74ste jaargang • nummer 29 • donderdag 19 juli 2018
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
€ 2,30
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
De luchtspiegeling van het N-VA-confederalisme
Migratie zorgt voor extra problemen bij begroting. De Afrikaanse koekoek rukt op.
Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) hoopt in 2019 op een staatshervorming die een stap richting confederalisme zet. Federaal vicepremier Jan Jambon liet al iets gelijkaardigs verstaan. De kans op een nieuwe staatshervorming, laat staan een stap richting confederalisme, is zeer klein. De Franstaligen zijn zeker de komende vijf jaar geen vragende partij. Al kan het communautaire spook altijd onverwacht opduiken. In 1986 vierde men net als vorig weekend op de Grote Markt in Brussel een nieuwe ‘voetbalbelgitude’ na een geslaagd WK. In 1987 viel de regering-Martens over Voeren en won de PS de verkiezingen met een Waals-nationalistisch programma. Ook in 2019 kan het op die manier lopen. “Grosso modo hebben we twee keuzes. Ofwel gaan we door met de huidige formule, waarbij de ene gemeenschap de andere domineert (...) De tweede optie is de confederale omslag. Ik hoop dat ook de Franstaligen inzien dat het confederalisme voor hen een betere optie is.” Dat verklaarde Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) recent in een interview in De Tijd. Blijkbaar is de N-VA van plan om in de aanloop naar de verkiezingen toch op de communautaire trom te roffelen. Federaal vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) liet een paar weken geleden iets gelijkaardigs verstaan. De N-VA kiest voor een uitgesproken communautair programma in de aanloop naar de verkiezingen. En wie dacht dat het grote liefde is tussen de Vlaams-nationalisten en het federale België vergist zich: de N-VA wil volgend jaar zeker niet de premier leveren. Jambon zei daarover: “Vandaag ligt de MR permanent onder vuur. Kan u zich het circus in de Kamer inbeelden als de premier een N-VA’er zou zijn? Dat is een waanbeeld.”
Wat staat in de Atoma-schriftjes? Lange tijd zag het ernaar uit dat N-VA zich ging verzoenen met de deelname aan een regering-Michel II, die zich net als de huidige regering in eerste instantie zou focussen op een sociaaleconomisch beleid. Dat lijkt de voorbije weken te zijn gewijzigd. Door een harde stellingname in het migratie- en identiteitsdebat werd de N-VA met de hulp van de media in de hoek geduwd. Sommigen spraken al openlijk over een anti-N-VA-coalitie in 2019. Trouwens, de Vlaams-nationalisten werden de wacht aangezegd door de invloedrijke Vlaamse zakenwereld, via werkgeversorganisatie Voka. Een aantal kopstukken lieten aan de N-VA-minister verstaan dat men wat moest ‘dimmen’ rond asiel, migratie en identiteit. De focus moest verlegd worden naar het economische beleid. Nu lijken een aantal N-VA’ers te kiezen voor de zogenaamd communautaire piste. Meer dan vroeger wordt gesproken over de noodzaak van een confederale omslag. Is dit louter verkiezingspraat? Een manier om de Vlaams-nationalistische achterban te paaien? Weyts was duidelijk: “Ik hoop dat we in 2019 stappen kunnen zetten naar dat confederalisme. Al hangt dat van twee dingen af: het mandaat van de kiezer en wie tegenover ons aan de onderhandelingstafel zit.” Met het tweede deel van de zin zitten we meteen bij de essentie van het probleem. N-VA wil via een onderhandelde manier meer autonomie nastreven. Een eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring, of een eenzijdig confederaal ‘moment’ in het Vlaams Parlement bijvoorbeeld, is niet aan de orde. Welnu, dan zitten de Vlaams-nationalisten niet in een comfortabele situatie. Zijn er wel partijen die willen praten over het verder uitkleden van België? Niet echt. Het Vlaams Belang lijkt de enige optie, en dat is dan enkel om deel te nemen aan de laatste Belgische regering ooit. CD&V mag zich dan wel confederaal noemen, intern spreekt niemand er nog over. De liberale as MR/Open Vld is belgicistischer dan ooit. Van de linkerzijde valt weinig te ver-
wachten. Bij de PS is het met een vergrootglas zoeken naar de Waalse regionalisten. Neen, de N-VA heeft geen gesprekspartner voor een nieuwe staatshervorming. De confederale omslag heeft dus veel weg van een luchtspiegeling. Al is er een klein beetje hoop. Het is een publiek geheim dat aan het begin van de legislatuur tussen de coalitiepartners een aantal discrete afspraken worden gemaakt. Die worden vaak neergeschreven in Atoma-schriftjes. Zo is er sprake van een aantal artikels uit de grondwet die aan het einde van de legislatuur voor herziening vatbaar worden verklaard. Jan Jambon had dat eind 2014 bevestigd tijdens een lezing voor het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV). Vraag is: om welke artikels gaat het? En worden die afspraken van 2014 straks gehonoreerd?
Nieuwe belgitude is een kwakkel Indien ja, dan is het pas een eerste stap. Vervolgens moeten immers concrete onderhandelingen volgen over een staatshervorming of stappen richting confederalisme. En daar lijkt zoals gezegd geen enkele partij zin in te hebben. Ook nu zijn de Franstalige partijen geen vragende partij voor een nieuwe staatshervorming. De huidige financieringswet is dan wel nadelig voor de deelstaten en zeker voor Wallonië, maar volgens de meeste experts heeft Wallonië pas in 2024 een probleem. Eén vonk is genoeg om de communautaire vlam in de pan te laten slaan. Laten we even 32 jaar in de tijd teruggaan. Gewoon omdat er voldoende parallellen zijn met vandaag. Na de vierde plaats van de Belgische voetbalploeg op het WK ’86 in Mexico leek een nieuwe periode van ‘belgitude’ aangebroken, maar een jaar later was men al uit die droom ontwaakt. De rooms-blauwe regering-Martens viel over het probleem Voeren. Nu is bekend dat dat een drogreden was, en dat het eigenlijk het ACV was dat die sociaaleconomisch te rechtse regering (met toenmalig ‘joenk’ Verhofstadt) weg wou. Feit is dat de verkiezingen van eind 1987 in Wallonië gewonnen werden door de PS met een Waals-regionalistisch programma. Het jaar daarop werd een akkoord gesloten over een nieuwe staatshervorming. Sommige waarnemers, zoals een Dave Sinardet, raken opgewonden van de vele Jupilervlaggen in het straatbeeld. Er werd nog net niet gesproken over ‘een nieuw politiek feit’, zoals Siegfried Bracke als VRT-journalist in 1993 kon opperen bij de dood van koning Boudewijn. Welnu, die belgitude is een kwakkel, en die zal zoals zo vaak snel verdwijnen. Er ligt immers genoeg ‘communautair’ dynamiet klaar. Over de transfers wordt nog amper gesproken, maar de nachtvluchten rond Brussel, de keuze van de opvolger voor de F-16, het gedrocht van het aangepaste taalregime in gerechtszaken, een aanpassing van het stelsel van de werkloosheidsuitkeringen en het beleid betreffende gezondheidszorg zijn thema’s die voor Vlaams-Waalse spanningen kunnen zorgen, de komende maanden. En dan zou het plots kunnen dat partijen als de PS een communautaire campagne voeren.
Paspoortenschandaal in Groot-Brittannië
Uit onderzoek in Groot-Brittannië is gebleken dat daar een lucratieve handel in Britse paspoorten bestaat, waarbij die persoonspapieren vlot verhandeld worden aan migranten en mogelijk ook aan jihadisten. Er zouden duidelijk terroristische linken zijn. Het gaat niet om valse maar om echte paspoorten die gestolen worden, hetzij gekocht worden van hun Britse eigenaars. Eens in hun bezit, brengen bendes die paspoorten naar Istanboel of Athene, waar ze worden doorverkocht aan mensensmokkelaars.
Fysieke gelijkenissen Het is verontrustend dat Britse burgers hun paspoorten gewoonweg verkopen! In Groot-Brittannië is in elk geval gebleken dat het vooral paspoorten zijn van mensen met een Arabische of Pakistaanse naam, die veel gevraagd zijn. Gemiddeld bedraagt de kostprijs van een “goed paspoort” ongeveer 2.500 pond, aldus Europol, het politieagentschap van de EU.
Ondanks de omvang van het fenomeen blijkt een gecoördineerd politieoptreden toch moeilijk. Zo beschikt Interpol (de wereldorganisatie van politie) over een enorme hoeveelheid gegevens betreffende gestolen en verkochte paspoorten en identiteitskaarten, maar Interpol wordt niet automatisch geïnformeerd over de passagiers op vliegtuigen tussen de continenten. Daarenboven is de SLTD-lijst (Stolen or Lost Travel Documents) niet geconnecteerd met de nationale lijsten van gestolen of verloren paspoorten… Het gevolg laat zich raden. Veiligheidsdiensten die zich bezighouden met migratie, consulteren niet eens de SLTD-lijst om te checken of een onder het loketglas geschoven paspoort of identiteitskaart gestolen of verkocht werd. Piet van Nieuwvliet