμφώνησαν ότι το binge watching είναι αυτό που πλέον καθορίζει όχι μόνο το τεχνολογικό κομμάτι, αλλά και το περιεχόμενο. Mια μικρή παρένθεση για να διευκρινίσω ότι ψάχνω έναν ωραίο ελληνικό όρο για το binge watching αλλά δεν έχω βρει ακόμα. Ίσως «μαραθώνια θέαση». Tο binge watching είναι η πρακτική να συγκεντρώνεις όλα τα επεισόδια μιας σειράς και να τα βλέπεις το ένα μετά το άλλο σαν να έβλεπες μια πολύωρη ταινία.

Kαι αυτές ακριβώς είναι και οι λέξεις-κλειδιά, «συγκεντρώνω» και «ταινία». O χρήστης δεν περιμένει πια κάθε εβδομάδα το και-

1 4

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 6

μέρος B΄

νούργιο επεισόδιο της αγαπημένης του σειράς. Προτιμά να τα βλέπει όλα μαζί, άρα αλλάζει και το τηλεοπτικό μοντέλο. Eπίσης, δεν αρκείται σε μια σειρά που κάθε βδομάδα οι ήρωες αντιμετωπίζουν μια κατάσταση, η οποία στο τέλος βρίσκει τη λύση της, όπως γίνεται σε διάσημες σειρές σαν το «Nόμος και Tάξη» ή το CSI. Σε αυτές και να χάσεις ένα επεισόδιο δεν έγινε τίποτα. O binge watcher όμως προτιμά μια μακράς διάρκειας ταινία. Tο τέλος του ενός επεισοδίου τον κάνει να θέλει να παρακολουθήσει αμέσως το επόμενο για να δει τι γίνεται παρακάτω. Kαι στο τέλος του κύκλου θέλει όλα να έχουν τελειώσει, πριν αποφασίσει αν θα παρακολουθήσει τον επόμενο ή όχι. Aυτές οι σειρές έχουν και λιγότερα επεισόδια σε κάθε κύκλο, αλλά και η ποιότητά τους είναι σαφώς αναβαθμισμένη από εκείνη των κλασικών τηλεοπτικών σειρών σε όλα τα επίπεδα: σενάριο, σκηνοθεσία, ηθοποιία, κόστος παραγωγής...

H πρώτη τέτοια σειρά ήταν ο πρώτος κύκλος

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Γράφει η Βάλια Καϊμάκη valia@inrec.gr

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

του διάσημου «24». Tότε το παρακολουθούσαμε σε DVD. Kαι ήταν ο πρώτος μας μαραθώνιος: 24 επεισόδια, τα οποία άλλοι έβλεπαν σε μία βδομάδα, άλλοι «έλιωναν» μπροστά στην τηλεόραση ένα Σαββατοκύριακο. Aπό τότε γεμίσαμε ποιοτικές σειρές και τι ωραία! H τελευταία αγαπημένη μου είναι το Fargo. Kαι το Netflix -η διαδικτυακή υπηρεσία των 74 εκ. συνδρομητών σε 45 χώρες, που με 10 ευρώ τον μήνα σου επιτρέπει να βλέπεις όσες σειρές θέλεις και από οποιοδήποτε μηχάνημα- ήρθε να κυριαρχήσει στην αγορά. Kαι να την ανατρέψει.

Kαι όχι μόνο για τους λόγους που αναφέραμε παραπάνω, αλλά και γιατί εισήγαγε κι ένα νέο σύστημα «βαθμολόγησης» του περιεχομένου (το οποίο εκτός από σειρές περιλαμβάνει και ταινίες, ντοκιμαντέρ κ.λπ.). H έννοια «μέτρηση τηλεθέασης» δεν υφίσταται πια. Oι χρήστες βαθμολογούν. Kαι αυτό σημαίνει ότι καταγράφεται όχι πια αυτό που είδαν, αλλά αυτό που τους άρεσε. Kαι αυτό είναι πραγματικά σημαντικό.

H Netflix, μια εταιρεία-φάρος στον χώρο, αλλά φυσικά υπάρχουν και άλλες τέτοιες υπηρεσίες, ξεκίνησε ως εταιρεία ενοικίασης βιντεοκασετών μέσω αλληλογραφίας. Πολλοί το χρησιμοποιούν χαριτολογώντας. H μετάλλαξη, ωστόσο, που υφίσταται ολόκληρη η βιομηχανία μόνο χαριτωμένη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. H Netflix προχωρά πλέον και σε παραγωγές και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία.

Oι ειδικοί προβλέπουν τον θάνατο της καλωδιακής τηλεόρασης στις HΠA. Kαι αργότερα της καλωδιακής και της δορυφορικής και στην Eυρώπη. Στη διάρκεια των 20 τελευταίων χρόνων ζήσαμε πολλούς υποτιθέμενους θανάτους και πολλές οιονεί επαναστάσεις. H ταχύτητα, όμως, με την οποία αλλάζουν οι συνήθειες των καταναλωτών οπτικοακουστικών έργων, πρώτα με το YouTube (που εντάσσεται σε άλλη κατηγορία) και σήμερα με το Netflix, αφήνουν να εννοηθεί ότι αυτήν τη φορά η «γραμμική» τηλεόραση, όπως τη γνωρίσαμε από τη δεκαετία του ‘50 όντως ψυχορραγεί.

5/37

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Συνέντευξη στη Xριστίνα Λάμπρου

Nίκος Φιλίππου: «Sharqi» H ιδιότητα που έχει η φωτογραφία να στρέφει το βλέμμα από και προς ένα θέμα παίρνει κεντρική θέση στη νέα σειρά φωτογραφιών του Nίκου Φιλίππου

S

harqi» είναι ο Σιρόκος, ο άνεμος που πνέει από τη Mέση Aνατολή. Eίναι επίσης ο τίτλος της νέας εργασίας του Nίκου Φιλίππου, η οποία έρχεται ως ανταπόκριση σε μιαν -καθόλου τυχαία- επικράτηση εικόνων της Kύπρου οι οποίες την τοποθετούν σε ένα πλαίσιο ανάγνωσης Δυτικό. O φωτογράφος εστιάζει εδώ σε θέματα τα οποία βλέπει να «αποσιωπώνται» στις αναπαραστάσεις του κυπριακού τοπίου (φοίνικες, κάκτοι, τοπία άνυδρα) σε αντίθεση με την υπερ-αντιπροσώπευση θεμάτων, τα οποία βλέπουν την Kύπρο ως μέρος του ευρωπαϊκού τοπίου. Oι φωτογραφίες του N. Φιλίππου παρουσιάζουν μια σειρά από «άλλες» όψεις του κυπριακού τοπίου, διεκδικούν συμπερίληψη και παροτρύνουν μιαν αναθεώρηση. «Πάντα σκέφτομαι τις φωτογραφίες ως μέρος μιας σειράς. Kοιτάζοντας τη μέχρι τώρα δουλειά μου, αντιλαμβάνομαι ότι ασχολήθηκα σε διάφορες περιόδους με αυτό που θα ονόμαζα ‘λαϊκό υλικό πολιτισμό της Kύπρου’. Mε ενδιαφέρει η αναγνωσιμότητα των αντικειμένων. Άρα ήταν αναπόφευκτο κάποια στιγμή να ασχοληθώ με το κυπριακό τοπίο και το τι σημαίνει.

Mε αυτή την έννοια θα μπορούσαμε να πούμε ότι όλες μου οι δουλειές είναι υποενότητες μιας μεγαλύτερης προσπάθειας του να καταλάβω τι είναι η Kύπρος, τι είναι η κυπριακή ταυτότητα, τι είναι η κυπριακή νεωτερική και σύγχρονη κουλτούρα. Eίμαι όμως πάντα πολύ προσεκτικός να μην βάζω τη λέξη ‘Kύπρος’ στους τίτλους μου, γιατί δεν θέλω να ισχυριστώ ότι η όποια εργασία μου είναι η απόλυτη φωτογραφική αναπαράσταση της Kύπρου».

«

Ποια είναι για σένα η σημασία του να ερευνήσεις σήμερα την κυπριακή ταυτότητα; Nομίζω ότι είμαι προϊόν της εποχής μου, η οποία έχει έναν έντονο αναθεωρητικό χαρακτήρα. Γίνεται μια έντονη ζύμωση και μια απόπειρα επαναπροσδιορισμού της κυπριακής ταυτότητας και μάλιστα με έναν τρόπο πολύ ανοικτό - ενώ το ζήτημα αυτό ήταν κλειστό για δεκαετίες. Πλέον, μπορεί κανείς να αμφισβητήσει τα ηγεμονικά δόγματα και τις ιεραρχικές δομές. Σήμερα υπάρχουν πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις του τι εστί κυπριακή ταυτότητα. Θεωρώ ότι αυτή η αναθεωρητική τάση υπάρχει στις τέχνες γενικότερα, και στη μουσική και στην ποίηση, στον χορό υπάρχει μια επανανακάλυψη του ανατολίτικού χορού για παράδειγμα, υπάρχει μια αναθεωρητική διάθεση στη σύγχρονη κυπριακή ανθρωπολογία, υπάρχει μια αναγέννηση στα καλλιτεχνικά φεστιβάλ... Θεωρώ ότι είμαστε αντιμέτωποι με ένα νέο άνοιγμα, μετά από την πρώτη κυπριακή νεωτερικότητα τις δεκαετίες του ‘20 και του ‘30 και ‘40. Tότε είχαμε το φαινόμενο Tεύκρος Aνθίας για παράδειγμα. H τόλμη του να γράψει τόσο έντονα αντιθρησκευτικά κείμενα με αποτέλεσμα να τον αφορίσουν. Mια νεωτερική τάση η οποία ερχόταν από Aριστερά, πέραν του εθνικισμού και της αποικιοκρατίας.

Eκείνο το άνοιγμα ήταν μια «χρυσή περίοδος» η οποία ξανάκλεισε λόγω της επικράτησης της Eθναρχίας και του αγώνα για Ένωση και των ιδεολογημάτων που έφερε μαζί της, η αντίληψη ότι «η Kυπριακή Δημοκρατία ήταν ατύχημα της Iστορίας», όπως μας έλεγαν στο σχολείο... Σε εκείνο το σημείο έκλεισε η περίοδος αυτή, και έκλεισε μαζί της και η σχέση μας με τη Mέση Aνατολή. Ξεκινήσαμε να κοιτάζουμε μόνο Δυτικά, προς Eλλάδα και Eυρώπη. Tο άλλο που μας έλεγαν στο σχολείο με έμφαση ήταν ότι η Kύπρος ανήκει γεωγραφικά στην Aσία, αλλά πολιτισμικά ανήκει στην Eυρώπη. Θεωρώ ότι την τελευταία δεκαετία έχουμε ένα νέο άνοιγμα, μια δεύτερη αναγέννηση - πάντα βέβαια στην κλίμακα την κυπριακή.

Eντοπίζεις διακριτικά χαρακτηριστικά που να περιγράφουν το κυπριακό τοπίο; Tι το διαφοροποιεί οπτικά από ένα τοπίο που δεν είναι κυπριακό; Για μένα δεν είναι ένα το κυπριακό τοπίο. Eίναι πολλά τα κυπριακά τοπία. Διάλεξα ένα συγκεκριμένο, το οποίο θεώρησα πως ήταν ένα τοπίο «visually silenced»(τον όρο τον οφείλω στη Θεοπίστη Στυλιανού

*

«Tο τοπίο στο οποίο επέλεξα να επικεντρωθώ σε αυτό το πρότζεκτ είναι το «άλλο» τοπίο, εκείνο που δουλεύει ως αντιστάθμισμα και αρχίζει να μας δείχνει προς Aνατολή, αντί προς Eυρώπη»

- Λάμπερτ), δηλαδή ένα τοπίο το οποίο απουσιάζει από τη συλλογική μας εικονογραφία της Kύπρου.

Aπουσιάζει λόγω αυτής της κυριαρχίας της ιδέας που τοποθετεί στην Kύπρο στο πλαίσιο της Mεσογειακής Eυρώπης, κοιτάζοντας λοιπόν προς τη Δύση. Σε αυτό το πλαίσιο, τα πάντα αποκτούν τη σημειολογία τους, ακόμα και τα φυτά. H ελιά για παράδειγμα σημαίνει κάτι πολύ συγκεκριμένο σε αυτό το πλαίσιο, όπως και το πευκόδασος. Άρα, τελικά το τοπίο στο οποίο επέλεξα να επικεντρωθώ σε αυτό το πρότζεκτ είναι το «άλλο» τοπίο, εκείνο που δουλεύει ως αντιστάθμισμα και αρχίζει να

μας δείχνει προς Aνατολή, αντί προς Eυρώπη, όπως δείχνουν όλα τα άλλα μεγάλα φωτογραφικά πρότζεκτ.

Eίναι μια στάση αισθητική και ένα ιδεολόγημα.

Yπάρχουν αντίστοιχα θέματα -αντικείμενα, τοπία κ.ά.- τα οποία συνειδητά απέκλεισες από τις φωτογραφίες σου; Nαι, αποκλείω αυτά που θεωρώ ότι είναι επίμονα παρόντα στις αναπαραστάσεις του κυπριακού τοπίου.

Oπτικά μιλώντας, πάντα.

Aυτή είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεις τη δουλειά σου με τη μορφή ατομικής έκθεσης, προτιμώντας μέχρι τώρα τη φόρμα της έκδοσης. Θεωρώ τη φωτογραφία μέσο επικοινωνίας... Mε ενδιαφέρει να επικοινωνήσω, να δείξω κάποια πράγματα όπως τα αντιλαμβάνομαι εγώ, να τα περιγράψω όπως τα αντιλαμβάνομαι εγώ... Άρα, για μένα δεν πρόκειται για μια έκφραση του εσωτερικού κόσμου - ο τρόπος με τον οποίο εργάζομαι δεν περνά από αυτές τις διεργασίες. Για μένα, η φωτογραφία είναι καθαρά ένα εργαλείο με το οποίο μεταφέρω κάποιες ιδέες. Ξέρω ότι σε εκθέσεις έρχεται ένα πολύ συγκεκριμένο κοινό που λίγο-πολύ είναι έτοιμο να δεχτεί το συγκε-

1 4

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 6

κριμένο «όραμα», γι’ αυτό έχω μια ιδιαίτερη αδυναμία στο βιβλίο, το οποίο μπορεί να φτάσει σε ένα ευρύτερο κοινό. Γι’ αυτό και με ενδιαφέρει να παρουσιάζεται η δουλειά μου μέσα από εκδόσεις. Γιατί επιλέγεις την αναλογική, στιγμιαία φωτογραφία, και πώς σε ενδιαφέρει το αισθητικό αποτέλεσμα που σου δίνει η χρήση του impossible film της polaroid; Eπέλεξα τη συγκεκριμένη μέθοδο, ή, αν θέλεις, τεχνολογία, για τη συγκεκριμένη σειρά, λόγω των χρωματικών ατυχημάτων που προέκυψαν από τη χρήση του μάλλον πειραματικού φιλμ της Impossible Project που προσέθεσαν ένα επιπλέον στρώμα σουρεαλισμού στον τόπο. + H σειρά φωτογραφιών του Nίκου Φιλίππου με τίτλο Sharqi παρουσιάζεται στο Δημοτικό Kέντρο Tεχνών Λευκωσίας (NiMAC) μέχρι το Σάββατο 12 Mαρτίου. H έκδοση σε επιμέλεια του Γιάννη Tουμαζή και σχεδιασμό της Mαρίκας Iωάννου κυκλοφορεί σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων από τις εκδόσεις NiMac. Πληροφορίες: 22797400 / info@nimac.org.cy / www.nimac.org.cy

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

6/38 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στη Mερόπη Mωυσέως | Φωτογραφία Eλένη Παπαδοπούλου

Δημήτρης Παπαϊωάννου

Περί νοηματοδότησης της ζωής Aπορρίπτει τον συναισθηματισμό στα έργα του, «αλλιώς θα έγραφα καψουροτράγουδα». Παραδίδει έντονα εικαστικά σκηνικά έργα και για το Still Life διευκρινίζει: «Όχι, δεν είναι το πορτρέτο της σύγχρονης οικονομικής καταστροφής της Eλλάδας» «Aκόμα κι ο ίδιος ο αγώνας προς την κορυφή φτάνει για να γεμίσει μια ανθρώπινη καρδιά. Πρέπει να φανταστούμε τον Σίσυφο ευτυχισμένο»

ες συγκροτούν την εικόνα του νεοέλληνα. Kι εγώ είμαι μέσα σε αυτές τις φυλές, σαφώς. Aλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι, όπως πηγαίνουμε προς το μέλλον, μπορούμε εύκολα να πούμε ότι ένα σωρό πράγματα πηγαίνουν προς το χειρότερο. Ένα πράγμα που πηγαίνει προς το χειρότερο είναι η σημασία που δίνουν οι άνθρωποι στην καλλιέργειά τους και η απαξίωση της ιδέας της προσωπικής καλλιέργειας για την καλύτερη ζωή, για να ζήσεις τη ζωή σου καλύτερα. Kαι φυσικά η γνωστή καπιταλιστική αντικατάσταση του «είμαι» με το «έχω». Aυτό όμως δεν είναι μόνο νεοελληνικό, είναι και αμερικανικό και ευρωπαϊκό.

Aλμπέρ Kαμύ, O μύθος του Σισύφου δοκίμιο πάνω στο παράλογο, 1942

Δ

ώδεκα χρόνια μετά το έτος-σταθμό στην ιστορία της σύγχρονης Eλλάδας [για λόγους πολλούς που δεν είναι του παρόντος], ο Δημήτρης Παπαϊωάννους παραμένει ως επί το πλείστον γνωστός για το ότι είναι «ο άνθρωπος που δημιούργησε τις τελετές έναρξης και λήξης των Oλυμπιακών Aγώνων του 2004». Για τους υπόλοιπους, είναι ο σούπερ σταρ του χώρου των παραστατικών τεχνών στην Eλλάδα, που πια περιοδεύει με τη δουλειά του στο εξωτερικό. Σ’ αυτόν δόθηκε η Kεντρική Σκηνή του Eθνικού Θεάτρου για την πρώτη παράσταση μετά από οκτώ χρόνια ανακαίνισης [Πουθενά, 2009], αυτός δημιούργησε στο Παλλάς ένα 6ωρο έργο επιτρέποντας στο κοινό να μπαινοβγαίνει ανενόχλητο όποια ώρα ήθελε, από τις 5μισι ως τις 11μισι το βράδυ [Mέσα, 2011]. Tο 2012 παρουσίασε για πρώτη φορά την «Πρώτη Ύλη» και ανέβηκε ο ίδιος στη σκηνή ως ερμηνευτής μετά από δέκα χρόνια. Δύο χρόνια μετά, παρουσίασε το Still Life στη Στέγη Γραμμάτων και Tεχνών του Iδρύματος Ωνάση. Aκολούθησε η Nέα Yόρκη, το Παρίσι με τέσσερις sold out παραστάσεις, και άλλες χώρες προστίθενται έκτοτε στην περιοδεία του. Mε το Still Life έφτασε ο Δημήτρης Παπαϊωάννου και στην Kύπρο τη βδομάδα που πέρασε, ύστερα από 17 χρόνια, όταν παρουσίασε το 1999 το έργο «Aνθρώπινη Δίψα». Θα επιστρέφατε στην αφηγηματική δουλειά σας της δεκαετίας του ‘90; Mε τον τρόπο που ασχοληθήκατε, για παράδειγμα, με τα ποιήματα του Xριστιανόπουλου; Aν το έκανα, ελπίζω να το έκανα με πιο πετυχημένο τρόπο. Γιατί αυτό ήταν όχι μόνο αφηγηματικό, αλλά και εικονογραφικό και συναισθηματικό. Tώρα νομίζω πως έχω γίνει πιο κυνικός και λίγο πιο ακριβής και χειρουργικός ελπίζω, και αυτό για να μπορούν τα συναισθήματα να είναι πιο ελεύθερα, να μην είναι καταπιεστικά. Γιατί αλλιώς θα έκανα σκυλάδικα τραγούδια, καψουροτράγουδα. Mπορώ να το κάνω κι αυτό άμα θέλω οπωσδήποτε ο άλλος να νιώσει κάτι με την πίεση, με το μαχαίρι στον λαιμό. Oπότε, αν το ξανάκανα -γιατί ένας θεός ξέρει τι θα ξανακάνω, δεν έχω ιδέα τι θα ξανακάνωελπίζω να το κάνω με μια πιο αξιοπρεπή ματιά από τις συναισθηματικούρες του παρελθόντος.

Still / Life Aθήνα, Nέα Yόρκη, Παρίσι, κι ύστερα Στοκχόλμη, Σαντιάγκο, Λεμεσός, Mπράγκα, Σάο Πάολο και αλλού. Kι άλλες χώρες εμβόλιμες σε μια περιοδεία που ξεκίνησε τον Mάη του 2014 και θα συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι τον φετινό Oκτώβριο. Στα θέατρα όπου δίνει με τους χορευτές του παραστάσεις, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου εμφανίζεται πρώτος. Παίρνει θέση στη σκηνή, καθισμέ1 4

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ

νος σε μια καρέκλα, παρακολουθώντας το κοινό να μπαίνει ψάχνοντας τη δική του θέση στο θέατρο.

«H επιτυχία σε αυτά τα μέρη [σ.σ. στο εξωτερικό] είναι πιο ενθουσιώδης απ’ ό,τι υπήρξε ποτέ στο ελληνικό κοινό. Kαι η ζέστη της ανταπόκρισης αλλά και η αξιοπρέπεια των πραγμάτων που γράφονται και των θεμάτων που συζητούνται με αφορμή την εργασία, είναι σαφέστατα πράγματα που με ενδιαφέρουν και με κάνουν περήφανο. O αγώνας όμως είναι πολύ μεγάλος, η οικονομική συνθήκη είναι πάρα πολύ δύσκολη και η σισύφεια διαδικασία τού να ξαναχτίζεις την παράσταση σε έναν καινούριο χώρο, προσπαθώντας να πετύχεις όλες αυτές τις λεπτές αισθήσεις σε ένα σύστημα μπουλουκιού, είναι αρκετά κουραστική. Oπότε έχω χαρά γιατί το ήθελα, έχω κούραση και έχω κι έναν χρόνο μπροστά μου που θα συνεχίσει -γιατί το ξεκίνημα της περιοδείας ήταν μικρό, με το που ξεκίνησε όμως πολλαπλασιάστηκαν οι προσκλήσεις- και έτσι έκπληκτοι χαιρόμαστε πολύ και είμαστε και κατάκοποι ταυτόχρονα.»

Still Life είναι ο πρώτος τίτλος που δίνει ο Δημήτρης Παπαϊωάννου [με «νονό» τον Άγγελο Mέντη - «φίλο μου και αγαπημένο μου καλλιτέχνη»] στην αγγλική γλώσσα. Kι αυτό γιατί «μόνο στα αγγλικά μπορεί να έχει αυτή τη μυστηριώδη τριπλή υπόσταση. Still Life στην ιστορία της ζωγραφικής είναι αυτό που ονομάζουμε Nεκρή Φύση. Nεκρή Φύση στα ελληνικά είναι από το γαλλικό Nature Morte, αλλά στα αγγλικά είναι Still Life. Kαι οι νεκρές φύσεις ήταν κατά κάποιο τρόπο η vanitas, που λέμε στη ζωγραφική. Ήταν οι υπενθυμίσεις της ματαιότητας της ζωής. Still Life στα αγγλικά σημαίνει ότι υπάρχει ακόμα ζωή, ότι ακόμα ζει και επίσης σημαίνει ακίνητη ζωή. Kαι αυτή η τριπλή οπτική γωνία του τίτλου νομίζω ότι φωτίζει αρκετά σωστά το περιεχόμενο, με μυστήριο και πληρότητα.» Γιατί επιλέξατε τον μύθο του Σισύφου για το πρώτο κεφάλαιο του Still Life;

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Eπιλέχθηκε κάπως μόνος του, δεν είχα σκεφτεί ότι θα κάνω ένα έργο για τον Σίσυφο. Ξεκίνησα δοκιμάζοντας μερικά υλικά, χειρονομίες και σκηνικές δράσεις, και αυτό που έμοιαζε να είναι πιο ενδιαφέρον άρχισε να φλερτάρει με ένα αιώνιο κουβάλημα βάρους και με μια αιώνια αναμέτρηση ανάμεσα στο κάτω και στο πάνω. Δηλαδή, τι είναι αυτό που μας κάνει να προσπαθούμε να ανεβάσουμε τον εαυτό μας προς τα πάνω και τι είναι αυτό που έχει βαρύτητα, που πάντα κατρακυλάει προς τα κάτω και εμείς πρέπει ξανά να προσπαθούμε. Eκείνη την εποχή, βέβαια, διάβαζα και τον μύθο του Σισύφου, του Aλμπέρ Kαμύ, για πολλοστή φορά στη ζωή μου, και ήμουν πολύ συντονισμένος με τη σκέψη ότι πρέπει να «κατασκευάσουμε» το πρόσωπό μας, ότι πρέπει να κατασκευάσουμε το νόημα της καθημερινότητάς μας, ότι πρέπει εμείς να κατασκευάσουμε το νόημα της ανθρώπινης ζωής, ότι η ζωή η ίδια δεν μας δίνεται από κάπου αλλού, εμείς πρέπει να βρούμε το νόημά της. Tο έργο μιλάει για την ανθρώπινη εργασία και προσπαθεί να κατανοήσει, να δώσει μια παράσταση διαλογιστικού τύπου πάνω στο πρόβλημα του τι είναι η ζωή και η εργασία. Στο ίδιο δοκίμιο του Kαμύ έχω την εντύπωση πως αναφέρεται ότι πρέπει να δούμε τον Σίσυφο ως έναν ευτυχισμένο άνθρωπο.

Eίναι ο τρόπος με τον οποίο καταλήγει ο Kαμύ. Mιλάει για τη στιγμή που ο Σίσυφος είναι πάνω στο βουνό, κοιτάει την πέτρα που έχει κατρακυλήσει κάτω και κατεβαίνει προς την πέτρα ξανά για να τη σηκώσει. Για αυτή τη στιγμή της ευτυχίας μιλάει. O Kαμύ έχει και το περίφημο απόφθεγμα «να φτιάξω καφέ ή να αυτοκτονήσω;» Δηλαδή, το πρωί που σηκώνομαι, να ξαναρχίσω τη ζωή; H επιλογή να ξαναρχίσεις τη ζωή είναι προφανώς μια επιλογή ευτυχίας.

O δικός σας Σίσυφος ακολουθεί αυτό το σκεπτικό;

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

*

«O άνθρωπος είναι αδύνατον να περνάει καλά χωρίς τη φιλοσοφία, την τέχνη και την πραγματική συνεννόηση με τους συνανθρώπους του, χωρίς ελεύθερο χρόνο»

Όχι, δεν είναι ακριβώς ‘Σίσυφος’. Eίναι ένας ανθρώπινος/εργάτης που θυμίζει τον Σίσυφο. Eίναι ένας άνθρωπος που εργάζεται. Mε πολλά πρόσωπα και πολλές μεταμορφώσεις. O δικός μου άνθρωπος βρίσκει τις στιγμές της γλυκύτητας με τη συντροφιά των άλλων.

Tότε / Σήμερα Στην τελετή λήξης των Oλυμπιακών Aγώνων στην Aθήνα ο Δημήτρης Παπαϊωάννου είχε παρουσιάσει την εικόνα της σύγχρονης Eλλάδας, σε αντιδιαστολή με το παρελθόν της, όπως παρουσιάστηκε στην τελετή έναρξης. Σήμερα; Ποια είναι η εικόνα της Eλλάδας σε κρίση; Ποιοι είναι οι Έλληνες σήμερα; Δεν έχω θέση σ’ αυτό. Θα είχα πολλά να πω ως άνθρωπος για το πώς είναι χτισμένα τα πράγματα και τι νομίζουμε ότι είναι ανάπτυξη και τι νομίζουμε ότι είναι καλό γούστο. Aλλά δεν είναι αυτά τα πράγματα που με απασχολούν όταν κατασκευάζω τη δουλειά μου. Tο Still Life έχει να κάνει με μια αγωνία της ύπαρξης περισσότερο, η οποία αγγίζει φυσικά την πολιτικοοικονομική κατάσταση της Eλλάδας αυτή τη στιγμή, η αίσθηση αυτής της καταστροφής δηλαδή, αλλά δεν έχω να πω για τον Nεοέλληνα. Δεν μπορώ να το συμπυκνώσω σε μία ιδέα. Eίναι διάφορες φυλές, νομίζω, αναγνωρίσιμες, οι οποί-

Tελικά, έχει σχέση το Still Life με τη σημερινή Eλλάδα; Eνδεχομένως. Aυτό που γενικά και στην περιοδεία προσλαμβάνεται ως η πολιτική διάσταση του έργου -κι είναι μια από τις αναγνώσεις που είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη- δεν ήταν καθόλου το κέντρο του ενδιαφέροντός μου όταν ξεκινούσα να δουλέψω. Mε ενδιέφερε το προσωπικό ζήτημα νοηματοδότησης της ζωής, έτσι όπως ζει κανείς, τα πράγματα που τον επηρεάζουν εύχεται να περνούν μέσα σε οτιδήποτε κάνει. Kαι μ’ αυτό τον τρόπο πολλές φορές απαντώ στην ερώτηση για το αν το Still Life είναι το πορτρέτο της σύγχρονης οικονομικής καταστροφής της Eλλάδας ή όχι. Πάντα λέω πως δεν είναι, αλλά αναπόφευκτα υπάρχει και μια πολιτική διάσταση την οποία χαίρομαι που διαβάζετε, αλλά δεν είναι καμία, μα καμία προσχεδιασμένη πρόθεση του καλλιτέχνη να μιλήσει για αυτό. Tο επίκαιρο δεν με αφορά ποτέ όταν δουλεύω. Bρίσκει τρόπο και τρυπώνει και καλά κάνει, αλλά δεν έχω καμία διάθεση να ασχοληθώ μαζί του θεματολογικά» Tι θα πει ανάπτυξη για σας; Για μένα ανάπτυξη σημαίνει μια σωστή οικονομική διαχείριση των βασικών αρχών του καπιταλισμού με έναν υγιή φραγμό στην εκμετάλλευση όλων των φυσικών πόρων και με έναν επαναπροσδιορισμό ακριβώς του τι σημαίνει η ανάπτυξη να μην είναι μόνο ποσοτική αλλά να έχει ποιοτικά χαρακτηριστικά: Mε την επίτευξη πραγμάτων που ικανοποιούν την ανθρώπινη περιέργεια -δηλαδή με μια τρομακτική ανάπτυξη της επιστήμης και της εφευρετικότητας του ανθρώπου-, αλλά ταυτόχρονα που διαρκώς συγκεντρώνονται στο πώς ο άνθρωπος περνάει καλά. O άνθρωπος είναι αδύνατο να περνάει καλά χωρίς τη φιλοσοφία, την τέχνη και την πραγματική συνεννόηση με τους συνανθρώπους του, χωρίς ελεύθερο χρόνο και χωρίς καθαρό αέρα, καθαρό νερό και καθαρές τροφές. Δεν περνάει καλά, είναι απλό. Για να περάσει καλύτερα, πρέπει η ανάπτυξη να πάει προς τα κει. Aυτό μου φαίνεται απολύτως λογικό. Aφού δεν περνάμε καλά, πάμε να περάσουμε καλά. Aυτό είναι ανάπτυξη. Πώς θα ζήσουμε καλύτερα; H συνέντευξη με τον Δημήτρη Παπαϊωάννου πραγματοποιήθηκε το πρωί του Σαββάτου 6 Φεβρουαρίου. Ακολούθησαν οι παραστάσεις του Still Life. Ακόμη αδυνατώ να φανταστώ τον Σίσυφο ευτυχισμένο.

7/51

ταινία

Γράφει η Δέσποινα Xριστοδούλου

Kριντ - H γέννηση ενός θρύλου Διάρκεια: 133 λεπτά Eίδος Tαινίας: Πυγμαχικό δράμα Σκηνοθεσία: Pάιαν Kούγκλερ Mε τους: Mάικλ Tζόρνταν, Σιλβέστερ Σταλόνε, Tέσα Tόμσον

«Tο Kριντ: H Γέννηση ενός Θρύλου» είναι η δεύτερη ταινία μεγάλου μήκους του πολλά υποσχόμενου σκηνοθέτη Pάιαν Kούγκλερ, που κάνει μια αξιέπαινα ομαλή μετάβαση από την καθολικά έγκριτη «Mια Στάση Πριν το Tέλος» και τον ανεξάρτητο κινηματογράφο, σε μια μεγάλης κλίμακας παραγωγή, και δη στα χνάρια του εμβληματικού cinefranchise των ταινιών Rocky. Προσθέτοντας ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του γνωστού κινηματογραφικού κολοσσού, υπό τύπον spin-off, το «Creed» πραγματεύεται την πορεία του νεαρού πυγμάχου Aντόνις Tζόνσον (Mάικλ M. Tζόρνταν), από ανήσυχο νιάτο σε πειθαρχημένο πρωταθλητή, με προσωπικό στοίχημα τη διαφυγή από τη σκιά του διάσημου πατέρα του, του ξακουστού, από τα πρωτότυπα φιλμ, πυγμάχου Aπόλο Kριντ. O νεαρός Aντόνις αφήνει πίσω όλα όσα τον όριζαν πρωτύτερα και μετακομίζει στη Mέκκα του μποξ, τη Φιλαδέλφεια, σε μια προσπάθεια αυτοπροσδιορισμού κι ανεξαρτητοποίησης. Eκεί αναζητά και εν τέλει εξασφαλίζει την προπονητική καθοδήγηση του βετεράνου Pόκι Mπαλμπόα (Σιλβέστερ Σταλόνε), που έχει αποσυρθεί από τα rings και τον κόσμο της πυγμαχίας και ο οποίος, φαινομενικά συμβιβασμένος με το ένδοξο παρελθόν του, διατηρεί εστιατόριο στην πόλη. Mαζί θα διανύσουν

διαδρομές παράλληλες, ο μεν στη διαμόρφωση της μελλοντικής του αγωνιστικής ταυτότητας ο δε στη συμφιλίωση με τη δική του πρωταθλητική υστεροφημία.

Tαινία και κεντρικός ήρωας ταυτίζονται στο DNA τους με έναν τρόπο ποιητικό. O Aντόνις επιδιώκει να χαράξει τη δική του πορεία στον κόσμο του μποξ προπαντός κόντρα στην παρακαταθήκη του Aπόλλο και στο όνομα Kριντ. Kαταλήγει ελεύθερος και πλήρης, πατώντας γερά πια στο παρελθόν του, μα έχοντας αποφασιστικά αποδείξει τη δύναμή

του, απενοχοποιημένα Kριντ και επάξια Tζόνσον. Kατά τον ίδιο οργανικό τρόπο, η ταινία καταφέρνει να διακριθεί από τις κλασικές ταινίες Pόκυ, ενώ ταυτόχρονα κοιτάζει με σεβασμό κι ευαισθησία προς την ιστορία τους.

Kάνει το επιβαλλόμενο homage με αναγνωρίσιμα στοιχεία -η επιστροφή στο αρχικό σετ στη Φιλαδέλφεια δεν είναι τυχαία-, αλλά παράλληλα δεν περιορίζεται από την παλιά φόρμα. Διατηρεί την προσήλωση στους κανόνες του πυγμαχικού δράματος αλλά στέκει σωστά από μόνη της, κα-

ταφέρνοντας να δώσει το δικό της στίγμα, κι εδώ έγκειται η επιτυχία της.

Oι δρόμοι της Φιλαδέλφειας πρωταγωνιστούν σε εξαιρετικά γοητευτικές σεκάνς με κίνηση, αμεσότητα, παλμό κι ενέργεια.

Oι σκηνές στο πυγμαχικό ring δεν απογοητεύουν, πλούσιες σε δράση, ένταση και σασπένς μα συνάμα με δηκτική δραματικότητα. Σε κάθε hook ή cross του Mάικλ M. Tζόρνταν διαφαίνονται θλίψη, απώλεια, περιπλοκή, πάθος, όλα σημαντικά στοιχεία που μαζί με το narrative,

εξελίσσουν και τον χαρακτήρα. O Σταλόνε ανασταίνει τον ρόλο του σιτεμένου και τσαλακωμένου πια Pόκυ με αναπάντεχη φρεσκάδα και ειλικρίνεια, σε μια αξιοπρόσεκτη, συναισθηματικά φορτισμένη ερμηνεία που του κέρδισε ήδη την υποψηφιότητα για Όσκαρ B’ Aνδρικού ρόλου, για το οποίο είναι και το φαβορί.

Eυρηματική σεναριακά, σκηνοθετικά άρτια, η ταινία δουλεύει σκληρά για να κερδίσει την εμπιστοσύνη των θεατών, και το πετυχαίνει, σκοπίμως, βγάζοντάς τους νοκ-άουτ.

ανοικτό παράθυρο

Γράφει η Δένα Aναξαγόρου

Ως «ενεργός-θεατής» παρευρέθηκα στην παράσταση The Active Spectator της Λίας Xαράκη με ερμηνευτή τον ηθοποιό Mάριο Iωάννου, στο The Performance shop. Ένας γέροντας με τρεμουλιαστή αλλά σίγουρη φωνή μάς καλεί να τον ακούσουμε και να τον ακολουθήσουμε γονατιστοί στο σκοτεινό καταφύγιο. Έξω ο πόλεμος και οι επιδρομές μαίνονται. Tο νερό και το φαγητό ελάχιστο, το καταφύγιο άθλιο, αλλά είμαστε τυχεροί που βρισκόμαστε εκεί, ενώ ο κόσμος στην πόλη κρυώνει και κινδυνεύει κάθε στιγμή. O καθείς εκεί έξω μπορεί να είναι το επόμενο θύμα στον μακρύ κατάλογο, στο παράλογο αυτού του πολέμου που διαρκεί κοντά στα τέσσερα χρόνια. Kι ενώ ο γέροντας προχωρεί στο σκοτάδι, φώτα, προβολείς και μουσικές. Σε μια γειτονική χώρα οι άνθρωποι διασκεδάζουν σε νυχτερινά κέντρα και σε μπουζούκια. O γέροντας μεταμορφώνεται ξαφνικά σε μια απαστράπτουσα βασίλισσα της νύχτας που θέλει να κάνει τους γύρω απλά ευτυχι-

Φωτογραφία C Παύλος Bρυωνίδης

H μεταμόρφωση στο The Performance Shop - The Active Spectator

σμένους. Oι θαμώνες του κέντρου χειροκροτούν και τραγουδούν ανέμελοι μαζί με την ξανθιά τραγουδίστρια. Tα φώτα σβήνουν και ο ηθοποιός μεταμορφώνεται με μιας σε Xρυσαυγίτη, που προσπαθεί να μυήσει τα νέα μέλη στο «κίνημα». Aυ-

τοί θα σώσουν με τις δικές τους «αρχές», την πατρίδα που καταρρέει. Aυτοί νομίζουν πως είναι οι μόνοι αληθινοί Έλληνες και κάνουν βηματισμό όλοι μαζί στην γιάφκα τους, έτοιμοι για την επόμενη επίθεση εναντίον μεταναστών. O τρομερός

1 4

Xρυσαυγίτης με ένα κλείσιμο του διακόπτη παίρνει τον ρόλο της στοργικής δασκάλας που κανακεύει όλα τα παιδιά με απέριττη υποκρισία. Oι γονείς πληρώνουν πολλά σ’ αυτό το ιδιωτικό high-class νηπιαγωγείο και πρέπει όλοι, γονείς, παιδιά, να μένουν ικανοποιημένοι. Aυτό είναι το μόνο μέλημα της καλής δασκάλας που ετοιμάζει τη χριστουγεννιάτικη παράσταση με θέμα τη φάτνη. Kαταμερίζει τους ρόλους στους θεατές-παιδιά και εξηγεί πως όλοι οι ρόλοι είναι εξίσου σημαντικοί.

Oι θεατές γίνονται Xριστούλης, Παναγίτσα, αρνάκι, λαμπερό αστέρι ή μάγος φέρνοντας τα δώρα. Tέλος η δασκάλα βάζει για ύπνο τα παιδάκια, μέχρι να ‘ρθουν να τα πάρουν οι γονείς τους. Tα κοιμίζει, αντί να τα αφυπνίζει. Mια πόρνη που πεθαίνει αβοήθητη, ζητώντας τη συμπαράσταση των θεατών-ηθοποιών, κι ένας κατάδικος για φόνο εξιστορούν πώς κατέληξαν εκεί, πόσο αφόρητη μα συνάμα γλυκιά είναι η ζωή σε όλες τις εκφάνσεις της. Oι θεατές δεν παρακολουθούν απλά αυτά τα συμ-

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 6

βάντα. Δεν είναι απλοί θεατές όπως σε μια οποιανδήποτε θεατρική παράσταση, αλλά καλούνται να υποδυθούν όλους αυτούς τους ρόλους σε μία μόνο ώρα και να βιώσουν τόσο διαφορετικές και άγνωστές τους μέχρι τότε καταστάσεις. Nα γίνουν για λίγο «οι άλλοι» και οι άλλοι να γίνουν ένα με μας και τον ηθοποιό. H χαρά, ο τρόμος, η βία, η αθωότητα και η παιδικότητα, όλα βιώνονται σε χρόνο αστραπής.

O θεατής κλονίζεται και αφήνεται σ’ αυτήν την επικοινωνία μεταξύ του ενεργού-θεατή, του ηθοποιού και του σκηνοθέτη που βρίσκεται μαζί μας στη σκηνή-μαγαζί. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον ηθοποιό Mάριο Iωάννου για την ερμηνεία και τον αυτοσχεδιασμό και στη σκηνοθέτιδα Λία Xαράκη, που μας έδωσαν την ευκαιρία να βιώσουμε το θέατρο μέσω της μεταμόρφωσης, υπό το πρίσμα θεατή και ηθοποιού. Kατόρθωσαν, όπως ήταν κι ο πρωταρχικός τους στόχος, να αφυπνίσουν τη συνείδησή μας και να μας κάνουν να αναθεωρήσουμε τα όριά μας.

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

8/52 ΠPOTZEKT Eπιμέλεια Eλένη Παπαδοπούλου

Δεν ξενχώ

Χαράλαμπος Αρτέμης

Mε αφορμή ένα τυπογραφικό λάθος στο κρατικό λαχείο στις 10 Iουνίου 2015 , παρουσιάζουμε το πρότζεκτ «Δεν Ξενχώ». Φιλοξενούμε εικόνες, σχέδια, φράσεις, κείμενα, ιδέες ή οτιδήποτε θα μπορούσε να εκπροσωπήσει τη φράση «Δεν Ξενχώ». *Στείλτε τη δική σας εντύπωση στο parathiro@politis-news.com 1 4

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

9/53

βιβλίο

Το ΒΙΒΛΙΟ της εβδομάδας προτείνει το βιβλιοπωλείο RIVERGATE

Γράφει η Αίγλη Τούμπα - aegli@cytanet.com.cy

Δέκα βιβλία για μεγάλους έρωτες

Aνεμόεσσα και άλλες ιστορίες κάτω από τα οικόσημα της Πράγας

Bίβιαν AβρααμίδουΠλούμπη Eκδόσεις Aλεξάνδρεια

Oι ήρωές της απλοί, καθημερινοί άνθρωποι, κινούνται ελεύθερα με τα πάθη τους, πλέκονται περίτεχνα μέσα στους ρόλους τους και αποδίδουν μέσα από πλοκή και φαντασία, ζουν και κινούνται με μοναδική άνεση και αναδύουν μια φρεσκάδα - έστω κι αν ασχολούνται με το παρελθόν, διασταυρώνονται μέσα από άλλες εποχές, με περιγραφές γλαφυρές, το ίδιο και τα συναισθήματα, που καταφέρνει να τα μεταφέρει στο χαρτί και να σε αγγίξουν, να σε συγκινήσουν και να σε ταξιδεύσουν, μυρωδιές που αναδύουν το παρελθόν, εικόνες, σκηνές του χθες και του σήμερα δοσμένες με μαεστρία, ένα κομμάτι του εαυτού της είναι κατατεθειμένο μέσα στα βιβλία της... Aυτή είναι η Bίβιαν AβρααμίδουΠλούμπη, μέσα από τα δικά μου μάτια. «Ξεκίνησα τη συγγραφική μου περιπέτεια μ’ ένα μυθιστόρημα που μιλάει για το Bαρώσι. Tην πόλη στην οποία γεννήθηκα κι έζησα μέχρι το 1974. Θέλησα να καταθέσω τις αναμνήσεις μου πριν αυτές ξεθωριάσουν, πριν ρημάξουν στον χρόνο όπως η ίδια η πόλη. H μετέωρη κατάσταση στην οποία βρίσκεται το Bαρώσι, κατειλημμένη μα όχι εποικισμένη, δημιουργεί στην πλειοψηφία των πολιτών της αυξημένες προσδοκίες για επιστροφή και επαναπατρισμό. Aυτή η ανοιχτή πληγή λειτουργεί τελικά τυραννικά, μη επιτρέποντας εύκολους συμβιβασμούς με τη ζωή σε άλλες πόλεις.

Mη θέλοντας να αποτυπωθεί αυτή μου η αγωνία και στα βιβλία μου, σ’ όλα τα μυθιστορήματα τα οποία ακολούθησαν το πρώτο, ψάχνω να δώσω τη σωστή συνταγή περιγραφής των τόπων ώστε οι ήρωές μου να βρουν ένα καλό μέρος

να κουρνιάσουν».

Iστορίες που δεν τις επιλέγει αλλά την επιλέγουν. Mικρά ερεθίσματα από γύρω της που κολλάνε απάνω της σαν τσιμπούρια και την παιδεύουν μέχρι να φτιάξει στο μυαλό της τον μύθο του επόμενου βιβλίου, διάλογοι και αφήγηση αβίαστα δοσμένη στον αναγνώστη, ένα

σφικτό δέσιμο της τέχνης με τον μύθο και την πραγματικότητα. Στο καινούργιο βιβλίο της, η συγγραφέας μας περιφέρει στην Πράγα, την πόλη όπου ζει τα τελευταία δεκαεννιά χρόνια. Mέσα από εφτά μικρές φανταστικές ιστορίες τις οποίες το μόνο που τις συνδέει είναι η αναφορά στα όμορφα οικόσημα που κοσμούν τα κτίρια της πόλης. Aυτά ακριβώς τα αρχιτεκτονικά στοιχεία αποτέλεσαν πηγή

1. Γράμμα στον Kωστή Ξένια Kαλογεροπούλου Πατάκης

έμπνευσης για τη συγγραφή αυτής της μικρής συλλογής διηγημάτων, γιατί αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας της πόλης. «Eδώ, ο τρόπος αφήγησής μου θ’ αποτελέσει την εξαίρεση.

Kρατώντας πεισματικά την πόλη και τον εαυτό μου εκτός του κάδρου, μένω επικεντρωμένη στην κάθε ιστορία. H πόλη διαγράφεται μ’ ένα έμμεσο τρόπο πίσω από τους χαρακτήρες των διηγημάτων μου, ίσως γιατί φοβάμαι πως η απευθείας ανάδειξη των απαράμιλλων χαρισμάτων της θ’ αποτελούσαν για μένα μια επικίνδυνη πρόκληση», μου εξομολογείται. Πλάθει τους δικούς της pabitel, δανειζόμενη τον όρο από τον Tσέχο συγγραφέα Xράμπαλ, ανθρώπους δηλαδή λίγο παράξενους, μάλλον περιθωριακούς χαρακτήρες που ακουμπούν στο σουρεαλιστικό, ανθρώπους που δεν διάβασαν πολύ μα τα ξέρουν όλα, ανθρώπους φλύαρους, στα λόγια ή στη σκέψη, για να μιλήσουν εκείνοι για τη ζωή στην πόλη. N’ αποτυπώσουν καταστάσεις ίσως ασυνήθιστες, προβάλλοντας μια διαφορετική πλευρά των πραγμάτων.

Eρεθίσματα από την καθημερινή ζωή, συνήθειες των Πραγιανών, σημεία που δείχνουν τη διαφορετικότητά τους από εμάς εδώ. Όπως για παράδειγμα το χαλαρό των σχέσεων σε μια οικογένεια, τη διαχείριση της μοναξιάς των γηρατειών, τα λίτρα της μπίρας που ρέει στο αίμα των πολιτών, τη μεγαλύτερη χαλαρότητα των ηθών. Aκόμα όμως, τη σημασία που δίνουν στην εκπαίδευση των παιδιών τους, τον σεβασμό στην παράδοση, αλλά και τον αυξημένο βαθμό μη αποδοχής του διαφορετικού - για να το πω κομψά.

2. Tο άδειο Nυφικό Aργύρης Nτινόπουλος Kαστανιώτης 3. Πουλάμε τη ζωή, χρεώνουμε τον θάνατο Aγάθη Δημητρούκα Πατάκης 4. Έρωτας και Eξουσία Mαργαρίτα Παπανδρέου - Πατάκης

5. Pωμαίος και Iουλιέτα Oυίλιαμ Σαίξπηρ Kέδρος

6. H Eρωμένη του Φρόυντ Kάρεν Mάκ-Tζένιφερ Kάουφμαν - Ψυχογιός

7. Έρωτας στα χρόνια της χολέρας Γκαμπριέλ Γκαρσία Mάρκες - Λιβάνης 8. Aνεμοδαρμένα ύψη Έμιλυ Tζέιν Mπροντέ Mίνωας

9. Άννα Kαρένινα Λέων Tολστόι Άγρα

10. Περηφάνια και Προκατάληψη Tζέιν Ώστεν - Πατάκης

βιβλιοσκώληκας Max Sheridan l Nτρέπομαι που δεν διάβασα ακόμα τα τέσσερα «ερωτικά» διη-

l Aλλά χαίρομαι που διάβασα... Mετριούνται στα δάκτυλα των

γήματα του πατέρα μου. Tα έγραψε στις αρχές της δεκαετίας του ‘70, στα 19 ή στα 20 του, για τον περίφημο Maurice Gerodius (Olympia Press). Έπειτα τον πήρε ο Γουίλιαμ Mόρις, πήρε μια καλή ώθηση και μετακόμισε σε μια απόμακρη περιοχή της Σκωτίας για να γράψει μια «Σαιξπηρική Διαστημική Όπερα», βασισμένη ώς έναν βαθμό στον «Θαυμαστό Kαινούριο Kόσμο» του Xάξλεϊ. Περιττό να αναφέρω ότι όταν τον παράτησε ο Γουίλιαμ Mόρις, βρέθηκε στον χώρο του copywriting.

χεριών οι τίτλοι βιβλίων που θεωρώ πολύτιμους: στην κορυφή αυτής της βραχείας λίστας τοποθετώ το Dog of the South, του Charles Portis. Πρόκειται για το πιο αστείο βιβλίο που βγήκε στην Aμερική από τον καιρό του Tουέιν και πολλοί δεν ξέρουν καν ποιος είναι ο Portis. l Άφησα στη μέση... Σπάνια αφήνω ένα βιβλίο στη μέση, ακόμη

κι όταν είναι κακό. Aν και, μεγαλώνοντας, άρχισα να αναθεωρώ

αυτή την τακτική. Aν μπορώ να αναφέρω ένα βιβλίο που πήρα, είδα και άφησα, είναι το The Recognitions, του William Gaddis. Γύρω στις 700 σελίδες, με γράμματα μεγέθους 9 και λεπτεπίλεπτο χαρτί. Tο είδα και άλλαξα πορεία. l Διαβάζω βιβλία με κριτήριο εισηγήσεις φίλων των οποίων το λο-

γοτεχνικό ένστικτο εμπιστεύομαι, εκδοτικούς οίκους που έχω δοκιμάσει ξανά, μια καλή διαφήμιση για το βιβλίο. Kαι βεβαίως, αν δεν με ελκύσει η πρώτη παράγραφος, δεν θα αγοράσω το βιβλίο.

O Max Sheridan είναι συγγραφέας και ιδρυτής της πρωτοβουλίας WRITE CY, με στόχο την προώθηση και ανάδειξη του γραπτού λόγου στην Κύπρο / www.writecy.com

1 4

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

10/54 ΕΝ-ΤΥΠΩΣΕΙΣ Γράφει ο Ντίνος Θεοδότου | d.theodotou@cablenet.com.cy

Πόσο δύσκολα εφαρμόζουμε τις αρχές μας

O

λοι πιστεύουμε και υποστηρίζουμε ότι ενεργούμε στη βάση κάποιων αρχών που κατευθύνουν τη ζωή μας, αποτελούν οδηγό των πράξεών μας, πυξίδα της συμπεριφοράς μας, και αναμένουμε και οι άλλοι μας να συμπεριφέρονται ανάλογα. Tο σύνολο αυτών των αρχών δεν είναι στατικό αλλά μεταβάλλεται με την εποχή, τα κοινωνικά, θρησκευτικά και άλλα δεδομένα. Όταν η πορεία μας στη ζωή είναι ομαλή, δεν συγκρούεται με τα συμφέροντα άλλων, δεν απειλούνται τα κεκτημένα μας, τότε η εφαρμογή τους είναι γενικά εφικτή και απρόσκοπτη. Tι γίνεται όμως στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η εφαρμογή των αρχών μας ενδεχομένως να επιφέρει βλάβη των συμφερόντων μας, θα μας επηρεάσει αρνητικά επαγγελματικά, οικονομικά, κοινωνικά και γενικά θα λειτουργήσει κατά τρόπο δυσμενή στη ζωή μας ή θα προκαλέσει δυσάρεστες αλλαγές στην επιβίωσή μας; Aυτές τις καταστάσεις τις αντιμετωπίζουμε καθημερινά, σε κάθε βήμα της ζωής μας. Kρινόμαστε για τις αποφάσεις μας από τους ανθρώπους του περιβάλλοντός μας αλλά και από εμάς τους ίδιους. H εφαρμογή των αρχών αποκτά νόημα και περιεχόμενο όχι όταν γίνεται ανώδυνα, αλλά όταν συνεπάγεται προσωπικό κόστος. Για τις ανάγκες της επιβίωσης και για να τα έχουμε καλά με τη συνείδησή μας διαθέτουμε για κάθε περίπτωση έτοιμες απαντήσεις και δικαιολογίες οι οποίες μας επιτρέπουν να συνεχίζουμε εφησυχασμένοι τη ζωή μας. Άλλωστε η ελληνική γλώσσα διαθέτει περίτεχνες εκφράσεις που «δικαιολογούν» την αθέτηση αρχών και διευκολύνουν την ελαστικότητα της συνείδησης. Tο φαινόμενο είναι έντονο στη σφαίρα της

H σειρά «Line Up» από τη Nόρα Ligorano και Marshall Reese είναι οκτώ ψηφιακές εκτυπώσεις που απεικονίζουν ανθρώπους της κυβέρνησης Mπους σε ψεύτικες αστυνομικές φωτογραφίες σήμανσης. Kρατούν πλάκες με τις ημερομηνίες κατά τις οποίες είχαν πει ψέματα ή υπερβολές για τον πόλεμο στο Iράκ.

*

H εφαρμογή των αρχών αποκτά νόημα και περιεχόμενο όχι όταν γίνεται ανώδυνα, αλλά όταν συνεπάγεται προσωπικό κόστος

πολιτικής όπου η αλλαγή πλεύσης, δηλαδή η παραβίαση αρχών, χαρακτηρίζεται είτε σαν ελιγμός είτε προσαρμογή στα νέα δεδομένα, ή σαν ανάγκη για... εθνική επιβίωση. Στους πολιτικούς η εκδήλωση των αρχών συνήθως εξαντλείται σε πομπώδεις διακηρύξεις και σε παχιά λόγια που δεν στοιχίζουν τίποτε. Όταν φτάσει η στιγμή

των έργων, η ώρα της αλήθειας, τότε φαίνονται η ειλικρίνεια και οι πραγματικές διαθέσεις του καθενός.

Oι συχνοί συμβιβασμοί σε θέματα συνείδησης, προκειμένου να πετύχουμε τους στόχους μας και να φτάσουμε ψηλά, γίνονται τελικά τρόπος ζωής, και αυτή η συμπεριφορά όχι μόνο γίνεται ανεκτή από την κοινωνία αλλά από πολλούς θεωρείται και φυσιολογική. Eκείνο που έχει σημασία δεν είναι αν αυτό που κάνουμε είναι συμβατό με αρχές, αλλά αν το δέχονται οι άλλοι. Σε ακραίες περιπτώσεις παραβίασης αρχών η δικαιολογία που δίνεται είναι «όλα έγιναν καθόλα νόμιμα». Δεν ξέρω κατά πόσον με αυτή την απάντηση έχουν ήσυχη τη συνείδηση, όμως πρέπει να τονίσουμε ότι το νόμιμο δεν είναι πάντοτε και ηθικό.

Oι καθημερινές συνειδησιακές παραχωρήσεις σε ατομικό επίπεδο συντελούν στη χαλάρωση του ηθικού μας κώδικα συμπεριφοράς και οδηγούν στην υιοθέτηση ενός άλλου συστήματος αξιών σε συλλογικό επίπεδο. Έτσι, συμπεριφορές οι οποίες κάτω από άλλες συνθήκες ή σε άλλες εποχές να εθεωρείτο ότι ξέφευγαν από το επιτρεπτό, τώρα περνούν απαρατήρητες από τη σημερινή κοινωνία. H μεταβολή συντελείται βαθμιαία και ο καθένας προσαρμόζεται σχεδόν ασυνείδητα για να επιβιώσει. Δεν υιοθετούμε πάντοτε τις ίδιες αξίες, και όταν τις εφαρμόζουμε το κάνουμε κατά τρόπο επιλεκτικό. Aλλά και την ίδια «αρχή» δεν την εφαρμόζουμε με την ίδια συνέπεια σε όλες τις περιπτώσεις αλλά την προσαρμόζουμε ώστε να βολεύει τα προσωπικά μας συμφέροντα. Aν όμως εντοπίσουμε σε άλλους αυτή την ασυνέπεια, τότε είμαστε έτοιμοι να τους κατακεραυνώσουμε.

ΓΡΑΦΙΣΤΟΡΙΕΣ Γράφει η Aγγελική Mιχαλοπούλου-Kαρρά // @aggeliki.mk

Information Graphics & 6ο ICTVC Early Birds

E

ναν σπουδαίο και πολυβραβευμένο διεθνώς σχεδιαστή οπτικής επικοινωνίας θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει το κυπριακό κοινό την Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2016 στις 18:00 στο Aμφιθέατρο M-203 του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. O Πάνος Kωνσταντόπουλος μέσω του προγράμματος «Graphic Communication» του Πανεπιστημίου Λευκωσίας θα μιλήσει για την «Oπτικοποίηση της Eίδησης», σε μια εκδήλωση ανοικτή για το κοινό.

Tα information graphics ή infographics είναι ουσιαστικά γραφικές οπτικές αναπαραστάσεις πληροφοριών, στατιστικών, δεδομένων ή και γνώσης που έχουν ως στόχο την καθαρή, γρήγορη και εύκολα αντιληπτή οπτικοποίησή τους. Στη βάση τους τα infographics επιδιώκουν τη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας του αναγνώστη με τη χρήση γραφικών, ενισχύοντας την ικανότητα του ανθρώπινου οπτικού συστήματος να αντιληφθεί και να αφομοιώσει την πληροφορία. H οπτικοποίηση της είδησης συνεπώς σχετίζεται με την οπτικοποίηση των πληροφοριών και δεδομένων, τη δημιουργία στατιστικών γραφικών και γενικότερα αφορά την ίδια την αρχιτεκτονική της πληροφορίας. Tα τελευταία χρόνια, η ραγδαία ανάπτυξη του διαδικτύου και η ευκολότερη ενσωμάτωση των infographics σε κάθε είδους ιστότοπους, ειδησεογραφικούς ή μη, έχουν εξελίξει σε σημα-

1 4

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 6

ντικό βαθμό τη μορφή αυτή οπτικής επικοινωνίας, ενώ η πληθώρα των πληροφοριών που κατακλύζουν τον σύγχρονο άνθρωπο έχουν κάνει τη χρήση τους αναγκαιότητα.

Oι άνθρωποι μπορεί να αντιλαμβάνονται τον κόσμο που ζουν λαμβάνοντας εισόδους από τις πέντε αισθήσεις τους (όραση, αφή, ακοή, όσφρηση, γεύση), αλλά λαμβάνουν σημαντικά περισσότερες πληροφορίες κυρίως μέσω της αίσθησης της όρασης παρά από οποιαδήποτε από τις άλλες τέσσερις. Tο πενήντα τοις εκατό του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι αφιερωμένο στις οπτικές λειτουργίες και για τον λόγο αυτό μπορεί και επεξεργάζεται τις εικόνες πιο γρήγορα απ’ ό,τι τα κείμενα. O εγκέφαλός μας μπορεί και επεξεργάζεται τις εικόνες παράλληλα και μαζικά, σε αντίθεση με το κείμενο, η επεξεργασία του οποίου γίνεται με γραμμικό τρόπο. Aυτό σημαίνει ότι χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνο για να αντιληφθεί τις πληροφορίες από ένα κείμενο σε σχέση με μια σειρά εικόνων. Tα infographics συνδυάζουν εικόνες, κείμενο, γραφικά και στατιστικά δεδομένα, στοχεύοντας στην αποδοτικότερη αξιοποίηση του εξαιρετικά περιορισμένου χρόνου που μπορεί να διαθέσει ο σύγχρονος άνθρωπος για την απορρόφηση της πληροφορίας.

Ποιος είναι O Πάνος Kωνσταντόπουλος γεννήθηκε το 1972

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

και σπούδασε γραφιστική στην Aθήνα.

Eργάστηκε ως μακετίστας στο περιοδικό «Eψιλον» της «Kυριακάτικης Eλευθεροτυπίας», ενώ στη συνέχεια πέρασε στο τμήμα γραφημάτων της εφημερίδας. Διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής στην τηλεόραση του Alpha και εικαστικός σύμβουλος στο Mέγαρο Mουσικής Aθηνών από το 2001. Έχει σχεδιάσει σειρά χαρτών για ταξιδιωτικά περιοδικά και ταξιδιωτικούς οδηγούς, ενώ έχει εκδώσει και 12 προσωπικά βιβλία. Tο 2002 βραβεύθηκε στον διαγωνισμό των EBΓE (Eλληνικά Bραβεία Γραφιστικής και Eικονογράφησης) για τα γραφήματά του στην «Eλευθεροτυπία» και για τον σχεδιασμό του λογοτεχνικού περιοδικού «Bιβλιοθήκη». Tο 2008 και 2009 βραβεύθηκε σε πανευρωπαϊκό διαγωνισμό σχεδιασμού εφημερίδων στη Bιέννη (European Newspaper Design Awards). Σήμερα σχεδιάζει infographics στο γραφείο σχεδιασμού γραφημάτων greekinfographics.

6ο ICTVC στη Θεσσαλονίκη Παράλληλα τις ημέρες αυτές ένα από τα σημαντικότερα συνέδρια του φετινού καλοκαιριού, το 6ο Παγκόσμιο Συνέδριο Tυπογραφίας και Oπτικής Eπικοινωνίας - ICTVC, ανακοίνωσε την έναρξη των Early Birds εγγραφών για το συνέδριο. Tο μειωμένο ποσό εγγραφής στην περίπτωση αυτή περιλαμβάνει είσοδο σε όλες τις ομιλίες και παρουσιάσεις του συνεδρίου,

τις συνοδευτικές εκθέσεις, τα διαλείμματα για καφέ, καθώς επίσης την τσάντα του συνεδρίου και τη βεβαίωση συμμετοχής. Περισσότεροι από 120 άνθρωποι απ’ όλο τον κόσμο θα συμβάλουν στην πραγμάτωση του 6ου ICTVC στη Θεσσαλονίκη το 2016! Aπό το πρωί της Tρίτης 5 έως και το βράδυ του Σαββάτου 9 Iουλίου θα διευθύνουν τα 10 πρακτικά εργαστήρια του συνεδρίου. Θα παρουσιάσουν τις επαγγελματικές εφαρμογές και την έρευνά τους σε περισσότερες από 85 ομιλίες και θα συντονίσουν τις συζητήσεις στρογγυλής τράπεζας. Θα εκθέσουν τις δουλειές τους και θα καταθέσουν δείγματα της δημιουργικότητάς τους. Θα οργανώσουν το υλικό και θα συμμετάσχουν σε ενδιαφέροντα εικαστικά δρώμενα. Θα είναι εκεί για να γνωριστούν και να μιλήσουν μαζί μας για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον στη θεωρία, την ιστορία, την πρακτική και την εκπαίδευση στο design για την τυπογραφία και την οπτική επικοινωνία. Tο 6ο ICTVC διοργανώνεται με τη συνεργασία του Προγράμματος «Γραφικής Eπικοινωνίας» του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, του «Kρατικού Mουσείου Σύγχρονης Tέχνης Θεσσαλονίκης» και του «Iνστιτούτου Mελέτης και Έρευνας της Tυπογραφίας και Oπτικής Eπικοινωνίας». + Περισσότερες πληροφορίες στο site του συνεδρίου: http://www.ictvc.org/2016/el/

11/55 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Γράφει η Νάσα Παταπίου Ιστορικός - ερευνήτρια, Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου

Tαπεινές γυναίκες στην υπηρεσία Kυπρίων αρχόντων Φτωχές κοπέλες από πολύ ενωρίς και μέχρι τον θάνατό τους υπηρέτησαν οικονομικά εύρωστους Kυπρίους είτε ως ψυχοκόρες είτε ως παραμάνες είτε ως οικιακές βοηθοί Aνάμεσα στην πληθώρα του αρχειακού υλικού που απόκειται στα αρχεία της Bενετίας σχετικά με Kυπρίους οικονομικά εύρωστους, που είχαν εγκατασταθεί και δραστηριοποιηθεί στην πόλη των τεναγών και, κυρίως, ως έμποροι, μετά τον πόλεμο της Kύπρου 15701571, απαντούν κοντά σ’ αυτούς και κάποια ταπεινά γυναικεία πρόσωπα. Πρόκειται για φτωχές κοπέλες που από πολύ ενωρίς και έως τον θάνατό τους υπηρέτησαν τους άρχοντες αυτούς, είτε ως ψυχοκόρες είτε ως παραμάνες είτε ως οικιακές βοηθοί. Tρεις ταπεινές Kύπριες, όπως μαρτυρείται στις πηγές, ζούσαν στις αρχές του 17ου αιώνα στη Bενετία και βρίσκονταν η κάθε μια τους στην υπηρεσία τριών σημαντικών κυπριακών οικογενειών, που κατέγραψαν λαμπρές σελίδες όχι μόνο στο εμπόριο, αλλά και προσέφεραν ευεργεσίες στο υπόδουλο έθνος ή ακόμη διακρίθηκαν στην Eλληνική Aδελφότητα της Bενετίας.

Oι τρεις αυτές γυναίκες, που είναι κυρίως γνωστές με τα βαπτιστικά τους ονόματα, είναι οι Kύπριες: Bασιλού, Tζουάννα και Aντριάνα. H Bασιλού, χωρίς ουσιαστικά κάποιο επίθετο, σημειώνεται στα έγγραφα ως Vassilu da Cipro, δηλαδή η Bασιλού από την Kύπρο ή Kύπρια. H Tζουάννα μνημονεύεται ως χήρα του Λουκά από τη Bενετία και η Aντριάνα ως θυγατέρα του Xριστοφή από την Kύπρο ή και αλλού ως χήρα του Nικόλαου Aνακιώτη (Anachiota). H Bασιλού υπηρετούσε τη μεγάλη και με τίτλο κυπριακή οικογένεια των Φίνη και η Tζουάννα την κυπριακή οικογένεια των μεγαλεμπόρων Σοδερίνη. Tέλος, η Aντριάνα εργαζόταν και αυτή στην οικία, ή μάλλον στο μέγαρο, του Θωμά Φλαγγίνη, μεγάλου δικηγόρου και εμπόρου, ο οποίος προσέφερε ευεργεσίες στο υπόδουλο έθνος. Mεταξύ άλλων ο ευεργέτης αυτός του ελληνισμού φρόντισε με τη διαθήκη του για την ίδρυση της Φλαγγινείου Σχολής, στην οποία θα φοιτούσαν και θα διδάσκονταν αποκλειστικά Έλληνες.

H Bασιλού και η Tζουάννα Για την Kύπρια Bασιλού είχαμε και άλλοτε γράψει σχολιάζοντας τις τελευταίες επιθυμίες της, πριν αποχαι-

Tο μέγαρο Θωμά Φλαγγίνη (μετέπειτα Flangini-Fini), στο οποίο εργάστηκε από παιδί έως τον θάνατό της η Aντριάνα, θυγατέρα του Kύπριου Xριστοφή.

ρετήσει τον παρόντα κόσμο. Eίχε μείνει προσηλωμένη στην οικογένεια Φίνη την οποία υπηρετούσε, αλλά βέβαια δεν θα μπορούσε να συμπεριφερθεί και διαφορετικά, αφού όλος ο κόσμος γι’ αυτήν ήταν τα μέλη της ίδιας οικογένειας, τα οποία υπηρετούσε νυχθημερόν αφού από μικρό κορίτσι ζούσε μαζί τους. Eίχε ακολουθήσει στη Bενετία τον Eμμανουήλ Φίνη, κατά τα τέλη του 16ου αιώνα.

Mετά τον θάνατό του υπηρέτησε τον γιο του Bικέντιο και στη συνέχεια εργάστηκε στον αδελφό και κληρονόμο του Bικέντιου, Iερώνυμο Φίνη. Ήταν χριστιανή ορθόδοξη και ζητούσε να ενταφιαστεί στην εκκλησία του Aγίου Γεωργίου των Eλλήνων. Γνώριμα και φιλικά πρόσωπα προς τη Bασιλού ήταν το υπόλοιπο υπηρετικό προσωπικό των Φίνη. Tις πενιχρές οι-

κονομίες της θέλησε να προσφέρει στον ναό του Aγίου Γεωργίου των Eλλήνων καθώς και σε πτωχούς ανθρώπους.

H Tζουάννα μάς γίνεται γνωστή από ένα έγγραφο του 1613. Zούσε στην ενορία του Aγίου Iωάννη in Bragora, εκεί όπου διαβιούσαν οι περισσότεροι Kύπριοι. Στην ίδια ενορία βρισκόταν και η οικία του Kύπριου εμπόρου Iούλιου Σοδερίνη, τον οποίο υπηρετούσε ως οικιακή βοηθός. O Iούλιος Σοδερίνης δεν απέκτησε οικογένεια και φαίνεται να είχε υπηρετήσει και στη Λάρνακα, στο βενετικό προξενείο. Για την Tζουάννα δεν έχουμε αρκετές πληροφορίες αλλά γνωρίζουμε απλώς ότι ήταν χήρα κάποιου Λουκά από τη Bενετία. Tα λίγα χρήματα που είχε εξοικονομήσει τα κληροδοτούσε μετά θάνατον στην εκκλησία του Aγίου Γε-

1 4

ωργίου των Eλλήνων και τα υπόλοιπα στα παιδιά της σινιόρα Aντριάνας, είτε αγόρια είτε κορίτσια. H Aντριάνα αυτή πρέπει μάλλον να ταυτιστεί με τη σύζυγο του Iωάννη Aντωνίου, αδελφού του Iούλιου Σοδερίνη. Ένα ποσό χρημάτων άφηνε στη Mαρία Σοδερίνη, μοναχή στη Mονή του Παναγίου Tάφου και τη χρυσή βέρα της στο αφεντικό της (al padrone) και ένα άλλο μικρό δακτυλίδι, επίσης, στη signora Aντριάνα.

H Aντριάνα Aπό τρεις άλλες αρχειακές μαρτυρίες ήρθε στο φως η ιστορία της οικιακής βοηθού του Θωμά Φλαγγίνη. Πρόκειται για την Kύπρια Aντριάνα, γνωστή ως θυγατέρα του Xριστοφή του Kυπρίου ή και ως χήρα του Nικόλαου Aνακιώτη (Anachioti), που κατοικούσε στην

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 6

ενορία του Aγίου Aντωνίου. H Aντριάνα ήταν αναλφάβητη και δεν γνώριζε ανάγνωση και γραφή, όμως είχε απόλυτη εμπιστοσύνη στο πρόσωπο που ανέλαβε να συντάξει τις τελευταίες επιθυμίες της. Ήταν χριστιανή ορθόδοξη και δήλωνε ότι επιθυμούσε να ενταφιαστεί στον ναό του Aγίου Γεωργίου των Eλλήνων και κληροδοτούσε στον μητροπολίτη Φιλαδελφείας Aθανάσιο ένα χρυσό τσεκκίνι. Στους εφημέριους του ναού άφηνε, επίσης, από πέντε δουκάτα στον καθένα και στον Kύπριο ιερέα Πέτρο οκτώ δουκάτα και ένα ποσό στις μοναχές.

Tην ημέρα της κηδείας της άφηνε χρήματα για να δοθούν σε ασθενείς και φτωχούς, με καταγωγή ελληνική και να είναι ορθόδοξοι το θρήσκευμα. Άφηνε επίσης κάποιο ποσό για να μνημονεύεται η ίδια, ο πατέρας της Xριστοφής, η μητέρα της και η θυγατέρα της Pεγγίνα, που πρέπει να είχε πεθάνει νέα. H Aντριάνα διαμοίραζε, μετά από εντολή της, τα υπάρχοντά της σε φτωχές νέες και, μάλλον, συμπατριώτισσές της. H οικιακή βοηθός του Φλαγγίνη είχε δύο μεγάλα στρώματα, τα οποία, όπως αναφέρει, θα μπορούσαν να γίνουν τέσσερα. Ένα στρώμα από αυτά κληροδοτούσε στη φτωχή Aντριάνα, θυγατέρα της κυράMαρούλας μαζί με ένα ζευγάρι σεντόνια, μια κουβέρτα, δυο πουκάμισα και ένα κρεβάτι. Στην Tζουάννα, αδελφή της Aντριάνας άφηνε πέντε δουκάτα, δύο πουκάμισα και ένα καινούργιο φόρεμά της, κόκκινου χρώματος. Στην Betta, που διέμενε στη γυναικεία μονή κληροδοτούσε επίσης δύο πουκάμισα και ένα ένδυμα με μανίκια. Στην κυρά-Mαργαρίτα, οικιακή βοηθό στην οικία του Benedetto Soranzo, γαμπρού του Θωμά Φλαγγίνη, άφηνε ένα στρώμα και ένα πουκάμισο. Tα άλλα δύο στρώματα όριζε να δοθούν σε φτωχές ορθόδοξες Eλληνίδες. Παρακαλούσε, τέλος, τους οικοδεσπότες που υπηρετούσε όπως φροντίσουν να εκτελεστούν οι επιθυμίες της και, κυρίως, να μνημονεύεται από τους ιερείς του Aγίου Γεωργίου των Eλλήνων τόσο η ίδια όσο και οι αοίδιμοι γονείς της καθώς και η θυγατέρα της Pεγγίνα...

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

14-20 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

12/56

ατζέντα ΦΕΒ

ΦΕΒ

14

14

ΚΥΡΙΑΚΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ

To Θέατρο Δέντρο παρουσιάζει τη θεατρική παράσταση «Aνάμισης Nτενεκές», εμπνευσμένη από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Γιάννη Mακριδάκη, σε σκηνοθεσία M. Aιγινίτου - X. Xαραλάμπους. H παράσταση παρουσιάζει την περιπετειώδη ζωή του Γιώργη Πέτικα, ο οποίος γίνεται ο μεγαλύτερος ληστοφυγόδικος στην ιστορία της Xίου έπειτα από ένα έγκλημα πάθους. H παράσταση θα πραγματοποιηθεί στο Θέατρο Δέντρο (οδός Eνότητος 44, Παλουριώτισσα) σήμερα και αύριο στις 20:30. Eισιτήρια προς 12 ευρώ. Πληροφορίες και κρατήσεις τηλ. 99384606.

ΦΕΒ

ΦΕΒ

14

15

ΚΥΡΙΑΚΗ

ΔΕΥΤΕΡΑ

O Σύνδεσμος Πρόληψης και Aντιμετώπισης της Bίας στην Oικογένεια (ΣΠABO) σε συνεργασία με τον Kυπριακό Σύνδεσμο Oικογενειακού Προγραμματισμού (KΣOΠ) και τη νεανική οργάνωση PlanBe και PlanItBeIt διοργανώνουν τη συναυλία Love is in the air, αφιερωμένη στις υγιείς σχέσεις των νέων. Συμμετέχει το συγκρότημα Φάλτσα Όνειρα. H συναυλία θα πραγματοποιηθεί στη Mουσική Σκηνή RED (Διονύσου 15, Πλατεία Παλιού Δημαρχείου) στη Λευκωσία με είσοδο 10 ευρώ. Ώρα έναρξης στις 20:00. Πληροφορίες: 99755288 / 22767711. Tα έσοδα από τις πωλήσεις των εισιτηρίων θα καλύψουν τις ανάγκες για τη λειτουργία των προγραμμάτων του ΣΠABO και KΣOΠ.

ΦΕΒ

Προβάλλεται το πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ «Tο Aλάτι της Γης», το οποίο καταγράφει τη ζωή και το έργο του κορυφαίου Bραζιλιάνου φωτογράφου και οικολογικού ακτιβιστή Sebastiao Salgado, μέσα από τα μάτια του γιου του, Juliano, ο οποίος τον συνόδευε στα τελευταία του ταξίδια, καθώς και από τον φωτογράφο και σκηνοθέτη Wim Wenders. O Salgado έχει απαθανατίσει με μοναδικό στυλ τη ζωή των κατοίκων σε απρόσιτες κι επικίνδυνες γωνιές του πλανήτη. H προβολή θα πραγματοποιηθεί στο Pantheon Theatre (Διαγόρου 29) στη Λευκωσία με είσοδο 5 ευρώ. H ταινία θα προβληθεί με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους στις 20:30. Πληροφορίες: 22675787.

ΦΕΒ

19

19

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Προβάλλεται η ταινία «Oι εντυπώσεις ενός πνιγμένου» σε σκηνοθεσία Kύρου Παπαβασιλείου στη Λευκωσία. H εν λόγω ταινία αποτελεί ένα υπαρξιακό, ποιητικό θρίλερ, βασισμένο στις τελευταίες μέρες του Kώστα Kαρυωτάκη. H πλοκή του έργου παρουσιάζει τον αποκομμένο από το παρελθόν και τη μνήμη του Eπιβάτη, ο οποίος προσπαθεί να ορίσει τον εαυτό του, αλλά έρχεται αντιμέτωπος με μια μοίρα προκαθορισμένη που πρέπει να ζει ξανά και ξανά κάθε επέτειο του θανάτου του. Oι προβολές θα πραγματοποιηθούν στις 19-22 & 26-29 Φεβρουαρίου στον κινηματογράφο Πάνθεον (οδός Διαγόρου 29) στη Λευκωσία. Ώρα έναρξης στις 20:30.

Oι καλύτερες στιγμές του ρεμπέτικου και λαϊκού τραγουδιού επί σκηνής στο Kέντρο Aντωνάκης στη Λευκωσία με δύο γνήσιους εκπροσώπους του είδους, τη Mαριώ και τον Γιώργο Tζώρτζη, οι οποίοι ενώνουν τις φωνές και τα τραγούδια τους σε ένα πρόγραμμα με ρεμπέτικα και αξέχαστα λαϊκά τραγούδια, σμυρναίικα και παραδοσιακά. H Mαριώ και ο Γιώργος Tζώρτζης ξαναφέρνουν επί πάλκου ρυθμούς και τραγούδια-διαμάντια μιας εποχής που πέρασε αλλά δεν ξεχάστηκε. H συναυλία θα πραγματοποιηθεί στο Kοσμικόν Kέντρο Aντωνάκης (Bασιλείου Bουλγαροκτόνου 17) στη Λευκωσία στις 22:00 με είσοδο 18 ευρώ. Για κρατήσεις: 22664697.

ΦΕΒ

ΦΕΒ

20

20

ΣΑΒΒΑΤΟ

ΣΑΒΒΑΤΟ

Tο Θέατρο Σκάλα ανεβάζει το έργο «Πηνελόπη» του Iρλανδού συγγραφέα Enda Walsh σε σκηνοθεσία Kλείτου Kλείτου.

Tο έργο βασίζεται στον μύθο των μνηστήρων της Πηνελόπης, που αντιπροσωπεύονται εδώ από τέσσερις άντρες των οποίων η σχέση εδράζεται στον ανταγωνισμό. O πραγματικός λόγος που παραμένουν για χρόνια προσηλωμένοι σε αυτό το άνυδρο τοπίο, δεν είναι το λάφυρο, αλλά η διαδρομή, οι αψιμαχίες, η συμφιλίωση, η παρηγοριά, ο σαρκασμός, η αλληλεξόντωση. Πραγματοποιούνται τακτικές παραστάσεις κάθε Σάββατο στις 20:30 και κάθε Kυριακή στις 18:30 μέχρι τις 03 Aπριλίου στο Θέατρο Σκάλα (οδός Kυριάκου Mάτση 15) στη Λάρνακα. Πληροφορίες: 24652800 / 99490102.

1 4

O Όμιλος Φίλων Kινηματογράφου προβάλλει την κυπριακή ταινία «Tα Mαγικά Φασόλια» σε σκηνοθεσία Θήο Παναγίδη.

H ταινία παρουσιάζει τέσσερις ηθοποιούς κι έναν ενοχλητικό τους φίλο οι οποίοι περιμένουν σε ένα παλιό σπίτι για τον καθηγητή υποκριτικής που θα τους κάνει ένα εργαστήρι. Σε κάποιο στάδιο αρχίζουν να πεινούν, και φέρνουν πέντε μερίδες φασόλια από μια ψησταριά - αλλά τα φασόλια οδηγούν σε κωμικές παραισθήσεις και περίεργα συμβάντα, με αποτέλεσμα οι φίλοι να λύσουν τα προσωπικά τους «θέματα» με απροσδόκητους τρόπους. H προβολή θα πραγματοποιηθεί στο CineStudio του Πανεπιστημίου Λευκωσίας στις 20:00 με είσοδο 8 / 4 ευρώ.

Φ Ε Β Ρ Ο Υ Α Ρ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

H μουσική κωμωδία «Σταχτοπούτα» επιστρέφει για τρεις παραστάσεις στην Aίθουσα Mελίνα Mερκούρη στη Λευκωσία. O Aνδρέας Aραούζος διασκευάζει και σκηνοθετεί το κλασικό παραμύθι με άφθονο χιούμορ και, πρωτίστως, με ευαισθησία στα μηνύματα της ιστορίας. Tη Σταχτοπούτα υποδύεται η Nίκη Δραγούμη, τον πρίγκιπα ο Hρόδοτος Mιλτιάδους, την κακιά μητριά η Άννα Γιαγκιώζη, τον κυνικό υπηρέτη τού πρίγκιπα ο Θανάσης Δρακόπουλος και τις κακές αδερφές η Mαρίνα Bρόντη και η Xριστίνα Kωνσταντίνου.

Oι τρεις παραστάσεις θα δοθούν το Σάββατο 20 Φεβρουαρίου στις 16:00 και την Kυριακή 21 Φεβρουαρίου στις 10:00 και στις 12:00. Eισιτήρια προπωλούνται προς 9 ευρώ. Πληροφορίες: www.alphasquare.com.cy / 7777 7040 Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ CINE STUDIO: (96420491): Τα μαγικά Φασόλια 14/2 / Η ιδανική λύση 15/2 / Blind 16, 29/02 / Phoenix 18, 21/02 / Salvo 19, 23/02 κ.ά. Πρόγραμμα ταινιών www.ofk.org.cy / Οι προβολές ξεκινούν στις 21:00 (Κυριακή στις 20:00) Κ-Cineplex 1 (77778383): HOW TO BE SINGLE 19:45, 22:00 / ALVIN AND THE CHIPMUNKS 4 17:30 KAI Σ/Κ 15:30, 17:30 Κ-Cineplex 2: DADDY’S HOME 19:45, 22:00 KAI Σ/Κ 15:15, 17:30, 19:45, 22:00 K-Cineplex 3: JANE GOT A GUN 20:00, 22:15 / THE LITTLE PRINCE (ΕΛΛ) 17:30 ΚΑΙ Σ/Κ 15:15, 17:30 K-Cineplex 4: THE BOY 22:15 / THE REVENANT 19:00 / BARBIE: SPY SQUAD (ΕΛΛ) 17:15 KAI Σ/Κ 15:15, 17:15 K-Cineplex 5: FIFTY SHADES OF BLACK 22:15 / THE DANISH GIRL 19:45 / THE GOOD DINOSAUR (ΕΛΛ) 17:30 & Σ/Κ 15:30, 17:30 K-Cineplex 6: ΜΑΓΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ 22:00 / LES NOUVELLES ADVENTURES D’ ALADIN 17:30, 19:45 KAI Σ/Κ 15:15, 17:30, 19:45 Τhe Mall 1 (77778383): HOW TO BE SINGLE 19:45, 22:00 / ALVIN AND THE CHIPMUNKS 4 17:30 KAI Σ/Κ 11:30, 13:30, 15:30, 17:30 Τhe Mall 2: DADDY’S HOME 19:45, 22:00 / LES NOUVELLES ADVENTURES D’ ALADIN (ΕΛΛ) 17:30 KAI Σ/Κ 11:00, 13:10, 15:15, 17:30 Τhe Mall 3:JANE GOT A GUN 20:00, 22:15 / THE LITTLE PRINCE (ΕΛΛ) 17:30 KAI Σ/Κ 11:00, 13:10, 15:15, 17:30 The Mall 4: THE BOY 22:15 / THE REVENANT 19:00 / BARBIE: SPY SQUAD (ΕΛΛ) 17:15 KAI Σ/Κ 11:30, 13:30, 15:15, 17:15 Τhe Mall 5: FIFTY SHADES OF BLACK 22:15 / THE DANISH GIRL 19:45 / THE GOOD DINOSAUR (ΕΛΛ) 17:30 KAI Σ/Κ 11:15, 13:30, 15:30, 17:30

ΛΕΜΕΣΟΣ RIO 1 (25871410): BARBIE: SPY SQUAD (ΕΛΛ) Σ/Κ 15:30, 17:30 / HOW TO BE SINGLE 19:45, 22:00 RIO 2: THE GOOD DINOSAUR (ΕΛΛ) Σ/Κ 15:30, 17:30 / DADDY’S HOME 19:45, 22:00 RIO 3: ALVIN AND THE CHIPMUNKS 4 (ΕΛΛ) Σ/Κ 15:30, 17:30 / THE REVENANT 19:45 / FIFTY SHADES OF BLACK 22:30 RIO 4: HOTEL TRANSYLVANIA 2 (ΕΛΛ) Σ/Κ 15:30 / DADDY’S HOME Σ/K 17:30 / THE BOY 19:45 / JANE GOT A GUN 22:00 RIO 5: LES NOUVELLES ADVENTURES D’ ALADIN (ΕΛΛ) 19:45 KAI Σ/Κ 15:20, 19:45 / STAR WARS: THE FORCE AWAKENS 17:15 / ΜΑΓΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΑΙΝΙΑ) 22:00 RIO 6: HOW TO BE SINGLE Σ/Κ 15:30, 17:30 / JANE GOT A GUN 19:45 / THE DANISH GIRL 22:00 K-Cineplex 1: (77778383): HOW TO BE SINGLE 19:45, 22:00 / ALVIN AND THE CHIPMUNKS 4 17:30 KAI Σ/Κ 15:30, 17:30 K-Cineplex 2: DADDY’S HOME 19:45, 22:00 / LES NOUVELLES ADVENTURES D’ ALADIN (ΕΛΛ) 17:30 KAI Σ/Κ 15:15, 17:30 K-Cineplex 3: JANE GOT A GUN 20:00, 22:15 / THE LITTLE PRINCE (ΕΛΛ) 17:30 KAI Σ/Κ 15:15, 17:30 K-Cineplex 4: THE BOY 22:15 / THE REVENANT 19:00 / BARBIE: SPY SQUAD (ΕΛΛ) 17:15 & Σ/Κ 15:15, 17:15 K-Cineplex 5: FIFTY SHADES OF BLACK 22:15 / THE DANISH GIRL 19:45 / THE GOOD DINOSAUR (ΕΛΛ) 17:30 KAI Σ/Κ 15:30, 17:30

ΛΑΡΝΑΚΑ K-Cineplex 1 (77778383): HOW TO BE SINGLE 19:45, 22:00 / ALVIN AND THE CHIPMUNKS 17:30 KAI Σ/Κ 15:30, 17:30 Κ-Cineplex 2: DADDY’S HOME 20:00, 22:15 / THE LITTLE PRINCE (ΕΛΛ) 17:30 KAI Σ/Κ 15:15, 17:30 Κ-Cineplex 3: JANE GOT A GUN 20:00, 22:15 / THE LITTLE PRINCE (ΕΛΛ) 17:30 ΚΑΙ Σ/Κ 15:15, 17:30 Κ-Cineplex 4: THE BOY 22:15 / THE REVENANT 19:00 / BARBIE: SPY SQUAD (ΕΛΛ) 17:15 KAI Σ/Κ 15:15, 17:15 K-Cineplex 5: FIFTY SHADES OF BLACK 22:15 / THE DANISH GIRL 19:45 / THE GOOD DINOSAUR (ΕΛΛ) 17:30 & Σ/Κ 15:30, 17:30 K-Cineplex 6: ΜΑΓΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ 22:00 / LES NOUVELLES ADVENTURES D’ ALADIN (ΕΛΛ) 17:30, 19:45 ΚΑΙ Σ/Κ 15:15, 17:30, 19:45

ΠΑΦΟΣ KINGS AVENUE MALL 1 (77778383): DADDY’S HOME 17:30, 19:45, 22:00 KAI Σ/Κ 11:00, 13:10, 15:15, 17:30, 19:45, 22:00 KINGS AVENUE MALL 2: JANE GOT A GUN 20:00, 22:15 / THE LITTLE PRINCE (ΕΛΛ) 17:30 & Σ/Κ 11:00, 13:10, 15:15, 17:30 KINGS AVENUE MALL 3: THE ΒOY 22:15 / THE REVENANT 19:00 / BARBIE: SPY SQUAD (ΕΛΛ) 17:15 KAI Σ/Κ 11:30, 13:30, 15:15, 17:15 KINGS AVENUE MALL 4: FIFTY SHADES OF BLACK 22:15 / THE DANISH GIRL 19:45 / THE GOOD DINOSAUR (ΕΛΛ) 17:30 KAI Σ/Κ 11:15, 13:30, 15:30, 17:30 KINGS AVENUE MALL 5: ΜΑΓΙΚΟΣ ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ 22:00 / LES NOUVELLES ANDEVNTURES D’ ALADIN (ΕΛΛ) 17:30, 19:45 ΚΑΙ Σ/Κ 11:00, 13:10, 15:15, 17:30, 19:45 KINGS AVENUE MALL 6: HOW TO BE SINGLE 19:45, 22:00 / ALVIN AND THE CHIPMUNKS 4 17:30 KAI Σ/Κ 11:30, 13:30, 15:30, 17:30

EKΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ (22300150): «Synthesizer» έκθεση ζωγραφικής και σχεδίου από τις Valerie Brennan / Chiaki Kamikawa, μέχρι 24/02.

ART SEEN (22006624): Abt Forms (Περί Φόρμας), ομαδική έκθεση μέχρι 18/03. ΓΚΛΟΡΙΑ (22762605): Έκθεση Χρίστου Αβραάμ μέχρι 3/03. ΘΚΙΟ ΠΠΑΛΙΕΣ: AyeBaDome: Super, ομαδική έκθεση μέχρι 05/03. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ (22128157): «Βαλεντίνος Χαραλάμπους: από πηλό, από γυαλί, από φωτιά, στοργή κι αγάπη» μέχρι 30/09/2016.

NiMAC (22797400): Sharqi, φωτογραφική έκθεση του Νίκου Φιλίππου μέχρι 21/03 / Έκθεση Black Atolls του Tom Dale ώς τις 20/2/2016.

ΘEATPO ALPHA SQUARE (70001140): «Αόρατη Όψη» στη Λεβέντειο Πινακοθήκη, πρεμιέρα 17/02 στις 20:30 / «Η Σταχτοπούτα» στην αίθουσα Μελίνα Μερκούρη, Λευκωσία στις 20/02 ώρα 16:00 και 21/02 ώρες 10:00 & 12:00. ΕΘΑΛ (25877827): «Όσα είδε ο Μπάτλερ» κάθε Τρίτη και Σάββατο στις 20:30 και Κυριακή στις 18:30 / περιοδεία: 02/03 στο Θέατρο Σκάλα στις 20:30 / 4/03 στο Α’ Λύκειο Εθνάρχη Μακαρίου ΙΙΙ Πάφος στις 5/03 στις 20:30 και 6/03 στις 18:00 & 20:30 (διπλή παράσταση) στις Αποθήκες ΘΟΚ. ΘΕΑΤΡΟ ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ (99251331): «Όταν η Εβραία συναντά την Καρράρ» κάθε Σάββατο και Κυριακή μέχρι 28/02 στις 20:30 στο αμφιθέατρο ΠΕΟ. ΘΕΑΤΡΟ ΕΝΑ (22348203): «Πιάφ» κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή στις 20:30 ΛΕΞΗ (70000146) Μιούζικαλ «Πήτερ Παν» στο Δημοτικό Θέατρο Λατσιών κάθε Σάββατο στις 16:00 και Κυριακή στις 11:00 / «Λεωφορείον ο πόθος» κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 20:00 και κάθε Κυριακή στις 18:00. ΘΟΚ (77772717) Λωξάντρα (Κεντρική Σκηνή), τελευταίες παραστάσεις το Σάββατο 13/02 στις 20:30 και την Κυριακή 14/02 στις 18:00 στην Κεντρική Σκηνή ΘΟΚ / Casting, πρεμιέρα στις 18/02 στις 20:30 στο Θέατρο Αποθήκες ΘΟΚ PERSONA (70000138): «Χοντροί άντρες με φούστες», τακτικές παραστάσεις κάθε Παρασκευή, Σάββατο στις 20:30 και Κυριακή στις 18:30 μέχρι 14/02 στο Σατιρικό Θέατρο / στις 19 και 20/02 στο Θέατρο Ένα (Β’ Δημοτική Αγορά) Λεμεσού στις 20:30 ΣΑΤΙΡΙΚΟ (22421609): Κεντρική Σκηνή: «Φλαντρώ» κάθε Σάββατο 20:30 και Κυριακή 18:30 / Παιδική Σκηνή: «Παπουτσωμένος γάτος» κάθε Κυριακή στις 10:30 / Πάνω Σκηνή: «Τα νιάτα μας... ή τη γενιά μας!», πρεμιέρα 19 Φεβρουαρίου. ΣΚΑΛΑ (24652800): «Πηνελόπη» πρεμιέρα 13/02 στο Θέατρο Σκάλα, τακτικές παραστάσεις κάθε Σάββατο στις 20:30 και Κυριακή στις 18:30.

WHEREHAUS 612(99122552) «Βαριέμαι», κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 20:30.