74ste jaargang • nummer 27 • donderdag 5 juli 2018
Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
€ 2,30
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Waarom trekt Peumans zo fel aan de bel? Kritiek op De Wever, op Homans, op Francken en op Demir… Jan Peumans heeft het druk ... Voeg daar nog eens bij dat hij in interviews meegaf dat de partij het communautaire heeft verwaarloosd en dat men er schrok van de tegenvallende peiling van VTM/HLN, en je weet dat Peumans de stok in het kot van de N-VA gooit…
Brandgevaar! Code rood in Antwerpse Kempen en Limburg
Homans en De Wever Het begon al op 30 mei met zijn kritiek op Bart De Wever in Villa Politica, na uitspraken over de dood van peuter Mawda. De Wever had er gezegd dat ook haar ouders in de fout gingen. Peumans stond niet alleen met die kritiek: het was een verrassende communicatiefout van de voorzitter. Dat bleek eerder al uit voorzichtige commentaren van anderen in de partij (De Roover, Bracke). Het ging vorige week crescendo in twee interviews. Het eerste verscheen in Humo (‘Ik schaam me soms voor de uitspraken van mijn collega-politici’). Peumans gaf Liesbeth Homans een veeg uit de pan omdat ze had gezegd dat ze de armoede zou halveren, maar daar met de aanhoudende hypermigratie natuurlijk grandioos in mislukte. Peumans deed ook geen moeite om te ontkennen dat de federale regering haar economische doelstellingen niet had gehaald. Een regering met nogal wat N-VA’ers… Tweemaal juist.
Peiling en paniek Interessanter wordt het nog als Peumans het heeft over de klappen die de N-VA kreeg bij een recente peiling (VTM/HLN)? “Daar zijn ze bij de partij heel erg van geschrokken. Er was paniek, denk ik.” Het moet een primeur zijn dat een N-VA’er uit de eerste ploeg van de partij spreekt over “paniek”. We volgen die peilingen op de voet, en er was inderdaad iets raars aan de hand. Een terugval met om en bij de vijf procent, dat is niet niks. Al was het maar omdat sommigen binnen de partij de resultaten van peilingen weglachen. Nooit slim, zoiets. De remonte na de terugval na de verkiezingen van 2014 wordt twijfelachtig. Op de commandopost van de partij kunnen ze hier maar beter eens goed over nadenken. De focus lag de jongste jaren op de uitbouw van een partijapparaat en op het in beeld houden van de sterkte van de kopmannen. Terecht, want die scoren in de poppolls fenomenaal goed. Maar houdt de partij voldoende in het achterhoofd wat de aanvankelijk goed scorende Teletubbies van de socialisten van Steve Stevaert is overkomen. Elke glorie verbleekt. Hij die zwelt in voorspoed, zal krimpen in tegenspoed. De hele communicatie van de N-VA is wel biezonder sterk gefocust op eigen kring, de al overtuigden, weinig op nieuwe rekrutering. Lazen we in Het Nieuwsblad niet dat anonieme N-VA’ers toegaven dat het zo kort voor de verkiezingen “al moeilijk genoeg is om kandidaten te vinden”… Ook dat is nieuws. Waar de lijsten in 2012 en 2014 relatief makkelijk volliepen, is dat in veel gemeenten vandaag lastiger. Er is om wel meer redenen ambras in lokale afdelingen (afhakers, afsplitsers). Dat gebeurt wel meer, maar heeft men dat probleem op de juiste manier bemeesterd?
Conclusie
Maar Kabouter Kwabbel heeft het niet helemaal begrepen maar dan wel een die De Wever bij zich moet houden.
Links? Onmiskenbaar is er ook enig ongenoegen over het “sociale” profiel van de partij. Het partijhoofdkwartier ziet volgens politicoloog Nicolas Bouteca “geen breed ongenoegen op de linkse flank”, maar dat is er wel. Peumans is binnen de N-VA niet de enige met een wat progressiever profiel. Tot hier kunnen we best volgen. Iets moeilijker wordt het bij wat volgt.
Migratie De “progressief” Peumans lijkt het ongenoegen en de angst bij burgers over de hypermigratie te negeren. “Die zeggen dat we overrompeld worden, terwijl dat eigenlijk niet zo is”, voegt hij daaraan toe. Net maandag verschenen in de pers nog maar eens cijfers over het migratiesaldo in ons land: afgerond kwamen er in 2017 (immigratie min emigratie) zo’n 60.000 vreemdelingen bij . Ook een progressievere Vlaams-nationalist als Peumans zou het
Vlaams Onmiskenbaar is er enig ongenoegen op de Vlaams-radicale flank. Peumans had het ook hierover, ontgoocheld omdat zijn partij haar communautair programma in de koelkast heeft gestoken. Zijn Peumans en zijn medestanders alleen “nog een kleine minderheid en een uitstervend ras binnen de partij”, zoals De Standaard schrijft? Ongetwijfeld een minderheid,
Theo Francken, maar ging een versnelling hoger. Hij zette Francken weg als een minder geschikt voor het partijvoorzitterschap. Dat kan alleen het werk zijn van een boze belleman. Peumans vermenigvuldigde zichzelf door het signaleren van “andere oude Volksuniërs, die zich in toenemende mate ergeren aan het woordgebruik” van Francken. Heeft hij hier een punt? Zeker wat de stijl betreft. Minder als het over inhoud gaat.
Lees bladzijde 16
kunnen begrijpen: weinig mensen zijn tegen dé vluchteling, dé asielzoekers en dé migrant. Maar ze zijn wel tegen misbruiken en tegen de te hoge aantallen. Ten gronde is er in Vlaanderen meer begrip voor de strakke, maar correcte houding van Francken dan voor de relativerende commentaar van Peumans.
Theo en Zuhal Tot daar de ideologische wrijving. Peumans ging nog een stuk verder, de persoonlijke toer op, publiekelijk dan nog, en dat was geen goed idee. In Het Belang van Limburg nam hij Francken en Demir in het vizier. De komst van Zuhal Demir naar Genk, waar ze lijsttrekker wordt, zint Peumans niet. “Wie uit Antwerpen komt afgezakt en meteen zijn eigen wetten wil stellen, krijgt automatisch tegenstand”, zo klonk het. Vriendelijk is dat niet. Hij herhaalde zijn kritiek op het ruwe woordgebruik, nu ook expliciet aan het adres van
Het siert Peumans dat hij als “de knorpot” of “Den Beumans” van N-VA eens ferm zijn gedacht zegt. Maar hij moet zich hoeden voor natrappen. De kritiek van Jan Jambon en anderen dat hij “weinig of nooit aanwezig is op partijvergaderingen” of daar toch “nauwelijks zijn mond opendoet” zorgt voor twijfel over zijn gelijk. De media zullen dit incident likkebaardend consumeren. Peumans, de “averechtse militant” kreeg lof van Bart Eeckhout in De Morgen. De Standaard en De Ochtend probeerden Wilfried Vandaele op de kar van Peumans te krijgen, maar vingen er bot. Op iedere straathoek vinden ze de komende weken met gemak een “een zegsman”, “een partijtopper”, of een anonieme bron” die manmoedig anoniem nog wat meer in het potje van de partij begint te roeren. Eentje – we durven niet denken dat dit Peumans zelf was – lekte al een interne document (zie verder).
VU? Sommige commentatoren menen parallellen te zien met de ondergang van de VU, maar niet één die zich herinnert dat precies de progressieve keuzes van Bert Anciaux de partij naar de ondergang hebben geleid. Zoals zo vaak ligt de waarheid ergens in het midden. Dat de N-VA een “meerstromenland” is geworden, met ook niet-communautaire meanders, heeft z’n goeie en slechte kanten. Dat de N-VA het communautaire (even?) opzij schoof was een risico. Anderzijds was de invloed van de Vlaams-nationalisten op het bestuur van Vlaanderen en België nooit zo groot als tijdens deze legislatuur. Radicale flaminganten die denken met “het communautaire alleen” de kiezer te kunnen (blijven) bekoren, dwalen. De gemeenteraadsverkiezingen worden geen wandeling door het park voor de partij. Een sterk maatschappelijk programma, maar slappe Vlaamse kost, en toch wat gemis aan sociale warmte. Dat ze daar nu niet zeggen dat we hiervoor niet hebben gewaarschuwd.
Epiloog: het lek Plotsklaps dook er de jongste dagen een tweede feit op dat mogelijk bedoeld is om de N-VA te schaden. Het gaat om een gelekt verslag van de N-VA-partijbestuur, dat VTM Nieuws in handen kreeg. Eigenlijk is dat niet meer dan een wind in een fles. Volgens dat verslag had N-VA-voorzitter Bart De Wever eind mei kritiek op premier Charles Michel (MR). “De premier heeft de ouders van Mawda in een slachtofferrol geduwd toen hij ze ontving”, zou De Wever gezegd hebben. Iedereen wist ondertussen wel dat De Wever in mei al (te) fors (?) had gereageerd. “Veel weerklank krijgt het lek niet. Het lijkt ook of Peumans vrij alleen staat met zijn publieke kritiek”, schrijft De Standaard. Bart Maddens (KU Leuven) ziet het iets somberder: “Dit wijst op toenemende zenuwachtigheid binnen de partij… En die kan het zich niet permitteren veel procenten te verliezen. Gaat het om een escalatie? “N-VA is nog zeker geen partij die vechtend over straat rolt, maar de falanx staat plots wel open.”